تحقیق رایگان سایت علمی و پژوهشی آسمان , تحقیقات دانش آموزی ، فرهنگیان و دانشجویان اقدام پژوهی گزارش تخصصی

ایجاد خانوداۀ شاد وموفق

مقدمه:

خانوادهاي خوب و حتي خانوادهاي عالي در نود درصد موارد از مسير اصلي خود خارج مي شوند.چاره كار انها اين است كه مقصد خود را بيابند بدانندكه هدفشان چيست و مسير اصلي كدام است ودر هر فرصتي مسيرشان راتصحيح كنند.مسير خانواده شبيه پرواز يك هواپيماست.

قبل از پرواز خلبان يك برنامه پرواز دارد مي داند مقصد كجاست وطبق برنامه پرواز را شروع كند.ولي در طول مسير پروازباد باران ترافيك هوايي خطاهاي بشري و عوامل ديگر هواپيما را كمي از مسير منحرف مي سازند.بنابراين هوپيما طبق نقشه پيش نمي رود.در اغاز انحراف پرواز جزيئ است ولي اگراين انحرافات جزيئ اصلاح نشوند هواپيمااز مسيراصلي بيشترمنحرف مي شودوبه مقصد نمي رسد.اين كار چگونه صورت مي گيرد؟

هنگام پرواز خلبان به طورمرتب بازخورد دريافت ميكند و براساس اين بازخوردهاخودرا به گونه اي انطباق مي دهند كه هرچه زودتر به مسيرپرواز بازگردند.مثال هواپيما براي زندگي خانوادگي تشبيه خوبي است.

كتاب حاضر به شما كمك مي كند تا براي حفظ خانواده در مسير اصلي خود از سه حربه ي مفيد زير استفاده كنيد:

1-    تصويري روشن ازمقصد:هريك از شما با موقعيت خانوادگي منحصر به فردو نيازهاي متفاوتي هستيد. بعضي از مردم گمان مي كنند كه خانوادهاي ديگر بي عيب ونقص هستن و فقط خانواده ي انهاست كه ر ان عيب ونقص وجود دارد در حالي كه هر خانواده اي گرفتاريه ومشكلاتخاص خود رادارد.با ايجاد يك رسالتنامه ي خانوادگي به ارزش وتصورات مشتركي دست مي يابند.بدون داشتن يك تصور مشترك مردم تصميم هاي متففاوتي مي گيرندونتايج كاملا متفاوت ومتعارض خواهد بود.

2-     برنامه پرواز:داشتن يك برنامه پرواز شما را قادر مي سازد تا به مقصد برسيد و بسيار حياتي است.با كاربرد مداوم هفت عادت شما مي توانيد در ارتباطات يا موقعيت ها تغييرات مثبتي ايجاد كنيد وعامل تغيير باشيد. ارنولد توين بي مي گويد:هيچ چيز مانند موفقيت افول نمي كند. به عبارت ديگرمتناسب بودن پاسخ با مشكل در حكم موفقيت است ولي هرگاه مشكل تغيير كند پاسخ قديم ديگرسازگار نيست.

مشكل تغيير كرده پس بايد پاسخي يافت كه با مشكل متناسب باشد.اصول هفت عادت براي خارج نشدن از مسير يا تحقق اهداف خانواده استفاده ميشود.يكي از خانواده مي گفت:اگرچه زندگي كردن با رعايت مشكل به نظر مي رسد ولي رعايت نكردن وزندگي نكردن باانها بسيار خت تراست.

3-يك قطب نما:چهارچوب هفت عادت تاكيد ميكند شما نيروي خلاق زندگي خود هستيد و از طريق سرمشق دادن به ديگران و هدايت انان مي توانيد در زندگي خانوادگيتان يك نيروي خلاق وعامل تغيير باشيد.سومين هدف اين كتاب شما را قادر مي كند تا در خانوادتان عامل تغيير باشيد.در شرق دور ضرب المثلي است كه مي گويد:اگر به مردي يك ماهي بدهي يك روز شكم او را سير مي كني ولي اگر ماهيگيري را به او ياد بدهي تمام عمر اورا سير مي كني.

عاقبت انديشي:كامروايي در خانواده به چه معناست؟در چهار كلمه يك فرهنگ خانوادگي غني است.فرهنگي كه از "من" به سوي "ما" حركت كرده است.خانواده به خودي خود يك تجربه "ما" است.يك "حس ما" و مسلما حركت از من به سوي ما يعني از استقلال به سوي وابستگي به هم.يك فرهنگ خانوادگي غني يك فرهنگ ما است كه منعكس كننده حركت است عبارت از ان نوع حركت است كه شماراقادر مي سازدتا با يكديگركار كنيدكار كنيد انتخاب كنيدوبه طرف مقصدهمديگرحركت كنيدونيزشماراقادرميكندتابانيروي قدرتمندي كه شمارااز مسير خارج مي كند مقابله كنيد

عادت اول:عامل باشيد

ميان محركهاوپاسخهافاصله اي وجوددارد.درآن فاصله آزادي وقدرت انتخاب پاسخ براي ما وجودداردورشدوبلوغ شخصيت وخوشبختي ما درگروهمين گزينش پاسخ است.

عادت اول-عامل بودن كه عبارت از توانايي عمل براساس اصول وارزشها به جاي واكنش نشان دادن براساس احساس يا شرايط محيطي است.توانايي انجام دادن اين كار مستلزم تحول واستفاده از چهار قريحه انساسن بي نظيراست كه حيوانات فاقدآن هستند.

قريحه اول-خودآگاهي:انسان ميتوانددر وراي زندگي خويش بايستدو آنرا نظاره كندماحتي ميتوانيم افكارخودرا مشاهده كنيم وسپس براي ايجادتحول پيش بياييم.حيوانات از انجام دادن اين كار ناتوانندولي انسان ميتواند.

قريحه دوم-وجدان:يعني حس اخلاقي يا معنوي فرديانداي درونيش كه به او اجازه ميدهد از عمق وجودش آگاه شود.

قريحه سوم-قوه تصور:توانايي فرددرمجسم ساختن چيزهايي كه ازتجربه هاي گذشته اش كاملا متفاوت باشد.

قريحه چهارم-اراده ي مستقل:يا قدرت اتخاذ عمل.

اين چهارقريحه درفاصله بين وقوع يك رويدادوپاسخ انسان به آن قرار دارند به دليل وجودچنين فاصله اي درانسان زندگي داراي هدفهاي بي نهايت بيشتري است.اين"بيشتر"عبارت است ازنيروي زندگي و ميل طبيعي كه ما رامتحول ميسازد.درحقيقت"رشدكردن يامرگ"ضرورت معنوي كل وجود است.اين حقيقت كه ماداراي اين چهارقريحه بي نظيرهستيم بدين معني است كه هيچكس مجبورنيست قرباني شود.حتي اگرشماازيك خانواده غيرعادي وناسالم باشيد بازهم ميراث محبت وعشق راانتخاب كنيدوارزوهايتان را شكوفا كنيد.

قريحه پنجم-شوخ طبعي است.يك قريحه ثانوي كه ازتركيب چهارقريحه ديگرحاصل ميشود.شوخ طبعي درواقع واكنشي نبودن وغرق نشدن در موضوع است اين امركمك ميكند تشخيص دهيم كه همه مسائلكوچك هستندو ماراازترش روبودن دايمي وبي جنبه بودن بازميدارد.

قريحه خوداگاهي كم ديده ميشود.يونانيان مي گويند"خودت را بشناس"چراكه خودشناسي زيربناي تمام دانش هاست.ترقي4قريحه براي عامل بودن ضروريست.نميتوان يكي راناديده گرفت.مثلا هيتلرخودآگاهي،قوه تصور وقدرت اراده داشت ولي وجدان نداشت اين گمراهي مسير دنيارابه طرزغم انگيزي دگرگون ساخت.

حلقه نفوذوحلقه نگراني:حلقه نگراني حلقه بزرگي است كه شامل هرچيزي است كه درزندگي ممكن است نگران آن باشيدوحلقه نفوذحلقه كوچكتري  در درون حلقه نگراني است وشامل اموري ميشودكه مي توانيددرموردشان اقدامي انجام دهيد.افراد عامل برحلقه نفوذيعني حلقه داخلي متمركزنددر نتيجه ان حلقه رشد مي يابدموجب كم شدن فاصله بين اندازهاي حلقه نفوذ و نگراني ميشود.تمركزبرحلقه نفوذموجب تغييرات موثبتي ميشود.مثلاپدرو مادري را مي شناسم كه ادامه زندگي دخترشان درخانواده برايشان دشوار ورفتارش غيرقابل تحمل شده بود.يك شب پدرروي پنج كارت قوانيني نوشت كه اگردختران هاراانجام ندهد ديگرجايي درخانه نداردبعدازنوشتن كارتهارابرگرداندوپشت كارتها قوانيني كه خود بايد رعايت ميكرد نوشت در پايان متوجه شدكارهايي كه خودبايدانجام دهد بيشتراز فهرست اصلاح دخترش است.وقتي دخترش به خانه امد صحبتي طولاني كردند.انتخاب او براي شروع كردن از فهرست پشت كارت همه چيزرا دگرگون ساخت. اولويت دادن به تغييردرون دربرابرتغييربرون ازخود.

اگردرحلقه نگراني باشيدزبان شما ملامتگر،شكوه آميزوواكنشي خواهدبودواگردرحلقه نفوذباشيد زبانتان عامل خواهدبودومتاثراز تمركزبرروي چيزهاييست كه درتوانتان است.يك حساب بانكي براي افراد خانواده باز كنيد.

به جاي برداشت سرمايه ازطريق: » اقدام به سرمايه گذاري كنيدازطريق:

صحبت غيرمودبانه،تحقير          »  - مهربان بودن 

عدم تاسف يا تاسف دروغين        »  - معذرت خواهي كردن

انتقاد،شكايت،غيبت افراد             »  - وفاداري به افرادهنگام نبودآنها

قول ندادن ياعمل نكردن به قول     »  - قول دادن وپايبند بودن به آن

لجاجت،كينه توزي،زودعصباني شدن    »- بخشش

ژوزف زينكر:يك شخص مي توانددريابدكه مهم نيست اكنون كجاست او هنوز خالق مقصد خويش است.

عادت دوم:با عاقبت انديشي آغاز كن.

ديدي روشن و صريح ازآنچه شما وخاناده تان باآن سروكارداريدايجادمي كند. براي عميق ترشروع كردن باعاقبت انديشي درخانواده يك رسالتنامه خانوادگي ايجادكنيد.رسالتنامه خانوادگي يك بيان متحدومتفق ازهمه اعضاي خانواده در مورد تمام امورخانوادگي است وبراين عقيده استوار استكه هر چيزي دو بار خلق مي شود.ابتدابه صورت ايده يا خلق ذهني وسپس به صورت واقعي يا فيزيكي. سه مرحله براي خلق يك رسالتنامه خانوادگي:

مرحله اول:مسايل مربوط به خانواده خودرا بكاويد دراينجا هدف آشكاركردن احساسات وعقايدهر شخص درخانواده است.اگرخانوادتان شامل شماوهمسرتان است يك رسالتنامه دونفره ايجادكنيد.ضرب المثلي ميگويد:تو پشتيبان من باش و من پشتيبان تووماباهم صعودخواهيم كرد.دليل اهميت رسالتنامه در يك ازدواج اين است كه هيچ زوجي را نميتوان يافت كه كاملا شبيه به هم باشند.هميشه تفاوتهايي وجودداردووقتي كه دونفردراين ارتبط گسترده حساس كه ازدواج نام دارد قرارميگيرند اگربراي كشف اين تفاوت ها ارزش قايل نباشند وبه ديدگاه مشترك نرسنداين تفاوت ها ممكن است درآينده منجربه جدايي آنها شود.

اهميت رسالتنامه باوجودكودكان بارزتر ميشود.اكنون شما افرادي داريد كه نياز به احساس تعلق ، تعليم وتربيت دارندكه بدون احساس هويت يا داشتن هدف خانوادگي فقط درچهارديواري دورهم جمع شده اند.پس ميتوان يك رسالتنامه سه طرفه يا بيشترايجاد كرد.وقتي درباره عقايدي كه ميل داريددررسالتنامه آورده شودگفتكوميكنيدسوالهايي كنيدكه به اعضاخانواده كمك كند.نظيراينها: هدف خانواده ماچيست؟دوست داريم باهم چه روابطي داشته باشيم؟چه كارهايي براي ماهم است؟چه خانواده هايي به ماالهام ميدهندوچراماآنهاراتحسين مكنيم؟ دراين بحث ها:1-بااحترام گوش كنيد.2-عقايدابرازشده رادقيقاروشن سازيد تا نشان دهيدآنهارادرك كرده ايد.3-عقايدابرازشده رابنويسيد.

مرحله دوم: رسالتنامه خانوادگي خود رابنويسيد و به خاطرداشته باشيد كه رسالتنامه يك قراردادبزرگ رسمي نيست.ميتوانديك جمله،تصويريانمادباشد مهم اين است شمارا به هم نزديك كرده وبه شماالهام ببخشد.

مرحله سوم:ازآن براي ماندن در مسيرصحيح استفاده كنيد.دونيروي قدرتمند كه برذهن انسان اثرميگذارند،عبارتندارنوشتن وتجسم ياخيال پردازي كه هردودر رسالتنامه جاي دارند.هردوباعث شكوفاسازي افكارشده واگرهمه حس ها در فرايندهاي فوق بكارروندمانندليزرعمل ميكنند.

قدرت رسالتنامه خانوادگي:يك رسالتنامه خانوادگي ميان والدين وفرزندان وبين زن وشوهرهايي كه ازارزشها وتصوراتشان هيچ احساس مشتركي ندارندروابط دونفره تفاهم آميزي برقرارميكند.اين مقوله مثل تفاوت يك تكه الماس ويك تكه                                گرافيت است.هردوازمواد يكساني ساخته شده اند ولي الماس به شدت سخت تر ازگرافيت است.تفاوت آنهادرعمق رابطه ميان اتم هاي آنهاست.رسالتنامه ها به خانواده هاباهرشكل وتركيبي نيرووجهت ميدهد.وقتي شما ازمقصد،نقش و فرصتهاي خودديدروشني داشته باشيد،پاياني براي كارهاي خوبتان وجود ندارد.

 مراقب سه چيزباشيد:1-اعلاميه صادرنكيد: بايد همه اعضاخانواده درتهيه رسالتنامه شركت كنند.هيچگاه به تنهايي رسالتنامه صادر نكنيداگرخانواده تان حس كنندرسالتنامه منعكس كننده نظرهاي انه نيست ازآن حميت نمكنند.2-درآن شتاب نكنيد.3-آن رامخفي نكنيد:شمابايدرسالتنامه خانوادگي راچاپ كرده به هرنفريك نسخه دهيد،به پلاك يازنگ درآويزان كنيد.

عادت سوم:به امورنخست الويت دهيد:

عادت دوم به مايادميدهدكه امورنخست چه هستندوعادت سوم مارابراي زندگي كردن بااين اموربه تعهدونظم دعوت ميكند.بعضي ازافراددرامج فشارها-بخصوص فشارهاي كاروزندگي-ازتقدم خانواده برامورديگرغافل ميشوند،ولي شمادرموردآن فكركنيد.نقش حرفه اي شماموقت وزودگذراست.وقتي كه شمااز فروشندگي،بانكداري ياطراحي بازنشسته ميشويد،فردديگري جاي شمارا مي گيردوشماعوض ميشويددرحالي كه سازمان شمابه راه خودادامه مي دهدو وقتي كارتان راازدست مي دهيد،زندگيتان عمدتاتغييرخواهدكرد.ولي نقش شما درخانواده هرگزتمام نميشود.حتي پس ازرفتن شما،بچه هاي كوچك وبزرگتان هنوز شماراوالدين خودمي دانند.خانواده تنهانقش حقيقتا پايدارزندگي است. رابيندرانات تاگور:آوازي كه قصدخواندنش راداشتم خاموش ماند.روزهاي زيادي راباكوك كردن وبازكردن كوك سازم سپري كردم.ماناباورانه گرفتاريم وبي وقفه درجنبش وحركت هستيم،ولي هرگزصداي موسيقي ازماشنيده نميشود اگرفرض رابراين بگذاريم كه كاررانميتوان باهيچ چيزديگري عوض كرد،از جاي اشتباهي آغازكرده ايم.درصورتي كه فرض براين باشدكه خانواده رانمي توان باهيچ چيزديگري عوض كرد،اين تدبيرعقلاني به تنهايي دروازه انواع امكانات خلاق ديگررابه روي ما مي گشايد.

نقش والدين يك نقش بي همتاست.برينر:شمانيتوانيدبه كسي پول بدهيد تابراي كودكانتان آنچه رايك پدريا مادردرحالت عادي برايش انجام ميدهد،انجام دهد. وقتي شالوده تغييركند همه چيزتغييرميكند.تغييرات فرهنگ رايج،تغييرات عميقي رانيزدرسليقه سياسي ودرنتيجه درقانون پديدآورده است.ازدواج كه درتمام اعصارزيربناي يك جامعه مستحكم به حساب مي آمد،امروزه اغلب يك تعهد ياپيمان نيست،قراردادي است بين دوفردبالغ كه باهم به توافق رسيده اندو گاهي غيرضروري به نظرميرسد.

هنگامي كه شاخصهاي اجتماعي جرم،استفاده ازمواد،دايماروبه بالاصعودميكند،نبايدفراموش كنيم مهم ترين شاخصهادرهرجامعه اي، تعهدبه دوست داشتن،راهنمايي وهدايت مهمترين افراددرزندگيمان يعني بچه ها يمان است.بچه هادرسهاي زندگي راازفلان شخصيت كارتوني ياسينمايي يادنميگيرند،بلكه ازخانواده اي دلسوزكه برايشان كتاب ميخواند،باآنهاصحبت ميكند،حرفشان راگوش ميدهدواوقات خوشي راباآنهاميگذراند،يادميگيرندوپيشرفت ميكنند.اين اتفاقات به قدري تدريجي صورت گرفته كه بسياري ازافرادحتي ازآن خبرهم ندارند.اين جريان مانندداستاني است از موگريج درباره قورباغه هاييست كه بدون مقاومت درديگ آب جوش زنده زنده كشته ميشوند.درحالت عادي اگرقورباغه اي درون آب جوش بيافتد،بلافاصله براي حفظ جان خويش بيرون مي پرد.ولي قورباغه هادراين داستان،بيرون نمي پريدندوحتي مقاومت هم نمي كردند.چرا؟چون وقتي آنهادرون ديگ مي پريدند،آب ولرم بود.سپس كم كم درجه حرارت بالا ميرفت وآب گرم وگرمترميشدتااينكه داغ ميشدوبالاخره به جوش مي آمد.تييرات به قدري تدريجي صورت مي گرفت كه قورباغه هاخودرابا محيط جديدشان انطباق ميدادندتااينكه ديگرخيلي ديرميشد.اين همان اتفاقي است كه درجهان روي داده تاست.مابه آنهاعادت كرده وآنهابرايمان محل امني شده اند،حتي زماني كه ماوخانواده مان رابه كشتن ميدهند.الكساندرپوپ:گناه هيولاييست باهيبتي بسيارترسناك وباوجوداينكه محكوم به نفرت است،همواره ديده مشودوبارهاوبارهاچهره آشنايش رانمايان ميسازد.ماابتداآنراتحمل ميكنيم،سپس به آن رحم ميكنيم وسرانجام آنرادرآغوش مي كشيم. اين يك فرايندحساسيت ردايي تدريجي است. ديويد توريور:به ازاي هرهزاربرگي كه ازدرخت گناه قطع ميشود،يك باربرريشه آن ضربه واردميشود.خانه وخانواده ريشه هستند.خانه جاييست كه تجهيزات روحي رادرافرادبراي مواجه شدن باتاثيرات زيان آوري كه فناوري دردسترس قرارداده است وبراي برگرداندن فناوري،به سمتي كه سبب رشد ارزشهاوفضيلتهاواستانداردهاي عالي شودودرسراسراجتماع پايداربماند،پديدمي آورد. دراين محيط آشفته چطورميتوان فكركردكه ميتوانيم اصول وقوانين بازاري رادر خانواده هايمان رواج دهيم؟اگرماخانه هاي محكمتروبهتري نسازيم،مجبورخواهيم شد زندان هاي بيشري بسازيم،چون شيوه سرپرستي نادرست سبب پرورش افرادناباب و جنايتكارميشود،اجتماع ازموادمخدر،جرم وجنايت پرودستگيركردن وآزادكردن امري عادي ميشودوبچه هايي كه ازنظرعاطفي تشنه اند،به بزرگسالاني خشمگين تبديل ميشوند كه درجستوي بيهوده اي براي زندگي توام باعشق،احترام و...هستند.چهل سال پيش شما مي توانستيدباموفقيت يك خانواده رابارويكرد«بيروني دروني»يا«ازبيرون به درون» اداره كنيد،ولي امروزه ديگرموثرنيست.وضعيت سنتي خانواده تغييركرده ونقش والدين بيش ازهرزمان ديگري حياتي وغيرقابل تعويض است.فرزندانمان بيش ازپيش به يك منبع راهنمايي كننده خانوادگي نيازدارند.ديويس:وقتي شالوده تغييرميكندهمه چيزدگرگون ميشود.وقتي زندگي آشفته است بايددرپي سازماندهي باشيم،بايدكارهارابه نظم درآوريم.در يك خانواده نظم يعني اينكه اولويتهاي خانواده مشخص شده است وساختاري درخانواده وجودداردكه الويت بندي خانواده راامكان پذيرميكند.ويليام دورتي:نيروهايي كه برخانواده فشارواردمياورنددردنياي مدرن بسيارقوي هستنددرنهايت مابايدتصميم بگيريم كه يافرمان رابدست بگيريم يابجايي برويم كه جريان رودماراميبرد.اختصاص دادن يك وقت ويژه در طول هفته به خانواده درالويت بخشيدن به خانواده موثراستوفرصت خوبي دربرآورده كردن چهارنيازدايمي:معنوي(برا برنامه ريزي)،عقلي(براي تعليم)،جسمي(براي حل مشكلات)واجتماعي(براي تفريح)ايجادميكند.جلسات خانوادگي ميتواندشامل:يك جلسه براي برنامه ريزي،يك جلسه براي آموزش،يكي براي حل مشكلات،براي تفريح،پيمان بستن،جلسات ارتباط تك به تك:يك روزرابه همسرتان اختصاص دهيد،بعدازظهري رابه فرزندتان،اگر خودتان راكاملاوقف يك نفركنيدباشكوه تراست تااينكه بي وقفه براي نجات توده ها تلاش كنيد.ارتباط تك به تك باهمسرتان موثراست.بزرگترين كاري كه ميتوانيد براي بچه هايتان انجام دهيددوست داشتن همسرتان است.مستحكم كردن اين روابط خصوصي باعث امنيت كل خانواده ميشود.داشتن روابط تك به تك باكودكان نيزضروري است.

عادت چهارم:برنده-برنده فكركنيد.

اين عادت همچون ريشه است.يك چهارچوب بنيادي براي جستجوي منفعت دوطرفه يا«قانون طلايي» است.يك انگيزه زيربنايي كه سبب رويش درك وهم افزايي ميشودوبايدديدگاه«من برنده ام توبازنده اي»به ديدگاه«هي ماميتوانيم هردوبرنده شويم»تبديل شود.هيچكس باخت رادوست نداردبخصوص در روابط نزديك خانوادگي ولي ما نوعا بايك پيش زمينه ذهني برنده-بازنده به موقعيت هاي مختلف زندگي پا مي نهيم واغلب اوقات متوجه نميشويم.بسياري ازمادرخانواده هايي زندگي كرده ايم كه اغلب بابرادرياخواهرمان مقايسه شده ايم يادرمدرسه براساس نمراتمان.جامعه مابابرنده بازنده محاصره شده است.

 پيامدتفكر برنده بازنده:مردي درحرفه اي كارميكردكه موردعلاقه همسرش نبود.روزي همكاران مرد جشني ترتيب دادند.مرداميدوارانه ازهمسرش خواست بااوبرودامازن گفت:ازدوستان تو خوشم نم آيدونرفت.زن بردومردباخت.دوماه بعدگروه اجتماعي زن برگزاري يك سخنراني رابه عهده گرفت،زن گمان ميكردشوهرش بااومي آيداماهمسرش امتناع كردوگفت:من نيزازدوستان توخوشم نمي آيد.اينباراوبرنده وزن بازنده شد.زن بي خداحافظي رفت.مردنيزفوتبال تماشاكرد.وقتي كه ازدواجي دچارجنگ هاي خودخواهانه مي شود،چه تاثيري برروابط وبرروي خانواده ميگذارد؟ووقتي كه طرفين بيشترمتوجه ادامه دادن به روش خودهستندتاساختن روابط،آيادراين شرايط واقعا كسي«برنده»مي شود؟

پيامد تفكربازنده-برنده:براي بيشترمردم تفكربازنده-برنده اين طرزفكررابه دنبال داردكه«من يك فدايي هستم بياجلوروي من پابگذار.مقاصدت رابامن عملي كن.همه اين كاررامي كنند.»تنهارويكردكارآمد وبادوام رويكردبرنده-برنده است.هم رويكردبرنده-بازنده وهم رويكردبازنده-برنده درنهايت به بازنده-بازنده ختم ميشود.

ساندراتصويربزرگي درست كرده.عكسهايمان بابچه ها،نوه هاواقوام رابرروي يك ديوارچسبانده كه به همه انرژي وحس پايداري ووابستگي ميدهد.توانايي ديدن عكس بزرگ درتعامل هرخانواده اي تحول عظيمي ايجادميكند.شايدوقتي كه هركدام ازما به اعضا خانواده مان نگاه كنيم ازجمله به خودمان بايد تصوركنيم كه هر شخصي پيراهني به تن كرده است كه برروي آن نوشته شده:«صبركن،من هنوزتمام نشده ام»ومابايدهميشه نيت هاي خوب رادرنظربگيريم.باعمل كردن براساس اين فرض كه ديگران حداكثرتلاش خودرادرجهت مثبت انجام ميدهند،ما ميتوانيم تاثيرقوي برآنها بگذاريم تاهرچه بيشترنيروي مثبت آنها را آزاد سازيم.

عادت پنجم:نخست ديگران را درك كنيد،سپس بخواهيد شمارا درك كنند:

هركدام ماازپشت عينك خودبه جهان مي نگريم.عينكي كه ازگذشته وتجارب منحصربه فردما مي آيد، عينكي كه نظام ارزشي،انتظارات وفرضيه هاي مطلق ماراازجهان واينكه جهان چگونه است وچگونه بايد باشد،مي سازد.يكي ازدلايلي كه درپس مختل شدن روابط وجوددارداين است كه دوطرف مربوط يك اتفاق رابه طورمتفاوتي تفسيرميكنند.ذات وتجربه هاي گذشته آنها،آنان راواداربه اين كارميكند.اگربعدا بدون اينكه دليل متفاوت ديدن چيزهارادرنظربگيرندوباهم ارتباط برقراركنند،يكديگررامحكوم خواهندكرد.مثلاموردكوچكي ماننددرجه حرارتاتاق رادرنظربگيريد،دماسنج درجه 24رانشان ميدهد.يكنفرشكايت ميكندخيلي گرمه وپنجره رابازميكند.ديگري شكايت ميكندخيلي سرده وپنجره را مي بندد.حق باكدام است؟هواخيلي گرمه ياخيلي سرده؟حقيقت اين است كه هردوراست مي گويند. منطق حكم ميكند چنانچه دونفرباهم مخالفند و يكي درست مي گويد،پس ديگري اشتباه ميكند.اما اين مسئله به منطق مربوط نمي شود؛اين مسئله روحي منطقي است.حق باهردواست.وهركدام ازديدگاه خودمحق هستند.بادرك تفاوتهاي افراد ميتوانيم اين تفاوتها رابه حساب بياوريم وانتظارات خودرا براساس آنها تنظيم كنيم.البته تمام جوانب زندگي سرشار از شادكامي نيست.گاه گاهي بيماري سر مي رسد،تصادف رخ ميدهد،مرگ عزيزي را مي ربايد.كمتركسي يافت مي شود كه بعضي ازاين اتفاقات را تجربه نكرده باشد.درك اين واقعيت وتنظيم انتظاراتمان براساس آن تاحدزيادي به معني كنترل خوشنوديمان است.وقتي درك مي كنيد قضاوت نمي كنيد.سليمان دانا دعا مي كرد:درهرچيزي كه مي دهي،فهميدن را عطا كن.تا ديگري را درك نكني نخواهي دانست چه چيزي به حسلب او مي گذاري.زني مي گويد:يكبار براي شوهرم جشن تولد غيرمنتظره اي ترتيب دادم.امااواصلا خوشحال نشد.آنچه واقا دوست داشت شام آرامي بودبامن وبعد سينما.غالبا مردم تمايل دارند احساسات وانگيزه هاي خودرا به رفتار افراد تعميم دهند.هرگز نمي توانيددر حساب افراد سرمايه گذاري كنيد. مگراينكه بدانيد چه چيزي براي آنها اهميت دارد.مردم در دنياي خصوصي خود زندگي ميكنند.ممكن است اهداف اصلي شمابراي آنها فرعي باشد يا ممكن است اصلا هيچ اهميتي براي آنها نداشته باشد.هرانساني بي همتاست ازاين رو هر شخص نياز دارد به روش خاص خود دوست داشته شود.بنابراين كليد سپرده گذاري،فهميدن وصحبت كردن با زبان عشق آن شخص است.مردم دردرون خودبسيارحساس وآسيب پذيرهستند.شايدآنچه خانواده هارا از مسيرهمكاري دورميكند.بيش ازهرعامل ديگري احساسات منفي شامل عصبانيت وآزاررساني باشد.عصبانيت آدم را در تله مي اندازد وغرور،اورادر آنجا حبس مي كند.سي اس لويس:غرورذاتا رقابت جوست غرور ازداشتن لذت نمي برد،مگربيش ازديگران داشتن...اين مققايسه است كه باعث غرورميشود، لذت سر بودن از ديگران.

      5-گوش كردن همدلانه(درون چارچوب مرجع افرادديگر)

      4-گوش كردن دقيق

     3-گوش كردن انتخابي

     2-تظاهر به گوش كردن  

 1-گوش نكردن(درون چارچوب مرجع خودفرد)

 كردن

گوش كردن واقعي براي ورود به ذهن وقلب شخص ديگر،گوش كردن همدلانه نام دارد.يعني گوش كردن با همدلي،يعني بكوشيم باچشم هاي ديگري دنيا را ببينيم.ازاين پنج نوع گوش كردن،اين تنها نوعي است كه واقعا به درون چار چوب مرجع فردديگر نفوذ مي كند.جان پاول:گوش كردن درگفتگو بيشتر توجه به معناست تا كلمات...در گوش كردن حقيقي،به وراي كلمات مي رسيم وبه آن سوي آنهاخيره مي شويم تاانساني را كه داردآشكار ميشود،پيدا كنيم.گوش كردن يعني دست يافتن به گنج انسان حقيقي كه با گفتاروحركات آشكارمي شود.البته اين به معناشناسي نيز مربوط مي شود.كلمات براي من وشما تعبيرهاي متفاوتي دارند.در نتيجه هرگز نمي توانم به شما بگويم چه گفتيد بلكه آنچه را شنيده ام مي گويم.بايد آنچه راگفته اي دوباره بگويم وآنرا باتوبررسي كنم تا مطمئن شوم كه آنچه ازذهن و قلب توواردذهن وقلب من مي شود دست نخورده و بدون تحريف است.

هركس نقاط كوري دارد( درزندگي خود مسلئلي دارند كه حتي نمي خواهند آن را به ياد آورند،چه رسدبه اينكه آنرا عوض كنند يا بهبود بخشند)بنابراين وقتي كسي را واقعا دوست داريد،بايد مواظب رفتار خود باشيد(سرشاراز انر‍‍ژي مثبت واحترام بااو برخورد كنيد).لازم است بتوانيدبه طريقي بازخورد بدهيد كه به جاي اينكه باعث پس زدن شود،حساب بانكي بسازد.به ياد داشته باشيد كه كليد عادت پنجم درنتيجه عمل است.فقط آنچه انجام مي دهيم نيست،بلكه چرا و چه وقت نيزمهم است.عادت پنجم به ما كمك مي كندتا از عمق دلمان گوش كنيم وصحبت كنيم.

عادت ششم:هم افزايي(برترين عادت).

هم افزايي برترين ومتعالي ترين ثمره تمام عادت به شمار مي آيد.شگفت انگيز است كه يك به علاوه يك برابر سه،چهار،پنج(يا حتي بيشتر)مي شود،چون ارتباط بين اجزا،خود يك مقوله معني دار است واين ارتباط چنان قدرت تسريع كننده ومحركي دارد كه بررفتار متقابل همه اجزا با هم تاثير مي گذارد اين ارتباط از روح احترام متقابل برنده-برنده و درك دوجانبه درساختن چيزي تازه ناشي مي شود،نه از مصالحه يا ارضاي نصفه نيمه.در اين فرايند هيچ كس از موضع خود عقب نشيني نمي كند،هيچ كس گذشت بي جا و يا ازروي بي ميلي نميكند.هردوطرف به خواسته خود مي رسند وحتي نتيجه اي فراترازخواسته هاي اوليه خود بدست مي آورند.راه شگرف درك هم افزايي مطالعه بدن انسان است.بدن فقط مجموعه اي از دست،بازو،پا،انگشت،مغز،معده وقلب نيست.تماميتي معجزه آسا وهم افزاست كه مي تواند كارهاي شگفت آوري زيادي انجام دهدواين به دليل نحوه عمل بخش هاي انفرادي با يكديگراست.مثلا دو دست وقتي با هم كار ميكنند،ازدودست كه جداگانه كار ميكنند،ثمربخش ترند دو چشم دركنار هم واضح تر وباقدرت بيش تري ميبينند تادوچشم جدا ازهم.كاري كه بدن ميتواند انجام دهدبسيار بيشترازكاري است كه تمام اجزا دركنارهمولي بي ارتباط با هم مي توانند انجام دهند.پس هم افزايي برهمه اعضاخانواده اثردارد.ارتباط وهماهنگي درخانواده تنظيم كننده رابطه بين افراد است.وقتي زن وشوهر ياوالدين و بچه هاباهم زندگي مي كنند،هم افزايي در رابطه آنها نهفته است واين همان محلي است كه ذهن خلاق درآن قراردارد. ذهن جديدي كه راه حل جديد وگزينه سومي را پيشنهاد ميكند.هم افزايي مخاطره آميزاست.گاه ممكن است روندهم افزايي به هرج ومرج كشيده شود. كليدهم افزايي اين است كه بياموزيم به تفاوتها ارزش دهيم.حتي آنهاراجشن بگيريم.به مثال بدن انسان برمي گرديم اگربدن فقط مجموعه اي از دست وپا و  قلب بود،هرگز اينطوركار نمي كرد.همين تفاوتهاست كه بدن رابراي انجام دادن اين همه كارتواناميكند.

گاه ارزش گذاشتن به تفاوتهاوتقديرازخصوصيات منحصربه فردافرادديگر، دشواراست.معمولا تمايل داريم كه مردم رابه شكل تصورات خودمان درآوريم. وقتي ازعقايدخودمان امنيت خاطرلازم را به دست مي آوريم،شنيدن نظرهاي متفاوت ديگران(مخصوصا نظر كسي كه مثل همسريافرزندبه ما نزديك است) اين امنيت را تهديد ميكند.مي خواهيم ديگران نيز باما مواففق باشند وهمان طوركه ما فكرميكنيم فكركنند،بانظرهاي ماكناربيايند.امابه قول دوستي :وقتي همه مثل هم فكرميكنندهيچ كس زيادفكرنميكند.شخص ديگري گفته:وقتي دونفر باهم موافقند،نظريكي زيادي است.بدون تفاوت،نه اساسي براي هم افزايي،ونه انتخابي براي راه حل هاوفرصت هاي تازه وجوددارد.بهترين راه اين است كه ياد بگيريم،بهترين هاراطوري باهم درآميزيم كه چيزي كاملا نوبه وجودآوريم. آبگوشت وقتي خوشمزه ميشودكه چيزهاي مختلفي درآن بريزند.ايتنوع است كه علاقه وطعم رابوجودمي آورد،تركيب جديدي كه ازهمه چيزهاي متفاوت بهترين رادركنارهم مي گذارد.هم افزايي فقط كارگروهي وهمكاري نيست.هم افزايي يعني كارگروهي خلاق و همكاري خلاق.

سيستم ايمني خانواده:بيماري ايدزبه اين دليل اين قدروحشت آوراست كه سيستم ايمني بدن رامختل ميكند،مردم ازايدزنمي ميرندبلكه ازبيماري هاي ديگري مي ميرند كه درافرادعادي به علت داشتن سيستم ايمني سالم،كنترل ميشوند.خانواده هانيز به علت يك شكست خاص،ازهم نمي پاشندبلكه به علت نداشتن يك سيستم ايمني ومصالحه جو،ازهم ميپاشند.حساب بانكي عاطفي آنهاخالي است وهيچ نوع روندسازماندهي واصول ياقوانين طبيعي كه خانواده براساس آن پايه ريزي شود ندارند.تااينجا،اساسابرهم افزايي كه افراد دربرخوردبا همديگر،نيازها،مقاصدوهدفهاي مشترك يكديگررادرك كنندوسپس بينش ها و انتخاب هايي راميسازندكه واقعابهترازآنهايي است كه درابتداپيشنهادشدند(1+1بيشتراز2) تمركزكرديم.ميتوانيم بگوييم كه اختلافي درروند تفكراتفاق افتاده است.ميتوان اين راهبردرا«دگرسازي»ناميد.اما نوع ديگري ازهم افزايي نيزوجوددارد.اين هم افزايي چيزي است كه ازطريق راهبردي مكمل بدست مي آيد.راهبردي كه درآن قدرت يك نفر استفاده وضعف هايش باقدرت ديگري خنثي ميشود.مثالا اگرقدرت شوهري درشهامت او نهفته باشداماآن موقعيت خاص به همدلي نيازداشته باشد،قدرت مردميتواندبه ضعف تبديل ميشود.اگرقدرت زني درحساسيت وشكيبايي اوباشدوآن موقعيت به تصميمات واعمال قدرتمندانه نيازداشته باشد.قدرت اوميتواندبه ضعف تبديل شود.امااگرزن ومردهردواز قدرتهاوضعفهاي خودآگاه باشندوفروتني كافي براي كارگروهي داشته باشند ميتوانند از قدرت هايشانبخوبي استفاده كنندوضعفهايشان خنثي ميشود(هم افزايي روي ميدهد).البته همه تصميم ها درخانواده وهمه موقعيت هابه هم افزايي نيازندارند.

وقتي شروع مي كنيدالگوي همكاري خلاق رادرخانواده بنا نهيد،ظرفيت شماافزايش ميابد سيستم ايمني شما قوي ميشود.پيوندهاي بين شما قوي ترمي شود.تجربه هاي مثبت تان شمارادرجايگاهي كاملا تازه قرار ميدهدتابادرگيري ها وفرصت هاي خود برخورد كنيد. ثمره هم افزايي حقيقي قيمت ندارد.

عادت هفتم:تيغ خودرا تيز كنيد

آنتروپي يا فسادپذيري بدين معني است كه هرچيزي كه به حال خودگذاشته شود سرانجام ازهم مي پاشد(فاسدميشود)تااينكه به اصلي ترين شكل خودبرسد.فرهنگ لغت انتروپي را «تنزل تدريجي يك نظام ياجامعه»تعريف ميكند.اين مسئله درهمه جنبه هاي زندگي اتفاق مي افتد.مدتي به بدن خود بي اعتنايي كنيد،حتما روبه زوال خواهدرفت.اگرآگاهانه به چيزي توجه وآن رابازسازي نكنيم،ازكارمي افتد.استفاده كردن بي نهايت ازچيزي ياكنارگذاشتن آن،افراط وتفريط است.فرض كنيدمي خواهيددرختي رابياندازيد.تنه عظيم آنرااره ميكنيد.تمام روزردرحال اره كشيدن بوده وحتي يك دقيقه هم كاررارها نكرده ايد وحالادرنيمه راه هستيد.دور و برخود را نگاه ميكنيد وكس ديگري راميبينيد كه چند قدم آنطرف درختي رااره ميكند.اوتقريبا تمام درخت رااره كرده است.باشماشروع كرده ودرختش هم اندازه شماست.باناباوري مي پرسيد:چطورتوانستي بيشترازمن كاركني درحالي كه هرساعت هم استراحت ميكردي؟مردجواب ميدهد بله ديدي كه هريك ساعت چنددقيقه اي استراحت ميكردم ولي چيزي كه نديدي اين بودكه اره ام راهم تيز ميكردم.تيزكردن تيغ يعني حضورمداوم وپيوسته تازه شدن،درتمام ابعاد چهارگانه زندگي.نوسازي خانوادگي:

1-جسمي:ورزش كنيد،غذاي سالم بخوريد،فشارهاراكنترل كنيد.

2-روحي:تمركزكنيد،نمازبخوانيد،ادبيات مذهبي مطالعه كنيد،به اصول تعهدداشته باشيد.

3-ذهني:كتاب بخوانيد،فيلم ببينيد،برنامه ريزي كنيد،بنويسيد،استعدادهاراشكوفاكنيد.

4-عاطفي/اجتماعي:دوست يابي،خدمت رساني،گوش كردن،باهمدلي هم افزايي كردن.

اين الگوهاي تكراري نوسازي خانواده،سنت ناميده ميشود.باسنتها پيوندهاي خانوادگي را تقويت مي كنيد.نوسازي شخصي:

1-جسمي:باهم ورزش كنيد،فعاليت هاي جسمي راانجام دهيد،اهداف را پيرامون سرمايه هاي مالي وجسمي روشن كنيد.

2-روحي:تعهدات راتازه،جهت هاواهداف راروشن كنيدباهم دعاكنيدونمازوقرآن بخوانيد.

3-ذهني:باهم چيزهاي جديديادبگيريدنظرهاراباهم درميان بگذاريدوبحث كنيد.

4-عاطفي/اجتماعي:دوست داشتن وتاييد يكديگرخنديدن به شوخي هاي دروني وباهم راحت بودن،ساختن رابطه اعتمادوعشق بي قيدوشرط.

سنت هايي كه تصميم داريد بنا نهيد هرچه باشندبه شيوه هاي مختلف،روح يااحساس تازه اي به رفتارهاي هرروزتان ميدهد.

ازتلاش براي بقا تااستواري...موفقيت...اهميت...

درتلاش براي بقا تنها هدف افراد فقط زنده ماندن است ونيازاوليه به غذاست.درمرحله دوم افرادزنده انداما نمي دانند چكاركنند نوعي احساس پوچي وبه دام افتادگي دارند.در موقعيت بي ساماني زندگي ميكنند وهرچه بيشتردانش كسب ميكنند،اميدوارترميشوند. شروع به سازماندهي برنامه هاوساختارهايي براي رابطه وحل مسئله ميكنندوپايدار ميشوند.درمرحله استواري تاحدودي سازماندهي ميشوند اما هنوزموفق نيستند.مرحله سوم،يعني موفقيت،ازدستيابي به اهداف ارزشمند تشكيل ميشود.درخانواده هاي موفق، افرادبراي خوداهداف باارزشي درنظر ميگيرندوبه آنها دست ميابند:خانواده براي آنها مهم است.سعادت واقعي را درباهم بودن ميبينند.حس هيجان واعتمادبه نفس وجوددارد. خانواده هاي موفق داراي برنامه هستند وفعاليت هاي خانوادگي انجام ميدهند وبراي انجام دادن وظايف مختلف سازماندهي ميكنند.مرحله چهارم يعني اهميت نقطه اي است كه خانواده بيرون ازدايره خوددركارباارزشي شركت دارد.اعضاخانواده به جاي آنكه براي موفق بودن ازخودراضي باشندداراي حس تعاون يامسئوليت نسبت به خانواده بزرگتر بشري ونيزداراي حس جوابگويي به آن تعاون ميشوند.دردنيا حتي اجتماعاتي وجوددارد كه تمام مردم دريك تلاش وابستگي متقابل مهم وبزرگ سهيم هستند.نمونه آن كشور موريتاني درآفريقاست.قانون اين ملت3/1ميليون نفري،كاركردن بايكديگربراي بقاي اقتصادي،مراقبت ازبچه هاوتقويت فرهنگ وابستگي ووابستگي متقابل است.به افراد مهارتهاي لازم راميدهندتا بيكاري يا بي خانماني، مستمندي يابزهكاري وجودنداشته باشد. جالب اينجاست كه اين مردم از5منطقه وفرهنگهاي بسيارمتفاوتي تشكيل مي شوند.تفاوت هايشان بسيارزياد است اماآنقدربه اين تفاوتها ارزش ميدهند كه حتي تعطيلات مذهبي يكديگررا جشن ميگيرند.وابستگي متقابل بسيار كامل آنها ارزشهاي نظم،هماهنگي،تعاون وهم افزايي ونيز علاقه آنهابه همه مردم(مخصوصابه بچه ها)رامنعكس ميكند.هنس سلي،پدرمطالعات اضطراب مدرن مي آموزدكه بهترين راه قوي،سالم وزنده بودن،پيروي ازاين عقيده است كه عشق همسايه ات رابجوي به عبارت ديگريعني دربرنامه هاو كارهاي معنوي وخدمتگذارانه شركت كن.نويسنده اي ناشناس:خدايم راجستم،نيافتم.روحم راجستم،ازمن گريزان بود.كمك به برادر نيازمندم راجستم واين هرسه رايافتم:خدايم،روحم وترا.

ازحل مسئله تاساختن:همانطوركه به عنوان يك خانواده به سوي مقصدخوددرحركت هستيد،ممكن است اين چهارمرحله مجزارابه عنوان مقصدي موقتي درمسيرتان سودمند بيابيد.به جاي ازبين بردن چيزهايي منفي درخانواده روي تلاش براي ساختن چيزهاي مثبت كه قبلا وجودنداشته است مثل اهداف جديد،آزادي هاي جديد،انتخاب هاي تازه اي كه موقعيت هارابهترميكند،متمركزند.آنهاداراي ذهني فرصت دار ميشوند نه ذهني مشكل دار.نيروهاي پيش برنده:دانش واميد.نيروهاي بازدارنده:حس قرباني بودن وترس،كمبود آگاهي واحساس پوچي،شماراازپايدارشدن باز مي دارد.نيروهاي بازدارنده به طوركلي احساسي،بدون ساختاروغيرمنطقي هستند؛امانيروهاي پيش برنده منطقي،ساختاري وعامل هستند.شكي نيست كه الگو همان اساس نفوذاست.از شوارتز پرسيدند چگونه بايد بچه را تربيت كرد گفت:برسه اصل:اول الگو،دوم الگو،سوم الگو.مابهترين واولين الگوهاي بچه هايمان هستيم.انچه درما ميبينندرساتر ازانچه به انهامي گوييم سخن مي گوييم.ارشادكردن ،سازماندهي واموختن چهارنقش رهبري خانواده اصل-محور است.

جدول كاري خانوادگي عادات هفتگانه:

عادت اول:عامل باشيد.سوالهايي كه بايداز خودتان بپرسيد:آيا مسوليت كارهايم را به عهده مي گيرم؟چگونه ازدكمه توقف خودبراي عمل كردن براساس اصول،نه فقط واكنش نشان دادن،استفاده كنم.

عادت دوم:باعاقبت انديشي شروع كند.هدف من درذهنم چيست؟رسالتنامه شخصي يا خانوادگي(يايكي ازآنها)چه كمكي ميكند؟

عادت سوم:آيا مهم ترين كارراانجام ميدهم؟براي تمركز بهترچه ميتوانم بكنم؟جلسات هفتگي خانوادگي تك به تك چه كمكي ميكنند؟

عادت چهارم:برنده-برنده بينديشيد.آيا واقعا مي خواهم همه برنده شوند؟آيا ازراه حل انتخاب سوم كه براي همه مفيد است استقبال ميكنم؟

عادت پنجم:نخست در پي درك كردن ديگران باشيد سپس بخواهيد شمارادرك كنند.چگونه ميتوانم باصداقت به دنبال درك ديگران باشم؟چگونه ميتوانم شهامت وملاحضه را براي بيان نظرخودم به كارگيرم؟

عادت ششم:هم افزايي كنيد.چگونه وباچه كسي براي رسيدن به پاسخ اين مسئله ميتوانم واكنش خلاق داشته باشم؟

عادت هفتم:تيغ راتيز كنيد.براي اينكه همه مابتوانيم به بهترين نحو ازانرژيمان براي برخورد با مسئله استفاده كنيم،چگونه ميتوانم درتازگي شخصي و خانوادگي شركت كنيم؟

ان گري:انسان موفق عادت دارد كارهايي انجام دهد كه آدمهاي ناموفق دوست ندارد به آنها دست بزنند.

• منابع :

  سایت علمی و پژوهشی آسمان
  

  http://www.asemankafinet.ir

• • از سایر صفحات سایت ما مربوط به دانش آموزان نیز دیدن نمائید : بر روی هر پایه کلیک کنید
  • تحقیق های رایگان سایت
  • جواب سوالات دوم
  • جواب سوالات سوم
  • جواب سوالات چهارم
  • جواب سوالات پنجم
  • جواب سوالات ششم
  • جواب سوالات هفتم
  • جواب سوالات هشتم
  • جواب سوالات نهم
  • جواب سوالات دبیرستان
  • دهم

برای حمایت از سایت ما بر روی صفحات زیر کلیک نمائید تا ما نیز با رغبت زیاد برای شما تحقیق بگذاریم :

لیست و فهرست کلیه اقدام پژوهی ها

 لیست گزارش تخصصی ها

لیست پروژه های آماری دبیرستان

به کانال ما در تلگرام بپوندید :

تحقیق رایگان سایت علمی و پژوهشی آسمان , تحقیقات دانش آموزی ، فرهنگیان و دانشجویان اقدام پژوهی گزارش تخصصی

فوتبال

تاریخچه فوتبال

       مؤلفين و مورخين برخي كشورها سعي كرده اند ثابت كنند كه ورزش فوتبال به اشكال مقدماتي و باستاني از كشور آن ها آغاز شده و سپس به ساير نقاط جهان رواج پيدا كرده است .
يك كشيش آلماني به نام (( ژ- اشبانوت )) ضمن تحقيقاتي كه درباره قاره مفقود شده آتالانتيد كرده با استناد به گفته)) هومر(( حدس زده كه در اين قاره افسانه اي ورزشگاه بزرگي وجود داشته كه در آن هزاران تماشاگر براي تشويق بازيكنان فوتبال جمع مي شده اند. هر چند در چين ودر دوران امپراتوري (( هوانگ تي )) نوع خاصي از فوتبال به نام (( تسوچو )) معروف بود بوسيله توپ چرمي و با استفاده از پا انجام مي شده است . اين بازي اغلب در ميان سربازان و افراد ارتش چين رواج داشته و بقدري جالب بوده كه شعرا و مورخين آن عصر در اشعار و حماسه هاي خود از فوتباليست هاي بزرگ به عنوان قهرمانان ملي ياد ميكرده اند.نزديك به يك هزار سال بعد در نيمه اول قرن دهم ميلادي دو امپراتور ژاپني به نام هاي (( اِنجي )) و (( تنره )) نيز به تعميم و رونق همين بازي پرداخته اند . تابلو فنا ناپذير((شون چو )) نقاش معروف ژاپني كه درآن عصر مي زيسته اولين نشانه اي است كه از بازي فوتبال به يادگار مانده است . در آسيا ، هندوستان اولين كشوري بود كه فوتبال را پذيرفت و يك نسخه از مقررات آن در سال 1883 به آنجا رسيد و در سال 1892 اولين مسابقه كاپ را برگزار كرد . در سال 1904 FIFA , فدراسيون بين المللي توسط گروهي از سرشناسان فوتبال از كشورهاي بلژيك ، دانمارك ، فرانسه ، هلند ، اسپانيا ، سوئد و سوئيس در پاريس تشكيل شد . و در سال 1914 به ثبت رسيد . اولين بار فوتبال در سال 1914 در المپيك (( سنت لوئي )) انجام شد وكانادا برنده اين دوره از مسابقات گرديد و در سال 1918 با شكوه و جلال بيشتر و تعداد شركت كنندگان زيادتر در شهر لندن برگزار شد و كشور لهستان برنده نهايي مدال طلا در اين رشته گرديد .
در سال 1299 هجري شمسي عده اي از علاقه مندان به فوتبال در ايران براي تشويق بازيكنان و تعميم آن بين جوانان دور هم گرد آمدند و با نام مجمع فوتبال شروع به فعاليت نمودند كه رياست آن را آقاي (( ماگمري )) عهده دار شد و آقاي دكتر ((نليگان )) و عده اي از ايرانيان در سال 1300 از مرحوم صدري براي منشي گري مجمع دعوت به عمل آوردند وبه اتفاق مرحوم عظيمي و طائر كه اعضا مجمع بودند تصميم به تغيير نام مجمع گرفته و آن را به مجمع ترويج و ترقي فوتبال تغيير دادند . تا سال 1313 هر ساله مسابقه فوتبال بين تيمهاي تهران برگزار مي گرديد . ودر سال 1327 فدراسيون فوتبال در ايران تشكيل وهمان سال به عضويت فيفا درآمد و به صورت آماتوري فعاليت خود را شروع نمود .

فواید اختصاصی فوتبال :

1- رشد فرايندهاي ذهني و عاطفي افراد به خصوص كودكان و نوجوانان را افزايش مي دهد .

2- براي رفع تأثرات و تعديل عواطف و نيز تنظيم فعل و انفعالات داخلي بدن مؤثر است .

3- فرد با موفقيت در انجام يك حركت ساده يا پيچيده و از اينكه توانسته توپي را به ثمر برساند احساس غرور و رضامندي او را ارضا مي كند و اعتماد به نفس را در وي افزايش مي دهد .

4- فوتبال فعاليتي پويا است كه در تمايل گروه به پيوستگي و اتحاد با هم براي دنبال كردن اهداف و مقاصد خويش متجلي مي شود .

5- شركت در فعاليتهاي ورزشي مانند فوتبال در ايجاد آمادگي براي زندگي اجتماعي نقش عمده اي دارد .

6- باعث ايجاد زمينه هاي مناسب براي آشنايي با مسئوليتهاي فرد در قبال جامعه مي شود .

قوانین کلی فوتبال :

1- بازي فوتبال توسط دو تيم انجام مي گيرد و هر تيم شامل يازده بازيكن با دروازه بان است .

2- زمين بازي به شكل مستطيل و به ابعاد حداكثر90×120 و حداقل 45×90 متر مي باشد .

3- هدف از اين بازي عبور دادن توپ به وسيله پا از خط دروازه حريف و ممانعت از گل زدن تيم مقابل مي باشد .

4- توپ را مي توان با رعايت قوانين در هر مسير از زمين بازي به صورت پاس ، دريبل ، شوت و ... در زمين حركت داد و گل را به ثمر رسانيد . هر گل تأييد شده توسط داور در بازي يك امتياز به حساب مي آيد .

5- بازي در دو وقت 45 دقيقه اي بدون وقت اضافه انجام مي شود كه در بين دو نيمه 15 دقيقه استراحت وجود دارد

.قوانین فوتبال، قانون 4 - وسایل بازیکنان

قانون چهارم فوتبال وضعیت وسایل بازیکنان داخل زمین بازی را مشخص می کند.

این قانون تعریف می کند که چه وسایلی را یک بازیکن می تواند داشته باشد و شرایط استفاده آن چگونه است:

خطرناك نبودن وسايل

بازيكن نبايد از وسايلى استفاده كند يا چيزى بپوشد كه براى خودش و ساير بازيكنان خطرناك باشد. (به انضمام هرگونه زيور آلات)

وسايل اساسى

وسايل اساسى و اجبارى بازيكنان عبارت است از:

- پيراهن

- شورت - اگر زير شورتى استفاده می شود، رنگ آن بايد به رنگ اصلى شورت باشد.

- جوراب ساق بلند

- محافظ ساق

- كفش

محافظ ساق

- كلا" بوسيله جوراب پوشيده شود

- از جنسهاى مناسب مانند: لاستيك، پلاستيك يا نظير آنها ساخته شود

- محافظت معقولانه اى را فراهم كند

دروازه بانها

هر دروازه بان بايد از رنگهايى استفاده كند كه با رنگ لباس ساير بازيكنان، داور و كمك داوران مغاير باشد.

تخلفات و تنبيهات

براى هر گونه نقض اين قانون:

- احتياج نيست بازی متوقف شود.

- داور به بازيكنى كه وسايلش نقض دارد دستور می دهد كه جهت درست كردن وسايل خود، زمين را ترك كند.

- بازيكن پس از اينكه نوپ در بازى متوقف شد، زمين را ترك می نمايد، مگر اينكه بلافاصله وسايل خود را اصلاح كند.

- بازيكنى كه براى اصلاح وسايل خود زمين را ترك كرده نمی تواند بدون اجازه داور دوباره وارد شود.

- قبل از ورود مجدد بازيكن به زمين بازى، داور وسايلش را كنترل كند كه درست و منطبق با قانون باشد.

- بازيكن تنها موقعى ميتواند مجددا به زمين بازى برگردد كه توپ خارج از بازى باشد.

بازيكنى كه زمين بازى را به دليل نقض اين قانون ترك می كند و سپس بدون اجازه داور دوباره وارد زمين می شود، با نشان دادن كارت زرد به او اخطار داده می شود.

آغاز مجدد بازى

اگر بازى توسط داور براى دادن اخطار متوقف شد:

- بازى مجددا" با يك ضربه آزاد غير مستقيم، بوسيله يكى از بازيكنان دسته مقابل، از محل توقف آغاز می شود.

برترین های فوتبال در جهان :

·        مقدمه ای در رابطه با فوتبال

·        فوتبال ، مدرسه بزرگ زندگی

·        اهمیت دوندگی و قدرت بدنی در فوتبال

مقدمه ای در رابطه با فوتبال

فوتبال بدون شک جذاب ترین و پر طرفدارترین ورزش دنیا است . بیشتر مردم جهان در اندک مدت شیفته فوتبال می شوند . حتی کودک خردسال همین که توپ را می بیند ، به طرفش می دود و آن را با پا می زند . اکثر جوانان و بزرگسالان علاقه مند به فوتبال برای گذرانیدن اوقات فراغت خود ، به این بازی روی می آورند و یا چون دیگران پای تلویزیون و در میدان ها تماشاگر بازی فوتبال می شوند.بازی فوتبال پر هیجان و زیبا است و انسان را خیلی زود سرگرم می کند ، تا آن جا که در سال های اخیر شیوه های فوتبال نوین ، مردم جهان را بیش از بیش به خود مجذوب کرده است.

گفته می شود که کشور ما بیشترین طرفدار را در سطح قاره آسیا داشته و دارد و از این جهت با کشورهای اروپا و دیگر کشورهای صاحب نام در فوتبال رقابت می کند اگر بخواهیم این رقابت به برتری بینجامد و فوتبال ما بیش از پیش رشد کند ، ناگزیر باید اشکالات کمی و کیفی آن را از راه آموزش بهتر و آموزش زود رس بر طرف کنیم .

در کشور ما ، مربیان تازه کار سخت شیفته دانش فوتبال نوین می باشند که می باید در راه افزایش دانش آنان هنوز هم بیشتر تلا ش کنیم و نیز به آموزش زود رس فوتبال اهمیت بیشتری بدهیم.

برای دستیابی به این هدف و رواج فوتبال در مدارس ابتدایی ، آموزش فوتبال نوین و تربیت مربیان زبده نیاز به برنامه ریزی های اصول و سرمایه گذاری های جدی دارد.

آموزش این ورزش که می باید از مدارس ابتدایی آغاز شود و در مراحل بعدی به تکامل برسد ، عملا در مدارس ابتدایی و حتی راهنمائی به چشم نمی خورد. متاسفانه بازیکنان خردسال و نوجوان ، اصول ابتدایی این بازی را خیلی دیر و غالبا در سن جوانی در باشگاه یاد می گیرند که همزمان با رشد بدنی آنان نیست ، در حالی که اصول و تکنیک های بازی فوتبال می باید در دوران رشد کودک آموخته شود تا بعد ها این بازیکنان در نوجوانی با آگاهی و مهارت بیشتر بتوانند آن اصول و آموخته ها را زمین های بازی پیاده کنند .

آموزش فوتبال نوین حاضر برای رفع همین نیاز به دوست داران فوتبال و برنامه ریزان آموزشی کشور تقدیم می شود تا شاید کمکی باشد در راه آموزش اصول اساسی و فنون و میدان داری های پیشرفته فوتبال جدید و گنجانیدن آن در برنامه های آموزشی ... امید است مربیان جوان با آموزش اصول فوتبال بتوانند پا به پای رشد بدنی فوتبالیست های خرد سال ، با به کار گیری شیوه های علمی ، مهارت های بدنی بچه های فوتبال دوست را پرورش دهند و در افزایش مهارت های بازی توفیق کامل به دست آورند.

این آموزش ارزشمند بدون شک کلیه مربیان و علاقمند به فوتبال را قانع خواهد کرد، زیرا اصول اساسی و نیز اصول پیشرفته این ورزش به گونه ای مفید ارائه شده است که خواننده ی کنجکاو را در این آموزش با انواع تکنیک ها و تاکتیک های ابتدائی و جدید آشنا می کند

از سوی دیگر مطالعه این آموزش هم برای داوران و هم برای بازیکنان مفید خواهد بود ، زیرا بعضی از قوانین جدید داوری در این آموزش آمده است که بازیکنان باید از کم و کیف آن آگاه شوند ، چون بسیاری از درگیری ها و خشونت ها در فوتبال به علت همین عدم آگاهی بازیکن از قوانین فوتبال است .

مخاطبان این آموزش بدون توجه سن و سال کلیه کسانی هستند که فوتبال بازی می کنند . آن ها با مطالعه این آموزش به اصول و فنون لازم فوتبالی خوب دست خواهند یافت. همه می دانیم که بهترین راه برای فراگیری فوتبال و پیشرفت ، بازی به صورت محکم و خود جوش است. اما قبول داریم که این کار حد و مرزی دارد . بنابراین برای پشرفت در فوتبال آگاهی عمیق تری ضروری می نماید.

این آموزش برای مربی مرجعی پر ارزش است و برای جلسات تمرین توصیه ها و مطالب دقیق در اختیار او قرار می دهد .

در این آموزش به کلیه جنبه های فوتبال پرداخته شده است . ما یاد می گیریم که چگونه حرکات مختلف تکنیکی را بهبود بخشیده و چگونه آن ها را بعدا در صحنه بازی بکار ببریم ( امکانات تکنیکی را در خدمت خلاقیت تاکتیکی قرار دهیم).

این موقعیت بازی در زمین است که همه چیز را دیکته می کند ( انتخاب حرکت ، جا گیری ، جابه جایی ) ، پس باید آن را درک نمود . بدیهی است که انتخاب های مختلف همواره به عهده بازیکن است . خلاقیت بازیکن ، سبک فردی او و در یک کلمه شخصیت او است که در این آموزش مورد توجه قرار خواهد گرفت .

فوتبال ، مدرسه بزرگ زندگی

بگذار کسی که تا کنون فوتبال بازی نکرده است اولین توپی را که به دستش می رسد به سوی ما پرتاب کند.

در سواحل برزیل ، در کوچه های تنگ مراکش ، زیر آفتاب سوزان مکزیک ، پای آتشفشان وزووی (Vesuve) ناپل در فرانسه و در همه جای دنیا افسون توپی گرد یا یک توپ ساده ، بی رنگ و رو به صورت های مختلف ما را شیفته خود می کند . فوتبال برای همیشه مردمی خواهد ماند. میلیون ها جوان و بزرگسال همواره این احساس را دارند که خود را با بازیکنان برجسته ای چون پله ، پلاتینی یا مارادونا مقایسه کنند، چرا که فوتبال ورزش مورد علاقه همگان است . هر اندازه که شما در انجام حرکات مهارتی با توپ مستعد باشید ، هر اندازه که خوب توپ را با سر بزنید ، یا در بازی با پا مهارت داشته باشید یا فقط ( فوتبالیست آماتور ) باشید ، از همه این ها به یک اندازه لذت خواهید برد . جذابیت فوتبال در این پدیده نهفته است.

میان ستارگان توپ گرد و دیگران نیز همین سخن مطرح است . با گذشت زمان سبک های مختلف بازی سعی داشته اند که روشی مطلوب را به خود اختصاص داده تا بتوانند بر هر حرکتی در بازی غلبه پیدا کنند . این عمل بیهوده است . بازی فوتبال بیشتر تحت تاثیر حوادث است ، بیشتر در اختیار مجموعه افراد تیم است تا در اختیار یک بازیکن ، هر چند که این بازیکن بسیار هم مستعد باشد.

یک کودک یا یک نوجوان با ورود به یک تیم زندگی در یک جمع ورزشی را یاد می گیرد،جایی که خودخواهی و فرد گرایی هیچ جایی ندارد. فوتبال قبل از هر چیز مدرسه ی بزرگ زندگی است. اگر به آن بها ندهیم چیزی هم از آن به دست نخواهیم آورد. دویدن به منظور کمک به یار خودی، فداکاری و در خدمت تیم بودن از ارزش های لازم برای همکاری در بازی فوتبال می باشد.

این آموزش سعی دارد که راهنمای جوانان و نیز کسانی باشد که مایل هستند تکنیک خود را کامل کنند و به اصول و فنون این ورزش دست یابند . مطالب این آموزش شما را وارد مقوله های بسیار تکنیکی نمی کند .

هدف این بخش آموزشی گشودن درهای جهان فوتبال بر روی تمام مردم است. ما ادعا نداریم که از شما پلاتینی یا پله خواهیم ساخت، ما تنها امیدمان این است که شما را در درک زبان و رموز توپ یاری دهیم.

به تدریج که شما در زندگی فوتبالیستی خود پیشرفت کنید، به این واقعیت پی خواهید برد که شیفتگی شما به این ورزش بی پایان است، زیرا شناخت و کشف رموز این ورزش نامحدود است، حتی آن زمان که تصور کنید که به همه ی رموز آن دست یافته اید.

درک اصول و فنون این بازی برای تمرین خوب این ورزش اهمیت دارد. مدافعی که در موقعیت حمله به صورت مهاجم در آمده است در حقیقت خود را از، درگیری های دفاعی خلاص می کند تا بتواند به نفوذ بیشتر تیم کمک کند. برعکس، رفتار مهاجمی که بر حسب موقعیت به مدافع تبدیل شده است تنها پایداری و مقاومت تیم را افزایش می دهد. هر نقطه از بازی برای خود معنای خاصی دارد.

اهمیت دوندگی و قدرت بدنی در فوتبال

پیشرفت های چشمگیر علم بدنسازی ، تکنیک ها و تاکتیک های فوتبال امروز را دگرگون کرده است. امروزه تیمی در میدان موفق است که بازیکنانی پر قدرت در خدمت خود داشته باشد ، بازیکنانی که با نیروی بدنی بالا در زمین حاضر شوند و مربیان بتوانند به یاری آنان روش های فوتبال نوین را به آسانی در زمین پیاده کنند. چنین تیمی در تمام مدت بازی می تواند بر حریف و زمین مسلط باشد و در طول بازی هرگز به حریف خود باج ندهد . قدرت بدنی حرف اول و آخر در بازی فوتبال است . به همین سبب تمام مربیان درجه اول جهانی آگاهانه کلیه تاکتیک های تیمی و تکنیک های بازی را بر اساس قدرت بدنی آنان برنامه ریزی می کنند ، تا آن جا که دیگر شیوه های ساده و قدیمی دفاع در منطقه نزدیک دروازه ، فنون ثابت در حمله ، خط میانی و نیز دفاع ثابت کار آیی خود را از دست داده اند . اکنون مربیان ، بازیکنانی را به میدان می فرستند که قادر باشند بیش از 120 دقیقه یک نفس بدوند و در تمامی درگیری های زمین شرکت کنند و به اقتضای موقعیت در کمترین مدت از حالت دفاعی به حمله و بالعکس بپردازند.

اگر این آموزش پاسخگوی سوالات اصلی شما باشد، ما کاملا به هدف خود رسیده ایم.

چگونه فوتبال بازی کنیم

فوتبال ورزش ساده ای است که در تمام دنیا بازی می شود. در حال حاضر می توان میان بازی فوتبال با رفقا و بازی به عنوان عضوی از تیم تفاوت قائل شد.

در مورد دوم، شما در مسابقات قهرمانی پیشرفت می کنید و هر سال باید هزینه های اجازه نامه خود (شامل هزینه ی تشکیل پرونده و هزینه باشگاه )را بپردازید.

فوتبال به بیان ساده یک توپ ، چند بازیکن و تعدادی کفش است.

وسائل بازیکنان طی سال ها تحول یافته است. کفش های سنگین که جلوه ی کمتری داشته اند جای خود را به کفش های سبک و نرمی داده اند که استود های آن ها با توجه به شرایط زمین و آب و هوا قابل تنظیم می باشد.

وسايل بازي فوتبال

توپ

جنس توپ از چرم است. کیفیت توپ بستگی به مراقبت شما دارد. بعد از هر بازی آن را تمیز کرده و سپس کنار بگذارید. تمام سطوح و خصوصا درزهای آن باید قبل و بعد از بازی تمیز و چرب شوند.

سوزن توپ

به کمک یک تلمبه ی باد و با استفاده از سوزن توپ شما می توانید فشار مناسب برای باد توپ را تنظیم کنید. توپ را زیاد باد نکنید. آن را روی زمین رها کنید، اگر خوب جهش کند باد آن خوب است و می توانید از آن استفاده کنید. توجه داشته باشید که فشار باد توپ در کنترل ضربه زدن به آن و غیره، و نیز در گرفتن دروازه بان موثر است.

زمین بازی

طول و عرض زمین بازی باید قانونی و خطوط اطراف آن قابل رویت باشند (غالبا از گچ سفید برای خط کشی استفاده می شود).

یک زمین فوتبال شامل خط میانی و یک نقطه مرکز ، چهار نقطه ی کرنر که به وسیله ی پرچم مشخص می شوند، دو نقطه ی پنالتی برای هر نیمه ی زمین ، دو دروازه و خطوطی با اندازه های مناسب پیرامون محوطه ی جریمه می باشد.

هنگام تمرین وسائل شما باید لباسی متحدالشکل، شامل لباس گرم کامل و در زیر آن پیراهن «فوتبال» باشد. هنگام بازی از همراه داشتن وسائل غیر ضروری خودداری کنید (کلاه ، روبان سر ، گردن بند و غیره)، و نیز با زنجیر ، ساعت یا دست بند بازی نکنید.

محوطه زمین بازی

دروازه:طول 32ر7متر، ارتفاع44ر2متر

محوطه ی دروازه:50ر5متر

محوطه ی جریمه:50ر16متر

نقطه ی پنالتی:11متر

دایره ی مرکز:شعاع 15ر9متر (قطر30ر18متر)

نقطه ی کرنر:1متر

طبقه بندی سن در فوتبال

جدول زمان بازی متناسب با سن فوتبالیست ذیلا ذکر می شود.

·        بزرگسالان : دو زمان 45 دقیقه

·        از 19 تا 16 سال : دو زمان 40 دقیقه

·        پایین تر از 16 سال : دو زمان 45دقیقه

·        پاین تر از 14سال : دو زمان 35 دقیقه

·        پایین تر از 12 سال : دو زمان 30 دقیقه

·        پایین تر از 10 سال : دو زمان 25 دقیقه

·        پایین تر از 8 سال : دو زمان 20 دقیقه

یک فوتبالیست متناسب با سن خود در تمرین و درک این ورزش پیشرفت می کند:

تا سن 8 سالگی :

بازیکن خود را به فوتبالیست های مورد علاقه خود تشبیه می کند. فوتبال ورزشی است که در آن کودک با توپ آشنا می شود . در این سن هیچ گونه عمل تکنیکی یا تاکتیکی را نباید از او انتظار داشت . هدف او در بازی این است که دروازه را هدف قرار دهد . روحیه بازی تیمی هنوز در او وجود ندارد. در حقیقت ، باید او را با لذت فوتبال عادت داده و اجازه دهیم که آزادانه بازی کند ، خصوصا هنگام شوت نباید او را دلسرد کرد .

از 8 تا 12 سالگی:

در این دوران شناخت و آگاهی بسیار مهم است. بعضی اصول تاکتیکی (ساده ترین آن ها) به آن ها آموزش داده می شود.

کسب مهارت تکنیکی تفاوت هایی را میان کودکان ایجاد می کند. در این سن کودک اطراف خود را نگاه کرده و با یار بازی می کند، اگر چه او تنها به حاصل کار خود فکر می کند (و این کاملا طبیعی است).

دریبل ، حفظ توپ و غیره اصولی هستند که باید آموزش داده و تکرار شوند تا به آن ها کاملا مهارت یابند.

از 12 تا 16 سالگی:

از 15 سالگی نوجوان، کلیه حرکات اصلی یک فوتبالیست را می تواند انجام دهد. دانش تکنیکی و قوای جسمانی به او کمک می کنند که قبل از رسیدن به مسابقات رده ی سنی بالا از آخرین موانع عبور کند. در این دوران اجازه ندهید که نقص بازی او ادامه یابد، بلکه به او یاد بدهید که بازی خود را اصلاح کند. از سن 12 تا 16 سال نوجوان بازی غلط با سر یا بازی با یک پا انجام می دهد که به کمک مربی باید این اعمال اصلاح شوند. اما توجه داشته باشید که در این مورد به او زیاد فشار نیاورید.

از سن 16 سالگی:

از این سن کلیه ی اصول و فنون فوتبال که نوجوان قبلا آموخته است، در ذهن استحکام می یابند. (تمرینات)) باید زیاد شوند. جوانان باید متناوباً و به طور منظم مسابقه و تمرین داشته باشند. تمرینی است که می تواند قدرت بدنی و وضعیت جسمانی بازیکن را مشخص کند. بعد از هر جلسه تمرین سنگین، و با معاینات پزشکی مداوم مشخص خواهد شد که آیا عکس العمل اعضاء بدن او هنوز مثبت است یا خیر.

نتیجه :

سن تعیین کننده ی درجه ی مهارت است. شما نمی توانید چیزی را به یک نوجوان 12 ساله یاد بدهید که آن را باید مثلا در سن 18 سالگی یاد بگیرد. شناخت فوتبال به طور تدریجی انجام می گیرد. برای آن که کودک با اطلاعات تازه امکان آشنایی بیابد، نباید پلکان پیشرفت را به صورت جهشی طی کند.

تحقیق رایگان سایت علمی و پژوهشی آسمان , تحقیقات دانش آموزی ، فرهنگیان و دانشجویان اقدام پژوهی گزارش تخصصی

لزوم و اثرات عبادت

آيا خدا به عبادات ما نياز دارد كه فرمان داده نماز بخوانيم و رو به كعبه بايستيم؟

دوستان خوب:  اگر همه مردم رو به خورشيد خانه بسازند چيزى به خورشيد اضافه نمى‏شود و اگر همه مردم پشت به خورشيد خانه بسازند، چيزى از خورشيد كم نمى‏شود. خورشيد نيازى به مردم ندارد كه رو به او كنند، اين مردم هستند كه براى دريافت نور و گرما بايد خانه‏هاى خود را رو به خورشيد بسازند.
خداوند به عباداتِ مردم نيازى ندارد كه فرمان داده نماز بخوانند. اين مردم هستند كه با رو كردن به او از الطاف خاص الهى برخوردار مى‏شوند و رشد مى‏كنند.
قرآن مى‏فرمايد: اگر همه مردم كافر شوند، ذرّه‏اى در خداوند اثر ندارد، زيرا او از همه انسان‏ها بى‏نياز است. «اِن تكفروا انتم و مَن فى الارض جيمعاً فانّ اللّه لغنىٌّ حميد»

خداوند بی‌نیاز و غنی‌ است‌ و نیازی‌ به‌ عبادت‌ و نماز ما ندارد اما خداوند رحیم‌ و حكیم‌ نماز را برای‌ بهره‌مندی‌ انسانها قرار داده‌ است‌ زیرا:

1. ما انسانها فقیر و محتاج‌ هستیم‌ و باید با ارتباط‌ با خدای‌ بی‌ نیاز و مبدأ قدرت‌ وكمال‌ نیاز خود را برطرف‌ كنیم‌ چنانچه‌ لامپها با ارتباط‌ با منبع‌ انرژی‌، نور می‌گیرند و نورافشانی‌ می‌كنند.

2. غفلت‌ و فراموشی‌ یاد خدا موجب‌ انحراف‌ ما در مسیر زندگی‌ دنیا و ارتكاب‌ زشتیها می‌شود و «نماز» مانع‌ این‌ غفلت‌ و آن‌ زشتیهاست‌. «ان‌ الصلاة‌ تنهی‌ عن‌ الفحشاء و المنكر.»

به‌ همین‌ دلیل‌ حضرت‌ علی‌(ع‌) فرموده‌اند: «ذكر الله‌ راس‌ مال‌ كل‌ مؤمن ‌و ربحه‌ السلامة‌ من‌ الشیطان‌؛ یاد خدا سرمایه‌ هر مؤمنی‌ است‌ و سود آن سلامت‌ از شیطان‌ است.»

پس‌ نماز یك‌ وسیله‌ دفاعی‌ و یك‌ مبارزه‌ عملی‌ با دشمن‌ نفس‌ و شیطانی‌ است‌.

3. و بالاخره‌ روح‌ و روان‌ آدمی‌ كه‌ فطرتی‌ الهی‌ دارد با نماز و یاد خدا آرام‌ می‌گیرد و در پرتو این‌ اطمینان‌ و آرامی‌، زندگی‌ با نشاط‌ و سرور و آرامش‌ خواهد داشت «الا بذكر الله‌ تطمئن‌ القلوب‌».

آنگاه‌ كسی‌ كه‌ نماز نخواند در دنیا و آخرت‌ خسارت‌ «غفلت‌» و «بی‌توجهی‌» خود را خواهد دید. در دنیا قلب‌ پر اضطراب‌ و ناآرام‌، و خدای‌ ناكرده‌ ارتكاب ‌زشتیها، و در آخرت‌ جزای‌ این‌ اعمال‌ و آن‌ نسیان‌ یاد خدا

در هیچ آموزه‌ای دینی سراغ نداریم که خداوند از دیگران خواسته باشد به او توجه کنند تا با منفعت بی نیازی خداوند ناهمگون باشد، بلکه آن چه در قرآن یا در برخی از روایات وارد شده، آن است که انسان در تمامی حالات باید به یاد خدا باشد. یاد خدا بودن نه از جهت این است که نیاز دارد یاد او باشیم، بلکه ما برای این که بتوانیم زندگی با آرامش داشته باشیم و امید و توکل در قلب‌مان روشن باشد، نیز به دنبال گناه و کار ناپسند نرویم و به طور کلی برای رسیدن به سعادت و کمال، نیازمند یاد خدا هستیم:
"ألا بذکر الله تطمئن القلوب؛  آگاه باشید با یاد خدا دل‌ها آرامش پیدا می‌کند".
اگر در برخی از آیات ،‌تکالیف همچون نماز، روزه از مردم هواسته شده، نه به این جهت است که خداوند نیاز به عبادت دارد، بلکه اینانسان‌ها هستند که نیاز به عبادت و بندگی خداوند دارند تا در سایه پرستش خدا، از عبودیت نفس اماره و شیطان درون و بیرون رهایی یافته، استعدادهای عالی انسانی شکوفا گشته و به سر منزل مقصود و سعادت ابدی نایل شوند.
جهت آگاهی بیشتر از فلسفه و اسرار عبادت و نماز و بی نیازی خداوند اضافه می‌کنیم:
خداوند غنی و بی نیاز از همه چیز است، چون غیر از خدا هر چه موجود است ، همه مخلوق خدا است و نیازمند به او. قرآن می‌فرماید : "ای مردم! شما همگی نیازمند به خدایید. تنها خداوند است که بی نیاز و شایسته هر گونه حمد و ستایش است"
در آیة دیگر فرمود: " هر کسی کفر ورزد و حج را ترک کند، به خود زیان رسانده است . خداوند از همه جهانیان بی نیاز است".
بنابر این خداوند بی نیاز مطلق است و مخلوقات همه محتاج اویند. او است که همة نیازهای مخلوقاتش را بر طرف می‌کند. ما انسان‌ها که یکی از مخلوقات خداییم ، سراسر وجودمان را نیاز و احتیاج فرا گرفته است، مانند نیاز به آب و غذا و هوا و . . . که با نبود یکی از این ها قادر به ادامه حیات نیستیم . ما چند دقیقه یا چند ثانیه نمی‌توانیم بدون هوا زنده بمانیم. همه این نیازمندیها به وسیله آب و هوا و غذا و . . . بر طرف می‌شود که خدای مهربان با خلق آن نیاز ما را برطرف کرده است .
آری این خدای حکیم ومهربان است که به هنگام تولد بچه، خون را تبدیل به شیر می‌کند و نوزاد آن را از پستان مادر تغذیه می‌نماید.
یکی از نیازهای ما نیازهای روحی است مثل احتیاج به محبت . از این رو بچه‌هایی که در خانواده خود احساس کمبود محبت نسبت به خودشان کنند، دچار اختلالات روحی و روانی می‌گردند. یکی از نیازهای واقعی و اساسی روح بشر مسئله عبادت و پرستش است، چون خداوند انسان را برای تکامل آفریده است و تکامل او جز از راه عبادت و بندگی به دست نمی آید.
بنابر این خداوند نیاز به عبادت ما ندارد، بلکه ما محتاج به عبادت او هستیم که با بندگی او به نعمت های جاودان نایل شویم. قرآن می‌فرماید : "کسی که جهاد و تلاش کند ، برای خود جهاد می کند؛ چرا که خداوند از همه جهانیان بی نیاز است".  در جای دیگر می‌فرماید: " کسی که عمل صالحی به جا آورد ، به سود خود به جا آورده است، و کسی که کار بدی انجام دهد ، به زیان خود او است. سپس همه شما به سوی پروردگارتان باز می‌گردید".
در آیه دیگر فرمود: "کسی که پاکی گزیند، به نفع خود او است".
نتیجه این که انسان در پرتو اعمال صالح تکامل می‌یابد و به آسمان قرب خدا پرواز می‌کند وبه خوشبختی همیشگی می‌رسد. و بر اثر جرم و گناه سقوط می‌کند و بر بدبختی ابدی گرفتار می‌شود .
عبادت خداوند انجام هر عملی استکه انسان را به خدا نزدیک ساخته واز زشتی ها دور نماید .بنابر این عبادت خدا منحصر در نماز نیست.خدمت خالصانه به انسان ها و...نیز عبادت است. انجام هر عملی که در آیات و روایات به انجام آنها توصیه شده عبادت است.اما به نظر می رسد که مقصود از سوال نماز است: پی بردن به تمام آثار و فلسفه نماز و عبادت شاید در توان بشر عادی نباشد، در آیات قرآن و از طریق پیامبر و پیشوایان دینی نیز تنها بخشی از آثار و حکمت‏های نماز و عبادت بیان شده است.

با توجه به آیات و روایات در این زمینه، برخی از آثار و حکمت‏ها چنین است:
1 - قرب معنوی
یکی از آثار بسیار مهم نماز قرب به خداوند است. این اثر روح عبادت و نماز را تشکیل میدهد و یکی از آیات قرآن هدف آفرینش انسان عبادت بیان شده است  که حکایت گر بعد معنوی نماز و اهمیت آن است، امام علی(ع) فرمود: "الصلوة قربان لکل تقی  ، نماز وسیله تقرب هر پرهیز کاری به خداوند است". در برخی از روایات از نماز به عنوان معراج مؤمن یاد شده که اشاره به آثار معنوی آن میباشد.
2 - یاد خدا و آرامش روانی
در قرآن آمده است: "اقم الصلوة لذکری، نماز را بر پا دار تا به یاد من باشی".
یکی از نویسندگان در تفسیر این آیه مینویسد: "روح واساس و هدف و پایه و مقدمه و نتیجه و بالاخره فلسفه نماز همان یاد خدا است. همان "ذکر اللَّه" است که در آیه فوق به عنوان برترین نتیجه بیان شده است" ذکر و یاد خداوند نقش تعیین کننده در آرامش روانی دارد. نماز به عنوان ذکر خدا به انسان‏های نماز گذار آرامش میدهد، "ألا بذکر اللَّه تطمئن القلوب ، آگاه باشید یاد خدا مایه اطمینان است".
3 - عامل باز دارنده از گناه
یکی از آثار مهم نماز جلوگیر از گناه است: "إنّ الصلوة تنهی عن الفحشا و المنکر". طبیعت نماز از آن جا که انسان را به یاد خدا نیرومندترین عامل بازدارنده یعنی اعتقاد به مبدأ و معاد میاندازد، دارای اثر بازدارندگی از فحشا و منکر است. انسان که به نماز میایستد و تکبیر میگوید، خدا را از همه چیز بالاتر میشمرد... بدون شک در قلب و روح چنین انسانی، جنبشی به سوی حق و حرکت به سوی پاکی و جهشی به سوی تقوا پیدا میشود..."
4 - گناه زدایی
یکی از آثار بسیار مهم نماز گناه زدایی است. نماز وسیله شستشو از گناهان و مغفرت و آمرزش الهی است. پیامبر(ص) از یاران خود سؤال کرد: اگر بر در خانه یکی از شما نهری از آب صاف و پاکیزه باشد و در هر روز پنج بار خود را در آن شستشو دهید، آیا چیزی از آلودگی و کثافت در بدن او میماند؟ در پاسخ عرض کردند،نه. حضرت فرمود: نماز درست هماننداین آب جاری است. هر زمان که انساننماز میخواند، گناهانی که در میان دو نماز انجام شده است، از بین میرود."
5 - غفلت زدایی
بزرگ‏ترین مصیبت برای رهروان راه حق آن است که هدف آفرینش خود را فراموش کند. و غرق در زندگی مادی و لذائذ زودگذر گردند، اما نماز به حکم این که در فواصل مختلف در هر شبانه روز پنج بار انجام میشود، مرتباً به انسان اخطار میکند و هشدار میدهد و هدف آفرینش او را خاطر نشان میسازد... و این نعمت بزرگی است که انسان وسیله‏ای در اختیار داشته باشد که در هر شبانه روز چند مرتبه به او بیدار باش گوید.

6 - تکبر زدایی
یکی از عوامل مهم تکبر زدایی نماز است، زیرا انسان در هر شبانه روز هفده رکعت و در هر رکعت دو بار پیشانی بر خاک در برابر خدا میگذارد و خود را ذره کوچکی در برابر عظمت او میبیند، از این رو پرده‏های غرور و خودخواهی را کنار میزند. از این رو علی(ع) بعد از بیان فلسفه عبادت، یکی از آثار نماز 1 - تکبر زدایی بیان نمود: "خداوند ایمان را برای پاکسازی انسان هااز شرک واجب کرده است و نماز را برای پاکسازی از کبر" .

7 - عامل پرورش فضائل اخلاقی
نماز روح اخلاص و خداباوری را در انسان افزایش میدهد و نتیجه آن پرورش فضایل اخلاقی است، انسان با نماز خواندن خود را از جهان محدود ماده و چهار دیوار طبیعت بیرون میبرد و به ملکوت آسمان‏ها دعوت میکند و با فرشتگان هم صدا میشود و خدا را درهمه حال حاضر و ناظر میداند.

8 - همگرایی
علاوه بر آثار مذکور که معمولاً آثار خودی نماز محسوب میشودند، یکی از آثار مهم اجتماعی و سیاسی نماز، همگرایی است، برگزاری نماز جمعه و جماعت، وحدت مسلمانان را به نمایش میگذارد زیرا مسلمانان با صفوف فشرده در کنار هم قرار گرفته و با اوضاع سیاسی و اجتماعی جهان آگاهی پیدا میکنند. خطیب جمعه با بیان احکام و طرح مسایل سیاسی و اجتماعی به نمازگزاران رشد سیاسی میدهد شاید به خاطر آثار مهم نماز جمعه و جماعت است که در آموزه‏های دینی به این دو فریضه اهمیت خاصی داده شده است. پیامبر اسلام(ص) فرمود: "خداوند نماز جمعه را بر شما واجب کرده است هر کس آن را در حیات من یا بعد از وفات من از روی استخفاف یا انکار ترک کند، خداوند او را پریشان میکند و به کار او برکت نمیدهد. بدانید نماز او قبول نمیشود، بدانید زکات او قبول نمیشود، بدانید حج او قبول نمیشود،..، تا از این کار توبه کند...".

9 - نفی طاغوت و ایستاگی در مقابل ستم‏
انسانی که فقط خداوند را عبادت نماید در مقابل او سر تعظیم و تسلیم فرود آورد، هر چه غیر خداوند است، برای او حقیر و کوچک میشود و کسی نمیتواند با ظلم و ستم بر او چیره شود. و در مقابل گردنکشان و ظالمان سر تسلیم فرود نمیآورد و با طاغوت کنار نمیآید. خداوند این مسئله را یکی از اهداف بعثت پیامبر(ص) دانسته است: "و در میان هر امتی، پیامبری را مبعوث کردیم تا خداوند را عبادت نمایید و از طاغوت (هر چه در مقابل خدا است) پرهیز کنید.

• منابع :

  سایت علمی و پژوهشی آسمان
  

  http://www.asemankafinet.ir

• • از سایر صفحات سایت ما مربوط به دانش آموزان نیز دیدن نمائید : بر روی هر پایه کلیک کنید
  • تحقیق های رایگان سایت
  • جواب سوالات دوم
  • جواب سوالات سوم
  • جواب سوالات چهارم
  • جواب سوالات پنجم
  • جواب سوالات ششم
  • جواب سوالات هفتم
  • جواب سوالات هشتم
  • جواب سوالات نهم
  • جواب سوالات دبیرستان
  • دهم

برای حمایت از سایت ما بر روی صفحات زیر کلیک نمائید تا ما نیز با رغبت زیاد برای شما تحقیق بگذاریم :

لیست و فهرست کلیه اقدام پژوهی ها

 لیست گزارش تخصصی ها

لیست پروژه های آماری دبیرستان

به کانال ما در تلگرام بپوندید :

تحقیق رایگان سایت علمی و پژوهشی آسمان , تحقیقات دانش آموزی ، فرهنگیان و دانشجویان اقدام پژوهی گزارش تخصصی

نگاهی به آیات قرآن کریم

آیه یازدهم سوره طارق در قرآن کریم ، می توان عمل بازگشت کنندگی آسمان را برداشت کرد. (و السماء ذات الرجع) سوگند به آسمان بازگردنده.

عبارت "ذات الرجع" در ترجمه های قران کریم ، مفاهیمی چون " پس افتادن" یا " بازگشت دهندگی" را نیز داراست.

همانطور که می دانیم ، جو اطراف زمین از لایه های زیادی تشکیل شده است. هر لایه نقش مهمی در جهت ادامه ی حیات ایفا می کند. تحقیق نشان داده است که این لایه ها وظیفه بازگرداندن مواد یا امواجی را که در معرض بازگشت به فضا یا بازگشت به زمین هستنند را دارا می باشند. اکنون بهتراست با چند مثال درباره ی وظیفه ی " باز گردانی" لایه های اطراف زمین، این مطلب را بررسی  کنیم

تروپوسفر، در 6 تا 10 کیلومتری بالای سطح زمین ، بخار آب را قادر می سازد تا از سطح زمین بالا رود و فشرده و متراکم شده، به صورت باران به زمین برگردد.

لایه ی ازن، در ارتفاع 25 کیلومتری، تشعشع مضر و نور فرابنفشی را که از فضا می آید، منعکس کرده، هر دو را به فضا بازمی گرداند.

یونسفر، امواج رادیویی منتشر شده از زمین را بخش های مختلف جهان منعکس می کند؛ درست مانند یک ماهواره ساکن انتقال دهنده ی امواج و به همین نحو ، ارتباط بی سیم و پخش برنامه های رادیو و تلویزیونی را در مسافت های طولانی ممکن می سازد.

لایه ی مگنوتسفر، ذرات مضر رادیو اکتیو ساطع شده از خورشید و دیگر ستارگان را قبل از آن که به زمین برسند، به فضا باز می گرداند.

این حقیقت درباره ی خصوصیات لایه های اتمسفر- که اخیرا اثبات شده- قرن ها پیش در قران آمده و بار دیگر نشان می دهد که قران کلام خداوند است

پژوهشگران آمریکایی با ارائه ی سناریوی جدیدی در مورد آینده ی اینترنت نشان دادند که طی پنج سال آینده بیش از 80 درصد از عملیات رایانه ای از طریق « ابرهای محاسباتی » انجام خواهد شد.

ابر محاسباتی توده ای از منابع انفورماتیکی محتوی برنامه های جانبی ، برنامه های محاسباتی و نوشتاری ، ذخیره سازی داده ها و بسیاری از کاربردهای دیگر است که به اعتقاد دانشمندان دانشگاه جورج تاون در واشنگتن طی پنج سال آینده از سوی ارائه دهندگان اینترنت به صورت آنلاین در دسترس قرار خواهند گرفت.

به گفته ی این دانشمندان ، آینده ی اینترنت به طور کامل در انحصار « ابر محاسباتی» خواهد بود. این روش جدیدی برای استفاده از رایانه های شخصی است. ابر محاسباتی به رایانه ها این امکان را می دهد که به جای استفاده از برنامه هایی که روی خود سیستم رایانه نصب شده است ، برنامه هایی را به کار گیرد که روی سرورهای اینترنت نصب شده اند. به این ترتیب کاربر از طریق اینترنت می تواند مستقیما از برنامه های موجود روی این سرورها استفاده کند.

برای مثال کاربر برای استفاده از برنامه word با اتصال به اینترنت و بدون نیاز به نصب این برنامه روی رایانه می تواند متن خود را بنویسد و پرونده آن را روی یک دیسک سخت مجازی آنلاین ذخیره کند.

خانه ای که انرژی تولید می کند!

یک « خانه ی فعال » در یکی از شهرهای دانمارک ساخته شده است که نه تنها در تولید انرژی مورد نیاز خودکفاست بلکه می تواند انرژی مازاد از نیاز خود را هم تولید کند.

خانه ی فعال مجهز به یک رایانه ی مرکزی است که دمای هوای داخلی را کنترل می کند. تولید دی اکسید کربن این خانه صفر است.

قسمتی از سقف این خانه که به طرف جنوب است کاملا از پانل های خورشیدی و پیل های فتوولتائیک پوشیده شده است. انرژی جذب شده توسط پانل های خورشیدی برای گرمای خانه مورد استفاده قرار می گیرد در حالی که انرژی جمع آوری شده در پیل های فتوولتائیک به برق تبدیل می شود.

این رایانه دمای داخلی و خارجی را کنترل می کند و به طور خودکار زمانی که لازم باشد پنجره ها را باز می کند یا می بندد.

صاحبان این خانه انرژی مازاد تولید شده از این پانل ها را به مردم منطقه می فروشند. تاکنون 9 خانه ی فعال در اروپا ساخته شده است.

خورشید در حال دزدی از زمین است!

مطالعات جدید نشان می دهد که خورشید به تدریج و در حالی مشغول دزدیدن ذرات اتمسفر زمین است که لایه ی محافظ اتمسفر زمین نیز مشابه ماموری دو جانبه در این دزدی شرکت داشته و به خورشید کمک می کند. بر اساس این گزارش جدید ، لایه ی مگنوتوسفر زمین که معمولا به عنوان لایه ای محافظ در برابر انرژی شدید و قدرتمند خورشیدی شناخته می شود در واقع به خورشید کمک می کند تا نوارهایی از ذرات موجود در اتمسفر زمین را فعال کرده و برباید. در واقع این پدیده باعث می شود میزان از دست رفتن اکسیژن و هیدروژن زمین از ستاره ی ونوس نیز بیشتر شود. گروهی از دانشمندان با استفاده از اطلاعات به دست آمده از ماموریت های ناسا و آژانس فضایی اروپا اعلام کردند ، لایه ی مگنوتسفر زمین عملکردی مشابه یک کلکسیونر انرژی دارد که می تواند با موادی که از خورشید خارج می شوند فعل و انفعال داشته باشد و انرژی موجود در بادهای خورشیدی را بیرون بکشد. سپس میدان مغناطیسی زمین این انرژی را به لایه های خارجی تر اتمسفر هدایت کرده و باعث ایجاد گرما در این لایه ها می شود.

شفق قطبی یكی از زیباترین پدیده های طبیعی جهان است كه یك فردمی تواند در طول حیات خود با آن مواجه شود، البته پدیده های زیبا در جهانی كه مامسلمانان خالق آن را جمیل و دوست دار جمال می دانیم، كم نیستند، اما بحق باید اینپدیده نادر و زیبا را كه در مقیاس بسیار وسیعی اتفاق می افتد، یكی از زیباترینپدیده هایی دانست كه خالق جمیل، خلق می كند. شفق قطبی در غرب به Polar Aurora مشهوراست كه ترجمه تركیب لاتین آن به معنای نور خورشیدی ست. این پدیده در فاصله زمانیمشخص در قطب پیش می آید و مناطق شمالی آمریكا و اروپا بهترین منطقه برای مشاهده آناست، اما هیچ معلولی بدون علت نیست. در اینجا علم فیزیك علت این پدیده را شناسایی وتوجیه می كند و ما سعی خواهیم كرد در این نوشته به صورت مختصر، با توجیه علمی آنآشنا شویم.

شفق های قطبی و مغناطیس زمین

شفق های قطبی معمولا به صورت زبانه های سفید و سبزی در آسمانظاهر می شوند كه جهت آنها از شرق به غرب است و امواجی در آنها دیده می شود. اینپدیده در شمال كره زمین براحتی رویت می شود، اما هرچه به سمت پایین یعنی جنوب میرود، امكان رویت آنها به میزان نزدیك بودنشان به افق بستگی دارد. با مشاهده دقیقشفق های قطبی براحتی می توان اشعه های موازی را دید كه درعرض آنها كشیده شده اند. نكته جالب در مورد این اشعه ها این است كه جهت آنها وابستگی شدیدی به مغناطیس زمیندارد و از اینجاست كه می توان شفق ها را به علم فیزیك ربط داد. همه ما می دانیم كهزمین یك آهن ربای عظیم است و برای اینكه این امر را اثبات كنیم، كافی ست یك بار ازیك قطب نما استفاده كنیم. عقربه قطب نما همیشه به سمت یكی از قطبین زمین (قطبشمالی) كه در علم فیزیك به آن قطب مغناطیسی می گویند و نزدیك قطب جغرافیایی زمینقراردارد نشانه می رود. اشعه های مورد بحث در شفق قطبی هم تقریبا همانند عقربه قطبنما عمل می كنند، یعنی همیشه روبه سوی قطب مغناطیسی زمین دارند و به همین خاطراستكه همگی موازی هم و دارای جهت یكسان هستند.اما شفق های قطبی همیشه به صورت منظم وهمگون پدید نمی آیند. در برخی موارد این شفق ها سریعا تغییر حالت می دهند و شدیدادرخشان می شوند. دلیل این امر آزاد شدن انرژی در فضای بسیار دورتری از قطب زمیناست.

شفق قطبی و الكترون ها

شفق قطبی برای كسانی كه در قرن های گذشته آن را می دیدند پدیدهای راز آلود به شمار می رفت. حتی انسان قرن بیستم هم پیش از آنكه بتواند مطالعاتفضایی خود را در مورد شفق قطبی آغاز كند، این پدیده را به چشم یك راز نگاه می كرد. اما به لطف ماهواره های فضایی، امروزه می توان این پدیده راتوجیه كرد. هرچند حتیامروزه هم نمی توان پرده از تمامی اسرار این پدیده بسیار زیبا برداشت، با این حالبرای آشنایی با علل پیدایش این پدیده، باید از جایی كار شروع شود. برای انجام اینكار ابتدا باید مشخص می شد، شفق قطبی در چه فاصله ای از قطب انجام می شود. دانشمندان این كار را انجام داده اند. آنها با تصویربرداری از این پدیده توسطدوربین هایی كه در نقاط مختلفی از زمین و فضا قرار داشتند، متوجه شدند شفق قطبی درفاصله ۶۰مایلی زمین اتفاق می افتد و این فاصله برای شفق های قرمز حتی به ۱۲۰مایل هممی رسد. پس در اولین گام دانشمندان متوجه شدند این پدیده در جایی خارج از زمیناتفاق می افتد. با تحقیقات گسترده تر مشخص شد طیف هایی از الكترون پرسرعت كه ازمنشا فضایی به زمین و اتمسفر اطراف آن برخورد می كنند باعث بروز چنین پدیده ای میشوند. این حالت را ما روزانه به تعداد دفعاتی كه تلویزیون را روشن می كنیم، مشاهدهمی كنیم. در هر دو حالت، الكترون های پرسرعت به یك سطح مشخص برخورد می كنند و انرژیموجود در آنها به نور تبدیل می شود. در تلویزیون، صفحه آن از حركت الكترون هاجلوگیری می كند و در زمین، اتم هایی كه در لایه های بالایی اتمسفر زمین قرار دارند. رنگ شفق ها هم در همین مرحله ظاهر می شود. سبزی و قرمزی شفق ها به برخورد الكترونهای پرسرعت با اتم های اكسیژن مربوط می شود. انحصار این دو رنگ در شفق های قطبی هماز همین جا ناشی می شود، چون هر عنصر در جهان طبیعت رنگ مخصوص به شخصیت فیزیكی خودرا داراست و در اینجا حضور اكسیژن باعث ایجاد این دو رنگ می شود.اما در اینجا سئوالدیگری مطرح می شود،الكترون ها از كدام منبع به سمت زمین گسیل می شوند؟ و از آنمهمتر چرا الكترون ها دارای چنین سرعت بالایی هستند؟ جواب هر دو سئوال یك كلمهبسیار ساده است؛ خورشید. این ستاره دوست داشتنی به نوعی، كیمیای فیزیكدانان به شمارمی رود. هیچ فرآیندی در زمین و به طور كلی در منظومه شمسی وجود ندارد كه خورشید درآن نقش اساسی نداشته باشد. غذایی كه می خوریم، سوختی كه می سوزانیم، بادی كه وزیدهمی شود، بارانی كه باریده می شود و... همگی به لطف حضور خورشید امكان پذیر هستند. در شفق قطبی هم دلیل اصلی را باید در خورشید و واكنش های آن جست وجو كرد، اما دراین مورد خاص، این بار به جای نور خورشید، پدیده ای دیگر به نام باد خورشیدی، باعثبروز شفق قطبی می شود.در طول یك خورشید گرفتگی كامل، هاله ای سفیدرنگ به دور خورشیدكه این بار سیاه است دیده می شود. محققان كشف كرده اند كه دمای این هاله در حدود یكمیلیون درجه سانتی گراد است. چنین گرمای وحشتناكی هرگونه الكترون را از هر نوع اتمیجدا می كند و این هاله را به سوپی از الكترون ها و یون های آزاد تبدیل می كند، بهاین حالت از ماده، پلاسما گفته می شود.این پلاسما بسیار داغ تراز آن است كه نیرویگرانش خورشید آن را اسیر خود كند، به جای آن، به صورت بادهای خورشیدی بر تمامی فضایمنظومه خورشیدی می وزد و نه تنها به زمین می رسد كه حتی از منظومه شمسی هم خارج میشود. با این حال میدان مغناطیسی زمین به حدی در برابر این بادخورشیدی از خود مقاومتنشان می دهند كه باد خورشیدی نمی تواند در آن نفوذ كند. لایه دفاعی این میدان، لایهای به نام مگنوتسفر است كه با سد كردن راه عبور بادهای خورشیدی، زمین را از اثراتمخرب آن حفظ می كند. در اینجاست كه الكترون ها پس از برخورد با یكی از محكم ترینموانع موجود در منظومه شمسی مجبور می شوند با از دست دادن انرژی بسیار بالای خود بهنور تبدیل شوند؛ نوری كه انسان ها در زمین آن را به زیباترین حالت ممكن خواهنددید.

فضاپیمای دوقلوی استریو ناسا، اولین تصاویر از سرعت، خط سیر و شکل سه بعدی انفجارات قدرتمند سطح خورشید یا سونامی خورشیدی، را به زمین ارسال کرد. به گزارش ایرنا به نقل از پایگاه اینترنتی ‪ , SPACE.COMدانشمندان مرکز قضایی ناسا می گویند: این تصاویر می تواند به دانشمندان در درک صحیح و پیش بینی زمان و چگونگی تاثیر این پدیده که به فوران های تاج خورشیدی شهرت یافته اند، بر زمین کمک کند.
فضاپیمای دوقلوی ناسا موسوم به ‪ , STEREOیکی از بهترین ابزارهای مطالعاتی انفجارات خورشیدی محسوب می شود. بررسی ها نشان می دهد این توده های خورشیدی زمانی که به سمت زمین حرکت می کنند صحنه ای بسیار زیبا ایجاد می کند، اما در عین حال می تواند به کره زمین آسیب برساند.
هنگام برخورد سونامی خورشیدی با مگنوتسفر یا میدان مغناطیسی اطراف زمین، پدیده شفق شمالی یا جنوبی بوجود می آید که ایجاد این نورها در آسمان بی خطر است.
با این حال سونامی خورشیدی می تواند پرتوهای کیهانی خورشیدی تولید کند که برای فضانوردان مستقر در فضا، فضاپیماها و فنارویهای زمینی خطر آفرین باشد.
این سونامی می تواند باعث ایجاد اختلال در میدانهای الکترومغناطیسی در زمین شود و مشکلاتی نظیر اختلال در خطوط برق و قطعی گسترده برق را در پی داشته باشد.
انفجارات خورشیدی می تواند در ارتباطات میان کنترل زمینی با ماهواره ها و خلبانهایی که نزدیک قطب زمین پرواز می کنند اختلال ایجاد نماید.
نوفه یا نویز رادیویی حاصل از این انفجارات می تواند در خدمات تلفن همراه نیز مشکلاتی بوجود آورد.
انفجارات خورشیدی قادرند میلیاردها تن پلاسما را با سرعت هزاران مایل در ساعت در فضا حمل کند. پلاسما که با خود مقداری از میدان مغناطیسی تاج خورشیدی را به همراه دارد می تواند آشفتگی بزرگی درفضا ایجاد کند و یک موج ضربه بوجود آورد. این موج می تواند باعث افزایش انرژی ذرات پیرامونی شود و به تشکیل نوعی پرتوهای کیهانی خورشیدی بینجامد.
این فرایند همچنین می تواند باعث بی نظمی در هوای فضا شود که هنگام فعل و انفعال انفجارات خورشیدی با میدان مغناطیسی اطراف زمین و جو فوقانی رخ می دهد.

• منابع :

  سایت علمی و پژوهشی آسمان
  

  http://www.asemankafinet.ir

• • از سایر صفحات سایت ما مربوط به دانش آموزان نیز دیدن نمائید : بر روی هر پایه کلیک کنید
  • تحقیق های رایگان سایت
  • جواب سوالات دوم
  • جواب سوالات سوم
  • جواب سوالات چهارم
  • جواب سوالات پنجم
  • جواب سوالات ششم
  • جواب سوالات هفتم
  • جواب سوالات هشتم
  • جواب سوالات نهم
  • جواب سوالات دبیرستان
  • دهم

برای حمایت از سایت ما بر روی صفحات زیر کلیک نمائید تا ما نیز با رغبت زیاد برای شما تحقیق بگذاریم :

لیست و فهرست کلیه اقدام پژوهی ها

 لیست گزارش تخصصی ها

لیست پروژه های آماری دبیرستان

به کانال ما در تلگرام بپوندید :

تحقیق رایگان سایت علمی و پژوهشی آسمان , تحقیقات دانش آموزی ، فرهنگیان و دانشجویان اقدام پژوهی گزارش تخصصی

مواد روانگردان

آمفتامین        

          آمفتامین و مشتقات آن در انتهای قرن نوزدهم و بیستم سنتز شدند و قصد از ساختن آنها استفاده های درمانی بود. آمفتامین در دهه ۱۹۳۰ به عنوان ضد اشتها و كاهش دهنده وزن وارد بازار دارویی شد.......                               

وقتی دانشمندان داروساز شركت «مرك» در آلمان در سال ۱۹۱۲ مشتق شیمیایی جدیدی از آمفتامین، ۳ و ۴ متیلن دی اكسی آمفتامین یا MDMA را سنتز و آن را به عنوان یك ماده واسط شیمیایی چندكاره برای سنتز دارو های دیگر ثبت كردند، به فكر هیچ كس نمی رسید این ماده در آخر قرن بیستم با نام اكستازی (ecstasy) كلمه ای كه برای سرمستی عارفان و خلسه شاعران به كار می رفت _ برای توان یافتن برای ساعت ها رقصیدن در كلوپ های شبانه با درهم آمیزی موسیقی، نمایش نور و سایر جلوه های ویژه به كار رود.

آمفتامین و مشتقات آن در انتهای قرن نوزدهم و بیستم سنتز شدند و قصد از ساختن آنها استفاده های درمانی بود. آمفتامین در دهه ۱۹۳۰ به عنوان ضد اشتها و كاهش دهنده وزن وارد بازار دارویی شد. اما به زودی به خاطر خطر وابستگی و سایر عوارض از بازار خارج شد. مشتق دیگر آمفتامین «متیلن دیوكسی آمفتامین» (MDA) در سال ۱۹۵۶ به عنوان ضدسرفه در سال ۱۹۶۰به عنوان مهار كننده سرفه و در سال ۱۹۶۱ به عنوان مهار كننده اشتها ثبت شده ولی هیچ گاه وارد بازار نشد. اما MDMA، یا همان اكستازی سال های بعد، گرچه به عنوان داروی ضداشتها در نظر گرفته شده بود، اما هیچ گاه مورد بررسی دارویی و ثبت قرار نگرفت و تازه ۴دهه بعد از سنتز آن در دهه ۱۹۵۰ بود كه ارتش آمریكا به مطالعه آن به عنوان یك جنگ افزار شیمیایی برای ناتوان كردن موقت نیرو های دشمن پرداخت. در طول دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ با وجود فقدان آزمون های بالینی كنترل شده، بسیاری از روان درمانگران MDMA با توجه به اثر آن در تسهیل ارتباط با بیمار در جلسات درمانی و با این تصور كه به این ترتیب بیمار درباره مشكلاتش بینش درمان كننده ای به دست می آورد استفاده كردند و در آن زمان آن را «پنی سیلین روح» می نامیدند. در هر حال در آن زمان منافع درمانی MDMA ثابت نشد و در میانه دهه ۱۹۸۰ استفاده از آن متوقف شد.

MDMA در طول دهه ۱۹۸۰ با نام مستعار اكستازی و نام های دیگر مانند XTC، E و ... مورد تجربه گروه جدیدی قرار گرفت و این گروه جوانان بودند كه از آن به عنوان داروی كلوپ یا پارتی در پارتی های رقص های شبانه استفاده می كردند. در همان زمان گزارش شدن شواهدی در مورد احتمال صدمه سلول های عصبی مغز به وسیله MDMA آغاز شد و برای همین سازمان «اعمال قانون در مورد دارو های آمریكا» ((DEAدر سال ۱۹۸۵ این دارو را جزء فهرست I یعنی دارو های بدون مصرف پزشكی قرار داد؛ اما عرضه اكستازی با قیمت ارزان و به نحو سهل الوصول در طول دهه ۹۰سوءمصرف اكستازی در میان جوانان تا ۵ برابر افزایش یافت. در حال حاضر تخمین زده می شود كه بیش از ۲ میلیون قرص اكستازی در هر هفته در ایالات متحده قاچاق می شود و بیش از ۱۰ میلیون فرد آمریكایی ۱۲ ساله و با سن بالاتر گزارش دست كم یك بار مصرف آن را می دهند. اكثریت مصرف كنندگان اكستازی بین ۱۸ تا ۲۵ ساله هسنتد. قرص های اكستازی معمولاً ظاهر خوش ساختی دارند و با علامت های مختلفی در بازار موجودند. معمولاً در مصارف تفریحی ۵۰ تا ۱۵۰ میلی گرم از این ماده در پارتی ها مصرف می شود.

هر چند قرص های موجود در بازار ممكن است مقادیر متفاوتی MDMA داشته باشند یا دارای مشتقات MDMA مانند سایر مشتقات آمفتامینی هم باشند MDMA مانند سایر مشتقات آمفتامینی باعث آزاد شدن دسته ای از واسطه های عصبی به نام مونوآمین ها از جمله نوراپی نفرین، دوپامین و سروتونین در مغز می شود. در عین حال از بازجذب سروتونین هم جلوگیری می كند و در نتیجه میزان سروتونین در محل سیناپس ها افزایش می یابد.

آزادی این واسطه های عصبی مجموعه ای از علائم را در مصرف كننده به وجود می آورد كه برخی از آنها برای او مطلوب و برخی از آنها نامطلوب هستند. علائم مطلوب جسمی شامل احساس هوشیاری، استقامت، انرژی، برانگیختگی جنسی و به تاخیر افتادن خستگی و خواب آلودگی است. علائم روانی مطلوب شامل احساس سرخوشی، سلامت، حدت احساسات، برون گرایی و اجتماعی شدن، احساس نزدیكی با دیگران و تحمل پذیری نسبت به عقاید و احساسات دیگران است.

اما مصرف MDMA مانند بقیه آمفتامین ها باعث عوارض جانبی بسیار در كاركرد های جسمی حتی هنگام مصرف مقادیر معمول در استفاده های تفریحی می شود. مصرف اكستازی باعث افزایش تنش در فرد می شود كه خود را با تنش عضلانی، قفل شدن فك، دندان قروچه و حركات بی قرار پا مشخص نشان می دهد.

افزایش فعالیت عضلانی به همراه اثر مستقیم دارو بر سیستم تنظیم درجه حرارت بدن در مغز باعث افزایش درجه حرارت مركزی بدن می شود. این امر باعث كم آبی، افزایش فشار خون و نارسایی كلیه و قلب در افراد آسیب پذیر می شود.

سفتی و درد عضلانی در اندام ها و كمر حین دو سه روز پس از مصرف MDMA شایع است. همچنین سردرد، تهوع و فقدان اشتها، تاری دید، خشكی دهان و بی خوابی علائم شایعی است كه در طول مصرف دارو و مدتی پس از آن گزارش می شود. ضربان قلب و فشار خون معمولاً حین مصرف دارو بالا می رود و در طول چند روز پس از آن نوسان می كند. علائم روانی نامطلوب پس از مصرف دارو شكل شدت یافته علائم مطلوب هستند و شامل بیش فعالی، پرش افكار و عدم توانایی تمركز افكار، و بی خوابی است و همچنین ممكن است فرد دچار توهمات خفیف، شخصیت زدایی (depersonalization) و احساس جدایی خود از بدن، اضطراب و نگرانی و رفتار عجیب و غریب شود. معمولاً دومین روز پس از مصرف دارو شایع ترین شكایات راجع به افسردگی اضطراب و خستگی ظاهر می شود.

به رغم این شكایات اكثریت مصرف كنندگان در دفعات اول مصرف در مجموع بیشتر علائم مطلوب را تجربه می كنند، اما با مصرف مكرر اثرات منفی، فراوانی بیشتری پیدا می كنند و علائم منفی بر علائم مثبت غلبه پیدا می كنند.

مهم ترین مسئله در مورد اثرات درازمدت مصرف اكستازی بر سلول های مغز است. همان طوری كه گفته شد اكستازی باعث آزادی بیشتر سروتونین در سلول های مغز و مهار باز جذب آن می شود. بنابراین میزان سروتونین را در مغز بالا می برد و سپس در دو هفته پس از مصرف اكستازی سروتونین مغز تخلیه می شود. سروتونین واسطه ای عصبی است كه در حفظ خلق و خو و نیز حافظه و یادگیری نقش دارد.

 آمفتامين ها، مواد مخدري که نشاط کاذب مي دهند  

 آمفتامين متابوليسم بدن را افزايش داده و حالت نشاط آور به وجود مي آورد، هوشياري را  زياد مي کند و حس افزايش انرژي به مصرف کننده مي دهد، ممکن است شخص کم  رو  را به شدت تحت تاثير قرار دهد و يک شخص بسيار خسته را پرانرژي سازد

آمفتامين از جمله مواد محرک بسيار قوي است که در فروش خياباني با نام هاي اسپيد، کراک، کريستال و کريستال مت شناخته مي شود. آمفتامين ها بيشترين پتانسيل سو»مصرف را دارند زيرا با عملکرد سريع خود باعث ايجاد فوران احساسات مي شوند.

 متيل آمفتامين ها بر سه نوعند:  دي-   متامفتامين، دي ال - متامفتامين،ال - متامفتامين.

 نام تجاري آمفتامين، بيفتامين، دزوکسين، دکسدرين و يخ مي باشد.

 يخ شکل تخليص شده اي است که غالبا به صورت بلورهاي بزرگي فروخته و مانند سيگار کشيده مي شود. يخ در شکل  ظاهري و اندازه مانند نمک سنگي است و اثر آن 7 تا 24 ساعت دوام دارد.

نحوه مصرف

آمفتامين را مي توان با تمام روش هاي مصرف مواد مخدر غيرمجاز شامل استشمام، کشيدن، تزريق درون رگي و خوردن مصرف کرد اما در مورد کشيدن بايد ميزان خالصي آن بالا باشد.

 استشمام و خوردن ماده مخدر به نئشگي منجر مي شود اما فوران احساسات شديدي به وجود نمي آورد.

 استشمام، اثري به  طول 3 تا 5 دقيقه و خوردن اثراتي بين 15 تا 20 دقيقه به وجود مي آورد.

آثار و علائم مصرف

متامفتامين، متابوليسم بدن را افزايش و حالت نشاط آور به وجود مي آورد، هوشياري را زياد مي کند و حس افزايش انرژي به مصرف کننده مي دهد، ممکن است شخص کم  رو را به شدت تحت تاثير قرار دهد و يک شخص بسيار خسته را پرانرژي سازد.

با مصرف اين ماده بدن از لحاظ فيزيولوژيکي فعال مي شود اما اين تحريک کاذب است.

از آنجا که متامفتامين از بازجذب سلول هاي عصبي جلوگيري مي کند عامل کسالت شديدي است که از مصرف دوزهاي بالا ناشي مي شود.

 مصرف کننده به مدت يک يا دو روز بي حال مي شود و بدن از اين مدت براي تهيه مجدد سلول هاي عصبي تخليه شده استفاده مي کند.

 متامفتامين هم مانند کوکائين در دوز پايين موجب توهمات افزايش هوشياري روحي و درکي، قدرت بدني، بي تفاوتي نسبت به درد و فوران احساسات که با حالت بي نهايت لذت بخش توصيف مي شود چند دقيقه به طور مي انجامد، مي گردد.

 فوران احساسات پاسخ اوليه اي است که مصرف کننده هنگام کشيدن يا تزريق متامفتامين حس مي کند و جنبه اي از اثرات ماده مخدر است که مصرف کنندگان دوز پايين هنگام استشمام يا خوردن ماده آن را تجربه نمي کنند.

 در طي فوران احساسات ضربان قلب و متابوليسم، فشارخون، سرعت نبض مصرف کننده به شدت افزايش مي يابد.

 اين حالت ممکن است 5 تا 30 دقيقه به طول بينجامد. همانند کوکائين از نظر شيميايي حالت ترس، هيجان و اضطراب به وجود مي آيد اما مغز پيام مي دهد که همه چيز عالي است زيرا متامفتامين باعث تحريک مرکز احساس لذت مغز مي شود.

 مصرف متامفتامين در دوز پايين و به صورت آزمايشي مي تواند تحريک و فعاليت جنسي را افزايش دهد. عادت به مصرف دوزهاي بالا ممکن است به فعاليت جنسي آسيب برساند و در برخي مصرف کنندگان جايگزين قوه جنسي شود.

خطرات مصرف متامفتامين

مصرف مقدار کم متامفتامين مي تواند تنفس و سرعت ضربان قلب را افزايشدهد و موجب تند زدن قلب و اضطراب يا عصبانيت شود. دوزهاي بالاتر مي تواند اين اثرات را شديدتر کند، سردرد، سرگيجه، و ضربان قلب سريع و نامنظم هم ممکن است رخ دهد.

برخي افراد ممکن است تندخو و تهاجمي شوند.

 متامفتامين غالبا موجب هيپوترمي (کاهش غيرطبيعي دماي بدن) و نقص کليه اي مي شود که مي تواند کشنده باشد.

 مصرف متامفتامين ممکن است منجر به نقص قلبي شود اما نسبت به کوکائين شيوع کمتري دارد.

استفاده بلندمدت از متامفتامين مي تواند منجر به مشکلات سلامتي شود.

مصرف کننده مقادير بالا ممکن است پرحرف، بي قرار و هيجان زده شود و احساس قدرت و برتري کند.

از آنجا که متفامفتامين اشتها را سرکوب مي کند و مصرف کنندگاني که از آن به ميزان زياد و در درازمدت استفاده مي کنند معمولا به اندازه کافي مواد غذايي مصرف نمي کنند بنابراين به بيماري هاي مختلفي که مربوط به کمبود ويتامين و سو» تغذيه است دچار مي شوند.

 آن ها همچنين براي ابتلا به بيماري ها بسيار مستعد هستند زيرا بدن آن ها درحال ضعيف شدن است و فاقد خواب کافي هستند و در محيط ناسالم زندگي مي کنند.

 به  علاوه آن ها ممکن است به روان پريشي ناشي از القاي ماده مخدر هم دچار شوند.

 آن ها ممکن است مستعد ابتلا به رفتارهاي ناگهاني، خشن و آزار دهنده باشند.

علائم روان پريشي در سطح پايين مي تواند تا مدتي پس از قطع مصرف ماده مخدر باقي بماند.

احساس به اوج رسيدن انرژي و کم بودن کنترل اجتماعي روي مزاحمت و يا رفتار تهاجمي مي تواند در برخي افراد و برخي مکان ها منجر به رفتارهاي بسيار خشن شود.

 تحت تاثير آمفتامين حتي افسرده ترين شخص بايد کاري انجام دهد حتي اگر اين کار بسيار تکراري و کسل کننده باشد که چندين ساعت طول بکشد.

وقتي مصرف کننده تصور کند که کسي از نياز شديد و عميق او براي انجام کار جلوگيري مي کند به قصد کشتن به ممانعت کننده حمله ور مي شود.

مصرف بيش از حد يا سمي متامفتامين مي تواند موجب خونريزي مغزي، حمله قلبي، تب شديد، کما و گاها مرگ شود.

اما اغلب مرگ ها به علت تصادفات ناشي از مصرف اين ماده مخدر است. متامفتامين ممکن است حاوي موادي باشد که به راحتي در آب حل نشوند، بنابراين وقتي مصرف کنندگان آن را تزريق مي کنند اين اجزا» نامحلول در آب به درون بدن راه يافته و رگ هاي خوني کوچک را مسدود يا ديواره هاي رگ هاي خوني را ضعيف مي کند و ممکن است صدمات کليوي، مشکلات ششي، سکته ها يا ديگر آسيب هاي بافتي در پي داشته باشد.

 در آزمايش هاي لابراتواري، فردي که در معرض دوز بالاي متامفتامين يا دوز پايين و طولاني مدت آن قرار مي گيرد. بيش از 50درصد سلول هاي مغزش را که سلول عصبي دوپامين استفاده مي کنند از دست مي دهد اين آسيب با افزايش سن يا قرار گرفتن در معرض عوامل سمي ديگر ممکن است با علائم پارکينسون نمايان شود اين علائم با عدم هماهنگي و لرزش شروع مي شوند و ممکن است در نهايت موجب شکلي از فلجي شود.

تحمل به متامفتامين، وابستگي و ترک آن

مقاومت به همه اثرات متامفتامين با سرعت يکسان صورت نمي گيرد در واقع ممکن است حساسيت به برخي از آن ها افزايش يابد. در مصرف کنندگان دوز بالا، فوران احساسات به طور متوالي حالت نشاط آور کمتري خواهد داشت و مصرف کننده براي کسب آن، متامفتامين بيشتري مصرف مي کند.

 به عبارت ديگر هر نشئگي به شدت نئشگي قلبي نيست و مصرف کننده براي رسيدن به نئشگي قبلي بايد متامفتامين بيشتري مصرف کند، اما با اين حال بازهم نئشگي به اندازه دفعه قبل لذت بخش نخواهد بود.

 از آنجا که مقاومت به متامفتامين طي چند دقيقه به وجود مي آيد، مصرف کننده با مصرف مستمر سعي خواهد کرد نئشگي را حفظ کند.

متامفتامين با وابستگي فيزيولوژيکي شديد همراه است حتي در نبود اين وابستگي، ميل بسيار شديدي به مصرف آمفتامين وجود دارد که بيشتر از تمايل به مصرف هروئين است. شايع ترين علائم ترک در مصرف کنندگان حرفه اي، خستگي، خواب طولاني و ناآرام، تندخويي و گرسنگي شديد و افسردگي متوسط تا شديد است که ممکن است به خودکشسي منجر شود حمله هاي صرعي شديد هم ممکن است رخ دهد اگر ماده مخدر دوباره مصرف شود اين آشفتگي ممکن است به طور موقت برطرف شود.

 در افرادي که به طور منظم ماده مخدر مصرف نمي کنند علائم شديد و آشفتگي بدني ناشي از ترک متامفتامين ديده نمي شود، به هر حال اين مرحله اي است که ممکن است فرد معتاد شود.

 غالبا بايد 30 تا 60 روز از آخرين مصرف بگذرد تا شخص تشخيص دهد که در مرحله ترک است. ترک ابتدا هيچ علامت محسوسي ندارد اما در ادامه فرد افسرده مي شود، توانايي درک لذت را از دست مي دهد، خواب آلوده و بي آنرژي مي شود پس تمايل به متامفتامين بيشتر به وجود مي آيد.

آمفتامين ها آثار مصرف و عوارض مصرف طولاني مدت آنها:

آمفتامين ها  گروهي‌ از داروها هستند كه از نظر ساختماني با ناقل‌هاي عصبي نوراپي نفرين، اپي نفرين،و دوپامين مربوطند و به نام داروهاي مقلد سمپاتيك يا محرك سيستم عصبي مركزي نيز معروفند. اين تركيبات شامل متيل فنيديت، دكستروآمفتامين، و مت آمفتامين هستند.

آمفتامين اغلب براي بهبود كارآيي، كاهش خواب و ايجاد سرخوشي مورد استفاده قرار مي‌گيرند. معمولاً ورزشكاران، دانشجويان و رانندگان مسافتهاي طولاني، از اين مواد استفاده مي‌كنند. مصارف طبي  آمفتامين‌ها شامل پرتحركي كودكان، ناركولپسي، چاقي و برخي موارد افسردگي مقاوم به درمان است.

وابستگي رواني به آمفتامين‌ها ممكن است به سرعت ظاهر شود.

     آثار مصرف آمفتامين:

آثار مصرف آمفتامين‌ها معمولاً يك تا دو روز طول مي‌كشد. اين آثار عبارتند از:

•        تغييرات رفتاري يا رواني (سرخوشي، اضطراب و بي قراري، عصبانيت، اختلال قضاوت)

•        تاكي كاردي

•        اتساع مردمك

•        تغييرات فشار خون

•        لرز

•        تهوع واستفراغ

•        اختلال عملكرد شغلي و اجتماعي

    عوارض مصرف طولاني آمفتامين‌ها:

•        كاهش وزن

•        ضايعات پوستي مزمن

•        برخي از بيماريهاي شديد رواني نظير اسكيزوفرنيا

•        بروز سايكوز شبيه اسكيزوفرنيا

•        اختلالات ايسكميك قلبي

چرا آمفتامين ها و شيشه    

آمفتامين ها را از دو زاويه ميشود بررسی کرد يکی جنبه داروئی اين ترکيبات است ديگری جنبه سو مصرف يا اعتيادآور بودن اين ترکيبات داروئی. آمفتامين ها قبل از آنکه يک ماده اعتيادآور باشند نوعی دارو محسوب ميشوند و از اين نظر مثل تمام داروهای موجود قابل بحث و بررسی ميباشند و من هم بخشی را به اين بحث اختصاص داده ام. اما آنچه که اين داروها را برای ما و بجرات ميتوان ادعا کرد برای بشر امروزی مهم ميکند بيش از آنکه بعد داروئی آمفتامبن ها باشد معضل اعتيادآور بودن اين ترکيبات داروئی است. اين حقيقتی دردناک و شرم آور و غير قابل بخشش است که مافيای مواد مخدر در دنيا، همواره چند گام جلوتر از سردمداران حکومتها حرکت ميکند و در حاليکه روسا و مديران دول دنيا سرگرم جنگ و جدلهای بيهوده سياسی و مذهبی و اقتصادی هستند، سودجويان و تاجران مرگ در اتاق پهلوئی اين روسا در حال بحث و بررسی بهترين راهها و روشها جهت رونق بخشيدن بر تجارت خود ميباشند. چنين است که دولتها تا ميايند راههای مبارزه با يک نوع اعتياد را ياد بگيرند مافيای اعتياد ماده ديگری عرضه ميکند و بايد سالها بگذرد تا روسا بتوانند راهی برای مبارزه صحيح با اعتياد جديد بيابند و اين چرخه در حال تکرار بوده و هست. درواقع مافيای اعتياد دقيقا مثل يک شرکت تجاری موفق و يک کارخانه عمل ميکند دائما بازار مصرف را تحت نظر دارد بررسی ميکند تا نيازهای جديد بازار را بيابد و اشکالات و معايب کالای خود را رفع کند يا کالائی جديد منطبق بر شرايط بازار و نيازهای مصرف کنندگان توليد و عرضه کند. اين تجار موفق حتی ترکيب سنی جمعيت جهان در کشورهای مختلف را و سطح تحصيلات و آداب و رسوم و فرهنگ و سنن ملتها را می سنجند و در تنطيم فغاليتهای تجاری خود و نوع کالائی که عرضه ميکنند به اين نکات توجه کامل دارند. آيا دولتمردان جهان و کشور ما هم اين چنين کلاسيک و علمی عمل ميکنند؟

 يکی از محصولات چرخه فوق و نبوغ مافيای اعتياد آمفتامين ها ميباشند. اين ترکيبات در سال ۱۸۸۷ ساخته شدند ولی از سال ۱۹۳۰ رسما به بازار داروئی وارد شدند و از سال ۱۹۵۰زنگهای خطر در مورد اعتيادآور بودن اين مواد بصدا درآمدند و در طی دهها سال گذشته بعنوان يک ماده اعتيادآور مطرح بوده اند و کاملا شناخته شده. حال يک سوال مطرح ميشود چرا اين مواد پس از گذشت دهها سال در بازار ايران مطرح ميشوند و اينهمه مصرف کننده پيدا ميکنند؟ پاسخ اين سوال را در فوق داده ام ولی موضوع را کمی بيشتر باز ميکنم تا نبوغ مافيای اعتياد و جهالت مسئولين محترم را بيشتر بفهميم و خود بتوانيم کاری کنيم. سالهاست که ترياک و مشتقات ديگر آن مثل هروئين و مورفين اصلی ترين ماده اعتيادآور خانمانسوز در ايران هستند حال، آمفتامين ها و کرک به جنگ ترياک که نه، به کمک ترياک آمده اند و موفق هم بوده اند. چرا آمده اند و چرا موفق بوده اند، بنابر دلائل زير. 

•        نيمی از جمعيت ايران را جوانان و نوجوانان تشکيل ميدهند؛ يعنی ۳۵ ميليون نفر. اين درحاليست که بيکاری بيداد ميکند و اين بيکاران دنبال تفريحند. تفريح سالم محدود است و پول ميخواهد. اشتباه نشود مواد مخدر برای تازه کارها همواره برايگان عرضه ميشود.

•        درصد بالائی که من از بيانش شرم دارم (البته بايد مسئولين امر شرم داشته باشند و ندارند) زير خط فقر زندگی ميکنند اين يعنی والدين جوانان و نوجوانان بيکار ياد شده، از بامدادان تا شامگاهان دغدغه ای جز تهيه پول نميتوانند داشته باشند و هرکدام مشغول به دو، سه، يا چهار شغل کاذب و کم درآمد هستند و درنتيجه آنچنان که بايد نميتوانند (نه اينکه نميخواهند) بر بچه های خود نظارت داشته باشند.

•        روحيات، علائق، امکانات، رفتار، اعتقادات و ديگر ويژگيهای جوانان با آمفتامين ها سازگارتر است تا ترياک.

•        مردم ما و بويژه جوانان و نوجوانان اعتياد به ترياک را و عوارض و بدبختيهای ناشی از آن را ديده اند و ميشناسند جوان ما پدرش يا برادرش يا يکی از اقوامش به ترياک معتاد بوده و از ترياک چندان دل خوشی ندارد ولی آمفتامين ها را نميشناسد.   

•        در مقايسه با دو دهه گذشته، سطح تحصيلات جوانان چه دانشگاهی و چه غيردانشگاهی، بسيار بالاتر است. تحصيلکرده ها به آمفتامين ها بيش از ترياک تمايل دارند.

•        ترياک مخدر است، آمفتامين ها محرک. گذشته از مفهوم عملی مخدر که تخدير کننده فرد ميباشد، واژه مخدر در ضمير آگاه و ناخودآگاه مردم ما نفوذ کرده و با يک بار منفی همراه است. اين بار منفی را آمفتامين ها ندارند.

•        ترياک موجب انزوای فرد ميشود، آمفتامين ها فرد را به جمع ميبرند. کسی که ترياک مصرف کرده دوست دارد در گوشه ای چرت بزند و سيگار بکشد ولی آمفتامين ها فرد را پرحرف ميکنند و بشاش و پرانرژي. البته مصرف شيشه بخاطر عارضه بدبينی امکان دارد درنهايت به انزوای فرد منجر شود.

•        ترياک فرد را خموده و خواب آلوده ميکند، آمفتامين ها دشمن خواب هستند و اين مطابق نياز جمعيت چندميليونی دانشجويی ما هم هست.(برای بيدار ماندن و مطالعه) حتی بجهت انرژی که به شخص ميدهد برای ورزشکاران هم مناسبتر از ترياک هستند.

•        مقدار زمانی که مصرف کننده ترياک در طی روز صرف ميکند در مقايسه با شيشه و اسپيد بسيار زياد است. (درصد قابل توجهی از بيماران من دقيقا به اين نکته بعنوان دليلی جهت ترک اعتيادشان به ترياک اشاره کرده اند.)

•        مصرف ترياک مقدمات خاصی و امکاناتی و مکانی ميطلبد، مصرف آمفتامين ها حتی درصورت تدخين، بسيار آسان است.سخت بودن مصرف ترياک بويژه برای جوان و نوجوانی که از خود امکاناتی چون خانه ندارد مانع پيشرفت اعتيادش ميشود و آمفتامين ها اين مشکل را ندارند! ( بيماری داشتم، خانمی جوان، با ۳ سال سابقه اعتياد به ترياک. ايشان بنابردلائلی بمدت يک ماه از خانه خود دور ميافتند و چون ديگر امکان مصرف تدخينی ترياک را نداشته اند و مصرف خوراکی هم نميتوانستند يا نميخواستند، به کرک که مصرفش راحت تر است روی میآورند و درنتيجه به کرک معتاد ميشوند) 

•        در فرهنگ ما کسی را که ترياک مصرف ميکند با لغات و اصطلاحات زشت و تمسخرآميزی مورد خطاب قرار ميدهند و اين مانعی در راه گسترش اعتياد به ترياک است که درمورد آمفتامين ها وجود ندارد و اين را مافيای اعتياد ميداند  

•        ترياک با روحيات قشر جوان و نوجوان چندان سازگار نيست، آمفتامين ها هستند

•        مردم ما در گذر سالها تجربه! بويژه با ترياک آشنا هستند؛ علائم مصرف، خصوصيات ظاهری، نحوه مصرف و ديگر مشخصات ترياک را مردم ما ميشناسند ولی آمفتامين ها را نه. تصورش را بکنيد پدر و مادری در جيب فرزندشان ترياک بيابند؛ چه ميشود؟ اين را مقايسه کنيد با قرص آمفتامين. ترياک را همه ميشناسند،  آمفتامين را چند درصد از مردم ما ميشناسند؟. شناسائی شدن جوان و نوجوان معتاد به ترياک مانعی در مسير گسترش اعتياد است

•        هروئين ناميست مشهور برای مردم ما نامی توام با ترس و وحشت. حتی وقتی از بيماران وابسته به ترياک هم درمورد اعتيادشان به هروئين فقط سوال ميکنم، بسياری از ايشان يک متری میپرند يا در جايشان جابجا ميشوند و با اعتراض و محکم ميگويند نه!، خدانکند!، اصلا! و از اين قبيل حرفها. اين يعنی بسياری از مردم ايران درگذر زمان و در اثر بدبختيهايی که از هروئين ديده اند، نسبت به هروئين واکسينه شده اند. ولی آمفتامين ها و کرک را اصلا نميشناسند و درصد زيادی از بيماران من فقط بخاطر نشناختن آمفتامين و کرک و بخيال اينکه از هروئين بهتر هستند مصرف کرده اند.

مطالب فوق را مافيای اعتياد بخوبی درک کرده و براساس اين حقايق اقدام به عرضه انواع آمفتامين ها و کرک در بازار ايران کرده است. اميدوارم دولتمردان ما هم درک کنند، بويژه وزير محترم بهداشت مسئولين سازمان مبارزه با مواد مخدر و .... 

ترامادول

اگر اين روزها به بيلبوردهاي هشداري که در محدوده مراکز ترک اعتياد نصب شده‌اند دقت کرده باشيد، عبارت «ترامادول، اعتياد خاموش» را بارها و بارها ديده‌ايد اما براي پاسخ به اين سوال که ترامادول چيست و چگونه وابستگي به آن مي‌تواند اعتيادآور باشد، گفتگوي اين هفته سلامت را با دکتر سعيد کفراشي، پزشک کلينيک تخصصي ترک اعتياد «آينده» بخوانيد.

سلامت: آقاي دکتر، ترامادول چيست و چرا از آن به عنوان اعتياد خاموش ياد مي‌شود؟

ترامادول يک داروي ضد درد است که براي کاهش دردهاي متوسط تا شديد به وسيله پزشک تجويز مي‌شود. اين دارو به طور معمول براي تخفيف درد پس از عمل به ويژه پس از جراحي‌هاي ارتوپدي، دردهاي مزمن مفصلي، درد ناشي از سرطان، سنگ کليه و ... به کار مي‌رود و به صورت قرص، کپسول و تزريقي توليد مي‌شود و البته مدتي است که بدون نسخه هم به فروش نمي‌رسد. با توجه به اينکه مکانيسم کنترل درد در ترامادول مشابه مورفين است، به همين دليل مصرف مداوم آن به وابستگي فيزيکي و رواني مشابه اعتياد به مواد مخدر، منجر مي‌شود اما به اين دليل از ترامادول با نام اعتياد خاموش ياد مي‌شود که شايد در روزهاي اول به ظاهر علايم اعتياد را نشان ندهد اما با گذشت زمان و مصرف طولاني‌مدت، اعتياد ايجاد مي‌کند و درماني کاملا مشابه با درمان سوءمصرف‌ مواد مخدري مانند ترياک، کراک و هروئين دارد. در عين حال، علايم ترک آن نيز به صورت عصبانيت، تعريق، بي‌خوابي، تهوع، اسهال، لرزش اندام‌ها و توهم بروز مي‌کند.

سلامت: چرا عده‌اي به مصرف ترامادول روي مي‌آورند؟

گاهي تحمل دردهاي شديد ناشي از بيماري‌ها براي فرد دشوار است و بدون مشورت پزشک و رعايت دوز مناسب، اقدام به مصرف بيش از حد اين دارو مي‌کند و متاسفانه ادامه اين روند، اعتيادآور است اما در موارد بسياري نيز معتادان به مواد مخدر در مواردي که امکان تهيه يا استفاده از مواد مخدر را ندارند از اين دارو براي جايگزين کردن مواد مخدر استفاده مي‌کنند. حتي عده‌اي نيز به غلط آن را براي ترک اعتياد مورد استفاده قرار مي‌دهند اما از آنجا که قريب به اتفاق بيماران وابسته به مواد مخدر در کنار مصرف مواد از داروهاي اعصاب، آرامش‌بخش و خواب‌آور نيز استفاده مي‌کنند، با مصرف همزمان ترامادول و اين داروها به علت تداخلات دارويي، فرد در معرض خطر تشنج و ايست تنفسي قرار مي‌گيرد. البته نبايد اين نکته را فراموش کرد که تعداد کساني که به واسطه مصرف ترامادول وارد دنياي مخرب اعتياد شده‌اند، کمتر از افرادي است که اين داروها را براي جايگزيني مواد مخدر، مورد استفاده قرار مي‌دهند. اينها به طور معمول کساني هستند که براي درد، ترامادول را به صورت طولاني‌مدت مصرف کرده‌اند و از عواقب اعتياد به آن غافل مانده‌اند.

سلامت: شايع‌ترين عوارض مصرف ترامادول شامل چه مواردي است؟

شايع‌ترين عوارض گزارش شده ناشي از مصرف ترامادول، تهوع، استفراغ شديد و کاهش فشارخون است. ساير عوارض نيز شامل عوارض سيستم عصبي مانند سردرد، سرگيجه، افسردگي، تشنج به‌خصوص در انواع تزريق وريدي و اختلال تنفسي در فرد معتاد به ترامادول بروز مي‌کند.

سلامت: عده‌اي از افراد به دليل خاصيت شادي‌آور بودن ترامادول اقدام به مصرف آن مي‌کنند. اين تصور چقدر صحت دارد؟

تصور اينکه اين دارو شادي‌آور است، کاملا عاميانه و غلط است و تمام موارد استفاده از اين دارو سوءمصرف تلقي مي‌شود و فقط و فقط ترامادول به عنوان مسکن قوي و  زيرنظر پزشک بايد مصرف شود زيرا مصرف اين دارو بيشتر از دو هفته مجاز نيست و وابستگي دارويي و اعتياد را به دنبال دارد. بسياري از افراد که به بهانه شادي‌آور بودن ترامادول به سمت آن گرايش پيدا مي‌کنند، افراد بي‌اطلاع و در بيشتر موارد معتاداني هستند که به علت مصرف يکنواخت مواد مخدر و گاهي به اشتباه به دليل کاهش عوارض قطع مواد به ترامادول روي مي‌آورند و گاهي جان خود را به علت مصرف بيش از حد و يا تداخلات دارويي از دست مي‌دهند.

سلامت: چرا مصرف ترامادول شيوع پيدا کرده است؟

گاهي افراد براي رفع مشکلات جنسي، دردهاي شديد و ... به توصيه افراد ناآگاه ترامادول مصرف مي‌کنند اما علت شيوع اصلي آن در دسترس بودن ترامادول، قيمت پايين آن، گاهي ارايه بدون نسخه در داروخانه‌ها و اطلاعات ناکافي درباره عوارض سوء مصرف آن است. حتي افرادي که به توصيه پزشک معالج خود و براي مدت طولاني از ترامادول استفاده مي‌کنند بايد تا زمان قطع کامل زير نظر باشند زيرا ترک مصرف اين دارو به صورت کاهش تدريجي استفاده از آن ميسر است در غير اين صورت فرد قادر نيست مصرف ترامادول را به يک‌باره کنار بگذارد چرا که با علايم ترک مخدر، حتي علايمي مانند ترک مورفين روبه‌رو خواهد شد.

سلامت: نقش رسانه‌ها را در زمينه آگاه‌سازي جامعه چه قدر مفيد مي‌دانيد؟

ببينيد، اگر رسانه‌ها آموزش صحيح و اطلاعات درستي را در زمينه مصرف مواد اعتيادآور مانند ترامادول به مردم ارايه دهند، افراد به دليل آشنايي با عوارض اين مواد به‌طور مسلم به سمت اين مواد گرايش پيدا نمي‌کنند و به اين نتيجه مي‌رسند که ترامادول فقط و فقط يک مسکن براي دردهاي متوسط تا شديد بوده و مصرف طولاني‌مدت آن اعتيادآور است. از هفته‌نامه سلامت و به خصوص دست‌اندرکاران صفحه شوکران هم تشکر مي‌کنم که به اين موضوع توجه ويژه‌اي دارند.

ترامادول دارویی بسیار خطرناک

بررسي ها نشان مي دهند اعتياد به ماده مخدر كراك نتيجه مصرف ناآگاهانه ترامادول بوده است. مصرف دراز مدت ريتالين نيز مانند ساير محرك ها انرژي فرد را در كوتاه مدت افزايش مي دهد ولي در دراز مدت ...

در حالي كه كارشناسان همچنان نسبت به افزايش سوء مصرف برخي داروها به خصوص مخدرهايي نظير ترامادول هشدار مي دهند

هفته گذشته سرهنگ سيدجواد كشفي، رئيس پليس مبارزه با مواد مخدر تهران نسبت به عوارض اين داروها هشدار داد: اعتياد به كراك در ايران نتيجه مصرف خودسرانه ريتالين و ترامادول است.

وي تصريح كرد: به تازگي گروهي داروي ريتالين را به عنوان قرص تقويت حافظه به جوانان معرفي مي كنند كه مصرف خودسرانه آن بدون تجويز پزشك اعتياد آور است.

وي با بيان اينكه برخي نيز قرص ترامادول را به خاطر خاصيت ضد درد خودسرانه به ديگران توصيه مي كنند، ادامه داد: بررسي ها نشان مي دهند اعتياد به ماده مخدر كراك نتيجه مصرف ناآگاهانه ترامادول بوده است.شنيدن اين اظهارات از زبان رئيس پليس مبارزه با مواد مخدر تهران شايد اين سؤال را ايجاد كند كه آيا ريتالين و ترامادول واقعا در سوق دادن مصرف كنندگان به سمت ماده مخدري مثل كراك مؤثر هستند؟

مصرف فقط تحت نظر پزشك

با توجه به عوارض بسيار شديد ناشي از تزريق آمپول ترامادول، اداره كل نظارت بر امور دارو و مواد مخدر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي از حدود 2 سال قبل، تجويز و تزريق آن را صرفاً محدود به بيمارستان ها كرده است.

همچنين توزيع و مصرف اين دارو تنها به مراكز درماني مجهز به سيستم اورژانسي و بيمارستان ها، تحت نظر مستقيم پزشك و مطابق پروتكل كنترل درد محدود شده است.

اين دارو به صورت خوراكي يا تزريقي در درد هاي نسبتاً شديد حاد يا مزمن از قبيل درد هاي بعد از عمل جراحي و درد هاي سرطاني استفاده مي شود.

دكتر شاهين شادنيا، سرپرست بخش مراقبت هاي ويژه مسموميت بيمارستان لقمان و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي با تصريح اينكه ترامادول به دليل اينكه يك مسكن مخدر است، مسلما سوء مصرف آن زمينه ساز مصرف مواد ديگر و در دوزهاي بالاتر مي شود، به همشهري مي گويد: افرادي كه اين دارو را سوء مصرف مي كنند، افرادي با رفتارهاي پرخطر هستند و نوع مصرف آنها مسلما رو به تغيير خواهد بود؛

چون ماهيت اعتياد يك ماهيت پيش رونده است يعني از دوزها و تركيبات پايين شروع مي شود و فرد را به سوي تركيبات با دوز بالا مثل كراك سوق مي دهد.دكتر شادنيا، رئيس بخش مسمومين بيمارستان لقمان نيز با اشاره به اينكه تصور اينكه اين دارو مي تواند در ترك اعتياد مؤثر باشد يا اينكه شادي آور است، كاملاً عاميانه و غلط است، در ادامه بيان مي كند: تمام موارد استفاده از اين دارو از نظر ما سوءمصرف دارو است و ترامادول به هيچ وجه خاصيت ترك اعتياد يا شادي زايي ندارد.

وي با بيان اينكه تركيبات ترامادول فقط به عنوان مسكن هستند، تصريح مي كند: به دليل اينكه بعضي از گيرنده هاي سيستم اعصاب مركزي با تركيبات مخدر مشترك هستند، براي همين اين باور غلط وجود دارد كه اين دارو خاصيت ترك اعتياد دارد.دكتر محمد علي شهركي، روانپزشك نيز با اشاره به اينكه ترامادول جزء دسته داروهايي است كه بايد توسط روانپزشكان و پزشكان تجويز شود، به همشهري ابراز مي دارد: در مورد داروي ترامادول بايد گفت اين دارو باعث گرايش به مواد مخدر به خصوص ترياك مي شود.

به گفته وي البته در يك حكم كلي ما نمي توانيم بگوييم سوء مصرف اين دارو منجر به استفاده از كراك مي شود چون هر داروي مخدري اگر سوء مصرف شود، وابستگي به مواد مخدر را هم حتما خواهد داشت.

ريتالين فقط به ريتالين معتاد مي كند

اما در حالي كه كارشناسان معتقدند سوء مصرف ترامادول فرد را براي استفاده از كراك نيز كاملا آماده مي كند، ظاهرا در مورد داروي ريتالين نظرات متفاوتي وجود دارد.متيل فنيديت (MPH) با نام تجاري «ريتالين» توسط كمپاني داروسازي «نوارتين» در سال 1954 به بازار دارويي دنيا عرضه شد.

ابتدا قرار بود اين دارو براي درمان افسردگي، خواب آلودگي در طول روز و سندروم خستگي مزمن استفاده شود اما به تدريج با پيشرفت علم و تجربه هاي گوناگون مشخص شد مي توان از اين دارو در درمان كودكاني كه دچار اختلال بيش فعالي و كم توجهي هستند نيز استفاده كرد.

ابتدا تمام ماجرا از كالج هاي آمريكايي و استراليايي شروع شد. قرص ريتالين خواصي شبيه آمفتامين (همان قرصي كه به اكستازي مشهور است) دارد؛ به طوري كه خيلي از دانشجويان به دليل تأثير آن در درمان خواب آلودگي در طول روز، براي درس خواندن چند عدد از اين قرص ها را مصرف مي كردند.

دكتر شادنيا با بيان اينكه ريتالين هم جزء مشتقات آمفتامين هاست و تركيبي است كه به خاطر داشتن اثرات تحريكي مورد مصرف قرار مي گيرد، توضيح مي دهد: اين دارو هم اگر زير نظر پزشك مصرف نشود، براي فرد مصرف كننده وابستگي مي آورد.

به گفته وي، مصرف دراز مدت ريتالين نيز مانند ساير محرك ها انرژي فرد را در كوتاه مدت افزايش مي دهد ولي در دراز مدت براي فرد مشكلاتي نظير اختلال در خواب، افسردگي، عدم لذت از زندگي و گوشه گيري را به همراه دارد. پس اين دارو هم مسلما زمينه ساز گرايش به مواد مخدر ديگري مثل كراك خواهد شد.

شنيدن اين عبارات از زبان سرپرست بخش مراقبت هاي ويژه مسموميت بيمارستان لقمان در حالي است كه به عقيده دكتر شهركي مصرف اين دارو به صورت كنترل شده و تحت نظر پزشك هيچ گونه عوارضي از جمله وابستگي به كراك ندارد.

وي به نكته ديگري نيز اشاره مي كند: در حال حاضر آنقدر كه مصرف ماده اي مثل شيشه در جامعه زياد شده، كمتر كسي رو به سوي مصرف اين دارو مي آورد علاوه بر اينكه ريتالين اگر هم قرار باشد اعتياد بياورد، فقط اعتياد به ريتالين را به همراه خواهد داشت كه آن هم برطرف شدني است.

پس به دنبال مصرف ريتالين، اعتياد به كراك به هيچ وجه ايجاد نخواهد شد. البته فراموش نشود كه به گفته كارشناسان ريتالين دارويي است كه اگرچه توسط پزشكان تجويز مي شود، ولي مصرف كنندگان تصور مي كنند اين قرص ها بي خطرند و بدنامي مواد مخدر را ندارند.

در حالي كه به گفته كارشناسان عوارض مصرف خودسرانه اين قرص ها مي تواند در حد مواد ديگر نظير كوكايين و آمفتامين باشد.

همچنين پزشكان و روانپزشكان نيز با صراحت اعلام مي كنند ترك كردن داروهاي محرك آمفتاميني نظير ريتالين و اكستازي، بسيار سخت تر و پيچيده تر از كراك، هرويين و ساير مواد مخدر است.

شايع ترين عوارض ترامادول؛ تشنج و كاهش فشار خون

از تير ماه 1384 تا پايان مهر 1385 تعداد 162 مورد گزارش عارضه دارويي مربوط به ترامادول از 49 شهرستان مختلف به مركز ثبت عوارض جانبي ايران (ADR) ارسال شده است.

سوزش سينه، تنگي نفس شديد، افت فشار خون و حتي مرگ در اثر تزريق در مجموعه گزارش ها ديده مي شود. همچنين شايع ترين عوارض گزارش شده ناشي از مصرف ترامادول، تهوع و استفراغ شديد و كاهش فشار خون بوده است.

ساير عوارض هم شامل عوارض سيستم عصبي (سردرد و سرگيجه، افسردگي و تشنج خصوصاً در انواع تزريق وريدي) است.ترامادول اثرات وابستگي و عوارضي شبيه به دارو هاي مخدر از قبيل سرگيجه، خواب آلودگي، يبوست، تعريق، خارش و در مواردي نادر كاهش فعاليت سيستم تنفس در بدن ايجاد مي كند، به همين دليل با قطع ناگهاني ترامادول بعد از مصرف طولاني مدت آن، علائم ترك مرفين در بدن مانند بي خوابي، تحريك پذيري، تشنج، لرزش، تهوع، استفراغ، درد عضلات و شكم و... ظاهر مي شود .

ترامادول يک داروي ضد درد است که براي کاهش دردهاي متوسط تا شديد به وسيله پزشک تجويز مي‌شود و با نام های مختلفی از جمله بایومادول در داروخانه ها عرضه می شود.

اين دارو به طور معمول براي تخفيف درد پس ازعمل به ويژه پس از جراحي‌هاي ارتوپدي، دردهاي مزمن مفصلي، درد ناشي از سرطان، سنگ کليه و ... به کار مي‌رود و به صورت قرص، کپسول و تزريقي توليد مي‌شود و البته مدتي است که بدون نسخه هم به فروش نمي‌رسد. مکانيسم کنترل درد در ترامادول مشابه مورفين است، ترامادول مانند مورفین در مغز به گیرنده های اپیوئیدی متصل شده، باعث ایجاد تسکین می گردد.

به همين دليل مصرف مداوم آن به وابستگي فيزيکي و رواني مشابه اعتياد به مواد مخدر، منجر مي‌شود     ترامادول=اعتیاد خاموش

 اما به اين دليل از ترامادول با نام اعتياد خاموش ياد مي‌شود که شايد در روزهاي اول به ظاهر علايم اعتياد را نشان ندهد اما با گذشت زمان و مصرف طولاني‌مدت، اعتياد ايجاد مي‌کند و درماني کاملا مشابه با درمان سوءمصرف‌ مواد مخدري مانند ترياک، کراک وهروئين دارد. در عين حال، علايم ترک آن نيز به صورت عصبانيت، تعريق، بي‌خوابي، تهوع، اسهال، لرزش اندام‌ها و توهم بروز مي‌کند.

ایندارو بصورت آمپول، قرص یا کپسول های 50 و 100میلی گرمی در بازار دارویی کشور وجود دارد و در داروخانه ها عرضه می شود. بالاترین دوز روزانه آن 400 میلیگرم است. خوردنش با غذا یا بدون غذاتأثیری در میزان جذب آن ندارد.

تداخلات دارويي

داروهایی مانندکاربامازپین و کینیدین مانع از خنثی شدن ترامادول در بدن شده، غلظت آنرا در خون بالا می برند! استفاده همزمان ترامادول با داروهای مهار کننده مونوآمینواکسیداز ومهارکننده انتخابی گیرنده های سروتونین مانندفلوکستین منجر به عوارض جانبی شدیدی از جمله تشنج می شود. این دارو در صورتیکه باالکل، داروهای بیهوشی، مواد مخدر، داروهای آرام بخش یا خواب آور استفاده شود خطر ایست تنفسی را به شدت افزایش می دهد.

آیا ترامادول باعث اعتیاد به مواد مخدر می شود؟

در پاسخ به این سئوالات باید بگوییم که:با توجه به اینکه مکانیسم کنترل درد در ترامادول مشابه مورفین است. مصرف مداوم آن منجر به وابستگی فیزیکی و روانی مشابه اعتیاد به مواد مخدر میشود. و مصرف طولانی مدت ترامادول منجر به اعتیاد به آن شده و درمانی کاملامشابه با درمان سوء مصرف مواد مخدری چون تریاک، کراک و هروئین دارد!

بیمارانی که درمراکز بستری جهت ترک ترامادول بستری می شوند علایم خماری یا ترک غیر قابل تحمل تری نسبت به سایر بیماران وابسته به مواد مخدر از خود نشان می دهند!

شايع‌ترين عوارض مصرف ترامادول شامل چه مواردي است؟

شايع‌ترين عوارض گزارش شده ناشي از مصرف ترامادول، تهوع، استفراغ شديد و کاهش فشارخون است. ساير عوارض نيز شامل عوارض سيستم عصبي مانند سردرد، سرگيجه، افسردگي، تشنج به‌خصوص در انواع تزريق وريدي و اختلال تنفسي در فرد معتاد به ترامادول بروز مي‌کند.

تصور خاصيت شادي‌آور بودن ترامادول

تصور اينکه اين دارو شادي‌آور است، کاملا عاميانه و غلط است و تمام موارد استفاده از اين دارو سوءمصرف تلقي مي‌شود و فقط و فقط ترامادول به عنوان مسکن قوي و  زيرنظر پزشک بايد مصرف شود زيرا مصرف اين دارو بيشتر از دو هفته مجاز نيست و وابستگي دارويي و اعتياد را به دنبال دارد. بسياري از افراد که به بهانه شادي‌آور بودن ترامادول به سمت آن گرايش پيدا مي‌کنند، افراد بي‌اطلاع و در بيشتر موارد معتاداني هستند که به علت مصرف يکنواخت مواد مخدر و گاهي به اشتباه به دليل کاهش عوارض قطع مواد به ترامادول روي مي‌آورند و گاهي جان خود را به علت مصرف بيش از حد و يا تداخلات دارويي از دست مي‌دهند.

كارشناسان مي‌گويند مسموميت ناشي از مصرف ترامادول همچنان جزء شايع‌ترين مسموميت‌ها محسوب مي‌شود.

معتادان به مواد مخدر در مواردی که امکان تهیه یااستفاده از مواد مخدر را ندارند از این دارو جهت جایگزین کردن مواد مخدراستفاده می کنند. عده ای نیز به غلط آنرا برای ترک اعتیاد مورد استفاده قرار می دهند!

ترامادول يك داروي ضد درد صناعي است كه جهت تسكين دردهاي متوسط تا شديد در بزرگسالان بصورت خوراكي و تزريقي بكار مي‌رود. با توجه به افزايش مصرف نادرست اين دارو داشتن آگاهي هاي بيشتر در اين زمينه لازم به نظر مي‌رسد.

موارد مصرف دارويي:

اين دارو در درمان دردهاي بعد از عمل جراحي و دردهاي ناشي از سرطان بكار مي‌رود و علاوه بر اين در استئوآرتريت، نارسايي كبد و كليه نيز كاربرد دارد.

عوارض جانبي و ناخواسته:

علاوه بر عوارض جانبي مثل: اضطراب، سردرد، سرگيجه، اختلال خواب، افسردگي، خشكي دهان، بي‌اشتهايي، تهوع و استفراغ، افزايش انقباضات ماهيچه‌اي، خارش پوستي، يبوست، دل درد، اختلالات بينايي احتباس ادراري، كاهش هموگلوبين خون مهمترين و خطرناك‌ترين عوارض آن خطر تشنج و افت عملكرد تنفسي مي‌باشد كه خطر تشنج حتي در دوزهاي درماني در برخي بيماران گزارش شده است كه مي‌تواند منجر به مرگ گردد.

وابستگي و سوء استفاده دارويي:

ترامادول مانند ديگر مخدرها مي‌تواند باعث وابستگي فيزيكي و رواني مانند ديگر مخدرها شود كه مهمترين علت توصيه به مصرف محدود آن مي‌باشد، علاوه بر اين در مصرف طولاني مدت به اثرات ضد دردي آن تحمل ايجاد مي‌شود.

هشدار 1:

اين دارو نبايد با نوشابه‌هاي الكلي مصرف شود چون باعث تضعيف سيستم تنفسي مي‌گردد.

هشدار 2:

ايمني و اثربخشي دارو در كودكان زير 16 سال اثبات نشده است و مصرف آن در اين گروه سني توصيه نمي‌شود.

هشدار 3:

تشنج و افت عملكرد تنفسي 2 عارضه اصلي و مهم‌ ترامادول است كه باعث وارد آمدن صدمات جبران‌ناپذيري به فرد مي‌گردد.

ترامادول چیست

امسال 28 تن داروی اعتیاد‌آور ترامادول در كشور مصرف شد.خبرگزاری فارس: مدیر كل نظارت بر دارو و مواد مخدر وزارت بهداشت گفت: مصرف داروی مسكن ترامادول در كشور تا سال گذشته رو به افزایش بود و به 39 تن در سال رسید اما امسال مصرف آن كاهش یافت و تا آخر سال حدود 28 تن ترامادول در كشور مصرف می‌شود.به گزارش خبرنگار اجتماعی فارس، اكبر عبداللهی اصل، پنجشنبه در همایش كنترل سوء مصرف ترامادول در تالار مركز قلب تهران، افزود: نمی توان به صراحت گفت كه مصرف داروی ترامادول خوب است یا بد، زیرا ممكن است فردی از مواد مخدر سنگین به این ماده رو آورد یا اینكه فقط معتاد به ترامادول باشد. وی اضافه كرد: داروهای مخدر دسته‌بندی‌های مختلفی دارند، در یك دسته‌بندی 400 نوع داروی مخدر را در یك دسته قرار می‌دهند، دیازپام و داروهای مشابه آن را در دسته دوم و پیش سازهای مواد مخدر دیگر را در دسته سوم قرار می‌دهند در مورد ترامادول چون یك مسكن است و تركیب شیمیایی دیگری دارد، شك و شبهه وجود دارد به همین علت در دنیا آن را در هیچ یك از این 3 دسته قرار نداده‌اند.

 مدیر كل نظارت بر دارو و مواد مخدر وزارت بهداشت ادامه داد: ترامادول از سال 81 برای اولین بار به عنوان یك مسكن در كشور ما مورد مصرف قرار گرفت، در آن زمان فقط آمپول تزریقی100میلی گرمی آن در بازار بود كه 43 هزار ویال دارویی آن در آن سال مصرف شد، بعد از آن قرص 50 و 100 میلی‌گرمی آن وارد بازار شد و با ورود آمپول 50 میلی گرمی آن آمپول 100 میلی گرمی كم كم از بازار جمع شد.

وی گفت: سرانه مصرف داروی ترامادول در سال 81 حدود 54 میلی گرم بود اما بعد از آن تا سال 85 هر سال افزایش یافت و به عدد سرانه 580 میلی گرم برای هر نفر رسید اما امسال با كنترل‌های بیشتر، این میزان كاهش یافت و به سرانه 400 میلی‌گرم رسید، به بیان دیگر در سال 82 حدود 3 هزار و 580 كیلوگرم از این دارو در كشور مصرف شد. در سال 85 این میزان به 40تن در سال رسید و در سال 86 این میزان به 39 تن كاهش یافت. امسال نیز پیش بینی می‌شود تا آخر سال حدود 28 تن از این دارو در كشور مصرف شود.

عبداللهی‌اصل افزود: در زمان حاضر 15 شركت مجوز تولید داروی ترامادول را دارند،‌80 درصد آنها ماده اولیه این دارو را از داخل تولید می‌كنند اما به علت اینكه 20درصد داروی تولید شده ترامادول در كشور از ماده اولیه خارجی است شاهد تنوع و قیمت‌های متفاوت این دارو در كشور هستیم. شركت‌های توزیع كننده مجاز این دارو نیز سال گذشته به 2 شركت كاهش یافت كه البته امسال یك شركت دیگر نیز به آن اضافه شد.

وی اضافه كرد:‌ گر چه داروی مسكن ترامادول جزء داروهای بدون نسخه(OTC) نیست اما متأسفانه شاهد فروش بدون نسخه آن در كشور هستیم كه البته به علت تحت پوشش بیمه نبودن آن آمار دقیقی در این زمینه در دست نیست.

وی گفت: با تصویب كمیسیون بهداشت و درمان مجلس امسال قیمت ترامادول 2 برابر شد و قرار شد، درآمد ناشی از این افزایش قیمت برای كاهش قیمت داروهای اساسی‌تر هزینه شود.

وی افزود: فهرست ملی دارویی كشور ما نیز بر اساس شرایط اجتماعی مانند جوان بودن جمعیت، در حال توسعه بودن و ویژگی‌های فرهنگی و مذهبی هر سال بازنگری می‌شود و این فهرست بر اساس فهرست دارویی سازمان ملل یا كشورهای دیگر تنظیم نمی‌شود.

عبدالهی اصل اضافه كرد: ترامادول اكنون مشكل دارویی كشور ما نیست، مشكلات مهمتری وجود دارد از جمله اینكه از داروی سودوافدرین به عنوان پیش ساز مواد روانگردان و اكستازی در كشور استفاده می‌شود، به همین علت تولید این دارو در كشور ممنوع و متوقف شده است و در تلاشیم تا جایگزینی را برای آن معرفی كنیم.

وی گفت: در تمام دنیا داروهای مسكن تنوع زیادی دارند اما در كشور ما اكنون فقط 4 نوع داروی مسكن بدون نسخه وجود دارد كه اگر مصرف هر یك از آنها مانند استامینوفن كدئین كاهش یابد، مصرف داروی دیگر افزایش می‌یابد، بنابراین یكی از سیاست‌های وزارت بهداشت افزایش و تنوع بخشیدن به داروهای مسكن در كشور است.

(tramadol ( یک مسکن شبه مخدر است که با اسم های تجاری Ultram, Ultram ER (و بایومادول)از سال 1995 وارد بازار دارویی شده است.در ابتدا تصور می شد که به دلیل اثرات خفیفی که ترامادول در تسکین درد داشته و هم چنین به دلیل خواص مخدری ضعیفی که دارد، می توان از آن به عنوان داروی ترک اعتیاد استفاده کرد اما بعدها گزارشاتی از وابستگی و علایم شدیدتری از ترک مصرف (به دلیل اثر دارو بر گیرنده های مخدر(µ-opioid) در دستگاه عصبی مرکزی)در افرادی که از آن به عنوان داروی ترک اعتیاد یا برای کاهش درد ناشی از ترک اعتیاد استفاده می کردند،ارائه شد.در صورت اعتیاد به ترامادول، ترک اعتیاد باید تحت نظر پزشک و به صورت کاهش تدریجی دوز مصرفی باشد.

موارد مصرف قانونی:

ترامادول برای تسکین دردهای متوسط تا شدید در بزگسالان استفاده می شود.

اطلاعاتی که در مورد ترامادول باید بدانیم

نکته مهم:افرادی که به مواد مخدر یا الکل معتاد هستند نباید از ترامادول استفاده کنند. در این افراد در صورت مصرف ترامادول ممکن است تشنج ایجاد شود.احتمال تشنح در افرادی که سابقه ی تشنج یا سابقه ی جراحت مغزی دارند و یا از داروهایی مثل ضدافسردگی ها،شل کننده های عضلانی و داروهای ضد تهوع و استفراغ استفاده می کنند،بیشتر است.

استفاده بیش از حد (Overdose ) می تواند کشنده باشد.علایم Overdose دارو عبارتند از: خواب آلودگی،تنفس کم عمق،کندی ضربان قلب،ضعف مفرط،پوست سرد و مرطوب ، احساس سبکی سر،غش یا کما.

به دلیل وابستگی که ترامادول ایجاد می کند،نباید مصرف آن را به دیگران توصیه کرد(به ویژه فردی که سابقه اعتیاد دارویی دارد) و تنها باید توسط فردی که دارو برای او تجویز شده استفاده شود.ترامادول می تواند باعث اختلال واکنش های عصبی و قدرت تفکر فرد شود، از این رو هنگام استفاده از این دارو از رانندگی خودداری شود.

مصرف ترامادول را نباید به طور ناگهانی قطع کرد، قطع ناگهانی ترامادول باعث سندرم ناخوشایند قطع مصرف می شود که علایم آن عبارتند از: اضطراب،تعریق،تهوع،اسهال،ترمور(رعشه)،لرز،توهم،اختلال خواب یا مشکلات تنفسی .

نباید ترامادول را همراه با این مواد استفاده کرد:

- الکل یا مواد مخدر

-داروهای مخدر ضد درد

- داروهای آرامش بخش از قبیل والیوم

- داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب

- داروهای ضد اختلالات دو قطبی و اسکیزوفرنی(جنون جوانی)

ترامادول در دوران حاملگی و شیردهی به دلیل اثرات مضر بر روی جنین و نوزاد منع مصرف دارد. ترامادول نباید برای افراد زیر 18 سال تجویز شود.

نحوه مصرف دارو

قرص های ترامادول را نباید خرد کرد (از پودر قرص خرد شده نباید به صورت استنشاقی یا رقیق شده با مایع استفاده کرد چون باعث اثرات تهدید کننده حیات،Overdose یا مرگ می شود)،این دارو تنها به صورت قرص خوراکی استفاده می شود.در صورتی که با تجویز پزشک ترامادول مصرف می کنید،بدون کم و کاست از نسخه ی پزشک پیروی کرده و از مصرف دوزهای بالاتر دارو خودداری کنید.نباید بیش از 300 میلی گرم در روز استفاده شود.ترامادول را با یک لیوان پر آب مصرف کنید.هم چنین می توان دارو را با یا بدون غذا مصرف کرد اما هر بار به روشی مشابه از دارو استفاده کنید(مثلاً اگر بار اول با غذا مصرف می کنید تا آخر دوره درمانی همین روش را ادامه دهید).

اگر از قرص های آهسته رهش استفاده می کنید ممکن است قرص را در مدفوع خود ببینید که امری طبیعی است.دوزهای مصرفی خود را بدون نظر پزشک تغییر ندهید.

در صورت فراموش کردن یک دوز در اولین فرصت دوز فراموش شده را مصرف کنید ، اگر نزدیک دوز بعدی دارو باشد،بدون توجه به دوز فراموش شده،زمان بندی دارویی را رعایت کنید.

اثرات جانبی دارو

- علایم آلرژی از قبیل خارش،مشکلات تنفسی،ورم صورت،لب ها و زبان یا گلو

- تشنج

-راش های قرمز،تاول پوستی

- تنفس کم عمق و ضربان ضعیف

اثرات جانبی کم اهمیت تر:

- خواب آلودگی و گیجی،تهوع،استفراغ،یبوست،کاهش اشتها، لکه های بینایی،فلاشینگ(قرمزی،گرمی ) و بی خوابی.

تداخلات دارویی ترامادول

- مهارکننده های MAO از قبیل : ایزوکربوکساید (Marplan)،ترانیل سیپرومین (Parnate)،فنلزین (Nardil)،سلژلین (Eldepryl, Emsam).

-داروهای ضد افسردگی از قبیل آمی تریپتیلین (Elavil)،سیتالوپرام(Celexa)،کلومی پرامین (Anafranil)،دزی پرامین(Norpramin)،فلوکستین(Prozac, Sarafem).

در صورت مصرف کاربامازپین، وارفارین، دیگوکسین، کتوکنازول، اریترومایسین، ریفامپین و کینیدین قبل از استفاده از ترامادول ،پزشک خود را در جریان بگذارید. 

براساس گزارش مركز بهداشت جنوب این اطلاعات به منظور كاهش عوارض مصرف نابجا و طولانی مدت این دارو در جامعه بخصوص توسط قشر جوان تهیه شده است. در ادامه این گزارش آمده است، براساس آمار بررسی شده از تیرماه 1381 تا پایان مهر 1382 تعداد 162 مورد گزارش عارضه دارویی مربوطه به ترامادول از 49 شهرستان مختلف به مركز ثبت عوارض جانبی ایران(ADR) ارسال شده است. سوزش سینه، تنگی نفس شدید، افت فشار خون و حتی مرگ در اثر تزریق در مجموعه گزارشات دیده می‌شود. (اگرچه ارتباط موارد مرگ گزارش شده با مصرف ترامادول به اثبات نرسیده است) این عوارض در هر دو نوع داروهای خارجی و تولید داخلی به یك میزان گزارش شده است.براساس گزارش فوق ترامادول تركیبی صناعی است كه به عنوان ضد درد (شبیه به داروهای مخدر یا اپیوئیدی) كاربرد دارد. اشكال دارویی آن كه در بازار دارویی ایران موجود است به صورت قرص و كپسول 50 و 10 میلی گرمی و آمپول 100 میلی گرم در هر میلی لیتر می باشد.این دارو در درمان دردهای نسبتاً شدید حاد یا مزمن از قبیل دردهای بعد از عمل جراحی و یا دردهای سرطانی توسط پزشكان تجویز می‌شود. با توجه به اینكه این دارو از گروه ضد درد مخدر می‌باشد اثرات وابستگی و عوارضی شبیه به داروهای مخدر از قبیل سرگیجه، خواب آلودگی، یبوست، تعریق، خارش و در مواردی نادر كاهش فعالیت سیستم تنفس در بدن ایجاد می‌كند و در نتیجه با قطع ناگهانی ترامادول بعد از مصرف طولانی مدت آن، علایم ترك مورفین در بدن مانند بی‌خوابی، تحریك پذیری، تشنج، لرزش، تهوع، استفراغ، درد عضلات و شكم و... (علایم withdrawal) ظاهر می‌گردد.در پایان این گزارش با توجه به مصرف خودسرانه و به منظور كاهش مصرف بی‌رویه این فراورده دارویی نكاتی ذكر شده است كه با هم می خوانیم.از مصرف خودسرانه دارو به دلیل ایجاد وابستگی بعد از مصرف و تمایل به مصرف مجدد دارو، جداً خود داری شود. این دارو باید فقط با تجویز پزشك مصرف شود، از تجویز ترامادول برای دردهای خفیف تا متوسط (مانند سردردهای معمولی، دردهای عضلانی، سرماخوردگی و موارد مشابه آن) خودداری شود و این دارو فقط در دردهای متوسط تا شدید با نظر پزشك قابل مصرف می‌باشد، ایمنی و اثر بخشی مصرف ترامادول در كودكان زیر 16 سال ثابت نشده است و مصرف آن در این گروه سنی توصیه نمی‌گردد و در افراد مسن نیز باید با احتیاط مصرف شود، واكنش‌های آنافیلاكتیك كشنده و سایر واكنش‌های ازدیاد حساسیت مانند خارش، كهیر، برونكواسپاسم و آنژیوادم ممكن است بروز نماید و در بیماران با سابقه حساسیت به كدئین و سایر اپیدئیدها مصرف این دارو توصیه نمی‌شود، با توجه به بروز علایم شبیه به ترك مخدرها، از قطع ناگهانی دارو بعد از مصرف طولانی مدت آن خودداری شود، در صورت بروز خواب آلودگی شدید، سرگیجه و ضعف عضلانی شدید حتماً با پزشك معالج مشورت نمایید.

شب‌های امتحان كه می‌شود شاید یكی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانش‌آموزان و دانشجویان خواندن درس‌های عقب‌مانده و كاهش استرس امتحان به علت نخواندن حجم زیادی از مطالب باقیمانده درس باشد.

افراد بسیاری هستند كه بهترین راه‌حل و شاید تنها راه‌حل را بیدار ماندن در شب‌های امتحان می‌یابند، چون خواندن دروس در سال تحصیلی را رها كرده‌اند و به امید شب امتحان به كارهای دیگر ‌پرداخته‌اند.

متاسفانه یكی از راه‌هایی كه این افراد برای بیدار ماندن در شب‌های امتحان استفاده می‌كنند استفاده از قرص‌های روانگردانی مانند آمفتامین‌ها و به خصوص ریتالین است كه به گفته متخصصان عوارض زیادی برای فرد ایجاد می‌كند كه اولین عارضه آن از دست دادن تمركز در سر جلسه امتحان در فردای آن شب است.

ریتالین چیست؟

متیل فنیدات در سال ۱۹۵۴ در ابتدا به نام «نوآرتیس» به بازار دارویی دنیا معرفی شد و بعد از آن از سال ۱۹۶۰ به ریتالین تغییر نام داد.

كاربرد اصلی این دارو مربوط به درمان كودكان بیش‌فعال است. این كودكان دچار مشكل عدم تمركز حواس هستند و نمی‌توانند بیش از چند ثانیه به یك موضوع فكر كنند و تجویز ریتالین از سوی پزشك باعث می‌شود این كودكان تا ۷۵ درصد قدرت فكر كردن مداوم را به دست آ‌ورند و در حد كودكان عادی باشند و البته این كودكان در سنین نوجوانی و حتی بزرگسالی نیز نباید مصرف این قرص‌ها را ترك كنند.

كاربرد دیگر این دارو برای افراد سالمندی است كه به علت سن بالا قسمت عمده‌ای از شبانه‌روز را در خواب به سر می‌برند و با مصرف این دارو هوشیاری خود را در طول روز به دست می‌آورند.

تا زمانی كه این دارو با تجویز پزشك و به‌عنوان دارو مصرف شود، مشكلی پیش‌نمی‌آید. مشكل از آنجا آغاز می‌شود كه عده‌ای از دانشجویان و دانش‌آموزان برای بیدار ماندن در شب امتحان یا میهمانی شبانه از آن به جای چای و قهوه استفاده می‌كنند تا بیشتر بیدار بمانند و البته باید منتظر عوارضی مانند عوارض تزریق كوكائین باشند.

مصرف مداوم این دارو باعث اعتیاد به آن می‌شود و افراد مصرف‌كننده دیگر نمی‌توانند بدون مصرف آن درس بخوانند و تمركز داشته باشند. از طرف دیگر باید به‌طور مداوم دوز مصرف خود را بالا ببرند.  شایع‌ترین عوارض مصرف خودسرانه ریتالین عبارتند از؛ عصبی شدن و بی‌خوابی، حالت تهوع و استفراغ، احساس سرگیجه و سردرد، افزایش ضربان قلب و فشارخون، بیماری پوستی، دردهای شكمی و مشكلات گوارشی، اعتیاد و وابستگی، بروز حالت‌های روان‌پریشی و حتی در مواردی اقدام به خودكشی.

مصرف زیاد این دارو همچنین باعث سرخوشی، هذیان، كوما، از دست دادن اشتها، لرزش و پرش عضلات، مشكلات كبدی، خشكی دهان، تب، تشنج و سردرد، تكرار حركات و اعمال بی‌هدف، ایجاد توهم، سوءظن و احساس حركت و جنبش حشرات زیر پوست می‌شود.

ریتالین و ریسپریدون بدون تجویز پزشك توصیه نمی‌شود

مصطفی تبریزی، روانشناس و عضو هیات‌علمی دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید: مصرف ریتالین و ریسپریدون و هر نوع دارویی بدون تجویز پزشك توصیه نمی‌شود و دانش‌آموزان و دانشجویان باید توجه داشته باشند كه ضرر استفاده از آنها بیش از منفعت آنها است.

وی افزود: علت استفاده این گروه از داروها این است كه در كوتاه‌مدت این داروها تمركز را بیشتر می‌كنند و توفیق بیشتری در حفظ كردن به فرد می‌دهد اما در طولانی‌‌مدت به آن گرایش پیدا می‌كنند غافل از اینكه عوارض كوتاه‌مدت و بلندمدتی در انتظار آنها است.

ریتالین موجب از دست‌ دادن تمركز هنگام امتحان می‌شود

ایرج خسرونیا، رئیس جامعه متخصصان داخلی می‌گوید: مصرف ریتالین در شب امتحان موجب ازدست‌دادن تمركز و خواب‌آلودگی هنگام امتحان می‌شود و مطمئنا این افراد امتحان خوبی نخواهند داد.

وی می‌افزاید: ریتالین موجب می‌شود فعالیت مغز بیشتر شود و حالت خواب‌آلودگی كمتر شود اما پس از آنكه اثر این دارو از بین رفت حالت گیجی، بی‌حواسی و اختلال تفكر در فرد ایجاد می‌شود و بیشتر افرادی كه در شب امتحان از این ماده استفاده می‌كنند هنگام امتحان تمركز لازم را نخواهند داشت.

خسرونیا همچنین اضافه می‌كند: ریتالین باعث بی‌خوابی طبیعی نمی‌شود. این ماده مانند دارو اثر می‌كند و پس از اینكه اثر آن از بین رفت عوارض آن آغاز می‌شود. اگر از این دارو به مقدار زیادی استفاده شود مانند افرادی كه به شیشه و مواد دیگری معتاد هستند موجب تحریك اعصاب، استرس، عصبانی‌شدن، اضطراب و گاهی اوقات اختلال دستگاه گوارش و مغز و اعصاب می‌شود.

مصرف ریتالین باعث پرخاشگری غیرقابل كنترل می‌شود

غلامعلی شهیدی، متخصص مغز و اعصاب و عضو هیات علمی دانشگاه علوم ایران نیز می‌گوید: اختلال روانی و پرخاشگری غیرقابل كنترل ازجمله عوارض مصرف ریتالین در شب امتحان است. مصرف كوتاه‌مدت ریتالین و آمفتامین‌ها در شب‌های امتحان نه‌تنها كارآیی طبیعی فرد را در روز امتحان به‌هم‌می‌ریزد، بلكه عوارض جدی را به همراه دارد.  وی می‌افزاید: مصرف این مواد در شب‌های امتحان توصیه نمی‌شود، چراكه خواب دانشجو را به هم می‌ریزد و این نخوابیدن استراحت مغز را مختل می‌كند. از طرف دیگر این مواد اعتیاد‌آور است.

این متخصص مغز و اعصاب تصریح می‌كند: مصرف این مواد در كوتاه‌مدت و درازمدت عوارضی را به دنبال دارد. اختلالات روانی، خلقی و رفتاری و تكانه‌ای، اختلال در تكانه‌ها، انجام رفتارهای بی‌پروا و بی‌مهابا مانند رانندگی‌های شبانه برخی جوانان در اتوبان‌ها، بی‌توجهی به اطرافیان، سرخوشی، عدم تمركز، پرش افكار، بی‌خوابی‌ای كه منجر به خستگی و خماری می‌شود، افسردگی پس از اتمام دوره مصرف، افكار پارانوئید و سوءظن نسبت به دوستان، اطرافیان و خانواده و پرخاشگری فیزیكی از مهم‌ترین عوارض مصرف این مواد است.

ریتالین داروی بچه‌های بیش‌فعال است نه برای شب‌های امتحان

حمید صادقیان، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشكی ایران می‌گوید: متاسفانه برخی برای بیدار ماندن در شب‌های امتحان از ریتالین استفاده می‌كنند، اما باید توجه داشت ریتالین داروی بچه‌های بیش‌فعال است نه برای استفاده در شب‌های امتحان.

وی می‌افزاید: ریتالین دارویی است كه برای تنظیم فعالیت‌های مغزی بیشتر برای بچه‌های بیش فعال استفاده می‌شود اما به خاطر برخی خواص آن متاسفانه مصرف سوء هم دارد و می‌تواند مورد سوءاستفاده قرار گیرد. این دارو ابتدا تحت كنترل بود و فقط توسط دانشگاه توزیع می‌شد ولی به علت عدم‌دسترسی آسان مردم، داروهای منتخبی را از جمله ریتالین در داروخانه‌های مشخص در نقاط مختلف شهر مجوز توزیع دادیم و البته با توجه به ضوابط تدوین‌شده این داروها توزیع می‌شود.

صادقیان ادامه می‌دهد: اگر ریتالین به غیر از تجویز توسط پزشكان متخصص، تجویز و مصرف شود مورد تایید دانشگاه نیست. همچنین از طرف دیگر متاسفانه برخی داروخانه‌ها از مجاری غیرقانونی دارو را تهیه كرده و آن را با قیمت بسیار زیاد توزیع می‌كنند كه این خلاف قانون است و باید برخورد قانونی صورت گیرد.  وی اضافه می‌كند: به علت اینكه بحث تقلب و قاچاق و فروش تاییدنشده ریتالین هم مطرح است بنابراین فروش آزاد آن ممنوع شده است.

ریتالین قدرت مغز را به شدت كاهش می‌دهد

محمدرضا شانه‌ساز، مدیركل نظارت بر دارو و مواد مخدر وزارت بهداشت نیز در این‌باره می‌گوید: فروش بدون نسخه ریتالین در داروخانه‌ها اساسا ممنوع است اما متاسفانه برخی داروخانه‌ها كه تعداد آنها هم محدود است، این دارو را بدون نسخه هم می‌فروشند كه خلاف مقررات است و اگر گزارش آن به وزارت بهداشت برسد، حتما از طریق مراجع قانونی با متخلف برخورد می‌شود.

وی می‌افزاید: البته برای جلوگیری از این مساله ماموران وزارت بهداشت به صورت نامحسوس از داروخانه‌ها خرید می‌كنند و اگر با موردی مواجه شوند، برخورد قانونی صورت می‌گیرد اما چون معمولا افراد متقاضی این داروها و داروخانه‌ها هیچ‌كدام شاكی این مساله نمی‌شوند، شكایتی از این نظر تاكنون به وزارت بهداشت نرسیده است.

شانه‌ساز اضافه می‌كند: انتظار ما این است كه والدین دانش‌آموزان و دانشجویان این دارو را بشناسند و در صورت مشاهده مصرف آن توسط فرزندان‌شان شكایت كنند.

وی می‌گوید: ریتالین و داروهای مشابه آن مانند داروهای دوپینگ عمل می‌كنند و در مدت كوتاهی مغز را برای تمركز و فعالیت بیشتر تحریك می‌كنند اما فرد بعد از چند بار مصرف این دارو حالت زندگی نرمال و طبیعی خود را از دست می‌دهد، قدرت فعالیت مغزی وی به شدت كاهش می‌یابد و حتی توانایی‌های ذهنی او از آدم‌های معمولی نیز كمتر می‌شود و البته اعتیاد به این ماده روانگردان نیز ازجمله عوارض مصرف خودسرانه این دارو است.

تبلیغات كاذبی درباره ماده مخدر ریتالین در حال انجام است

طاها طاهری، جانشین دبیركل ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز درباره ریتالین هشدار می‌دهد: تبلیغات كاذبی درباره ماده مخدر صنعتی ریتالین در حال انجام است. متاسفانه مصرف این ماده براساس یك باور غلط در شب امتحان بین دانشجویان شیوع یافته است و افرادی كه آن را مصرف كرده‌اند تاثیر تبلیغ‌شده آن را رد كرده‌اند. وی می‌افزاید: وزارت بهداشت به همراه ستاد مبارزه با مواد مخدر در آخرین گردهمایی درخصوص پیش‌سازها به این نتیجه رسیدند كه باید ساماندهی مناسبی درخصوص داروهای مخدر انجام شود و براساس نیازهای واقعی كشور و نسخه‌های پزشك این داروها توزیع شود. طاهری خاطرنشان می‌كند: ریتالین یك ماده مخدر بر پایه دارو است و دانش‌آموزانی كه شب امتحان از این دارو استفاده می‌‌كنند به آن وابسته شده و در آینده به مواد مخدر صنعتی نیز وابسته می‌شوند و در نهایت سر از جنون در می‌آورند.

ریتالین، در کمین دانش‎آموزان شب‌امتحانی

جامعه > سلامت  -  دانش‌آموزان از ریتالین برای شب‌بیداری‌های امتحانی استفاده می‌کنند اما این دارو عوارضی آزاردهنده دارد.

پروانه حجت: این روزها در بسیاری از مقالات و اخبار خارجی سخن از استفاده بیش از حد داروهای محرکی همچون «ریتالین» در میان دانش‎آموزان و دانشجویان است؛ دارویی که بدون توجه به موارد صحیح استفاده از آن، بدون نسخه یا تجویز پزشک خریداری می‎شود.

گزارش‎ها نشان داده‎اند که سوءمصرف آن عوارض جانبی ناخواسته‎ای نیز به‎جا می‎گذارد. آنچه در این میان ذهن بسیاری از افراد به‎خصوص والدین و مربیان را مشغول می‎سازد این است که آیا در ایران هم مصرف این داروها در میان محصلان متداول است؟ آیا اثرات جانبی آن خطرناک است و سوال‎های بسیار دیگری که شاید شنیدن پاسخ آن از زبان افراد صاحب‎نظر و متخصص خالی از لطف نباشد.

دکتر محمدعلی همتی، روانپزشک و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نظر خود را راجع به ریتالین و نحوه عملکرد آن این‎گونه بیان می‎کند:« اصولا داروهایی همانند آمفتامین، دکستروآمفتامین و ریتالین داروهایی محرک هستند و ترشح دوپامین را زیاد کرده و تاثیر آن را در مغز بالا می‎برند، وقتی دوپامین زیاد می‎شود فرد احساس ازدیاد انرژی و کاهش خواب‎آلودگی و خستگی می‎کند. در عین حال توجه و تمرکز فرد، البته به‎طور مقطعی بالا می‎رود»

عضو هیئت علمی دانشگاه با تاکید بر عدم استفاده خودسرانه از این دارو ادامه می‎دهد:«این دارو وابسته به دوز است یعنی اگر مصرفش زیاد شود ممکن است اثرات جانبی متعددی درپی داشته باشد همانند بی‎قراری،بی‎خوابی و لرزش اندام‎ها ،حتی در موارد شدید ایجاد نوعی جنون کرده و فرد دچار توهمات و گاهی هذیان می‎شود بنابراین موارد مصرف آن حتما باید با توصیه پزشک باشد.»

دکتر همتی در ادامه، موارد مصرف دارو را نام می‎برد: «ریتالین موارد مصرف دارویی در درمان کودکان مبتلا به بیش‎فعالی یاADHD دارد، همچنین در درمان افراد مبتلا به حملات خواب یا نارکولپسی که گاهی همراه با فلج عضلانی است نیز به‎کار می‎رود؛ از دیگر موارد مصرف آن درمان بعضی از انواع افسردگی‎ها است. بنابراین این دارو اگر صحیح و به‎جا و بنا به تشخیص پزشک و روان‎پزشک مصرف شود کارایی خوبی دارد و نباید دیدگاه بدی به آن داشت.»

این پزشک تاکید می‌کند: «مهم این است که سرخود مصرف نشود. یکی از نگرانی‎های موجود درمورد سوء‎مصرف این دارو، خطر ایجاد وابستگی در فرد است، بنابراین دانشجویان باید توجه داشته باشند که برای افزایش توجه و تمرکز از آن استفاده نکنند و در نظر داشته باشند که این دارو در افراد مختلف تاثیرات متفاوت دارد یعنی در بعضی از افراد نه‎تنها ایجاد تمرکز نمی‎کند بلکه باعث ایجاد حواس‎پرتی و اختلال در توجه و تمرکز نیز می‎شود.»

دکتر همتی در پایان خاطرنشان ساخت که در ایران هم موارد مصرف خودسرانه این دارو دیده می‎شود به‎خصوص میان دانشجویان و دانش‎آموزان، ولی آمار دقیقی در این خصوص در دست نیست، وی گفت: «آنچه مسلم است خوشبختانه هنوز در ایران مصرف آن میان محصلان متداول نشده است و خانواده‎ها با نظارت بر دوستی‎ها، رفتار و عملکرد فرزندان می‎توانند تا حد زیادی از بروز چنین وقایعی پیشگیری کنند.»

دکتر کتایون خوشابی، فوق تخصص روان‎پزشکی کودکان و عضو هیئت علمی دانشکاه علوم بهزیستی و توان‎بخشی که تجربیات ارزنده‎ای در درمان کودکان مبتلا به بیش‎فعالی دارد این دارو را تایید شده و مفید در درمان این کودکان دانسته و می‎گوید: « ریتالین اگربه‎صورت طبی و نسخه‎ای برای کودکان بیش‎فعال مصرف شود؛ صورتی علمی و قانونی دارد ولی متاسفانه خیلی از اوقات به صورت خودسرانه برای ایجاد تمرکز و توجه و مقابله با خواب استفاده می‎شود؛ حتی در کشور خودمان نیز گاهی دیده می‎شود که برخی از دانشجویان، به‎خصوص دانشجویان رشته‎های علوم پزشکی که با این دارو آشنا هستند آن را بدون توجه مصرف می‎کنند.»

خوشابی از این موضوع ابراز خوشحالی می‌کند که «البته هنوز مصرف آن در میان دانشجویان ایرانی رواج نیافته است. خصوصیتی که این داروها دارند، ایجاد وابستگی به مرور زمان است. بنابراین تنها توسط پزشکان و روانپزشکان باید تجویز شود و به دانشجویان توصیه می‎شود که به اثرات موقتی این داروها توجهی نکنند زیرا خطرات سوء‎مصرف آن گاه جبران ناپذیر است.»

• منابع :

  سایت علمی و پژوهشی آسمان
  

  http://www.asemankafinet.ir

• • از سایر صفحات سایت ما مربوط به دانش آموزان نیز دیدن نمائید : بر روی هر پایه کلیک کنید
  • تحقیق های رایگان سایت
  • جواب سوالات دوم
  • جواب سوالات سوم
  • جواب سوالات چهارم
  • جواب سوالات پنجم
  • جواب سوالات ششم
  • جواب سوالات هفتم
  • جواب سوالات هشتم
  • جواب سوالات نهم
  • جواب سوالات دبیرستان
  • دهم

برای حمایت از سایت ما بر روی صفحات زیر کلیک نمائید تا ما نیز با رغبت زیاد برای شما تحقیق بگذاریم :

لیست و فهرست کلیه اقدام پژوهی ها

 لیست گزارش تخصصی ها

لیست پروژه های آماری دبیرستان

به کانال ما در تلگرام بپوندید :