تحقیق درباره Plain Beamngs (بيرينگهاي ساده )

در صفحات بعدي ماروشها و داده‌ها و اطلاعاتي را در مورد طراحي بيرمنيگهاي Beamngs روغن‌كاري شده به صورت هيدروليكي رودين ميكس يا بيرينگهاي Full – Film (فيم – كامل )انواع ژورنال و thwust ارائه كرده‌ايم، به هر حال قبل از اين كه اين روش و متدها را بيان كنيم. به نظر مي‌رسد كه مفيد باشد اگر ما ابتدا آن جنبه‌هايي بيرينگ Beamngs مربوط به انواع قابل دسترس بيرينگ را مورد بررسي قرار دهيم. روش روغن‌كاري و روش‌هاي ( روغن‌كاري: سختي و براق سازي سطح: روشهاي ماشيني كردن machining، علامت‌ها (seals) و نسبتهاي طول به قطر ‌ باي كاربردهاي مختلف.

در پاراگراف بعدي بخشهاي مربوط به طراحي يك ‌ در مورد اين مسائل  را به وجود مي‌آورد و تعديلاتي ‌ پلاتي دربارهاي قابل مجاز allowable Leamn))از زماني كا ساير شرايط عمل كنند. full-film در يك بيرينگ Beamngs وجود دارد را ارائه مي‌كند.

رده‌هايبيرينگ‌هاي ساده (Plain Beamng)–Beamng (بيرينگ ) نايي كه لغزشهايي در مقايسه بين سطح‌هاي mating (مات كننده ) ايجاد مي‌كنند شامل سه دسته كلي هستند: بيرينگ‌هاي راديال كه شافت‌هاي چرخنده Rotating shafls يا ژورنالها journals را حمايت مي‌كنند. بيرينگ‌هاي Thnust كه بارهاي محوري را در بخشهاي چرخنده ايجاد مي‌كند. و بيرينگ‌هاي guide  يا Alipper كه قسمتهاي متحرك را در يك خط مستقيم هدايت مي‌كند. بيرينگ‌هاي لغزنده راديال ما كه به طور عمومي بيرينگ هاي Sleeve (استوانه‌اي ) ناميده مي‌شوند ممكن است چندين ن.ع مختلف باشد، كه معمولي‌ترين آنها بيرينگ Plain full jouwnal است. كه در ‌ 360⁰ با  mating jouwnal خود مي‌باشد، و بيرينگ pawtial jouwnal ‌ كمتر از 180 درجه دارد. اين نوع آخري زماني مورد استفاده قرار مي‌گيرد كه جهت بار ثابت مي‌باشد و مزايايي مانند سادگي، راحت ‌ روغن‌كاري، كاهش اصطحلاك را دارد.

جنبشهاي نسبي بين بخشهاي بيرينگ هاي ساده مي‌تواند اتفاق بيفتد. (I) يك لغزش خالص بدون وجود مايع يا واسطه روان كننده گازي بين سطوح متحرك نظير همراه عمل خشك نايلون و تفلون (z) همراه روغن‌كاري هيرروديناميكي كه در آن يك گوه (wedge)يا film bildup  واسطه روغن‌كاري كننده توليد شده است. همراه جدايش كلي يا بخشي سطوح بيرينگ (3) همراه روغن‌كاري (روان كنندگي ) هيدرواستاتيك كه در آن يك واسطه روان كننده تحت فشار بين سطوح mating ايجاد مي شود كه يك نيروي مخالف در برابر بار به كار رفته يا جدا شدن اين سطوح ايجاد مي كند. و (4) همراه يك شكل يا هيبريدب يا تركيبي روغن‌كاري هيدروديناميكي و هيدرواستانيكي.

در زير تعدادي از مزايا و مصدات بيرينگ هاي (plain) تماس لغزشي در مقايسه بيرينگ‌هاي (ضد سايش) تماس غلطشي ذكر شده است.

مزايا: 1-  نياز به فضاي كمتر. 2- در هنگام كار كردن آرام‌تر و كم‌سر و صداتر هستند. 3- از لحاظ هزينه قيمت پايين‌تري دارند، بخصوص در توليد با حجم بالا؛ 4- استحكام و انعطاف‌ناپذيري و خمش‌ناپذيري بيشتري دارند. طول مدت استفاده آنها به طور كلي به خاطر fatigue محدود نيست.

زيان‌ها:1-  داراي اصطكاك و سايش بالاتر مي‌باشد كه در نتيجه منجر به مصرف نيروي بيشتري مي‌شود. 2- در سيستم روغن‌كاري آمادگي بيشتري براي خراب شدن توسط مواد خارجي دارد.

3- احتياج به روغن‌كاري (Lubwication) بيشتري دارند.

4- آمادگي بيشتر براي خراب شده توسط تجهيزات روغن‌كاري مزاحم دارد.

انواع بيرينگ‌هاي Jouwnal انواع بسياري از اشكال بيرينگ Jounal به وجود آمده است: كه تعدادي از آنها در شكل I نشان داده شده است.

بيرينگ‌هاي حفره – محيطي Circumferential- bearings، شكل I(a) يك حفره روغني (groove) 1/0 دارد كه در در اطراف بيرينگ گسترش دارد. روغن تحت فشار در اين حفره باقي مي‌ماند. حفره بيرينگ را به دو بيرينگ كوتاه‌تر تقسيم مي‌كند. به هر حال فوايد مربوط پايداري كم اهميت مي‌باشد، و اين طراحي به طور كلي در wecipwating – load main  و بيرينگ‌هاي ميله‌اي ارتباطي به خاطر يكپارچگي توزيع روغن‌ استفاده مي‌شود.

بيرينگ‌هاي استوانه‌اي كوتاه راه‌حلي بهتر نسبت به بيرينگ ciwcum fewential – gwoove براي كارهاي سرعت بالا و بار كمتر مي‌باشد. غالباً بيرينگ براي افزايش واحد بارگذاري به يك ميزان واقعي كوتاه شود، كه باعث مي‌شود شباهت (shaft) در يك وضعيت مختلف‌المركزي اساسي در بيرينگ قرار مي‌گيرد. تجربه نشان داده است كه به ندرت ناپايداري به وجود مي‌آيد زماني كه مختلف‌‌المركزي شافت از 6/0 بيشتر مي‌باشد. بيرينگ‌هاي بسيار كوتاه غالباً براي اين نوع كاربرد استفاده مي‌شود. زيرا آنها يك ظرفيت بارگذاري – چرخش موقت بالاتر توليد نمي‌كنند. بيرينگ‌هاي cylindwical- orwshot شكل (b) زماني استفاده مي‌شوند كه سرعت‌هاي سطحي fprn10000 يا بيشتر وجود دارد، و جايي كه جريان روغن‌كاري اضافي براي حفظ يك درجه حرارت بيرينگ معقول مطلوب است به كار برده مي‌شود. اين بيرينگ يك حفره ciwcumfewential وسيع دارد كه از يك حفره روغن‌ محوري به حفره ديگر در طول نيمه بالايي بيرينگ گسترش دارد غالباً روغن براي حفره twailing- wdgeoil پذيرفته شده است. يك سوراخ ورودي براي كنترل جريان روغن به كار برده مي شود. عملكرد كولر از حذف كردن عمل sheawing در طول يك بخش بزرگ از نيمه بالايي بيرينگ و به وسيله يك گسترش و محدوده بزرگ از جريان اضافي روغن سرد در طول نيمه بالايي بيرينگ به وجود مي‌آيد.

بيرينگ‌هاي فشاري، شكل (c) 1- يك حفره در طول نيمه بالايي بيرينگ به كار رفته است. حفره در يك dam  (سد) تيز در حدود جهل و پنج درجه به صورت عمودي در جهت چرخش شافت shaft)) به پايان مي‌رسد. روغن به درون اين حفره با عمل shwar حاصل از چرخش شافت وارد مي‌شود و سپس به وسيله dam (سد) متوقف مي‌شود. در عملكرد با سرعت بالا، اين موقعيت يك فشار بالا در طول نيمه بالايي بيرينگ به وجود مي‌آورد. فشار به وجود آمده در حفره روغن و در اطراف نيمه بالايي بيرينگ بار را در نيمه پاييني بيرينگ افزايش مي‌دهد. اين بار توليد شده مختلف‌المركزي شافت را افزايش مي‌دهد. اگر eccentricity (نا هم مركزي) به ميزان 6/0 يا بيشتر افزايش يابد مي‌تواند باعث عملكرد پايدار تحت شرايط سرعت بالا، كه باعث افزايش بارگذاري موثر مي‌شود. اين نوع طراحي يك زمان اوليه دارد. كثيفي موجود در روغن باعث خراشيدگي و سايش لبه تيز dam (سد)مي‌شود و به قابليت ايجاد فشار بالا آسيب مي‌رساند.

بيرينگ‌هاي حفره‌اي- چندگانه شكل (d) 1، گاهي اوقات براي ايجاد جريان افزايش يافته روغن استفاده مي‌شود. به نظر مي‌رسد كه وقفه و گسيختگي در ‌ روعن باعث مي‌شود كه بيرينگ يك عملكرد پايدار را نشان دهد.

بيرينگ هاي بيضوي شكل (e)I واقعاً بيضوي شكل نيستند، اما از دو بخش سيلندري شكل تشكيل يافته‌اند. اين بيرينگ دو قطعه‌اي، يك فاصله ايمن (clearance) بزرگ در جهت شكاف (split)  دارد.و يك حد مجاز يا فاصله ايمن كوچك Snall clewance)( در جهت بارگذاري با زواياي راست نسبت به split (شكاف) دارد. در بارهاي سبك ، شافت نسبت به هر دو نيمه بيرينگ در حالت مختلف‌المركز (wccwntwic)  قرار مي‌گيرد، و شايد بيرينگ بيضوي شكل يك حريان روعن بالاتر نسبت بيرينگ سيلندري شكل نظيرش داشته باشد.

بيرينگ‌هاي Eeeiptical- overshowt (كه در شكل نشان داده شده است.) بيرينگ‌هاي بيضور شكلي هستند كه در آنها نيمه بالايي به وسيله يك حفره روغن وسيع در تماس با حفره‌هاي روغني محوري قرار گرفته است. اينها قابل مقايسه با بيرينگ‌هاي cylindwical –overshort (سيلندري شكل خيلي كوتاه هستند)

بيرينگ‌هاي بيضوي شكل جا‌به‌جا شده، شكل (F)I در مراكز تقان‌هاي دو بيرينگ هم در جهت عمودي و هم در جهت افقي جا‌به‌جا ديده مي‌شود. اين طراحي نسبت به يك بيرينگ سيلندري شكل منحني (stiffness) بيشتري هم در جهات افقي و هم در جهات عمودي دارد. همچنين جريان روغن بزرگتري نيز دارد. اين به طور وسيعي مورد استفاده قرار مي‌گيرد، اما باعث پايداري بالا و عملكرد سرمايشي بالا مي‌شود.

بيرينگهاي Three- Lobe كه از برش عرضي سه مكان دايره‌اي شكل ساخته شده‌اند.

اينها به صورت بيرينگهاي crntioil whip  زمانيكه مركزهاي منحني هر يك از اين Lobe ها به درستي در خارج از دايره clearance قرار گيرد كه مركز شافت مي‌تواند در داخل بيرينگ باشد. سه حفره محوري براي تامين روعن وجود دارد. اين يك طراحي بسيار مشكل براي سازنده مي‌باشد زيراا اين لازم و ضروري است كه آن را به صورت سه بخش توليد كند. سوراخ (bore) به وسيله گوه‌هايي كه بين هر يك از اين سه بخش وجود دارند ماشيني شده است. گوه‌هابعد از اينكه ماشيني شدن كامل شد حركت مي‌كنند.

بيرينگ هاي Pivoted – shoe شكل (h)I يكي از بيرينگ هاي بسيار پايدار هستند. سطح بيرينگ به سه بخش يا بيشتر شده است كه هر يك از اين بخشها نسبت به مركز محوردار شده‌اند. درعمل، هر كدام از shoe ها براي ايجاد يك فيلم روغن گوه‌اي شككل wcdge- shaped 0/1 film كج شده‌اند. بنابراين يك نيرو را به وجود مي‌آورند كه تمايل دارد شافت (shaft) را به صرف مركز بيرينگ هل دهد. براي چرخش در يك جهت، shoe ها گاهي اوقات در نزديكي يك انتها محوردار شده‌اند و به وسيله خميده شدن به طرف شافت نيرو وارد مي‌كنند.

بيرينگهاي Nutwacker شكل (j)  I از دو بيرينگ نيمه سيلندريكالي تشكيل شده‌اند بيرينگ قسمت بالايي به آزادي مي‌تواند در جهت عمودي حركت كند و به سمت شافت به وسيله يك سيلندر هيدروليكي نيرو وارد مي‌كند. فشار روغن خارجي ممكن است براي بارگذاري در نيمه بالايي بيرينگ توسط سيلندر هيدروليكي مورد استفاه قرار گيرد. با اين كه ممكن است روغن با فشار بالا از نيمه پايين بيرينگ به دست آيد كه اين عمل به وسيله Tapping يك سوراخ به داخل فيلم روغن با فشار بالا انجام مي‌شود بنابراين يك بيرينگ self- louding را به وجود مي‌آورد. نوعي كه مي‌تواند ناهم‌مركزي eccentwicity بيرينگ را نسبت به نقطه افزايش دهد و باعث مي‌شود يك عملكرد پايدار حاصل شود. بيرينگ‌هاي هيدرواستاتيكي – بيرينگ‌هاي هيدرواستاتيكي زماني مورد استفاده قرار مي گيرند كه شرايط عمل كننده  به روغن‌كاري fullfilm نياز دارد كه به طور هيدروديناميكي نمي‌تواند ايجاد شود. بيرينگ به صورت هيدروليكي روغن‌كاري شده چه thwust و چه  wadial باشد تحت فشار حاصل از يك منبع خارجي روغن‌كاري مي‌شود. بعضي از مزاياي بيرينگ‌هاي هيدرواستاتيكي نسبت به ساير بيرينگ‌ها به قراري است كه ذكر ميشود.

اصطكاك و سايش كمتر: ظرفيت بارگذاري بالا قابليت اعتبار بالا، سختي بالا، و طول عمر طولاني.

بيرينگ هاي هيدرواستاتيكي به صورت موفقيت‌آميزي براي بسياري از كاربردها مورد استفاده قرار مي‌گيرد شامل ابزار ماشيني، آسياب‌هاي غلطشي (rolling mills) و ساير ماشين‌آلات با حركت كند و بارگذاري سنگين. به هر حال تكنيكهاي خاصي شامل يك دانش مربوط به مولفه‌هاي هيدروليكي خارجي كه براي package (دسته‌بندي كردن) بيرينگ مورد نياز است. طراح در مورد استفاده از اين نوع بيرينگ بدون يك دانش كامل در مورد تمام جنبه‌هاي مشكلات، بايستي هشيار و محطاط باشد. تعيين و مشخص كردن اجراي عمل كننده بيرينگ‌هاي هيدرواستاتيكي يك قسمت ويژه از رشته روغن‌كاري (Lubrication) مي‌باشد كه در كتابهاي مرجع خاصي به آن پرداخته شده است.

طراحي : طراحي در يك بيرينگ لغزشي به طور كلي در يكي از دو طريقي كه ذكر مي‌شود، انجام مي‌شود: (1) يك بيرينگ تحت شرايط مشابهي عمل مي‌كند كه به عنوان يك مدل يا پايه و اساس مي‌شود كه با استفاده از آن بيرينگ جديد طراحي مي شود.

(2) در غياب هز تجربه قبلي مربوط به بيرينگ‌هاي مشابه در محيطهاي مشابه ظرفيتهاي خاصي در ارتباط با شرايط عمل و نيازهاي عملياتي ساخته مي‌شود و يك طراحي آزمايشي بر اساس پارامترهاي طراحي كلي يا قوانين thumb انجام مي‌شود. آناليزهاي مفصل مربوط به روغن‌كاري (lubwication) براي انجام طراحي و جزئيات عمليات و نيازها انجام مي‌شود.

روشهاي عملكرد بيرينگ- توانايي جا‌به‌جايي بار يك بيرينگ لغزشي bearing) Sliding) بر اساس نوع فيلم سيال (fuid film) بين سطوح متحركش شكل گرفته است. تشكيل و شكل‌گيري اين نوع فيلم از يك جهت به طراحي بيرينگ و از جهت ديگر به سرعت چرخش بستگي دارد. بيرينگ سه شيوه يا قسمت طراحي عمليات دارد كه شامل full- film، mixed film و روغن‌كاري مرزي (boundary lubrication) مي‌باشد كه همراه با تاثيرات سايشي و اصطكاكي در شكل شماره 2 نشان داده شده است. در ارتباط با عملكرد فيزيكي اين سه شيوه مي‌تواند به صورت زير توصيف شود.

1-               full –film يا روغن‌كاري هيدروديناميكي يك جدايش فيزيكي كامل از سطوح لغزشي را به وجود مي‌آورد كه منجر به اصطكاك و سايش كمتر و طول عمر بالا مي‌شود. براي انجام دادن روغن‌كاري Lubrication) )full- film در شرايط هيدروديناميكي، پارامترهاي زير بايستي انجام شوند. 1- روغن كاري انتخاب شده ويزكوزيستي مناسبي براي عمليات ارائه شده دارد.

2-               سرعت‌هاي جرياني روغن‌ماري مناسب حفظ شده‌اند.

3-               روشهاي طراحي مناسب و ملاحظات طراحي مناسب مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

4-               سرعت سطح در بيشتر از 25 فوت در هر دقيقه حفظ شده است.

1-             زماني كه يك روغن‌كاري full- film حاصل شد ضريب اصطكاك بين 005/0 – 001/0 مي‌تواند پذيرفته شود.

2-               روغن‌كاري مرزي Boundawy Lunriction زماني اتفاق مي‌افتد كه سطوح لغزشي به يكديگر همراه فقط يك فيلم خيلي نازك روغن‌كاري ماليده شوند. اين نوعاز عملكرد فقط در استفاده‌هاي با حركت چرخشي كند يا حركت تناوبي قابل قبول است. در روغن‌كاري مرزي كامل، حركت چرخشي يا تناوبي به طور معمولي از 10 فوت در هر دقيقه كمتر مي‌باشد كه ضرايب اصطكاك حاصله بين 14/0 – 08/0 مي‌باشد. اين بيرينگ‌ها غالباً به وسيله گريس روغن‌كاري شده‌اند يا مكرراً توسط روعن‌، روغن‌كاري مي‌شوند.

3-             روغن‌كاري mixed- film يك روش عملياتي بين روشهاي full- film و مرزي مي‌باشد. همراه اين روش، يك جذابيت نسبي سطوح لغزشي به وسيله فيلم روغن‌كاري وجود دارد؛ به هر حال، در روغن‌كاري مرزي ،محدوديت‌هاي سرعت سطح و فرسودگي حاصل خواهد شد. با اين روش روغن‌كاري يك سرعت سطح از 10 فوت در دقيقه تجاوز خواهد كرد كه ضرايب اصطكاكي بين 08/0-02/0 خواهد بود براي تقارب دادن به اين نقطه از عملياتش ، يك بيرينگ ژورنال از مقام اين روش‌هاي عملياتي عبور مي‌كند. در نهايت ، journal و بيرينگ در مقياس با هم هستند، و بنابراين زماني كه شروع مي‌شود، عمليات در مرحله روغن‌كاري مرزي مي‌باشد. زماني كه شناخت Shaft)) با سرعت شروع به چرخش مي‌كند و فيلم هيدرواستاتيكي شروع به ساخته شدن مي‌كند، فعاليت بيرينگ وارد مرحلة روغن‌كاري mixed- film مي‌شود. زماني كه طراحي سرعت و بارها انجام شد، عملكرد هيدروديناميكي در يك بيرينگ خوب طراحي شده روعن‌كاري full- film و ايجاد خواهد كرد.

روشهاي  بيرينگ‌هاي Retaining چندين روش وجود دارد كه مطمئن شويم كه يك بيرينگ در يك محفظه باقي خواهند ماند. روشي را كه بر اساس كاربرد ويژه مورد استفاده قرار مي‌دهيم: اما ابتدا نياز است كه ديواره بيرينگ ضخامت يكنواخت و يكساني داشته باشد تا از بروز نقاط ضعيف در ساختن و توليد جلوگيري شود كه ممكن است منجر به distortion (كج شدگي) گرمايي و الماسيتكي شود.

پرس كردن يا Shrink fit يك روش عمومي و رضايت بخش براي بيرينگ (retainin) پرس كردن يا shwink بيرينگ در محفظه همراه يك interfewence fit مي‌باشد. اين روش كاربرد و استفاده از بيرينگ‌هاي را كه در طول كل ديواره داراي يك ضخامت يكنواخت و يكسان هستند را ممكن مي‌سازد.

برش‌هاي استاندارد (standawd bushing همراه قسمت داخلي صيقل داده شده و قطرهاي خارجي در سايز داخلي تقريباً برابر با 5 اينچ در دسترس مي‌باشد. Stock bushing به طور معمول در قطرهاي خارجي برابر سه اينچ يا كمتر با over nominal  برابر 003/0 تا 002/0 اينچ توليد شده‌اند. براي قطرهاي بيشتر از 3 اينچ، قطرهاي خارجي nominal  over بين 005/0 – 003/0 اينچ مي‌باشد. زيرا اين مقاومت (tolerance) در بوشينگ‌هاي استاندارد ساخته شده‌اند، ميزان press fit توسط سايز و اندازة housing –bore ()سوراخ – محفظه)كنترل مي‌شود.

در نتيجه press (پرس كردن ) يا shrink fit ، سوراخ مواد بيرينگ matewid)  bearingof  boreThe به وسيله مقداري بسته (Closein) مي شود. به طور كلي، اين قطر حدوداً به ميزان 70 تا 100 درصد ميزان  ijterfednce fit كاهش مي‌يابد. هر گونه تلاش براي پيش‌بيني كاهش، به صورت يك تلاش براي جلوگيري از CIEARANCE MACHINING بايستي اجتناب شود.

Shrink fit بايستي به وسيله سرد كردن بيرينگ در يك مخلوط يخخش و الكل يا در هواي مايع انجام شود. اين روشها، از روشهاي گرمايشي و محفظه‌اي ساده‌تر و آسان‌تر هستند. يخ خشك در الكل يك درجه حرارت حدود 110 درجه فارنهايت و هواي مايع در 310 درجه فارنهايت مي‌جوشد. زماني كه يك بيرينگ در حوضچه پرس مي‌شود، driving force بايستي به صورت يكنواخت براي انتهاي بيرينگ استفاده مي‌شود تا از  upsetting يا  peening بيرينگ جلوگيري شود. سطح‌هاي mating بايستي تميز، براق شده باشند.

روش‌هاي Kejing يك تنوع از روشها مي‌تواند براي ثابت كردن موقعيت و وضعيت بيرينگ با توجه محفظه‌اش به وسيله Kejing مورد استفاده قرار مي‌گيرد. روش‌هاي Kejing ممكن در شكل شماره 3 نشان داده شده است كه شامل: (a)set screws ، (b)ubodwuff key ، (c)boited beawing flanges  ، (d)Threaded bearings ،(e)dowel pins ،(f)housing مي‌باشد.

فاكتورها بايستي مد نظر قرار گيرد، زماني كه انتخاب كردن هر يك از اين روش‌ها به صورت زير باشد:

1- حفظ كردن ضخامت ديواره يكسان و يكنواخت مواد بيرينگ، به ويژه در ناحيهload- Carruing بيرينگ

2-   تا حد امكان فراهم كردن ناحيه تماس  بين بيرينگ و محفظه، سطوح mating بايستي صاف و مسطح، تميز و عاري از هر عيب و نقص باشند تا انتقال گرما به راحتي صورت گيرد.

3- جلوگيري از هر گونه تغيير شكل محلي بيرينگ كه ممكن است در نتيجه روش Keying به وجود آيد. ماشيني كردن (  (machiningبعد از Keying توصيه شده است.

4- توجه كردن به امكان انحراف بيرينگ كه از تاثير تغييرات درجه حرارت در روش Keying خاص حاصل مي‌شود.

روشهاي sealing

زماني كه روان ‌كننده‌ها و سيالات در عمليات مورد استفاده قرار مي‌گيرند، آماده‌سازي بايستي به صورت نرمال انجام شود تا از نشت‌كردن به نواحي ديگر جلوگيري شود. اين آماده‌سازي به وسيله استفاده از دستگاه sealing و نوع ديناميك و استاتيك انجام شده است. سه واژه براي توصيف ايستگاه‌ها و ابزارهاي مورد استفاده قرار گرفته براي sealing استفاده مي شود.

Seal: يك وسيله جلوگيري كننده از حركت سيالات، گازها يا مواد در طول درزها، شكافها در يك ظرف مي باشد.

Packing: يك dynamicseal كه زماني مورد استفاده قرار مي گيرد كه بعضي از انواع حركت نسبي بين بخش هاي انعطاف ناپذير و سخت يك مجموعه اتفاق مي افتد.

Gaskets: يك staticseal كه زماني مورد استفاده قرار مي گيرد كه هيچ حركت نسبي بين بخش هاي وصل شده وجود نداشته باشد.

دو عملكرد مهم بايستي بوسيله تمام كاربردهاي sealing حاصل شدند : جلوگيري از فرار مايع و جلوگيري از مهاجرت مواد بيگانه از ديوار خارجي.

اولين چيزي كه بايستي مشخص شود اين است كه آيا اين مناسب است از seal استاتيك استفاده كنيم يا در seal ديناميك. براي از عهده برآمدن در مورد نيازهاي يك كاربرد است تيكي بايستي هيچ حركت نسبي بين قسمتهاي وصل شده پايين seal قسمت mating وجود نداشته باشد. اگر هيچ گونه حركت نسبي وجود نداشته باشد كاربرد بايستي به صورت ديناميك در نظر گرفته شود و seal بر طبق آن انتخاب مي شود.

Dynamic sealing احتياج به كنترل نشت سيالات بين بخشهاي داراي حركت نسبي دارد. دو روش اوليه براي اين منظور مورد استفاده قرار مي گيرد. تماس مثبت يا rubbing seal و seal هاي بدون تماس cleqrance كنترل شده.

تماس مثبت يا Rubbing seals : اين seal ها زماني مورد استفاده قرار مي گيرد كه آلودگي مثبت مايعات و گازها مورد نياز است يا زمانيكه محدوده seal مداوما دچار طغيان مايعات شود مورد استفاده قرار مي گيرد به هر حال چون اينها نسبت به درجه حرارت فشار و سرعت حساس هستند، كاربرد نادرست مي تواند باعث ايجاد شكست اوليه شود. اين seal ها در شافت هاي چرخشي و پيستوني قابل كاربرد هستند در مجموعه هاي بسياري seal هاي تماس مثبت به عنوان بخش هاي off-the-shelf در دسترس مي باشند. در موارد ديگر ، اينها به خاطر نيازهاي خاص يك كاربرد ويژه بطور ويژه طراحي شده اند. طراحي ويژه به وسيله بسياري از توليد كنندگان و سازندگان seal پيشنهاد شده است.

Seal هاي بدون تماس clearance كنترل شده: نمونه هاي seal هاي clearance كنترل شده كه شامل تمام seal  ها هستند كه در ان هيچ گونه تماس مالشي بين بخش هاي چرخشي و ثابت وجود ندارد. بوشينگ هاي سوپاپي  و بوشينگ هاي مارپيچي مي باشند. هر دو نوع بوسيله عملي سرپايي- سيال در يك مجراي شعاعي يا annular باريك عمل مي كنند.

Seal هاي Clearance  داراي اصطكاك و سايش كمتري هستند و نسبت به سرعت و درجه حرارت بسيار غير حساس و بي تفاوت هستند.  اينها به صورت بسيار زيادي به عنوان دستگاههايي به منظور محدود كردن و كنترل كردن نشت در مقايسه با متوقف كردن كامل اين موثر مي باشند. همچنين اين ها به صورت seal هاي اوليه در كابردهاي بسياري بكار گرفته شده اگر ما همچنين استفاده از آن به عنوان حمايت و پشتيباني كمكي در كاربردهاي seal  مطرح مي باشد. اين seal ها معمولا بوسيله خود طراحان در تجهيزات در نظر گرفته مي شود و آنها مي توانند تغييرات زيادي را در آن ايجاد كنند.

منافع و مزاياي اين seal سايش و اصطكاك كه در حد مينيمم يا كمترين مي باشد و هيچ فرسودگي يا خراب شدگي در طول عمر اين تجهيزات وجود ندارد. به هر حال دو زيان مهم و مشخص نيز دارد . seal يك استفاده و كاربرد محدود شده دارد زماني كه سرعت هاي نشت بحراني مي باشد و اين كاملا بصورت گران قيمت در مي آيد.

Seal هاي استاتيك seal هاي استاتيك نظير gasket ها. حلقه هاي 5، molded packing رنج هاي وسيعي هم از لحاظ طراحي و هم از لحاظ مواد به كار رفته دارند. بعضي از انواع تيپيك شامل موارد ذيل مي باشد1- udded packing ها - liptype - squeeze_molded (قالب گيري شده با فشار )

2- sinple compression packing 3- seal هاي ديافراگمي 4- fasket هاي غير فلزي 5- rings 6- gasket هاي فلزي و oring ها اطلاعات مربوط به o ring  ها در صفحات قبل بيان شده است.

اطلاعات مفصل طراحي براي توليدات خاص بصورت مستقيم با سيستم از طريق توليد كنندگان بدست ايد.

سختي و براقي سطح حتي در بيرينگ هاي لوله اي fullfilm خوب روغن كاري شده تماس زودگذر بدن و بيرينگ تحت شرايط خاصي مانند stanting, stopping يا overloading ممكن است اتفاق بيافتد. در بيرينگ هاي لوله اي روغن كاري شده boundary-film و mixed-film تماس مداوم metal-to-metal اتفاق مي افتد. بنابر اين براي امكان هر گونه فرسودگي لازم بايستي نسبت به بيرينگ از مواد سخت تري ساخته شود اين آرايش و ترتيب اين امكان را فراهم مي سازد كه تاثيرات خراشيدگي و فرسودگي در بيرينگ ايجاد شو د. به عنوان يك قانون كلي، سختي توليد شده brinell مربوط به journal‌ حداقل صد برابر نسبت به مواد بيرينگ سخت تر و مقاوم تر مي باشد.

برنز هاي ريخته گري نرم تر براي آن دسته از بيرينگ هاي مورد استفاده قرار مي گيرد كه leadcontact بالايي دارند و بسيار نازك مي باشند اين گونه برنزها سرويس كافي در كاربردهاي Mixed film و Boundary-film ارائه مي‌كند.

برنزهاي ريخته‌گري High-tin, Low-Lead ، برنزهاي سخت‌تري هستند و ظرفيت حمل بار نهايي بزرگتري دارند. سختي‌هاي Journal بزرگتر براي اين برنزهاي بيرينگ مورد نياز هستند. به عنوان مثال، برنز آلومينيوم به يك سختي ژورنالي بين Bhn 500 تا 550 نياز دارد.

به طور كلي، مواد بيرينگ سخت‌تر به بالانس alighment  بهتر و روغن‌كاري قابل اعتماد بيشتري براي كاهش توليد گرماي محيطي نياز دارد زمانيكه Journal با شافت shaft تماس پيدا كند. همچنين ساينده‌هايي كه مسيرشان را به سمت بيرينگ پيدا مي‌كنند يك مشكل براي مواد بيرينگ سخت‌تر مي‌باشند و بايد دقت زيادي در جلوگيري از آنها به كار برده شود.

Surface finish : چه بيرينگ boundary كامل، يا mixed film يا fluid film باشد، بايستي توجه زيادي به Surtace finish  هاي بيرينگ و Journal مبذول كرد. در عمل، زماني كه عمليات هيدروديناميك يا full- film است. تنوع ها و تفاوت‌هاي Peak Surface بايستي از ضخامت فيلم ‌ پذيرفته شده، كمتر باشد. از طرف ديگر پيك‌هاي موجود در سطح ژورنال با پيك‌هاي موجود در سطح بيرينگ تماس (كنتاكت) خواهد داشت، كه باعث افزايش اصطكاكو سايش و درجه حرارت خواهد شد. رنج‌هاي (دامنه‌هاي ) زبري سطح به وسيله روشهاي براق كنندگي (fikishing) مختلف حاصل مي‌شود كه شامل مواردي است كه ذكر خواهد شد. Boring (سوراخ كردن )، broaching ، reaming ، 32 تا 46 ميكرو اينچ rms آسياب كردن (grinding) 64 تا 16 ميكرواينچ rms و به طور كلي، Surface finish هاي بهتر براي عمليات بيرينگ full- film بايستي همراه Clearance هاي كوچك حفظ شوند، از تماس فلز با فلز بايستي جلوگيري شود. همچنين مواد سخت‌تر به surface finish بهتري نياز دارند. براي كابردهاي boundary و  mixedT ، نيازهاي Surface finish احتياج دارند تا حدودي relaxed (ست شده) باشند، زيرا فرسودگي بيرينگ به مرور باعث مسطح شدن سطوح خواهد شد. شكل شماره 4 يك راههاي كلي براي رنج‌ها (دامنه‌هايي )است كه براي finishSurface بيرينگ و ژورنال مورد نياز مي‌باشد. انتخاب كردن يك Surface finish ويژه در هر رنج (دامنه) مي‌تواند با توجه به يك قانون كلي به آساني انجام شود كه آن قانون كلي اين است كه سطوح صاف‌تر براي مواد سخت‌تر يا براي سرعت‌هاي بالا مورد نياز مي‌باشند.

Machining (ماشيني كردن ) روشهايي كه به طور كلي بايستي در براق كردن (finishing) سوراخ‌هاي بيرينگ ژورنال مورد استفاده قرار مي‌گيرند شامل boring ، broaching  ، reaming و burshing مي‌باشند.

Borshing بيرينگهاي ژورنال متحدالمركزي (Cocentrcity) بهتري، با ‌ (aligment) بهتر و كنترل اندازه بهتري را فراهم مي‌آورد و روش boring، روش براق كنندگي (finishing) انتخابي است.

جدول شماره 2: 1- گريسها و روغن‌كاري‌هاي جامد مورد استفاده قرار گرفته عمومي .

2- چلوگيري از آلوده شدن تجهيزات اطراف يا مواد با روغن ‌ روغن‌كاري نشت شده.

3- آماده كردن و فراهم كردن روغن‌كاري موثر‌تر تحت رنج‌هاي حرارتي بالا.

4- آماده كردن و فراهم كردن روغن‌كاري موثر در حضور آلوده كننده‌هاي اتمسفر.

5- جلوگيري از تماس فلز با فلز اساسي تحت شرايط فشار بالا كه باعث خراب شدن فيلمهاي روغن‌كاري boundary مي‌شود.

گريس‌ها: زماني كه روغن‌كاري full- film ممكن نباشد، يا براي كاربردهاي نسبتاً (high- Load (بار – بالا) و سرعت پايين غيرممكن باشد، گريس‌ها به طور وسيعي روان‌كننده و ليزكننده بيرينگ مورد استفاده قرار مي گيرند. همچنين روغن‌كاري full- film به كمك گريس ممكن است. اين زمانيكه يك سيستم پمپ كننده ‌ جزئيات براي فراهم آوردن مداوم يك ميزان توصيه شده گريس براي بيرينگ مورد نياز است. اين به صورت عادي در نظر گرفته نشده است. بنابراينزماني از روغن‌كاري گريس استفاده مي‌شود كه بيرينگ تحت شرايط روغن‌كاري مرزي (bpundary) كامل عمل مي‌كند و بايد طراحي صورت گيرد.

گريس‌هاي مورداستفاده در روغن‌كاري(روان‌كنندگي وليز كنندگي) اساس يك تر‌ روغني روان كننده م‌ و thickening هستند كه معمولاً يك صابون فلزي مي‌باشد. زمانيكه به طور مناسب مخلوط شوند آنها روان كننده‌ها (ليزكننده‌هاي )بيرينگ بسيار خوبي را به وجود مي‌آورند، كه بر اساس Soaphase (اساس صابوني) كه مورد استفاده قرار گرفته‌اند تقسيم مي‌شوند. ‌ مربوط به گريس‌هاي استفاده شده عمومي در جدول شماره 2 ذكر شده است.

گريس‌هاي مصنوعي (ساختگي)از انواع عادي و معمول صابونها تشكيل يافته‌اند اما به جاي روغن‌هاي ‌ معمولي از هيدروكربن‌هاي ساختگي استفاده شده است. اين‌ها به دو فرم و شكل قابل حل در آب و غير قابل حل در آب موجود مي‌باشند. گريسهاي لنستيك (مصنوعي) مي‌توانند در يك رنج و دامنه وسيعي از تنوع در درجه‌هاي حرارتي فراهم مي‌شوند: به هز حال، توصيه‌هاي مربوط به گريس‌هايي با اهداف خاص بايستي از طريق توليدكنندگان و سازندگان به دست آيد.

كاربر و استعمال گريس به وسيله يكي از چندين تكنيك و روش بر اساس چگالي (consistency) گريس انجام گرفته است. اين طبقه‌بندي در جدول شماره 3 در ارتباط با كاربرد روش‌هاي ‌ نشان داده شده است. به طور كلي خمره‌ها براي گريس از لحاظ عرضي بزرگتر هستند كه 5/1 برابر حفره‌هاي مورد نياز براي روغن ‌ مي‌باشند.

ضرايب اصطكاكي يا مالشبراي بيرينگ‌هاي grease- lubricated بين 08/0 تا 16/0 در تغيير است كه اين ضرايب اصطكاكي بستگي به چگالي (consistency) گريس، تكرار روغن‌كاري و نوع گريس بستگي دارد. ممكن است يك ميزان و مقدار ميانگين 12/0 براي اهداف طراحي مورد استفاده قرار گيرد.

روان‌كننده‌ها يا ليزكننده‌هاي جامد (Solid lubwicants) نياز به روان‌كننده‌ها وليزكننده‌هاي با درجه حرارت بالاي موثر منجر به توسعه و ايجاد چندين نوع روان‌كننده جامد مي‌شود. اساساً روان‌كننده‌ها و ليزكننده‌هاي جامد به عنوان موادجامد fow-shea – atwength  توصيف شده‌اند. عملكرد آنها بين يك بيرينگ برنزي به صورت يك ماده حد واسطي است كه بين سطوح لغزنده عمل مي‌كند. به خاطر اينكه اين جامدات قدرت sheak (بريده) شوند و بنابراين باعث ايجاد حركت نسبي مي‌شوند. به خاطر اينكه روان‌كننده و ليزكننده جامد بين سطوح متحرك باقي مي‌ماند، روغن‌كاري موثر فراهم و توليد شده است و اصطكاك و فرسودگي به ميزان قابل قبولي كاهش مي‌يابد.

روان‌كننده‌ها و ليزكننده‌هاي جامد فيلم‌هاي مرزي بسيار موثري را به منظور كاهش اصطكاك و فرسودگي و انتقال مواداز يك بخش لغزنده به بخش ديگر فراهم مي‌آورد. بههر حال يك خراب‌شدگي و پسرفت (detewiowation) ويژه در اين ويژگي‌هاي مطلوب وجود دارد زماني كه درجه حرارت عمل كنند فيلم مرزي (boundwy film) باعث رسيدنبه نقطه ذوب فيلم جامد مي‌شود. در اين درجه حرارت اصطكاك و سايش به وسيله يك فاكتور 5 تا 10 افزايش مي يابد و سرعت انتقال فلز ممكن است تا 1000 برابر افزايش يابد.

چه رويدادي است كه مولكولهاي روان‌كننده (ليزكننده) جهت‌يابي‌شان را در سطحي كه وجود دارند از دست دهند. زماني كه روان‌كننده (ليز كننده) جامد است. زماني كه درجه حرارت بيشتر افزايش يابد، خراب شدگي (deteriowation) همراه با اصطكاك و سايش اتفاق مي‌افتد و انتقال فلز به وسيله فاكتور و عامل تكميلي 20 بار يا بيشتر افزايش مي‌يابد. تاثير نهايي درجه حرارت بسيار بالا كنتاكت (تماس) فلز با فلز بدون هيچ‌گونه فايده روان‌كننده‌گي مي‌باشد. اين تغييرات كه به خاطر وضعيت فيزيكي روان‌كننده (ليزكننده) به وجود مي‌آيد زماني كه سرد ‌شود اين تغييرات حفظ مي شود.

روان‌كننده‌ها و ليز كننده‌هاي اسيدهاي چرب به صورت شيميايي با سطوح فلزي به صورت يك صابون فلزي و ‌ مي‌دهد كه يك نقطه ذوب بالاتري نسبت به روان‌كننده‌ها و ليزكننده‌ها خودش دارد. نتيجه حاصل اين است كه حالا درجه حرارت فرسودگي فيلم افزايش يافته است بنابراين اين بيشتر شبيه يك روان‌كننده (ليزكننده) فيلم جامد عمل مي‌كند تا روان‌كننده (ليزكننده) فيلم مايع.

Jouwnal يا بيرينگ‌هاي لوله‌اي

همچنين ممكن است كه اين نوع بيرينگ اشكال و فرم‌هاي مختلفي داشته باشد و هميشه سه مولفه اساس و پايه وجود دارد. ژورنال يا شافت، bushing يا بيرينگ و روان‌كننده (ليزكننده) شكل شماره 7 اين مولفه را همراه homenclatuwe را كه به طور كلي براي توصيف يك بيرينگ ژورنال استفاده مي‌شود را نشان داده است. w = باربه كار رفته ،N=تحول (revolution) ، e- ناهم مركزي مركز ژورنال با مركز بيرينگ ،O-‌ تمايل (ميل) كه ‌ بين بار به كار رفته و نقطه ضخامت مينيمم فيلم مي‌باشد، d= طر شافتcd  clearance بيرينگ، d+ cd قطر بيرينگ و h⁰  = ضخامت مينيمم فيلم.

حفره دار كردن و تغذيه روغن- حفره ايجاد كردن در يك بيرينگ ژورنال به دو منظور انجام مي شود.

1)براي ايجاد يا حفظ فيلم كافي روان‌كننده بين سطوح متحرك بيرينگ

2) براي توليد كافي سرد كننده‌ي بيرينگ يك پروفيل فشار به كار ‌ يك بيرينگ در شكل شماره 4 ‌ نشان داده شده است. فلش w بار به كار رفته را نشان مي‌دهد. شكل‌هاي حفره‌اي ‌ به كار رفته براي بيرينگهاي ژورنال در شكل شماره 1 نشان داده شده است.

ظرفيت تشعشع گرمايي Heat Radiating capacity– در يك سيستم روان‌كنندگي (ليزكنندگي) self- Contained براي يك بيرينگ ژورنال، گرما به وسيله (اصطكاك و سايش بيرينگ ايجاد مي‌شود كه براي جلوگيري از تداوم افزايش دما به يك سطح نامطلوب ،اين گرما بايستي انتقال يابد. ظرفيت تشعشع گرمايي بيرينگ در فوت- پوند در هر دقيقه با توجه به فرمولي كه ذكر مي‌شود محاسبه مي‌شود. كه در اين فرمول C يك ثابت مي‌باشد كه توسط O. Lasche تعيين شده است، و افزايش درجه حرارت به درجه فارنهايت مي‌باشد. مقادير مربوط به توليد با توجه به منحني‌هاي شكل شماره 10 به دست مي‌آيد كه براي مقادير مختلف افزايش درجه حرارت بيرينگ و براي سه شرايط عمل كننده نشان داده شده است. در اين معادله L = طول كل بيرينگ به اينچ و d = قطر بيرينگ به اينچ مي‌باشد. شكل شماره 8 پروفيل فشار ‌ بيرينگ ژورنال

 نشانه علائم طراحي بيرينگ ژورنال – نشانه‌هاي مورد استفاده قرار گرفته در روشهاي مرحله به مرحله بررسي‌ها و آناليزهاي روغن‌كاري (روان‌كنندگي) و طراحي يك بيرينگ ژورنال يا بيرينگ لوله‌اي به قرار زير مي‌باشد. C = گرماي ويژه روان‌كننده (ليزكننده) بر حسب Btullbldegreef ، = clearance قطري بر حسب اينچ . = تعداد ظرفيت بيرينگ ،d= قطر ژورنال به اينچ ، e= ناهم مركزي (مختلف‌المركزي ) بر حسب اينچ.

شكل شماره 9 انواع حفره‌هاي روغني بيرينگ ژورنال (a) حفره‌ي ورودي (b) حفره‌ي دايره‌اي (o) حفره‌ي محوري مستقيم (d) حفره محوري مستقيم همراه حفره‌ي تغذيه كننده (feeder)، (e)   حفره محوري  مستقيم در شافت

شكل شماره 10 فاكتورظرفيت تشعشع گرمايي  در برابر افزايش درجه حرارت ،- بيرينگ‌هاي ژورنال

بيرينگهاي تراست

همان‌طوري كه ادغام بيرينگهاي تراست مشخص است، بيرينگهاي تراست براي جذب بارهاي شيفت محوري يا براي قرارگيري به صورت محوري شافت‌ها استفاده مي‌شود. توصيف و شرح‌هاي حلاصه طراحي‌هاي عادي براي اين بيرينگها همراه روشهاي طراحي اختصاص يافته براي هر يك پيگيري خواهد شد. محورهاي پذيرفته شده بارگذاري براي انواع اين بيرينگها در جدول شماره 7 ذكر شده است و نمودار پيكربندي آن در شكل شماره 19 بيان شده است. بيرينگ تراست flat plate يا موازي (pawallel) نوعي است كه توصيف شده است، همچنين كمترين قابليت absowbing Load (جذب كنندگي بار) را دارد. همانطور كه از جدول شماره 7 مشخص مي‌شود اين معمولاً به عنوان يك دستگاه positioning استفاده مي‌شود. در مواردي كه بارها سبك يا occasional (گهگاهي )هستند.

بيرينگ‌ پله‌اي stepbeawing شبيه بيرينگهاي موازي طراحي نسبتاً ساده‌اي دارد. اين نوع از بيرينگ‌ رنج‌ها و دامنه‌هاي عادي بارهاي تراست را خواهد پذيرفت و قيمت پايين و حجم توليد بالايي دارد. به هر حال اين نوع بيرينگ زماني كه سايز آنها افزايش مي‌يابد نسبت به بالانس (alignment) حساس مي‌شود. بيرينگهاي تراست tapewedand درحاليكه بيرينگ‌ پله‌اي سايزهاي كوچك مورد استفاده قرار مي‌گيرد. بيرينگ نوع tapewedand براي سايزهاي بزرگ مورد استفاده قرار مي‌گيرد. به هر حال اين براي سازندگان و توليد كنندگان بسيار گران قيمت مي‌باشد و زماني كه ساير آن افزايش مي‌يابد. نياز به انجام alighment  (بالانس) بهتري دارد.

بيرينگ تراست Kingsbury يا tilting pad  نيز ظرفيت تراست بالا دارد. به دليل اينكه ساخت و توليد آن بسيار گران قيمت است، اما مزاياي اساسي و مهمي دارد كه باعث جذب مقادير قابل توجهي از nmisqlignment (غير تعادلي ) شده است.

شكل شماره 19 انواع بيرينگهاي تراست.

شكل شماره 33: انواع بيرينگ‌هاي Guide

بيرينگ‌هاي Guide

اين نوع از بيرينگ‌ به طور كلي به عنوان يك دستگاه Positioning يا به عنوان يك راهنما براي حركت خطي مانند ابزارهاي ماشيني مورد استفاده قرار مي‌گيرد. شكل شماره 33 چندين نمونه طراحي است كه در ناحيه بيرينگهاي quide way را نشان داده است. براي اين نوع از بيرينگ عادي و معمولي است كه در ناحيه روغن‌كاري مرزي (boundary Lubrication) همراه فيلم خشك نظير سولفيد مولينديم  يا تترافلئور اتيلن (TFE)  گريس، روغن‌ يا روغن‌كاري گازي عمل مي‌كند. روغن‌كاري هيدرواستاتيك معمولاً براي بهبود عمليات، كاهش فرسودگي و افزايش پايداري مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در اين نوع از طراحي از پمپ‌ها براي فراهم آوردن هوا يا گاز تحت فشار براي توليد يك فيلم بيرينگ و حفظ جدايش كامل سطوح لغزشي استفاده مي‌شود.

مواد بيرينگ Plain

موادي كه براي پوشش بيرينگ‌هاي لغزشي (sliding) استفاده مي شود رنج وسيعي از مواد فلزي و غير فلزي را در بر مي‌گيرد. براي انتخاب ‌ احتياج به يك بررسي و آناليز كامل كاربرد خاص دارد. طبقه‌بندي‌ها و دسته‌بندي‌هاي كلي مهم شامل مواردي است كه ذكر مي‌شود. باليت‌ها، سرب سخت شده آلكالي alkali- hardened (ead كاديوم، سرب مسئوليت، برنز آلومينيوم ، نقره، فلزهاي sintered، چوب، پلاستيكي ، و گرافيت كربن.

خصوصيات مواد بيرينگ – براي يك ماده‌اي كه به عنوان يك بيرينگ plain مورد استفاده قرار مي‌گيرد. بايستي اين خصوصيات شيميايي و فيزيكي خاصي داشته باشد كه بتواند به درستي عمل كند. اگر يك ماده تمام اين ويژگيها را تا حد مطلوب نداشته باشد. اين نمي‌تواند به عنوان يك بيرينگ عمل كند. به هر حال اين مطلب بايستي مورد توجه قرار گيرد، كه بسياري از مواد اين خصوصيات را نداند. بنابراين، انتخاب صحيح و بهينه مواد بيرينگ براي يك كاربرددر نظر گرفته شده و مطمئن شدن از اينكه مواد به كار رفته براي اين استفاده خاص خصوصيات لازم را دارند، ضروري مي‌باشد. هفت خصوصيت كلي كه ثابت شده است بسيار مهم مي‌باشند شامل مواردي است كه ذكر مي‌كنيم.

1-            مقاومت fatique ،2- embeddability ، 3- قابليت فشردگي ، 4- قابليت يكنواخت شدن، 5- هدايت گرمايي ، 5- مقاومت در برابر خوردگي و 7- ظرفيت باري.

1- مقاومت fatique توانايي و قابليت مواد بيرينگ براي تحمل كردن استرس‌ها و استرين‌ها بدون اينكه ترك بردارد، يا صاف شود يا به وسيله ساير ابزار خراب شود مي‌باشد. 

·       تحقیق درباره موتورهاي جستجوگر اينترنت

·       چكيده¨

مقاله حاضر كنكاش درباره موتورهاي جستجو گر اينترنت.موتورهاي جستجو طبقه بندي و دسترسي به اطلاعات را ساده مي‌سازند.

اينترنت خصوصا وب منبع عظيمي‌از اطلاعات است كه روز به روز بر حجم آن افزوده شود. در حال حاضر ميليونها صفحه كه اطلاعات فراواني از موضوعات مختلف را در بر دارند بر روي سرويس دهنده هاي مختلف جا خوش كرده اند و اين در حالي است كه هر روز نيز بر حجم اين اطلاعات افزوده مي‌شود.

جنبه مثبت وب اين است كه اطلاعات فراواني را در موضوعاتي بسيار گسترده, ارايه مي‌دهد اما جنبه منفي آن اين است كه اگر كاربري دنبال موضوعي خاص باشد, كدام صفحه را بخواند؟ از ميان ميليونها صفحه موجود, كدام صفحه و يا صفحات نياز او را برآورده مي‌كند؟

در چنين مواقعي كاربران سراغ موتورهاي جستجوگر مي‌روند. آمارهاي رسمي‌نشان مي‌دهد كه افراد بسياري سفر در دنياي وب را با موتورهاي جستجو گر آغاز مي‌كنند.

موتور جستجو گر سايتي است كه با گرفتن عبارتي مختصر, كاربر را با ليستي از سايتها روبه رو مي‌كند كه به موضوع مورد علاقه او مرتبط است. موتور جستجو گر سايتي است كه براي كمك به كاربران در يافتن اطلاعات موجود در ساير سايتها طراحي شده است. بسياري از آنها ابتدا تنها پروژه هاي دانشگاهي بوده اند نظير:

Google, Inktomi, Yahoo

وقتي يك كاربر عبارتي را جستجو مي‌كند, موتور جستجو گر ليستي از سايتها را نشان مي‌دهد كه تعداد آنها از چند مورد تا ميليونها صفحه متغير است. سايتهايي كه موتور جستجو گر به عنوان نتايج جستجويش نشان مي‌دهد بر حسب ميزان ارتباط با موضوع جستجو شده به ترتيب نزولي ليست مي‌شوند.

به عبارت ديگر سايتي كه به عنوان اولين نتيجه جستجو معرفي مي‌شود, مرتبط ترين سايت به عبارت جستجو شده از ديد آن موتور جستجوگر بوده است.

هر چه بر محبوبيت وب افزوده مي‌گردد  نياز به بايگاني كردن اطلاعات آن نيز بيشتر مي‌شود. موتور نياز به سرعت در اختيار كاربران قرار مي‌دهد.

بدون موتور جستجو گر, وب تنها به بخش كوچكي از موفقيت امروزي خود دست مي‌يافت, زيرا موتور جستجو گر وب را به رسانه اي قابل استفاده براي همه كس كرده است چرا كه از هيچ كس توقع نمي‌رود كه آدرسهاي بسياري از سايتهاي مختلف را به ياد آورده آنچه كه تمام موتورهاي جستجو گر انجام مي‌دهند. (با درجات متفاوتي از موفقيت), فراهم آوردن يك وسيله جستجوي ساده است.

·       مقدمه:

افرادي كه دستي در تجارت الكترونيك دارند اذعان مي‌كنند كه آوردن بيننده به سايت ضروري ترين شرط موفقيات براي سايتهاي تجارت الكترونيك است. فرقي نمي‌كند كه سايت چه كالا و خدماتي را ارايه مي‌كند, هر سايت اگر خواهان كسب در آمد و محبوبيت است, بايد بيننده داشته باشد.

تعداد بينندگان هر سايت, برگيرنده آن در دنياي وب است. سايتي كه بيننده ندارد بدون شك مرگي آن لاين را تجربه مي‌كند مرگي كه متاسفانه نمي‌توان كسي را ختم به مراسم ختمش دعوت نمود!

آمارهاي رسمي‌به خوبي نشان مي‌دهند كه موتورهاي جستجوگر ابزار مناسبي هستند كه كاربران آنها كالالإ خدمات و اطلاعات مورد نياز خود را مي‌يابند.

البته تنها رتبه هاي بالاي نتايج جستجو است كه مورد توجه كاربران قرار دارد و آنها به سايتهاي ليست شده در اين رتبه ها مراجعه مي‌كنند. كابران هنوز هم علاقه دارند كه ده سايت اول در نتايج جستجو را مرور كرده از بقيه سايتها صرفنظر كنند. اين رفتار كاربران پيام بسيار واضحي دارد:

سايتهايي كه در رتبه هاي بالا قرار نمي‌گيرند, بينندگان چنداني هم نخواهند داشت.

با دقت در اين رفتار كاربران اهميت كسب رتبه هاي بالا در موتورهاي جستجوگر روشن تر مي‌شود. نكته ديگر آنكه بينندگاني كه بدين ترتيب از طريق موتورهاي جستجوگر روانه سايتها مي‌شوند. عموما علاقه مندان به آن سايت هستند و اين در حالي است كه هزينه چنداني صرف آوردن آنها به سايت نشده است.

امورزه تجارت الكترونيك خود را با مسئله رتبه بندي در موتورهاي جستجوگر هماهنگ كرده است زيرا رتبه هاي بالاتر مستقيما به فروش بيشتر تعبير مي‌شوند.

طبق آمارهاي ارايه شده در ابتداي سال جديد ميلادي 2003 نزديك به 93 درصد بينندگان سايتهاي فعال در زمينه ارايه هداياي كريسمس را موتورهاي جستجو گر فراهم كرده اند كه در اين بين گوگل با 27 درصد در صدر ايستاده است رتبه هاي بالا آر روز هر دارند سايتي است كه آگاهانه پاي در دنياي مجازي وب مي‌نهد. هر روزه سايت هاي بسياري در وب منتشر مي‌شوند كه دارندگان آنها به اميد كسب در آمد و موفقيت به اين تجارت نوين وارده شده اند اما تنها عدد معدودي از آنها با استفاده از تكنيك هاي موثر كسب در آمد و با تكيه بر تخصص خود در اين بين به موفقيت دست مي‌يابند.

امروز, بازاريابي در اينترنت روشهاي بسياري را براي كسب در آمد هر چه بيشتر در اختيار سايت هاي قرار داده است اما انتخاب اول تمامي‌سايت ها رتبه هاي بالا درموتورهاي جستجوگر است.

به طور خلاصه موتور جستجوگر سايتي است كه كاربران اينترنت به كمك آنها سايت ها و اطلاعات مورد علاقه خود را مي‌يابند. نتايج جستجوي تمام موتورهاي جستجوگر دقيق نيست.

بسياري از كاربران دريافته اند كه در اغلب موارد 10 رتبه اول نتايج جستجوي موتورهاي جستجوگر مي‌تواند خواسته آنها را برآورده كند.

تجارت الكترونيك به شدت خود را با مسائل رتبه بندي در موتورهاي جستجوگر هماهنگ كرده است و همه سايت ها براي كسب رتبه هاي بالا تلاش مي‌كنند.

موتورهاي جستجوگر در واقع يك كار انجام مي‌دهند:

فراهم آوردن يك وسيله جستجوي ساده براي كمك به كاربران در رسيده به اطلاعات موردنيزا

براي نيل به اين مم موتورهاي جستجوگر از اطلاعات موجود در پايگاه داده شان كمك مي‌گيرند. اطلاعات اين پايگاه داده نيز به روش هاي گوناگوني تامين مي‌شود. كار جمع آوري داده را اسپايدرها بر عهده دارند. اما آيا همه موتورهاي جستجوگر اسپايدر دارند؟ آيا همه اسپايدرها مثل هم كار مي‌كنند؟

با توجه به نوع جمع آوري اطلاعات شيوه ارايه نتايج و مواري ديگر موتورهاي جستجوگر به انواع گوناگوني تقسيم مي‌شوند كه عبارتند از:

-         search engine

-         directory

-         meta search engine

-         pay per click search engine

-         specialty search engine

·       الف- search engine يا موتور جستجوگر

در اين نوع از موتورهاي جستجوگر كار جمع آوري اطلاعات بر عهده اسپايدها است. درحالت كلي زماني كه صحبت از موتور جستجو مي‌شود مقصود اين نوع آن است.

پايگاه داده اين نوع از موتورهاي جستجوگر بزرگتر از ساير انواع است و اطلاعاتي را كه آنها ارايه مي‌دهند معمولا به روزتر مي‌باشد. عمليات به روز رساني و گسترش پايگاه داده موتور جستجوگر از يك هفت تا چند ماه به طول مي‌انجامد.

اسپايدرها, هيچ گاه از كار نمي‌ايستند و به طور مداوم به جمع آوري اطلاعات مشغول هستند. ممكن است اطلاعات جمع آوري شده توسط اسپايدرها از صفحات جديدي باشد و يا اطلاعات به روز شده از صفحاتي باشد كه قبلا هم به آنها مراجعه كرده اند.

وقتي كه صحبت از تكنيك هاي بهينه سازي رتبه سايت هاي مي‌شود در واقع تكنيك هايي مطرح اند كه براي كار با اين نوع از موتورهاي جستجوگر موثرند. بعضي از اين موتورهاي جستجوگر عبارتند از:

google , MSN, Altavista, Northemlight, wisenut, teoma,…

·       ب- Directory  يا فهرست

دايركتوري ها اطلاعات را در گروه هاي مختلف دسته بندي مي‌كنند. تفاوت اصلي دايركتوري با يك موتور جستجوگر در اين است كه دايركتوري اسپايدر ندارد.

دارندگان سايت ها به دايركتوري مراجعه مي‌كنند, گروه مناسب براي سايت خود را در آن بر مي‌گزينند و سايت خود را به آن گروه معرفي مي‌كنند.

پس از آنكه اطلاعات سايت ها به گروه هاي مختلف ارسال شد ويراستاران دايركتوري آن اطلاعات را بررسي مي‌كنند. در صورتي كه گروه درخواست شده با زمينه فعاليت سايتمعرفي شده يكي باشد و همچنين ساير قوانين دايركتوري نيز رعايت شده باشد سايت معرفي شده را در گروه ياد شده مي‌پذيرند و در غير اينصورت از قبول آن امتناع مي‌كنند. در صورتي كه كاربران استفاده درستي از گروه هاي داير كتوري بنمايند مي‌توانند اطلاعات مفيدي را به كمك آنها كسب كنند.

دايركتوري از وجود يك سايت مطلع نمي‌گردد مگر زماني كه آن سايت به دايركتوري معرفي شود تا در يكي از گروه هاي آن قرار گيرد.

يكي از ايراداتي كه دايركتوري ها وارد مي‌شود اين است كه سايت هاي مرده زيادي در خود دارند. به عبارت ديگر يا سايت بعد از آنكه به آن معرفي شده است ديگر به فعاليت خود ادامه نداده است اما با اين حال هنوز هم دايركتوري آنرا به عنوان يك سايت فعال به كاربران معرفي مي‌كند.

البته دايركتوري هاي حرفه اي با استخدام ويراستاران زيادي تلاش بسياري براي رفع اين نقص مي‌نمايند.امكان دارد دايركتوري ها براي بررسي اين مورد از اسپايدارها هم كمك بگيرند. در اين مورد خاص كار اسپايدار اين است كه بررسي كند كه آيا سايت هايي كه قبلا در گروه هاي قرار گرفته اند هنوز هم فعال مي‌باشند.

قرار گرفتن در پايگاه داده دايركتوري هاي عمده نقش مهمي‌در كسب رتبه هاي بالا در موتورهاي جستجوگر دارد. دايركتوري هاي عمده عبارتند از yahoo, looksmart, dmoz

·       ج- Meta search engine يا ابر جستجوگر

ابرجستجوگر از نتايج ساير موتورهاي جستجوگر استفاده مي‌كند. كار آن بدين صورت است كه سوالات كاربران را هم زمان به موتورهاي جستجوگر مختلفي ارسال ونتايج جستجوي آنها را بررسي مي‌كند و در نهايت رتبه هاي بالاي آنها را به عنوان نتايج جستجوي خود نشان مي‌دهد. اين نوع موتور جستجوگر اسپايدار ندارد.

مهم ترين آنها عبارتند از:

meta crawler, dogoile, IXQuick, mamma

·       د- pay per click gearch engine يا موتورهاي جستجوگر رتبه به ازاي پول

كار آنها بسيار شبيه يك مزايده است:

با توجه به واژه كليدي انتخابي براي بالاترين رتبه بايد قيمت نسبت به ساير متقاضيان پرداخت شود.

در واقع نحوه ارائه نتايج جستجو در ppc         به اين ترتيب است كه اگر سايتي خواهان بالاترين رتبه در نتايج جستجوي آن مي‌باشد, بايد بالاترين رقم به ازاي هر كليك را نسبت به تمام رقبا بپردازد.

به عنوان مثال اگر سايتي مكان اول را براي عبارت persian carpet به قيمت 28 ريال از سوي سايت خريدار رتبه به موتور جستجوگر بايد پرداخته شود. اگر هزار نفر اين كار را انجام دهند آنگاه 1000*28 ريال بايد پرداخته شود.

البته اينگونه نيست كه اينگونه از موتورهاي جستجوگر فقط سايتهايي را نمايش دهند كه با آنها قرارداد تجاري دارند. بلكه ابتدا تمام سايتهايي را كه با آنها قرار داد تجاري دارند نمايش مي‌دهد و سپس سايتهاي ديگري را براي تكميل كردن نتايج جستجوي خود به سايتهاي ياد شده مي‌افزايند.

·       روش ارايه نتايج در يك موتور جستجوگر رتبه بازاي پول

سايتهاي رده 110 و 111 براي عبارت free stuff هزينه مي‌پردازند كه بالاتر از سايت رده 112 استاده اند. به عبارتهاي sponsored listing و additional listing توجه كنيد. فكرش را بكنيد كه 111 سايت حاضر به پرداخت پول براي اين عبارت بوده اند در حاليكه همه آنها مي‌دانسته اند در چه رتبه اي نشان داده خواهند شد. اگر فرض كنيد كه سايت رده 111 براي هر كليك تنها يك سنت بپردازد و اختلاف هر رتبه با رتبه هاي ديگر تنها يك سنت باشد آنگاه سايت رتبه اول حاضر به پرداخت 111 سنت براي هر كليك برده است. سايتهايي را مشاهده كرده ام كه حاضر به پرداخت 14 دلار به ازاري هر كليك نيز بوده اند.

اين رقابت شديد در اين نوع از موتورهاي جستجوگر مي‌تواند ناشي از بازده بسيار بالاي اين نوع موتورهاي جستجوگر و همينطور اطمينان دارندگان سايتها از فروش خود باشد. البته مي‌توانيد سايتهايي را كه ناشيانه حاضر به پرداخت رقم بالايي شده اند را هم به دلايل بالا بيافزاييد.

·       فوايد آنها

-         دارنده سايت تنها زماني پول مي‌پدازند كه واقعا بيننده اي به سايت او بيايد.

-         سايت تقريبا در عرض چند ساعت و يا حداكثر يك هفته در نتايج جستجو قرار مي‌گيرد و ديگر نيازي به چندين ماه ماندن نيست تا در نتايج جستجوي ساير موتورهاي جستجوگر قرار گيرد كه آن هم معلوم نيست در چه رتبه اي قرار خواهد گرفت.

-         سايتي اگر بالاترين رتبه را مي‌خواهد, كافي است كه بالاترين قيمت را بپردازد وديگر نيازي به كاربرد تكنيكي هاي رايج براي كسب رتبه هاي بالا نيست.

-         يك سايت با استفاده از سيستم اين موتورهاي جستجوگر در نتايج جستجو شركاي تجاري آنها هم قرار مي‌گيرد.

·       ه- Specialty search engine يا موتورهاي جستجوگر خاص.

اين نوع از موتورهاي جستجوگر بر موضوعي خاص تمركز دارند و تنها سايت هاي مرتبط با آن موضوع را در پايگاه داده خود قرار مي‌دهند. به عنوان مثال يكي از آنها ممكن است تنها سايت هاي ايراني را بپذيرد و موضوع فعاليتش سايت هاي ايراني باشد.

اين موتورهاي جستجوگر معمولا اطلاعات تخصصي تري را ارائه مي‌دهند زيرا معمولا توسط افرادتخصص در آن زمينه اداره مي‌شوند. موتورهاي جستجوگر منطقه اي و موضوعي نيز به اين دسته تعلق دارند. در اين مورد مي‌توان به مواردي نظير chemical search, industry search اشاره كرد.

وقتي جستجويي در يك موتور جستجوگر انجام ونتايج جستجو را ارايه مي‌شود كاربران در واقع نتيجه كار بخش هاي متفاوت آن موتور جستجو گر را مي‌بينند. موتور جستجوگر قبلا پايگاه داده اش database را آماده كرده است و اين گونه نيست كه در همان لحظه جستجو تمام وب را بگردد. بسياري از خود مي‌پرسند كه چگونه امكان دارد گوگل Google در كمتر از يك ثانيه تمام سايتهاي وب را بگردد و ميليون ها صفحه را در نتايج جستجوي خود ارايه كند؟

نه گوگل و نه هيچ موتور جستجوگر ديگري توانايي انجام اين كار ندارند. همه آنها در زمان پاسخ گويي به كاربران تنها در پايگاه داده اي كه در اختيار دارند به جستجو مي‌پردازند و نه در وب! موتور جستجوگر به كمك بخش هايمتفاوتي خود اطلاعات مورد نياز را قبلا جمع آوري تجزيه وتحليل مي‌كند و آنرا در پايگاه داده اش ذخيره مي‌نمايد.

بخشهايمجزاي يك موتور جستجوگر عبارتند از:

-         spider عنكبوت

-         crawler يا خزنده

-          indexer يا بايگاني كننده

-         database يا پايگاه داده

-         Ranker يا سيستم رتبه بندي

·       الف-  spider عنكبوت

اسپايدار يا روبوت نرم افزاري است كه كار جمع آوري اطلاعات مورد نياز يك موتور جستجوگر را بر عهده دارد. اسپايدر به صفحات مختلف سر مي‌زند, محتواي آنها را مي‌خواند و اطلاعات مورد نياز موتور جستجوگر را جمع آوري مي‌كند و آنرا در اختيار ساير بخش هاي موتور جستجوگر قرار مي‌دهد. كار يك اسپايدر بسيار شبيه كار كاربران وب است. همانطور كه كاربران صفحات مختلف را بازديد مي‌كنند اسپايدر هم اين كار را انجام مي‌دهد با اين تفاوت كه اسپايدر كدهاي HTML صفحات را مي‌بيند. اما كاربران نتيجه حاصل از كنار هم قرار گرفتن اين كدها را.

·       اما يك اسپايدر آنرا چگونه مي‌بيند؟

براي اين كه شما هم بتوانيد دنياي وب را از ديدگاه يك اسپايدر ببينيد, كافي است كه كدهاي HTML صفحات رامشاهده كنيد. در مرور گرهاي نت اسكيپ براي مشاهده كدهاي HTML بايد مسير زير را دنبال كنيد:

view> page source

·       آيا اين دنياي متني براي شما جذاب است؟

اسپايدار, به هنگام مشاهده صفحات از خود بر روي سرورهاي رد پا بر جاي مي‌گذارد. شما اگر اجازه دسترسي به آمار ديد و بازديدهاي صورت گرفته از يك سايت و اتفاقات انجام شده در آنرا داشته باشيد, مي‌توانيد مشخص كنيد كه اسپايدر كدام موتورهاي جستجوگر صفحات سايت را مورد بازديد قرار داده اند. اسپايدرها كاربردهاي ديگري نيز دارند به عنوان مثال عده اي از آنها به سايت هاي مختلف مراجعه مي‌كنند و فقط به بررسي فعال بودن لينكهاي آنها مي‌پردازند و يا به دنبال آدرس پست الكترونيكي افراد مي‌گردند.

·       ب- Crawier  ( خزنده)

كراولر, نرم افزاري است كه به عنوان يك فرمانده براي اسپايدر عمل مي‌كند. كراولر مشخص مي‌كند كه اسپايدر كدام صفحات را مورد بازديد قرار دهد. در واقع كراولر تصميم مي‌گيرد تكه كدام يك از لينك هاي صفحه اي كه اسپايدر در حال حاضر در آن قرار دارد دبلا شود. مممكن است همه آنها را دنبال كند بعضي ها را دنبال كند و يا هيچ كدام را دنبال نكند. كراولر ممكن است قبلا توسط دارندگان موتورهاي جستجوگر برنامه ريزي شده باشد كه آدرس هاي خاصي را طبق برنامه در اختيار اسپايدر قرار دهد تا از آنها ديدن كند.

دنبال كردن لينك هاي يك صفحه به اين بستگي دارد همچنين موتور جستجوگر چه حجمي‌از اطلاعات يك سايت را مي‌تواند در پايگاه داده اش ذخيره كند و همچنين ممكن است اجازه دسترسي به بعضي از صفحات به موتورهاي جستجوگر داده نشده باشد. شما به عنوان دارنده سايت همان طور كه دوست داريد موتورهاي جستجوگر اطلاعات سايت شما را با خود ببرند مي‌توانيد آنها را از بعضي از صفحات سايت تان دور كنيد واجازه دسترسي به محتواي آن صفحات را به موتورهاي جستجوگر ندهيد.

تنظيم ميزان دسترسي موتورهاي جستجوگر به محتواي يك سايت توسط پروتكل robots انجام مي‌شود. به عمل كراولر خزش crawling مي‌گويند.

تممام اطلا عات جمع آوري شده توسط اسپايدر دراختيار ايندكسر قرار مي‌گيرد. در اين بخش اطلاعات ارسالي مورد تجزيه و تحليل قرار مي‌گيرند و به بخشهاي متفاوتي تقسيم مي‌شوند. تجزيه و تخليل بدين معناست كه مشخص مي‌شود اطاعات  ار كدام صفحه ارسال شده است. چه حجمي‌دارد,كلمات موجود در آن كدام است, كلمات چند بار تكرار شده, كلمات در كجاي صفحه قرار دارند و …

در حقيقت ايندكسر صفحه را به پارامترهاي آن خرد مي‌كند و و تمام اين پارامترها را به يك مقياس عددي تبديل مي‌كند تا سيستم رتبه بندي بتواند پارامترهاي صفخات مختلف را با هم مقايسه كند.

در زمان تجزيه و تحليل اطلاعات, ايندكسر براي كاهش حجم داده ها از بعضي كلمات كه بسيار رايج هستند صرف نظرمي‌كنند . كلماتي نظير is, www, the, an, a  از اينگونه كلمات هستند.

·       د- DataBase (پايگاه داده )

تمام داده هاي تجزيه و تحليل شده در اپندكسر، به پايگاه داده ارسال مي گردد. در اين بخشف داده ها گروه بندي، كد گذاري، و ذخيره مي شود. همچنين داده ها قبل از آنكه ذخيره شوند، فشرده مي شوند تاحجم كمي را اشغال كنند.

·       و-Ranker (سيستم رتبه بندي)

بعد از آنكه تمام مراحل قبل انجام شد، موتور جستجو گر آماده پاسخ گويي به سوالات كاربران است. كاربران چند كلمه را در جعبه جستجوي (Search Box) آن وارد مي كنند و سپس با فشردن Enter منتظر پاسخ مي مانند. در اين مرحله، سيستم رتبه بندي وارد عمل مي شود و ابتدا تمام صفحات موجود در پايگاه داده، كه به موضوع جستجو شده، مرتبط هستند را مشخص مي كند. سپس آنها را به ترتيب از بيشترين ارتباط تا كمترين ارتباط مرتب مي كند و در نتايج جستجو كاربر ارايه مي كند. حتي اگر موتور جستجو گر بهترين و كاملترين پايگاه داده را داشته باشد اما نتواند پاسخ هاي مرتبطي را ارايه كند، يك موتور جستجو گر ضعيف خواهد بود.

سيستم رتبه بندي قلب تپنده يك موتور جستجو گر است و تفاوت اصلي موتورهاي جستجو گر در اين بخش قرار دارد سيستم رتبه بندي براي پاسخ گويي به سوالات كاربران، پارامترهاي بسياري را در نظر مي گيرد تا بتواند بهترين پاسخها را در اختيار آنها قرار دارد. حرفه اي هاي دنياي SEO (Search Engine Optimization به طور خلاصه از آن Algo (الگوريتم) ياد مي كنند. الگوريتم، مجموعه اي از دستور العمل ها است كه موتور جستجو گر با اعمال آنها بر پارامترهاي صفحات موجود در پايگاه داده اش، تصميم مي گيرد كه صفحات مرتبط را چگونه در نتايج جستجو، مرتب كند در حال حاضر قدرتمندترين سيستم رتبه بندي را گوگل در اخيتار دارد. البته مي توان با ادغام كردن وظيفه هاي اسپايدر با كراولر وهمچنين ايندكسر با پايگاه داده، موتور جستجو گر را شامل سه بخش زير دانست كه اين گونه تقسيم بندي هم درست مي باشد.

·       كواولر

·       بايگاني

·       سيستم رتبه بندي

تذكر- براي سهولت در بيان مطالب بعدي هر گاه صحبت از بايگاني كردن (شدن) به ميان مي آيد، مقصود اين است كه صفحه تجزيه و تحليل و به پايگاه داده موتور جستجوگر وارد مي شود. براي آنكه تصور درستي از نحو كار يك موتور جستجو گر داشته باشيد مثال غير متعارف زير را باهم بررسي مي كنيم.

يك شكارچي تصميم به شكار مي گيرد:

كار كراوالر:

او قصد دارد براي شكار به منطقه حفاظت شده ابيورد، در شهرستان درگز (شمال خراسان ) برود.

پروتكل robts:

ابتدا تمام محدوديت هاي موجود براي شكار در اين منقه را بررسي مي كند.

آيا در اين منطقه مي توان به شكار پرداخت؟

كدام حيوانات را مي توان شكار كرد؟

حداكثر تعداد شكار چي ميزاني است؟ و ...

فرض مي كنيم او مجوز شكار يك اوريال (نوعي آهو) را دريافت مي كند.

كارايندكسر

شكار را تكه تكه كرده گوشت، استخوان، دل و قلوه، كله پاچه و ... آنرا بسته بندي مي كند و بخش هاي زايد شكار را دور مي اندازد.

كار پايگاه داده

بسته هاي حاصل را درون فريزر قرار داده ذخيره مي كند.

كار سيستم رتبه بندي

مهمانان سرغ او مي آيند وهمسر او بسته به ذائقه مهمانان براي آنها غذا طبخ مي كند. ممكن است عده اي كله پاچه، عده اي آبگوشت، عده اي جگر و ... دوست داشته باشند. پخت غذا طبق سليقه مهمانان كار سختي است ممكن است همه آنها آبگوشت بخواهند اما آنها مسلما با مزه ترين آبگوشت را مي خواهند!

آيا هنوز هم ابهامي درباره نحوه كار موتوزهاي جستجو گر داريد؟

پس از اين مقدمه دو موتور جستجو بسيار مهم و پر كاربرد يعني Yahoo , Google مي پردازيم و به اجمال نظري به هر يك از خصوصيات آنها مي افكنيم.

گوگل Google

درباره ي كوگل

ماموريت گوگل ارائه بهترين جستجو در اينترنت به وسيله دسترس و مورد استفاده قرار دادن عموم اطلاعات جهان است گوگل، ايجاد كننده بزرگترين ماشين جستجوي جهان، سريعترين و آسانترين راه پيداكردن اطلاعات روي اينترنت را ارائه مي كند. با دستيابي به بيش از 1.3 ميليارد صفحه گوگل نتايج رادر ظرف كمتر از يك دو مادر برد ثانيه به كاربران در سراسر جهان ارائه مي كند. اكنون، گوگل روزانه به بيش از 100 ميليون تقاضاي جستجو پاسخ مي دهد.

دو دانشجوي دكتراي دانشگاه stanford، يعني لري پيج و سر جي برين، گوگل را در سال 1998 تاسيس كردند اين شركت خصوصي در ماه جون 1999 / تير 1379 رسما باسرمايه تاسيس 25 مليون دلار معرفي شد. اين شركت همراهاني را چون كلاينر پركينز كاوفليد و سيكوال كپتال را پيدا كرد. گوگل سرويس و خدمات عمومي اصلي خود را در وب سايت خود در www. Google . com ارايه مي دهد . اين شركت همچنين سرويس جستجوي پيشرفته را براي فراهم سازي اطلاعات محتوايي نيز ارائه مي دهد.

درباره تكنولوژي گوگل

تكنولوژي متحول جستجوي گوگل و طراحي اينترفيس مطلوب براي كاربران، گوگل را به عنوان بخش از ماشينهاي جستجوي نسل جديد تبديل كرده است. فراتر از استفاده از تكنولوژي كلمات كليدي، گوگل بر اساس تكنولوژي pageRank نيز پايه گذاري شده، كه اين تكنولوژي باعث مي شود تا نتايج مهمتر در يك جستجو اولتر ديده شوند.

بيليون شرايط محاسبه سنجش معقولي را براي اعتبار صفحات وبي كه بر اساس معادله برابري 500 ميلين متغيير و بيش از 2 بيليون شرايط محاسبه شدند را ايفا مي كند page pank از ساختار لينك عظيم وب به عنوان ابزار سازماندهي استفاده مي كند. وجودا، گوگل تفسير مي كند يك لينك را از صفحه A  تا صفحه B به عنوان يك vote توسط صفحهA براي صفحه B  بوسيله اين، گوگل تشخيص مي دهد توسط vote كه كدام صفحه مهمتر است همچنين گوگل اين صفحات را تجزيه و تحليل مي كند.

مجتمع گوگل، روشهاي جستجوي خود كار انسداد اينترفيس دستي است بر خلاف ماشينهاي جستجوي ديگر، گوگل ساختار بندي شده تا نتايج جستجوي را به بهترين شكل براي تجازت ارايه دهد. يك جستجوي گوگل راهي است براي جستجوي وب سايتي با كيفيت مطلوب و بالا.

گروه مديريت

دكتر اريك اشميت، رييس كل و رييس هيئت مديره

لري پيج، كمك موسس و رييس، محصولات

سر جي برين، كمك موس و رييس، تكنولوژي

ويني روسينگ، معاون رييس مهندسي

سيندي مك كفري، معاون رييس، ارتباطات

جوان بردي، معاون رييس، خدمات جستجو

تيم آرمسترونگف معاون رييس، فروش آگهي

اورس هولتزل، شخص گوگل

كريگ سيلوراشتاين، مدير تكنولوژي

معني گوگل

گوگل برگرفته شده از كلمه Google كه به معني يك عدد يك و صد صفر جلوي آن است كه توسط ميلتون سيروتا پسر خواهر ادوارد كاسنر رياضيدان آمريكايي اختراع شده است. اين مووضع كه يك عدد يك و صد صفر جلوي آن در واقع نوعي شعار و در واقع مقصود موضوع است. بدين معني كه گوگل قصد دارد تا سرويس ها، اهداف و اطلاع رساني و اطلاعات خود را تا آن مقدرا در وب در جهان گسترش دهد.

معرفي

گوگل در تركيبي ازنرم افزارها و سخت افزارهاي پيشرفته اجرا مي شود. سرعتي كه شما از آن استفاده مي كنيد بخشي از هزاران كامپيوتر هاي معمولي هستند كه باهم شبكه شدند تا سرعت بالايي از سرويس جستجو را فراهم آورند.

قلب نرم افزار ما (page RenkTM)  است، سيستمي براي رتبه بندي صفحات وب كه توسط موسسان ما يعني لري پيج و سري جي برين در دانشگاه Stanford ساخته شده است و همينطور كه ما يك دو جين از مهندسين را هر روزه براي بهبود سازي اين سيستم در اختيار داريم، اين سيستم همچنان به ارايه سرويس خود ادامه مي دهد.

Page Renkتوضيح داده شد

رتبه صفحه با استفاده از ساختار لينك معبر بر روي 0خاصيت دموكراتيك منحصر به فرد تكيه مي كند. در تماميت، گوگل لينك ها را از صفحه الف تا ب را چك مي كند. گوگل از آراهاي مختلف دريافت شده براي اين رتبه بندي استفاه مي كند.

مهم، صفحات با كيفيت بالا Page Rank  بالاتري دريافت مي كنند كه Google بعد از هر جستجو به خاطر مي سپارد مسلما، صفحات مهم در صورتي كه با موضوع جستجوي شما هماهنگي نداشته باشند براي شما بي اهميت خواهند بود. Google از تركيب Pag Rank و رورشهاي پيشرفته جور كردن متن براي يافتن صفحات با اهميت و در عين حال مربوط به اينكه اين صفحه با كلمات مورد جستجو هماهنگي دارد، تمام وجوه محتواي صفحه (و صفحات متصل شده به آن ) را بررسي مي كند.

بي عيبي

مجموع روشهاي خود كار گوگل انسان را از مشكلات جستجو رها مي سازد با وجود اينكه ما تبليغاتي را در بالاي صفحات نتايج مربوطه ارايه مي دهيم، ولي گوگل نتايج را به صورت تبلغيات به خود آنها نمي فروشد. يك جستجو در گوگل راه راحت، امين و معقوز براي جستجو در سايت هايبا كيفيت بالا است.

دلايل استفاده از گوگل

به دليل اينه گوگل مناسبترين نتايج جستجو را سريع و مقدم تحويل مي دهد، پوشش دهي اطلاعات در وب خواستار يك جستجو گر ممتاز براي اطلاعات قابل دسترسي است. بدون يك ابزار جستجوي قدرتمند، پيدا كردن يك وب سايت خاص اگر غير ممكن نباشد خلي سخت است.

گوگل نظم را به وب مي آورد.

گوگل طراحي شده است تا ترتيب را در هرجو مرج اطلاعات به وجود آورد. اين چيزي است كه يك سرويس جستجو بايد ارايه كند.

گوگل كاربران را قادر مي سازد تا بيش از 1 بيليون URL را جستجو كنند

فهرست گوگل، كه شامل بيش از 1 بيلون URL است، دو نوع خود اولين است و مجموعه اي از جامعترين صفحات وب را در اينترنت ارايه مي كند.

·       گوگل فقط صفحاتي را كه محتوي موضوع شما هستند را بر مي گرداند.

نامتشابه با ماشينهاي جستجوي ديگر، گوگل نتايجي را توليد مي كند كه در خور با موضوع جستجوي شما باشد.

·       گوگل مكان موضوعات جستجوي شما را در صفحه برجسته مي كند.

گوگل فقط محتوي نتايج موضوعات جستجوي شما نيست، بلكه گوگل آن نتايجي را در صفحه خود تجزيه و تحليل نيز مي كند بر خلاف بسياري از سايتهاي جستجوگر، گوگل براي نتايج جستجوهاي خود الويت قايل مي شود. ما به نتايج جستجوي شما توجه مي كنيم و سعي داريم تا جهت صرف وقت كنيم، نزديكترين نتيجه را براي شما فراهم سازيم.

·       گوگل يك پيش نگري مناسب را ارايه مي دهد.

بجاي خلاصه از صفحه وب كه تغيير نمي كند، گوگل منتهايي كه با موضوع جستجوي شما مطابق بوده را براي شما جدا مي كند. اين خصوصيات باعث مي شود تا وقت شما هدر نشود و شما صفحات وبي كه با موضوع شما در خور نبوده را بيهوده باز نكنيد.

·       گوگل مي تواند كاري كند كه شما احساس خوشبختي كنيد!

گوگل براي جستجوي موضوعات متعارف و عمومي مانند نام شركتها برتري دارد. با بسيار مطمئن هستيم كه كليد Im(Feeling Lucky) را به خوبي نصب كرديم و اين كليد شما را به اولين موضوع پيدا شده مي برد. اين كليد طراحي شده است تا انجام كار شما را به اطمينان و سرعت انجام دهد.

·       گوگل صفحات وب را cache مي كند (در مكان مخفي سرور خود نگه مي دارد)

گوگل در cache خود بسياري از صفحات وب را ذخيره مي كند تا آنها را به صورت پشتيبان در اختيار داشته باشد و در مواقع اظطراري آنها را بازيافت كند را ؟ روي اين cache به كرار سريعتر از بررسي لينك مربوطه مي باشد.

·       Toolbar گوگل

Toolbar گوگل (علامت ثبت شده) قابليتهاي شما را براي پيدا كردن اطلاعات مورد نظر در هر نقطه از وب افزايش مي دهد، نصب Toolbar گوگل فقط چند ثانيه به طول مي انجامد. Toolbar گوگل بدون هيچ هزينه اي امكاناتي را مانند جستجو به وسيله گوگل، جستجو، سايت، جستجو كلمات و درجه بندي صفحات (Page Rank) را فراهم مي آورد شما همچنين مي توانيد طريقه نمايش خروجي نتايج جستجو هاي خود را انتخاب كنيد كه اين انتخاب در سرويسهايي چون يا بخت و يا اقبال (Im Feeling Lucky) داير كتوري وب گوگل، و كليدي كه شما را مستقيم به گوگل مي برد را فراهم مي آورد.

·       نيازمنديهاي سيستم

دراين لحظه، Toolbar گوگل فقط براي Internet Explorer موجود است. ما سعي مي كنيم تا Toolbar گوگل را براي سيستمهاي ديگر نيز سازگار كنيم.

سيستم عامل windows

5.0 Internet Explorer به بالا

·       داير كتوري و بي گوگل

دايركتوري وبي گوگل، سازماندهي مي كند وب را به وسيله موضوع آن، پس شما مي توانيد دسته بندي را براي موضوعات جستجوي خود داشته باشيد. يا مستقيما بر روي نام دسته بندي كليك كرده و به مقصد برسيد.

اگر شما چيزي را كه دنبالش هستيد به طور دقيق در داير كتوري پيدا نمي كنيد، شما مي توانيد جستجو در وب را انتخاب كنيد.

·       شرايط استفاده از ميله ابزار گوگل

بخاطر استفاده از نرم افزار ابزار گوگل از شما تشكر مي كنيم. در صورت استفاده از اين برنامه و يا برنامه ديگري كه در ارتباط با ابزار گوگل مي باشد، و شما مي بايست شرايط و مقررات موجود در گوگل را قبول و از آنها پيروي نمايند (قوانين و مقررات)

·       استفاده فقط شخصي

ميله ابزرا گوگل، صرفا براي استفاده شخصي و غير تجاري مي باشند. شما نبايد از اين سرويس براي فروش يا توليد مجدد آن استفاده كنيد، يا از آن براي ايجاد ترافيك در سايتتان بهره بريد. شما نبايد نتايج جستجو را طوري تهيه كنيد تا اين نتايج تحت سايت شما باشد، شما اول بايد از tool bar – feedback @ google . com اجازه لازم را دريافت كنيد.اگر شما مايليد كه از اين سرويس جهت مصارف تجاري استفاده كنيد، لازماست كه قرار دادي را با گوگل عقد كنيد، براي اين كار لطفا با ما مكاتبه كنيد. گوگل و يااشخاص سوم صاحب تمام حقوق مربوط به ميله ابزار گوگل و نرم افزرا هر شخص سومي كه دراشتراك با و يا توسط ميله ابزار گوگل فراهم شده، مي باشد و اين بدون هيچ محدوديتي شامل همه (حقوق هاي مالكيت) مي شود.

اگر انتقاد يا پيشنهادي درباره ميله ابزار گوگل و يا ايده اي در رابطه با چگونگي پيشرفت دادن آن داريد لطفا به آدرس پست الكترونيكي toolbar- feedback @ googel. Com ارسال نماييد در ضمن توجه داشته باشيد كه با انجام اين كار شما به گوگل واشخاص ثالث اجازه مي دهيد كه از ايده يا نظر شما درميله ابزار گوگل (يا هر نرم افزار ديگر) بدون آنكه به شما غرامت بدهند استفاده كنند.

·       خاصيت هوشمند

شما متوجه هستيد كه گوگل و يا اشخاص سوم صاحب تمام حقوق مربوط به ميله ابزار گوگل و نرم افزار هر شخص سومي كه در اشتراك با و يا توسط ميله ابزار گوگل فراهم شده، مي باشد و اين بدون هيچ محدوديتي شامل همه (حقوق هاي مالكيت) از جمله پروانه ثبتي، قانون تجارت مخفيانه، قانون رقابت غير عادلانه، قانون محترم شماردن آرم و هر نوع قانون ديگري كه مربوط به حقوق مالكيت باشد، مي باشد و اين يك امر بين المللي است. شما حاضر هستيد كه ميله ابزار گوگل را دست كاري، كد شكني، تقليد وكپي نكنيد. شما همچين حاضرين كه هيچ گونه دست كاري در قانونهاي حقوق ملكي ميله ابزار گوگل ونرم افرار هر شخص سومي كه در اشتراك با و يا توسط ميله ابزار گوگل فراهم شده نكنيد.

·       عدم پذيرش مسووليت

ميله ابزار گوگل و نرم افزار هر شخص سومي كه در اشتراك با و يا توسط ميله ابزار گوگل فراهم شده و هر گونه ضمانت را براي هر گونه خسارت به وجود آمده از استفاده ميله ابزار گوگل و نرم افزار هر شخص سومي كه در اشتراك با و يا توسط ميله ابزار گوگل فراهم شده را از خود سلب مي كند.

ميله ابزار گوگل و هر نرم افزار هر شخص سومي كه در اشتراك با و يا توسط ميله ابزار گوگل فراهم شده به طريقي كه هست) ارائه مي شود يعني بدون هر گونه ضمانت گوگل به جديت تمام، و تا حد جايز توسط قانون، هر گونه و تمامي ضمانتها را ازخود سلب مي كند، و اين شامل ضمانهاي كالاهاو ضمانتهائي كه براي عوامل ديگر و ضمانتهاي ضد تخلف و محافظت كالاها و املاك شخصي مي باشد. سرويس پژ.وهشي گوگل تمام ضمانتهاي امنيتي، اعبتاري، به موقع بودن و اجراي درست اين سرويس پژوهشي را از خود سلب مي كند سرويس پژوهشي گو گل تمام ضمانتها را موقع بودن و اجراي درست اين سرويس پژوهشي را از خودسلب مي كند سرويس پژوهش گوگل تمام ضمانتها را باري اطلاعات پندها و دستورات دريافت شده از طريق گوگل را رد مي كند و از خود نمي داند گوگل هر گونه ضمانتها را براي خدمات و يا كالاهاي خريداري شده و يا دريافت شده از اين پايگاه، يا توسط تبليغات موجود دراين ضمانتها را براي خدمات و يا كالاهاي خريداري شده ويا دريافت شده از اين پايگاه، يا توسط تبليغات موجود در اين پايگاه و يا پايگاه هاي مهيا شده توسط گوگل، و همچنين تمام اطلاعات، پندها ودستورات گرفته شده از طريق رابطه هاي (لينكهاي) مهيا شده توسط دستگاه پژوهشي گوگل را از خود سلي مي كند و از تضمين تمام موارد ذكر شده خودداري مي كند.

شمامتوجه و راضي هستيد كه هر گونه خسارت و ضرر احتمالي وارده به رايانه تان از طريق ويروس و غيره، كه ناشي از دريافت خود يانرم افزارميله ابزار گوگل و يا نرم افزار هر شخص سومي كه دراشتراك با ويا توسط ميله ابزار گوگل فراهم شده، مسئوليت خاص خود شما مي باشد.

هيچ تضميني و گارانتي درخسارت ناشي از استفاده نادرست اين برنامه در سيستم شما نيست.

·       مسووليت محدود

تحت هيچ شرايط گوگل، و يا هر شخص سومي كه نرم افزارش را بطور مشترك با و يا از طريق ميله ابزار گوگل در اختيار عموم مي گذارد، مسئول هر كاربردي كه از ميله ابزار گوگل و يا نرم افزار هر شخص سومي استفاد غلط كرده باشد، نمي باشد چنين محدوديت مسئوليت براي جلوگيري از پيشرفت و ايجاد خسارتهاي مستقيم، غير مستقيم، اتفاقي منتج، مخصوص، نمونه وخسارتهاي جزائي است، وحتي زيانهائي بر اساس ضمانت، قرار دارد، شبه جرم (شامل بي توجهي) باشد (حتي اگر گوگل و يا نرم افزار هر شخص سومي به اين خسارتها توصيه كرده باشد) چنين محدوديتهاي مسئوليت براي كل زيانهاي به وجود آمده توسط استفاده غلط از و يا اعتماد به ميله ابزار گوگل و نرم افزار هر شخص سومي كه در اشتراك با و يا توسط ميله ابزار گوگل فراهم شده، و يابراي ناتواني از استفاده ميله ابزار گوگل و هر نرم افزار شخص سومي كه توسط اشتراك و يا از طريق خو ميله ابزار گوگل و يا از وقفه، توقف، يا انقضاء ميله ابزار گوگل و يا نرم افزار هر شخص سومي كه در اشتراك با و يا توسط ميله ابزار گوگل فراهم شده (شامل تمام خسارتهاي وارده از تمام اشخاص سوم) مي باشد. چنين محدوديهاي مسئوليت، با امكان وجود عجز رساندن قصد مورد نظر، تاجائي كه قانون بگذارد، اجرا خواهند شد. گوگل هيچگونه مسئوليتي را درموردگارانتي نوع استفاده خود را ندارد.

·       سرويس جستجوي گوگل

ميله ابزار گوگل طوري طراحي شده كه درخور و تركيب با سرويس جستجوي گوگل باشد. بنابراين استفاده از ميله ابزار گوگل همان شرايط استفاده و قانونهاي شخصي سايت گوگل را شامل مي شود.

·       ماده هاي گوناگون

اين شرايط و وضعيتها توسط قانون ايالتي آمريكا، كاليفرنيا مقرر خواهد شد. اگر به هر دليل دادگاه و قاضي آنها را رد كرد، اين قوانين به عنوان قوانين داخلي باقي خواهد ماند.

اين عبارت و شروط و مفاد توافق نامه ما بين طرفين را تشكيل داده و مطالب وموضوعات اشاره شده فوق توسط طرفين قابل احترام مي باشندو هر گونه تغيير و جابه جائي وحذف هر كدام از بندها و موارد قبلي و يا فعلي فقط با توافق كتبي و يا شفاهي امضاء شده توسط گوگل، با شخص ثالثي كه در به وجود آوردن و يا ايجاد رابطه نرم افزار ميله ابزار گوگل دخالت داشته قابل قبول مي باشد.

·       نشاني وب خود را درج / اصلاح كنيد

هر بار كه وب را مي كاويم، نشاني سايتهاي تازه اي را به فهرست خود مي افزاييم. از شما نيز دعوت مي كنيم تا نشاني وب خود را اينجا درج كنيد. ما هر نشاني ي را به فهرست خود نمي افزاييم و نيز درباره اينكه آيا و چه زمان اين نشاني در فهرست به ثبت مي ردس قولي نمي دهد.

لطفا نشاني كامل وب خود را همراه با پيشوند http:// درج كنيد. براي مثلا / http: www. Google . com /lintl /fa مي توانيد نكته ها و كليدواژه هايي نيز بيافزاييد كه گوياي اطلاعات موجود در وب شماست. از اطلاعات اخير ما براي كار خود استفاده مي كنيم. تاثيري در چگونگي فهرست شدن اطلاعات صفحه ي شما در گوگل نخواهد داشت.

ياد ‌آوري: تنها نشاني صفحه ي نسخت يا سرآغاز سايت شما مورد نياز است، لازم نيست كه نشاني همه ي صفحه هاي وب مورد نظر خود را درج كنيد. نرم افزار وب؟، Googlebot، بقيه ي كار را انجام خواهد داد. مهم گوگل به صورت خود كار و در فواصل زماني ويژه يا ؟ را ازنو وارد كنيد. نشانيهاي تاريخ گذشته پس از هر بار به روز رساين خود كار فهرستهاي گوگل، به صورت پريده رنگ در خواهند آمد.

URL:

·       نكته ها:

·       اطلاعات را از فهرست گوگل حذف كن

گوگل به صورت خود كار همه ي فهرست خود را در فواصل زماني مشخص به روز مي رساند. هنگامي كه در وب كندوكاو مي كنيم, صفحه هاي تازه را مي يابيم, پيوندهاي مرده را دور مي ريزيم و پيوندهاي زنده را به صورت خود كار در فهرست خود به روز مي رسانيم. پيوندهاي تاريخ گذشته معمولا پس از هر بار به روز رساني فهرست به صورت پريده رنگ در مي آيند.

اگر مي خواهيد اطلاعات بيشتري درباره ي چگونگي حذف اطلاعات صفحه ي خاصي از فهرست گوگل، به دست آوريد.

گروههاي خبري و رايزني گوگل را ببينيد و در آنها كاوش كنيد.

News تازه هاي گروههاي خبري

Rec: بازيها, سرگمي ها, ورزشها

Scil عموم كاربردي, علوم اجتماعي ,…..

Soc مطالب اجتماعي, فرهنگ ….

Talk موضعات و مباحث حاضر

Alt هر موضوع قابل تصور

Biz فراورده هاي تجاري, خدمات, نقد و بررسيها

Comp سخت افزار, نرم افزار, اطلاعات مصرف كننده…

Misc كاريابي, بهداشت و …

·       نكاتي درباره حريم خصوصي كاربران

بهره گيري از ويژگي هاي پبيشرفته ميله ابزار گوگل نيازمند آن است كه اطلاعاتي از سايتهايي كه شما از آنها ديدار مي كنيد به گوگل فرستاده شود. براي اين كار لازم است تا تنظيمهاي لازم را انجام دهيد. با غير فعالي كردن همه ويژگي ها پيشرفته هيچ اطلاعاتي درباره سايتهايي كه به آنها مراجعه مي كنيد, براي گوگل فرستاده نخواهد شد.

·       گروههاي گوگل

شما را به صفحه گروههاي خبري جديد گوگل راهنمايي مي كند كه در آرشيو آن مي توانيد جستجو كنيد.

·       صفحه جستجوي پيشرفته

شما را به جستجوي پيشرفته مي برده كه شامل دسترسي به قابليتهاي پيشرفته مي شود تاكمك كند جستجوي شما بهتر است اين قابليتها به شما اجازه مي دهد:

محدود كردن جستجوي شما در صفحات مربوط به وب سايت داده شده

جستجو نكردن در يك سايت مخصوص

محدود كردن جستجو شما در صفحات مربوط به يك زبان داده شده.

پيدا كردن تمام صفحاتي كه لينكهايي به يك صفحه وب مورد نظر دارند.

پيدا كردن تمام صفحاتي كه مربوط به يك صفحه وب مورد نظر هستند.

صفحه تنظيمات جستجو

به شما اجازه مي دهد تا تنظيمات جستجوي خود را به سليقه خود تغيير و ذخيره نماييد. و همچنين مي توانيد مقدار از پيش تعيين شده نمايش نتايج جستجو را عوض كنيد, فليتر جستجوي امن را خاموش يا روشن كنيد و يا زبان ديگري براي استفاده از گوگل انتخاب كنيد.

·       تنظيمات ميله ابزار

اين منو اين اجازه را به شما مي دهد تا tool bar هاي خود را به دلخواه خود به يكي از راههاي زير انتخاب كنيد:

نوع Behacior وروديها (text box)راست كنيد.

مشخص كنيد كدام دامنه گوگل براي شروع searchشما انتخاب شود- براي مثال اگر google . ir را انتخاب كنيد اين دامنه به عنوان پيش فرض جستجو هاي شما انتخاب مي شود و نتايج جستجو هاي ما نيز آنگاه بر اساس دامنه هاي ir خواهد بود.

انتخاب كنيد كه حد توضيح متني را براي دكمه ها يا فقط آيكونها مي خواهيد.

اندازه عرض وروديها را انتخاب كنيد.

·       قابليتهاي مخصوص Google

·       جستجوي تصاوير (بتا)

جستجوي تصوير درGoogle باداشتن بيش از 250 ميليون تصوير قابل مشاهده در فهرست خود, جامعترين مجموعه در كل وب مي باشد. براي استفاده از جستجوي تصوير به صفحه جستجوي پيشرفته و يا http ://www. Google. Com /imghp? Hl=fa برويد و عبارتي را در جعبه جستجوي تصوير وارد كنيد و سپس دكمه جستجو را انتخاب كنيد. در صفحه نتايج تصوير كوچك شده را انتخاب كنيد تا روايت بزرگتري از تصوير و همچنين صفحه اي كه تصوير در آن قرار دارد را مشاهده كنيد . (يادداشت: براي دستري زبان انتخابي شما بايد در صفحه قابليتهاي انگليسي انتخاب شده باشد).

تصاويري كه توسط سرويس Google Image Search مشاهده مي كنيد ممكن است كه كپي رايت داشته باشند. هر چند كه شما مي توانيد آنها را از طريق سرويس ما بياييد و يا مشاهده كنيد, ما به شماه هيچ حقي نمي توانيم بدهيم جز حق مشاهده آنها از طريق وب از اينرو اگر مايل به استفاده از هر يك از تصاويري هستيد كه به وسيله سرويس ما پيدا كرده ايد ما به شما پيشنهاد مي كنيم كه با صاحب آن سايت براي اجازه استفاده از تصوير تماس بگيريد.

اخطار: نتايجي كه با اين قابليت مشاهده مي كنيد ممكن است شامل مطالب مربوط به بزرگسالان باشد. Google فاكتورهاي خاصي را در نظر مي گيرد براي اينكه مطمئن شود كه آيا اين تصوير به مورد جستجوي شما مربوط است يا خير. از آنرو كه اين روشها كاملا بي اشتباه نيستند ممكن است در بين تصاويري كه مي بينيد تصاوير نامناسبي هم قرار گرفته باشد.

·       ترجمه صفحه

Google سد زبان را با قابليت ترجمه جديدي (بتا) شكسته است. با استفاده از قابليت ترجمه با ماشين, Google حالا به انگليسي زبانان قابليت استفاده از بسياري از صفحات غير انگليسي را مي دهد. اگر جستجوي شما نتايج غير انگليسي داشته باشد يك لينك به صفحه ترجمه شده انگليسي آن در اختيار شما قرار خواهد گرفت.

اگر مي خواهيد چكيده و عنوان اسناد يافته شده براي جست و جوي شما به انگليسي ترجمه شود, گزينه ي ترجمه در صفحه تنظيمها را فعال كنيد. با اين كار گوگل به صورت خود كار چكيده و عنوان سندهاي يافته شده را به انگليسي ترجمه خواهد كرد.

·       فايلهاي PDFرا پيدا كن

فهرست سندهايي كه گوگل براي پرسش شما مي يابد, اكنون فايلهاي PDF را نيز در بر مي گيرد نوشتار اين فايلها بر هر زبان و خطي كه باشد, بدون وابستگي به سيستم عامل, مرور گر و فونت, به صورت كامل در نرم افزار ادويي آكروبات نمايش داده مي شود. گر چه اينگونه فايلها به اندازه ي سند HTML رايج نيستند, اغلب اطلاعات ارزشمندي را در بر دارند كه در ديگر سندها يافت نمي شود.

براي اين كه مشخص شود كدام يافته به صورت يك فايل PDF عرضه شده است. واژه (PDF) به رنگ آبي روبروي عنوان سند درج مي شود. به اين ترتيب خواهيد دانست كه براي نمايش اين سند, نرم افزار Adobe Acrobat Reader اجرا مي شود. روي پيوند عنوان سند كليك كنيد تا به فايل PDF, دست يابيد. (اگر نرم افزار آكروبات در رايانه اي شما نصب نباشد,’ به صورت خود كار به سايت دريافت رايگان اين نرم افزار هدايت خواهيد شد).

پي دي اف است كه همه ي اطلاعات صفحه آرايي آن حذف شده است.

اگر نمي خواهيد سند هاي PDF, در فهرست يافته هاي پرسش شما ارايه شوند, كافيست دستور filetype : pdf را در كنار پرسش خود درون پنجره ي جستجو درج فرماييد.

·       پيوندهاي از پيش ذخيره شده

گوگل از هر صفحه يك عكس ذخيره مي كند تا براي زماني كه صفحه اصلي اگر موجود نبود نسخه پشتيبان داشته باشد اگر شما بر روي لينك cached كليكي كنيد, صفحه اي را خواهيد ديد كه ما آنرا ضميمه كرده ايم.

وقتي كه صفحه cach نشان داده مي شود, اين صفحه داراي يك هدر در بالا ي خود است كه در آن قسمت نسخه cach شده را ياد آور مي كند. جاهايي كه بر جسته شده اند باعث مي شوند تا شما قسمت مورد نظر خود را راحت تر پيدا كنيد.

لي

لينك "ذخيره شده" براي سايتهايي كه ضميمه نشده اند موجود نخواهد بود, و همينطور بود, و همينطور اين لينك براي مالكيني كه اين لينك را نخواهد نيز موجود نخواهد بود.

·       صفحات مشابه

وقتي شما بر روي similar Pages براي ديدن نتيجه يك جستجو كليك كنيد, گوگل به صورت خودكار صفحات مربوط  را براي رسيدن به نتيجه اكتشافات مي كند.

·       صفحات مشابه

وقتي شما بر روي similar Pages براي ديدن نتيجه يك جستجو كليك كنيد, گوگل به صورت خود كار صفحات مربوط را براي رسيدن به نتيجه اكتشاف مي كند.

لينك (صفحات مشابه) استفاده هاي زيادي دارد. اگر شما محتوي سايت خاصي را در نظر داريد, ولي مي خواهيد كه آن بيشتر خواسته هاي شما را برآورده كند, اين ليك مي تواند سايتهاي مشابه به نسبت موضوع شما را نيز ارايه كند.

گوگل صفحات متعددي را براي ميليونها صفحات وب پيدا مي كند. البته چيزي كه مهم است اينست كه صفحه اي كه با موضوع شما در خور باشد پيدا شود. براي مثال, گوگل ممكن است قادر به پيدا كردن صفحات مربوط به home page شخصي شما نباشد, اگر اين صفحات حاوي اطلاعات مربوط به صفحه اصلي نباشد.

·       كشف كنيد كه چه كساني به شما لينك هستند.

بعضي كلمات, وقتي با يك دو نقطه دنبال شوند, يك معناي ويژه اي را براي گوگل خواهند داشت. يكي از بيشترين كلمات براي گوگل عملگر link است پرسش link: به شما مقصد URL را نشان مي دهد. براي مثال, link : www. Googel. Com به شما تمام صفحاتي را كه به گوگل لينك هستند را نشان مي دهد. شما در مقابل اين عملگر فقط مي توانيد آدرس اينترنتي بنويسيد نه موضوع جستجوي خود را.

·       منحصر كردن به دامين

بعضي از كلمات به همراه يك دو نقطه براي گوگل معناي به خصوصي را دارند. يكي از اين كلمات عملگرد site: است. اين كلمه به همراه آدرس دامين در جلوي آن باعث مي شود تا جستجوي شما فقط در دامين يا سايت معين شده  باشد.

براي مثال., جهت  جستجو يك خبر در گوگل, وارد كنيد.

·       يا شانس يا اقبال

دكمه Im feeling Lucky شما را مستقيما به اولين صفحه وبي كه گوگل براي جستجوي شما برگردانده است مي برد در اين حالت شما نتايج ديگر حاصل آمده از جستجوي خود را ديگر نمي بينيد اين حالت معمولا در زماني استفاده مي شود كه شما عجله داشته و فقط نتيجه به دست آمده براي شما مهم است.

براي مثال, براي جستجوي وب سايت دانشگاه stanfors, كلمه stanford را در فيلد جستجو وارد كرده و بر روي كمله Im feeling Lucky كليك كنيد. سپس گوگل شما را مستقيما به وب سايت رسمي اين دانشگاه در آدرس www. Stan ford . edu مي برد.

·       جستجوي پيشرفته

شما را به صفحه اي كه شما را به محدود كردن جستجو قادر مي سازد لينك مي كند.

·       مشخصات و مزيتها (Preferences)

لينكها به صفحه اي كه شما را قادر مي سازد تا مشخصات و مزيتهاي جستجو (Preferences) رامرتب كنيد, شامل تعداد نمايش نتايج در هر صفحه, زان اينترفيس, و استفاده از فيلتر جستجو مطمئن است.

Language Tools

C. Tools for setting language preferences for pages to be searched , interface language and translation of results.

·       راهنمائي هاي جستجو

شما را به اطلاعاتي كه به شما كمك مي كند تا جستجوي خود را موثر تر سازيد لينك مي كند. اين مووضع به شما مي گوييد كه گوگل جه تفاوتها و خصوصياتي نسبت به ماشينهاي جستجو گر ديگر دارد.

·       زمينه جستجو

براي وارد كردن پرس و جويي در گوگل كافيست تا كلمات كليدي تشريحي خود را تايپ كرده, سپس بر روي كليد جستجو كليد كرده يا كليد enter را بزنيد.

·       دكمه جستجوي گوگل

كليك بر روي اين كليد به اين منظور است كه جستجوي ديگري را انجام مي دهيد. همچنين شما مي توانيد تا پرس و جوي ديگري را بازدن كليد enter تاييد كنيد.

Tabs

Click the tab for the kind of search you want to conduct choose from a full web search , images only

Google Groups (Usenet discussion archive)or the Google Directory (the web organized in to browsable

·       مانع آماري

اين خط جستجوي شما را توصيف مي كند و همچنين نتايج برگردانده را نشان مي دهد.

·       دسته بنديها

اگر اصطلاحات جستجوي شما همچنين در داير كتوري وب به چشم مي خورند’ اين دسته بنديهاي پيشنهاد شده ممكن است كه به شما در پيدا كردن اطلاعات بيشتر در رابطه با پرس و جوي خود كمك كند. بر روي آنها كليك كنيد تا ليكنهاي ديگري را پيدا كنيد.

·       عنوان صفحه

اولين خطي كه به عنوان نتيجه نشان داده مي شود, عنوان صفحه پيدا شده است. بعضي وقتها بجاي عنوان, URL (آدرس نشان داده مي شود, كه اين به معني است كه صفحه پيدا شده عنواني ندارد, يا گوگل تمام محتويات صفحه را به طور كامل فهرست نكرده است.

·       متن زير عنوان

اين متن منتخبي از صفحه نتيجه بر گردانده شده از موضوع پرس و جو شما است. اين موضوعات برگزيده شده و انتخاب شده به شما اين امكان را مي دهد تا زمينه اي از موضوعات كه در صفحه هستند قبل از اينكه بر روي آن كليك كنيد ببينيد.

·       توضيحات

اگر پرس و جوي جستجو شما در داير كتوري وب فهرست شده بود توضيحات مولف نيز نشان داده مي شود.

·       دسته بندي

اگر سايتي توسط پر و جو جستجوي شما كه در دايركتوري وب فهرست شده بود پيدا شد, دسته بندي آن نيز در زير آن مشخص مي شود.

·       URL نتيجه

اين آدرس نتيجه يافته شده است.

·       درباره اساس گوگل بدانيد

·       جستجوي اساسي

براي وارد كردن يك پرس و جو در گوگل, فقط كافيست تا كلمات تشريحي خود را ورودي گوگل وارد كرده و بعد كليد enter را بزنيد. (بر روي دكمه serch جستجو كليك كنيد)

گوگل از پيچيده ترين تكنيكهاي هماهنگي متون براي پيدا كردن صفحاتي كه مربوط به جستجوي شما هستند استفاده مي كند. براي نمونه, وقتي گوگل صفحه اي را تجزيه و تحليل مي كند, گوگل به صفحاتي كه به آن صفحه نيز لينك هستند نگاه مي كند تا ببيند كه شايد آن صفحات هم در خور با جستجوي شما باشند. گوگل همچنين صفحاتي كه را كه موضوعي ارتباطي با موضوع جستجوي شما دارند را براي شما ترجيح مي دهد.

تحقیق درباره تغییر محیط اوراکل 8

مقدمه:

اوراكل پر استفاده ترين پايگاه داده ها در سراسر دنيا است. تقريبا مي توان گفت كه اوراكل روي هر نوع كامپيوتر از كامپيوتر شخصي و مكينتاش گرفته تا ميني كامپيوتر ها وكامپيوتر هاي بزرگ (mainframe) كار مي كند. اوراكل تقريبا روي تمام ماشين ها به يك شكل واحد عمل مي كند، به طوري كه وقتي كار كردن با آن را روي يك ماشين آموختيد مي توانيد روي هر ماشين ديگري نيز از آن استفاده كنيد اين واقعيت باعث شده كه اوراكل كاربران و ايجاد كنندگان بسياري داشته و از سويي نيز دانش ومهارت اوراكل افراد بسيار قابل حمل باشد.

اوراكل يك نرم افزار مديريت پايگاه هاي دادهاي رابطه اي (جدولي) است. در طبقه بندي سيستم هاي رابطه اي، اوراكل را جزو سيستم هاي رابطه اي كامل و هم رديف سيستم هايي چون supra, Informix مي دانند. اما آنچه كه اين محصول را از نوع مشابه آن متمايز مي كند سهولت يادگيري و استفاده، سهولت نصب و راه اندازي، امنيت مثال زدني، سرعت قابل قبول و امكانات و ابزارهاي فراوان آن است. ترديدي نيست كه سيستم هاي رابطه اي و از جمله اوراكل، به جهت طبيعت كندشان، در زمينه هايي چون كاربردهاي بلادرنگ، قابل استفاده نيستند، اما از سويي نيز توانمندي ‌آنها در ذخيره ي كارا، بازيابي سريع و نيز مديريت دقيق داده هاي يك سازمان، در قالبي ساخت يافته و سهل، غير قابل انكار است.

اين تحقيق به زير مجموعه اي از كارهاي (يا توابع در دسترس) مدير پايگاه داده ها (DBA) مي پردازد كه توسط اكثر كاربران اوراكل استفاده مي شوند- كارهايي كه محدود به DBA  نيستند. شاخص هاي روي جدول ها، خوشه ها،مولدهاي دنباله (sequence generator) و تخصيص فضا براي جدول ها و شاخص ها از اين دسته هستند. اين تحقيق چگونگي ساختاردهي پايگاه هاي داده اي اوراكل به صورت داخلي را نشان مي دهد، كه به درك روش عملكرد واقعي بسياري از ويژگي هاي آن و چگونگي ارتباط بين آنها كمك مي كند. فقط گزينه هاي محدودي از فرمان هاي create indexcreate cluster , create ,tablespac در اين تحقيق ارائه خواهند شد. گزينه هاي كامل در مراجع الفبايي اوراكل ارائه شده اند.

تغيير محيط اوراكل

شاخص ها

شاخص (index) (يا نمايه) مفهوم ساده اي است. شاخص نوعا فهرستي از كلمات كليدي است همراه با محل قرار گيري اطلاعات مربوط به يك موضوع

اگر چه شاخص ها لزوما براي اجراي اوراكل ضروري نيستند، اما باعث تسريع انجام امور مي شوند. به عنوان مثال اگر بخواهيد اطلاعات در مورد شاخص ها را در اين تحقيق با خواندن مطالب از ابتدا تا زمان مواجهه با صفحه ي شامل آن اطلاعات بيابيد اين كار به كندي و با اتلاف وقت انجام خواهد شد. ولي چون شاخص موجود در انتهاي اين تحقيق به ترتيب حروف الفبا مرتب شده است. (بدون خواندن تمامي مدخل ها) سريعا مي توانيد نقطه ي مناسب يعني كلمه (شاخص) را در آن پيدا كنيد. مشخص است كه اين روش سريع تر از مطالعه كل تحقيق به نتيجه مي رسد. همين اصول در مورد شاخص ها در اوراكل نيز صادق هستند. جدول HOCKEY را در نظر بگيريد.

Select from HOCKEY

از ميان جدول هاي معدودي كه در عمل استفاده خواهيد كرد، تعداد اندكي به كوچكي جدول HOCKEY  هستند و به ندرت ترتيب حروف الفبا درآنها رعايت مي شود. در پرس و جوي زير از اوراكل مي خواهيم كه يك تيم خاص را بر اساس تعداد پيروزي هاي آن بيابيد:

Select Team, won, lost, Tied

From HOCKEY

Where won= 20

اگر جدول HOCKEY فاقد شاخصي روي ستون won باشد، اوراكل مجبور خواهد بود  كه همه ي سطرهاي جدول را يك به يك بخواند تا نيمي را پيدا كند كه با شرط موجود در عبارت where در پرس و جوي مذكور مطابقت داشته باشد.

مي توانيد براي سرعت بخشيدن به اين فراروند، شاخصي روي ستون won ايجاد كنيد. اگر بعدا همان پرس و جوي قبلي را اجرا كنيد، اوراكل ابتدا به شاخص، كه به ترتيب عددي مرتب شده، نگاه مي كند، بدين ترتيب خيلي سريع تيمي را پيدا مي كند كه 20 پيروزي دارد (اوراكل تمامي مدخل ها را نمي خواند و مستقيما به نزديكي تيمي مراجعه مي كند كه تعداد پيروزي هاي آن به عدد مورد نظر نزديك تر باشد. اين عمل بسيار مشابه با عملي است كه هنگام جستجو در شاخص تحقيق مي شود ) سپس مدخل شاخص، موقعيت دقيق سطر مربوط به تيم Montreal را در جدول (و روي ديسك) به اوراكل مي دهد.

با دانستن اين موضوع، مشخص مي شود كه ايجاد شاخص روي يك ستون مهم (ستوني كه در عبارت where ذكرخواهد شد) چگونه سرعت اوراكل را در پاسخگويي به پرس و جوها بالا مي برد. همچنين ايجاد شاخص روي ستون هاي مرتبط (به وسيله ي عبارت where) سرعت اجراي پرس و جوهايي را كه روي دو جدول پيوند خورده انجام مي شوند، افزايش مي دهد. اينها مباني شاخص بندي هستند مطالب باقي مانده در اين تحقيق برخي ويژگيهاي ديگر و موارد مرتبط با شاخص بندي را نشان مي دهند كه در سرعت انجام كارها تاثير دارند.

ايجاد شاخص

فرمان زير اساسي ترين شيوه ي ايجاد شاخص است.

Create (bitmap) [unique] index on table (colum, [colum]…)

index بايد يك اسم منحصر به فرد باشد و از قواعد نام گذاري ستون ها در اوراكل پيروي كند. Table اسم جدولي است كه شاخص روي آن ساخته خواهد شد و column نام ستون مورد نظر است شاخص هاي نقش بيتي (bitmap) كه از اوراكل 3/7 به بعد در دسترس هستند اين امكان را فراهم مي آورند كه شاخص هاي سودمندي روي ستون هاي حاوي مقادير محدود مجزا (distinct) ايجاد شوند بخش ايجاد شاخص نقش بيتي را در ادامه ي اين تحقيق ببينيد. مي توانيد با نوشتن نام چند ستون به صورت متوالي كه با علامت كاما (،) از هم جدا شده اند، يك شاخص منفرد روي ستون هاي متعدد ايجاد كنيد. جدول WORKERSKILL را به ياد آوريد. كليد اصلي اين جدول، تركيبي از نام (Name) و مهارت (skill) هر كارگر است. پرس و جوي زير جدول نشان داده شده در بالاي شكل 1-19 را توليد مي كند:

Select ROWID, Name skill, Ability

From WORKERSKILL

در اين مثال RowID نيز انتخاب شده است. اين مقدار، موقعيت داخلي هر سطر (مانند سر شماري صفحه در كتاب) را مشخص مي كند كه اوراكل هنگام ذخيره ي سطرهاي داده  در جدول از آن استفاده مي كند حال شاخص روي كليد اصلي ايجاد مي شود:

Create index workerskill name skill on worker (name,. skill)

اين روش نام گذاري شاخص به وسيله تركيب نام جدول و ستون، به طول حداكثر 30 كاراكتر، يك روش عملي و سودمند است. اصلا نيازي به دانستن نام شاخص در پرس وجوها يا هر فرمان ديگر SQL نداريد اوراكل هر گاه به آن نياز پيدا كند، به صورت خود كار آن را به كار خواهد برد. همچنين هر گاه شاخص هاي ايجاد شده را فهرست (يا حذف) مي كنيد، فورا با مشاهده ي نام آنها، كار آنها را متوجه خواهيد شد (نام شاخص ها در ديدي از فرهنگ داده ها با نام USER- INDEXES ذخيره مي شوند و مي توانيد روي آن ديد پرس و جو نيز انجام دهيد) شاخص هاي اوراكل شبيه جدول دوم در شكل 1-19 هستند

شكل 1-19: جدول WORKERSKILL و شاخص آن

وقتي پرس و جويي مشابه با پرس و جوي زير را اجرا مي كنيد.

Select Neme, skill, Ability

From WORKERSKILL

Where Name= JOHN PEARSON

And skill= WOODCUTTER

اوراكل Name و Skill را در شاخص يافته RowID (يعني E AAAsYABQAAAAAAGzAA ) را برداشته و سپس اطلاعات موجود در سطر مربوط به اين RowID را از جدول WORKERSKILL مي خواند. شاخص در قالبي است كه به عنوان درخت دودويي (B-Tree) توصيف مي شود و بدين معني است كه داراي ساختاري شبيه به يك درخت با گره ها و برگ ها است و هر گاه سطر جديدي در جدول درج مي شود، به صورت خود كار ساختار خود را بازسازي مي كند توصيف طرز كار درخت هاي دودويي از حدود اين تحقيق خارج است ولي مي توانيد مطالب مربوط به آنها را در بسياري از متون كامپيوتري بيابيد.

چند بخش باقي مانده برخي از موارد مربوط به نحوه ي استفاده از شاخص ها را در بر مي گيرند.

اعمال يكتايي

مي گوييم مجموعه اي از جدول ها در شكل نرمال سوم هستند اگر  تمامي ستون هاي هر سطر ازجدول فقط به كليد اصلي وابسته باشند. در جدول WORKERSKILL كليد اصلي، تركيبي از Name و Skill است. در ساير جدول ها كليد اصلي ممكن است شماره ي شناسايي كارمند، شماره ي شناسايي مشتري، شماره ي حساب يا در بانك ها، تركيبي از شماره ي شعبه و شماره ي حساب باشد.

در هر يك از اين موارد، يكتايي كليد اصلي بسيار حائز اهميت است. بانكي كه در آن دو شماره ي حساب تكراري وجود داشته، يا يك سيستم صدور صورت حساب كه دو شماره ي شناسايي تكراري براي مشتري هاي خود دارد، هنگام ارسال صورت كاركرد به حساب هاي متعلق به افراد مختلف ولي با همان كليد اصلي، خرابي به بار خواهد آورد (به همين دليل است كه معمولا از نام به عنوان كليد اصلي استفاده نمي شود- چرا كه موارد يكسان بسيار فراوان است). براي اجتناب از اين خطر از پايگاه داده هاي خود كمك بگيريد تا از ايجاد كليدهاي اصلي تكراري جلوگيري شود. اوراكل دو امكان پيشنهاد مي كند مي توانيد يكتايي كليد اصلي را با شاخص بندي يا اعمال قيدها تضمين كنيد و يا مي توانيد مولدهاي دنباله را به كار ببريد.

ايجاد شاخص يكتا

براي ايجاد شاخص كه يكتايي كليد اصلي را (خواه كليد اصلي تك ستوني باشد يا چند ستوني) تضمين كنيد، مانند آنچه كه روي جدول WORKERSKILL وجود دارد از قيد كليد اصي روي ستون هاي كليد در جمله ي create table استفاده كنيد. همچنين مي توانيد از جمله create uniqu index استفاده كنيد ولي اگر از قبل موارد تكراري وجود داشته باشند اين جمله شكست خواهد خورد. اگر از قيد كليد اصلي استفاده مي كنيد هيچ گاه موارد تكراري نخواهيد داشت. در صورتي كه جمله يcreate uniue index با موفقيت به انجام برسد، درج (يا بهنگام سازي) هر سطري كه باعث ايجاد كليد تكرراي شود شكست خورده و پيغام خطاي زير را نتيجه خواهد كرد.

ERROR at line 1: ORA-0001: duplicate value in index

ممكن است شرايطي پيش بيايد كه بخواهيد يكتايي را روي چيز ديگري غير از كليد اصلي اعمال كنيد، در اين صورت قيد يكتايي انجام اين كار را براي شما ميسر مي سازد. به عنوان مثال، اگر در جدولي براي هر شخصي شماره ي تامين اجتماعي را نيز اضافه كنيد و كليد اصلي يك دنباله باشد ممكن است بخواهيد با كمك قيد يكتايي، از يكتايي ستون social security نيز مطئمن شويد.

به عنوان مثال جدول STOCK را در نظر بگيريد. ستون company، كليد اصلي آن است اگر چه symbol كليد اصلي نيست اما ستون symbol نيز بايد يكتا باشد. براي اعمال يكتايي روي هر دوي اين ستون ها، هنگام ايجاد جدول به صورت نشان داده شده در زير، دو قيد جداگانه ايجاد كنيد.

Create table STOCK

Company (                     VARCHAR2 (20) primary key

Symbol                          VARCHAR2 (6) unique,

Industry                         VARCHAR2 (15)

Closeyesterdey               NUMBER (6,2)

Closetoday                     NUMBER (6,2)

Volume                          NUMBER

اوراكل هنگام ايجاد قيدهاي كليد اصلي و يكتايي براي جدول SROCK به صورت خودكار شاخص هاي يكتايي را براي اعمال اين قيدها ايجاد خواهد كرد.

ايجاد شاخص نقش بيتي (Bitmap)

براي كمك به تنظيم كارايي پرس و جوهايي كه در شرط هاي محدود كننده ي آنها از ستون هايي استفاده شده كه معيار انتخاب نيستند، مي توانيد شاخص هاي نقش بيتي را به كار ببريد. از آن جا كه شاخص هاي نقش بيتي بر هزينه ي تمامي تراكنش هاي دستكاري داده ها در جدول هاي مربوط مي افزايند، فقط بايد در صورتي به كار گرفته شوند كه داده ها به ندرت به هنگام سازي مي شوند.

شاخص هاي نقش بيني وقتي مناسب هستند كه ستون هاي استفاده شده در شرط هاي محدود كننده ي پرس و جو معيار انتخاب نيستند. به عنوان مثال اگر تعداد مقادير متمايز Lodging در يك جدول بسيار بزرگ WORKER بسيار اندك باشد، ممكن است حتي با وجود متداول بودن به كار گيري Lodging در عبارت هاي where، مايل به ايجاد شاخص B-tree روي اين ستون نباشيد. ولي Lodging مي تواند از مزيت شاخص نقش بيتي سود ببرد.

به صورت داخلي شاخص نقش بيتي مقادير مجزاي ستون ها را به هر ركورد مي نگارد (map) مي كند. در مورد اين مثال فرض كنيد در يك جدول بسيار بزرگ WORKER فقط دو مقدار Lodging(MATTS, WEITBROCHT) وجود دارند. از آنجا كه دو مقدار lodging وجود دارد، براي شاخص نقش بيتي مربوط به lodging نيز دو مدخل نقش بيتي مجزا وجود خواهد داشت. اگر در پنج سطر اول جدول، مقدار lodging برابر MATTS و در پنج سطر بعدي مقدار lodging برابر WEITBROCHT باشد، در آن صورت مدخل هاي نقش بيتي مربوط به lodging شبيه چيزي خواهند بود كه در زير نشان داده شده است.

Lodging bitmaps

MATTS:<1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 

WEITBROCHT:< 0 0 0 0 0   1 1 1 1

در اينجا هر عدد نماينده ي يك سطردر جدول WORKER است. از آنجا كه ده سطر در نظر گرفته شده اند، ده مقدار نقش بيتي نشان داده شده اند. وقتي نقش بيتي مربوط به lodging خوانده مي شود، پنج ركورد اول، داراي مقداري برابر MATTS (مقادير 1) و پنج ركورد بعدي فاقد اين مقدار خواهند بود (مقادير 0) اگر بيش از دو مقدار ممكن براي اين ستون مي داشتيد در اين صورت براي هر مقدار ممكن يك مدخل نقش بيتي مجزا وجود مي داشت.

بهينه ساز اوراكل حين پردازش پرس و جو قادر است. به صورت پويا مدخل هاي شاخص نقش بيتي را به شناسه هاي سطر (RowID) تبديل كند. اين قابليت تبديل به بهينه ساز امكان مي دهد كه هم براي ستون هايي با مقادير متمايز متعدد از طريق شاخص هاي B- tree)) و هم براي ستون هايي با مقادير متمايز اندك (از طريق شاخص هاي  نقش بيتي) از شاخص استفاده كند.

براي ايجاد شاخص نقش بيتي همان گونه كه در مثال زير نشان داده شده از عبارت bitmap در create index استفاده كنيد بايد در نام شاخص، وضعيت آن را به عنوان شاخص نقش بيتي مشخص كنيد تا تشخيص آن در طول عمليات تنظيم، آسان باشد.

Create bitmap index WORKERSBITMAP- LODGING

On WORKER (Lodging)

در صورت تصميم به استفاده از شاخص هاي نقش بيتي، بايد مزيت بهبود كارايي پرس و جوها را با هزينه كارايي انجام فرمان هاي مربوط به دستكاري داده ها بسنجيد. هر چه تعداد شاخص هاي نقش بيتي موجود روي يك جدول بيشتر باشد هزينه ي هر تراكنش بالاتر خواهد بود. نبايد شاخص هاي نقش بيتي را روي ستوني ايجاد كنيد كه مكررا مقادير جديدي به آن اضافه مي شوند. بعد از هر عمل افزودن مقدار جديد ستون lodging بايد نقش بيتي جديدي نيز براي آن مقدار جديد lodging ايجاد شود.

زمان ايجاد شاخص

شاخص ها بيشترين فايده را در جدول هاي بزرگتر و روي ستون هايي دارند كه احتمالا در عبارت هاي where ظاهر مي شوند يا در تساوي هاي ساده، مانند مورد زير:

Where Name = JOHN PEARSON.

And skill= WOODCUTTER

با در پيوند ها به صورت زير:

Where WORKER. Lodging=LODGUNG, Lodging

همچنين براي ستون هاي شاخص شده اي كه در عبارت where ذكر مي شوند، زمان بازيابي سريع تر خواهد بود البته به جز آن دسته از عبارت Where كه در آنها IS NULL, IS NOT NULL روي ستون شاخص شده به كار رفته اند. در صورتي كه عبارت where وجود نداشته باشد از هيچ شاخصي استفاده نمي شود. با اين كه order by مي تواند سبب استفاده از شاخص ها شود، فعلا نه distinct از شاخص ها استفاده مي كند و نه group by

زماني كه شاخص ناديده گرفته مي شود

اوراكل بايد بداند كه با ستون ساده اي كار مي كند كه مي تواند شاخص براي آن بيابد. اگر ستون شاخص شده اي در يك تابع مانند SUBSTR يا 11 تغيير كند، اوراكل از شاخص استفاده نخواهد كرد. هم MIN و هم MAX در صورتي كه به تنهايي با يك ستون به كار روند سبب استفاده از شاخص خواهند شد.

تنوع در ستون هاي شاخص شده

شاخص هاي سنتي (يعني B-tree) روي ستون هايي بيشترين سود را دارند كه تنوع قابل ملاحظه اي در داده هاي آنها وجود دارد. به عنوان مثال ستوني با مقدار Y يا N كه مشخص مي كند آيا يك شركت خاص، جزو مشتريان فعلي هست يا خير، براي شاخص سنتي، انتخاب خوبي نخواهد بود و عملا مي تواند سرعت اجراي پرس و جو را كم كند. ستوني حاوي شماره تلفن انتخاب خوبي خواهد بود. ستون كد منطقه اي، ممكن است انتخابي كاملا مرزي باشد.

وقتي كليد اصلي، بيش از يك ستون را در بر مي گيرد، بهتر است در بيان قيد كليد اصلي، ستون داراي بيشترين تنوع در اول قرار داده شود .اگر ستون ها داراي تنوع نسبتا يكسان باشند ستوني را اول قرار دهيد كه احتمال دستيبابي به آن بيشتر است.

بهتر است جدول هاي كوچك شاخص نشده باقي بمانند مگر آن كه اعمال يكتايي روي كليد اصلي مد نظر باشد. منظور از جدول كوچك، جدولي است كه كمتر از 30 سطح دارد ممكن است در يك برنامه ي كاربردي، جدولي با 100 سطر يا بيشتر نيز كوچك قلمداد شود. براي تعداد سطرهاي بيشتر از اين، شاخص زدن تقريبا هميشه سودمند خواهد بود.

از طرف ديگر براي ستون هايي كه مقادير بسيار كمي دارند شاخص هاي نقش بيتي يك روش ايجاد شاخص بسيار مناسب خواهند بود. شاخص هاي نقش بيتي معمولا براي ستون (نشانك) (flag) با مقادير محدودي چون Yو N استفاده مي شوند. شاخص هاي نقش بيتي مخصوصا هنگامي موثر هستند كه چندين شاخص نقش بيتي در يك پرس و جو استفاده شده باشد، بهينه ساز مي تواند با ارزيابي سريع ضوابطي كه براي آنها شاخص نقش بيتي وجود دارد سطرهايي را مشخص كند كه همه ي ضوابط خواسته شده را دارند.

تعداد شاخص هايي كه روي جدول به كار مي روند

در هر شاخص مي توانيد تا 16 ستون از يك جدول (يا مقداري حداكثر درحدود 1000 تا 2000 بايت در هر شاخص، بسته به سيستم عامل موجود) را شاخص بندي كنيد. شاخص بندي روي ستون هاي خيلي زياد، بر سرعت درج سطرهاي جديد تاثير مي گذارد: هر وقت يك عمل درج انجام مي شود بايد براي هر شاخص نيز يك مدخل جديد ايجاد شود. اگر جدول شما عمدتا براي پرس و جوها به كار خواهد رفت، تنها هزينه اي كه شاخص زدن روي حداكثر تعداد ستون ممكن (كه داراي مقادير متنوع بوده و البته در عبارت هاي where استفاده خواهند شد) در بر خواهد داشت، استفاده از مقداري فضاي ديسك بيشتر خواهد بود. معمولا ايجاد شاخص از هزينه ي مربوط به انجام كار و فضاي ديسك با ارزش تر است.

ستون هايي كه هيچ مقدار (NULL) هستند در شاخص ها، به جز شاخص هاي خوشه اي ظاهر نخواهند شد. مثلا اگر ستون Noon را در جدول COMFORT، نشان داده شده در زير، شاخص بندي كرده باشيد:

Select * from COMFORT

براي تمامي سطرها به جز سطر مربوط به San Franicisco 23-SEP-93 يك مدخل در شاخص وجود خواهد داشت. زيرا مقدار Noon در اين سطر NULL است.

شاخص هايي كه روي بيش از يك ستون ايجاد شده اند در صورتي كه مقدار هر يك از ستون ها، NULL نباشد يك مدخل خواهند داشت. اگر مقدار تمامي ستون هاي يك سطر NULL باشد، براي آن سطر هيچ مدخلي در شاخص ظاهر نخواهد شد.

از آنجا كه شاخص ها معمولا توسط عبارت هاي where حاوي يك شرط تساوي استفاده مي شوند سطري كه يك ستون با مقدار NULL داشته باشد با جمله اي select انتخاب نخواهد شد(به ياد داشته باشيد كه هيچ چيز با NULL مساوي نيست) شايد اين امر نتيجه اي مورد انتظار باشد. مثلا ممكن است ستوني براي كارمزد فروشندگان داشته باشيد ولي در صورتي كه به فروشنده اي كارمزد تعلق نگيرد به جاي قرار دادن صفر در آن ستون، مقدار آن را NULL بگذارد، شايد پرس وجوي زير:

Select Name , Commission

From COMMTSSION

Where commission> o

سريع تر اجرا شود، زيرا فروشندگاني كه كارمزد ندارند در شاخص ايجاد شده روي ستون commission ظاهر نخواهند شد.

قرار دادن شاخص در پايگاه داده ها

مي توانيد محل قرار گيري شاخص مربوط به يك جدول را با انتساب آن به يك فضاي جدول خاص، مشخص كنيد. فضاي جدولي، بخشي از ديسك است كه جدول ها و شاخص ها در آن ذخيره مي شوند و هر پايگاه داده ها مي تواند چندين فضاي جدولي، هر يك با نام خاص خودشان، رادارا باشد. شاخص مربوط به هر جدول بايد در آن فضاي جدولي ذخيره شود كه به صورت فيزيكي در گرداننده ي ديسكي جدا از فضاي جدولي داده ها قرار داشته باشد. با اين كال عامل بالقوه براي رقابت بر سر فضاي ديسك بين فايل هاي فضاهاي جدولي ضعيف مي شود.

براي تعيين فضاي جدولي جهت قرار دادن شاخص به دنبال جمله ي index كلمه ي tablespace و نام فضاي جدولي نوشته مي شود كه در مثال زير نشان داده شده است

Create index workerskill_name _skill on

WORKER(Name, skill)

                   Tablespace GBTALBOT

GBTALBOT اسمي است كه به يك فضاي جدولي كه قبلا توسط مدير پايگاه داده ها ايجاد شده، داده شده است، استفاده از گزينه ي tablespace در جمله ي create indx معمولا فقط در پايگاه هاي داده اي بزرگي لازم است كه براي آنها بهينه سازي فضا يا استفاده ي تنك (sparse) از آن اساسي باشد.اگر فكر مي كنيد كه ممكن است استفاده از آن لازم باشد، با مدير پايگاه  داده هاي خود مشورت كنيد.

بازسازي شاخص

اوراكل قابليت بازسازي سريع شاخص را فراهم كرده و اجازه مي دهد تا شاخصي را بدون حذف شاخص موجود از نو ايجاد كنيد. به جاي استفاده از جدول اصلي به عنوان منبع داده ها، شاخص موجود فعلي به عنوان منبع داده ها براي شاخص جديد استفاده مي شود. در زمان بازسازي شاخص مي توانيد پارامترهاي tablespace , storage آن را تغيير دهيد.

در مثال زير شاخص WORKER- PK  از طريق عبارت rebuid بازسازي مي شود. پارامترهاي ذخيره سازي آن براي استفاده از يك گستره ي آغازين به اندازه ي 10 مگابايت و گستره هاي بعدي به اندازه ي 5 مگابايت در فضاي جدولي INDX-2 تغييرداده مي شوند.

Alter index WORKER_PK rebuid

Storgae (initial 10M next 5M pctincreaseo)

Tablespace INDX_2

نكته

هنگام بازسازي شاخص WORKER- PK بايد فضاي كافي براي وجود همزمان هر دو شاخص قديمي و جديد وجود داشته باشد. پس از آن كه شاخص جديد ايجاد شد شاخص قديمي حذف و فضاي اشغال شده توسط آن آزاد خواهد شد.

وقتي شاخص را بر اساس ستون هايي ايجاد مي كنيد كه قبلا شاخص خورده اند، اوراكل مي تواند از شاخص هاي موجود به عنوان منابع داده براي شاخص جديد استفاده كند به عنوان مثال اگر يك شاخص دو ستوني براي (loding , Name) ايجاد كنيد، در صورتي كه بعدا قصد ايجاد شاخص روي ستون Name را داشته باشيد، اوراكل از شاخص موجود به عنوان منبع داده براي شاخص جديد استفاده خواهد كرد. لذا در صورتي كه شاخص ها را به ترتيبي ايجاد كنيد كه قادر به استفاده از اين ويژگي باشند كارايي فرمان هاي cerate index بهبود خواهد يافت.

فضاهاي جدولي وساختار پايگاه داده ها

كساني كه زماني با كامپيوتر كار كرده اند با مفهوم فايل (file) آشنا هستند فايل، محلي روي ديسك است كه اطلاعات در آن ذخيره مي شوند و يك نام مشخص نيز دارد. اندازه ي آن معمولا ثابت نيست اگر اطلاعاتي به فايل اضافه كنيد، بزرگتر شده و فضاي ديسك بيشتري را تا حداكثر فضاي موجود، اشغال مي كند. اين فراروند توسط سيستم عامل مديريت مي شود و غالبا اطلاعات فايل در بخش هاي كوچكتر ومتعددي روي ديسك توزيع مي شوند كه لزوما به صورت فيزيكي نزديك به هم نيستند. سيستم عامل  اتصال منطقي اين بخش هاي كوچك را بر عهده دارد بدون اينكه شما اصلا از آن آگاه باشيد براي شما فايل به صورت كاملا يك پارچه به نظر مي رسد.

اوراكل از فايل ها به عنوان قسمتي از طرح سازماندهي خود استفاده مي كند ولي ساختار منطقي آن فراتر از مفهوم فايل است هر فضاي جدولي ناحيه اي روي ديسك است شامل يك يا چند فايل ديسكي. هر فضاي جدولي مي تواند حاوي چندين جدول، شاخص يا خوشه باشد. از آنجا كه اندازه ي هر فضاي جدولي ثابت است با اضافه شدن سطر به جدول هاي آن احتمال پر شدنش وجود دارد. وقتي اين اتفاق رخ دهد، كسي كه مجوز DBAرا دارد، قادر به گسترش فضاي جدولي خواهد بود. اين گسترش با ايجاد يك فايل ديسكي جديد و افزودن آن به فضاي جدولي يا گسترش فايل هاي داده اي موجود انجام مي شود سپس سطرهاي جديد را مي توان به جدول هاي موجود افزود و بنابراين جدول هاي مذكور در هر دو فايل سطرهايي خواهند داشت يك يا چند فضاي جدولي در كنار هم يك پايگاه داده ها را به وجود مي آورند.

هر جدول يك منطقه اي واحد از فضاي ديسك موسوم به قطعه (segment) را دارد كه در فضاي جدولي براي آن كنار گذاشته شده است هر قطعه نيز يك منطقه اي اوليه از فضاي ديسك دارد كه گستره ي آغازين (initial extent) ناميده شده و در فضاي جدولي براي آن كنار گذاشته شده است. وقتي قطعه ي مذكور، اين فضا را كاملا استفاده كرد گستره ي بعدي يعني منطقه ي واحد ديگري از فضاي ديسك براي آن كنار گذاشته مي شود. و قتي اين منطقه نيز كاملا استفاده شد، باز هم گسترهي بعدي كنار گذاشته مي شود اين فراروند تا زماني كه تمام فضاي جدولي پر شود براي هر يك از جدول ها ادامه مي يابد. در آن موقع كسي بايد يك فايل جديد به فضاي جدولي اضافه كند يا فايل هاي فضاي جدولي را گسترش دهد تا امكان رشد بيشتر براي جدول ها فراهم شود.

اگر اين نكته گيچ كننده به نظر مي رسد، ممكن است يك نمونه مشابه قديمي به روشن شدن مطلب كمك كند (شكل ) هر پايگاه داده ها را مانند بلوكي در شهر و هر فضاي جدولي را مانند يك قواره زمين محصور در نظر بگيريد. در ابتدا بلوك مذكور نسبتا خلوت است. فقط قواره هاي محصور كمي وجود دارند و فضاي باز و تصاحب نشده فراوان است. قواره اي اول (فضاي جدولي يك) تحت مالكيت جي، بي تابوت است و او آن را (مزرعه ي يك) مي نامند. او با غچه هاي متعددي كشت مي كند چند رديف ذرت، چند رديف لوبيا وچند رديف هويج هر يك از اينها مانند يك جدول است كه سطرهاي خود را داشته و هر يك در منطقه يا (گسترده ي آغازين) مربوط به خود كشت شده است. او تصميم مي گيرد كه پس از هويج ها ذرت بيشتري كشت كن ولي در مي يابيم كه آن بخش از زمين كاملا استفاده شده است. وي به همين ترتيب چند رديف لوبيا و هويج نيز اضافه مي كند تا اين كه زمين به صورت تكه هايي از بخش هاي مختلف (چهل  تكه) در مي آيد.

وي سرانجام اين قواره را كاملا پر مي كند . فضاي جدولي او پر شده است سپس مقداري زمين خالي در انتهاي ديگر بلوك خريده، دور آن را حصار كشيده و آن را (مزرعه ي دو) نام گذاري مي كند. حال فضاي جدولي او وسيع تر است . اگر چه قواره هاي زمين (يعني فايل ها) به صورت فيزيكي به هم متصل نيستند هنوز مالكيت هر دوي آنها با تالبوت است فضاي جدولي هنوز (جي. بي تالبوت) و شامل دو قواره اي است (مزرعه ي يك ) و (مزرعه ي دو) اكنون او مي تواند رديف هاي بيشتري از ذرت، لوبيا و هيچ در قواره اي دوم كشت كند. و به همين شكل،مصرف گسترده هاي ديگر ادامه مي يابد.

هر پايگاه داده ها شامل يك فضاي جدولي سيستم نيز هست. اين فضا همان ساختمان شهرداري بلوك است. جايي كه مدارك مالكيت زمين ها و نشاني ها نگهداري مي شوند. اين فضا شامل (فرهنگ داده ها) اسامي و موقعيت قرار گيري تمامي فضاهاي جدولي، جدول ها، شاخص ها و خوشه هاي مربوط به اين پايگاه داده ها است.

ساختار، پايگاه داده هاي اوراكل به صورت بلوكي از شهر

شكل نشان مي دهد كه يك پايگاه داده ها با مجموعه اي معمولي از فضاهاي جدولي، جدول ها، شاخص ها، خوشه ها و گستره ها به چه شكل است. پايگاه داده ها توسط مدير پايگاه داده هاي سيستم ايجاد ونام گذاري مي شود و معمولا همين شخص فضاهاي جدولي را آماده كرده واجازه ي استفاده از آنها را به كاربران مي دهد. در اين پايگاه داده ها كه TALBOT ناميده شده، فضاهاي جدولي آماده شده GEORGE, SYSTEM, JONES, ADAH ناميده شده اند.

درون فضاي جدولي، جدول ها، شاخص ها و خوشه ها قرار گرفته اند. هر جدول با يك گستره ي آغازين كه به آن اختصاص يافته و يك گستره ي بعدي آغاز به كار مي كند هر گاه جداول از گستره ي فعلي بيرون بزند اندازه داده شده تعيين كننده ي ميزان فضايي است كه بايد به جدول اضافه شود.

ساختار پايگاه داده هاي اوراكل كه به طور معمول توصيف مي شود (پايگاه داده هاTALBOT:)

در اين شكل همه ي جدول هاي WORKER, WEATHER, COMFORT به خارج از گستره ي آغازين خود رشد كرده و فايل آغازين فضاي جدولي يعني HOME. ONE را كاملا مصرف كرده اند. COMFORT به دو گسترده ي اضافي خود واقع در فايل دوم يعني HOME. TWO رشد يافته است هر دو جدول WORKER, WEATHER نيز يك گسترده ي اضافي در فايل دوم دارند. پس از آن كه استفاده از فايل دوم لازم شد، دقيقا به همان صورت كه خوشه اي براي جدول هاي HOCKEY ايجاد شد شاخصي روي جدول WORKER ايجاد شد.

فرمان create tablespace

فرمان create tablespace اين امكان را فراهم مي آورد كه يك يا چند فايل فورا به فضاي جدولي اختصاص يابند. همچنين مي توان در اين فرمان فضاي پيش فرضي را مشخص كرده كه جدول هاي ايجاد شده بدون عبارت صريح مربوط به ذخيره سازي در فرمان create table  از آن استفاده كنند.

قالب اصلي فرمان cerate tablespace بدين صورت است:

Create tablespace TALBOT datafile 'HOME. ONE' size 1000k

Default storage (initial 25k next 10k

                   Mincrease 1 maxextents 100

                   Pctincrease

permanent

نكته

مي توان فضاهاي جدولي را از طريق فرمان alter tablespace به صورت فقط خواندني (READ ONLY) تعيين كرد. Alter tablespace را در مراجع الفبايي ببينيد.

نكته

كلمه ي كليدي permanent در فرمان create tablespace به اوراكل مي گويد كه شما اشياء پايدار (مانند جدول ها) را در اين فضاي جدولي ذخيره خواهيد كرد در صورت استفاده از فضاي جدولي فقط براي قطعه هاي موقت مي توان كلمه كليدي temporary را به جاي آن به كار برد. مقدار پيش فرض، permanent است.

فايل آغازيني كه به اين فضاي جدولي اختصاص مي يابد و اندازه ي آن همچنين به بايت است نه بلوك، در فرمان ذكر مي شوند. تعداد بايت ها يك عدد صحيح است و مي توان به دنبال آن k (براي ضرب عدد مذكور در 1024، يا تقريب يك هزار ) يا M (براي ضرب عدد مذكور در 1048576، يا تقريبا يك ميليون) قرار دارد. در صورتي كه ذخيره سازي در جمله create table مشخص نشده باشد، محل ذخيره سازي كه يك جدول براي خود خواهد گرفت با عبارت ذخيره سازي پيش فرض مشخص مي شود. در اينجا اندازه گسترده ي پيش فرض آغازين، 25 كيلو بايت (25 K bytes) (و نه 25 بلوك) و اندازه ي گستره ي(افزوده شده ي ) بعدي، 10 كيلوبايت (10K bytes) خواهد بود.

Minextents به شما اجازه مي دهد كه هنگام ايجاد جدول ها، گستره هاي بيشتري غير از اولين گستره را كنار بگذاريد اين گستره ها لزوما با گستره ي آغازين يا با يكديگر پيوسته (به صورت فيزيكي مجاور) نخواهند بود اما دست كم فضا نگه داشته (رزرو) خواهد شد.

Maxextents حد مجاز گستره هاي اضافي است از اوراكل 3/7 به بعد مي توانيد آن را به صورت maxextents UNLIMITED (نامحدود) تعيين كنيد كه در اين صورت هيچ محدوديتي در مورد تعداد گستره هاي مجاز براي آن جدول يا شاخص وجود نخواهد داشت.

Pctincrease ضريب رشد گستره ها است. وقتي يك مقدار غير صفر در آن قرار داده شود هر گستره با درصد مشخص شده از گستره ي قبلي بزرگتر خواهد بود. اين كار، كاهش تعداد گستره ها و فضاي ناپيوسته ي مورد استفاده توسط جدول هايي را به دنبال دارد كه بزرگتر مي شوند، ولي باعث مي شود كه فضاي اختصاص يافته به جدول ها به صورت نمايي رشد كند. اگر حجم داده ي موجود در جدول با نرخ ثابتي رشد كند، بايد مقدار pctincrease را صفر قرار دهيد.

مقادير پيش فرض براي پارامتر ذخيره سازي به سيستم عامل بستگي دارد. مقادير حداقل و حداكثر براي هر يك از اين گزينه ها در مراجع الفبايي اوراكل تحت عناوين create table و (ذخيره سازي) در دسترس هستند. اين گزينه ها را مي توان با فرمان alter tablespace تغيير داد. فرمان create table براي جدول LEDGER به صورت زير است.

منابع:

-         مفاهيم مبنايي و مديريت بانك اطلاعاتي oracle 8 مولف: جهاندار رضايي انستيتوايز ايران 1378

-         مرجع كامل اوراكل 8 نوشته جورج كوچ، كوين لوني ترجمه: جمشيد تقي پور، امير فرخ قنبرپور موسسه انتشارات بهينه 1380

-         كتاب آموزش oracle 8 مولف كارون كالو مترجم فرهاد قلي زاده،نشر علوم 1380

-         مرجع كامل بانك اطلاعاتي اوراكل در سيستمهاي ويندوز مولف علي محبوبي نشر علوم 1382

فهرست مطالب:

مقدمه:1

تغيير محيط اوراكل. 2

شاخص ها2

ايجاد شاخص.... 5

اعمال يكتايي.. 7

ايجاد شاخص يكتا8

ايجاد شاخص نقش بيتي (Bitmap)10

زمان ايجاد شاخص.... 12

زماني كه شاخص ناديده گرفته مي شود. 13

تنوع در ستون هاي شاخص شده. 13

تعداد شاخص هايي كه روي جدول به كار مي روند. 14

قرار دادن شاخص در پايگاه داده ها16

بازسازي شاخص.... 17

فضاهاي جدولي وساختار پايگاه داده ها19

فرمان create tablespace. 23

منابع:27

تحقیق درباره بورس

مقدمه

روشن است كه اقتصاد كلاسيك كه مشخصه آن رقابت كامل و ذره اي بودن بنگاههاست، نيازي به وجود بورس اوراق بهادار نمي‌بينيد. با گذار از اقتصاد كلاسيك و توسعه ابعاد توليد، حجم سرمايه گذاريها نيز بزرگتر و قابل ملاحظه تر مي‌شود و نحوه تامين منابع مالي براي اين سرمايه گذاريها دشوارتر مي‌گرددد. با ورود اقتصاد به دوره توليدانبوه، نقش بورس اوراق بهادار در اقتصاد چشمگير تر مي‌شود. بطوري كه امروزه جملات كليشه اي:
( بورس اوراق بهادار قلب اقتصاد است). و يا: (بورس اوراق بهادار ميزان الحراره اقتصاد كشور است) واقعيتي غير قابل انكارند. علماي اقتصاد بورس اوراق بهادار را براي تامين وتجهيز منابع مالي حياتي مي‌دانند وعلماي اجتماعي از آن به عنوان ابزاري كه به توزيع وتقسيم مالكيت وثروت كمك مي‌كند، سخن مي‌گويند.

از نظر بدبينان، بورس اوراق بهادر (قمار خانه) اي است كه يكشبه مي‌شود در آن ميليونر شد و يا به افلاس افتاد. اقتصاد دانان راديكال نيز بورس را مظهر اقتصاد سرمايه داري با همه ابعاد منفي آن مي‌دانند.

پاسخ به اين دو گانگي و تعارض چيست؟ كداميك از نظريات ضد و نقيض فوق صحيح است؟ جواب اين است كه هر دو و هيچكدام! همه مظاهر اقتصاد جديد، خوب و بد و زشت و زيبا را باهم دارند. تقريبا هيچ پديده اي همه حسن نيست. بهترين ابزارها چنانكه در جاي نامناسب بكار گرفته شوند، نتجيه مطلوب به بار نمي‌آورند.ديناميت را هم براي تخريب و هم براي ساندگي بكار مي‌برند و چاقوي تيز را ايضا" و مگر در مورد پول و ثروت و حتي علم و تكنولوژي حكمي‌جز اين مي‌توان روا دانست؟

اگر اهميت نقش بورس اوراق بهادار در اقتصاد امروز چنان است كه نمي‌توان از آن چشم پوشيد، لاجرم آيا بايد به نتايج و آثار منفي آن نيز تن داد؟ آيا جنبه هاي مثبت آن در حدي هست كه بتوان جنبه هاي منفي در پرتو آن ناديده گرفت؟ و آيا مي‌توان جنبه هاي منفي را از ميان برداشت و يا به حداقل رساند؟

تجارب تاريخي در اين خصوص كمك زيادي به ما مي‌كنند. مسنتر ها بحران بزرگ 1929 و دانشجويان فعلي بحران 1987 را به ياد مي‌آوردند كه هر دو از بورس اوراق بهادار نيويورك شروع شده اند. در هر دو مورد دنياي سرمايه داري تا لبه پرتگاه نيستي رفته است.

واقعيت اين است كه ساختار وعملكرد نهادهاي اقصادي در سطوح مختلف توسعه هر كشور متفاوتند در جوامع توسعه نيافته هر يك از از نهادها- واز جمله بورس اوراق بهادار- با ساير جنبه ها و امور اين جوامع هماهنگي وهمخواني دارد. اگر بقيه نهادها، مثلا نظام مالياتي ويا تامين اجتماعي، داراي كار آيي مناسبي نيستند، نمي‌توان انتظار داشت كه يك نهاد خاص، مثل بورس، بتواند فارغ از كيفيت عملكرد ساير نهادها، دقيق و منظم همچون بورسهاي ممالك پيشرفته فعاليت كند. در جهان در حال توسعه، آنچه اهميت دارد، جهت حركات وفعاليتهاست اگر مقرر گرديده است. از نهادي مثل بورس اوراق بهادار استفاده بهينه بعمل آيد، مراقبتي وسواس گويند نيز بايد، مبذول گردد تا جهت فعاليت بورس روبه اصلاح و بهبود باشد اين مشق اقتصادي مستلزم مداومت و مواظبت مسئولان اقتصاد  كشور است.

سابقه وتاريخچه بورس

- ريشه هاي ايجاد بورسهاي بزرگ امروز جهان را بايد در بازارهاي مكاره قرون وسطي جستجو كرد. در بادي امر, اجتماعات بازرگاني با تشريفات مذهبي توام بود. در واقع, زيارتگاههاي

مخصوصي كه در آن مراسم مذهبي انجام مي‌گرفت به تدريج و به طور ضمني محل داد و ستد امتعمه مختلف نيز شده بود. زوار اماكن متبركه, در عين حال كه قصد قربت يا برائت داشتند كالاهايي نظير عطر, ادويه و جواهر نيز خريد و فروش مي‌كردند. اين اماكن متدرجا" با افزايش جمعيت و رونق كسب وكار به مراكز تجارتي دائمي‌تبديل شد.

فعاليت مراكز تجاري, قرنهاي متمادي همراه و همگام با توسعه جوامع ادامه يافت است. در اين مراكز, معاملات بدوا كالا به كالا يا پاياپا بود, ليكن مشكلاتي كه در انجام معاملات پاياپاي وجود داشت, واسطه مبادله اي به نام پول به وجود آورد كه خود ابتدا به صورت كالا بود, سپس به پول فلزي تغيير شكل داد و امروزه به صورت پول كاغذي يا اسكناس در آمده است.

در قرون وسط كه تجارت به تدريج رونق مي‌گرفت, بازرگانان در ميدانهاي مخصوصي دور هم جمع مي‌شدند و به داد و ستد  مي‌پرداختند و به تدريج بازارهاي مكاره براي كالاهاي مختلف به وجود آمد. اين بازارها در بنادر و مراكز تجاري رونق بيشتري داشته اند. در اين بازار ها نه فقط مبادلات كالاها, بلكه معاملات بروات و اوراق تجاري نيز صورت مي‌گرفت. مثلا در ايتالياي قرون وسطي در شهرهاي ونيز, فلورانس و جنوا معملات اوراق و بروات تجاري رواج زيادي داشته است.

در اواخر قرون وسط ملاقات بازرگانان به تدريج صورت منظمي‌به خود مي‌گرفت. در قرن پانزدهم و حوالي 1450 ميلادي, بازرگانان و كسبه بلژيكي در شهر بورژ مركز فلاندر در شمال غربي بلژيك در ميداني به نام (تربوئوس) در مقابل خانه بزرگزاده اي به نام فن در بورزه جمع مي‌شدند و به داد و ستد مي‌پرداختند. ميادين محل تجمع بازرگانان به تدريج به (بورس) مشهور شد. لزوم تاسيس تالار بورس در شهر آنورس بلژيك در 1460 احساس گرديد. و آن زماني بود كه شهر بورژ به دليل پيشروي دريا رو به ويراني گذاشته بود و عده زيادي از بازرگانان شهر (بورژ) به بندر آنورس در بلژيك كوچ كرده بودند.

نام (بورس) بدين ترتيب ابتدا به اجتماع بازرگاني و صرافان و دلالان اطلاق مي‌شد در نقاط غير مسقف جمع مي‌شدند. ليكن در قرون بعد و به تدريج محلهاي سر پوشيده مخصوصي براي اين معادلات ايجاد گرديده. روشن است كه منظور از سال تاسيس بورس در اسناد اقتصادي اغلب سال تاسيس تالارهاي بورس سرپوشيده يا سال اعطاي پروانه دولتي است در حالي كه مراكز بورس غير رسمي‌و غير مسقف دهها و بلكه صدها سال پيش از آن وجود داشته است.

تحولات اقتصادی و اجتماعی قرون شانزده و هفده که تحت آن برخی از جوامع آن روز از قیود دوره فئودالیزم رها شده و گام به دورن اقتصاد تجاری می گذاشتند، پایه های تحولات عظیمی گردید که اصطلاحا (رنسانس) لقب گرفت و انقلاب صنعتي را به بار آورد. انقلاب صنعتی محتاج منابع مالی فراوان بود که نظام بانکی در وهله نخست و بورس اوراق بهادار در مرحله بعد آن را تامین کرد. سرمایه گذاریهای بزرگی که در صنایع مختلف صورت می گرفت، دیگر خارج از توان و بنیه مالی یک شخص یا یک خانواده بود. تامین این سرمایه گذاریها یا به کمک نظام بانکی صورت می گرفت که استفاده غیر مستقیم از پس انداز های افراد است و یا از طریق خرید سهام واحدهای تولیدی وتجاری در بورس اوراق بهادار که استفاده مستقیم از سرمایه های کوچک افراد است و دارندگان سهام مالکان بخشی از واحد صنعتی یاتجاری به حساب می آیند بدین ترتیب، سهام، که نماینده بخشی از دارایی یک واحد اقتصادی است نیز به تدریج برای خود، بازار خرید و فروش پیدا کرد و بالاخره، امروزه باید از بورس معاملات پولی و یا بورس اسعار نیز سخن گفت. خرید و فروش پول کشورهای مختلف ابتدا برای تامین نیازهای وارداتی و صادراتی به پول خارجی صورت می گرفت. لیکن دنیای فعلی شاهد فعالیت بورسهای بزرگ ارز است که عمده معاملات آن برای کسب سود و انتفاع از نوسانات بهای پولها در مقابل یکدیگر است. لذا به طور خلاصه می توان تالار های بورس امروزی را به سه دسته کلی تقسیم کرد:

1-   بورس کالاها،

2-   بورس اسعار،

3-   بورس اوراق بهادار،

اگر چه در این تحقيق، هدف ما مطالعه گروه سوم یعنی بورس اوراق بهادار، است. مع هذا، بی مناسبت نیست که به اختصار به دو بورس نیز دیگر اشاره کنیم.

1-    بورس کالا

بورس معاملات کالاها،بازار خرید و فروش دائمی و منظمی است که در آن کالاهای معینی مورد معامله قرار می گیرند. در بورسهای کالا، بیشتر کالاهای خام ومواد اولیه، مورد معامله واقع می شود، مثل: گندم، جو، آرد، شکر، دانه های روغنی، قهوه، کاکائو، فلفل، خوراک دام، آهن، مس، سرب،قلع، زغال سنگ، نفت، کائوچو، پنبه، چرم، پشم و برخی مواد شیمایی.

ناگفته نماند که برخی از بورسهای کالا، بورس عمومی کالاها هستند، یعنی کالاهای متنوعی در آن داد و ستد می شوند و برخی نیز بورس کالای خاصی هستند (مثل بورس پنبه نیویورک) از مشخصه های مهم بورسهای کالا می شود موارد زیر را نام برد:

1-   کالا عموما در خود بورس موجود نیست، بلکه احیانا نمونه یا مسطوره آن وجود دارد.

2-   کالای مورد معامله در بورس، کالای طبقه بندی شده، استاندارد شده و دارای مشخصات کامل است به طوری که خریدار و فروشنده از مشخصات کالای مورد معامله کاملا مطلعند.

3-   کالای مورد معامله در بورس باید قابلیت تولید مجدد داشته باشد. به مرکز فروش کالاهای هنری و یا تمبرهای پستی و نظایر آن بورس کالا اطلاق نمی شود.

2-    بورس اسعار

خرید و فروش پول کشورهای مختلف در بورس معاملات پول صورت می گیرد. سوالی که ممکن است به ذهن خواننده غیر حرفه ای خطور کند این است که اساسا" چرا باید پول کشورهای مختلف خرید و فروش شود؟ پاسخ به این سوال دو جنبه متفاوت دارد اولی این که بهای کالاهای وارده به یک کشور باید به پولی که مورد قبول صادر کننده است پرداخت شود. چه پولی مورد قبول صادر کننده است؟ پولهای کلیدی و مهم جهان، پولهایی هستند که عموما مورد درخواست و وارد کننده برای به دست آوردن این پولها باید به بازار آنها، یعنی بورسهای اسعار مراجعه کند.

دوم، بورسهاي معاملات پولی به تدریج شاهد معاملات صوری و سفته بازی شده است به این معنا که خریدار یک پول لزوما برای تامین نیازهای وارداتی و یا پرداخت دیون خود به خرید پول خاصی مبادرت نمی کند، بلکه نوسانات بهای پولهای مختلف در مقابل یکدیگر می تواند مبنای داد و ستدهای ارزی سود جویانه شود. بدین ترتیب، خرید و فروش پولهای کشورهای مختلف شبیه خرید و فروش هر کالای دیگری به عنوان یک کسب و کار متداول درآمده است. بورسهای پول در دنیا شاهد معاملات متعدد و متنوعی است که موجب نقل و انتقال عظیم پولهای مختلف به  منظور کسب سود از تغییر ارزش ارزهای گوناگون است. علاوه بر معاملات نقدی ارزها، معاملات سلف معاملات تعویضی، معاملات اختیاری و معاملات سلف استاندارد و انواع دیگری از خرید و فروش پولها در بازار بورس، فعالیت در این مرکز را به صورت یکی از تخصصی ترین مشاغل جهان درآورده است.

3-    بورس اوراق بهادار

بورس اوراق بهادار یک بازار رسمی و دائمی است که در یک محل معین تشکیل می شود و در آن اوراق بهادار مورد معامله قرار می گیرند. لذا، در صحبت از بورس اوراق بهادار قبل از هر چیز باید مشخص شود که اوراق بهادار یعنی چه؟

بدیهی است که مشهورترین اوراق بهادار همان پول کشورهای مختلف است، که چنانچه گفتیم، در بورس معاملات پول خرید و فروش می شوند. بعد از آن باید از سه نوع اوراق بهادار اصلی نام برد که بورسهای اوراق بهادار عموما محل خرید و فروش این گونه اوراق هستند:

الف) سهام شرکتها و واحدهای تولیدی، تجارتی و خدماتی.

ب) اوراق قرضه منتشره توسط دولت و موسسات خصوصی.

ج) اسناد خزانه.

نقش بورس اوراق بهادار در اقتصاد

از دید اقتصاد کلان، نقش بورس اوراق بهادار از چهار بعد قابل تامل است:

الف) تجهیز منابع مالی از طریق فروش اوراق قرضه و سهام یکی از مطمئن ترین راههای جمع آوری وجوه لازم برای سرمایه گذاری است. واحدهای تولیدی و تجاری به عوض استقراض از نظام بانکی می توانند تحت ضوابطی از طریق فروش سهام یا قرضه در بورس اوراق بهادار نیاز های مالی خود را تامین کنند.

اگر در گذشته ایجاد واحدهای کوچک با تامین سرمایه از سوی یک شخص یا یک خانواده میسر بود، امروزه دیگر تاسیس واحدهای بزرگ تولیدی و تجارتی چنان سرمایه انبوهی می طلبد که از توان مالی یک فرد یا یک خانواده خارج است. تولید انبوه که با اصل صرفه جوییهای ناشی از ابعاد تولید توجیه می شود، مشخصه اقتصاد های پیشرفته امروزی است وتامین منابع مالی لازم برای ایجاد این گونه واحدها از طریق انتشار سهام و فروش آنها در بورس اوراق بهادار بهترین طریق تجهیزمنابع شناخته شده است.

نمونه های سرمایه گذارهای بزرگ در اقتصاد امروز ایران فراوانند. مثلا مجتمع پتروشیمی اراک با هزینه های معادل یکصد میلیارد ریال، مجتمع آلومینیوم بندر عباس با سرمایه ای معادل 120 میلیارد ریال و طرح متروی تهران با هزینه اولیه ای معادل پانصد میلیارد ریال ساخته می شود که به وضوح از توان مالی یک شخص یا یک خانواده خارج هستند. در ایران، البته، این سرمایه گذاریها توسط دولت انجام شده، اما شق قابل تصور دیگر تامین سرمایه این طرحها از طریق مثلا فروش اوراق قرضه ملی است. در این صورت نه فقط بار مالی دولت کاهش می یابد، بلکه مراقبت و مواظبت عمومی از طرح- مراقبت به معنای نظارت بر مدیریت و حفاظت از سرمایه ها- کار آیی سرمایه گذاریها را بالا می برد.

ب)تقسیم مالکیتهای بزرگ از طریق فروش سهام آنها در بورس اوراق بهادار از دید اقتصاد کلان به هدفهای توزیع عادلانه تر در آمد و نیز ایجاد احساس مشارکت در عموم افراد جامعه در فعالیتهای تولیدی و تجارتی کمک زیادی می کند. مالکیت یک بنگاه عظیم توسط یک فرد یا معدودی از افراد که قادر به تامین مالی آن هستند هم قابل قیاس با مزایای (مالکیت انبوه) نیست. حتی چنانچه امکان تامین منابع سرمایه گذاریهای بزرگ توسط یک یا چند خانوار فراهم باشد و حتی اگر امکان تامین مالی سرمایه گذاریهای بزرگ با استقراض بانکی میسر شود، مع هذا انتشار و فروش سهام به عموم، به منظور تامین منابع مالی مرجح است.

بسیاری از جامعه شناسان، توزیع مالکیت را بین عموم طبقات به لحاظ اجتماعی مفید می دانند. امری که از دو قطبی شدن جامعه جلوگیری می کند و عصیانها و ناآرامیهای اجتماعی را تخفیف می بخشد.

ج) بورس اوراق بهادار یک بازار کامل است. بازارهای رقابت کامل یا بازارهای کامل در متون درسی اقتصاد خصوصیتهای شناخته شده ای دارند که همه طلاب علوم اقتصادی کم و بیش با آن آشنا هستند متجانس بودن محصول اولین خصوصیت بازار کامل است که بورس اوراق بهادار حائز آن است. اگر شما سهم يك واحد واحد توليدي را از بورس خریداری می کنید، دیگر مهم نیست کدام قطعه سهم را به شما می دهند و یا چه کسی فروشنده آن است. بازار کامل که عبارت از ورود و خروج آزادانه به آن است، در بورس اوراق بهادار جمع است. هر کس که دارای اوراق بهادار ثبت شده در بورس است می تواند.به بورس مراجعه کرده و آن را عرضه کند و هر کس مایل به خرید این اوراق است می تواند آزادانه مراجعه کرده و اوراق مورد نظر خود را خریداری کند. نتیجه مستقیم این وضعیت این است که نیروهای عرضه و تقاضا می توانند آزادانه و بی هیچ مانع و رادعی عمل کرده و قیمت رقابتی را معین کنند.

د) وجود فضای یک بازار کامل در بورس اوراق بهادار تخصیص مطلوب منابع را میسر می سازد. بورس اوراق بهادار با تعیین رقابت آمیز بهاي سهام به عنوان ابزار انتظامی اقتصاد، مدیران غیر کارا و ضعیف را تنبیه و مدیران مبتكر و قدرتمند را تشویق می کند یک شرکت زیاده نمی تواند از طریق بورس به تامین نیازهای مالی خود اقدام کند و بالعکس یک شرکت سود آور قادر است به سهولت از طریق فروش سهام خود تامین مالی شود. تفکیک سره از ناسره که در بورس اوراق بهادار بدون ملاحظه صورت می گیرد تخصیص نامطلوب منابع را قلم بطلان می کشد.

نقش بورس از دید سرمایه گذاران

از دید سرمایه گذاران، نقش بورس از جنبه کسب سود مناسب، مشارکت در مالکیت، اداره امور شرکت از طریق اعمال حق رای، نقدینگی دارایی، پوشش در مقابل تورم و معافیت های مالیاتی قابل ذکر است:

الف) خرید سهام برای کسب سود:

سرمایه گذاری در سهام شرکتها مثل بسیاری دیگر از فرصتها و امکانات سرمایه گذاری هدف اولیه ای را تعقیب می کند که عبارت است از کسب سود. آسانترین راه بکارگیری پس اندازها شاید سپرده گذاری نزد بانکهاست. اما این راه معمولا بهترین راه نیست خرید مستغلات و برخی دیگر از داراییهای سرمایه ای هم روشهایی قابل تصورند. اما عموما دشوار و غیر عملی هستند. خاصه این که سرمایه گذاران کوچک، قدرت انعطاف کمتری برای استفاده از وجوه خود در کالاهای فیزیکی دارند. اما سرمایه گذاری در اوراق سهام مشکل تقسیم ناپذیری طرحهای بزرگ را حل می کند.

بورس اوراق بهادار، سرمایه گذاری در اوراق بهادار را تسهیل می کند سخت گیریهای لازمی که در پذیرش اوراق بهادار مختلف در بورس صورت می گیرد تا حدود زیادی دغدغه خاطر سرمایه گذاران از طریق بورس را کاهش می دهد.

بدیهی است که سرمایه گذاری در اوراق بهادار بدون مراجعه به بورس هم ممکن است ولی سوال این است که چند درصد افراد تخصص و امکان لازم برای رسیدگی و تجزیه و تحلیل وضعیت مالی صادر کننده این اوراق را دارند بدیهی است که میزان مراجعه مردم به بورس، بستگی به سطح توسعه اقتصادی کشور دارد و طبیعتا در سطوح پایین توسعه، بورس اوراق بهادار رونق چندانی ندارد. مع هذا باید اذعان داشت که تالار بورس مکان مشخصی برای مراجعه خریداران و فروشندگان فراهم می آورد و مقررات بورس، انجام معاملات را تسهیل می کند.

ب) اعمال حق رای و اداره امور شرکت:

خریداران سهام یک شرکت به میزان سهمی که خریده اند، حق تصمیم گیری در اداره امور شرکت را به دست می آورند. شرکت در مجمع عمومی صاحبان سهام که بالاترین رکن اتخاذ تصمیم در هر موسسه یا شرکت سهامی است به دارندگان سهام امکان می دهد که در نحوه تقسیم سود، تعیین مدیران و خط مشی آتی شرکت و نظير آن اعمال نظیر کنند.

ج) اطمینان از محل سرمایه گذاری:

شرکتها و موسسات که سهامشان در بورس اوراق بهادار معامله می شود باید شرایط و ضوابط تعیین شده توسط بورس را مراعات کنند. شرکتهایی که تقاضای عضویت در بورس را می کنند بایستی شرایط و ضوابط ورود به بورس را دارا باشند. شرکتهایی که تقاضای عضویت در بورس را می کنند باید شرکت سهامی عام باشند، و هیچ گونه سهام ترجیحی برای افراد خاصی صادر نکرده باشند. حسن شهرت مدیران و صحت صورتهای مالی شرکت توسط (هیات پذیرش) مورد بررسی قرار می گیرد، اگر از هر جهت شایستگی ثبت در بورس را داشته باشند، پذیرفته می شوند. بدین ترتیب، خریدار سهام آسوده خاطر است که سهامی که در بورس معامله می شود متعلق به موسساتی است که هنگام پذیرش مورد مطالعه دقیق قرار گرفته اند. سهام شرکتهای غیر واقعی با مدیریت ضیف و ساختار مالی نامناسب در بورس اوراق بهادار جایی ندارد.

د) قابلیت نقدینگی اوراق بهادار:

قابلیت تبدیل یک سرمایه گذاری به پول نقد یا به دیگر انواع سرمایه، از عوامل مهمی است که در تصمیم به سرمایه گذاری بسیار موثر است. خرید داراییهای غیر منقول، زمین و ساختمان، ممکن است در برخی از موقعیتها سود بیشتری نصیب سرمایه گذار کند. لیکن، قابلیت نقدینگی پایین این گونه دارییها محدودیت بزرگی است. اوراق بهادار از نظر قابلیت تبدیل پس از اسکناس، طلا و ارزهای قابل تبدیل عموما نزدیکترین داراییها به وجه نقد می باشد. بخش بزرگی از این مزیت مرهون وجود تالار بورس است. دارنده اوراق قرضه یا سهام که به پول نقد نیاز پیدا کند و یا به هر دلیل دیگری مایل باشد اوراق بهادار خود را تبدیل کند، می تواند با رجوع به تالار بورس به این کار اقدام کند تعدد و تنوع خریداران و فروشندگان در تالار بورس به او این امکان را می دهد که اوراق بهادار خود را با بهای روز .و در زمانی کوتاه نقد کرده و یا به انواع دیگری از اوراق بهادار تبدیل کند.

ه) پوشش در مقابل تورم:

افزایش سطح عمومی قیمتها در یک اقتصاد، قیمت داراییهای شرکتها را نیز بالا می برد. سهام نیز که نماینده بخشی از داراییهای شرکت است طبعا" افزایش ارزش پیدا می کند. بدین ترتیب، خریداران سهام در مقایسه با سپرده گذاران بانکها، در مقابل کاهش ارزش پول ناشی از تورم مصونیت پیدا می کنند).

و) احاس مشارکت در امور تولیدی وتجارتی:

خرید سهام شرکتها و موسسات تولیدی و تجارتی علاوه بر آن که سودی عابد دارنده آن می کند یک احساس مالکیت نیز به وجود می آورد كه بار مثبت روانی و رضایت خاطر حاصل از آن قابل ملاحظه است. تعلق خاطری که مالکین سهام شرکتها به مجموعه اقتصاد ملی پیدا می کنند، قابل قیاس با مثلا سپرده گذاران بانکها نیست. بررسیهای آماری نشان می دهد که دارندگان سهام شرکتها به تدریج و به طور ضمنی به صورت مشتریان محصولات آن شرکتها در می آیند و از مصرف محصولات شرکتهای رقیب و خصوصا کالاهای  وارداتی حتی المقدور اجتناب می کنند.

ز) معافیتهای مالیاتی:

مقررات مالیاتی بسیاری از کشورها، منافع حاصل از خرید و فروش و سود سهام بنگاههای تولیدی و تجارتی ثبت شده در بورسها را از پرداخت مالیات معاف کرده است. علت این امر تشویق سرمایه گذاران به خرید سهام و اوراق قرضه عرضه شده در بورس رسمی اوراق بهادار است.

نقش بورس از دید صادر کنندگان اوراق بهادار

اصلی ترین هدف بورس اوراق بهادار تامین مالی بلند مدت طرحهای تولیدی و تجارتی است. چنانچه منابع مالی لازم برای شرکتی که در شرف تاسیس است و یا قبلا تاسیس شده و می خواهد فعالیت خود را گسترش دهد، توسط شرکا تامین نشود، یا بایستی دست به استقراض بزند و یا شرکای جدیدی پیدا کند که سهام شرکت را خریداری کنند. تامین منابع مالی از طریق فروش سهام در مقایسه با سایر طریق تامین مالی دارای مزایایی به شرح زیر است:

الف) استفاده از تسهیلات بانكها عموما" دارای هزینه ثابت و معینی است که صرفنظر از این که بنگاه استقراض کننده سود یا زیان کند بایستی این هزینه را بپردازد. در حالی که انتشار سهام عادی و فروش آن در بورس اوراق بهادار، نوعی تامین مالی است که پرداخت هزینه آن مشروط به تحصیل سود توسط شرکت است. چنانچه شرکت نفعی نبرده باشد سهامداران آن نیز سودی عایدشان نخواهد شد. حتی اگر شرکت زیان کند، سهامداران به نسبت سهامشان، در زیان آن شریک خواهند بود.

ب) استقراض از نظام بانکی و یا استفاده از تسهیلات مشابه برای تامین نیازهای مالی بنگاه اقتصادی هر قدر هم که بلند مدت باشد بالاخره دارای سر رسید است و باید بازپرداخت شود. در حالی که فروش سهام در واقع نوعی استقراض دائم است و چون سهام منتشره دارای تاریخ بازپرداخت نیست، تادیه بهای آن جزو تعهدات شرکت به حساب نمی آید. بورس اوراق بهادار مکانی است که فروش اوراق بهادار منتشر شده توسط شرکتها و موسسات تولیدی و تجارتی را تسیهل می کند.

داد و ستد در بورس اوراق بهادار

تالار بورس

داد و ستد در بورس اوراق بهادار آداب و رسوم ویژه ای دارد. در غالب قریب به اتفاق خریدهای معمولی شما می توانید مستقیما با فروشنده  وارد مذاکره شوید، اعم از این که معامله انجام بشود یا انجام نگیرد.خریدهای روزمره که جای خود دارد، سرمایه گذاریها هم عموما با مذاکره مستقیم عرضه کننده و متقاضی صورت می گیرد این بدان معنا نیست که کارگزاران یا واسطه ها در معاملات معمولي دخالتی ندارند، لیکن باید توجه داشت که حضور واسطه ها در معاملات معمولی برای تسهیل انجام معامله است و امری الزامی نیست.

اما، در معاملات بورس اوراق بهادار، وضع جز این است داد و ستد در بورس اوراق بهادار منحصرا از طریق کارگزاران بورس انجام می شود. این بدان معناست که خریدار وفروشنده حتی اگر کاملا توافق کرده باشند، بایستی به یک کارگزار مراجعه کنند و معامله از طریق کارگزار بورس انجام گیرد. حتی اگر شما تصمیم گرفته باشید، سهام خود را به فرزندانتان منتقل کنید باید این نقل و انتقال از طریق کارگزاران بورس صورت بگیرد.

اکنون سوال این است که آیا همه اوراق بهادار در بورس قابل معامله اند؟ پاسخ در همه بورسها بطور مشخص منفی است. در بورس اوراق بهادار فقط اوراق بهاداری مورد داد و ستد قرار می گیرد که مجوز این کار را قبلا از بورس دریافت کرده باشند. خرید و فروش اوراق بهادار ثبت شده در بورس بایستی الزاما در تالار بورس و در ساعات فعالیت بورس صورت بگیرد. فعالیت در تالار بورس نیز تابع انضباط خاصی است مثلا کارگزاران لباسهای متحد الشکلی دارنند که آنها را از بقیه متمایز می کند.

محل استقرار آنها نیز از قبل تعیین شده و حدود وظایف و اختیارات آنها نیز مشخص گردیده است.

فهرست رسمی بورس

چنانکه که اشاره کردیم در بورس اوراق بهادار تنها اوراق بهاداری قابل معامله اند که در بورس پذیرفته شده و نام آنها در فهرست رسمی بورس درج شده باشد. در همه بورسهای جهان مقررات خاصی برای ثبت اوراق بهادار در فهرست رسمی بورس وجود دارد و شرکتهایی که مایلند سهام یا اوراق قرضه آنها در بورس عرضه شود باید شرایط لازم را احراز کنند.

معمولا هیاتی تحت عنوان « هیات پذیرش اوراق بهادار»، مرجع تصمیم گیری برای قبول یا رد اوراق بهادار در بورس است. هیات پذیرش در واقع باید تشخیص بدهد که شرکت متقاضی، شرایط مندرج در مقررات پذیرش را حائز است یا خیر. درج نام شرکت در فهرست رسمی بورس تنها پس از قبول مراتب در هیات پذیرش میسر است درج نام شرکت در فهرست رسمی بورس امتیاز بزرگی به حساب می آید که نه تنها امکان معامله اوراق سهام و عرضه شرکت را در بورس فراهم می آورد. و از این طریق تامین منابع مالی برای شرکت میسر می گردد، بلکه در بسیاری از کشورها، موسسات و شرکتهایی که اجازه ورود به بورس را پیدا می کنند از فعالیتهای مالیاتی قابل ملاحظه ای برخوردار می گردند.

از سوی دیگر فهرست رسمی بورس حاوی نام شرکتهایی است که حائز شرایط ورود به بورس بوده و این بدان معناست که خریدار اوراق سهام و قرضه این شرکتها می تواند تا حدود زیادی نسبت به عملکرد شرکت اطمینان خاطر داشته باشد. شرایط نسبتا دشواری كه برای ورود به فهرست رسمی بورس تعیین می شود، تضمینی برای این اطمینان خاطر است

تابلوی قیمتها

یکی از ویژگی های معامله در بورس این است که مشخصات کلیه معاملات ثبت و ضبط می شود و در تابلو بورس منعکس می گردد به طوری که یک ناظر عادی هم می تواند به سهولت در جریان روند معاملات یک نوع اوراق بهادار خاص قرار بگیرد. هر معامله ای که روی یک سهم یا قرضه معین انجام شوند، فورا مقدار و مبلغ آن در تابلوی بورس انعکاس می یابد. این امر به خریداران و فروشندگان امکان می دهد که از آخرین وضعیت اوراق بهادار خود اطلاع داشته باشند.

معاملات هیج تجارتخانه ای در اقتصاد، اين چنین در معرض دید و آگاهی و قضاوت امور قرار ندارد. اطلاعات بازار سهام بلافاصله در روزنامه ها، و دیگر رسانه های گروهی در اختیار عموم قرار می گیرد. اطلاعات مربوط به معاملات بورس عموما به صورت زیر در جراید انتشار می یابد که نشاندهنده مقدار مورد معامله و تغییرات قیمت یک سهم معین در یک روز مشخص است:

در نمونه فوق 2.500 سهم کارخانه تولیدی ایران در طی روز مورد نظر معامله شده که بالاترین قیمت سهم 15.375 ریال و پایین ترین قیمت آن 15.125 ریال و آخرین قیمت  معامله شده هر سهم 15.250 ریال بوده است ستون آخر نشان دهنده تغییر آخرین قیمت سهم در روز مورد نظر با آخرین قیمت همین سهم در روز قبل است همچنین 10.000 عدد سهم شرکت تجارتی تهران معامله شده که بالاترین قیمت آن 3.450 ریال، پایین ترین 3.400 ریال و آخرین قیمت معامله شده 3.400 ریال بوده است که 50 ریال از آخرین قیمت روز قبل کمتر است. یعنی آخرین قیمت معامله در روز قبل 3.400 ریال بوده است.

تابلوی قیمت در بورس حاوی اطلاعاتی چند درباره سهم مورد معامله است نقطه برای نمونه در تابلوی قیمت تالار بورس اوراق بهادار توکیو –تصویر فوق- اطلاعات زیر ارائه می گردد:

1-   نام شرکت

2-   آخرین قیمت سهام در روز قبل

3 ؛4، 5، 6، و 7 مربوط به قیمت سهم در آخرین 5 معامله ای صورت گرفته و شماره 7 قیمت سهم در آخرین معامله است.

8-   چراغ قرمز نشانه فاقد سود سهام بودن است. چراغ سفید نشانه فاقد حق تقدم در سهام جدید است.

9-   تغییر موقت گیشه معامله

10-قیمت فروش ویژه

11-قیمت خرید ویژه

کارگزاری در بورس اوراق بهادار

به منظور حفظ سلامت معاملاتی که در بورس انجام می گیرد، خرید و فروش اوراق بهادار منحصرا به وسیله کارگزاران بورس صورت می پذیرد. این روشی است که در کلیه بورسهای جهان مراعات می شود. خریدار سهام، حتی اگر سهام مورد نظر خود را شخصا انتخاب کرده و تصمیم گرفته باشد که کدام سهم را به چه تعداد و چه قیمتی خریداری نماید، مع هذا نمی تواند راسا به فروشنده مراجعه و معامله را تمام کند. فروشنده اوراق بهادار نیز به همین ترتیب برای فروش سهامی که تصمیم به فروش آن گرفته، بایستی به یک کارگزار رسمی بورس رجوع کند.

خریدار ممکن است با مراجعه به یک کارگزار سفارش خرید سهام معینی را بدهد. این حالت موقعی روی می دهد که مشتری خود از وضع بازار سهام مطلع است در بسیاری از موارد خریداران فقط مبالغ سرمایه گذاری را مشخص می کنند و بقيه تصمیمات را به عهده کارگزاران می گذارند. این که چه سهامی و به چه قیمتی باید خریداری شود باید با مشورت کارگزاران تعیین گردد.

کارگزاران بورس که معمولا پس از گذراندن مراحل دشواری انتخاب شده اند افراد خبره و کار کشته ی هستند که مدام تغییرات مالی شرکتهای ثبت شده در بورس را تحت مطالعه دارند و به طور مستمر اخبار اقتصادی، مالی و سیاسی کشور و جهان را پی گیری می کنند. از آنجا که، همه بورس هاي جهان شراط سختی را برای انتخاب کارگزاران در نظر می گیرند، کارگزار بورس نه تنها باید تخصص لازم را در امور اقتصادی و مالی دارا باشد، بلکه فردی خوشنام بوده و سابقه تخلف مالی نداشته باشد.

فروش اوراق بهادار نیز باید از طریق کارگزاران صورت گیرد. دارنده سهام یا اوراق قرضه نمی تواند راسا آن را در بورس عرضه کند، بلکه این کار نیز باید توسط یک کارگزار انجام شود. فروش اوراق بهادار، توسط کارگزاران نیز طبق ضابطه و قاعده بورس انجام می شود و از معاملات خارج از ضوابطی که احیانا ممکن است توسط افراد متفرقه انجام گیرد، جلوگیری می شود.

کارگزاری بورس اوراق بهادار نوعی ارائه خدمت مشاوره ای است که محتاج تخصص، هوشمندی، سرعت عمل، صداقت و امانت است. شخص یا شرکت کارگزار چنانچه فاقد یک یا چند صفت مذکور باشد محکوم به فنا و یا دست کم کارگزار ناموفقی است.

تخصص: کارگزار بورس باید اطلاعات علمی و نظری لازم در مورد ساز و کارهای بورس اوراق بهادار را دارا بوده است و یا لااقل به همان میزان تجربه کسب کرده باشد. داشتن اطلاعات مالی و حسابداری از نیازهای اولیه اوست. توان تجزیه و تحلیل صورتهای مالی از لوازم اساسی کار و فعالیت هر کارگزار است.

احاطه نسبت به میزان و کیفیت متغیر های اصلی اقتصاد، اطلاع از روندهای آتی بازار، آگاهی بر تاثیر عوامل سیاسی و اجتماعی ضرورتهایی است که هر کارگزار نباید و نمی تواند از آنها غافل بماند.

هوشمندی: کارگزاری بورس اوراق بهادار حرفه ای است که مستلزم هوش و ذکاوت بالایی است. ضریب هوشی کارگزاران بورس معمولا بیش از صاحبان مشاغل و حرف معمول است. حافظه قوی برای نگهداری و به خاطر  آوردن حجم عظیمی از اطلاعات، مقایسه ذهنی ارقام و اطلاعات گوناگون و بالاخره انجام سریع محاسبات در ذهن و حافظه، صفات بارز همه کارگزاران موفق در بازار معاملات اوراق بهادار است.

سرعت عمل: سرعت عمل یا سرعت انتقال خصلتی است که یک کارگزار بدون آن هرگز به توفیق کامل دست نخواهد یافت. ماهیت تحولات سریع بازار اوراق بهادار و شدت رقابت در بورس مستلزم آن است که کارگزار سهام، به موقع و سریع دست بکار شود و در اتخاذ تصمیم دچار تردید و دو دلی نباشد. بدیهی است که سرعت انتقال و تصمیم گیری را نباید با شتاب زدگی اشتباه کرد

صداقت و امانت: درستی و صحت عمل کارگزار بورس هم از نظر مردم وهم از نظر دولت و متولیان بورس اوراق بهادار اهمیت زیادی دارد. بسیاری از افراد و صاحبان سرمایه های کوچک که اطلاع چندانی از اوراق بهادار گوناگون ندارند مجبورند به گفته ها و اطلاعات کارگزار اعتماد کنند. نادرستی و سوء عمل یک کارگزار، افراد را نسبت به سرمایه گذاری در اوراق بهادار بی اعتماد خواهد کرد. بالعکس درستی، صداقت و حسن شهرت یک کارگزار موجب می شود، افراد با اعتماد زیاد و اطمینان خاطر به بورس مراجعه کنند. به همین جهت کارگزاری در بورس حرفه ای است با شرایطی، که عموما" توسط بورس اوراق بهادار تعیین می شود و کارگزاران بورس اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی باید شرایط مزبور را احراز کنند.

تخلف کارگزاران از مقررات بورس عموما باعث لغو پروانه کار آنان می شود.

نحوه كار کارگزاران

چنانچه اشاره شد، داد ستد اوراق بهادار در بورس منحصرا" توسط کارگزاران رسمی بورس انجام می شود.

در غالب بورسهای جهان تمهیدات ویژه ای در نظر گرفته شد تا داد و ستد در بورس تحت ضوابط معینی قرار گیرد.برای نمونه بورس اوراق بهادار تهران نیز با تهیه فرم های خاص، مراجعه مشتریان به کارگزاران و نحوه خرید و فروش اوراق را به شرح زیر تنظیم کرده است:

خرید از اوراق بهادار با مراجعه به یک کارگزار بورس، اقدام به تکمیل برگه های دستور خرید (نمونه شماره 1) می کند فروشنده اوراق بهادار نیز با مراجعه به کارگزار دستور فروش (نمونه شماره 2) را تکمیل می کند. کارگزاران هم با مراعات آیین نامه معاملات بورس، مطابق خواست مشتری عمل می کنند.

به منظور تسهیل کار مشتری سازمان کارگزاران بورس با تهیه وکالتنامه ای نمونه شماره 3 که به امضای مشتریان می رسد، کارگزاران را مجاز می سازد که از سوی مشتری دفاتر مربوط به سهام شرکتها را امضا کرده و تشریفات قانونی نقل و انتقال سهام را انجام دهند.

و بالاخره اعلامیه خرید و فروش سهام (نمونه شماره 4) پس از قطعی شدن معامله توسط کارگزار فروشنده سهم تکمیل و به امضای کارگزار خریدار رسانده می شود. این اعلامیه پس از تایید ناظر جلسه در اختیار طرفهای ذینفع قرار می گیرد.

بورس اوراق بهادار در ایران

بازار متشکل سرمایه در ایران

بازار متشکل سرمایه در ایران کاملا نو و تازه پاست. بازار سرمایه به معنای بازاری که در آن تقاضای وجوه بلند مدت تامین می گردد. با تاسیس (بانک برنامه) در سال 1325 که بعدها بانک اعتبارات صنعتی نامیده شد، به وجود آمد. پیش از آن اعتبارات بلند دت که مقدار آن ناچیز بود، عمدتا از طریق وامهای بانک ملی ایران تامین می شود. اما تنظیم اولین برنامه عمرانی هفت ساله، و اجرای آن از 1328، لزوم ایجاد بانکهای  توسعه ای و تخصصی برای تامین منابع مالی بلند مدت را نمایان ساخت. جریانات سیاسی اواخر دهه 1330 و خصوصا قطع درآمد ارزی حاصل از صادرات نفت در سالهای 32-1330 علمیات اجرایی برنامه مذکور را متوقف کرد. در سال 1338(بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران) با مشارکت بخش خصوصی و موسسات خارجی به عنوان اولین بانک تخصصی تاسیس شد که هدف از ایجاد آن کمک به گسترش فعالیتهای بخش خصوصی در صنعت و معدن بود. پس از آن بانکهای تخصصی دیگری به وجود آمدند و بازار سرمایه به تدریج در مسیر توسعه وتحول گام نهاد.

تحولات سریع اقتصادی- اجتماعی دهه 1330 و اهمیت روز افزون بازار پول و سرمایه در کشور، تدوین قوانین جامعی را که ناظر بر فعالیتهای پولی و مالی باشد، اجتناب ناپذیر ساخت. در عین حال به علت تضادی که بین فعالیتهای بانک ملی ایران به عنوان یک بانک تجارتی و وظایف و مسئولیتهای آن در مقام بانکدار دولت وجود داشت، ایجاد یک سازمان مستقل به منظور تنظیم حجم پول و اعتبارات و نظارت بر نحوه فعالیت بانکها مورد توجه دولت قرار گرفت. سرانجام (قانون پولی و بانکی) کشور در خرداد 1339 به تصویب رسید و به مورد اجرا گذاشته شد. به موجب این قانون، بانک مرکزی ایران به منظور حفظ ارزش پول  و تنظیم اعتبارات تشکیل گردید و کلیه وظایف و مسئولیتهای بانکداری مرکزی از بانک ملی ایران منفک و به بانک مرکزی محول شد. شروع فعالیت بانک مرکزی ایران با تنظیم و اجرای (برنامه تثبیت اقتصادی) که از سوی صندوق بین المللی پول به ایران توصیه شده بود، همزمان شد. بانک مرکزی ایران از شروع کار خود تا 1342، اجازه تاسیس هیچ بانکی را نداد و همه هم و غم خود را مصروف بهبود کیفیت بانکهای موجود کرد.

با پایان یافتن دروه بحران و اعاده وضعیت رونق، تصمیماتي در زمینه توسعه منابع بازار پول و سرمایه اتخاذ گردید و بیش از همه، شبکه بانکی کشور گسترش یافت. بطوریکه تعداد بانکهای کشور از 27 بانک در 1339 به 36 بانک در 1357 افزایش یافته بود که از این تعداد 26 بانک تجارتی، 7 بانک تخصصی و سه بانک به صورت بانکهای گسترش ناحیه ای بودند.

در سال 1357، در بازار سرمایه کشور جمعا 7 بانک تخصصی به فعالیت اشتغال داشته اند که قسمت اعظم عملیات بازار سرمایه توسط آنها انجام می شده است. از بین گروه بانکهای تخصصی، سه بانک در امور صنعتی و معدنی، دو بانک در رشته کشاورزی و دو بانک در بخش ساختمان فعالیت داشتند.

مهمترین منابع بانکهای تخصصی را سپرده ها، کمکها و وجوه بخش دولتی تشکیل می داد و بخشی از منابع بانکهای مزبور از وامهای دریافتی از خارج تامین می گردید.

شرکتهای بیمه نیز به طور بالقوه می توانند موسسات قدرتنمندی در بازار سرمایه باشند. لیکن در ایران فرهنگ بیمه گسترش چندانی نداشته است. تا قبل از 1357، جمعا پانزده شرکت بیمه با سرمایه ای حدود 8 میلیارد ریال در ایران فعالیت داشتند. بعد از انقلاب اسلامی نیز که فعالیتهای بیمه به موجب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، (ملی) اعلام شده است، شرکتهای بیمه از قدرت مالی چندانی برخوردار نیستند و هنوز نمی توان آنها را در بازار سرمایه، موسسات قدرتمندی به حساب آورد. در مقابل، سازمان تامین اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین منابع مالی بلند مدت در بازار سرمایه ایران حرفهای زیادی برای گفتن دارد.

بورس اوراق بهادار تهران

تاسیس و شکل گیری:

امورد تجارتی در ایران در ابتدا تابع قوانین شرع بود. نخستین بار در دوره چهارم قانونگذاری، مقرراتی راجع به سهام شرکتها ضمن قانون تجارت مصوب 1304 تدوین گردید که عمدتا از قوانین تجارت فرانسه اقتباس شده بود. در قانون تجارت مصوب 1311 نیز ضمن مواد 89 تا 92 یک سلسله مقررات جزایی مربوط به سوء استفاده از سهام شرکتها پیش بینی شده بود و صدور سهام شرکتها طبق ضوابط خاصی در آمد.

ظاهرا اولین بار در 1315 شمسی، یک نفر بلژیکی به نام (وان لوتر فلد) مطالعاتی درباره تاسیس یک بورس اوراق بهادار در تهران به عمل آورد و طرح قانون واساسنامه و نظامنامه داخلی آن را نیز تهیه کرد. در همان ایام بانک ملی ایران نیز به عنوان سازمان متولی امور پولی کشور مطالعاتی در این زمینه انجام داده بود. لیکن بروز جنگ جهانی دوم در شهریور 1320 وعدم ثبات سیاسی و اقتصادی سالهای اولیه سلطنت پهلوی دوم، تاسیس بورس را در ایران به تاخیر انداخت.

قوانین تجاری ایران نیز در مورد (بورس) ساکت بود و اولین بار ضمن ماده 20 قانون تاسیس اتاقهای بازرگانی مصوب 7 دی ماه  1333 به موضوع بورس اشاره شده و طی آن از وزارت اقتصاد خواسته شده (نظرات اتاقهای بازرگانی را راجع به مسائل مربوط به بورس مورد توجه قرار دهد).

در سال 1341، کمیسیونی در وزارت بازرگانی تشکیل گردید که ضمن دعوت از نمایندگان وزارت دارایی و بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران، موضوع تاسیس بورس اوراق بهادار را مورد بحث قرار داد. نتیجه مذاکرات این کمیسیون مشتمل بر نحوه تاسیس و اداره بورس، تشکیلات و سازمان و کیفیت تصدی دولت طی گزارشی به وزیر بازرگانی وقت ارائه گردید. همزمان با این اقدامات، بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران با همکاری چند بانک دیگر توافقنامه ای جهت تشکیل هیات موسسن بورس قرار همکاری نزدیکتر گذاشته شد.

در اواخر 1341 بنا به دعوت وزارت بازرگانی ایران دو متخصص بلژیکی، به نام (گاستون دو کینگ) دبیر کل بورس بروکسل و (کارپانتیه) رئیس اداره روابط عمومی بورس مزبور به منظور همکاری با دولت ایران به تهران آمدند و مدت سه ماه مشغول تهیه طرح تاسیس بورس اوراق بهادار ایران بودند. اما به هر  حال تنشهای سیاسی سالهای 1341 و 1342 به دولت مجال عملی کردن چنین ایده هایی را نمی داد.

بعدا" نیز، به موجب بند 4 قانون تاسیس اتاقهای صنایع و معادن مصوب 4 آذر ماه 1343 یکی از وظایف اتاق صنایع و معادن ایران، (کوشش و مساعدت در ایجاد بورس سهام و اوراق قرضه موسسات صنعتی و معدنی) تعیین گردید.

بالاخره در اردیبهشت 1345 قانون تشکیل بورس اوراق بهادار به تصویب رسید و به وسیله وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ گردید و از بانک مرکزی درخواست شد که نسبت به اجرای مفاد قانون مزبور، اقدام کند.

مقارن اقدامات بانک مرکزی برای تهیه و تصویب آیین نامه های اجرایی قانون بورس، از یک متخصص انگلیسی به نام (ت. ف. گریفین) دعوت شد به ایران سفر کند و درباره نحوه تشکیل بورس اظهار نظر کند. مقررات مربوط با کمک و همفکری نامبرده تنظیم و تدوین گردید.

در همین حال اعضای شورای بورس به عنوان بالاترین رکن اتخاذ تصمیم بورس انتخاب شدند. متعاقب این اقدامات، دبیر کل بورس اوراق بهادار و هیات مدیره سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار نیز انتخاب و مشغول به کار شدند.

بورس تهران در بهمن 1346 با انجام معاملات روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران فعالیت خود را شروع کرد. در 1347 سهام چند شرکت جدید تولیدی به بورس راه یافت واسناد خزانه و قبوض اصلاحات ارضی نیز در بورس قابل معامله گردید و بر حجم معاملات آن افزوده شد. در سالهای بعد با ورود معاملات مربوط به اوراق قرضه دولتی و اوراق قرضه نوسازی عباس آباد، این بازار توسعه بیشتری پیدا کرد در سالهای 1351 با اجرای برنامه گسترش مالکیت صنعتی از یک سو و برقراری معافیتهای مالیاتی برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس از سوی دیگر، فعالیت بورس دو چندان گردید. و بالاخره در 1353، با سهیم شدن کارگران و کشاورزان وعموم مردم در سهام شرکتهای تولیدی فصل جدیدی در فعالیتهای بورس اوراق بهادار تهران گشوده شد.

سازمان و نحوه اداره امور بورس تهران

در قانون تاسیس بورس اوراق بهادار به منظور حسن اداره اموربورس، چهار رکن اصلی به شرح زیر تعبیه شده است:

1)     شورای بورس

2)     هیات پذیرش اوراق بهادار

3)     سازمان کارگزاران بورس

4)     هیات داوری بورس

1-   شواری بورس:

شورای بورس به عنوان عالیترین رکن اتخاذ تصمیم بورس مرکب از افراد ذیل است.

-         دادستان کل کشور یا معاون او.

-         رئیس کل بانک مرکزی یا قائم مقام او

-         معاون وزرات اقتصاد

-         خزانه دار کل

-         رئیس کانون بانکها یا نماینده او

-         رئیس اتاق صنایع و معادن ایران یا نماینده او

-         رئیس اتاق بازرگانی تهران یا نماینده او

-         رئیس هیات مدیره بورس

-         سه نفر شخصیت مالی و اقتصادی به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیات وزیران برای مدت سه سال

ریاست شورای بورس به عهده رئیس کل بانک مرکزی و در غیاب او به عهده قائم مقام بانک مرکزی است وظایف اصلی شورای بورس عبارت است از تصویب آییننامه و مقررات و نظارت بر حسن اجرای آنها.

2-   هیات پذیرش اوراق بهادار:

هیات پذیرش اوراق بهادار به منظور اخذ تصمیم در مورد قبول یا رد اوراق بهادار در بورس و یا حذف اوراق بهادار موجود در بورس که فاقد صلاحیت لازم شده اند، تشکیل می گردد. اعضای این هیات عبارتند از:

-         رئیس هیات مدیره بورس یا قائم مقام او

-         قائم مقام رئیس کل بانک مرکزی

-         یک کارشناس به نمایندگی از سوی کانون بانکها

-         یک کارشناس به نمایندگی از سوی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن

-         دو نفر حسابدار خبره به انتخاب شورای بورس

ریاست هیات پذیرش اوراق بهادار به عهده قائم مقام رئیس کل بانک مرکزی است.

3-   سازمان کارگزاران بورس:

بورس اوراق بهادار تهران توسط سازمان کارگزاران اداره می شود که سازمانی با شخصیت حقوقی مستقل از بورس است سازمان کارگزاران توسط هیات مدیره ای به نام هیات مدیره بورس اداره می شود که دارای وظایف زیر است:

-         اداره امور بورس

-         نمایندگی سازمان کارگزاران بورس در کلیه مراجع

-         رسیدگی به درخواست متقاضیان کارگزاری و صدور اجازه مربوطه.

-         تنظیم و اعلام فهرست نرخهای اوراق بهادار بلافاصله پس از هر جلسه.

-         رفع اختلافات حرفه ای کارگزاران بورس و رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به تخلفات آنها.

-         تامین انتظامات و اخذ تصمیمات انضباطی نسبت به کارگزاران و کارکنان و مراجعین به بورس.

کارگزاران به دو دسته تقسیم می شوند:

دسته اول: اشخاص حقیقی.

دسته دوم- موسسات مالی و اعتباری

کارگزاران دسته اول و نیز نمایندگان کارگزاران دسته دوم باید دارای شرایط زیر باشند:

1-   ایران تابیعیت

2-   نداشتن پیشینه کیفری موثر

3-   داشتن حسن شهرت

4-   دارا بودن لااقل 25 سال سن

5-   داشتن لااقل سه سال سابقه کار آموزی نزد یک یا چند کارگزار

6-   گذراندن امتحان نظری

7-   اجازه هیات مدیره بورس.

در مورد کارگزاران دسته دوم یعنی موسسات مالی و اعتباری فقط مندرجات بند 1 و 7 فوق لازم الرعایه است ولی نمایندگان آنها بايد حائز کلیه شرایط فوق الذکر باشند.

اشخاص حقیقی که به عنوان کارگزار انتخاب می شوند نمی توانند به طور مستقیم یا غیر مستقیم شغل دیگری از کارگزاری بورس داشته باشند. هیچ کارگزاری نمی تواند به شغل کارگزاری بورس اشتغال ورزد مگر آن که نام او در لوحه کارگزاران بورس درج شده باشد.

4-   هیات داوری بورس:

مرجعی است که وظیفه آن رسیدگی به اختلافات میان کارگزاران باهم و نیز اختلافات خریداران یا فروشندگان با کارگزاران است که ناشی از معاملات بورس باشد. اعضای هیات داوری عبارتند از:

-         نماینده وزیر دادگستری

-         نماینده شورای بورس

-         نماینده اتاق بازرگانی و صنایع و معادن

ریاست هیات داوری بورس به عهده نماینده وزارت دادگستری است.

مقررات حاکم بر نحوه انجام معاملات بورس

در بورس اوراق بهادار تهران، فقط اوراق بهاداری مورد معامله قرار می گیرد که از طرف موسسات ایرانی صادر گردیده و مورد قبول هیات پذیرش واقع شده باشد. برای پذیرش اسناد خزانه و اوراق قرضه صادره از طرف دولت و درج آنها در فهرست نرخها تقاضای وزیر امور اقتصادی و دارایی کافی است.

معاملات بورس باید در جلسات رسمی بورس که با حضور و تحت نظارت نماینده هیات مدیره بورس تشکیل می گردد، انجام شود هر کارگزاری که معاملات بورس را خارج از جلسات رسمی انجام دهد از شغل کارگزاری محروم می گردد. کارگزاران برای معاملاتی که به وسیله آنان در بورس انجام می گیرد حق العملی دریافت خواهند کرد کارگزاران مکلف اسرار دستور دهندگان می باشند و حق افشای دستور های رسیده را ندارند. کارگزاران همچنین مکلفند دفاتر و اسناد و مدارک مربوط به معاملات خود را به روش مورد قبول تنظیم و نگهداری کنند.

نحوه پذیرش اوراق بهادار در بورس

شرکتی که مایل است سهام آن در بورس قابل معامله شود باید تقاضای خود را از طریق یکی از کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران به هیات مدیره بورس ارائه دهد تقاضاهایی که بدین وسیله دریافت می شوند همراه با سایر اطلاعات لازم به زمینه فعالیت شرکت مزبور توسط هیات مدیره بورس برای رسیدگی و اتخاذ تصمیم برای هیات پذیرش بورس ارسال می گردد. هیات پذیرش پس از رسیدگی، چنانچه سهام مزبور را واجد شرایط تشخیص دهد، آن را خواهد پذیرفت چنانچه تقاضای پذیرش اوراق سهام شرکتی رد شود، متقاضي دیگر نمی تواند تا یک سال مجددا تقاضای پذیرش همان اوراق بهادار را بکند.

چنانچه سهامی که قبلا مورد تایید قرار گرفته ودر بورس معامله می شود به دلایلی فاقد صلاحیت تشخیص داده شود، هيات پذیرش دستور حذف آن اوراق را از فهرست نرخها، به هیات مدیره بورس اعلام می دارد.

شرکتی که مایل است سهام آن در بورس وارد شود باید مبالغی را به شرح زیر به هيات پذیرش اوراق بهادار بپردازد:

-         مبلغی جهت رسیدگی تقاضا در هیات پذیرش

-         مبلغی برای حق درج سهام شرکت در فهرست نرخها

علت عمده سخت گیری بورس برای پذیرش شرکتها این است که برخی از صاحبان سرمایه، خصوصا" صاحبان سرمایه های کوچک، که برای خرید اوراق بهادار به بورس مراجعه می کنند، امکان بررسی وضع مالی شرکتها را ندارند و چنانچه محدودیتی برای پذیرش سهام شرکتها در بورس وجود نداشته باشد، سرمایه های افراد در معرض خطر قرار خواهد گرفت. در عوض اگر وضع مالی شرکتها توسط بورس اوراق بهادار ارزیابی و مطالعه شود و مورد تایید بورس قرار گیرد، افراد با اطمینان خاطر نسبت به خرید سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اقدام می کنند.

شرایط و ضوابط پذیرش شرکتها در بورس اوراق بهادار تهران در مجموعه ای تحت عنوان (راهنمای شرکتهای سهامی برای پذیرش سهام آنها در بورس اوراق بهادار) گرد آوری شده است.

شرکتی که خواستار پذیرش در بورس است و کلیه شرایط لازم را داراست، تقاضای پذیرش خود را به همراه مدارک مورد لزوم به دبیرخانه هیات پذیرش اوراق بهادار ارائه می کند. هیات پذیرش نیز پس از بررسی دقیق وضعیت مالی شرکت نسبت به پذیرش یا رد تقاضای آن اقدام خواهد کرد.

شرکتهایی که سهامشان در بورس پذیرفته می شود از مزایا و معافیتهای مالیاتی خاصی برخوردار می شوند.

فعالیت بورس اوراق بهادار تهران:

فعالیت بورس اوراق بهادار تهران را باید به سه دوره تقسيم کرد: دوره اول از ابتدای تاسیس آن از 1345 تا انقلاب اسلامی در بهمن 1357 که دوره معرفی و شناساندن بورس به اقتصاد ایران است. دوره دوم از 1357 تا 1368 که دوره رکود و سکون بورس باید نامیده شود و بالاخره دوره سوم که از اواسط 1368 آغاز می شود که باید آن را دوره تجدید حیات بورس نام بگذاریم.

دوره اول: از بدو تاسیس تا 1357:

بورس اوراق بهادار تهران در بهمن ماه 1346 کار خود را رسما با عرضه سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران آغاز کرد. حجم معاملات بورس در اولین سال تاسیس (دو ماه آخر 1346) حدود 15 میلیون ریال بود. در 1347 که تعدادی شرکت تولیدی به بورس راه یافتند و اسناد خزانه دولت و قبوض اصلاحات ارضی نیز در بورس پذیرفته شد، بر حجم معاملات بورس افزوده شد. سالهای بعد شاهد رشد ملایم اما مداوم بورس بود و اجرای برنامه گسترش مالکیت صنعتی و برقراری معافیتهای مالیاتی برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس تاثیر زیادی بر رشد معاملات بورس داشته است. حجم معاملات در 1356 بالغ بر 44 میلیارد ریال گردید که بالاترین میزان معامله در طول مدت فعالیت آن در این دوره است.

تعداد شرکتها و بانکهای پذیرفته در بورس از 6 شرکت با سرمایه 6/2 میلیارد ریال در 1347 به 102 شرکت با سرمایه 230 میلیارد ریال در 1356 افزایش یافت. حجم معاملات سهام انجام شده در بورس اوراق بهادار تهران در این دوره (1346 تا پایان 1357) بالغ بر 83 میلیارد ريال بود. با توجه به این که در همین مدت، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی بخش خصوصی 3481 میلیارد ریال بوده، سهام معامله شده در بورس تنها حدود 5/2 درصد از تشکیل سرمایه ثابت ناخالصی بخش خصوصی را تشکیل داده است. با عنایت به این که معاملات فقط روی سهام جدید نبوده و بخش مهمی از معاملات سهام ناشی از دست به دست شدن اوراق بهادار بوده است، نسبت سهام جدید خریداری شده به تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بخش خصوصی از 5/2 درصد نیز کمتر بوده است.

مجموع معاملات انجام شده روی اوراق قرضه در دوره 11 ساله مذکور بالغ بر 67 میلیارد ریال بود. در حالی که طی دوره 57-1348 جمعا 1406 میلیارد ریال اوراق قرضه منتشر گردید. و حجم معاملات اوراق قرضه نسبت به اوراق قرضه منتشره فقط 7/4 درصد بوده است.

گسترش فعالیت بورس اوراق بهادار تهران از بدو تاسیس تا انقلاب اسلامی تا حد زیادي مرهون قوانین و مقررات دولتی است. تصویب قانون گسترش مالکیت سهام واحدهای تولیدی در چهارم اردیبهشت 1354 ازجمله این قوانین است.

به موجب این قانون موسسات خصوصی و دولتی مکلف شدند که به ترتیب 49 درصد و 99 درصد سهام خود را به عموم عرضه کنند. دولت نیز برای تسهیل امر انتقال سهام، اقدام به تاسیس دو شرکت سرمايه گذاری ملی ایران و سازمان مالی گسترش مالکیت واحدهای تولیدی کرد.

فعالیت این دو سازمان در عرضه سهام شرکتهای مشمول قانون فوق و افزایش حجم معاملات تاثیر زیادی داشته است.

از جمله قوانین دیگری که در اعتلای فعالیتهای بورس تاثیر داشت قانون معافیت مالیاتی برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بود که در 1354 از تصویب گذشت. با این وجود باید اذعان داشت که علی رغم حمایتهای دولت از فعالیتهای بورس اوراق بهادار، حجم معاملات انجام شده  در بورس در دوره مورد اشاره رضایت بخش نبوده است. علل عمده عدم توفیق بورس در ایران در آن سالها را می توان در چند عامل زیر جستجو کرد:

1-   فقدان زمینه لازم برای ایجاد یک فرهنگ تعاونی و کار دسته جمعی در جامعه ایرانی اصولا رشد این گونه فعالیتها را کند کرده است.تلاشهای زیادی که رژیم سابق ایران برای ایجاد موسسات (تعاونی) صورت داده و تقریبا حتی با یک مورد موفقیت آمیز مواجه نشد، حاکی از حضور فرهنگی است که بدان اشاره شد. بالاتر از این، حتی شرکتهای سهامی بزرگی که در گذشته واحدهای تولیدی و تجاری عظیم را در اختیار داشتند، قریب به اتفاق شرکتهای خانوادگی بوده اند. شرکتهای سهامی عامی که عموم افراد با خرید سهام در تامین سرمایه آنها مشارکت داشته باشند. عملا به وجود نیامد. طبعا وجود چنین فرهنگ (بسته ای) امکان گسترش سریع بورس اوراق بهادار را کم می کند.

2-   وجود درآمدهای ارزی ناشی از صادرات نفت، منابع عظیم و ارزانی در اختیار اقتصاد قرار داده و رجوع به بازارهای بورس را تحت الشعاع داشت. جمع سهام معامله شده در بورس از بدو تاسیس آن تا پایان 1357 بالغ بر 83 میلیارد ریال بوده است که این رقم کمتر از یک درصد عواید حاصل از فروش نفت بوده است اگر توجه داشته باشیم که معاملات سهام فقط روی سهام جدید صورت نگرفته بلکه سهامی بوده که دست به دست گشته است، نسبت مزبور از یک درصد نیز پایینتر خواهد بود.

3-   دسترسي شرکتها و موسسات بزرگ تولیدی وتجاری به اعتبارات و تسهیلات بانکی عامل دیگری است که آنان را از مراجعه به بورس و فروش سهام بازداشته است. نفوذ صاحبان صنایع در نظام بانکی کشور چنان وسیع و عمیق بود که به راحتی می توانستند با مراجعه به بانکها تامین مالی شوند.

4-   وجود زمینه های مساعدتر از بورس برای سرمایه گذاری، مثل زمین بازی و ساختمان سازی مانع از جذب سرمایه های کوچک در بورس اوراق بهادار بود.

5-   عدم آگاهی مردم نسبت به بورس اوراق بهادار و مکانیزم آن را نیز باید از عواملی شمرد که در کندی رشد معاملات بورس موثر بوده است. فقدان تحرک کافی در بورس، خود موجب می گردید که قابلیت نقدینگی اوراق  بهادار نسبت به پس اندازهای بانکی کمتر باشد.

6-   عدم اعتماد افراد به بورس به دلیل زبان بزرگی که با وقوع انقلاب اسلامی به آن وارد آمد و وجود جناح نسبتا قدرتمندی در جامعه که کماکان طرفدار سرمایه داری دولتی است و مایل به تجدید حیات بورس نیست و اصولا بورس را مکانیزم و ابزار سرمایه داري به حساب می آورد.

دوره دوم: 1357 تا 1368

با پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357، بسیاری از صاحبان سرمایه، کارفرمایان و مدیران صنایع مجبور به ترک کشور و یا مجبور به کناره گیری از کار شدند. آرایش نیروهای اجتماعی اوایل انقلاب وجود و حضور چهره های گذشته را در راس امور تولید و تجارت تحمل نمی کرد. لذا، تحولات توفانی و عظیمی در سطح مدیران درجه اول و بعضا سطوح میانی واحدهای اقتصادی انجام گرفت. عرضه شدید سهام به دلایل فوق بهای آنها را پایین آورد و دارندگان سهام ضرر زیادی از این جهت متحمل شدند.

تابهمن 1357، تعداد شركتها و موسسات پذيرفته شده در بورس 105 واحد شامل 79 شركت توليدي، 24 بانك و 2 شركت بيمه بود در خرداد 1358 به دنبال تصویب قانون ملی شدن بانکها و شرکتهای بیمه، سهام کلیه بانکها و شرکتهای بیمه ای که در فهرست بورس تهران درج شده بود از فهرست مزبور حذف گردید.

شرکتهای سهامی انبارهای گمرکی ایران به موجب لایحه قانونی مصوب 20/2/1359 شورای انقلاب اسلامی ایران ملی اعلام شد و سهام آن به تقاضای شرکت از فهرست نرخهای بورس حذف گردید.

در تیره ماه 1358 به دنبال تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران، تعدادی از شرکتهای پذیرفته شده در بورس مشمول قانون مزبور گردیدند که ذیلا پس از توضیح مختصری درباره قانون مزبور تاثیر آن را روی بورس اوراق بهادار تهران بررسی می کنیم:

شرکتهای مشمول بند الف این بند شامل حال صنایع تولید فلزاتی است که در صنعت مصرف عمده دارند (مثل فولاد، مس، آلومینیوم وغیره) و نیز ساخت و مونتاژ کشتی، هواپیما و اتومبیل.

به موجب این بند 6 شرکت بزرگ عضو بورس تهران از بورس خارج شدند.

شرکتهای مشمول بند ب: این بند، صنایع و معادن بزرگی را در بر می گیرد که صاحبان آنها از طریق روابط غیر قانونی با رژیم گذشته، استفاده نامشروع از امکانات و تضییع حقوق عمومی به ثروتهای کلان دست یافته بودند و برخی از آنها از کشور متواری شدند.

شرکتهای مشمول بند ج: این بند شامل کارخانه ها و موسساتی بود که وامهای قابل توجه برای احداث و یا توسعه از بانکها دریافت داشته بودند.

منظور از وام قابل توجه آن بود که حاصل جمع دو نسبت زیر بر اساس ارقام ترازنامه سال 1356 این موسسات، از رقم 5/2 بیشتر شود:

مبلغ وام در این صورت، قابل توجه تلقی می گردید.

شرکتهای مشمول این بند توسط دولت سرپرستی و مدیریت شدند. شركتهای پذیرفته شده در بورس که مشمول این بند شدند 26 شرکت بودند.

شرکتهای مشمول بند د: کارخانه ها و موسسات تولیدی که متعلق به بخش خصوصی بوده و وضع مالی و اقتصادی مساعدی داشته و مشمول بند ب ماده یک قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران  نباشند بر اساس قبول اصل مالکیت مشروع و مشروط، مالکیت آنها از طرف دولت به رسمیت شناخته شده و مورد حمایت قانونی قرار می گیرند. شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران که مشمول این بند شدند، 45 شرکت بودند.

از نظر حجم معاملات، فعالیت بورس اوراق بهادار تهران در 1357 را باید به دوشش ماهه تقسیم کرد. در شش ماهه اول، وضع معاملات عادی و با رونق بود، لیکن در شش ماهه دوم که تعداد روزهای فعالیت بورس به علت اعتصابات و تعطیلات متعدد بسیار محدود بود، معاملات چندانی انجام نگرفت. معاملات شش ماهه اول سال 1357 بورس تهران در مقایسه با مدت مشابه سال پیش از آن رشد قابل ملاحظه ای داشت. اما، در شش ماهه دوم افت قابل ملاحظه ای در معاملات روی داد. حجم کل معاملات بورس در 1357 جمعا 2/34 میلیارد ریال بود که 3/29 میلیارد آن در شش ماهه اول و 9/4 میلیارد ریال آن در بقیه سال انجام گرفت.

در 1358، جمعا 4906 میلیون ریال اوراق بهادار شامل 30 میلیون ریال سهام شرکتها و 1622 میلیون ریال اوراق قرضه دولتی و 2254 میلیون ریال اوراق قرضه گسترش مالکیت در بورس اوراق بهادار تهران مورد معامله قرار گرفت.

در 1359 فعالیت بورس اوراق بهادار تهران به دلیل نا آرامیهای سیاسی و اجتماعی داخلی و نیز شروع جنگ بسیار محدود بود و تنها معاملات ناچیزی به مبلغ 538 میلیون ریال روی اوراق قرضه دولتی و اوراق قرضه گسترش مالکیت واحدهای تولیدی صورت گرفت. اما در بهمن 1359 به دنبال تصویب قانون اصلاح بودجه سال 1359، پرداخت سود تضمین شده اوراق قرضه گسترش مالکیت لغو و پرداخت اصل اوراق مزبور نیز به مدت 2 سال به تعویق افتاد و در نتیجه معاملات این اوراق نیز به کلی متوقف گردید.

در 1359 جمعا 538 میلیون ریال اوراق بهادار شامل 398 میلیون ریال اوراق قرضه دولتی و 140 میلیون ریال اوراق گسترش مالکیت در بورس اوراق بهادار تهران معامله شد. در سه سال متوالی بعد از آن، یعنی 1360، 1361، 1362 سیر قهقرایی معاملات بورس کماکان ادامه داشت، به طوری که در 1362 به پایین ترین میزان آن در تمامی تاریخ فعالیت بورس تهران رسید.

در 1361 برای اولین بار بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شورای بورس و هیات پذیرش هر کدام دو جلسه تشکیل دادند.

هیات پذیرش تصمیم گرفت سهام کلیه بانکها و شرکتهای ملی شده و نیز شرکتهایی را که در اجرای قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران مشمول بند الف قانون مزبور گردیده اند از فهرست نرخهای بورس حذف کند. همچنین عضویت شركتهای مشمول بند ج قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران و قانون تعیین مدیر یا مدیران موقت برای سرپرستی واحدهای تولیدی را به حالت تعلیق در آورد.

بدین ترتیب از تعداد 105 شرکتی که در پایان سال 1357 عضو بورس اوراق بهادار تهران بودند، 29 بانک، شرکت بیمه، موسسه اعتباری و شرکت انبارهای عمومی به دلیل ملی شدن از عضويت بورس خارج شدند، همچنین عضویت 11 شرکت مشمول بند ج قانون حفاظت و توسعه صنایع و نیز شرکتهای مشمول تعیین مدیر یا مدیران موقت را تا تعیین تکلیف مالکیت بخش خصوصی در شرکتهای مزبور تعلیق کرد.

در پایان سال 1362 جمعا 59 شرکت در بورس باقی مانده بودند.

از 1363 تا 1368 روند معاملات بورس صعودی اما کماکان کند بوده است و برداشت منفی موجود در جامعه درباره فعالیت بورس همچنان باقی بود. ادامه جنگ با عراق و در واقع تشدید حالت جنگی در اقتصاد این دوره از عوامل مهم توقف رشد معاملات بورس اوراق بهادار تهران است. در واقع آثار بهبود در وضع معاملات بورس از 1367 آشکار گردید. در این سال حجم معاملات روی سهام واحدهای تولیدی به قریب 10 میلیارد ريال (671، 935  9هزار ریال) بالغ گردید که در مقایسه با سال قبل از آن (253، 690، 1هزار ریال)، 9/5 برابر افزایش نشان داد. تعداد سهام معامله شده در این سال نسبت به 1366 نیز افزایش قابل توجهی معادل 6/3 برابر نشان داد.

مع هذا در 1367 شورای بورس و هیات پذیرش اوراق بهادار کماکان غیر فعال باقی ماند این دوارگان طی سال 1367 هر کدام تنها یک جلسه تشکیل دادند.

در تاریخ 16/11/1367 با تصویب هیات وزیران مقرر شد بخشی از سهام واحدهای تولیدی متعلق به دولت، موسسات و سازمانهای انتفاعی دولتی، شرکتهاي دولتی، بانکها و نهادهای انقلاب اسلامی بر اساس قانون گسترش مالکیت واحدهای تولیدی به کارکنان آن واحدها  کارمندان دولت واگذار شود.

در این مصوبه واگذاری سهام واحدهای موضوع اصل 44 و 45 قانون اساسی، صنایع نظامی و واحدهای مشمول بند (الف) قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران مستثنی شده است.

ميزان

دوره سوم: از سال 1368 به بعد (دوره احیای بورس):

بعد از قبول قطعنامه سازمان ملل در مورد توقف جنگ ایران و عراق در 1367 و تدوین و تصویب اولیه برنامه عمرانی پنج ساله جمهوری اسلامی ایران، بازسازی خرابیهای ناشی از جنگ و اصولا بازسازی ساختار اقتصاد کشور مورد توجه قرار گرفت. نگرش منفی مربوط به فعالیت بورس اوراق بهادار نیز تا حدودی تعدیل گردید و از اواسط 1367 بورس اوراق بهادار تهران دوران فعالیت تازه ای را آغاز کرد. فعالیت بورس اوراق بهادار تهران در این دوره از چند جهت مورد توجه بوده است:

1-   نقدینگی عظیمی که در دوران جنگ در دست عده ای از افراد فراهم آمده بود بایستی به نحوی جمع آوری می شد. این نقدینگی به نحو مخربی به بازار ارز، طلا، مستغلات و دیگر کالاها راه می یافت و آثار نامساعد و ناخواسته ای بر اقتصاد جامعه می گذاشت.

یکی از نخستین هدفهای تجدید فعالیت بورس در این دوره جذب این نقدینگی به سوی خرید سهام کارخانه های تولیدی است، به این امید که وجوه سرگردان مزبور به نحو صحیحی هدایت شود و از نوسانات شدید بهای ارز و سایر کالاها جلوگیری گردد.

2-   دومین هدف بورس در این دوره تامین سرمایه برای واحدهای تولیدی است ابعاد خرابیهای جنگ هشت ساله ایران و عراق به قدری وسیع و گسترده بود که بدون تردید مشارکت سرمایه های بزرگ و کوچک را طلب می کرد.

3-   تغییر ساختار اقتصادی کشور به طوری، که بار مداخله دولت تا حد مطلوبی در اقتصاد کشور پایین آورده شود. آرایش آرایش نیروهای اجتماعی در اوایل انقلاب اسلامی و اقتضاي اقتصاد جنگی بسیاری از صنایع و فعالیتها را در ید اختیار یا کنترل دولت در آورده بود. اختتام جنگ از یک سو، و انتظار کار آیی بیشتر از دستگاههای دولتی غیر کارا از سوی دیگر، واگذاری فعالیتهای اقتصادی غیر کلیدی به بخش خصوصی را اجتناب ناپذیر کرده بود.

4-   توجه مقامات پولی و مالی کشور به تجدید حیات بورس اوراق بهادار موجب گردید که در 1368 حجم فعالیت بورس اوراق بهادار تهران به رقم یازده میلیارد ریال برسد روند رو به گسترش فعالیت بورس در 1369 نیز ادامه داشت به طوری که در شش ماهه اول سال حجم معاملات انجام شده در بورس نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن حدود 6 برابر گردید و به 65 میلیارد ریال بالغ شد. در واقع مشکل بورس اوراق بهادار در 1369 فزونی تقاضا بر عرضه سهام بوده است. به طوری که قیمت سهام پس از ده سال ثبات و سکون، افزایش قابل ملاحظه ای پیدا کرد.

در ادامه سیاستهای مربوط به تجدید حیات بورس اوراق بهادار، شورای اقتصاد در جلسه 7//9/1369 خود که براي اتخاذ سیاستهای سالم سازی ساختار اقتصاد کشور و گزارش جامع بانک مرکزی در زمینه اهداف، روشها و عملکرد بورس اوراق بهادار تشکیل شده بود مقرر داشت سازمانهای دولتی و عمومی نسبت به عرضه هر چه سریعتر سهام واحدهای تحت پوشش خود در بورس اقدام و در اسرع وقت با تطبیق شرایط شرکتهای مزبور با شرایط پذیرش در بورس، امکان پذیرش هر چه بیشتر شرکتها را در بورس فراهم کنند. همچنین مقرر گردید اصلاحات پیشنهادی در قوانین مالیاتی، تجارت، حسابرسی و قانون بورس به منظور فراهم آوردن زمينه هاي مناسب جهت معاملات در بورس به هیات دولت ارائه شود.

در ادامه فعالیتهای مربوط به گسترش معاملات بورس مقرر شد، بانکهای استان گیلان، زنجان و خراسان به شبکه عملیات خرید و فروش سهام اضافه شوند تا ساکنین استانهای مزبور بتوانند با مراجعه به بانک استان از طریق کارگزاران محلی اقدام به ارائه دستور خرید و فروش سهام کنند.

منابع:

-كتاب بورس اوراق بهادار، نوشته – حسن گلريز، انتشارات امير كبير

-مقاله سرمايه گذاري غير مستقيم در بورس  نوشته: دكتر حسين عبده تبريزي به تاريخ 20/6/82

- كتاب بورس سهام       تاليف: غلامحسين دواني، نشر نخستين

- كتاب بورس اوراق بهادار        تاليف و ترجمه: دكتر علي جهانخاني ودكتر علي پارسيان انتشارات دانكشده مديريت دانشگاه تهران

- سايت اطلاع رساني سازمان بورس اوراق بهادار تهران

www. Iranstoxx. Com

www. Irbourse. Com

-سايت اطلاع رساني در حوزه بازار سرمايه

www. Sarmaye. Com

-ساير سايتهاي اطلاع رساني بورس كالا

www. Parsportfolio. Com

www. Irtahlil. Com  

فهرست:

مقدمه. 1

سابقه وتاريخچه بورس... 3

1-بورس کالا. 6

2-بورس اسعار. 7

3-بورس اوراق بهادار. 8

نقش بورس اوراق بهادار در اقتصاد. 8

نقش بورس از دید سرمایه گذاران. 11

نقش بورس از دید صادر کنندگان اوراق بهادار. 15

داد و ستد در بورس اوراق بهادار. 16

فهرست رسمی بورس... 17

تابلوی قیمتها18

کارگزاری در بورس اوراق بهادار. 21

نحوه كار کارگزاران. 24

بورس اوراق بهادار در ایران. 25

بورس اوراق بهادار تهران. 28

سازمان و نحوه اداره امور بورس تهران. 31

مقررات حاکم بر نحوه انجام معاملات بورس... 35

نحوه پذیرش اوراق بهادار در بورس... 35

فعالیت بورس اوراق بهادار تهران:37

دوره اول: از بدو تاسیس تا 1357:38

دوره دوم: 1357 تا 1368. 41

دوره سوم: از سال 1368 به بعد (دوره احیای بورس):47

منابع:

گزارش کارآموزیرشته نرم افزار سیستم

تشریح فعالیت

طراحی سایت مراکز تلفن مخابرات استان خراسان و همچنین تحقیق وجستجو  راجع به برنامه نویسی های ASP 3.0,ASP.NET فعالیت من در دوره ی کارورزی می باشد.

مراکز تلفن دارای 7 زیر مرکز بصورت زیر می باشد.

1.      آبونمان

2.      شبکه

3.      MDF

4.      رئیس مرکز

5.      قدس

6.       سالن

7.      واگذاری خطوط

    تعدادی از مراکز بالا را بطور خلاصه تشریح می کنم.

 آبونمان

هدف :

هدف این سیستم مشتمل بر مجموعه دستورات و راهنمائی های لازم برای کاربا سیستم است که درجهت شرح فرآیند یا فرآیندهائی که تحت پوشش نرم افزار می باشند و آنجه که نرم افزار برای پشتیبانی از این فرآیندها انجام میدهد و کاربر برای بهره برداری از نرم اقزار به آن احتیااج دارد با این سیستم قابل انجام است . و درواقع هدف ما  آشنايی کافی با سيستم آبونمان و بيان کليات و دستورالعملها و راهنماييهای لازم و بيان نحوه کار با اين سيستم می باشد که اميدواريم مورد استفاده شما قرار گيرد .                                                                                                    

مقدمه :

سيستم آبونمان  يکی از سيستمهايي است که بطور مستقيم با ارباب رجوع در ارتباط است  و  عمليات قبض گیری و درآمدی و قطع ووصل بدهی های آبونمان  و کلیه ریز تماس های بین شهری و خارجه مشترک مربوط به این سیستم است و در صورت لزوم جهت انجام به بخشهای ديگر ارسال می شود.

در واقع پس از آنکه يک شماره تلفن در متقاضيان تعيين شماره شده و داير شد و در سيستم مشترکين فعال شد بعنوان یک تلفن کارکن باید به billing (آبونمان مرکزی) ارجاع داده شود تا جهت فعال کردن آن در آبونمان و ارائه قبض به مشترک اقدام شود  . سپس می توان در اين سيستم درخواستهای مشترک اعم از صدورقبض المثنی و پرینت ریزمکالمات بین شهری و خارجه و قسطی کردن یک تلفن و قطع و صل آن ارائه کرد.

کليات :

آبونمان : مقدارمبلغی که هر دوره بطور ثابت برروی قبض مشترک اضافه می شود .

برنامه آبونمان عبارت است از کارهايی از قبيل صدورقبض المثنی برای مشترک و مقدارکنترمصرفی تلفن مشترک در هردوره که اين دوره قبض برای مشترک دوماه بوده و تاريخ مهلت پرداخت زمانی است که مشترک طی آن بايد قبض خود را پرداخت کند در غيراينصورت به عنوان بدهی قبلی برروی قبض دوره بعد مشترک اضافه می شود و يا اگر اين مبلغ زياد باشد مشترک جزو مشمولين بدهی قطع بوده و تلفنش قطع مشود .

از ديگر اموری که طی برنامه آبونمان انجام می شود قسطی کردن تلفن وتهيه پرينت بين شهری می باشد که در فصول آينده توضيج داده می شود.

در قسمت شماره تلفن بايد تلفن مشترک درج شود بعد با زدن يک enter بقيه مشخصات مشترک اعم از نام و نام خانوادگی و آدرس در مکانهای خود درج می شود .

قبض آخرين دوره : قبض دوره جاری را تهيه می کند .

قبض دوره قبل: اگر اين گزينه تيک بخورد ميتوان بعد از وارد کردن دوره مورد نظر و enter کردن قبض المثنی دوره قبل مشترک يا دوره ای که تايپ کرده ايم را تهيه کنيم .

نوع تلفن : نوع تلفن مشترک را مشخص می کند که شامل عادی – اداری و..... می شود

رديف توزيع : رديف توزيع قبض مشترک که توسط پست توزيع می شود را مشخص می کند .

کد موزع : اين گزينه نيز که توزيع پستی قبض مشترک را مشخص می کند

شماره کنتور قديم

شماره کنتور جديد

کارکرد کنتور

مبلغ کارکرد

مبلغ خارجه 1: خارجه مستقیم که توسط خود مشترک گرفته میشود

مبلغ خارجه2: خارجه غیر مستقیم یا 126

هزينه خدمات : اين هزينه که برای بعضی از مشترکين برروی قبوضشان اعمال می شود جهت تغييرنام يا سرويس ويژه يا تغييرمکان و نام ومکان و .... که در برنامه مشترکين به عنوان حواله کرد آبونمان منظور می شود در دوره بعد روی قبض بعدی مشترک اعمال می شود.
هزينه سرويس

آخرين صورتحساب : اين آيکون مربوط به آخرين کارکرد و در واقع هزينه مربوط به اين دوره است بدون بستانکاری و بدهکاری قبلی

بدهکاری قبلی : بدهی يا آخرين صورت حساب دوره قبل مشترک را شامل می شود.

بستانکاری قبلی : بستانکاری در واقع طلبکاری مشترک از آبونمان را مشخص می کند.

مبلغ قابل پرداخت : مبلغی است که شامل آخرين کارکرد اين دوره مشترک بعلاوه مبلغ بدهی دوره قبل می شود .

دستورالعملهای عمومی :

نحوه نصب نرم افزار  :  اين برنامه بر روی سرور هر مرکز در پوشه ای بنام mosh  تحت نام abonman2002. mde قراردارد. که با دوبارکلیک بر روی آن برنامه اجرا می شود .

سيستم آبونمان علاوه بريک shortcut از برنامه برای اجرا نيازدارد به يک پوشه pasokh که معمولا در درايو d سيستم يا درايوهای ديگر آن است که داخل اين پوشه به تعداد بانک های بين شهری pasokh.mdb داريم مثلابه ازاء دوره 01/09/83 تا 01/11/83 داريم d:\pasokh\pasokh835.mdb و هرچه به دوره ها اضافه یاکم شود به پاسخ ها هم اضافه و کم شده (دوره بعدpasokh836 و دوره قبل 835 (pasokh834 ) و ديگر ملزومات برنامه آبونمان پوشه ای تحت نام mosh در درايو E سيستم می باشد که داخل آن کليه فايلهای اجرايی و dbf و prg وtxt را شامل می شود . اين فايلها در پوشه ای با نام my_doc در درايو D سيستم است .

در ابتدای کاربايد روی آیکن abonman2000 برروی صفحه اصلی کامپيوتر(desktop)دوبار کليک يا enter کنيد حال امکان دارد اين آيکن وجود نداشته باشد در اينصورت به صورت زير عمل می کنيم از منوی start-run نام سرور مرکز را زده ok می کنيم اگر رمز ورود به شبکه را خواسته باشد رمزی که در اختيار مشترکين هر مرکز قرارداده شده را وارد کرده تا صفحه اصلی سرور نمايش داده شود حال پوشه mosh را اجرا کرده و روی آيکن abonman2002.mde کليک راست کرده گزينه sende to-shortcut desktop را انتخاب کرده تا از برنامه فوق shortcut روی صفحه روميزی ايجاد شود .

علاوه بر اينکه برنامه ها ی هر مرکز بروری سرور خود مرکز يا مراکز ديگر قرار دارد کل جداول هر برنامه نيز بروری دو سرور مجزا بنام های tarhjame و tarhjame2 قرار دارد .

نحوه ورود و خروج از سيستم :

برای ورود به برنامه آبونمان ، با کليک بر روی آيکن ورود، فرمی باز می شود که با انتخاب نام مرکز و سرور مناسب و وارد نمودن نام کاربر و کلمه رمز ،می توانيد به برنامه آبونمان وارد شويد.

که هر اپراتور رمز مخصوص به خود را بايد وارده کرده و نام مرکز را انتخاب و نام سرور خود(tarhjame و tarhjame2) و دوره را دوره جاری و  مسير بانک بين شهری را بايد مسير پاسخ های خود قرارد دهد کليه اين گزينه ها در ابتدای ورود به سيتم بايد set شود تا باعث بروز خطا نشود

MDF

: منظور از 17 همان سالن دستگاه امتحان (ام دی اف) میباشد.

          اطلاع به 17: هنگام خراب شدن خط تلفن مشترک بلافاصله با 17 تماس می گیرد. هرکدام از این تماسها یک اطلاع به 17 نامیده می شود.

          خرابی صادره: اگر اشکال بوجود آمده برای تلفن مشترک مربوط به سیم بندی های ام دی اف نبوده و مربوط به قسمتهای دیگر از قبیل شبکه کابل هوایی یا زمینی باشد، ام دی اف از طریق صادر کردن خرابی مشکل را به اطلاع قسمت مربوط می رساند. به هر کدام از آنها خرابی صادره گفته می شود.

          بوخت : به مشخصات کابلی هر تلفن بوخت گفته می شود که دو نوع بوخت داریم:

                   بوخت افقی(سرشماره): مشخصات کابلی سیمی که از سمت سالن دستگاه می آید سرشماره نام دارد. بعلت اینکه ترمینالهای آن بصورت افقی قرار داده شده به آن بوخت افقی هم گفته می شود. سرشماره شامل چهار مشخصه میباشد:

رديف-طبقه-ترمينال-اتصالی که در شکل زیر نشان داده شده اند.

          بوخت عمودی: مشخصات کابلی سیمی که از ام دی اف خارج شده و بسمت مشترک می رود. بعلت اینکه ترمینالهای آن بصورت عمودی نصب شده اند به آن بوخت عمودی گفته می شود. این بوخت نیز سه مشخصه دارد : ردیف-طبقه-اتصالی

رانژه (سیم بندی): عملیاتی که طی آن یک زوج سیم از بوخت افقی به بوخت عمودی وصل می شود.

ریموت (PCM): دستگاهی است که توسط آن می توان از روی یک زوج سیم چند خط تلفن را داير کرد.

واگذاری خطوط

يك مركز مخابرات متشكل از قسمتهاي مختلف اداري و فني مي باشد كه مجموعه فعاليتهاي اين واحدها در جهت ايجاد امكانات و واگذاري آن به متقاضيان خدمات ارتباطي تلفن مي باشد. واحد هاي فني اجراي عمليات ايجاد زيرساختهاي مخابراتي را در حوزه مركز تلفن خود انجام مي دهد كه البته ممكن است اين واحدها زيرمجموعه مركزتلفن نباشد و از سازمانهاي ذيربط ديگر باشند. پس از ايجاد اين زيرساختها و امكان واگذاري تلفن به متقاضيان در واحدهاي اداري مركز تلفن بر اساس قواعد و دستورالعملهاي مربوطه اقدام به واگذار نمودن اين امكانات مي نمايند. كه همكاري واحدهاي اداري و فني تا اتمام كار اتصال مشترك به شبكه تلفن ادامه دارد. پس از آن هم اين واحدها مسئوليت نگهداري و ارائه خدمات به مشتركين را برعهده دارند و در صورت نياز به توسعه امكانات مركزتلفن بر اساس نياز متقاضيان ومشتركين مي پردازند. يكي از اين واحدها  واحد واگذاري خطوط مي باشد كه نقش بسيار مهمي در عمليات فوق برعهده دارد. واگذاري خطوط يك واحد اداري است كه رابطه بسيار نزديكي با واحدهاي فني دارد و لذا اطلاع از نحوه عملكرد آنها و آشنايي با اصطلاحات و واژگان فني اين واحدها توام با اطلاع از قوانين اداري مربوط به امور محوله واحد خود و ديگر قسمتهاي مرتبط لازم و مهم است.

          با عنايت به اين حساسيت لازم است كاربر واگذاري خطوط ابتدا با الزامات كار در واحد خود آشنايي كامل داشته باشد و نيز واحد هاي مرتبط با واگذاري خطوط را به خوبي بشناسد و نوع ارتباط و نحوه برخورد با اين ارتباطات را بداند. سپس با ابزار كار از جمله سيستم مكانيزه واگذاري خطوط، براي اجراي وظايف واحد خود آشنا شود و از آن به نحو مطلوب استفاده نمايد. بايد كليه قابليتها و توانمنديهاي سيستم را بداند و امور واگذاري خطوط را بر اساس روش صحيح و استاندارد آن انجام دهد. بنا براين، اين دستورالعمل مي كوشد تا ابتدا در حد لازم امور واگذاري خطوط را تشريح نمايد سپس انجام اين عمليات را در سيستم توضيح داده و گام به گام مراحل مختلف را بيان نمايد. اميد است كه توانسته باشيم انتظارات شما را برآورده ساخته باشيم.

سیستم متقاضیان در واقع شامل در خواست متقاضی جهت مالکیت تلفن بصورت ثبت نام و بعد از طی مراحلی و پرداخت یکسری هزینه ها طبق تعرفه های مشخص شده به مخابرات و در نهایت تحویل خط تلفن و یا اصطلاحا تحویل بوق به متقاضی می باشد. بدیهی است بعد از اینکه متقاضی مالکیت خط تلفن را بدست آورد به عنوان یکی از مشترکین مخابرات شناخته خواهد شد و دیگر از وضعیت متقاضی به وضعیت مشترک تغییر خواهد کرد. هنگامی که یک متقاضی به مشترک تبدیل می شود یعنی تلفن او دایر و تحویل او گردیده است و دیگر سیستم متقاضیان با وی کاری ندارد و تنها یک سری سوابق از او را جهت مواقع ضروری نگهداری می کند.

برنامه سیستم متقاضیان هر مرکز در سرور همان مرکز و در شاخه mot و به نام motagazi.mde می باشد . اگر مرکز به تنهایی server نداشته باشد برنامه آن در سرور مشترک با مرکز دیگر می باشد.

سیستم متقاضیان

معرفی وازگان کلیدی سیستم:

شماره آزاد: شماره ای که در مرکز قابل واگذاری به متقاضی می باشد ولی تا به حال به کسی واگذار نشده است.

شماره فعال: شماره ای که یکی از مشترکین مرکز در حال استفاده از آن می باشد و نمی توان آن را به غیر واگذار نمود.

متقاضی: کسیکه درخواست دریافت شماره تلفن می کند.

مرحله: تاریخ یا همان سال ثبت نام می باشد که اگر مثلا سال 83 سه بار ثبت نام انجام شود. در دفعه اول مرحله 831 و در دفعات بعدی ثبت نام مرحله 832 و 833 نامیده می شوند.

نوبت: چندمین ثبت نامی در یک مرحله را گویند که در یک مرحله نمی توان دو نوبت برابر ثبت شوند.

ودیعه: هنگامیکه متقاضی ثبت نام می کند یک مرحله و نوبت به او اختصاص پیدا می کند و اصطلاحا یک ودیعه به او اختصاص پیدا می کند.

فیش: رسیدی است که متقاضی طی آن رسید مبلغی را به حساب مخابرات جهت دریافت تلفن واریز نموده است.

خارج نوبت: ثبت نامیهایی که به دلایل مختلف از سهمیه هایی مثل جانباز و زوج دانشجو و ... استفاده می کنند دیگر در نوبت قرار نگرفته و بلافاصله پس از درخواستشان کارشان انجام می پذیرد.

خارج از مرز: هر مرکزی یک مرز فعالیت دارد تلفنی که مقداری از سیمکشی آن خارج از مرز آن مرکز قرار می گیرد اصطلاحا خارج از مرز گویند.

موکول به توسعه: به این معنا که تلفنی که متقاضی جهت یک آدرس مشخص درخواست کرده است فعلا به دلیل عدم وجود امکانات فنی قابل واگذاری به مشترک نمی باشد و در لیست تقاضاهای موکول به توسعه می باشد که در آینده که در آن منطقه امکانات فنی جدید احداث گردید بتوان به آن مشترک تلفن را ارائه داد.

لاوصولی: از نظر لفوی به معنای وصول نشده یا کسب نشده می باشد و در این سیستم به ودایعی گفته می شود که مبالغ لازم جهت تکمیل پرونده و دریافت تلفن را طی زمان موردنظر پرداخت نکرده است.

صوری: به تلفنهایی گفته می شود که متقاضی آدرس خاصی را مدنظر ندارد فقط قصد مالکیت تلفنی را دارد و زمانیکه جهت آدرس خاصی تلفنی را نیاز داشت از طریق درخواست همین تلفن صوری او را در صورت امکان در آن آدرس فعال می کنند. البته الان دیگر تلفن صوری منسوخ شده است.

ردیف استان: در ثبت نامی های خارج نوبت به ازای هر ودیعه یک شماره ردیف از مشترکین استان روی کارت ودیعه آن ودیعه باید ثبت شود. این ردیف در استان منحصر به فرد می باشد.

دایرشده و دایرنشده: اگر ثبت نامی نهایی شد و تلفن به متقاضی تحویل و از این به بعد او را مشترک خواندیم یعنی ودیعه او دایر شده است ولی اگر به هر دلیلی هنوز اینکار به اتمام نرسیده ودیعه او دایرنشده خواهد بود.

سیستم رئیس مرکز در واقع شامل نظارت عالیه بر کار قسمتهای مختلف و انجام یکسری امور حساس در مخابرات می باشد. به عنوان مثال اختصاص یک شماره به یک متقاضی دریافت تلفن کاری حساس می باشد که توسط بالاترین سمت یک مرکز تلفن یعنی رئیس مرکز انجام می شود.  همچنین ریاست مرکز نیاز دارد همیشه یک سری گزارشات و آمارسنجی هایی از قسمتهای مختلف مرکز به طور مثال متقاضیان و واگذاری و ... داشته باشد.

برنامه رئیس مرکز هر مرکز در سرور همان مرکز و در شاخه manager و به نام manager.mde می باشد . اگر مرکز به تنهایی server نداشته باشد برنامه آن در سرور مشترک با مرکز دیگر می باشد.

رئیس مرکز

معرفی وازگان کلیدی سیستم:

شماره آزاد: شماره ای که در مرکز قابل واگذاری به متقاضی می باشد ولی تا به حال به کسی واگذار نشده است.

شماره فعال: شماره ای که یکی از مشترکین مرکز در حال استفاده از آن می باشد و نمی توان آن را به غیر واگذار نمود.

متقاضی: کسیکه درخواست دریافت شماره تلفن می کند.

مرحله: تاریخ یا همان سال ثبت نام می باشد که اگر مثلا سال 83 سه بار ثبت نام انجام شود. در دفعه اول مرحله 831 و در دفعات بعدی ثبت نام مرحله 832 و 833 نامیده می شوند.

نوبت: چندمین ثبت نامی در یک مرحله را گویند که در یک مرحله نمی توان دو نوبت برابر ثبت شوند.

ودیعه: هنگامیکه متقاضی ثبت نام می کند یک مرحله و نوبت به او اختصاص پیدا می کند و اصطلاحا یک ودیعه به او اختصاص پیدا می کند.

فیش: همان ودیعه می باشد.

برگردان: هرگاه یک شماره تلفن را از یک مرکز به مرکز دیگر انتقال دهیم باید عمل برگردان انجام شود. توضیح بیشتر در سیستم واگذاری خطوط می باشد.

مشخصات فنی: در واقع یکسری مشخصات و آدرسهای سخت افزاری و تعریف شده در مخابرات می باشد که شامل کافو.پست.اتصالی و مرکزی و بوخت می شود. توضیح کامل تر این اصطلاحات در سیستم  واگذاری خطوط وجود دارد.

سرویسهای ویزه: همان خصوصیات و امکاناتی است که مخابرات جهت مشترکین خود روی تلفن ها بر اساس درخواست مشترک قرار می دهد. از آن جمله می توان به DV یا همان انتقال تلفنی بر روی تلفن دیگر اشاره کرد. مفاهیم دقیق و جزئیات سرویسهای ویزه در سیستم سالن دستگاه وجود دارد.

PCMn: یک دستگاه سخت افزاری که n خط تلفن را از طریق مشخصات فنی یک خط تلفن بصورت مجزا و با شماره های متفاوت فعال می کند.

خارج از مرز: هر مرکزی یک مرز فعالیت دارد تلفنی که مقداری از سیمکشی آن خارج از مرز آن مرکز قرار می گیرد اصطلاحا خارج از مرز گویند.

موکول به توسعه: به این معنا که تلفنی که متقاضی جهت یک آدرس مشخص درخواست کرده است فعلا به دلیل عدم وجود امکانات فنی قابل واگذاری به مشترک نمی باشد و در لیست تقاضاهای موکول به توسعه می باشد که در آینده که در آن منطقه امکانات فنی جدید احداث گردید بتوان به آن مشترک تلفن را ارائه داد.

نرم افزار GIF Animator

بوسیله ی این نرم افزار نیز می توان فایل های animation با فرمت های مختلف تولید کرد.

فرمت های مختلف برای فایل ها در این نرم افزار بصورت زیر می باشد.

                                 (GIF-UGA-UFD-PSD)

همچنین این نرم افزار دارای خروجی های EXPORT بصورت زیر می باشد.

(AS HTML  File…- AS Animation Package(EXE)…-AS an active Desktop item…)

از امکانات دیگر این نرم افزار میتوان به Effect  های جالب وزیاد آن اشاره کرد.این نرم افزار دارای 130  transition(حالت انتقال) متفاوت شامل:

Blowout-F/X, Slide-3D, Barn Door-3D, Checker-Build, Dissolve-F/X, Stagger-Build, Split-Clock, Turn-Clock, Fly-F/X, Burn-F/X, Zipper-Film, Twist-Film, Barn Door-Peel, Bar-Push, Split Half-Roll, Spin-Rotate, Diagonal-Slide, Shatter-F/X, Arrows-Wipe, Puddle-Wipe, Whirlpool-3D, Side-Stretch, and many more. New filters include Throw Stone, Whirlpool, Kaleidoscope, Charcoal, Colored Pen, Punch, Monochrome, Diffuse, Emboss, Blur, and Animation Gradient, Ripple, Water Flow, Pinch, Diffraction, Motion & Blur, Star, Mosaic, Highlight, Emphasize Edges, Vignette, Scratch, Solarization, Animation Texture.می باشد.

برای اضافه کردن یک فیلتر effect  باید :

ابتدا Video F/X: Filter Effect را انتخاب کرده(باز کردن پنجره filter )

یک شماره را برای تعداد انجام effect  در frame  مورد نظر وارد کنید.

یک background  برای زمینه ی مورد نظر انتخاب کنید.

ok را کلیک کنید و پنجره ی filter مورد نظر را ببندید.

ok را کلیک کنید.

دکمه play  برای اجرای effect  مورد نظر را کلیک کنید.

با استفاده از گزینه ی save as  آن را با فرمت دلخواه کلیک کنید.

نرم افزار Frontpage:

ابتدا معرفی راجع به این نرم افزار قدرتمند برای طراحی صفحات web  ارائه می دهم.

نرم افزار نشر وب میکروسافت یعنی Frontpage با ارائه نگارش 2000 ترقی زیادی نموده است.

این نرم افزار از آن جهت که روشی آسان برای نشر صفحات شبکه جهانی وب- بدون نیاز به یادگیری پیچیدگی های HTML  و JAVA SCRIPT

در اختیار می گذارد. کار خود را همیشه به خوبی به انجام رسانده است.امروزه Frontpage بخشی از Microsoft Office تلقی می گردد که محبوبترین محصول در جهان به شمار می رود.

گفتن تمام امکانات Frontpage در اینجا قابل ذکر نیست .

بنابراین مواردی را که در این سایت مورد استفاده قرار گرفته است را بررسی می نمایم.

1.      استفاده از frame ها

فریم ها صفحه را صفحات مجزای دیگری تقسیم می کنند.

برای ایجاد فریم درFrontpageابتدا از گزینه ی File سپس گزینه ی NEW

و در نهایت گزینه ی page or web  را انتخاب نموده در قسمت New from template  گزینه ی page templates… را انتخاب می کنیم- در قسمت frames pages  فریم مورد نظر خود را انتخاب میکنیم.

2. استفاده از table  ها

برای ایجاد جدول در Frontpage گزینه یtable  و سپس گزینه ی insert  و در نهایت گزینه ی table  را انتخاب می کنیم.

برای خلاصه تر شدن مطلب من کلیه امکانات Frontpage  را فهرست وار می گم.

1.   استفاده از الگوها برای ایجاد سریع یک وب

2.   بکارگیری تم برای یک وب کامل

3.   واگذاری کارهای مشکل به ویزاردها

4.   ایجاد یک صفحه وب

5.   مدیریت وب

6.   سازماندهی صفحه با استفاده از لیست ها و جداول

7.   تقسیم صفحه به قاب های مجزا

8.   نمایش گرافیک در صفحه

9.   افزود پیوند ها به گرافیک و نقشه های تصویری

10.          ایجاد و ویرایش گرافیک برای وب

11.          متحرک سازی یک صفحه وب

12.          انتشار وب

13.          نگه داشتن وب به روز

14.          قابلیتهای وب با Server ExtensionsFrontpage توسعه

15.          سازگار ساختن وب با مرورگرهای چندگانه

16.          استفاده از HTML  در وب

17.          قالب بندی وب با استفاده از صفحات آبشاری

18.          افزودن یک موتور جستجوی شخصی به وب

19.          فعالسازی مباحثات در وب

20.          افزود پایگاه داده به وب

21.          استفاده از مولفه های office  وراه اندازی وب   

ASP 3.0.

یکی از قدرتمند ترین زبان های برنامه نویسی در رابطه با پایگاه داده ها می باشد.

با استفاده از دستورات زیر می توان ارتباطی بین پایگاه داده و صفحه وب ایجاد نمود.  dim z

set z=server.CreateObject("ADODB.connection")

z.open "DRIVER={Microsoft Access Driver (*.mdb)};" & _

                                      "DBQ=d:\data\data1\team.mdb"

Dim x

set x=server.CreateObject("ADODB.recordset")

x.open  "fani", z , , 3 ,adCmdtable

do while not x.eof

Response.Write  "<tr><td>" &  x("mosharekat")  & "</td>"

Response.Write  "<td>" &  x("finall")  & "</td>"

Response.Write  "<td>" &  x("start")  & "</td>"

Response.Write  "<td>" &  x("name")  & "</td></tr>"

x.movenext

loop

x.close

set x=nothing

z.close

set z=nothing

در این سایت از چندین database  استفاده شده است .در مورد ارتباط

بین وب و database  در قسمت آنایی با ASP مفصل بحث شده است.

MICROSOFT ACCESS

یکی دیگر از محصولات شرکت میکروسافت برای ایجاد DATABASE  می باشد.ولی امنیت آن زیاد نیست.

       تصاویری از سایت