بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع :

اختراع و حق و حقوق مخترع

درس :

حقوق بازرگانی پیشرفته

استاد گرامی :

تهیه و تنظیم :

زمستان1393

فهرست مطالب

اختراع چیست؟4

مزایای ثبت اختراع چیست؟4

مدت اعتبار ورقه اختراع. 5

اختراعات قابل ثبت.. 5

لزوم وجود حق اختراع در حقوق و قوانین جامعه چیست ؟6

شرایط ثبت یک اختراع چیست؟7

ویژگی جدید بودن اختراع به چه معناست؟7

گام ابتکاری یک اختراع به چه معناست؟7

ویژگی کاربرد صنعتی به چه معناست؟7

اگر یک اختراع سه ویژگی فوق الذکر را داشته باشد ثبت خواهد گردید؟7

استثنائات ویژگی های ثبت یک اختراع کدامند؟8

از یک اختراع چه مدت حمایت می شود؟8

یک مخترع دارای چه حقوقی است ؟8

آیا دارنده حق اختراع با مخترع می تواند متفاوت باشد؟8

دارنده حق اختراع دارای چه حقوق مادی است؟8

اگر اختراعی به صورت گروهی ایجاد شده باشد سهم هر فرد از اختراع چگونه مشخص می شود؟8

- مبانی حقوق بشری اختراع. 9

-         تئوری اخلاقی :9

-         مبانی اقتصادی حق اختراع :9

ضمانت اجرایی در حقوق ثبت اختراع چیست ؟9

وظایف سازمان جهانی مالکیت معنوی عبارتند از :14

وسعت و قلمرو حمایت از حقوق ثبت اختراع چیست ؟15

موارد اعتراض... 16

اعتراض به رد اظهارنامه اختراع. 16

اعتراض به تقاضای ثبت اختراع. 16

اعتراض مبتنی بر ادعای حق مالکیت ثبت اختراع. 16

اقامه دعوای ابطال گواهینامه اختراع. 17

ابطال اختراع  ثبت شده و رأی نهایی دادگاه18

اظهارنامه بین المللی.. 18

منابع :19

اختراع چیست؟

بطور کلی اختراع حق انحصاری است که به مخترع آن در قبال خلق و ایجاد محصول با فرآیند صنعتی که دارای وصف جدید بودن ، گام ابتکاری و کاربرد صنعتی است از طرف دولت و قوه حاکمه اعطاء می شود بطورکلی اختراع به معنی راه حل جدید و نوآورانه برای حل یک مشکل فنی است . این راه حل ممکن است به ایجاد وسیله ،دستگاه ،محصول دارو یا فرآیند صنعتی کاملا جدید مربوط باشد ،یاممکن است فقط بهبود جزئی محصول یا فرآیند شناخته شده ای باشد.

مزایای ثبت اختراع چیست؟

اختراع ،حاصل و ثمره تلاش فکری و تراوش ذهنی مخترع است که در قالب یک محصول صنعتی یا فرایند صنعتی متبلور می شود و اختراع در اینجا معادل واژه (INVENTION ) است . اما از اختراع در قوانین مختلف کشور ها زمانی حمایت میشود که این اختراعات طبق تشریفات جاریه آن کشور در موعد و زمان مقرر به ثبت رسیده باشد و شرط استفاده از این حق،ثبت آن در نزد مرجع ذیصلاح (اداره ثبت اختراعات) می باشد و در اینجا حق اختراع معادل واژه (PATENT ) می باشد  .

پس از ثبت و اعطاء حق اختراع به مالک و مخترع ،بر طبق قانون  به دو شکل از اختراع حمایت می شود :

1-     حمایت ایجابی ،یعنی اینکه به دارنده حق می دهد که از خلاقیت و تلاش ذهنی خود بهره برد .

2-     حمایت سلبی ،سایرین را مکلف می کند که به این حقوق حاصل از آفرینشهای فکری احترام گذاشته و مانع از هر گونه حق نقص حق بدون اجازه مالک این حقوق بشود

فلذا  مخترع حق  انحصاری نسبت به ساخت ،صادرات واردات ،عرضه برای فروش ،فروش و استفاده از فرآورده و کالاهایی که مستقیما از طریق فرایند بدست می آیند را دارد .

علاوه بر این در دنیای رقابت و کسب و کار ثبت اختراعات دارای مزایای زیر می باشد :.

1-     موقعیت قدرتمند در بازار و امتیاز های رقابتی

2-      سود بیشتر یا  بازگشت بیشتر سرمایه از طریق نظام انحصار

3-     درآمد مضاعف از محل تفویض اجازه بهره برداری و انتقال اختراع

4-     دسترسی به فناوری از طریق لیسانس دو جانبه

5-     دسترسی به بازار های جدید

6-     خطر کمتر نقص حق

7-     توانایی بیشتر برای دریافت وام و یا جمع آوری منابع مالی با نرخ معقول بهره

8-     ابزاری قدرتمند برای اقدام قانونی علیه تقلید کنندگان و سوء استفاده کنندگان

9-     وجهه مثبت شرکت یا بنگاه صاحب اختراع

10- استفاده از مزایای بنیاد ملی نخبگان

11- استفاده از تسهیلات شرکتهای فناور و دانش بنیان

12- استفاده از صندوق حمایت از پژوهشگران کشور

مدت اعتبار ورقه اختراع

اختراع حقی است که به مالک اختراع برای خلق یک اختراع جدید اعطاء می شود و عموما در کشور های مختلف مدت اعتبار ورقه اختراع برای مدت  زمان محدود 20  سال اعطاء می شود . بر طبق ماده  16 قانون ثبت اختراعات ،طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 ،اعتبار گواهینامه اختراع ،پس از بیست سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه اختراع منقضی می شود البته حفظ گواهینامه اختراع در این 20  سال منوط به پرداخت اقساط سالیانه توسط متقاضی ثبت اختراع می باشد  و در صورت عدم پرداخت هزینه سالانه اظهارنامه مربوط مسترد شده تلقی و با گواهینامه اختراع فاقد اعتبار می شود  .

اختراعات قابل ثبت

بر ای ثبت یک اختراع علاوه بر شرط جدید بودن و گام ابتکاری  و کاربرد صنعتی و افشائ کامل و موثر اختراع ، این شرط است که موضوع اختراع قابلیت ثبت اختراع را داشته باشد در اکثر قوانین ملی یا منطقه ای اختراعات در همه حوزه های صنعت در صورت احراز وجود شرایط لازم برای اختراع در همه حوزه ها و زمینه های تکنولوژی قابل ثبت است مگر مواردی که درقانون صراحتآ استثنا شده باشد یعنی قانونگذاران سعی می کنند بجای ذکر وبیان موضوعات قابل ثبت ،موارد منفی و مواردی که قابلیت ثبت را ندارد .

لزوم وجود حق اختراع در حقوق و قوانین جامعه چیست ؟

در دنیای امروز دستیابی به تکنولوژی های نو و اقتصاد دانش بنیان  یکی از شاخص های توسعه و پیشرفت  ملل محسوب می شود و برای ایجاد انگیزه در بین محققین و مخترعین و واحد های (D& R)( تحقیق و توسعه)،یکی از راهکارهای مفید، ایجاد نظام حمایتی در قالب اختراعات است و کشورها با ایجاد نظام حق انحصاری برای اختراعات و نوآوری ها سعی می کنند تا هزینه های تحقیق و توسعه دوباره عاید صاحب فکر گردد تا بیش از پیش به فعالیت های خلاقانه بپردازد چرا که با رشد مهندسی معکوس و کپی برداری، تکنولوژ های اصیل و نو که موجب تزریق خون تازه در کالبد صنعت کشور است  به فراموشی سپرده خواهد شد و روح تفحص و خلاقیت و نوآوری در بین افراد جامعه از بین خواهد رفت  فلذا تنها در سایه یک نظام حمایتی در قالب اختراعات است که روح تحقیق در جامعه گسترش خواهد یافت و می توان با اعطاء حقوق لازم (اختراع ) به مخترعین این روحیه را تقویت نمود  .

دیگر اینکه کشور ها با ایجاد سیستم حمایتی، مخترعین و مبتکرین را تشویق می کنند تا بیش از پیش  اختراعات خود را در جامعه افشا کنند و تنها در سایه یک چتر حمایتی موثر است که مخترعین قادر خواهند بود با فراغ خاطر اطلاعات تکنولوژیکی خود را افشاء نمایند در غیر اینصورت این اختراعات و نوآوری در صندوقچه ذهن مخترعین باقی خواهد ماند و جامعه از این دانش برخوردار نخواهد شد .

افشاء اختراع و ترویج ان در جامعه سبب خواهد شد تا از فعالیتهای موازی و تکراری جلوگیری شود و بجای تحقیق و تلاش برای تکنولوژی هایی که قبلا وجود داشته و عموم جامعه از آن محروم بوده، به سمت تکنولوژی های نو و یا توسعه تکنولوژی های موجود اقدام نمایند و در نتیجه زمینه انتقال تکنولوژی در سایه نظام حمایتی به طور اتوماتیک در این بستر حمایتی  فراهم خواهد شد .

-اختراعات روح جاودانه توسعه جوامع بشری است به نوعی جوهر ملت هاست .

و دلایل دیگر از قبیل :

-نظام اختراع و سلامت عمومی (درمان بیماریهای صعب العلاج و سرطانها در گرو حمایت از تحقیق در زمینه اختراعات دارویی – بیوتکنولوژی است)

-دسترسی به دانش و فن آوری از طریق تحلیل اطلاعات اختراع (patent)

در خصوص  چرایی وجود قوانین اختراع (فلسفه اختراع)؟

شرایط ثبت یک اختراع چیست؟

این شرایط از کشوری به کشور دیگر می تواند متفاوت باشد اما به طور کلی می توان گفت یک اختراع برای ثبت باید دارای سه ویژگی باشد: 1. جدید باشد. 2.دارای گام ابتکاری باشد. 3. دارای کاربرد صنعتی باشد.

 ویژگی جدید بودن اختراع به چه معناست؟

براساس قانون ایران اختراعی جدید است كه در فن يا صنعت قبلي وجود نداشته باشد. فن يا صنعت قبلي عبارت است از هر چيزي كه در نقطه‌اي از جهان ازطريق انتشار كتبي يا شفاهي يا ازطريق استفاده عملي و يا هرطريق ديگر، قبل از تقاضای ثبت افشاء شده باشد.

 در صورتی که اختراع توسط مخترع یا فرد دیگری قبل از ثبت در قالب مقاله، نمایشگاه های عمومی و یا به صورت عملی افشاء شده باشد، آیا ویژگی جدید بودن خود را از دست می دهد؟

کشورها برای رعایت حقوق مخترع معمولاً یک مهلت ارفاقی در نظر گرفته اند که در صورتی که این افشاء در آن مهلت خاص باشد رافع حق ثبت اختراع نخواهد بود.

گام ابتکاری یک اختراع به چه معناست؟

طبق قانون ایران این ویژگی به معنای این است که اختراع براي دارنده مهارت عادي در فن مذكور معلوم و آشكار نباشد. برای مثال تغییر ویژگی های ظاهری یا ترکیب چند اختراع به طور ابتدایی که برای یک فرد با دانش و مهارت عادی در آن حرفه امری بدیهی به نظر می­رسد موجب ایجاد حق برای فردی نخواهد شد.

 ویژگی کاربرد صنعتی به چه معناست؟

این ویژگی اختراع را از یک مفهوم انتزاعی خارج و تنها اختراعی را مشمول حمایت می نماید که در رشته‌اي از صنعت قابل ساخت يا استفاده باشد. براساس قانون ایران مراد از صنعت‌، معناي گسترده آن است و شامل مواردي نظير صنايع‌دستي‌، كشاورزي‌، ماهيگيري و خدمات نيز مي‌شود.

 اگر یک اختراع سه ویژگی فوق الذکر را داشته باشد ثبت خواهد گردید؟

لزوماً پاسخ مثبت نخواهد بود. علاوه بر دارا بودن موارد بالا یک اختراع می بایست شرایطی که قانون مشخص می کند را دارا نباشد. این موارد که در قوانین کشورها به عنوان استثنائات معرفی می شوند، قانون گذار برای رسیدن به تعریف واقعی حق اختراع از دیدگاه خویش و یا حتی برای رعایت مصالح عمومی استفاده می نماید.

 استثنائات ویژگی های ثبت یک اختراع کدامند؟

این موضوع از کشوری به کشور دیگر متفاوتند اما به طور کلی می توان به نظریه های علمی، طرحها و قواعد انجام یک کار تجاری یا اجتماعی، روشهاي تشخيص و معالجه بيماريهاي انسان يا حيوان، منابع ژنتیک و غیره اشاره کرد.

 از یک اختراع چه مدت حمایت می شود؟

بیست سال

 یک مخترع دارای چه حقوقی است ؟

یک مخترع علاوه بر حقوق معنوی که برای ذکر نام ایشان به عنوان مخترع حق اختراع دارد، دارای حقوق مادی نیز می باشد.

 آیا دارنده حق اختراع با مخترع می تواند متفاوت باشد؟

بله. یک مخترع می تواند ضمن یک قرارداد و یا یک رابطه استخدامی قبل و یا  بعد از ایجاد یک اختراع حقوق آن را به فرد ثالثی منتقل نماید.

 دارنده حق اختراع دارای چه حقوق مادی است؟

دارنده ورقه اختراع می تواند کالاهای مورد حمایت(فرآورده) و یا کالایی که نتیجه مستقیم فرآیند مورد حمایت است

را بسازد، استفده نماید، به فروش برساند، صادر یا وارد کند و ...

 اگر اختراعی به صورت گروهی ایجاد شده باشد سهم هر فرد از اختراع چگونه مشخص می شود؟

اگر از قبل ضمن توافق یا نظر کارشناسی میزان قدر السهم هر فرد مشخص شود این موضوع لحاظ خواهد شد و در غیر این صورت بالسویه و بالمناصفه خواهد بود.

- مبانی حقوق بشری اختراع

بند 2  ماده 27  اعلامیه جهانی حقوق بشر

مالکیت افراد بر داراییهای فکری و منافع مادی و معنوی ناشی از هر تولید علمی به رسمیت شناخته شده است .

-         نظریه کار و مالکیت ناشی از کار و انطباق با حق اختراع (اصل استحقاق)

بر طبق این نظریه نتیجه کار و حاصل و ثمره و دسترنج هرشخص به وی تعلق دارد ودر ثمره فکری نیز همانند ثمر مادی (اموال مادی ) شخص مخترع در اثر تلاش و ممارست ذهنی و فکری وتدبربه نتیجه مطلوب رسیده و علی القائده  باید مالک کار و تلاش خود باشد (نظریه لاک )

-         نظریه شخصیت و انطباق آن با حق اختراع

-         تئوری حقوق طبیعی

-         طبیعتا و فطرتا خالق اثر و مخترع حق دارد که از آثار فکری خود استفاده و بهره ببرد

-         تئوری اخلاقی :

-         که بر مبنای این تئوری اگر جامعه بدون در نظر گرفتن حق مخترع از دستاورد فکری او استفاده کند بطور نا عادلانه و ناروا از آن استفاده کرده است .

-         مبانی اقتصادی حق اختراع :

نظام حق اختراع انگیزه مخترع را  برای تحقیق و توسعه بالا می برد (تشویق مخترع به لحاظ مالی جهت انگیزه )

مبانی جامعه شناختی حق اختراع

(این مکتب بر لزوم توجه به ضرورت های اجتماعی تاکید دارد )

  ضمانت اجرایی در حقوق ثبت اختراع چیست ؟

نظام انحصار حق اختراع تنها با پشتوانه و ضمانت اجرای حقوقی است که نمود وعینیت پیدا می کند.

 در حقوق مالکیت فکری (مالک اختراع) به دو نحو از وی حمایت می شود ؛

به عبارت دیگر حقوق ناشی از خلق مالکیت فکری به دو صورت است :

الف ) حمایت ایجابی :

به دارنده حق می دهد که از خلاقیت و تلاش ذهنی خود بهره برد.

ب) حمایت سلبی :

 سایرین را مکلف می کند که به این حقوق حاصل آفرینشهای فکری احترام گذاشته و مانع از هر گونه نقص حق بدون اجازه مالک این حقوق بشود .

در همین راستا ماده  15  قانون ثبت اختراعات و علائم تجاری و طرحهای صنعتی مصوب 1386  حقوق ناشی از گواهینامه اختراع را به این ترتیب دانسته است  :

الف ـ بهره‌برداري از اختراع ثبت شده در ايران توسط اشخاصي غير از مالك اختراع‌، مشروط به موافقت مالك آن است‌. بهره‌برداري از اختراع ثبت شده به شرح آتي خواهد بود:

1-درصورتي كه اختراع درخصوص فرآورده باشد:

اول ـ ساخت‌، صادرات و واردات‌، عرضه براي فروش‌، فروش و استفاده از فرآورده‌.

دوم ـ ذخيره به قصد عرضه براي فروش‌، فروش يا استفاده از فرآورده‌.

2-  ـ درصورتي كه موضوع ثبت اختراع فرآيند باشد:

اول ـ استفاده از فرآيند.

دوم ـ انجام هر يك از موارد مندرج در جزء (1) بند (الف‌) اين ماده درخصوص كالاهايي كه مستقيماً از طريق اين فرآيند به دست مي‌آيد.

ب ـ مالك مي‌تواند با رعايت بند (ج‌) اين ماده و ماده (17) عليه هر شخص كه بدون اجازه او بهره‌برداريهاي مندرج در بند (الف‌) را انجام دهد و به حق مخترع تعدي كند و يا عملي انجام دهد كه ممكن است منجر به تعدي به حق مخترع شود، به دادگاه شكايت كند.(نقض مستقیم وغیرمستقیم پذیرفته شده است)

بر طبق بند ب ماده  15  مالک می تواند با رعایت بند  ج  ماده  15  (exception) و ماده  17  قانون فوق، علیه هر شخصی که بدون اجازه بهره برداری های مندرج در بند الف  را انجام می دهدو به حق مخترع تعدی  کند و یا عملی انجام دهد که مکن است منجر به تعدی به حق مخترع شود  به دادگاه شکایت کند.

 و در راستای حمایت سلبی از صاحب اختراع وفق ماده 0 6 قانون ثبت اختراعات مصوب1386 :نقص حقوق مندرج در این قانون عبارتست از معنای انجام هر گونه فعالیتی در ایران که توسط اشخاص غیر از مالک حقوق تحت حمایت این قانون و بدون موافقت او انجام می گیرد .

و در خصوص ضمانت اجرای کیفری نیز ماده  61  قانون مارالذکر مقرر می دارد :

هر شخصی که با علم و عمد مرتکب نقض حقوق صاحب اختراع مندرج در ماده  15( ساخت‌، صادرات و واردات‌، عرضه براي فروش‌، فروش و استفاده از فرآورده‌، و ذخيره به قصد عرضه براي فروش‌، فروش يا استفاده از فرآورده،..‌بدون اجازه مالک) شود، مجرم شناخته شده و علاوه بر جبران خسارت  به پرداخت جزای نقدی از ده میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال یا حبس تعزیری از نود و یک روز تا شش ماه یا هر دو مجازات فوق اعم از جزای نقدی و حبس محکوم خواهد شد که به نظرمی رسد؛ قانون در قبال نقض کنندگان حق اختراع  موضع سخت و محکمی اتخاذ نموده است  خصوصا اینکه، در حبس نیز بیش از نود روز در نظر گرفته، که قابل تعلیق و تبدیل نمی باشد .

 ایا این ضمانت اجرای پیش بینی شده درقانون راه را بر نقض کنندگان حق اختراع بسته است یا خیر ؟

مالکیت فکری به دو شاخه 1-  کپی رایت

2 – مالکیت صنعتی

 تقسیم می شود و مصادیق مالکیت صنعتی عبارتند از  :

1-    اختراع

2-    علائم تجاری

3-    طرحهای صنعتی

4-    نشانهای جغرافیایی و اسرار تجاری و....

قواعد مربوط به مالکیت صنعتی علیرغم دیرینه بسیار دربین اقوام وملل دارای قواعد نوپا هستند و علاوه بر پیش بینی قواعد و مجازات متناسب با جرم، نیاز به فرهنگ سازی در جامعه دارد. و باید در جهت ارتقاء اطلاعات عمومی در جامعه وبیان اثرات مخرب نقص حق اختراع، عموم جامعه را مطلع نمود و بسیاری از افراد  جامعه از این قواعد و حقوق بی اطلاع هستند و بطور کافی فرهنگ سازی در قالب (فیلم سریال آموزش در قالب کتابهای آموزشی و یا تدریس در مقاطع تحصیلی و ... ) در کشور پیش بینی نشده است .

 و اگر چه جهل به قانون رافع مسئولیت نمی باشد ولیکن اقناع وجدان دادرس و قائده قبح عقاب  بلا بیان نیز یکی از اصول حقوقی پذیرفته شده است و صرف بیان و لازم الاجرا شدن قانون در روزنامه رسمی که حتی تحصیلکرده ها حقوق نیز گاها از وجود آن بی اطلاع اند نمی تواند تکیه گاه محکمی برای بیان این قوانین باشد و همچنین از ظرفیتهای فقهی و اسلامی کشور نیز می توان برای ارتقاء فرهنگ احترام به حقوق مالکیت فکری استفاده کرد .

 مالکیت معنوی(اختراع) در قوانین بین المللی از چه ضمانت های اجرایی برخوردار  است ؟

حق اختراع یک حق  قلمرویی و سرزمینی است و هر کشور در چها چوب و قلمر سرزمینی خود از اختراعاتی که در آن کشور به ثبت رسیده  حمایت می کند و ضمانت اجرایی که به صورت فراملی، برعضوی از اعضای کنوانسیون پاریس تحمیل شود وجود ندارد . البته مراجع داوری و میانجیگری بین المللی (arbitration and mediation  ) پیش بینی شده که متقاضیان  می تواند دعاوی خود را به این مراجع ارجاع کنند ولیکن در برخی قوانین ملی کشور ها اقدامات موقتی و تدابیر مرزی و گمرکی نیز پیش بینی شده است که در قوانین گمرکی کشور ما راجع به علائم تجاری این امر پیش بینی شده است و همچنین مطابق ماده  182  آئین نامه :

مالک هر اختراع، طرح صنعتی ، علامت و نام تجاری یا قائم مقام قانونی وی برحسب مورد

می تواند به موجب ا مر نزدیک ترین دادگاه عمومی محلی که کالاهای مورد ادعا در آن محل

است صورت مشروحی از کالاهایی که به ادعای او با حق حاصل از اختراع یا طرح صنعتی و یا علامت تجاری او مخالف است بردارد. اجرای امر فوق در صورتی که کالاها هنوز در گمرک باشند، به وسیله مأمورین گمرک والا به وسیله مأمور اجرا به عمل خواهد آمد.

توقیف کالاهای مزبور وقتی ممکن است که امر دادگاه تصریح به آن داشته باشد . امر دادگاه

در هریک از د و صورت فوق بنابه دادخواست مالک اختراع ، طرح صنعتی ، علامت و نام تجاری یا قائم مقام قانونی وی صاد ر می گردد، به دادخواست مزبور باید رونوشت مصدق گواهی نامه اختراع، طرح صنعتی و علامت، حسب مورد، ضمیمه گردد . اگر مالک اختراع، طرح صنعتی ، علامت و نام تجاری تقاضای توقیف کالاهای مذکور فوق را نماید باید تضمین کافی بدهد که عندالاقتضاء از محل مزبور کلیه خسارات وارده به طرف جبران گردد.

 و همچنین وفق ماده  183  معترض می تواند از مراجع قضایی اعم از دادگاه یا دادسرا که پرونده در آنجا مطرح است درخواست صدور قرار تامین دلیل ، و دستور توقیف محصولات ناقض  حقوق ادعایی و تقاضای صدور دستور موقت نسبت به عدم ساخت ، فروش یا ورود این محصولات را بنماید .

ودربعد بین المللی نیر در کنوانسیون پاریس به ساز و کار اجرایی و ضمانت اجرا ها اشاره ای نشده است، و کشور ها  طبق اصل استقلال،قادرند قوانین ملی منطبق با فرهنگ عامه و مصالح ملی خود به تصویب و از آن حمایت کنند و لیکن با گسترش مناقشات بین المللی در بستر تجارت بین المللی و بعد از مذاکرات  دوراروگوئه ، موافقت نامه تریپس به پیشنهاد امریکا، به آن ضمیمه شده است.

 و در مورد حق اختراع نیز این موافقت نامه متضمن 3 اصل مهم می باشد (مواد  7 -8  تریپس)

1-     پیش بینی حد اقل استاندارد های بین المللی

2-    پیش بینی اجرای موثر حقوق مالکیت فکری به لحاظ ضمانت اجرا های نقص

3-    توافق در رجوع به سیستم حل و فصل اختلافات سازمان جهانی تجارت در موراد اختلافات هر یک از این قواعد ماهوی منوط به رعایت اهداف و اصول موافقت نامه تریپس .

فلذا پیش از الحاق به سازمان جهانی تجارت باید این قواعد بیش از پیش مد نظر قرار گیرد  .

 ساز و کار سازمان جهانی مالکیت معنوی در حمایت از آثار فکری چیست ؟

سازمان جهانی مالکیت معنوی (wipo )  یکی از آژانسهای سازمان ملل متحد است که به امر  استفاده از مالکیت فکری  (اختراعات، کپی رایت ،علائم تجاری و طرحهای صنعتی و ... ) به عنوان یک ابزار و وسیله برای ایجاد انگیزه، برای خلق خلاقیتها و آفرینشهای فکری اختصاص داده شده است .

این نهاد بین المللی سازمانی است که متولی توسعه و استفاده از سیستم مالکیت فکری در بین ملل مختلف از طریق :

1-    ارائه خدمات (خدماتی که بدست آوردن حمایتها را در حوزه مختلف مالکیت فکری تسهیل نماید )

2-    پیشنهاد(قوانین و مدلهای حقوقی)

3-    توسعه زیر ساختهای شبکه ای وهمکاریهای  تکنیکی

4-    ظرفیت سازی برای توسعه، از طریق استفاده از مکانیزم مالکیت فکری و تقویت رشد اقتصادی.

ودر این راستا،در ماده  2  کنوانسیون تاسیس سازمان جهانی مالکیت معنوی ،مصادیق مالکیت فکری به شرح ذیل تعیین شده است  :

1-     آثار ادبی ،هنری و علمی

2-    نمایش های  هنرمندان بازیگر ،صدا های ضبط شده (phonograms ) و حقوق بنگاههای پخش (رادیو و تلویزیون)

3-    اختراعات در کلیه زمینه ها که ناشی از تلاشهای فکری انسان باشد .

4-    کشفیات علمی

5-    طرحهای صنعتی

6-    علائم تجاری ، علائم خدماتی و نام تجاری و عناوین (اسامی)

7-    حمایت در مقابل رقابت مکارانه

و سایر حقوق ناشی از تلاشهای فکری در صنعت ،علم ،ادبیات یا زمینه های هنری .

بر طبق ماده 3- اهداف سازمان  جهانی مالکیت معنوی عبارتند از:

1-پيشبرد حمايت مالكيت معنوي در سراسر جهان از طريق همكاري در ميان كشورها در صورت اقتضا با همكاري هر سازمان بين‌المللي ديگر.

2- تأمين همكاري‌هاي اداري ميان اتحاديه‌ها.

همچنین مطابق ماده  4  :

وظایف سازمان جهانی مالکیت معنوی عبارتند از :

 سازمان به منظور دستیابی به اهداف مندرج در ماده  3  از طریق نهاد های مربوط و با حفظ صلاحیت هر یک از اتحادیه ها به شرح ذیل عمل می نماید :

1-     ارتقائ توسعه تدابیر پیش بینی شده برای تسهیل حمایت موثر از مالکیت معنوی در سراسر جهان و هماهنگی قوانین ملی در این زمینه؛

2-    انجام وظایف اداری اتحادیه پاریس ،اتحادیه های ویژه ای که در رابطه با این اتادیه تاسیس شده اند؛

3-    قبول یا شرکت در اجرای هر گونه موافقتنامه بین المللی که به منظور بالا بردن حمایت از مالکیت معنوی تنظیم شده باشد  ؛.

4-    تشویق انعقا د قراردادهای بین المللی مربوط به ارتقاء حمایت از مالکیت معنوی؛

5-    پیشنهاد همکاری به کشور هایی که خواهان کمک های حقوقی- فنی  در زمینه مالکیت معنوی باشند ؛

6-    جمع آوری و انتشار اطلاعات مربوطه به حمایت مالکیت معنوی و همچنین انجام و توسعه مطالعات در این زمینه و مبادرت به چاپ نتایج بدست آمده؛

7-    حمایت از خدماتی که حمایت بین المللی مالکیت معنوی را تسهیل می کند و در صورت اقتضاء اقدام به ثبت در این زمینه و انتشار اطلاعات مربوط به آن ؛

8-    انجام هر گونه اقدام مقتضی دیگر ؛

همچنی سازمان جهانی مالکیت معنوی می تواند از طریق استاندارد های بین المللی norm setting) یا(global standard مدلهای حمایتی موثر را به کشور های جهان پیشنهاد نماید و همچنین در گسترش و انتقال تکنولوژی در زمینه های امنیت غذایی ،بهداشت عمومی ،اختراعات سبز  و از این قبیل اقدامات موثر در جهت تسهیل استفاده بشر از این اختراعات بعمل آورد .

 وسعت و قلمرو حمایت از حقوق ثبت اختراع چیست ؟

همانطوریکه قبلا ذکر شده حق اختراع  حق سرزمینی و قلمرویی است  یعنی حق اختراع فقط در قلمرو کشور یا منطقه ای حمایت می شود که حمایت از آن در آن منطقه یا کشور تحصیل شده باشد . مثلا در کشور ایران یا در اتحادیه اروپا (EPO  ) و اگر اختراع در قلمرو سرزمینی آن کشور یا اتحادیه منطقه ای به ثبت نرسیده باشد حمایتی هم برای آن متصور نخواهد بود و اتباع آن کشور و یا سایر کشور ها می توانند از آن اختراع استفاده کنند و یا بسازند و بفروشند .

موارد اعتراض

اعتراض به رد اظهارنامه اختراع

وفق ماده 58 آئین نامه اجرایی ثبت اختراع تصميم مرجع ثبت مبني بر رد اظهارنامه، از سوي متقاضي قابل اعتراض است. اعتراض بايد در دو نسخه به صورت كتبي و همراه با دلايل و مستندات مربوط و رسيد مربوط به پرداخت هزينه رسيدگي به رد ثبت، ظرف مدت 30 روز از تاريخ ابلاغ تصميم، از طريق مرجع ثبت به كميسيون موضوع ماده 170 اين آئين‌نامه ،تسليم شود. پس از ثبت اعتراض‌نامه، نسخه دوم آن با قيد تاريخ و شماره وصول به معترض مسترد مي‌گردد. مهلت مذكور براي متقاضي مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

تبصره – در صورت رد اعتراض در كميسيون، هزينه رسيدگي به رد ثبت قابل استرداد نخواهد بود.

اعتراض به تقاضای ثبت اختراع

وفق ماده 59 آئین نامه اجرایی ثبت اختراعات هرشخصي كه نسبت به تقاضاي ثبت اختراع اعتراض داشته باشد بايد اعتراض خود را در دونسخه به مرجع ثبت تسليم نمايد. پس از ثبت اعتراض‌نامه، نسخه دوم آن با قيد تاريخ و شماره وصول به معترض مسترد مي‌گردد. اعتراض نامه بايد همراه با دلايل و مدارك استنادي و رسيد مربوط به پرداخت هزينه رسيدگي به اعتراض باشد. چنانچه پس از بررسي اعتراض نامه و مدارك استنادي، تكميل مدارك منضم به اعتراض‌نامه ضرورت داشته باشد، مرجع ثبت باتعيين موارد، كتباً از متقاضي مي‌خواهد كه ظرف 30 روز از تاريخ ابلاغ نسبت به رفع نقص اقدام نمايد. در غير اين صورت، اعتراض‌نامه كان لم يكن تلقي خواهد شد.

تبصره – مهلت‌ مذكور در اين ماده براي اشخاص مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

اعتراض مبتنی بر ادعای حق مالکیت ثبت اختراع

وفق ماده 60آئین نامه اجرایی ثبت اختراعات  هرگاه اعتراض معترض مبني بر ادعاي حق مالكيت، نسبت به اختراعی باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسليم مرجع ثبت شده است در صورتي كه اختراع  قبلاً به نام او ثبت نشده است، بايد همزمان با اعتراض، براي اختراع خود مطابق قانون و اين آيين‌نامه تقاضاي ثبت كرده و حق ثبت اظهارنامه و حق ثبت اختراع و تمام مخارج مربوط به آن را تأديه نمايد. مرجع ثبت موظف است  با رعايت ماده 59 اين ‌آيين‌نامه، ظرف 10 روز از تاريخ وصول اعتراض نسخه‌اي از اعتراض‌نامه را به انضمام رونوشت مدارك و دلايل استنادي به متقاضي ثبت ابلاغ نمايد. متقاضي مكلف است از تاريخ ابلاغ اعتراض‌نامه پاسخ مكتوب خود را ظرف 20 روز نسبت به اعتراض وارده به مرجع ثبت تسليم نمايد. عدم پاسخ متقاضي به ابلاغ در مهلت مقرر به منزله تمكين وي خواهد بود.

هرگاه متقاضي كتباً به اعتراض تمكين نمايد، درخواست او براي ثبت اختراع مسترد شده تلقي مي‌گردد و مراتب كتباً به معترض ابلاغ مي‌شود تا در صورتي كه اختراع وي به ثبت نرسيده باشد، برطبق اظهارنامه‌اي كه همزمان با اعتراض تسليم كرده است نسبت به ثبت آن اقدام كند. در صورت عدم تمكين متقاضي، مرجع ثبت مراتب را ظرف 10 روز به معترض ابلاغ كرده و وي از اين تاريخ 20روز مهلت دارد كه اعتراض خود را از طريق مرجع ثبت تسليم كميسيون موضوع ماده 170 اين آيين‌‌نامه نمايد. همين ترتيب در موردي نيز بايد رعايت شود كه اعتراض معترض مبني بر ادعاي داشتن برخي حقوق، غير از حق مالكيت، نسبت به اختراعی باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسليم مرجع ثبت شده ولي هنوز در ايران به ثبت نرسيده است، مگر اينكه اختراع قانوناً قابل ثبت نباشد. در اين فرض نيازي به تسليم اظهارنامه ثبت اختراع به مرجع ثبت نخواهد بود. تصميم كميسيون طبق ماده 172 اين آيين‌نامه قابل اعتراض در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون است.

تبصره1– در صورتي كه اظهارنامه تسليمي به هر دليلي منتهي به ثبت اختراع نشود مبالغ پرداختي از اين بابت،  قابل استرداد نخواهد بود.

تبصره 2- در صورت رد اعتراض در كميسيون، هزينه رسيدگي به اعتراض قابل استرداد نخواهد بود.

تبصره 3- چنانچه معترض مقيم ايران نباشد، مهلت‌‌هاي مذكور در اين ماده به دوبرابر افزايش مي‌يابد.

اقامه دعوای ابطال گواهینامه اختراع

وفق ماده 61 آئین نامه اجرایی ثبت اختراع  ذينفع مي‌تواند با اثبات یکی از موارد مذکور در ماده 18 قانون دادخواست خود را تسلیم دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون، نماید.

دادخواست ابطال باید همراه مدارک ذیل باشد:

1-    اصل يا رونوشت مصدق كليه اسناد و مدارك مثبت ادعاي ابطال؛

2-    رسيد مربوط به پرداخت وديعه تسليم دادخواست ابطال به دادگاه، به شرح مذكور در جدول هزينه‌ها؛

3-    وكالت نامه، در صورتي كه دادخواست توسط وكيل تسليم شود.

ابطال اختراع  ثبت شده و رأی نهایی دادگاه

وفق ماده 62 آئین نامه اجرایی ثبت اختراع  هرگاه ثبت اختراع  باطل شود، از تاريخ ثبت، باطل تلقي مي‌شود. رأي نهايي دادگاه به مرجع ثبت ابلاغ مي‌گردد و مرجع مذكور آن را ثبت و به هزينه محكوم‌له، آگهي مربوط به آن را در اولين فرصت ممكن در روزنامه رسمي منتشر مي‌كند. محكوم‌له مي‌تواند مخارج مزبور را درجزء خسارت از محكوم عليه مطالبه كند. آگهي مذكور شامل عنوان اختراع و ذكر خلاصه‌اي از مفاد رأي نهايي دادگاه در اين خصوص خواهد بود.

اظهارنامه بین المللی

وفق ماده63 اظهارنامه بین المللی که طبق معاهده همکاری در ثبت اختراعات از سوی اتباع ایرانی یا مقیمین در ایران تسلیم مرجع ثبت می گردد، مرجع ثبت به عنوان اداره مبدا، عمل خواهد نمود.

وفق ماده64 در صورتی که در اظهارنامه های بین المللی ، ایران به عنوان "کشور تعیین شده"و"کشور منتخب" جهت ثبت بین المللی معرفی شده باشد، مرجع ثبت ضمن رعایت تشریفات مقرر در معاهده و آیین نامه مربوط تقاضای ثبت اختراع را طبق قانون و این  آیین نامه مورد بررسی قرار خواهد داد.

وفق ماده 65 علاوه بر هزینه هایی که برای ثبت بین المللی طبق معاهده و آیین نامه مربوط پرداخت می گردد، جهت بررسی اظهارنامه بین المللی و مدارک آن ، هزینه ای طبق جدول هزینه ها دریافت خواهد شد. در صورت تایید اظهارنامه ، چگونگی ارسال آن به دفتر بین المللی و هزینه های مربوط به عهده متقاضی خواهد بود.

هزینه ها

وفق ماده 66 با توجه به ماده 16 قانون، اعتبار گواهی نامه اختراع بیست سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه  است. برای حفظ اعتبار گواهی نامه باید ، هزینه ای سالانه ظرف دو ماه  قبل از انقضای یک سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه و هر سال بعد از آن به همین ترتیب تا تاریخ اعتبار گواهینامه  ، طبق جدول هزینه ها تادیه گردد و الا ثبت اختراع از درجه اعتبار ساقط خواهد شد.

اگر مالک اختراع  یا نماینده قانونی وی تا شش ماه پس از انقضای موعد ،علاوه بر هزینه سالانه جریمه ای معادل نصف هزینه سالانه اختراع را پرداخت نماید ثبت اختراع به اعتبار خود باقی خواهد ماند.

منابع :

www.sid.ir

www.noormags.com

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع :

تحقیق درباره زندگی نامه شاعر نادر ابراهیمی

تهیه و تنظیم :

موسی الرضا نوروزیان

دبیر گرامی :

جناب آقای حسین پور

زمستان 1393

زندگینامه نادر ابراهیمی (۱۳۱۵ ۱۳۸۷)

نادر ابراهیمی متولد ۱۴فروردین ماه سال ۱۳۱۵در تهران متولد شد و در سن ۷۲سالگی در همین شهر دیده از جهان فرو بست.           

زندگینامه نادر ابراهیمی (۱۳۱۵ ۱۳۸۷)         

نادر ابراهیمی متولد ۱۴فروردین ماه سال ۱۳۱۵در تهران متولد شد و در سن ۷۲سالگی در همین شهر دیده از جهان فرو بست.

از آثار این نویسنده می توان به «خانه ای برای شب»، «آرش در قلمرو تردید (یا: پاسخ ناپذیر)»، «هزارپای سیاه و قصه های صحرا»، «افسانه ی باران»، «در سرزمین کوچک من» (منتخب آثار)، «تضادهای درونی»، «انسان، جنایت، احتمال»، «مکان های عمومی»، «در حد توانستن» (شعرگونه)، «غزل داستان های سال بد»، «ابوالمشاغل» (زندگی نامه) و «فردا مشکل امروز نیست» و «یک عاشقانه ی آرام» اشاره کرد.

فرزانه منصوری همسر این نویسنده در شناخت نامه ی این نویسنده آورده است: «نادر ابراهیمی در [چهاردهم] فروردین ماه سال ۱۳۱۵در تهران به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در این شهر گذراند و پس از گرفتن دیپلم ادبی از دبیرستان دارالفنون، به دانشکده ی حقوق وارد شد.

اما این دانشکده را پس از دو سال رها کرد و سپس در رشته ی زبان و ادبیات انگلیسی به درجه ی لیسانس رسید.

او از ۱۳سالگی به یک سازمان سیاسی پیوست که بارها دستگیری، بازجویی و زندان رفتن را برایش در پی داشت.

ارایه ی فهرست کاملی از شغل های ابراهیمی، کار دشواری است. او خود در دو کتاب "ابن مشغله" و "ابوالمشاغل" ضمن شرح وقایع زندگی، به فعالیت های گوناگون خود نیز پرداخته است. ازجمله شغل های او بوده است: کمک کارگری تعمیرگاه سیار در ترکمن صحرا، کارگری چاپخانه، حسابداری و تحویلداری بانک، صفحه بندی روزنامه و مجله و کارهای چاپ دیگر، میرزایی یک حجره ی فرش در بازار، مترجمی و ویراستاری، ایران شناسی عملی و چاپ مقاله های ایران شناختی، فیلم سازی مستند و سینمایی، مصور کردن کتاب های کودکان، مدیریت یک کتاب فروشی، خطاطی، نقاشی و نقاشی روی روسری و لباس، تدریس در دانشگاه ها و ... .

در تمام سال های پرکار و بی کار یا وقت هایی که در زندان به سر می برد، نوشتن را ـ که از ۱۶سالگی آغاز کرده بود ـ کنار نگذاشت. در سال ۱۳۴۲نخستین کتاب خود را با عنوان "خانه ای برای شب" به چاپ رسانید که داستان "دشنام" در آن با استقبالی چشم گیر مواجه شد. تا سال ۱۳۸۰علاوه بر صدها مقاله ی تحقیقی و نقد، بیش از صد کتاب از او چاپ و منتشر شده است، که دربرگیرنده ی داستان بلند (رمان) و کوتاه، کتاب کودک و نوجوان، نمایش نامه، فیلم نامه و پژوهش در زمینه های گوناگون است. ضمن آن که چند اثرش به زبان های مختلف دنیا برگردانده شده است.

نادر ابراهیمی چندین فیلم مستند و سینمایی و همچنین دو مجموعه ی تلویزیونی را نوشته و کارگردانی کرده، و آهنگ ها و ترانه هایی برای آن ها ساخته است. او همچنین توانسته است نخستین مؤسسه ی غیرانتفاعی ـ غیردولتی ایران شناسی را تأسیس کند؛ که هزینه و زحمت های فراوانی برای سفر، تهیه ی فیلم و عکس و اسلاید از سراسر ایران و بایگانی کردن آن ها صرف کرد؛ ولی چنان که باید، شناخته و به کار گرفته نشد و با فرارسیدن انقلاب و جنگ، متوقف شد.

او فعالیت حرفه یی خود را در زمینه ی ادبیات کودکان، با تاسیس "مؤسسه ی همگام با کودکان و نوجوانان" ـ با همکاری همسرش ـ در آن مؤسسه متمرکز کرد. این مؤسسه، به منظور مطالعه در زمینه ی مسائل مربوط به کودکان و نوجوانان برپا شد و فعالیتش را در حیطه ی نوشتن، چاپ و پخش کتاب، نقاشی، عکاسی، و پژوهش درباره ی خلق وخو، رفتار و زبان کودکان و نیز بررسی شیوه های یادگیری آنان دنبال کرد. "همگام" عنوان "ناشر برگزیده ی آسیا" و "ناشر برگزیده ی نخست جهان" را از جشنواره های آسیایی و جهانی تصویرگری کتاب کودک دریافت کرد.

ابراهیمی در زمینه ی ادبیات کودکان، جایزه ی نخست براتیسلاوا، جایزه ی نخست تعلیم و تربیت یونسکو، جایزه ی کتاب برگزیده سال ایران و چندین جایزه ی دیگر را هم دریافت کرده است. او همچنین عنوان "نویسنده برگزیدهی ادبیات داستانی ۲۰سال بعد از انقلاب" را به خاطر داستان بلند و هفت جلدی "آتش بدون دود" به دست آورده است.

نادر ابراهیمی در زندگی پرفرازونشیب خود، جایگاه خاصی برای ورزش نگه داشته است. او رشته های مختلف ورزشی را تجربه کرده، یکی از قدیمی ترین گروه های کوهنوردی را به نام "ابرمرد" بنیان نهاده و در توسعه ی کوهنوردی و اخلاق کوهنوردی، تاثیرگذار بوده است.

● فهرست آثار نادر ابراهیمی برای بزرگسالان

خانه یی برای شب، آرش در قلمرو تردید (یا: پاسخ ناپذیر)، مصابا و رؤیاهای گاجرات، بار دیگر شهری که دوست می داشتم، هزارپای سیاه و قصه های صحرا، افسانه ی باران، در سرزمین کوچک من (منتخب آثار)، تضادهای درونی، انسان جنایت احتمال، مکان های عمومی، رونوشت بدون اصل، در حد توانستن (شعرگونه)، غزل داستان های سال بد، ابن مشغله (زندگی نامه، جلد اول)، ابوالمشاغل (زندگی نامه، جلد دوم)، فردا مشکل امروز نیست، لوازم نویسندگی (از مجموعه ی ساختار و مبانی ادبیات داستانی)، مقدمه یی بر فارسی نویسی برای کودکان، مقدمه یی بر مصورسازی کتاب های کودک، مقدمه یی بر مراحل خلق و تولید ادبیات کودک، مقدمه یی بر آرایش و پیرایش کتاب های کودکان، دور ایران در شش ساعت، چهل نامه ی کوتاه به همسرم، آتش بدون دود (داستان بلند هفت جلدی؛ دریافت جایزه به عنوان برگزیده ی ۲۰سال پس از انقلاب)، با سرودخوان جنگ در خطه ی نام و ننگ، یک صعود باورنکردنی، تکثیر تأسف انگیز پدربزرگ، مردی در تبعید ابدی (بر اساس زندگی ملاصدرا)، حکایت آن اژدها، بر جاده های آبی سرخ (داستان بلند ۱۰جلدی، بر اساس زندگی میرمهنای دوغابی)، صوفیانه ها و عارفانه ها (بخشی از تاریخ تحلیلی پنج هزار سال ادبیات داستانی ایران)، یک عاشقانه ی آرام، سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما می آمد (داستان بلند سه جلدی، بر اساس زندگی امام خمینی (ره)، عارف، فیلسوف، سیاستمدار و رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران)، براعت استهلال (از مجموعه ی ساختار و مبانی ادبیات داستانی)، طراحی حیوانات (طرح های کوثر احمدی، با گفتاری تحلیلی در باب مفاهیم و تعاریف طرح در هنرها)، الف با (تحلیل فلسفی ۵۰طرح از علی اکبر صادقی ، نقاش)، مویه کن سرزمین محبوب (ترجمه با همکاری فریدون سالک) و پیش گفتار کوچه های کوتاه (مجموعه ی قصه های کوتاه گروهی از شاگردان نادر ابراهیمی ـ دانش پژوهان نخستین دوره ی آموزشی ساختار و مبانی ادبیات داستانی، با پیش گفتاری از نادر ابراهیمی).

▪ نمایش نامه ها

اجازه هست آقای برشت؟، وسعت معنای انتظار (سه قصه ی نمایشی)، یک قصه ی معمولی و قدیمی در باب جنایت.

▪ فیلم نامه ها

صدای صحرا، آخرین عادل غرب.

● فهرست آثار نادر ابراهیمی برای کودکان و نوجوانان

کلاغ ها (جایزه ی اول فستیوال کتاب های کودکان توکیوی ژاپن، جایزه ی اول سیب طلایی براتیسلاوا، جایزه ی اول تعلیم و تربیت از یونسکو)، سنجاب ها، دور از خانه (کتاب برگزیده ی شورای کتاب کودک)، قصه ی گل های قالی، پهلوان پهلوانان؛ پوریای ولی (جایزه ی بزرگ جشنواره ی کتاب کودک کنکور نوما، ژاپن)، باران آفتاب و قصه ی کاشی، بزی که گم شد، من راه خانه ام را گم کرده ام، سفرهای دورودراز هامی و کامی در وطن، پدر چرا توی خانه مانده است (از مجموعه ی قصه های انقلاب برای کودکان)، جای او خالی (همان)، نیروی هوایی (همان)، سحرگاهان همافرها اعدام می شوند (همان)، برادرت را صدا کن (همان)، برادر من مجاهد (همان)، برادر من فدایی (همان)، جنگ بزرگ از مدرسه ی امیریان (همان)، نامه ی فاطمه (همان)، پاسخ نامه ی فاطمه (همان)، مامان! من چرا بزرگ نمی شوم (از مجموعه ی قصه های ریحانه خانم)، روزی که فریادم را همسایه ها شنیدند (همان)، آدم وقتی حرف می زند چه شکلی می شود (همان)، درخت قصه ـ قمری های قصه (جایزه ی کتاب برگزیده ازسوی هیأت داوران بزرگ سال کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، جایزه ی کتاب برگزیده ازسوی هیأت داوران خردسال، ترجمه شده به زبان روسی در ترکمنستان)، عبدالرزاق پهلوان، آن که خیال بافت و آن که عمل کرد، حکایت کاسه ی آب خنک (از مجموعه ی نوسازی حکایت های خوب قدیم برای کودکان) حکایت دو درخت خرما (همان)، آن شب که تا سحر (همان)، قلب کوچکم را به چه کسی هدیه بدهم؟ (دیپلم افتخار نخستین نمایشگاه تصویرگران کتاب کودک)، مثل پولاد باش پسرم؛ مثل پولاد (از مجموعه ی ایران را عزیز بداریم)، داستان سنگ و فلز و آهن (همان)، با من آشنا شد (همان)، با من دوست شو (همان)، هستم اگر می روم؛ گر نروم نیستم (همان)، راستی اگر نبودم (همان)، کمیاب و قیمتی اما ... (همان)، مدرسه ی بزرگ تری هم وجود دارد (همان)، گل آباد دیروز؛ گل آباد امروز (همان)، گل آباد امروز؛ گل آباد فردا (همان)، فرهنگ فرآورده های فلزی ایران (همان)، هفت آموزگار مهربان (همان)، ما مسلمانان این آب و خاکیم، قصه ی سار و سیب، قصه ی موش خودنما و شتر باصفا، با من بخوان تا یاد بگیری، حالا دیگر می خواهم فکر کنم، قصه ی قالیچه های شیری، همه ی گربه های من (۱و۲)، دیدار با آرزو، از پنجره نگاه کن (ترجمه با همکاری احمد منصوری)، دوست؛ کسی است که آدم را دوست دارد (همان)، آدم آهنی (همان).

● فعالیت های سینمایی نادر ابراهیمی

نویسندگی و کارگردانی فیلم سنمایی صدای صحرا، تهیه شده در سینماتئاتر رکس، نویسندگی و کارگردانی فیلم مستند علم کوه و تخت سلیمان، نویسندگی و کارگردانی فیلم مستند گل های وحشی ایران؛ قسمت اول: آذربایجان ـ گل های خردادی ـ تهیه شده در تلویزیون، نویسندگی و کارگردانی فیلم داستانی پدر در کوهستان (یا: ما از راه دیگری می رویم) ـ تهیه شده در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، نویسندگی و کارگردانی مجموعه ی تلویزیونی ۳۶ساعته ی آتش بدون دود، تهیه شده در تلویزیون، نویسندگی و کارگردانی ۵۰ساعت از مجموعه ی تربیتی آموزشی سفرهای دور و دراز هامی و کامی در وطن ـ تهیه شده در تلویزیون، تدریس فیلم نامه نویسی و کارگردانی و تحلیل فیلم در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه ی علمیه ی قم، تدریس فیلم نامه نویسی و اصول کارگردانی و تحلیل فیلم در دفتر فیلم سازی سپاه پاسداران، تدریس فیلم نامه نویسی و اصول داستان نویسی در دانشکده ی صداوسیما، تدریس اصول داستان نویسی و تحلیل فیلم در دانشگاه هنر، نویسندگی و مشاورت کارگردانی مجموعه ی کوتاه تلویزیونی هفته ی دولت، نویسندگی و مشاوره ی کارگردانی و تدوین مجموعه ی ۱۳قسمتی جمعه ی خونین مکه، نویسندگی و کارگردانی و تدوین فیلم ۶۱دقیقه یی شرکت نفت در سخت ترین سال ها، نویسندگی و کارگردانی و تدوین یک مجموعه ی تلویزیونی به نام اسناد کهنه، تاریخ نو، نویسندگی و کارگردانی فیلم مستند ”صحرای دوگانه”، گفتار متن فیلم های مستند ”ارگ بم”، ”گلاب قمصر”، پ مثل پلیکان، بخشی از مغول ها، تپه های قیطریه، آن که خیال بافت و آن که عمل کرد و کایت، نویسندگی و کارگردانی فیلم سینمایی روزی که هوا ایستاد، نویسندگی فیلم نامه ی فیلم سینمایی دست شیطان، و دو فیلم نامه ی چاپ شده: صدای صحرا و آخرین عادل غرب.

● سرود های نادر ابراهیمی

ای وطن (شعر و آهنگ) در مجموعه ی تلویزیونی سفرهای دور و دراز هامی و کامی، سفر برای وطن (شعر و آهنگ)، در مجموعه ی تلویزیونی سفرهای دور و دراز هامی و کامی، هجرت (شعر) در نمایش نامه ی سنجاب ها ـ اثر نویسنده، و دنبال دل (شعر و آهنگ) در نمایش نامه ی سنجاب ها ـ اثر نویسنده.»

تحقیق درباره ساختمان سلول

بدن همه جانوران از سلول های مختلفی درست شده است و كارهای متفاوتی انجام می دهند.

اما در همه ی سلول ها سه قسمت اصلی غشاء، هسته و سیتوپلاسم دیده می شود.

الف) غشاء:

اطراف همه ی سلول ها را پرده نازكی به نام پوسته سلولی یا غشاء پوشانده است.

غشاء سلول بر ورود و خروج مواد نظارت دارد.

پوسته ی سلول مانند صافی نیست بلكه توانایی انتخاب دارد و هر چه را كه سلول لازم دارد از محیط می گیرد.

راه های عبور مواد از غشاء سلول:

1) انتشار:

 یكی از راه های عبور مواد از غشاء سلول انتشار است. بر اساس این پدیده مواد از جایی كه غلظت زیادتری دارند به جایی كه غلظت كمتری دارند منتقل می شوند.

2) انتقال فعال:

گاهی مواد باید در جهت عكس شیب غلظت منتقل شوند. این نوع انتقال را انتقال فعال می گویند. در این روش برای انتقال مواد انرژی مصرف می شود. در غشاء سلول پمپ هایی وجود دارد كه با مصرف(ATP) به كار می افتد و به فرآیند انتقال فعال كمك می كند.

این پمپ ها مواد لازم و حیاتی را به درون سلول می برند و یا مواد سمی درون سلول را به بیرون انتقال می دهند.

ب) هسته

هسته سلول مركز فرماندهی سلول است. این بخش بر كارهای سلول نظارت و كنترل دارد. در درون هسته سلول رشته های به نام كروموزم وجود دارد. و در درون كروموزم ها مولكول های DNA وجود دارد. DNA سلول تعیین كننده ویژگی های ارثی جاندار است.

ج) سیتوپلاسم:

فضای اطراف هسته سلول سیتوپلاسم نام دارد. در درون سیتوپلاسم اجزای مختلفی وجود دارد كه اندامك های درون سیتوپلاسم نام دارد هر یك از این اندامك ها وظایف خاصی مانند، تغذیه ، تنفس سلول، تولید انرژی ، تولید پروتئین و ... بر عهده داند این اندامك ها عبارتنداز:

1) ریبوزم ها:

ریبوزم ها ذرات كوچك و كروی شكلی هستند، قطر آنها 150 الی 200 آنگستروم است. ریبوزم ها در تمام سلول ها وجود دارند كه نحوه پخش و پراكندگی آنها یكسان نیست. این ذرات در درون سیتوپلاسم به حالت آزاد و یا چسبیده به شبكه ی آندوپلاسمی دیده می شوند.

ریبوزم ها در ساختن پروتئین شركت می كنند و در درون سلول های فعال بدن تعداد آنها زیادتر است.

شبكه آندوپلاسمی

شبكه آندوپلاسمی: سلول مجموعه ی مجاری كم و بیش منظمی است كه از غشاء سلول شروع شده و محیط هسته ی سلول را احاطه می كند. و به طور منظم و در فواصلی از آن منافذی به قطر 500 انگستروم وجود دارد.

وظایف شبكه آندوپلاسمی

1) ذخیره پروتئین ساخته شده

2) انتقال مواد از یك نقطه به نقطه دیگر

3) ساخته شدن بعضی از مواد استروئیدی در مهره داران

4) كنترل تبادلات مختلف بین فضای هسته و مخازن این دستگاه

دستگاه گلژی

دستگاه گلژی از تعدادی كیسه های مسطح و به هم چسبیده تشكیل می شود كه از قسمت محیطی آنها بخش هایی به حالت جوانه پدیدار می شوند. درداخل كیسه ها مواد مختلفی ذخیره و غلیظ می شوند سپس به درون وزیكول یا حباب های اطراف فرستاده شده و به داخل سیتوپلاسم آزاد می شوند.

میتوكندری:

 این اندام سلولی به اشكال مختلف استوانه ای ، دو طرف گرد و یا كروی در سیتوپلاسم سلول های مختلف دیده می شوند.

میتوكندری ها فعالیت های مختلفی از قبیل تنفس سلولی تغلیظ مواد مختلف و پدیده های سنتر و حركات را انجام می دهند.

كلروپلاست:

این اندامك در كلیه گیاهان سبز دیده می شوند.

در درون آنها رنگ دانه هایی از قبیل كلروفیل ، كارتنوئیدها دیده می شوند. وظیفه پلاست ها ساختن و ذخیره مواد غذایی مانند نشاسته، چوب، و پروتئین است.

سازمان بندی بدن انسان

بدن انسان از سلول های مختلفی درست شده است به چگونگی قرار گرفتن این سلول ها در كنار هم و ساختن بدن سازمان بندی بدن می گویند.

بافت

در بدن سلول های گوناگونی وجود دارند كه هر یك كار معینی انجام می دهند.

كوچكترین اجتماع سلول ها كه به طور هماهنگ عمل یا اعمال مشخصی را انجام می دهند بافت یا نسج نام دارند مانند، بافت خونی، بافت استخوانی، بافت چربی و ...

سلول های یك بافت مانند آجرهای ساختمان در كنار هم قرار دارند و بین آنها مایع بین سلولی یا آب میان بافتی وجود دارد.

آب میان بافتی مانند سیمان بین آجرهاست.

اندام

از كنار هم قرار گرفتن چند نوع بافت اندام به وجود می آید. مانند معده، قلب

بنابراین به مجموع بافت هایی كه با هم در ارتباط بوده و برای انجام كارخاصی مكمل یكدیگراند اندام گفته می شود.

مثلا قلب یك اندام است كه در ساختمان آن بافت خونی، عصبی، پیوندی، چربی و ... وجود دارد.

اگر یك ساختمان هم یك اندام باشد هر قسمت آن یك بافت است.

دستگاه

به مجموعه ای از اندام ها كه كارشان با یكدیگر هماهنگ و مرتبط است دستگاه می گویند. هر دستگاه یكی از ویژگی های حیاتی مانند (تغذیه، تنفس، حركت، ارتباط و ...) را بر عهده دارد.

مثلاً دستگاه گوارش از اندام های دهان، مجاری ، حلق و مری، معده، روده باریك، روده بزرگ تشكیل شده است.اندام هایی مانند كبد و لوزالمعده هم به آن كمك می كند.

دستگاه های اصلی بدن:

1) دستگاه گوارش (تأمین كننده غذای سلول ها)

2) دستگاه گردش خون (انتقال خون)

3) دستگاه تنفس (تأمین كننده گاز های تنفسی)

4) دستگاه دفع ادرار (دفع مواد زاید و تنظیم محیط داخلی)

5) دستگاه حركتی(اسكلت و ماهیچه) (حفظ استحكام بدن و حركت)

6) دستگاه ارتباطی (هماهنگی و تنظیم كار بدن)

7) دستگاه تولید مثل (بقای نسل)

 توجه. برای حمایت از سایت ما و ایجاد انگیزه برای سایت ما برای گذاشتن بیشتر تحقیقات و جواب سوالات کتاب ها بصورت رایگان برای شما  ، بر روی لینک های زیر هر چند بار خواستید (بعد خواندن مطلب یا قبل از آن ) کلیک کنید :

لیست کلیه اقدام پژوهی ها

لیست کلیه تحقیقات و تجربیات ارتقای شغلی دبیران

لیست کلیه پایان نامه ها

لیست کلیه مقالات و تحقیقات

لیست کلیه پروژه های آماری

لیست کلیه پروژه ها کارآموزی و مالی

به کانال سایت علمی و پژوهشی آسمان در تلگرام بپوندید.کلیک کنید

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع :

آلوتروپ های کربن  _ فسفر _ گوگرد

دبیر گرامی :

تهیه و تنظیم :

زمستان1393

منابع :

WWW.SID.IR

http://sulfur.nigc.ir/

آلوتروپ کربن

كربن يكي از عناصر شگفت‌انگيز طبيعت است و كاربردهاي متعدد آن در زندگي بشر، به خوبي اين نکته را تاييد مي کند. از نظر شيميايي كربن دقيقا" در ميانه جدول تناوبي قرار دارد واز نظر الكترونگاتيويته مي توان ـن را حد واسط بين فلزات و نا فلزات دانست. اين اتم و برخي هم خوانواده هاي آن توانايي تشكيل 4 پيوند كوالانسي دارند. يكي از ويژگي هاي منحصر به فرد ديگر كربن اين است كه اتم هاي آن مي توانند با طول هاي دلخواه به هم متصل شوند كه در بين ساير عناصر مشابهي براي آن نداريم. اختلاط كربن با فلزات به ميزان بسيار كم نيز خواص جالبي نشان مي دهد، به عنوان مثال فولاد ـ كه يكي از مهم‌ترين آلياژهاي مهندسي است از انحلال حدود دو درصد کربن در آهن به حاصل مي شود؛ با تغيير درصد كربن (به‌ميزان تنها چندصدم درصد) مي توان انواع فولاد را به دست آورد. «شيمي آلي علمي است که به بررسي ترکيبات حاوي «كربن» و «هيدروژن» مي پردازد و مهندسي پليمر هم تنها براساس عنصر كربن پايه‌گذاري شده است.

كربن، به صورت چهارآلوتروپ (آلوتروپي ها:  فرم هاي از يک عنصر هستند که بصورت اتمي يا مولکولي ( جور هسته ) در طبيعت وجود دارند.) مختلف در طبيعت يافت مي‌شود که همه اين چهار فرم جامد هستند و در ساختار آنها اتم‌هاي كربن به صورت كاملاً منظم در كنار يکديگر قرار گرفته‌اند. اين ساختارها عبارتند از

1-گرافيت

2-الماس

3-نانولوله‌ها

4- فولرنها (باكي‌بال‌هايي مانند C₆₀ در شکل زير(

5- كربن بي شكل(دوده)

گرافيت: گرافيت يكي از مهم‌ترين ساختارهاي كربن در طبيعت است و از ‌قرارگرفتن شش اتم كربن در کنار يکديگر به وجود آمده است. اين اتم هاي كربن به گونه اي با يکديگر ترکيب شده اند كه يك‌ شش ‌ضلعي منتظم را پديد مي آورند و از مجموع آنها، صفحه اي به دست مي آيدكه به عنوان يک « لاية گرافيت» در نظر گرفته مي‌شود.

اتم‌هاي كربن با پيوندهاي كووالانسي ـ كه پيوندي قوي و محکم است ـ به يکديگر متصل شده‌اند. لازم به ذكر است كه اتم هاي كربن به کار رفته در يک لاية گرافيت نمي‌توانند با كربني خارج از اين لايه پيوند كووالانسي بدهند. بنابراين يک لاية گرافيت از طريق پيوندهاي واندروالس ـ كه پيوندهايي ضعيف هستندـ به لاية‌ زيرين متصل مي شود. اين مساله باعث مي‌شود كه صفحه‌هاي گرافيت به‌راحتي روي يکديگر بلغزند. به همين دليل از اين ترکيب در «روغن‌كاري» و «روان‌كاري» در دماي بالا از آن استفاده مي‌شود. علت نرمي سطوحي که با مداد روي آنها نوشته شده است نيز همين نکته مي باشد.

شكل 2. ساختار اتمي گرافيت

از گرافیت به عنوان الکترودهای کوره، روان کننده، ماده نسوز، قطعات الکتریکی، رنگ‌ها، فولادهای پرکربن، چدن‌ها، مداد گرافیتی و … استفاده می‌شود.

الماس: شبکه اي غول آسا از هرم هاي كربني گسترش يافته در سه بعد است که در تعدادي از اتم ها با يکديگر مشترک هستند.

شكل 3. شبكه سه بعدي الماس

فولرنها:

در سال 1966 دانشمندی به نام دالس برای اولین بار در مورد توانایی تولید ساختارهای کروی بسته ای از اتم های کربن بحث نمود. در ابتدا این پیشنهاد مورد توجه دانشمندان وقت قرار نگرفت. چهار سال بعد در سال 1970 دانشمندی به نام اوساوا در تحقیقاتش راجع به ساختارهای کربنی موجود در طبیعت، یک مولکول کربنی C60 را با ساختاری شبیه توپ فوتبال متصور شد. تا این که در سال 1984 در اثر تبخیر لیزری گرافیت، خوشه های بزرگ کربنی Cn، در آزمایشگاه مشاهده شد n) مقادیری بین 30 تا 90 دارد(.
کشف اصلی فولرن در سال 1985 رخ داد. در این سال سه دانشمند به نام های کروتو، اسمالی و کارل بر روی فرایندی برای تولید کلاسترهای کربنی ستاره ای شکل مطالعه می کردند. این روش به وسیله متمرکز کردن لیزر روی یک گرافیت انجام شد. بعد از انجام این آزمایش ها و طی انجام یک سری آزمایش های طیف سنجی روی محصولات تولید شده، مولکول های C60 در مواد تولید شده کشف شدند این مولکول به علت شباهتی که با ساختار توصیف شده توسط معمار معروف، باک مینسترفولر داشت، به این اسم نامیده شد. دانشمندان مذکور به خاطر این کشف در سال 1996 جایزهء نوبل سال را دریافت نمودند.

از زمان كشف باكي بال محققين خواص عجيب و با ارزشي در مورد فولرنها يافته‌اند. در آوريل 1991 در آزمايشگاه نيوجرسي دانشمندان پتاسيم را درون باكي بال قرار دادند و يك فاز فلزي جديد به شكل نمك (BUCKIDE) تهيه كردند و متوجه شدند در دماي 427 درجه فارنهايت به يك فوق هادي تبديل مي‌شود (اين بالاترين دمايي است كه يك فوق هادي در بين تركيبات آلي دارد.) اين نمك زماني حداكثر قابليت هدايت الكريكي را بدست مي‌آورد كه در هر باكي 3 اتم پتاسيم قرار گيرد. چنانچه بيش از 3 اتم درون باكي بال تعبيه شود به يك عايق تبديل خواهد شد. نمك BUCKIDE پتاسيم اولين نمك فلز مولكولي سه بعدي است و يك بلور فلزي پايدار با ساختار مكعبي مركز وجه پر از باكي بالهاست . مطالعات دقيق در دانشگاه كاليفرنيا نشان داده كه اين قابليت فوق هدايتي پايدار و بادوام است و فيلمهاي منظم K3C60 به زيبايي قابل ساخت هستند و آنها را مي‌تنان براي توليد وسايل ميكروالكتروني كه به صورت پيچيده لايه لايه هستند به كار گرفت . اين تركيبات در حسگرهاي نوري مورد استفاده قرار مي‌گيرد. دو دانشمند آمريكايي خواص نوري محلول‌هاي C70,C60 را با قرا دادن آنها تحت ضربانهاي نور ليزر مطالعه نموده و خناص محدود كننده نوري را در آنها مشاهده كردند. يعني هنگامي كه نور از يك حد مشخصي مي‌گذرد محلول كدرتر مي‌شود و اين امر در مدت زمان كوتاهي رخ مي‌دهد. آنها معتقدند با استفاده از چنين خواصي مي‌توان مواد جديد را براي حفاظت در مقابل نورهاي شديد تهيه نمود.

فولرنها به شدت الکترون خواه هستند و به آسانی با هسته دوستها واکنش میدهند مهمترین واکنشهای آنها عبارتند از:
۱- واکنش افزایشی : تشکیل برون وجهی با افزایش هسته دوستها یا رادیکالها ، حلقه زایی ، و ایجاد کمپلکس با فلزات واسطه .
۲- واکنشهای انتقال الکترون : کاهش شیمیایی فولرنها به راحتی بوسیله واکنش با فلزهای قلیایی و قلیایی خاکی الکتروپوزیتیو یا مولکولهای آلی اکترون دهنده امکان پذیر است،
۳-تشکیل ناجور فولرنها : جانشین کردن اتمهایی مانند نیتروژن یا بور به جای اتم کربن در اسکلت فولرن
۴-واکنشهای باز شدن حلقه : تولید یک حفره در اسکلت با شکستن تعداد مشخصی از پیوندها
۵-تشکیل درون وجهیها :وارد کردن و به تله انداختن اتمها در داخل قفس کروی شکل

. کاربردهای عمده باکی بال ها فعلا در زمینه تولید ابررسانا و ذخیره و حمل و نقل مواد در ابعاد نانومتر است. برای مثال تحقیقات گسترده ای برای استفاده از باکی بال ها در دارورسانی به عنوان ماده ای که مولکولهای دارو را به اعضای بدن حمل می کند، در حال انجام است

نانولوله‌ها

براي نخستين بار نانو لوله هاي كربني در سال 1991 اندكي بعد از كشف فلورن ها[1] توسط ايجيما[2]شناسايي شد. او همچنين ساختار احتمالي آنها را پيشنهاد كرد كه درستي اين ادعا طي كار هاي بعدي به اثبات رسيد.نخستين نانو لوله هايي كه توسط ايجيما شناسايي و توصيف شدند بين 2 تا 15 صفحه گرافيتي را شامل مي شدند به همين دليل به آنها نانو لوله هاي چند ديواره ([3]MWNT) گفته شد واندكي بعد از آن نانو لوله هاي تك ديواره (SWNT [4])كشف شدند.

ساختار اتمي و الكتروني نانو لوله هاي كربني باعث ايجاد خواص مكانيكي، حرارتي و الكتريكي منحصر به فردي مي شود كه امروزه توجه بسياري از دانشمندان را به خود جلب كرده است وتحقيقات روز افزوني بر روي آنها در حال انجام مي باشد.

دو نوع ساختار متفاوت نانو تيوب كربن وجود دارد،كه از بقيه اشكال آن تا حدودي متمايز است: 
1- نانو لوله تك جداره Single Wall :كه شامل لوله هاي تشكيل شده فقط از يك ديواره كربن ها در آرايش گرافيتي مي باشد.

2- نانو لوله چند جداره Multi Wall :كه شامل لوله هاي تشكيل شده از دو يا تعداد بيشتر صفحات گرافيتي مي باشد كه در راستاي محور طولي لوله مي باشند.

شكل 4. نانو لوله هاي تك ديواره و چند ديواره

الوتروپ فسفر

فسفر در طبیعت به حالت آزاد یافت نمی‌شود. سنگ معدن مهم آن فسفات کلسیم است. برای تهیه فسفر ،فسفات کلسیم را با سیلیس و زغال کک در کوره الکتریکی حرارت می‌دهند. مطابق واکنش زیر ، فسفر آزاد می‌شود.

2Ca₃(PO₄)₂ + 6SiO₂ + 10C → 6CaSiO₃ + 10CO + P₄

فسفر به شکل آلوتروپی یافت می‌شود: فسفر سفید ، فسفر سیاه. 

فسفر سفید (P₄)

فسفر سفید ، جامدی مومی‌شکل است که بلورهای آن از تجمع مولکولهای P₄ شده است. اما در حالت بخار ، به صورت مولکولهای مجزا وجود دارد. مولکولهای P₄ به صورت چهار وجهی منتظم است و در هر یک از گوشه‌های این چهار وجهی ، یک اتم فسفر وجود دارد که با پیوندهای کووالانسی با سه اتم فسفر دیگر متصل است و از آنجا که زاویه پیوندهای آن ، 60 درجه دارد و همین زاویه که انحراف زیادی از زاویه عادی اوربیتالهای P (90درجه) دارد، موجب می‌شود که پیوند P-P ضعیف و ناپایدار باشد.

از این رو ، فسفر سفید بسیار فعال می‌باشد، یعنی انرژی فعالسازی آن خیلی پایین است و به همین دلیل ، در هوا خود به خود آتش می‌گیرد. بنابراین فسفر سفید را در زیر آب نگهداری می‌کنند تا از تماس با هوا مصون بماند. نیروی بین مولکولی در فسفر سفید از نوع لاندن است.

فسفر سفید در آب حل نمی‌شود، چون مولکول آن غیر قطبی است. ولی در حلالهای غیر قطبی نظیر نفت ودی‌سولفید کربن حل می‌شود. فسفر سفید خاصیت سمی دارد. 

فسفر قرمز (P_n)

از حرارت دادن فسفر سفید تا دمای 280 درجه سانتی‌گراد در ظرفهای سربسته (دور از هوا) حاصل می‌شود. سمی و آتشگیر نیست و برخلاف فسفر سفید که جامد مولکولی است، فسفر قرمز جزو جامدهای کووالانسی است و در دی‌سولفید کربن حل نمی‌شود. 

فسفر سیاه (P_n)

از حرارت دادن فسفر تا دمای حدود 880 درجه سانتی‌گراد و در فشار بسیار زیاد حاصل می‌شود. فعالیت فسفر سیاه از انواع دیگر فسفر کمتر است و جریان برق را عبور می‌دهد. 

نحوه ایجاد شعله در توی آب

برای انجام این کار ، ابتدا باید منبع تهیه اکسیژن داشته باشیم و آن ، عبارت است از یک بالن محتوی کلرات پتاسیم و بی‌اکسید منگنز که با چوپ پنبه سوراخدار به یک لوله باریک شیشه‌ای محدود شده است و این بالن را گرم می‌کنیم تا از واکنش این دو ماده ، گاز اکسیژن متصاعد شده و از لوله خارج گردد.

حال وسایل اصلی برای انجام این آزمایش عبارتند از:

• یک گرم فسفر سفید
• یک بشر 400 سانتیمتر مکعب
• منبع تهیه اکسیژن

تولید شعله

درون بشر ، حدود 200 سانتیمتر مکعب ، آب می‌ریزیم و آن را تا 70 درجه سانتی‌گراد گرم می‌کنیم. سپس قطعات فسفر سفید را داخل آن می‌اندازیم و لوله اکسیژن را در آب فرو می‌بریم، بطوریکه که تا ته بشر فقط چند میلیمتر فاصله داشته باشد. فسفر سفید گرم ، وقتی با اکسیژن تماس پیدا می‌کند بلافاصله مشتعل می‌گردد و شعله‌های زیبایی مرتبا از انتهای لوله اکسیژن خارج شده تا سطح مایع بالا می‌آید و سپس ناپدید می‌گردد. 

واکنش‌های انجام یافته

فسفر در اثر حرارت و در مجاورت اکسیژن ، ابتدا اکسید فسفر P₄O₆ و سپس در اکسیژن در کانی به اکسید فسفر P₄O₁₀ مبدل می‌شود که با تولید نور همراه است و این عمل بطور عمده به تبدیل تدریجی P₄O₆ به P₄O₁₀مربوط است.

P₄ + 3O₂ → P₄O₆

P₄ + 5O₂ → P₄O₁₀

و سپس با تاثیر آب بر این اکسیدها ، اسید فسفرو و اسید فسفریک تولید می‌شود و در نتیجه شعله‌ها ناپدید می‌شوند.

اسید فسفرو P₄O₆ + 6H₂O → 4H₃PO₃

اسید فسفریک P₄O₁₀ + 6H₂O → 4H₃PO₄

آلوتروپ گوگرد

اشکال آلوتروپی

 گوگرد طبیعی در سیستم ارتو رومبیک متبلور و در آب و تمام اسیدها غیر محلول است .ولی در دی سولفور کربن CS₂ و در تتراکلرور کربن CCl₄ حل می‌گردد. شعاع یونی گوگرد 32/1 A  و شعاع کووالانس آن 115±3 pmمیباشد. این عنصر در طبیعت به صورت سولفور طبیعی، سولفیدهای فلز یون گازی و سولفات‌ها و ...، 60% پوسته زمین را تشکیل می‌دهند و گاهی با Se همراه است.
با توجه به نوع تبلور، مولکول گوگرد را می‌توان به 7 حالت یافت.
گوگرد مانند دیگر اعضای گروه خود در جدول تناوبی در بیش از یک شکل متبلور می‌گردد که به آن آلوتروپی های گوگرد )یعنی حالت‌های ساختاری متفاوت برای یک عنصر) گفته می‌شود.  گوگرد دارای سه فرم مختلف است که تنها نوع اورتو رمبیک آن (گوگرد آلفا) در طبیعت پایدار است. گوگرد بصورت طبیعی بی شکل، متراکم و فشرده یا بصورت توده‌های خاکی به رنگ زرد تا قهوه‌ای و نارنجی در طبیعت یافت می‌شود. در دمای 5/95 درجه سانتی‌گراد گوگرد آلفا به گوگرد بتا تبدیل شده که فرم مونو کلینیک را داراست.

گوگرد گاما نیز مونو کلینیک است که در فشار و دمای معمولی پایدار نمی‌باشد، ولی در آزمایشگاه میتوان حدود 20 نوع گوگرد در دما و فشارهای مختلف تهیه نمود.
در دمای 114 تا 119 درجه سانتی‌گراد بشکل مایع شفافی ذوب شده ولی با افزایش حرارت تا 200 درجه سانتی‌گراد مایع بتدریج قرمز رنگ و غلیظ تر می‌گردد. ساختمان گوگرد با افزایش دما بصورت یک فرم زنجیره‌ای پیچیده و نامنظم در می‌آید و بالاخره در دمای 141 درجه سانتی‌گراد بصورت گداخته در قالب ریخته می‌شود و گوگرد بی‌شکل با وزن مخصوص 955/1 را که بخار یاقوتی رنگ نیز از آن برمی‌خیزد، تشکیل می‌دهد. گوگرد سیزدهمین ماده از نظر فراوانی بوده و یکی از نادرترین عناصری است که بصورت آزاد در طبیعت وجود دارد.
گوگرد بصورت درشت بلور و ریز بلور وجود دارد و بنظر می‌رسد که خاستگاه آنها یکی نباشد. ناخالصی های این دو نوع گوگرد هم یکسان نیست. چنانچه ناخالصی های گوگرد ریز بلور بیشتر از مواد رسی باشد چه بسا وجود رس مانع از رشد بلورها گردد.
گوگرد به دو صورت وجود دارد:
•گوگرد معدنی (آزاد و مرکب)

•گوگرد پالایش یافته

گوگرد آزاد دارای رنگی زرد و جلای طلائی است که هنگام سوختن بوی گاز انیدرید سولفور از آن حس می‌شود. اگر با دست برخورد کند بوی آن قابل حس بوده و بسادگی با شستن از بین نمی‌رود. دارای سیستم بلوری رمبوئوریک بوده و به صورت درشت بلور و ریز بلور وجود دارد. سایر خواص گوگرد عبارتند از:
•وزن اتمی دو برابر اکسیژن دارد و میل ترکیبی شدید با فلزات (بجز طلا و پلاتین) دارد.
•دارای ساختار مولکولی مومسان است ولی به تدریج بشکل بلور مکعب مستطیل در می‌آید.
•در آب نامحلول بوده ولی در دماهای مختلف در بسیاری ازمحلول‌های آلی حل می‌شود.
•در حضور اکسیژن و هوای خشک به تدریج اکسید شده و به انیدرید سولفور تبدیل می‌گردد.
•سوختن آن در هوا منجر به تولید گاز SO₂  و کمی گاز SO₃ میگردد که در هوای مرطوب به اسید سولفوریک و سولفورو تبدیل می‌شود.
•دردمای اتاق به سرعت با Cu ,Ag ,Na ,K ,Ca ,Sr ,Ba ترکیب می‌شود و تولید سولفور این فلزات را می‌نماید اما در ترکیب با Fe ,Cr ,W ,Ni ,Co سرعت واکنش کمتر است و با Zn ,Sn  تنها در حالت گرم ترکیب می‌شود.
•نقطه ذوب گوگرد ارتو رومبیک 2/110 و مونو کلینیک 114 درجه سانتی‌گراد است.
•وزن محصوص فاز جامد در 20 درجه سانتی‌گراد برای گوگرد ارتو رومبیک 07/2، مونو کلبنیک 96/1 و گوگرد آمورف 92/1 است.