تحقیق درباره ضرورت اموزش وپرورش

كليد واژه ها: امواج آموزش و پرورش - ضرورت تغيير - افراد ذينفع

چكيده:

بعد از ارئه مقدمه ابتدا مختصري در رابطه با امواج آموزش و پرورش بحث شده و سپس در مورد ضرورت تغيير در آموزش و پرورش و نيز در ارتباط با نظام آموزش كارآمد بحث شده است و نيز در خصوص مشاركت و بكارگيري افراد ذينفع در آموزش و پرورش و فوائد آن شرح مختصری داده شده و در انتها چارت اجرایی و آموزشی مدرسه ترسيم گرديده كه بر اين اساس كار ادامه مي يابد. و اين چارت بدون نياز به هزينه قابل ملاحظه قابل اجرا در تمام مدارس سطح شهرستان مي باشد.

هيچ روشي بهتر از پژوهش نيست                  امام علي (ع)

مقدمه:

امروزه مردم از اضمحلال جسمي و ذهني كه ناشي از تغييرات بسيار زياد در كوتاه ترين دوره زماني است رنج مي برند. اين نابودي به صورت تعداد زيادي حمله قبلي، جراحت، اختلال عصبي و بيماري مشابه در انسانهاي معاصر ظاهر مي شود. به نظر تافلر براي مبارزه «با ضربه به آينده» بايد مطالعات آينده بخشي از برنامه هاي آموزش در تمام سطوح تحصيلي مي باشد. از جمله اموري كه مي توان در اين برنامه آموزشي جاي داد، سناريو، شركت در مجمع «انديشمندان» ايفاي نقش، برنامه نويسي كامپيوتر در زمينه «سرگرمي هاي آينده» و برگزاري نمايشگاه براي آينده است.

امواج آموزش و پرورش

در كتاب موج سوم تافلر سه تغيير اساسي يا «موج» را كه تأثير بسيار زيادي در زندگي بشر داشته، شرح مي دهد. موج اول تغييري است كه با رشد كشاورزي پديد آمد و زندگي كوچ نشيني را دگرگون كرد (1750-1650).

تغيير بزرگ دوم، انقلاب صنعتي يا موج صنعتي بوده كه پس از آن آغاز شد. نه تنها صنعت و تكنولوژي را به ارمغان آورد، بلكه متناوب با آن تفكرات ما را نيز تغيير داد.

اين موج مدارس را ترغيب كرد تا شيوه هاي كمتر يكنواخت آموزش را كه با زندگي ماشيني هماهنگي دارد اختيار كنند.

به عقيده تافلر ما اكنون در موج سوم قرار داريم كه بر فردگرايي روابط گرم و صميمانه در محيط هاي دوستانه كار، و نيز بر اقتصاد بخش خدمات تأكيد دارد. او عقيده دارد كه خانه هاي ما اكنون كلبه الكترونيك است و لذا آموختن و فراگيري علوم بيشتر در محيط خانه به وقوع مي پيوندد.

تافلر در كتاب آموخت براي فردا اظهار مي دارد: تازماني كه روند تحولات تكنولوژيك در چنين جامعه اي بسيار كند باشد، جنگ يا شيوع بيماري يا ساير بلاهاي طبيعي آهنگ زندگي افراد را چندان مختل نمي كنند.

از اين رو براي يك كشور داشتن تصوري معتدل از آيده خويش كار چندان مشكل نيست زيرا تفاوت فاحش بين امروز و فردا ديده نمي شود.

امروزه مي دانيم كه اين امر در حال حاضر واقعيت ندارد.. با اين حال هنوز ارتباط نظام هاي آموزشي با جهان، يك ارتباط ايستا است. اين مسئله يادآور نكته اي است كه در كتاب برنامه آموزش ببر دندان خنجري نوشته پدي ول نقل شده و نويسنده اظهار مي دارد تا پيشروي توده غلطان يخ، فعاليت هاي حماسي را ضعيف نسازد، به هيچ تحولی در تعليم و تربيت نياز نيست يا چنين تحولي اندك است.

ضرورت ايجاد تغيير

جان دیویی : «آموزش و پرورش خود زندگي است نه صرفاً آماده كردن افراد براي زندگي در آينده» لذا توجه به واقعيات روزمره در دنياي در حال تغيير ضرورت داد. آگاهي دقيق از اين واقعيات موجب مي شود كه سيماي آينده و وضع مطلوب را نيز دقيق تر و صحيح تر ترسيم نمائيم و با اطمينان و آگاهي در راستاي هدف هاي تعيين شده و وضع مطلوب حركت كنيم.

امروزه ما هنوز به تدريس  نظريه ها و فعاليتهايي ادامه مي دهيم كه در بهبود بخشيدن يا حفظ زندگي اجتماعي سودمند نيست «تافلر بر اين باور است كه هرچند بيشتر مدارس تدريس خود را به طور معمول بر اساس اين تفكر برنامه ريزي مي كنند كه جهان فردا اساساً براي ما آشنا خواهد بود، اما اين خيلي بعيد به نظر مي رسد. احتمال بيشتر اين است كه آينده از اساس با جهاني كه اكنون مي شناسيم تفاوت داشته باشد. هنوز ما به تعليم افراد نه براي آينده و حتي نه براي زمان حال بلكه براي زمان گذشته ادامه مي دهيم. لذا ضرورت ايجاد تغيير در فرايند نظام تعليم تربيت احساس             مي گردد و نيز خروج از نظام آموزش و پرورش سنتي كه بايد هرچه زودتر و سريعتر به وضع مطلوب نزديكتر شويم. براي رسيدن به وضع مطلوب بايد تغييرات اطلاعاتي (دهكده جهاني اطلاعات) را مد نظر قرار داد و بايد به جايي برسيم كه معلمان بدون دغدغه فكري ومجهز به دانش روز در كلاسها حاضر شوند و نيز به اوليا آموزش داده شود كه روزگار خلاء پدر و مادر را براي فرزندان و آينده سازان اين مرزو بوم را پر کنند آن زمان كه افراد خانواده زير كرسي گرم در كنار هم اوقات بيشتر و خوش تري را سپري مي كردند، فرزندان از نظر رواني و عاطفي و اعتماد به نفس به مراتب از نسل امروز بهتر و وضعيت با ثبات تر داشتند. لذا مشكلات رفتاري و اخلاقي امروز كمتر به چشم مي خورد.

راه های نو براي مديريت بر انسان ها

رهبر با توانمند سازي ديگران، قدرت خود را كاهش نمي دهد، بلكه حتي ممكن است آن را افزايش دهد بخصوص اگرچنانچه کلیت سازمان عملكرد بهتري را ارائه كند.

1- از كاركنان تا نيروي انساني:

اهميت دادن به خواسته ها، اشتياق ها و انگيزش هاي آنان (غالباً يا ناديده گرفته مي شد و يا آنطور كه شايسته بود مورد توجه قرار نمي گرفته) باعث تقويت همکاری و انگيزش بيشتر در كار                  مي شود. ضمناً بايد به اين امرتوبه نمود كه خواسته هاي بشر به محض برآورده شدن تغيير مي كند. همين كه تمنايي به تحقق يافتن نزديك شد قدرت انگيزش خود را به سرعت از دست مي دهد. در عوض قابليت آن در جهت پرهيز، بروز نارضايتي و بازدارندگي افزايش مي يابد. (پيتر دراكر)

2- كاريتمي : مشكلي نيست كه توجه به كار و فعاليت تيمي رشد و افزايش داشته است و تيم ها محل فعاليت گروهي است كه از تخصص و ايده هاي يك ديگر استفاده مي كنند تا به منظور واحد و مشتركي در كار سازماني نايل آيند.

3- استفاده از قدرت هوش هيجاني: افرادي كه از هوش هيجاني بالاتري برخوردارند در ايجاد ارتباط با ديگران موفق ترند و لذا در كار و حرفه  و مسئوليت خود نيز موفق مي شوند. (هوش هيجاني قدرت مديريت كردن هيجانات خود و ديگران است).

راه هاي جديد ديگري نيز وجود دارد كه از حوصله بحث خارج مي باشد.

نظام آموزشي كارآمد

جهت برقراري نظام آموزش كارآمد كه با اين دروندادها بتواند بروندادهاي كارا داشته باشد. بكار گرفتن هرچه بيشتر و بهتر، اوليا - معلمان و دانش آموزان در امر آموزش و تعليم و تربيت و اداره امور آموزشگاه ها اجتناب ناپذير است

مشاركت و همكاري

بر اساس اصل مشاركت و همكاري در برنامه ريزي كه بايد افراد ذينفع در برنامه ريزيها دخالت داده شوند و از آنجائيكه برنامه ريزي آموزشی گرچه يك كار تخصصي است و نياز به مهارتها، فنون و اطلاعات گسترده اي دارد اما كاري نيست كه بتوان ان را در پشت درهاي بسته توسط معدودي از متخصصان انجام داد. استفاده از نظرات كليه كساني كه به نحوي در فرايند تدوين و اجراي برنامه نقش دارند يك ضرورت است. امام تصميم نهايي به عهده گروه برنامه ريز است كه از تخصص و آگاهي برخوردارند.

افراد ذينفع در مدارس يا (آ . پ) معلمان، مديران و كاركنان و دانش آموزان و والدين آنها مي باشند. استفاده از نظرات آنها در برنامه ريزي ( بويژه در مرحله هدف گذاري كه توقعات و خواسته هاي مردم در آن مي تواند مورد توجه قرار گيرد) دو فايده اساسي دارد.

1- گروه برنامه ريز با جمع آوري اطلاعات لازم از آنان نكات مشتركي را پيدا مي كنند.

2- چون كليه گروه هاي ذينفع در امر برنامه ريزي مشاركت داشته اند احساس مسئوليت بيشتري براي تحقق هدف هاي برنامه خواهند داشت لذا هنگام اجراي برنامه با مسئولان همكاري بيشتري مي كنند زيرا برنامه را از آن خود مي دانند.

كميته برنامه ريزي : برنامه ريزي كليه امور مربوط به مدرسه كه اعضاي آن عبارتند از: مدير- معاونين- نماينده دبيران- نماينده انجمن اوليا و مربيان - نماينده شوراي دانش آموزي و كارنظارت بر اجرا و تصويب اين برنامه بعهده شوراي مدرسه است.

افراد منتخب در انجمن اوليا و مربيان را به كميته هاي ذيل تقسيم مي كنيم.

1- كميته مالي و عمران: سه نفر از اوليا + مدير + نماينده معلمين

2- كميته بهداشت: 2 نفر از اوليا + معاون پرورشي + نماينده بهداشتياران دانش آموز

3- كميته فعاليت هاي فوق برنامه: 2 نفر از اوليا + 3 نفر از همكاران فرهنگي + نماينده شوراي دانش آموزي

4- كميته آموزش و پرورش: نماينده گروه هاي تخصصي دبيران + مدير + معاون + نماينده اوليا

اعضاي گروه هاي اجرائي تمامي كميته ها دانش آموزان عزيز مي باشند كه بر حسب علاقه و استعداد در گروه هاي مختلف تقسيم بندي شده و كارها را انجام مي دهند.

وظايف:

مأمورين انضباطي: تذكر در محوطه به دانش آموزاني كه شوخي، بازيها و حركت هاي خطرناك انجام مي دهند. (بطور محترمانه) در صورت تكرار ثبت اسامي و اعلام به مسئول مربوط

مأمور سالن ها: (مدير يار - معاون يار) : پس از اينكه نمايندگان كلاس ها دانش آموزان را خارج از كلاس هدايت نمودند. مأمور سالن موظف است آنان را محترمانه به خارج از ساختمان هدايت نمايند و هنگام ورود نيز از حركت هاي خطرناك منع و به داخل كلاسها هدايت نمايند.

نماينده كلاس:  برقراری نظم در کلاس  و انجام کارهای ارتباطی با دفتر و مسئولین مدرسه

معلم یار: كمك به معلم در تدريس - رفع مشكلات درسي دانش آموزان- در صورت عدم حضور دبير به حل تمرين و كمك به نقاط ضعف درسی دانش آموزان مي پردازد.

بهداشت يار: به بهداشت فردي بچه ها توجه مينمايند هرهفته دو روز شنبه و سه شنبه بهداشت دانش آموزان مورد بازديد و كنترل قرار مي دهند و در صورت لزوم معرفي مي شوند.

طبق چارت ارائه شده كه در رأس هر كميته يك نفر از همكاران و يك نفر از اعضاي انجمن يا شوراي دانش آموزي قرار دارند و هر كميته خود به عضو ديگري پرداخته و طبق وظايف محوله كه در ادامه شرح داده خواهد شد انجام وظيفه مي نمايند.

1- انجمن اوليا و مربيان: در راستاي تأمين مشاركت فكري، فرهنگي، عاطفي و آموزشي اوليا تقويت و هماهنگي و  همسويي تربيتي و آموزشي خانه و مدرسه ونيز برنامه ريزي و تصميم گيري  هاي لازم در تمامي امور از جمله اخذ كمكهاي مردمي و تشويق و قدرداني از كاركنان اوليا و دانش آموزان و ... به كميته هايي كه شرح آن خواهد آمد تقسيم بندي شده است.

الف) كميته عمران: نظارت بر درآمدها و زهينه هاي مدرسه و انجام تعميران و نگهداري ساختمان و تجهيزات كه در غالب دو شعبه (تعمير و نگهداري - ساخت و ساز و تجهيز) مي باشد، بر عهده دارد.

ب) كميته بهداشت: نظارت و انجام امور بهداشتي كل مدرسه اعم از محيط و ساختمان و فردي و اجتماعي از جمله سرويس هاي بهداشتي- فروشگاه و ... دو شعبه دارد : محيطي - انساني.

ج)كميته فعاليت هاي فوق برنامه : نظارت و كنترل و اجراي كليه امور فوق برنامه كه داراي دو شعبه درسي و پرورشي است. كه از جمله انجام كوهنوردي هر دو هفته يك بار - نماز جمعه و برگزاري كلاس هاي فوق برنامه و ...

د) كميته قدرداني: شناسايي افراد فعال و كوشا در تمامي زمينه هاي همكاران - دانش آموزان و اوليا و قدرداني از آنان در چهار چوب قوانين و ضوابط

هـ ) كميته آموزشي: كمك به برنامه ريزي و نظارت بر حسن انجام آن و نيز برخي امور مربوطه مانند برگزاري مسابقات علمي  و ...

و) كميته مالي و جذب كمك هاي مردمي: در جهت امور مالي ونيز تصميم گيري جهت امور مالي و جذب كمك هاي مردمي فعاليت مي كنند و شناسايي دانش آموزان نيازمند و در صورت لزوم كمك به آنها.

2- شوراي دانش آموزي: كه عملاً به پنج كميته تقسيم شده است:

الف) كميته بهداشت: كه بر كار بهداشتياران (افراد زير مجموعه) نظارت دارند و آنان بهداشت فردي دانش آموزان و نيز بهداشت محيط را كنترل نموده و موارد لازم را در جلسات به مسئولين كميته بهداشت انجمن اوليا گزارش مي دهند.

ب) كميته انضباطي: به دوشاخه انضباط فردي و اجتماعي تقسيم مي شود كه شاخه فردي بررسي و كنترل اشخاص را در كل محيط مدرسه بعهده دارند در صورت مشاهده هرگونه بي نظمي و                بي انضباطي بصورت دوستانه تذكر مي دهند. شاخه اجتماعي كنترل جمعي و انضباطي بصورت دوستانه تذكر مي دهند. شاخه اجتماعي كنترل جمعي و انضباط گروهي را بعهده دارند.

ج) كميته ورزشي: كار هدايت و اجراي كلوپ ورزشي (واليبال - فوتبال - تنيس) را بعهده دارند. كه در خارج از وقت تيم ها كه قبلاً توسط كميته عضو گيري شده است. به بازي و تمرين بصورت برنامه ريزي شده مي پردازند.

شاخه كوهنوردي نيز هر دو هفته يكبار با اعضاء تيم خود به كوهنوردي نيم روزه مي روند و در هنگام نماز، نماز به جماعت برگزار مي شود.

د) كميته فرهنگي: به دو شاخه تقسيم مي شود كه يك شاخه به تنظيم و ارائه نشريه مي پردازد كه گاهنامه مي باشد. و شاخه ديگر به انجام مسابقات فرهنگي هنري مسابقات هشتگانه در رشته هاي مختلف پرداخته و به برگزيدگان جوايزي اهدا مي شود.

هـ ) كميته اجرايي:

- شاخه مراسم آغازين: انجام مراسم آغازين طبق برنامه مدرن شده قبلي بطوري كه همه دانش آموزان شركت داده شوند.

- مراسم ويژه: انجام مراسم ويژه : انجام مراسم ويژه و فعاليت هايي مثل: اعیاد- جشنها و مراسم عزاداري و ...

- پرسش و پاسخ: انجام جلسات پرسش و پاسخ با حضور مسئولين مدرسه و مسئولين كميته هاي مختلف و همه دانش آموزان يا تريبون آزاد.

شوراي دبيران:

به منظور بحث و تبادل نظر و هماهنگي به امور آموزشی و پرورشی و اداري مدرسه و تأمين مشاركت معلمان در حسن جريان آموزش و پرورش واداري مدرسه، و شركت شايسته و اجراي كيفي امور به چهار كميته تخصصي تقسيم  شده است.

الف) كميته هماهنگي: كار هماهنگي و راهنمايي ساير كميته ها راعهده دار بوده و جلسات را هدايت مي كند و نيز برنامه ريزي  و ... جلسات را عهده دار است.

ب) كميته مشاوره: كار شناسايي و نيز راهنمايي و مشاوره دانش آموزان و اوليائي كه از سوي بقيه همكاران معرفي مي شوند عهده دار مي باشد و پيگيري امر تا حصول نتيجه در صورتي كه منجربه نتيجه نباشد به هسته مشاوره معرفي مي نمايند.

ج) كميته علوم پايه: تشكيل جلسه خاص در ارتباط با علوم پايه و بحث تبادل نظر در خصوص تدريس، امتحان و ... .

د) كميته علوم انساني: تشكيل جلسه خاص در ارتباط با دروس علوم انساني و بحث تبادل نظر در خصوص تدريس، امتحان و ... .

شوراي مدرسه:

در راستاي تحقق اهداف مدرسه محوري و تفويض اختيارات به مدارس و به منظور توسعه مشاركت همكاري و استفاده از تجارب معلمان، مربيان و اولياي دانش آموزان در ادامه مدرسه، بهبود فرايند تصميم گيري، ارتقاء كيفي فعاليت هاي آموزشي و پرورشي و اداري، تدوين برنامه سالانه مدرسه و هماهنگي امور و نظارت بر فعاليت هاي مربوط و مراقبت و نظارت بر فعاليت هاي مدرسه در غالب كميسيونها و كميته هاي مذكور در قبل و نيز نظارت بر حسن اجراي كليه مصوبات و دستورالعمل هاي اداري كه بصورت بخشنامه ابلاغ مي شود و نيز تصميم گيري راجع به تشويق و تنبيه دانش آموزان برابر بندهاي  2 و 3 فصل ششم آيين نامه اجرايي مدارس در غالب افراد زير تشكيل شده است: 1- مدير مدرسه 2- معاونين 3- نماينده مربيان امور تربيتي يا مشاوران  4- نماينده هاي معلمان 5-  نماينده انجمن 6- نماينده شوراي دانش آموزي در صورت صلاحديد مدير.

منابع:

اصول برنامه ریزی / دکتر قربانی ، دکتر کرامتی

کلیدهای مدیریتی

مبانی فلسفه تعلیم و تربیت/ سموئل ام کراور ترجمه گروه علوم تربیتی

مدیریت و تعارض / دکتر قربانی دکتر کرامتی

آئین نامه اجرایی مدارس/ وزارت آموزش و پرورش

 تحقیق درباره ضرورت اموزش وپرورش

كليد واژه ها: امواج آموزش و پرورش - ضرورت تغيير - افراد ذينفع

چكيده:

بعد از ارئه مقدمه ابتدا مختصري در رابطه با امواج آموزش و پرورش بحث شده و سپس در مورد ضرورت تغيير در آموزش و پرورش و نيز در ارتباط با نظام آموزش كارآمد بحث شده است و نيز در خصوص مشاركت و بكارگيري افراد ذينفع در آموزش و پرورش و فوائد آن شرح مختصری داده شده و در انتها چارت اجرایی و آموزشی مدرسه ترسيم گرديده كه بر اين اساس كار ادامه مي يابد. و اين چارت بدون نياز به هزينه قابل ملاحظه قابل اجرا در تمام مدارس سطح شهرستان مي باشد.

هيچ روشي بهتر از پژوهش نيست                  امام علي (ع)

مقدمه:

امروزه مردم از اضمحلال جسمي و ذهني كه ناشي از تغييرات بسيار زياد در كوتاه ترين دوره زماني است رنج مي برند. اين نابودي به صورت تعداد زيادي حمله قبلي، جراحت، اختلال عصبي و بيماري مشابه در انسانهاي معاصر ظاهر مي شود. به نظر تافلر براي مبارزه «با ضربه به آينده» بايد مطالعات آينده بخشي از برنامه هاي آموزش در تمام سطوح تحصيلي مي باشد. از جمله اموري كه مي توان در اين برنامه آموزشي جاي داد، سناريو، شركت در مجمع «انديشمندان» ايفاي نقش، برنامه نويسي كامپيوتر در زمينه «سرگرمي هاي آينده» و برگزاري نمايشگاه براي آينده است.

امواج آموزش و پرورش

در كتاب موج سوم تافلر سه تغيير اساسي يا «موج» را كه تأثير بسيار زيادي در زندگي بشر داشته، شرح مي دهد. موج اول تغييري است كه با رشد كشاورزي پديد آمد و زندگي كوچ نشيني را دگرگون كرد (1750-1650).

تغيير بزرگ دوم، انقلاب صنعتي يا موج صنعتي بوده كه پس از آن آغاز شد. نه تنها صنعت و تكنولوژي را به ارمغان آورد، بلكه متناوب با آن تفكرات ما را نيز تغيير داد.

اين موج مدارس را ترغيب كرد تا شيوه هاي كمتر يكنواخت آموزش را كه با زندگي ماشيني هماهنگي دارد اختيار كنند.

به عقيده تافلر ما اكنون در موج سوم قرار داريم كه بر فردگرايي روابط گرم و صميمانه در محيط هاي دوستانه كار، و نيز بر اقتصاد بخش خدمات تأكيد دارد. او عقيده دارد كه خانه هاي ما اكنون كلبه الكترونيك است و لذا آموختن و فراگيري علوم بيشتر در محيط خانه به وقوع مي پيوندد.

تافلر در كتاب آموخت براي فردا اظهار مي دارد: تازماني كه روند تحولات تكنولوژيك در چنين جامعه اي بسيار كند باشد، جنگ يا شيوع بيماري يا ساير بلاهاي طبيعي آهنگ زندگي افراد را چندان مختل نمي كنند.

از اين رو براي يك كشور داشتن تصوري معتدل از آيده خويش كار چندان مشكل نيست زيرا تفاوت فاحش بين امروز و فردا ديده نمي شود.

امروزه مي دانيم كه اين امر در حال حاضر واقعيت ندارد.. با اين حال هنوز ارتباط نظام هاي آموزشي با جهان، يك ارتباط ايستا است. اين مسئله يادآور نكته اي است كه در كتاب برنامه آموزش ببر دندان خنجري نوشته پدي ول نقل شده و نويسنده اظهار مي دارد تا پيشروي توده غلطان يخ، فعاليت هاي حماسي را ضعيف نسازد، به هيچ تحولی در تعليم و تربيت نياز نيست يا چنين تحولي اندك است.

ضرورت ايجاد تغيير

جان دیویی : «آموزش و پرورش خود زندگي است نه صرفاً آماده كردن افراد براي زندگي در آينده» لذا توجه به واقعيات روزمره در دنياي در حال تغيير ضرورت داد. آگاهي دقيق از اين واقعيات موجب مي شود كه سيماي آينده و وضع مطلوب را نيز دقيق تر و صحيح تر ترسيم نمائيم و با اطمينان و آگاهي در راستاي هدف هاي تعيين شده و وضع مطلوب حركت كنيم.

امروزه ما هنوز به تدريس  نظريه ها و فعاليتهايي ادامه مي دهيم كه در بهبود بخشيدن يا حفظ زندگي اجتماعي سودمند نيست «تافلر بر اين باور است كه هرچند بيشتر مدارس تدريس خود را به طور معمول بر اساس اين تفكر برنامه ريزي مي كنند كه جهان فردا اساساً براي ما آشنا خواهد بود، اما اين خيلي بعيد به نظر مي رسد. احتمال بيشتر اين است كه آينده از اساس با جهاني كه اكنون مي شناسيم تفاوت داشته باشد. هنوز ما به تعليم افراد نه براي آينده و حتي نه براي زمان حال بلكه براي زمان گذشته ادامه مي دهيم. لذا ضرورت ايجاد تغيير در فرايند نظام تعليم تربيت احساس             مي گردد و نيز خروج از نظام آموزش و پرورش سنتي كه بايد هرچه زودتر و سريعتر به وضع مطلوب نزديكتر شويم. براي رسيدن به وضع مطلوب بايد تغييرات اطلاعاتي (دهكده جهاني اطلاعات) را مد نظر قرار داد و بايد به جايي برسيم كه معلمان بدون دغدغه فكري ومجهز به دانش روز در كلاسها حاضر شوند و نيز به اوليا آموزش داده شود كه روزگار خلاء پدر و مادر را براي فرزندان و آينده سازان اين مرزو بوم را پر کنند آن زمان كه افراد خانواده زير كرسي گرم در كنار هم اوقات بيشتر و خوش تري را سپري مي كردند، فرزندان از نظر رواني و عاطفي و اعتماد به نفس به مراتب از نسل امروز بهتر و وضعيت با ثبات تر داشتند. لذا مشكلات رفتاري و اخلاقي امروز كمتر به چشم مي خورد.

راه های نو براي مديريت بر انسان ها

رهبر با توانمند سازي ديگران، قدرت خود را كاهش نمي دهد، بلكه حتي ممكن است آن را افزايش دهد بخصوص اگرچنانچه کلیت سازمان عملكرد بهتري را ارائه كند.

1- از كاركنان تا نيروي انساني:

اهميت دادن به خواسته ها، اشتياق ها و انگيزش هاي آنان (غالباً يا ناديده گرفته مي شد و يا آنطور كه شايسته بود مورد توجه قرار نمي گرفته) باعث تقويت همکاری و انگيزش بيشتر در كار                  مي شود. ضمناً بايد به اين امرتوبه نمود كه خواسته هاي بشر به محض برآورده شدن تغيير مي كند. همين كه تمنايي به تحقق يافتن نزديك شد قدرت انگيزش خود را به سرعت از دست مي دهد. در عوض قابليت آن در جهت پرهيز، بروز نارضايتي و بازدارندگي افزايش مي يابد. (پيتر دراكر)

2- كاريتمي : مشكلي نيست كه توجه به كار و فعاليت تيمي رشد و افزايش داشته است و تيم ها محل فعاليت گروهي است كه از تخصص و ايده هاي يك ديگر استفاده مي كنند تا به منظور واحد و مشتركي در كار سازماني نايل آيند.

3- استفاده از قدرت هوش هيجاني: افرادي كه از هوش هيجاني بالاتري برخوردارند در ايجاد ارتباط با ديگران موفق ترند و لذا در كار و حرفه  و مسئوليت خود نيز موفق مي شوند. (هوش هيجاني قدرت مديريت كردن هيجانات خود و ديگران است).

راه هاي جديد ديگري نيز وجود دارد كه از حوصله بحث خارج مي باشد.

نظام آموزشي كارآمد

جهت برقراري نظام آموزش كارآمد كه با اين دروندادها بتواند بروندادهاي كارا داشته باشد. بكار گرفتن هرچه بيشتر و بهتر، اوليا - معلمان و دانش آموزان در امر آموزش و تعليم و تربيت و اداره امور آموزشگاه ها اجتناب ناپذير است

مشاركت و همكاري

بر اساس اصل مشاركت و همكاري در برنامه ريزي كه بايد افراد ذينفع در برنامه ريزيها دخالت داده شوند و از آنجائيكه برنامه ريزي آموزشی گرچه يك كار تخصصي است و نياز به مهارتها، فنون و اطلاعات گسترده اي دارد اما كاري نيست كه بتوان ان را در پشت درهاي بسته توسط معدودي از متخصصان انجام داد. استفاده از نظرات كليه كساني كه به نحوي در فرايند تدوين و اجراي برنامه نقش دارند يك ضرورت است. امام تصميم نهايي به عهده گروه برنامه ريز است كه از تخصص و آگاهي برخوردارند.

افراد ذينفع در مدارس يا (آ . پ) معلمان، مديران و كاركنان و دانش آموزان و والدين آنها مي باشند. استفاده از نظرات آنها در برنامه ريزي ( بويژه در مرحله هدف گذاري كه توقعات و خواسته هاي مردم در آن مي تواند مورد توجه قرار گيرد) دو فايده اساسي دارد.

1- گروه برنامه ريز با جمع آوري اطلاعات لازم از آنان نكات مشتركي را پيدا مي كنند.

2- چون كليه گروه هاي ذينفع در امر برنامه ريزي مشاركت داشته اند احساس مسئوليت بيشتري براي تحقق هدف هاي برنامه خواهند داشت لذا هنگام اجراي برنامه با مسئولان همكاري بيشتري مي كنند زيرا برنامه را از آن خود مي دانند.

كميته برنامه ريزي : برنامه ريزي كليه امور مربوط به مدرسه كه اعضاي آن عبارتند از: مدير- معاونين- نماينده دبيران- نماينده انجمن اوليا و مربيان - نماينده شوراي دانش آموزي و كارنظارت بر اجرا و تصويب اين برنامه بعهده شوراي مدرسه است.

افراد منتخب در انجمن اوليا و مربيان را به كميته هاي ذيل تقسيم مي كنيم.

1- كميته مالي و عمران: سه نفر از اوليا + مدير + نماينده معلمين

2- كميته بهداشت: 2 نفر از اوليا + معاون پرورشي + نماينده بهداشتياران دانش آموز

3- كميته فعاليت هاي فوق برنامه: 2 نفر از اوليا + 3 نفر از همكاران فرهنگي + نماينده شوراي دانش آموزي

4- كميته آموزش و پرورش: نماينده گروه هاي تخصصي دبيران + مدير + معاون + نماينده اوليا

اعضاي گروه هاي اجرائي تمامي كميته ها دانش آموزان عزيز مي باشند كه بر حسب علاقه و استعداد در گروه هاي مختلف تقسيم بندي شده و كارها را انجام مي دهند.

وظايف:

مأمورين انضباطي: تذكر در محوطه به دانش آموزاني كه شوخي، بازيها و حركت هاي خطرناك انجام مي دهند. (بطور محترمانه) در صورت تكرار ثبت اسامي و اعلام به مسئول مربوط

مأمور سالن ها: (مدير يار - معاون يار) : پس از اينكه نمايندگان كلاس ها دانش آموزان را خارج از كلاس هدايت نمودند. مأمور سالن موظف است آنان را محترمانه به خارج از ساختمان هدايت نمايند و هنگام ورود نيز از حركت هاي خطرناك منع و به داخل كلاسها هدايت نمايند.

نماينده كلاس:  برقراری نظم در کلاس  و انجام کارهای ارتباطی با دفتر و مسئولین مدرسه

معلم یار: كمك به معلم در تدريس - رفع مشكلات درسي دانش آموزان- در صورت عدم حضور دبير به حل تمرين و كمك به نقاط ضعف درسی دانش آموزان مي پردازد.

بهداشت يار: به بهداشت فردي بچه ها توجه مينمايند هرهفته دو روز شنبه و سه شنبه بهداشت دانش آموزان مورد بازديد و كنترل قرار مي دهند و در صورت لزوم معرفي مي شوند.

طبق چارت ارائه شده كه در رأس هر كميته يك نفر از همكاران و يك نفر از اعضاي انجمن يا شوراي دانش آموزي قرار دارند و هر كميته خود به عضو ديگري پرداخته و طبق وظايف محوله كه در ادامه شرح داده خواهد شد انجام وظيفه مي نمايند.

1- انجمن اوليا و مربيان: در راستاي تأمين مشاركت فكري، فرهنگي، عاطفي و آموزشي اوليا تقويت و هماهنگي و  همسويي تربيتي و آموزشي خانه و مدرسه ونيز برنامه ريزي و تصميم گيري  هاي لازم در تمامي امور از جمله اخذ كمكهاي مردمي و تشويق و قدرداني از كاركنان اوليا و دانش آموزان و ... به كميته هايي كه شرح آن خواهد آمد تقسيم بندي شده است.

الف) كميته عمران: نظارت بر درآمدها و زهينه هاي مدرسه و انجام تعميران و نگهداري ساختمان و تجهيزات كه در غالب دو شعبه (تعمير و نگهداري - ساخت و ساز و تجهيز) مي باشد، بر عهده دارد.

ب) كميته بهداشت: نظارت و انجام امور بهداشتي كل مدرسه اعم از محيط و ساختمان و فردي و اجتماعي از جمله سرويس هاي بهداشتي- فروشگاه و ... دو شعبه دارد : محيطي - انساني.

ج)كميته فعاليت هاي فوق برنامه : نظارت و كنترل و اجراي كليه امور فوق برنامه كه داراي دو شعبه درسي و پرورشي است. كه از جمله انجام كوهنوردي هر دو هفته يك بار - نماز جمعه و برگزاري كلاس هاي فوق برنامه و ...

د) كميته قدرداني: شناسايي افراد فعال و كوشا در تمامي زمينه هاي همكاران - دانش آموزان و اوليا و قدرداني از آنان در چهار چوب قوانين و ضوابط

هـ ) كميته آموزشي: كمك به برنامه ريزي و نظارت بر حسن انجام آن و نيز برخي امور مربوطه مانند برگزاري مسابقات علمي  و ...

و) كميته مالي و جذب كمك هاي مردمي: در جهت امور مالي ونيز تصميم گيري جهت امور مالي و جذب كمك هاي مردمي فعاليت مي كنند و شناسايي دانش آموزان نيازمند و در صورت لزوم كمك به آنها.

2- شوراي دانش آموزي: كه عملاً به پنج كميته تقسيم شده است:

الف) كميته بهداشت: كه بر كار بهداشتياران (افراد زير مجموعه) نظارت دارند و آنان بهداشت فردي دانش آموزان و نيز بهداشت محيط را كنترل نموده و موارد لازم را در جلسات به مسئولين كميته بهداشت انجمن اوليا گزارش مي دهند.

ب) كميته انضباطي: به دوشاخه انضباط فردي و اجتماعي تقسيم مي شود كه شاخه فردي بررسي و كنترل اشخاص را در كل محيط مدرسه بعهده دارند در صورت مشاهده هرگونه بي نظمي و                بي انضباطي بصورت دوستانه تذكر مي دهند. شاخه اجتماعي كنترل جمعي و انضباطي بصورت دوستانه تذكر مي دهند. شاخه اجتماعي كنترل جمعي و انضباط گروهي را بعهده دارند.

ج) كميته ورزشي: كار هدايت و اجراي كلوپ ورزشي (واليبال - فوتبال - تنيس) را بعهده دارند. كه در خارج از وقت تيم ها كه قبلاً توسط كميته عضو گيري شده است. به بازي و تمرين بصورت برنامه ريزي شده مي پردازند.

شاخه كوهنوردي نيز هر دو هفته يكبار با اعضاء تيم خود به كوهنوردي نيم روزه مي روند و در هنگام نماز، نماز به جماعت برگزار مي شود.

د) كميته فرهنگي: به دو شاخه تقسيم مي شود كه يك شاخه به تنظيم و ارائه نشريه مي پردازد كه گاهنامه مي باشد. و شاخه ديگر به انجام مسابقات فرهنگي هنري مسابقات هشتگانه در رشته هاي مختلف پرداخته و به برگزيدگان جوايزي اهدا مي شود.

هـ ) كميته اجرايي:

- شاخه مراسم آغازين: انجام مراسم آغازين طبق برنامه مدرن شده قبلي بطوري كه همه دانش آموزان شركت داده شوند.

- مراسم ويژه: انجام مراسم ويژه : انجام مراسم ويژه و فعاليت هايي مثل: اعیاد- جشنها و مراسم عزاداري و ...

- پرسش و پاسخ: انجام جلسات پرسش و پاسخ با حضور مسئولين مدرسه و مسئولين كميته هاي مختلف و همه دانش آموزان يا تريبون آزاد.

شوراي دبيران:

به منظور بحث و تبادل نظر و هماهنگي به امور آموزشی و پرورشی و اداري مدرسه و تأمين مشاركت معلمان در حسن جريان آموزش و پرورش واداري مدرسه، و شركت شايسته و اجراي كيفي امور به چهار كميته تخصصي تقسيم  شده است.

الف) كميته هماهنگي: كار هماهنگي و راهنمايي ساير كميته ها راعهده دار بوده و جلسات را هدايت مي كند و نيز برنامه ريزي  و ... جلسات را عهده دار است.

ب) كميته مشاوره: كار شناسايي و نيز راهنمايي و مشاوره دانش آموزان و اوليائي كه از سوي بقيه همكاران معرفي مي شوند عهده دار مي باشد و پيگيري امر تا حصول نتيجه در صورتي كه منجربه نتيجه نباشد به هسته مشاوره معرفي مي نمايند.

ج) كميته علوم پايه: تشكيل جلسه خاص در ارتباط با علوم پايه و بحث تبادل نظر در خصوص تدريس، امتحان و ... .

د) كميته علوم انساني: تشكيل جلسه خاص در ارتباط با دروس علوم انساني و بحث تبادل نظر در خصوص تدريس، امتحان و ... .

شوراي مدرسه:

در راستاي تحقق اهداف مدرسه محوري و تفويض اختيارات به مدارس و به منظور توسعه مشاركت همكاري و استفاده از تجارب معلمان، مربيان و اولياي دانش آموزان در ادامه مدرسه، بهبود فرايند تصميم گيري، ارتقاء كيفي فعاليت هاي آموزشي و پرورشي و اداري، تدوين برنامه سالانه مدرسه و هماهنگي امور و نظارت بر فعاليت هاي مربوط و مراقبت و نظارت بر فعاليت هاي مدرسه در غالب كميسيونها و كميته هاي مذكور در قبل و نيز نظارت بر حسن اجراي كليه مصوبات و دستورالعمل هاي اداري كه بصورت بخشنامه ابلاغ مي شود و نيز تصميم گيري راجع به تشويق و تنبيه دانش آموزان برابر بندهاي  2 و 3 فصل ششم آيين نامه اجرايي مدارس در غالب افراد زير تشكيل شده است: 1- مدير مدرسه 2- معاونين 3- نماينده مربيان امور تربيتي يا مشاوران  4- نماينده هاي معلمان 5-  نماينده انجمن 6- نماينده شوراي دانش آموزي در صورت صلاحديد مدير.

منابع:

اصول برنامه ریزی / دکتر قربانی ، دکتر کرامتی

کلیدهای مدیریتی

مبانی فلسفه تعلیم و تربیت/ سموئل ام کراور ترجمه گروه علوم تربیتی

مدیریت و تعارض / دکتر قربانی دکتر کرامتی

آئین نامه اجرایی مدارس/ وزارت آموزش و پرورش

تحقیق درباره تاريخچه آموزش پيش دبستاني2

تاريخچه آموزش پيش دبستاني در ايران به 80 سال پيش باز مي گردد.

در سال 1298 مسيونر هاي مذهبي و اقليت هاي ديني به احداث كودكستان ها و مراكز آموزش پيش دبستاني درتهران مبادرت نمودند .در همان اثنا زنده ياد جبار باغچه‏بان در سال 1303 به احداث باغچه اطفال در شهرستان تبريز مبادرت نموده و چند سال بعد در سال 1307 كودكستان ديگري در شهرستان شيراز داير نمود. گفتني است كه در آن اثنا تنها از كودكان خانواده هاي مرفه و كارمندان عالي رتبه ادارات در اين مراكز ثبت نام به عمل مي آمد . استقبال اين خانواده ها از عملكرد مراكز آموزش پيش دبستاني (كودكستان ها( سبب گرديدكه طي مدت زمان كوتاهي در تهران وچندين شهر بزرگ ديگر كشور، كودكستان هايي توسط بخش خصوصي داير گردد .از جمله مهمترين برنامه هاي اين مراكز مي توان به بازي هاي مرسوم ، آموزش مقدماتي خواندن و نوشتن ، نقاشي و بازي با عروسك و اشكال هندسي اشاره نمود.در سال 1303 شوراي عالي فرهنگ ،به تصويب انحصاري آيين نامه احداث مراكز آموزش پيش دبستاني در شهرستان تهران و درسال 1304به تصويب اين آيين نامه براي ساير شهرهاي كشور مبادرت نمود.نخستين امتياز تاسيس كودكستان توسط وزارت معارف و اوقاف و صنايع مستظرفه در سال 1310 صادر گرديد.از اين روي سال1310 آغاز

فصل جديدي در تاريخ آموزش پيش دبستاني ايران محسوب مي گردد.نخستين آيين نامه ويژه كودكستانها و مراكز آموزش پيش دبستاني درسال 1312 به تصويب شوراي عالي فرهنگ رسيد. در ماده اول اين آيين نامه ، سن كودكان جهت پذيرش در كودكستانها 4 تا 7 سال قيد شده بود. اين در حاليست كه درسال 1335 ، آيين نامه جديدي جهت اداره كودكستانها به تصويب رسيد كه طي آن سن كودكان ، 3 تا 6 سال تعيين شده بود. در سال1334 ، اداره مستقلي جهت رسيدگي و نظارت بر امور كودكستان ها تحت نظارت وزارت فرهنگ تاسيس گرديد. در سال1340 ، اداره امور كودكستانهاي كشور منحل شده و وظايف مربوطه به اداره كل تعليمات ابتدائي محول گرديد. در آن اثنا دولت به تلاش هايي درجهت احداث كودكستان هاي دولتي مبادرت نموده و با احداث كودكستانها در شهرهاي سراسركشور،كودكان خانواده هاي طبقه متوسط را تحت پوشش خود قرار داد. تا سال 1322 در سراسر كشور تنها تعداد 7 كودكستان وجود داشت و اين در حاليست كه طي سال1331 به 74 و طي سال 51 13 به 431 مركز بالغ گرديد. در همان اثنا تلاش هايي درجهت تربيت مربيان مراكز پيش دبستاني نيز آغاز گرديد. درسال 1336 ، آموزشگاه هاي كودكياري آغاز به فعاليت نمودند . اولين اساسنامه و برنامه درسي اين آموزشگاهها طي سال 1345 به تصويب شوراي عالي فرهنگ رسيد. چندسال بعد تدريس رشته كودكياري يا آموزش و پرورش پيش ازدبستان در برخي دانشكده هاي علوم تربيتي من جمله مدرسه عالي شميرانات و دانشگاه ابوريحان آغاز گرديد.

درسال1350 ، اداره كل تعليمات ابتدايي به دفتر برنامه ريزي آموزش ابتدايي تغيير نام داده و واحد كودكستان هاي اين اداره، عهده دارمسئـوليت طرح و برنامه ريزي آموزش و پرورش پيش دبستاني گرديد. درسال1354، با توجه به توسعه كودكستانها و تربيت مربيان كودك، دفتر برنامه ريزي آموزش ابتدايي به دفتر آموزش كودكستاني و ابتدايي تغيير نام داده و بالاخره درسال 1359 در اداره كل و سپس در دفتر آموزش عمومي ادغام گرديد . طبق آخرين آيين نامه كودكستانها كه در سال 1349به تصويب شوراي عالي آموزش و پرورش رسيد، تشكيل كلاسهاي آمادگي ضميمه آموزش ابتدايي گرديده و سن كودكان كودكستاني 3 تا 6 سال تعيين گرديد. درسال 1353 ، وزارت آموزش و پرورش طبق انتشار بخشنامه اي به اعمال اصلاحاتي در آيين نامه مذكور مبادرت نمود. مطابق اين تغييرات تنها آندسته از كودكاني كه از سن 5 سال تمام برخوردار بودند از حق ثبت نام دركلاسهاي آمادگي بهره مند گرديدند.

درگذشته امتياز تاسيس مهدهاي كودك ويژه كودكان رده هاي سني 3 تا 6 سال به وزارت آموزش و پرورش و مجوز تاسيس مراكز مراقبتي كودكان زير رده سني3 سال به اتاق اصناف واگذار گرديد. ازسال1354، سازمانهاي دولتي موظف به تاسيس مهدهاي كودك شده و ضوابط آنها از سوي سازمان زنان تنظيم گرديد. درسال1356، در بودجه كل سازمانهاي دولتي، بودجه لازم جهت احداث مهدهاي كودك ويژه فرزندان زنان كارمند پيش بيني شده و سازمان زنان مسئوليت تشكيل و نظارت بر آنها را عهده دار گرديد. پس از انقلاب اسلامي ، بر اساس تصميم گيري هيات وزيران، با انحلال سازمان زنان ، سازمان ملي رفاه خانواده، سازمان تربيتي شهرداري تهران و انجمن ملي حمايت از كودكان، اجازه تاسيس مهدهاي كودك به وزارت بهداري و بهزيستي و سپس به سازمان بهزيستي محول گرديد. درحال حاضر صدور مجوز و نظارت بركليه مهدهاي كودك دولتي و خصوصي بر عهده سازمان بهزيستي كشور است. ازسال 1372 كليه كلاسهاي آمادگي ضميمه مدارس دولتي به علت كمبود جا منحل گرديد.گفتني است كه اين كلاسها 30 سال پيش درسال1349 و با تصويب شوراي عالي آموزش و پرورش تشكيل شده بود . ازجمله انواع مهدهاي كودك كه درحال حاضر درسراسركشور فعاليت دارند ميتوان به موارد ذيل اشاره نمود:

ــ مهدهاي كودك خصوصي كه توسط بخش خصوصي احداث گرديده اند.

ــ مهدهاي كودك خود محوركه وابسته به موسسات دولتي بوده و با كمك هزينه هاي دولتي و والدين كودكان اداره ميگردند.

ــ مهدهاي كودك كارگري كه متعلق به كارخانجات بوده و تحت پوشش وزارت كار فعاليت دارند.

ــ مهدهاي كودك ادارات آموزش و پرورش كه به ثبت نام از فرزندان زنان شاغل درآموزش و پرورش مبادرت مي نمايند.

ــ مهدهاي كودك انجمنهاي حمايتي سازمان بهزيستي كه به ثبت نام از كودكان تحت پوشش بهزيستي و درصدي از افراد عادي مبادرت مي نمايند.

ــ مهدهاي كودك انجمنهاي روستايي كه به ثبت نام از كودكان روستايي مبادرت مي نمايند.

تاريخچه فوق بيانگر اين واقعيت است كه سهم دولت در تاسيس مهدهاي كودك بسيار ناچيز بوده و عمدتا به تنظيم آيين نامه ها و اعطاي مجوزهاي قانوني محدود بوده است به نحويكه پس از تشكيل اولين مهدهاي كودك ، وزارت آموزش و پرورش به تاسيس مهدهاي كودك دولتي پس از 42 سال مبادرت نمود. درحال حاضر براي كودكان زنان غير شاغل مهد كودك دولتي وجود نداشته وكلاسهاي آمادگي ضميمه مدارس دولتي نيز از سال 1372 منحل گرديده است. علاوه بر اين تعداد فارغ التحصيلان رشته كودكياري با توجه به نياز مهدهاي كودك ، بسيار اندك بوده و دوره هاي باز آموزي بهزيستي ويژه مربيان و مديران ، چه از لحاظ مدت زمان و چه از لحاظ تعداد نفرات تحت پوشش هر دوره آموزشي، جوابگوي نياز مهدهاي كودك نمي باشد. . بعنوان مثال از سال 61 13تا 69 13يعني ظرف مدت زمان 8 سال تنها 1215 نفر ازمديران و مربيان موفق به گذراندن دوره هاي آموزشي كوتاه مدت بهزيستي شده اند و اين در حاليست كه اين رقم درمقايسه با تعداد مديران ومربيان مهدهاي كودك بسيار ناچيز مي باشد.

علاوه بر اين تعداد مهدهاي كودك نسبت به جمعيت كودكان در ايران بسيار ناچيز مي باشد.. بعنوان مثال طي سالهاي1360- 1359 تعداد مهدهاي كودك بر2971 ، تعداد كودكان بر 172002، تعداد كلاسها بر6340 و تعداد كاركنان بر9356 نفر بالغ مي گرديد واين درحاليست كه طي سالهاي 68 ـ 67 تعداد مهدهاي كودك بر 2547 ، تعداد كودكان ثبت نامي بر177979، تعداد كلاسها بر5951، تعداد كاركنان بر1983و تعداد كودكان رده هاي سني1 تا 6 سال بر12ميليون نفر بالغ گرديد . ضــمنا تعداد مهدهاي كودك خصوصي شهرستان تهران طي سال1370 بر200 مركز، طي سال1371بر174مركز و طي سال1372بر170 مركز بالغ گرديد.

آمارفوق نشانگر افزايش دائمي تعدادكودكاني ثبت نامي مراكز آموزش پيش دبستاني و مهدهاي كودك و كاهش تعداد مهدهاي كودك و كادر ويژه آن مي باشد . آمار سال 68 ـ67 مبين اين واقعيت است كه تنها 5 ر1درصد كودكان رده هاي سني 1 تا 6 سال و 5 ر2درصد كودكان رده هاي سني 3 تا 6 سال ا ز امكانات آموزشي وتفريحي مهدهاي كودك استفاده نموده اند. درضمن تعداد كودكان هركلاس بر 30 نفر و نسبت كودكان به كادر آموزشي به نسبت 25 به1 بوده است.به عبارت ديگر به ازاي هر 1 پرسنل، 25 كودك وجود داشته است . چنانكه قبلا نيز بدان اشاره گرديد رده هاي سني 1 تا 6 سال در رشد و پرورش شخصيت كودكان ،از نقش اساسي برخوردار بوده و از اين روي آموزش پيش دبستاني به عنوان بخشي از نظام آموزش عمومي محسوب شده و دولتها به برنامه ريزي و سرمايه گذاري در اين عرصه مبادرت مي نمايند .در كشور ايران آموزش پيش دبستاني در واقع به بخش خصوصي واگذار گرديده وبدين ترتيب خانواده هاي كم در آمد و متوسط قادر به بهره گيري از امكانات مهدهاي كودك نمي باشند و اين درحاليست كه كودكان خانواده هاي مواجه با مشكلات اقتصادي و فرهنگي از نياز بيشتري به توجه و آموزش برخوردار مي باشند. به اين ترتيب به دليل وجود كمبودها ، نواقصات زياد و برنامه هاي نادرست و عدم برخورداري از كادر مناسب و عدم اولويت دولت به آموزش كودكان در دوره هاي پيش دبستاني، اكثريت كودكان با مشكلات عديد ه اي در روند آموزشي و رشد شخصيتي خود مواجه مي گردند.

سرمايه گذاري درامور كودكان پيش دبستاني آثار پيش گيرانه بر آسيب هاي دوران نوجواني و جواني وبزرگسالي دارد . بسياري از انحرافات اخلاقي ريشه دركمبودهاي روحي و رواني دوران كودكي دارند. ارتباط اوليه كودك با الگوهاي شخصيتي، آينده او را رقم ميزنند .برخلاف تصورات عمومي مبني بر عدم سود آوري سرمايه گذاري در مهدهاي كودك چنين سرمايه گذاري هايي به معناي تربيت نيروي خلاق ، هدفمند و آگاه آتيه هر ملت و عوامل بازدارنده بسياري از آسيب هاي اجتماعي مطرح مي باشند . در مقطع آموزش پيش دبستاني ،والدين و مربيان كودك به شناسايي توانايي هاي بالقوه كودكان و رشد وتوسعه چنين توانايي هايي مبادرت نموده، شعور و رفتارهاي هاي رواني كودك شكل گرفته و هـدايت صحيـح تجربيات كودك بــه خصوصيات رواني مي انجامد كه شخصيت او را پرورش ميدهند. درجريان حضور درمراكز آموزش پيش دبستاني است كه كودك شناخت نزديك به واقعيتي از خود بدست آورده و خواسته هاي او به عنوان تبلوري از رشد عاطفي ،عقلي و اجتماعي او شكل مي گيرد.

تحقیق درباره تاريخچه آموزش پيش دبستاني

تاريخچه آموزش پيش دبستاني در ايران به 80 سال پيش باز مي گردد.

در سال 1298 مسيونر هاي مذهبي و اقليت هاي ديني به احداث كودكستانها و مراكز آموزش پيش دبستاني درتهران مبادرت نمودند .در همان اثنا زنده ياد جبارباغچه‏بان در سال 1303 به احداث باغچه اطفال در شهرستان تبريز مبادرت نموده و چندسال بعد در سال 1307 كودكستان ديگري در شهرستان شيراز داير نمود. گفتني است كه درآن اثنا تنها از كودكان خانواده هاي مرفه و كارمندان عالي رتبه ادارات در اين مراكزثبت نام به عمل مي آمد . استقبال اين خانواده ها از عملكرد مراكز آموزش پيش دبستاني (كودكستان ها( سبب گرديدكه طي مدت زمان كوتاهي در تهران وچندين شهر بزرگ ديگر كشور،كودكستان هايي توسط بخش خصوصي داير گردد .از جمله مهمترين برنامه هاي اين مراكز ميتوان به بازي هاي مرسوم ، آموزش مقدماتي خواندن و نوشتن ، نقاشي و بازي با عروسك واشكال هندسي اشاره نمود.در سال 1303 شوراي عالي فرهنگ ،به تصويب انحصاري آيين نامهاحداث مراكز آموزش پيش دبستاني در شهرستان تهران و درسال 1304به تصويب اين آييننامه براي ساير شهرهاي كشور مبادرت نمود.نخستين امتياز تاسيس كودكستان توسط وزارتمعارف و اوقاف و صنايع مستظرفه در سال 1310 صادر گرديد.از اين روي سال1310 آغاز فصلجديدي در تاريخ آموزش پيش دبستاني ايران محسوب مي گردد.نخستين آيين نامه ويژهكودكستانها و مراكز آموزش پيش دبستاني درسال 1312 به تصويب شوراي عالي فرهنگ رسيد. در ماده اول اين آيين نامه ، سن كودكان جهت پذيرش در كودكستانها 4 تا 7 سال قيد شدهبود. اين در حاليست كه درسال 1335 ، آيين نامه جديدي جهت اداره كودكستانها به تصويبرسيد كه طي آن سن كودكان ، 3 تا 6 سال تعيين شده بود. در سال1334 ، اداره مستقليجهت رسيدگي و نظارت بر امور كودكستان ها تحت نظارت وزارت فرهنگ تاسيس گرديد. درسال1340 ، اداره امور كودكستانهاي كشور منحل شده و وظايف مربوطه به اداره كلتعليمات ابتدائي محول گرديد. در آن اثنا دولت به تلاش هايي درجهت احداث كودكستانهاي دولتي مبادرت نموده و با احداث كودكستانها در شهرهاي سراسركشور،كودكان خانوادههاي طبقه متوسط را تحت پوشش خود قرار داد. تا سال 1322 در سراسر كشور تنها تعداد 7كودكستان وجود داشت و اين در حاليست كه طي سال1331 به 74 و طي سال 51 13 به 431مركز بالغ گرديد. در همان اثنا تلاش هايي درجهت تربيت مربيان مراكز پيش دبستاني نيزآغاز گرديد. درسال 1336 ، آموزشگاه هاي كودكياري آغاز به فعاليت نمودند . اوليناساسنامه و برنامه درسي اين آموزشگاهها طي سال 1345 به تصويب شوراي عالي فرهنگرسيد. چندسال بعد تدريس رشته كودكياري يا آموزش و پرورش پيش ازدبستان در برخيدانشكده هاي علوم تربيتي من جمله مدرسه عالي شميرانات و دانشگاه ابوريحان آغازگرديد.

درسال1350 ، اداره كل تعليمات ابتدايي به دفتر برنامه ريزي آموزشابتدايي تغيير نام داده و واحد كودكستان هاي اين اداره، عهده دارمسئـوليت طرح وبرنامه ريزي آموزش و پرورش پيش دبستاني گرديد. درسال1354، با توجه به توسعهكودكستانها و تربيت مربيان كودك، دفتر برنامه ريزي آموزش ابتدايي به دفتر آموزشكودكستاني و ابتدايي تغيير نام داده و بالاخره درسال 1359 در اداره كل و سپس دردفتر آموزش عمومي ادغام گرديد . طبق آخرين آيين نامه كودكستانها كه در سال 1349بهتصويب شوراي عالي آموزش و پرورش رسيد، تشكيل كلاسهاي آمادگي ضميمه آموزش ابتداييگرديده و سن كودكان كودكستاني 3 تا 6 سال تعيين گرديد. درسال 1353 ، وزارت آموزش وپرورش طبق انتشار بخشنامه اي به اعمال اصلاحاتي در آيين نامه مذكور مبادرت نمود. مطابق اين تغييرات تنها آندسته از كودكاني كه از سن 5 سال تمام برخوردار بودند ازحق ثبت نام دركلاسهاي آمادگي بهره مند گرديدند.

درگذشته امتياز تاسيس مهدهاي كودك ويژه كودكان رده هاي سني 3 تا 6سال به وزارت آموزش و پرورش و مجوز تاسيس مراكز مراقبتي كودكان زير رده سني3 سال بهاتاق اصناف واگذار گرديد. ازسال1354، سازمانهاي دولتي موظف به تاسيس مهدهاي كودكشده و ضوابط آنها از سوي سازمان زنان تنظيم گرديد. درسال1356، در بودجه كلسازمانهاي دولتي، بودجه لازم جهت احداث مهدهاي كودك ويژه فرزندان زنان كارمند پيشبيني شده و سازمان زنان مسئوليت تشكيل و نظارت بر آنها را عهده دار گرديد. پس ازانقلاب اسلامي ، بر اساس تصميم گيري هيات وزيران، با انحلال سازمان زنان ، سازمانملي رفاه خانواده، سازمان تربيتي شهرداري تهران و انجمن ملي حمايت از كودكان، اجازهتاسيس مهدهاي كودك به وزارت بهداري و بهزيستي و سپس به سازمان بهزيستي محول گرديد. درحال حاضر صدور مجوز و نظارت بركليه مهدهاي كودك دولتي و خصوصي بر عهده سازمانبهزيستي كشور است. ازسال 1372 كليه كلاسهاي آمادگي ضميمه مدارس دولتي به علت كمبودجا منحل گرديد.گفتني است كه اين كلاسها 30 سال پيش درسال1349 و با تصويب شوراي عاليآموزش و پرورش تشكيل شده بود . ازجمله انواع مهدهاي كودك كه درحال حاضر درسراسركشورفعاليت دارند ميتوان به موارد ذيل اشاره نمود:

ــ مهدهاي كودك خصوصي كه توسط بخش خصوصي احداث گرديده اند.

ــ مهدهاي كودك خود محوركه وابسته به موسسات دولتي بوده و با كمكهزينه هاي دولتي و والدين كودكان اداره ميگردند.

ــ مهدهاي كودك كارگري كه متعلق به كارخانجات بوده و تحت پوششوزارت كار فعاليت دارند.

ــ مهدهاي كودك ادارات آموزش و پرورش كه به ثبت نام از فرزندانزنان شاغل درآموزش و پرورش مبادرت مي نمايند.

ــ مهدهاي كودك انجمنهاي حمايتي سازمان بهزيستي كه به ثبت نام ازكودكان تحت پوشش بهزيستي و درصدي از افراد عادي مبادرت مي نمايند.

ــ مهدهاي كودك انجمنهاي روستايي كه به ثبت نام از كودكان روستاييمبادرت مي نمايند.

تاريخچه فوق بيانگر اين واقعيت است كه سهم دولت در تاسيس مهدهايكودك بسيار ناچيز بوده و عمدتا به تنظيم آيين نامه ها و اعطاي مجوزهاي قانوني محدودبوده است به نحويكه پس از تشكيل اولين مهدهاي كودك ، وزارت آموزش و پرورش به تاسيسمهدهاي كودك دولتي پس از 42 سال مبادرت نمود. درحال حاضر براي كودكان زنان غير شاغلمهد كودك دولتي وجود نداشته وكلاسهاي آمادگي ضميمه مدارس دولتي نيز از سال 1372منحل گرديده است. علاوه بر اين تعداد فارغ التحصيلان رشته كودكياري با توجه به نيازمهدهاي كودك ، بسيار اندك بوده و دوره هاي باز آموزي بهزيستي ويژه مربيان و مديران، چه از لحاظ مدت زمان و چه از لحاظ تعداد نفرات تحت پوشش هر دوره آموزشي، جوابگوينياز مهدهاي كودك نمي باشد. . بعنوان مثال از سال 61 13تا 69 13يعني ظرف مدت زمان 8سال تنها 1215 نفر ازمديران و مربيان موفق به گذراندن دوره هاي آموزشي كوتاه مدتبهزيستي شده اند و اين در حاليست كه اين رقم درمقايسه با تعداد مديران ومربيانمهدهاي كودك بسيار ناچيز مي باشد.

علاوه بر اين تعداد مهدهاي كودك نسبت به جمعيت كودكان در ايرانبسيار ناچيز مي باشد.. بعنوان مثال طي سالهاي1360- 1359 تعداد مهدهاي كودك بر2971 ،تعداد كودكان بر 172002، تعداد كلاسها بر6340 و تعداد كاركنان بر9356 نفر بالغ ميگرديد واين درحاليست كه طي سالهاي 68 ـ 67 تعداد مهدهاي كودك بر 2547 ، تعدادكودكان ثبت نامي بر177979، تعداد كلاسها بر5951، تعداد كاركنان بر1983و تعدادكودكان رده هاي سني1 تا 6 سال بر12ميليون نفر بالغ گرديد . ضــمنا تعداد مهدهايكودك خصوصي شهرستان تهران طي سال1370 بر200 مركز، طي سال1371بر174مركز و طيسال1372بر170 مركز بالغ گرديد.

آمارفوق نشانگر افزايش دائمي تعدادكودكاني ثبت نامي مراكز آموزشپيش دبستاني و مهدهاي كودك و كاهش تعداد مهدهاي كودك و كادر ويژه آن مي باشد . آمارسال 68 ـ67 مبين اين واقعيت است كه تنها 5 ر1درصد كودكان رده هاي سني 1 تا 6 سال و 5 ر2درصد كودكان رده هاي سني 3 تا 6 سال ا ز امكانات آموزشي وتفريحي مهدهاي كودكاستفاده نموده اند. درضمن تعداد كودكان هركلاس بر 30 نفر و نسبت كودكان به كادرآموزشي به نسبت 25 به1 بوده است.به عبارت ديگر به ازاي هر 1 پرسنل، 25 كودك وجودداشته است . چنانكه قبلا نيز بدان اشاره گرديد رده هاي سني 1 تا 6 سال در رشد وپرورش شخصيت كودكان ،از نقش اساسي برخوردار بوده و از اين روي آموزش پيش دبستاني بهعنوان بخشي از نظام آموزش عمومي محسوب شده و دولتها به برنامه ريزي و سرمايه گذاريدر اين عرصه مبادرت مي نمايند .در كشور ايران آموزش پيش دبستاني در واقع به بخشخصوصي واگذار گرديده وبدين ترتيب خانواده هاي كم در آمد و متوسط قادر به بهره گيرياز امكانات مهدهاي كودك نمي باشند و اين درحاليست كه كودكان خانواده هاي مواجه بامشكلات اقتصادي و فرهنگي از نياز بيشتري به توجه و آموزش برخوردار مي باشند. به اينترتيب به دليل وجود كمبودها ، نواقصات زياد و برنامه هاي نادرست و عدم برخورداري ازكادر مناسب و عدم اولويت دولت به آموزش كودكان در دوره هاي پيش دبستاني، اكثريتكودكان با مشكلات عديد ه اي در روند آموزشي و رشد شخصيتي خود مواجه مي گردند.

سرمايه گذاري درامور كودكان پيش دبستاني آثار پيش گيرانه بر آسيبهاي دوران نوجواني و جواني وبزرگسالي دارد . بسياري از انحرافات اخلاقي ريشهدركمبودهاي روحي و رواني دوران كودكي دارند. ارتباط اوليه كودك با الگوهاي شخصيتي،آينده او را رقم ميزنند .برخلاف تصورات عمومي مبني بر عدم سود آوري سرمايه گذاري درمهدهاي كودك چنين سرمايه گذاري هايي به معناي تربيت نيروي خلاق ، هدفمند و آگاهآتيه هر ملت و عوامل بازدارنده بسياري از آسيب هاي اجتماعي مطرح مي باشند . در مقطعآموزش پيش دبستاني ،والدين و مربيان كودك به شناسايي توانايي هاي بالقوه كودكان ورشد وتوسعه چنين توانايي هايي مبادرت نموده، شعور و رفتارهاي هاي رواني كودك شكلگرفته و هـدايت صحيـح تجربيات كودك بــه خصوصيات رواني مي انجامد كه شخصيت او راپرورش ميدهند. درجريان حضور درمراكز آموزش پيش دبستاني است كه كودك شناخت نزديك بهواقعيتي از خود بدست آورده و خواسته هاي او به عنوان تبلوري از رشد عاطفي ،عقلي واجتماعي او شكل مي گيرد.

آموزش پيش دبستاني

بر اساس تجربيات و بررسيهاي روان شناختي و تربيتي ، سال هاي اوليهزندگي كودكان نقش اساسي در رشد و پرورش آنان ايفا مي نمايدچراكه 80 درصـد شخصيتكــودك ظرف6 سال اوليه حيات او شكل ميگيرد. براين اساس آموزش و پرورش پيش دبستانياز اهميت ويژه‏اي برخوردار بوده و تلاش عمده دولت ها بر اين بوده است كه هرروزهتعداد بيشتري از كودكان تحت پوشش آمــوزشهاي اين دوره قرار گرفته و بــا توجه بهويژگي ها ونيــازهاي فردي ،از آموزشهاي مناسب وسازنده برخوردار گردند. اولينارتبـاطات انساني- اجتماعي كودكان دردوران پيش دبستانـي شـكل گرفته و شكوفـائي ورشد اين ارتباط منوط به آموزش عشق ورزيدن ، محبت نمودن ، .... و نشان دادن راه صحيحبرقراري ارتباط توسط والدين و مربيان آنان مي باشد . در واقع پايه هاي اوليه اعتمادبه نفس ، مسئـوليت پذيري و استقلال و خلاقيت كودكان در دوران پيش از دبستان استوارمي گردد. توجه دقيق و مناسب به كودكان به رشد و شكوفائي استعدادهاي آنان كمك مينمايد. مهدهاي كودك‏ و مربيان اين مراكز نقش اساسي وحياتي در تربيت و رشد شخصيتكودكان و نيل به اهداف فوق ايفــا مي نمايند.

برنامه هاي آموزشي

از جمله مهمترين برنامه هاي آموزشيمقطع آموزش پيشدبستانيمي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

1- برنامه هاي علمي و عملي آموزشي كه بر مشاهده و بازديد ، آموزشزبان فارسي ، رياضيات مقدماتي ، مفاهيم ابتدايي علوم و اعتقادات مذهبي مشتمل ميگردد.

2- فوق برنامه هاي آموزشي كه بر صنايع دستي ، خمير بازي ، بريدن وچسباندن اشياء ، نقاشي ، بازيهاي فكري ، قصه گويي ، شعرخواني و تمرينات بدني مشتملمي گردد.

برنامه ريزي و مديريت آموزشي

اولين مركز مستقل آموزش پيش دبستاني در سال 1924 در جهتارائه دوره هاي آموزش اختياري (سيستم آموزش غير اجباري در سيستم آموزش رسمي)احداثگرديد در طول دهه 1980 از مراكز فوق تحت عناوين مختلف اعم از مراكز مراقبتروزانه،كودكستانها، مدارس پيش دبستاني ياد مي گرديد.مراكز مذكور عمدتا در محلسازمانها و وزارتخانه هاي دولتي استقرار يافته و به مراقبت از كودكان با والدينشاغل در سازمان يا وزارتخانه مربوطه مبادرت مي نمايند. مراكز مذكور به طور خصوصيوتحت نظارت سازمان بهزيستي وتحت سرپرستي وزارت آموزش و پرورش فعاليت مي نمايند.

هدف عملي مراكزفوق مراقبت و تربيت كودكان برخوردار از والدين شاغلو ارائه تسهيلات به آنان بود. از جمله تقسيم بندي هاي به عمل آمده توسط مراكز پيشدبستاني كشور مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

كودكان رده هاي سني4 تا 18 ماه

كودكان رده هاي سني 18 ماهه تا 3 سال

كودكان رده هاي سني 3 تا 5 سال

كودكان رده هاي سني 5 سال

از مراكز ويژه كودكان رده سني زير 5 سال تحت عنوان(مراكز مراقبتيروزانه) و از مراكز ويژه كودكان رده سني 5 سال تحت عنوان مدارس آمادگي ياد مي گردد.

مسئوليت برنامه ريزي ، آماده سازي و توسعه متدهاي آموزشي وتفريحيمراكز پيش دبستاني برعهده اداره برنامه ريزي و توسعه متون درسي كشور مي باشد.

وظيفه نظارت بر عملكرد مراكز مذكور به دايره آموزش ابتدايي ومسووليت تدارك امكانات و تسهيلات رفاهي به (( مديريت عمومي تعاون و رفاه اجتماعي )) وزارت آموزش و پرورش تفويض گرديده است. معلمين ومربيان مراكز آموزش پيش دبستاني ازميان فارغ التحصيلان رشته هاي تربيتي مراكز تربيت معلم و يا از ميان فارغ التحصيلاندانشگاهي علوم تربيتي در حوزه آموزش پيش دبستاني انتخاب مي گردد.وجود تغييراتاقتصادي، فرهنگي ، اجتماعي و سياسي دو دهه اخير در ايران ، افزايش نسبت زنان شاغل وضرورت مراقبت از كودكان به افزايش نرخ ثبت نام كودكان در مراكز پيش دبستاني منجرگرديده است.برگزاري كنفرانس جامتين و تأكيد كليه كشورهاي شركت كننده بر اهميت ضرورتارائه مقطع آموزش پيش دبستاني به كليه شهروندان باعث اعمال توجه بيشتر به اين جنبهاز آموزش گرديده است. طي دهه پاياني قرن بيستم به اطمينان از برقراري هماهنگي ميانوزارت آموزش و پرورش و سازمان بهزيستي به عنوان دو مجموعه مسئول در جهت رشد وتوسعههر چه بيشتر آموزش پيش دبستاني تأكيد شد. با اين وجود در نتيجه تمركز نامحسوس دربرنامه ريزي ، مديريت و سرپرستي مقطع آموزش پيش دبستاني ، هر يك از سازمانهاي دولتيبه تنظيم استراتژي هاو سياست جاري خود با توجه به نيازها و امكانات كارشناسانمبادرت مي نمايند.

اهداف آموزشي

اهداف مقطع آموزش پيش دبستاني

از جمله مهمتريناهداف مقطع آموزش پيش دبستانيميتوان به موارد ذيل اشاره نمود:

1-رشد جسماني ، ذهني ، عاطفي و اجتماعي كودكان بر پاية اصولاخلاقي و مذهبي

2-افزايش سطح توانائيها و استعدادهاي كودكان

3- آماده سازي و تربيت كودكان جهت درك مفاهيم علمي و ذهني

4- رشد و پويش زبان فارسي همسطح با زبانهاي محلي

5- آماده سازي و تربيت كودكان جهت برقراري همكاريها و معاشرتهاياجتماعي

6- حمايت از خانواده هاي كم درآمد در روند تربيتي و تحصيليفرزندان

از جمله مهمترين اهداف مقطع آموزش پيش دبستاني ميتوان به مواردذيل اشاره نمود:

1. تربيت كودكان درجهت اجراي اصول اسلامي در زندگي شخصي و اجتماعي

2. تقويت احساس همكاري و مشاركت كودكان در فعاليت هاي اجتماعي وحس مسئوليت پذيري آنان

3. افزايش قدرت جسمي و ذهني، برقراري تعادل جسمي و افزايش مهارتهاي پايه كودكان

4. آموزش زبان فارسي درجهت تقويت ارتباطات وابزارهاي آموزشيكودكان اعم از خواندن ، نوشتن ، شنيدن و حرف زدن

از سال 1989 نظر به مشكلات زباني كودكان مناطق دو زبانه كشور حينورود به مقطع آموزش ابتدايي ، نرخ بالاي تجديد كودكان طي سالهاي اوليه آموزشابتدايي ،عدم تسلط كافي دربرقراري ارتباطات به زبان فارسي و در دسترس نبودن تعدادكافي از مراكز پيش دبستاني ، هر ساله كلاس هاي آمادگي يك ماهه قبل از شروع سالتحصيلي در مناطق مذكور تشكيل مي گردد. گفتني است كه وزارت آموزش و پرورش به فراهمنمودن زمينه هايي جهت آمادگي كودكان ساكن مناطق مذكور جهت ورود به مقطع آموزشابتدايي از طريق تعيين برنامه هاي مورد نياز وصدور بخشنامه هاي مربوطه اقدام مينمايد.

استراتژي هاي آموزشي

ازجمله مهمترين راهبردهاي آموزشي مقطع آموزش پيش دبستاني مي توانبه موارد ذيل اشاره نمود:

1. ترغيب اولياي امور وزارت آموزش و پرورش به توجه هر چه بيشتر بهسطح آموزش پيش دبستاني

2. كسب اطمينان از برقراري حداكثر هماهنگي ممكن ميان نهادهاياداره كننده مراكز آموزش پيش دبستاني در وزارت آموزش و پرورش

3. اختصاص بيشتر وجوه غير مستقيم از سوي وزارت آموزش و پرورش بهمراكز آموزش پيش دبستاني

4. آموزش و تربيت نيروي انساني ماهر از طريق تمركز بر آموزشهايدوره پيش دبستاني

5. گسترش فضاهاي مستقل آموزش پيش دبستاني

عنوان :تحقیق درباره آموزش وپرورش پیش ازدبستان

چکیـده

هدف من ازتهیه این پروژه این است که برای راه اندازی وتأ سیس یک مهداستاندارد باید این مراحل راطی کرد که مراحل عبارتنداز :

تعریف

اهمیت

ضرورت

برنامه ها یآموزش وپرورش پیش ازدبستان

بازیهای کودکان

ودرمرحله آخر  برآورد هزینه  تأسیس یک مهد استاندارد  

تاريخچه آموزش پيش دبستاني

تاريخچه آموزش پيش دبستاني در ايران به 80 سال پيش باز مي گردد.

در سال 1298 مسيونر هاي مذهبي و اقليت هاي ديني به احداث كودكستانها و مراكز آموزش پيش دبستاني درتهران مبادرت نمودند .در همان اثنا زنده ياد جبارباغچه‏بان در سال 1303 به احداث باغچه اطفال در شهرستان تبريز مبادرت نموده و چندسال بعد در سال 1307 كودكستان ديگري در شهرستان شيراز داير نمود. گفتني است كه درآن اثنا تنها از كودكان خانواده هاي مرفه و كارمندان عالي رتبه ادارات در اين مراكزثبت نام به عمل مي آمد . استقبال اين خانواده ها از عملكرد مراكز آموزش پيش دبستاني)كودكستان ها( سبب گرديدكه طي مدت زمان كوتاهي در تهران وچندين شهر بزرگ ديگر كشور،كودكستان هايي توسط بخش خصوصي داير گردد .از جمله مهمترين برنامه هاي اين مراكز ميتوان به بازي هاي مرسوم ، آموزش مقدماتي خواندن و نوشتن ، نقاشي و بازي با عروسك واشكال هندسي اشاره نمود.در سال 1303 شوراي عالي فرهنگ ،به تصويب انحصاري آيين نامهاحداث مراكز آموزش پيش دبستاني در شهرستان تهران و درسال 1304به تصويب اين آييننامه براي ساير شهرهاي كشور مبادرت نمود.نخستين امتياز تاسيس كودكستان توسط وزارتمعارف و اوقاف و صنايع مستظرفه در سال 1310 صادر گرديد.از اين روي سال1310 آغاز فصلجديدي در تاريخ آموزش پيش دبستاني ايران محسوب مي گردد.نخستين آيين نامه ويژهكودكستانها و مراكز آموزش پيش دبستاني درسال 1312 به تصويب شوراي عالي فرهنگ رسيد. در ماده اول اين آيين نامه ، سن كودكان جهت پذيرش در كودكستانها 4 تا 7 سال قيد شدهبود. اين در حاليست كه درسال 1335 ، آيين نامه جديدي جهت اداره كودكستانها به تصويبرسيد كه طي آن سن كودكان ، 3 تا 6 سال تعيين شده بود. در سال1334 ، اداره مستقليجهت رسيدگي و نظارت بر امور كودكستان ها تحت نظارت وزارت فرهنگ تاسيس گرديد. درسال1340 ، اداره امور كودكستانهاي كشور منحل شده و وظايف مربوطه به اداره كلتعليمات ابتدائي محول گرديد. در آن اثنا دولت به تلاش هايي درجهت احداث كودكستانهاي دولتي مبادرت نموده و با احداث كودكستانها در شهرهاي سراسركشور،كودكان خانوادههاي طبقه متوسط را تحت پوشش خود قرار داد. تا سال 1322 در سراسر كشور تنها تعداد 7كودكستان وجود داشت و اين در حاليست كه طي سال1331 به 74 و طي سال 51 13 به 431مركز بالغ گرديد. در همان اثنا تلاش هايي درجهت تربيت مربيان مراكز پيش دبستاني نيزآغاز گرديد. درسال 1336 ، آموزشگاه هاي كودكياري آغاز به فعاليت نمودند . اوليناساسنامه و برنامه درسي اين آموزشگاهها طي سال 1345 به تصويب شوراي عالي فرهنگرسيد. چندسال بعد تدريس رشته كودكياري يا آموزش و پرورش پيش ازدبستان در برخيدانشكده هاي علوم تربيتي من جمله مدرسه عالي شميرانات و دانشگاه ابوريحان آغازگرديد.

درسال1350 ، اداره كل تعليمات ابتدايي به دفتر برنامه ريزي آموزشابتدايي تغيير نام داده و واحد كودكستان هاي اين اداره، عهده دارمسئـوليت طرح وبرنامه ريزي آموزش و پرورش پيش دبستاني گرديد. درسال1354، با توجه به توسعهكودكستانها و تربيت مربيان كودك، دفتر برنامه ريزي آموزش ابتدايي به دفتر آموزشكودكستاني و ابتدايي تغيير نام داده و بالاخره درسال 1359 در اداره كل و سپس دردفتر آموزش عمومي ادغام گرديد . طبق آخرين آيين نامه كودكستانها كه در سال 1349بهتصويب شوراي عالي آموزش و پرورش رسيد، تشكيل كلاسهاي آمادگي ضميمه آموزش ابتداييگرديده و سن كودكان كودكستاني 3 تا 6 سال تعيين گرديد. درسال 1353 ، وزارت آموزش وپرورش طبق انتشار بخشنامه اي به اعمال اصلاحاتي در آيين نامه مذكور مبادرت نمود. مطابق اين تغييرات تنها آندسته از كودكاني كه از سن 5 سال تمام برخوردار بودند ازحق ثبت نام دركلاسهاي آمادگي بهره مند گرديدند.

درگذشته امتياز تاسيس مهدهاي كودك ويژه كودكان رده هاي سني 3 تا 6سال به وزارت آموزش و پرورش و مجوز تاسيس مراكز مراقبتي كودكان زير رده سني3 سال بهاتاق اصناف واگذار گرديد. ازسال1354، سازمانهاي دولتي موظف به تاسيس مهدهاي كودكشده و ضوابط آنها از سوي سازمان زنان تنظيم گرديد. درسال1356، در بودجه كلسازمانهاي دولتي، بودجه لازم جهت احداث مهدهاي كودك ويژه فرزندان زنان كارمند پيشبيني شده و سازمان زنان مسئوليت تشكيل و نظارت بر آنها را عهده دار گرديد. پس ازانقلاب اسلامي ، بر اساس تصميم گيري هيات وزيران، با انحلال سازمان زنان ، سازمانملي رفاه خانواده، سازمان تربيتي شهرداري تهران و انجمن ملي حمايت از كودكان، اجازهتاسيس مهدهاي كودك به وزارت بهداري و بهزيستي و سپس به سازمان بهزيستي محول گرديد. درحال حاضر صدور مجوز و نظارت بركليه مهدهاي كودك دولتي و خصوصي بر عهده سازمانبهزيستي كشور است. ازسال 1372 كليه كلاسهاي آمادگي ضميمه مدارس دولتي به علت كمبودجا منحل گرديد.گفتني است كه اين كلاسها 30 سال پيش درسال1349 و با تصويب شوراي عاليآموزش و پرورش تشكيل شده بود . ازجمله انواع مهدهاي كودك كه درحال حاضر درسراسركشورفعاليت دارند ميتوان به موارد ذيل اشاره نمود:

ــ مهدهاي كودك خصوصي كه توسط بخش خصوصي احداث گرديده اند.

ــ مهدهاي كودك خود محوركه وابسته به موسسات دولتي بوده و با كمكهزينه هاي دولتي و والدين كودكان اداره ميگردند.

ــ مهدهاي كودك كارگري كه متعلق به كارخانجات بوده و تحت پوششوزارت كار فعاليت دارند.

ــ مهدهاي كودك ادارات آموزش و پرورش كه به ثبت نام از فرزندانزنان شاغل درآموزش و پرورش مبادرت مي نمايند.

ــ مهدهاي كودك انجمنهاي حمايتي سازمان بهزيستي كه به ثبت نام ازكودكان تحت پوشش بهزيستي و درصدي از افراد عادي مبادرت مي نمايند.

ــ مهدهاي كودك انجمنهاي روستايي كه به ثبت نام از كودكان روستاييمبادرت مي نمايند.

تاريخچه فوق بيانگر اين واقعيت است كه سهم دولت در تاسيس مهدهايكودك بسيار ناچيز بوده و عمدتا به تنظيم آيين نامه ها و اعطاي مجوزهاي قانوني محدودبوده است به نحويكه پس از تشكيل اولين مهدهاي كودك ، وزارت آموزش و پرورش به تاسيسمهدهاي كودك دولتي پس از 42 سال مبادرت نمود. درحال حاضر براي كودكان زنان غير شاغلمهد كودك دولتي وجود نداشته وكلاسهاي آمادگي ضميمه مدارس دولتي نيز از سال 1372منحل گرديده است. علاوه بر اين تعداد فارغ التحصيلان رشته كودكياري با توجه به نيازمهدهاي كودك ، بسيار اندك بوده و دوره هاي باز آموزي بهزيستي ويژه مربيان و مديران، چه از لحاظ مدت زمان و چه از لحاظ تعداد نفرات تحت پوشش هر دوره آموزشي، جوابگوينياز مهدهاي كودك نمي باشد. . بعنوان مثال از سال 61 13تا 69 13يعني ظرف مدت زمان 8سال تنها 1215 نفر ازمديران و مربيان موفق به گذراندن دوره هاي آموزشي كوتاه مدتبهزيستي شده اند و اين در حاليست كه اين رقم درمقايسه با تعداد مديران ومربيانمهدهاي كودك بسيار ناچيز مي باشد.

علاوه بر اين تعداد مهدهاي كودك نسبت به جمعيت كودكان در ايرانبسيار ناچيز مي باشد.. بعنوان مثال طي سالهاي1360- 1359 تعداد مهدهاي كودك بر2971 ،تعداد كودكان بر 172002، تعداد كلاسها بر6340 و تعداد كاركنان بر9356 نفر بالغ ميگرديد واين درحاليست كه طي سالهاي 68 ـ 67 تعداد مهدهاي كودك بر 2547 ، تعدادكودكان ثبت نامي بر177979، تعداد كلاسها بر5951، تعداد كاركنان بر1983و تعدادكودكان رده هاي سني1 تا 6 سال بر12ميليون نفر بالغ گرديد . ضــمنا تعداد مهدهايكودك خصوصي شهرستان تهران طي سال1370 بر200 مركز، طي سال1371بر174مركز و طيسال1372بر170 مركز بالغ گرديد.

آمارفوق نشانگر افزايش دائمي تعدادكودكاني ثبت نامي مراكز آموزشپيش دبستاني و مهدهاي كودك و كاهش تعداد مهدهاي كودك و كادر ويژه آن مي باشد . آمارسال 68 ـ67 مبين اين واقعيت است كه تنها 5 ر1درصد كودكان رده هاي سني 1 تا 6 سال و 5 ر2درصد كودكان رده هاي سني 3 تا 6 سال ا ز امكانات آموزشي وتفريحي مهدهاي كودكاستفاده نموده اند. درضمن تعداد كودكان هركلاس بر 30 نفر و نسبت كودكان به كادرآموزشي به نسبت 25 به1 بوده است.به عبارت ديگر به ازاي هر 1 پرسنل، 25 كودك وجودداشته است . چنانكه قبلا نيز بدان اشاره گرديد رده هاي سني 1 تا 6 سال در رشد وپرورش شخصيت كودكان ،از نقش اساسي برخوردار بوده و از اين روي آموزش پيش دبستاني بهعنوان بخشي از نظام آموزش عمومي محسوب شده و دولتها به برنامه ريزي و سرمايه گذاريدر اين عرصه مبادرت مي نمايند .در كشور ايران آموزش پيش دبستاني در واقع به بخشخصوصي واگذار گرديده وبدين ترتيب خانواده هاي كم در آمد و متوسط قادر به بهره گيرياز امكانات مهدهاي كودك نمي باشند و اين درحاليست كه كودكان خانواده هاي مواجه بامشكلات اقتصادي و فرهنگي از نياز بيشتري به توجه و آموزش برخوردار مي باشند. به اينترتيب به دليل وجود كمبودها ، نواقصات زياد و برنامه هاي نادرست و عدم برخورداري ازكادر مناسب و عدم اولويت دولت به آموزش كودكان در دوره هاي پيش دبستاني، اكثريتكودكان با مشكلات عديد ه اي در روند آموزشي و رشد شخصيتي خود مواجه مي گردند.

سرمايه گذاري درامور كودكان پيش دبستاني آثار پيش گيرانه بر آسيبهاي دوران نوجواني و جواني وبزرگسالي دارد . بسياري از انحرافات اخلاقي ريشهدركمبودهاي روحي و رواني دوران كودكي دارند. ارتباط اوليه كودك با الگوهاي شخصيتي،آينده او را رقم ميزنند .برخلاف تصورات عمومي مبني بر عدم سود آوري سرمايه گذاري درمهدهاي كودك چنين سرمايه گذاري هايي به معناي تربيت نيروي خلاق ، هدفمند و آگاهآتيه هر ملت و عوامل بازدارنده بسياري از آسيب هاي اجتماعي مطرح مي باشند . در مقطعآموزش پيش دبستاني ،والدين و مربيان كودك به شناسايي توانايي هاي بالقوه كودكان ورشد وتوسعه چنين توانايي هايي مبادرت نموده، شعور و رفتارهاي هاي رواني كودك شكلگرفته و هـدايت صحيـح تجربيات كودك بــه خصوصيات رواني مي انجامد كه شخصيت او راپرورش ميدهند. درجريان حضور درمراكز آموزش پيش دبستاني است كه كودك شناخت نزديك بهواقعيتي از خود بدست آورده و خواسته هاي او به عنوان تبلوري از رشد عاطفي ،عقلي واجتماعي او شكل مي گيرد.

اهميت و ضرورت آموزش و پرورش پيش از دبستان

1) براي رشد كلي و همه جانبه كودك اهميت بسزايي دارد.

2) فرصتهايي ايجاد مي كند تا كودك با بزرگتر، گروه هاي ديگر و همرديفان خود مواجه شود و به تعامل معني دار و غني با آنها بپردازد.

3) فرصتهايي فراهم مي آورد تا كودك با آزمايشهاي اشيا و مكان هاي متنوع روبرو شده و كسب تجربه كند.

4) محيطي است كه امنيت عاطفي و حمايتي كودك را تأمين مي كند.

5) پرورش كامل استعدادهاي كودك، بويژه در اين سالها، نياز به محيطي محرك و برانگيزنده دارد.

6- شش سال اوليه زندگي كودك، سالهايي حساس هستند زيرا ميزان رشد در اين سالها نسبت به مراحل ديگر رشد، سرعت بسيار بيشتري دارد.

اهداف آموزش و پرورش پيش از دبستان

1- پرورش سلامت جسم، هماهنگي ماهيچه اي مناسب و مهارتهاي حركتي اساسي در كودك .

2- پرورش عادات بهداشتي سالم و تشكيل مهارتهاي پايه لازم به منظور سازگاري شخصي كودك، مانند لباس پوشيدن و در آوردن، خوردن، شستن، نظافت و ... .

3- پرورش آداب و نگرش هاي اجتماعي مطلوب، به منظور تشويق در مشاركت گروهي سالم و حساس كردن كودك به حقوق و امتيازات ديگران.

4- پرورش پختگي عاطفي از طريق راهنمايي كودك  به بيان ابراز خود، شناخت پذيرش و كنترل احساسات و عواطف شخصي.

5- تقويت درك زيباييها در كودك

6- برانگيختن كنجكاوي ذهني كودك و كمك كردن به او در درك دنيائي كه در آن زندگي مي كند و شكوفا كردن علايق تازه در او از طريق فراهم آوردن فرصت هايي براي پژوهش، جستجو و كسب تجربه.

7- تشويق كودك به استقلاال و خلاقيت از طريق فراهم كردن فرصتهاي كافي براي ابزار خود.

8- پرورش توانايي كودك براي بيان احساسات و افكار به زباني روان، واضح و صحيح.

اهداف آموزشی

اهداف مقطع آموزش پیش دبستانی ازجمله مهمترین اهداف مقطع پیش دبستانی می توان به مواردذیل اشاره نمود

1- رشد جسمانی ذهنی عاطفی واجتماعی کودکان برپایه اصول اخلاقی ومذهبی

2- افزایش سطح تواناییها واستعدادهای کودکان

3- آماده سازی وتربیت کودکان جهت درک مفاهیم علمی وذهنی

4- رشد وپویش زبان فارسی همسطح

5- آماده سازی وتربیت کودکان جهت برقراری همکاریها ومعاشرتهای اجتماعی

6- حمایت ازخانواده های کم درآمد درروند تربیتی وتحصیلی فرزندان

ازجمله مهمترین اهداف مقطع پیش دبستانی می توان به مواردذیل اشاره نمود

1- تربیت کودکان درجهت اجرای اصول اسلامی درزندگی شخصی واجتماعی

2- تقویت احساس همکاری ومشارکت کودکان درفعالیت های اجتماعی وحس مسئولیت پذیری آنان

3- افزایش قدرت جسمی وذهنی برقراری تعادل جسمی وافزایش مهارت های پایه کودکان

4- آموزش زبان فارسی درجهت تقویت ارتباطات وابزارهای آموزشی کودکان اعم ازخواندن ، نوشتن، شنیدن وحرف زدن 

ازسال 1989 نظربه مشکلات زبانی کودکان مناطق دوزبانه کشور حین ورود به مقطع آموزش ابتدایی ، نرخ بالای تجدید کودکان طی سالهای اولیه آموزش ابتدایی ، عدم تسلط کافی دربرقراری ارتباطات به زبان فارسی ودردسترس نبودن تعددکافی ازمراکز پیش دبستانی ، هرساله کلاس های آمادگی یک ماهه قبل ازشروع سال تحصیلی درمناطق مذکور تشکیل می گردد.گفتنی است که وزارت آموزش وپرورش به فراهم نموده زمینه هایی جهت آمادگی کودکان ساکن مناطق مذکور جهت ورود به مقطع آموزش ابتدایی ازطریق تعیین برنامه های موردنیاز وصدور بخشنامه های مربوطه اقدام می نماید .

استراتژی های آموزشی (3)

ازجمله مهمترین راهبردهای آموزشی مقطع آموزش پیش دبستانی می توان به موارد ذیل اشاره نمود :

1- ترغیب اولیای اموروزارت آموزش وپرورش به توجه هرچه بیشتر به سطح آموزش پیش دبستانی

2- کسب اطمینان ازبرقراری حداکثر هماهنگی ممکن میان نهادهای اداره کننده مرکز آموزش پیش دبستانی دروزارت آموزش وپرورش

3- اختصاص بیشتر وجوه غیرمستقیم ازسوی آموزش وپرورش به مراکز آموزش پیش دبستانی

4- آموزش وتربیت نیروی انسانی ماهر ازطریق تمرکز برآموزشهای دوره پیش دبستانی

5- گسترش فضاهای مستقل آموزش پیش دبستانی 

برنامه آموزش و پرورش در دوره پيش از دبستان

1) آموزش و پرورش در دوران اوليه كودكي برنامه اي است كه بر رشد كلي و همه جانبه كودك متمركز است.

2) اين برنامه، برنامه اي كودك- محور است كه از رويكرد بازي و فعاليت پيروي مي كند.

3) اين برنامه، برنامه اي است كه محيط بازي محركي را براي رشد هوشي، كلامي، اجتماعي، عاطفي و جسمي كودك را فراهم مي آورد.

4) برنامه فوق، برنامه اي است كه كودكان رابراي دوران ابتدائي آماده مي كند.

5) برنامه اي است كه مبنايي براي رشد خواندن، نوشتن و حساب كردن تشكيل مي دهد.

6) برنامه اي است كه تعامل با محيط، مشاركت فعال در فعاليت هاي گروهي و توانايي حل مسوله خلاق را در كودكان تقويت مي كند.

7) برنامه اي است كه بر تدارك تجارب دست اول براي كودكان تأكيد دارد به طريقي كه رشد مهارتهاي مربوط به روند يادگيري را در آنان تضمين كند.

8) برنامه اي است كه برطراحي از قبل و جدول بندي و نظم در برنامه ها تكيه دارد ولي در عين حال نسبت به نيازهاي كودكان انعطاف پذير است.

9) برنامه اي است كه به طور غير مستقيم كنترل خود و در نتيجه انضباط دروني را در كودكان بهبود مي بخشد.

		رشد جسمي و حركتي

 آموزش پیش دبستانی (1)

بر اساس تجربيات و بررسيهاي روان شناختي و تربيتي ، سال هاي اوليهزندگي كودكان نقش اساسي در رشد و پرورش آنان ايفا مي نمايدچراكه 80 درصـد شخصيتكــودك ظرف6 سال اوليه حيات او شكل ميگيرد. براين اساس آموزش و پرورش پيش دبستانياز اهميت ويژه‏اي برخوردار بوده و تلاش عمده دولت ها بر اين بوده است كه هرروزهتعداد بيشتري از كودكان تحت پوشش آمــوزشهاي اين دوره قرار گرفته و بــا توجه بهويژگي ها ونيــازهاي فردي ،از آموزشهاي مناسب وسازنده برخوردار گردند. اولينارتبـاطات انساني- اجتماعي كودكان دردوران پيش دبستانـي شـكل گرفته و شكوفـائي ورشد اين ارتباط منوط به آموزش عشق ورزيدن ، محبت نمودن ، .... و نشان دادن راه صحيحبرقراري ارتباط توسط والدين و مربيان آنان مي باشد . در واقع پايه هاي اوليه اعتمادبه نفس ، مسئـوليت پذيري و استقلال و خلاقيت كودكان در دوران پيش از دبستان استوارمي گردد. توجه دقيق و مناسب به كودكان به رشد و شكوفائي استعدادهاي آنان كمك مينمايد. مهدهاي كودك‏ و مربيان اين مراكز نقش اساسي وحياتي در تربيت و رشد شخصيتكودكان و نيل به اهداف فوق ايفــا مي نمايند.

برنامه هاي آموزشي

از جمله مهمترين برنامه هاي آموزشيمقطع آموزش پيشدبستانيمي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

1-برنامه هاي علمي و عملي آموزشي كه بر مشاهده و بازديد ، آموزشزبان فارسي ، رياضيات مقدماتي ، مفاهيم ابتدايي علوم و اعتقادات مذهبي مشتمل ميگردد.

2-فوق برنامه هاي آموزشي كه بر صنايع دستي ، خمير بازي ، بريدن وچسباندن اشياء ، نقاشي ، بازيهاي فكري ، قصه گويي ، شعرخواني و تمرينات بدني مشتملمي گردد.

برنامه ريزي و مديريت آموزشي

اولين مركز مستقل آموزش پيش دبستاني در سال 1924 در جهتارائه دوره هاي آموزش اختياري (سيستم آموزش غير اجباري در سيستم آموزش رسمي)احداثگرديد در طول دهه 1980 از مراكز فوق تحت عناوين مختلف اعم از مراكز مراقبتروزانه،كودكستانها، مدارس پيش دبستاني ياد مي گرديد.مراكز مذكور عمدتا در محلسازمانها و وزارتخانه هاي دولتي استقرار يافته و به مراقبت از كودكان با والدينشاغل در سازمان يا وزارتخانه مربوطه مبادرت مي نمايند. مراكز مذكور به طور خصوصيوتحت نظارت سازمان بهزيستي وتحت سرپرستي وزارت آموزش و پرورش فعاليت مي نمايند.

هدف عملي مراكزفوق مراقبت و تربيت كودكان برخوردار از والدين شاغلو ارائه تسهيلات به آنان بود. از جمله تقسيم بندي هاي به عمل آمده توسط مراكز پيشدبستاني كشور مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:

كودكان رده هاي سني4 تا 18 ماه

كودكان رده هاي سني 18 ماهه تا 3 سال

كودكان رده هاي سني 3 تا 5 سال

كودكان رده هاي سني 5 سال

از مراكز ويژه كودكان رده سني زير 5 سال تحت عنوان(مراكز مراقبتيروزانه) و از مراكز ويژه كودكان رده سني 5 سال تحت عنوان مدارس آمادگي ياد مي گردد.

مسئوليت برنامه ريزي ، آماده سازي و توسعه متدهاي آموزشي وتفريحيمراكز پيش دبستاني برعهده اداره برنامه ريزي و توسعه متون درسي كشور مي باشد.

وظيفه نظارت بر عملكرد مراكز مذكور به دايره آموزش ابتدايي ومسووليت تدارك امكانات و تسهيلات رفاهي به (( مديريت عمومي تعاون و رفاه اجتماعي )) وزارت آموزش و پرورش تفويض گرديده است. معلمين ومربيان مراكز آموزش پيش دبستاني ازميان فارغ التحصيلان رشته هاي تربيتي مراكز تربيت معلم و يا از ميان فارغ التحصيلاندانشگاهي علوم تربيتي در حوزه آموزش پيش دبستاني انتخاب مي گردد.وجود تغييراتاقتصادي، فرهنگي ، اجتماعي و سياسي دو دهه اخير در ايران ، افزايش نسبت زنان شاغل وضرورت مراقبت از كودكان به افزايش نرخ ثبت نام كودكان در مراكز پيش دبستاني منجرگرديده است.برگزاري كنفرانس جامتين و تأكيد كليه كشورهاي شركت كننده بر اهميت ضرورتارائه مقطع آموزش پيش دبستاني به كليه شهروندان باعث اعمال توجه بيشتر به اين جنبهاز آموزش گرديده است. طي دهه پاياني قرن بيستم به اطمينان از برقراري هماهنگي ميانوزارت آموزش و پرورش و سازمان بهزيستي به عنوان دو مجموعه مسئول در جهت رشد وتوسعههر چه بيشتر آموزش پيش دبستاني تأكيد شد. با اين وجود در نتيجه تمركز نامحسوس دربرنامه ريزي ، مديريت و سرپرستي مقطع آموزش پيش دبستاني ، هر يك از سازمانهاي دولتيبه تنظيم استراتژي هاو سياست جاري خود با توجه به نيازها و امكانات كارشناسانمبادرت مي نمايند.

آیادوره  پیش دبستانی لازم است :؟

مرکز پیش دبستانی می تواند باوجو.د آوردن زمینه فعالیت های مثل کارها ی دستی ، گردش علمی ، پرورش حواس واستعدادها وآشنا کردن کودک باطریق وفنون حل مشکل دررشد عقلی کودک کمک کند .

امروزه اهمیت وضرورت آموزش وپرورش پیش دبستان بیش ازگذشته احساس می شود تحقیقاتی که دراین زمینه انجام می شود همه مویداین مطب است که وجود دوره های آتی آنان می شود علاوه براین مشاغل بودن تعدادزیادی از والدین ونداشتن وقت وآگاهی کافی جهت رسیدگی وآموزشهای لبازم برای کودکان موجب می شود که روز به روز برمتقاضیان آموزشهای فوق اضافه شود .آموزشهای پیش ازدبستان بادرنظر گرفتن اهداف خودتلاش می کند تامحیطی مساعد برای رشد استعدادها فراهم آورد محیطی که کودک تشویق به یادگیری شود ودرآن فرصت آزمایش کردن وتجربه راداشته باشد .

آموزش وپرورش ابتدایی نقطه ورود به یک حرکت طولانی درزندگی ماست

کودک درخانه تجربیات فراوانی کسب می کند وازطریق این محیط کوچک است که بادنیای خارج آشنا می شود واوطرز معاشرت بادیگران ، ایده آل ها ، فلسفه اجتماعی زندگی وآموزش زندگی راازازرفتار والدین وتماس بادیگران می آموزد وباری ورود به زندگی اجتماعی آماده می شود امادراین میان آموزشهای تخصصی تری نیزبرای ورود به دنیای خارج ازخانه یعنی مدرسه لازم است .بعلاوه قرارگرفتن درگروه همسن یکی ازنیازهای کودک است که اگر برآورده شود به رشد اجتماعی منجر می شود درحقیقت گروه همسن مربی خوبی برای آموزش کودک است .کودک باعضویت درگروه توانایی ها ومهارتهای متعددی ازقبیل تعاون، رقابت ، مسئولیت پذیری راکه به  رشداجتماعی اوکمک می کندبدست می آورد. 

روش محاسبه:

1.   نمرات داده شده را باهم جمع کنيد . ( مجموع از 51 بيشتر تجاوز نمی کند)

2.   با استفاده از جدول مخصوص ( جدول شماره 1) نمره خام ، تبديل به سن عقلی می شود . از رابطه زير بهره هوشی کودک به دست می آيد.

3.   اگر نمره خام آزمونی بر فرض مثال 40 باشد در جدول تبديل نمرات ، ( جدول شماره 1 ) نمره خام را پيدا کرده و سن عقلی کودک را که 13 می باشد، استخراج می کنيم. ( اين نمره سن عقلی کودک است) سپس 13 ( که سن عقلی کودک است) را در عدد 12 ( ماه) ضرب می کنيم. ( هر سال 12 ماه دارد)

سپس سن تقويمی آزمونی را محاسبه می کنيم . اگر آزمودنی به عنوان مثال 10 سال و 3 ماه داشته باشد 10 را ضربدر 12( هر سال 12 ماه دارد) بعلاوه 3 ( ماه) می کنيم نمره بدست آمده سن تقويمی کودک می باشد. حاصلضرب صورت و مخرج را در هم تقسيم کرده وضربدر 100 کرده و بهره هوشی آزمودنی بدست می آيد. بدين صورت:

    IQ  = 13 * 12  * 100 = 126

  3+12*10        

4. سپس نمره به دست آمده را در طبقه بندی هوشی ( جدول شماره 2) پيدا کنيد ،  بهره هوشی کودک مشخص می گردد.

" جدول تبديل نمرات خام به سن عقلی "

جدول شماره 1

" جدول شماره 2 "