تحقیق درباره عدالت اجتماعي/ دكتر حسن بلخاري، سيد محمد موسوي، اسماعيل شفيعي سروستاني

سوالات :

1. عدالت اجتماعي در فرهنگ سياسي غرب، چه نسبتي با عدالت مهدوي در عصر ظهور دارد؟

2. زمينه ها يا مقوّمات عدالت اجتماعي در اسلام به ويژه در عصر ظهور با پايه ها و زمينه هاي عدالت در فرهنگ غرب چه تفاوت‌هايي دارد؟

3. شاخصه هاي عدالت اجتماعي مهدوي كدام است؟

4. دست‌آورد جهاني‌سازي با توجه به شاخصه هاي فوق چيست؟

5. با توجه به بحراني كه در نتيجة جهاني‌سازي و سياست‌هاي غلط مربوط به آن پديد آمده، براي برون رفتن از اين بحران و رسيدن به وضعيت مطلوب چه بايد كرد؟

6. با توجه به شاخصه هاي بالا، سياست‌هاي مربوط به عدالت اجتماعي در جمهوري اسلامي ايران را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟

7. راهكارها و موانع رسيدن از وضعيت موجود به وضعيت مطلوب (عدالت اجتماعي مهدوي) كدامند؟

   دكتر حسن بلخاري

    پاسخ سوال1)

    اگر بنا را بر فرهنگ معاصر غرب بگذاريم، هيچ گونه نسبتي وجود ندارد. غرب به دليل ورود به دوران تكنوپولي يا سلطه سرمايه بر فرهنگ و پذيرش تمامي خواسته هاي فرهنگ سرمايه، عملاً در راهي قرار گرفته است كه بنيانيترين اصول يك جامعه انساني را در خود دفن ميكند. عدالت اجتماعي، تنها ركن قوام و دوام موفق يك جامعه است، ولي فرهنگ امروز غرب مستند بر مباني و قوانين سرمايه داري مدرن (كه اصولي چون رقابت و مصرف را تنها محورهاي رشد و موفقيت خود ميدانند) نمي‌تواند حتي با فرمهاي عدالت انساني سازگار باشد، چه رسد به عدالت مهدوي.

    در طي دوره هاي گوناگون حيات بشري، نمونه هاي كم و بيش موفقي از تلاش انسان در ايجاد عدالت اجتماعي وجود دارد، به غير از دوره بسيار درخشان حكومت پيامبر(ص) در مدينه و پنج سال حاكميت اميرالمؤمنين علي (ع) در كوفه نمونه هايي (حداقل در مباني تئوريك) در تمدنهاي ديگر در رسيدن به ايجاد يك جامعه مطلوب يا اصطلاحاً مدينه فاضله، وجود دارد. در جهان بيني شرقي، تعاليم كنفسيوس (با تمامي نقاط ضعف و قوتش) و در جهان غربي، تلاش فلاسفهاي چون افلاطون و كليساي قرون وسطي و حتي برخي فلاسفه سياسي دوره مدرن، جزئي از اين نمونه ها به شمار مي‌روند. از سوي ديگر، در مباني تئوريك بيشتر جهان بينيها، دست كم مباني عدالت اجتماعي به عنوان يك آرمان مورد توجه نظريه پردازان بوده است.

    با كمال تأسف علم زدگي حاكم بر دويست سال اخير زندگي انسان و گسترش و شيوع جهاني آن، عدالت اجتماعي را يكي از گوهريترين حلقه هاي گم گشته جوامع انساني قرار داده است.

    بايد گفت مباني فلسفي و معرفت شناختي عدالت و آزادي در غرب با آنچه در عمل با آن روبه‌رو هستيم متفاوت است. غرب در بنيانها نظري خود به مباني فطري اين معاني نزديك شده است. (نمونه آن اعلاميه حقوق بشر است) ولي در عمل (به دليل حاكميت معيارهاي اقتصادي) با اين معاني فاصله بسيار دارد.

    پاسخ سوال 2)

    در غرب يكي از بنيانها و پايه هاي عدالت، اومانيزم است. همه چيز در پناه انسان و براي انسان تعريف ميشود. انساني كه افق تعريفش محدود به جنبه هاي مادي زندگي اوست. در حالي كه در اسلام افق تعريف انسان بسيار وسيع است. اين عدالت محوري براساس آيات و روايات اسلامي مبتني بر سه مؤلفه زير است.

    اول: عدالت در پناه وحدانيت و توحيد تعريف ميشود؛ يعني بر خلاف ديگر مكاتب بشري و به دليل حاكميت مطلق اصل توحيد بر جهان بيني اسلامي، عدالت مقصود و غايت الهي دارد.

    در جامعه انساني عدالت برقرار ميشود تا فرد بستري براي ظهور يك جامعه وحداني و يكتاپرست باشد. جامعهاي كه ميكوشد انسان را نه به وجه سفلاي او در قالب و ماده كه به وجه معناي او در (فاذا سوّيته و نفخت فيه من روحي(18 تعريف كند و مقصد و غايت زندگي را براي او تصوير نمايد.

    دوم: بنياد عدالت بر معرفت و گسترش مباني معرفتي در جامعه مهدوي استوار است. بنابراين، ضامن اجراي عدالت، قواي حاكم بر اجتماع نيست. بلكه خرده عقلانيت و معرفتي است كه بنا به شناخت ماهيت عدالت و ضرورت آن در جامعه بشري، خود پاسدار و ضامن جريان آن ميشود.

    معرفت در جامعه مهدوي نه تنها ضامن جريان عدالت، كه عامل تحقق و تداوم آن نيز هست. جامعه مهدوي جامعهاي است كه قوام و دوام خود را در پرتو ارادهاي جمعي مبتني بر نوعي شناخت شهودي بدست ميآورد. اين شناخت شهودي كه توسط جامعه ادراك شده است. عدالت را به عنوان اصلي ترين زمينه ظهور و بروز استعدادها و خلاقيتهاي انساني و شكوفا شدن جنبه هاي مختلف خليفه الهي او ضروري ميسازد.

    سوم: اصل عزت و كرامت انسان در جامعه مهدوي است. انسان بنا به ادراك و معرفت به جايگاه رفيع انساني خود، اسير و برده هيچ گونه ابزار و هيچ گونه غايتهاي كاذب مادي نخواهد بود. آن چه امروز شاهد آنيم ذبح شخصيت و هويت انساني در پاي سامري نَسبي به نام تكنوپولي است كه به تعبير ظريفي، انسان در خدمت آن قرار دارد تا تكنوپولي در خدمت انسان.

    از اين هر سه كه به نظر اين جانب محوري ترين شاخصه هاي عدالت اجتماعي مهدوي است، نه تنها غرب بلكه حتي ديگر جوامع بشري امروز نيز با آن فاصله بسيار دارند.

    پاسخ سوال 4)

    جهاني سازي (چيزي كه امروز شاهد آنيم) هم‌چنان كه در پاسخ پرسش اول ذكر كردم هيچ نسبتي با شاخصه هاي ياد شده ندارد. مهم‌ترين شاهد عدالت اجتماعي مهدوي، برپايي قسط و عدل براساس معاني توحيدي است. جهاني سازي نه تنها مسير و طريقي در اين مقصد نيست، بلكه دقيقاً روندي عكس آن را پيش گرفته است. اقتصاد به عنوان مهمترين شاخصه جهاني شدن، يكي از اصلي‌ترين شاخصه هاي فضيلت كه همان پاسداشت اخلاق و معيارهاي اخلاقي است را به عنوان عاملي كه در مواردي مخل ارتباطات اقتصادي است ناديده ميگيرد و امروزه اين بحث كه نميبايست مباني اخلاقي را در امور اقتصادي به كار گرفت يا جدي انگاشت، يكي از مباحث روز اقتصاد است. عنصر ديگر جهاني سازي، اطلاعات و رسانه ها هستند و كيست كه نداند محققان و متفكران ژرف انديش اطلاعات را به عنوان عاملي در جهت افزايش دامنه جهل انسان ارزيابي ميكنند و نه عاملي در راستاي افزايش معرفت و شناخت انساني، تزئين، گزينش، بخش انحصاري، خبرسازي، جعل و تصوير كردن كلمات آن هم با مقاصدي خاص عقل آدمي را در باصره او قرار داده است و به تعبير ((مك لوهان)) جهاني آفريده است كه تلويزيون امتداد ديدن ما و نه انديشيدن ماست. در عرصه سياست نيز نظم نوين جهاني برخورد تمدنها، پايان تاريخ (با آن ادعاي سست بنيادش در پيروزي بلامنازع ليبرال دمكراسي) همه تئوريهايي در جهت عدالت سياسي جهاني نيست؛ بلكه سلطه تمدن، فرهنگ و منشي خاص بر جهان است، آن هم مبتني بر زر و زور و تزوير. پس جهاني سازي جاري، دستاوردهاي اصيل عدالت ارزشي و انساني را ناديده ميگيرد و با نام جهاني شدن و حذف مرزها، مرزها و حصرهاي جديدي متولد ميكند. مرزهاي و حصرهايي كه اينك انسانها را محصور و محدود ميكند و نه جغرافيا را. جهاني شدن معاصر، مرزي را حذف نميكند، دامنه مرزها را به جامعه انساني ميكشاند و با طبقاتي كردن (يا تقسيم جهان به جهان اول و دوم و سوم يا به شمال و جنوب) جامعه، هويت اجتماع را كه تعامل است باز ميستاند و انسانها را به موجوداتي موازي هم و نه مكمل هم تبديل ميسازد. جامعه آمريكايي روشن‌ترين مصداق و نمونه دستاوردهاي جهاني سازي است.

    پاسخ سوال 5)

    راه چارهاي جز افزايش تعاملات، مناسبات و ارتباطات منطقهاي وجود ندارد. از ديد محققان مهم‌ترين عامل غلبه بر انحصارگري جهاني سازي ( كه از سوي گروهي خاص تبليغ و ترويج مي‌شود) افزايش همكاريهاي منطقهاي است. مناطق مختلف جهان كه گاه شامل چند كشور ميشود به دليل گستره فرهنگي مشترك و نيز منافع سياسي و اقتصادي و اطلاعاتي مشترك، تجانس افزونتري براي تشكيل نخستين هسته هاي جهاني شدن از يك سو و مقابله با جهاني سازي تصنعي غرب از سوي ديگر هستند. به عبارت ديگر منطقي است كه جهاني شدن با افزايش دامنه همكاريهاي منطقه‌اي حاصل شود تا از سوي گروهي بر جهان ديكته و تحميل نشود. گام دوم، سياستهاي ايجابي است. بسياري از تمدنها و فرهنگهاي معاصر، راه هاي برون رفتي براي اين بحران ندارند؛ زيرا فاقد مباني فكري و نظري قدرتمندي در شناسايي اين بحران و ارائه الگوها و طرحهايي براي برون رفت از آن هستند. تفكر اسلامي به طور اعم و نظام سياسي ـ عقيدتي شيعه به طور اخص كه الگوهاي تمام عياري در متن فرهنگ خود براي جهان شدن (به معناي حقيقي خود) دارد، رسالتي افزونتر و سنگين‌تر دارد. تلاش در جهت تشكيل سمينارهايي در سطح جهاني، همراه با تبديل مباني نظري به استراتژيهاي روز، به‌وسيله انديشمندان و محققان شيعي به ويژه در حوزه هاي علميه و دانشگاه ها امري بسيار ضروري به شمار ميآيد.

    پاسخ سوال 6)

    جمهوري اسلامي ايران تمامي تلاشهاي خود را در رسيدن به آن شاخصه ها به كار گرفته است. قانون اساسي و سعي در رعايت معيارهاي اخلاقي و اعتقادي، خود دليلي بر آن مدعاست، ولي اين كه در اين تلاش تا چه حد موفق بوده است سخن ديگري است. اگر نسبت به جهان تكنوپوليت امروز درنظر گرفته شود وضعيت خوبي دارد، ولي اگر نسبت به همان شاخصه هاي عدالت مهدوي لحاظ شود نمره قابل قبولي نخواهد گرفت؛ زيرا به نظر ميرسد در مواردي به جاي پيگيري يك سنت، گرفتار تقليد از بدعت شده است. بدعتهايي كه نظام سلطه جهاني در ابعاد مختلف زندگي انساني از خود به جاي گذاشته است.

سيد محمد موسوي

    پاسخ سوال 1)

    براي تبيين اصل عدالت در هر مكتب فكري و يا اعتقادي، ضروري است در مرحله نخست، مباني و اصول بنيادي آنها مورد بحث و بررسي قرار گيرد. بنابراين، چنانچه بخواهيم مقايسهاي ميان دو مكتب يا چند مكتب درباره مفهومي از مفاهيم به عمل آوريم، ناچار بايد اسلوب و روش ياد شده را مورد توجه و دقت قرار دهيم. به عنوان مثال، اصل عدالت اجتماعي در فرهنگ سياسي، اصول و مباني دارد كه بايد مورد مداقه قرار گيرند.

    اصولاً فرهنگ جامعه غرب كششي شديد و بيوقفه به سوي امور محسوس دارد؛ به گونهاي كه آنها را براي دريافت و قبول و يا رد حتي شئون معنوي و غير مادي در مرحله نخست سعي بر اين دارد تا در لباس ماديت محض جاي دهد، سپس در قبول و يا رد آن به داوري بنشيند. به عنوان نمونه، دقت كنيد، غرب دين مسيح را چگونه استحاله داد، چگونه شناخت و چگونه نپذيرفت. غرب نتوانست خداي معرفي شده از سوي حضرت عيسي (ع) را در ماوراء تصور و يا تصديق كند. بنابراين، او را در سه اقنوم، آن هم مجسد و مجسم در شخص حضرت عيسي(ع) حلول كرده شناخت و معرفي نمود.

    مجسمه هاي به جاي مانده از تمدن روم و يونان قديم همين مدعا را به نحو غير قابل ترديد نشان ميدهد. مجسمه هاي خدايان در شكل انسانها آن هم با پيكري عريان و فرشتگاني به صورت دختركان گوياي همين واقعيت و حقيقت است.

    اگر چه در اين‌جا بنابر اجمال و اختصار داريم، ولي با كمي دقت اين حقيقت آشكار ميشود كه باورها و فرهنگ غرب، اصولاً دچار پارادوكس فيما بين پذيرش ماوراء به عنوان عالم مجرد از ماده و گرايش شديد به سوي ماده است؛ به گونهاي كه مفاهيم غير مادي را نيز جنبه مادي ميدهد و به آن شكل و شمايل زميني ميبخشد. همين ويژگي ميبايست نهايتاً به سود يكي از دو طرف تناقض ـ پذيرش ماوراء، و يا فروغلطيدن در اعماق و ژرفاي ماديت ـ حل گردد؛ شرايط سياسي و فرهنگي غرب در قرون وسطي، حاكميت مطلق كليسا، سركوب انديشمندان و انحصار منابع اقتصادي در يد قدرت رجال دين مسيحيت، بستر مناسبي براي حل و فصل تناقض نامبرده به صورت ايزوله كردن و كنار نهادن دين و استحاله فرهنگ غرب به سوي انسانمداري به جاي خدامداري فراهم ساخت. اين بستر فرهنگي و مناسبات حاصل و نشأت گرفته از آن، شرايط شكل گرفتن مكاتب فكري، سياسي، اقتصادي و اجتماعي را فراهم كرد كه همه آنها در انسانمداري مشترك بودند.

    البته اين مكتبها در اين اصل اصيل گاهي به صورت فردگرايي و اصالت فرد و گاهي به شكل اصالت جمع بروز كرده است.

    نتيجه چنين پيشآمدي آن شد كه ارزشها و ضد ارزشها بر مبناي منافع و خواستهاي انسان دسته بندي شود، نه چيز ديگر. به عبارت ديگر، ملاك صحت و سقم امور و ارزشيابي آنها، جز مناسبات حاكم بر جامعه چيز ديگري نيست.

    در اين صورت، عدالت مفهومي سياسي پيدا ميكند كه تابع مناسبات و شرايط مختلف اجتماعي و صنفي و طبقاتي است. به عنوان مثال، اصل عدالت در مكتب سرمايه داري، برآيندي از پذيرش مالكيت خصوصي، اصالت سود و رقابت آزاد افراد در جامعه است. در صورتي كه در مكتب ماركسيستي بر عكس؛ نفي مالكيت خصوصي و رقابت آزاد اقتصادي به عنوان تأمين كننده عدالت در جامعه معرفي ميشود.

    حال آنكه در جامعه توحيدي عاري از شرك اعتقادي، فرهنگي و سياسي، عدالت رويكرد ديگري پيدا ميكند كه با عدالت به مفهوم غربي آن از نظر ماهيت و جوهر متفاوت است.

    در مكتب توحيدي اسلام، عدالت بخشي از يك دستگاه فلسفي، اعتقادي است كه فقط در آن مجموعه قابل طرح و قابل فهم است. عدالت در اين مكتب مبتني بر يك جهانبيني متكي به وجود خالقي عادل است كه صفت عدلش در سراسر هستي متجلي است. اصولاً براساس اين جهان بيني، جهان هستي، جهاني است كه براساس عدل برپا شده است: ((بالعدل قامت السماوات والارض))20.

    در حقيقت، عدالت در اين مكتب يك مفهوم اعتباري و قراردادي نيست، بلكه عدالت اصلي تكويني است؛ پيش از آن‌كه يك اصل تشريعي باشد. بنابراين، عدالت در اين مكتب يك اصل پيشيني است؛ به عبارتي ما با پذيرش اصل عدل به عنوان يك شاخص و ملاك مي‌توانيم به ارزيابي برداشتهاي خود درباره خيلي از امور دست بزنيم و بسياري از امور را نقد و يا رد كنيم.

    پس در مكتب توحيدي اسلام، تشريع انعكاسي است از تكوين و تشريع با تكوين نمي‌تواند در تعارض باشد. بنابراين، به مفهوم اين آيه از قرآن كريم ميرسيم: (فاقم وجهك للدين حنيفا فطرت الله اللتي فطرالناس عليها لاتبديل لخلق الله ذلك الدين القيم ولكن اكثر الناس لايعلمون(21.

    براساس آنچه گفته شد، به تفاوت مفهوم عدالت در مكتب غرب و مكتب توحيدي اسلام و از جمله عدالت مهدوي (عج) ميرسيم و آن اين است كه عدالت يك مفهوم تكويني اصيل است. حال آن كه در فرهنگ سياسي غرب، عدالت يك مفهوم قراردادي و اعتباري است و كاملاً به عرف و مناسبات اجتماعي حاكم بر جامعه بستگي دارد.

    پاسخ سوال 2)

    زمينه ها، مقدمات، خاستگاه اصلي و اساسي عدالت اجتماعي در اسلام به موارد زير مبتني است:

    1ـ ارائه صحيح مكتب توحيدي اسلام؛

    2ـ ارائه الگوي طراز مكتب؛

    3ـ تغيير و تحول انسان از درون؛

    4ـ به دوش كشيدن رسالت تغيير جامعه به وسيله افراد خودساخته طراز مكتب.

    در قرآن كريم اين مطالب چنين آمده است:

    (و لقد ارسلنا رسلنا بالبينات وانزلنا معهم الكتاب والميزان ليقوم الناس بالقسط(22.

    چنانكه ملاحظه ميشود، مقدمات چنين آرماني بستگي تام و تمام دارد به الگوي طراز مكتب، يعني رسول به خود مكتب، يعني كتاب و ميزان و حاملان چنين آرماني، يعني ناس (مردم).

    اسلام به عنوان يك دين و نضهت مهدويت (عج) همانند ديگر اديان توحيدي، انسان را از درون دچار تغيير ميكند. در حقيقت انسان طبيعي، زيستي و اجتماعي را به انسان طراز مكتب و انسان نمونه دگرگون ميكند.

    الگوي اين تغيير، صفات خداست؛ حضرت رسول (ص) ميفرمايد:

((تخلقوا باخلاق الله))23. ((خود را به اخلاق و منش خدا زيبنده سازيد)).

تحقیق درباره آیزاک نیوتن

سِر آیزاک نیوتن (۲۵ دسامبر ۱۶۴۲ – ۳۱ مارس ۱۷۲۷) فیزیک‌دان، ریاضی‌دان، فیلسوف و کیمیاگر یهودی شهروند انگلستان بوده است [1]. وی در سال ۱۶۸۷ میلادی شاهکار خود «اصول ریاضی فلسفه طبیعی» را به نگارش درآورد. در این کتاب او مفهوم گرانش عمومی را مطرح ساخت و با تشریح قوانین حرکت اجسام، علم مکانیک کلاسیک را پایه گذاشت. از دیگر کارهای مهم او بنیان‌گذاری حساب دیفرانسیل و انتگرال است.

نام نیوتن با انقلاب علمی در اروپا و ارتقاء تئوری خورشید-مرکزی پیوند خورده‎ است. او نخستین کسی است که قواعد طبیعی حاکم بر گردشهای زمینی و آسمانی را کشف کرد. وی همچنین توانست برای اثبات قوانین حرکت سیارات کپلر برهان‎های ریاضی بیابد. در جهت بسط قوانین نامبرده، او این جستار را مطرح کرد که مدار اجرام آسمانی مانند ستارگان دنباله دار، لزوماً بیضوی نیست بلکه می‌تواند هذلولی یا شلجمی نیز باشد. افزون بر اینها، نیوتن پس از آزمایش‎های دقیق دریافت که نور سفید ترکیبی از تمام رنگ‌های موجود در رنگین‌کمان است. او فرضیه موجی هویگنس را دربارهٔ نور رد کرد. از دیدگاه نیوتن نور جریانی از ذرات است که از چشمه نور به بیرون فرستاده می‎شوند.

از کودکی تا استادی

نیوتن در روستای وولز تورپ بای کولز تر وُرث واقع در ناحیه لینکن‌شایر زاده شد. سه ماه پیش از تولد، پدرش درگذشت. مادر او نیز دو سال بعد از نو ازدواج کرد و آیزاک را تحت سرپرستی مادربزرگش قرار داد.

پس از به پایان بردن آموزش‎های آغازین در مدرسه گرنتَم در سال ۱۶۶۱ میلادی نیوتن به کالج ترینیتی دانشگاه کمبریج جایی که عمویش نیز به تحصیل اشتغال داشت، وارد شد. در آن دوران دروس دانشکده عموماً بر پایه‎ی آموزه‌های ارسطو تنظیم می‎شد ولی نیوتن ترجیح می‎داد که با اندیشه‎های مترقی‎تر فیلسوفان نوگرایی چون دکارت، گالیله، کپرنیک و کپلر آشنا شود. در۱۶۶۵ او موفق به کشف قضیهٔ دو جمله‌ای در جبر شد. یافته‎ای که بعدها به ابداع حساب دیفرانسیل انجامید. نیوتن نخستین مدرک دانشگاهی خود را در سال ۱۶۶۵ دریافت کرد اما زمانی که درصدد ورود به دورهٔ کارشناسی‌ ارشد بود، دانشگاه کیمبریج بر اثر همه‌گیریطاعون در لندن و حومه تعطیل شد و نیوتن به روستایش بازگشت. در طول دو سال بعد او در خانه اش به مطالعات خود در زمینه‎ی حساب، نورشناسی و گرانش ادامه ‎داد.

در همین دوران مرخصی اجباری بود که نیوتن نظریات خود را در مورد گرانش پایه‌ریزی کرد. مطابق داستانی بسیار مشهور، روزی نیوتن زیر یک درخت سیب نشسته بوده که ناگاه سیبی بر سرش می‎افتد واز این واقعه او به یکسانی ماهیت نیروی گرانش زمینی و سماوی پی می‎برد. داستان فوق در واقع روایت اغراق شده ایست از خاطره‎ای که خود نیوتن نقل کرده بود مبنی بر اینکه یک روز کنار پنجره‎ی اتاق خانه اش به تماشای باغ نشسته بود که افتادن سیبی از درختی نظرش را به خود جلب کرد. سالها بعد در ۱۵ آوریل ۱۷۲۶، او به دوست نویسنده اشویلیام استاکلی گفت: " واقعه‎ی مذکور این سؤال را به ذهنم آورد که چرا سیب همیشه مستقیما به پایین می‎افتد؟ چرا به جای حرکت به سمت مرکز زمین به طرفین یا رو به بالا نمی‎رود؟ " (به نقل از کتاب " یادداشت‌هایی از زندگانی سر اسحاق نیوتن") پس از برطرف شدن خطر طاعون در سال ۱۶۶۷، نیوتن به کمبریج بازگشت و عضو جزء کالج ترینیتی شد و در سال ۱۶۶۸ با دریافت مدرک فوق لیسانس و گرفتن کرسی استادی لوکاسین جایگاه خود را تثبیت کرد.

نورشناسی

در اواخر دهه ۱۶۶۰ نیوتن درباره شکست نور تحق‍یق می‎کرد. او دریافت که نور سفید اگر از یک منشور عبور کند به طیفی از رنگ‌ها تجزیه می‎شود. همچنین به‌وسیله‎ی قرار دادن منشور مشابه دیگری در مسیر نور تجزیه شده به صورت وارونه، می‌توان رنگ‌های طیف را بازترکیب کرد و نور سفید به دست آورد. او علت تشکیل طیف را چنین توجیه می‎کرد: نور جریانی از ذرات کوچک است که به خط مستقیم در فضا حرکت می‎کنند و هنگام عبور از یک ماده شفاف مانند منشور به ماده‌ای دیگر، این ذرات بسته به نوع لرزش خود با زاویه‌های گوناگون شکست می‎یابند. در نتیجه ذرات تشکیل دهنده نور سفید ازهم جدا شده به شکل طیف هفت رنگ ظاهر می‎شوند.

این ویژگی در تلسکوپ های شکستی پدیده‌ای را موجب می‌شود که به آن پراکندگی نور می‎گویند؛ لبه‌های عدسی‎های این تلسکوپ ها مانند منشور عمل کرده و نور سفید را پس از عبور از خود به صورت طیف در می‎آورند و در تصاویر تلسکوپ حاشیه‎های رنگی ایجاد می‎کنند. برای حل این مشکل نیوتن در سال ۱۶۶۸ تلسکوپ بازتابشی را که چندی قبل توسطجیمز گرگوری اسکاتلندی طراحی شده بود تکامل بخشید و آن را همراه با تحلیل دقیق قوانینبازتابش و تجزیه‎ی نور به انجمن سلطنتی ارائه نمود. نظریه‎ی نیوتن با مخالفت رابرت هوکفیزیکدان روبرو شد. هوک و کریستیان هویگنس هلندی در آن زمان صاحب تئوری موجی نور بودند که از نظر نیوتن مردود بود. چندی بعد نیوتن بر پایه نظریات خود کتابی در باب نورشناسی با عنوان «اپتیکس» نوشت. ولی از بیم مخالفت‎های هوک انتشار آن را تا سال ۱۷۰۴ به تأخیر انداخت. در این زمان وی خود رئیس انجمن سلطنتی شده و رابرت هوک نیز در گذشته بود.

گرانش

در سال ۱۶۸۴ نیوتن که مطالعات خود را دربارهٔ گرانش و چگونگی حرکت سیارات کامل کرده بود، رساله‌ای در این مورد نوشت که بسیار مورد توجه ادموند هالی ستاره شناس معروف انگلیسی قرار گرفت. با تشویق و پیگیری او سرانجام نیوتن کتابش با نام «اصول ریاضی فلسفهٔ طبیعی» را تکمیل و با سرمایه هالی منتشر کرد. این کتاب بر جهان علم به ویژه فیزیک تأثیری عظیم گذاشت و بعضی آن را بزرگ‌ترین کتاب علمی تاریخ دانسته‎اند.

یوهانس کپلر ستاره شناس آلمانی در سال ۱۶۰۹ نظریهٔ انقلابی خود را دربارهٔ حرکت سیارات عرضه کرد. در آن زمان هنوز یافته‌های کپرنیک مقبولیت عام پیدا نکرده بود و اکثر مردم بر این باور بودند که سیارات، خورشید و دیگر ستارگان به دور زمین می‌چرخند. کپلر درکتاب خود به نام «هیئت جدید» تمام این پندارها را در هم ریخت. او با استفاده از نتایج رصدهای استادش تیکو براهه و مشاهدات خود توانست ثابت کند که سیارات نه به دور زمین که گرد خورشید می‌چرخند و مدار آنها نیز بر خلاف تصور رایج دایره‌ای نیست بلکه بیضوی است. کپلر نتوانسته بود توضیح دهد که چرا مدار سیاره‌ها به این شکل است و چه نیرویی آنها را به حرکت در می‌آورد. همچنین مشخص نبود که به چه علت سرعت مداری سیارات وقتی به خورشید نزدیکترند، افزایش می‌یابد.

نیوتن در کتاب «اصول ریاضی فلسفه طبیعی» (معروف به Principia) به تمامی این پرسش‌ها پاسخ گفت. او ثابت کرد که نیروی کشش میان اجسام آسمانی، طبق قانون "عکس مربع" عمل می‎کند یعنی مقدار نیروی گرانش میان خورشید و یک سیاره برابر است با عکس مجذور فاصله میان آن دو. او با تحلیل ریاضی نشان داد که قانون عکس مربع به ناگزیر مسیر حرکت سیاره‌ها را بیضی می‎سازد. آنگاه او گام بلند دیگری برداشت و قانون گرانش عمومی را وضع کرد که به موجب آن هر جسمی در عالم به هر جسم دیگری نیروی کششی وارد می‎کند و مقدار این نیرو با رابطه‎ی نامبرده محاسبه‌پذیر است.

قوانین نیوتن در حرکت اجسام

در بخش دیگری از پرینسیپیا، نیوتن چگونگی حرکت اجسام را در قالب سه قانون توصیف کرده است. این قوانین آن‌قدر همه‌فهم و آشکارند که امروزه کسی گمان نمی‌برد نیازی به کشف شدن داشته باشند. با این حال نیوتن نخستین کسی بود که با نبوغ خود به وجود آن‌ها پی‌برد و چیستان حرکت جسم را حل کرد.

قانون اول نیوتن (قانون لَختی): هر جسم که در حال سکون یا حرکت یکنواخت در راستای خط مستقیم باشد، به همان حالت می‌ماند مگر آنکه در اثر نیروهای بیرونی ناچار به تغییر آن حالت شود.

قانون دوم نیوتن (رابطهٔ نیرو و شتاب): کل نیروی وارد بر یک جسم برابر است با حاصل‌ضرب جرم آن جسم در شتاب آن.

قانون سوم نیوتن (قانون کنش و واکنش): هرگاه جسمی به جسمی دیگر نیرو وارد کند جسم دوم نیز نیرویی به همان بزرگی ولی در خلاف جهت بر جسم اوّل وارد می‌کند.

مجموعهٔ قوانین سه‌گانهٔ حرکت و قانون گرانش عمومی، اساس و شالودهٔ فناوری مدرن هستند و با وجود پیدایش فرضیه‌های تازه‌تر از اهمیت آن‌ها کاسته نشده است.

پذیرش مناصب حکومتی و ریاست انجمن سلطنتی

در کنار فعالیت‎های علمی معمول، نیوتن از مسؤولیت‎های سیاسی نیز رویگردان نبود. او در سال های ۱۶۸۹، ۱۷۰۱ و ۱۷۰۲ به نمایندگی مجلس برگزیده شد. اگر چه تنها جمله‎ای که در طول این سه سال در صحن مجلس بر زبان آورد، تقاضای بستن پنجره‌ها بود! در سال ۱۶۹۶ با فرمان چارلز مونتاگو رئیس خزانه‌داری انگلستان، نیوتن منصب ناظر ضرابخانه سلطنتی را عهده‌دار شد و سه سال بعد در ۱۶۹۹ به مدیریت آن سازمان گمارده شد. اگر چه نیوتن چنین مشاغلی را بیشتر برای سرگرمی می‎پذیرفت ولی گفته‎اند که در این مقام او وظیفهٔ خود را "با شایستگی تمام" انجام می‎داد. از سال ۱۷۰۳ تا آخر عمر نیوتن رئیس انجمن سلطنتی بریتانیا و همچنین یکی از اعضای فرهنگستان علوم فرانسه بود. او در سال ۱۷۰۵ از سوی ملکه آن به مقام شوالیه (شهسواری) مفتخر گردید.

سِر آیزاک نیوتن در سن ۸۵ سالگی در لندن درگذشت. پیکر وی را در کلیسای وست مینیستر به خاک سپردند. او نخستین دانشمندی بود که به این افتخار نائل آمد.

تحقیق درباره سنگ كليه ومجاري ادرار

علل سنگ كليه:سنگهاي كليوي در دستگاه جمع كننده ادرار در كليه ها تشكيل مي شود.اين سنگها هنگامي كه غلظت بعضي از مواد به قدري بالا مي رود كه قابليت حل شدن خود را از دست مي دهند،به صورت بلورهاي كوچك شروع به رسوب كردن در ادرار مي كنند.سنگهاي كليوي بر اثر رسوب مواد كريستالي نظير اگزالات كلسيم،فسفات كلسيم،اسيد اوريك وسيستئين ايجاد مي شوند ولي اكثر آنها(80%) از اگزالات كلسيم تشكيل مي شوند. عواملي مانند پر كاري غده پاراتيروئيد،مصرف بيش از حد شيروويتامين Dوچاشني ها (نظير فلفل)وعوامل ژنتيكي در ايجاد سنگ كليه نقش دارند.

عوامل مستعد كننده: 1-جنسيت:سنگ كليه در مردان شايع تر است. 2-ركود ادرار وانسداد به هر دليل 3-كم تحركي مانند بستري شدن طولاني 4-آب وهواي گرم ومرطوب 5-وراثت

علائم سنگ كليه ومجاري ادرار: سنگهاي لگنچه كليه بادرد پهلوها وپشت شروع مي شود(قولنج كليوي يا درد كوليكي)وبا حركت سنگ به طرف پايين وحالب درد به تدريج به كشاله ران واندام تناسلي انتشار مي يابد. درد كوليكي يكي ازشديد ترين دردهايي است كه انسان تجربه مي كند.امكان دارد اين دردهمراه با علائم گوارشي نظير تهوع واستفراغ ويا شوك باشد.

تشخيص: 1-آزمايشات كشت وتجزيه ادرارجهت بررسي عفونت وخون در ادرار 2-آزمايش خون:در صورتيكه افزايش گلبولهاي سفيد ديده مي شود به عفونت مشكوك مي شويم. 3-عكس ساده شكم:به طور كلي محل اغلب سنگها را مشخص مي كند. 4-عكسIVP يا اصطلاحاً رنگي:كه با تزريق ماده حاجب انجام شده وجزئيات كليه ها،حالب ومثانه را مشخص مي كند. 5-سونوگرافي:كه وجود احتمالي سنگ ويا انسداد رادر سيستم ادراري نشان مي دهد.

درمان:اصول كلي درمان شامل:1-حل كردن سنگ به طريق شيميايي 2- از بين بردن روند سنگ سازي 3-شناسايي نوع سنگ براي تعيين رژيم غذايي 4-جلوگيري از تخريب سلولهاي كليه 5-كنترل عفونت وبرطرف نمودن هر گونه انسداد روشهاي درمان دارويي: 1)اولين اقدام درماني كاهش درداست.در صورت وجود درد شديداز داروهاي مخدر(مانند پتيدين)وداروهاي ضد اسپاسم نظير هيوسين استفاده مي كنند.داروهاي ضد اسپاسم موجب شل شدن عضلات حالب شده وبه دفع سنگ كمك مي نمايد. 2)مشخص نمودن تركيب سنگ به كمك تجزيه شيميايي براي تعيين رژيم غذايي مناسب: بيمار بايد از طريق يك صافي ادرار نموده وسنگ را براي تجزيه ومشخص نمودن تركيب آن به پزشك نشان دهد. 3)بسته به نوع سنگ ممكن است داروهايي به منظور متوقف كردن رشد سنگهاي موجود يا تشكيل سنگهاي جديد تجويز شود. *ژل هيدروكسيد آلومينيوم به علت اتصال به فسفرسبب دفع آن از طريق دستگاه گوارش مي شود.ودرافرادي كه سنگهاي فسفاتي دارند تجويز مي شود. *از آلو پورینول براي كاهش اسيد اوريك سرم (خون) استفاده مي شود ودر مبتلايان به سنگهاي اسيد اوريكي داده مي شود.در ضمن بي كربنات سديم وجوش شيرين اين نوع سنگ را حل مي كند. *تجويز داروهاي ادرار آور(تيازيدي) سبب كاهش كلسيم ادرار مي شود.

يافته هاي جديد: محققان گياهان دارويي دانشگاه علوم پزشكي تهران ميگويند گياه روناس حاوي ماده اي موسوم به آنتراكوئينون است كه با خواص ضد اسپاسم وضد ميكروبي در درمان دردهاي كوليكي بيماران مبتلا به سنگهاي كليوي بسيار موثر است. روشهاي جراحي:امروزه سنگ شكن(ESWL) بسياري از سنگها را درمان مي كند واقدامات جراحي كمتر از سابق به كار مي آيد اما در بعضي موارد اقدامات جراحي لازم مي شود. 1-خارج كردن سنگ از طريق حالب با وسيله اي به نام يوروتروسكوپ: اين وسيله كمك مي كند كه پزشك سنگهاي انتهاي حالب را بدون دادن شكاف به خصوص اگر اندازه آن كوچك باشد خارج نمايد. 2-سنگ شكني با سوراخ كوچك پوستي:معمولاً سنگهاي كليوي بزرگتر از5/2 سانتي متر با ايجاد شكاف كوچك بر روي پوست وبا عبور لوله اي باريك به داخل كليه وخرد كردن سنگ درمان مي گردند. در اين روش ممكن است بيمار جهت خارج شدن راحت ادرار از كليه تا مدتي كوتاه سوندي داشته باشد كه يك سر آن در كليه وسر ديگر آن از راه پوست خارج گردد. 3-جراحي باز:عليرغم پيشرفت تكنو لوژي جديد بعضي از سنگها به علت اندازه بسيار بزرگ ونوع استقرار وجنس آن نياز به جراحي باز دارند.

رژيم غذايي: *در ارتباط با سنگهاي اگزالات ادرار رقيق نگه داشته مي شود و بايستي از خوردن شكلات،قهوه،چاي،بادام زميني،چغندر،نوشابه هاي گاز دار،توت فرنگي ،ريواس،اسفناج وسبوس اجتناب گردد. *در ارتباط با سنگهاي اسيد اوريكي، از خوردن گوشت خودداري شود. وادرار بايد قليايي نگه داشته شود ودر سنگهاي سيستئيني نيز رژيم غذايي حاوي مواد قليايي مفيد است.بي كربنات سديم سنگهاي اسيداوريكي وسيستئيني را حل مي كند. *در ارتباط با سنگهاي كلسيمي يا فسفري بايد از مصرف لبنيات،نمك طعام ،پروتئين زياد،شكلات ونارگيل خودداري شود. *افرادي كه كليه سنگ ساز دارند از خوردن آب انگور اجتناب كنند. پيشگيري: *نوشيدن آب زياد به ويژه در هواي گرم ومرطوب (روزي13-8 ليوان آب)از تشكيل سنگ كليه پيشگيري مي كند. *داشتن تحرك كافي وروزانه كمي ورزش در پيشگيري ازتشكيل سنگ مؤثر است. يافته هاي جديد: *مصرف روزانه يك ليوان آب پرتقال از تشكيل سنگ كليه جلو گيري مي كند(به علت وجود سيترات درآن) *مصرف اكسيد منيزيوم همراه با ويتامين B6 از تشكيل سنگ جلو گيري مي كند.

نارگيل سنگ كليه را دفع می‌كند

شير نارگيل سنگ كليه را دفع مي‌كند و براي پايين آوردن تب بسيار مفيد است.

نارگيل با نام علمي (Coeos nucifera) گياهي است كه در حدود سه هزار سال پيش در جنوب آسيا كشت مي‌شد در حال حاضر به صورت درخت نارگيل در تمام مناطق استوايي وجود دارد. مردم اقيانوس آرام از تمام قسمت‌هاي اين درخت استفاده مي‌كنند و آن را به عنوان يك غذاي اصلي مصرف مي‌كنند.

ميوه نارگيل كروي شكل است كه قسمت خارجي آن ضخيم و سفت و متشكل از الياف نباتي و داخل آن صاف و سخت است. درخت آن در هر سال حدود پنجاه عدد نارگيل مي‌دهد. نارگيل هنگامي كه نارس است مقدار بيشتري شير دارد ولي به تدريج كه ميوه مي‌رسد مقدار شير آن كمتر مي شود.

گوشت اين ميوه داراي آنزيم‌هاي مختلف انورتين، اكسيداز و كاتالاز است و در شير آن اسيدهاي آمينه مختلف موجود است.

گوشت سفيد نارگيل از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است و شير آن كمي گرم و مرطوب است.

نارگيل به دليل داشتن چربي زياد و مواد مغذي چاق كننده است و حرارت داخلي بدن را افزايش مي‌دهد همچنين براي خوشبو كردن دهان نيز مفيد است.

اين ميوه ضعف كبد را درمان مي‌كند، ادرار را زياد كرده، درد مثانه را رفع مي‌كند و مداوا كننده زخم‌هاي بدن است.

ريشه درخت نارگيل براي ناراحتي‌هاي كبدي همانند يرقان مفيد است و دم كرده آن اسهال خوني را برطرف مي‌سازد.

شير اين ميوه ضد سم است و براي برطرف كردن آب آوردگي از آن استفاده مي‌شود همچنين براي معالجه پوستي مفيد است.

روغن نارگيل كه از تقطير گوشت سفيد آن به دست مي‌آيد حافظه و هوش را تقويت مي‌كند و در درمان كمر درد نيز موثر است.

نارگيل دير هضم است و در بدن توليد خلط مي‌كند بنابراين بهتر است با شكر خورده شود.

اين ميوه به دليل گرم بودن ممكن است در گرم مزاجان اشكالاتي توليد كند از اين نظر اين گونه افراد بايد آن را با ميوه‌هاي ترش، ليمو و يا هندوانه بخورند، خوردن آن براي سرد مزاجان و سالمندان بسيار مفيد است و اشكالي توليد نمي‌كند.

تحقیق درباره آلومینیوم

آلومینیوم یکی از فلزات واسطه است.

نامگذاری

در ایالات متحده امریکا و کانادا برخلاف سایر کشورها به "آلومینیُم"، "آلومینُم" می‌گویند. هر دو تلفظ از واژه لاتین Lumen به معنی "نور" گرفته شده است. پیش از جداسازی فلز آلومینیم،اکسید آن آلومین نامید می‌شد. هامفری دیوی که موفق نشده بود از آلومین، آلومینیم تهیه کند، گفت که می‌خواهد نام این فلز را "آلومیم" بگذارد. ولی بعدا آن را به "آلومینم" تغییر داد تا با آلومین مطابقت داشته باشد. با این حال واژهٔ آلومینیم کاربرد عمومی پیدا کرد، زیرا نام بسیاری از عنصرهای فلزی به "یُم" ختم می‌شود.

تاریخچه کشف آلومینیوم

فردریک وهلر" بطور کلی به آلومینیوم خالص اعتقاد داشت .(لاتین :alum alumen). اما این فلز دو سال پیشتر به‌وسیله "هانس کریستین ارستد" شیمیدان و فیزیکدان دانمارکی بدست آمد. در روم و یونان باستان این فلز را به‌عنوان ثابت کننده رنگ در رنگرزی و نیز به‌عنوان بند آورنده خون در زخمها بکار می‌بردند و هنوز هم به‌عنوان داروی بند آورنده خون مورد استفاده است. در سال 1761 ، "گویتون دموروو" پیشنهاد کرد تا alum را آلومین (alumin) بنامند.

پیدایش و منابع

اگر چه Al ، یک عنصر فراوان در پوسته زمین است(18%) ، این عنصر در حالت آزاد خود بسیار نادر است و زمانی یک فلز گرانبها و ارزشمندتر از طلا به حساب می‌آمد. بنابراین ، به‌عنوان فلزی صنعتی اخیرأ مورد توجه قرار گرفته و در مقیاسهای تجاری تنها بیش از 100 سال است که مورد استفاده است. در ابتدا که این فلز کشف شد، جدا کردن آن از سنگها بسیار مشکل بود و چون کل آلومینیوم زمین بصورت ترکیب بود، مشکل‌ترین فلز از نظر تهیه به شمار می‌آمد.

آلومینیوم برای مدتی از طلا با ارزش‌تر بود، اما بعد از ابداع یک روش آسان برای استخراج آن در سال 1889 ، قیمت آن رو به کاهش گذاشت و سقوط کرد. تهیه مجدد این فلز از قطعات اسقاط (از طریق بازیافت) تبدیل به بخش مهمی از صنعت آلومینیوم شد. بازیافت آلومینیوم موضوع تازه ای نیست، بلکه از قرن نوزدهم یک روش رایج برای این کار وجود داشت. با اینهمه تا اواخر دهه 60 این یک کار کم منفعتی بود تا زمانیکه بازیافت قوطیهای آلومینیومی آشامیدنیها بالاخره بازیافـت این فلز را مورد توجه قرار داد. منابع بازیافت آلومینیوم عبارت‌اند از: اتومبیلها ، پنجره ها ، درها ، لوازم منزل ، کانتینرها و سایر محصولات ... .

معرفی

آلومینیوم ، عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی دارای علامت Al و عدد اتمی 13 می‌باشد. آلومینیوم که عنصری نقره‌ای و انعطاف‌پذیر است، عمدتأ به صورت سنگ معدن بوکسیت یافت می‌شود و از نظر مقاومتی که در برابر اکسیداسیون دارد، همچنین وزن و قدرت آن ، قابل توجه است. آلومینیوم در صنعت برای تولید میلیونها محصول مختلف بکار می‌رود و در جهان اقتصاد ، عنصر بسیار مهمی است.

اجزای سازه‌هایی که از آلومینیوم ساخته می‌شوند، در صنعت هوانوردی و سایر مراحل حمل و نقل بسیار مهم هستند. همچنین در سازه‌هایی که در آنها وزن پایداری و مقاومت لازم هستند، وجود این عنصر اهمیت زیادی دارد.

ویژگی‌های قابل توجه

آلومینیوم ، فلزی نرم و سبک ، اما قوی است، با ظاهری نقره‌ای - خاکستری مات و لایه نازک اکسیداسیون که در اثر برخورد با هوا در سطح آن تشکیل می‌شود، از زنگ خوردگی بیشتر جلوگیری می‌کند. وزن آلومینیوم تقریبأ یک سوم فولاد یا مس است.ِ چکش خوار ، انعطاف پذیر و به راحتی خم می‌شود. همچنین بسیار بادَوام و مقاوم در برابر زنگ خوردگی است. بعلاوه ، این عنصر غیر مغناطیسی ، بدون جرقه ، دومین فلز چکش خوار و ششمین فلز انعطاف‌پذیر است.

کاربردها

چه از نظر کیفیت و چه از نظر ارزش ، آلومینیوم کاربردی‌ترین فلز بعد از آهن است و تقریبأ در تمامی بخش‌های صنعت دارای اهمیت می‌باشد. آلومینیوم خالص ، نرم و ضعیف است، اما می‌تواند آلیاژهایی را با مقادیر کمی از مس ، منیزیوم ، منگنز ، سیلیکون و دیگر عناصر بوجود آورد که این آلیاژها ویژگی‌های مفید گوناگونی دارند. این آلیاژها اجزای مهم هواپیماها و راکتها را می‌سازند.

وقتی آلومینیوم را در خلاء تبخیر کنند، پوششی تشکیل می‌دهد که هم نور مرئی و هم گرمای تابشی را منعکس می‌کند. این پوششها لایه نازک اکسید آلومینیوم محافظ را بوجود می‌آورند که همانند پوششهای نقره خاصیت خود را از دست نمی‌دهند. یکی دیگر از موارد استفاده از این فلز در لایه آینه‌های تلسکوپ‌های نجومی است.

فهرست کاربردها

برخی از کاربردهای فراوان آلومینیوم عبارت‌اند از: حمل و نقل ( اتومبیل‌ها ، هواپیماها ، کامیون‌ها ، کشتی‌ها ، ناوگانهای دریایی ، راه آهن و ... ) بسته‌بندی ( قوطی‌ها ، فویل و... ) ساختمان ( درب ، پنجره ، دیوار پوشها و ... ) کالاهای با دوام مصرف کننده ( وسایل برقی خانگی ، وسایل آشپزخانه ، ... ) خطوط انتقال الکتریکی ( به‌علت وزن سبک اگرچه هدایت الکترِکی آن تنها 60% هدایت الکتریکی مس می‌باشد ) ماشین آلات اکسید آلومینیوم (آلومینا) بطور طبیعی و بصورت کوراندوم ، سنگ سمباده (emery) ، یاقوت (ruby) و یاقوت کبود(sapphire) یافت می‌شود که در صنعت شیشه‌سازی کاربرد دارد. یاقوت و یاقوت کبود مصنوعی در لیزر برای تولید نور هم‌نوسان بکار می‌روند. آلومینیوم با انرژی زیادی اکسیده می‌شود و در نتیجه در سوخت موشکهای با سوخت و دمازاها مورد استفاده واقع می‌شود.

استخراج آلومینیوم

آلومینیوم یک فلز واکنشگر است و نمی‌تواند از سنگ معدن خود بوکسیت (Al2O )به‌وسیله کاهش با کربن جدا شود. در عوض روش جداسازی این فلز از طریق الکترولیز است. (این فلز در محلول اکسیده شده ، سپس بصورت فلز خالص جدا می‌شود.) لذا جهت این کار ، سنگ معدن باید درون یک مایع قرار بگیرد. اما بوکسیت دارای نقطه ذوب بالایی است (2000 درجه سانتی‌گراد) که تامین این مقدار انرﮊی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست.

برای سالهای زیادی بوکسیت را در فلورید سدیم و آلومینیوم مذاب قرار می‌دادند و نقطه ذوب آن تا 900درجه سانتی‌گراد کاهش می‌یافت. اما امروزه مخلوط مصنوعی ازآلومینیوم ، سدیم و فلوئورید کلسیم ، جایگزین فلورید سدیم و آلومینیوم شده است. این فرایند هنوز مستلزم انرژی بسیار زیاد است و کارخانجات آلومینیوم دارای ایستگاههای برق مخصوص خود در اطراف این کارخانه‌ها هستند.

الکترودهایی که در الکترولیز بوکسیت بکار می‌روند، هر دو کربن هستند. وقتی سنگ معدن در حالت مذاب است، یونهای آن آزادانه حرکت می‌کنند. واکنش در کاتد منفی اینگونه است:

Al₃+3e \longrightarrow Alدر اینجا یون آلومینیوم در حالت کاهش است(الکترونها اضافه می‌شوند). سپس فلز آلومینیوم به سمت پایین فرو می‌رود و خارج می‌شود.

آند مثبت ، اکسیژن بوکسیت را اکسیده می‌کند که بعد از آن با الکترود کربنی واکنش کرده تا تولید دی‌اکسید کربن نماید.

این کاتد باید عوض شود، چون اغلب تبدیل به دی‌اکسید کربن می‌شود. بر خلاف هزینه الکترولیز ، آلومینیوم فلزی ، ارزان با کاربرد وسیع است. امروزه آلومینیوم را می‌توان از خاکه معدنی (clay) استخراج کرد، اما این فرایند ، اقتصادی نیست.

ایزوتوپها

آلومینیوم، دارای ۹ ایزوتوپ است که عمده‌ترین آنها بین ۲۳ تا ۳۰ مرتب شده‌اند. تنها Al-۲۷ (ایزوتوپ پایدار) و Al-۲۶ (ایزوتوپ رادیو اکتیو) بطور طبیعی وجود دارند. Al-۲۶ از پراشیدن ذرات اتم آرگون در اتمسفر که در نتیجه پروتونهای اشعه کیهانی رخ می‌دهد، تولید می‌شود. ایزوتوپهای آلومینیوم، کاربردهای عملی در تعیین قدمت رسوبات دریایی، خاستگاه منگنز، یخهای دوران یخبندان، کوارتز در صخره‌ها و شهاب سنگها دارد.

Al-۲۶ اولین بار در مطالعات ماه و شهاب‌سنگها بکار رفت. اجزاء شهاب‌سنگها بعد از جدا شدن از پیکره مادر در مدت سفر خود در فضا در معرض شدید بمباران اشعه کیهانی هستند که باعث تولید آلومینیوم ۲۷ پایدار می‌شود. بعد از سقوط روی زمین، حفاظ اتمسفر مانع از تولید Al-۲۶ بیشتر از قطعات شهاب‌سنگها می‌شود و واپاشی آن در تعیین عمر زمینی آنها موثر است. تحقیقات روی شهاب‌سنگها ثابت کرده‌است که Al-۲۶ در زمان شکل‌گیری سیاره ما نسبتاً به مقدار فراوان وجود داشته‌است. احتمالاً انرژی آزاد شده در نتیجه واپاشی Al-۲۶، ذوب شدن مجدد و جدایی سیارکها بعد از شکل گیری آنها را ۲-۴ میلیارد سال پیش در پی داشته‌است.

هشدارها

آلومینیوم یکی از معدود عناصر فراوانی است که ظاهراً هیچ فعالیت موثری در سلولهای زنده ندارد. اما درصد کمی از مردم به آن حساسیت دارند. آنها تجربه کرده‌اند تماس هر نوع از آن موجب التهاب پوستی می‌شود. مصرف داروهای بند آورنده خون و مواد ضد عرق باعث ایجاد جوشهای خارش آور و سوء هاضمه می‌گردد. عدم جذب مواد غذایی مفید از غذاهای پخته شده در ظروف آلومینیومی همچنین تهوع و سایر علائم مسمومیت در نتیجه خوردن اینگونه محصولات مانندMaalox ، Amphojel ، Kaopectate .

در سایر افراد آلومینیوم مانند فلزات سنگین ، سمی نیست، اما در صورت مصرف زیاد علائمی از مسمومیت دیده شده است. اگرچه استفاده از ظروف غذای آلومینیومی به خاطر مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و خاصیت هدایت گرمایی بالای آنها بسیار رایج است، در کل ، هیچگونه علامتی در مورد ایجاد مسمومیت آنها دیده نشده است. مصرف زیاد داروهای ضد اسید و مواد ضد عرق که حاوی ترکیبات آلومینیومی هستند، احتمال مسمومیت بیشتری دارند. بعلاوه احتمال ارتباط آلومینیوم با بیماری آلزایمر مطرح شده است، گرچه اخیرا این فرضیه رد شده است. مصرف زياد اين عنصر باعث كم خوني نيز مي گردد

املا

املاء رسمی این عنصر، IUPAK) Aluminium) است، گرچه عموماً آمریکایی‌ها و کانادایی‌ها آنرا بصورت Aluminum نوشته و تلفظ می‌کنند. «همفری دیوی» در سال۱۸۰۷ Aluminum را برای عنصر کشف شده در آن زمان ارائه کرد، اما بعدا تصمیم گرفت تا این نام را به Aluminium تغییر دهد که با وجود ium در نام بیشتر عناصر تطبیق کند. بعدها املا Aluminium در بریتانیا و آمریکا متداول شد، اما بعد بتدریج آمریکایی‌ها برای اهداف غیرتخصصی این نام را به Aluminum برگرداندند. نام رسمی این عنصر در آمریکا و در رشته شیمی تا سال ۱۹۲۶ بصورت Aluminium بکار رفت. از این تاریخ به بعد انجمن شیمی آمریکا تصمیم به استفاده از املاء Aluminum در نشرِات خود گرفت.

تحقیق درباره دندانپرشکی

(( مقدمه ))

انتخاب شغل هر فردی لازم و اجتناب ناپذیر است و هر فردی با در نظر گرفتن شرایط اجتماعی و استعدادها و رغبتها شغل مناسبی را بر می گزیند.

دندانپزشکی عملی است که به درمان بیماریهای دهان و دندان و بالا بردن سطح بهداشت دندان پیشگیری از خرابی دندانها و جرم گیری و نصب دندانهای مصنوعی می پردازد.

تعریف عملیاتی شغل؟

١. معاینه و درمان یکی از بیماریهای دهان و دندان بوسیله لولزن تخصصی.

٢. بطور کلی عبارت از پیشگیری از خرابی دندانها و ترمیم و جرم گیری ونصب دندانها ی مصنوعی است.

٣. علمی است که درمان بیماریهای دندانی و بالا بردن سطح بهداشت دهان و دندان لز طریق فعالیتهای اجتماعی سازمان یافته است.

تاریخچه شغل؟

هر دوره از تاریخ در پیشرفت دانش بشری سهمی بسزا داشته است می توان تصور کرد که فن دندانپزشکی در مراحل اولیه تمدن بسیار خام و ابتدائی بوده  است. ولی همیشه برای دفع عذاب ناشی از درد دندان نیز چاره اندیشی شده است. قرائن کافی که رونق دندانپزشکی در میان آشوریها ، هندی ها و ایرانی ها و سایر ملل قدیم آسیایی نشان می دهد در دست نیست. گرچه مکتب پزشکی امپراطوری چین اختلالات مربوط به حفره دهان را نیز در بر می گرفته است.

مدارک تحصیلی؟

قبل از شرکت در دانشگاه داشتن دیپلم ریاضی و یا تجربی و بعد از اتمام این رشته داشتن تحیلات دانشگاهی تحصیلات دانشگاهی و داشتن مدرک دکتری دندانپزشکی که دوره آن به مدت ٦ سال به صورت دروس عملی و تئوری می باشد.

خصوصیات جسمانی و روانی؟

از نظر جسمانی فرد باید سلامت کامل داشته باشد. و از نظر اخلاقی و عاطفی فرد باید توانائی برقراری ارتباط با مریض را داشته باشد همچنین او باید اراده قوی و اعتماد به نفس و صداقت و جوان پاک داشته باشد.

شرایط محیط کار و محل اشتغال؟

کار در یک محیط معتدل و سرپوشیده و تمیز در کلینیکهای دولتی و یا خصوصی و مطلب با امکانات برقی و آبی قابل انجام است. شرایط محل کار باید بهداشتی و استریل باشد چرا که در غیر این صورت وسایل کار می تواند خود ناقل انواع بیماریها باشد.

میزان حقوق و مزایا؟

با توجه به شرایط محیطی و شرایط کاری حقوق و مزایا با هم تفاوت دارد میزان درآمد توسط یک پزشک دهان و دندان با توجه به خصوصی یا دولتی بودن آن فرق دارد.

نمونه ای از وظایف و مسئولیتهای شغل؟

کشیدن دندانهای پوسیده ، پرکردن دندان ، عصب کشی دندان ، ساخت دندانهای مصنوعی ، جرم گیری و جراحی لثه و تشخیص بیماریهای دهان و دندان ...

آینده نگری شغلی؟

بطور کامل قابل پیش بینی نیست چون هم جمعیت و فرهنگ و آگاهی های افراد در حال افزایش است و هم اینکه تعداد دندانپزشکان بیشتری فارغ التحصیل می شوند در مراکز استانها و شهرستانهای بزرگ و مناطق محروم نیازمند دکتر دندانپزشک هستند.

ارتباط این شغل با مشاغل دیگر؟

بیشتر با علوم پزشکی رابطه مستقیم دارد.داروسازی  و همچنین با تکنسینهای پروتز دندان و پرستاران دندانپزشکی ارتباط دارند ولی هنگام خرابی دستگاهها با علوم فنی و صنعتی نیز ربط پیدا می کند.

اهمیت شغلی از نظر خدمت؟

اهمیت آن در ارائه خدمت به جامعه ، درمان بیماریهای دهان و دندان و رفع مشکل مردم بسیار قابل توجه است. و از نظر خود کفایی با ابداع یکسری وسایل جدید یا ساخت وسایل مشابه خارجی و مواد لازم و مورد نیاز ایت شغل می تواند اهمیت بسیار داشته باشد.

و همچنین توجه دادن به افراد جامعه در زمینه بهداشت دهان و دندان و حفظ دندانها که در سلامت جسم بسیار اهمیت دارد خدمت بسیار فراوانی را در جامعه داشته باشد.

محل کسب اطلاعات بیشتر؟

روزنامه ها و مجلات دندانپزشکی کشور ، کتابهای دانشگاهی و (فوریتهای پزشکی در مطب دندانپزشکی) می تواند تصاویر جالبی را در اختیارمان قرار دهد.همچنین دانشکده های و دندانپزشکی ارتباط دارند ولی هنگام خرابی دستگاهها با علوم فنی و صنعتی نیز ربط پیدا می کند.

اهمیت شغلی از نظر خدمت؟

اهمیت آن در ارائه خدمت به جامعه ، درمان بیماریهای دهان و دندان و رفع مشکل مردم بسیار قابل توجه است و از نظر خود کفائی با ابداع یکسری وسایل جدید یا ساخت وسایل مشابه خارجی و مواد لازم و مورد نیاز این شغل می تواند اهمیت بسیار داشته باشد.و همچنین توجه دادن به افراد جامعه در زمینه بهداشت دهان و دندان و حفظ دندانها که در سلامت جسم بسیار اهمیت دارد.خدکت بسیار فراوانی در جامعه داشته باشد.

محل کسب اطلاعات بیشتر؟

روزنامه ها و مجلات دندانپزشکی کشور ، کتابهای دانشگاهی و (فوریتهای پزشکی در مطب دندانپزشکی) می تواند تصاویر جالبی را در اختیارمان قرار دهد.همچنین دانشکده های دنداپزشکی می تواند اطلاعاتی در این زمینه در اختیارمان قرار بگذارد.