فن‌آوري ADSL
در اختيار داشتن سرعت همان چيزي است که هميشه در پي آن هستيم. فن‌آوري ADSL پاسخي است به آنها که به سرعت احتياج دارند تا با استفاده از آن زودتر به هدف برسند، و از ديگر روشهاي دسترسي با استفاده از مودم‌ها و خط‌هاي تلفن به ستوه آمده‌اند و در پي آن هستند تا با استفاده از اين راهکار و با سرعت مطلوب به پاسخ خود برسند. ADSL تکنولوژي جديدي است که بر بستر کابل تلفن قديمي و آشناي خودمان عمل مي‌کند. نصب يک سيستم ويژه در داخل پست مخابراتي هر منطقه، مشترکين تلفن آن منطقه را به سادگي و بدون نياز به هر نوع دخل و تصرف سخت‌افزاري و يا نرم‌افزاري، از اين سرويس بهره‌مند مي‌نمايد.
از اين ساده‌تر ممکن نيست
اين تکنولوژي بهترين و بيشترين سرعت را بدون نياز به تدارک زيرساختهاي جديد ممکن ساخته است. استفاده از سيم‌کشي‌هاي موجود تلفن بدون نياز به اتصال به دستگاه‌هاي حجيم و پيچيده، کار مصرف‌کننده را بسيار راحت مي‌نمايد. براي داشتن يک اتصال ADSL در محل مصرف‌کننده تنها نياز به يک مودم ويژه است. پس از برقراري ارتباط، تنها هزينه ثابت خط ADSL به شکل ماهانه و با توجه به پهناي باند دريافتي به عنوان هزينه دريافت مي‌شود. در حاليکه از ارتباط ADSL استفاده مي‌کنيد ارتباط تلفني شما هميشه آزاد و در دسترس است. هزينه تلفن تنها در صورت استفاده از تلفن محاسبه مي‌شود و ربطي به استفاده از خط ADSL ندارد.
DSL چيست
محبوب‌ترين تکنولوژي باند پهن در جهان يعني DSL بيش از ۳۰ ميليون مشترک تا پايان بهار ۲۰۰۴ به کاربران اينترنت افزوده و تعداد بهره‌مندان جهاني را به ۷۸ ميليون در کل رسانده که اين رشد بيش از دو برابر ديگر روش‌هاي متکي بر پهناي باند بوده است. تکنولوژي DSL يکي از انواع انتقال پرسرعت بوده است که با تلفن معمولي شما را قادر مي‌سازد تا ضمن دسترسي به اينترنت پرسرعت از امکان دريافت صدا و تصوير با کيفيت بالا استفاده کنيد. نوع ديگر همين تکنولوژي ADSL است که يکي از انواع فن آوري DSL است، که در اين روش سيستمهاي سخت‌افزاري ويژه (DSLAM) بايد در پستهاي مراکز مخابراتي نصب گردند. پس از نصب اين سيستمها و با استفاده از کابل‌هاي تلفن، سرويس قابل راه‌اندازي مي‌شود، بدين لحاظ از نظر هزينه براي دولت و مصرف‌کننده بسيار قابل قبول است. زيرا هزينه کابل‌کشي مجدد به هيچيک از طرفين تحميل نمي‌شود. مصرف‌‌کننده اين سرويس تنها به يک مودم ADSL احتياج دارد.
DSL چگونه کار مي‌کند
با استفاده از زوج سيمهاي مخابرات براي تلفن خانگي ما تنها از يک پانصدم امکانات بالقوه اين سيمها استفاده مي‌کنيم و مابقي بلااستفاده مي‌ماند. ADSL پهناي باند ۱.۱ مگاهرتزي خطوط مسي را به کانال هاي ۴ کيلوهرتزي تقسيم مي کند و آخرين کانال را جهت ارسال صدا و فاکس معمولي تخصيص مي دهد و ۲۵۶ کانال ديگر را براي انتقال دو طرفه اطلاعات استفاده مي کند; به اين ترتيب که ۶۴ کانال را براي خط ارسال اطلاعات و ۱۲۸ کانال ديگر را جهت دريافت اطلاعات استفاده مي کند. در بهترين حالت اگر ۱۹۲ کانال ۴ کيلو هرتزي موجود را استفاده کند، در تئوري سرعت بايد به حدود ۹ مگابيت در ثانيه برسد.در حال حاضر سرعت خطوط ADSL در بهترين حالت ۲ مگابيت در ثانيه مي باشد.در عمل، اين خطوط اطلاعات زنجيره وار ديجيتال را به اطلاعات پارالل در دو سر انتقال اطلاع تبديل مي کنند. دقيقا مشابه کاري که در مودم هاي خطوط عادي انجام مي شود.
سرعت انتقال اطلاعات در محدوده ذکر شده به عواملي از جمله فاصله ارتباطي و نوع سيم استفاده شده بستگي دارد.حال با استفاده از سخت‌افزارهايي که بتوانند داده‌ها را فشرده‌سازي، ارسال و دريافت نمايند مي‌توانيم اين قابليت بلااستفاده را هم به کار بگيريم. يکي از اين سخت‌افزارها در پست مخابرات نصب و ديگري در محل استفاده‌کننده نصب مي‌شود. ارتباط از طريق سيم تلفن قبلي شما برقرار مي‌شود بدون اينکه اختلالي در ارتباطات تلفني بوجود آيد. حالا به شرط اينکه مودم هميشه به خط وصل و روشن باشد ارتباط شما با اينترنت هميشه برقرار خواهد بود در عين حال اينکار براي مکالمات تلفني مشکلي پيش نمي‌آورد.
برتري‌هاي فني DSL
اتصال دائم و بي‌وقفه و مطمئن به شبکه مخابرات و شبکه جهاني اينترنت برقرار است – هزينه ثابت ماهانه بدون هزينه نصب (کمتر از ۴۰۰۰۰۰ ريال براي ۲۵۶Kbps )[ حجم ارسال و دريافت محدوده و هزينه اي ندارد ] – تجهيزات تحويلي به مشتري رايگان است – فاصله زمان درخواست تا تحويل سيستم کوتاه مي‌شود – از حداقل تجهيزات در محل کار يا خانه استفاده مي‌شود – سرعت سيستم به قدري بالا خواهد بود که سرويس‌هاي ديگر اينترنت نيز مانند صوت و تصوير متحرک، براي استفاده در دسترس خواهند بود – نياز به کابل‌کشي مجدد نيست – مي توان بيش از يک نفر از هر اتصال استفاده نمود- در شرايط ايده‌آل (نبود نويز بر روي سيمها، فاصله کم تا مرکز مخابراتي) حداکثر سرعت دريافت ۸Mbps و سرعت ارسال ۱Mbps خواهد بود – اداره و کنترل کارهاي چنين اتصالي نيز به سادگي همان کاري است که با تلفن منزل انجام مي‌دهيم _ به علت سرعت بالا (دريافت و ارسال) امکان برقراري جلسات و سمينارهاي مجازي با سهولت ميسر است – بازشدن راه براي انجام پروژه‌هايي مانند دولت الکترونيک، پزشکي الکترونيک، آموزش سمعي بصري الکترونيک، شبکه اختصاصي الکترونيک و مجموعه وسيعي از ديگر کاربردهاي الکترونيک – مسافت ۸/۱ کيلومتري تحت پوشش شبکه براي تامين سرعت ۸ Mbps – ارائه انواع سرويس‌هاي مختلف براساس بستر شبکه DSL مانند VODSL، Video on demand، VOIP.

DOS تحت فرمان شما

مقدمه

هر چه فرمانهاي DOS را بهتر بفهميد ، در سيستم خود ( چه اعلان فرمان و چه شل ) كارايي بيشتري خواهيد داشت . فرمانهاي بهتر ، فرمانهاي قوي تري هستند كه به نوبه خود برنامه هاي دسته اي قويتر و امكانات بيشتري را در اختيار شما قرار ميدهند.

تعيين مسير ورودي و خروجي

بيشتر يوتيليتي هاي DOS ورودي را از صفحه كليد دريافت كرده و خروجي را به شكل پيغامهايي به صفحه نمايش ارسال مي كنند . فرمان TIME مثال خوبي در اين مورد مي باشد:

ورودي و خروجي استاندارد

بسياري از يوتيليتي هاي DOS خدمات ورودي / خروجي استاندارد را طلب مي كنند . به منظور انجام عمليات ورودي / خروجي استاندارد ، DOS از ابزاري بنام CON ( مخفف Console) براي خواندن و نوشتن استفاده مي كنند كه معمولابراي صفحه كليد و مونيتور تعريف مي شود. اما اين امكان نيز وجود دارد كه با استفاده از علامتهاي جدول 1 ـ 2 ورودي / خروجي را از CON به فايلها يا ابزارهاي ديگر هدايت نماييد.

جدول 1 ـ 2 : علامتهاي قابل استفاده در تعيين مسير

علامت                              شرح

< souece                          ورودي را از يك فايل يا ابزار خاص دريافت مي كند.

> destination          خروجي را به يك فايل يا ابزار خاص هدايت ميكند . در اين حالت اطلاعات

خروجي روي اطلاعات فايل موجود نوشته مي شود.

>> destination                 خروجي را به يك فايل يا ابزار خاص هدايت مي كند . در اين حالت اطلاعات

خروجي به اطلاعات موجود در فايل اضافه مي شود

command 1 \ command 2  خروجي فرمان command 1 ورودي فرمان command 2 مي شود.

علامتهاي مذكور در جدول 1 ـ 2 توسط DOS رزرو شده اند و در نام فايل ها يا دايركتوريها قابل استفاده نيستند.

مسير تمام وروديها / خروجيها را نمي توان تعيين نمود. به عبارت كاملتر ، تعيين مسير در مواردي امكان پذير است كه خدمات ورودي / خروجي استاندارد مورد نياز باشد . بسياري از برنامه هاي كاربردي از تكنيكهاي ورودي / خروجي خاص خود استفاده مي كنند ( نه استانداردهاي DOS ) و در نتيجه عمليات تعيين و تغيير مسير در آنها قابل اعمال نمي باشد.

علاوه بر اين ، مسير ورودي و خروجي تمام يوتيليتي هاي DOS را نيز نمي توان تعيين نمود. به عنوان مثال ، فرمانهاي TYPE و COPY از ورودي استاندارد استفاده نمي كنند ، اما چون براي خواندن از يك فايل يا ابزار طراحي شده اند ،  تعيين مسير ورودي در آنها لازم نيست . به همين ترتيب ، خروجي فرمان PRINT را نمي توان به يك فايل هدايت نمود، چرا كه از ابزار ورودي / خروجي استاندارد استفاده نمي كند. تنها بخشي از خروجي PRINT كه مسير آن قابل تغيير است پيغام تاييدي است كه معمولا در ابزار خروجي استاندارد به نمايش در مي آيد.

خروجي خطاي استاندارد

چنانچه يك يوتيليتي DOS با وضعيت خطايي ( error) مواجه شود ، پيغام خطا را نه به ابزار خروجي استاندارد بلكه به ابزار خروجي خطاي استاندارد ارسال مي كند (DOS آن را درCON به نمايش در مي آورد ) چون عمليات تعيين مسير فقط روي خروجي استاندارد اثر مي گذارد ، نه خروجي خطاي استاندارد ، مسير پيغامهاي خطا را نمي توان تعيين نمود . همان گونه كه در اينجا ملاحظه مي كنيد ، خروجي هر فرمان ممكن است از هر دو نوع مزبور باشد:

c:\> DIR BIMAX

Volume in drive C is HARD DRIVE

Volume Serial Number is 171 D – 78 E 4

Directory of c:\

File not found

C : \>

اگر مسير خروجي فرمان فوق را تغيير دهيد ، باز هم پيغام خطاي زير به نمايش در مي ايد :

c:\ DIR BIMAX > BIMAX.DIR

file nit found

c : \>

 در اين بين ، فايل حاوي خروجي هدايت شده BIMAX.DIR فقط حاوي پيغامهاي استاندارد خواهد بود :

Volume in drive C is HARD DRIVE

Volume serial Number ic 171D – 78E4

Directory of c:\

 اين امر ممكن است هميشه جالب توجه نباشد ، اما دانستن آن باعث افزايش توانايي شما در استفاده از فرمانها مي باشد . به عنوان مثال ، مي توانيد يك ماكرو DOSKEY بنويسيد كه وجود يا عدم وجود فايلي را به شما اطلاع دهد:

DOSKEY ISFILE = DIR $1 $G NUL

فرمان فوق ، ماكرويي بنام ISFILE تعريف مي كند كه به دنبال مشخصه فايل مورد نظر گشته و خروجي استاندارد را به NUL ( خنثي ) هدايت مي كند . تنها پيغام File not found به نمايش در خواهد آمد.

با تعريف مجدد CON توسط فرمان CTTY ميتوانيد مسير تمام وروديهاي صفحه كليد و خروجيهاي صفحه نمايش را تغيير دهيد. اين تكنيك در فصل 18 شرح داده خواهد شد.

برخي از برنامه ها براي صدور پيغامهاي خطا از خروجي استاندارد استفاده مي كنند ( CHKDESK يكي از آنهاست ) و برخي ديگر نيز براي صدور پيغامهاي استاندارد ، از خروجي خطاي استاندارد استفاده مي كنند ( MORE يكي از آنهاست ) به عنوان مثال اگر مسير خروجي CHEKDSK را تغيير دهيد ، فرض بر اين خواهد بود كه مي خواهيد چهت استناد بخشيدن به مدارك خود يا جاي دادن پيغامهاي خطا در انها، از پيغامها يك كپي روي كاغذ يا روي يك فايل تهيه كنيد.

هدايت خروجي به يك فايل

شايد متداول ترين كاربرد ويژگي تعيين مسير ، ذخيره سازي خروجي استاندارد يك فرمان در يك فايل مي باشد . به عنوان مثال ، با  استفاده از فرمان زير مي توانيد ليست كامل دايركتوري ديسك گردان C را در فايلي بنام SAVECDIR ذخيره نماييد:

DIR C:\ /S /B > SAVECDIR

پارامتر C:\ نشانگر دايركتوري ريشه ((root است و پارامتر /S باعث مي شود تمام ساب دايركتوريهاي آن نيز در ليست مزبور آورده شوند . پارامتر /B ليست را فشرده مي كند . SAVECDIR يك فايل اسكي (ASCII) خواهد بود كه توسط فرمانهاي TYPE , EDIT و PRINT مي توان آن را ديد ، ويرايش نمود و به چاپ رساند.

جانويسي در مقايسه با الصاق

اگر مشخصه فايل مورد استفاده ، منحصر به فرد باشد ، علامتهاي >  و >> يك فايل جديد تشكيل ميدهند. تفاوت بين اين دو علامت زماني مطرح مي شود كه مشخصه فايل مورد نظر با يك فايل موجود انطباق داشته باشد. در اين صورت هنگام استفاده از > بدون اينكه هيچ هشداري به نمايش درآيد ، خروجي جديد جايگزين فايل موجود مي گردد در حاليكه در صورت استفاده از >> خروجي جديد به انتهاي فايل موجود الصاق مي گردد.

علامت > خروجي جديد را بدون هيچ هشداري جايگزين فايل موجود ميسازد. جهت حفظ امنيت بيشتر ، تا وقتي كه عمدا نمي خواهيد اطلاعاتي را جايگزين يك فايل موجود نماييد ، از >> استفاده كنيد. در فصل 4 نحوه تست وجود فايل و صدور فرمانها بر اساس آن ، شرح داده مي شود.

فرض كنيم كه مي خواهيد يك فايل دسته اي بنويسيد كه فايلي بنام SAVECDIR حاوي ليست كامل دايركتوريهاي ديسك گردانهاي C  تا E را ايجاد كند. همچنين مد نظر داريد كه اين ليست جايگزين نگارش قبلي فايل SAVECDIR گردد . فايل دسته اي مزبور مي تواند محتويات ذيل را دربرداشته باشد:

DIR C:\ /S /B > SAVECDIR

DIR D:\ /S /B >> SAVECDIR

DIR E:\ /S /B >> SAVECDIR

اولين فرمان DIR با استفاده از > روي نگارشهاي قبلي فايل SAVECDIR مي نويسد . اما دو فرمان بعدي ، جهت الصاق خروجي خود به فايل تازه ايجاد شده ، بايد از >> استفاده كنند.

تعيين مسير ورودي / خروجي ابزارها

با استفاده از نامهاي مذكور در جدول 2 ـ 3 ، مي توانيد ورودي / خروجي استاندارد رابه ابزارهايي هدايت نماييد . به عنوان مثال ، فرمان زير ليست كامل دايركتوري ديسك گردان C: را به چاپ ميرساند:

DIR C:\ /S /B > PRN

 جدول 2 ـ 2 : نام ابزارها 

نام                         شرح

LPT1  تا LPT3                   چاپگرهاي خطي ( موازي ) 1 تا 3

PRN                       مثل LPT1

COM1 تا COM4                  درگاههاي ارتباطات ( سريال ) 1 تا 4

AUX                       درگاه كمكي

CON                      كنسول كاربر : صفحه كليد براي ورودي و مونتيور براي خروجي ( مگر اينكه

توسط  فرمان CTTY  به نحو ديگري تعريف شده باشد)

NUL                       خنثي ( داده ها ناديده گرفته مي شوند )

نام ابزارهاي مذكور در جدول 2 ـ 2 توسط DOS رزور شده اند و در نامهايي كه ايجاد مي كنيد قابل استفاده نيستند.

LPT1 يا PRN چاپگر موازي استاندارد را مشخص مي كند كه DOS بطور اتوماتيك تمام خروجيهاي چاپي را به آن هدايت مي كند ، مگر اين كه غير از اين مشخص شده باشد . اين چاپگر ، چاپگر پيش گزيده فرمان PRINT و كليد Printscreen است .

در فصل 20 نحوه هدايت داده هاي ارسال شده براي چاپگر موازي به ابزارهاي ديگر شرح داده مي شود.

برخي ناسازگاريهاي چاپگرها

چاپگرهاي PostScript به ابزارهاي ويژه اي نياز دارند و DOS قادر به چاپ در حالت معمولي آنها نيست . اما بيشتر اين چاپگر ها را ميتوان به نحوي تنظيم نمود تا يك چاپگر موازي استاندارد ( مانند اپسون MX80 ) جلوه بدهد كه DOS بتواند از آن استفاده كند.

NUL: مسيري بدون مقصد

گاهي اوقات استفاده از ابزار NUL به منظور حذف خروجي يك فرمان ممكن است سودمند باشد ، زيرا خروجي هدايت شده به NUL ناپديد مي گردد. به عنوان مثال ، فرمان زير فقط در صوت يافته نشدن فايل ، پيغامي را به نمايش در مي آورد :

DIR CASEY. TXT > NUL

استفاده از چنين تكنيكهايي در ماكروي DOSKEY يا فايلهاي دسته اي جهت حذف پيغامهايي كه يك كاربر بي تجربه آمادگي مواجه شدن با آنها را ندارد ، سودمند مي باشد .

تعيين مسير ورودي

علامت < به DOS مي گويد كه مسير ورودي را به فايل يا ابزار خاصي تغيير دهد. به عنوان مثال ، براي خواندن ورودي از COM1 ( به جاي صفحه كليد ) ميتوانيد فرمان زيرا را وارد كنيد :

SORT < COM1

يكي از اهداف تغيير مسير وروديها ، اتوماتيك ساختن فرمانها به نحوي است كه نياز كمتري به ورودي كاربر داشته باشند . به عنوان مثال اگر فايل C:\DOS\CR حاوي يك خط خالي ( كه با فشردن كليد ENTER ايجادشده ) باشد ، با استفاده از آن ميتوان فرمان TIME را به شكل اتوماتيك درآورد :

TIME < C:\DOS\CR

 بدين ترتيب وقتي DOS ورودي استانداردي بخواهد ، به جاي صفحه كليد از فايل CR مي خواند . در نتيجه پس از به نمايش درآمد ساعت فعلي ، كار TIME به پايان رسيده و همان ساعت حفظ مي شود . به همين ترتيب با استفاده از CR مي توانيد فرمانهاي DATE و PRINT را به شكل اتوماتيكي درآوريد . در صورت استفاده از CR به همراه PRINT تابع چاپ به روي ابزار چاپ پيش گزيده (PRN) تنظيم مي شود.

در فايلهاي دسته اي ، اغلب مشخص كردن نام مسير كامل در عمليات تعيين مسير از اهميت زيادي برخوردار است تا از هر ديسك گردان و دايركتوري بتوان آنها را اجرا نمود.

اتوماتيك ساختن فرمان ساده اي چون TIME يا DATE ممكن است به ظاهر دردسرش بيشتر از منفعتش باشد، اما باعث مي شود كه در اجراي فايلهاي دسته اي و ماكروهاي DOSKEY نياز كمتري به دخالت كاربر باشد . با حفظ دقت بيشتر ، مي توانيد فرمانهاي پيچيده تري كه به يك سري ورودي از صفحه كليد نياز دارند را به شكل اتوماتيك درآوريد . به عنوان مثال ، عمليات استاندارد FORMAT به سه ورودي نياز دارد ( البته اگر  از سوئيچ /V استفاده نكنيد ) كه در مثال زير در كروشه اي مشخص شده اند :

C:\FORMAT A:

Insert new diskett for drive A:

And press ENTER when ready ...[Enter]

Checking existing disk format.

Saving UNFORMAT information.

Verifying 1.44M

Format Complete.

Volumelabel ( 11 characters . ENTER for none ) ? [Enter]

1457664    bytes total disk space

1457664     bytes available on disk

512               bytation units available on disk.

2847    allocation units available on disk

volume Serial Number is 1035 – 0DE3

Format another (Y/N) ? [n]

C:\>

 با ايجاد يك فايل ورودي حاوي دو برگشت خطي (carriage return) و يك N . مي توانيد كل روند فوق را به شكل اتوماتيك به انجام رسانيد. به عنوان مثال ، اگر فايل FMTIN حاوي پاسخهاي فرمان FORMAT باشد ، فرمان اتوماتيك شده را ميتوانيد بدين شكل اجرا نماييد:

 FORMAT A:<C:\DOS\FMTIN

بدين ترتيب ، هر وقت DOS ورودي را از صفحه كليد بخواهد ، يك خط از اين فايل را به ترتيب مي خواند .

اتوماتيك كردن فرمانهايي مانند FORMAT باعث ناديده گرفتن جنبه هاي امنيتي مي شود . بنابراين بايد اين تكنيكها را با احتياط كافي استفاده نماييد و آنها را در اختيار كاربران بي تجربه قرار ندهيد . همچنين اگر وضعيت خطايي پيش بيايد كه به پاسخ غير معمولي نياز داشته باشد ، برنامه احتمالا متوقف مي شود تا ورودي مناسبي را از فايل ديسك دريافت كند . در اين حالت ، با فشردن كليدهاي Ctrl – Break مي توان به اعلان فرمان برگشت .

لوله كشي

در عمليات لوله كشي (Piping) داده ها از يك فرمان و با استفاده از يك فايل موقتي بنام لوله (pipe) به فرمان بعدي ارائه داده مي شوند. خروجي استاندارد فرمان اول ، ورودي استاندارد فرمان دوم مي شود. ويژگي لوله كشي بيشتر در فيلترهاي DOS مورد استفاده قرار ميگيرد و در بخش بعدي كه به توضيح فيلترها مي پردازيم ، مثالهاي متعددي از لوله كشي را ملاحظه خواهيد نمود.

قبلا نحوه اتوماتيك كردن فرمان TIME يا DATE با استفاده از يك فايل ورودي استاندارد حاوي برگشت خطي (Carriage return) را فرا گرفتيد . اين عمل را با استفاده از ويژگي لوله كشي نيز مي توانيد انجام دهيد :

TYPE C:\DOS\CR | TIME

 فرمان TYPE  محتويات فايل CR را به لوله فرستاده و فرمان TIME آن را از لوله مي خواند . بنابراين پس از اجراي TIME گويي كليد Enter بطور اتوماتيك فشرده مي شود.

لوله كشي نيز مانند اشكال ديگر تعيين مسير ، فقط روي ورودي / خروجي استاندارد اثر دارد.

استفاده از ECHO براي اتوماتيك كردن فرمانها

در عمليات لوله كشي ، روش مناسب تر انتقال يك مقدار به فرمان مورد نظر ، استفاده از فرمان ECHO به جاي TYPE مي باشد . بدين ترتيب نيازي به تشكيل يك فايل پاسخ نمي باشد. به عنوان مثال ، براي ارسال يك Y به فرمان *.*DEL ( در پاسخ به سئوال Are you sure?) مي توان فرمان زير را وارد نمود:

ECHO Y | DEL *.*

 اگر به دنبال فرمان ECHO بدون هيچ فاصله اي يك نقطه تايپ شود ، برگشت خطي (carriage return) ايجاد مي گردد كه ميتوان آن را جهت  اتوماتيك كردن فرمانهاي TIME و DATE به كار برد. بدين ترتيب روش ديگر اتوماتيك كردن TIME بدين شكل است :

ECHO . | TIME

اين روش ، ساده ترين روش اتوماتيك كردن فرمانهايي است كه به يك پاسخ نياز دارند . اما چون ECHO فقط ميتواند يك مقدار را ارائه بدهد، براي فرمانهايي كه به چند ورودي نياز دارند ( مانند FORMAT ) قابل استفاده نمي باشد.

فايلهاي موقتي در روند لوله كشي

DOS در روند لوله كشي بايد دو فايل موقتي به نامهاي ABOABOBH و ABOABOBN تشكيل دهد. پس از اتمام عمليات اين فرمان يا پس از متوقف نمودن آن توسط كليدهاي ctrl – Break اين فايلهاي موقتي به طور اتوماتيك پاك مي شوند. اما اگر حين انجام عمليات ، كامپيوتر را ريست و يا خاموش كنيد ، اين فايلها روي ديسك سخت باقي مي مانند كه البته به سادگي ميتوانيد آنها را پاك كنيد.

DOS فايلهاي موقتي را در دايركتوري فعلي مي نويسد ، مگر اين كه با وارد كردن فرماني مانند مثال زير، يك دايركتوري موقتي استانداردي را مشخص نموده باشيد:

SET TEMP = path

 اگر به دليل پر بودن ديسك ، DOS نتواند فايلهاي موقتي را روي آن بنويسد ، عمليات لوله كشي صورت نمي گيرد .

فيلترهاي DOS

از سه يوتيليتي DOS به عنوان فيلتر (filter) نام برده مي شود يعني برنامه اي كه داده هايي را از ابزار ورودي استاندار خوانده ، آنها را به نحوي پردازش كرده و سپس در ابزار خروجي استاندارد مينويسد. سه فيلتر DOS عبارتند از : MORE كه خروجي استاندارد را به شكل صفحه به صفحه نمايش ميدهد SORT خطوط را مرتب مي كند و FIND كه خطوط جاري رشته هاي متني خاصي را مي يابد.

شناسايي خطوط

سه فيلتر مزبور روي خطوط داده ها كه توسط برگشتهاي خطي (carriage return) متمايز شده اند، عمل مي كنند . در يك فايل اسكي مانند فايلهاي دسته اي يا CONFIG>SYS خطوط مشخص هستند. اما بسياري از واژه پردازها فقط وقتي برگشت خطي را ذخيره مي كنند كه در انتهاي پاراگراف ، كليد Enter را فشار دهيد. گر چه اين واژه پردازها ، پاراگرافها را در چند خط به نمايش درآورده و چاپ مي كنند، اما DOS هر يك از اين پاراگرافها را به عنوان يك خط مي شناسد . تنها استثنا زماني است كه واژه برداز مزبور ، فايل متني را به جاي فرمت معمولي خود با فرمت اسكي ذخيره كند. بنابراين هنگام به كارگيري فيلترهاي DOS براي فايلهاي ايجاد شده توسط واژه پردازها حتما بايد از فمرت فايل ذخيره شده اطلاع داشته باشيد.

خلاصه اي در مورد MORE

فرمان MORE در ساده ترين شكل خود فقط يك كلمه MORE است كه باعث مي شود DOS ورودي را از صفحه كليد بخواند و روي مونيتور به نمايش درآورد ، و هر بار كه يك صفحه از اطلاعات به نمايش در مي آيد ، توقف كرده و براي ادامه منتظر مي شود تا شما كليدي را فشار دهيد. اما فرمان MORE تقريبا هميشه به همراه عمليات تعيين مسير يا لوله كشي مورد استفاده قرار ميگيرد. قبل از اينكه فرمان EDIT در DOS ارائه شود ، براي نمايش صفحه به صفحه فايلها اغلب از MORE استفاده مي شد، اما اينك EDIT امكان مرور فايلها را نيز فراهم ساخته و براي بررسي فايلها بسيار مناسب تر مي باشد . اگر بنا به دليلي خواستيد فايلي را به جاي EDIT با MORE مشاهده كنيد ، ورودي را با فرماني مانند مثال زير هدايت كنيد:

MORE < filespec

هنگام كار با فايل حاوي خطوطي بزرگتر از عرض صفحه نمايش MORE خطوط را به نحوي فرمت بندي مي كند كه تمام داده ها قابل رويت باشند.

فرمان مثال زير ، ليست تمام دايركتوريها و فايلهاي ديسك گردان جاري از صفحه به صفحه نشان مي دهد :

TREE \ /F | MORE

 خلاصه اي در مورد SORT

دليل اصلي ارائه SORT مرتب كردن خروجي فرمان DIR بوده است . اما اينك گزينه هاي /O فرمان DIR عمليات مرتب سازي اطلاعات دايركتوري را با كيفيت بهتري انجام ميدهند . البته SORT هنوز هم براي فايلهاي ساده مانند يك ايندكس داراي يك سطح ورودي ، مناسب مي باشد اما براي انجام عمليات پيچيده بايد از برنامه هاي مرتب سازي كاملتر و پيچيده تري استفاده نمود.

شكل 1 ـ 2 نحوه به كارگيري فرمان SORT را نشان مي دهد. اگر كلمه SORT را بدون هيچ پارامتر ديگري تايپ كنيد ، ورودي را ابزار ورودي استاندارد خوانده ، پس از مرتب ساختن خطوط ، آنها را در ابزار خروجي استاندارد به نمايش در مي آورد. در قسمت بعدي نحوه وارد كردن داده ها از طريق صفحه كليد براي اين منظور شرح داده شده است .

وارد كردن فايلها از CON

بيشتر يوتيليتي هاي DOS كه ورودي را از CON مي خوانند ، انتظار فشرده شدن يك كليد ( مانند Y  يا N) و يا يك خط كه با كليد Enter به پايان رسيده را دارند. اما اگر ورودي را به يك فايل ذخيره شده هدايت نكنيد . فيلترهاي DOS انتظار دارند كه فايل كاملي از طريق CON وارد شود . علاوه بر اين ، ميتوانيد از CON به عنوان منبعي براي فرمان COPY استفاده كنيد ( اين فرمان نيز به يك فايل نياز دارد ) هر فايل متشكل از يك يا چند خط است كه با يك علامت انتهاي فايل ( هگز 1A كه در صفحه مونيتور به شكل ^Z نشان داده مي شود ) به انتها مي رسد.

قبل از ارائه EDIT بيشتر كاربران با تجربه DOS نحوه وارد كردن فايل از طريق CON را مي دانستند كه روش سريعي براي ايجاد فايلهاي اسكي كوتاه مانند فايلهاي دسته اي ساده بود . اما اين روش چندان مطلوب نبود، زيرا امكان برگشت به خطوط وارد شده وجود نداشته و براي اصلاح آنها مي بايست از ابتدا كل فايل را بررسي شود.

اينك كه EDIT در اختيار شما قرار گرفته است ، هرگز مجبور نيستيد كه فايلها را از طريق CON وارد كنيد ، اما اگر EDIT را نصب نكرده ايد و يا ترجيح مي دهيد كه از روش قبلي استفاده كنيد ، ميتوانيد طبق دستورالعمل ذيل عمل نماييد:

1 ـ پس از وارد كردن فرمان FIND, SORT< MORE يا DOS , COPY مكان نما را در ابتداي خط بعدي قرار داده و منتظر ورود داده ها از جانب شما مي شود.

2 – هر خط را با دقت تايپ كنيد و قبل از فشردن كليد Enter بار ديگر آن راكنترل و در صورت لزوم اصلاح نماييد. پس از فشردن كليد Enter نمي توانيد به خط قبل بازگرديد ( MORE و FIND پردازش خط را بلافاصله آغاز كرده و سپس منتظر خط بعدي مي شوند . بنابراين نتيجه ممكن است كمي عجيب و غيرمنتظره باشد)

3 ـ پس ازوارد كردن آخرين خط كليد ها F6 يا Ctrl – z و سپس كليد Enter را بفشاريد تا علامت انتهاي فايل ثبت گردد ( در مورد FIND و SORT لازم است كه علامت انتهاي فايل در ابتداي يك خط جديد باشد) بدين ترتيب DOS پردازش اين فايل را آغاز مي كند.

SORT

 داده هاي اسكي را مرتب كرده و نتايج را به نمايش در مي آورد.

شكل فرمان :

SORT [/R] [ /+n] [ < source] [ >destination]

پارامترها و سوييچها:

source          فايل يا ابزار حاوي داده هايي را مشخص ميكند كه مي خواهيد مرتب كنيد. پيش گزيده CON است كه ورودي را از صفحه كليد مي پذيرد تا اين كه Ctrl-z تايپ شود.

Deatination   فايل يا ابزاري را مشخص مي كند كه مي خواهيد داده هاي مرتب شده را به آن ارسال نماييد . پيش گزيده CON است كه داده هاي مرتب شده را روي مونيتور به نمايش در مي اورد.

/R                عمليات مرتب سازي به روش معكوس را انجام ميدهد

/+n              عمليات مرتب سازي را از ستون n آغاز مي كند ، پيش گزيده ستون 1 است .

شكل 1 ـ 2 : شكل فرمان SORT

 تعيين مسير ورودي / خروجي SORT

بيشتر اوقات لازم است ورودي SORT را به فايلي هدايت نمود و يا با استفاده از ويژگي لوله كشي ، ورودي را از فرمان قبلي دريافت كرد. به عنوان مثال ، براي مرتب ساختن فايلي به نام INDEX1 و نمايش صفحه به صفحه خروجي ، مي توان از فرمان زير استفاده نمود:

SORT < INDEX 1 | MORE

در سيستم اطلاعات كمكي DOS ذكر شده كه نام فايل ورودي را بدون استفاده از ويژگي تعيين مسير مي توان مشخص نمود ، اما اين مسئله صحت ندارد . براي خواندن داده هاي SORT از يك فايل ورودي، بايد علامت < را مورد استفاده قرار داد.

براي ذخيره كردن خروجي فرمان فوق در فايلي بنام INDEX2 ( به جاي نمايش آن روي مونيتور) ميتوانيد فرمان زير را وارد كنيد:

SORT < INDEX1> INDEX2

 ترتيب مقايسه در SORT

ترتيب مقايسه SORT توسط صفحه كد جاري معين مي گردد . جدول 3 ـ 2 ترتيب مقايسه كليدهاي صفحه كليد استاندارد 101 كليدي را با استفاده از صفحه كد انگليسي نشان ميدهد ( ابتدا ستون اول را تا پايين بخوانيد ، سپس ستون دوم و به همين ترتيب آخر ) SORT كوچك و بزرگ بودن حروف را ناديده مي گيرد.

محدوديهاي SORT

متاسفانه ، در SORT محدوديتهاي ذيل وجود دارد:

·                      SORT فقط عمليات مرتب سازي حرفي عددي را انجام مي دهد كه هنگام مرتب نمودن مقادير عددي نتايج نامطلوبي حاصل مي گردد.

·                      SORT نمي تواند فيلدهاي جداشده توسط كاما يا تب (tab) را كه قالب مورد استفاده در بانكهاي اطلاعاتي مي باشد، تشخيص دهد.

·                      هر خط فايل به عنوان يك ركورد جداگانه در نظر گرفته مي شود و هيچ راهي براي شناسايي ركوردهاي چند خطي وجود ندارد.

·                      SORT تمام داده ها از اولين ستون تا انتهاي خط را به عنوان كليد مرتب سازي مورد استفاده قرار ميدهد. به عبارت ديگر نمي توان طول كليد مرتب سازي را محدود نموده و يا از كليدهاي مرتب سازي اوليه و ثانويه استفاده نمود.

چرا نمي توان عمليات مرتب سازي دو كليدي انجام داد؟

نكته آخر به بحث بيشتري نياز دارد، چرا كه ممكن است فكر كنيد كه مي توانيد با مرتب نمودن ابتدا كليد ثانويه و سپس كليد اوليه ، عمليات مرتب سازي دو كليدي انجام دهيد. اما يك مثال ساده نشان ميدهد كه چرا چنين تكنيكي فقط بطور اتفاقي نتيجه خواهد داشت . فرض كنيم كه ركوردهايي از نام و آدرس داريد كه مي خواهيد آنها را از روي نام و نامهاي مشابه را نيز از روي شهر مرتب كنيد . مثالي از ركوردهاي مرتب شده بر اساس شهر در اينجا آورده شده است :

GRAND RAPIDS , MI                  45 PINE ST             MARY           JONES

LAS VEGAS , NC              2314 FIR ST           PETER          ADAMS

PITTSBURGH , PA            316 LOCUST ST                MARY           JONES

SILVER SPRING . MD                 16 FOREST RD                 PETER          ADAMS

TULSA . OK                     5064 ELM ST          PETER          ADAMS

 حال اگر بتوانيد عمليات مرتب سازي را فقط از ستون 1 تا 20 انجام دهيد ، نتيجه مطلوب خواهد بود.

LAS VAGAS , NV              2314 FIR ST           PETER          ADAMS

SILVER SPRING . MD                 16 FOREST RD                 PETER          ADAMS

TULSA . OK                     5064 ELM ST          PETER          ADAMS

GRAND RAPIDS , MI                  45 PINE ST             MARY           JONES

PITTSBURGH , PA            316 LOCUST ST                MARY           JONES

اما چون SORT در ستون 20 متوقف نمي شود ، چنين نتيجه اي حاصل نمي گردد . بنابراين در آخرين عمليات مرتب سازي ، ركوردها از روي نام ، و نامهاي مشابه از روي آدرس خيابان مرتب مي شوند:

SILVER SPRING . MD                 16 FOREST RD                 PETER          ADAMS

LAS VAGAS , NV              2314 FIR ST           PETER          ADAMS

TULSA . OK                     5064 ELM ST          PETER          ADAMS

PITTSBURGH , PA            316 LOCUST ST                MARY           JONES

GRAND RAPIDS , MI                  45 PINE ST             MARY           JONES

بنابراين هيچ راهي براي استفاده از SORT جهت مرتب ساختن ركوردها به ترتيب از روي نام و شهر وجود ندارد.

استفاده از برنامه هاي مرتب سازي ديگر

همان گونه كه قبلا ذكر كرديم ، SORT براي عمليات مرتب سازي كوچك و ساده مناسب بوده و در موارد پيچيده تر بايد ازبرنامه هاي مرتب سازي ديگري استفاده نمود. شما نيز ممكن است قبلا با يوتيليتي مرتب سازي ديگري كار كرده باشيد كه نيازتان را بهتر رفت كرده باشد . تمام واژه پرازهاي سرشناس ، امكانات مرتب سازي را در خود جاي مي دهند ، بخصوص wordperfect كه ويژگيهاي بسيار قابل توجهي دارد. در بيشتر موارد ميتوان از ويژگي مرتب سازي واژه پردازها براي مرتب نمودن فايلهاي مطابق با فرمت معمول آنها و يا فرمت اسكي استفاده نمود . تمام برنامه هاي مديريت اطلاعاتي (database management) و صفحه گسترده ها (spreadsheet) قابليت مرتب سازي بانكهاي اطلاعاتي و كاربرگهاي خود را دارند، به عبارت ديگر از اين ويژگي آنها براي فايلهاي مستقل ديگر نميتوان استفاده نمود.

خلاصه اي در مورد FIND

فرمان FIND كه شكل كاربردي آن در شكل 2 – 2 نشان داده شده است ، ميتواند در يافتن خطوطي از يك فايل يا خروجي فرمان به شما كمك كند. با به كارگري اين فرمان به همراه فرمان DIR مي توانيد فايلهايي را بيابيد كه با يك نام فايل كلي انطباق ندارند.

يافتن خطوط

فرض كنيم كه نام فايل حاوي نامه اي در مورد كامپكت ديسك معيوب را به خاطر نمي آوريد . در دايركتوري جاري سه فايل وجود دارد كه ممكن است حاوي اين نامه باشند: DISCLET و CDRETURN و CDCOMP با صدور فرمان زير ميتوانيد بفهميد كه كداميك از فايلهاي مزبور حاوي عبارت (compact disk) هستند:

C: \ > FIND "compact disc” /I DISCLET CDRET CDCOMT

…… C:\DISCLET

…….C:\CDRET

I have just erceived the enclosed compact disk, opened it , and listened to it only once.

Unfortunately , it skips in several places . I am returning it to rake advantage of your "Full Replacement " guarantee . Over the last few years , H have purchased more than 100 compact discs from your service and this is the first problem I have ever encountered.

…… CKCDCOMP

It will be some time before I can afford to add a CD ROM drive . At the present , H have  two high – dinsity diskette drives (one of each) and a 40 M hard disk . By the time I can afford a compact disc_style drive , maybe they’ll be able to  write ad well ad read.

Wouldm’n that be great!

FIND

در فايل (ها) به دنبال رشته متني خاصي مي گردد

شكل فرمان :

FIND [/V] [/C] [/N] [ /I] “string " [filespec..]

پارامترها و سوييچها

“string”        گروهي از كاراكترها را مشخص مي كند كه مي خواهيد به دنبال آنها بگرديد. توجه داشته باشيد كه دو علامت گيومه الزامي است .

filespec        فايلي را كه در آن جستجو بايد صورت گيرد، مشخص مي كند.

/V               تمام خطوطي كه حاوي رشته مشخص شده نيستند را نشان ميدهد.

/C               فقط تعداد خطوط حاوي رشته مشخص شده را نشان ميدهد

/N                شماره ها را نيز در نمايش جاي ميدهد.

/I                از حالت كوچك و بزرگ بودن حروف چشم پوشي مي كند.

نكته :

اگر filespec را حذف كنيد ، FIND ورودي را از منبع ورودي استاندارد DOS مي گيرد كه معمولا صفحه كليد يا يك لوله (PIPE) است .

شكل 2 ـ 2 : شكل فرمان FIND

به خاطر داشته ابشيد در متنهايي مانند مثال فوق ، هر پاراگراف بهعنوان يك خط در نظر گرفته مي شود ، بنابراين هر پاراگراف حاوي رشته متني مشخص شده به نمايش در مي آيد. FIND پاراگرافهاي بلند را به خطوط كوتاهتري در صحفه نمايش مي شكند. در مثال فوق ملاحظه مي كنيد كه در DISCLET  عبارت “compact disc” وجود ندارد. اما دو فايل ديگر اين عبارت را در خود دارند كه البته از متن آنها معلوم ميشود كه كدام نامه مورد نظر است. هنگان انجام چنين جستجوهايي بهتر است كه از سوييچ /I استفاده كنيد تا باچشم پوشي كردن از حالت كوچك و بزرگ بودن حروف ، عرابتهايي مانند “compact disc” و “compact Disc” نيز يافته شوند.

جستجوي متني در تمام فايلها

متاسفانه در FIND امكان استفاده از مشخصه فايل كلي وجود ندارد ، بنابراين جستجوي يك رشته متني خاص در تمام فايلهاي يك دايركتوري مشكل است . همچنين جستجوي فايلهاي DOS يا TXT ( يا هر چيز ديگر ) نيز به سادگي صورت نمي گيرد . نكته ديگر اين كه چون هر فرمان به 127 كاراكتر محدود است ، احتمالا نمي توانيد تمام مشخصه فايلها را در يك فرمان جاي دهيد . اما اميدوار باشيد ، در فصل 4 نحوه انجام اين امر به وسيله تركيب فرمان FIND و DIR شرح داده مي شود.

يافتن خطوطي در خروجي فرمان

يكي از كاربردهاي متداول FIND انتخاب خطوط خاصي از خروجي فرمان مي باشد. به عنوان مثال ، فرض كنيم كه مي خواهيد ساعت و تاريخ فعلي را بدون ديدن بقيه خروجي فرمان TIME يا DATE به نمايش درآوريد. براي اين منظور مي توانيدفرمانهاي زير را وارد كنيد:

C:\ > ECHO . | TIME | FIND “Current”

Current time is 7:31:30.18a

  C:\> C:> ECHO . | DATE | FIND “ currnt”

Current date is Tue 10-01-1991

C:\>

اين تكنيك كاربردهاي بسيار ديگري نيز دارد. براي ديدن مقدار فضاي آزاد موجود در ديسك :

C:\> DIR | FIND "free”

                 16189440 bytes free

C:\>

براي ديدن ظرفيت ديسك :

C:\>  CHKDSK \ FIND " disk space"

21389264 bytes total disk space

C:\>

براي ديدن تنظيمات فعلي متغير TEMP :

C:\> SET | FIND "TEMP"

TEMP = C:\DOS

C:\>

يافتن فايلهايي در ليست دايركتوري

فرمان DIR ليست فايلهايي را به نمايش در مي آورد كه با يك نام فايل كلي انطباق داشته  و يا صفتهاي خاصي دارد اما فايلهاي ايجاد شده در اول آوريل ، يا فايلهايي كه در نام آنها حروف “RA” وجود دارد را چگونه ميتوان يافت ؟ در اين نوع امور، لوله كشي خروجي DIR به FIND حلال مسئله مي باشد. فرمان مثال زير ، ليست مام فايلهاي دايركتوري جاري كه حروف “RA” در نام آنها وجود دارد را به نمايش در مي آورد:

C:\> DIR | FIND “RA”

COLDCEWS XRA        9103   08-30-91   11:52A

PIRATES      PCX          39625   08 –30-91  11:52a

PRACTICE   HSG      36478  08-30 –91   3:15p

C:\>

چون FIND در حالت عادي به كوچك و بزرگ بودن حالت حروف حساس است ، هنگام جستجو درخروجي DIR بايد عبارت داخل گيومه را با حروف بزرگ تاپي كنيد ، در غير اين صورت بايد از سوئيچ L ( براي حروف كوچك ) به همراه DIR يا سوييچ /I (براي چشم پوشي كردن از حالت حروف ) به همراه FIND استفاده نماييد.

به دليلي نحوه ليست شدن خروجي DIR توسعه فرمان فوق جهت گنجاندن كل يك انشعاب يا ديسك گردان باعث ايجاد مسائلي مي شود . FIND فقط ورودي فايلها را ليست مي كند و در نتيجه اطلاعي از دايركتوري حاوي فايلها نخواهيد داشت.

وقتي /S به همراه /B مورد استفاده قرار گيرد ، مسير كامل به هر مشخصه فايل افزوده مي گردد. بنابراين ، با استفاده از /B و /S مي توانيد ليست تمام فايلهاي يك انشعاب را كه نام آنها داراي رشته حروف خاصي است ، مشاهده نماييد.

C:\> DIR \ /S /B | FIND "RA"

C:\VENTURA

C:\DOS\RAMDRICE.SYS

C:\ DOS\ GRAFTABL.COM

C:\DOS\GRATHICS.COM

C:\DOS\GRATHICS.PRO

C:\HSG\GRAB.EXR

C:\>

در اين حالت ، اندازه ، ساعت و تاريخ مربوط به فايلها ديده نمي شوند ، اما حداقل ميتوانيد بهمحل استقرار فايلها پي ببريد.

نكات ديگري در مورد شل

در شل (shell) با انتخاب يك برنامه از ليست برنامه ها ، انتخاب فرمان file Run و وارد كردن فرماني در كادر ارتباطي مربوطه ، باز كردن فايل برنامه اي مزبور، يا باز كردن يك فايل داده اي پيوند داده شده به برنامه مزبور مي توانيد آن را به اجرا درآوريد.

تعريف موارد برنامه اي

ليست برنامه هاي شخصي شما مي تواند از نظر كارايي تفاوت زيادي با ليست برنامه هاي معمولي شل داشته باشد. با افزودن موارد مورد نياز خود به اين ليست ، مي توانيد روش مناسب ، انعطاف پذير و سريعي جهت راه اندازي برنامه ها فراهم سازيد. موارد برنامه اي مزبور براي كاربران بي تجربه DOS مي تواند بسيار سودمند باشد.

شكل 3 ـ 2 دو كادر ارتباطي مورد استفاده جهت تعريف يك مورد برنامه اي را نشان ميدهد. كادر دوم وقتي پديدار مي گردد كه دكمه Advanced را بفشاريد. موارد Program Title و Commands الزامي بوده اما بقيه قسمتها اختياري هستند.

مثال شكل 3 ـ 2 نحوه تركيب دو يا چند فرمان در يك فيلد Commands را نشان ميدهد. اين فرمانها را بايد با يك كاراكتر (؛) كه در دو طرف آن يك فاصله وجود دارد از هم جدا كنيد. در اين مثال ، مورد برنامه اي مزبور ابتدا فرمان FORMAT و سپس فرمان CHKDSK را اجرا مي كند. در فرمان از پارامترهاي قابل جايگزيني (1%   تا 9% ) و همچنين پارامترها و سوييچهاي ديگر نيز مي توان استفاده نمود . هر فرمان مي تواند تا 127 كاراكتر باشد و فيلد Commands نيز به 255 كاراكتر محدود مي شود.

فراخواني برنامه هاي دسته اي

براي اجراي يك فايل دسته اي ازطريق يك مورد برنامه اي ممكن است به استفاده از فرمان CALL نياز باشد. وقتي بدون فرمان CALL به يك فايل دسته اي ارجاع دهيد، DOS پس از اجراي آن فايل دسته اي هرگز به مور دبرنامه اي مربوطه باز نمي گردد. در اين حالت ، اگر فايل دسته اي مزبور تنها فرمان يا آخرين فرمان فيلد Commands باشد ، هيچ مشكلي پيش نمي آيد. اما اگر آخرين فرمان نباشد، بايد از فرمان CALL  استفاده كنيد تا DOS پس از اجراي آن به ليست فرمانها بازگردد. در فصل 4 در مورد فرمان CALL بطور مشروح توضيح داده خواهد شد.

حفاظت ضعيف به وسيله كلمه رمز

از ويژگي كلمه رمز موجود در ليست برنامه ها نبايد انتظار حفاظت سطح بالايي داشته باشيد. در صورت وجود كلمه رمز ، شل براي باز كردن يا ويرايش مورد مربوطه نياز به كلمه رمز آن خواهد داشت. اما براي حذف كردن يك گروه يا مورد به كلمه رمز نيازي نيست . علاوه بر اين ، همانگونه كه در بخش «سفري به DOSSHELL.INI » اين فصل مطالعه خواهيد نمود، هر كسي با بررسي فايل DOSSHELL.INI مي تواند كلمه رمز را پيدا كند. بنابراين ، اين كلمه رمز فقط از دستيابي افرادي جلوگيري مي كند كه اطلاعات زيادي در مورد DOS ندارند .

كليدهاي ميانبر برنامه ها

يكي از ويژگيهاي شل اين است كه مي توانيد براي برنامه هاي كاربردي خود كليد ميانبر (Shortcut key) و قابليت جابجايي بين برنامه ها را تعريف كنيد، يعني اين كه بر خلاف FORMAT  و ATTRIB و برنامه هاي ديگر كه پس از اتمام عمليات پايان مي يابند، حضور داشته باشند تا اين كه خودتان عملا بخواهيد از آنها خارج شويد. كليد ميانبر مانند كليد محركي براي جابجا شدن بين برنامه هاي به اجرا درآمده ، عمل كرده و در ليست برنامه هاي فعال (active task) پديدار مي گردد.

جدول 4 ـ 2 : كليدهاي ميانبر رزرو شده

تركيب كليدي                             عمل رزرو شده

ctrl - cو shift – ctrl – c                كليد Break  را شبيه سازي مي كند.

ctrl – H و shift – ctrl – H            كليد Backspace را شبيه سازي ميكند.

Ctrl – I و shift – ctrl – I              كليد Tab را شبيه سازي ميكند.

Ctrl – M و shift – Ctrl – Mكليد Enter را شبيه سازي مي كند.

Ctrl – [ و shift – Ctrl – [             كليد Esc را شبيه سازي ميكند.

در بعضي از مواقع ممكن است دو يا چند مورد را در ليست برنامه هاي فعال ببينيد كه داراي كليدهاي محرك مشابه هستند. با فشردن اين تركيبهاي كليدي مي توانيد به برنامه هاي بعدي موجود در ليست كه همان كليد محرك را دارد، برويد . به همين ترتيب با فشردن مكرر كليد محرك مزبور مي توانيد به برنامه مورد نظرتان برويد.

نيازهاي حافظه اي

كادر ارتباطي Advanded چندين مورد دارد كه نيازهاي حافظه اي برنامه فعال را نشان ميدهد. اين موارد فقط در ويژگي جابجايي بين برنامه هاي task swapping مورد استفاده قرار ميگيرند.

مورد Conventional Memory KB Required حداقل مقدار حافظه اي را نشان ميدهد كه براي بارگذاري برنامه مورد نظر بايد وجود داشته باشد ، مقدار پيش گزيده 128 كيلوبايت است . وارد كردن مقداري در اينجا، روي مقدار حافظه اختصاص داده شده به برنامه ، تاثيري ندارد ، DOS هميشه تمام حافظه موجود را در اختيار آن قرار ميدهد . اما هنگام رفتن ( سوييچ كردن ) به برنامه ديگر ، روي مقدار حافظه ذخيره شدن روي ديسك تاثير ميگذاردكه مي تواند يك عامل كليدي براي تعيين تعداد برنامه هايي باشد كه مي توانيد با استفاده از ويژگي جابجايي بين برنامه ها به اجرا درآوريد . اگر مي دانيد كه برنامه اي براي به اجرا درآمدن فقط به 7 كيلوبايت احتياج دارد ، مي توانيد مقدار 7 را در Conventional Momory KB Required وارد كنيد تا مقدار پيش گزيده 128 كيلوبايت در نظر گرفته نشود.

شل DOS به محض اجرا، تمام حافظه توسعه يافته (extended memory) را در اختيار گرفته و مديريت خود را روي آن اعمال ميكند. دو فيلد مربوطه به حافظه توسعه يافته ، يعني XMS Memory KB Required  و XMS Memory KB Limit حداقل و حداكثر مقدارهاي حافظه توسعه يافته اي را نشان مي دهند كه هنگام جابجا شدن بين برنامه ها بايد به برنامه مورد نظر اختصاص داده شود. مقادير پيش گزيده به ترتيب صفر و 384 كيلوبايت هستند. وقتي هنگام استفاده از ويژگي جابجايي بين برنامه ها (task swapping) از برنامه اي موقتا خارج شويد،  حافظه توسعه يافته آن محفوظ ميماند ( بر خلاف حافظه متعارف آن كه به ديسك انتقال مي يابد) و بدين ترتيب هيچ برنامه ديگري نميتواندبه آن ناحيه از حافظه توسعه يافته دست يابيد. بنابراين مقدار حافظه توسعه يافته اي كه براي برنامه اي كنار گذاشته شده ، روي امكان بارگذاري برنامه ديگر تاثير مي گذارد. به همين دليل بهتر است كه مقادير اين دو فيلد را براي تمام برنامه هايي كه به حافظه توسعه يافته نياز دارند، تعيين كنيد.

مورد Video Mode روي مقدار حافظه اختصاص داده شده به بافر ويدئو ( نمايش ) تاثير مي گذارد. اين مورد هميشه ( حتي هنگامي كه برنامه در حالت گرافيكي كار مي كند ) بايد Text باشد ، مگر اين كه مونيتور شما CGA باشد و در جابجا شدن بين برنامه ها مشكل داشته باشيد . حالت Graphics حافظه بيشتري را در اختيار بافر ويدئو قرار مي دهد ، برخي از مونيتورهاي CGA در بعضي مواقع به اين حالت نياز دارند.

محدوديتهاي ويژگي جابجايي بين برنامه ها

برخي از برنامه ها با ويژگي جابجايي بين برنامه ها (take swapping) كاملا سازگار نيستند ، با  توجه به اين مطلب شما مي توانيد محدوديتهايي را در كادر ارتباطي Advanced مشخص نماييد. با انتخاب گزينه Prevent Program Switch امكان جابجا شدن در اين برنامه حذف مي شود. در اين حالت براي برگشتن به صفحه نمايش شل يا هر برنامه ديگري ، بايد به كار اين برنامه خاتمه داد.

كادر ارتباطي پارامترهاي قابل جايگزيني

هر گاه در فيلد commands كادر ارتباطي Add Program يك پارامتر قابل جايگزيني جاي دهيد ، DOS كادر ارتباطي شكل 4 ـ 2 را باز مي كند.در اينجا يك كادر ارتباطي تعريف مي شود كه با باز شدن مورد برنامه اي مربوطه . به نمايش در مي آيد تا كاربر بتواند مقدار پارامتر قابل جايگزيني را وارد نمايد.

سه فيلد اول ، متني را مشخص مي كنند كه بايد در اين كادر ارتباطي جاي داده شود . فيلد آخر ، يك مقدار پيش گزيده براي پارامتر مزبور در نظر مي گيرد. علاوه بر مقدار پيش گزيده ثابت ، مثل آن چه كه در شكل نشان داده شده ، دو پارامتر ويژه نيز قابل استفاد هستند: F% و L%. F%. به عنوان مقدار پيش گزيده اي است كه هنگام باز شدن برنامه ، در ليست فايلها انتخاب مي شود. L% مقداري است كه هنگام اجراي قبلي برنامه ، مورد استفاده قرار گرفته است . در هر صورت ، كاربر مي تواند هنگام اجراي برنامه ، مقدار ديگري به جاي پيش گزيده ها تعيين نمايد.

موضوع تحقيق:

فـايـروال (سپر اينترنتي)

فايروال:

فايروال وسيله اي است كه كنترل دستي و به يك شبكه با بنا بر سياست امنيتي شبكه تعريف مي كند. علاوه بر آن از آنجايي كه معمولاً يك فايروال بر سر راه ورودي يك شبكه مي نشـيند لذا براي ترجمـه آدرس شبـكه نيـز بكـار گرفتـه ميشود.

مشخه هاي مهم يك فايروال قوي و مناسب جهت ايجاد يك شبكه امن عبارتند از:

1 – توانايي ثبت و اخطار: ثبت وقايع يكي از مشخصه هاي بسيار مهم يك فايروال به شمار مي شود و به مديران شبكه اين امكان را مي دهد كه انجام حملات را كنترل كند. همچنين مدير شبكه مي تواند با كمك اطلاعات ثبت شده به كنترل ترافيك ايجاد دشه توسط كاربران مجاز بپردازد. در يك روال مناسب، مدير مي تواند براحتي به بخشهاي مهم از اطلاعات ثبت شده دسترسي پيدا كند. همچنين يك فايروال خوب بايد بتواند علاوه بر ثبت وقايع، در شرايطي بحراني، مدير شبكه را از وقايع مطلع كند و بر وي اخطار بفرستد.

2 – بازديد از حجم بالايي از بسته هاي اطلاعات: يكي از تستهاي يك فايروال، توانايي آن در بازديد حجم بالايي از بسته هاي اطلاعاتي بدون كاهش چشمگيري كارايي شبكه است. حجم داده ه اي كه يك فايروال مي تواند كنترل كند براي شبكه هاي مختلف متفاوت است اما يك فايروال قطعاً نبايد به گلوگاه شبكه تحت حفاظتش تبديل شود. عوامل مختلفي در سرعت پردازش اطلاعات توسط فايروال نقش دارند، بيشترين محدوديتها از طرف سرعت پردازنده و بهينه سازي كه نرم افزار بركارايي فايروال تحميل مي شوند، عامل محدودكننده ديگر مي تواند كارتهاي واسطي باشد كه بر روي فايروال نصب مي شوند. فايروالي كه بعضي كارها مانند صدور اخطار، كنترل دسترسي مبتني بر URL و بررسي وقايع ثبت شده را به نرم افزارهاي ديگر مي سازد از سرعت و كارايي بيشتر و بهتري برخوردار است.

3 – سادگي و پيكربندي: سادگي و پيكربندي شامل امكان راه اندازي سريع فايروال و مشاهده سريع خطاها و مشكلات است. در واقع بسياري از مشكلات امنيتي كه دامنگير شبكه هاي مي شود به پيكربندي غلط فايروال بر مي گردد. لذا پيكربندي سريع و ساده يك فايروال، امكان بروز خطا را كم مي كند. براي مثال امكان نمايش گرافيكي معماري شبكه و يا ابزاري كه بتواند سياستهاي امنيتي شبكه را به پيكربندي ترجمه كند، براي يك فايروال بسيار مهم است.

4 – امنيت و افزودگي فايروال: امنيت فايروال خود يكي از نكات مهم در يك شبكه امن است. فايروالي كه نتواند امنيت خود را تامين كند، قطعاً اجازه ورود هكرها و مهاجمان را به ساير بخشهاي شبكه نيز خواد داد. در دو بخش از فايروال، تامين كننده امنيت و شبكه است:

الف: امنيت سيستم عامل فايروال: اگر نرم افزار فايروال بر سيستم عامل جداگانه اي كار مي كند، نقاط ضعف امنيتي سيستم عامل، مي تواند نقاط ضعف فايروال نيز به حساب بيايد. بنابراين امنيت و استحكام سيستم عامل فايروال و بروزرساني آن از نكات مهم در امنيت فايروال است.

5 -  دسترسي امن به فايروال جهت مقاصد مديريتي: يك فايروال بايد مكانيزمهاي امنيتي خاصي را براي دسترسي مديران شبكه در نظر بگيرد. اين روشها مي تواند رمزنگاري را همراه با روشهاي مناسب تعيين هويت بكار گيرد تا بتواند در مقابل نفوذگران تاب بياورد.

انواع فايروال:

انواع مختلف فايروال كم و بيش از كارهايي را كه اشاره كرديم، انجام مي دهند، اما روش انجام كار توسط انواع مختلف، متفاوت است كه اين امر منجر به تفاوت در كارايي و سطح امنيت پيشنهادي فايروال مي شود. بر اين اساس فايروال ها را به 5 گروه تقسيم مي كنند.

1 – فايروال هاي سطح مدار (Circuit-Level): اين فايروالها به عنوان يك رله براي ارتباطات TCP عمل مي كنند. آنها ارتباط TCP را با رايانه پشتشان قطع مي كنند و خود به جاي آن رايانه به پاسخگويي اوليه مي پردازند. تنها پس از برقراري ارتباط است كه اجازه مي دهند تا داده به سمت رايانه مقصد جريان پيدا كند و تنها به بسته هاي داده اي مرتبط اجازه عبور مي دهند. اين نوع از فايروالها هيچ داده برون بسته هاي اطلاعات را مورد بررسي قرار نمي دهند و لذا سرعت خوبي دارند. ضمناً امكان ايجاد محدوديت بر روي ساير پروتكلها (غير از TCP) را نيز نمي دهند.

2 – فايروالهاي پروكسي سرور: فايروالهاي پروكسي سرور به بررسي بسته هاي اطلاعات در لايه كاربرد مي پردازند. يك پروكسي سرور درخواست ارائه شده توسط برنامه هاي كاربردي پشتش را قطع مي كند و خود به جاي آنها درخواست ارسال مي كند. نتيجه درخواست را نيز ابتدا خود دريافت و سپس براي برنامه هاي كاربردي ارسال مي كند. اين روش با جلوگيري از ارتباط مستقيم برنامه با سرورها و برنامه هاي كاربردي خارجي امنيت بالايي را تاميـن مي كند. از آنجايي كه اين فايروالها پروتكلهاي سطح كاربرد را مي شناسند، لذا مي توانند بر مبناي اين پروتكها محدوديتهايي را ايجاد كنند. همچنين آنها مي توانند با بررسي محتواي بسته هاي داده اي به ايجاد محدوديتهاي لازم بپردازند. البته اين سطح بررسي مي تواند به كندي اين فايروالها بيانجامد. همچنين از آنجايي كه اين فايروالها بايد ترافيك ورودي و اطلاعات برنامه هاي كاربردي كاربر انتهايي را پردازش كند، كارايي آنها بيشتر كاهش مي يابد. اغلب اوقات پروكسي سرورها از ديد كاربر انتهاي شفاف نيستند و كاربر مجبور است تغييراتي را در برنامه خود ايجاد كند تا بتوان داين فايروالها به كار بگيرد. هر برنامه جديدي كه بخواهد از اين نوع فايروال عبور كند، بايد تغييراتي را در پشته پروتكل فايروال ايجاد كرد.

3 – فيلترهاي Nosstateful packet: اين فيلترها روش كار ساده اي دارند. آنها بر مسير يك شبكه مي نشينند و با استفاده از مجموعه اي از قواعد، به بعضي بسته ها اجازه عبور مي دهند و بعضي از ديگر را بلوكه مي كنند، اين تصميمها با توجه به اطلاعات آدرس دهي موجود در پروتكلهاي لايه شبكه مانند IP و در بعضي موارد با توجه به اطلاعات موجود در پروتكلهاي لايه انتقال مانند سرآيندهاي TCP و UDP اتخاذ مي شود. اين فيلترها سرويسهاي مورد نياز شبكه جهت محافظت داشته باشند، همچنين اين فيتلرها مي توانند سريع باشند چون همانند پروكسي ها عمل نمي كنند و اطلاعاتي درباره پروتكلهاي لايه كاربرد ندارند.

4 – فيلترهاي Stateful packet: اين فيلترها بسيار باهوشتر از فيلترهاي ساده هستند. آنها تقريباً تمامي ترافيك ورودي را بلوكه مي كنند اما مي توانند به ماشينهاي پيشتشان اجازه بدهند تا به پاسخگويي بپردازند. آنها اين كار را با نگهداري ركورد اتصالاتي كه ماشينهاي پشتشان درلايه انتقال ايجاد مي كنند، انجام مي دهند. اين فيلترها، مكانيزم اصلي مورد استفاده جهت پياده سازي فايروال در شبكه هاي مدرن هستند. اين فيلترها مي توانند ردپاي اطلاعات مختلف را از طريق بسته هايي كه در حال عبورند ثبت كنند. براي مثال شماره پورت هاي UDP , TCP مبدأ و مقصد، شماره ترتيب TCP و پرچمهاي TCP. بسياري از فيلترهاي جديد Stateful مي توانند پروتكلهاي لايه كاربرد مانند HTTP , FTP را تشخيص دهند و لذا مي توانند اعمال كنترل دسترسي را با توجه به نيازها و سرعت اين پروتكلها انجام دهند.

5 – فايروالهاي شخصي: فايروالهاي شخصي، فايروالهايي هستند كه بر روي رايانه هاي شخصي نصب مي شوند. آنها براي مقابله با حملات شبكه اي طراحي شده اند. معمولاً از برنامه هاي در حال اجرا در ماشين آگاهي دارند و تنها به ارتباطات ايجاد شده توسط اين برنامه ها اجازه مي دهند كه به كار بپردازند نصب يك فايروال شخصي بر روي يك PC بسيار مفيد است زيرا سطح امنيت پيشنهادي توسط فايروال شبكه را افزايش مي دهد. از طرف ديگر از آنجايي كه امروزه بسياري از حملات از دورن شبكه حفاظت شده انجام مي شوند، فايروال شبكه نمي تواند كاري براي آنها انجام دهد و لذا يك فايروال، شخصي بسيار مفيد خواهد بود. معمولاً نيازي به تغيير برنامه جهت عبور از فايروال شخصي نصب شده (همانند پروكسي) نيست.

موقعيت يابي براي فايروال:

محل و موقعيت نصب فايروال همانند انتخاب نوع صحيح فايروال و پيكربندي كامل آن، از اهميت ويژه اي برخوردار است. نكاتي كه بايد براي يافتن جاي مناسب نصب فايروال در نظر گرفت عبارتند از:

1 - موقعيت و محل نصب از لحاظ توپولوژيكي: معمولاً مناسب به نظر مي سد كه فايروال را در درگاه ورودي/خروجي شبكه خصوصي نصب كنيم. اين امر به ايجاد بهترين پوشش امنيتي براي شبكه خصوصي با كمك فايروال از يك طرف و جداسازي شبكه خصوي از شبكه عموي از طرف ديگر كمك مي كند.

2 - قابليت دسترسي و نواحي امنيتي: اگر سرورهاي وجود دارند كه بايد براي شبكه عمومي در دسترس باشند، بهتر است آنها را بعد از فايروال و در ناحيه DMZ قرار دهيد. قرار دادن اين سرورها در شبكه خصوصي و تنظيم فايروال جهت صدور اجازه به كاربران خارجي براي دسترسي به اين سرورها برابر خواهد بود با هك شدن شبكه داخلي. چون شما خود مسير هكرها را در فايروال باز كرده ايد، در حالي كه با استفاده از ناحيه DMZ، سروهاي جدا هستند، لذا اگر هكرها بتوانند به نحوي به اين سرورها نفوذ كنند باز هم فايروال را پيش روي خود دارند.

3 - مسريابي نامتقارن: بيشتر فايروالهاي مدرن سعي مي كنند اطلاعات مربوط به اتصالات مختلفي را كه از طريق آنها شبكه داخلي را به شبكه عمومي وصل كرده است، نگهداري كنند. اين اطلاعات كمك مي كنند تا تنها بسته هاي اطلاعاتي مجاز به شبكه خصوصي وارد شوند. در نتيجه حائز اهميت است كمه نقطه ورود و خروج تمامي اطلاعات به / از شبكه خصوصي از طريق يك فايروال باشد.

4 - فايروالهاي لايه اي: در شبكه هاي با درجه امنيت بالا بهتر است از دو يا چند فايروال در مسير قرار گيرند. اگر اولي با مشكلي روبرو شود، دومي به كار ادامه مي دهد. معمولاًٌ بهتر است دو يا چند فايروال مورد استفاده از شركتهاي مختلفي باشند تا در صورت وجود يك اشكال نرم افزاري يا حفره امنيتي در يكي از آنها سايرين بتوانند امنيت شبكه را تامين كنند.

با وجود هكرهها، باجگيران و خلافكارن دنياي اينترنت كه در همه قسمتهاي اينترتنت پرسه مي زنند بايد از خودتا مراقبت كنيد. ما به شما كمك مي كنيم تا بتوانيد با خيال راحت و امنيت كامل در اينترنت سير كنيد.

اينترنت مكاني ترسناك و پر از انواع و اقسام مجرمان است. همه ما افتخار مي كنيم كه گير باج گيران اينترنتي نيفتاده ايم. اما جرايم اينترنتي روز به روز در حال گسترش است. بدتر از آن، كامپيوترها تقريباً خنگ هستند –اگر مراقب نباشيد- خودشان را حتي وقتي شما نباشيد، تسليم مجرمان مي كنند. از بسياري جهات، اينترنت شبيه به غرب وحشي است.  يكي صحراي گسترده و بي قانون كه پر از راهزنان است. اما شما مي توانيد با انجام چند  عمل ساده در مقابل مجرمان اينترنتي محافظت كنيد.

اولين قدم براي مطمئن شدن از يك امنيت كامپيوترتان، نصب يك فايروال است تا موقع وصل به اينترنت از شما محافظت كند، مخصوصاً اگر اتصال پهن باند داشته باشيد كه دائماً وصل است اين موضوع برايتان اهميت بيشتري پيدا مي كند. اما به هر حال بايد مطابق با نيازتان عمل كنيد. تحقيقات اخير نشان داده، كامپيتوتري كه كاملاً بدون محافظ به اينترنت وصل مي شود، در عرض تنها 121 دقيقه مي تواند مورد هجوم ويروس ها و فايل هاي هكي قرار گيرد.

اگر روي كامپيوترتان فايروال نصب كنيد، مثل اين است كه ماشينتان را جايي پارك كنيد و پنجره ها را باز بگذاريد، بدين ترتيب خودتان به دنبال دردسر مي گرديد. بسياري از اين سيستم عامل ها اين توانايي را دارند كه فايروال هاي اوليه را خود نصب كنند و اين براي شروع خوب است، اگر ويندوز xp نصب كرده ايد، راهنماي مايكروسافت شما را در اين فرايند هدايت مي كند. معمولاً يك سري تنظيمات سيستمي كوچك لازم است تا بتوانيد فايرولتان را راه انداز كنيد.

اگر از يك مودم جداگانه براي اتصال به اينترنت استفاده مي كنيد و يا از يك روتر به عنوان مدخل شبكه تان استفاده مي كنيد، اغلب آنها براي خود يك فايروال توكار فايروال دارند. مودم هاي اكسترنال (External) و روترها يك فايروال داخلي دارند. راهنماي كارخانه سازنده را خيلي دقيق بخوانيد تا بفهميد چگونه با سيستمتان كار مي كند و در نتيجه مي توانيد ميزان محافظت بيشتري داشته باشيد. افراد محتاط تر احتمالاً مي خواهند يك فايروال جداگانه روي سيستم عاملشان نصب كنند، مانند Norton Internet Security Alarm (از اينجا بگيريد) يا Zone Alarm (از اينجا بگيرد).

محصولات اين چنيني لايه محافظت اضافه تري ايجاد مي كنند تـــا آنهايي كه مي خواهند هر چه به سيستمشان وارد يا خارج مي شود را كنترل كنند، از آن استفاده كنند و بسياري از آنها، نرم افزار كنترل ويروس نيز دارند.

به محض اينكه فايروالتان نصب شود، يكي از بزرگترين تهديدهاي خارجي امنيتي حذف مي شود. اكنون بزرگ ترين خطر از داخل شبكه خودتان است يا به بياني ديگر، از جانب كامپيوتر خودتان، ويروس مقداري كد خرابكارانه است كه خود را بـه ديگـر برنـامه هـا وصـل مي كنـد. البتـه از اين اصطلاح بـراي كــل نرم افزارهاي جاسوسي نيز استفاده مي شود به آنها Maware نيز مي گويند. از ديگر نمونه ها مي توان به كرم (Worm) (ويروسي كه به ميزبان احتياجي ندارد) و تروجان (Trojan) (برنامه اي است كه خود را به عنـوان برنامـه اي بي ضرر جـا مي زند) اشاره كرد.

Malware ها معمولاً شما را مجبور مي كنند آنها را به كامپيوترتان دانلود كنيد، البته بدون اينكه خودتان متوجه باشيد. گاهي اوقات اين فرايند همزمان با ديگر كارهايي كه معمولاً انجـام مي دهيـد و آسيبـي به كامپيـوتان نمي زننـد، اتفـاق مي افتد. بهترين راه براي دوري از ويروس ها اين است كه كاملاً مراقب باشيد چه چيزي داريد دانلود مي كنيد. اگر كاملا مطمئين نيستيد فايل مشكلي ندارد و از كجا آمده، دانلودش نكيند. اگر مراقب ايميل هايتان نباشيد و محتوياتشان را چك نكنيد ممكن است برايتان خطر ساز باشند، بنابراين هرگز ضميمه يك ايميل اسپم را باز نكيند.

 بهترين راه براي محافظت خود در اين زمينه داشتن يك نرم افزار آنتي ويروس خوب است . تعداري انتخاب در اين زمينه وجود دارند كمه در ميان آنها نسخه مجاني AVG( از اينجا بگيريد) از شركت Grisoft، نرم افزار McAfee يا نرم افزار Panda به چشم مي خورند. اين نرم افزارها،سيستم شما را به خوبي چك مي كنند تا برنامه هاي ويروسي نداشته باشيد و خيالتان راحت شود. فايروال ها و برنامه هاي ضد ويروسي، به طور كلي از شما مراقبت مي كنند، اما گاهي برنامه هايي از ديد آنها پنهاي رد شده و وارد كامپيوترتان مي شوند. معمولاً اين اتفاق كاملا تصادفي رخ مي دهد. مثلا اگر اشتباهي روي يكي از اين Pop-up هاي مزاحم كليك كنيد اما به هر نحوي كه اتفاق بيفتد اين برنامه هاي ناخواسته شروع به دانلود جاسوس افزارها روي كامپيوترتان مي كنند.

اين ها شامل نرم افزارهايي مي شوند كه سعي دارند جزئيات كامل اعتباري تان را خريدهايي كه به صورت آنلاين مي كنيد به دست بياروند. برنامه هايي كه چيزهايي را كه تايپ مي كنيد ثبت مي كنند گيرنده هاي تقلبي- برنامه هاي اتوماتيكي كه به جاي شما زنگ مي زنند.

مراقب جاسوس افزارهايي باشيد كه با استفاده از تكه هايي از كيت هاي شناخته شده، مرتبا چك هايي را روي سيستمتان اجرا مي كنند و اگر هر كدام از اين نرم افزارهـاي نامنـاسب را روي آن پيـدا كردند، به شمـا امكـان پاك كردن آن را مي دهند.

بسياري تصور مي كنند اگر يك ايميل اسپم دريافت كردند يعني اينكه مورد هدف قرار گرفته اند كه يك اسپمر مي تواند آدرس ايميل شما را پيدا كند. اگر آدرستان در اينترنت منتشر شده باشد، آنهايي كه به دنبال آدرسها مي گردند مي‌توانند به راحتي آن را پيدا كنند برخي از شركت هايي كه پايگاه هاي داده (Database) دارند، اطلاعاتشان را به اين گروه مي فروشند، بنابراين هرگز آدرس ايميل تان را جايي وارد نكنيد، مگر اينكه كاملا از آنها مطمئن باشيد و بدانيد از اطلاعاتتان سوء استفاده نمي كنند.

اگر فرستنده هاي اسپم از راه هاي فوق موفق نباشند، از روش چك كردن اتفاقي به آدرس ها استفاده مي كنند. اكنون برنامه هاي اتوماتيكي وجود دارند كه تركيب حروف و كلمات متفاوت را چك كرده و سعي مي كنند آدرس هاي ايميل فعال را پيدا كنند. نكته مهمي كه بايد به خاطر داشته باشيد اين است كه مجرمان هيچ مشكلي براي فرستادن ميليون ها ايميل ندارند، چون فرستادن اسپم برايشان تقريباً هزينه اي ندارد، آنها به اين اميد زنده اند كه يك آدم بدشانس به دامنشان بيفتد فريب بخورد. سودي كه از اين راه به دست مي آورند، اغلب جالب و قابل توجه است.

بهترين راه براي جلوگيري از به دام افتادن اين است كه اين ايميل ها را قبل از اينكه بخوانيد، فيلترشان كنيد، براي اين كار، شايد بخواهيد يكي از اين برنامه هاي بلوكه كننده اسپم معروف مانند Mailwasher را امتحان كنيد، يا اينكه خودتان روي ايميل هايتان فيلتر بگذاريد. اگر ايميل هاي ناخواسته دريافت مي‌كنيد، مراقب باشيد گولشان را نخوريد.

قبل آن يك مبلغ 6 رقمي نيز بپردازيد. در حقيقت به محض اينكه جزئيات حساب بانكي تان را در اختيار قرار دهيد حسابتان را خالي مي كنند.

از ديگر روش هاي باج گيري اين است كه مجرمان خود را به جاي eBay يا بانكتان جا مي زنند و به شما مي گويند بايد وارد يك وب سايت مخصوص شويد تا اطلاعاتتان را مورد تاييد قرار دهيد. بنابراين وب سايتهاي قلابي مي‌سازند – با اينكه به نظر وب سايت هايي معتبر مي آيند – و با دريافت اطلاعات بانكتان، تمام حسابتان را خالي مي كنند.

راه حلش ساده است: اگر چيزي در مورد هر كدام از ايميل هايتان به نظرتان مشكوك آمد، بنابراين كاري با آن نداشته باشيد. مي توانيد ايميل را در موتور جست و جو مانند Snapes قرار دهيد تا مراجعشان را پيدا كنند. اين سايت ها، يك قسمت مخصوص باج گيران اينترنتي دارند.

راحت لم بدهيد اكنون مي توانيد مطمئن باشيد كه از جرائم اينترنتي به خوبي محافظت مي شويد، البته به خاطر داشته باشيد كه بايد مرتبا كامپيوترتان را چك كرده و نرم افزارتان را به روز كنيد. با خيال راحت در اينترنت بگريد.

فايروال ها چگونه كار مي كنند؟

كامپيوتر خود را رويين تن كنيد. اگر مدت زيادي است با اينترنت سروكار داريد، با احتمال زياد لغت فايروال (firewall) برايتان آشناست. فايروال درست مثل ديواره اي كه مانع گسترش آتش از قسمتي به قسمت ديگر مي شود، عمل مي كند و از هجوم انواع خطرات به شبكه محلي شما و يا كامپيوتر متصل به اينترنت جلوگيري مي‌كند. به زبان ساده يك فايروال يك برنامه با يك قطعه سخت افزاري است كه در محل اتصال شبكه شما به اينترنت قرار مي گيرد و اطلاعاتي را كه ميان رايانه هاي شما و اينترنت رد و بدل مي شود، كنترل مي‌كند. براي اينكه با لزوم استفاده از فايروال آشنا شويد فرض كنيد شبكه شما بدون استفاده از فايروال به اينترنت وصل شود. در اين صورت هر كسي مي تواند به آساني به هر يك از رايانه هايتان دست يابد، آنرا بررسي و با آن اتصال Ftp يا Telenet برقرار كند، در آن صورت فكرش را بكنيد كه شبكه شما چه وضعي پيدا خواهد كرد. ولي با نصب فايروال در محل مناسب اوضاع كاملاً عوض مي شود. در اين صورت شما مي توانيد با تنظيم فيلترهاي فايروال قوانين مورد نظر خود را روي شبكه تان اعمال كنيد. تعيين كنيد كه كاربران شبكه شما مي توانند به چه سايت هايي وصل شوند و اجازه دارند چه فايل هايي را به اينترنت بفرستند و دريافت كنند به اين ترتيب به راحتي مي توانيد رايانه تان را مديريت كنيد. حاليكه اهميت فايروال روشن شد تنظيمات آن مي پردازيم. فايروال قابل تنظيم است يعني شما مي توانيد به تناسب كارتان و انتظاري كه از آن داريد فيلترهايي را به آن اضافه يا كم كنيد. اين كه فايروال هنگام عبور دادن اطلاعات از خودش به چه نوع اطلاعاتي توجه كند و كدام نوع آن را بررسي كرده و جلوي عبور آنها را بگيريد، به نظر شما بستگي دارد. مي توانيد با تنظيم هر كدام از موارد زير به فايروال ديكته كنيد كه چطور عمل كند.

نشاني:(IP) اگر هنگام اداره شبكه محلي خود متوجه شديد كه رايانه اي از طرق اينترنت مرتبت به server شبكه شما وصل مي شود و بار ترافيكي زيادي ايجاد مي‌كند، مي توانيد از فايروال خود بخواهيد كه به آن رايانه يا نشاني IP مشخص اجازة ورود به شبكه را ندهد.

نام حوزه: (Domain name) از آنجا كه نشاني IP يك نام حوزه اختصاص ميدهند شما مي توانيد فايروال را طوري تنظيم كنيد كه رايانه هاي شبكه محلي بتواند به سايت هاي خاصي (با نشاني حوزه خاص) دسترسي داشته باشند يا اينكه به مشخص كردن نام حوزه در فايروال به رايانه هاي شبه تان اجازه بدهيد كه از ان سايت ها ديدن كنند.

پورت و پورتكل: فايروال مي تواند از طريق شماره پورت هاي رايانه هاي كه براي ارتباط با يكديگر به كار مي برند، اطلاعاتي فايروال مشخص كرد. در اين صورت هنگام وارد كردن يا خارج شدن اطلاعات فايروال محتواي آنها را بررسي مي كند و اگر با كلمات خاصي كه برايش مشخص كرده ايم روبرو شود، اجازه نمي دهد آن اطلاعات عبور كنند.

فايروال در برابر چه خطراتي از ما محافظت مي كنند؟

ويروس ها: از معمولترين خطرات براي هر رايانه به حساب مي آيند و معمولاً برنامه هاي كوچكي هستند كه خود را روي رايانه هاي ديگر كپي كرده و به اين روش به سرعت در شبكه شما پخش مي شوند.

اشكالات برنامه ها و سيستم عامل ها: در بعضي برنامه ها امكان دسترسي به آن برنامه از راه دور (Backdoor) آن همبدون امنيت كافي فراهم شده است. به اين ترتيب هكرها مي توانند از آن استفاده كرده و از راه دور كنترل برنامه شما را به دست بگيرند.

ماكروها: اگر فايروال ورود و خروج اطلاعات را كنترل نكند هكرها مي توانند با فرستادن قطعه برنامه ها (كه ماكرو نام دارند) به رايانه ها داده را پاك كنند يا تغيير دهند و كل شبكه را از كار بياندازند.

بمب هاي ايميل: در يك لحظه يك نامه صدها و هزاران بار براي يك سرويس دهنده نامه الكترونيكي فرستاده مي شود و كار او را مختل مي كند تا جايي كه اين سيستم ديگر نمي تواند نامه ها را دريافت كند و از كار مي افتند.

در بسياري مواردي كه به سايت هاي حمله مي شود، هكرها براي وصل شدن به server سعي مي كنند درخواست دهنده را پيدا كند و گيج مي شود، به اين ترتيب وقتي تعداد اين نوع درخواست ها زياد باشد، server كند مي شود در نهايت از كار مي افتد. هر فايروال با توجه به سطح امنيتكه ايجاد مي كند، مي‌تواند در مقابل تعدادي از اين خطرات از شبكه ما محافظت كند.

فايروال (Firewall):

دستگاهي است كه در درون شبكه يك شركت قرار مي‌گيرد و شبكه را از محيط اينترنت و يا دسترسي هاي بيروني ايزوله مي كند. فايروال با كنترل دسترسي ها به شبكه، به برخي از درخواستها اجازه ورود به شبكه را داده مانع ورود برخي ديگر درخواستها مي شود. معمولاً برنامه ريزي و سياسگذاري يك فايروال اينگونه است كه كليه دسترسي ها از بيرون به داخل شبكه شركت از محيطي عبور مي‌كند كه كاملاً در حال كنترل و مونيتور كردن است. اين موضوع دقيقاً همانند قسمتي است كه شما هنگام ورود به يك ساختمان مهم بايد از آن عبور كنيد كه در آن نيروهاي امنيتي شما را بازرسي بدني مي كنند و يا شما را از X-Ray عبور مي دهند.

اما از آنجايي كه فايروالها اغلب به دليل انجام تنظيمات نادرست خوب عمل نمي‌كنند، امروزه بسياري از مديران شركتها به آنها اعتماد ندارند و عملكرد آنها به هنگام ورود خطر يا حمله يك هكر را پنجاه پنجاه مي دانند. بعنوان مثال همانطور كه مي دانيد يكي از مهترين منابع حملات شبكه اي از ناحيه كاركنان ناراضي شركت ها است، اين در حالي است كه فايروال ها معمولاً طوري تنظيم مي شوند كه مراقبت شبكه را از تهديدهاي بيروني به عهده مي گيرند.

بنابراين يكي از مهمترين مواردي كه مديران يك سازمان بايد آنرا خوب درك كنند آن است كه بدانند فايروالي كه در شبكه شركت نصب شده است چه محدوده اي راه پوشش امنيتي مي دهد. همچنين مديران شركت ها بايد بدانند كه فايروال دستگاهي است كه در كنار سيستم هاي امنيتي داخلي و خارجي مي‌توانند بر استحكام امنيتي شبكه شما بيفزايد.

بيرون فايروال:

انتخاب آن است كه وب سرور را خارج از فايروال قرار دهيد. در اين حالت بنظر مي رسد كه شما سرور خود را مستقيماً بدون هيچ سيستم امنيتي روي اينترنت قرار داده ايد. اين محل براي وب سرور شما خطرناك است اما شايد تعجب كنيد اگر بدانيد كه مي توانيد مفيد هم باشد. چرا؟

در اين حالت وب سرور رد درون شبكه قرار دارد و امنيت شبكه بطور كامل توسط فايروال كنترل مي شود اما ضعف سرور مي تواند محل نفوذ هكرها باشد.

در اين حالت چنانچه يكي از سارقين يا هكرههاي اينترنتي بتواند از ضعف وب شما استفاده كند و بخواهد وارد سيستم شما شود با ديواري بنام فايروال برخورد ميكند. اما دقت كنيد كه در اين حالت براي شبكه شما امنيت بيشتري دارد.

دورن فايروال و تحت حمايت آن:

در اين حالت شما وب سرور شركت را در درون محدوده امنيتي يعني شبكه قرار داده ايد. لذا بايد به فايروال بگوييد كه براي درخواست كنندگان سرويس وب، پروتكل http را اجازه عبور دهد و نه چيز ديگر. در اين حالت وب سرور شما قاعدتاً بايد بايد فقط به سرويس هاي درخواست صحفات وب پاسخ بدهد اما چنانچه هكري بتواند به نحوي داخل اين سرور رسوخ كند، به احتمال زياد خواهد توانست از طريق پورت هاي مختلف وب سرور شما به قسمت هاي شبكه دسترسي پيدا كند. بخصوص اگر وب سرور شما براي اجراي برنامه ها مانند CGI آماده باشد.

ميان دو فايروال:

اين حالت تركيبي است از دو موردي كه تا كنون راجع به آن صحبت كرديم به شكل نگاه كنيد كاملاً واضح است كه در اين حالت هم شبكه و هم وب سرور لازم كه توسط فايروالها بوجود مي آيد بهره خواهند برد.

منظور از پيرامون، اولين خط دفاعي نسبت به بيرون و عبارتي به شبكه غيرقابل اعتماد است. «پيرامون» اولين و آخرين نقطه تماس براي دفاع امنيتي و محافظت كننده شبكه است.

اين ناحيه اي است كه شبكه به پايان مي رسد و اينترنت آغاز مي شود. پيرامون شامل يك يا چند فايروال  و مجموعه اي از سرورهاي به شدت كنترل شده است كه در بخشي از پيرامون قرار دارند كه بعنوان DMZ (demilitarized zone) شناخته مي شود DMZ معمولاً وب سرورها، مدخل ايميل ها، آنتي ويروس شبكه و سرورهاي DNS را در بر مي گيرد كه بايد در معرض اينترنت قرار گيرد. فايروال قوانين سفت و سختي در مورد اينكه چه چيزي مي تواند وارد شبكه شود و چگونه سرورها در DMZ مي توانند با اينترنت و شبكه داخلي تعامل داشته باشند، دارد.

پيرامون شبكه، يا اختصار، دروازه شما به دنياي بيرون و بر عكس، مدخل دنياي بيرون به شبكه شماست.

تكنولوژيهاي زير امنيت را در پيرامون شبكه ايجاد مي كنند:

فايروال: معمولاً يك فايروال روي سروي نصب مي گردد كه به بيرون و درون پيرامون شبكه متصل است. فايروال سه عمل اصلي انجام مي دهد: 1 – كنترل ترافيك 2 – تبديل آدرس و 3 – نقطه پاياني. VPN فايروال كنترل ترافيك را با سنجيدن مبداء و مقصد تمام ترافيك وارد شونده و خارج شونده انجام مي دهد و تضمين مي كند كه تنها تقاضاي مجاز اجازه عبور دارند. بعلاوه، فايروال ها به شبكه امن در تبديل آدرس هاي IP داخلي به آدرس هاي قابل رويت در اينترنت كمك مي كند. يك فايروال همچنين مي تواند به عنوان نقطه پاياني تونل هاي VPNعمل كند. اين سه قابليت فايروال را تبديل به بخشي واجب براي امنيت شبكه شما مي كند.

آنتي ويروس شبكه: اين نرم افزار در DMZ نصب مي شود و محتواي ايميل ها آمد و شد ايميل هاي آلوده را مسدود مي كنند و آنها را قرنطينه مي كنند وسپس به دريافت كنندگان و مديران شبكه اطلاع مي دهند. اين عمل از ورود و انتشار يك ايميل آلوده به ويروس در شبكه جلوي گسترش ويروس توسط شبكه شما را مي گيرد. آنتي شبكه مكملي براي حفاظت ضد ويروسي است كه در سرور ايميل شما و كامپيوترهاي مجزا صورت مي گيرد. بمنظور حفاظت كاركرد موثر، ديتابيس ويروس هاي شناخته شده بايد به روز نگه داشته شود.

VPN:

 يك شبكه اختصاصي مجازي (VPN) از رمز نگاري بالا براي ايجاد ارتباط امن بين ابزار دور از يكديگر، مانند لپ تاپ ها و شبكه مقصد استفاده مي كند. VPN اساساً يك تونل رمز ايجاد مي كند. اين تونل رمز شده تقريبا با امنيت و محرمانگي يك شبكه اختصاصي اما از ميان اينترنت ايجاد مي كند. اين تونل VPN مي تواند در يك مسير ياب بر پايه VPN، فايروال يا يك سرور در ناحيه DMZ پايان پذيرد. برقراري ارتباطات VPN براي تمام بخش هاي دور و بي سيم شبكه يك عمل مهم است است كه نسبتاً آسان و ارزان پياده سازي مي شود.

مزايا:

تكنولوژي هاي ايجاد شده سطح پيرامون سال هاست كه در دسترس هستند، و بيشتر خبرگان IT با تواناييها و نيازهاي عملياتي آنها به خوبي آشنايي دارند. بنابراين، از نظر پياده سازي آسان و توام با توجيه اقتصادي هستند. بعضي از فروشندگان راه حل هاي سفت و سختي براي اين تكنولوژي هاي ارائه مي دهند. و بيشتر آنها به اين دليل پر هزينه هستند.

معايب:

از آنجا كه بيشتر اين سيستم ها تقريباً پايه اي هستند و مدت هاست كه در دسترس بوده اند، بيشتر هكرهاي پيشرفته روش هايي براي دور زدن آنها نشان داده اند. براي مثال، يك ابزار آنتي ويروس نمي تواند ويروسي را شناسايي كند مگر اينكه از قبل علامت شناسايي ويروس را در ديتابيس خود داشته باشد و اين ويروس داخل يك فايل رمز شده قرار نداشته باشد.

اگر چه VPN رمز نگاري موثري ارائه مي كند، اما كار اجرايي بيشتري را بر روي كارمندان IT تحميل مي كنند، چرا كه كليدهاي رمزنگاري و گروه هاي كاربري بايد بصورت مداوم مديريت شوند.

پيچيدگي معماري شبكه شما مي تواند تاثير قابل ملاحظه اي روي ميزان اثر اين تكنولوژي هاي مذكور اجازه مي دهد كه به تنهايي پوشش موثري براي شبكه ايجاد كنند.

انواع ابزاري كه در DMZ شما قرار داده دارد نيز يك فاكتور مهم است. اين ابزارها چه ميزان اهميت براي كسب و كار شما دارند؟ هر چه اهميت بيشتر باشد، معيارها و سياست هاي امنيتي سفت و سخت تري بايد بايد اين ابزارها را مديريت كند.

فايروال ويندوز:

فايروال، ابزار امنيتي مفيدي است كه وظيفه كنترل پورت هاي را بر عهده دارد. فايروال با بستن پورت هاي غير ضروري، راه را براي نفوذ گران بسته و از اسكن شدن پورت ها جلوگيري مي كند. معمولاً هكرها با اسكن كردن پورت ها پورت هاي باز را يافته و از طريق آنها اقدام به نفوذ مي كنند.

مايكروسافت براي اولين بار، در ويندوز XP، فايروالي قرار داد كه عليرغم استقبال كاربران، انتقادهاي زيادي را برانگيخت. يكي از اين انتقادها، درباره سختي تنظيم اين فايروال بود كه اغلب كاربران از انجام آن عاجز بودند. انتقاد ديگر، برگشت به غير فعال بودن آن، به عبارت ديگر، به عبارت ديگر، اين فايروال به طور پيش فرض فعال نمي شدو لازم بود كاربر شخصاً آن را فعال كند.

مايكروسافت در SP2، مشكلات قبلي فايروال ويندوز را اصلاح و ابزارهاي جديدي را براي به اشتراك گذاشتن فايل و چاپگر، ترتيب داده است. نسخه اصلاحي شده نسبت به فايروال قبلي، از انعطاف بيشتري برخوردار است. مثلاً در نسخه اصلاحي، امكاني وجود دارد كه با فعال كردن آن، فايروال ويندوز راه ورود اطلاعات مشكوك از طريق شبكه هاي شخصي (مثل شبكه هاي بي سيم فعال در هتل ها، رستوران ها و غيره) را مسدود مي كند.

البته فايروال ويندوز هنور با فايروال هاي قدرتمندي همچون Symantec, MacAfee فاصله هاي زيادي دارند و از نظر امكانات نرم افزاري به پاي آن ها نمي رسد. اما به هر ترتيب تعبيه ي يك فايروال داخل در ويندوز قدم بزرگي در جهت امنيت اين سيستم عامل به شمار مي رود و در بسياري از مواقع راه نفوذ هكرها را مي بندد.

همچنين نفوذ يك فايروال از شبكه شما در برابر ترافيك ناخواسته اوليه يك فايروال به اين توابع ديگران به كامپيوتر شما حفاظت مي كند و ترافيك بد را صورت هستند كه اجازه مي دهند ترافيك خوب عبور كند دستيابي آن مسدود مي كنند! مهمترين قسمت يك فايروال ويژگي كنترل است كه بين ترافيك خوب و بد تمايز قائل مي شود آن را نصب مي كنند فايروال بين كامپيوتر شما و اينترنت قرار مي وقتي فايروال به شما اجازه عبور مي دهد صفحات وب را ببينيد و به آنها گيرد در .. كنيد چت كنيد و download باشيد، فايل دسترسي داشته حاليكه مطمئن هستيد افراد ديگري كه در اينترنت مشغول هستند نمي توانند به كامپيوتر شما دست درازي كنند. بعضي از فايروالهاي نرم هستند كه روي كامپيوتر اجرا مي شوند اما فايروالهاي ديگر به افزارهايي افزاري ساخته شده اند و كل شبكه را از حمله مصون مي صروت سخت كنند.

هر كسي كه از اينترنت استفاده مي كند بايد از بعضي از انواع فايروالها download استفاده كند. برنامه هايي هستند كه مي توانند از ايتنرنت آسيب پذير براي IP شوند اين برنامه ها مي توانند تعداد زيادي آدرسهاي شده و اجرا مي download نفوذ را پيدا مي كنند اين برنامه ها به راحتي شوند و براي سوء استفاده يا مشكل دار كردن كامپيوتر شما از طريق اين شبكه نيست معمولاً همه انواع فايروالها از برنامه ها احتياجي به دانش شما در برابر اين حملات مي كند.

كارايي بالا و سرعت:

يكي از مهمتري ويژگي هايي كه مي توان براي يك فايروال در نظر گرفت، كارايي بالاي آن است. فايروال معمولا در محل اتصال شبكه داخلي به شبكه سراسري قرار مي گيرد و تنها راه ارتباط شبكه داخلي با شبكه جهاني است. بنابراين تمامي بسته هايي كه بين طرفين صافي رد و بدل مي شوند، بايد از آن عبور كرده و مورد بررسي قرار گيرند. در نتيجه ممكن است فايروال باعث كند شدن سرعت انتقال اطلاعات شود و يك گلوگاه در محل آن ايجاد گردد.

آمارها نشان ميدهند كه بسياري از فايروال هاي موجود، با مشكل پايين بودن كارايي مواجهند. بنابراين يكي از مهمترين پارامترهايي كه در طراحي و پياده سازي سپر در نظر گرفته شده، كارايي بالاي آن است، طوريكه بتواند با سرعتي بالا و مورد قبول به تصفيه اتصالات وب بپردازد. براي اين منظور تلاش شده است تا عمليات تصفيه URL تا حد امكان در هسته سيستم عامل انجام شود و از سربار اضافي عمليات Context Switching در سيستم عامل جلوگيري شود.

ارزيابي كارايي سپر با استفاده از ابزار استاندارد Specweb و Netperf انجام شده است و سپر در محيط تست 100Mbps براي پهناي باند بيش از 50Mbps گلوگاه نشده است. اين نتايج نشان از استحكام سپر براي محيط هاي با پهناي باند بالا (تاحدود 50Mbps) را مي دهد. همچنين نتايج دقيق ارزيابي كارايي سپر با استفاده از ابزارهاي استاندارد براي ارزيابي فايروال ها موجود است.

پيكربندي پيشرفته، انعطاف پذير، امن و ساده:

سپر با در اختيار گذاشتن واسط كاربري پيشرفته اي امكان مديريت و تعريف سياست هاي امنيتي سازمان را ممكن نموده است. با استفاده از اين واسط كاربري كه مركز كنترل و مديريت سپر ناميده مي شود، امكان ايجاد، تغيير و حذف سياسته هاي امنيتي توسط يك كانال امن در اختيار مدير قرار داده شده است. مزيت اين روش، سهولت استفاده از انعطاف پذيري بالا، واسط گرافيكي قدرتمند و راهنماي جامع آن مي باشد.

اين واسط گرافيكي با استفاده از يك كانال امن به سپر وصل شده و تغييرات پيكربندي و سياست امنيتي را به سپر منتقل مي كند. همچنين از اين طريق مدير مي تواند وضعيت اتصالات مورد تصفيه را به صورت Online  مشاهده نمايد. علاوه براي واسط گرافيكي، مدير ميتواند با استفاده يك كانال امن SSH به ماشين سپر وصل شده و عمليات پيكربندي سيستم را از اين طريق انجام دهد. با اتصال مدير به سپر، يك CLI(Command Line Interface) مديريتي به وي نشان داده مي شود كه به سادگي مي تواند آخرين پيكربندي را مشاهده نموده و تغييرات خود را اعمال نمايد.

صفحه نمايش LCD:

يكي از قابليت هاي حفاظ سپر، نمايش اطلاعات ترافيك شبكه و وضعيت عمومي سيستم بر روي نمايشگر LCD مي باشد. با استفاده از اين نمايشگر مي توان اطلاعات زير را مشاهده نمود:

-       اطلاعات عمومي راجع به پيكربندي شبكه

-       وضعيت حافظه

-       وضعيت CPU

-       ميزان تقاضاهاي وب دريافتي

-       ميزان تقاضاهاي وب پذيرفته شده

-       ميزان تقاضاهاي وب رد شده

-       ميزان اتصالات وب جاري

-       زمان بالا بودن سيستم

مشخصات سخت افزاري سپر:

سپر يك حفاظ شبكه اي است كه بصورت يك Appliance و قابل نصب در Rack ارائه مي شود. جعبه سپر داراي چهار كارت شبكه 10/100/1000 Mbps يك نمايشگر LED,LCD هاي نمايش وضعيت و يك درگاه سريال RS232 مي باشد.

نصب در شبكه:

سپر در قالب يك بسته سخت افزاري – نرم افزاري ارائه مي گردد و براساس كاربردهاي مورد نياز سازمان ها و با توجه به شرايط محيطي، مي توان امكانات و بسترهاي نرم افزاري و سخت افزاري آن را تنظيم كرد. با توجه به توپولوژي هاي مختلف سه حالت براي نصب سپر در نظر گرفته شده است. به عبارت ديگر سپر در يكي از سه حالت زير در شبكه سازمان قرار مي گيرد.

-       مسيرياب (Router)

-       پل (Bridge)

-       Sniffer

زماني كه سپر در حالت Sniffer باشد، ابتدا يك آدرس IP به سپر داده مي شود و سپس به Switch وصل خواهد شد و خود اقدام به Sniff كردن و تصفيه بسته ها مي‌كند.

در حالتي كه سپر به عنوان روتر قرار مي گيرد، بايد بسته ها به نحوي به سپر هدايت شوند. بنابراين در اين شرايط سپر بايد مستقيما به روتر سازمان وصل باشد. بايد دقت نمود در اين حالت اصلا نيازي نيست تا پيكربندي ماشين هاي داخلي تغيير كند و خود سپر به نحوي عمل مي كند كه به عنوان روتر براي سازمان نقش داشته باشد.

 پايگاه آدرس ها و تصفيه URL:

سپر براساس سياست هاي تصفيه وب و پايگاه داده خود از برقراري برخي از اتصالات HTTP جلوگيري مي كند. آدرس هاي موجود در پايگاه آدرس، به صورت موضوعي سامان يافته اند و مدير سيستم قادر است تا از طريق واسط كاربري مبتني بر وب، هر يك از موضوعات را براي انجام عمل تصفيه انتخاب كند. در حال حاضر بيش از 15 موضوع مختلف در پايگاه داده موجودند و اين در حالي است كه مدير سيستم مي تواند آدرس هاي مورد نياز را به صورت دستي نيز وارد كند. علاوه بر آن وي قادر است تا الگوهاي خاصي را به عنوان كلمات غيرمجاز اعلام كند تا سپر از اتصال كاربران به آدرس هايي كه حاوي اين نوع كلمات هستند، جلوگيري نمايد. قابل توجه اين كه بعد از تعريف نمودن كلمات (Black List)، سپر از جستجوي اين كلمات درموتورهاي جستجو نيز جلوگيري مي كند. همچنين مدير مي تواند كلمات فارسي را در قالب Unicode به عنوان Black List وارد نمايد و بدين وسيله از جستجوي فارسي در موتورهاي جستجو براي كلمات مورد نظر جلوگيري نمايد.

همانطور كه گفته شد سپر از يك پايگاه داده مركزي آدرس ها استفاده مي كند كه دائما در حال بروز شدن است. اين پايگاه آدرس ها براساس نوع نياز كاربر، مي تواند روزانه، هفتگي و يا ماهانه به روز درآيد. براي به روزرساني نرم افزارهاي صافي شركت امن افزار( از جمله سپر) سيستم مديريت مشتريان براي به روز رساني وجود دارد كه به درخواست به روزرساني صافي ها پاسخ مي دهد. همچنين تعدادي روبات نرم افزاري با معماري توزيع شده به صورت تمام وقت در حال جستجو در اينترنت و دسته بندي آدرس هاي اينترنتي هستند. خروجي اين روبات ها به سيستم بروزرساني داده مي شود و اين سيستم نيز آخرين نتايج را به صافي ها (از جمله سپر) مي رساند.

سيستم دسته بندي اينترنت (كاوا) به طور متوسط پهناي باندي حدود 2Mbps را در اختيار روبات ها قرار داده است و تا كنون بيش از 350ميليون سايت را بررسي نموده است كه خروجي اين بررسي، دسته بندي بيش از 4ميليون آدرس اينترنتي در 15 دسته (Category) مي باشد. همانطور كه گفته شد اين سيستم به صورت تمام وقت در حال كار است و به طور ميانگين روزانه بيش از 10000آدرس اينترنتي را به پايگاه آدرس هاي دسته بندي شده اضافه مي كند.

رويدادنگاري:

يكي از مهمترين نيازهاي امنيتي، داشتن سابقه عمليات است. سپر امكان ثبت رويدادها را با جزئي ترين مشخصات بوجود مي آورد. سه نوع رويدادنگاري زير در سپر پشتيباني مي شود.

-       رويدادنگاري تصفيه HTTP در سطح اطلاعات لايه كاربرد

-       رويدادنگاري بسته صافي حالت مند و ترجمه آدرس در سطح اطلاعات لايه شبكه

-       رويدادنگاري بروزرساني پايگاه آدرس هاي دسته بندي شده

مدير سيستم مي تواند در هر زماني بخش مشخصي از رويدادنامه را پاك نمايد و يا اين كه روي كامپيوتر شخصي خود Download كند. همچنين قالب فايل رويدادنامه سپر به نحوي است كه توسط نرم افزار Sawmill قابل قبول مي باشد. اين نرم افزار يك تحليل گر رويدادنامه (Log Analyzer) است كه مي تواند رويدادنامه سپر را به عنوان ورودي گرفته و نمودارهاي تحليلي از اين رويدادنامه توليد نمايد. اين نمودارها با سليقه مدير قابل بومي شدن هستند.

با توجه به اين كه رويدادنگاري در سپر مبتني بر مكانيسم استاندارد syslog انجام مي شود، مي توان رويدادنامه سپر را بصورت متمركز و منطبق با ديگر تجهيزات شبكه پيكربندي نمود. در اين شرايط مي توانيد از نرم افزار تحليل گر رويدادنامه سپر نيز استفاده نماييد. اين نرم افزار مبتني بر وب بوده و نمودارهاي تحليلي از رويدادنامه را توليد مي نمايد.

 نظارت Online:

مدير با استفاده از رويدادنامه مي تواند به صورت Offline سيستم را بازرسي نمايد ولي براي نظارت Online مدير بايد بتواند در هر لحظه اي از زمان از راه دور به سيستم وصل شده و اطلاعات نظارتي را مشاهده نمايد. براي اين منظور در سپر دو نوع نظارت Online وجود دارد. اين اطلاعات با استفاده از برنامه واسط گرافيكي (GUI) قابل رويت هستند.

-       نظارت بر وضعيت كلان سيستم سپر

-       نظارت بر اتصالات در حال تصفيه

در نوع اول اطلاعات سيستمي براي نظارت بر سيستم نمايش داده مي شود و اين اطلاعات در هر 5 ثانيه بروز رسانيده مي شود. اين اطلاعات شامل نمودارهاي درصد استفاده از CPU، حافظه، پهناي باند ورودي و خروجي و آمار اتصالات تصفيه شده و نتايج آنها است. به طور كلي اين بخش تنها شامل برخي از اطلاعات آماري است.

نوع ديگر از نظارت، امكان نمايش جزئيات اتصالات در حال تصفيه را مي دهد. در اين بخش اطلاعات تمامي اتصالات در حال تصفيه هر 5ثانيه بروز شده و نمايش داده مي شود. به ازاي هر اتصال آدرس IP مبدا، زمان شروع، نام كاربري، كنش، و URL نشان داده مي شود.

امنيت:

سپر به گونه اي ساخته شده كه تمامي ارتباطات با آن تنها از طريق كانال هاي امن ممكن است و امكان حملات كلاسيك در آن از بين رفته است. استفاده از تشخيص هويت و رمز نگاري در مركز كنترل و مديريت سپر نمونه اي از اين امر مي باشد. در صورت لزوم، سپر مي تواند بدون داشتن شماره IP بخش هاي عمده اي از كار خود (ازجمله فيلترينگ وب) را انجام دهد. اهميت اين مساله در آن است كه عدم وجود IP، امكان حملات نفوذي را به كلي از بين مي برد. همچنين سيستم عامل سپر كه بناي آن يك سيستم عامل يونيكسي است، تا حد امكان بومي شده است. اين بومي سازي در راستاي امن سازي و افزايش كارايي سيستم عامل انجام شده است و تلاش شده تا حد امكان سرويس هاي اضافي از سيستم عامل حذف شده و به سطح مناسبي از لحاظ امنيتي و كارايي برسد.

مقاوم در برابر حملات:

يكي از امكانات اصلي در فايروال ها مقاومت در برابر حملات است. سپر از حملات كلاسيك كه در اثر مشكلات قرارداد TCP/IP پيش مي آيند. جلوگيري مي كند. اين حملات دامنه وسيعي از حملات DOS حملات ناشي از Data Fragmentation و سرريز بافر (Buffer Overflow) را شامل مي شود كه برخي از آنها عبارتند از:

-       LAND

-       BONK و TEARDROP

-       NESEA

-       NEWTEAR

-       SYNDROP

-       WinNuke

-       (Ping OF Death)JOLT

-       IGMP

استحكام و Watch Dog:

سپر جزئي از شبكه سازمان است كه به تصفيه اتصالات و درخواست هاي شبكه محلي مي پردازد. بنابراين بايد هميشه سرپا و فعال نبودن آن مي تواند منشا ناامني باشد. به همين دليل، سپر طوري طراحي شده است كه در صورت بروز تخريب سخت افزاري و نرم افزاري، مجددا و به سرعت راه اندازي گردد. بدين صورت كه اگر در اثر قطع برق و يا ديگر عوامل، سپر خاموش شود، باز آغازي و راه اندازي مجدد آن، به سرعت انجام مي شود. زمان كوتاه باز آغازي باعث مي شود تا اتصال به اينترنت تنها براي زمان كوتاهي قطع شود.

همچنين براي افزايش درجه استحكام سيستم، ابزاري به نام Watch Dog در داخل سيستم وجود دارد كه وظيفه مراقبت از سرويس ها و كاركرد سپر را بر عهده دارد. اين ابزار به طور مداوم تمامي بخش هاي سپر را بررسي مي كند و در صورت مشاهده هر گونه خرابي و عيب، ابتدا تلاش در رفع خرابي مي كند و در صورت عدم موفقيت، سيستم را دوباره راه اندازي نموده و گزارش مناسبي را براي مدير Mail مي زند.

عيب يابي آسانتر شبكه ها
Nix : متوسط

راهنماي عيب يابي
اولين چيزي كه باعث مي شود تكنسين شبكه بتواند ايراداحتمالي راتشخيص دهد ، بررسي اين موضوع است كه پيش از اين شبكه در چه شرايطي بهطور صحيح كار مي كرده است . شناخت آن شرايط باعث تشخيص آسانتر عامل پديد آورنده خطامي گردد . اما متاسفانه بعضي از تجهيزات شبكه فاقد داده هاي فني لازم براي رفع عيبيا مستنداتي براي آگاهي يافتن از شرايط كاركرد صحيح آن ها هستند و متخصصان هنگاميدر كار با آن هاموفق هستند كه نمونه هاي مختلفي از آن ها را ديده ، نصب كرده و باشرايط كاركرد آن ها آشنا باشند . اما همان متخصصان هم ممكن است فراموش كنند كه كداميك از دستگاه ها ، در كدام شرايط بهترعمل مي كردند يا كدام پيكر بندي براي كداممحيط مناسب تر بوده است . براي آنكه فاصله بين تكنسين هاي مختلف با يكديگر كمتر شودو راه يافتن خطا ها كوتاه تر گردد ، رعايت نج نكته ضروري است . اين موارد را ميتوان پنج گام براي كسب موفقيت در كشف خطا نام گذاشت .

گام اول : مستند سازي شبكه
در دست داشتن آخرين نقشه هاي فيزيكي و منطقي شبكه، كمك شاياني به شناخت وضعيت فعلي شبكه مي نمايد . با اين نقشه ها مي توان ادواتمختلف ، پيكر بندي ها ، و آدرس ها راتحت نظارت داشت . ضمن آنكه از اين طريق كار عيبيابي آسانتر مي گردد.

گام دوم : جمع آوري كليه اطلاعات و تحليل خطاي پيش آمده
فرض كنيد كه اشكالكار مي دانيد ، آيا مي توانيد آن را مستند كنيد ؟ آيا قبل ازبروز خطا ، هشداري ازايستگاه هاي كاري صادر نشده است ؟ براي اين كه اين مرحله را ساده تر كنيئ . ميتوانيد از دستگاه LinkRunner، محصول شركت Fluke Networks استفاده كنيد . اين ابزاركه به سادگي قابل حمل است مي تواند اشكالات اوليه درلايه فيزيكي را نشان دهد . اينابزار مي تواند در خدمت تكنسين ها باشد تا در صورتي كه اشكال شبكه ، فراتر ازاشكالات معمولي بود ، از متخصصان مجرب تري استفاده گردد. پس در گام دوم ، بااستفاده از ابزارهاي كمكي به جمع آوري كليه اطلاعات موجود مي پردازيم و اشكالاتلايه فيزيكي رابررسي مي نماييم .

گام سوم : دامنه مشكل ايجاد شده را محدود كنيد
قدم بعدي محدود كردن دامنهمشكل ايجاد شده است . بايد يررسي كنيم كه مشكل مربوط به بخشي از شبكه است يا فقط بهيك كانيت محدود است ؟ مثلا اگر مشكل مربوط ب هكلانيت است پس به كابل فيزيكي ياايستگاه كاري محدود مي گردد. يعني پس از جمع آوري اطلاعات،بايد آن را به مشكل پيشآمده محدود نماييم .

گام چهارم : مشكل را رفع كنيد
پس از محدود كردن دامنه مشكل ، رفع آن آسانخواهد شد . در مورد ادوات سخت افزاري ، معمولا بايد آن را تعويض نمود . مثلا تعويض Patch Cable يا تغيير پورت سوئيچ يا تعويض كارت شبكه كلانيت . اين گام وقتي تكميلمي شود كه پس از رفع عيب ، شبكه مجددا تست شودتا ازرفع كامل اشكال اطمينان حاصلگردد.

گام پنجم : كارهاي انجام نشده را مستند كنيد
حالا بايد مجددا گام اول راتكرار كنيد . يعني مشكل پيش آمده و نحوه رفع آن را مستند سازي كنيد . اين كاربربراي مراجعات بعدي بسيار مفيد خواهد بود .
اما آيا انجام اين دادن همه اينمراحل لازم است ؟
گاهي پيش مي آيد كه مشكلات شبكه ، ناشي از اشكلات سيستم عاملاست . غلب تكنسين هايي كه در واحدهاي فني مستقر هستند ، هنگام انجام راهنمايي تلفني، به كاربران مي گويند كه «يك بار كامپيوترتان را بوت كنيد .» اين راه حل ، در بعضيموارد مشكل را مرتفع مي كند و ديگر نياز به طي كردن گام هاي پنج گانه نيست . حسناين كاردر اين است كه تكنسين بدون اين كه محل كارش را ترك كند ، مشكل را برطرفنموده است .
اما بعضي مشكلات با بوت كردن ساده از بين نمي روند . در اين موقع ،در صورتي كه كاربر كامپيو تر بتواند از خط فرمان (Command Prompt) سيستم عاملاستفاده نمايد ، راهنمايي تلفني را همچنان مي توان ادامه داد . يعني فرمان IPCONFIG مي تواند وجود اتصال فيزيكي را بررسي نمايد .
مثلا وقتي PC براي پروتكل DHCPپيكر بندي شده اما آدرس پيش فرض ويندوز (169.254.X.X) را بر مي گرداند ، مشخصمي شود كه كلانيت نمي تواند با سرورDHCP ارتباط برقرار كند .
يا وقتي يككامپيوتر پر تابل را به شبكه متصل مي كنيم ، بايستي آدرس همان شبكه راداشته باشد . اما آگاهي اوقات DHCP ارتباط برقرار كند .
يا وقتي يك كامپيوتر پرتابل را بهشبكه متصل مي كنيم ، بايستي آدرس همان شبكه را داشته باشد . اما گاهي گاهي اوقات DHCP، آدرس subnet ديگري را به آن اختصاص مي دهد . اكنون كاربر مي تواند دودستور C:>ipconfig/release و C:>ipconfig/renew را وارد مي نمايد. يعني مي خواهد كهآدرس lP جديدي داشته باشد . اگر سيستم پاسخ دهد كه انجام عمل DHCP ميسر نيست . آنگاه اين احتمال وجو دارد كه كاربر از پيكر بندي lP ااستاتيك استفاده كرده باشد . دراين حالت جهت بررسي صحت گزارش ، بايد به مستندات شبكه مراجعه نمود .
در حالتيديگر ، اگركاربر يك آدرس lP را اعلام كند ، بايد از طريق ping كردن ، آن بررسي نمود . اگر PC كاربر ، پاسخ مناسب مي دهد ، يعني آ ن كه انجام فعاليت هاي متداول نظيرباز كردن صفحه وب انجام پذير است . در غيراين صورت بايستي كامپيوتر را از نزديكمورد بررسي قرارداد.

بررسي مشكل به صورت حضوري
پس از حضور در محل كاربر ، كار جمع آوري اطلاعاتشروع مي شود . سؤال اول اين است كه انجام كدام عمل باعث بروز مشكل شد ه است . گاهياوقات پاسخ اين سؤال، چندان روشنگرنيست . زيرا كاربرمي گويد كه وي كارخاصي انجامنداده است و همه كارها صورت گرفته در حد كارهاي معمولي روزانه بوده است يا آن كهدقيقا مي داند چه اتفاقي افتاده ولي ترجيح مي دهد درباره آن توضيحي ندهد ، يامسئووليت انجام آن را بر عهده نگيرد .
در اين مواقع بايد كاربر را مطمئن سازيدكه توضيح درباره نحوه بروز مشكل به رفع سريع آن كمك خواهد كرد . به غير از اين هااز انجام تغييرات محلي نيز سؤال كنيد . مثلا اين كه به تازگي دكوراسيون اتاق محلكار تغيير كرده است ي يك برنامه محافظ نمايش جديد نصب شده است يا مواردي از اين دست .
بعد از آن كه تا حد ممكن دانسته هايتان را افزايش داديد ، موارد ي كه تلفنيبه كاربر گفتيد را مجددا خودتان آزمايش كنيد . اگر عمل ping به سرور شبكه به درستيانجام مي شود يا ادوات شبكه به درستي پاسخ مي دهند ، نشان دهنده آن است كه ايستگاهكاري در لايه 3، به درستي به شبكه متصل است و در نتيجه به انجام تست در لايه هايپايين تر نيازي نيست . پس بايد توجه را به لايه هاي بالايي شبكه معطوف نمود . اگراين قسمت درست جواب ندهد يعني اين كه بايد به سراغ لايه هاي پايين تر رفت . حالابايد از يك لايه شروع كنيد . اگراتصال شبكه قطع باشد ، دستورping اين موضوع را بهخوبي نشان مي دهد . براي ديدن زمان پاسخ (response Time) ، دستور زيزر استفاده ميشود : C:ping-t x x x x
نتيجه حاصله را مي توان با استفاده ازTERACERT و PATHPING براي بررسي مسير ها به سمت device مورد نظر تحليل نموده است .
Trace route نمودن به شما مي گويد كه چگونه در طول مسير شبكه ، پكت ممكن است از بين برود . يعني رفع عيب لايه يك شبكه را مي توان از همين راه آغاز كرد . دستور C:>tracert x.x.x.x يا C:>patping اين كار را انجام مي دهند.

آيا به سطح پيشرفته تري از اشكال يابي احتياج است ؟
اگر هنوز ايراد مشخصنشده است يا براي تعيين آن به اطلاعات يا به جزييات بيشتري نياز است ،بايد چندآزمايش ديگر را نيز انجام داد .
پس از اطمينان از اين كه ، وارد نشدن كاربربهشبكه دراثرجابه جايي كابل يت جدا شدن كابل و اتصالات آن نمي باشد ، به اين نتيجه ميرسيد كه مشكل پيش آمده ، پيچيده تر از اشكلات معمولي شبكه هااست.
در اين جاداشتن ابزاري مانند LinkRunner مي تواند به سرعت به كشف اشكالات كمك كند .

آزمون هاي مستقيم
1. تست لينك
2. بررسي فعاليت Segmentها
3. استفادهاز DHCP به عنوان ابزار تشخيص
4. انجام ping به صورت محلي و راه دور

تست لينك
بعضي از تكنسين هاي شبكه معتقد ند كه روشن بودن چراغ (LED) رويكارت شبكه نشان دهنده برقرار بودن لينك است . اما اين مساله در مورد تجهيزات مختلف، معاني متفاوتي دارد . در بعضي تجهيزات ، چراغ هاي لينك ( Link LED) توسط نرمافزارهاي مستقر در سيستم ميزبان كنترل مي شوند و وقتي روشن مي شوند كه لايه هايبالايي شبكه مشغول فعاليت باشند . بعضي كارت هاي شبكه چراغ لينك را وقتي روشن ميكنند كه ترافيكي روي شبكه در جريان باشد . در نتيجه روشن بودن LED ، دليل محكمي برسالم بودن يا سالم نبودن لينك ارتباطي نيست . حتي بعضي از تجهيزات از LEDها براينشان دادن يك طرفه يا دو طرفه بودن ارتباط (haft or full Dplex) يا نشان دادن سرعتارتباط (00/10) استفاده مي كنند .
برقراري لينك از طريق انجام روندي به نام Negotiation-Auto انجام مي شود كه در طي آن ، طرف لينك اطلاعاتي را با يكديگر تبادلمي كنند . اين اطلاعات شامل سرعت ارتباط يا يك طرفه / دو طرفه بودن آن مي شود . درحين اين تبادل ، دو طرف ارتباط قابليت هاي يكديگر را مقايسه مي كنند و سعي مي كنندارتباط رابابالاترين سرعت ممكن برقرار نمايند . اگر يكي از طرفين ارتباط نتوانند بهدرستي خود را پيكر بندي كنند يا درايو هاي مورد نياز نداشته باشند . اينارتباط نميتواند ادامه پيدا كند . آن گاه يا روند فوق مجددا تكرار مي گردد و يا ارتباط به كليقطع مي گردد.
وقتي ارتباط در يك شبكه قطع شده است . Link Runner سعي مي كندابتدا ارتباط خودش را با هر يك از طرفين لينك برقرار سازد . مثلا خودش را به كارتشبكه يا سوئيچ ( دو طرف يك ارتباط ) متصل مي كند . سپس روند NegotiationـAuto رابااستفاده از استاندارد lEEE 802.3 آغاز مي كند . اين ارتباط در سطح سخت افزارخواهد بود و توسط نرم افزار كنترل نخواهد شد . پس از انجام اين كار ، چراغ سبز رنگ LinkRunner روشن مي شود و سرعت و نوع ارتباط ( يك طرفه / دو طرفه ) روي صفحه نمايشدستگاه نشان داده مي شود.

مقدمه :

امروزه صنعت بسته بندي به عنوان يكي از ابزارهاي تبليغي مورد توجه  كارشناسان ارتباطات و تبليغات قرار گرفته است . « بسته بندي » به عنوان يك رسانه مي تواند مفاهيم ، اطلاعات و پيام هاي مختلف را منتقل نمايد . نوع ، جنس ، رنگ ، حروف بكار رفته ، طرح و در نهايت شكل يك بسته بندي مي تواند ابزاري بسيار مهم در تبليغ باشد . از آنجايي كه اين موضوع كمتر در محافل علمي و صنفي داخلي مورد توجه قرار مي گيرد .

بسته‌هاي فرآورده‌هاي مختلف در طي روز، در محيط به چشم ما مي‌خورند، بسته‌هاي بهداشتي مواد غذايي و دارويي و نوشيدني‌ها و هر چه فرآورده‌هاي طبيعي و صنعتي كه بسته‌بندي مي‌شوند ما را تحت تأثير خود قرار مي‌دهند.

بسته‌بندي‌ها داراي خصوصيات متفاوتي هستند به همين دليل صنعت بسته‌بندي را شاخه‌اي از علم اقتصاد و هنر مي‌دانيم.

هماهنگي طرح بسته‌بندي با محتويات، نحوه نگهداري، نحوه حمل و نقل امري ضروريست. بسته نه تنها بايد فرآورده را محفوظ نگه دارد، بلكه مصرف‌كننده را جلب مي‌كند و اطلاعات لازم را بايد به بيننده بدهد، در ضمن فرآورده داخل آن را بايد به راحتي از درون آن خارج كرد و موقعي كه خالي شد بتوان پوشش هر بسته را از بين برد.

علاوه بر مسايل ذكر شده زيبايي بسته باعث زيبايي و خوش‌آيندي محيط اطراف هم مي‌شود. بسته‌ها سواي جلب خريدار، اطلاعات لازمي، هم بوسيله رنگ و عبارت و نشانه‌ها در اختيار مردم مي‌گذارند.

بسته‌بندي يكي از حساس‌ترين طراحي‌هاي گرافيكي و كارهاي چاپي است. زيرا برخلاف كارهاي فرهنگي در تيراژ وسيع منتشر شده و با مخاطبان بسيار متنوع در ارتباط قرار مي‌گيرد و سرنوشت محصول را دربازار رقم مي‌زند. بنابراين سفارش‌دهنده، طراح و چاپكار سه طرف اصلي در توليد يك بسته هستند، طرفهاي فرعي بسياري نيز وجود دارد. بسته موفق علاوه بر سه پايه اصلي پايه چهارم هم دارد كه سليقه بازار و روان‌شناسي مخاطب از نظر رنگ، طرح، نام پيام ارزيابي مي‌كند و سمت و سوي طراحي را تعيين مي‌كند.

بسته‌بندي خوب يكي از عوامل فروش كالا است، بسته‌بندي رمز سلامت و ماندگاري كيفيت يك كالا از زمان توليد تا زمان رسيدن كالا به دست مشتريان است و در اين سفر پرمخاطره‌اي كه كالا در پيش دارد اين بسته‌بندي است كه سپر بلاي محصول توليدشده‌اي كه با زحمت و مشقت بسيار بدست مي‌آيد مي‌باشد.

تاريخچه :

در روزگاران نخستين ، غذا به محض پيدا شدن مصرف مي شد . خانواده ها و روستاها خودكفا بودند . آن ها هر چه را احتياج داشتند مي ساختند يا به دست ميآوردند . مانند وسايلي كه از تراشيدن چوب ، علف هاي بافته شده و اندام حيوانات بدست مي آمدند . پارچه هاي بدست آمده از پوست حيوانات به عنوان لباس و پوشاك انسان هاي نخستين استفاده مي شدند . الياف با تاب دادن يا بافتن تبديل به نمو شدند . اين پارچه ها به صورت پوشش هايي براي محصولات يا به صورت كيف در آمدند . از طريق بافتن ، علف ها و گياهان به صورت سبدهايي براي ذخيره مازاد غذا ساخته شدند . به شيوه مقداري از غذا را مي شد براي بعد ذخيره كرد و زمان كمتري را براي جستجو و جمع آوري غذا صرف كرد . با كشف سنگ هاي معدن ، مواد مركب ، آهن و سفالينه ها ساخته شدند و اشكال ديگري از بسته بندي را بوجود آوردند : در ادامه مروري مختصر از مهمترين پيشرفت ها در زمينه بندي ارايه مي شود .

كاغذ و محصولات كاغذي : كاغذ احتمالاً قديمي ترين شكل آنچه كه امروز « بسته بندي قابل انعطاف » ناميده ميشود ، است . چيني ها در نخستين يا دومين قرن پيش از ميلاد ، صفحات ورقه شده چوب تنه درخت را تبديل به محصولي براي بسته بندي غذا مي كردند . در طول 1500 سال بعد از آن تكنيك كاغذ سازي پيشرفت كرد و تا خاور ميانه ، اروپا و سرانجام به سال 1310 ميلادي در انگلستان گسترش يافت . دست آخر ، اين تكنيك در سال 1690 به Germantown در ايلات پنسيلوانياي امريكا رسيد . اما كاغذهاي اوليه قدري با كاغذهاي امروزي تفاوت داشتند . كاغذهاي نخستين از فيبرهاي بزرگ و سپس از كتان ساخته مي شدند تا اينكه در سال 1867 كاغذ با خمير كاغذ سازي ساخته شد . با اينكه بسته بندي هاي تجاري كاغذ ، نخست در بيستول انگلستان در سال 1844 ساخته شدند . فرانسيس ول Francis Wolle ماشين پاكت سازي را در سال 1852 در ايالات متحده اختراع كرد . پيشرفت هاي ديگر از سال 1870 تا 1880 شاملتوليد بسته هاي كاغذي چسبيده و نمونه هاي جادارتر و محكم تر بود . در سال 1905 ماشيني براي توليد انبوه بسته هاي كاغذي اختراع شد . با پيشرفت هاي بسته كاغذي چسبيده ، بسته هاي گرانتر كتاني نيز وارد بازار شدند و در سال 1925 يك بسته كاغذي چند جداره براي تامين فضاي بيشتر بوجود آمد . اولين مقواي تجاري در انگلستان به سال 1817 توليد شد . بيشتر از دويست سال بعد از اختراع مقوا توسط چيني ها ، كاغذ چين دار در سال 1850 تا 1860 ظاهر شد . كار تنهاي روكش شده با كاغذ چين دار در حدود سال 1900 جايگزين صندوقچه ها و بسته هاي چوبي ، دست ساز در تجارت و حمل و نقل شدند . مانند بسياري اختراعات ديگر ، توليد كارتن نيز يك حادثه بود . روبرت گاير (Robert Gair) يك پاكت ساز در بروكلين بود . وقتي كه او در حال توليد نوعي بسته تجاري بود ، خط كش فلزي كه وظيفه تاكردن پاكت ها را به عهده داشت ،جابجا شد و پاكت را بريد . «گاير » نتيجه گرفت كه بريدن و تاكردن كاغذ داراي فوايدي است . اين حادثه در دهه 1870 اتفاق افتاد و اولين كارتن دست ساز كه امروزه به آن « بسته بندي نيمه انعطاف پذير » مي گويند ، بوجود آمد . توسعه استفاده از غلات خرد شده ، توليد و استفاده از كارتن ها را افزايش داد . برادران Kellogg اولين كساني بودند كه از كارتن هاي غله استفاده كردند . بعدها اين طرح به توليد انبوه رسيد و وارد بازار شد . امروزه براي حفاظت از غلات و ديگر محصولات داخل كارتن ها اسم  كارخانه و ديگر مشخصات حك شده و از پوشش هاي پلاستيكي استفاده مي شود . كاغذ و بسته بندي با آن تا قرن بيستم محبوبيت خود را حفظ كرد . سپس با آمدن پلاستيك به عنوان فاكتور مهم در بسته بندي (اواخر دهه 1970 تا اوايل دهه 1980) استفاده از كاغذ و مشتقات آن محو و كم رنگ شد . اخيرا اين رويه به خاطر مسووليت طراحان در قبال محيط زيست متوقف شده است .

تقريبا هر چه امروزه خريداري مي‌كنيم در انواع بسته‌بندي‌ها به ما فروخته مي‌شود . بسته‌هاي كاغذي، مقوايي، پلاستيكي و شيشه‌اي و ... براي نخستين بار كاغذ‌سازان آلماني بودند كه در سال 1550 از كاغذهاي نامرغوب براي بسته‌بندي كاغذهاي مرغوبي كه توليد مي‌كردند استفاده مي‌شد. آنها بر روي اين كاغذهاي نامرغوب كه دور كاغذهاي مرغوب مي‌پيچيدند  نوعي آرم هم به چاپ مي‌رساندند و در همين دوران بود كه برچسب منقوش هم روانه بازار شد.

بسته‌بندي قدمتي به بلندي طول تاريخ بشريت دارد اما امروزه اكثر محققان كه پايه‌گذاري صنعت بسته‌بندي را به سال 1804 ميلادي باز مي‌گردانند زماني كه «آپرت فرانسوي» توانست هنر نگهداري موادغذايي در شيشه را ابداع كند و از آن زمان ما شاهد شكوفايي روزافزون اين صنعت هستيم.

چند تعريف واژه بسته‌بندي:

«بسته بندي شناسنامه كالاست» . بسته‌بندي در لغت بمعناي عمل بستن چيزي، بستن چيزهايي در جعبه يا قوطي يا لفافه به كار مي‌رود[1].

در استاندارد بريتانيا واژه بسته‌بندي به عنوان هنر يا عمليات مورد استفاده در آماده‌سازي كالا، حمل و نگهداري و يا تحويل به مشتري تعريف شده است.

بسته‌بندي عاملي است كه مقدار شخصي از يك كالا را در بر مي‌گيرد. يك بسته نشان‌دهنده خصوصيات و ويژگيهاي كالاي درون خود مي‌باشد كه عبارتند از معرفي نام، خواص فيزيكي، شيميايي و ذكر تاريخ، قيمت و طريقه و نگهداري و محافظت آن كالا تا زماني كه به دست مصرف‌كننده برسد[2].

يك بسته‌بندي مطلوب مي‌تواند موجب محافظت از كالا در مقابل فشار ضربه و لرزشهاي احتمالي و نيز كمك در حمل و نقل و انبارداري و توزيع كالا تا رسيدن به دست مصرف‌كننده شود.

فن‌آوري و هنر ساخت لفاف و جعبه و ... به منظور حمل و نقل و نگهداري و يا فروش محصولات را مي‌توان به گونه‌اي تعريف بسته‌بندي دانست.

انواع بسته‌بندي:

در سال‌هاي گذشته طرح هر بسته طوري مي‌آمد كه سالهاي سال فرآورده‌هايي را معرفي‌ مي‌كرد زيرا بيم آن مي‌رفت كه شكل و فرم بسته جديد باعث كم‌شدن خريدار بشود ولي با تجربه دريافته‌اند كه مردمان فعلي آمادگي پذيرفتن هرگونه شكل بسته‌بندي را دارند و بسته‌هايي با شكل و نقش ساده عرضه مي‌شود و طرفداران بيشتري پيدا مي‌كنند.

بسته‌بندي مقوايي:

(قوطي‌هاي تاشده) مرتباً رو به افزايش است براي اينكه اين بسته‌ها سطوح قابليت تاخوردن را دارند و سبك و ارزان قيمت هم بدست مي‌آورند.

بسته‌هاي مقوايي و كاغذهايي با طرح‌ها و رنگ‌هاي مختلف يكي از عوامل جلب مشتري و بالارفتن فروش و توليد بيشتر كارخانجات هستند.

كاغذ مقوايي مورد مصرف در جعبه‌ها (كارتن) بر حسب سايز  جعبه و يا اغلب وزن شيء كه در آن جا مي‌شود مشخص مي‌كنند.

كاغذهاي مورد مصرف در بسته‌بندي:

به طور كلي براي تهيه كاغذ و مقوا از منابع سه‌گانه زير استفاده مي‌شود:

1ـ چوب و ساقه گياهان

2ـ  كاغذهاي باطله

3ـ  انواع الياف مصنوعي و طبيعي

چند نوع كاغذ اصلي مورد مصرف در بسته‌بندي:

كرافت (سفيد نشده يا كاغذ محكم قهوه‌اي رنگ)، گلاسين (كاغذهاي ضدچربي)

كاغذ پوستي – كاغذهاي اندودشده- كاغذهاي مخصوص و متفرقه

مقواهاي موردمصرف در بسته‌بندي:

مقواها حدود 60 درصد مواد بسته‌بندي را تشكيل مي‌دهند كه شامل جعبه‌هاي تاشدني و جعبه‌هاي سوارشدني مي‌باشد.

انواع مقواهاي موردمصرف در بسته‌بندي:

1ـ مقواي بليچ (سفيدشده)           

2ـ مقواي كرافت

3ـ مقواي كارتن يا فلوت‌دار

خصوصيات مواد بسته‌بندي:

انتخاب مصالح مختلف پوشش‌ها بايد شامل منظورهايي از قبيل تبليغ، حفاظت كالا، انباركردن مطمئن، حمل و نقل و رنگ‌آميزي باشد. براي بسته‌بندي از مصالح متعددي استفاده مي‌كنند و ممكن است بعضي از پوشش‌ها تركيبي از چند نوع مصالح مختلف باشد ولي پيوسته بايد نوع فرآورده، دقت، قيمت، طرز حمل و نقل و ذخيره كردن مصالح را مورد توجه قرار بدهند.

مواد بسته‌بندي بايد خصوصيات زير را داشته باشد :

1ـ  براي موادغذايي سمي نباشند.

2ـ از نظر شكل ظاهري قابل توجه مصرف‌كننده باشد كه بتواند كمك به فروش محصول نمايد.

3ـ در مقابل نور، رطوبت و چربي، گاز و بو مقاوم باشد.

4ـ از نظر اقتصادي مقرون به صرفه باشد به طوري كه كارخانجات توليد‌كننده بتوانند محصول بسته‌بندي كرده را در بازار رقابت نگه دارد.

5ـ در مقابل عوامل خارجي مانند ضربات مكانيكي مقاوم باشد.

6ـ آسان بودن توليد

7ـ انگيزه خريد و قيمت

8ـ  مصرف‌كننده

9ـ دولت

وظيفه بسته‌بندي:

وظيفه يك بسته‌بندي حفظ محصول درون آن است اما بعنوان يك عامل بازاريابي هر روز از اهميت بيشتري برخوردار مي‌شود و مي‌تواند به جرأت گفت كه از ميان پنج عامل بازاريابي محصول (Product) ، قيمت (Price) ، توسعه فروش (Promation)،مكان و موقعيت‌يابي  (Place to ting)، بسته‌بندي (Pak Kina) هر روز جاي بيشتري را باز مي‌كند و بايد دانست كه هر نوع تصميم‌گيري درباره نوع و فرم بسته‌بندي تأثيرات زيادي را به جاي خواهد گذاشت.

اهميت بسته‌بندي:

بسته‌بندي كالاها نگهدارنده اجناس و محتويات درون آنهاست. در حقيقت چهره ظاهري كالاست، زيرا بسته‌بندي هر كالا معرف آن جنس و چراغ قرمزي براي توقف مشتريان در برابر آن است.

بسته‌بندي پيام توليدكننده را به خريدار مي‌رساند و بين آنها ارتباط برقرار كرده و اطلاع‌رساني مي‌كند و به محصول شخصيت‌ مي‌دهد.

بسته‌بندي در حمل و ذخيره‌سازي كالا مؤثر است.

بسته‌بندي بايد برخي خصوصيات پايه را دارا باشد از جمله :

1ـ محافظت محصول از آسيبهاي احتمالي

2ـ شناخت محصول و يا نام و مارك آن توسط مصرف‌كننده

3ـ سهولت ساخت و پركردن محصول درون بسته‌بندي

طراحي بسته‌بندي:

از دو جهت طراحي بسته‌بندي بايد مورد ارزيابي قرار گيرد :

گيرايي بصري (Lwpactiviual) و 2- تصور و استنباط (Image)

گيرايي بصري مربوط به مسايلي است كه چگونه طراحي بسته‌بندي چشم‌ها و نگاهها را به سوي خود جلب مي‌كنند. طراحي بسته‌بندي ابزاري براي انتقال اطلاعات پيرامون كالا مي‌باشد.

1ـ گيرايي بصري در خرده‌فروشي كالاهايي كه در مراكز فروش ارائه مي‌شود نقش بسيار مهمي دارد. بسته‌بندي بايد قادر باشد توجه خريدار را به سوي خود معطوف كند و اين در حالي است كه كالاهاي ديگر كه به عنوان رقيب محسوب مي‌شوند آن را احاطه كرده‌اند.

طراحي روي بسته‌ها به سبب اينكه سطوح مختلف را مي‌پوشانند الزاماً بايد متناسب با حجم باشد زيرا بعضي اوقات لازم مي‌شود قسمتي از طرح به روي دو يا چند سطح يك مكعب مستطيل ادامه يابد و بسته‌هاي مشابه طرح و رنگ باعث امتياز هر يك از سايز بسته‌ها مي‌شود پس بايد به وضوح معرف آن بسته باشد.

كاركردهاي اوليه بسته‌بندي:

كاركردهاي اوليه بسته‌بندي، دربرگيري، حفاظت، استفاده، ايجاد ارتباط با بخش‌هاي متفاوت و يا خاص يك بازار و همچنين مجاري همكاري است. به اين موارد بايد برنامه‌ريزي براي محصولات جديد را نيز افزود. يك بسته‌بندي خوب تصوير را به مصرف‌كننده عرضه مي‌كند. اجزاء و خود محصول را مجسم مي‌سازد و درباره آن حرف مي‌زند و بطور كلي يك ابزار ارتباطي تبليغي به حساب مي‌آيد.

بسته‌بندي باعث مي‌شود تا محصول در شكل‌ها و در مقادير مفروض و متفاوت عرضه شود. اين امر در عين حال باعث مي‌شود تا محصولات در زمان حمل، انبارداري، تحويل سالم بماند و حفظ شوند.

تأثير رنگ در بسته‌بندي:

رنگها نه تنها در روحيه انسان تأثير قابل ملاحظه‌ دارند بلكه تحقيقات جديد ثابت كرده است كه رنگها روي اعصاب و بدن آدمي نيز مؤثر هستند. در تعيين رنگ بسته‌بندي الزاماً بايد به انتخاب گروه يا جامعه واقف شد و  هر درجه از رنگها كه ضعيف يا قوي باشند خصايص و تأثير ويژه‌اي دارند كه خصايص يك رنگ ممكن است در كشورها و جماعت مختلف هم تأثير متفاوت بگذارد.

وجود ارتباط صحيح بين رنگ بسته و محتوي آن، تناسب رنگ با موارد استفاده مصرف و جلب اعتماد مصرف‌كننده از عملكردهاي مؤثر رنگ‌ها است.

رنگها به هيچ وجه قابل توجيه نيستند لذا موارد استفاده از آنها از نظر روانشناسي در هر نقطه‌اي از دنيا متفاوت مي‌باشد و به همين دليل درك رنگ در ارتباط با نوع توليد محصول براي ما امري بس مشكل است.

عوامل مؤثر در انتخاب رنگ:

1ـ در نظر گرفتن سن خريدار

2ـ محل زندگي خريدار

3ـ آب و هواي محل فروش

4ـ در نظر گرفتن فرهنگ و اعتقادات خريدار

5ـ انتخاب رنگ به عنوان يك نشانه تبليغاتي

6ـ جلب توجه و خودنمايي كالا در محل فروش

7ـ در نظر گرفتن تناسب رنگ با طرح و فرم بسته

رابطه رنگ و وزن اجناس:

انسان بين رنگ و وزن اجناس رابطه‌اي به پندار مي‌آورد. معمولا رنگ سفيد و رنگ زرد را سبك احساس مي‌كند، بنفش تيره و سياه سنگين‌ترين وزنها را به فكر مي‌آورند.

سفيد:

 كمترين وزن تخميني را القاء كرده و رنگهاي زرد،‌ آبي، بنفش، خاكستري، قرمز و سياه به دنبال رنگ سفيد به تدريج سنگينتر احساس شدند از اين  تحقيق برمي‌آيد كه رنگ بسته‌ها در القاء وزن آنها مؤثر است. رنگهاي گرم، تحريك‌كننده و مولد حركت و جنبش و رنگهاي سرد داراي حالتهاي انفعالي و بي‌حركت مي‌باشند.

جاذبه‌هاي بسته‌بندي:

زماني يك بسته‌بندي موفق خواهد بود، كه بتواند جاذبه‌هاي زير را منتقل كند :

1ـ جاذبه كلام داشته باشد: يعني تلفظ نام كالا و شعار تبليغاتي آن راحت باشد، ساده و در خاطر به راحتي ماندگار شود.

2ـ جاذبه طراحي داشته باشد: يعني طرح مناسب داشته باشد چون هر چقدر بسته‌بندي يك كالا از نظر فرم، طراحي گرافيك و تايپوگرافي زيبا باشد در افزايش جذابيت كالا مؤثرتر است. طرح بسته‌بندي بايد طوري باشد كه خواص محصول درون خود را تداعي كند. طرح بايد بسيار ساده و از شلوغي آن اجتناب كرد.

3ـ  جاذبه حفظ و نگهداري داشته باشد: از مهمترين وظايف پوشش بسته‌بندي حفظ و نگهداري ماده به صورت خيلي خوب مي‌باشد و از طرفي هر قدر بسته داراي جاذبه حفظ و نگهداري مناسب باشد همين جنبه حفاظتي پشتوانه جنبه ارتباطي بسته‌بندي تلقي مي‌شود و امنيت خاطر مصرف‌كننده را تأمين مي‌كند.

4ـ جاذبه كميت و كيفيت مناسب داشته باشد: طبيعي است موفقيت دلخواه در فروش محصول، حاصل نخواهد شد، چون خريدار با توجه به پولي كه بابت محصول مي‌پردازد و با توجه به رقابت بازار و محصولات مشابه در بازار توقع دريافت محصولي با كيفيت و كميت مناسب را دارد و معمولاً‌كالاهايي كه از ارزش بالايي برخوردارند ولي داراي حجم كم و كوچك هستند مانند: عطر، ادكلن، زعفران و ... بايد از نظر طراحي بسته‌بندي چشم‌نوازتر و چشمگيرتر باشد.

5ـ جاذبه تبليغات داشته باشد: با توجه به بازار رقابت نياز است، كه پيام تكنولوژي به صورت مستقيم براي مشتري و خريدار ارسال شود و اين هنر تبليغات است كه ايجاد جذب بيشتر براي محصولات توليدي كند. هرگاه خريدار در محيط تبليغاتي بسيار قرار گيرد سابقه ذهني بيشتري از محصول پيدا مي‌كند و محصول را راحت‌تر انتخاب مي‌كند.

6ـ جاذبه قيمت داشته باشد: جاذبه قيمت در بازار رقابتها آنقدر مهم است كه برخي از توليدكنندگان به عنوان يك استراتژي معتقد است. جنس را بايد آنقدر ارزان تهيه كرد، كه خريدار براي خريد آن اصلاً احتياج به فكر كردن نداشته باشد.

نقش و كاربردهاي اجتماعي و اقتصادي بسته‌ها:

بسته‌بندي در زندگي تجاري و فردي انسان نقش عمده‌اي ايفا مي‌كند و سه‌چهارم محصولات نياز به بسته دارند و 90 درصد اين بسته‌ها مربوط به اقلام غذايي و نوشيدني‌ها است.

بسته‌بندي بين 1.4 تا 40 درصد قيمت كل محصول است. طراحي بسته‌ها در مقوله بسته‌بندي نقش عمده‌اي ايفا مي‌كند اين بسته‌ها بايد جنبه‌هاي گوناگون اجتماعي- اقتصادي داشته باشد.

الف: آگاهي‌دهندگي در قبال بهداشت: يعني اينكه محصول شامل چه مواد و داراي فرضاً چه نوع ارزش غذايي است.

ب: جنبه خانوادگي يا فردي: محصولات بايد در بسته‌هايي قرار گيرند كه هم جنبه مصرف خانوادگي و هم نيازهاي فردي را تأمين مي‌كندبه عبارت بهتر ابعاد بسته‌ها مهم است.

ج: جنبه اقتصادي: سطح كيفيت بسته‌ها و اندازه آنها مي‌تواند به گونه‌اي باشد تا پاسخگوي قدرت خريد با سطح‌هاي متفاوت باشد.

د: بديع‌بودن: محصول نو و جديد به بسته‌بندي بديع و نو ظهور نياز دارد. بنابراين جنبه مذكور هم از اهميت برخوردار است.

هـ : نياز به برچسب: بسته‌ها بايد از نظر جهت قرارداده شدن آنها برچسب داشته باشد مثل علامت چتر كه معلوم مي‌كند بسته از كدام طرف بايد قرار داده شده و يا حمل شود و يا علامت ظرف كريستال براي محصولات شكستني. برخي از برچسب‌ها هم كه محتويات بسته‌ها را مشخص مي‌سازند.

بسته اوليه:

در واقع پيمانه‌اي است كه محصول را مستقيماً دربر مي‌گيرد. قوطي‌ها، پيمانه‌ها و شيشه‌ها و كارتن‌ها و ...

بسته ثانويه:

هر لايه بيروني كه به نحوي از آنجا به حفظ، جابجايي، اطلاع‌رساني و به نمايش محصول مي‌پردازد بسته ثانويه خوانده مي‌شود.

بسته‌بندي نوع سوم:

اين نوع بسته‌بندي در واقع به بسته‌بندي‌هايي اطلاق مي‌شود كه هدف اصلي آنها انبار كردن و سپس جابجايي كالاست. مقواهاي قهوه‌اي و كارتن‌ها، اصلي‌ترين صورت‌هاي اين نوع بسته‌بندي به شمار مي‌روند. جعبه‌هاي بزرگ در انبارها نيز از همين نوع سوم هستند در هر حال سه نوع بسته‌بندي كاملاً نظر به كاربردهاي متفاوت آنها بسيار ضروري هستند.

هر بسته و هر بسته‌بندي از نظر مبنايي بايد به پنج هدف توجه كند:

1ـ در برگيري: بسته اوليه بايد با هدف حفظ كالا و در بر گرفتن آن طراحي مي‌شود مثلاً تيوپي كه خميردندان را در بر مي‌گيرد.

2ـ  اطلاع‌رساني: برچسبهايي كه بر روي بسته‌ها قرار مي‌گيرند بايد معرف سازنده محصول، نحوه استفاده از محصول، حاوي هشدارهاي مربوط به مصرف مي‌شود و معرف محتويات بسته باشند، درج بسياري از اين اطلاعات از نظر قانون و يا مقررات اجباري است.

 3ـ حفاظت: بسته‌ها بايد به نحوي طراحي شوند كه مانع نشت محصول، مانع فاسدشدن آن و شكسته شدن محصولات شوند، علاوه بر اين مقولاتي چون تأثيرات درجه حرارت، گرد و غبار گرفتگي، رطوبت و نم و ميكروب و... در نظر گرفته شوند.

4ـ حمل و نقل: حمل و نقل آسان و توأم با ايمني نيز از اهداف ديگر در طراحي بسته‌هاست. اين امر بر توليد كالا تا ارسال آن براي كلي‌فروشان و توزيع بين خرده‌فروشان و تا رسيدن به دست مصرف‌كننده نهايي حاكم باشد.

5ـ نمايش‌دهندگي: جذابيت و تماشايي بودن يك بسته، قطعاً در ميزان فروش آن نقش دارد و اين يك ابزار بازاريابي است. اندازه رنگ، مارك و ساير جنبه‌هاي بصري يك بسته، همه و همه در چشم‌نواز بودن آن نقش دارند.

نام ها و مارك ها :

يك پيشرفت تقريباً جديد در بسته بندي نوشته شدن نام كمپاني و محتويات درون بسته بندي ، بر روي آن است . در دهه 1660 ، واردات به انگلستان ، شروع به فريب دادن مردم كرد و عبارت « بگذاريد خريدار آگاه باشد » متداول شد . اجناس ناخالص و با كيفيت پايين به عنوان بهترين به خريدارها فروخته مي شد . تاجران درستكار كه از اين فريبكاري آزرده خاطر بودند ، شروع به مارك گذاري اجناسشان كردند . مارك هاي تجاري رسمي در سال 1866 توسط برادران اسميت پايه گذاري شد . اين يك ايده تازه بود . « استفاده از بسته بندي به منظور تعريف كالا براي نفع خريدار» در سال 1870 اولين مارك تجاري ثبت شده آمريكايي به كمپاني رنگ شيميايي agle Arwill داده شد . امروزه در حدود 750000 مارك تجاري ثبت شده تنها در ايالات متحده وجود دارد . نام ها اكنون اطلاعات زيادي به منظور حفاظت كالا و اطلاع رساني به مردم در بر دارند .

چكيده از ظروف ساخته شده به دست طبيعت تا استفاده از مواد و پروسه هاي پيچيده ، بسته بندي تفاوت چشم گيري را شاهد بوده است . فاكتورهاي مختلفي به اين رشد كمك كرده اند . احتياجات مردم ، رقابت در بازار حوادث معمولي (مثل جنگ ها) تغييرات شيوه هاي زندگي و كشفيات و اختراعات . همان طور كه پيشرفت هاي گذشته تنها از يك علت سرچشمه نگرفته اند ، نيروها و فاكتورهاي متعددي براي پيشرفت و ساختن بسته هاي آينده مورد نياز است .

توليد خوب و انبوه نيازمند بسته بندي مطلوب و در خور خود مي باشد :

مهم ترين نكته و ويژگي هاي ظاهري يك كالا در نوع بسته بندي آن كالا خلاصه مي شود . طرح يك بسته بايد از فيلتر يك طراح حجم بسته بندي عبور كند طراحي حجم بسته بندي آميخته اي از طراحي صنعتي و طراحي گرافيك مي باشد . يك طراح گرافيك در صورت داشتن اطلاعات اساسي در رابطه با طراحي صنعتي بنا به خلق ايده هاي گرافيكي مي تواند يك طراحي حجم بسته بندي قابل قبولي داشته باشد . امروزه قبل از اين كه بسته بندي هاي يك كالاي در حال توليد آماده شود ابتدا در برنامه نويسي تبليغات و در بخش تحقيقات اوليه ايده هاي ابتدايي ، جنس بسته ، اندازه ، ميزان حجم آن ، نام و الگو مشخص و با شخصيت پردازي طراحي آن انجام مي شود . مدير كمپين با گرافيست ها و طراحان بسته بندي در مورد بسته جديدي كه خلق خواهد شد تبادل نظر و مبادله افكار خواهند داشت . بسته جديد محصولي است كه قرار است در بهترين نقطه فروش بازار قرار گيرد و در كنار پيام هاي تبليغاتي كه از طريق رسانه هاي متفاوت در اختيار مصرف كنندگان قرار خواهد گرفت اثر رواني خود را براي انتخاب و خريد بسته مورد نظر القا كند . توليد خوب و انبوه نيازمند بسته بندي مطلوب و در خور خود مي باشد . سيستم توليد يكپارچه و منظم نيازمند مراعات بسته بندي و چاپ با  كيفيت مرغوب و به موقع مي باشد . صاحبان كالاهايي كه به كيفيت مي انديشند به بسته بندي و با ظاهر خوب و آراسته و با جنسيت مستحكم و مقاوم نظر مثبتي داشته اند .

نقش و اهميت گرافيك در بسته بندي و اهميت بسته بندي در انتخاب يك كالا توسط مشتري :

به طور كلي بسته بندي يعني « فروشنده خاموش » اين گفته يكي از بزرگاني است كه معتقد است از دهه 60 به اين طرف كه فروشگاه هاي بزرگ تاسيس شد رابطه بين فروشنده و خريدار كمتر شد و اين نظريه در سال 1960 به اوج خود رسيد كه فروشگاه هاي بزرگ تاسيس شد و خريداران وقت كمتري براي خريد داشتند و روز به روز اين مساله بيشتر شكل مي گرفت در نتيجه ارتباط فروشنده با خريدار از بين رفته و خود بسته بندي كالا بايد از كنار همسانان خود بيرون آيد و با خريدار صحبت كند اينكه به گونه اي اين پيام را به مشتري ارسال كند كه : (1) مرا نگاه كن ! (2) اطلاعات موجود را به مشتري بدهد (3) اينكه بيان كند چه چيزي در داخل من است و با چه نوع كيفيتي . و در مرحله آخر مشتري را قانع به خريد كند . نقش گرافيك به عنوان ابزاري هنري در خدمت صنعت وفروش بكار گرفته شد ؛ هميشه  هنر در خدمت تبليغ براي مذهب و دولت ها قرار مي گرفت ولي در اين دوره هنر در خدمت توليد ، فروش و تجارت قرار گرفت . بسته بندي از اين دهه به اوج خود رسيد و ارتباطات جهاني و راه ها كوتاه تر شد در اهميت بسته بندي بايد متذكر شوم كه كالا بايد هم از لحاظ مواد اوليه و هم از نظر زبان بصري براي مشتري قانع كننده باشد و بسته بندي صحيح و اصولي اين امر را سهل تر مي نمايد .

طراحي بسته بايد دربردارنده چنين اطلاعاتي باشد :

همانطور كه اشاره كرديم يك كالا بايد مشتري را جلب كند يعني بسته بندي صحيح ، ناخودآگاه ، مصرف كننده را به سوي خود جلب مي كند سپس در مرحله اول كه پيام ارسال شد (يعني مرا نگاه كن) گام بعدي دادن اطلاعات در مورد محتواي داخلي بسته است و اينكه از چه نوع كيفيتي برخوردار است تا مشتري قانع به خريد شود همچنين تاريخ مصرف ، استاندارد بودن آن ، تاريخ انقضا و به موارد بسيار ديگري نيز بايد در يك بسته بندي توجه شود .

مدت زمان كافي براي شكل گيري يك بسته بندي مناسب با لوگو و طرح مطلوب :

بايد در اين راه زمان و بررسي كافي داشته باشيم به طور متوسط براي تهيه يك طرح مناسب بايد يك پروسه 6 الي 1 ساله را طي كند و اگر خيلي مدت زمان را كوتاه كنيم كمتر از 8 ماه نمي توان كار مناسب انجام داد . ما براي اينكه كالايي را با بسته بندي مطلوب راهي بازار كنيم بررسي ها و آزمون هاي مختلفي را انجام مي دهيم به طور مثال با تهيه پرسشنامه خواست مردم را از يك بسته بندي مطلوب جويا مي شويم و به تست بازار قرار مي دهيم اينكه مصرف كننده با توجه به اين مشكل چه بسته بندي را بيشتر مي پسندد و در مرحله آخر با توجه به اين نكات به رفع نواقص موجود پرداخته و توليد انبوه را به اين‌شكل بسته بندي وارد بازار مي كنيم.

اهميت بسته بندي در گسترش صادرات غير نفتي :

مسلما بالا بردن كيفيت بسته بندي شرط اول در هر بازاري است چون اولين عامل براي جلب توجه مصرف كننده است بهترين الگو و مثال كشور چين است كه طي دهه گذشته با طراحي درست و اصولي بسته بندي بازار كشورها را به خود اختصاص دادند بخصوص در كشور ما كه خيلي از محصولات چيني را مشاهده مي كنيم مثل ساعت ، ظروف منزل ، اسباب بازي و … ما مي توانيم با بكارگيري از متخصصين در اين امور و همچنين با امكانات موجود كشور ، طراحي خوب ، عكاسي و چاپ درست بازار را به خود اختصاص مي دهيم به شرطي كه به الگوهاي درست دست پيدا كنيم . به طور مثال صادرات ما بعد از نفت ، زعفران است ولي متاسفانه هنوز با همان بسته بندي هاي قديمي راهي بازار ميكنيم به همين دليل كشور اسپانيا توانسته بازار جهاني را در اختيار خود بگيرد خلاقيت و نوآوري اولين گام بهبود وضع موجود است .

ارتباط بسته بندي با تبليغات :

بسته بندي در كالاهاي مصرفي كوتاه مدت (مثل نوشابه ، آب ميوه ها ) نقش مهمي دارد و به عنوان يك عنصر اصلي تبليغات تمام ساختار ذهني بيننده و يا مصرف كننده را در بر مي گيرد اين ساختار حتي در مورد كارهاي خدماتي مثل طراحي دكوراسيون رستوران ها وجود دارد . كالاهاي مصرفي زودگذر (Fastmoving consumrgoods) بايد در عمر محصولي خود زنده و فعال بمانند تبليغات ارجحيت خاصي به بسته بندي مي بخشد . بسته بندي و تبليغات با هم رابطه دارند به طور كلي تبليغات مثل يك قلك و حساب پس انداز مي ماند و پولي كه صرف تبليغات مي شود هزيه نسبت يك نوع سرمايه گذاري است كه بهره تصاعدي دارد و الان در كشورهاي غربي شغلي وجود دراد كه « ساختن برند » نام دارد و افراد براي شركت ها برند ساخته و بعد از تحويل براي جاي ديگر بسته بندي صحيح بانام تجارتي درست پايه هاي اصلي در يك شركت با توليدات آن مي باشد كه بايد بداند در طي ساليان متمادي محصولات وي با احترام و دعوت در اختيار مصرف كنندگان قرار مي گيرد نه با حكم و اجبار .

موس MOUSE

در اين بسته‌بندي از تصوير موس در زير استفاده شده است هم بصورت محو و هم به صورت واضح و از يك منحني كه نمادي از راحتي و سرعت و انعطاف‌پذيري را دارد ديده مي‌شود كه آن منحني برگرفته قسمتي از موس است كه با زاويه برعكس و به صورت محو آورده شده و در بسته‌بندي اين موس هم از طلق و هم از مقوا در داخل استفاده شده است از رنگ نقره‌اي و سبز استفاده كرده است و مشخصات موس را در پائين بسته آورده است و شكل كلي بسته از نيم‌رخ  به صورت مقعر است.

در اين بسته‌بندي سايه‌هاي رنگي كه در جعبه استفاده شده است با رنگ mouse مطابقت دارد و محل قرارگيري موس در داخل منحني كه عمق دارد است كه فقط روي موس طلق كشيده شده و از دو رنگ قرمز و مشكي استفاده شده از منحني كه در پائين آورده شده است مي‌توان از راحتي و سرعت آن دانست.

در بسته‌بندي اين موس از سه رنگ استفاده شده است كه از رنگ سفيد در بالا شروع و با رنگ نقره‌اي جدا و با رنگ سبز پايان يافته است. در قسمت راست بسته كه به صورت يك نيم بيضي باعمقي تقريباً بيشتر و بلندتر از ارتفاع mouse آمده كه موس در آن قرار گرفته است و همين برشي كه در اين بسته آمده همان حالت منحني را داردكه در بيشتر بسته‌بندي موسها ديده مي‌شود. مشخصات در پائين و در رنگ سبز و با رنگ سفيد آورده شده است و آرم را در سمت چپ به خاطر تعادل در بسته با رنگ مشكي آورده است.

در اين بسته از بالا يك نيم بيضي عمق گرفته است كه در روي اين بسته باز هم از منحني استفاده شده است كه محل قرارگيري موس هم در بالا و در داخل همين منحني باشد اين منحني‌ها يكي به رنگ سبز و يكي به رنگ سفيد آمده است و اين دو منحني با نواري كه با رنگ قرمز آمده است جدا كرده است. آوردن همين منحني‌ها نشان‌دهنده روان بودن، سرعت و ... را دارد. سيم موس را طوري در بسته قرار داده است كه گويي ادامه آن نوارهاي قرمزي است كه بر روي جعبه آورده است و داخل جعبه در زير محل قرارگيري موس از رنگ سبز روشن استفاده كرده است.

در بسته‌بندي اين موس از جعبه سيني شكل استفاده كرده است كه از يك طرف باز مي‌شود و در داخل از پارچه براق استفاده كرده و به صورت تك رنگ آورده شده و نوشته‌ها با رنگ نقره‌اي آمده كه بيشتر مشخصات را در گوشه‌هاي كناري آورده است.

اين بسته‌بندي به صورت يك قوطي طلقي آمده و بصورت استوانه است و يك بسته‌بندي نسبتاً جديد و تك مي‌باشد و متنوع‌تر نسبت به موس‌هاي ديگر است. در بالا نوار باريكتري نسبت به پائين كه با رنگ قرمز آمده است آورده و موس را در وسط قرار داده و درب اين بسته هم از بالا و هم از پائين به صورت كشويي باز مي‌شود.

مانيتورMonitor

در بسته‌بندي اين مانيتور كه جعبه به صورت مربع است و نمايي از پائين گرفته شده و در پرسپكتيو قرار گرفته است را دارد و در پرسپكتيو بردن مانيتور خود نشان‌دهنده تخت بودن مانيتور است و سايز آن در بالاخارج از تصوير آورده شده است. پائين جعبه همان نماي زير مانيتور است كه به صورت نواري مشكي آمده و آرم محصول را بر روي آن نوار آورده است. همان رنگي كه در كنار آمده باعث تخت نشان دادن صفحه مانيتور شده و در سه طرف ديگر جعبه از نوشته و رنگ استفاده شده است.

در طراحي اين بسته ديتيلي از گوشه پايين مانيتور آورده است كه مانند بسته قبلي كه از همين شركت آمده است طراحي شده با اين تفاوت كه سايز اين مانيتور با سايز قبلي فرق دارد و تصوير مانيتور داخل پرسپكتيو هم نرفته است.

در اين بسته‌بندي آوردن منحني با آن تصاوير نشان‌دهنده چرخش360 درجه مانيتور است و مي‌توان گفت قسمتي از آرم است كه به صورت رنگ روشن آورده شده و بقيه مشخصات را در سه طرف ديگر بسته آورده است و عكس مانيتور را هم در پرسپكتيو و در وسط جعبه آورده است.

در اين بسته‌بندي نماي پائين از مانيتور كه به صورت عكس است آورده است و مي‌توان گفت با اين روش خواسته تخت بودن صفحه مانيتور را نشان دهد و در بالا از مثلثي استفاده كرده كه اشاره‌گر به مدل جديدتر و مشخصات و سايز آن محصول است و در زير از چهارخانه‌هايي استفاده كرده كه خود مي‌توان پيكسل‌ها را نشان دهد و آرم را هم به صورت بزرگ در پائين آورده است.

در اين بسته‌بندي از تصوير دفورمه كه رو به كوبيسم رفته است استفاده شده. در داخل ذره‌بين كه در يك دست به صورت دفورمه آمده تصوير مانيتور آورده شده است و در حالت دفورمه بودن هم نشان داده است كه مانيتور تخت نيست و اين تصوير در دو طرف از جعبه آمده شده است و در دو طرف ديگر مشخصات و يك آرم شكستني آورده شده است.

در اين بسته تصوير قسمتي از كنار مانيتور گرفته شده و مارك اين محصول در پائين جعبه آورده و بقيه مشخصات و نوشته‌ها در سه طرف ديگر آورده شده است و تصوير كنار مانيتور را فيلتر داده است و تصوير و كل بسته در عين سادگي گوياو رسا مي‌باشد.

در طراحي اين بسته كه مربوط به مانيتور LCD است از ظرافت بيشتري در بسته‌بندي استفاده شده و سايز جعبه هم با سايز جعبه‌هاي ديگر تفاوت دارد. مانيتور را در پرسپكتيو برده و تصويري از آن تهيه كرده و بر روي جعبه انداخته و آرم و مشخصات آن را آورده است و سه طرف ديگر با رنگهاي ساده و تك‌رنگ آورده شده است و مانند بسته‌هاي ديگر محل بازشدن آن از طرف بالا است مانند بقيه بسته‌هاي مانيتورهاي ساده با تفاوت داشتن دسته در بالا جعبه.

بسته بندي اين محصول كه مانيتور LCD است. محل باز شدن ازوسط و به صورت افقي است و مانند مانيتور ساده اين شركت از منحني روشن در وسط استفاده كرده است كه ميتوان گفت هم نمادي از آرم آن است ياچرخش آن را نشان مي دهد و گرفتن عكس از اين زاويه هم نشان دادن FLAT يا تخت بودن آن است و هم اينكه تصاوير داخل صفحه مانيتور از تمام زواياي قابل ديدن است را نشان مي دهد.

كيس Case

آوردن رعد و برق نمادي از سرعت و قدرت را مي‌رساند همچنين گرفتن عكس از نماي پائين هم نشان قدرت و ابهت را دارد.

آوردن ماشين فراري نشاني از قدرت و سرعت را دارد. تا شيء كه از بالاي جعبه شروع شده و در پائين ختم شده است هم نماد حركت دارد و هم برگرفته از قسمتي از لوگوي روي جعبه است و مي‌تواند نشاني از مسير هم باشد.

آوردن منحني خود نشانه حركت است. نوشته Case در خط عمود و هم راستا با خود عكس Case آورده شده از دو رنگ استفاده كرده و در وسط آن دو رنگ از يك رنگ خنثي (سفيد) استفاده شده و اين سفيدي خود به عنوان يك مسير يا همان سرعت هم مي‌باشد.

اسم اين محصول به معناي لوزي يا متوازي‌الاضلاع مي‌باشد (RHOMBUS) اسم Case با ضخامت مناسب در بالا آورده شده و در جلوي آن همان نماد لوزي كه برگرفته از نام اين محصول است را آورده‌اند. تصوير Case به صورت پيكتوگرام آورده شده و محصولات اين كارخانه به صورت كوچك و همان پيكوگرام در امتداد هم در پائين جعبه آورده‌اند. از رنگهاي سفيد و زرد استفاده كرده و قسمتي از لوزي كه به صورت مثلث در وسط، سمت چپ آورده شده اشاره به محصول داخل جعبه را دارد. نوشته‌ها در اين بسته به رنگ سفيد آمده است.

نماي Case از زاويه سه رخ و داخل پرسپكتيو و به صورت پيكتوگرام آورده شده است. از نظر رنگي از رنگ مقوا و در پائين حاشيه‌اي به رنگ آبي نفتي استفاده شده كه نوشته‌ها  با رنگ مشكي آورده‌اند و قسمتي از مربع هم كه اشاره به شكل Case دارد را در وسط، در سمت چپ آورده‌اند و نوشته‌هاي intel و amd سازگاري اين Case با كامپيوترهاي پنتيوم 4 و سيپيوي ساخت اين شركتها را كه با نشانه (به صورت @ ) نشانه اينترنتي آورده‌اند را نشان مي‌دهد.

فقط از نوشته استفاده كرده و هيچ نمادي از شكل Case چه به صورت تصوير و چه به صورت پيكتوگرام را ندارد و مي‌توان گفت نوشته‌ها را به صورت يك آرم تصويري آورده است و نوشته 400w و محصول كشور چين را هم بر روي جعبه و به صورت بزرگ آورده است. دو حرف S و P خود نشان دهنده قدرت Power (super power) را دارد.

آوردن ماشين BMW در كنار Case خود نشان قدرت و استحكام و سرعت آن است و با آوردن نماي ماشين از روبه‌رو ابهت خاصي به بسته‌بندي داده است و در كناره بسته هم مي‌توان عكس Case را با همان ماشين مشاهده كرد و در بسته‌بندي اين جعبه از رنگهاي واقعي استفاده شده و فضاي پشت سر هم عكسي از نماي شهر است و قوسي كه در بالاي جعبه كه همان پل مي‌باشد خود نشانه حركت است و حركت را هم بيشتر نشان دهد.

در اين Case حركت خاصي به جز حركت رنگها ديده نمي‌شود. آوردن نوشته اين محصول به صورت بزرگ در وسط جعبه به صورت پيكتوگرام.  از رنگ مقوا و رنگ قرمز استفاده كرده‌اند و به صورت خطي اريب اين رنگها از هم متمايز شده اند.

كيبورد Keyboard

تصوير كيبورد به صورت مايل قرار گرفته شده و تصوير محو شده كليدهاي كيبورد هم در زير تصوير اصلي آورده شده، آوردن خط‌هايي با رنگ روشن‌تر با قوس ملايم نمادي از راحتي و نرمي صفحه كليد است. نوشته‌ها بصورت افقي و به رنگ سفيد آورده شده و نوري كه از سمت راست و بالاي جعبه نشان داده شده خود مي‌تواند نشاني از يك پديده يا محصولي جديد باشد. قوس‌ها نشاني از سرعت هم مي‌باشد و در پائين جعبه سازگاري اين كيبورد با windowsهاي مختلف را آورده است.

تصوير اين كيبورد هم مانند كيبورد قبل به صورت مايل با نمايي از روبه رو استفاده شده است، همراه با دتيل‌هايي از نماي صفحه‌كليد كه در پشت تصوير اصلي به صورت محو آورده شده از فيلتري كه در زير استفاده كرده نمادي از روان بودن و راحت بودن كليدها را مي‌رساند. از قوس‌هايي با زواياي مختلف در زير تصوير اصلي استفاده شده. نوشته‌ها در صفحه به صورت افقي و با رنگهاي سياه و سفيد آورده شده.

تصوير از زاويه ديد كنار گرفته شده است. تصويري در پشت به صورت الماسي كه با نور آن را نشان داده‌اند تغيير و تحولي جديد را نشان مي‌دهد. رنگ زمينه را تيره (مشكي) استفاده كرده و الماس را با رنگ قهوه‌اي روشن و با نور در اطراف آورده است. نوشته‌ها به صورت افقي و در قسمت مخالف عكس كيبوردآورده شده است از نواري در وسط جعبه به رنگ قرمز كه هر چه به طرف تصوير كيبورد مي‌رود محوتر مي‌شود استفاده شده و نوشته با خطوط سفيد در آن آمده است.

آوردن منحني در كنار تصوير نمادي از انعطاف‌پذيري را نشان مي‌دهد. تصوير كيبوردي كه آورده داراي حاشيه‌اي باريك و درخشان و تصوير نوراني مي‌باشد. عكس از نماي بالا و روبرو گرفته شده است. نوشته‌ي ... Multimedia در راستاي خط افق و هم راستا با پائين قرار گرفته است. نوشته‌اي اصلي اسم كيبورد در سمت چپ و در رنگ خالص سياه آمده است و نوشته‌ها با رنگ سفيد آمده است و در طرف ديگر هم از رنگ قرمز با چند قوس استفاده كرده است.

اسپيكرSpeaker

در طراحي اين بسته مانند تمامي بسته‌بنديهاي محصولات كامپيوتري از عكس اين محصول استفاده شده، تصويري محوشده كه تقريباً شبيه كليدهاي يك صفحه كليد مي‌باشد در زير تصوير اصلي ديده مي‌شود كه خطوطي كه به صورت مايل از سمت راست به بالا كشيده شده خود نشاني از قدرت صداي بالا را دارد. ا ز دو حاشيه يكي در پائين با رنگ قرمز و ديگري با رنگ سياه آورده شده و نوشته‌ها در سمت چپ جعبه و با رنگ سفيد آورده شده است.

در اين بسته‌بندي از دفورمه كردن استفاده شده است و از نظر رنگي هم از رنگ كارتن استفاده كرده‌اند، و هم رنگهاي ديگر.

در پايين قوسي با رنگ آبي آورده كه قسمتي از تصوير دفورمه شده در آن ديده مي‌شود در بالاي جعبه فرمي با همان رنگ آبي آورده است و نوشته‌ها را با رنگ كارتن آورده‌اند.

(Microlab) كلمه Micro به معناي كهن، ريز مي ‌باشد. آوردن نوري با اين رنگ مي‌تواند نشاني از صداي ملايم داشته باشد و در بالاي جعبه از رنگ نقره‌اي كه همان رنگ اسپيكرها است استفاده شده، نوشته‌ها با رنگ سياه و سفيد و در مواردي هم با رنگ نقره‌اي آورده شده است.

(Schwan) در اين بسته آوردن اين طرح خود نشاني از قدرت بالا دارد و تا شي كه در بالاي آرم آورده شده خود همانند حركت اسكيت‌ها بر روي برف است. نوشته‌ها با رنگهاي سياه وسفيد آورده شده و كمي از مشخصات محصول كه اهميت زيادي دارد در روي ستاره‌اي به رنگ قرمز در وسط آورده كه خود مي‌تواند نشاني از محصول جديد هم باشد. آوردن نشانه‌هايي در پائين جعبه در يك راستا كه نشانه‌هاي شناخته شده هستند نشانگر مرغوبيت و كيفيت را دارد.

در طراحي اين بسته از كوه استفاده شده كه نشاني از بلندي را دارد. از نتهاي موسيقي كه به صورت خيلي ملايم آورده شده است و بسته‌بندي اين محصول نشاني از صداي بلند و با قدرت دارد، نوشته‌ها در اين بسته‌بندي به رنگ سفيد آورده شده است.

اين بسته‌بندي هم همانند بسته‌بندي ديگر اين شركت از عكس و نوشته استفاده شده و همچنين از رنگ نقره‌اي و مشكي.

در اين بسته بندي نوري كه در وسط آمده مي تواند نشاني از انفجار باشد كه قدرت زياد به وجود آمده است. اصل تصوير شهابي است كه مي تواند تمامي افراد را به خود خيره كند. نوشته ها بارنگ سفيد آورده شده كه تعادلي درنوشته ها ديده مي شود كه سنگيني در بالا و پائين بسته را از بين برده است.

فروشنده:

در تحقيقاتي ميداني كه از فروشندگان صورت گرفته است:

1ـ نقش بسته‌بندي در فروش محصولات بسيار زياد است در بعضي از تحقيقات تا 70% هم رسيده است ولي در مورد وسائل و قطعات جانبي نقش بسته‌بندي تا 98% هم رسيده است. در بسته‌بندي محصولات داشتن توضيحات محصول هم نقش بسزايي دارد و يكي از عوامل كه از واردآوردن خسارت به اجناس و محصول جلوگيري مي‌كند و جلوه بهتري به محصول مي‌دهد همان بسته‌بندي است.

2ـ در مورد مارك و بسته‌بندي 40% مارك محصول مهم است و 40% ديگر هم بسته‌بندي و رنگ و جلب توجه بسته‌بندي مهم است و در 20% ديگر هم هر دوي آنها مهم است كه تعدادي از خريدارها بيشتر مارك محصول را مدنظر دارند و زياد به بسته‌بندي اهميت نمي‌دهند و تعدادي ديگر به بسته‌بندي اهميت بيشتري داده كه حتي مارك محصول را توجه نكرده و به خاطر بسته‌بندي خريداري مي‌كنند.

3ـ در مورد جلب توجه رنگ در بسته‌بندي و اينكه چه رنگهايي در بسته‌بندي محصولات كامپيوتري جلب توجه مي‌كنند همان رنگهايي است كه در قطعات كامپيوتري استفاده مي‌شوند مانند نقره‌اي و مشكي كه نقره‌اي مورد پسند بيشتري است و در بعضي از سليقه‌ها از رنگهاي گرم و تند همراه با رنگ‌هاي ذكر شده مورد پسند واقع مي‌شود.

4ـ در فروش يك محصول با يك مارك اما با دو بسته‌بندي متفاوت آن بسته‌اي بيشتر جلب توجه كرده كه از رنگهاي تند و شاد و شكيل استفاده شده باشد و همچنين اگر اشانتيون هم همراه خود د اشته باشد آن محصول فروش بيشتري خواهد داشت و همچنين جنس كالا در اين مورد مهم است.

5ـ در مورد رنگهاي استفاده شده در بسته‌بندي‌ها گفته شده كه از رنگهاي قرمز- آبي- زرد، مشكي و نقره‌اي و تركيبات شاد و تند اين رنگها بيشتر مورد استفاده قرار گرفته و جذابيت بيشتري هم داراست.

خريدار:

1ـ مواردي كه در بسته‌بندي‌ها باعث جلب توجه در خريداران مي‌شود بيشتر شامل اول مارك محصول و معتبربودن آن و پلم‌بودن و در نهايت بسته‌بندي، كه در بسته‌بندي آن فرم نقش اول و رنگ نقش دوم را دارد ولي در كل هر سه مورد براي خريداران مهم و قابل توجه است.

2ـ از سؤالي كه از خريداران شده است كه آيا فقط به خاطر بسته‌بندي محصول را خريداري مي‌كنند در بيشتر افراد جواب منفي است. يكي از خريداران بسته‌بندي را يكي از دلايل خريد ذكر كرده است و ديگري كيفيت محصول را مدنظر داشته و نوع محصول و مارك و محل توليد و استانداردبودن آن را مدنظر گرفته و در آخر بسته‌بندي را نگاه مي‌كند و ديگري هم مارك را كه نماد كيفيت محصول است در نظر گرفته است و به نظر مي‌رسد كه در محصولات كامپيوتري بيشتر كيفيت مدنظر است تا بسته‌بندي برخلاف محصولات آرايشي و غذايي.

3ـ در سؤالي كه از خريداران شده است در مورد اينكه شناخت قبلي از محصول داشته‌اند يا فقط با پيشنهاد فروشنده و يا طراحي بسته‌بندي تمايل به خريد پيدا كرده‌اند چنين پاسخ‌هايي داده است :

گاهي از يك متخصص كه آشنايي با آن محصول دارد مشورت كرده ولي اغلب با نظر فروشنده و در گاهي اوقات هم با طراحي بسته‌بندي تمايل به خريد پيدا كرده‌اند ولي در بيشتر موارد شناخت قبلي و نظرات فروشنده مهم واقع شده و بسته‌بندي زياد اهميت نداشته است به خصوص در مورد وسايل كامپيوتري.

4ـ نظرات خريداران در مورد بسته‌بندي‌هاي حاضر در بازار، محصولات موس، كيبورد، مانيتور، كيس و اسپيكر اين چنين است:

بسته‌بندي‌هايي كه وارداتي هستند اكثراً خوب مي‌باشند و كيفيت بسته‌بندي‌هاي حاضر در بازار خوب است و در نظر ديگري آمده است كه بسته‌بندي‌هاي موس و كيبورد و اسپيكر در فروش آنها نقش زيادي دارد ولي در بسته‌بندي‌ كيس از اهميت كمتري برخوردار است زيرا خود كيس از نظر ظاهري مهم و به فروش مي‌رسد و در نظر ديگري چون اين محصولات قطعات ظاهري هستند بايد شكيل‌تر و رنگهاي مناسبتري داشته باشند و نظر ديگري هم اينچنين است كه بسته‌بندي اين محصولات بايد از نظر ظاهري بهتر شوند اما از نظر قيمت براي توليدكنندگان ارزان‌تر تمام شود.

5ـ گرافيكي‌بودن (پيكتوگرام) طرح‌هاي روي بسته‌بندي‌ها مورد توجه قرار مي‌گيرد يا عكس كامل يا ديتيلي از آن تصوير قابل قبول‌تر است . پاسخ‌ها چنين آمده است: كه خريدار در بيشتر موارد ترجيح مي‌دهد محصولي را خريداري نمايد كه اگر خود محصول قابل رؤيت نيست حتماً يا لااقل عكس آن روي بسته‌بندي وجود داشته باشد تا بتواند شكل ظاهري آن را ببيند و در پاسخي ديگر آمده كه عكس محصول نقش يك نمونه را ايفا مي‌كند يعني نمونه‌اي از محصول را به خريدار نشان مي‌دهد و حدوداً 50% از افراد با آوردن پيكتوگرام به جاي عكس آن محصول موافق‌تر بودن و استقبال مي‌كردند و چندي از خريداران معتقد بودند كه هر دوي آنها با هم جالبتر و جذاب‌تر مي باشند.

6ـ در سؤال درصد تأثير بسته‌بندي بر خريد آن محصول چنين پاسخهايي داده شده است: عده‌اي گفته‌اند كه بسته‌بندي براي قطعات جانبي 60 % و براي قطعات اصلي مانند مانيتور و ... 10% درصد مي‌باشد ولي گروهي بسته‌بندي را تا 90% هم بيان كرده‌اند ولي بيشتر افراد در پاسخ به اين سؤال 50 تا 70 درصد را گفته‌اند و افراد معدودي هم 20 تا 30 درصد را گفته‌اند.

7ـ در سؤالي كه اگر مارك خوب با يك بسته‌بندي نامناسب باشد خريداري مي‌كنيد يا مارك را همراه بسته‌بندي خريداري مي‌كنيد چنين پاسخهايي داده شده است: هر دو مهم است قطعه‌اي كه كيفيت مناسبي دارد بايد داراي بسته‌بندي مناسبي و خوب باشد تا كيفيت محصول را نشان دهد و گفته شده است كه مارك را همراه با بسته‌بندي خوب خريداري مي‌كنند. عده‌اي گفته‌اند كه مارك خوب هميشه بسته‌بندي خوبي هم دارد و در بعضي از آمار آمده است كه اگر مارك خوب باشد بسته‌بندي آن مهم نيست.

8ـ در جواب آخرين سؤال اين كه آيا شده كه قصد خريد نداشته باشيد و بسته‌بندي باعث جلب توجه شما بشود و شما آن را به خاطر بسته‌بندي خريداري كنيد اين چنين پاسخهايي آمده است: 50% افراد جواب منفي داده‌اند كه به نظر مي‌رسد فقط براي اين نوع محصولات به خاطر قيمت بالاي آنها و همچنين كاربردهاي خاص هر كدام اين چنين پاسخهايي آمده و 50% ديگر پاسخ بلي داده‌اند كه بيشتر براي محصولات كوچك كه مورد استفاده بيشتري دارند و امكان خراب‌شدن آن بيشتر است مانند: موس و كيبورد و اسپيكر را داده‌اند و گفته‌اند كه در محصولات بهداشتي، آرايشي و غذايي اين موردها بيشتر صورت گرفته است.

تحقيقات ميداني :

1ـ چه چيزي در بسته بندي باعث جلب توجه (خريدار) شده است؟

رنگ، فرم، مارك محصول

2ـ آيا فقط به خاطر بسته بندي اين محصول را خريداري كرده ايد؟

3ـ آيا شناخت قبلي نسبت به اين محصول داشته يا فقط با پيشنهاد فروشنده يا طراحي بسته بندي تمايل به خريد اين محصول پيدا كرده ايد؟

4ـ در مورد بسته بندي محصولات (موس، كيبورد، مانيتور، كيس و اسپيكر) چه نظراتي داريد؟

5ـ بيشتر از بسته هايي كه طراحي آنها به صورت گرافيكي (پيكتوگرام) آمده است خوشتان مي آيد يا از بسته هايي كه عكس محصول را دارد؟

6ـ چند درصد بسته بندي بر خريد شما تأثير گذار است؟

7ـ مارك و بسته بندي هر دو مهم (اگر مارك خوب با يك بسته بندي نامناسب باشد مي خريد يا مارك را همراه با بسته بندي خريداري مي كنيد)؟

8ـ شده كه قصد خريد نداشته، بسته بندي باعث جلب توجه شده و به داخل مغازه رفته و خريد كرده ايد؟

1ـ چقدر بسته بندي محصولات در فروش محصول مهم است؟

2ـ خريدار بيشتر به مارك نگاه مي كند يا به بسته بندي؟

3ـ چه بسته بنديهايي با چه رنگهايي بيشتر جلب توجه مي كند؟

4ـ امكان دارد كه از يك مارك با دوبسته بندي متفاوت آورده شود و كدام يك فروش بيشتري داشته؟

5ـ چه رنگهايي بيشتر در بسته بنديها استفاده شده است؟

فهرست منابع و مآخذ

1ـ فرهنگ فارسي عميد، تأليف حسين عميد، جلد اول

2ـ  مجله چاپ و بسته‌بندي، شماره‌هاي 3 و 4 و 6 و 35

3ـ  ويژه‌نامه‌ي داخلي سومين نمايشگاه چاپ و بسته‌بندي (نويد نوين)

4ـ رنگ در بسته‌بندي – ترجمه شبنم فرآيي

5ـ  عناصر رنگ اتين – انتشارات پارت – چاپ دوم – سال 1373

6ـ  مجله صنعت چاپ، شماره‌هاي 121 و 231

7ـ  تحقيقات ميداني

8ـ پايان‌نامه‌هاي (خانم آذر انصاري، مريم حسيني و سمانه نوربخش) دانشجويان دانشگاه سوره و الزهرا

9ـ كتاب بسته‌بندي و تبليغات در مراكز فروش، مؤلف : مژگان اصلاني با همكاري مهدي رضايي

10ـ كتابچه تبليغات