بسم رب الشهدا

زندگی نامه و وصیت نامه شهید محمد عباسپور

شهید دانشجو محمد عباسپور            شهید محمود عباسپور

 مشخصات شهید:

نام ونام خانوادگی:محمود عباسپور

نام پدر:قربان

تاریخ تولد:  روز:9     ماه:3        سال:1341

محل تولد:استان خراسان شمالی               شهرستان:اسفراین               روستای:حسن آباد

مذهب:شیعه                                           نام مستعاردرجبهه:................

وضعیت تاهل:مجرد

مدرک تحصیلی:لیسانس                           رشته تحصیلی:مکانیک فنی

تاریخ شهادت:روز:24   ماه:8         سال:1365

نام عملیات،محل شهادت:ارومیه(مهاباد)،کومله

ارگان اعزام کننده: بسیج-درتیپ ویژه شهدا

مسئلیت شهیدوجمع حضور درجبهه:دستیارگردان،حدود7ماه

سن ورود شهید به جبهه:19 سالگی

تعداد دفعات اعزام به جبهه:3بار

نشانی محل مزار:استان خراسان شمالی-شهرستان اسفراین-گلزار شهدا

بخشی از زندگی نامه شهید :

نوگلی زیبا که در نهم خرداد 1341 در روستای حسن آباد اردغان اسفراین با ورودش به منزل قربان عباسپور ، فضای خانه آنها را مطعر و پر از شادی و شعف نمود به سبب عشق و ارادت خاص والدین به خاتم پیامبران و ائمه اطهار محمود نام گرفت .

محمود عباسپور دوران پنج ساله ابتدایی را در روستای زادگاهش با موفقیت و رتبه ممتاز به پایان رساند بعلت نبودن مدرسه راهنمایی جهت ادامه تحصیل به شهر اسفراین هجرت نمود . در دوره راهنمایی فردی پرتلاش و سخت کوش بود علاقه خاصی به شرکت د رمجالس مذهبی داشت در ماههای محرم و صفر با حضور مستمر در مسجد در مراسم سینه زنی و نوحه خوانی شرکت می کرد روزهای تعطیل به روستا می رفت  و در کارهای کشاورزی به والدین کمک می کرد .  از اواخر سنین دوره راهنمایی علاقه زیادی به ورزش کاراته پیدا کرد و در کاراته نوجوانی برجسته و ممتاز بود .

پدرش درباره نوجوانی محمود می گوید:محمود فردی مقید ومعتقد به اصول اسلامی بود.مردم روستا برای اواحترام خاصی قائل بودند زیرا درنوجوانی الگوونمونه بود،دربرابر مشکلات صبور بود وصبررا یکی از صفات مومنان وصالحان می دانست؛درمراسم مذهبی واعیاد اسلامی مداحی میکرد.

وی بعداز اتمام دوره سه ساله راهنمایی جهت ادامه تحصیل واردهنرستان دکتر علی شریعتی شدودر رشته اتومکانیک مشغول به تحصیل گردید.دردوران تحصیل درهنرستان با افکار امام خمینی(ره) آشنا شد،طولی نکشید که خود یکی از مبلغان اندیشه های امام خمینی گردید . در این زمان در کنار تحصیل فعالیتهایی از جمله فعالیت در انجمن اسلامی هنرستان ، مبارزه با مفاسد شرکت داشت .

در سال 1357 که اعتراضات مردم به اوج خود رسیده بود او هم دوشادوش مردم در تظاهرات و راهپیمایی ها علیه رژیم شاهنشاهی شرکت می کردند همراه دوستانش به پخش اطلاعیه ها و نوشتن شعار روی دیوار های منازل میپرداخت .

ا زایتدای تاسیس بسیج به فرمان امام رحمت الله به عضویت پایگاه مقاومت در آمد و در ابعاد مختلف تبلیغی ، تدارکات و کارهای دفتری مشغول فعالیت بود . شبها در پایگاه  مشغول نگهبانی و گشت بود به قرائت قران و مجالس قرانی علاقه مند بود حتی الامکان نماز شب را به جا می آورد .

فردی مسئولیت پذیر ، شجاع و نترس بود و در شرایط سخت مناطق عملیاتی بسیار مقاوم و صبور بود . او معاون دوم گردان بود به سبب اخلاق و رفتار خوبی که داشت در بین رزمندگان محبوبیت خاصی داشت . همیشه با سخنرانی های جذاب در گردان رسول الله و برگزاری کلاسهای عقیدتی به ارشاد رزمندگان میپرداخت .

محمود عباسپور سه بار به مناطق عملیاتی اعزام گردید بار اول و دوم به عنوان آر پی جی زن و پیک و در مرحله سوم به عنوان نیروی خط شکن در جبهه مشغول مبارزه با دشمان شد .

سرانجام در غروب روز 24 آبان ماه 1365 در جاده ارومیه به مهاباد به کمین دشمن ضد انقلاب برخورد و به ارزوی دیرینه اش یعنی شهادت نایل شد .

بسم رب الشهدا

زندگی نامه شهید دانشجو الله وردی قربانی

بسم رب الشهدا

شهید الله وردی قربانی                   شهید الله وردی قربانی

 مشخصات شهید:

نام ونام خانوادگی: الله وردی قربانی

نام پدر:محمدابراهیم

تاریخ تولد: روز25     ماه:4           سال:1343

محل تولد: استان خراسان شمالی      شهرستان :اسفراین               روستا:آقچ

مذهب:شیعه                                            نام مستعاردرجبهه:.............

وضعیت تاهل:مجرد

مدرک تحصیلی:فوق دیپلم

رشته تحصیلی:................

تاریخ شهادت:   روز:3         ماه:9                     سال:1363

یگان خدمتی ومسئولیت شهیددر جبهه: لشکر اما زمان(ع)؛تبلیغات

ارگان اعزام کننده:بسیج پاسداران انقلاب اسلامی تهران

سن ورود به جبهه:20 سالگی

تعداد دفعات اعزام و جمع حضوردر جبهه:یکبار

نشانی محل مزار:استان:خراسان شمالی               شهرستان: اسفراین        روستای:آقچ

نام محل:دهستان آبام،روستای آقچ

بخشی اززندگینامه شهید:

شهید الله وردی قربانی دربیست وپنجم تیرماه سال 1343 درروستای آقچ ازتوابع اسفراین پابه عرصه وجود نهاد،دوران کودکی خودرا در محیطی مذهبی،باصفاوکوهستانی روستای آقچ گذراند دوران دبیرستان را دراسفراین مشغول به تحصیل گردید وضمن تحصیل خوددر حزب جوهوری اسلامی نیزفعالیت میکرد.شهید قربانی طبع شعر خوبی داشت؛ازجمله شعرزیبایی پیرامون وحدت سروده است،وی به شهید بهشتی علاقه خاصی داشت وهمیشه نوارهای سخنرانی ایشان راگوش میکرد،دردوران فراغت وتعطیلات تابستان به کار مشغول می شدتادرتامین هزینه های زندگی سهیم باشد.

ایشان در کارهیش اخلاص وصداقت زیادی داشت،خوش قول ووقت شناس بود،به امام خمینی(ره) علاقه خاصی داشت،قبل از چیروزی انقلاب با اینکه نوجوانی بیش نبود درپخش اعلامیه های امام خمینی (ره) بابرادران انقلابی همکاری میکرد ودرراهپیمایی ها حضوری فعال داشت وبعدازپیروزی انقلاب بابسیج وسپاه همکاری زیادی داشت.

وی عاشق شغل معلمی بود ودر پی این هدف بعداز اخذ مدرک دیپلم در آزمون مرکز تربیت معلم  پذیرفته شد که در سال اول درمرکز تربیت معلم شهیدصدوقی شهریار کرج وسال دوم به مرکز تربیت معلم  شهیدبهشتی تهران منتقل شد ودرتاریخ  28/10/1362 دردفتر خانه 39 اسفراین تعهد محضری می دهد که به عنوان معلم در وزارت آموزش وپرورش خدمت نماید.

او ضمن تحصیل در مرکز تربیت معلم در امور کمک رسانی و کارهای فرهنگی بسیار کوشا بود .

الله وردی عاشق کسوت معلمی بود تا بتواند خدمات ارزنده ای به فرزندان سرزمینش ارائه کند ، اما دفاع از انقلاب و میهن اسلامی مهمتر بود لذا حضور در خط مقدم جبهه را تکلیف خود می دانست .

الله وردی قربانی در تاریخ دهم آبان 1363 از طریق ستاد پشتیبانی جنگ و جهاد آموزش و پرورش تهران به جبهه رفت و بعد از مبارزات جانانه با دشمنان بعثی در سوم آذر ماه همان سال در منطقه عملیاتی جنوب در خوزستان به درجه رفیع شهادت نائل آمد . بعد از انتقال پیکر پاکش به شهرستان اسفراین با حضور چشمگیر مردم اسفراین بخصوص روستاهای آقچ ، نوده بام و توابع به طرز با شکوهی تشییع و در روستای زادگاهش به خاک سپرده شد .

زندگی نامه شهید دانشجو شعبان غلامی

بسم رب الشهدا

دانشجوی شهید شعبان غلامی         شهید شعبان غلامی                                         

مشخصات شهید :

نام و نام خانوادگی : شعبان غلامی

نام پدر : محمد ابراهیم

تاریخ تولد :  روز  1   ماه   9   سال 1347

محل تولد : استان خراسان شمالی       شهرستان اسفراین        روستای :بام

مذهب : شیعه           نام مستعار : _______          وضعیت تاهل : مجرد

مدرک تحصیلی : فوق دیپلم

رشته تحصیلی : آموزش ابتدایی

تاریخ شهادت : روز   3   ماه 11  سال 1366

یگان خدمتی و مسولیت شهید در جبهه : بی سیم چی گردان

ارگان اعزام کننده : بسیج سپاه پاسداران

سن ورود شهید به جبهه : 19 سالگی

تعداد دفعات اعزام و جمع حضور در جبهه : 2 دفعه جمعه به مدت 14 ماه

نشانی محل مزار : استان خراسان شمالی ، شهرستان اسفراین

 نام محل : بهشت نبی روستای بام

بخشی از زندگی نامه شهید :

هفتمین شمع وجود محمد ابراهیم در یکم آذر سال 1346 در روستای بام از توابع شهرستان اسفراین با ورودش به عرصه وجود  فضای خانواده وی را روشنتر کرد.اوبا اولينگريه اش دل پدر ومادر راشاد نمود .باتوجه به اينكه اودر ماه شعبان متولد شده بود .نام شعبان رابراي اين نورسيده انتخاب كردند .شعبان غلامي دوران كودكي خود رادر آغوش گرم پرمهر خانواده گذراند .

از همان دوران کودکی با مسائل اسلامی و مذهبی آشنا شد و دارای قدرت هوشی بالایی بود به طوری که تا سن 6 سالگی نماز ، اسامی امامان ، اصول و فروع دین را آموخت .

در دوره نوجوانی علاوه بر تحصیل در کارهای کشاورزی و دامداری به پدرش کمک می کرد و در امور تحصیلی فرد موفقی بود و احترام زیادی برای والدین و معلمان خود قائل بود .

بعد از پیروزی انقلاب بخصوص از دوران دبیرستان با عضویت در بسیج فعالیت های سیاسی ، اجتماعی و مذهبی وی بیشتر شد و در اکثر مراسم مذهبی و راهپیمایی ها شرکت داشت .

شعبان بعد از اخذ دیپلم حدود 1 سال بیکار بود تا در سن 19 سالگی به خدمت سربازی اعزام گردید از سال 65 تا 66 کمتر از یکسال خدمت سربازی را انجام داد چون علاقه داشت که به دانشگاه برود در حین سربازی مشغول مطالعه  کتابهای درسی بود .

هنوز یکسال از خدمت نظام وظیفه سپری نکرده بود که در آزمون مرکز تربیت معلم علامه طباطبایی شهرستان اسفراین در رشته آموزش ابتدایی قبول شد . بعد از موفقیت در آزمون ورودی از خدمت سربازی معاف شد و با سپردن تعهد خدمت محضری در تاریخ 12/7/66 در سبزوار شروع به تحصیل کرد .

خواهرش فاطمه غلامی در مورد علائق برادرش می گوید :

« برادرم به مسائل مذهبی علاقه زیادی داشت در انجام فرایض الهی خیلی حساس بود تاکید می کرد که نماز را اول وقت بخوانید ، به آموختن علم و دانش علاقه فراوان داشت.

برادرم به مسائل مذهبی علاقه زیادی داشت در انجام فرایض الهی خیلی حساس بود تاکید می کرد که نماز را اول وقت بخوانید ، به آموختن علم دانش علاقه فراوان داشت در طی دوران تحصیل دانش آموز موفق و ممتازی بود . علاقه داشت که در آینده معلم شود. از اواخر دوران دبیرستان تمایل زیادی به رفتن به  جبهه داشت . او عاشق امام خمینی بود . بر اساس رهنمود های امام (ره) و به خاطر دفاع از میهن اسلامی و پیروی اسلام به جبهه رفت .

همیشه به ما می گفت :« به هر نوعی که می توانید به جبهه و جنگ کمک کنید ، حجابتان را رعایت کنید .» او روحیه ای خدایی داشت و در تمام کارها برای ما معلم بود .

شعبان غلامی در هنگام تحصیل در مرکز تربیت معلم سبزوار دوبار بصورت بسیجی و داوطلبانه بعنوان بی سیم چی گردان به مناطق عملیاتی اعزام گردید ، سرانجام بعد از خدمات صادقانه در مناطق عملیاتی و بعد از مبارزات مستمر و بی امان با دشمنان خدا و خلق در سوم بهمن  سال 1366 در منطقه عملیاتی ماووت عراق بر اثر اصابت تیر مستقیم دشمن به درجه رفیع شهادت نائل آمد . پیکر پاکش به اسفراین انتقال داده شد و بعد از تشییع توسط مردم اسفراین بخصوص مردم مذهبی و متدین روستای بام و توابع در زادگاهش مجاور دیگر شهیدان به خاک سپرده شد . بعد از شهادت از طرف وزارت آموزش و پرورش لیسانس افتخاری در پرونده وی ضبط گردید . 

شعر جشن تکلیف دختران

زندگی نامه عبید زاکانی

عبید زاکانی از شعرا و نویسندگان فارسیزبان قرن هشتم هجری قمری است. عبیدالله ملقب به نظامالدین از صاحبان صدور خاندان زاکان قزوین است و اشعار خوب و رسائل بی نظیری دارد.

عباس اقبال در مقدمه دیوان عبید مینویسد:

از شرح حال و وقایع زندگانی عبید زاکانی بدبختانه اطلاع مفصل و مشبعی در دست نیست. اطلاعات ما در این باب منحصر است به معلوماتی که حمدالله مستوفی معاصر عبید و پس از او دولتشاه سمرقندی در تذکره خود، تألیف شده در قرن ۸۹۲ ه.ق.، در ضمن شرحی مخلوط به افسانه در باب او به دست داده و مؤلف ریاض العلماء در باب بعضی از تألیفات او ذکر کردهاست. معلومات دیگری نیز از اشعار و مؤلفات عبید به دست میآید. از مختصری که مؤلف تاریخ گزیده راجع به عبید نوشتهاست مطالب زیر استنباط میشود:

۱-اینکه او از جمله صدور وزرا بوده، ولی در هیچ منبعی به آن اشاره نشدهاست.

۲-نام شخص شاعر نظام الدین بودهاست، در صورتی که در ابتدای غالب نسخ کلیات و در مقدمههایی که بر آن نوشتهاند وی را نجم الدین عبید زاکانی یاد کردهاند.

۳-نام شخصی شاعر عبیدالله و عبید تخلص شعری او است. خود او نیز در تخلص یکی از غزلهای خود میگوید:

گر کنی با دیگران جور و جفا با عبیدالله زاکانی مکن

۴-عبید در هنگام تألیف تاریخ گزیده که قریب چهل سال پیش از مرگ اوست به اشعار خوب و رسائل بی نظیر خود شهرت داشتهاست. در تذکره دولتشاه سمرقندی چند حکایت راجع به عبید و مشاعرات او با جهان خاتون شاعره و سلمان ساوجی و ذکر تألیفی از او به نام شاه شیخ ابواسحاق در علم معانی و بیان و غیره هست.

عبید در تألیفات خود از چندین تن از پادشاهان و معاصرین خود مانند خواجه علاءالدین محمد، شاه شیخ ابوالحسن اینجو، رکن الدین عبدالملک وزیر سلطان اویس و شاه شجاع مظفری را یاد کردهاست. وی از نوابغ بزرگان است. میتوان او را تا یک اندازه شبیه به نویسنده بزرگ فرانسوی ولتر دانست.

وفات عبید زاکانی را تقی الدین کاشی در تذکره خود سال ۷۷۲ دانسته و صادق اصفهانی در کتاب شاهد صادق آن را ذیل

وقایع سال ۷۷۱ آوردهاست. امر مسلم این که عبید تا اواخر سال ۷۶۸ ه.ق. هنوز حیات داشتهاست.... و به نحو قطع و یقین وفات او بین سنوات ۷۶۸ و ۷۶۹ و یا ۷۷۲ رخ داده است.

از تألیفاتی که از او باقی است معلوم است که بیشتر منظور او انتقاد اوضاع زمان به زبان هزل و طیبت بودهاست. مجموع اشعار جدی که از او باقی است و در کلیات به طبع رسیدهاست از ۳۰۰۰ بیت تجاوز نمیکنند.

طنز عبید

صرفنظر از اینکه عبید شاعری متوسط در حد و اندازه خویش بودهاست، همگان نام او را با طنز و هزل عجین و اغلب عامه او را به لطایفش می شناسند. دیوان لطایف او شامل:

- اخلاق الاشراف - ریش نامه - صد پند

- ترجیع بند ج...

- تضمینات و قطعات

- رباعیات

- رساله دلگشا

- تعریفات ملا دو پیاز

- موش و گربه

- سنگتراش

می باشند. در این میان موش و گربه شهرت بسیار داشته و ریش نامه و صد پند از همه لطیف ترند. متأسفانه مانند بسیاری از طنزپردازان متقدم مانند سعدی شیرازی، طنز و هزل به یکسان در لطایف او راه یافته است. (منبع کلیات عبید زاکانی، عباس اقبال آشتیانی، تاریخ چاپ و ناشر ندارد و در سال ۱۳۵۳ از بازار مروی خریداری شدهاست)

منابع

1. کلیات عبید زاکانی، عباس اقبال آشتیانی

داستان عربی با ترجمه فارسی

داستان 1 :

الشیطان و الآطناب

کان قد وقف رجلٌ جنب اللا سبیل
رأی الشیطانَ الذی یمرّّ مع اطنابٍ مختلفةٍ
تجسّس و سأل منه : ما هذه الأطناب ؟
أجاب الإبلیسُ : لأسرِ مولود آدم.
الأطنابُ الرقیقة للنفوس الضعیفة . 
ألأطنابُ المحکمة ُ و الغلیظة لاولئک الذین یوسوسون متأخرین.
ثمّ أخرج الأطنابَ المقطّعة َ من کیسٍ و قال:
قد قطّعوا هذه الأطنابَ النفوسُ المومنة التی راضیة برضا الله و یعتمدون علی أنفسهم 
ولم یقبلوا الإسارةَ.
قال الرجلُ : ایّهم طنابی ؟
قال الإبلیسُ : إن ساعدنی فی اتصال حبا لِ المقطّعة أجعلُ ذنبک فی حساب الآخرین.قبل الرجلُ
قال الإبلیسُ ضاحکاً:
واعجبا ، تمکن إسارةُ نفوسٍ مثلک مع هذه الأطنابِ المقطّعة.



شیطان و طناب
مردی کنار بیراهه ای ایستاده بود.

ابلیس را دید که با انواع طنابها به دوش درگذر است.

کنجکاو شد و پرسید: ای ابلیس ، این طنابها برای چیست؟

جواب داد: برای اسارت آدمیزاد.

طنابهای نازک برای افراد ضعیف النفس و سست ایمان ،

طناب های کلفت هم برای آنانی که دیر وسوسه می شوند.

سپس از کیسه ای طناب های پاره شده را بیرون ریخت و گفت:

اینها را هم انسان های باایمان که راضی به رضای خدایند و اعتماد به نفس داشتند، پاره کرده اند و اسارت را 

نپذیرفتند.( کلمه نفوس را می توان در حکم مفرد مونث یا جمع مذکر در نظر گرفت)

مرد گفت طناب من کدام است ؟

ابلیس گفت : اگر کمکم کنی که این ریسمان های پاره را گره زنم، خطای تو

را به حساب دیگران می گذارم 

مرد قبول کرد.

ابلیس خنده کنان گفت : 

عجب ، با این ریسمان های پاره هم می شود انسان هایی چون تو را به بندگی گرفت!

داستان 2

داستان عربی مریض شدن شیر همراه با ترجمه فارسی

ظل أسدٌ قویٌ یحکم الغابةَ سنواتٍ طویلةً و کانت جمیعُ الحیوانات تخافه و تطیع أوامرَه؛ کان الأسد یحصل على طعامه بالقوة یطارد الفریسة و یهجم علیها و یفترسها بأنیابه الحادة و لایترکها حتى یشبع ثم تأتی الحیوانات و تأکل من بقایا طعامه.

شیری قوی سال‌های طولانی بر جنگلی حکومت می‌کرد و همه حیوانات از او می‌ترسیدند و اوامرش را اطاعت می‌کردند، شیر، غذایش را با قدرت تمام  به دست می‌آورد و شکار را دنبال می‌کرد  و به آن حمله‌ور می‌شد  و با چنگال‌های تیزش آن را شکار می‌کرد و  رهایش نمی‌کرد تا اینکه سیر می‌شد.  سپس حیوانات دیگر می‌آمدند و باقیمانده غذایش را می‌خوردند.

کبر الأسد و صار عجوزاً ضعیفاً و ذات یوم شـــَعـــَر بالمرض و أحسّ بالضعف الشدید و أصبح غیر قادر على أن یصطاد. شعر الأسدُ بالجوع و راح یفکــّر فی طریقةٍ یحصل فیها على طعامه.

شیر مسن شد و پیر و ضعیف گردید و روزی احساس بیماری کرد و ضعف شدیدی را حس نمود و به گونه‌ای شد که قادر به شکار کردن نبود. احساس گرسنگی کرد و به راهی فکر می‌کرد که از آن طریق غذایش را بدست بیاورد.

قال الأسدُ لنفسه ما زالت الحیواناتٌُ تحترمنی و تخافنی و تسمع کلامی لا ینبغی أبداً أن أظهر لها أننی أصبحتُ کبیرَ السن ضعیفاً و إلا فإنها لن تخشانی و لن تطیع أوامری لکن سأعلن عن مرضی و أبقى داخل بیتی و لابدّ أن تحضر الحیوانات لزیارتی و بذلک سیأتینی طعامی من غیر أن أتعب نفسی فی الحصول علیه.

شیر با خود گفت: هنوز حیوانات به من احترام می‌گذارنند و از من می‌ترسند و سخن مرا گوش می‌دهند اصلاً سزاوار نیست که به آن‌ها ابراز کنم که پیر و ضعیف شده‌ام و گرنه آن‌ها از من نخواهند ترسید و اوامرم را اطاعت نخواهند کرد ولی مریضیم را اعلام خواهم کرد و داخل خانه‌ام می‌مانم و ناچار حیوانات به عیادت من می‌آیند و بدین ترتیب غذایم را بدون اینکه خودم را در راه حصول آن خسته کنم بدست خواهم آورد.

قصد الأسدُ أن یعلن خبرَ مرضه للجمیع کانت الحیواناتُ تخاف غضبَ الأسد وبطشه إن هی لم تقم بالواجب لذلک سارعت الحیوانات إلى زیارته فی بیته والسؤال عنه والدعاء له بالشفاء لکن کلما دخل حیوانٌ بیتَ الأسد هجم علیه وفتک به وأکله . کان الأسد سعیداً لأنه لا یتعب فی الحصول على طعامه. فهو لم یعد قادراً على أن یطارد أیّ حیوان مهما کان بطیئاً لکن الطعام اللذیذ کان یأتی إلیه فی بیته و هو جالس لا یتحرک فیأکل منه حتى یشبع.

شیر تصمیم گرفت که خبر بیماریش را به همه اعلام کند؛ حیوانات از خشم و عصبانیت شیر می‌ترسیدند اگر به تکلیف خود عمل نمی‌کردند به خاطر همین حیوانات برای دیدنش و احوالپرسی و دعا برای شفایش به خانه‌اش شتافتند ولی هر حیوانی که داخل می‌شد شیر به او حمله می‌کرد و او را می‌درید و می‌خورد. شیر خوشبخت بود زیرا برای بدست اوردن غذایش خسته نمی‌شد. او قادر به دنبال کردن هیچ حیوانی نبود هر چند که آن حیوان کند راه می‌رفت ولی غذای لذیذ خودش به خانه‌اش می‌آمد در حالی که او نشسته بود و حرکت نمی‌کرد پس از آن می‌خورد تا سیر می‌شد.

و فی یوم من الأیام کان الدور على الثعلب لیزور الأسد ویسأله عن صحته ویطمئن على حاله. توجه الثعلبُ إلى بیت الأسد وهمّ بالدخول لکنه نظر إلى الأرض عند مدخل البیت وتوقف سأل الثعلب الأسد عن حاله وهو واقف فی مکانه خارج البیت أجاب الأسد ما زلت مریضاً یا صدیقی الثعلب  لکن لماذا تقف بعیداً أدخل یا صدیقی لأستمتع بحدیثک الحلو وکلامک الجمیل فأجابه الثعلب لا یا صدیقی الأسد کان بودی أن أدخل بیتک لأنظر إلیک من قرب لکنی أرى آثار أقدام کثیرة تدخل بیتک ولم أرى أثر لقدم واحدة خرجت منه.

در روزی از روز‌ها نوبت به روباه رسید که شیر را ملاقات کند و از سلامتش بپرسد و از حالش مطمئن شود روباه به خانه شیر روی آورد و تصمیم گرفت داخل شود ولی او به زمین نزد ورودی خانه نگاه کرد و ایستاد. روباه از شیر حالش را پرسید در حالیکه در جایش در خارج از خانه ایستاده بود. شیر پاسخ داد هنوز مریضم‌ ای دوست روباهم! ولی چرا دور می‌ایستی. داخل شو دوست من تا از سخن شیرینت استفاده کنم روباه جواب داد: نه‌ ای دوست شیر من، شایسته دوستیمان است که داخل خانه‌ات شوم و تو را از نزدیک ببینم ولی من جای پاهای زیادی را می‌بینم که به خانه‌ات وارد شده‌اند ولی حتی یک جای پا نمی‌بینم که از خانه‌ات خارج شده باشد.

چگونه صداها را می شنویم ؟

شنوایی که فرآیند بسیار پیچیده ای است، به هماهنگی بخش های مختلفی از گوش و دستگاه عصبی نیاز دارد. گوش ما از ۵ بخش اصلی تشکیل شده که عبارتند از: گوش بیرونی، گوش میانی، گوش درونی، مسیرهای عصبی و بخشی از مغز که به شنوایی اختصاص دارد. در «بدن انسان» این هفته، با ساختمان گوش و فرآیند شنیدن آشنا می شوید....

گوش بیرونی

شامل لاله گوش و مجرای خارجی گوش است که امواج صوتی را جمع آوری می کنند و آنها را به سوی پرده صماخ می آورند.

گوش میانی

گوش میانی بین پرده صماخ و گوش داخلی قرار می گیرد. این بخش از گوش شامل ۳ استخوان کوچک (چکشی، سندانی و رکابی) است که به خاطر شکل خاص شان این چنین نام گذاری شده اند. صداها که به صورت امواج صوتی از هوا می گذرند، باعث ارتعاش پرده صماخ می شوند. این ارتعاشات از طریق استخوان های کوچک از گوش میانی می گذرد.

حرکت استخوان رکابی امواج را به گوش داخلی که با مایع پر شده است، می رساند. حفره گوش میانی از یک مجرای باریک که به آن لوله اُستاش می گویند به عقب بینی راه دارد. این لوله باعث ایجاد فشار مساوی میان گوش میانی و محیط بیرون می شود. یک نمونه خوب برای درک چگونگی عمل این ساز و کار، احساس صدایی مانند «پاپ» هنگام تغییرات ارتفاع است؛ مثلا هنگامی که هواپیما در حال فرود است یا فرد در ارتفاعات بالا در حال مسافرت است. این صدای «پاپ» در نتیجه روند معتدل شدن فشار میان گوش میانی و محیط خارج بروز می کند.

گوش داخلی

گوش داخلی شامل اندام شنوایی (کوکلئا یا حلزون شنوایی) و اندام حسی (لابیرنت یا دستگاه دهلیزی) است که به اثرات جاذبه و حرکت حساس است. بخش حس تعادل در گوش داخلی شامل مجاری نیم دایره و دهلیز (وستیبول) می شود. گوش داخلی درون سخت ترین استخوان بدن قرار دارد. درون این استخوان سخت عاجی، حفره هایی پر از مایع وجود دارد. درون حلزون سه فضای پر از مایع وجود دارد: مجرای تمپانیک (صماخی)، مجرای دهلیزی و مجرای میانی.عصب هشتم مغزی از مغز به گوش داخلی متصل می شود. هنگامی که صدا به پرده صماخ در گوش خارجی برخورد می کند، ارتعاشات نهایتا به رکاب استخوان رکابی در گوش میانی می رسد و این استخوان به درون مجرای پر از مایع حلزون فشار می آورد. مایع به حرکت در آمده در مقابل سلول های گیرنده در «اندام کورتی» جریان پیدا می کند و باعث تحریک شدن آنها می شود. این تحریک الکتریکی عقده عصبی مارپیچی را تحریک می کند و اطلاعات از طریق بخش شنوایی عصب هشتم به مغز می رسد.

چگونه می شنویم؟هنگامی که سروصدایی می شنویم، ارتعاشات یا همان امواج صوتی از درون هوا می گذرند. پرده صماخ گوش یک غشای کشیده شده مانند پوست یک طبل است. هنگامی که امواج صوتی به این پرده برخورد می کنند، آن را به ارتعاش درمی آورند و ما این ارتعاشات را به صورت صدا درک می کنیم. هنگامی که ارتعاشات به پرده صماخ برخورد می کنند، زنجیره ای از واکنش ها رخ می دهد. پرده صماخ که کوچک تر و نازک تر از ناخن انگشت شماست، ارتعاشات را به ۳ استخوان کوچک درون گوش میانی منتقل می کند که کوچک ترین استخوان های بدن شما هستند.

اولین استخوان، استخوان چکشی، بعدش استخوان سندانی و درنهایت، استخوان رکابی است. ارتعاشات از طریق این ۳ استخوان به یک لوله مارپیچی در گوش داخلی می رسد که حلزون گوش نام دارد. درون حلزون گوش هزاران پایانه عصبی مویی شکل وجود دارد که به آنها مژک یا سیلیا می گویند. هنگامی که این حلزون مرتعش می شود، این مژک ها به حرکت در می آیند. سپس این مژک ها این حرکت را به صورت پیام عصبی درمی آورند که از طریق عصب شنوایی به مغز فرستاده می شود. مغز شما این پیام های عصبی را تفسیر می کند و به شما می گوید که چه چیزی را دارید می شنوید. عصب شناسان تا به حال به طور کامل درک نکرده اند که چگونه ما داده های خام مربوط به صدا را هنگامی که وارد بخش مربوط به شنوایی در قشر مغز می شود، پردازش می کنیم.

گوش به جز شنیدن چه کار می کند؟

گوش های شما تنها شنوایی را برای شما امکان پذیر نمی کنند. آنها به شما کمک می کنند که تعادل تان را نیز حفظ کنید. نزدیک به رأس حلزون گوش ۳ حلقه وجود دارد که به آنها مجاری نیم دایره می گویند. این مجاری پر از مایعی هستند که هنگام حرکت سر شما به حرکت در می آیند. حرکت مایع درون این مجاری مژک های درون آنها را تحریک می کند، در نتیجه پیام هایی به مغز فرستاده می شود که به شما می گوید بدن شما چگونه در حال حرکت است.

اندام کورتی؛ واحد شنوایی

اندام کورتی (اندام مارپیچی) اندامی درون گوش داخلی است که حاوی سلول های حسی شنوایی یا سلول هایی مویی است. این اندام را به خاطر بزرگداشت کالبدشناس ایتالیایی، آلفونسو جیاکومو کورتی که پژوهش های میکروسکوپی بر روی دستگاه شنوایی پستانداران انجام داد، به این نام می خوانند.

اندام کورتی یک ساختار بسیار تخصص یافته است که ارتعاشات مایع درون حلزون شنوایی – که در نتیجه انتقال امواج صوتی از گوش میانی به وجود آمده اند، با به جنبش درآمدن موهای سلول های مویی که درون آن وجود دارند، پاسخ می دهد. هر اندام کورتی حاوی ۱۵۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ گیرنده عصبی شنوایی است. هر کدام از این گیرنده ها به یک سلول مویی خاص خود مرتبط هستند. تکان خوردن مژک های سلول های مویی، در نتیجه انتقال صدا، باعث باز شدن کانال های یونی در این سلو ل ها می شود، و در نتیجه یک پیام الکتریکی عصبی ایجاد و به قشر شنوایی در مغز فرستاده می شود.

گوش خارجی و گوش میانی به عنوان تبدیل کننده های مکانیکی صدا عمل می کنند، بنابراین هنگامی که امواج صدا به اندام کورتی می رسد، دامنه فشار این امواج آنها ۲۲ برابر این میزان در هوایی است که به لاله گوش می رسد. اندام کورتی در نتیجه صداهای با شدت زیاد ممکن است دچار آسیب شود، و در نتیجه کم شنوایی ناشی از سروصدا به وجود آید. اندام کورتی در واقع ساختاری است که امواج فشاری را به تکانه های الکتریکی بدل می کند، که به مغز فرستاده می شود.

سلول هایی که ما را قادر به شنیدن می کند

سلول های مویی، گیرنه های حسی هستند که هم در حلزون شنوایی گوش داخلی – برای درک صدا و هم در دهلیز یا وستیبول گوش داخلی – برای حس تعادل عمل می کنند. این سلول ها درون اندام کورتی روی یک لایه نازک غشای پایه در حلزون گوش داخلی قرار دارند. نام آنها از کلافه هایی از مژک ها گرفته شده است که از راس این سلول ها بیرون می آید، و ساختاری به نام نوار مویی می سازد.

این نوار مویی درون "اسکالا مدیا"، یک لوله پر از مایع درون حلزون قرار می گیرد. سلول های مویی به دو نوع که از لحاظ ساختمان و کارکرد متفاوتند، تقسیم می شوند: سلول های مویی داخلی و سلول های مویی خارجی. آسیب به این سلول ها باعث کاهش حساسیت شنوایی می شود.

شسلول های مویی خارجی پیام های عصبی به مغز نمی فرستند، بلکه نقش شان تقویت مکانیکی صداهای کم شدتی است که به حلزون گوش داخلی می رسد. سلول های مویی داخلی هستند که ارتعاشات صوتی را که به درون مایع حلزونی رسیده است به پیام های الکتریکی بدل می کند که از راه عصب شنوایی به بخش شنوایی در ساقه مغز و قشر مغز فرستاده می شود.