تاریخچه کاغذ و طرز تهیه ی آن

انسان اولیه به تدریج که نیاز به تصویر کردن اشیاء، یادداشت کردن وقایع و ارسال پیام های کتبی را درک کرد، اهمیت و ضرورت شیئی که بتواند بر روی آن اثر به جا ماندنی را ثبت کند، دریافته بود و همواره در راه دستیابی به آن تلاش می‌کرد. کلمه کاغذ از واژه چینی کاکتز گرفته شد. ( نام فارسی آن را رخنده یا پرزه است)

تاریخچه

در بین النهرین از لوحه های گلی، در مصر (1838 ق.م) از پاپـیروس، در چین از حکاکی بر روی لوحه های چوبی و نمد با قلم مو و پارچه ابریشمی، این منظور را عملی می کردند. با توجه به اینکه صنعت، نمد مالی در خاور دور سنّت و متداول بود، فردی چینی به نام تسائی لون (105 میلادی) از قطعات کهنه و اضافی ابریشم، خمیر و بعد ورقه‌هایی به صورت نمد درست کرد و از آن به کمک قلم مو برای نقاشی و نوشتن استفاده کرد و بعد به جای ابریشم، چوب خیزران و درخت توت را بکار گرفت. در حقیقت باید او را اولین مخترع کاغذ در دنیا دانست.

سیر تحولی رشد

کارگران چینی که در سال 751 به دست ایرانیان اسیر شدند این فن را با استفاده از کتان و شاهدانه به مردم سمرقند آموختند و بعدها توسط مسلمانان در بغداد، دمشق و حتی مراکش و اسپانیا متداول شد. اولین کارخانه کاغذ سازی در سال 1154 در اسپانیا و اولین آسیاب تهیه پودر چوب در سال 1190 در فرانسه تأسیس شده بود.

در ایران فعالیت کاغذ سازی اولین بار با تأسیس کارخانه مقواسازی و با استفاده از کاغذهای باطله در سال 1313 شمسی در کرج شروع شد و حدود 15 سال است که با تأسیس دو کارخانه کاغذ سازی پارس در هفت تپه خوزستان و کارخانه چوب و کاغذ ایران (چوکا) در گیلان، به صورت یک تکنولوژی مدرن و پیشرفته درآمده است.

مواد اولیه تهیه کاغذ

مواد اولیه انواع کاغذ بطور کلی، مواد سلولزی است که از منابع مختلف تهیه می‌شوند:

• ساقه کتان، شاهدانه، پنبه که الیاف بلند (در حدود 1.2 تا 6 میلی متر) دارند.

• ساقة گیاهانی مانند گندم، جو (کاه)، نی، کنف و غیره.

• درختانی که برگ سوزنی دارند، مانند کاج (با الیاف بلند ) و یا برگ پهن، دارند مانند چنار (با الیاف کوتاه در حدود 0.5 تا 1.2 میلی متر)

• انواع کاغذ‌های باطله و یا خرده‌ها و قطعات مقوای کهنه

• الیاف تفاله نیشکر

برخلاف این تصور که تولید کاغذ اساسا یک فرآیند مکانیکی است، در این فرآیند، پدیده‌های شیمیایی نقش برجسته‌ای دارند. از تبدیل چوب به خمیر کاغذ گرفته تا تشکیل کاغذ، اصول شیمیایی دخالت آشکاری دارند. لیگنین زدایی از یک منبع گیاهی مناسب، معمولا چوب، یک فرآیند شیمیایی ناهمگن است که در دما و فشار زیاد انجام می‌شود.

دامنه شیمی کاغذ، وسیع و جالب است شامل مباحثی از قبیل شیمی کربوهیدراتها، رنگدانه‌ های معدنی، رزینهای آلی طبیعی و سنتزی و افزودنی‌ های پلیمری متعدد می ‌باشد. در فرآیند تشکیل نیز تا حد زیادی شیمی کلوئید و شیمی سطح دخالت دارد. نقش پلیمر، شیمی محیط زیست و شیمی تجزیه را نیز نباید فراموش کرد.

مراحل تهیه کاغذ

• تبدیل چوب به قطعات ریز:

با استفاده از ماشین پوست کنی، و دستگاه تولید تراشه و عبور تراشه‌ها از الک مخصوص صورت می‌ گیرد و قطعاتی به طول حداقل 4 و عرض 2 سانتی متر (در مورد چوب) به دست می‌آید.

• پختن چوب و تولید خمیر:

این عمل ممکن است از طریق مکانیکی یعنی، بدون استفاده از مواد شیمیایی و توسط بخار آب جوش، تحت فشار صورت گیرد که معمولاً برای تهیه کاغذهای ارزان و کاهی، مانند کاغذ روزنامه متداول است. در روش شیمیایی از هیدروکسید سدیم (در روش قلیایی)، سولفیت هیدروژن کلسیم، در محیط اسیدی (PH=2-3 ، روش بی سولفیت) و یا سولفیت سدیم (در روش سولفیت) همراه با کمی کربنات سدیم در دمای بالاتر از 100 درجه سانتیگراد و تحت فشار، استفاده می ‌شود. در این مرحله خمیر قهوه‌ای رنگی حاصل می ‌شود که از آن در تهیه مقوا، کارتن، و یا کاغذ‌های کاهی استفاده می‌ شود.

• شستشوی خمیر کاغذ:

شستشوی قلیایی، که با استفاده از محلول 3 درصد سود در دمای 45 تا 50 درجه سانتیگراد به مدت یک تا دو ساعت صورت می‌گیرد. این عمل برای جدا کردن لیگتین و کاهش رنگ خمیر انجام می ‌پذیرد.

برخلاف این تصور که تولید کاغذ اساسا یک فرآیند مکانیکی است، در این فرآیند، پدیده‌های شیمیایی نقش برجسته‌ای دارند. از تبدیل چوب به خمیر کاغذ گرفته تا تشکیل کاغذ، اصول شیمیایی دخالت آشکاری دارند.

• اعمال شیمیایی (رنگ زدایی) در دو مرحله صورت می‌گیرد:

تا دمای 25 تا 45 درجه سانتیگراد به مدت تقریبی PH=2کلر زنی  :که یک در یک ساعت صورت می‌گیرد. در این مرحله لیگتین باقیمانده در خمیر، به صورت محلول در می ‌آید که بسته به نوع مواد شیمیایی به کار رفته برای پخت، بین 3 تا 15 درصد ممکن است تغییر کند

رنگ زدایی: که توسط هیپوکلریت سدیم (به صورت محلول 3 درصد)، دی اکسید کلر، پراکسید هیدروژن، ازون، و غیره در PH=9-10. 

صورت می‌گیرد. تا اینکه لیگتین فقط اکسید شود و سلولز تحت تأثیر قرار نگیرد 

• خشک کردن خمیر کاغذ:

در این مرحله خمیر کاغذ را از دستگاه تمیز کننده و توری‌هایی که دارای سوراخهای 2 تا 3 میلیمتری‌اند، عبور می ‌دهند تا قسمت عمده آب خود را از دست بدهد. بعد آن را از پرسهای قوی عبور می‌دهند تا باقیمانده آب آن نیز خارج شود.

• پرس کردن، برش زدن و بسته بندی:

با عبور خمیر خشک شده از میان غلتک ‌های مخصوص، آن را به صورت صفحات کاغذ در آورده و توسط دستگاه برش آن را در اندازه‌ های مورد سفارش و نیاز بازار مصرف برش می ‌دهند و بسته بندی می ‌کنند.

.

 مراحل تهیه کاغذ

پوست کندن درخت:

 کار تهیه کاغذ با بریدن چوب شروع می شود پوست درخت باید پاک شود قبل از اینکه در تهیه کاغذ مورداستفاده قرار گیرد یک استوانه چرخشی گردان که اطراف درخت حرکت می کنند پوست درختان را می کند.

چیپس کردن:

بعدقبل ازاینکه به خمیر تبدیل شوندآن را به تکه های کوچک می برد یک چاقوی دوار با دور زدن تنه را به چیپس تبدیل می کند.

خمیر کردن :

 در مراحل تهیه خمیر سلولز و نیمه سلولز ها از لیگنین جدا می شودوچیز های دیگر مانند روغن و رزین آن جدا می شوند این مهمترین مرحله ساخت است زیرا باقیمانده الیاف برای ساختن محصولی که ما کاغذ می شناسیم کار می روددر اینجا دو مرحله اساسی تهیه خمیر وجود دارد.

الف )–خمیر سازی شیمیایی روش شیمیایی در تهیه کاغذ کرافت که نوعی کاغذ قهوه ای رنگ مخصوص بسته بندی است به کار می رود. درخمیر سازی شیمیایی الیاف سلولز صاف و یکد ست ایجاد می شود در تهیه خمیر کاغذ کرافت چیپس ها به وسیله هیدروکسیدسدیم و سولفیدسدیم برای تهیه خمیر قهوه ای رنگ محکم پخته می شوداین مرحله کاری پیشرفته برای جداسازی لیگنین و رزین از چوبهای نرم است که پس از عمل اوردن خمیری با ویژگیهای بسیاربالا است. چوبهای زاید به عنوان سوخت مورداستفا ده قرارمی گیردو بیشتر از 95% خمیرشیمیایی برای بازیافت مجددبدست می اید. مشکلی که وجودداردآزاد شدن سولفیدهیدروژن والکل گوگرددارخانواده سولفیدها است که در محیط ایجادبوی بد

مانند بوی تخم مرغ فاسد می کند. اگر چه استفاده از دستگاه های تصفیه گاز در آسیابها بوی بد را کاهش می دهد. مشکل دوم این است که الیاف سلولزی که در طول مراحل ساخت کاغذ کرافت ا ز دست می رود می تواند فیبرهای بستررا تشکیل دهدکه باعث مشکلات محیطی اطراف لوله های فاضلاب شود . در هر صورت روشهای فنی اصلاح و بهبود اکثر مشکلات را از بین برده است. رنگ تیره ناشی ازخمیربدست امده نیازمنداین است که بطور قابل توجه ای شسته وسفیدشودتا قابل استفاده شود.

 ب)- خمیر سازی مکانیکی در این مرحله پوست درخت کنده شده وتوسط دیسک فلزی دوار به خمیرتبدیل می شود این هم خوب است هم بد. درصد خمیر قابل استفاده بالا بوده اما کیفیت کاغذ بدست آمده پایین تر است 95 درصد چوب به خمیر تبدیل می شود در حالی که در خمیرکرافت این مقدار به 45 تا 50 درصد می رسد اما کیفیت کاغذ پایین تر است زیراخمیر سازی مکانیکی یک مرحله کاربرد فشرده انرژی است که مثل کرافت بازده نداردچون لیگنین ورزین درخت درخمیر موجود است ومراحل آسیاب کردن یا پودرکردن الیاف سلولز راپاره و خردکرده ودوام و استحکام خمیر را کاهش میدهد . در نتیجه خمیر دارای الیاف و شبکه ضعیف و ظرفیت لیگنین آن بالااست که باعث می شودوقتی درنورآفتاب نهاده می شودتیره به نظرآید.کاغذی که با این روش بدست می آیدبیشتردرطبع روزنامه ودفتر تلفن-و موارداستعمال مشابه که مرغوبیت بالای کاغذ، واقعا موردنیاز نیست به کارمی رود. استفاده از بخاردر خمیر سازی دریک تغییردر خمیر سازی مکا نیکی چیپس ها از قبل بخار زده می شوند این مرحله را هم چنین مرحله ترمودینامیکی خمیر سازی می نامند .

مرحله کم کردن مصرف انرژی به وسیله نرم کردن چیپس با بخار آب، بر آسیاب کردن ترجیح داردو بعد به مرحله بعدی می رود. در خمیرسازی شیمیایی - ترمو دینامیکی چیپس ها قبل از بخار دادن با سولفور آغشته می شود. این کاراجازه می دهدکه لیگنین و رزین از چوب خارج شودکه درنتیجه خمیری محکم و قوی به دست می آیدخمیری که با این روش بدست می آیدمی تواند در تولید کاغذهای روکش دار استفاده شود.

سفید گری:

 یکی از مهمترین مراحل شستن و سفید کردن است که برای پاک کردن و تصفیه خمیر بکار می رود .شستن لیگنین را جدا می کند زیرا لیگنین روی صافی الیاف را تاثیر دارد.گاز کلراین و دی اکساید کلراین برای شستشو ی خمیر بکار می رودو بیشترعملیات شستشوی مکانیکی بوسیله پر اکساید انجام می شود. گاز کلراین مقدار زیادی از بقایای لیگنین را بر طرف می کند تا دی اکساید کلراین، لیگنینی را که نمی توان از بین برد سفید کند.

ماشین کاغذ:

 ماشین کاغذ درگیر چهارمرحله است که با آماده سازی مواد خام شروع می شود الیاف چوب با آب ومواد معدنی مخلوط می شود مخلوطی که 99%آن آب است. در یک ماشین مدرن آب از پایین و بالا تخلیه می شود وقتی آب تخلیه می شود یک مرحله از کاغذ شکل گرفته است در قدم بعدی بخش پرس یا آبگیری است که در اینجا کاغذ بوسیله غلتکها و یک حصیر وسیع که از رشته های نایلون و پلی استر است فشرده و چلانده می شود و بیشتر آب کاغذ گرفته می شود. بعد از این قسمت 40% تا50% کاغذ هنوز از آب است .در قسمت سوم در بخش خشک کن بیشتر آب را از کاغذ می گیرندپس از بخش خشک کن 2 تا 6 در صد کاغذ از آب تشکیل شده است . در یک ماشین که دارای کیفیت بالا است یک دستگاه آهار زن روی کاغذ را پوشش میدهد. این دستگاه یک پوشش از اهار مانند نشاسته و مواد معدنی را روی کاغذ می کشد که کاغذ را محکمتر و صافتر و نرم تر می کند بعد از پوشش دادن کاغذ دوباره در بخش خشک کن خشک می شود وسرانجام روی رولهای بزرگ پیچیده می شود .

تیغه پوشش دهنده:

 برای پوشش دادن کاغذ یک تیغه پوششی نازک را پس از تکمیل کاغذ روی آن قرار می دهد سپس کاغذ سر خورده زیر تیغه دیگری می رود که این پوشش نازک را بر روی آن رسوب میدهد.این پوششهای مختلف کاغذ را برای استفاده در چاپ بسیار خوب می سازد.

غلتک ویژه برق انداختن:

 این مرحله کاغذ را جلا دار و خوش نما و صاف و نرم می کنداین غلتکها ی ماشین ازرولهای وسیعی ساخته شده که کاغذ را تحت فشار و گرمای زیاد قرار می دهد و پس از این غلتکها کاغذ به رولهای کوچک منتقل می شود.

تبدیل به ورقه شدن آخرین مرحله ساخت کاغذ است:

بعضی ازرولهای کاغذ به ورقه تبدیل می شودو بعضی هم جعبه و بسته برای مشتری است.مراحل طراحی شده از قرنها قبل بوده و فقط اصول فنی تولید اصلاح شده و بازده بیشتر شده است و قیمت ها رضایت بخش تر. چوب هنوز اساس و مایه کاغذو یک محصول قدیمی است.

چرخه نیتروژن و اهمیت آن

نیتروژن یک بخش اساسی در ساختمان همه موجودات زنده است. نیتروژن در پروتئین ها، واحدهای ساختاری و شیمیایی همه موجودات زنده ، و در مولکولهای DNA ، که دستورات راهنمای ضروری برای همه فعالیتهای زندگی را حمل می کنند ، یافت می شود.

هر چند نیتروژن 80 درصد اتمسفر را تشکیل می دهد ، حیوانات و گیاهان نمی توانند مستقیماَ از آن استفاده کنند . باکتریهای موجود در خاک در رابطه با چرخه مجدد نیتروژن از طریق تبدیل آن به شکلی که برای موجودات زنده دیگر قابل استفاده باشد ، نقش حیاتی بازی می کنند. هنگامی که گیاهان و حیوانات می میرند ، باقیمانده اجساد انها بوسیله موجودات ذره بینی موجود در خاک ، تجزیه می شود و ترکیبات نیتروژن درست می شود.

این ترکیبات همچنین توسط رعد و برق در هوا ایجاد می شوند . این ترکیبات به هنگام باران در آب حل شده ، و در خاک جذب می شوند . در درون خاک ، باکتریهای نیترات کننده این ترکیبات نیتروژنی را به نیترات تبدیل می کنند ، که توسط گیاهان ازطریق ریشه جذب می شوند . حیوانات با خوردن گیاهان نیتروژن به دست می آورند باکتریهای تجزیه کننده نیتروژن ، نیتروژن را مستقیماَ از هوا دریافت کرده و نیترات درست می کند . انها از ریشه نخود فرنگی ، لوبیا و گیاهان دیگر تغذیه می کنند باکتریهای تجزیه کننده نیترات این مراحل را بر عکس انجام می دهند . انها برای تامین انرژی از نیترات استفاده می کنند و نیتروژن را مجددا به هوا باز می گردانند.

غذیه نیتروژن: جنبه های کشاورزی و اکولوژیکی آن

از نظر کمیت، نیتروژن چهارمین عنصر در گیاهان و فراوان ترین عنصر معدنی است. براساس وزن خشک مواد گیاهی، گیاهان علفی حاوی یک تا چهار درصد نیتروژن اند که بیشتر آن به شکل پروتئین است.در عین حال، میزان نیتروژن قابل دسترس گیاه در خاک ممکن است توسط تعداد زیادی از عوامل محیطی مانند دما، اکسیژن، وضعیت رطوبتی و PH محدود شود. این عوامل بر فعالیت میکروارگانیسم های دخیل در نیتریفیکاسیون، آمونیفیکاسیون و تثبیت نیتروژن تاثیر می گذارند. به علاوه، سالانه مقدار زیادی نیتروژن در جریان برداشت گیاهان زراعی از خاک خارج می شود. بنابراین چندان تعجب آور نیست که می بینیم رشد گیاهان زراعی، اغلب توسط کمبود نیتروژن محدود می شود.

ترکیبات مس و کاربردهای آن

این مطلب شامل دو تحقیق است :

تحقیق شماره یک :

مس یکی از عناصر جدول تناوبی است که نشان آن Cu و عدد اتمی آن 29 می‌باشد.

پیدایش

مس معمولا" به شکل معدنی یافت می شود.کانیهایی مثل آزوریت ، مالاکیت و برنیت همانند سولفیدهایی از جمله کالکوپیریت ( CuFeS2) ،کوولین ( CuS)،کالکوزین ( Cu2S) یا اکسیدهایی مانند کوپریت (Cu2O) از منابع مس هستند.

خصوصیات قابل توجه

مس فلز نسبتا" قرمز رنگی است که از خاصیت هدایت الکتریکی و حرارتی بسیار بالایی برخوردار می باشد.( در بین فلزات خالص ، تنها خاصیت هدایت الکتریکی نقره در حرارت اطاق از مس بیشتر است) چون قدمت مصنوعات مسی کشف شده به سال 8700 قبل از میلاد برمی گردد، احتمالا" این فلز قدیمی ترین فلز مورد استفاده انسان می باشد.مس علاوه بر اینکه در سنگهای معدنی گوناگون وجود دارد ، به حالت فلزی نیز یافت می شود.( مثلا" مس خالص در بعضی مناطق).

این فلز را یونانیان تحت عنوان Chalkos می شناختند. چون مقدار بسیار زیادی از این فلز در قبرس استخراج می شد رومیان آنرا aes Cyprium می نامیدند. بعدها این کلمه به فرم ساده تر cuprum درآمد و در نهایت انگلیسی شده و به لغت Copper تبدیل شد.

کاربردها

مس فلزی قابل انعطاف و چکش خوار است که کاربردهای زیادی در موار زیر دارد:

سیمهای مسی

لوله های مسی

دستگیره های درب و سایر وسایل منزل

مجسمه سازی. مثلا" مجسمه آزادی شامل 179000 پوند مس می باشد.

آهنرباهای الکتریکی.

موتورها، بخصوص موتورهای الکترومغناطیسی.

موتور بخار وات.

کلیدها و تقویت کننده های الکتریکی.

لامپهای خلاء ، لامپهای پرتوی کاتدی ومگنترونهای اجاقهای مایکرو ویو.

هدایت کننده موج برای تشعشع مایکروویو.

به علت خاصیت هدایت بهتر آن نسبت به آلومینیوم، کاربرد مس در IC ها به جای آلومینیوم رو به افزایش است.

بعنوان جزئی از سکه ها.

در وسایل آشپزی، از جمله ماهی تابه .

بیشتر سرویسهای قاشق چنگال ( flatware) قاشقها،چنگالها و چاقوها دارای مقادیری مس هستند(نقره نیکلی).

اگر نقره استرلینگ در ظروف غذاخوری بکار رفته باشد ،حتما"باید دارای درصد کمی مس باشد.

بعنوان بخشی از لعاب سرامیکی و در رنگ آمیزی شیشه .

وسایل موسیقی ،بخصوص سازهای بادی.

بعنوان یک بیواستاتیک در بیمارستانها وپوشاندن قسمتهای مختلف کشتی برای حفاظت در برابر بارناکلها و ماسلها.

ترکیباتی مانند محلول فلینگ که در شیمی کاربرد دارد.

سولفات مس که بعنوان سم و تصفیه کننده آب کاربرد دارد.

تاریخچه

مس برای تعدادی از تمدنهای قدیمی ثبت شده ، شناخته شده بود و تاریخ استفاده از آن حد اقل به 10000 سال پیش می رسد. یک آویزه مسی ، متعلق به سال 8700 قبل از میلاد در شمال عراق کنونی پیدا شد.نشانه هایی مبنی بر ذوب و خالص کردن مس از اکسیدهای آن مانند مالاکیت و آزوریت تا سال 5000 قبل از میلاد وجود دارد.در عوض اولین نشانه های استفاده از طلا تقریبا" به 400 سال قبل از میلاد بر می گردد.

مصنوعات مسی و برنزی که از شهرهای سومری و مصنوعات مصری که از مس و آلیاژ آن با قلع یافت شده تقریبا" متعلق به 3000 سال قبل از میلاد هستند.در یکی از اهرام یک سیستم لوله کشی با مس پیدا شده که مربوط به5000 سال پیش است.مصریان دریافتند افزودن مقدار کمی قلع ، قالب گیری مس را آسان تر می کند لذا آلیاژهای برنزی که در مصر کشف می شوند تقریبا" قدمتی همانند مس دارند. استفاده از مس در چین باستان حداقل به 2000 سال قبل از میلاد مربوط بوده و تا 1200 سال قبل از میلاد در این کشوربرنز مرغوب ساخته می شده است.در نظر داشته باشید چون مس به راحتی برای استفاده و کاربرد مجدد ذوب می شود ، دوران ذکر شده تحت تاثیر جنگها و کشورگشائیها قرار می گیرد.در اروپا مرد یخیOetzi ،مردی که به دقت نگهداری می شود و متعلق به3200 سال قبل از میلاد است، تبری با نوک مسی در دست دارد که درجه خلوص فلز آن 7/99% می باشد.مقدار زیاد آرسنیک موجود در موهای او نشان دهنده سرو و کار او با پالایش مس می باشد.

استفاده ار برونز در مرحله ای از تمدن به قدری فراگیر بود که آن مرحله را عصر برونز می نامند.

برنج برای یونانیان شناخته شده بود اما اولین بار بصورت گسترده توسط رومیان بکار رفت.

به خاطر زیبایی درخشانش- بطوریکه در باستان برای ساخت آئینه از آن استفاده می شد -ونیزبه دلیل ارتباط آن با قبرس که مربوط به الهه بود ،در اسطوره شناسی و کیمیاگری فلز مس با الهه های آفرودیت و ونوس پیوند دارد.در کیمیا گری علامتی را که برای مس در نظر گرفته بودند ،علامت سیاره زهره(ونوس) نیز بود.

نقش بیولوژیکی

وجود مس برای کلیه گیاهان و حیوانات عالی ضروری می باشد. مس در آنزیمهای متنوعی ،از جمله مراکز مس cytochrome c oxidase و آنزیم حاوی Cu-Zn به نام superoxide dismutase وجود دارد و فلز اصلی در رنگدانه حامل اکسیژن hemocyanin است.RDA برای مس در بزرگسالان سالم 9/0 میلی گرم در روز می باشد.

مس در جریان خون عمدتا" روی پروتئین پلاسمایی بنام ceruloplasmin حرکت می کند. اگرچه مس اول در روده جذب می شود، این عنصر همبسته با آلبومین به سوی کبد منتقل می شود.

یک حالت ارثی که بیماری ویلسون نامیده می شود موجب باقی ماندن مس در بدن و عدم ورود آن به صفرا توسط کبد شود.این بیماری در صورت عدم درمان می تواند منجر به آسیبهای کبدی و مغزی شود.

ترکیبات

آلیاژهای بسیاری از مس وجود دارد- برنج آلیاژ مس/روی و برنز آلیاژ مس/ قلع است.

متداول ترین حالات اکسیداسیون مس شامل حالت مربوط به مس یک طرفیتی cuprous ، 1+Cu و حالتcupric ،2+Cu می باشد.

کربنات مس به رنگ سبز است که بوسیله آن ظاهر منحصر به فرد بامها یا گنبدهای با پوشش مس روی بعضی ساختمانها ساخته می شوند.

اکسیدهای مس ( مانند :اکسید مس ایتریم و باریم 7δ Yba2Cu3O یا YBCO) پایه های بسیاری از ابر رساناهای غیر معمول را تشکیل می دهند.

ترکیبات دیگر : سولفید مس

ایزوتوپها

علاوه بر تعداد زیادی رادیوایزوتوپ ، دو ایزوتوپ پایدار Cu-63 و Cu-65 موجود است.تعداد بسیار زیادی از این رادیوایزوتوپها دارای نیمه عمرهایی به مقیاس دقیقه یا کمتر دارند ، طولانی ترین نیمه عمر متعلق به Cu-64 است که مدت آن 7/12 ساعت ،با دو حالت فرسایشی که منجر به محصولات جداگانه می شود.

هشدارها

با تمامی ترکیبات مس باید طوری رفتار شود گویی سمی هستند ( مگر خلاف آن مشخص باشد). این فلز در حالت پودزی خطر آتش زایی دارد.30 گرم سولفات مس برای انسان کشنده است.مس موجود در آب آشامیدنی با غلظتی بیش از 1 میلی گرم در لیتر موجب لک شدن لباسها و اقلام در آب می گردد.مقدار بی خطرمس در آب آشامیدنی انسان بر حسب منبع آن متفاوت است اما مرز آن بین 5/1 تا 2 میلی گرم در هر لیترمی باشد.

شناخت محیط رشد:مس

مس نیز به مقدار بسیار کم در تولید کلروفیل، پروتئین، کربوهیدرات ها و همچنین در فعال ساختن برخی از آنزیم ها مورد نیاز است. در صورت کمبود مس برگها کوچک مانده و سرشاخه های جوان را دچار برگ سوختگی می کند. هر چه واکنش خاک اسیدی تر باشد، مس قابل استفاده تر است. برای رفع کمبود مس از سولفات مس به تنهایی و گاهی مخلوط با آهک (به نام محلول بردو) استفاده می شود که البته بازده آن در خاکهای ایران بسیار کم است

تحقیق شماره 2 :

کاربردهای فلز مس و مصارف آن در زندگی و صنعت

کاربردهای فلز مس بسیار متنوع و زیاد است.

این عنصر قدمتی به طول تاریخ بشر دارد.

مس همواره یکی از مهمترین مواد بوده و امروزه یکی از پرکارترین فلزات غیرآهنی سنگین می باشد.

مس خالص بدلیل ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی و بخصوص رسانایی الکتریکی (که تنها نقره از آهن رساناتر است)، چکش خواری بالا و در نتیجه قابلیت بالای کار بر روی آن و مقاومت در برابر خوردگی کاربرد وسیعی دارد.

کانه های ترکیبات مس با رنگهای روشن بخصوص قرمز، سبز و آبی مشخص می شوند.

فلز مس ، کاربردها و مصارف آن در زندگی و صنعت ما

ویژگیهای فلز مس

برخی از ویژگیهای فلز مس عبارتست از :

قابلیت خارق العاده هدایت جریان برق و گرما، قابلیت چکش کاری، مقاومت در برابر خوردگی، قابلیت ماشین کاری، استحکام کششی، خاصیت آلیاژی و و قابلیت چشمگیر شکل پذیری، مس را فلزی مطلوب جهت بهره برداری در مصارف گوناگون نشان میدهد.

فلز مس توانسته در بسیاری از بخشها هم بعنوان یک کالای واسطه ای، کاربرد های متنوعی پیدا کرده و هم در بعضی از حیطه ها نیز بعنوان یک کالای نهائی مورد استفاده قرار گیرد.

بخصوص در زمینه هنر به دلیل رنگ سرخ جذاب آن، موارد استفاده زیادی دارد.

فلز مس ، کاربردها و مصارف آن در زندگی و صنعت ما

مهم ترین موارد مصرف فلز مس

مهم ترین موارد مصرف فلز مس در صنایع برق و الکترونیک (حدود ۴۶درصد) میباشد.

از مس و آلیاژ های آن در صنایع گوناگون همچون صنایع مکانیکی، متالورژی، فلز کاری، شیمیایی و … استفاده میشود.

فلز مس در صنایع دارویی، کانه آرایی، رنگ سازی، و صنعت پوست و چرم نیز کاربرد دارد.

کاربرد فلز مس در صنعت کاغذ سازی نیز قابل توجه است.

همچنین از فلز مس در کشاورزی، حمل و نقل (هواپیما و کامیون و …)، صنایع نظامی (پوکه فشنگ، گلوله توپ و …)، صنایع کشتی سازی، مصارف ساختمانی مانند انواع لوله های مسی در لوله کشی، انواع دستگیره های درب و سایر اثاثیه ثابت خانه ها ، انواع مجسمه ها، مصارف الکتریکی شامل انواع دستگاههای تقویت کننده الکتریکی و کلید انتقال برق الکتریکی (بعنوان سیم گرد یا میله، بصورت عایق دار، یا لخت، در تولید جریان، انتقال جریان و رسانایی)، الکترومغناطیس و در انواع موتورها، ژنراتورها، ترانسفرمرها و سایر دستگاه های الکتریکی، موتورهای الکترومغناطیس و ماشین بخار وات، لوله های خلاء، لوله های اشعه کاتدی، در اجاق میکروویو، هدایت موج برای اشعه میکروویو، به عنوان یک سطح بیواستاتیک در بیمارستانها، بعنوان ماده مرکب به صورت محلول در شیمی، سولفات مس به عنوان یک ماده سمی و یا خالص کننده آب و … نیز استفاده میشود.

فلز مس ، کاربردها و مصارف آن در زندگی و صنعت ما

مصارف الکترونیکی

تقریباً نیمی از مصرف مس دنیا به اهداف الکتریکی اختصاص می یابد.

به دلیل رسانایی دمایی بالا، فلز مس در لوله و مجراها، بویژه جهت گرم کردن، سرد کردن و انتقال حرارت بسیار مناسب است.

همان گونه که مس با رسانایی بالا در کاربردهای الکترو تکنیک و الکترونیک مورد احتیاج است، کیفیت های ویژه ای از  مس جهت سایر کاربردها انتخاب می شوند.

آلیاژهای فلز مس

آلیاژهای متداول فلز مس ، بخصوص برنج، برنز، مس نیکل و مس نیکل نقره از اهمیت کاربردی بالایی برخوردارند.

تقریبا ۳۰درصد تولید مس جهان در آلیاژ سازی بکار برده می شود.

آلیاژهای مس عموماً سرد کار می باشند و تنها ۱۰درصد از آنها با روش ریخته گری تولید می شوند.

بعلت مقاومت بالای فلز مس در مقابل خوردگی، از این فلز به وفور در صنایع غذایی و شیمیایی استفاده می شود.

در مهندسی مکانیک، با تولید کننده های ابزارهای دقیق، در ساخت خودرو و کشتی سازی، کاربرد فراوان دارد.

فلز مس ، کاربردها و مصارف آن در زندگی و صنعت ما

مصارف ساختمانی

گرایش به سمت کاربرد فلز مس در ساختمان سازی بعنوان ماده نصب، دیوار سازی و سقف سازی رو به فزونی است.

در مهندسی هیدرولیک، مس در گرفتن روزنه های سدها، دریچه سد و پل ها کاربرد دارد.

بعد از طلا، مس تنها عنصر فلزی است که دارای رنگی غیر از خاکستری می باشد.

مس موجود در خاک عنصر ردیابی جهت مسیر یابی بسیاری از مخلوقات از جمله انسان است.

این فلز به عنوان یکی از مهمترین و مفیدترین فلزات است و میتواند تشکیل آلیاژ دهد.

مس با قلع مخلوط میشود و تشکیل bell Metal و با نسبت کوچکتری تشکیل برنز میدهد.

مس با روی مخلوط شده و تشکیل آلیاژ برنج، Pinchbeck و آلیاژهای دیگر را میدهد.

این فلز میتواند به علت قابلیت انعطاف پذیری به صورت ورقه ای، سیم و لوله ای درآید.

مس به شکل تصفیه شده نیز توسط تولید کنندگان شمشهای مس، ریخته گریها، واحدهای مفتول سازی، واحدهای تولید کننده فرآورده های برنجی و سایر بخشها، مورد مصرف قرار میگیرد و تبدیل به فرآورده هایی نظیر سیم بدون پوشش، کابل و سیم پوشش دار، نوار و تسمه، لوله، میله، محصولات ریخته گیری و… میشود.

مصرف نهایی یا End -Uses

استفاده از این فرآوردها در صنایع مختلف اصطلاحاً مصرف نهایی مس و یا “End -Uses ” نامیده میشود.

این صنایع به ترتیب اهمیت عبارتند از :

صنایع برق و الکترونیک، صنایع ساختمانی، صنایع کالاهای مصرفی، صنایع تولید ماشین آلات صنعتی، صنعت حمل و نقل و صنایع نظامی

همچنین می توانید از تحقیقات دیگر سایت در مورد مس استفاده نمائید . بر روی هر لینک کلیک کنید :

تحقیق درباره مس

تاريخچه صنعت مس

.

احمد جام

 شیخ الاسلام احمد ابن ابوالحزیشمار جامی نامقی ترشیزی نامی‌به شیخ احمد جام  در سال 427 - ۴۴۰فراروی(هجری) - در روستای نامق زاده شد. نیاکان او از نوادگان جریر بن عبدالله بودند. نام او با فرنام‌هایی که به او داده‌اند چنین است:  شیخ‌الاسلام ، قطب‌الاوتاد ،  شیخ ابونصر احمد ژنده ‌پیل. او را گاه پیر جام یا شیخ جام نیز نامیده‌اند.

وی از خداشناسان و پشمینه پوشان(صوفیان) بنام سده پنجم و  ششم فراروی ماهشیدی است. زادگاه وی نامق از سرزمین ترشیز یا کاشمر کنونی بوده و آرامگاه وی در تربت جام می‌باشد. طول‌ عمر‌وی را بیشتر بن‏مایه‌ها ۹۵سال و برخی ۹۶سال یاد کرده‌اند.

در جوانی می‌زده(خمار) و لا ابالی بود و در زیشمار بیست و دوسالگی  دگردیسیی روانی به او دست داد و به یزدانشناسی(عرفان) روی آورد. از مردم کناره گرفت و ۱۸سال در بلندی‌ها نامق و کوهستان بزد گوشه گرفت و به پژوهش در قرآن و تفاسیر و پژوهش در ‌حال عرفا پرداخت. و به خدمت خضر مشرف‌شد .

در چهل سالگی به آموزاندن و راهنمایی و گفتار و نگارش نوشتار و نسک پرداخت. سفرهایی به جاه های گوناگون کرد. در این گشتها بود که رهیافتی در رده‌های گوناگون بوجود آورد و مردمانی به گرد او آمدند. پیر(شیخ) جام در سال 520 - ۵۳۶فراروی-  درگذشت. او را در معدآباد که در آینده به تربت جام آوازه دارشد خاکسپاری کردند.

آثار

آثار او به زبان پارسی هستند دربرگیرنده یک نوشتار ، شش نسک به نثر و یک دیوان سروده :

    نوشتار سمرقندیه

    انس‌التائبین؛ این اثر شیخ با دیباچه ، ویراستاری و تعلیقات دکتر علی فاضل‌از سوی انتشارات توس چاپ گردیده است.

    مفتاح‌النجات؛ این اثر شیخ با دیباچه ، ویراستاری و تعلیقات دکتر علی فاضل‌از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی‌و پژوهش‌های فرهنگی چاپ گردیده است.

    روضةالمذنبین و جنةالمشتاقین؛ این اثر شیخ با دیباچه ، ویراستاری و تعلیقات دکتر علی فاضل‌از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی‌و پژوهش‌های فرهنگی چاپ گردیده است.

    کنوزالحکمة؛ این اثر شیخ به ویراستاری دکتر علی فاضل و دیباچه دکتر حسن نصیری جامی سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی‌و پژوهش‌های فرهنگی چاپ گردیده است.

    سراج‌السائرین؛ این اثر شیخ با دیباچه ، ویراستاری و تعلیقات دکتر حسن نصیری جامی از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی‌و پژوهش‌های فرهنگی چاپ گردیده است.

    بحارالحقیقة؛ این اثر شیخ با دیباچه ، ویراستاری و تعلیقات دکتر حسن نصیری جامی از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی‌و پژوهش‌های فرهنگی چاپ گردیده است.

    دیوان چکامه احمد جام

آثار خانقاهی و دودمانی درباره شیخ جام

آثاری که درباره زندگی و سرگذشت شیخ جام نگاشته شده و در شناخت زندگی و حکایات سرگذشت ‌وی و فرزندان وی راهگشاست:

    مقامات ژنده پیل؛ نوشته سدیدالدین محمد غزنوی. این اثر‌با دیباچه و ویراستاری دکتر حشمت مؤید سنندجی از سوی انتشارات علمی و فرهنگی چاپ گردیده است.

    مقامات منظوم شیخ جام؛ از سراینده ای ناشناس. این اثر‌با دیباچه و ویراستاری دکتر حسن نصیری جامی از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی‌و پژوهش‌های فرهنگی چاپ گردیده است.

    خلاصةالمقامات نوشته ابوالمکارم جامی

    رساله‌در اثبات بزرگی شیخ جام؛ نوشته فرزندشیخ، شهاب الدین اسماعیل. این اثر‌با دیباچه ، ویراستاری و توضیحات دکتر حسن نصیری جامی از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی‌و پژوهش‌های فرهنگی چاپ گردیده است.

    روضةالریاحین؛ به قلم درویش علی بوزجانی. این اثر‌با دیباچه و ویراستاری دکتر حشمت مؤید سنندجی از سوی انتشارات بنگاه ترجمه و پخش نسک چاپ گردیده است.

    حدیقةالحقیقه؛ به قلم نواده شیخ، قطب الدین محمد بن مطهر. این اثر‌با دیباچه ، ویراستاری و توضیحات دکتر حسن نصیری جامی از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی‌و پژوهش‌های فرهنگی چاپ گردیده است.