تحقیق درباره مقدمه اي بر نرم افزار SPSS

نرم افزار SPSS دوران تكامل خود را از رايانه هاي بزرگ به سمت رايانه هاي شخصي PC  طي كرده است. اين نرم افزار در PC ها  ابتدا تحت سيستم عامل DOS بوده است كه در آن زمان SPSS/PC خوانده مي شده و زماني كه سيستم عامل Windows وارد بازار شد اين نرم افزار نيز به نام SPSS تغيير كرد.

SPSS مخفف كلمات Statistical Plachage for the Social Science كه به معناي نرم افزار آمري براي علوم اجتماعي است. بنابر اين اين نرم افزار ابتدا براي محاسبات آماري محققان علوم اجتماعي نوشته شده بود. ولي با پيشرفت علم آمار وكامپيوتر اين نرم افزار نيز قابليت هاي خود را افزايش داد و اكنون به نرم افزاري تبديل شده است كه تقريبا تمام نيازيها محاسبات آماري هر نوع طرح تحقيقاتي و آماري را برآورده مي نمايد.

چگونگي نصب و راه اندازي نرم افزار

نصب نرم افزار

براي شروع نصب نرم افزار لازم است كه ابتدا وارد سيستم عامل windows شويد و سپس CD نرم افزار را داخل CD Rom قررادهيد و پس از انتخاب شاخه SPSS با تقه زدن مضاعف بر روي آيكون Setup نصب نرم افزار آغاز مي شود و با انتخاب گزينه هاي لازم مي توان نصب را به پايان رساند (مراحل كامل نصب در آزمايشگاه كامپيوتر بيان واجرا خواهد شد).

راه اندازي نرم افزار

اگر برنامه SPSS در دستگاه شما نصب يا در شبكه موجود باشد، چندين راه براي دسترسي به آن وجود دارد. اگر آيكون ميانبر براي SPSS بر روي Desktop وجود داشته باشد، بر روي آن كليك مضاعف كنيد تا نرم افزار شروع به كار كند.

راه ديگر اين است كه بر روي يك فايل SPSS كليك مضاعف كنيد.

راه ديگر دسترسي به نرم افزار از منوي Start-taskbar-program  را انتخاب نموده و در آن شاخه spss for windows را انتخاب نموده و با كليك روي Spss 10.0 for windows نرم افزار را اجرا مي نماييم.

در زير نحوه اجرا اين حالت ارائه گرديده است.

ورود به نرم افزار SPSS

هنگامي كه وارد نرم افزار SPSS مي شويد با پنجره اي روبرو مي شويد كه از شما مي پرسد what would you like to do? و شامل انتخاب هاي گوناگوني مانند type in data,run the tutorial و … مي باشد كه تصوير آن در صحنه بعد نمايش داده شده است./

اگر بخواهيم يك دوره آموزشي فشرده و كوتاه راجع به SPSS10.01 داشته باشيم بايد run the tutorial را انتخاب كنيد و اگر بخواهيد داده هاي جمع آوري شده خود را وارد نماييد type in data را انتخاب كنيد و همچنين اگر مي خواهيد يك فايلي با توسعه *.sav رافراخواني كنيد، open on existing dta source را انتخاب نماييد و اگر مي خواهيد يك فايل با توسعه اي غير از *.sav را فراخواني نماييد open another type of file را انتخاب كنيد و …

در پايان پنجره انتخابي وجود دارد تحت عنوان don’t show this dialog in the future كه اگر اين گزينه را انتخاب كنيد ديگر در هنگام ورود به SPSS اين پنجره ظاهر نخواهد شد (براي سرعت عمل بيشتر مي توانيد اين پنجره را با انتخاب آخري كه توضيح داده شد حذف نماييد.)

معرفي نرم افزار و قابليتهاي آن

ساختار كلي SPSS بر مبناي پنجره هاي ثابت و متحرك شكل گرفته است. اين نرم افزار شامل 4 پنجره اصلي است:

I- data editor window              ii- output window

iii-syntax window          iv-help window

پنجره data editor

مهمترين و اصلي ترين پنجره نرم افزار پنجره data editor مي باشد زيرا كه براي فعال كردن ساير بخشهاي عملياتي لازم و ضروري است كه فايل داده اي در محيط SPSS فعال باشد و به همين دليل است كه پس از هر بار ورود به نرم افزار  ابتدا پنجره data editor مشاهده مي شود كه خالي از داده مي باشد و هر گونه ويرايشي بر روي داده هاي فايل جاري نيز در اين پنجره قابل اجرا است. تصوير اين پنجره در زير نمايش داده شده است.

لازم به ذكر است كه اين پنجره حذف شدني نيست و همواره بر روي صفحه نمايش (به صورت گسترده يا كوچك شده) فعال است و در هر لحظه امكان دسترسي به آن وجود دارد.

نكته ديگر آنكه در پايين پنجره data editor دو انتخاب وجود دارد:

1- data view                   2- variable view

انتخاب variable view جهت نامگذاري و تعيين مشخصات متغيرها به كار مي رود و توسط انتخاب Data view كاربر قادر خواهد بود داده هاي خود را وارد نمايد (اين دو انتخاب در فصل هاي آينده به صورت كامل و جامع توضيح داده خواهند شد).

پنجره output

پنجره خروجي كه از نوع متن است مي تواند به تعداد متناهي در حين انجام كار با نرم افزار ايجاد شود، به همين دليل اولين پنجره از اين نوع با شماره I مشخص مي شود و در صورت ايجاد پنجره هاي خروجي ديگر به ترتيب شماره 2 , 3 , .,.. براي آنها بكار مي رود.

در اين پنجره كاربر قادر خواهد بود كليه خروجي هاي حاصل از پردازش بر روي داده ها را كه مي تواند متن، نمودار ، جدول و .. باشد را مشاهده نمايد. همچنين در اين پنجره امكان ويرايش خروجي ها وجود دارد. مثلا كاربر قادر خواهد بود كه اعداد دورن جداول، عناوين نمودارها و … را ويرايش نمايد.

پنجره output در زير آورده شده است.

پنجره syntax

اين پنجره كه از نوع متن است براي آماده سازي اجراي فرمانها در زير برنامه نويسي SPSS طرح ريزي شده است. در اين پنجره مي توان امكانات ويرايشي را نيز به راحتي به كاربرد. همچنين نشانه هايي براي اجرا و الحاق فرمانها تعبيه شده است. كاربر از اين پنجره نيز مي تواند به تعداد متناهي ايجاد نمايد.

نمونه اي از اين پنجره در زير ارائه شده است.

پنجره help

اين پنجره حاوي اطلاعات مفيد و اما مختصر در مورد نحوه كار با نرم افزار ماهيت فرمانها و معرفي بخشهاي متلف نرم افزار و برخي موارد آموزش مباحث مختلف آماري مي باشد. براي استفاده از help نرم افزار مي تواند از طرق مختلفي سود جست. يكي از راههاي آن استفاده از منوي help مي باشد. راه ديگر استفاده از دكمه help يي مي باشد كه در اكثر جعبه هاي گفتگو تعبيه شده است (كه بجاي فشردن آن مي توان در هر كجاي نرم افزار كه باشد از كليد تابعي F1 استفاده نماييد) و اگر از موشواره استفاده مي نماييد با فشردن كليد سمت راست آن (به شرطي كه كليد اصلي موشواره كليد سمت چپ باشد ) در برخي نقاط نرم افزار با مشاهده عبارت what’s this? و تقه زدن بر روي  آن مي توانيد از help نرم افزار استفاده نماييد.

ساختار كلي پنجره ها

هر پنجره شامل يك عنوان، نوار منو، نوار وضعيت و صفحه نمايش اطلاعات است كه محتوي هر يك، بسته به نوع پنجره متفاوت است. در هر پنجره امكان تغيير اندازه وجود دارد، حتي مي توان بعضي پنجره ها را به كلي حذف كرد. نوار منو در هر پنجره نشان دهنده قابليتهاي آن پنجره است.

نوار منوي اصلي SPSS مانند شكل فوق است كه همان مجموعه قابليتهاي كلي نرم افزار را نشان مي دهد. براي فعال كردن هر بخش منوي مورد نظر، مي توان با قرار دادن نشانگر موشوارده بر روي آن و يك بار كليك كردن به محتويات منوي مورد نظر دست يافت( در صورت موجود نبودن موشواره با فشار همزمان كليدهاي ALT و حرف اول منوي نظر مي توان به آن منو وارد شد).

اين محتويات برحسب وضعيتي كه نرم افزار در آن قرار داد و پنجره فعالي كه در آن هستيد به دو بخش تقسيم مي شود: بخشهاي فعال و غير فعال (لازم به ذكر است كه بودن فعال كردن فايل داده اغلب امكانات نرم افزار غير فعال خواهد بود.) بخشهاي فعال منو تيره رنگ و بخشهاي غير فعال بي رنگ (خاكستري) خواهند بود. براي فعال نمودن هر بخش نيز كافي است با كليدهاي نشانگر در جهت مورد نظر حركت كرده و بخش خاص را پيدا كنيم و يا با كليك كردن بر روي فرمان يا زير منوي خاص و ياف فشار كليد enter به بخش مورد نظر وارد شويم.

برخي از زير منوهاي هر منو خود داراي فرمانهاي ديگري اند كه امكان انتخاب فرمانهاي جزيي تر از منوهاي اصلي را فراهم مي كنند. اين گونه زير منوها با علامت از ساير بخشهاي منو متمايز مي شوند، كه با فعال كردن آنها يكي از فرمانهاي فرعي فعال شده و امكان دسترسي به پردازشها را فراهم مي كنند.

در صورتي كه گزينه هاي يك منو يا بخشي از آن مستقيما قابل استفاده باشند مانند فرمال sort cases در منوي data  كه در شلك فوق به صورت sort cases نوشته مي شوند. پس از فعال كردن چنين فرمانهايي، جعبه گفتگويي مشتمل بر امكانات اجرايي فرمان، فعال مي شود و پس از ورود اطلاعات مودر نياز به جعبه گفتگو، پردازشي خاص صورت مي گيرد. در صفحه نمايش اطلاعات ، انوع اطلاعاتي كه در هر پنجره قابل دستيابي اند به نمايش در مي آيند، كه اين اطلاعات بسته به نوع پنجره مي تواند از نوع داده، نمودار، خروجي پردزاش و يا مجموع دستورالعملهاي يك برنامه به زبان SPSS باشد.

در انتهاي هر پنجره نوار وضعيف قرار گرفته است. در پنجره اصلي SPSS (data editor) كه شامل منوهاي اصلي ان است. پيام خاصي با توجه به وضعيت موجود پردارشگر نرم افزار ظاهر مي شود. اين پيامها به صورتهاي زيرند:

spss processor is ready

در اين حالت پردازشگر SPSS آماده دريافت دستورات كاربر است و مي تواند با انتخاب منوي معيني، فرمان اجراي دستور خاصي را صادر كرد.

هنگام اجاري فرمانهاي از سوي كاربر پيام

running (نام فرمان)

ظاهر مي شود كه نشان دهنده مشغول بودن پردازشگر است. در اين حالت پردازشگر تا خاتمه فرمان قبلي فرمان ديگري را نمي پذبرد . كليد .+ ctrl ( در منوي file  زير  منوي stop processor ) فرمان جاري را در هر مرحله اي متوقف مي كند.

ساختار كلي جعبه هاي گفتگو :

جعبه هاي گفتگو ‏ پنجره اي موقتي هستند كه پس از پنجره اصلي باز مي شوند و امكانات محدودتري از پمجره هاي ثابت دارند. شكل زير نمونه اي از اين جعبه هاي گفتگو را كه هنگام اجراي فرمان rank cases در منوي transform ظاهر مي شود‏ نشان مي دهد.

جعبه هاي گفتگو نبز شامل عنوان امكان انتخاب وروديهاي لازم و بسته به نوع پنجره جعبه هاي گفتگوي ديگري در لايه هاي بعدي خواهند داشت كه به صورت كليدي به شكل نام جعبه گفتگو ظاهر مي شوند . با فعال شدن اين جعبه ها همواره كليدهاي مشتركي بين اين جعبه ها و كاربر قابل تعريف است. اين كليد ها عبارت اند از :

OK ( تاييد ) به معناي تاييد اطلاعات وارد شده در جدول و اجازه شروع پردازش است .

در صورتي كه اطلاعات ناقص باشد و يا امكان اجراي آن در پنجره فعال وجود نداشته باشد كليد OK همواره غير فعال خواهد بود.

Paste   (الحاق) : در صورتي كه امكان ورود متغير هاي عددي در پنجره گفتگو فراهم باشد ‏، مي توان فرمان هاي مورد نياز را با انتقال اطلاعات به طور غير مستقيم و از طريق  پنجره  syntax به متغير ها اعمال نمود كليد ورود به اين پنجره از جعبه هاي گفتگو ، همان كليد paste است ، كه سبب باز شدن پنجره syntax بر روي پنجره فعال و انتقال ورودي ها و فرمان ها به آن پنجره مي شود

Reset ( تنظيم مجدد) : اگر انتخاب هاي انجام شده در جعبه گفتگو اشتباه باشد و يا قصد تغيير آنها را داشته باشيم ، در هر مرحله اي از اجراي دستورات ، مي توان با انتخاب كليد reset وضعيت را به حالت اوليه ورودبه پنجره گفتگو برگرداندو سپس اطلاعات صحيح را وارد كرد.

Cancel (انصراف) : در صورتي كه از ورود به جعبه گفتگوي جاري منصرف شده ايد و قصد بازگشت به مرحله قبلي را داريد، كسيد انصراف را فعال كنيد. جعبه هاي گفتگو بر خلاف پنجره ها امكان كوچك شدن يا بزرگ شدن ندارند ، و تنها مي توان آنها را حذف يا فعال نمود.

 Help(درخواست كمك) : اگر در مورد وروديهاي جعبه گفتگو و نحوه كار كردن با آن اطلاعات كافي نداريد ، مي توانيد با فعال كردن كليد Help ميشود. در صورت كسب اطلاعات مورد نياز بايد با انصراف از پنجره Help‌ دوباره به جعبه گفتگوي فعال بازگشت.

Continue (ادامه) : در آخرين پنجره گفتگويي كه با اعمال كليد ها به صورت  تودر تو باز مي شود ، در صورت كامل شدن اطلاعات ، براي تاييد نهايي آنها كليد continue را فعال مي كنيم .

تفاوت كليد هاي continue و ok در اين است كه كليد ok در جعبه گفتگوي ابتدايي ظاهر شده و منجر به پردازش مي شود ، اما تاييد به كمك كليد continue به پردازش خاصي منجي نمي شود و سبب بازگشت كنترل به جعبه گفتگوي اصلي خواهد شد .

options (گزينه ها) : در صورتي كه امكان انتخاب گزينه هاي اضافي براي پردازش در يك جعبه گفتگو فراهم باشد ، اين كليد را فعال مي كنيم . اين انتخاب سبب جزئي تر شدن پردازش مورد نظر خواهد شد ، اما در اجرا يا عدم اجراي آن نقشي ندارد .

►و ◄اين كليد ها امكان انتقال متغير يا متغير هايي را در جعبه هاي گفتگو از يك جعبه به جعبه ديگر ، فراهم مي كنند.

معمولا دو جعبه اي كه اين انتقال بين آنها صورت مي گيرد از نظر مكاني روبروي هم قرار گرفته اند .

                : نشانه انتخاب يا عدم انتخاب گزينه در جعبه گفتگوست. در صورتي كه انتخاب گزينه مورد نظر لازم باشد با موشواره بر وري آن click مي كنيم ( يا با كليد tab بر روي گزينه خاص رفته ، بر روي آن كليد enter را مي زنيم).

                : نشانه انتخاب يا عدم انتخاب يك گزينه از چند گزينه معادل در يك جعبه گفتگوست .

تفاوت اين گزينه ها با نشان هاي قبلي در اين است كه در گزينه هايي كه با علامت دايره مشخص شده اند فقط يكي از آنها را مي توان برگزيد.

Add (اضافه كردن) : اين كليد به منظور اضافه كردن يك متغير ايجاد مي شوند (نه متغيرهاي اصلي) به كار مي رود.

Change (تغيير) : اين كليد براي تغيير مشخصه هاي انتخابي در بخشي از جعبه گفتگو فعال ميشود. لازمه فعال كردن اين كليد، انتخاب متغيري است كه قصد تغيير مشخصات آن را داريم.

Remove (حذف) : براي حذف متغيري از مجموعه متغيرهاي انتخابي به كار ميرود. براي فعال كردن اين كليد ، بايد ابتدا متغير را انتخاب و پس از Click بر روي اين كليد امكان حذف آن فراهم ميشود.

… نام جعبه گفتگو (كليدهاي موضوعي) : تعداد و تنوع اين كليدها به نوع پنجره گفتگويي كه باز شده است بستگي دارد. با فعال شدن اين نوع از كليدها ، جعبه گفتگوي ديگري كه موضوع آن بسته به منوي پردازش انتخابي تفاوت ميكند ، باز شده و امكان ادامه ورود اطلاعات به آن را فراهم ميكند. در صورتي كه اين نوع جعبه هاي گفتگو باز شوند معمولا تنها كليدهاي Cancel و Help و Continue فعال خواهند بود. از ويژگيهاي ديگر اين نوع كليدها آن است كه در صورت فعال شدن آنها (به جز برخي موارد نادر) جعبه گفتگوي ديگري پس از آنها باز نمي شود.

نكته : در اين دوره به دليل آنكه وقت كافي براي معرفي كامل نرم افزار وجود ندارد ، منوها و زير منوهايي كه از نظر مدرس پراهميت تر و كاربردي تر مي باشد، معرفي و بيان خواهند شد.

منوهاي اصلي نرم افزار

پس از ورود به پنجره اصلي SPSS (پنجره Data Editor) ، ده منوي اصلي وجود دارد كه هر يك بخشي از فعاليتهاي نرم افزار را بر عهده دارند. اين منوها عبارنتد از:

منوي File

در اين منو امكان ايجاد انواع فايل و پنجره جديد ، فراخواني انواع فايلها و پنجره هاي ذخيره شده ، نمايش پيش چاپ ، تنظيم چاپگر و خروج از نرم افزار و … موجود است.

منوي Edit

در اين منو امكان بازگشت به مراحل قبل و بعدي و همچنين به طور كلي ويرايش اطلاعات و داده ها از قبيل برش ، كپي ، الحاق و حذف قابل اجرا است. در اين منو تنظيمات نرم افزار كه شايد يكي از مهمترين قسمتهاي نرم افزار است نيز قرار دارد.

منوي View

كاربر در اين منو قادر هواهد بود نوار(هاي) Toolbar‌ را حذف و يا اضافه كند. همچنين فونت نمايش داده ها و جدولبندي آنها و … در اين منو قابل اجرا است.

منوي Data

در اين منو ميتوان چگونگي نمايش داده ها ، اضافه كردن متغير در بين متغيرهاي تعريف شده و همچنين اضافه نمودن سلول مابين سلولهاي تعريف شده ، مرتب كردن ، معكوس كردن و شكستن و نيز وزن دادن به آنها را بكار برد.

منوي Transform

در اين منو امكان اجراي روشهاي تبديل داده ها در فايل جاري با استفاده از توابع و تعريف هاي موجود در زيرمنوهاي اين منو امكان پذير مي باشد.

منوي Analysis

اين منو كه مهمترين منوي نرم افزار مي باشد و شايد بتوان آنرا  “ قلب نرم افزار”  ناميد، شامل تقريبا كليه رويه هاي تجزيه و تحليل آماري مانند رسم جداول فراواني ، آمار توصيفي ، رگرسيون ، مدلهاي خطي عمومي ، سريهاي زماني ، آناليز بقاء ، مدلهاي لگ خطي ، ضرايب همبستگي و … مي باشد.

منوي Graph

در اين منو كاربر قادر خواهد بود انواع نمودارهاي خطي ، دايره اي ، سطحي ، پراكنش ، جعبه اي و … و همچنين نمودار پارتو ، نمودار احتمال نرمال ، نمودارهاي كنترل شوهارت ، نمودارهاي مربوط به سريهاي زماني و … را رسم نماييد.

منوي Utilities

توسط اين منو كاربر قادر خواهد بود اطلاعاتي راجع به فايل جاري را دريافت نمايد. همچنين از ديگر قابليتهاي اين منو، ساختن منو يا زير منو در منوي اصلي نزم افزار مي باشد.

منوي Window

توسط اين منو ميتوان پنجره هايي كه در نرم افزار فعال هستند را ظاهر نمود و در صورت نياز آنها را به حالت Minimize تبديل كرد.

منوي Help

اين منو راهنمايي هاي كلي در مورد نحوه استفاده از نرم افزار و بخشهاي مختلف آن را فراهم ميكند. همچنين امكان جستجو يك عنوان خاص و دريافت اطلاعات در مورد آن و خلاصه اي از تعاريف و اصطلاحات آماري و فرمانهاي موجود و … در اين منو وجود دارد.

معرفي منوهاي نرم افزار و مديرين داده ها

در اين قسمت ابتدا منوهاي پر اهميت تر و كاربردي تر در پنجره Data Editor كه مهمترين پنجره نرم افزار مي باشد، بيان و توضيح داده مي شوند و منوها و زير منوهاي ساير پنجره ها بعد از آن بيان مي گردند. البته بسياري از منوها و زير منوهاي پنجره هاي ديگر دقيقا مشابه به پنجره هاي ديگر دقيقا مشابه پنجره Data Editor مي باشند.

بنابراين جهت خلاصه نويسي ، ديگر از ذكر پنجره Data Editor صرف نظر كرده و فقط در هر كجا كه از منوها و زير منوهاي ساير پنجره ها استفاده نماييم نام آن پنجره مشخص خواهد شد.

منوي File

اين منو شامل 16 زير منو مي باشد.

زيرمنوي New

كاربر توسط اين زيرمنو قادر خواهد بود فايل جديدي از داده ها يا پنجره Syntax و يا خروجي و … را براي خود آماده نماييد. براي اين منظور كاربر بايد پس از ورود به SPSS ، ابتدا منوي فايل و سپس زير منوي New را فعال نماييد.

در اين هنگام مانند شكل 5 انتخاب فعال ميشود كه كاربر بنا به نياز خود هر يك از اين 5 انتخاب را مي تواند فعال نمايد. براي توضيح بيشتر مثال زير را مطرح مي كنيم.

مثال: محققي مي خواهد دريابد كه آيا رابطه اي مابين استفاده از شير در دوران كودكي با نمره رياضي دخرتان پايه دوم ناحيه شش مشهد وجود دارد يا خير؟ براي اين منظور 10 نمونه به صورت تصادفي از دانش آموزان پايه دوم اين ناحيه جمع آوري مي نمايد. مشاهدات به صورت زير است.

حل: براي ورود اين داده ها به نرم افزار بايد فايل جديدي از داده ها را ايجاد نماييم. براي ان منوظر ابتدا منوي file و سپس زير منوي new را فعال مي كنيم، در اين هنگام DATa را انتخاب مي نماييم البته چون نرم افزار به طور خودكار اين عمل را پس از ورود به SPSS انجام مي دهد، اگر در ابتداي ورود به نرم افزار هستيد مي توانن اين اعمال را نيز انجام نداد.

پس فايل جديدي از داده ها براي ورود اطلاعات آماده مي باشد. از ستون اول و سلول اول شروع به ورود اطلاعات خود مي كنيم و فرض مي كنيم ستون آول مربوط به ميزان استفاده از شير و ستون دوم مربوط به نمره رياضي دختران باشد. پس از ورود داده ها، فايلي بدون نام در پنجره data editor با دو متغير به نامهاي var00001 . var00002 هر يك با 10 سطر يا سلول 10 نمره ساخته ايم.

زير منوي save

از اين زير منو براي ذخيره كردن اطلاعات كه وارد نرم افزار كرده ايم استفاده مي شود. همچنين از اين انتخاب مي شود براي ذخيره كردن خروجيها از قبيل فايلهاي متني، نمودارها و … نيز استفاده نمود. پس از انتخاب اين زير منو (در صورت فعال بودن) مشاهده مي شود.

با انتخاب مسير و نام فايل، مي توانيد فايل خود را با يكي از توسعه هاي .*.sav,*.sys,*.por,*.dat,*.xls,*.wks,*.dbf, *.spo, .sps..rtf و ذخيره نماييد.

زير منو  save as

اگر كاربر به دلايلي نياز به ذخيره فايل خود به نام ديگري باشد از اين انتخاب بايد استفاده نمايد.

زير منو open

از اين زير منو براي باز كردن (فراخواني) فالهايي كه قبلا ذخيره شده است استفاده مي شود كه SPSS قادر است كليه فايلهايي كه با توسعه هاي ذكر شده ذخيره شده است را فراخواني نمايد.

زير منوي print preview

با استفاده از اين زير منو كاربر قادر خواهد بود كه پيش نمايش چاپ خود را مشاهده نمايد و در صورت مشاهده مشكلي قبل از چاپ، آنرا ويرايش نمايد.

Print

كاربر با استفاده از اين زير منو مي تواند نتايج، نمودارهاي يا فايل داده هاي خود را چاپ نمايد. با اي اين زير منو شكل زير آشكار خواهد شد.

زير منو recently used data

در اين زير منو، كاربر قادر خواهد بود 9 فايل داده اخير را كه استفاده نمو ده است مشاهده و فراخواني نمايد.

زير منو recently used file

در اين زير منو، كاربر مي تواند 9 فايل اخير به جز فايل داده، كه استفاده نموده است مشاهده و فراخواني نمايد.

زير منو Exit

با انتخاب اين زير منو در پنجره data editor از نرم افزار SPSS خارج مي شويد و اگر در ساير پنجره هاي موجود در نرم افزار باشيد، فقط از آن پنجره خارج خواهيد شد.

منو Edit

اين منو داراي 9 زير منو مي باشد كه زير منوي آخر آن از مهمتيرن زير منوهاي نرم افزار و مركز كنترل آن مي باشد. اين منو و زير منوهاي آن در شكل نمايش داده شده است.

ابتدا از زير منوي undo آغاز مي نمايم.

زير منوundo

با انتخاب اين زير منو (در حالتي كه فعال باشد) كاربر قادر خواهد بود يك يا چند مرحله به عقب باز گردد. مثلا اگر يك يا چند داده را اشتباها حذف نماييم مي توانيم با انتخاب اين زير منو، دوباره داده ها را فراخواني نمائيم. در شكل اين زير منو نشان داده شده است.

زير منو redo

با انتخاب اين زير منو( در حالتي كه فعال باشد) كاربر قادر خواهد بود يك يا چند مرحله به جلو( در صورتي كه به مرحله قبلي برگشته باشد) باز گردد. اين زير منو دومين زير منوي نمايش داده شده در شكل مي باشد.

زير منوي cut

كاربر با انتخاب اين زير منو قسمتي را كه مارك دار كرده است برش زده (حذف مي كند) و در حافظه موقت windows  نگه مي دارد.

زير منوي copy

با انتخاب اين زير منو، كاربر از قسمتي كه ماركدار كرده است يك كپي گرفته و در حافظه موقت windows نگهداري مي نمايد.

زير منوي paste

در صورتي كه ، كاربر قبلا از فرمانهاي cut و copy استفاده كرده باشد، اين زير منو فعال خواهد بود و به كاربر اجازه مي دهد كه قسمتي كه cut , copy شده است در قستي كه مشخص مي شود الحاق نمايد.

زير منو clear

با انتخاب اين زير منو كاربر مي تواند قسمتي را كه انتخاب نموده است پاك نمايد.

زير منو find

اين زير منو كاربر را قادر مي سازد تا مورد (داده، متن و …) انتخابي خود را از متغير كه مكان نما در آن قرار دارد را سريع پيدا نمايد. با انتخاب اين زير منو پنجره گفتگويي مانند شكل مشاهده مي شود كه در قسمت findwhat كاربر بايد مورد خود را بنويسد و سپس كليد find next را فشار دهد.

زير منو option

با انتخاب اين زير منو كاربر قادر خواهد بود setting تعريف شده براي SPSS را تغيير دهد و آنرا به دلخواه خود تعريف نمايد. اگر كاربر اين زير منو را انتخاب نمايد پنجره گفتگويي به شكل براي وي ظاهر  خواهد شد.

منو view

در اين منو 6 زير منو موجود مي باشد كه در زير نمايش شكل آن نمايش داده شده است.

زير منو status bar

اين زير منو كاربر را قادر مي سازد كه نوار وضعيت موجود در نرم افزار را فعال و قابل نمايش و ياحذف نمايد. در صورتي كه اين نوار در پايين صفحه نمايش فعال باشد، در سمت چپ status bar در منو ي view علامت تيك قرار دارد و در غير اين صورت در سمت چپ آن اين انتخاب وجود ندارد. در شكل علامت تيك در كنار منوي view گذاشته شده است كه در نتيجه نوار وضعيت فعال است.

زير منو toolbar

با انتخاب اين زير منو پنجره گفتگويي مشاهده مي شود كه كاربر را قادر مي سازد تا نوار toolbar  را حذف و يا آيكونهاي موجود در آن را اضافه و كم و يا بزرگ و كوچك نمايد.

زير منو fonts

با انتخاب اين زير منو پنجره گفتگويي باز خواهد شد كه در آن انواع فونتهاي موجود در نرم افزار با سايزهاي مختلف موجود مي باشد كه بنا به نياز و سليقه كاربر، مي توان هر كدام از اين فونتها را انتخاب نمايد.

زير منو grid lines

اين زير منو كاربر را قادر مي سازد تا خطوط مابين داده ها را در پنجره data editor حذف يا فعال نمايد.

اگر در قسمت سمت چپ اين زير منو علامت تيك قرار داشته باشد اين خطوط نمايش داده خواهند شد.

زير منو value labels

كاربر اگر قبلا به داده هاي خود label داده باشد با انتخاب اين زير منو مي تواند به جاي داده ها، label  ها (برچسب ها) را مشاهده نمايد.

زير منو variabels, data

همانطور كه بيان شد پنجره اصلي نرم افزار داراي دو انتخاب مي باشد، يكي data view و ديگري variable view . با انتخاب اين زير منو كاربر مي تواند data view, variable view را فراخواني نمايد. كليد تابعي اين زير منو Ctrl+T مي باشد.

منو data

در منوي data ‏ ، 12 زير منو و 4 فرمان موجود مي باشد كه در شكل نمايش داده شده است.

زير منو define dates

با انتخاب اين زير منو كاربر مي تواند داده هاي خود را برحسب زمان مرتب كند.

زير منو insert variable

اين زير منو كاربر را قادر مي سازد كه متغيري جديد قبل از متغيري كه مكان نما در آن قرار دارد براي خود توليد كند.

زير منو insert case

اين زير منو كاربر را قادر مي سازد كه يك رديف سلول قبل از سلولي كه مكان نما در آن قرار دارد براي خود توليد كند.

زير منو go to case

با انتخاب اين زير منو پنجره گفتگويي مشاهده مي شود كه كاربر مي تواند شماره سلول مورد نظر خود را در اين پنجره مشخص و سپس دكمه ok را فشار دهد تا مكان نما به سلول انتخاب شده رود.

زير منو sort cases

با انتخاب اين زير منو كاربر مي تواند داده هاي خود را برحسب صعودي يا نزولي مرتب كند. با انتخاب اين زير منو پنجره گفتگويي به شكل مشاهده مي گردد كه كاربر پس از مشخص نمودن متغير يا متغيرهاي خود مي تواند با انتخاب صعودي يا نزودي داده هاي خود مي تواند با انتخاب صعودي يا نزولي داده هاي خود را مرتب نمايد.

زير منو transpose

اين انتخاب كاربر را قادر مي سازد تا فايل داده هاي خود را معكوس نمايد، يعني جاي ستونها را با سطرها و سطرها را با ستونها تعويض نمايد. كاربر بايد دقت نمايد كه اين عمل را با دقت انجام دهد زيرا كه با انتخاب اين زير منو  undo موجو د نمي باشد و در صورت ذخيره فايل داده ها ديگر هيچگونه برگشتي براي كاربر قادر نخواهد بود.

با انتخاب اين زير منو پنجره گفتگوي زير مشاهده مي گردد.

زير منو merge files

اين زير منو خود شامل دو انتخاب add cases و add variables مي باشد كه كاربر را قادر مي سازد.

سطرها و يا متغيرهاي هر فايل را در كنار هم قرار دهد و در فايل جديدي ذخيره نمايد. اين دو انتخاب در شكل نمايش داده شده است.

زير منو aggregate

با انتخاب اين زير منو كاربر قادر خواهد بود متغيرهاي يك فايل را بر اساس كدهاي يك يا چند متغير ديگر گروه بندي نمايد.

زير منو orthoginal design

اين زير منو كه خود شامل دو فرمان فرعي Generate orthogonal design و displat design مي باشد كاربر را قادر مي سازد كه طرحهاي خود را طراحي و يا طرحهاي متعامد را فقط با اثرات اصلي انجام دهد.

زير منو split file

با انتخاب اين منو كاربر قادر خواهد بود داده هاي خود را بر اساس متغير يا متغيرهاي گروه بندي خود تجزيه كند. با انتخاب اين زير منو شكل زير مشاهده مي گردد.

زير منو select cases

اين زير منو كاربر را قادر مي سازد تا بخشي از سطرهاي فايل داده خود را به عنوان فايل جديدي از داده ها بكار بسته و تجزيه و تحليل خود را بر اساس آن قسمت از داده ها انجام دهد.

زير منو weight cases

با انتخاب اين زير منو كاربر مي تواند متغيري از فايل داده هاي خود را به عنوان وزن يا فراواني مشاهدات در نظر گيرد. با اجراي اين زير منو جعبه گفتگو زير مشاهده مي شود.

تحقیق درباره گزارش آسيب شناسي و مرمت خانه نصيرالملك

نماي جنوبي حياط جنوبي

از نقاط شك برانگيز از نظر الحاقات و دوره بندي تاريخي ، نماي جبهه جنوبي حياط جنوبي  منزل نصير الملك مي باشد . همان طور كه در عكس مشاهده مي شود ، اين نما شباهتي با نماي جبهه شمالي حياط كه از آثار ، ارزش دوره قاجار مي باشد ندارد . نيز آجر چيني نعل درگاهها نيز كه به صورت رايج دوران پهلوي است ما را به احلاق بودن اين نماد راهنمايي مي كند . لذا با بررسي نزديكتر نما و گمانه زني در قسمت هاي مختلف جبهه جنوبي نتاج زير به دست آمد :

اول اينكه آجرهاي به كاررفته در نما از نظر ضخامت به دو صورت مشاهده مي شوند : جرزهاي تقسيم كننده اصلي نما كه از

آجر قاجار با ضخامت 5 سانتيمتر

شده ا ند و قسمتـــهاي نعل درگاه

آجري پهلوي و جـرزهاي تقسيــم

كننده دو دري ها كــــه از آجر با

ضخامــت 4 سانتيـــمتر ساختــه

شـده انــــد و با به كار بــــردن

ملات بيشترين آجرها وسپس بند

كشــي ظريـف نمـاي اين آجـرها

نيز به شكل نماي آجرهاي پهن تر

 قاجــاري به چشــم مــي آيـــد .

از طرفي همان طور كه در نما مشاهده مي شود ، نعل درگاههاي اصلي اوليه از چوب با نماي آجر بوده اند كه در اين صورت نماي نعل در گاه فعلي هيچ معنايي از نظر سازه اي ندارد و به صورت نمايي بدون قفل و بست  با نماي جرزهاي اصلي مي باشد كه تركهايي نيز در محل رسيدن اين نعل در گاه با جرزهاي ديوار ديده مي شود .

همچنين گمانههايي از داخل فضا در قسمت ورودي اتاق دودري (گمانه شماره 1 و2 ) حاشيه ها و قاب بندي هاي ظريف نقاشي شده نما نيز نشان مي دهد كه قسمتي از آنها پشت جزر دودري وضع موجود پنهان و قطع نشده اند و گمانه كف دركهاي ورودي نيز نشان مي دهد كه جزر دودري ، روي نعل درگاه دريچه زيرزمين است  وهيچ پي خاصي ندارد . يعني جزري الحاقي است .

همه اين نشانه ها ما را به اين نتيجه مي رساند كه نماي دودري و سه دري موجود ، الحاقي و مربوط به دوران پهلوي است . از اين رو با توجه به شواهد موجود و با قرينه سازي ، نمايي با ارسي هاي طراحي شده قاجاري مطابق نشه هاي احيا پيشنهاد مي شود و به دنبال آن نقشه هاي نماي كه بهمراه جزئيات طراحي و جاسازي آنها آورده شده است .(استيل پيشنهادي دركها)

گوشه جنوب غربي منزل نصير الملك

اين قسمت از ساختمان كه تخريب شده بود در زمان مرمت قبلي بنا به صورت كاملاً ساده و بدون حفظ الگوهاي فضايي بنا و بدون توجه به ارتفاع داخلي فضا ، ساخته شده است .

خصوصاً كه زيرزمين اين قسمت نيز مرمت و بازسازي مجددا شده ولذا هيچ گونه شاهدي از قسمت پي ديوارها كه ما را به پيلان اصلي رهنمون كند باقي نمانده است . 

لذا با حضور باستانشاس گمانه زني هايي در قسمت هاي مهم و حساس باقيمانده انجام گرفت و نتايج حاصل همراه با تحليلهاي فضا سازي متقارن در اين جبهه ، ما را به الگوي اوليه اين قسمت راهنمايي كرد كه در اينجا عين گزارش باستانشناسي بهمراه تصاوير و نقشه ها آمده است .

گزارش باستان شناسي

گمانه زني در جهت تعيين وضعيت ضلع جنوبي منزل نصير الملك (مهرزاد)

ضلع جنوبي منزل نصير الملك بعد  از ساخت دچار تحولات زياد شده است منجمله تغيير در نماي اين ضلع در دوره پهلوي اول و پاره اي تغييرات در دوره هاي بعد ، اين ضلع داراي يك قناسي در پلان بوده كه در جهت ايجاد هماهنگي منزل ، مسجد نصير الملك و گذر بين دو بنا بوجود آمده است . گوشه جنوبغربي شامل دو فضا مي باشد كه در گذشته تخريب شده و توسط ميراث فرهنگي وقت نوسازي گرديده است . در نوسازي به امر هماهنگي ديوار خارجي بنا با گذر و مسجد و حفظ ارتفاع توجه شده است ولي جزئيات و تقسيمات داخلي احتمالاً بدليل نبود شواهد عيني لحاظ نگرديده است . اين بازسازي كه به تعويض پوشش زير زمين در گوشه جنوبغربي بنا نيز انجاميده است ، از نظر بدست دادن مدارك با استفاده از گمانه زني غير قابل استفاده گرديده است. به همين دليل در جهت بدست آوردن مدارك و مقايسه وضعيت فاضها و الگوهاي رعايت شده در ساخت فضاها در ساير نقاط گمانه زني انجام گرديد. زيرزمين بنا از نظر پلان هماهنگ با كوچه است و در جهت رفع قناسي تلاش نگرديده است . در طبقه فوقاني در ابتدا ديوار خارجي بنا به موازات ديوار مسجد كشيده شده است و سپس تقسيمات داخلي بنا بدون وجود قفل و بست ديوار خارجي وارد شده است . از داخل بنا ، اتاقها براي رفع قناسي راست گوشه ساخته شده ولي در پستوهاي انتهاي راهرو ها چنين امري رعايت نگرديده است . جهت بررسي وضع جرزها گمانه اي در ديوار جنوبي يكي از اتاقها زده شد (گمانه شماره 3 ) در گمانه مذكور مشخص گرديد كه ديوار اتاقها با يك تيغه تارك حدوداً 15 سانتي متري راست گوشه گرديده و فضاي بين ديوار خارجي و ديوار اتاق توخالي مي باشد . و بدين وسيله از اتاقها رفع قناسي گرديده است .

جهت تعيين وضعيت دو فاضي گوشه جنوبغربي ، تنها نقطه مناسب ، پيش آمدگي بين دو تاقچه سمت راست و ورودي تشخيص داده شد . اين گمانه فرضيه ارائه شده را در خصوص وجود پستو در فضاي كوچكتر به اثبات مي رساند (گمانه شماره 4 ) ساختار فضايي موجود محل فعلي درگاه ارتباطي بين دو فضاي را زير سئوال مي برد ، به نظر مي رسد ارتباط بين فضا از محلي در روبروي  درب موجود در ديوار قديمي فضاي كوچكتر انجام مي شده است . وضعيت فضاي بزرگ انتهايي هم مانند ساير اتاقها بصورت يك ديوار راست گوشه بوده است كه فضاي قناسي ر ا  اصلاح مي نموده است . با در نظر گرفتن بزرگي ابعاد فضا تعداد تاقچه هاي احتمالاً در ضلع بزرگ پنج و در ضلع كوچك سه عدد بوده است . ( نقشه شماره 2) (پلان احيا شده ضلع جنوبي)

پوشش سقف در قسمت جنوبي منزل نصير الملك

گمانه 5 : پوشش سقف بدر سقمت شرقي حياط جنوبي ، از داخل به صورت گچ ، يا نماي آجري و يا تيرهاي چوبي سخت مي باشد و در قسمت جنوبي از داخل به صورت توفال كوبي ساده بدون طرح و نقش و تزئينات مي باشد كه سازه اصلي سقف را تيرهاي چوبي تشكيل مي دهند و اين تيرها در قسمت سقف اتاق سه دري وسط ضلع جنوبي دچار آسيب ديدگي شديد و شكستگي شده اند . روي چوبها را دو لايه حصير مي پوشاند كه پس از آن حدود 16 شفته آهك قرار دارد و پوشش روي شفته طي ساليان متمادي به صورت

خاك درستي درآمده است كه در اثر تعميرات سالانه و اضافه كردن كاهنگل طي سالهاي قبل در بعضي  جاها (بام سه دري وسط ضلع جنوبي) اين ضخامت به حدود 80-70 تجاوز

مي كند و لايه آخر نيز كاهگل بوده است كه اكنون خاصيت چسبندگي خود را از دست داده است .

گمانه 6 : پوشش سقف در قسمت غربي حياط كه قبلاً مرمت شده است . نماي داخلي سقف در اتاق 5 دري وسط به صورت چابهاي كنده كاري شده با تزئينات نقاشي است و در فضاهاي راهروهاي دو طوف به شكل نماي گچي ساده مي باشد كه همان سازه تري چوبي در اينجا نيز تكرار مي شده كه روي آن نيز حصير قرار دارد . در زمان سرعت قبلي بنا ، با حفظ ارتفاع اصلي سقف ازداخل و نيز حفظ خط آسمان نماي حياط جنوبي ، با اين سقف تير چوبي به عنوان سقف كاذب برخوردار شده است و بام اصلي ، با فاصله ، به صورت تير آهن و طاق ضربي اجرا شده است ، با لايه هايي كه در دتيل گمانه 6 ديده مي شود و پوشش انتهايي كار نيز به صورت آجر فرش مربعي است ، كه با بررسي بيشتر مشخص شد كه سقف مذكور از نظر ايستايي مشكلي نداشته و ايراد آن در عدم استفادهب از عايق مناسب رطوبتي مي باشد ، يعني آسفالت به تنهايي و بدون قير وگوني به كار رفته است .

پوشش سقف جنوبي غربي بنا : از آنجا كه اين گوشه از ساختمان در زمان مرمت بنا به صورت ساده و بدون در نظر گرفتن پلان تاريخي و ارتفاع اصلي سقف و تنها به حفظ خط آسمان ، ساخته و بسته شده است ، سقف آن نيز به صورت طاق ضربي و وپوشش انتهايي آسفالت مي باشد ، كه ارتفاع آن از بقيه قسمت هاي بام كمي بالاتر است .

پوشش بام در قسمت جنوبي منزل

طرح مرمت سقف جنوبي

با توجه به عايق نامناسب سقف در قسمت شرق و جنوب و حجم عظيم و سنگين خاك دستي موجود روي تيرها ، وبا مشاوره مهندس سازه ، مقرر شد سقف اين قسمت ها كلاً برداشته شود و سقف تير آهن و طاق ضربي اجرا شود به طور يكه مطابق دتييل   نماي توفان كوبي از داخل نيز به صورت كاذب اجرا شده و ارتفاعت سقف داخلي اصلي حفظ شود . همين طور ارتفاع با هم تمام شده نيز مطابق محاسبات ، با حفظ خط نماي اصلي حياط خواهد بود .

نوع و ابعاد تيرآهنهاي به كارفته و تعداد و فواصل آنها و جانمايي ، بالشتكهاي لازم در زير آنها در نقشه تيريزي آمده است و جزئيات اجرايي تيرآهنها و نحوه قرارگيري آنها روي بالشتكها و نحوه درخت و دوزتيرها با يكديگر نيز مطابق جداول وديتليهاي           مي باشد .

دربام قسمت غربي حياط نيز ، تنها پوشش انتهايي پياده مي شود تا عايق رطوبتي مناسب اجرا شود ودوباره كف فرش به صورت هماهنگ دربام سه جبهه شرق ، جنوب و غرب حياط جنوبي بنا اجرا خواهد شد .

پي قسمت مياني

با بررسي زيرزمين منزل نصير الملك مشخص شد كه ملات روي ديوارهاي انتهايي راهروهاي شرقي و غربي زيرزميني مرطوب مي باشند . بررسي هاي بيشتر در مورد اين آثار نفوذ رطوبت روي محوطه اطراف بنا ، نتايج زير را بدست داد "

ضلع شرقي قسمت يماني منزل نصير الملك مجاور خانه  همسايه است كه فضاهاي آبريز آنها ، مانند آشپزخانه و حمام در مجاورت ضلع شرقي نصير الملك مي باشد و آبهاي اين قسمت را در تعميراتي كه حدود 10 سال قبل انجام داده اند به سمت حياط (با حدود 10 متر فاصله با منزل نصير الملك ) به يك چاه 7 متري منتقل كرده اند كه اكنون حدود 3 متر از آن پر شده است . لوله كشي ها نيز به صورت روكار عوض شده اند . اما نكته اصلي عدم وجود عايق مناسب در كف حمام و آشپزخانه مي باشد . خصوصاً كه بيشترين ضايعات رطوبتي ديوار زيرمين نيز در امتداد حمام منزل همسايه مي باشد كه آثار نفوذ رطوبت كاملاً روي ديوارهاي زيرزمين مشهود است و جزيره اي بودن لكه هاي وسط ديوار و خشكتر بودن و شوره زدن پائين آنها و خيسي ملات روي ديوار در حال حاضر نيز همگي حاكي از نفوذ رطوبت جانبي از منزل همسايه مي باشند . در حاليكه گمانه هاي ديگر جرزهاي زيرزمين، نشان داد كه آنها خشك بوده و نفوذ هر گونه رطوبت صعودي از زيرزمين رد شد .

در ديواره شرقي زيرزمين نيز نفوذ رطوبت از بالا كه مجاور كف كوچه بوده و عايق مناسب ندارد ، مي باشد و خشكي و شوره بستن قسمتهاي پائين اين لكه ها از نفوذ رطوبتا نزولي از كف كوچه و فصلي بودن آن نشان داد . از طرفي گمانههاي مختلفي كه در قسمتهاي مختلف پي زير زمين انجام شده نشان مي دهد كه پي بنا از سنگ لاشه با ملات گچ نيم پزونيم كوب است كه هنوز هم كاملاً سالم است (گمانه شماره 7 ) تركهاي مختلفي هم كه در زيرزمين در محل تلاقي سقف باديوارها بوجود آمده است (با توجه به لبه ها و رنگ مصالح داخل و خارج ترك و .. ) و همچنين شاهدهاي ظريفي كه به مدت 4 ماه روي تركهاي مختلف قرار گرفتند و تغييري نكردند نشان ميدهد كه اگر هم زماني نشست در اين پي مستحكم صورت گرفته (كه احتمالاص هم به دليل سستي خاك زير پي و يا نفوذ رطوبتهاي جانبي و نزولي و .. بود ه ) اكنون ديگر اين نشستها فعال نيستند.

از طرفي درگمانه هاي پي مشخص شد كه لايه اي از سنگ و پوكه آجر و خاك دستي

و .. به ضخامت 30 و بدون هيچ مــلاتي

 بين كــولـي سنگي ديوار و پي مخروطي

 شكل آن قرار گرفتــه   (گمانه شماره 7)

كه با توجه بـه وجود آن در پــي غــرب

 و شرق و تايـيد اعضاء كميته فني مبـني

 بر وجود چــنين لايه اي در پــي بناهاي

ديگري از دوران قاجار شيراز، مشـخص

 شد كه احتمالاً منظور از آن,جلوگيري از

 صعود رطوبت از كف به بالا بوده اسـت .

 (مانند كاربري ، كادام در كفــسازي هاي

 امروزي ) . كه با نظر مشاور سازه قرار شد اين قسمت تخليه شود و شناژي بتني به جاي آن قرار گيرد (اتيل    ) چرا كه با گذشت زمان و خاك شدن قسمتي از اين آجرها ، اين خاك با نفوذ رطوبت به صورت گل درآمده و علاوه بر اينكه منظور اصلي از قرار دادن اين لايه از بين رفته و تامين نمي شود ، بلكه به عنوئان يك لايه ضعيف و سست در برابر فشار و صعود رطوبت بين كرسي و پي سنگي عمل         مي نمايد.

نقشه ها و دتيلهاي آورده شده به صورت واضح تري روش و مراحل اجراء و مرمت را بيان مي نمايند .

بام قسمت مياني

مطابق شواهد و مدارك سقف اين قسمت در  حدود سالهاي 74 مرمت و بازسازي شده است . براي اين منظور روي تالار خرپاهايي تعبيه گرديده است و سقف تالار كه از داخل به صورت تخته كوبي ، تزئينات نقاشي و آينه كاري است ) به تير آهنهايي متصل گرديده است و روي گوشواره ها نيز طاق گهواره اي اجرا شده است و سقف چوبي گوشواره ها نيز (كه داراي تزئينات نقاشي روي چوب است ) به تيرآهنهايي متصل شده است و سپس كف بام به صورت طاق ضربي با پوشش نهايي ايزوگام اجرا شده است و چهار روزنه در كف بام ما را به داخل سقف بازسازي شده راهنمايي مي كند كه بدون هيچ گونه محافظ مناسبي رها شده است كه مي تواند از نظر هدايت آب باران و .. به داخل سقف مشكل ساز باشد .

پوشش بام بخش مياني بنا و روزنه اي كه ما را به داخل سقف هدايت مي نمايد .

داخل سقف مرمت شده روي تالار

به طور كلي اين سقف و نيز كف تالار كه بوسيله دال بتني با پوشش نهايي آجر مربعي بازسازي شده است ، نياز به مرمت مجدد ندارد.

همكف –راهرو غربي

همچنيــن به وسيلــه گمــانه هايـــي

 (گمانه شمـــاره 9 و 10 ) پوشـــش

 كف ديــگر قسمــت هاي بنا مانـــند

 كف راهرودهاي  جانبي و ايوانـهاي

 مجاور تالار نيز مشخص شــد كــه

 سازه اصلي آنرا آجر چيني به روش

 پريا ضربي تشكيل مي دهد و مطابق

 عكس پوشش نهايي آنــرا در راهرو

 آجر مربعي ودرايوانها كاشي مربعي

 لعابدار تشكيل مي دهد .

همچنين پوش كف گوشواره ها نيز به صورت تيرپوشش چوبي دو قسمتي اجرا شده كه سر تيرها از طرفين داخل ديوار قرار دارد و از طرفي كه بهم مي رسند در كنار يكديگر روي جزر راهرو و زيرين قرار دارد . اين تيرها در قسمت سقف راهرو ها نماي گچي ساده همراه باتزئينات گلويي دارند (عكس بالا ) و در قسمت سقف اتاقهاي جانبي تالار ، به صورت سقف كاذب چوبي همراه با تزئينات نقاشي مي باشند ( عكس صفحه بعد )

سقف فضاي جانبي تالار ( زيرگوشواره ها ) كه داراي تزئينات نقاشي و آيينه كاري است

در هنگام نشست پي شرقي و غربي ساختمان در اثر نفوذ رطوبتهاي جانبي همسايه و نيز آبهاي جاري فصلي كف كوچه و نيز نشستهايي كه ديواره هاي تالار در طي ساليانه انجام داده اند ( كه اكنون تثبيت شده است ) ديواره هاي طرفين گوشواره ها نشست كرده و به دنبال آن تيرهاي چوبي كه سرشان در ديوارها قرار داشته ، حركت كردند كه باعث ايجاد ترك در قسمت روي جزو وسط ، كه سر تيرهاي دو قسمت روي آن كنار هم مي نشينند شده است كه البته شاهدگذاري و نيز تركهاي كهنه مشاهده شده در محل اتصال اين كف به ديوارهاي زيرين نشان مي دهد كه اين حركتها به تعادل رسيده اند . (عكسـهاي صفحه بعد)

تيرهاي چوبي كف از جنس چوب كبود به ضخامت قطر متوسط12-10 مي باشند كه چوبي بسيار مقاوم مي باشد ، اما قسمتهايي از چوب كه داخل جرزهاي طرفين گوشواره ها قرار گرفته اند دچار خوردگي موريانه شده اند

 و كارايي اوليه را ندارند و از قطر مفيد آنها كاسته شده است ، خصوصاً اينكه اين فضا در طرح احياء منوره به نمايشگاه تبديل خواهد شدكه در اينصورت باد مرده وتيرينها واشيا’ نمايشگاهي به علاوه بارزنده بازديدكنندگان متعدد نيز به آن وارد خواهد شد كه تيرهاي چوبي موريانه خورده ، كشش اين نيرو را نداشته ، نياز به مرمت وتقويت دارند . ( عكسهاي صفحه قبل )

بنابراين ، براي مرمت كف  گوشواره ها با توجه به موارد فوق و با مشاوره مهندس سازه ، مقرر شد تيرهاي چوبي ناكارآمد كلاً جمع شوند تا به صورت بار اضافي به جرزها ، نيروي زائد وارد نكنند و در عوض سقف مقاومتري اجرا شود كه بتواند پاسخگوي كاربري آينده موزه نيز باشد . چرا كه نگهداري سقف چوبي وضع موجود ، امكان اجراء سقف جديد را از نظر عمق به جاي مانده براي اجراث سقف جديدي كه فاصله كافي و جدا از سقف چوبي نيز داشته باشد ) به ما نمي دهد .

اما استفاده از كف بتني به دليل آنكه بتن جزو مصالحي است كه در مجاورت آب عمل مي آيد و اين واكنش و نياز به استفاده از آب براي چوبهاي تزئيني زيرين بسيار خطرناك است (هر چند كه اجراء همراه با دقت فراوان و يا استفاده از لايه عايق حايلي باشد ) مورد تاييد نمي باشد .

نهايتاً احداث كف طاق ضربي پيشنهاد مي شود به نحوي كه هر تير آهن به صورت دوتكه (مانند چوبهاي وضع موجود ) جاي گذاري شود و نهايتاً بهم به طور پيوسته روي جرز وسط گوشواره جوش شوند و با اين كار نيازي به خالي كردن زياد جرزهاي طرفين نيست و با برداشتن كف كنوني چوبي ، فضاي كافي براي كلاف كردن تيرآهنها بدست خواهد آمد . همچنين اجراي طاق ضربي هيچ گونه لطمه اي به چوبهاي زيرين نمي رساند و نيازي به انتقال چوبها نيست و با حفظ لازم بين چوبهاي كاذب و كف طاق ضربي ، فضاي لازم براي عكس العملهاي متفاوت عناصر جديد و قديم نيز رعايت خواهد شد .

جزئيات اجراء اين سقف و مراحل اجرا نيز مطابق نقشه هاست كه پوشش نهايي كف نيز با توجه به كف تاريخي و نيز كاربري جديد فضا ، آجر فرش مربعي خواهد بود .

تحقیق درباره جمعیت جهان در 50 سال آینده

بخش بزرگي از جمعيت جهان را در طول 50 سال آينده سالخوردگان شصت سال به بالا تشكيل مي دهند جمعيت شناسان تخمين زده اند تا سال 2050 جمعيت افراد بالاي شصت سال به 2 ميليارد نفر در جهان برسد. اين بدان معناست كه به ازاء هر 5 نفر يك نفر سالمند وجود دارد. به اين ترتيب نه فقط كشورهاي توسعه يافته بلكه در كشورهاي در حال توسعه نيز بخش بزرگي از جمعيت افراد بالاي 60 سال تشكيل مي دهند. اين افزايش بي رويه سالمندي از يك سو و صنعتي شدن جوامع و به فراموشي سپردن از سوي ديگر باعث شده كه مسئله سالمندان و نحوه اسكان آنها به مسئله اي حاد مبدل شود. (1) لذا بررسي معماري فضاهاي اقامتي سالمندان (خانه سالمندان) بر روحيات و رفتار ايشان و يافتن اصول طراحي از ميان پايان نامه هاي دانشجويي دانشگاه آزاد اسلامي مشهد به عنوان بستري كه تاكنون هيچ گونه جمع بندي در مورد آن لحاظ نشده، ما را ياري مي رساند در بستري نزديك، نگاهي دقيق و سنجيده تر بر اركان، اصول، يافته هاي گروهي كه به دنبال راه حل اين معضل بودند باشيم. (2) كما اينكه كارشناسان بر اين باورند كه مطلوب بودن محيط زندگي سالمندي در مواردي حتي بر نيازهاي مادي آنان برتري دارد. ايجاد فضايي آرام و دور از تنش و التهابات رواني و متأثر از وابستگي هاي شخصيتي آنان را به ادامه زندگي تشويق نموده و از آنان عناصري زده و پويا و خودجوش مي سازدو سبب مي شود اين قشر به نسيان و فراموشي سپرده شده جامعه نقش خود را بازيابند. (3) همان گونه كه واقفيم احترام به سالمندان و حضور آنها در سنت ايرانيان بوده و هست اما محدويت ها و مشكلات متعدد اجتماعي – اقتضادي باعث شده تا سالمندان از محيط خانوادگي خويش دور و دورتر شوند، تازگي اين معضل و عدم داشتن تجربه كافي در زمينه طراحي فضاهاي مختص سالمندان نيز باعث شده تا خانه سالمندان به واژه و معنايي خوفناك و بي اعتبار مبدل شود كه هم فرد سالمند و هم از نظر ديد اجتماع وجهه مطلوبي نداشته باشد. (4) با تغييرات قرن حاضر و تغيير در ساخت خانواده از يك نظام خويشاوندي به يك خانواده هسته اي باعث مي شود سالمندان به عنوان قشري پر جمعيت از تأثير به روي اتفاقات و جريانهاي فرهنگي و اجتماعي دور مانده و قشر كثيري از جمعيت به افرادي بي پناه و بي مسئوليت مبدل شوند، عدم توجه به نيازهاي رواني اين قشر و پس راندن آنان از جامعه و خانواده باعث مي شود بنيان و اساس خانواده به عنوان پايه اصلي جامعه و اتفاقات فرهنگي آن بي پناه مانده و نظام اخلاقي جامعه دچار تزلزل گردد، تزلزلي كه تمام داشته ها و يافته هاي جامعه را زير سؤال برده و روند طي مسير تكاملي آن را دچار اختلال مي نمايد.

(5) در اين راستا حفظ حرمت سالمندان چه در معناي اخلاقي چه در طراحي فضاهاي معماري، ايجاد خانه اي به معناي واقعي كلمه (نه تنها به معناي سايبان و پناهگاه بلكه از لحاظ رواني و اجتماعي)،  ايجاد شرايط برقراري روابط اجتماعي براي سالمندان در گرو طراحي محيطي براي آنان و ايجاد شرايط رفاهي، تفريحي و خلق محيطي پر شور در راستاي شناخت نيازها و خواسته هاي آنها، راه كردهايي است كه به فعال ماندن اين قشر ياري مي رساند. از طرفي ديگر برنامه ريزي صحيح به منظور ارائه خدمات مورد نياز به اين اشخاص و تغيير ذهنيت بدبينانه سالمندان و ساير افراد جامعه نسبت به مراكز سالمندي نيز آغازي براي حل اين مشكل است، چرا كه خانه سالمندان و دهكده هاي سالمندي به عنوان واژه اي نو و مفهومي تازه و غلط در ميان اذهان مردمي ريشه دوانده است. عدم داشتن تجربه كافي در اين زمينه نيازمند مطالعه  و تحقيق در نمونه هاي غربي است زيرا استفاده و بهره برداري از اين مراكز از ديرباز در اين كشور ها در نظر بوده است اما بايد توجه نمود تحقيق تنها به معني بررسي يافته و نقد و عملكرد فضاها باش نه استفاده منطق بر اصل چرا كه فاكتور “فرهنگ“ كه مورد پرتأثير در طراحي محيطي معماري سالمندان است را نمي توان به عنوان اصل كلي و يكسان از ميان نمونه هاي خارجي لحاظ و استنتاج نمود. (6) لذا به نظر مي رسد باب پژوهش در چنين زمينه اي همچنان باز مانده است و يافتن پاسخي مناسب براي اين كه چگونه مي توان خانه هاي سالمندي را از شكل طرد شده كنوني به محيطي گرم و به معناي واقعي كلمه يك خانه مبدل نمود همچنان مجهول و بي جواب مانده است. متأسفانه عليرغم وجود نياز تاكنون هيچ ضابطه اصولي و راهنماي كلي مبني بر استفاده از طراحي مناسب و سازماندهي و ساخت اين فضاها در كشور ما تدوين نشده است و اگر چه تحقيقات انجام شده اما عدم ارائه راهكردهاي اجرايي و انطباق درست آنها با معماري و يا روانشناسي اجتماعي و فردي سبب شده در اين زمينه هم با خلاء اطلاعات مواجه باشيم. (7) لذا جهت گردآوري مطالعاتي همه جانبه به بررسي پايان نامه هاي دانشجويي دانشگاه آزاد 82-75 در شهر مشهد و مصاحبه با گردآورندگان آن به عنوان گروهي درگير با مسأله و اساتيد راهنما و مشاور دانشكده معماري مشهد و به عنوان گروه شاهد مي پردازيم.

(8) با تدوين اين تحقيق به عنوان چكيده اي از اصول و مباني مورد لحاظ در شكل گيري خانه هاي سالمندان مي توان به پايه  و اصولي براي هر پايان نامه دانشجويي مرتبط با اين موضوع رسيد كه به عنوان پايه و اصول طراحي خانه سالمندان در وزارت بهداشت لحاظ شود، و يا به عنوان توصيه هاي طراحي خانه سالمندان در مسكن و شهرسازي نيز لحاظ گردد.

بيان اهداف :

هدف كلي← مطالعه خانه سالمندان در پايان نامه هاي كارشناسي ارشد معماري، دانشگاه آزاد اسلامي مشهد 82-75

هدف اختصاصي ←

* تعيين ميزان تأثير معماري فضاي اقامتي سالمندان بر روحيات و رفتار ايشان

* دستيابي به شاخصه هاي كمي و كيفي در طراحي فضاهاي سالمندان

* تدوين مطالعات انجام شده در دانشگاه در زمينه اقامتگاههاي سالمندي

* شناخت ويژگيهاي جسمي و روحي سالمندان و موقعيت سالمندان ايراني (اجتماعي – اقتصادي – فرهنگي)

* شناخت سالمند ايراني و روحيات او در راستاي طراحي خانه اي براي سالمندان ايراني

منابع و پيشينه:

پايان نامه ها:

1-   خانه سالمندان (دو جلد)، نگارش: امير حسين شريف، استاد راهنما: دكتر سيد عليرضا شجاعي، استاد مشاور: مهندس خسرو صحاف

2-       طراحي خانه سالمندان در مشهد (بر اساس ارزيابي شاخصهاي كيفي) يك جلد – نگارش: مسعود حاجي آقاپور، استاد راهنما: مهندس سيد مهدي مير فندرسكي، استاد مشاور: مهندس ناصر باقر زاده، مهندس خسرو صحاف – تيرماه 1381

3-    طراحي مجموعه سالمندان (دو جلدي) نگارش: ركسانا سرشار، استاد راهنما: دكتر غلامرضا وزين، اساتيد مشاور: مهندس آمنه آقاربيع، دكتر اردشير قهرمان – بهار 1382

4-    مجتمع نگهداري روزانه سالمندان (مجتمع درماني – فراغتي) دو جلد – نگارش: زهرا يوسفي، استاد راهنما: مهندس خسرو صحاف، استاد مشاور: دكتر علي سيلانيان طوسي

مقالات:

1-      مقاله علل سپردن سالمندان به آسايشگاه سالمندي، نگارش: عطاء ا… مثنوي، سازمان بهزيستي كشور 1371

2-    مقاله بررسي ساخت و جمعيت سالمندان در كشور در سال 1375، نگارش: مهرنوش مشايخي، سازمان بهزيستي كشور

3-       مقاله برگرفته از مصاحبه با آقاي مهندس قره‌گوزلو (طراحي سراي سالمندان كهريزك)

4-       مقاله لزوم پژوهش در مورد مناسب سازي محيط براي سالمندان، نگارش فريبرز بهروز فر

5-       مقاله سي سال تجربه در برنامه ريزي طراحي خانه سالمندي، نگارش: دكتر حسين روشن بخش

6-      مقاله راهنماي چگونگي طراحي معماري خانه هاي سالمندي، نگارش: ندا رفيع زاده

كتاب:

كهنسالي، سيمين دوبوار، ترجمه: محمد علي طوسي، تهران: انتشارات شباويز:

آيا طرح يا طرحهاي مشابهي در اين زمينه موجود است؟

هر كدام از پايان نامه هاي مورد بررسي خود تحقيقي گسترده و جامع در زمينه معماري سالمندان هستند كه اگر چه با منشاء متفاوت آغاز شده و به طراحي متفاوت رسيده اند اما در نهايت هدف اصلي رسيدن به الگوي مناسب بهينه براي فضاهاي سالمندان با در نظر گرفتن تمامي نيازها و خصوصيات آنان است. اما هدف اصلي و متفاوت اين تحقيق گردآوري مطالعات و يافته هاي دانشجويان و انطباق يافته ها و استانداردها با شاخص ايران و ايراني است و ارائه يك رويه كلي و فشرده و استنباطي از تمامي آنهاست كه در اين زمينه چنين بررسي و طرحي اجرا و انجام نشده است اما در بخش مطالعات پايه در شناخت جايگاه سالمندي مي توان به 4 پروژه نهايي زير اشاره نمود:

1)طراحي خانه سالمندان (دو جلد)، نگارش: ركسانا سرشار، استاد راهنما: دكتر غلامرضا وزين، اساتيد مشاور: مهندس آمنه آقاربيع، دكتر اردشير قهرمان

2) طراحي خانه سالمندان در مشهد (بر اساس ارزيابي شاخصهاي كمي و كيفي)، نگارش: مسعود حاجي آقاپور، استاد راهنما: مهندس سيد مهدي ميرفندرسكي، اساتيد مشاور: مهندس باقرزاده، مهندس خسرو صحاف

3) مجتمع نگهداري روزانه سالمندان (مجتمع درماني – فراغتي) 2 جلدي – نگارش: زهرا يوسفي، استاد راهنما: مهندس خسرو صحاف، استاد مشاور: دكتر علي سيلانيان طوسي

4) خانه سالمندان (2 جلدي) – نگارش: امير حسين شريف، استاد راهنما: دكتر سيد عليرضا شجاعي، استاد مشاور: مهندس خسرو صحاف

چكيده موضوع:

تأثير معماري بر روان و روحيات انساني و كنترل احساسات دروني آدمي به وسيله معماري به عنوان مقوله اي مهم و مؤثر هميشه مدنظر بوده است اما عدم گستردگي اطلاعات در اين زمينه و عدم پيگيري معماران در اين راستا سبب شده بيشتر مواقع اين رابطه مجهول و بي پاسخ بماند. خانه سالمندان نيز محلي است كه قشري خاص از انسانها مدت زمان بسيار زيادي را در آن مي گذرانند، خانه اي كه فرد با خصوصيات و روحيات خاص در آن قرار مي گيرد خانه اي كه فرد بيشتر از يك خانه معمولي در آن اوقات خود را مي گذرانند، معماري خانه ها و دهكده هاي سالمندان، معماري براي قشري از جامعه است كه در خود انگاره اي از تاريخ خانوادگي – سياسي – اجتماعي – فرهنگي ، آموزشي و تربيتي جامعه خويش را همراه دارند.

توجه به قشري از جامعه است كه يادواره اي از گذشته ها، داشته ها و خاطره ها و سنت ها و فرهنگ هاي جامعه اند، لذا خلق و احترام فضايي در خانه هاي سالمندان- اگر حتي براي سالمندان با خصوصيات و كاستي هاي جسمي خاص تعبيه شود، غير از توجه به خصوصيات آنان با تعريف بجا و درست فضاها، توجه به مخاطب به عنوان عنصر اصلي و مؤثر بر فضاها، توجه به نيازهاي او و سعي در تأمين شرايط بهينه براي وي است. كه مزاياي آن آرامش، احساس امنيت و برگشت احساسات نابود شده و صدمه ديده در اوست و تغيير تلقي فرد و جامعه از اين مكانهاست. لذا سعي مي شود ارتباط انسان در برهه اي از زندگي خود (سالمند) با محلي خاص كه در آن قرار گرفته (خانه سالمندان) در راستاي شناخت رابطه معماري با روان فرد و حد تأثير آن بر فرد بررسي شود.

وچرا سالمند؟

سالخوردگي نماد آخرين گونه بودن آدمي است در اين دنيا، آخرين برهه حضور انساني در عرصه نمايش بودن خود است. و انسان سالمند روايتگر دوره اي از آمد و شدهاي بشري است، گذر ايام است بر ذهني انساني كه سال رفته بودنش متفاوتش مي كند و داشته ها و ديده هاي اندوخته اش محترمش!

همان محبت دستان گرم اولين پدر است و همان آغوش امن و امين اولين مادر، كه يخ بسته! حضورش همان مايه شعف است و سپيدي بودنش همان اميد ماندن و گذراندن و حرفهايش همان نگفته هاي دوست داشتني محتاج بودن! و حال…

اين آدمي است، خود در برهه اي ديگر از بودن، نه در انتها و نه در ابتدا، كه در نسيان و فراموشي بعد خويش و خويشان! حال اين آدمي است و هجوم همه بايدها و نبايدها و اصول و ضوابط و رعايت كردنيها و مصلحت ها و غرق در ميانه بي توجهي به خوبيها و خوب ترها و خوب ها!

و حال…

اين خانه هاست، بي رونق دستي گرم و بي حضور پاييدن چشمي نگران… پراند كودكان بي قصه خوابيده و پنجره هاي تا به هميشه بسته!

و حال…

اين دوباره آدمي است، در برهه آخرين، همان او، سالمندي بي اتكا به حتي خويش… طرد شده و طرد كرده با آن همه شوق نوازيدن و نواختن و گفتن و گفتن و گفتن و شنيدن و ماندن و ماندن و ماندن پيش ما!

و حال… اين مكاني است… خانه اي بر روي آب… خانه اي براي آب… يا شايد خانه اي ريشه در آب…

جاي خانه كه نيست / به جاي احساسي كه نيست / و به جاي كسي كه نيست

يافتن محلي است براي توانستن دوباره ساختن و ماندن …

با خودي كه هست!

نحوه اجرا:

(شاخصها و فرضيات پروژه)

اگر سالمندان را بيشتر بشناسيم آن گاه از روند عدم نقش پذيري آنان در اجتماع جلوگيري خواهيم نمود.

1-      علاقه سالمندان به حضور در ميان همسالان خود

2-      لزوم ايجاد محيطهايي جهت اجتماع سالمندان با يكديگر

3-      لزوم بكار بردن برخورد اجتماعي سالمندان

4-      ايجاد حس شخصيت و مشاركت جمعي ميان جامعه و سالمندان

5-      احترام و علاقه به سالمندان

اگر سالمندان  زيست مناسبي داشته باشند آنگاه از سالمندي رضايت خواهد داشت.

1-      رابطه اي ميان نحوه زيست سالمند و رضايت او از سالمندي هست.

2-      ميان ميزان تنهايي سالمند و محيط زيست او در دوره سالمندي رابطه اي هست.

اگر سالمندان و موقعيت آنان از طرف دولت و سازمانهاي دولتي حمايت شود آنگاه كيفيت زندگي سالمند مطلوب تر خواهد شد.

1-      فقر مالي و عدم حمايتهاي اجتماعي سازمانهاي مسئول در كيفيت زندگي سالمندان جامعه تأثير گذار است.

2-      كيفيت زندگي سالمندان به كيفيت زندگي آنان تأثيرگذار است.

اگر محيط زندگي سالمند مطابق با نيازهاي واقعي (روحي – جسم) سالمند تعبيه شود آنگاه اميد و رضايت پررنگ تر شده و ضعفهاي دوران پيري نمود كمتري مي يابد.!

1-      اعتقاد به تأثير معماري سالمندان بروي رفتار و روحيات ايشان

2-      لزوم ايجاد خانه اي به معناي واقعي كلمه براي سالمندان

3-      حفظ حرمت سالمندان و احترام به وجود آنان به عنوان حاضرين پر اهميت در فضاهاي شهري و معماري

بخش دوم:

سرفصلهاي مطالعاتي و طبقه بندي سرفصلها و ارائه جدول زمان بندي:

1) بررسي تئوريها و اصول نظري در مورد سالمندي

مفهوم پيري

پيري از ديدگاه متون

مراحل پيري

نظريات در رابطه با پيري

2) بررسي ويژگيها، اصول نظري، مفاهيم نظري، مفاهيم پايه در مورد سالمندان

تعريف سالمند

خصوصيات سالمندان

بيماريهاي رايج سالمندان

سالمندان از ديدگاه جمعيتي

وضعيت سالمندان در ايران و جهان

3) بررسي وضعيت سالمند از جهات گوناگون

بررسي وضعيت اجتماعي سالمندان

كتاب هاي سالمندي

آغاز سن پيري

جايگاه سالمندان در قانون اساسي

بررسي وضعيت اجتماعي سالمندان ← پايگاه سالمندي در جامعه

                                   ساختار خانواده

                                   اوقات فراغت سالمندان

                                   مشكلات اجتماعي سالمندان

موقعيت سالمندان در جوامع سنتي و صنعتي

4) بررسي مشكلات اقتصادي سالمندان← سالمندان و اشتغال

                                   مستمري بازنشستگان

                                   بازنشستگي در ايران

                                   اقدامات ايران در ارتباط با سالمندان

                                   نيازهاي پيران و تأمين اجتماعي

سالمندان و مسكن و سازمان بهزيستي

سازمان خيريه و سالمندان

5)       مشكلات و نيازهاي سالمندان

مشكلات جسمي و روحي سالمندان ← تنهايي

                                   روان شناختي پيري

                                   افسردگي

                                   فراموشي        

                                   ترس از مرگ

فرآيند روانشناختي و پير شدن ← بينايي

                             شنوايي

                           سرعت هماهنگي

                         حافظه

                         هوش

                         خلاقيت

                         دگرگونيهاي شخصيتي

6)       تيپ شناسي سالمندان

جداول مشخصه هاي مؤثر بر نحوي طراحي

تفاوت هاي سني و توانايي هاي جسمي

تفاوت هاي فردي و اجتماعي

7)       اقدامات و تلاشهاي انجام شده در زمينه تأمين رفاه سالمندان

8)       مراقبت از سالمندان

مراقبت جمعي چيست؟

شيوه هاي مراقبت از سالمندان

9)       خانه هاي سالمندان

تعريف خانه سالمندان

پيدايش خانه هاي سالمندان در جهان چ

تاريخچه توجه به سالمند در ايران

نحوه تأسيس و اداره آسايشگاهها در ايران

10)  بررسي ضوابط و استانداردهاي وضع موجود

عناصر فضايي

سرانه و ابعاد

ضوابط و استاندارد ها

تعريف معلولين

ضوابط طراحي و معماري براي سالمندان

11) مطالعات تطبيقي

بررسي نمونه هاي خانه سالمندان در خارج از كشور

بررسي نمونه هاي خانه سالمندان در ايران

بررسي مقالات و پژوهشها در باب سراهاي نگهداري از سالمندان

12)توصيه هاي طراحي

تجربيات برنامه ريزان و طراحان (مقاله و مصاحبه)

توصيه هاي طراحي

ادراك فضا

زيبا شناختي و اركان فضا

توجه به سالمندان در طراحي شهري

نيازهاي خاص پيري و كاربرد فضاي خارجي

بخش سوم:

جدول زمان بندي فعاليتها:

1)  بررسي سرفصلهاي ياد شده (جمع آوري – تفكيك موضوعات از منابع موجود پايان نامه ها)

جمع آوري مقالات      مكان: آرشيو دانشگاه       زمان: 16-14 خرداد 1383 (شنبه 29)   تيم مربوطه: مونا زماني

2)‌ چكيده نويسي موضوعي طبق سرفصل مربوط به شاخصها و فرضيات.

مكان:‌ آرشيو دانشگاه     زمان: 29-16 خرداد 1383    تيم مربوطه: مرتضي رباني – سميرا كلالي – شيرين خبازيان

3) مرور و تكميل شاخصها و فرضيات و طرح پرسشنامه جهت دستيابي به آمار و اطلاعات جوابگوي فرضيات پژوهش   مكان:            زمان: 18-15 خرداد 1383    تيم مربوطه: مونا زماني

4) اتمام چكيده نويسي، جمع بندي و بررسي اجمالي بخش اول (مرور منابع و پيشينه)

مكان: آرشيو دانشگاه        زمان: 31-29 خرداد 1383         تيم مربوطه: مونا زماني

5) كركسيون پرسشنامه – توزيع پرسشنامه ميان گروه مخاطب مورد نظر

مكان: (مكان توزيع)   باغ ملي (مقبره نادر) چهارراه شهدا

خانه سالمندان توس – مشهد

اساتيد دانشگاه آزاد اسلامي

زمان: 25-18 خرداد       تيم مربوطه: زماني – خبازيان – كلالي – رباني

6) بازديد از خانه سالمندان توس – مشهد و مرور مقالات جمع آوري شده در قسمت اول،

مكان: خانه سالمندان توس – مشهد و آرشيو دانشگاه و …       زمان: 22-16 خرداد (بازديد از خانه سالمندان و ارائه پرسشنامه)    تيم مربوطه: رباني – كلالي خبازيان – زماني

7) برداشت هاي اينترنتي و يافته هاي اينترنتي مطابق با فرضيات و شاخصها:

زمان: 22-16 خرداد         تيم مربوطه: سميرا كلالي – مرتضي رباني – شيرين خبازيان

8) مرور دوباره پرسشنامه ها و فرضيات، نتيجه گيري آماري از پرسشنامه ها جمع بندي چكيده ها و پاسخ هايي براي فرضيات پژوهش

مكان:                        زمان: تير 1-25 خرداد            تيم مربوطه: مونا زماني

9) مرور دوباره پروپزال – فعاليتهاي انجام شده تاكنون

زمان: 2-1 تير                  تيم مربوطه: زماني – خبازيان

10) انجام مصاحبه با آقاي حاجي آقاپور و پياده كردن مصاحبه    زمان:  2-1 تير  تيم مربوطه: سميرا كلالي – مرتضي رباني- شيرين خبازيان

11) آماده سازي مطالب جهت تايپ و ويرايش و تنظيم نهايي بخش اول پژوهش  

زمان: 10-8 تير      تيم مربوطه: مونا زماني

12) تنظيم پيشنهادات – مشكلات و جمع بندي كلي از يافته هاي پژوهش

زمان: 14-10 تير        تيم مربوطه: زماني – خبازيان – كلالي – رباني

13) مرور كلي – ارائه نهايي – تايپ و ويرايش، فهرست بندي و ….

زمان: 17-14 تير         تيم مربوطه: زماني – خبازيان – كلالي – رباني

پرسشنامه درس مباني نظري معماري

موضوع پژوهش «بررسي خانه سالمندان در پايان نامه هاي كارشناسي ارشد معماري»- دانشگاه آزاد اسلامي مشهد (82-75)- بهار 1383

مشخصات پرسش شونده: زن     مرد

سن ….. سال                                   گروه مخاطب

1-                   وضعيت شغلي خود را ذكر بفرماييد

1) شغل آزاد     2) كارمند      3) فرهنگي         4) بازنشسته            5) بيكار

2-                   وضعيت سابق شغلي خود را ذكر بفرمائيد.

1) در همين شغل كنوني     2) فرهنگي       3) كارمند      4) بيكار

3-                   وضعيت تأهل خود را ذكر بفرماييد.

1) متأهل    2) مجرد     3) همسر خود را از دست داده ام      4) طلاق گرفته

4-                   از كدام مرحله زندگي خود بيشتر راضي هستيد؟

1) كودكي     2) جواني    3) ميانسالي          4) پيري       5) هيچكدام

5) با مضمون اين شعر صائب تبريزي موافقيد؟

       آرزو در طبع پيران از جوانان است بيش                    در خزان هر برگ چندين رنگ پيدا مي كند؟

بلي          خير           نمي دانم

6) آيا تعريفي از روان پيري در ذهن شما هست؟

بلي      خير        نمي دانم

5/6) به نظر شما آيا نيازي به شناخت از دوره پيري و كهولت هست؟

بلي       خير          نمي دانم

7) آيا براي پيري سن خاصي در ذهن شماست؟

بلي          خير              نمي دانم

8) آيا مي توان براي پيري سن خاصي را تعيين نمود؟

بلي          خير              نمي دانم

9) آيا فكر  مي كنيد آدمي در پيري اشتباه نمي كند؟

بلي          خير              نمي دانم

10) فكر مي كنيد دوره پيري با كدام يك از گزاره هاي زير هم رديف است؟

1) تجربه    2) آرامش      3) خستگي      4) راحتي خيال          5) ترس از مرگ               6) بودن با  خانواده    7) بودن با همسالان و دوستان          8) فرتوتي جسم           9) خستگي روح

11- گروهي از جامعه شناسان معتقدند سالمندي كه فعال بماند به گونه اي بهتر با شرايط دوره سالمندي خويش تطابق خواهد يافت آيا اين نظريه را قبول داريد؟

بلي          خير              نمي دانم

12- سن بازنشستگي در كشور ما در مورد مؤسسات دولتي 60 سال است. آيا با اين سن براي بازنشستگي موافقيد؟

بلي          خير              نمي دانم

13- سن بازنشستگي كاري را كدام مي دانيد؟

1) 50 سال به بالا     2) 60 سال به بالا       3) 70 سال به بالا            4) نمي دانم

14- در كشور ما با 30 سال سابقه كار فرد در مؤسسات دولتي و غيره بازنشسته مي شود، آيا با اين ميزان موافقيد؟

بلي          خير              نمي دانم

15- با كدام گزينه موافق تر هستيد؟

1) بازنشستگي كاري براي انسان معنا ندارد             2) بازنشستگي كاري براي آدمي لازم است

2)                    بازنشستگي لازم است اما امري نسبي است و نمي توان براي آن سني را معين نمود

3)                    بازنشستگي كاري آغاز پيري است

5)  بازنشستگي فراغتي است كه انسان مدتها در كشمكش و اضطراب بوده را به آرامش مي رساند

6) بازنشستگي برگرداندن زمان از دست رفته به آدمي است

7) بازنشستگي در كشور ما يعني شروع جستجو براي يافتن كار تازه

16- آيا با اين نظريه عده اي از جامعه شناسان موافقيد كه:

سالمندان گروه اجتماعي جدايند كه از جامعه منزوي در اين گروه فرهنگ ويژه اي حكم فرما است.

بلي          خير              نمي دانم

17- طبق نظريه محيط اجتماعي، گروهي از دانشمندان معتقدند سه عامل بر سطح فعاليت فرد مسن تأثيرگذار است:

1) سلامتي          2) اوضاع مالي            3) پشتيباني اجتماعي

آيا با اين نظريه موافقيد؟ بلي          خير              نمي دانم

18- كدام يك از 3 مورد ذكر شده بر سطح فعاليت فرد مسن مهمتر مي دانيد؟

19- آيا به نظر شما عامل ديگري كه به غير از سه مورد ياد شده هست كه بر سطح فعاليت فرد مسن تأثير بگذارد؟

بلي          خير              نمي دانم

20- اگر يك روز تعطيل و فارغ از كار و دغدغه داشته باشيد كدام گزينه را براي آن روز مطلوبتر مي دانيد؟

1) روز تعطيل با همسر و خانواده         2) روز تعطيل با دوستان            3) روز تعطيل تنها در آرامش          4) مشغول مطالعه           5) مثل هميشه كار                  6) يك بازي شطرنج          7) پياده روي تنها در پارك     8) يك قرار با دوستان

21- «موقعيت ممتاز اجتماعي طبقه بالاي اقتصادي منجر به اين مي گردد كه سلامت و انرژي آنها در دوره سالمندي بيشتر بود و علائم پيري ديرتر هويدا شود»، آيا اين جمعه را قبول داريد؟

بلي          خير              نمي دانم

22- ميزان تأثير موقعيت اقتصادي فرد در رضايت فرد از دوره سالمندي را چه ميزان مي دانيد؟

1) كم       2) زياد      3) متوسط         4) نمي دانم

23- فكر مي كنيد فرد در دوره سالمندي به ارتباط با كدام گروه نيازمندتر است؟

1) كودكان       2) ميانسالان        3) جوانان        4) همسالان             5) دوستان و همكاران               6) خويشاوندان نزديك           7) خانواده                

24- آيا فكر مي كنيد اساساً فرد در دوره سالمندي نياز بيشتري به اطرافيان خود پيدا مي كند؟

بلي          خير              نمي دانم

25- با كدام موافق تر هستيد؟               1) سالمند در اجتماع               2) سالمند در انزوا

26- آيا با اين گفته Rose جامعه شناس فرانسوي موافقيد كه:« سالمندان بايد با ساير اعضاي خانواده كه از گروه هاي سني و نسلهاي مختلفند زندگي كنند»؟

بلي          خير              نمي دانم

27- آيا تصويري از خانه سالمندان در ذهن شماست؟

بلي          خير              نمي دانم

28- تصوير موجود در ذهن شما شخصي است يا اجتماعي؟       1) شخصي      2) اجتماعي          3) هيچكدام

29- تصوير موجود در ذهن شما تصويري منفي و تاريك يا مثبت و سفيد است؟  1) منفي       2) مثبت        3) هيچكدام

30) چه مواردي از ساخت اين تصوير در ذهن شما مؤثر بوده اند؟

1) بازديد از يك نمونه خانه سالمندان    2) شنيده هاي ساكنين در خانه سالمندان           3) برداشت اجتماع از خانه سالمندان            4) تلقي شخصي

31- به نظر شما جامعه ايراني نياز به خانه سالمندان دارد؟

بلي          خير              نمي دانم

32- با كدام موافق تريد: خانه سالمندان براي همه سالمندان            خانه سالمندان براي سالمندان معلول             خانه سالمندان براي سالمندان با طبقه خاص اجتماعي – اقتصادي             خانه سالمندان براي هيچ كس

33- به نظر شما محل زيست سالمندان در كيفيت زندگي او تا چه حد تأثير گذار است؟  

1) كم        2) زياد         3) متوسط           4) نمي دانم

34- جايي در شهر مشهد هست كه در سن كهولت دوست داشته باشيد وفت خود را در آنجا بگذرانيد؟‌

بلي          خير              نمي دانم

تحقیق درباره سالاد بول –The Salad Bowl نیویورک

نيويورك ، نيويورك

‍“ Salad Bowl “ يك كافه سلف سرويس با پذيرش سفارش از بيرون در مركز ميدان تايمز در شهر نيويورك واقع شده است . فهرست غذاهاي آن شامــل سالاد هاي تازه ، انواع غذاهاي پخته ، ماست يـخ زده وديگر غذاهاي سبك مي شود . مالـكيت و اداره“ Salad  B owl“ به عهده چهار برادر كرد است كه تعدادي كافه مشابه همين را در سطح شهر نيويورك اداره مي كنند. ميدان تايمز زنجيره اي از اغذيه فروشي هاي محلي را شامل مي شود، بنابر اين براي رقابت با آنها ،طراحي “ Salad  B owl“ مي بايست تركيبي ار فرح بخشي و هيجان را همراه با تصويري دلپذير از غذاها به نمايش مي گذاشت. قرار گرفتن پيش خوانها وآشپزخانه اپن در قسمت جلو ،بيشترين فضاي ممكن براي نمايش محصولات را در فضاي باريك جلوي مغازه در اختيار مي گذارد . يك صفجه مارپيچ در بالاي قسمت اپن آشپزخانه با سوراخ هايي كه نور را از آنها به بيرون بتابد مي تواند نشان دهنده  محل اصلي سرو كردن غذا باشد. فضاي باقيمانده را نيز سالن غذاخوري ومحل نشستن وسرويس دهي اشغال مي كند.

دو حباب شيشه اي تزئيني بزرگ كه مانند نمونه ها ورنگ هاي آثار متيس(Matisse ، هنرمند فرانسوي ) رنگ شده باشد ، بر سالن غذاخوري اشراف داشته وآن را تفكيك مي كند.آشفتگي رنگ ها و طرح ها آنها را شاد و مفرح مي سازد. در فضاي غذاخوري از صندليها و تخته سه لايي هاي روي ميز آلوار آلتو( Alvar Alto  ) ساخته شده از چوب غان استفاده مي شود. سقف آن نيز از گچ و برنگ سبز ملايم مي باشد. در انتهاي كافه ، يك گلابي بزرگ ساخته شده از چوب غان طبيعي بر مناظر عجيب و غير منتظره آن مي افزايد. اين گلابي از وسط به دو نيم تقسيم مي شود تا هسته آن در بخش پشتي نمايان گردد.براي نور پردازي نيز از لامپهاي ديواركوب و سقفي استفاده مي شود. محيط گرم وجذاب  “ Salad Bowl  “ با همه كافه ها وبارهاي ديگري كه در نيويورك مي بينيد متفاوت است.               

     ( مساحت :3900 فوت مربع )

طرح سياه روي زمينه سفيد آرم كافه به طرح كلي فضا مربوط شده و مفهوم كلي را استحكام مي بخشد.

فضاي اپن آشپزخانه ، پيش خوانهاي جلويي با ويترين مواد غذايي ، لايه فولادي ضد زنگ وسقف گچي متحرك به محض ورود به “Salad Bowl  “  جـلب توجه مي كند.

چايخانه (قهوه خانه) فليسيمو (Felissime )

نيويورك ، نيويورك

چايخانه Felissime  يكي از مكانهاي مفرح عجيب (هم عجيب وهم سرگرم كننده ) است كه در نيويورك يافت مي شود. تمام جزئيات واجناس در Felissimo  منحصر به فرد بوده و تمركز و آگاهي خاص خود را دارد. اين چايخانه ، با هدف طبيعي و تقريباً اوليه خود فضايي آرام را براي فرار از محيط سخت وشديد شهر فراهم مي كند. همچنين داراي طرحي آگانه و محيطي صميمي است. تمركز اصلي بر روي چاي است ، اما غذاهاي سرو شده نيز (ساندويچهاي كوچك ، نان فنجاني و شيرينيها) با تنوع خوبي ارائه مي شوند. پيشخوان چاي نيز از فولاد ساخته شده و با لايه اي از موم پوشيده شده است .براي پيشخوانها از مس استفاده شده وقالبهاي بزرگي از شيشه ماسه سايي شده نيز وجود دارد . تمام صندليها از چوب آلبالو ساخته شده اند، و ميز ها با پايه هاي برنزي با رويه چوب آلبالو ساخته شده اند. كف مشخصا“ رنگ شده ، مكمل ديوارها كه با رنگ و نقاشي مخصوص پرورده شده اند، مي باشد. سيستم نور پردازي قابل تنظيم كه در تمام مغازه بكار رفته است،تصوير تابلوي “ The Republic Of Tea    “ را مشخص مي كند . صداي آرامي نيز توسط يك فواره كوچك به سبك سنتي طراحي شده، به گوش مي رسد.

                                                   (مساحت : 750 فوت مربع )

فاما  Fama –

سانتامونيكا ، كاليفرنيا

فاما ( Fama) يك رستوران 1800 فوت مربعي در سانتامونيكا ، كاليفرنيا مي باشد. از نماي بيروني رستوران فضايي گرم ومفرح را نشان مي دهد و فضاي گسترده وباز جلوي مغازه كيفيت نماكاري آن را به تصوير مي كشد. با قرار دادن در يك منطقه شهري ، طرح نماي بيروني دسته اي از فضاهاي متعامل را توصيف مي كند . هنگام ورود به رستوران ، يك كفه مشبك كه راهنماهاي به سمت ميز خدمتكار، را مي پوشاند و يك پيشخوان كوچك روبروي آن به چشم مي خورد. در بالاي سر، يك تابلوي معلق وجود دارد كه بر روي آن نوشته شده است: «درست آمده ايد» ستون هاي باروكش چوبي نشان مي دهد كه طراحانش مواد صنعتي ساده اي- تخته سه لايي- براي طراحي نماي بيروني گرم و دلپذير به كار برده اند. ديوار پشتي رستوران اين تركيب نظري را به صورت خلاصه و مد روز كامل كرده است. براي نور پردازاي Fama از يك سيستم كابلي را ولتاژ پايين و انعطاف پذيري بالا توسط اينگو مورر استفاده شده است. رنگ حبابهاي به كار رفته به دلپذيري Fama بيفزاييد.

                                                  (مساحت: 1800 فوت مربع)

لوكال نوكول- local No-Chol

روستاي وست ليك-كاليفرنيا

local No-Chol مخفف low calarie no-cholerterol (به معني كم كالري- بدون كلسترول) – غذاي سالم- بوده كه سعي در آموختن مسائل بهداشتي به مشتريانش دارد. آنها نقايص غذايي غذاهايشان را برطرف كرده و بر روي قسمت اپن آشپزخانه به مشتريان اجازه داده مي شود كه آماده شدن غذا از مواد غذايي تازه را نظاره گر باشند، همچنين يك فضاي خرده فروشي كه بيشتر غذاهاي اصلي مي فروشند، و موارد خرده فروشي سرگرم كننده و به همان اندازه جالب مانند دل كنسرو شده. اگر چه بيان طرح كلي آن، اندك است، با اين حال در رابطه با موارد استفاده شونده خوشايند است. براي جلوگيري از پرداخت هزينه هاي سنگين، طراحان به صرفه ترين سه لايي موجود را براي ديوارهاي هندسي صاف به كار بردند. اينها تركيب مي شوند با يك سقف فلزي گالوانيزه شده پر رزق و برق با آويزهاي درخشان و حفاظهايي با رنگ ثابت از تخته سه لايي. طرح كل در راستاي نشاط بخشيدن به مهمانان بوده و اينكه يك حس هارموني به آنها منتقل شود.

                                                         (مساحت: 1600 فوت مربع)

محدوده سقف و غذاخوري طوري طراحي شده است كه به فضا گرما ببخشد كه با ولتاژ پايين چراغها اين تأثير افزايش نيز مي يابد. خاتم كاري روي صفحه فولادي روي ميزها، در واقع ديوارهاي ناپرورده را به مبارزه مي طلبند.

قفسه بندي نيز راهي تاثير گذار براي فروش در داخل غذا خوري فراهم مي كند.

نوار باريك فلزي اضافه شده برميزها يك طرح نشاط بخش بر روي ميزهاي مختلف بوجود مي آورد. تركيب رنگهاي زرد خاكي، قهوه اي سوخته و آبي روشن دريايي، يك نوع احساس طراوات را به انسان القا مي كند.

نماي جديدي از موزه ون كوك: ارتباط دروني انتزاعي – موزه ريچكز دنيست ون كوك آخرين ريت ولد (1888 – 7964)  است كه وي يكي از كاشفان سبك معماري معاصر هلندي به شمار مي آيد. او در مراحل ابتديي اين كار در گذشت و جزئيات طرحهايش توسط شاگردان وي گسترش يافته و به پايان رسيد. نما يا ضلع جديد شكل هندسي انتزاعي خط راست و نرده هاي مشبك ريت ولد را تأييد مي كرد، اما با قرار گرفتن در هم يك دايره و بيضي، مفهوم اصلي ضلع جديد عنوان شد. موزه اصلي و ضلع جديد توسط يك راهروي زيرزميني باريك كه راههاي نامرئي و غيرواضح را به هم مي پيوندد، متصل شده است.

عدم تقارن: در معماري ضلع جديد شكل ها و فرم هاي هلالي شكل وجود دارند، اما نماي آن در محوطه انحناي كمي دارد. يك محوطه زيرزميني نيم دايره شكل باغ آبي را به وجود مي آورد كه مفهوم انتزاعي اي از باغ هاي ژاپني است . طبقه بندي همكف اين بنا توسط يك حوض بيضي شكل احاطه گرديده است. در طبقه مابين همكف و اول يا نيم طبقه تالار مدور نمايشگاه، مجموعه اي از Ukiyoe ژاپني كه خود ون كوك آنها را جمع آوري نموده، در معرض نمايش گذاشته شده است. اگر به دقت به اين تالار مدور نمايشگاه نگاه كنيد، متوجه خواهيد شد كه محور به آرامي به سمت عدم تقارن تغيير مكان مي دهد. اين عدم تقارن مفهوم عالمانه رسومات ژاپني را در ذهن بيننده تداعي مي كند.

زندگينامه: كيشو كوروكاوا در سال 1934 در ناگويا به دنيا آمد. او از دانشكده معماري در دانشگاه كييتو فارغ التحصيل شد و براي ادامه تحصيل و كسب دوره دكترا به دانشگاه توكيو رفت تا در مدرسه معماري تحصيل نمايد.

در سال 1960 در سن 26 سالگي وي اولين تجربه هنري جهاني خود را به عنوان يكي از كاشفان حركت متابوليسم به دست آورد.

فعاليت هاي چهل ساله وي نه تنها او را به اروپا و آمريكا برد، بلكه وي به اروپاي شرقي، آفريقا، آسيا و آسياي مركزي (در مجموع بيش از بيست كشور دنيا) سفر كرد و اين فعاليت ها وي را به يك مهندس بين المللي تبديل نمود. كووكاوا از سال 1959 به خاطر الگوهاي تغيير در عصر اصول ماشيني به عصر اصول زندگي مورد حمايت قرار گرفت. مفاهيم كليدي اي كه از آن پس مورد استفاده وي قرار داشتند متابوليسم، دگرديسي، همزيستي، اطلاعات، ارتباطات و فضاي ميانجي بودند كه تمامي آنها در كتاب اصول زندگي وي گنجانده شدند. از سال 1959 كتاب وي به عنون يك اثر برجسته عنوان شد و چندين لوح افتخار و مدال لياقت دريافت نمود. او تنها  يك معمار فوق العاده نيست، بلكه مربي بسيار پرشور و شوقي براي نسل بعدي مي باشد. او هر ساله در دانشگاههاي سرتاسر دنيا از جمله دانشگاه كلومبيا، Princeton و دانشگاه tenesses در ايالت متحده آمريكا، دانشگاه Delgt، Tsinghua و Tongji در كشور چين و همچنين دانشگاه waseda در ژاپن، سخنراني دارد. كتاب فلسفه همزيستي وي براي ا ولين بار در سال 1987 به چاپ رسيد و در سال 1993 در Grad prix ژاپن مورد تشويق قرار گرفت و در سال 1996 تجديد چاپ شد. اين كتاب به انگليسي ترجمه شد و در سال 1992 توسط (USA) AIA مورد تقدير قرار گرفت و توسط RIBA (UK) به عنوان يكي از ده كتاب برگزيده سال 1993 انتخاب شد. كتاب كوروكاوا توسط چندين ناشر معتبر به چاپ رسيد از جمله انتشارات Les Editions du Moniteur فرانسه، انتشارات دانشگاهي Rizzoli uk آمريكا، انتشارات Electra و ARCA Edition  و domus در ايتاليا و همچنين انتشارات دانشگاه Tongji در چين، در سال 1982 نمايشگاه سيار كيشو كوروكاوا در مؤسسه فرانسوي d Architecture در فرانسه توسط وزارت صنعت ساختمان دولت فرانسه افتتاح شد و به فلوارنس، رم، ورشو، هلسينكي و مسكو برده شد. و هم اكنون اين نمايشگاه در موزه معماري wroclaw هلند به عنوان يك مجموعه هميشگي مستقر است. در سال 1993 يك شركت سازنده فيلم آمريكايي، به رهبري ميشائيل بلك وود اقدام به ساخت فيلم مستندي از كيشوكوروكاوا نمود كه از تلويزيون چندين كشور جهان پخش شد. در سال 1994 مؤسسه هنر شيكاگو گالري معمار خود را گالري معماري كيشوكوروكاوا ناميدند. دو مورد از طرح هاي كوروكاوا از دوره 1960  تا 1975 بخشي از مجموعه دائمي موزه هنرهاي جديد نيويورك شدند. چهل و يك طرح و چهار مدل ديگر از هنرهاي او بخشي از  نمايشگاه دائمي مركز Georges Pompidou در پاريس شد. در مراسم يابود اين واقعه، نمايشگاه «كيشوكوروكاوا» متابوليسم 1960-1975 به مركز Georges pompidou در ژوئن و اكتبر سال 1997 رفت. در سال 1997 مركز بين المللي دوكومونو ليست انتخابي اي از ساختمانهاي مدرن بين ا لمللي تهيه كرد. اين ليست در آن سال به مجمع بين المللي آثار ماندگار ساختماني (ICOMOS) ارائه شود و در فراخوان عمومي آنها، براي معرفي به يونسكو براي ليست كردن بيست اثر معماري مهم در قرن بيستم به عنوان ميراث مدرن جهاني ساختمانها و بناها شركت داده شد. دو نوع از ساختمانهاي ژاپني انتخاب گرديد، كه شامل برترين آثار كوروكاوا در توكيو به سال 1970 و  Sany Tower  در اساكو به سال 1976 بود.

اخيراً از گروه بين الملل دوكومونو خواسته شده است تا دو اثر ساختماني را براي گنجانده شدن در ليست ميراث هنري جهان را معرفي نموده و Sony tower , Nakagin را به عنوان دو ساختمان برجسته كشور ژاپن در قرن بيستم عنوان كند. در سال 1964  استادیوم المپیک که توسط کنزوتانگ ساخته شده بود به این لیست افزوده شد نمایشگاه مروري كيشوكاوا از ژانويه تا مارس 1998 در Maison dela culture پاريس، فرانسه و سپس مؤسسه سلطنتي هنرهاي انگليس، لندن از تاريخ آپريل تا ژوئن سال 1998 بر پا شد. سپس اين نمايشگاه در مؤسسه هنر شيكاگو آمريكا از تاريخ اكتبر 1996 تا ژوئن 1999 بر پا شد و در Haus der kulturen در برلين از تاريخ فوريه تا مارس سال 1999 داير گشت. اخيراً نمايشگاهي از موزه ون كوك در آمستردام در تاريخ ژوئن تا نوامبر سال 1999 برگزار شد و در آينده اين  نمايشگاه تا سال 2001 در ژاپن برپا خواهد شد. ساختمان اداره مركزي نيوباير AG:

مفهوم طرح – اين طرحي است كه بر پايه فراخواني رقابت بين المللي در اداره مركزي هيأت مديرها و بخش مشترك باير AG است. شكل ساختمان به طريقي غيرقابل رقابت با ساختمانهايي بود كه اطراف آن را محاصره كرده بودند. كه اكثر شامل ساختمانهاي تاريخي در كناره پارك مي شدند. انحناء هاي ملايم براي محوطه سازي در داخل و خارج از ساختمان به كار رفته اند. شكل ساختمان از نظر هندسي بر پايه ارتباط دروني شكل و طبيعت است. ساختار ساختمان به قسمتهاي مختلفي تقسيم مي شود، اولاً به خاطر جلوگيري از ساخت و سازهاي عظيم كه وضعيت پارك را از بين مي برند. دوماً، ساختمانهايي با حجم كمتر در ارتباط با ساختارهاي ساختماني موجود متناسب تر هستند و ثالثاً جدا سازي نيازهاي ارباب رجوعان به دو ناحيه متمايز عملكردي احتياج دارد. بخش مشترك به هجده ناحيه تقسيم مي شود، كه با يك پخش مدور نيمه عمودي يا راهروي مشترك مشخص مي شوند. هيأت مديره در يك بخش مجزا قرار دارد كه به دو محوطه داخلي باغ و پيچ و تاب مي خورد.

بخش مشترك و قسمت هيأت مديره به طور همزمان به هم مي پيوندند و با يك هال ورودي از هم جدا مي شوند. ارتفاع ساختمان در پايين ترين حد خود قرار دارد، براي همراهي با ساختار ساختمانهاي تاريخي و ارتفاع درختان در پارك DuisbergCarl به شكل سه تا چهار طبقه طراحي شده است. نماي ساختمان مركزي باير AG به سه عامل مختلف تقسيم مي شود كه بازتابي از نقش هاي ذيل است. نقشه ساختمان از ابتدا طوري طراحي شده كه بخش هاي مختلف آن بدون اتلاف وقت با يك نگاه قابل فهم باشد و تفاوت مكاني موجود را آشكار مي كند. بلوك هاي اضافي در بخش مشترك ساختمان باير AG به قسمتهاي افقي ساخته شده تقسيم مي شود كه از آلومينيم است و لعاب هم داده شده، پوشش آلومينيمي خاكستري براق به ساختمان ظاهري فوق العاده رويارويي مي بخشد.

پنجره هاي افقي منظره هاي جالب توجه را با ظرافت هاي خاص خود نشان مي دهد. بلوك هيأت مديره به نظر طوري مي رسد كه از همه آنها دروني گراتر است، با پوشي از سنگهاي گرانيت و پنجره هاي كوچكتر مختلف كه با باز كردن آنها آرامش بيشتري براي عملياتي كه در داخل آن انجام مي شود را ايجاد مي كند. در مقايسه با قسمتهاي گرانيت پوش و آلومينيم اندود فضاي اداره معماري دايره اي شكل، لابي ورودي، راهروهاي مشترك و نماي داخلي باغ آبي دريچه اي كاملا گشوده است كه به خوبي هم خلأ داده شده.

 موزه تپه گل: ا ين مكان در شعر Nagou و در طول رودخانه kino در wakayoma قرار دارد. اين شهر به خاطر اينكه محل تولد شخصي به نام دكتر Sieshu Horaokw است و او براي اولين بار در دنيا عمل جراحي اي را با استفاده از داروهاي گياهي براي بي حسي عمومي با موفقيت به انجام رساند. شهر Naga قصد پرورش و فروش گياهان دارويي كه توسط دكتر Hanaka جمع آوري شده را به دست آورد. اين موزه بيشترين توانايي را با يك چنين پيشرفتي دارد. ساختمان موزه بر روي نوك يك تپه قرار دارد و چشم انداز وسيعي به پارك كشاوزي واقع در سمت شمالي تپه دارد. اسكلت بندي ساختمان با توجه به نماي بيروني خطوط تپه شكل گرفته است و با شكل بيضي مانند خود در هماهنگي كامل با وضعيت جغرافيايي و محيط طبيعي اي كه آنجا را احاطه  كرده است. شكل مخروطي ساده و سقف آن در ذهن بازديد كنندگان mandarage به عنوان سمبل گل شهر Nags باقي مي ماند. رستوران، سالن چند منظوره، سالن نمايشگاه و ديگر امكانات رفاهي در اطراف راهرويي  كه با حوض داخل حياط احاطه شده، طراحي گرديده و اين حوض داراي آب كم عمقي مي باشد.

مجتمع فرودگاه بين المللي كوالالامپور: دولت مالزي براي مرتفع كردن مشكل ترافيك هوايي تا سال 2020 خود را موظف به ساخت يك فرودگاه مركزي بين المللي استاندارد نموده است. دولت براي دستيابي به اين منظور و طراحي يك مجتمع فرودگاهي بايد از اصول زير پيروي كند:

لازمه ساخت فرودگاه بين المللي كوالالامپور فراهم كردن سطح بالايي از خدمات براي مسافران حمل و نقل بار است. با استفاده از تكنولوژي پيشرفته، امكانات عالي اي در اين زمينه بايد ايجاد شود. اين دولت براي ساخت چنين فرودگاهي بايد روحيه زيبايي شناسي متفاوتي از هويت مانويايي ايجاد كند تا مسافران و توريستها علاقه بيشتري به انتخاب اين كشور براي سفر خود داشته باشند. ساختمان فرودگاه بايد طوري ساخته شود كه براي تغييرات آينده قابل انعطاف و بازسازي طبق تئوري متابوليسم باشد.

فراهم كردن سيستم هاي مستعد محيطي براي دستيابي به فرودگاهي با جنگلهاي مصنوعي فراهم كردن فضاهاي فراوان براي رفاه، خدمات رساني به مسافران و ايجاد مغازه هاي خرده فروشي براي افزايش اعتماد و رفاه مسافران و افزايش اطمينان به عمليات تجاري انجام گرفته  در مجتمع فرودگاه.

دوره ساخت و ساز بنا را كوته نمايد.

بر اساس تجزيه و تحليل سه بعدي ساختار، ديوارهاي بدون ستون در اين فرودگاه بايد تعبيه شود، و با اين كار حداكثر استفاده را از فضاي موجود مي توان انجام داد. فضاهاي نورگير در بالاي ورودي لابي و شكافهاي مابين ضلع هاي شمالي و جنوبي در نتيجه تغيير شكل بيضي آن به وجود آورده است. براي تراس رستوران يك چادر بزرگ قابل حمل فراهم شده، بنابراين، مناظر بيروني، بادهاي طبيعي، نور و سايه كافي به طور كامل به ساختمان مي رسد.

تحقیق درباره مروري بر ASP.NET

در اين فصل، ابتدا به ابزارهاي قديمي ساخت صفحات وب خواهيم پرداخت و سپس امتيازات  ASP.NET را بر مي شماريم.

اشاره اي به ابزارهاي زير خواهيم داشت:

1-    زبان علامت دار آبر متن HTML

2-    واسط دروازه مشترک CGI

3-    واسطه برنامه نويسي کاربردي سرور اينترنت ISAPI

4-    صفحات سرور فعال ASP

گرچه اين ابزارها براي نوشتن برنامه هاي تحت وب قابل قبول هستند، ولي  ASP.NET قابليت هايي دارد که ساخت صفحات وب پويا را اسان مي سازد.

اولين ابزار ساخت صفحات وب، HTML بود. در اين زبان در طي زمان تغييرات زيادي ايجاد شده است. اين زبان يک زبان علامت دار است، يعني شيوه ارائه متن و گرافيک را توصيف مي کند. چون هنوز هم از اين زبان استفاده مي شود و آشنايي با آن براي طراحان صفحات وب يک الزام است، آن را در فصل بعد به طور مختصر بحث خواهيم کرد.

HTML براي صفحاتي با محتويات ايستا که به ندرتتغير مي کنند و براي هر بيننده سفارشي نمي شوند، بسيار مناسب است دراوايل دهه 1990 استفاده اشتراکي از اسناد دشوار بود، به طوري که قالب اسناد ايجاد شده در واژه پردازهاي مختلف، با هم سازگار نبودند. اسنادي که در يک برنامه ايجاد مي شدند، توسط کاربران برنامه هاي ديگر قابل استفاده نبودند. البته ، کد اسکي تواند با صرف هزينه اي محتويات واقعي را از سيستمي به سيستم ديگر حمل کند.

HTML اين امکان را فراهم کرد که کاربران بتوانند  اسناد ايجاد شده در واژه پردازهاي مختلف و حتي در کامپيوتر هاي متفاوت را ببينند. اين کاربران ممکن است در راه دور واقع باشند. امروزه يکي از کاربردهاي متداول HTML انتشار اسناد در اينترنت يااينترانت محلي است تا کاربران مختلف از آن ها استفاده کنند.

HTML از قرارداد HTML استفاده مي کند. امتياز اين قرارداد اين است که به پهناي باند اندکي نياز دارد. امروزه مي توان با مودم کابلي سريع در وب کارکرد، اما سالها بود کهاز مودم 28.8 يا 56KBPS استفاده مي شده است. گرچه امروز از پهناي باند بشتري استفاده مي شود ولي با مودم هاي سرعت پايين نيز مي توان به اسناد HTML دست يافت.

ساخت صفحات پويا

همانطور که گفته شد HTML براي ساخت صفحات ايستا بسيار مناسب است. صفحات ايستا آن هايي هستند که براي هر بيننده (کاربر) سفارشي نمي شوند. به تدريج مشخص شده که HTTP مي تواند براي محتويات پويا به کار رود. منظور از محتويات پويا آيکن هاي متحرک نيست که در اغلب صفحات وب ديده مي شوند.بلکه محتويات پويا براي هر بيننده در هر بار ديدن صفحه، سفارشي مي شود محتويات ارتباط دو طرفه را ممکن مي سازد. با استفاده از فرمهايي که در صفحات وب وجود دارد. کاربر مي تواند محتوات سفارشي را درخواست کند. دقت داشته باشيد که استفاده از فرمهايي که در صفحات وب وجود دارد کاربر ميتواند محتويات سفارشي را درخواست کند. دقت داشته باشيد که استفاده اززبان هاي اسکريپتي مثل JAVA Script  و VBScript براي ساخت صفحات کاملا پويا وب کافي نيستند.

توجه به صفحات پويا منجر به ابزارهاي ديگري براي ساخت صفحات وب شده است به طور که قراردادن اسناد HTML در يک پوشه از کامپيوتر و خواندن آن کافي نبود. روش هاي مختلفي براي ارائه محتويات پويا وجود دارد. در ادامه تکنيک هاي مختلف را براي ايجادمحتويات پويا بحث مي کنيم. هر تکنيک مزايا و معايب خاص خودش را دارد.

واسط دروازه مشترک CGI

راه حل اوليه براي ارائه محتويات پوياي وب مشخصات CGI بود. برنامه هاي CGI برنامه هايي اجرايي هستند که مي توانند در سرور وب اجرا شوند و براي ايجاد محتويات پويا به کار مي روند. برنامه هاي CGI به زبان هايي مثل C,PERL,C++ نوشته مي شوند.

مزاياي CGI برنامه CGI تقريبا هر کاري را که در ذهن شما خطور مي کند، انجام مي دهد با استفاده ازبرنامه CGI مي توان به بانک اطلاعاتي دست يافت. فايل ها را خواند با رجيستري کارکرد و غيره.

کساني که تجربه برنامه نويسي دارند و تا حدي با HTML آشنا هستند، به راحتي مي توانند برنامه هاي CGI رابنويسند.

معايب CGI وقت برنامه CGIارجا شد و خاتمه يافت مي توان آن را همانند برنامه هاي ديگر اصلاح يا حذف کرد.  اما، اين مسئله عيب عمده CGI است. وقتي برنامه CGI اجرا مي گردد، به حافظه بار مي شود و پس از پايان اجرا از حافظه حذف مي شود. ايجادو تخريب فرآيندها مستلزم سربارهايي است. ايجاد فرايند در مقايسه باخواندن يک فايل HTML بسيار پيچيده است. ايجاد و تخريب فرآيند در هر برنامه CGI استفاده کنند. 100 نمونه از آن برنامه در حافظه وجود خواهد داشت. به اين ترتيب منابع سرور وب  سريعا مصرف مي شود و مسئله هاي مقياس پذيري به وجود مي آيد. اين مسئله ها در وب سايتهاي بزرگ وتجارت الکترونيک جدي تر مي شوند.

واسطه برنامه نويسي سرور اينترنت ISAPI

براي حل مسئله هاي مقياس پذيري و کارايي در CGI راه حل ISAPI توسط شرکت ميکروسافت ارائه شد. ISAPI به جاي استفاده از فايلهاي اجرايي از کتابخانه پيوند پويا استفاده مي کند. استفاده از DLL به جاي فايل هاي اجرايي امتيازات کارايي و مقياس پذيري ويژه اي دارد.

DLL هاي ISAPI دو نوع اند: بسط هاي ISAPI و فيلتر هاي ISAPI بسط هاي ISAPI در URL صفحه وب ذکر مي شوند و ممکن است داراي پارامتر باشند تا وظايف مختلفي را انجام دهند. بسط هاي ISAPI  معمولا براي پردازش درخواست هاي مشتريان وتوليد خروجي به صورت HTML به کار مي روند و عملکرد آنهاخيلي شبيه به CGI است.

فيلترهاي ISAPI عملي را انجام مي دهند که توسط برنامه هاي CGI انجام نمي شود فيلترهاي ISAPI صريحا فراخواني نمي شوند بلکه سرور آنها را در اثر وقوع رويدادي فراخواني مي کند.

مزاياي ISAPI: روش ISAPI بسياري از ضعف هاي برنامه هاي CGI را برطرف مي کند. برخلاف برنامه هاي CGI که در هر درخواست ايجاد وتخريب مي شوند کد بسط ISAPI در طول عمر سرور فقط يک دفعه بار مي شود برنامه هاي کاربردي ISAPI در فضاي فرآيند IIS اجرا مي شوند و به اين ترتيب بسط ISAPI ارتباط بهتري با IIS دارد. در نسخه هاي جديد IISسرپرست سيستم بر فضاي حافظه اي که در اختيار برنامه است کنترل بيشتري دارد. برنامه هاي کاربردي جديد ياتوزيعي، در فرآيندي جدا از خود سرور IIS اجرا مي شوند.اجرا شدن در فضاي فرايند فعلي و ماندن در حافظه از نظر کارايي و قابليت مقياس پذير زيادي دارد.

برنامه کاربردي ISAPI همانند CGI مي تواند با ارسال پارامترهايي به URL وظيفه هاي گوناگوني را انجام دهد، اما شيوه ارسال پارامتره کمي متفاوت است.

معايب ISAPIمشکلات ISAPI به ايجاد آن مربوط مي شود ايجاد کننده ISAPI علاوه بر HTML حداقل بايد با C++ و MFC آشنا باشد. ممکن است افرادي با MFC و افراد ديگري با1 آشنا باشند ولي جمع کردن ان ها در ايجاد ISAPI کافي نيست. ايجاد کنندگان MFC بيشتر در مورد برنامه هاي کاربردي ويندوز کار مي کنند که نياز به آگاهي از HTML  ندارند.

مشکل ديگر توليد برنامه هاي کاربردي ISAPI پس از يافتن پرسنل مناسب، هنگام تست DLL رخ مي دهد. ذکر کردن DLL ها در URL  مشکلات خاص خودش رادارد. علاوه بر مسئله جايگزيني DLL مربوط به ISAPI در سرور در اشکال زدايي DLL نيز مشکلاتي به وجود مي آيد. به خصوص برنامه نويسان MFC و به طور کلي برنامه نويسان ويرژوال C++ غير ممکن نيست، ولي ساده هم نيست.

صفحات سرور فعال ASP

علت بررسي فناوري هاي قبل از ASP.NET به جزئيات پياده سازه  ASP.NET و فناوري قبل از آن يعني ASP  بستگي دارد. درک ASP مستلزم درک ISAPI و درک  ASP.NET مستلزم درک ASP است.

وقتي ISS2.0 به عنوان بخشي از ويندوز NT4 مطرح شد ميکروسافت، فناوري جديدي را به نام DENALI ارائه داد.اين فناوري در دوره فعال بودن شرکت ميکروسافت ايجاد شد و به همين دليل نام آن صفحات سرور فعال ASP انتخاب گرديد. چندين نسخه از ASP عرضه شد مثل ASP2.IIS4 در ويندوز NT,ASP3,IIS5 در ويندوز 2000.

ASP نوع متفاوتي از محيط توسعه است. اولا يک محيط اسکريپتي است. صفحه را به راحتي ويرايش مي کنيد ان را در پوشه مناسبي قرار مي دهيد و مجوزها مناسبي به آنها اختصاص مي دهيد. اين صفحات توسط مرورگر فراخواني مي شوند. ثانيا کد ASP مي تواند با HTML ترکيب شود.

کد ASP  معمولا در ويژوال بيسيک نسخه اسکريپتي نوشته مي شود ولي از JSCRIPT  نيز مي توان استفاده کرد.

مزاياي ASP: فناوري ASP به سرعت مورد توجه قرار گرفت. زيرا کار دشوار ساخت صحافت پويا را به راحتي انجام داد. ايجاد برنامه هاي کارردي CGI و ISAPI چندان دشوار نبود ولي  استفاده از ASP بسيار آسان است.

به طور پيش فرض ASP از VBSCRIPT استفاده مي کند. ميليون ها نفر با VBSCRIPT آشنايي دارند که از طريق ASP مي توانند وارد دنياي اينترنت شوند. به همين دليل ASP راه مناسبي براي ساخت صفحات وب است.

علاوه بر اين از طريق ADO امکان دستيابي آسان به بانک اطلاعاتي را فراهم مي سازد. براي ساخت محتويات پويا بايدآن محتويات رااز جايي دريافت کرد که ASO اين امکان را فراهم مي کند. توجه داشته باشيد که ADO يک واسط نرم افرازي است که مي تواند با سيستم هاي مديريت بانک اطلاعاتي مثل اکس و  SQL SERCVER ارتباط برقرار کند.

مدل برنامه نويسي ASP اجازه نوشتن کد واجرا را مي دهد و نيازي به دنبال کردن مراحل کامپايل و نصب نيست. همان طور که خواهيد ديد،  ASP.NET نيز از همين روش استفاده مي کند.

معايب ASPفناوري ASP قدرتمندي براي توليد برنامه هاي بزرگ وب است. وب سايتهايي مثل WWW.MICROSOFT.COM  و بسياري از سايت هاي بزرگ و کوچک ديگر با موفقيت از ASP استفاده کردند.

 اولين چيزي که در مورد  ASP مطرح است سربار ناشي از تفسير کد VBSCRIPT يا JSCRIPT در هر درخواست است.

در اغلب سايتهاي متوسط ASP بيشتر گلوگاه ها ناشي از دستيابي به بانک اطلاعاتي و به هنگام سازي آن است تا موتور اسکريپتي ASP نسخه هاي بعدي ASP در ارائه سرويس به صفحات کارآمدتر شدند.

ASP محيط برنامه نويسي قابل اعتماد قدرتمند و کاملا مقياس پذيري را براي بانک اطلاعاتي فراهم نمي کند. انواع در VBSCRIPT فاقد نوع هستند. وقتي مقداري درمتغيري قرار مي گيرد، نوع آن تعيين مي شود، ولي اين نوع دائمي نيست و قابل تغيير است. به اين ترتيب احتمال بروز خطا بيشتر مي شود.

مسئله ديگر توانايي ترکيب HTML و اسکريپت است. به اين ترتيب کدهاي اسکريپت در داخل HTML پراکنده مي شود. چون با هر اجراي اسکريپت بايد تعويض بستر صورت گيرد، کارايي آسيب مي بيند.

 ASP.NET

وقتي ASP3 به همراه ويندوز 2000 ارائه شد روشن شد که اينده توليد نرم افزار به آينده وب گره خورد است. پس از ان شرکت ميکروسافت نسخه جديد ASP را به نام  ASP.NET ارائه کرد که سهولت کد نويسي ASP را دارد به طوري که برنامه رامي نويسيد در پوشه اي قرار مي دهيد، امتياز دستيابي براي آن تعيين مي کنيد و به راحتي قابل اجرا است.  ASP.NET نوآوري هايي دارد که منجر به تفکيک هسته برنامه کاربردي از نمايش آن مي شود.

 ASP.NET ويژگي هاي جديد به ASP اضافه نمود و قابليت هاي آن را افزايش داد  ASP.NET فقط بهبود تدريجي ASP نيست بلکه يک محصول کاملا جديد است ويژگي هاي  ASP.NET عبارتند از:

محيط کاري NETمحيط کاري NET معماريي است که ساخت برنامه هاي کاربردي وب و سنتي را اسانتر مي سازد. در ادامه به شرح اين محيط کاري مي پردازيم.

زبان مشترک زمان اجرا CLR زبان مشترک زمان اجرا، مجموعه اي از سرويس ها را براي تمام زبانهاي  ASP.NET فراهم مي سازد. به عبارت ديگر مجموعه اي از انواع مشترک را براي بسياري از زبان ها تهيه مي کند.

زبانهاي کامپايلري  ASP.NET با استفاده از زبانهاي کامپايلري کارايي پيشرفته اي را ارائه مي کند. زبان هاي کامپايلري به برنامه نويس اجاه مي دهند تا صحت برنامه را از نظر نحوي بررسي کند. ASP چنين امکاني را فراهم نمي کند لذا ساده ترين خطاي نحوي نيز تا اولين اجرا مشخص نمي شوند.

زبان هاي جديد ويژوال بيسيک نت نسخه کاملا جديدياز ويژوال بيسيک است که نحو آن زيباتر مي باشد. C# که C  شارپ تلفظ مي شود. زبان جديدي از که مشابه با C++ و فاقد ويژگي هاي ناآمن C++ است.

ويژوال استوديونت ويژوال استوديو نت محيط توسعه جديدي است که در آن برنامه ها را به سرعت مي توان اجرا کرد.

مولفه هاي جديد  محيط کاري NET از انواع جديدي ازمولفه ها پشتيباني مي کند که در ASP وجود نداشته اند.

فرم هاي وب   ابزارهاي مناسبي براي ايجاد صفحات پويا هستند که از طريق آنها مي توان ويودي هاي کاربر را دريافت کرد.

سرويس هاي XML وب  با استفاده از سرويس هاي XML وب مي توان خدماتي ايجاد کرد و سپس  آنها را با استفاده از قراردادهاي استاندارد صنعت مهيا نمود.

ASO.NET فناوري ADO در محيط کاري NET فناوري جديدي است که موجب مي شود برنامه هاي کارردي  ASP.NET به راحتي به اطلاعات موجوددر بانک اطلاعاتي رابطه اي يا قالب هاي ديگري مثل XML دستيابي داشته باشد.

تاريخچه مختصري از ساخت صفحات وب، بايد اشتياق مطالعه  ASP.NET را در شما فراهم کرده باشد. يادگيري يک زبان برنامه سازي يا محيط توسعه برنامه خيلي شبيه به يادگيري زبان طبيعي است.

محيط کاري NET

نقطه شروع براي تحليل محيط کاري  NET درک اين نکته است که NET شامل فناوري هاي مختلف است، از جمله:

- زبان هاي NET  NETC# و ويژوال بيسيک نت زبانهاي متداولي اند که براي توليد برنامه هاي کاربردي  ASP.NET به کار مي روند. ويژوال بيسيک نسخه پيشرفته ويژوال بيسيک است و C# NET شبيه به C++ است.

کتابخانه کلاس NET هزاران قطعه از قابليتهاي ازپيش تعيين شده اند که مي توان در برنامه هاي کاربردي به کار گرفت. اين قطعات گاهي در مجموعه اي از فناوري ها مثل ADO.NET و فرم هاي ويندوزنهفته اند. توجه کيند که محيط کاري NET بيش از 3400 کلاس دارد.

بعضي از بخشهاي کتابخانه کلاسها هيچ وقت در طراحي صفحات وب مورد استفاده قرار نمي گيرند. بخشهاي ديگرمستقيما براي ساخت صفحات وب به کار مي آيند مثل ايجاد سرويس هاي وب و واسط کاربر براي فرمها.  بعضي ديگر از بخشهاي کتابخانه کلاس ها براي برنامه نويسي هاي مختلفي به کار مي روند و مخصوص وب يا ويندوز نيستند. اين ها کلاس هاي پايه اي هستند که براي تعريف متغير ورودي- خروجي دستيابي به داده ها اطلاعات XML و غيره به کار مي روند.

زبان مشترک زمان اجرا موتور زمان اجراي NET است که تمام برنامه هاي NET را اجرا مي کند و خدمات نويني مثل مديريت حافظه خودکار، امنيت، بهينه سازي و جمع آوري زباله ها (محلهايي از حافظه که نمي توان به آنها مراجعه کرد) را انجام مي دهد.

 ASP.NET يک محيط خدماتي است که در آن مي توان برنامه هاي کاربردي وب و سرويس هاي وب را به هر يک از زبانهاي NET نوشت، به طوري که از ويژگيهاي کتابخانه کلاس NET نيز استفاده مي شود.

براي پي بردن به ويژگي هاي  ASP.NET بررسي محدوديت هاي ASP مفيد واقع مي شود. به عبارت ديگر قبل از درک راه حل NET لازم است با مشکلاتي آشنا شويد که برنامه نويسان ASP با آن مواجه اند:

محدوديت هاي اسکريپت برنامه هاي ASP بر اساس VBSCRIPT نوشته مي شوند که محدوديت هاي خاصي دارد. براي برطرف کردن اين محدوديت ها برنامه نويسان مجبور مي شوند از موله هاي ديگر استفاده کنند که منجر به پيچيدگي بيشتري مي شود. در  ASP.NET صفحات در زبانهاي نوين NET طراحي مي شوند نه با استفاده از اسکريپتها.

مشکلات پيکر بندي وب سايت با توجه به ماهيت عملکرد COM و ASP به راحتي نمي توان مولفه هايمورد استفاده در وب سايت را به هنگام سازي کرد. اغلب لازم است سرور متوقف و دوباره راه اندازي شود که اين کار در سرور خوب عملي نيست. در  ASP.NET امکاناتي وجود دارد که وب سايتها را به طور پويا مي توان به هنگام سازي و دوباره پيکر بندي کرد.

فقدان ساختار برنامه کاربردي  کد  ASP مستقيما در زبان HTML قرارداده مي شود اين موضوع، براي زبانهاي شي گري نوين پسنديده نيست، زيرا براي استفاده مجدد از آن کدها نياز به تغييرات زيادي در آنهاست.

محدوديت هاي حالت يکي از قوي ترين ويژگي هاي ASP قابليت هاي حالت تماس مجتمع است. اما در مواردي که وب سايت توسط چند ميزبان اداره مي شود. از اين قبيل استفاده نمي شود.

به عنوان مثال، يک مشتري ممکن است به سرور B دستيابي داشته باشد. در حالي که اطلاعات تماس آن در سرورA  موجود بود و اکنون از بين رفته است.  ASP.NET براي جلويگري از اين مسئله اطلاعات حالت را در يک مخزن مرکزي مثل يک فرايند يا بانک اطلاعاتي ذخيره مي کند که تمام سرورها مي توانند به آن دستيابي داشته باشند.

- ويژوال استوديونت   ويراستاري است که محيط قدرتمندي را براي ايجاد برنامههاي کاربردي پيشرفته فراهم مي سازد. بعضي از ويژگي هاي آن عبارت اند از:

تشخيص خطاي خودکار: هنگام تايپ برنامه، اشکالات نحوي برنامه را پيدا کرده گزارش مي کند. به اين ترتيب، در وقت برنامه نويسي صرفه جويي مي شود. براي گزارش خطا زير واژه هايي که ممکن است توليد خطا کنند خط مي کشد.

ابزارهاي اشکال زدايي اين ابزارها موجب رديابي اجراي برنامه و مشاهده محتويات متغيرها مي شوند.

طراحي صفحه با استفاده از طراح فرم وب که در ويژوال استوديونت فراهم است مي توان صفحات جذابي را به سادگي طراحي کرد.

کمک رساني خودکار هنگام کد نويسي ليتسي از متدها، خواص و رويدادهاي اشيا را به همراه پارامترهاي مورد نياز مدها نمايش مي دهد که اين کار منجر به کاهش ميزان خطاي نحوي و تسريع در برنامه نويسي مي شود.

مشخصات زبان مشترک CLS استانداردها و خواسته هايي را مشخص مي کند که به شرکت هاي ديگر اجازه طراحي و نوشتن زبانهايي را مي دهد که بتوانند تحت CLS اجرا شوند. به عبارت ديگر مجموعه اي از قوانين و مقررات است که موجب مي شود زبانها خواص مشترک را داراباشند.

سرويس هاي +COMCOM  نقشه استانداردي را براي چگونگي قراردادن علميات اشيا در حافظه ارائه مي کند. COM+ نسخه پيشرفته COM است که ويژگي هاي جديدي را به کتابخانه COM اضافه کرد. مرز بين اين مولفه ها روشن نيست، به عبارت ديگر نمي توان آنها را به طور کامل هم تفکيک کرد. به عنوان مثال از يک طرف  ASP.NET به بخشي از کتابخانه کلاس NET گفته مي شود که براي طراحي فرم هاي وب به کار مي رود. از طرف ديگر  ASP.NET به کل برنامه هاي کاربردي و ب گفته مي شود که با زبانهاي NET ساخته مي شوند و شامل مسائله ويراستاري و زبانهاي NET و بسياري از قطعات کتابخانه کلاس ها است که مخصوص وب نمي باشند. در اين کتاب منظور ما از  ASP.NET شامل مفاهيم پايه NET زبان VB.NET و موضعاتي است که برنامه نويسان NET از آن بهره مي برند مثل برنامه نويسي براساس مولفه ها و ADO.NET براي دستيابي به داده ها. معماري محيط کاري NET در شکل HTML-HTML و کتابخانه کلاس NET و زبان مشترک زمان اجرا که دو بخش عمده محيط کاري NET هستند.

کلاس و شي

شما که اين کتاب را براي برنامه نويسي تحت وب انتخاب کرديد، حتما با مفهوم برنامه نويسي  شي گرا اشنايي داريد. اگر با اين مفهوم آشنا نيستيد، شرح مختصري که در اين جا در مورد کلاس و شي ارائه مي شود به شما کمک مي کند تا با مفهوم شي گرايي آشنا شويد.

محيط  ASP.NET متشکل از 3400 کلاس است. کلاس براي مدل سازي اشيا به کار مي رود. اگر دانجشو رايک شي فرض کنيم، مي توانيم کلاسي براي مدل سازي آن بسازيم. اگر توپ را يک شي در نظر بگيريم، مي توانيم کلاسي راي مدل سازي آن بسازيم.

هر شيئي که آن را به وسيله کلاس مدل سازي مي کنيد، داراي تعدادي صفت رفتار است. هر صفت يک مقدار است و هر رفتار يک عمل را انجام مي دهد. صفت را در اصطلاح کلاس ها خاصيت و رفتار را متد گويند. پس هر کلاس داراي تعادي خاصت و متد مي باشد. به عنوان مثال اگر اعداد صحيح را به عنوان يک کلاس در نظر بگيريم، مقدار عدد صحيح يک خاصيت است و اعمالي که مي توان بر روي آن انجام داد، مثل جمع، تفريق و ضرب متدهاي آن هستند.

بعضي از کلاسها مي توانند داراي رويداد باشند. هر رويداد بيانگر وقوع عملي است. برنامه  ASP.NET در اثر وقوع رويداد کاري را انجام مي دهد. شما که با ويژوال بيسيک نت آشنايي داريد، مي توانيد که هر برنامه داراي فرمي است که عناصر برنامه ويژوال بيسيک نت بر روي آن قرار مي گيرند. کليک کردن بر روي فرم يک رويداد محسوب مي شود. تغيير محتويات يک عنصر از فرم يک رويداد محسوب مي گردد.

اکنون که با مفهوم کلاس آشنا شديد، به مفهوم شي مي پردازيم. هر نمونه از از شي را يک کلاس گويند. بنابر اين از يک کلاس مي توان چندين شي را ايجاد کرد. همانطور که از يک نقطه ساختمان مي توان چندين ساختمان درست کرد، از يک کلاس مي توان چند نمونه درست کرد که هر نمونه را يک شي گويند. نمونه اي از کلاس و شي به صورت زير است:

در اين مثال کلاسي به نام MYCLASS ايجاد مي شود که اعضاي آن تعريف نشده اند. سپس يک شي به نام OB از نوع کلاس MYCLASS تعريف گرديد. تمام خواص، متدها و رويدادهايي که در کلاس تعريف شده اند، در شي نيز وجود دارند، زيرا شي دقيقا نمونه اي از کلاس است.

طبقه بندي کلاسها

همانطور که گفته شد محيطکاري  ASP.NET بيش از 3400 کلاس دارد. براي سازمان دهي اين کلاس ها و سهولت دستيابي به آنها به دست هاي مختلفي تقسيم مي شوند و در هر دسته کلاس هاي مرتبط به هم قرار مي گيرند. در  ASP.NET براي دسته بندي کلاس ها از فضاي نام استفاده مي شود. فضاي نام يک روش منطقي براي دسته بندي کلاس ها است. به عنوان مثال کلاس هاي مربوط به ورودي- خروجي فايل، در فضاي نام SYSTEM.IO قرار مي گيرند.

هر قطعه از برنامه در داخل يک کلاس و هر کلاس داخل يک فضاي نام قرار دارد. فضاي نام ابزار قدرتمندي براي برنامه نويسان است زيرا به راحتي مي توان به کلاس هاي مورد نظر دست يافت. اغلب اگر بدانيد کلاسي در کدام فضاي نام قرار دارد، به راحتي مي توانيد از آن استفاده کنيد.

فضاي نام ريشه : SYSTEM

فضاي نام SYSTEM ريشه تمام فضاهاي نام در محيط کاري نت است. به همين دليل تمام کلاس هاي اصلي و کلي که در  ASP.NET مورد استفاده قرار مي گيرند در اين فضاي نام وجود دارند. اين فضاي نام شامل کلاسهاي اوليه مثل INTGER  و STRING نيز هست. چون فضاي نام ريشه است، لازم است بعضي از کلاس هاي اساسي موجود در آن را بطور مختصر بررسي کنيم.

اغلب اعمالي که در فضاي نام SYSTEM انجام مي شوند مربوط به انواع داده اوليه اند که در زبان برنامه نويسي ويژوال بيسيک نت با آن ها آشنايي داريد. اين ها عبارت اند از اعداد صحيح اعداد مميز شناور ساختارهاي تاريخ و زمان مقادير رشته اي بولي و نوع داده OBJECT که يک نوع کلي است. جدول داده شده است.

براي تعريف متغيرهايي از انواع متداول از دستور DIM استفاده مي شود. دستورات زير را ببينيد:

نوع داده OBJECT يک نوع کلي است و براي متغيري به کار مي رود که نوع ديگري براي آن تعريف  نشده باشد.

فضاهاي نام به صورت سلسله مراتبي اند که ريشه آن SYSTEM است. يعني هر فضاي نام    مي تواند در داخل خودش فضاهاي نام ديگري داشته باشد. جدول زير فضاهاي نامي را نشان مي دهد که مستقيما در فضاي نام SYSTEM قرار دارند. دقت داشته باشيد که هر يک از اين فضاهاي نام، فضاهاي نام ديگري دارند.

فضاي نام System.collections

اين فضاي نام، حاوث عملياتي براي دسته بندي اشيا و داده ها به صورت کلکسيون ها است. اين کلکسيون ها شامل ليست ها آرايه ها جدول هاي درهم سازي، ديکشنري ها، پشته ها، مقايسه کننده ها و صف ها است. کلاس هاي موجودرد فضاي نام system.collection بسيار مفيداند، ولي کاربردهاي فراوان ندارند. به عبارت ديگر افراد خاصي از انها استفاده مي کنند. اين کلاس ها در جدول قبل مشاهده مي شود.

فضاي نام system.web

اين فضاي نام ، شايد يکي از مهمترني فضاهاي نام در  ASP.NET باشد فضاي نام system.web  اغلب قابليتهاي ساخت صفحات وب را در  ASP.NET دارد. با کلاس هاي اين فضاي نام، بتدريج در فصل هاي بعد آشنا مي شويد.

يکي ازمهمترين فضاهاي نام در system.web فضاي نام system.web.ui است. اين فضاي نام تمام عمليات مربوط به ايجاد اداره کردن و نمايش عناصر و واسط کاربر را دارد.

کلاس system.web.UI.control کلاس پايه تمام اشياي ui است. متدها و خواصي دارد که بين تمام کنترل هاي سرور  ASP.NET مشترک است.

سرويس هاي وب نيز در فضاي نام system.web service قرار دارد. سرويس هاي وب، ويژگي جديد  ASP.NET است اين سرويس ها موجب مي شوند هر کسي در اينترنت به برنامه هاي کاربردي شما دسترسي داشته باشد، به طور يکه گويي در ماشين خودشان با برنامه شما کار مي کنند. به عنوان مثال شرکت ميکروساف مي تواند يک کپي از نرم افزار آفيس را در سرورهاي خود داشته باشد و هر وقت که کسي نياز به اجراي word دارد، مي تواند يک کپي از نرم افزار آفيس را در سرورهاي خود داشته باشد، و هر وقت که کسي نياز به اجراي word دارد، مي تواند به سرورهاي آن ها وصل شوند و آن را اجرا نمايند. در مورد سرويس هاي وب در فصل جداگانه اي بحث خواهد شد.

فضاي نام system.data

اين فضاي نام شامل اغلب اشياي مربوط به ado.net است. اشيايي مثل dataset و datareader که در فصل بانک هاي اطلاعاتي با آنها اشنا مي شويد در اين فضاي نام وجود دارند.

هر وقت بخواهيد با منابع داده هاي خارجي کار کنيد (مثل بانک اطلاعاتي ) به فاض نام system.data نياز داريد.

فضاي نام system.xml

اين فضاي نام متدهاي لازم را براي ايجاد تجزيه و جستجو در فايلهاي xml فراهم مي کند. Xml بخش بزرگي از  ASP.NET است و در فصل جداگانه اي بحث خواهد شد.

فايل هاي XML بانک هاي اطلاعاتي متني هستند. با استفاده از دستورالعمل هاي خاصي مي توان هر نوع داده اي را تعريف کرد.

چگونه از فضاي نام استفاده مي کنيم؟

وقتي در يک برنامه  ASP.NET بخواهيم از کلاسي استفاده کنيم بايد بدانيم اين کلاس در کدام فضاي نام قرا ردارد و سپسآن فضاي نام را به برنامهخود اضافه کنيم. براي اضافه کردن فضاي نام برنامه  ASP.NET از دستور IMPORTS به صورت زير استفاده مي شود:

دستورات زير را ببينيد:

دستور اول فضاي نام SYSTEM.DAT و دستور دوم فضاي نام  

SYSTEM.DATA.OLEdB  را با برنامه  ASP.NET تهيه مي شود، اعمال مي گردد و نياز همچنين استفاده از دستور IMPORTS براي وارد کردن آن به برنامه نيست.

انواع داده ها

در ويژوال بيسيک نت داده هاي مختلفي مورد استفاده قرار مي گيرند که در جدول مشاهده     مي شوند.

نام گذاري و تعريف متغيرها

براي نام گذاري متغيرها از حروف a  تا z ( کوچک و بزرگ ) و ارقام استفاده مي شود. Dim براي تعريف متغيرها استفاده مي گردد:

Dim sum As Integer

Dim s As String

براي مقدار اوليه دادن به متغيرها به صورت زير عمل مي شود :

Dim x As Integer = 10

Dim yourName As String = “Ali”

آرايه ها

آرايه مجموعه اي از عناصر همنوع است و در ويژوال بيسيک نت به صورت زير تعريف مي شود :

Dim x(9) As Integer

چون انديس آرايه ها از صفرشروع مي شود ، x يک آرايه 10 عنصري از 0 تا 9 است.

هنگام تعريف آرايه مي توان به آن مقدار اوليه داد. در اين صورت مي توان طول آرايه را ذکر نکرد :

Dim x0 As String = {“1”,”2”,”3”,”4”}

اين عمل براي آرايه هاي چند بعدي نيز انجام پذير است :

Dim myArray() As Integer = {{1,1},{2,2},{3,3},{4,4}}

انواع شمارشي

نوع شمارشي مجموعه اي از ثوابت مربوط به هم است. هر مقدار شمارشي معادل يک مقدار صحيح است.

اما در برنامه با نامش مراجعه مي شود:

Enum UserType

                                                                                                           Admin

                     Guest

           Invalid

End Enum

براي دستيابي به عناصر نوع شمارشي از نقطه استفاده مي شود:

Dim x As usertype=usertype.admin

عناصر نوع شمارشي از صفر شماره گذاري مي شوند اين شماره ها قابل تغيير هستند:

Enum Errorcode

                                                                                               Noresponse=166

Toobusy=167

Pass=0

End Enum

تبديل نوع

براي تبديل نوع در ويژوال بيسيک مي توان از تابع Ctype استفاده کرد. دستورات زير را در نظر بگيريد:

Dim count as integer

Dim countstring as string= “10”

Count= ctype(countstring. Integer)

 تابع ctype دو پارامتر دارد. پارامتر اول متغيري است که نوع آن بايد تغيير کند و پارامتر دوم نوع مقصد را مشخص مي کند. علاوه بر اين از واژه هاي کليدي val,str,clnt,cbool و غيره نيز مي توان استفاده کرد.

دستکاري انواع داده  به صورت شي

هر يک از انواع داد اوليه، يک شي است که داريا متدهاي متنوعي است. به همين دليل، ويژوال بيسيک نت با اعداد تاريخ و رشته ها به يک صورت رفتار مي کند. به عنوان مثال هر يک از انواع موجود در کتابخانه کلاس NET متدهاي به نام tostring دارد. حالت پيش فرض اين متد اين است که نام کلاس را بر مي گرداند. اما در متغيرهاي ساده اي مثل integer,singl اين متد مقدار رشته اي آن مقدار عددي را بر مي گرداند که بسيار جالب است. دستورات زير را ببينيد:

Dim st as string

Dim I as integer=100

St=i.ToString()

دستور اول يک متغير رشته اي به نام st و دستور دوم يک متغير صحيح به نام I را با مقدار 100 تعريف مي کند.

دستور سوم مقدار عددي I را به رشته تبديل کرده در st قرار مي دهد. بنابر اين مقدار 100 در st قرار مي گيرد.

شي رشته

در ويژوال بيسيک نت، رشته به صورت يک کلاس تعريف شده است که متدهاي سودمندي دارد.

فرم ها و کنترلهای وب

آن چه که در اين مقاله مي آموزيم:

1.      مفهوم فرم و کنترل هاي وب

2.      طراحي صفحه وب باويژوال استوديونت

3.      طراحي صفحه از طريق کد نويسي در ويراستارهاي معمولي

4.      اشنايي با کنترل هاي label, TextBox

5.      آشنايي با کنترل هاي دکمه اي

Button-                 image-

  -Imagebutton      -linkbutton

فرم هاي اساس کار صفحات وب در  ASP.NET مي باشند. با استفاده از فرم هاي مي توان ورودي هاي کاربر را دريافت و پردازش کرد و نتايج را در اختيار کاربر قرار دارد. در واقع فرم ها موجب پويايي صفحات وب مي شوند.

به عبارت ديگر فرم هاي وب فناوري  ASP.NET براي ايجاد صفحاتي است که قابل برنامه نويسي اند.

عناصر تشکيل دهنده وب

هر فرم وب از چندين کنترل تشکيل شده است. در واقع به اعضاي تشکيل دهنده فرم که براي ايجاد محاوره با بينندگان صفحات وب به کار مي روند، کنترل مي گويند. کنترل هاي تشکيل دهنده فرم هاي وب به دو دسته تقسيم مي شوند که به تدريج با آنها آشنا خواهيم شد:

- کنترل هاي سرور HTML اين کنترل ها را مي توان در سمت سرور دستکاري کرد. قبل از اين که فرم در اختيار مشتري قرار گيرد، موتور ASP آنها را به عناصر معادل HTML تبدل مي کند. اين کنترل ها در فضاي نام system.Web.UI.HtmlControls قرار دارند. اين کنترل ها براي کساني خوب است که قبلا با HTML آشنايي دارند يا مي خواهند صفحات ASP قديمي را به صفحات جديد  ASP.NET تبديل نمايند.

کنترل هاي سرور وب   اين کنترل ها به اسامي کنترل هاي وب يا کنترل هاي فرم وب  ASP.NET نيز خوانده مي شوند. اين ها کنترل هاي نسل جديد هستند که توسط شرکت ميکروسافت ايجاد شده اند. خواص و ويژگي هاي جالبي دارند.

براي بررسي و درک بهتر کنترل هاي وب آنها را به چند دسته تقسيم مي کنيم:

کنترل هاي پايه: اگر با ويژوال بيسيک نت کار کرده باشيد، با اين کنترل ها آشنايي داريد. اين کنترل ها و شرح خلاصه آنها را در جدول مشاهده مي کنيد.

کنترل هاي اعتبار سنجي و پيشرفته  کنترل هاي اعتبار سنجي براي بررسي اعتبار محتويات فرم به کار مي روند:

کنترل هاي پيشرفته اين کنترل ها براي نمايش تقويم يا ارائه تبليغات در فرم ها به کار مي روند که شرح خلاصه اي از آنها را در جدول مشاهده مي کنيد.

کنترل هاي داده اي  اين کنترل ها معمولا براي نمايش داده ها به کار مي آيند که شرح مختصري از آنها نيز در جدول آمده اند.

کلاسهاي کنترل هاي وب

کلاس کنترل هاي وب در فضاي نام system.web.ui.webcontrols قرار دارند. سلسله مراتب اين کلاس ها در شکل آمده اند. توجه داشته باشيد که در سراسر اين کتاب با تمام اين کنترل ها آشنا خواهيد شد. اما در اين فصل به بعضي از کنترل هاي ساده و مفاهيم اساسي طراحي صفحات وب خواهيم پرداخت.

کلاس پايه webcontrol

تمام کنترل هاي وب از کلاس پايه webcontrol  به ارث برده مي شوند. اين کلاس خواصي دارد که اغلب کنترل هاي وب آنها را دارا مي باشند. به عنوان مثال هر يک از کنترلهاي label و textbox خاصيتي به نام backcolor دارند که رنگ پس زمينه آنها را تعيين مي کند. براي جلوگيري از تکرارمطلب اين خواص مشترک را مورد بررسي قرار مي دهيم.

بانک هاي اطلاعاتي

يکي از مهمترين بخش هر برنامه کاربردي از جمله برنامه کاربردي وب، بانک اطلاعاتي آن است که با چگونگي ذخيره و بازيابي داده ها سروکار دارد. در اين فصل ضمن تشريح مفهوم بانک هاي اطلاعاتي بهشيوه پردازش آن در ASP.NET  مي پردازيم.

در اين فصل با موضوعات زير اشنا خواهيم شد:

§     سيستم مديريت بانک اطلاعاتي

§     بانک اطلاعاتي اکسس

§     دستورالعمل هاي SQL براي تقاضا از بانک اطلاعاتي

§     نوشتن اطلاعات در جدول هاي بانک اطلاعاتي

§     استفاده از کنترل جدول براي صفحه بندي

سيستم هاي مديريت بانک اطلاعاتي

بانک اطلاعاتي از نظر فيزيکي فايل هايي هستند که در سيستم هاي کامپيوتري براي ذخيره و بازيابي داده ها به کار مي روند. برنامه هاي کاربردي مستقيما نمي توانند اين فايل ها را دستکاري کنند، بلکه براي پردازش اين فايل ها فرمان هايي را به سيستم هاي مديريت بانک اطلاعاتي DBMS صادر و پاسخ را دريافت مي کنند. نمونه هايي از سيستم هاي مديريت بانک اطلاعاتي ACCESS  و SQL Server هستند. سيستم هاي مديريت بانک اطلاعاتي برنامه نويس را از کارهاي دشوار و خسته کنده اي که در پردازش بانک اطلاعاتي متداول است، رها مي سازند. بنابر اين، براي کارکردن با بانک اطلاعاتي در درجه اول بايد سيستم مديريت بانک اطلاعاتي را تعيين کرد. اکسس يک سيستم مديريت بانک اطلاعاتي سادهاست که در دسترس همه قرار دارد و کارکردن با آن بسيار آسان مي باشد. به همين دليل در اين فصل از آن به عنوان مثال استفاده خواهيم کرد.

مفهوم بانک اطلاعاتي رابطه اي

بانک هاي اطلاعاتي بهسه شکل قابل استفاده اند:

1-    بانک اطلاعاتي شبکه اي

2-    بانک اطلاعاتي سلسله مراتبي

3-    بانک اطلاعاتي رابطه اي

تقريبا تمام بانک هاي اطلاعاتي نوين، از مدل رابطه اي استفاده مي کنند و در نتيجه بانک اطلاعاتي رابطه اي ناميده مي شوند. مهمترين عنصر هر بانک اطلاعاتي رابطه اي جدول است. ستون هاي هر جدول را فيلد و سطرهاي هر جدول رارکورد گويند. به عنوان مثال اگر جدولي از دانشجويان يک کلاس تشکيل دهيم، مشخصات هر دانشجو که يک سطر از جدول را اشغال مي کند، يک رکورد و  هر يک از مشخصات دانشجو مثل نام، نام خانوادگي که يک ستون از جدول از اشغال مي کند، يک فيلد ناميده مي شود.

منابع:

1- ASP.NET، تاليف مهندس عين الله جعفر نژاد قمي

2-  www.olomrayaneh.net

در زير به ذکر مثالي از asp مي پردازيم:

<%@ Page Debug ="True" %>

<%@ Import Namespace="System.Data.Oledb" %>

<Script Runat="Server">

Sub Page_Load()

  If Not IsPostBack Then

    Dim con As OleDbConnection

    Dim cmdSelect As OleDbCommand

    Dim dr As OleDbDataReader

    con = New OleDbConnection( "Provider = Microsoft.Jet.OLEDB.4.0;" & "Data Source = d:\inetpub\wwwroot\db\student.mdb" )

    con.Open()

    cmdSelect = New OleDbCommand( "Select picture , Name, Ave From stTable", con )

    dr = cmdSelect.ExecuteReader()

    rpt.DataSource = dr

    rpt.DataBind()

    dr.Close()

    con.Close()

  End If

End Sub

</Script>

<html>

<head><title>Test Page</title></head>

<body>

<form Runat="Server">

<asp:Repeater

  ID="rpt"

  Runat="Server">

 <HeaderTemplate>

  <table border = "2">

 </HeaderTemplate>

 <ItemTemplate>

 <tr>

 <td> <%# Container.DataItem( "Name" )%></td>

 <td> <%# Container.DataItem( "Ave" )%></td>

<td> <asp:Image

  ImageURL='<%# Container.DataItem( "Picture" ) %>'

  Runat="Server" /></td></tr>

  <p>

 </ItemTemplate>

<FooterTemplate>

</table>

</FooterTemplate>

</asp:Repeater>

</form>

</body>

</html>