تعریف و توصیف

که؟ کجا ؟ کی ؟ چه ؟ چرا ؟ چگونه ؟

این شش سوال اساسی علم جغرافیارا تشکیل می دهد . چرا که جغرافیا در مواجهه با هر پدیده ای به این سوالها پاسخ می گوید و از این راه به تحلیل و تصمیم گیری درباره موضوعات و مشکلات عمده ای که انسانها با آن روبرو هستند می پردازد . به همین دلیل منشور بین المللی آموزش جغرافیا معتغد است که همه مسائل مهم کره زمین از جمله حرکات جمعیت ،غذا و گرسنگی ،شهر نشینی ،تفاوتهای اجتماعی –اقتصادی ،بی سوادی، فقر ، بیکاری ،پناهندگان و اشخاص آواره از وطن ،متجاوزین به حقوق انسانی ،بیماری ، جنایت ،تخریب و انحدام جنگلها ، فرسایش ، بیابان زایی ، بلایای طبیعی ، ضایعات هسته ای و سمی ف تغییر آب وهوا ، آلودگی جوی ، آلودگی آب ، حفره های ازن ، محدودیت منابع ، محدودیت رشد ، کار بری ارازی ، نزاع های قومی ، جنگ ، ناحیه گرایی ، ملیت گرایی و جهان گرایی دارای بعد قوی جغرافیایی هستند .

دکتر بهلول علیجانی استاد جغرافیای دانشگاه تربیت معام تهران در معرفی این علوم می گوید :

 "موضوع جغرافیا مکان است و این علم تا جایی که به انسان مربوط می شود ،مطالعه می کند و در این مطالعه سعی دارد سطح زمین را از نظر تمام ویژگی ها ی آن مانند سردی و گرمی ، حاصلخیزی ، سختی و سستی ،شوری و شیرینی ، جنگلی و علفزاری ، خشکی و رطوبت و هزاران ویژگی دیگر بشناسد .به همین دلیل مشاهده مستقیم زمین ، روش اصلی مطالعه جغرافیایی است " .

دکتر لشگری استاد جغرافیا ی دانشگاه شهید بهشتی نیز در معرفی این علوم می گوید :

 "موضوع بحث جغرافیای طبیعت و انسان و چشم انداز حاصل از کنش این دو پر یگدیگر است "

شیرین عزتی دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا در معرفی این علم می گوید :

" شناسایی پراکندگی عوامل طبیعی و انسانی در جهان و تحلیل عوامل ایجاد ، تشدید و تضعیف این پدیده ها در گستره گیتی به علم جغرافیا باز می گردد .

برای مثال این که بزرگترین صادر کننده گندم در جهان ، آمریکا است  . بیشترین استخراج نفت در حوضه خلیج فارس صورت می گیرد . حداکثر بارندگی در دامنه هیمالیا است و نوار خشک جهان در بین المدارین می باشد . از جمله مسائل جالبی است که در این علم مطرح می شود .

"جغرافیا " یعنی کشور شناسی این دیدگاهی است که در ذهن بسیاری از دانش آموزان وجود دارد زیرا دانش آموزان در کتا ب  جغرافیا ی خود بیش از هر چیز درباره وسعت محصولات و وضعیت آب و هوا ی کشور های مختلف مطالعه می کنند در حالی که در رشته جغرافیا فقط یک درس در شاخه جغرافیای طبیعی تحت عنوان " جغرافیای قاره ها " وجود دارد و تمام مباحث این رشته کاربردی و فنی است . در یک کلام می توان گفت که موضوع جغرافیا " مکان " است . واین علم مکان را تا جایی که به زندگی انسان مربوط می شود مطالعه می کند ودر این مطالعه سعی دارد سطح زمین را از نظر تمام ویژگی های آن  مانند سردی و گرمی ، حاصلخیزی ، سستی و سختی ، شیرینی و شوری ، خشکی و رطوبت و هزار ویژگی دیگر بشناسد . به همین دلیل مشاهده مستقیم زمین روش اصلی مطالعه جغرافیا است .

البته امروزه  با توجه  به تحولی که در کتابها ی درسی دوره متوسطهایجاد شده است حتی دانش آموزان نیز می دانند که یک درس تعریفی محض نیست . بلکه زیر بلا و بستر فعالیت های اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی می باشد .

§       اهمیت و ضرورت

اهمیت و ضرورت این رشته در گرایش ها یی مثل گرایش ژئو مورفولوژی است . ژئو مورفولوژی بیشتر به فرایند های سطحی و بیرونی زمین متمرکز است و ارتفاعات پستی و سستی زمین را مطالعه می کند .

الف)گرایش آب و هوا شناسی : در این گرایش بیشتر مسائل آب و هوا  عناصر و عوامل اقلیمی در فعالیّت انسان و مسائل و بهره برداری از زمین کشاورزی مطرح می شود و این برای کشاورزی مفید است که از وضع اب و هوا خبر داشته باشد.

ب) گرایش جغرافیای شهری : جغرافیای شهری به مطالعه ی مسائل مهمی از جمله گسترش شهرها ،مسائل اقتصادی و جمعیتی شهرها و بحث روز جغرافیای شهری ،یعنی توریسم می پردازد بر روی نحوه اشغال فضا ، نوع تمرکز و پراکندگی شاغل در یک شهر و چگونگی جابه جایی از محل کار به سکونت ، ارتباط شغل و مسکن بر قرار است مطالعه می کند و این برای شهر نشینی ها اهمیت بسیاری دارد .

ج) گرایش جغرافیای رو ستای : این گرایش بر روی شهر وروستا ، برنامه ریزی و توسعه ی روستای ، نو سازی و آینده روستاها ، علل و عوامل مهاجرت رو ستائیان ، بهداشت واوقات فراغت روستائیان و ... می پردازد و این اطلاعات برای روستائیان و روستانشینان حائز اهمیت است.

§       تحصیلات

جغرافیا علم گسترده ا ی است و از این رو شاخه های شناخته شده بسیاری دارد . بطوری که اتحادیه

جغرافیدانان آمریکا 57شاخه برایی  جغرافیای موضوعی و 62 شاخه برای جغرافیای ناحیه ای مشخص کرده اند . در دانشگاها و مراکز آموزش عالی کشور ما نیز علم جغرافیا در مقطع کارشناسی در دو رشته مجزای جغرافیا (در مفهوم عام آن )و جغرافیای سیاسی – نظامی ارائه می شود که رشته جغرافیا خود دارای سه شاخه اصلی جغرافیای طبیعی ، جغرافیای انسانی و کارتو گرافی است . همچنین شاخه جغرافیای طبیعی دارای دو گرایش پزئو مورفولوپژی و آب و هوا شناسی ( اقلیم ) و شاخه جغرافیای انسانی دارای سه گرایش شهری ، روستای ، جغرافیا و برنامه ریزی شهری است . البته گرایش های فوق در دوره کارشناسی تفاوت محسو سی با یکدیگر ندارند چرا که واحد های تخصصی هر یک از این گرایش ها کمتر از ده واحد است .

دکتر لشگری در همین زمینه می گوید : جغرافیا در مقطع کارشناسی در سه شاخه اصلی جغرافیای طبیعی ، انسانی و کارتو گرافی ارائه می شود و هر یک از گرایشها ی جغرافیای انسانی و انسانی دارای گرایشهای متعددی هستند . البته تفاوت هر گرایش با گرایش دیگر تنها در هشت واحد تخصصی است . وبه همین دلیل بسیاری از دانشگاها در دفترچه راهنمای آزمون سراسری گرایشهای موجود در دانشگاه خود را ذکر نکرده و تنها به شاخه های اصلی جغرافیا که در دانشگاه تدریس می شود اشا ره نموده اند .

محسن شهرابی فارغ التحصیل جغرافیا نیز معتغد است که داو طلب رشته ی جغرافیا نباید هنگام انتخاب رشته به نوع گرایش توجهی داشته باشد . چرا که دانشجوی دوره لیسانس در هیچ یک از گرایش های ژئو مورفولوژی ، اقلیم ،روستایی ، شهری و گرایشهای دیگر متخصص نمی شود و تنها اطلاعاتی کلی در باره ی یکی از شاخه های طبیعی و انسانی و یا کا رتو گرافی به دست می آید .

جغرافیا در مقطع کار شناسی در 5 شاخه اصلی جغرافیای طبیعی ، جغرافیای انسانی ، کارتوگرافی جغرافیا و برنامه ریزی شهری و جغرافیا سیاسی –نظامی ارائه می شود و هر یک از گرایش های جغرافیای طبیعی و انسانی دارای شاخه های متعددی است .البته تفاوت هر گرایش با گرایش دیگر تنها در واحد تخصصی است و به همین دلیل بسیاری از دانشگاه ها در دفتر چه راهنما ی آزمون سراسری گرایش های موجود در دانشگاه خود را ذکر نکرده و تنها به شاخه های اصلی جغرافیا که در آن دانشگاه تدریس می شود اشاره نموده اند .

1-     شاخه ی جغرافیای طبیعی : شاخه جغرافیای طبیعی علمی اس که محیط طبیعی و تاثیرعوامل وعناصر محیطی بر زندگی و فعالیت انسانی را مطالعه می کند این علم در مقطع کارشناسی دارای دو گرایش ژئومورفولوژی و آب و هوا شناسی است .

الف) گرایش ژئومورفولوژی : ژئومورفولوژی بیشتر به پدیده های سطح زمین توجه دارد ریخت یا چهره زمین را مطالعه می کند به همین دلیل این علم ارتباط بسیاری با زمین شناسی دارد و تحت تاثیر یافته های علم زمین شناسی است چرا که شکل ظاهری زمین تبلور اتفاقات درون زمین می باشد . البته زمین شناسی بیشتر به اعماق و لایه ها ی درونی زمین می پردازد اما ژئومورفولوژی فرایند های بیرونی یا سطحی زمین را مطالعه می کند .

دروس تخصصی گرایش ژئومورفولوژی :

ژئومورفولوژی مناطق شهری ، نقشه ها و نمودارهای ژئو مورفولوژی ،هیدرولوژی کاربردی ، کاربرد ژئومورفولوژی در برنامه ریزی شهری و منطقهای ، تفسیر نقشه (توپوگرافی و زمین شناسی )

ب)گرایش آب و هوا شناسی : رشته آب و هوا شناسی فرایندها ی حاکم بر جو از جمله انرژی و توزیع آن دذر سطح سیاره زمین ،حرکات جو و قانونمندی ها ی حاکم بر آن و تاثیر این فعالیت ها را بر روی زیست و فعالیت انسان ها ، جانداران و محیط بی جان سیاره زمین مطالعه می کند در این گرایش بیشتر مسائل آب و هوا عناصر و عوامل اقلیمیدر فعالیت انسان و مسائل بهره برداری از زمین مثل کشاورزیمطرح می شود .

دروس مشترک در شاخه های مختلف جغرافیا:

جغرافیای آب ها ،جغرافیای خاکها ، جغرافیای زیستی ، آب و هوای ایران ، ژئومورفولوژی ایران ، مناب و مسائل ایران ، اصول و روش های برنامه ریزی ناحیه های ، مبانی جغرافیای جمعیت ، مبانی جغرافیای روستائی ، مبانی جغرافیای اقتصادی ، مبانی جغرافیای اقتصادی ( صنعت ) ، حمل و نقل انرژی ، جغرافیای سیاسی ، مبانی جغرافیای شهری ، جغرافیا یکوچ نشینی ، پژوهش میدانی در جغرافیا ، زمین در فضا ، ریاضیات ، آمار و احتمالات ، منابع و ماخذ جغرافیا ی ایران ، فلسفه جغرافیا ، جغرافیای کاربردی ، تاریخ علمی جغرافیا ، کارتوگرافی ،نقشه برداری ، نقشه خوانی ، روش تحقق ، اصول سنجش از دور ، کاربرد عکسها ی هوای و ماهواره ای در جغرافیا ، کامپیوتر در جغرافیا ، مبانی علم جغرافیا ، زیست شناسی برای جغرافیا ، مبانی اقلیم شناسی ، آب و هوای کره زمین و  مبانی ژئومورفولوژی .

دروس اصلی مشترک در گرایش های جغرافیای طبیعی :

جغرافیای قاره ها ، زمین شناسی ، زمین شناسی ایران ، مسائل جغرافیای مناطق خشک ایران ، حفاظت خاک ، جنگل و مرتع و مسائل مربوط در ایران ، جغرافیای ناحیه ای ایران ، متون جغرافیای طبیعی به زبان خارجی ، جغرافیای انسانی ایران ، نقشه برداری تکمیلی ، مبانی محیط زیست ، ژئومورفولوژی اقلیمی ، کاربرد جغرافیای طبیعی در برنامه ریزی شهری و منطقه ای ( با تاکید بر ایران ) .

2-     شاخه کارتو گرافی : کارتوگرافی هنر ،علم و فن تهیه انواع نقشه برای استفاده درساختار اقتصادی ، فرهنگی ، دفاع ملی ، روابط بین الملل ، تعلیم و تربیت ، جهانگردی و موارد متنوع دیگر است . یعنی یک جغرافیدان به یاری نقشه ، اطلاعات دقیقی در مورد موقعیت ها و پراکندگی ها به دست می آورد . با توجه به این که ما صدها نوع نقشه داریم مشخص است که تهیه یک نقشه نیاز به مهارتی خاص دارد که این مارت را دانشجو یشاخه کارتو گرافی بدست می آورد .

دروس پایه و اصلی  :

 ریاضیات ، سنجش از راه دور ، ژئومورفولوژی ایران ، جغرافیای آبهای ایران منابع و ماخذ

جغرافیای ایران ،  متون جغرافیای به زبان خارجی ، جغرافیای خاکها ، جغرافیای نظامی ایران ، مبانی جغرافیای سیاسی ، فلسفه جغرافیا ، زمین در فضا ،  زمین شناسی برای جغرافیا ، مبانی آب و هوا شناسی ، جغرافیای آبها ، ژئومورفولوژی عمومی ، جغرافیای زیستی ، کاربرد آمار در جغرافیا ، جغرافیای اقتصادی عمومی ، جغرافیای جمعیت ، جغرافیای روستایی ،جغرافیای شهری ( عمومی و ایران ) .

دروس تخصصی :

آمار و احتمالات ، کامپیوتر ، فیزیک نور ، کلیات جغرافیای جهان ، تئوری خطاها ، فتوگرامتری ، تغییر عکس ، هیدروگرافی ، نقشه برداری ، کارتوگرافی ریاضی ، کارتوگرافی موضوعی ، عکاس و فن چپ ، گرافیک ، نقشه برداری هیدرو گرافی ، پروژه کارتوگرافی ، کارتوگرافی کامپیوتری ، جغرافیای خلیج فارس ، ژئودزی عمومی ، نجوم ژئودزی ، کارتوگرافی ، متون جغرافیا به زبان خارجی ، جغرافیای آبها ی ایران ،جغرافیای نظامی در ایران .

 شاخه جغرافیای انسانی :

جغرافیای انسانی به عنوان یکی از شاخه های مهم علم جغرافیا در دو گرایش جغرافیای شهری و روستای در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی کشور مان ارائه می شود .

گرایش جغرافیای شهری :

جغرافیای شهری به مطالعه مسائل مهمی از جمله گسترش شهرها ، مسائل اقتصادی و جمعیتی شهرها و بحث روز جغرافیای شهری ، یعنی  توریسم می پردازد . بررسی نحوه اشغال فضا ، نوع ، تمرکز و پراکندگی مشاغل در یک شهر و چگونگی جابجایی از محل کار به سکونت ، ارتباط شغل و مسکن و

تاثیر ات متقابل و چند جانبه ای که میان متغییرها برقرار است در جغرافیای اجتماعی شهرها بررسی می شود .

دروس اصلی مشترک در گرایش های مختلف جغرافیای انسانی :

جغرافیای جمعیت ایران ، جغرافیای روستای ایران ، جغرافیای شهری ایران ، جغرافیای اقتصادی ایران حمل و نقل انرژی ، اصول علم اقتصادی ، نظریه های اقتصادی و اقتصاد توسعه ، متون جغرافیای انسانی به زبان خارجی ، نقشه ها و نمودارها ی موضوعی در جغرافیای انسانی ، ویژگی های جغرافیای انسانی مناطق خشک ایران ، جغرافیا و صنعت توریسم ، ویژگی های جغرافیای کشور های توسعه یافته ، ویزگی های جغرافیای کشورها ی اسلامی ، ویزگی های جغرافیای آسیای میانه ، کاربرد جغرافیای طبیعی در برنامه ریزی شهری و روستای ، جغرافیای تاریخی ( با تکید بر ایران ) .

دروس تخصصی گرایش جغرافیای شهری :

 اقتصاد شهری ، شهرها و شهرکهای جدید ، روابط متقابل شهر و روستا با تاکید بر ایران ، اصول و روشهای برنامه ریزی شهری ، برنامه ریزی شهری در ایران و منطقه ای ( روش تفسیر طرح ها ی شهری و منطقه ای ) پایان نامه .

گرایش جغرافیای روستایی :

این گرایش به بررسی رابطه  شهر و روستا ، برنامه ریزی و توسعه روستایی ، نوسازی و آینده روستاها ، روستاهای آینده ، عللو عوامل مهاجرت روستا نشینان ، بهداشت و اوقات فراغت روستائیان ، حفظ محیط زیست ، نحوه حمل و نقل ، کیفیت زندگی و وضعیت اقتصادی روستاها میپردازد .

دروس تخصصی گرایش جغرافیای روستای :

اصول و روشها ی برنامه ریزی روستای ، اقتصاد روستای ، روابط متقابل شهر و روستا با تاکید بر ایران ، برنامه ریزی روستای در ایران ، کارگاه برنامهد ریزی روستای ، پایان نامه .

4 – شاخه جغرافیا و برنامه ریزی :

شاخه جغرافیا و برنامه ریزی شهری تلاش می کند تا با توجه به عوامل انسانی و طبیعی موجود در هر شهر ، برای مسائل جمعیتی ، اقتصادی و زیست محیطی آن ، برنامه ای بیندیشد تا مطابق این برنامه مهندس ین معمار عمران ، سازه و تاسیسات ، بخش های مختلف شهر را طراحی کرده و مشکلات شهر را حل نمایند .

5 – شاخه جغرافیای نظامی – سیاسی :

 این شاخه از جغرافیا به بررسی نقش عوامل جغرافیایی در سرنوشت جنگل می پردازد عواملی مثل وضعیت ارتفاعات ،آب و هوا یا وضعیت کشور های همسایه که می تواند نقش بسزایی در سرنوشت یک جنگل و در نتیجه در وضعیت سیاسی یک کشور داشته باشد .

دروس پایه و اصلی :  

تهیه و تفسیر نقشه های هوا و اقلیم سازمانهای بین المللی ، نظامیان و سیاست ف مبانی و اصول جغرافیای نظامی ، اصول روابط بین المللی ، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران ، مقدمه ای بر روش تحقق د رجغرافیا ، نقشه خوانی ، مبانی عکسهای هوایی ، تفسیر عکسهای هوایی ، اصول سنجش از دور ، آشنایی با رشته های نظامی ، اطلاعات و عملیات ، طرح و عملیات ، اصول آفند و فدافند .

دروس تخصصی :

آب و هوای مناطق نظامی ایران ، تهیه و تفسیر نقشه های ژئومورفولوژی ، ژئومورفولوژی ایران ، جغرافیای نظامی ایران ، مسائل سیاسی و نظامی ایلات و عشایر ایران ، جغرافیای ترکیه و عراق ، جغرافیای کشور های حاشیه خلیج فارس ، جغرافیای نظامی افقانستان و پاکستان ، جغرافیای نظامی شوروی ، مسائل نظامی و استراتژیک معاصر ، جغرافیای سیاسی ایران ، تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران ، جغرافیای سیاسی خلیج فارس ، جغرافیای اقتصادی و سیاسی جهان سوم ، سیاست خارجی ایران ، نقشه های مو ضوعی ، جغرافیای آبهای ایران ، متون جغرافیا به زبان خارجی .

توانایی های لازم :

آمار و توانایی های لازم در رشته  جغرافیا اهمیت  ویژه ای دارد زیرا تهیه مدلهای مختلف و نمایش آنها مانند محاسبه سطح جزر و مد دریا ، محاسبه بارش باران  یا محاسبه آبها ی زیر زمینی از طریق علم آمار و احتمالات و زبان ریاضی ممکن است . همچنین هندسه و ریاضی دو پایه مهمگرایش کارتوگرافی است و به همین دلیل به اعتقاد بسیاری از استادان رشته جغرافیا بهتر است که برای این گرایش از بین داوطلبان گروه ریاضی فیزیک دانشجو پذیرفته شود علاوه بر هندسه و ریاضی دانشجوی این رشته بخصوص دانشجوی جغرافیای انسانی باید به علوم اجتماعی علاقه داشته باشد و درک خوبی از مسائل اجتماعی داشته باشد تا بتواند مسائل اجتماعی و جمعیتی شهر را بررسی کند و راه حل های مناسبی برای مشکلات موجود ارائه دهد .

موقعیت شغلی در ایران :

 فارغ التحصیلان گرایش آب و هوا شناسی می توانند در سازمان هواشناسی ، وزارت جهاد سازندگی ، وزارت نیرو ، وزارت کشاورزی ، سازمان حفاظت محیط زیست ، شهرداری ها ، ستاد حوادث غیر مترقبه وزارت کشور و مراکز نظامی مشغول به کار شوند . دانشجویان گرایش ژئومورفولوژی نیز میتوانند در وزارت کشاورزی مشغول به کار شوند . موسسه تحقیقات آبخیزداری جهاد سازندگی نیز که لایه های سطحی زمین را برای کنترل فرسایش مطالعه مکند مرکز مناسبی برای جذب فارغ التحصیلان این رشته و در نهایت باید به سازمان زمین شناسی به عنوان یکی از مراکز اشتغال فارغ التحصیلان این رشته اشاره نمود فارغ التحصیلان کارتوگرافی نیز می توانند در مراکز متعددی مانند سازمان نقشه برداری کشور ، سازمان جغرافیای نیروی مسلح و وزارت خانه های نیرو و معادن مشغول به کار شوند .

فارغ التحصیلان جغرافیای انسانی می توانند به عنوان محقق در سازمان برنامه و بوجه ، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ف بنیاد مستضعفان و جانبازان ، سازمان جغرافیای نیروی مسلح ، سازمان محیط زیست شهر داری ها و وزارتخانه ها ی آموزش و پرورش ، مسکن و شهر سازی ، کشور ، جهاد کشاورزی و معادن و فلز ات ، دفاع و نفت مشغول شوند و در بخش بازاریابی کارخانجات کشورفعالیت کنند . همچنین در حال حاضر در اکثر کشورها ی جهان که در صنعت توریسم کار می کنند فارغ التحصیلان شهری هستند . چون بخش مهمی از دروس جغرافیای شهری در زمینه توریسم است استانداری ها و شهرداری ها نیز از مراکز اصلی فعالیت فارغ التحصیلان جغرافیای شهری می باشند . جغرافیای نظامی نیز در مقطع لیسانس یک رشته کاربردی است به همین دلیل فارغ التحصیلان این رشته به راحتی جذب سازمانهای نظامی ، انتظامی وسیاسی شده و در مراکز ی مانند ستادهای تخصصی و عمومی و مراکز مطالعه وزارت امور خارجه فعالیت می کنند .

اسامی دانشگاه هاو مراکز عالی دارای رشته ی جغرافیا : 

اصفهان ، تبریز ، تربیت معلم تهران ، تربیت معلم سبزوار ، تهران ، زابل ، زنجان ، سیستان و بلوچستان ، زاهدان ، شهید بهشتی تهران ، شهید چمران اهواز ، فردوسی مشهد ف مازندران ، بابلسر ، یزد ، امام حسین تهران ، موسسه آموزش عالی غیر انتفایی و غیر دولتی طبرستان و چالوس .

§       خصوصیات جسمی و توانایی بدنی لازم برای اشتغال

خصوصیات جسمی برای رشته جغرافیا متفاوت است در این رشته عمدتا باید سالم بود و بعضی از این شاخه ها را مورد بررسی قرار می دهیم .

در شاخه جغرافیای طبیعی  در این شاخه باید تقریبا سالم بود ه و در گرایشها ی مختلف این شاخه مثل گرایش ژئومورفولوژی در این گرایش باید چشم ها و دستها و پاها سالم بوده و موارد دیگر مثل حس های شنوائی ، بویایی و گفتاری باید تا حدالمکان سالم بوده .

در گرایش آب و هوا شناسی : در این گرایش هم باید مثل گرایش قبل خصوصیات قبلی را داشته .

شاخه کارتوگرافی : در این شاخه باید حس های گفتاری ، شنوایی و دیداری و حدالمکان دست وپا ها یکی سالم باشد .

گرایش جغرافیای شهری : در این گرایش باید همه حس ها سالم باشند .

 گرایش جغرافیای روستایی : در این گرایش باید مثل گرایش قبلی همه حس ها سالم باشند .

 شاخه جغرافیا و برنامه ریزی : باید حس های گفتاری و بینایی سالم و دستها نیز سالم و بقیه حس ها حدالمکان سالم باشند .

شاخه جغرافیای سیاسی – نظامی : در این رشته باید تمام اعضای بدن سالم به غیر از پاها که یک پا

باید سالم باشد .

§       خصوصیات شخصیتی لازم برای موفقیت در مشاغل مربوط

آمار و مبانی ریاضی در رشته جغرافیا حائز اهمیت است زیرا تهیه مدلهای مختلف و نمایش آنها مانند : محاسبه جزر و مد دریا ، محاسبه بارش باران یا محاسبه آب ها ی زیر زمینی از طریق علم آمار و احتمالات و زبان ریاضی ممکن است . همچنین هندسه و ریاضی دو پایه مهم گرایش کارتوگرافی است و به همین دلیل به اعتقاد بسیاری از استادان رشته جغرافیا بهتر است که برای این گرایش از بین داوطلبان گروه ریاضی فیزیک دانشجو پذیرفته شود علاوه بر هندسه و ریاضی  دانشجوی این رشته بخصوص دانشجوی رشته جغرافیا انسانی باید به علوم اجتماعی علاقمند بوده و درک خوبی از مسائل اجتماعی و جمعیتی شهر را برسی کرده و راه حل های مناسبی برای مشکلات موجود ارائه دهد و نقش جنسیت تقریبا مهم نیست ولی بهتر است مرد باشد تا زن .

§       توانمندی ها ی ذهنی لازم

در این رشته باید دانشجو به رشته جغرافیای و دروس دانشگاهی این رشته علاقه مند باشد علاوه بر این باید علم آمار واحتمالات و ریاضی او قوی باشد و علاوه بر هندسه و ریاضی دانشجو ی این رشته بخصوص دانشجوی جغرافیای انسانی باید به علوم اجتماعی و جمعیتی شهر را بررسی کرده و راه حل های مناسبی برای مشکلات موجود ارائه دهد .

§       وسایل و ابزار مناسب برای اشتغال

وسایل و ابزار معمولا یک میز ویک دفتر ویک کامپیوتر و ... است ولی اگر در بخش دولتی مشغول به کار شود وسایل کار را خود آن شرکت در اختیار  فرد می گذارد .

§       سرمایه مالی مورد نیاز بعد از تحصیل

سرمایه چندانی نمی خواهد اگر در بخش خصوصی باشد به اندازه خرید یک میز و دفتر ، کاپیوتر  یعنی 5 میلیون کافی است و اگر در بخش دولتی مشغول به کار شود سرمایه چندانی نیاز نیست و در آمد این کار کمتر است 250هزار تومان نیست .

§       شرایط فیزیکی  لازم برای محیط کار

شرایط فیزیکی برای محیط کار بستگی به گرایش های آن رشته دارد مثلا فردی که به جنگل ، کوه ،دشت و ... می رود نباید معلوم باشد .

§       آینده شغلی در دهه های آینده

آینده شغلی دردهه های آینده چندان مناسب نیست چون مراکز مربوط سرمایه کمی را در اختیار این رشته ها می گذارند و کسانی که در این رشته تحصیل کرده اند توصیه های خوبی برای این رشته در آینده نمی کنند .

§       ماخذ و منابع   

CD علوی

CD سامان رشته

کسانی که در این رشته تحصیل کرده اند و مشاور عزیز آموزشگاه . 

طول دوره و شکل نظام:

• طول دوره مجموعه کاردانی الکترونیک هواپیمایی 5/2 سال است و برنامه درسی آن 5ترم ارائه می شود و طول هر ترم برابر 17 هفته معادل یک و نیم سال تحصیلی است.
• ساعت تدریس هر واحد نظری 17 ساعت و هر واحد عملی 34 ساعت و هر واحد کارگاهی 51ساعت است.

سطوح رشته

درسهای رشته

صنعت و بازار کار

کاردان الکترونیک هواپیما کسی است که اطلاعات ومهارتهای لازم جهت کار در صنعتهوانوردیرا در محدوده ای مناسب کسب کرده و با استفاده ازتکنیکهاو رهنمودهایی که کارشناسان این رشتهارائه خواهند کرد قادر به انجام مسئولیتهای زیر باشد:

الف-نصب وراه اندازی (در محدوده ای معین) سیستمهای الکترونیکی، مخابراتی و کمکناوبری
ب-تشخیص عیوب و تعمیرسیستمهای الکترونیکی، مخابراتی و کمک ناوبری و ناوبری
ج-سرویس ونگهداری سیستمهای الکترونیکی، مخابراتی و کمک ناوبری

توانایی های لازم

در صنعت هواپیمایی توانمندی در دروس ریاضی و فیزیک بسیار مهم  است همچنین دانشجویان باید با علاقه و پشتکار بسیار در این صنعت فعالیت کنند ، یعنی نباید واحد های آزمایشگاهی و کلاس های دروس را باری به هر جهت پشت سر بگذارند و هدفشان گرفتن مدرک کاردانی یا کارشناسی باشد . بلکه لازم است با انگیزه و هدف سر کلاس درس حضور داشته باشند تا بتوانند در آیند ه از تحصیل خود در سازمان هواپیمایی کشور یاری بگیرند .

منابع‌ و مأخذ :

1- سایت اطلاع رسانی دانشنامه رشد

www.daneshnameh.roshd.ir

2- آشنایی با رشته های دانشگاهی – تدوین فیروزه سودایی شبستری 

داروسازی

مقدمه

رشته داروسازي سرحلقه درمان همه بيماراني است كه چشم اميد به داروهاي مؤثر، كم ضررو پر اثر دوخته‌اند. ابزار مداوا كه دارو بخشي از آن است، نقش خود را به خوبي ايفامي‌كند و رشته داروسازي همان علمي است كه در ساخت و توليد دارو و دادن اطلاعاتداروئي خدمات ارزنده‌اي را ارائه مي‌دهد.داروسازي با علوم زيست‌شناسي، بيوشيمي وعلوم پايه پزشكي ارتباط وسيعي دارد. آموزش دوره دكتري داروسازي در ايران پيوسته استو پس از طي دوره 8 ساله به دانشجويان، درجه دكتراي عمومي داروسازي اعطا مي‌شود.

سطوح رشته

صنعت و بازار کار :

دارو سازي اجتماعي

الف) داروخانه‌هاي سطح شهر: اكثريت (بيش از 85 %) فارغالتحصيلان اين رشته جذب داروخانه‌ها مي‌شوند و در اين مراكز به ارائه خدمات زيرمي‌پردازند:
- خدمات داروئي مانند بررسي نسخه‌ها، اطمينان از تجويز مناسب داروهاو در مواردي هم تجويز برخي از داروها.
- ساخت داروهاي تركيبي.
- عرضه داروهايتوليدي كارخانجات داروئي.
- ارائه‌ي اطلاعات داروئي نظير راهنمائي‌هاي لازم درمورد نحوه مصرف، عوارض جانبي، تداخلات داروئي و...
ب) داروخانه هاي بيمارستان: علاوه بر ارائه خدمات فوق، خدمات ديگري نظير موارد زير ارائه مي گيرد:
- تدوين فهرست داروئي بيمارستان، كنترل و نظارت بر نحوه مصرف دارو به وسيله بيمار،تهيه شرح حال و تشكيل پرونده داروئي براي بيماران بستري شده و پيگيري امر دارو ودرمان بيمار.
داروسازي صنعتي :
در بخشهاي مختلف تهيه، ساخت، كنترل كيفيت،نگهداري، مديريت و واحد تحقيقات كارخانه هاي داروسازي، وجود و فعاليت داروسازانضروري است و هم اكنون عده‌اي از داروسازان در اين بخش مشغول بكار‌ و فعاليتهستند.
مراكز دانشگاهي:
دارندگان مدرك دكتري عمومي مي‌توانند پس ازگذراندن امتحان دستياري در مراكز پيش دانشگاهي به عنوان دستيار(رزيدنت) مشغول بهادامه تحصيل و سپس جذب دانشگاهها، مراكز تحقيقاتي و صنعت شوند.
سايرمراكز:
فارغ التحصيلان اين رشته مي‌توانند با مراكزي مانند مؤسسات آموزشي ـپژوهشي دولتي ( مؤسسه رازي ـ انستيتو پاستور و...) مراكز تحقيقات داروئي به عنواندكتر دارو سازي همكاري نمايند. ضمنا تعدادي از داروسازان نيز جذب شركتهاي پخش‌وتوزيع دارو مي‌گردند.
بطور كلي تدوين سياستهاي كلان مربوط به حرفه داروسازي چهدر مورد كارخانجات، چه در مورد ورود داروها و مواد اوليه داروئي و چه در مورد توزيعدارو و ارائه خدمات داروها در داروخانه‌ها، به عهده معاونت دارو و غذا در وزارتبهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. مسائل صنفي داروسازان نيز به عهدة انجمنداروسازان ايران است. اما امور مربوط به آموزش داروسازي بر عهده دبيرخانه شورايآموزش داروسازي و تخصصي (وزارت بهداشت و آموزش پزشكي) مي‌باشد.

تعریف و توصیف :

 روزانه هزاران رخداد در گيتی روی می دهد . خبرنگاران به مدد قلم و دوربين شمار معدودی از انها را  شکار می کنند.

 اتاق خبر  مکانی است که در مورد نحوه بهره گيری  از اين فراورده های خبری تصميم گيری می شود.

  دير زمانی است که  در چنين مکانی روزگار سپری می کنم .  اتاق خبر  شبکه های اطلاع رسانی مکتوب و صوتی و تصويری را تجربه می کنم .

  برخی ازموضوعهايی که شايد جالب باشد را در اين نوشتارها بيان خواهم کرد. اما همانند هر خبرنگاری -  داوری در باره ان را بر عهده شما دوستانم می گذارم.

گزارشگری تلويزيونی بی ترديد در زمره پيچيده ترين شيوه خبرنگاری در حوزه رسانه است.پيام و اطلاعات در گزارشهای مکتوب بر متن مترتب است .گزارشگر راديويی علاوه بر متن از رسايی کلام و زير و بم  صوت نيز برای رساندن بهتر پيام به مخاطب سود می برد.

            ... اما گزارشگر تلويزيونی می بايستی ؛ هنر چيدمان  تصويری مبتنی بر زيبايی شناسی ؛ - دانش بهره گيری از شيوه  القای پيام ؛ و فن استفاده از ابزارهای نوين تدوين ؛ را به کار ببندد تا فراورده خبری اش بر دل مخاطب بنشيند.

  کمبود منابع اموزشی همواره يکی از دغدغه های کسانی است که مايلند  با دانش روز اين حوزه اشنا شوند. برخی نوشته هايی نيز که در دسترس است بيشتر نظری است و از اين رو برای جويندگان اين مسير اندکی ملال اور است.

  در اين مجال کوشش خواهم کرد -نوشته هايی مبتنی بر اصول علمی و مبانی تجربی را فرا روی علاقمندان قرار دهم شاید برای استفاده دوستان خبرنگار تلويزيونی مفيد باشد. لازم می دانم قبل از همه از همکارم اقای محمود رمک که در شکل دهی اين موضوع نقش اصلی را ايفا کردند قدردانی کنم .

ارتباط تلويزيون با مخاطب   

در شبکه های تلویزیونی, تهیه و پخش اخبار, یکی از ارکان اساسی این رسالت به شمار می رود, رسالتی که پخش را نوعی خدمت می داند. اخبار تلویزیون با مخاطبانی مواجه است که مجموعه ای از اخبار و اطلاعات مختلف, متوازن و همه گیر را مطالبه می نمایند و شما به عنوان یک خبرنگار تلویزیونی باید هدفتان ارائه اطلاعات مفید و مرتبط به بینندگان باشد:

- اطلاعاتی که بیننده برای آگاهی از اوضاع, به دانستن آنها نیاز دارد, و- اطلاعاتی که خود خواستار آگاهی یافتن از آنهاست.

شمار بينندگان

اگر شما در یک شبکه خبری کابلی یا یک شبکه خبری تلویزیونی- تجاری فعالیت  کنید که متکی بر پخش آگهی های بازرگانی است, احتمالاً در بیشتر جلسات کاری خود, مطالبی درباره تعداد بینندگان خواهيد  شنیدد, تا درباره خدماتی که در اختیار آنان قرار می گیرد. خوشبختانه, در چنین مواردی, بالا رفتن تعداد بینندگان نتیجه ارائه خدمات شایسته به آنان خواهد بود.

برای جذب مخاطب و حفظ وی, باید اخبار و اطلاعات درست, دقیق و معتبری به وی ارائه گردد. هر قدر میزان اعتبار گزارش های خبری بالاتر باشد, توان شما در جلب مخاطب و بیننده - که شبکه برای جذب آگهی به آنان نیازمند است- افزایش می یابد.

 ایجاد ارتباط دوجانبه با بیننده

کسب اعتماد بیننده و حفظ آن, و نیز تضمین پایبند بودن وی به یک شبکه خبری, به اعتبار اخبار آن شبکه بستگی دارد.

گزارش های خبری نیز باید از دقت لازم برخودار باشند تا بتوان به یک ارتباط دوجانبه با بیننده دست یافت.

برای محقق ساختن چنین اعتباری, دامنه خبر باید به رویدادهایی محدود باشد که امکان اطمینان از درستی آنها وجود داشته باشد. بنابراین, هدف, قرار دادن حقائق اساسی و مرتبط با موضوع در روالی منطقی و انتقال آنها به بیننده با ذکر منبع است.

برای حفظ این اعتبار, هنگام جمع آوری اطلاعات و نیز هنگام ارائه آنها, باید در گزارش به سمت جهت گیری های شخصی پرهیز نمود. هر کدام از ما به عنوان یک انسان, امیال و گرایش هایی خاصی داریم؛ از جایگاه آنها در وجود خود آگاه باشید و زمانی که احساس کردید گرایش های شخصی تان بر جریان پوشش خبری شما سایه خواهد افکند, سردبیر را در جریان امر قرار دهید.

یک سیستم رسانه ای معتبر, شایعات را منتقل نمی کند و به بینندگان یا خوانندگان نمی گوید: "ممکن بود فلان اتفاق بیافتد, اگر...". شایعات و روایت های پراکنده و غیرموثق از رویداد- که اغلب مغایرت آنها با واقعیت برملا می شود- مطالبی نیستند که بیننده به آنها اعتماد پیدا کند. برای رسیدن به حقیقت و انتقال آن به بیننده تلاش کنید.

نیز اگر دستیابی به اطلاعات ضروری خاصی برایتان مشکل بود, بیننده را درجریان این امر قرار دهید. کسی از شما انتظار ندارد تمام جزئیات خبر را بدست آورید.

شفافیت گزارش تلويزيونی   

 برای جذب موفق بیننده, گزارشهای خبری تلویزیونی باید قابل فهم باشند. وضوح امری الزامی است و بدون آن سایر جنبه های ارائه یک گزارش تلویزیونی, مفهوم خود را از دست خواهد داد.

گزارش های خبری تلویزیون باید در شیوه نگارش, چینش اطلاعات و ارائه متن واضح باشند تا بیننده امکان درک آنها را با یک بار دیدن, پیدا کند. شما به عنوان خبرنگاری که در عرصه صدا و تصویر فعالیت می کنید, فقط یک فرصت برای مخاطب قراردادن بینندگان خود دارید. معمولاً بینندگان امکان بازگشت به گزارش و دیدن مجدد آن را ندارند. کلید برقراری پیوند با بیننده, نگارش (Editing) صریح - روشن و وجود تسلسل منطقی در متن خبر است.

- متن گزارش باید روشن و منظم باشد.

- واژه ها باید آسان و هماهنگ با محتوا باشند.

- دستور زبان باید رعایت شود, تنها یک اشتباه دستوری می تواند اعتبار شما را نزد برخی از بینندگان مخدوش سازد.

- تلفظ باید صحیح باشد و حروف از مخارج صحیح خود ادا شوند.

- ریتم گزارش باید ملایم باشد تا بیننده بتواند خبر را پیگیری و همان بار اول درک کند.

- لحن صدا باید با مقتضیات محتوا و مفهوم هماهنگ باشد, فضای موضوع باید در نظر گرفته شود (مثلاً استفاده از لحن شوخی آمیز در گزارشی از مراسم خاکسپاری قابل قبول نیست).

- صدا و تصویر باید در جهت تایید خبر و عینیت بخشیدن به آن باشند, نه پیچیده کردن آن.

مهارت در گردآوری این عناصر – متن, زبان, گفتار, لحن, ریتم مناسب و صدا و تصویر- منجر به پیدایش موجود جدیدی بنام "گزارش تلویزیونی" می گردد. هرگاه هر کدام از این عناصر نامتناسب یا ناهماهنگ با دیگری عمل کند, نتیجه چیزی جز تردید مخاطبان نسبت به گزارش نخواهد بود.

برای دستیابی به گزارشی واضح و شفاف, گروه خبری باید از مهارت های خبرنگاری برخوردار باشند, که برای گردآوری اطلاعات و تصاویر مناسب الزامی است: مهارت در تصویربرداری برای برداشت نماها و ضبط صدا, مهارت در کارگردانی جهت آماده سازی گزارش برای پخش, و مهارت در اجرا برای خواندن متن گزارش.

 رعایت تسلسل

بازبینی و گزینش تصاویر امکان کوتاه ساختن زمان واقعی را به ما می دهد. بندرت وقایع را درست همان طور که اتفاق افتاده است, به نمایش می گذاریم, زیرا در غیر این صورت, بخش های خبری ساعت های متوالی به درازا خواهد کشید.

تدوین (مونتاژ), اساساً با نگارش متن مشابهت دارد.

هنگامی که یک خبرنگار مطبوعات با شخصی مصاحبه انجام می دهد, بخش هایی را که قصد چاپ آنها را دارد گردآوری می نماید, ولی این مطالب الزاماً به همان ترتیبی که گفته شده است, چاپ نمی شود.

خبرنگاران تلویزیون نیز تصاویر و بخش هایی از مصاحبات (Sound Bites) را بر می گزینند و آنها را طبق روندی منطقی می چینند و بدین ترتیب متن خبر را روایت می کنند. در هر دو صورت, خبرنگار چینش این بخش ها را از سر می گیرد تا متن را با تسلسلی منطقی ارائه دهد.

در مرحله بازبینی و گزینش تصاویر- درست مانند نگارش متن - باید مراقب باشید بیننده را گمراه نکنید. مثلاً: اگر در حال پوشش خبر یا واقعه ای بودید که تمام روز به طول انجامید, و دراین میان درگیری غیر مترقبه ای به مدت نیم دقیقه رخ داد, متمرکز شدن روی این اتفاق بدون در نظرگرفتن جایگاه واقعی آن, گمراه کردن بیننده به شمار می رود.

و اینک چند راهنمایی که شما را در پایبندی به حقیقت یاری می دهند:

- خود را نماینده بیننده در محل وقوع رویداد بدانید.

- آنچه را که اتفاق میافتد, منصفانه نقل کنید, به نحوی که گزارش شما تصویر درستی از واقعیت را ارئه دهد.

- اگر گزارشتان فاقد یک عنصر ضروری بود که بدون آن امکان انعکاس دقیق و منصفانه رویداد فراهم نباشد, در این صورت باید تمام سعیتان را برای رفع این نقص به عمل بیاورید.

مسؤولان, شما را بر اساس توانمندیتان در ارائه گزارش های قوی در مهلت تعیین شده وصرف نظر ازفشارهای ناشی از کوتاه بودن این مهلت, ارزیابی می کنند؛ ولی اگر پی بردید گزارشی که در دست تهیه دارید, قابل پخش نیست, در این صورت باید هر چه سریع تر کارگردان را در جریان این امر قرار دهید تا فرصت کافی برای یافتن مطلب دیگری برای تکمیل بخش خبری داشته باشد.

روحیه جمعی در خبر تلويزيونی   

حفظ روحیه جمعی

خبرنگاران و تصویربرداران تلویزیون, بیش از  سایر خبرنگاران, نیاز به آموختن همبستگی و چگونگی تبادل اطلاعات با یکدیگر و نیز با دیگر افراد گروه, در فضایی آکنده از روحیه جمعی می باشند.

- خبرنگارن, تصویربرداران, سردبیران و کارگردانان باید همواره در ارتباطی پویا برای هموارسازی مراحل پوشش خبری قرار داشته باشند.

- خبرنگاران و تصویربرداران باید بطور مداوم در عرصه تهیه خبر و در جهت فراهم سازی روند گردآوری اخبار, به گفت و گو بپردازند.

- خبرنگاران, تصویربرداران, کارگردانان و گرافیست ها باید در ارتباطی مداوم باشند و یکدیگر را جهت پخش موفق اخبار پشتیبانی کنند.

 مسؤولیت پذیری

افراد زیادی در حوزه خبر و سایر بخش های شبکه (مانند بخش تولید, فنی و غیره) در آماده سازی گزارش (Assembly) و پخش آن مشارکت دارند, با این حال در نهایت امر گزارش از آن خبرنگار است. او نزدیکترین شخص به اطلاعات و حقایق است و بر این اساس باید مسؤولیت دقت, درستی و شفافیت گزارش را بپذیرد.

خبرنگار تنها فردی است که شایستگی تضمین آن را دارد که گزارش, رویدادها را به شکل متعادل و دقیقی منعکس سازد.

 اصول اوليه

در بنگاهها  و شبکه های خبری:

- دقت مهم تر از سرعت است.

- صحت و اعتبار خبر نسبت به هیجان زایی آن در اولویت قرار دارد.

- هدف, قرار دادن بیننده در جریان حقایق است.

عملکرد در صحنه: گروه پوشش

با بکارگیری تجهیزات سبک, بیشتر شبکه های تلویزیونی فعالیت خود را با استفاده از گروه هایی انجام می دهند که تعداد افراد آنها بیش از دو نفر نمی باشد: خبرنگار و تصویربردار. در برخی شبکه , هر دو وظیفه را به یک نفر محول می سازند.

 خبرنگاران در جایگاه فرماندهی

هنگامی که گروه متشکل از دو نفر باشد, مهم است که برای هر دوی آنان مشخص باشد که مشغول فعالیت خبری می باشند. اگر قرار باشد که در نهایت خبرنگار مسؤولیت دقت و صحت گزارش را بپذیرد, بنابراین فرمانده گروه به شمار می رود.

 مشارکت

هر دوعضو این گروه تلویزیونی باید در گردآوری اخبار فعالانه مشارکت کنند. تجربه نشان می دهد که در اغلب موارد, درخشان ترین دستاوردها زمانی حاصل می گردد که همکاری خوبی میان خبرنگار و تصویربردار برقرار باشد.

ضروری است که گفت وگویی مداوم و غیررسمی و مبنی بر احترام متقابل, تعاون و وجدان کاری میان خبرنگار و تصویربردار برقرار باشد- این امر به تبادل افکار و معانی و همیاری میان آنان منجر خواهد گشت.

هر دو طرف این ارتباط مشترک, باید امکانات موجود در مقطع زمانی مشخص, قدرت تجهیزات قابل دسترسی و شرایط کاری را مد نظر داشته باشند.

هر دو طرف باید با جدیت آنچه را که دیگری سعی در محقق سازی آن دارد, درک کنند.

خبرنگار باید با وسوسه دستور دادن به تصویربردار مقاومت کند. هدف, فعالیت در سایه روحیه تعاون و همبستگی است.

خبرنگار و تصویربردار باید – بجز در موارد استثنایی – پیش از آغاز کار, کیفیت پوشش خبر را مورد مناقشه قرار دهند.

خبرنگار باید تصویربردار را در جریان اطلاعات بدست آمده قرار دهد, و تصویربردار نیز باید ایده ها و تجارب پیشین خود را در همان زمینه ارائه دهد.

هدف, مهیا گشتن گروه تلویزیونی جهت پوشش خبری مبنی بر دو اساس است: گردآوری اطلاعات و برداشت تصاویر.

دو طرف – حداقل- به شناخت موارد زیر نیازمندند:

- محور اساسی گزارش

- مدت زمان پیش بینی شده برای گزارش (اگر ممکن باشد)

- زمان تقریبی اتمام تهیه گزارش, به نحوی که از شبکه تلویزیونی مورد نظر انتظار می رود.3

بیان صریح نیازهای مشخص

خبرنگار باید تصاویر و نماهای ویژه ای را که برای روایت رویداد به انها نیاز دارد, برای تصویربردار مشخص سازد.

به عنوان مثال, اگر خبرنگار قصد اشاره به شخص خاصی – به مدت 10 ثانیه یا بیشتر- در سخنان خود دارد, باید پیشاپیش تصویربردار را از قصد خود آگاه سازد تا مطمئن شود که وی نماهای کافی از این شخص خواهد گرفت.

اگر نماهای خاصی لازم باشد, خبرنگار باید این امر را به تصویربردار تذکر دهد و از برداشت این نماها اطمینان حاصل کند.

تصویر معمولاً همان تأثیری را می آفریند که گزارش تلویزیونی بر اذهان می گذارد, و این همان بخشی است که بیشتر تلاش را در تهیه گزارش به خود اختصاص می دهد, لذا تصویربردار باید خبرنگار را در جریان هر تصویر نامعمولی که موفق به گرفتن آن شده است, قرار دهد.

هدف از این کار, فراهم کردن این امکان برای خبرنگار است که بخش هایی از متن گزارش خود را به مسائل مرتبط با آن نماها اختصاص دهد. تصویربردار نیز باید خبرنگار را در جریان نماهای مهمی که موفق به گرفتن آنها نشده است, قرار دهد.

یک بار دیگر یادآور می شوم که اين حاصل تلاش تصويربردار – یعنی تصاویر- است که در هر رقابتی جهت جلب توجه بیننده, موفق خواهد بود, لذا ضروری است که تصویر و کلام روایت واحدی از خبر ارائه دهند

تصویربردار در صحنه   

  هنگامی که تصویربرداران به تنهایی فعالیت می کنند, بر مسؤولیت آنان افزوده می شود. در این صورت, تصویربردار باید نقش خبرنگار را هم ایفا کند و حقایق لازم برای ارائه خبر به مخاطب را گردآوری کرده و از صحت آنها یقین حاصل کند. سپس باید آنها را به کارگردان یا سردبیر واگذار نماید تا آنها را به رشته تحریر در آورد, در غیر این صورت باید خود آمادگی نوشتن متن را داشته باشد.

چند راهنمایی در این زمینه:

- یاددشت های خود را با خطی خوانا بنویسید, بطوریکه خواندن آن برای دیگران مقدور باشد,

- املای صحیح اسامی اشخاصی را که با آنان مصاحبه کرده اید, به دست آورید,

- شماره تلفن های اشخاص مرتبط با موضوع گزارش را داشته باشید و سعی کنید پیش از پخش خبر, از محل حضور آنان مطلع باشید, هرگاه تحولاتی اتفاق بیافتد که لازم به پیگیری باشد, این مساله اهمیت پیدا می کند.

وسایل مورد نیاز :

هر خبرنگار باید درکی کلی و به روز از تجهیزات و نیزفن  تصویربرداری داشته باشد, تا بداند تجهیزات موجود چه امکانات تصویری در اختیارش  می گذارند, یا تا چه اندازه در برآورده ساختن برخی ازهدفها ناکارامد است.

به عنوان مثال نباید از مصاحبه شونده نمایی با زمینه رنگی کاملاً متضاد بگیریم (مثلاً نمای یک فرد با چهره ای سبزه با پس زمینه آسمان و در روشنایی روز, نمای صحیحی نیست). خبرنگار نباید اصرار بر قراردادن جهت دوربین به طرف خاصی اصرارکند تا چنین خطاهایی صورت نپذیرد.

مشورت امری ضروری است. خبرنگار نباید انتظار گرفتن نماهایی خارج از قدرت دوربین, دشوار یا غیر قابل پخش (به دلایل فنی) را داشته باشد. در صورت رعایت این نکات, هر دو طرف از روحیه مشارکت با یکدیگر بهره خواهند برد.

 البته اشنايی خبرنگار به تصويربرداری بويژه هنگام پوشش بحرانها بيشتر نمود پيدا می کند.فقط در جريان اشغال عراق حدود يکصد خبرنگار و تصويربردار جان باخته اند. اشنايی خبرنگار با

تصويربرداری اين امکان را فراهم می اورد تا در صورت بروز مشکل برای تصوبردار -موضوع خبری از دست نرود. اين کار هنگام ساير بحرانها مانند سيل - زلزله - سونامی و ... نيز می تواند کارايی داشته باشد.

  میکروفون

میکروفونهای دستی و یقه ای ابزارهای بسیار حساسی هستند. اگر هنگام ضبط از میکروفون دستی استفاده می کنید, اجازه ندهید این وسیله یا سیم آن با بدن تماس پیدا کند, چراکه باعث ایجاد خش خشی می گردد که به هیچ وجه نمی توان هنگام پخش  آن را از بین برد.

میکروفون را باید نزدیک به منبع صدا قرار داد تا مطمئن بود که ضبط به خوبی و وضوح انجام می گیرد, بویژه اگر محل ضبط پر سر و صدا هم باشد. از طرفی باید دقت کرد هنگام ضبطِ صدای افراد, میکروفون را خيلي نزدیک قرار ندهیم, زیرا این امر به ضبط صدای بازدم منجر می شود که خود ایجاد خش خش شدیدی می کند.

 بی دقتی در اين زمينه بعضا می تواند خسارت جبران ناپذيری را به کار وارد کند .زمستان سال ۸۴ وقتی داشتيم گفت وگوی اختصاصی با  مقتدا صدر را بصورت زنده روی انتن می فرستاديم به علت خش خش ناشی از نصب غير حرفه يی ميکروفون مجبور شديم برنامه را قطع و پس از برطرف کردن نقص فنی کار را ادامه دهيم.

 خبرنگار در جایگاه تهیه کننده

ممکن است لازم باشد خبرنگار نقش کارگردان را نیز در صحنه ایفا نماید, که در این صورت باید بر مسائلی چون جزئیات رفت و امدها و قرارها نظارت داشته باشد, و از عملکرد افراد گروه در زمینه توانمندی حرفه ای نیز اطمینان حاصل نماید, که این امر منجر به پایبند بودن به مهلت تحویل کار خواهد شد.

خبرنگار باید همواره آمادگی یاری رساندن به تصویربردار را در زمینه انتقال تجهیزات تصویربرداری داشته باشد.

 البته در سازمانهای رسانه يی دولتی مانند صدا و سيما معمولا دوربين را تحويل تصويربردار می دهند. در برخی از کشورها نيز شرکتهای بيمه فقط زمانی حاضرند در صورت صدمه ديدن دوربين خسارت بپردازند که هنگام حادثه  فرد معرفی شده که همان تصويربردار است وسيله را در اختيار داشته باشد.

 در هر صورت توصيه اين است که این نوع همکاری دستیابی به نتایج بهتر را تضمین می نماید. فراموش نکنید که تصویربردار وظیفه حمل این تجهیزات را ندارد.

پيشتر به علت سنگين بودن تجهيزات تصويربرداری گروهی شامل تصويربردار - نورپرداز-دستيار و صدا بردار هم خبرنگار را همراهی می کردند اما با کوچک شدن تجهيزات معمولا گروههای خبری تلويزيونی  به دو نفر کاهش يافته است.

اخبار داغ   

   اخبار داغ  شامل رويدادهايی هستند که بعضا بدون پيش بينی قبلی روی می دهد و از اهميت زيادی برخوردار است.

 سقوط هواپيمای حامل خبرنگارا ن در سال گذشته  در حوالی فرودگاه مهراباد نمونه عينی اين نوع  خبرهاست . گروه خبری بايستی بی درنگ به محل اعزام شود و کوچکترين تاخير ممکن است باعث شود تا تصاوير اوليه از دست برود.

نکته يی که گروه نبايستی هرگز فراموش کنند سرعت در انتقال تصاوير به شبکه خبری است.همواره به دوستان خبری تاکيد می شود برای رهايی ازتلف شدن وقت ناشی از ماندن خودرو حامل گروه  در ترافيک شهری بهتر است نخستين تصاوير گرفته شده ولو انکه ۲۰ ثانيه باشد با استفاده از موتورسوار  به اتاق خبر فرستاده شود.

 در پوشش اخبار داغ, فرصت  (Deadline) بسیار اندک و زمان با ارزش است.

در محل وقوع رویداد, فرصتی برای مشورت خبرنگار و تصویربردار وجود ندارد. گروه تلویزیونی باید با سرعت و استقلال عمل کند تا بیشترین اطلاعات و تصاویر ممکن را شکار کند.

 قواعد مشخصی برای کیفیت پوشش انواع خبر وجود ندارد, با این حال با پیروی از این راهنمایی ها و با پایبندی به توافقهای صورت گرفته بین خبرنگار و تصویربردار, این دو می توانند با وجود فشار کار به نحو احسن از عهده پوشش برآیند و به شبکه بازگردند ( نوار آماده پخش را تحویل دهند) در حالی که اطمینان دارند تصاویر ضروری و متناسب با متن را گرفته اند, تصاویری که بطور شایسته ای خبر را روایت می کنند.

اگر این راهنمایی ها به کار برده شوند, خبرنگار و تصویربردار ( و نیز تدوینگر) می توانند بیشترین انعطاف پذیری را در جهت ایجاد هماهنگی میان متن و تصویر محقق سازند.

 نمای معرف (Establishing Shot)

هنگام پوشش هر نوع گزارشی, وجود یک نمای معرف الزامی است.

نمای معرف, نمای واضح و ثابتی از محل اصلی وقوع رویداد است که بیننده را در آشنایی با این محل, درک ارتباط میان بخش های مختلف و گستردگی ابعاد رویداد یاری می دهد. این نما به خبرنگار این اجازه را می دهد که متنی در شرح موضوع خبر بنویسد و به این نما اختصاص دهد.

نمای معرف (Establishing Shot) معمولاً با زاویه باز گرفته می شود, بعنوان مثال: اگر خبر درباره سقوط هواپیما باشد, این نما می تواند منظره وسیعی باشد که بدنه هواپیما و اطراف آن را تا جای ممکن در برگیرد, تا بیننده با خصوصیات محل آشنا گردد.

نمای معرف همیشه مؤثرترین نما برای روایت تصاویر خبری است. این نما به تدوینگر آزادی عمل بیشتری می دهد و براین اساس گرفتن آن الزامی است و حداقل مدت آن ده ثانیه است (این مدت زمان بر حسب پیچیدگی محل و جزئیات آن متغیر است)

سه حدیث از پیامبر در مورد افتخار هر ولی و هر نبی

او خدو انداخت بر روی علی

افتخار هر نبی و هر ولی

در کتاب فارسی پایه ی هشتم بخش گفت و گوی کتاب صفحه ی 87 چنین آمده:

حدیثی از پیامبر صلی الله علیه وآله بیابید که در آن به مفهوم مصراع افتخار هر نبی و هر ولی اشاره شده باشد...

اگر چه دراین باره احادیث فراوان داریم که مفهوم آن نازش و افتخار زمین و زمان به وجود پر نور و سرور مولا علی علیه السلام است،اما به نظر می رسد سخنان زیر به مفهوم این مصراع نزدیک تر باشد.درصورتی که دوستان احادیث و سخنانی نزدیک به این مصراع بیابند ارسال آن برای وینا برای اطلاع رسانی به دوستان دیگر، مزید امتنان است.

ازپیامبر صلی الله علیه و آله و سلم: (در زمان جنگ خیبردرمورد علی علیه السلام)

الف. لاَدفعن الرایه غدا ان شاءالله الی رجل کرّار غیر فرّار یحب الله و رسوله و یحبه الله و رسوله لا ینصرف حتی یفتح الله علی یده

(ان شاءالله فردا پرچم را به دست مردی می دهم که بسیار حمله برنده است به سوی دشمن و فرار نمی کند او خدا و رسولش را دوست دارد و خدا و رسولش هم او را دوست دارنداز جنگ منصرف نمی شود تا ان که خدا به دستش فتح و گشایش قرار دهد)  تاریخ یعقوبی ج1 ص 415

ب. مبارزه ی علی با عمروبن عبدود در روز خندق از اعمال امتم تا روز قیامت برتر است

ج.ضربه علی فی یوم الخندق افضل من عباده الثقلین

(ضربت علی در روز خندق از عبادت جن وانس برتر است)

د.اما ترضی ان تکون منی بمنزله هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی (ایا خرسند نمی شوی که تو نسبت به من به منزله ی هارون زا موسی هستی جز آن که بعد از من پیامبری نیست؟)

هـ. ان امامکم و ولیکم علی بن ابیطالب(همانا امام و ولی شما علی بن ابیطالب است)

و: من کنت مولاه فهذا علی مولاه  اللهم وال من والاه وعاد من عاداه (هرکس من مولاو پیشوای اویم پس اینک علی مولا و پیشوای اوست خدایا دوست بدار هر که او را دوست دارد و دشمن بدار هر که او را دشمن دارد)

 ز: یا علی انت اخی فی الدنیا و الاخره(ای علی تو برادرم در دنیا و اخرت هستی)