شعر جشن تکلیف دختران

زندگی نامه عبید زاکانی

عبید زاکانی از شعرا و نویسندگان فارسیزبان قرن هشتم هجری قمری است. عبیدالله ملقب به نظامالدین از صاحبان صدور خاندان زاکان قزوین است و اشعار خوب و رسائل بی نظیری دارد.

عباس اقبال در مقدمه دیوان عبید مینویسد:

از شرح حال و وقایع زندگانی عبید زاکانی بدبختانه اطلاع مفصل و مشبعی در دست نیست. اطلاعات ما در این باب منحصر است به معلوماتی که حمدالله مستوفی معاصر عبید و پس از او دولتشاه سمرقندی در تذکره خود، تألیف شده در قرن ۸۹۲ ه.ق.، در ضمن شرحی مخلوط به افسانه در باب او به دست داده و مؤلف ریاض العلماء در باب بعضی از تألیفات او ذکر کردهاست. معلومات دیگری نیز از اشعار و مؤلفات عبید به دست میآید. از مختصری که مؤلف تاریخ گزیده راجع به عبید نوشتهاست مطالب زیر استنباط میشود:

۱-اینکه او از جمله صدور وزرا بوده، ولی در هیچ منبعی به آن اشاره نشدهاست.

۲-نام شخص شاعر نظام الدین بودهاست، در صورتی که در ابتدای غالب نسخ کلیات و در مقدمههایی که بر آن نوشتهاند وی را نجم الدین عبید زاکانی یاد کردهاند.

۳-نام شخصی شاعر عبیدالله و عبید تخلص شعری او است. خود او نیز در تخلص یکی از غزلهای خود میگوید:

گر کنی با دیگران جور و جفا با عبیدالله زاکانی مکن

۴-عبید در هنگام تألیف تاریخ گزیده که قریب چهل سال پیش از مرگ اوست به اشعار خوب و رسائل بی نظیر خود شهرت داشتهاست. در تذکره دولتشاه سمرقندی چند حکایت راجع به عبید و مشاعرات او با جهان خاتون شاعره و سلمان ساوجی و ذکر تألیفی از او به نام شاه شیخ ابواسحاق در علم معانی و بیان و غیره هست.

عبید در تألیفات خود از چندین تن از پادشاهان و معاصرین خود مانند خواجه علاءالدین محمد، شاه شیخ ابوالحسن اینجو، رکن الدین عبدالملک وزیر سلطان اویس و شاه شجاع مظفری را یاد کردهاست. وی از نوابغ بزرگان است. میتوان او را تا یک اندازه شبیه به نویسنده بزرگ فرانسوی ولتر دانست.

وفات عبید زاکانی را تقی الدین کاشی در تذکره خود سال ۷۷۲ دانسته و صادق اصفهانی در کتاب شاهد صادق آن را ذیل

وقایع سال ۷۷۱ آوردهاست. امر مسلم این که عبید تا اواخر سال ۷۶۸ ه.ق. هنوز حیات داشتهاست.... و به نحو قطع و یقین وفات او بین سنوات ۷۶۸ و ۷۶۹ و یا ۷۷۲ رخ داده است.

از تألیفاتی که از او باقی است معلوم است که بیشتر منظور او انتقاد اوضاع زمان به زبان هزل و طیبت بودهاست. مجموع اشعار جدی که از او باقی است و در کلیات به طبع رسیدهاست از ۳۰۰۰ بیت تجاوز نمیکنند.

طنز عبید

صرفنظر از اینکه عبید شاعری متوسط در حد و اندازه خویش بودهاست، همگان نام او را با طنز و هزل عجین و اغلب عامه او را به لطایفش می شناسند. دیوان لطایف او شامل:

- اخلاق الاشراف - ریش نامه - صد پند

- ترجیع بند ج...

- تضمینات و قطعات

- رباعیات

- رساله دلگشا

- تعریفات ملا دو پیاز

- موش و گربه

- سنگتراش

می باشند. در این میان موش و گربه شهرت بسیار داشته و ریش نامه و صد پند از همه لطیف ترند. متأسفانه مانند بسیاری از طنزپردازان متقدم مانند سعدی شیرازی، طنز و هزل به یکسان در لطایف او راه یافته است. (منبع کلیات عبید زاکانی، عباس اقبال آشتیانی، تاریخ چاپ و ناشر ندارد و در سال ۱۳۵۳ از بازار مروی خریداری شدهاست)

منابع

1. کلیات عبید زاکانی، عباس اقبال آشتیانی

داستان عربی با ترجمه فارسی

داستان 1 :

الشیطان و الآطناب

کان قد وقف رجلٌ جنب اللا سبیل
رأی الشیطانَ الذی یمرّّ مع اطنابٍ مختلفةٍ
تجسّس و سأل منه : ما هذه الأطناب ؟
أجاب الإبلیسُ : لأسرِ مولود آدم.
الأطنابُ الرقیقة للنفوس الضعیفة . 
ألأطنابُ المحکمة ُ و الغلیظة لاولئک الذین یوسوسون متأخرین.
ثمّ أخرج الأطنابَ المقطّعة َ من کیسٍ و قال:
قد قطّعوا هذه الأطنابَ النفوسُ المومنة التی راضیة برضا الله و یعتمدون علی أنفسهم 
ولم یقبلوا الإسارةَ.
قال الرجلُ : ایّهم طنابی ؟
قال الإبلیسُ : إن ساعدنی فی اتصال حبا لِ المقطّعة أجعلُ ذنبک فی حساب الآخرین.قبل الرجلُ
قال الإبلیسُ ضاحکاً:
واعجبا ، تمکن إسارةُ نفوسٍ مثلک مع هذه الأطنابِ المقطّعة.



شیطان و طناب
مردی کنار بیراهه ای ایستاده بود.

ابلیس را دید که با انواع طنابها به دوش درگذر است.

کنجکاو شد و پرسید: ای ابلیس ، این طنابها برای چیست؟

جواب داد: برای اسارت آدمیزاد.

طنابهای نازک برای افراد ضعیف النفس و سست ایمان ،

طناب های کلفت هم برای آنانی که دیر وسوسه می شوند.

سپس از کیسه ای طناب های پاره شده را بیرون ریخت و گفت:

اینها را هم انسان های باایمان که راضی به رضای خدایند و اعتماد به نفس داشتند، پاره کرده اند و اسارت را 

نپذیرفتند.( کلمه نفوس را می توان در حکم مفرد مونث یا جمع مذکر در نظر گرفت)

مرد گفت طناب من کدام است ؟

ابلیس گفت : اگر کمکم کنی که این ریسمان های پاره را گره زنم، خطای تو

را به حساب دیگران می گذارم 

مرد قبول کرد.

ابلیس خنده کنان گفت : 

عجب ، با این ریسمان های پاره هم می شود انسان هایی چون تو را به بندگی گرفت!

داستان 2

داستان عربی مریض شدن شیر همراه با ترجمه فارسی

ظل أسدٌ قویٌ یحکم الغابةَ سنواتٍ طویلةً و کانت جمیعُ الحیوانات تخافه و تطیع أوامرَه؛ کان الأسد یحصل على طعامه بالقوة یطارد الفریسة و یهجم علیها و یفترسها بأنیابه الحادة و لایترکها حتى یشبع ثم تأتی الحیوانات و تأکل من بقایا طعامه.

شیری قوی سال‌های طولانی بر جنگلی حکومت می‌کرد و همه حیوانات از او می‌ترسیدند و اوامرش را اطاعت می‌کردند، شیر، غذایش را با قدرت تمام  به دست می‌آورد و شکار را دنبال می‌کرد  و به آن حمله‌ور می‌شد  و با چنگال‌های تیزش آن را شکار می‌کرد و  رهایش نمی‌کرد تا اینکه سیر می‌شد.  سپس حیوانات دیگر می‌آمدند و باقیمانده غذایش را می‌خوردند.

کبر الأسد و صار عجوزاً ضعیفاً و ذات یوم شـــَعـــَر بالمرض و أحسّ بالضعف الشدید و أصبح غیر قادر على أن یصطاد. شعر الأسدُ بالجوع و راح یفکــّر فی طریقةٍ یحصل فیها على طعامه.

شیر مسن شد و پیر و ضعیف گردید و روزی احساس بیماری کرد و ضعف شدیدی را حس نمود و به گونه‌ای شد که قادر به شکار کردن نبود. احساس گرسنگی کرد و به راهی فکر می‌کرد که از آن طریق غذایش را بدست بیاورد.

قال الأسدُ لنفسه ما زالت الحیواناتٌُ تحترمنی و تخافنی و تسمع کلامی لا ینبغی أبداً أن أظهر لها أننی أصبحتُ کبیرَ السن ضعیفاً و إلا فإنها لن تخشانی و لن تطیع أوامری لکن سأعلن عن مرضی و أبقى داخل بیتی و لابدّ أن تحضر الحیوانات لزیارتی و بذلک سیأتینی طعامی من غیر أن أتعب نفسی فی الحصول علیه.

شیر با خود گفت: هنوز حیوانات به من احترام می‌گذارنند و از من می‌ترسند و سخن مرا گوش می‌دهند اصلاً سزاوار نیست که به آن‌ها ابراز کنم که پیر و ضعیف شده‌ام و گرنه آن‌ها از من نخواهند ترسید و اوامرم را اطاعت نخواهند کرد ولی مریضیم را اعلام خواهم کرد و داخل خانه‌ام می‌مانم و ناچار حیوانات به عیادت من می‌آیند و بدین ترتیب غذایم را بدون اینکه خودم را در راه حصول آن خسته کنم بدست خواهم آورد.

قصد الأسدُ أن یعلن خبرَ مرضه للجمیع کانت الحیواناتُ تخاف غضبَ الأسد وبطشه إن هی لم تقم بالواجب لذلک سارعت الحیوانات إلى زیارته فی بیته والسؤال عنه والدعاء له بالشفاء لکن کلما دخل حیوانٌ بیتَ الأسد هجم علیه وفتک به وأکله . کان الأسد سعیداً لأنه لا یتعب فی الحصول على طعامه. فهو لم یعد قادراً على أن یطارد أیّ حیوان مهما کان بطیئاً لکن الطعام اللذیذ کان یأتی إلیه فی بیته و هو جالس لا یتحرک فیأکل منه حتى یشبع.

شیر تصمیم گرفت که خبر بیماریش را به همه اعلام کند؛ حیوانات از خشم و عصبانیت شیر می‌ترسیدند اگر به تکلیف خود عمل نمی‌کردند به خاطر همین حیوانات برای دیدنش و احوالپرسی و دعا برای شفایش به خانه‌اش شتافتند ولی هر حیوانی که داخل می‌شد شیر به او حمله می‌کرد و او را می‌درید و می‌خورد. شیر خوشبخت بود زیرا برای بدست اوردن غذایش خسته نمی‌شد. او قادر به دنبال کردن هیچ حیوانی نبود هر چند که آن حیوان کند راه می‌رفت ولی غذای لذیذ خودش به خانه‌اش می‌آمد در حالی که او نشسته بود و حرکت نمی‌کرد پس از آن می‌خورد تا سیر می‌شد.

و فی یوم من الأیام کان الدور على الثعلب لیزور الأسد ویسأله عن صحته ویطمئن على حاله. توجه الثعلبُ إلى بیت الأسد وهمّ بالدخول لکنه نظر إلى الأرض عند مدخل البیت وتوقف سأل الثعلب الأسد عن حاله وهو واقف فی مکانه خارج البیت أجاب الأسد ما زلت مریضاً یا صدیقی الثعلب  لکن لماذا تقف بعیداً أدخل یا صدیقی لأستمتع بحدیثک الحلو وکلامک الجمیل فأجابه الثعلب لا یا صدیقی الأسد کان بودی أن أدخل بیتک لأنظر إلیک من قرب لکنی أرى آثار أقدام کثیرة تدخل بیتک ولم أرى أثر لقدم واحدة خرجت منه.

در روزی از روز‌ها نوبت به روباه رسید که شیر را ملاقات کند و از سلامتش بپرسد و از حالش مطمئن شود روباه به خانه شیر روی آورد و تصمیم گرفت داخل شود ولی او به زمین نزد ورودی خانه نگاه کرد و ایستاد. روباه از شیر حالش را پرسید در حالیکه در جایش در خارج از خانه ایستاده بود. شیر پاسخ داد هنوز مریضم‌ ای دوست روباهم! ولی چرا دور می‌ایستی. داخل شو دوست من تا از سخن شیرینت استفاده کنم روباه جواب داد: نه‌ ای دوست شیر من، شایسته دوستیمان است که داخل خانه‌ات شوم و تو را از نزدیک ببینم ولی من جای پاهای زیادی را می‌بینم که به خانه‌ات وارد شده‌اند ولی حتی یک جای پا نمی‌بینم که از خانه‌ات خارج شده باشد.

چگونه صداها را می شنویم ؟

شنوایی که فرآیند بسیار پیچیده ای است، به هماهنگی بخش های مختلفی از گوش و دستگاه عصبی نیاز دارد. گوش ما از ۵ بخش اصلی تشکیل شده که عبارتند از: گوش بیرونی، گوش میانی، گوش درونی، مسیرهای عصبی و بخشی از مغز که به شنوایی اختصاص دارد. در «بدن انسان» این هفته، با ساختمان گوش و فرآیند شنیدن آشنا می شوید....

گوش بیرونی

شامل لاله گوش و مجرای خارجی گوش است که امواج صوتی را جمع آوری می کنند و آنها را به سوی پرده صماخ می آورند.

گوش میانی

گوش میانی بین پرده صماخ و گوش داخلی قرار می گیرد. این بخش از گوش شامل ۳ استخوان کوچک (چکشی، سندانی و رکابی) است که به خاطر شکل خاص شان این چنین نام گذاری شده اند. صداها که به صورت امواج صوتی از هوا می گذرند، باعث ارتعاش پرده صماخ می شوند. این ارتعاشات از طریق استخوان های کوچک از گوش میانی می گذرد.

حرکت استخوان رکابی امواج را به گوش داخلی که با مایع پر شده است، می رساند. حفره گوش میانی از یک مجرای باریک که به آن لوله اُستاش می گویند به عقب بینی راه دارد. این لوله باعث ایجاد فشار مساوی میان گوش میانی و محیط بیرون می شود. یک نمونه خوب برای درک چگونگی عمل این ساز و کار، احساس صدایی مانند «پاپ» هنگام تغییرات ارتفاع است؛ مثلا هنگامی که هواپیما در حال فرود است یا فرد در ارتفاعات بالا در حال مسافرت است. این صدای «پاپ» در نتیجه روند معتدل شدن فشار میان گوش میانی و محیط خارج بروز می کند.

گوش داخلی

گوش داخلی شامل اندام شنوایی (کوکلئا یا حلزون شنوایی) و اندام حسی (لابیرنت یا دستگاه دهلیزی) است که به اثرات جاذبه و حرکت حساس است. بخش حس تعادل در گوش داخلی شامل مجاری نیم دایره و دهلیز (وستیبول) می شود. گوش داخلی درون سخت ترین استخوان بدن قرار دارد. درون این استخوان سخت عاجی، حفره هایی پر از مایع وجود دارد. درون حلزون سه فضای پر از مایع وجود دارد: مجرای تمپانیک (صماخی)، مجرای دهلیزی و مجرای میانی.عصب هشتم مغزی از مغز به گوش داخلی متصل می شود. هنگامی که صدا به پرده صماخ در گوش خارجی برخورد می کند، ارتعاشات نهایتا به رکاب استخوان رکابی در گوش میانی می رسد و این استخوان به درون مجرای پر از مایع حلزون فشار می آورد. مایع به حرکت در آمده در مقابل سلول های گیرنده در «اندام کورتی» جریان پیدا می کند و باعث تحریک شدن آنها می شود. این تحریک الکتریکی عقده عصبی مارپیچی را تحریک می کند و اطلاعات از طریق بخش شنوایی عصب هشتم به مغز می رسد.

چگونه می شنویم؟هنگامی که سروصدایی می شنویم، ارتعاشات یا همان امواج صوتی از درون هوا می گذرند. پرده صماخ گوش یک غشای کشیده شده مانند پوست یک طبل است. هنگامی که امواج صوتی به این پرده برخورد می کنند، آن را به ارتعاش درمی آورند و ما این ارتعاشات را به صورت صدا درک می کنیم. هنگامی که ارتعاشات به پرده صماخ برخورد می کنند، زنجیره ای از واکنش ها رخ می دهد. پرده صماخ که کوچک تر و نازک تر از ناخن انگشت شماست، ارتعاشات را به ۳ استخوان کوچک درون گوش میانی منتقل می کند که کوچک ترین استخوان های بدن شما هستند.

اولین استخوان، استخوان چکشی، بعدش استخوان سندانی و درنهایت، استخوان رکابی است. ارتعاشات از طریق این ۳ استخوان به یک لوله مارپیچی در گوش داخلی می رسد که حلزون گوش نام دارد. درون حلزون گوش هزاران پایانه عصبی مویی شکل وجود دارد که به آنها مژک یا سیلیا می گویند. هنگامی که این حلزون مرتعش می شود، این مژک ها به حرکت در می آیند. سپس این مژک ها این حرکت را به صورت پیام عصبی درمی آورند که از طریق عصب شنوایی به مغز فرستاده می شود. مغز شما این پیام های عصبی را تفسیر می کند و به شما می گوید که چه چیزی را دارید می شنوید. عصب شناسان تا به حال به طور کامل درک نکرده اند که چگونه ما داده های خام مربوط به صدا را هنگامی که وارد بخش مربوط به شنوایی در قشر مغز می شود، پردازش می کنیم.

گوش به جز شنیدن چه کار می کند؟

گوش های شما تنها شنوایی را برای شما امکان پذیر نمی کنند. آنها به شما کمک می کنند که تعادل تان را نیز حفظ کنید. نزدیک به رأس حلزون گوش ۳ حلقه وجود دارد که به آنها مجاری نیم دایره می گویند. این مجاری پر از مایعی هستند که هنگام حرکت سر شما به حرکت در می آیند. حرکت مایع درون این مجاری مژک های درون آنها را تحریک می کند، در نتیجه پیام هایی به مغز فرستاده می شود که به شما می گوید بدن شما چگونه در حال حرکت است.

اندام کورتی؛ واحد شنوایی

اندام کورتی (اندام مارپیچی) اندامی درون گوش داخلی است که حاوی سلول های حسی شنوایی یا سلول هایی مویی است. این اندام را به خاطر بزرگداشت کالبدشناس ایتالیایی، آلفونسو جیاکومو کورتی که پژوهش های میکروسکوپی بر روی دستگاه شنوایی پستانداران انجام داد، به این نام می خوانند.

اندام کورتی یک ساختار بسیار تخصص یافته است که ارتعاشات مایع درون حلزون شنوایی – که در نتیجه انتقال امواج صوتی از گوش میانی به وجود آمده اند، با به جنبش درآمدن موهای سلول های مویی که درون آن وجود دارند، پاسخ می دهد. هر اندام کورتی حاوی ۱۵۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ گیرنده عصبی شنوایی است. هر کدام از این گیرنده ها به یک سلول مویی خاص خود مرتبط هستند. تکان خوردن مژک های سلول های مویی، در نتیجه انتقال صدا، باعث باز شدن کانال های یونی در این سلو ل ها می شود، و در نتیجه یک پیام الکتریکی عصبی ایجاد و به قشر شنوایی در مغز فرستاده می شود.

گوش خارجی و گوش میانی به عنوان تبدیل کننده های مکانیکی صدا عمل می کنند، بنابراین هنگامی که امواج صدا به اندام کورتی می رسد، دامنه فشار این امواج آنها ۲۲ برابر این میزان در هوایی است که به لاله گوش می رسد. اندام کورتی در نتیجه صداهای با شدت زیاد ممکن است دچار آسیب شود، و در نتیجه کم شنوایی ناشی از سروصدا به وجود آید. اندام کورتی در واقع ساختاری است که امواج فشاری را به تکانه های الکتریکی بدل می کند، که به مغز فرستاده می شود.

سلول هایی که ما را قادر به شنیدن می کند

سلول های مویی، گیرنه های حسی هستند که هم در حلزون شنوایی گوش داخلی – برای درک صدا و هم در دهلیز یا وستیبول گوش داخلی – برای حس تعادل عمل می کنند. این سلول ها درون اندام کورتی روی یک لایه نازک غشای پایه در حلزون گوش داخلی قرار دارند. نام آنها از کلافه هایی از مژک ها گرفته شده است که از راس این سلول ها بیرون می آید، و ساختاری به نام نوار مویی می سازد.

این نوار مویی درون "اسکالا مدیا"، یک لوله پر از مایع درون حلزون قرار می گیرد. سلول های مویی به دو نوع که از لحاظ ساختمان و کارکرد متفاوتند، تقسیم می شوند: سلول های مویی داخلی و سلول های مویی خارجی. آسیب به این سلول ها باعث کاهش حساسیت شنوایی می شود.

شسلول های مویی خارجی پیام های عصبی به مغز نمی فرستند، بلکه نقش شان تقویت مکانیکی صداهای کم شدتی است که به حلزون گوش داخلی می رسد. سلول های مویی داخلی هستند که ارتعاشات صوتی را که به درون مایع حلزونی رسیده است به پیام های الکتریکی بدل می کند که از راه عصب شنوایی به بخش شنوایی در ساقه مغز و قشر مغز فرستاده می شود.

اساس نامگذاري هجري شمسي 
پيشينيان ما عقيده بر آن داشتند كه هر سال هجري شمسي را يكي از دوازده حيوان (1- موش 2- گاو 3- پلنگ - 4- خرگوش 5- نهنگ 6- مار 7- اسب 8- گوسفند 9- ميون 10- مرغ 11- سگ 12- خوك) مأموريت دارد كه زمين را بر دوش خود گرفته و آن را حمل نمايد. 
بر اين اساس، هر سال را به نام يكي از اين حيوانات نامگذاري مي نمودند. 
به اين موضوع در بعضي از اشعار قديمي نيز اشاره شده است، از جمله در شعر معروف زير در خصوص متصديان حمل زمين آمده است: 

موش و بقر و پلنگ و خرگوش شمار ، زين چار چو بگذري نهنگ آيد و مار 
آنگاه به اسب و گوسفند است حساب، حمدونه و مرغ و سگ و خوك آخر كار 

مبدأ تاريخ هجري شمسي 
تقويم رسمي جمهوري اسلامي ايران بر اساس سال هجري شمسي مي باشد كه اين قانون در مورخه 1/11/1304 هجري شمسي تصويب شده است. بر اساس اين قانون سال هجري شمسي حقيقي، اول سال (روز اول بهار) و مبدأ تاريخ هجرت حضرت محمد (ص) از مكه به مدينه مي باشد و مدت آن 365 روز و 6 ساعت و 48 دقيقه و 51 ثانيه مي باشد. 
مبدأ سال هجري شمسي در زمان سلطنت ملكشاه سلجوقي توسط عمرخيام نيشابوري و عبدالرحمن خازني و عده اي ديگر از رياضي دانان و منجمان ايراني تعيين و نتظيم شده است. 
چون سال شمسي با سال قمري تقريبا 11 روز تفاوت دارد، بنابراين سال هجري شمسي همواره تقريبا 11 روز از سال هجري قمري عقب مي ماند و در نتيجه تقريبا هر 34 سال يك سال، سال قمري از سال خورشيدي جلو مي افتد. 
هر سال هجري شمسي شامل 12 ماه به ترتيب زير مي باشد: 
1- فروردين 31 روز 
2- ارديبهشت 31 روز 
3- خرداد 31 روز 
4- تير 31 روز 
5- مرداد 31 روز 
6- شهريور 31 روز 
7- مهر 30 روز 
8- آبان 30 روز 
9- آذر 30 روز 
10- دي 30 روز 
11- بهمن 30 روز 
12- اسفند 29-30 روز 
مدت يك سال هجري شمسي 365 روز است كه هر چهار سال يك بار ماه اسفند 30 روز است كه به آن سال كبيسه مي گويند و مدت آن 366 روز مي شود. 

مبدأ تاريخ هجري قمري 
مبدأ تاريخ هجري قمري هم از هجرت پيامبر گرامي اسلام (ص) از مكه به مدينه محاسبه مي شود كه تاكنون 1428 سال از آن مي گذرد. سرآغاز تقويم هجري قمري، روز اول محرم سالي است كه حضرت محمد (ص) از مكه به مدينه هجرت نمودند. 
سال قمري برحسب گردش 12 دور كره ماه به دور زمين است كه مدت آن 355 روز و 8 ساعت و 48 دقيقه و 24 ثانيه مي باشد. 
مدت ماه قمري دقيقا معلوم نيست و به هلال و محاق آن بستگي دارد و معمولا مدت آن 29 روز و 12 ساعت و 44 دقيقه و 2 ثانيه است. هر سال هجري قمري شامل 12 ماه به ترتيب زير مي باشد: 
1- محرم 
2- صفر 
3- ربيع الاول 
4- ربيع الثاني 
5- جمادي الاول 
6- جمادي الثاني 
7- رجب 
8- شعبان 
9- رمضان 
10- شوال 
11- ذيقعده 
12- ذيحجه 

مبدأ تاريخ ميلادي 
مبدأ تاريخ ميلادي، تولد حضرت عيسي (ع) در زمان سلطنت فرهاد پادشاه اشكاني، و اكتاو آگوست امپراطور روم مي باشد. 
مبناي تقويم بين المللي در جهان امروز بر اساس ولادت حضرت عيسي (ع) مي باشد كه به آن تاريخ ميلادي مي گويند. هر سال ميلادي شامل 12 ماه به ترتيب زير مي باشد: 
1- ژانويه 31 روز 
2- فوريه 28-29 روز 
3- مارس 31 روز 
4- آوريل 30 روز 
5- مه 31 روز 
6- ژوئن 30 روز 
7- ژوئيه 31 روز 
8- آگوست 31 روز 
9- سپتامبر 30 روز 
10- اكتبر 31 روز 
11- نوامبر 30 روز 
12- دسامبر 31 روز 
مدت يك سال ميلادي 365 روز است كه هر چهار سال يك بار ماه فوريه 29 روز است كه به آن سال كبيسه مي گويند و مدت آن 366 روز مي باشد. 

مبدأ تاريخ پارسي 
مبدأ تاريخ پارسي بر اساس تاريخ تشكيل اولين قانون مدون كشور ايران به دست كوروش، بنيانگذار اولين پيش نويس اعلاميه حقوق بشر در جهان مي باشد كه تا امروز 2566 سال از آن مي گذرد. 

روش تبديل سال قمري به سال شمسي و برعكس 
هر سال قمري تقريبا 10 روز و 21 ساعت از سال شمسي كوتاه تر است. در نتيجه به مبناي محاسبه سال قمري، از مبدأ تاريخ اسلام يعني هجرت حضرت رسول اكرم (ص) تاكنون، در مقايسه با سال شمسي 42 سال بيشتر گذشته است و به تعبير ديگر تقريبا هر 33 سال شمسي، 34 سال قمري است.