بتن رنگی :

بتن های رنگی از طریق اضافه کردن قلیا و مواد رنگی مقاوم و سبک در داخل مخلوط به اندازه ی 8 تا 10 درصد وزن سیمان (اکر موم اکسید سرب قرمز و غیره ) یا با استفاده از سیمانهای رنگی به دست می آید . گاهی اوقات راهروها از ماسه های دارای رنگ مانند توف کوارتزیت قرمز مرمر و بقیه سنگهای رنگی ساخته می شوند .

بتنهای رنگی برای اهداف تزئینی در سازه های ساختمان و دستگاهها وپیاده روهای زیر گذر جدا کردن خطوط پر ترافیک راهروهای پارک و همچنین برای ساختن وسایل رفاه عمومی استفاده می شود .

بتن رنگي راهي براي زيبايي شهرها [7]

ساخت بناهاي با مقاومت بيشتر و در عين حال زيباتر هدف همه دست اندرکاران احداث سازه هاي مختلف است. در کنار نوع طراحي بنا، مصالح ساختماني نيز نقش عمده اي در اين مهم دارند. يکي از اين مصالح ساختماني که شايد مهمترين ، پرکاربردترين و بحث برانگيزترين آنها باشد، بتن است. حتما شما هم در خيابان و يا در نزديکي بناهاي در حال ساخت ماشينهايي را که در پشت آنها مخزنهايي در حال دوران است ديده ايد. اين ماشين ها مشغول اختلاط سيمان ، آب ، شن و ماسه براي تهيه بتن هستند. ساخت بتن به ظاهر ساده به نظر مي رسد؛ اما نکات ريز و مهمي در تهيه آن وجود دارد که ذهن محققان را به خود مشغول کرده و همواره شاهد تحقيقات مختلف در اين زمينه در نقاط مختلف جهان هستيم. در ايران نيز پژوهش هاي زيادي در ساخت بتن انجام شده است که در يکي از اين پژوهش ها که در دانشگاه تربيت مدرس صورت گرفته ، بتن رنگي با ظاهر زيباتر و مقاومت بهتر ساخته شده است. بتن عبارت است از مخلوطي از سيمان و ذرات و دانه هاي شن و ماسه با ابعاد مختلف که براي ساخت آن سيمان و آب و شن و ماسه با هم مخلوط مي شود و آنچه در تهيه اين مخلوط اهميت دارد، نسبت ترکيب شدن اجزاي مختلف است. اين ترکيب يکي از پرمصرف ترين مصالح ساختماني است که به دليل داشتن خواصي نظير مقاومت و الاستيسيته بالا از تمام مواد ديگر متمايز مي شود. به دليل همين خواص فوق العاده است که همواره تحقيقات در زمينه بتن در سراسر دنيا در حال انجام است و هدف از اين تحقيقات ساخت بتن با مقاومت فشاري بالاتر و نفوذپذيري کمتر است. در اين زمينه همه ساله مسابقات مختلفي نيز در سطح جهان برگزار مي شود که در اين مسابقات همه به دنبال بتن با خواص مکانيکي بالاتر هستند. عوامل موثر بر خواص مکانيکي بتن عبارتند از: جنس سيمان و درصد آن در ترکيب ، جنس آب که مي تواند آب آشاميدني ، آب مقطر يا حتي آب رودخانه باشد. جنس شن و ماسه و نوع دانه بندي و اندازه ذرات آن و نحوه ساختن و عمل آوري بتن. اگر عمل آوري بتن و عمليات اختلاط خوب انجام نشود، حفره هايي در بتن ايجاد شده و در اين حفره ها آب محبوس مي شود. در هواي سرد و فصل يخبندان اين آب يخ مي زند، حجم آن افزايش مي يابد و به اين ترتيب باعث ترک برداشتن بتن مي شود که افت مقاومت سازه را به دنبال دارد. ساخت يک بتن جديد با توجه به اهميت بتن در احداث سازه هاي مختلف در ايران نيز همواره تحقيقاتي در اين زمينه انجام مي شود. در يکي از اين تحقيقات که در گروه سراميک بخش مهندسي مواد دانشگاه تربيت مدرس ، توسط مهندس سيدبدرالدين احمدي به سرپرستي دکتر رسول صراف ماموري به انجام رسيد، بتن رنگي با روش جديد و به کمک رنگدانه هاي مختلف ساخته شد. در اين طرح با استفاده از رنگدانه هاي سراميکي و فلزي نمونه هايي از بتن قهوه اي ، سبز، زرد، سفيد، سياه ، قرمز، نارنجي و آبي تهيه شده است. با توجه به اين که رنگدانه هاي سراميکي مورد استفاده در اين طرح داراي دانه بندي بسيار ريزي است ؛ لذا توزيع يکنواخت و همگني را در بتن ايجاد مي کند و علاوه بر آن مقدار مورد استفاده رنگدانه ها بسيار اندک و درصد ناچيزي از کل ترکيب است. بنابراين هزينه زيادي را تحميل نمي کند و قيمت تمام شده بتن رنگي خيلي بيشتر از بتن معمولي نيست. براي تهيه اين بتن حدود 1تا 3درصد از رنگدانه مورد نظر در شرايطي که بتن تحت عمل آوري است به مخلوط اضافه مي شود و بقيه مراحل کار در حد زيادي مشابه ساخت بتن معمولي است. نکته قابل توجه در اين مساله اين است که براي ساخت قطعات و احجام بزرگ ، مي توان به جاي رنگي کردن کل توده جسم فقط لايه رويي آن را رنگي تهيه کرد و توده دروني جسم به رنگ معمولي بتن باشد. رنگدانه هاي مورد استفاده به طور کلي رنگدانه ها به 7گروه عمده تقسيم مي شوند که عبارتند از: رنگدانه هاي رنگي ، رنگدانه هاي سياه ، رنگدانه هاي فلزي ، رنگدانه هاي دارويي ، رنگدانه هاي آرايشي و رنگدانه هاي غذايي. مهمترين رنگدانه هاي سفيد اکسيد تيتانيوم ، رنگدانه هاي بر پايه روي ، رنگدانه هاي بر پايه سرب ، اکسيد آنتيموان و اکسيد زيرکونيوم است. رنگدانه هاي رنگي معمولا از نوع اکسيد، کرومات ، سيانيد و ترکيبات کادميوم است. مهمترين رنگدانه هاي سياه از نوع دوده (کربن سياه)، گرافيت ، اکسيد آهن سياه و ترکيب مس کروم سياه است که ترکيب آخر به کروم کاپرسياه معروف است. رنگدانه هاي فلزي معمولا از نوع پولکهاي آلومينيوم ، پولکهاي برنز طلايي ، پولکهاي روي ، پولکهاي فولاد زنگ نزن و پولکهاي نيکل است. رنگدانه هاي دارويي ، آرايشي و غذايي ترکيباتي هستند که در تهيه مواد آرايشي ، انواع قرصها و کپسول ها و نيز تغيير رنگ در محصولات غذايي کاربرد دارند. رنگدانه هاي سراميکي بيشتر از نوع رنگي ، سفيد، سياه و فلزي است. مزاياي بتن رنگي ايده ساخت بتن رنگي زماني در ذهن محققان دانشگاه تربيت مدرس قوت گرفت که کاربردهاي مختلف آن در زندگي بشر بررسي و مفيد بودن آن ثابت شد. از جمله موارد کاربرد بتن رنگي ، جدول بندي و خطکشي خيابان ها، رنگ آميزي ساختمان هاي بتني شهر که هم بر زيبايي معابر مي افزايد و هم عمر سازه را افزايش مي دهد. استفاده در ميادين ورزشي و استاديوم ها براي رنگ آميزي سکوهاي تماشاچيان و يا موارد مشابه نيز مي تواند کاربردهاي ديگر بتن رنگي باشد. همچنين براي اين نوع بتن مي توان کاربردهاي نظامي نيز در نظر گرفت. به طور مثال مي توان به استفاده از آن در رنگي ساختن سازه هاي بتني محل حفاظت هواپيماهاي جنگي و انبار مهمات مکانهاي نظامي اشاره کرد که هم به استتار سازه کمک مي کند و هم با انتخاب صحيح رنگدانه ها امکان تقويت بتن در مقابل عوامل محيطي فراهم مي شود. ساخت بتن رنگي در مقايسه با بتن معمولي هزينه بيشتري دارد؛ ولي اين هزينه چندان قابل توجه نيست. شايان ذکر است که اين بتنها علاوه بر زيبايي خاص ، در مقايسه با انواع ديگر با توجه به حذف مراحل تعمير و نگهداري و نقاشي مجدد مقرون به صرفه تر است. به طور معمول ، در مواردي نظير خطکشي و جدول بندي معابر که بايد از رنگهاي خاصي استفاده شود، سازه با بتن معمولي ساخته شده و سطح خارجي آن با رنگهاي معمولي رنگ آميزي مي شود که اين رنگ چون به صورت يک پوشش خارجي است ، در معرض تخريب هاي محيطي قرار دارد و مرتب بايد تعمير و نقاشي مجدد شود. در حالي که بتن رنگي دوام بيشتري دارد و رنگ آن ثابت است. در اين پژوهش ، قطعات ساخته شده از بتن رنگي تحت آزمايش هاي مختلف معمول در کنترل کيفيت بتن قرار گرفت که از آن جمله سنجش مقاومت فشاري و مقاومت کششي بتن است. نتايج تحقيقات نشان داد رنگدانه ها مقاومت فشاري و کششي اکثر نمونه ها را تقويت کرده است. آزمايش معمول ديگر در ارتباط با بتن دوام 7روزه و 28روزه است. به اين معني که بعد از 7روز و سپس 28روز از ساخت بتن ، مقاومت سازه سنجيده مي شود. در اين آزمايش ها نيز بتنهاي رنگي کيفيت قابل قبولي داشتند نتايج اين تحقيق در يک کنفرانس بين المللي نيز ارائه شده است. رنگدانه هاي مورد استفاده در ساخت اين بتن کاملا ابتکاري است و در ايران بتن رنگي با اين روش براي اولين بار ساخته شده است و در کشورهاي ديگر سابقه نداشته است

 بتن رنگی (مقاله)[4]

بتن يکي از کاربردي ترين مواد سراميکي بوده و بيش ار هفتاد درصد ساخت و سازمصالح ساختماني به وسيله آن صورت مي گيرد .در اين تحقيق اثر رنگدانه سراميکي بر روياستحکام فشاري و قدرت رنگي بتن مورد بررسي قرار گرفت . نتايج نشان داد که رنگدانهسراميکي استحکام بتن را در برخي موارد کاهش داده و بعضا‏‎"‎‏ افزايش نيز مي دهد کهاين اثر در مورد رنگدانه سبز،نمودبيشتري داشت . نتايج نشان داد که هرقدر رنگدانهريزتر بوده قدرت رنگي و استحکام بتن افزايش بيشتري نشان مي دهد که به منظور تحليلبهتر نتايج از سطح مقطع نمونه ها توسط ميکروسکوپ الکتروني عکس گرفته شده و ساختارمورد بررسي قرار گرفت . همچنين پودر شيشه در نسبتهاي مختلف ودانه بندي مختلفجايگزين سيمان شده و به بتن اضافه گرديد .ذرات شيشه در سنين پايين استحکام بتنراکاهش ولي در سنين بالا افزايش نشان داد . ذرات شيشه به دليل افزايش تعداد پيوندهاو همچنين افزايش تعداد نقاط جوانه زني استحکام بتن را افزايش مي يابد . طبق نتايجبدست آمده هرچقدر ذرات شيشه ريزتر باشد بتن استحکام بيشتري از خودنشان مي دهد . همچنين اثر دما و ميکروسيليس بر روي استحکام فشاري نيز مورد بررسي قرار گرفت ونتايج بدست آمده مورد بررسي قرار گرفت .

آسفالت رنگی از نظر مهندس مختاریان[5]

محمدرضا مختاریان، از مجریان طرح تولید این آسفالت در تبیین ویژگیهایآسفالت ابداعی گفت: 75 درصد مواد اصلی این نوع آسفالت را که پس از چهار سال تحقیق‌تهیه شده ترکیبات پلیمری تشکیل می‌دهند.

این آسفالت که در رنگهای متنوعقابل تولید است در برابر اشعه ماورای بنفش مقاوم بوده و رنگ آن در مقابل خورشید وهوای سرد و گرم تغییر نمی‌کند.

وی مهمترین ویژگی این آسفالت سرد را قابلبازیافت بودن آن عنوان کرد و افزود: 50 درصد مواد اولیه این آسفالت قابل بازیافتاست که از آلودگی محیط زیست جلوگیری می‌کند. همچنین سه برابر آسفالت‌های امروزیاستقامت داشته و باعث ایجاد ترک در جاده ها نمی‌شود.
مختاریان هزینه تولیداین آسفالت را نسبت به آسفالتهای معمولی بسیار مقرون به صرفه دانست و خاطر نشانکرد: این آسفالت توسط وزارت راه تایید شده است اما عدم حمایت و استقبال مناسب ازسوی برخی مسئولان تولید این محصول را با مشکلاتی مواجه کرده است.
در حالیکهکشورهای عربی، آذربایجان، ترکمنستان و افغانستان از تقاضا کنندگان اصلی خرید ایننوع آسفالتها هستند. به طوری که ماهانه حدود 300 تن رنگ ترافیکی به کشور آذربایجانصادر می‌شود.  

مدیرعامل نخستین شرکت تولید کننده آسفالت سرد رنگی تک جزئیدرباره مزایای آسفالت سرد نسبت به آسفالتهای معمولی گفت: هر سانیتمتر از آسفالتمعمولی تنها 620 کیلوگرم وزن را می‌تواند تحمل می‌کند در حالیکه آسفالتهای سرد درمقابل بیش از دو تن وزن مقاوم هستند و تا پنج سال هزینه‌ای را به بار نخواهند آورد.

وی موارد استفاده از این آسفالت را در پارکها، پیاده‌روها، پشت بامها، خطوطعابر پیاده، خطوط عبور موتور سیکلت، خیابانها، ایستگاه‌ها، سالنها و ... عنوان کرد .مختاریان در پایان ضمن اشاره به ساخت ماشین آلات تهیه این آسفالت توسطمتخصصان این شرکت داخلی تصریح کرد:‌ تجهیزات ساخت این آسفالت شامل راکتورهای تحتفشار (برای ساخت خمیر رنگ)، مخازن نگهداری و مخازن هموژن است که تماما خودکار بودهو توان تولید روزانه 50 تن مواد آسفالت را دارند.

آسفالت رنگی از نظر مهندس یوسفی

به گزارش ايلنا، يوسف يوسفي، مدير توليد كارخانه سازنده آسفالت سرد و رنگي راه بسپار، با بيان اين مطلب، افزود: اين نوع آسفالت كه از نوع پليمر پيشرفته قابل بازيافت است، با اتكاء بر دانش كاملا ايراني در اين شركت توليد شده و از حيث تك جزيي، حافظ محيط زيست است و براي اولين بار در جهان توليد شده است.

وي، افزود: رنگي بودن اين نوع آسفالت در نوع خود بي‌‏نظير است و هم‌‏اكنون در مناطق مختلفي از كشور در حال اجراء و بهره‌‏برداري است.

مدير توليد شركت راه بسپار، از ديگر ويژگي‌‏هاي اين آسفالت را كم وزن بودن و خاصيت رنگ‌‏پذيري آن عنوان كرد و اظهارداشت: آسفالت‌‏هاي سرد رنگي توليد شده قابليت استفاده در روكش آسفالتي كم ضخامت براي پل‌‏هاي فلزي، سطوح پياده رو، ايستگاه اتوبوس و استخرها را دارا است كه در مقايسه با رنگ‌‏هاي پلاستيكي موجود براي خط كشي سطح آسفالت خيابان‌‏ها و ميدان‌‏هاي ورزشي بسيار مقاوم‌‏تر و در عين حال با صرفه‌‏تر است.
يوسفي، در پايان اظهار داشت: استفاده از آسفالت سرد پليمري به عنوان عايق بام ساختمان‌‏ها، يكي ديگر از موارد كاربري اين پليمر بسيار پيشرفته است و به خصوص به دليل سبكي فوق‌‏العاده هر متر مربع از اين پليمر، فشاري كه بر واحد بام‌‏ها وارد مي‌‏كند، به مراتب از ديگر انواع پوشش‌‏هاي عايقي سبك‌‏تر است .

آسفالت رنگی (مقاله )[4]

رشد تکنولوژی و پیشرفت روز افزون که درزمینه جاده سازی شده است سبب گردید تا انواع آسفالت منجمله آسفالت سطحی مورد توجهفراوان قرار گیرد. این نوع اسفالت ، بدلیل سادگی اجرا، اقتصادی بودن و قابلیت تولیدرنگهای مختلف مورد توجه خاص بوده است . دراین تحقیق ابتدا شناخت جامعی از آسفالتسطحی ارائه شده و پس از معرفی انواع آن ، پارامترهای اصلی از مواد و مصالح تشکیلدهنده و همچنین خصوصیات فیزیکی آنها از قبیل مقاومت فشاری، مدول گسیختگی و.... ازاین آسفالت ، معرفی و مورد تحلیل قرار گرفته است . هدف از این کار مقایسه بینخصوصیات مذکور و میزان مقاومت سایشی مجموعه آسفالتی بوده است . به عبارت دیگر هدفآن بوده است که قبل از تولید آسفالت بصورت انبوه با انجام آزمایش بر روی نمونه هایآزمایشگاهی ، سنجش دقیقی از طرح در اختیار قرار گیرد . برای این منظور در فصل اولاین تحقیق شمای کلی از تولید و موارد کاربرد آسفالت سطحی ارائه شده است . در فضلدوم توضیح کامل و جامع از پارمترهای تولید، و معیارهای دقیق انتخاب مصالح ، بهمراهروش بهینه طراحی و تولید آسفالت سطحی و همینطور مراقبتهای بعد از اجرا مرور شده است . در فصل سوم ابتدا دستگاهها و تجهیزات مورد نیاز جهت تولید نمونه و سپس انجامآزمایش سایش به همراه جزئیات آن توضیح داده شده است که پس از آن ، شیوه محاسباتبرای مقادیر مصرفی مواد و مصالح ، جهت تولید نمونه های آسفالتی و همینطور روشاستفاده از دستگاه ‏‎Wet Track Abrasion Tester‎‏ برای بدست آوردن میزان سایش نمونههای آسفالت سطحی ارائه شده است . در فصل چهارم این تحقیق ، نتایج آزمایشات انجامشده ، با استفاده از دو نوع قیر ‏‎MC250‎‏ و 100/85 ( به ترتیب قیر محلول و قیرخالص ) تولیدی در پالایشگاه اصفهان به همراه چهار نوع مصالح رنگی منتخب از مصالحتولید شده در کشور، ارائه شده و در فصل پنجم به بحث و نتیجه گیری درباره نتایج حاصلاز آزمایشها پرداخته شده است . نتایج حاصل از آزمایشها نشان داده اند که مقدار سایشآسفالت سطحی با کاهش وزن نمونه پس از اتمام آزمایش ، در واحد سطح رابطه مستقیم داردو مقدار سایش آن از سه بخش کنده شدن سنگدانه ها ، خرد شدن آنها و سائیده شده مجموعهآسفالتی ناشی می شود . همچنین مقاومت سایشی مجموعه آسفالتی با مقادیر سختی ، مقاومتفشاری و مدول گسیختگی سنگدانه های رنگی رابطه مستقیم دارد . از آنجاییکه سنگدانههای رنگی بکار رفته از کانیهای مختلف و معادن مختلف تشکیل شده اند ، لذا مقاومتهایفوق الذکر از قبیل مقادیر سختی ، مقاومت فشاری و مدول گسیختگی با یکدیگر متفاوتبوده است که سبب گردیده تا بهنگام تولید آیفالت سطحی با مصالح رنگی قرمز ، سفید،سبز و زرد مقاومت سایشی متفاوتی بدست آید . ترتیب مقاومت سایشی به این صورت بودهاست که آسفالتهای تولید شده با مصالح به رنگ سبز، سفید، زرد و قرمز به ترتیببیشترین مقاومت سایشی را برای مجموعه آسفالت سطحی نتیجه داده اند که با توجه بهنتیجه تحقیق این ترتیب مقاومتی تا حد بسیار بالا به خصوصیات فنی سنگدانه ها بستگیداشته است . همچنین نوع قیر مصرفی نیز از پارامترهای مستقیم در نگهداشت مصالحسنگدانه ای در روزهای اولیه بازگشایی ترافیک می باشد و میزان حرارت قیر بهنگام پخشباید متناسب با نوع سنگدانه ها انتخاب گردد

آسفالت رنگی در آسفالت نمونه [1]

طرح اختلاط آسفالت توپکای رنگی

1-آزمایشات دانه بندی مصالح سنگی :

 تعداد سه نوع مصالح شکسته کوهی بطور تفکیک و پرورش تجزیه مکانیکی و شستشو طبق استاندارد AASHTO-T27دانه بندی شده و منحنی دانه بندی آنها در شکل شماره یک الی سه گزارش گردیده است .

1- الف- منحنی شن شکسته درشت (بادامی ) با اندازه اسمی 5 الی 19 میلیمتر و بشماره آزمایشگاهی 6160 در شکل شماره یک ترسیم گردیده است .

1- ب – منحنی شن شکسته میاندانه (نخودی ) با اندازه اسمی 5 الی 5/12 میلیمتر و بشماره آزمایشگاهی 6161در شکل شماره 2 ترسیم گردیده است .

1- ج- منحنی ماسه شکسته و فیلر بعنوان ریز دانه با اندازه اسمی صفر الی 5 میلیمتر و بشماره آزمایشگاهی 6162 در شماره 3 ترسیم گردیده است .

2- تعیین مرغوبیت مصالح سنگی :

آسفالت لازم فیزیکی جهت تعیین کیفیت سنگدانه های درشت و ریز برابر روشهای استاندارد انجام شده که نتایج حاصله بشرح ذیل و در جدول شماره چهار گزارش گردیده است .

2- الف – تعیین افت وزنی در مقابل سایش بروش لوسAASHTO-T96

2- ب – تعیین هم ارز ماسه ای AASHTO-T176

2- ج–تعیین حدود اتربرگAASHTO-T90

2-د – تعیین درصد تطویل و تورق دانه هاB.S.812

2- ه –تعیین درصد شکستگی در دو جبهه

2- و – تعیین افت وزنی در برابر یخبندان AASHTO –T103

3 - آزمایشات قیر:

یک نمونه از قیر خالص 60-70 و شماره آزمایشگاهی 843186 انتخاب و مورد آزمایشات لازم قرار گرفت و نتایج آزمایشات و در مطابقت با حدود مشخصات استاندارد در جدول شماره 5 بیان شده است .

4- آزمایشات مخلوط مصالح سنگی :

با توجه به نتایج حاصله از دانه بندی مصالح و به منظور دستیابی به فرمول کارگاهی و با در نظر گرفتن حدود مشخصات دانه بندی شماره IV جدول 18-3 نشریه 101 سازمان مدیریت برنامه ریزی نسبت های اختلاط مصالح سنگی به شرح زیر تعیین می گردد :

4- الف- شن درشت دانه (6160)به مقدار ده (10) درصد وزنی

4- ب – شن میاندانه (6161) به مقدار سی و پنج (35) درصد وزنی

4- ج – ماسه ریزدانه (6162)به مقدار پنجاه و پنج ( 55) درصد وزنی

منحنی مخلوط مصالح سنگی در شکل 4 ترسیم شده است .

5- آزمایشات وزن مخصوص مصالح سنگی :

 آزمایشات فیزیکی تعیین وزن مخصوص ظاهری حقیقی و در صد جذب آب دانه های مصالح سنگی مانده روی الک نمره 8 مطابق با استاندارد AASHTO-T85 و همچنین به روی دانه های سنگی رد شده از الک نمره 8 و مانده الک نمره 200 بر اساس استاندارد AASHTO-T100  انجام پذیرفته و نتایج حاصل در جدول شماره 7 گزارش گردیده است .

6- مشخصات مخلوط آسفالتی :

 نمونه های مختلف آسفالتی با فرمول دانه بندی کارگاهی یکنواخت و درصدهای قیری متغیر تهیه و بروش مارشال با تراکم سنگین (75ضربه ) ساخته شده و نتایج آزمایشات بدست آمده بشرح ذیل میباشد :

6- الف- تعیین وزن مخصوص حقیقی مخلوط متراکم بر اساس استاندارد AASHTO-T166

6- ب- تعیین پایداری  (stability)و روانی ( flow) به استناد ASTM-D-1559

6- ج – تعیین جذب قیر مصالح سنگی

6- د – تعیین درصد فضای خالی مخلوط آسفالت متراکم(voids)  – فضای پر شده با قیر(V.F.A)  – فضای خالی بین مصالح سنگی  (V.M.A)  به استناد محاسبات مندرج در نشریه (ASPHALT INSTITUTE MS2) تعیین گردید که منحنی تغییرات درصد قیر با پارامترهای فوق در شکل 8 ترسیم شده است .

7 -تعیین مقدار قیر بهینه :

با توجه به اصول مندرج در نشریه ASPHALT INISTITUTE 1993  و با در نظر گرفتن منحنیهای شکل 5 و مشخصات اعلام شده در نشریه 101سازمان مدیریت و برنامه ریزی مناسبترین در صد قیر نسبت به کل مخلوط آسفالتی با دانه بندی و نسبتهای ذکر شده برابر 1/5 پیشنهاد میگردد .

 بدیهی است هرگونه تغییری در مصالح سنگی و دانه بندی و یا نسبتهای اختلاط بوجود آید مقدار قیر بهینه و سایر پارامترها تغییر نموده و کنترل مجدد همه فاکتورها الزامی است .

ضمنا نتایج آزمایش نسبت متوسط مقاومت سه نمونه آزمایشگاهی مارشال که 24 ساعت در شرایط مستغرق در آب (1- +60 )درجه سانتیگراد با سه نمونه نظیر که 35 دقیقه در آب نگهداری و آزمایش شده و مطابق با بند (ب-18-8-3 ) مشخصات فنی و عمومی میباشد برابر 80 درصد حاصل گردیده است .

منابع

1-  مقاله های آسفالت نمونه

2-  سایت خبری ایسنا

3-  WWW.ASIANEWS.IR

4-  http://dbase.irandoc.ac.ir.htm

5-   http://www.irancivilcenter.com/fa/news/view.php?news_id=52

6-  http://hamestersport.persianblog.com/

7-  http://www.irceo.org/default.asp

فرزاد اسحقی              گرایش کارهای عمومی ساختمان چکیده

بتن رنگی :

بتن های رنگی از طریق اضافه کردن قلیا و مواد رنگی مقاوم و سبک در داخل مخلوط به اندازه ی 8 تا 10 درصد وزن سیمان (اکر موم اکسید سرب قرمز و غیره ) یا با استفاده از سیمانهای رنگی به دست می آید . گاهی اوقات راهروها از ماسه های دارای رنگ مانند توف کوارتزیت قرمز مرمر و بقیه سنگهای رنگی ساخته می شوند .

به طور کلي رنگدانه ها به 7گروه عمده تقسيم مي شوند که عبارتند از: رنگدانه هاي رنگي ، رنگدانه هاي سياه ، رنگدانه هاي فلزي ، رنگدانه هاي دارويي ، رنگدانه هاي آرايشي و رنگدانه هاي غذايي. مهمترين رنگدانه هاي سفيد اکسيد تيتانيوم ، رنگدانه هاي بر پايه روي ، رنگدانه هاي بر پايه سرب ، اکسيد آنتيموان و اکسيد زيرکونيوم است. رنگدانه هاي رنگي معمولا از نوع اکسيد، کرومات ، سيانيد و ترکيبات کادميوم است. مهمترين رنگدانه هاي سياه از نوع دوده (کربن سياه)، گرافيت ، اکسيد آهن سياه و ترکيب مس کروم سياه است که ترکيب آخر به کروم کاپرسياه معروف است. رنگدانه هاي فلزي معمولا از نوع پولکهاي آلومينيوم ، پولکهاي برنز طلايي ، پولکهاي روي ، پولکهاي فولاد زنگ نزن و پولکهاي نيکل است. رنگدانه هاي دارويي ، آرايشي و غذايي ترکيباتي هستند که در تهيه مواد آرايشي ، انواع قرصها و کپسول ها و نيز تغيير رنگ در محصولات غذايي کاربرد دارند. رنگدانه هاي سراميکي بيشتر از نوع رنگي ، سفيد، سياه و فلزي است.

بتنهای رنگی برای اهداف تزئینی در سازه های ساختمان و دستگاهها وپیاده روهای زیر گذر جدا کردن خطوط پر ترافیک راهروهای پارک و همچنین برای ساختن وسایل رفاه عمومی استفاده می شود

آسفالت رنگی

75 درصد مواد اصلی این نوع آسفالت را که پس از چهار سال تحقیق‌تهیه شده ترکیبات پلیمری تشکیل می‌دهند. این آسفالت که در رنگهای متنوعقابل تولید است در برابر اشعه ماورای بنفش مقاوم بوده و رنگ آن در مقابل خورشید وهوای سرد و گرم تغییر نمی‌کند . از مهمترین ویژگی این آسفالت سرد قابلبازیافت بودن آن است ومی توان  افزود: 50 درصد مواد اولیه این آسفالت قابل بازیافتاست که از آلودگی محیط زیست جلوگیری می‌کند. همچنین سه برابر آسفالت‌های امروزیاستقامت داشته و باعث ایجاد ترک در جاده ها نمی‌شود.  هزینه تولیداین آسفالت نسبت به آسفالتهای معمولی بسیار مقرون به صرفه است  و این آسفالت توسط وزارت راه تایید شده است اما عدم حمایت و استقبال مناسب ازسوی برخی مسئولان تولید این محصول را با مشکلاتی مواجه کرده است.  در حالیکهکشورهای عربی، آذربایجان، ترکمنستان و افغانستان از تقاضا کنندگان اصلی خرید ایننوع آسفالتها هستند. به طوری که ماهانه حدود 300 تن رنگ ترافیکی به کشور آذربایجانصادر می‌شود.   مدیرعامل نخستین شرکت تولید کننده آسفالت سرد رنگی تک جزئیدرباره مزایای آسفالت سرد نسبت به آسفالتهای معمولی گفت: هر سانیتمتر از آسفالتمعمولی تنها 620 کیلوگرم وزن را می‌تواند تحمل می‌کند در حالیکه آسفالتهای سرد درمقابل بیش از دو تن وزن مقاوم هستند و تا پنج سال هزینه‌ای را به بار نخواهند آورد.وی موارد استفاده از این آسفالت را در پارکها، پیاده‌روها، پشت بامها، خطوطعابر پیاده، خطوط عبور موتور سیکلت، خیابانها، ایستگاه‌ها، سالنها و ... عنوان کرد.  در پایان ضمن اشاره به ساخت ماشین آلات تهیه این آسفالت توسطمتخصصان داخلی می توان تصریح کرد:‌ تجهیزات ساخت این آسفالت شامل راکتورهای تحتفشار (برای ساخت خمیر رنگ)، مخازن نگهداری و مخازن هموژن است که تماما خودکار بودهو توان تولید روزانه 50 تن مواد آسفالت را دارند.

تحقیق بتن هاي اسفنجي

بتن اسفنجی یک مخلوط سنگدانه درشت.سیمان.آب وماسه به میزان اندک(وگاهی اوقات بدون ماسه).در ساختار این بتن15-25%(از لحاظ حجم )فضای خلی وجود دارد و این امر موجب عبور آب از داخل این بتن می شود.

در بتن اسفنجی از آب نسبت به دیگر انواع بتن کمتر استفاده می شود و این مسئله باعث شده تا پس از ساختن مخلوط بتن آب ان به سرعت تبخیر شده و مخلوط در مدت یک ساعت کاملا ار اب تخلیه خواه شد.

در بتن اسفنجي منافذ هوا درون خمير سيمان ايجاد ميگردد دو نوع اصلي بتن اسفنجي عبارتند از :

1- بتن كفي                                           2- بتن گازي

در توليد بتن گازي منافذ عمدتا از طريق واكنش هاي شيميايي ايجادگرديده و فرآيند عمل آوري توسظ سيستم اتوكلاو صورت ميگيرد و در بتن كفي با ادغام حبابهاي هواي از پيش آماده شده (كف) در خمير سيمان يا ملات، آب و ماسه ريز ايجاد گرديده و عمل آوري آن بصورت معمولي و غير اتوكلاو انجام مي گردد.

نسبت مواد مختلف در بتن اسفنجی

نسبت مواد       مقدار مواد

1)مواد دارای خواص بتن         270to415kg/m^3

(2سنگدانه       1190to1480 kg/m^3

3)نسبت اب به سیمان  0.27to030

4)نسبت سنگدانه به سیمان      4to4.5:1

نسبت سنگدانه ریزبه سنگدانه درشت 0to1:1

رفتار بتن اسفنجی

همچنین به منظور اشنایی بیشتر با رفتار این بتن ویژگیهای آن در زیر بیان شده است.

مشخصات         مقدار

اسلامپ            20mm

چگالی  1600to2000 kg/m^3

زمان گیرش     1 ساعت

تخلخل 15%to25%

میزان نفوذ پذیری          120L/m^2/minto320

مقاومت فشاری            3.5mpato28mpa

مقاومت خمشی 1mpa to 3.8mpa

افت بتن           200x10^-6

1- بتن گازي (Atuoclaved Aerated Conceret)

بتن هوادار اتو كلاو شده (AAC) يا بتن گازي يكي از انواع خاص بتن سبك متخلخل مي باشد اين نوع بتن به علت وزن كم وخواص عايق حرارتي خود، باعث كاهش وزن ساختمان و صرفه جويي در مصرف انرژي مي گردد و بدين لحاظ كاربرد آن در سطح جهان در حال گسترش مي باشد محصولي كه امروز بنام AAC نامگذاري گرديده طي 70 سال اخير در سطح جهان خصوصا سوئد توليده شده است.

 اين محصول شامل دو فرآيند اصلي ايجاد حباب هوا در دوغاب مخلوط سيمان آهك، و پودر سيليس وعمل آوري بتن حاصل در سيستم اتوكلاو مي باشد از خواص عمده بتن گازي وزن مخصوص كم، مقاومت مناسب، عايق بندي حرارتي و مقاومت در برابر آتش قابل ذكر مي باشد با توجه به خصوصيات ذكر شده از كاربردهاي عمده بتن توليد بلوكهاي سبك ساختماني جهت ساخت ديوارهاي جدا كننده و باربر مي باشد همچنين كاربردهاي عمده بتن گازي توليد بلوكهاي سبك ساختماني جهت ساخت ديوارهاي جدا كننده و باربر مانند پانلهاي سقف و ديوار مورد استفاده قرار مي گيرند.

تاريخچه و وضعيت موجود توليد AAC در جهان

بتن گازي (A)) در دهه 1920 در كشور سوئد توليد گرديد انگيزه توليد آن دستيابي به ماده با خواص چوب نظير سبكي، عايق حرارتي و قابليت برش و شكل دادن و در عوض بدون معايب چوب همانند قابليت اشتعال و فساد پذيري آن بود. پس از سالهاي 1950 ساخت AAC در ديگر كشورها نيز آغاز شد و امروزه اين محصول با روش هاي مختلف و نامهاي متفاوت در بسياري از كشورها توليد مي گردد. محصولاتي كه تحت نام هاي تجاري ثبت شده نظير yatong , hebelx  siporex , durox , unipol توليد و عرضه مي شوند كه در نسبت هاي طرح اختلاط ، مواد اوليه ، روش برش دادن بتن و مراحل پيش و پس فرآيند تفاوتهايي با يكديگر دارند.

مواد اوليه و كليات توليد بتن گازي (AAC)

در صنعت به بتن هوادار اتوكلاو شده بتن گازي گفته مي شود و با همين مشخصه از بتن هوادار اتوكلاو نشده (بتن كفي) متمايز مي شود.بطور كلي محصولات AAC از تركيب دو ماده زير تشكيل مي گردد.

 الف- ماده با پايه سيليسي (ماسه سيليسي آسياب شده يا خاكستر بادي)

ب- ماده چسباننده

از سيمان پرتلند معمولي و آهك معمولا بعنوان چسباننده استفاده مي شود اين مواد در طي فرآيند اتوكلاو با سيليس واكنش انجام داده و سيليكات كلسيم هيدراته توليد مي شود.

يكي از روشهاي هوادار كردن بتن اعمال گاز است كه اين گاز توسط واكنش شيميايي در بتن توليد مي گردد. بدين منظور ملات بايد كارايي مناسب داشته باشد تا حباب ها در ملات بطور يكنواخت توسعه يافته و از ملات خارج نگردند بنابر اين سرعت ايجاد حباب گاز ، رواني دو غاب و زمان گسترش بايد هماهنگ  باشند.

از معمولي ترين روش هاي اعمال گاز يا حباب در توليد بتن گازي استفاده از پودر آلومينيوم است  مي توان از آلياژ آلومينيوم نيز براي حبابها استفاده نمود گاهي اوقات از پيروكسيد هيدروژن براي توليد حباب ها استفاده مي شود.جهت دستيابي به خواص بهتر مقاومتي و كاهش پديده جمع شدگي ، بتن هوادار تحت فشار و دماي بالا (اتوكلاو) و عمل آوري مي گردد اين فرآيند باعث توليد محصولي با ساختار كاملاً  متفاوت نسبت به ماده اي كه اتو كلاو نشده مي گردد.

خواص بتن گازي

با توجه به موارد كاربرد ،بتن گازي در جرم هاي حجمي گوناگون و مقاومت هاي مختلف توليد  مي شود .

جرم حجمي:

 اين پارامتر از مهم ترين خصوصيات بتن گازي مي باشد و اكثر خواص اين بتن به آن بستگي دارد. از آنجايي كه جرم حجمي بستگي به وضعيت رطوبت نمونه دارد. جهت استانداردهاي كردن و مبناي مقايسه انواع بتن سبك، جرم حجمي در حالت خشك شده در كوره بعنوان معيار درنظر گرفته مي شود بتن گازي معمولاً با جرم حجمي خشك در محدود 400 تا g/m3 800 توليد مي شود.

 مقاومت فشاري :

مقاومت فشاري بتن گازي نيز مانند بقيه بتن ها با افزايش جرم حجمي افزايش مي يابد همچنين وضعيت رطوبتي نمونه، در مقاومت فشاري آن تاثير مي گذارد مقاومت فشاري نمونه هاي خشك شده در هواي 15 تا 20 درصد بيشتر از نمونه هاي اشباع شده مي باشد با توجه به عمل آوري خاص اتوكلاو كه روي بتن گازي اعمال مي گردد اين نوع بتن ها در پايان اين فرآيند به مقاومت نهايي خود رسيده و مقاومت آنها افزايش محسوسي در طي زمان نخواهند داشت.

جمع شدگي ناشي از خشك شدن:

جمع شدگي ناشي از خشك شدن بتن با كاهش رطوبت آن شروع مي شود و آب از منافذ بزرگ خارج مي گردد اين كاهش رطوبت با كاهش حجم چنداني همراه نيست و با ادامه خشك شدن آب از منافذ مويين كوچك بتن و همچنين آب جذب شده روي سطوح داخلي مواد متشكله بتن گازي خارج مي گردد اين خشك شدن با كاهش قابل توجه حجم خمير سيمان همراه است بر اين اساس عامل اصلي جمع شدگي از دست رفتن آب منافذ مويين و آب جذب شده روي سطوح مي باشد . جمع شدگي بتن اتو كلاو شده كمتر از بتن معمولي مي باشد.استاندارد انگليس B.Sمقدار حداكثر مجاز جمع شدگي ناشي از خشك شدن را براي بلوكهاي گازي برابر 09/0 درصد تعيين مي كند.

جذب آب:

منظور از جذب آب درصد وزني آب جذب شده نسبت به وزن خشك نمونه بتن طي زماني مشخص استغراق در زير آب مي باشد مقدار جذب آب براي بتن معمولي حدود 5 تا 10درصد وزني مي باشد بتن گازي پس از پايان فرآيند اتوكلاو داراي حدود 30 درصد وزن رطوبت قابل تبخير است ميزان جذب آب نمونه هاي بتن گازي تا حدود 70 درصد وزني گزارش شده است.

نتايج آزمايشهاي موردي انجام شده روي نمونه هاي بتن گازي توليد داخل كشور:

در مباحث قبلي مشخصات عمومي بتن هاي گازي بر مبناي منابع بين المللي ارائه گرديد. در اين بخش نتايج آزمايشهاي انجام شده در بخش بتن مركز تحقيقات ساختمان و مسكن ساختمان و مسكن روي تعدادي نمونه بتن گازي توليد داخل كشور ارائه مي گردد . شايان ذكر است كه  نمونه هاي آزمايش شده بصورت آماده براي انجام آزمايش دريافت گرديدند.

دو گروه بتن گازي توليد داخل با شناسنامه GI و GS تحت آزمايش هاي تعيين مقاومت فشاري 7 تعيين جذب آب، تعيين جرم حجمي خشك و تعيين جمع شدگي ناشي از خشك شدن از حالت اشباع قرار گرفتند كه نتايج آن به صورت خلاصه در جدول زير آمده است.

نام گروه          مقاومت فشاري Mpa  درصد جذب آب          جرم حجمي خشك kg/m3    جمع شدگي

GI       * 8/2  3/66   560     13% ***

GS      6/2     8/61 **         525     1%

*آيين نامه دين آلمان نيز رنج مقاومتي 2 تا 8 مگا پاسكال را براي اين نوع بتن ها تعيين نموده است.

**قابليت جذب آب بالا از خصوصيات بتن هاي گازي مي باشد و درمنابع مختلف جذب آب 60 الي 70 درصد وزني نيز گزارش شده است.

شايان ذكر است كه اين مقادير بيشتر از مقادير مجاز ذكر شده در منابع مختلف است و اين مشكل اساسي بتنهاي گازي كشور نيز مي باشد.

بررسي توليدات بتن گازي در كشور

در حال حاضر در كشور دو شركت در حال فعاليت مي باشند. كه اطلاعات كل در خصوص وضعيت اين كارخانه ها بشرح ذيل مي باشند.

الف- مجتمع توليدي و صنعتي سيپور ( شركت فرآورده هاي ساختماني ايران)

اين مجتمع در اوايل دهه 1350 در منطقه آبيك قزوين ساخته شده و شامل دو خط توليد با نامهاي تجاري سيپوركس و ايتونگ مي باشد. اين مجتمع ( در معرض تعطيلي) داراي ظرفيت اسمي 1450 متر مكعب در دو شيفيت كاري در روز مي باشد كه بطور متوسط با نصف اين ظرفيت كار مي كند. ميزان مصالح اوليه، نحوه آماده سازي نمونه ها واتوكلاو نمودن در خطوط توليد سيپوركس ويتونگ قدري با يكديگر متفاوت است . هر چند توليد عمده كارخانه در حال حاضر بلوكهاي سبك ديواري اين مجتمع قادر به توليد پانلهاي بتن گازي مسلح نيز مي باشد.

ب- مجتمع توليدي بناي سبك (هبلكس)

اين كارخانه در منطقه باقرآباد ورامين واقع شده است اين كارخانه بصورت بلوكهاي سبك ديواري بوده و ظرفيت توليد آن بطور متوسط 200 متر مكعب روزانه در دو شيفت كاري است.(در ضمائم نتايج آزمايشات بعمل آمده بر روي اين محصول ارائه گرديده است)

نتايج مطالعه بر روي بتن هاي گازي :

خواص مطلوب اين نوع بتن شامل جرم حجمي پايين نسبت مناسب مقاومت به جرم حجمي ،عايق بندي مناسب حرارتي و ثبات (جمع شدگي ناشي از خشك شدن) نسبتاً پايين باعث شده است كه اين ماده در بسياري از كشورهاي جهان مورد استفاده قرار گيرد .شايان ذكر است كه اين محصول نياز به ايجاد كارخانه اي با هزينه سرمايه گذاري اوليه نسبتاً بالا توليد مي گردد.

 در حال حاضر توليد بتن هاي سبك گازي در كشور بصورت بلوكهاي سبك مي باشد كه در ساحتمان براي ساخت ديوارهاي جدا كننده داخلي و خارجي مورد استفاده قرار مي گيرد. شواهدي مبتني بر عدم يكنواختي انطباق توليدات كارخانه ها با حداقل الزمات ذكر شده در مدارك فني وجود دارد همچنين در زمينه كاربرد در برخي موارد مشكلاتي در خصوص ترك خوردگي جذب و انتقال رطوبت به داخل ساختمان مشاهده شده است.

 بديهي است كاربرد مناسب و مطلوب بتن گازي در ساختمان مستلزم توليد بتن گازي با كيفيت مطلوب وهمچنين كاربرد مناسب آن در رابطه با مسايل و جزئيات اجرايي مي باشد

متاسفانه در كشور در زمينه استاندارد سازي اين محصول كار اندكي انجام شده و لازم است استانداردهاي تفضيلي براي تعيين حداقل شاخص هاي كيفيت قابل  قبول و همچنين روشهاي استاندارد انجام  آزمايش هاي تعيين كيفيت تدوين گردد.

- بتن كفي (Foam Concete)

بتن كفي يكي از انواع بتن هاي سبك مي باشد كه از ادغام كف توليد با ثبات كافي در خمير سيمان يا ملات حاصل مي گردد با توجه به محدوده وسيع جرم حجمي قابل دستيابي با بتن هاي كفي و پايين بودن نسبي سرمايه گذاري اوليه اين مصالح بعنوان راه حلي مناسب در مواردي كه كاهش وزن و يا عايق بندي حرارتي مدنظر باشد توسط توليد كنندگان عرضه مي شوند قبل از بكارگيري هر نوع بتن سبك لازم است ديگر خصوصيات فيزيكي و مكانيكي مهم آن ارزيابي شوند تا از مناسب بودن آن براي كاربرد  مورد نظر اطمينان حاصل گردد. بر اين اساس بررسي گسترده آزمايشگاهي جهت تعيين خصوصيات فيزيكي و مكانيكي بتن كفي با محدوده جرم حجمي بين 800 تا 1500 كيلوگرم بر متر مكعب توسط كارشناسان شركت بتن سازه الوند و بخش بتن مركز تحقيقات ساختمان و مسكن انجام پذيرفت جزئيات اين مطالعه و نتايج حاصله در ضمائم حاضر ارائه گرديده است. زمينه هاي مناسب كاربرد بتن ها كفي كشور مواردي هستند كه جمع شدگي بالا قبول باشد در اين رابطه مي توان به كاربرد بتن كفي بعنوان عايق حرارتي ، پر كننده حفاري ها، بخش مياني پانل هاي ساندويچي و كابردهاي ژئوتكنيكي اشاره نمود.

  ساختمان به طور مستقيم ( به لحاظ سبكي ويژه اين نوع بتن ) و صرفه جويي در مصرف انرژي بطور غير مستقيم ( به لحاظ عايق بودن اين نوع بتن در مقابل سرما و گرما و در نتيجه كاهش ميزان مواد سوختي ) , از لحاظ اقتصادي گام هاي بلند و مهمامروزه مهندسين و معماران سازنده ساختمان در دنيا با استفاده از بتن سبك در قسمت هاي مختلف بنا با سبك كردن وزني برداشته اند .

فوم بتن پوششي است جديد جهت مصارف مختلف در ساختمان كه به علت خواص فيزيكي منحصر به فرد خود بتني سبك و عايق با مقاومت لازم و كيفيت مطلوب نسبت به نوع استفاده از آن ارائه ميدهد . اين پوشش از تركيب سيمان , ماسه بادي (ماسه نرم ) , آب و فوم ( ماده شيميائي توليد كننده كف ) تشكيل مي شود . ماده كف زا در ضمن اختلاط با آب در دستگاه مخصوص , با سرعت زيادي , حباب هاي هوا را توليد و تثبيت نموده و كف حاصل كه كاملا پايدار مي باشد در ضمن اختلاط با ملات سيمان و ماسه بادي در دستگاه مخلوط كن ويژه , خميري روان تشگيل مي دهد كه به صورت درجا با در قالب هاي فلزي يا پلاستيكي قابل استفاده مي باشد . اين خمير پس از خشك شدن با توجه به درصد سيمان و ماسه بادي ( مطابق با جدول شماره 1  ) داراي وزن فضايي از 300 الي 1600 كيلو گرم در متر مربع خواهد بود .

ويژگي هاي عمده فوم بتن

1 _ عامل اقتصادي : سبكي وزن با مقاومت مطلوب فوم بتن يا توجه به نوع كاربرد آن , بطور كلي به لحاظ اقتصادي مخارج ساختمان را ميزان قابل ملاحظه اي كاهش مي دهد چون در نتيجه استفاده از آن , وزن اسكلت فلزي و ديوار ها و سقف كاهش يافته و ضمنا باعث كاهش مخارج فونداسيون و پي در ساختمان مي گردد كه با توجه به خواص فوق , با سبك تر بودن ساختمان , نيروي زلزله خسارات كمتري را در صورت وقوع متوجه آن مي سازد .

2 _ سهولت در حمل و نقل و نصب قطعات پيش ساخته : حمل و نقل قطعات پيش ساخته : حمل و نقل قطعات پيش ساخته با فوم بتن هزينه كمتري را نسبت به قطعات بتني دربرداشته و نصب قطعات بعلت سبكي آنها . بسيار آسان مي باشد , هر گونه نازك كاري براحتي روي پوشش فوم بتن قابل اجراست و ضمنا چسبندگي قابل توجهي با سيمان و گچ دارد .

3 _ خواص فوق العاده عايق بودن در مقابل گرما , سرما و صدا : فوم بتن به علت پائين بودن وزن مخصوص آن يك عايق موثر در مقابل گرما , سرما و صداست . ضريب انتقال حرارتي فوم بتن ( طبق جدول شماره 3 ) بين65 0/0 تا 435/0 k cal / m2 hc مي باشد ( ضريب هدايت حرارتي يتن معمولي بين 3/1 تا 7/1 مي باشد ) استفاده از فوم بتن بعنوان عايق باعث صرفه جويي در استفاده از وسائل گرم زا و سرما زا مي گردد . فوم بتن عايق مناسبي جهت صدا با ضريب زياد جذب آگوستيك به سمار مي رود كه در نتيجه بعنوان يك فاكتور رفاهي در جهت جلوگيري از ورود صداهاي اضافي اخيرا مورد توجه طراحان قرا كرفته است .

4 _ خصوصيات عالي در مقابل يخ زدگي و فرسايش ناشي از آن و مقاومت در برابر نفوذ رطوبت و آب : نظر به اينكه فوم بتن در قشرهاي سطحي داراي تخلخل فراوان مي باشد در نتيجه شكاف هاي موئين و و درزهاي كمتري در سطح ايجاد مي شود و اگر  پوشش فوم بتن با ضخامت كافي مورد استفاده قرار گيرد در مقابل خطر نفوذ باران و رطوبت مقاومت مطلوبي خواهد داشت .

5 _ مقاومت فوق العاده در مقابل آتش : مقاومت فوم بتن در مقابل آتش فوق العاده مي باشد .

به طور مثال قطعه اي از نوع فوم بتن با وزن فضايي 700 الي 800 كيلو گرم در متر مكعب كه حداقل 8 سانتي متر ضخامت داشته با شد به راحتي تا 1270 درجه سانتي گراد را تحمل مي نمايد و اصولا  در وزن هاي پائين غير قابل احتراق است .

 6_ قابل برش بودن :6 به دليل قابل برش بودن با اره نجاري و ميخ پذير بودن آن . كارهاي سيم كشي و نصب لوازم برقي و تاسيسات خيلي سريع و به راحتي قابل عمل خواهد بود .

كاربرد فوم بتن در ساختمان

1 _ شيب بندي پشت بام : فوم بتن با صرفه ترين و محكم ترين مصالح سبكي است كه مي توان از آن براي پوشش شيب بندي استفاده نمود  . نظر به اينكه با دستگاه مخصوص به صورت بتن يكپارچه در محل قابل تهيه و استفاده است مي توان مستقيما روي آن را عايق بندي يا ايزولاسيون نمود .

2 _ كف بندي طبقات : به دليل سبكي وزن فوم بتن و آسان بودن تهيه آن . مي توان تمامي كف طبقات . محوطه و بالكن ساختمان را بعد از اتمام كارهاي تاسيساتي با آن پوشانده و بلافاصله عمليات بعدي را مستقيما روي آن انجام داد .

3 _ بلوك هاي غير بار بر سبك : با بلوك هاي تو پر به ابعاد دلخواه مي توان تمامي كار تيغه بندي قسمت هاي جدا كننده ساختمان را با استفاده از ملات يا چسب بتن انجام داد . با اين نوع بلوك ها علاوه بر اينكه از سنگين كردن ساختمان جلوگيري مي شود عمليات حمل و نصب خيلي سريع انجام مي گيرد و دست مزد كمتري هزينه مي شود . پس از اجراي ديوار مي توان مستقيما روي آن را گچ نمود . اين بلوك ها داراي وزن فضايي بين 800 الي 1100 كيلو گرم مي باشند .

4 _ پانل هاي جدا كننده يكپارچه و نرده هاي حصاري جهت محوطه و كاربري در موارد خاص : جهت ساخت ديوارهاي سردخانه ها . گرم خانه ها و سالن هاي ضد صدا مي توان در محل با قالب بندي . فوم بتن را به صورت يك پارچه عمودي ريخت . به دليل ويژگي عمده عايق بودن اين نوع بتن . جهت عيق بندي سردخانه ها . گرم خانه ها . پوشش لوله هاي حرارتي و برودتي و ...... كاربرد مهمي دارد . ضمنا به دليل اينكه عايق صدا مي باشد براي موتورخانه ها و اتاق هاي آكوستيك مورد استفاده وسيع قرار مي گيرد

 برنامه آزمايش ها

برنامه آزمايشگاهي به منظور تعيين خواص فيزيكي و مكانيكي بتن هاي كفي با جرم حجمي هاي مختلف انجام گرفت خصوصيات مورد نظرشان شامل وزن مخصوص و خشك، جذب آب، مويين، جمع شدگي ناشي از خشك شدن ، مقاومت هاي فشاري محاسبه گرديده است .

مصالح بكار رفته

سيمان: سيمان مصرفي از نوع سيماان پرتلند

ماسه: ماسه بكار رفته در اين تحقيق از نوع ريز استفاده گرديد.

مواد كفزا و تثبيت كننده كف: مواد كفزا و تثبيت كننده كف مورد استفاده بانسبت هاي مختلف با آب رقيق گرديد.

طرح اختلاط 

طرح اختلاط بتن كفي درهر محدوده جرم حجمي بر اساس حجم مطلق مواد اوليه تعيين گرديد حجم آب هيدراسيون بعنوان  درصدي از ميزان سيمان در نظر گرفته شد. ميزان سيمان مطابق با محدوده توصيه شده مراجع مختلف استفاده گرديده و با كم كردن وزن سيمان و آب هيدراسيون از جرم حجمي خشك مورد نظر وزن ماسه در مخلوط مشخص گرديد. با محاسبه مقدار آب اختلاط به منظور دستيابي به يكنواختي مورد نظر وبا داشتن مقادير حجم هاي  سيمان و ماسه در مخلوط ، حجم منافذ هوا و درنتيجه حجم كف مورد نياز مشخص مي گردد.

تحليل نتايج آزمايشها

مقاومت فشاري

مقاومت فشاري مخلوطهاي بتن كفي تا حد زيادي تحت تاثير مقادير نسبت آب به سيمان مي باشد مخلوطهاي با نسبت آب به سيمان كمتر در جرم حجمي هاي مشابه داراي مقاومت هاي بالاتري مي باشند بكارگيري ماسه درشت تر ،خصوصاً در مخلوطهاي سنگين تر كه منجر به كاهش قابل توجه نسبت آب به سيمان گرديد. عملكرد مناسب تر اين مخلوطها از نظر مقاومت فشاري را به دنبال دارد. قابل توجه است كه كف اضافه شده ه مخلوهاي خود داراي مقدار آب بوده به حجم كف مصرف شده و جرم حجمي آن بستگي دارد.

خوشبختانه نتايج مقاومت بدست آمده براي طرح هاي مختلف بسياري از نياز هاي مورد نظر را تامين مي نمايد و عملا محدوديت استفاده در بخشهاي مختلف ساختمان ايجاد نمي نمايد.

جذب آب مويين

جذب آب بصورت وزن آب در واحد سطح نمونه (g/cm2) قابل محاسبه مي باشد. نتايج بدست آمده نشان داد كه جبابهاي هوا در مخلوطهاي بتن كفي مورد مطالعه نفوذ ناپذير نبوده و جذب آب مشاهده مربوط به خمير سيمان است.و مقادير بدست آمده در حد استاندارد  مي باشد

 جمع شدگي ناشي از خشك شدن

جمع شدگي ناشي از خشك شدن مخلوط ها توسط منشور 5/28*5/7*5/7 سانتيمتر تعيين گرديد نمونه ها پس از 28 روز عمل آوري مرطوب به شرايط معمولي آزمايشگاه با رطوبت نسبي حدود 40 درصد منتقل شدند مقدار جمع شدگي ناشي از خشك شدن هر مخروط با اندزه گيري طول نمونه ها در فواصل زماني مختلف تعيين گرديد

مقدار زياد جمع شدگي ناشي از خشك شدن تن كفي جنبه مهمي است كه در موارد استفاده از اين ماده بايد  در نظر گرفته شود در حقيقت برخي نشريه هاي فني در مورد بتن كفي مصرف اين ماده را محدود به مواردي كه جمع شدگي بالا مسئله ساز نباشد نموده اند.خوشبختانه در اين خصوص نيز محصولات مورد آزمايش نتايج مناسبي را ارائه نموده اند.

نتايج مطالعه بر روي بتن كفي

جذب آب و جذب مويين بتن هاي كفي مشابه بتن هاي معمولي و قابل قبول بوده است در صورتيكه از كف مناسب در تهيه اين نوع بتن استفاده شود حتي عملكرد بتن كفي با جرم حجمي 800 كيلوگرم بر متر مكعب مشابه بتن معمولي با نسبت آب به سيمان مشابه مي باشد.

جمع شدگي ناشي از خشك شدن بتنهاي كفي در ايران نسبتاً زياد است كه نمونه هاي توليدي اين شركت اين موضوع را با استفاده از نوع خاصي از مواد كفزا  همراه با مواد تثبيت كننده و كاهش دهنده جمع شدگي مرتفع نموده است.

نصب بتن اسفنجی

نصب بتن اسفنجی شامل 4 اساسی است:

1)مخلوط کردن

2)جاگذاری کردن

3)تراکم و فشردگی

4)عمل اوردن بتن

بوجود اوردن قرار دادن و عمل اوردن بتن اسفنجی همه جای به اینکه در یک کارخانه زیر شرایط یکسان انجام شوند در محل کار (پای کار) انجام می شوند

اگر چه بتن اسفنجی می تواند توسط همان تهیه کننده های بتن تو پر تهیه شده و توسط همان کامیونهای بتن تو پر تحویل داده شود اما این ویژگیهای فیزیکی منحصر به فردش است که نیاز به یک پیمانکار با تجربه تخصصی دارد . همچنین تفاوتهای ساختاری ما بین بتن اسفنجی و بتن غیر قابل نفوذ نصب متفاوت ان  را نیازمند است.

به هر حال کیفیت و عملکرد بتن اسفنجی بستگی به میزان اشنایی و عملکرد نسب کننده وخاصیت ضربه های ساختاری دارد  این نوع بتن به دلیل مقاومت  نسبتا پایین 400psiالی 4000psiاست اساس مشخص شده و پذیرفته شده ای برای مفاومت بالا نیست و مثله مهمتر در موفقیت یک روسازی بتن اسفنجی مقدر پوکی ان است البته بایدبدانیم که زیر سازی این بتن و زمین زیرینش نباید کاملا غیر قابل نفوذ باشد و باید حداقل انکی خاک وزیر سازه ان نفوذ پذیری داشت باشد در منهطق مناسه ای هم بت اسفنجی  مستقیما بالای ماسه گذاشته می شود همچنین باید به این موضوع اشاره کرد کعه یخ زدن اب در این بتن مشکلی ایجاد نمی کند زیرا ازمایشهایی صورت رفته که در ان بتن اسفنجی را به مدت بیش از 15 سال در اب وهوای سرد گذاشته واب باران و برف پس از ورود به داخل بتن یخ میزند کاربرد موفق بتن اسفنجی در این مناطق این مثله را حل نموده ومشکلی ر در به کار بردن این بتن در این مناطق وجود ندارد

نقش مواد افزودنی (مواد دارای خواص سیمانی ) در بتن اسفنجی

مواد افزودنی که در بتن اسفجی به کار می روند عبارتند از : رقیق کننده های سیمان  خاکستر بادی و پوزولان طبیعی روباره وبخار سیلیس

حال به برخی از انه که نقش بسیار مهمی در ساختار بتن دارند و می توانند به جای سمان مورد استفاده قرار گی رند که در ایران از انها به ندرت استفاده می شود اشاره میکنیم در واقع این مواد بر عملکرد زمان گیرش میزان افزایش مقاومت تخلخل نفوذ پذیری و غیره در بت تاثیر می گذارند در یک کلام کلید عملکرد بالای بتن در استفاده از موا  افزودنی است از ان جمله می خواهیم به گاز سیلیس خاکستر بادی و روباره که همگی دوام بتن را به وسیله کم کردن نفوذ پذیری و شکاف افایش می دهتد اشاره کنیم

منابع :

http://www.irancivilcenter.com/fa/articles/view/?article_id=64

http://zohrab10.blogfa.com

http://www.hamkelasy.com/content/view/145/43/

http://lightweightconcrete.persianblog.com/1385_7_LightWeightConcrete_archive.html

تحقیق در مورد بهداشت مو

توجه به اين نكته ضروري است كه هر چند مو از سلول هاي مرده تشكيل شده ولي خود ازوضع درون انسان حکايت مي کند. نگهداري از مو از جمله حساسيت هاي يك فرد اجتماعي استو مو كه خود سلولي بي جان است به انسان جان مي بخشد تصور يك انسان بدون مو، ابرو ومژه كه بيشتر به يك روح شبيه است تصوري ترسناك است. متأسفانه برخي محصولات آرايشي وبه اصطلاح بهداشتي بيش از سودي كه به مو برسانند ضرري مي رسانند كه تا سال هاماندگار و پابرجاست! استفاده از مواد نفتي چون پارافين يا روغن هايي كه از تركيباتآن كسي جز سازنده اش آگاه نيست (چون نظير انواع واكس و كرم مو و...) براي بعضي ازمردم علي الخصوص جوانان عادت شده و جالب اينجاست كه انتظار ريزش و يا سفيد شدن يكدانه مو را هم ندارند. استفاده از موادي كه هيچ بار تغذيه اي براي بدن ندارند، فقطشكم پركن هستند و بدن را با فقر مواد غذايي روبرو مي كنند كه خود از عوامل مؤثرريزش مو سفيد شدن و... است. موادي چون چيپس، پفك، تخمه و...از همين دسته اند. يكيديگر از علل بسيار مهم ريزش و ضعف مو در مردان، استعمال دخانيات است كه حتي با علمبه ضرر آن باز هم شاهد ترويج آن در بين جوانان و حتي پزشكان هستيم. سيگار کشيدنباعث جمع شدن چربي زائد در اطراف پياز مو و مانع رسيدن مواد غذايي به آن مي شود. انجام برخي كارها كه البته نياز به همت و اراده دارد در مراقبت از مو از اهميتزيادي برخودار است. مثلاً كمتر خانواده اي است كه برنج اين منبع بزرگ ويتامين بهخصوص ويتامين هاي خانواده «B»  را به طور صحيح مصرف كند و آن را آبكش نكند. ما به پوست «برنج» كه همانسبوس است به چشم ماده اي زائد و كاه صفت نگاه مي كنيم در حالي كه در کشورهاي غربيبا استفاده از آن انواع داروها را براي سفيد شدن پوست و سياه شدن مو و... مي سازندو با چند برابر قيمت به كشورهاي مصرفي مي فروشند. چند دستور راحت كه فقط نياز بهكمي رعايت دارد را براي شما مي آوريم:

1- سعي كنيد در برنامه غذايي خود از سبزيجات  و ميوه  هاي تازه بسياراستفاده شود. خوردن سبزيجاتي چون كرفس، جعفري، كاهو و اسفناج توصيه مي شود. اسفناججدا از تقويت غده هاي رنگينه اي مو، منبع عظيم آهن است كه باعث تقويت استخوان، ناخنو مو مي شود. ذكر اين نكته ضروري است كه اسفناج در حالت عادي در بدن داراي جذببسيار پاييني است و بايد همراه آبليمو يا ماست خورده شود.

2-  بعد از استحمام اگر موهاي شما پف مي كند به جاي استفاده از ژل ها كه باعثخفه شدن مو مي شود، از روغن هاي مفيد گياهي استفاده كنيد و البته به ياد داشتهباشيد كه هيچ روغني نبايد بيش از 3 ساعت روي سر بماند و پس از آن بايد با يك شامپويخوب شسته شود.

3- از حنا - اين گياه مفيد - استفاده كنيد. خود حنا به هيچ وجه با شامپوهاي حناقابل مقايسه نيست. اگر از رنگ دادن حنا خوشتان نمي آيد مي توانيد از پودر گل ختمياستفاده كنيد. به اين ترتيب ديگر حنايتان رنگ نمي دهد، به علاوه از خواص خود ختمينيز بهره برده ايد.

4-شلتوك يا همان سبوس برنج، گياه ارزان قيمتي است كه در هر عطاري يافت مي شود. مي توانيد براي سفيد شدن پوست و سياه شدن مو از دم كرده آن مانند چاي استفاده كنيد.

5-  از رسيدن گرد و خاك و دود به موهايتان جلوگيري كنيد كه دشمن مو هستند.

سعي كنيد موهاي خود را با شانه پلاستيكي شانه نكنيد؛بهترين شانه شانه چوبي است. در ضمن استفاده از سشوار نيز به هيچ وجه توصيه نمي شودو اگر مجبور به استفاده از آن هستيد حتي الامكان از درجه بسيار گرم آن استفادهنكنيد. به علاوه از شانه كردن موي خيس خودداري کنيد يا به علاوه ، در حالي کهموهايتان خيس هستند، آنها را شانه نکنيد.

       براي داشتن موهايي زيبا چه كاري انجام دهيم؟

اگر دوست داريد هنگامي كهمقابل آينه ايستاده ايد و به شانه كردن موهاي خود مشغول هستيد، از برق و زيباييموهايتان به وجد بياييد؛ رعايت نكاتي را كه مي تواند كمك بسياري به اين امر بكند دربرنامه زندگي خود قرار دهيد.در اين جا به برخي نكات اشاره ميكنيم:

1-انتخابيك شامپوي مناسب مهمترين راه براي حفظ سلامت موي سر است. شامپومسئول پاك كردن موها از هرگونه آلودگي، گرد و خاك و چربي است كه بر روي سر انباشتهشده و برايش دردسر ساز شده اند. حال اگر شامپوي انتخابي ما توان از بين بردن اينمواد زايد را نداشته باشد، در واقع به مهمترين وظيفه خود عمل نكردهاست.

هيچگاه سشوار داغ را روي موي خيس نگيريد چرا كه اين كار باعث شكنندگي مو ميشود. اگر هم عجله به خشك شدن سريع مو داشتيد، سشوار را روي گرماي كم يا متوسطبگذاريد و آن را از فاصله دور به شكلي كه مرتب آن را روي قسمت هاي مختلف مو ميچرخانيد نگه داريد. هيچگاه براي چند دقيقه بر روي يك نقطه متوقفنشويد.

2-هميشهبا توجه به نوع و جنس مو شامپوي خود را انتخاب كنيد. شخصي كه مويچرب دارد نبايد از شامپويي كه مختص موهاي خشك است استفاده كند.

3-بهنحوه شستن موها دقت كنيد. به آرامي موها را بشوييد و به تميز شدنتمامي قسمت هاي آن توجه نماييد.

4-براينرمي مو از نرم كننده استفاده كنيد. اگرچه بسياري از توليدكنندگانادعا مي كنند كه شامپوهايشان حاوي نرم كننده است، اما بسياري از آنها فاقد اين مادههستند و در نتيجه شخص نياز دارد تا از يك نرم كننده جانبي نيز بهرهببرد.

5-پس ازشستن، موهاي خود را به آرامي با يك حوله خشك كنيد. توجه داشتهباشيد كه هيچگاه سشوار داغ را روي موي خيس نگيريد چرا كه اين كار باعث شكنندگي مومي شود. اگر هم در خشك کردن سريع مو عجله داشتيد، سشوار را روي گرماي كم يا متوسطبگذاريد و آن را از فاصله دور به شكلي كه مرتب آن را روي قسمت هاي مختلف مو ميچرخانيد نگه داريد. هيچگاه براي چند دقيقه بر روي يك نقطه متوقفنشويد.

6-ازشانه كردن موي خيس، جداً بپرهيزيد. بگذاريد موهايتان كمي خشك شوندسپس با شانه اي كه دندانه هايش نيز درشت است، موي خود را شانه كنيد.

7-از برس هايي استفادهكنيد كه نرم و انعطاف پذير باشد.

انتخاب يك شامپوي مناسب مهم ترين راه براي حفظ سلامت موي سراست.

8-از رنگمو كمتر استفاده كنيد. در صورت استفاده، مو را مرتب تقويتكنيد.

9-ازقرار گرفتن در نور شديد خورشيد براي مدت زمان طولاني پرهيز كنيد. اين كار مي تواند بر ساختمان پروتئيني مو اثر بگذارد و آن را شكنندهكند.

بُرس زدن جريان هوا را بهتر به موها مي رساند، پوست سر را نرم كرده و آب رساني وتغذيه ريشه هاي مو را آسان تر مي كند.

بُرس زدن مو يكي از معمولي‌ترين و ابتدائي‌ترين كارهايي است كه توسط افراد انجاممي شود، اما آيا تا به حال به اين مسئله فكر كرده ايد كه ممكن است انتخاب نامناسببُرسي كه به كار مي‌بريد، باعث ايجاد مو خوره، ريزش مو و مشكلات ديگرتان شده باشد؟آيا بُرس سرتان را با دقت و آگاهي انتخاب كرده‌ايد يا مي‌دانيد كه چه نوع بُرسيبراي موهايتان مناسب‌تر است؟

بيشتر ما موهايمان را بسيار با عجله و سريع شانه مي‌كنيم(البته اگر وقت كنيم كهآنها را شانه كنيم). اما واقعيت اين است كه بُرس زدن آرام و روزمره براي موها بسيارسودمند است.

اين كار باعث مي‌شود روغن‌هاي طبيعي موجود بر سطح موها گسترش يابند و مو راتغذيه كنند، ضمن آنكه موها پس از آن، درخشندگي خاصي مي‌يابند. همچنين بُرس زدن باعثتحريك جريانات بر سطح پوست سر شده و انواع آلودگي و سلول‌هاي ‌مرده‌را مي زدايد.

انواع و اقسام بُرس ها

به طور كلي مي توان برس ها را به پنج دسته تقسيم کرد كه هر كدام براي هدف ومنظور ويژه‌اي طراحي شده‌اند‌. براي اينكه بهترين گزينه را در انتخاب بُرس داشتهباشيم، لازم است انواع بُرس را بشناسيم.

برس تونلي

اين برس را به خاطر مجراهاي باز‌ ‌و V شكل آن تونلي مي‌نامند. اين مجراهاي بازبه جريان هوا اجازه عبور مي‌دهد. در نتيجه هواي گرم سشوار در لابه‌لاي مو به گردشدر آمده و خود را به ريشه مو مي رساند و باعث افزايش سرعت در امر خشك شدن مو وانبوه به نظر آمدن آن مي‌شود. اين برس به خاطر فاصله زياد سوزن‌هايش براي گره گشائياز مو نيز انتخاب مناسبي است.

برس كوسن دار

‌اين برس داراي يك پايه كوسن دار پلاستيكي است كه سوزن‌هاي برس روي آن سوار شدهاست. عموما به پايه اين نوع برس ها كمي انحنا داده مي‌شود. از اين برس براي صاف وهموار كردن موها (بدون حجم دادن) استفاده مي‌شود. در صورت استفاده از سوزن‌هاي فلزيبهتر است نوك سوزن‌ها، به توپي‌هاي پلاستيكي ختم شوند‌ تا موجب خراش پوست سر وشكستگي مو نشوند.

برس پدالي

اين برس تا حدودي شبيه برس كوسن دار است. وجه تمايز آن در نوع كوسن، اندازه وشكل آن است و نسبت به برس كوسن دار، بزرگ‌تر و پهن تر است. مورد استفاده آن بيشترموهاي بلند و انبوه است، اما اندازه هاي كوچكتر آن براي موي كوتاه و متوسط هم ميتواند به كار برده شود.

‌برس هاي مدور

همانطور كه از نام آن پيداست اين برس به صورت مدور يا لوله‌اي است، يعنيسوزن‌هاي آن پيرامون يك ميله استوانه‌اي شكل سوار شده و بيرون آمده است.

نكته مهمي كه بايد در مورد اين نوع برس ها گفته شود آن است كه بر خلاف آنچه بهنظر مي آيد اين برس تنها براي فر كردن مو كاربرد ندارد. بلكه با انتخاب نوع مناسباز اين برس‌ها مي توان به مدل دلخواه مو دست يافت، مثلا براي دستيابي به موي راست وايستاده از برس‌هائي كه سوزن‌هاي آن از هم فاصله زيادي دارند و براي صاف كردن موهااز برس هاي متراكم تر استفاده مي‌شود. توجه داشته باشيد كه هرچه قطر برس بيشتر باشدمو صاف‌تر مي‌شود پس براي دستيابي به فر بايد از برس‌هايي با قطر كمتر استفاده كرد.

برس هاي حرارتي

امروزه انواع جديدي از برس‌ها به نام برس‌هاي حرارتي وارد بازار شده است. اينبرس ها جزء طبقه‌بندي اصلي‌برس‌ها‌قرار نمي گيرند . بلكه نسخه هاي جديد بُرس هستندكه‌ ‌در درون آن عنصر حرارتي به كار رفته تا كار برس و سشوار را همزمان انجام دهندو در وقت صرفه جوئي كنند.

برس هاي حرارتي معمولا از نوع مدور هستند اما انواع تونلي و مدل دهنده آن نيز دربازار ديده مي‌شود. اگر شما جزء افرادي هستيد كه موي آسيب ديده دارند، به شما‌اكيدا‌ً توصيه مي‌كنيم كه از برس هاي حرارتي استفاده نكنيد.

  چطور موهايمان را شانه كنيم؟

حالا كه برس مناسب را انتخاب كرديد خوب است كه به چند نكته مهم در مورد چگونهشانه كردن مو اشاره كنيم.

نكته مهمي كه بايد به آن توجه داشته باشيد اين است كه با موي خود به ملايمترفتار كنيد. غلاف اطراف هر تار مو به سمت پائين رشد مي‌كند. هنگام خشک کردن موها باحوله يا شانه و سشوار زدن هميشه از سمت ريشه به سمت نوك مو دست را حركت دهيد تا مونشكند.

همانطور كه در بالا اشاره شد، از برس مناسب براي هر كاري استفاده كنيد. براي صافكردن مو از يك برس گرد و قطور، براي مجعد كردن و حالت دادن از برس گرد نازك و ازبرس تخت براي صاف و يكدست كردن سطح مو استفاده كنيد.

استفاده از كرم‌ يا شامپوهاي نرم كننده مو پس از حمام کردن، مو را نرم تر كرده وشانه كردن مو را راحت تر مي‌كند.

موهايتان را پيش از شست وشو با شامپو برس كنيد تا خوب از هم جدا شوند.

وقتي كه مو خيس است شكننده تر است، بنابراين از خشك كردن خشن مو با حوله و شانهزدن و برس كشيدن سفت و سخت بايد جدا خودداري كنيد.

برس زدن بايد دو بار در روز (صبح و شب ) و هر بار دست كم يك دقيقه انجام شود.

براي از هم جدا كردن موها، ابتدا شانه را روي نقاطي كه گره‌هاي احتمالي وجوددارد بگذاريد‌ و گره‌ها را باز كنيد. موها را نكشيد و به تدريج دسته هايي از مويتانرا شانه كنيد.

بهترين راه برس زدن موها اين است كه سر به طرف پايين باشد و از پشت گردن به طرفپيشاني موها برس شوند و سپس از كناره ها به طرف بالاي سر اين كار را ادامه دهيد ودر انتها با بُرس كردن از پيشاني به طرف پشت سر كار را خاتمه دهيد.

اگر موهايتان را شستيد، صبر كنيد تا 80 درصد از موهايتان خشك شوند و بعد برسبکشيد.

‌از شامپوهاي معمولي و مناسب با نوع موهايتان استفاده كنيد.

توصيه مي‌شود از دو نوع شامپو به طور متناوب استفاده كنيد.

به قدرت كف اعتماد نكنيد، كف زياد نمي تواند دليل پاكي و تميزي موها باشد. اكثرشامپوها نرم كننده هستند و كمتر كف مي‌كنند.

دو بار شست و شو با شامپو در هفته توصيه مي‌شود، اما براي كساني كه احساس لزوممي كنند، شست وشوي هر روزه هم ايرادي ندارد(البته به شرطي که از شامپوهاي معمولي ومناسب مو استفاده شود).

دو بار شامپو كردن پي در پي بي فايده است و همان يك بار كافي استو در واقع باردوم شستن، بيهوده پوست سر را حساس مي كند و باعث ايجاد الكتريسيته در موها مي‌شود.

اگر مي‌توانيد آبكشي را با آب سرد خاتمه دهيد، چرا كه اين عمل باعث مي‌شودكراتين موجود بر روي سطح بيروني مو صاف شود. لذا موي شما با اين عمل صاف تر، درخشانتر و براق تر خواهد شد.

‌به طور مداوم از سشوار استفاده نكنيد. بگذاريد گاهي اوقات موهايتان در هوايآزاد خشك شوند.

نكته آخر(كه بسيار مهم است واغلب فراموش مي شود) اينكه شانه و برس خود را حداقلهفته اي يك بار با آب و صابون بشوييد.

        موخوره و درمان آن

موخوره(TRICHOPTLOSIS) آسيبى است كه برس و سشوار به موى سر وارد مى كنند. در اين آسيب لايه و سطح محافظ مودر انتهاى فيبرهاى مويى نوك مو از بين مى رود. موخوره بيشتر در موهاى خشك و شكنندهبه وجود مى آيد. وقتى سطح محافظت كننده مو از بين مى رود و امكان جايگزينى آن بهوجود نمى آيد، سر ِ مو چند شاخه مى شود. هرچند سال ها قبل زنان براى مبارزه باموخوره نوك موهاى خود را مى سوزاندند ولى اين كار باعث مى شود، سلول هاى بيشترىنابود شود.در هر حال اين مشكل بسيار رايج است.

شامپوهاى اسيدى يا قليايى، فرهاى دائمى، رنگ كردن زياد، دكلره كردن بيش ازحد، استفاده از برس هاى نايلونى و فلزى و شانه هايى كه دندانه هايى نوك تيز دارنددر به وجود آمدن و تشديد موخوره مؤثرهستند.

درمانموخوره

راه هاى متفاوتى براىدرمان موخوره وجود دارد:

- يك ليوان شيرين بيان رادر سه ليوان آب جوشيده بريزيد و بگذاريد 10 دقيقه بجوشد و آرام آرام دم بكشد. بعداز اين كه سرد شد، آن را صاف كنيد و هر روز از اين مايع به موى سرتان بماليد. پس ازمدت كوتاهى متوجه خواهيد شد موخوره تان درمان شده است.

- ريشه كنجد را در آب جوشخيس كنيد و بگذاريد 15 دقيقه به همين حالت بماند. بعد از آن ريشه كنجد را به مدت 30دقيقه در آب جوش، بجوشانيد؛ مايع صاف شده را به موهايتان بماليد.

- موهايتان را در آب ِجوشانده تخم پياز قرار دهيد.

- استفاده از جوشانده گلبابونه و گل ختمى به صورت ماهى يكبار، براى درمان موخوره مفيد است.

- در يك لگن آب چند قطرهآمونياك بريزيد و موهايتان را با آن بشوييد.

به مقدار مساوى قهوه خام،نخود خام، روناس و زرده تخم مرغ را مخلوط كنيد و به صورت خمير در آوريد و بهموهايتان بماليد. صبح موهايتان را بشوييد و با روغن زيتون چرب كنيد.

- گل ريواس، شاه تره وسدر را به ميزان مساوى در آب خيس كنيد و پس از اين كه 24 ساعت ماند، مايع صاف شدهآن را به سر بماليد.

- نيم كيلو آرد نخود خامرا با 200 گرم برگ مورد و نيم كيلو حنا مخلوط کنيد، سپس آن را به پنج قسمت تقسيمكنيد و پنج شب پشت سر هم با زرده تخم مرغ به سر بماليد.

- روغن بادام و بنفشه وكتيرا براى درمان موخوره مفيد است.

 با موخوره چه كنيم ؟

 يكي‌ از نكاتي‌ كه‌ برايهر خانمي اهميت‌ فراوان‌ دارد بهداشت‌ و سلامت‌مو  است. موي‌ بانوان‌ كه‌ به‌ تعبيري‌ حكم‌ تاج‌ سر را دارد، خواه‌ مشکي، بور،خرمايي‌ يا هر رنگ‌ ديگر، بايد سالم‌ باشد. در اين‌ نوشتار به‌ موخوره‌ كه‌ يكي‌ ازبيماري‌هاي‌ شايع‌ مو مي ‌باشد، اشاره‌ شده‌ است.

موخوره‌ را مي‌ توان‌بيشتر در خانم‌هايي‌ كه‌ به‌ آرايش‌ مداوم‌ موها و استفاده‌ از مواد اكسيدان‌ ورنگ‌ موهاي‌ گوناگون‌ مي‌ پردازند مشاهده‌ كرد. ايجاد شكاف‌ طولي‌ در مسير موها ويا چند شاخه ‌شدن‌ انتهاي‌ آزاد مو، موخوره‌ ناميده‌ مي ‌شود. اين‌ عارضه‌ ناشي‌ ازتجمع‌ آسيب‌هاي‌ مكانيكي‌ و شيميايي‌ وارد بر مو است‌ كه‌ به‌ تخريب‌ موها منجر مي‌شود؛ و شايع ‌ترين‌ تظاهر قابل‌ ديدن‌ از ميان‌ صدمات‌ فيزيكي‌ و شيميايي‌ به‌ساقه‌ مو است. موخوره‌ از راه‌ برس ‌زدن‌هاي‌ خشن‌ و ممتد موها نيز به‌ وجود مي‌آيد. استفاده‌ بيش‌ از حد از سشوار، بيگودي‌ و... منجر به‌ خشكي‌ بيش‌ از حد موهامي‌شود، همچنين‌ نور آفتاب، سايش‌ و مالش‌ مداوم‌ موها و تماس‌ زياد با گرد و غبارعواملي‌ هستند كه‌ به‌ ايجاد موخوره‌ مي ‌انجامند. گفتني‌ است‌ اين‌ عارضه‌ را مي‌توان‌ در موهايي‌ كه‌ عمر آنها طولاني‌ شده‌ مشاهده‌ كرد.

موخوره‌ در افرادي‌ كه‌از خشكي‌ و شكنندگي‌ مو شكايت‌ دارند نيز ديده‌ مي ‌شود. گاهي‌ در طول‌ اين‌ موهاگره‌هاي‌ برجسته‌ اي‌ ظاهر مي ‌شود اين‌ مسئله‌ در اثر ضربه‌ هاي‌ مكانيكي‌ متعددي‌است‌ كه‌ در حين‌ برس ‌زدن‌هاي‌ شديد به‌ ساقه‌ مو وارد مي‌ آيد.

موخوره‌ بيشتر به‌پيشگيري‌ نياز دارد تا درمان؛ چون‌ بخش‌ مرده‌ مو دچار اين‌ عارضه‌ مي ‌شود و دراين‌ ناحيه‌ قدرت‌ ترميم‌ وجود ندارد. بهترين‌ روش، چيدن‌ قسمت‌ آسيب ‌ديده‌ مواست. به ‌علاوه استفاده‌ از تركيبات‌ ملايم‌ و غيرمحرك‌ براي‌ شست‌ و شوي‌ موهاي‌خشك‌ و نيز چرب‌ كردن‌ موها مؤثر است.

تغييرات موها در بارداري و شيردهي

بيشتر زنان در زمان بارداري به درجاتي از پر مويي دچار مي شوند که در ناحيه يصورت واضح تر از نواحي ديگر است. اين پرمويي در نتيجه ي اثرات هورموني دورانبارداري است و در فواصلي بعد از زايمان از بين مي روند. در سر هم موها پر پشت تر ميشوند و ريزش طبيعي مو هم کم مي شود. بعد از زايمان به دليل برگشت وضعيت هورموني بهقبل از بارداري، نسبت موهاي در حال رشد نيز به حالت طبيعي بر مي گردد و5-3 ماه بعد از زايمان ريزش نسبتاْ زياد مو را خواهيم داشت که به دليل کاهش هورمون هايدوران بارداري است.همچنين عوامل تغذيه اي و کاهش املاح خوني بخصوص آهن وهمچنين مسائل روحي و رواني بعد از زايمان نيز در اين ريزش مو سهيم هستند.

شير دادن غير از مسائل تغذيه اي، هيچ نقشي در ريزش مو ندارد و اگر مادري بطورصحيح تغذيه شود و کالري و ويتامين و آهن به مقدار کافي به بدنش برسد، با شير دادنهيچ نوع اثري در بدن وي بوجود نمي آيد.

ريزش مو بعد از زايمان با جبران کمبود مواد خوني و تغذيه کافي، معمولاْ بعد ازچندين ماه بر طرف مي شود و تراکم موها به مقدار قبل از بارداري مي رسد. البته درموارد نادري موهاي ريزش کرده به حد قبل از بارداري بر نمي گردد که نياز به بررسيبيشتري دارد.

در صورتي که تا يک سال بعد از زايمان، ريزش موي سر کاهش نيابد يا موهاي ضخيمصورت و نواحي ديگر بدن که در دوره بارداري بوجود آمده از بين نروند، بايد بيمار ازنظر هورمون آندروژن(هورمون مردانه) و وجود کيست و علل ديگر توسط پزشک بررسي گردد.

       آيا براي درمان طاسي و کم پشتي موي سر راهي وجود دارد؟

ريزش مو يکي از ناراحت کننده ترين مسائلي است که يک فرد در دوران زندگي خود باآن برخورد مي کند، چون وجود مو بر روي سر از نظر ظاهر بسيار موثر است و افرادي کهدچار ريزش وسيع مو هستند از نظر ظاهري مسن تر از همسن هاي خود (که موهايشان نريخته) به نظر مي رسند.

بعضاً ريزش مو در افراد عکس العمل هاي مختلفي را ايجاد مي کند در مواردي برخي ازبيماران با اين مسئله به اين علت که کاري نمي توان براي درمان ريزش مو يا طاسي کرد،کنار آمده اند ولي برخي ديگر از بيماران که در سنين 18 تا 35 سال قرار دارند دچاراسترس و حتي افسردگي مي گردند. اين گروه به دليل ريزش مو و عوارض روحي و رواني،اعتماد به نفس خود را از دست مي دهند و از انجام کارهاي روزمره و حضور در اجتماعاتدوري مي کنند.

براي ريزش مو چندين عامل مطرح گرديده که عبارتند از :

1-ارث

2-تغييرات هورموني

3-استرس و شوک ها

4-تغذيه

5-بهداشت

6-داروها

7-تصادفات- سوختگي و ...

از موارد ذکر شده، دو عامل اول و دوم بيشترين دليل در ريزش موها مي باشد. ارث وتغييرات هورموني حدود 90 درصد علت ريزش مو و طاسي را در آقايان و خانمها تشکيل ميدهند.

درمان دارويي:

براي ريزش مو تا به حال درمان دارويي قطعي مطرحنگرديده،البته توسط شرکتهاي مختلف داروهاي زيادي براي درمان طاسيو يا ريزش مو عرضه گرديده که در حد تبليغات مي باشد. يعني تمام اين داروها چهشيميايي و چه گياهي يا موثر نمي باشند و يا تا حدودي ريزش مو را به تاخير مي اندازدولي اين داروها توان رشد مجدد موهاي از بين رفته را ندارند.

از اين داروها مي توان به دو دارو اشاره کرد که در حال حاضر با وسعت زياد در حالمصرف مي باشند.

1-ماينوکسيديل MINOXIDIL

با اسامي تجاري لونيتين LONTTEN – روگين ROGAINE که در اصل يک داروي کاهش دهندهفشار خون بوده؛ در بررسي هايي روي بيماراني که از اين دارو استفاده مي کردند مشاهدهگرديد که در بعضي از آنها سرعت ريزش مو کاهش يافته و در مواردي نيز قسمت هايي ازموي سر که دچار ريزش گرديده، موهاي کرکي و بسيار نازک در آن قسمت رشد نموده، ولي درهمان اندازه باقي مانده و رشد بيشتري نخواهند کرد.

البته اين دارو را در خانمها و آقايان مي توان استفاده نمود ولي در خانمهااحتمال رشد موهاي زائد در قسمتهاي ديگر بدن وجود دارد. اين دارو نيز مانند سايرداروها مي تواند ايجاد عارضه نمايد لذا مصرف اين دارو حتما بايد زير نظر پزشک باشد. البته بايد به اين نکته بسيار مهم توجه نمود که در صورت قطع مصرف دارو، موهاي سر باشدت و تعداد بيشتري دچار ريزش خواهند شد.

2-فيناستريد FINASTERIDE

در اصل دارويي است که براي جلوگيري از رشد خوش خيم غده پروستات در آقايان مصرفمي شود و حدود سه سال است که اين دارو به عنوان داروي جلوگيري از ريزش مو برايآقايان تجويز مي گردد.

مورد مصرف اين دارو فقط در آقايان است و عارضه بسيار مهم آن که بايد به آن توجهشود کاهش توان جنسي است. زمان مصرف اين دارو نيز مانند داروي قبلي دائمي است و درصورت قطع آن با ريزش شديد مو مواجه خواهيم شد؛ لذا پيشنهاد مي شود که قبل از مصرفدارو به اين نکته مهم توجه شود که آيا براي زمان طولاني قادر به مصرف مداوم آنخواهيد بود؟ و آيا عوارض ناشي از مصرف اين دارو را مي توانيد قبول نماييد؟

معرفي يکي از روش هاي درمان طاسي و کاهش تراکممو:

جراحي کاشت موي زنده و قابل رشد

در اکثر افرادي که دچار ريزش مو با زمينه ارثي مي باشند موهاي ناحيه پشت سر وکنار گوشها به علت نداشتن ژن حساس به ريزش مو دچار صدمه کمتر مي گردند و معمولاموهاي اين ناحيه در تمامي طول عمر باقي مي مانند. از حدود دهه پنجاه، انتقال مو ازناحيه پشت سر به قسمتهايي که دچار ريزش شده به صورت جراحي شروع گرديد که تا حدود 15سال قبل به صورت کاشت درشت بود که اصطلاحاً به آن «کاشت عروسکي» گفته مي شود. دراين روش توسط وسيله اي به شکل استوانه با لبه اي تيز به نام پانچ که داراي قطر3 تا 5 ميلمتر است از ناحيه پشت سر، پوست با ريشه مو برداشته مي شود و در ناحيه جلوي سرکه دچار ريزش يا کم پشتي شده است کاشته مي شود. از مشکلاتي که در اين روش وجود دارداين است که در هر جلسه بيش از 20 تا حداکثر 150 گرافت درشت نمي توان منتقل نمود ومسئله دوم و مهمتر رويش اين موها است که به صورت دسته اي رشد مي کنند يعني در هرگرافت حدود 8 الي 10 تار مو موجود دارد و در ضمن فاصله گرافت ها از يکديگر حدود 1سانتي متر يا بيشتر است و موها مانند موهاي عروسک از يک منفذ به صورت دسته هاي 8الي 10 تار مويي رشد مي نمايد و در نتيجه منظره خوبي ايجاد نمي کنند.

روش جديد کاشت مو که از حدود پانزده سال پيش انجام مي گيرد روش ميکروگرافت وميني گرافت ناميده مي شود. اين روش با توجه به وسايل و ابزار جديدي که ساخته شدهدچار تحول عظيمي گرديده و به موهايي که به اين سبک کاشته مي شوند حالت طبيعي وزيباتري مي دهد.

در اين نوع جراحي يک نوار از پشت سر بيمار برداشته مي شود که عرض حدود 15ميليمتر و طولي در حدود 150 تا 300 ميليمتر ( 15 تا 30 سانتي متر) خواهد داشت. پساز برداشت نوار قسمت بالاي محل برداشت به قسمت پايين بخيه زده مي شود و محل بخيه بهوسيله موهاي خود بيمار پوشيده مي شود.

سپس اين نوار توسط تيم کاشت به قطعات يک ميليمتر و 7/0 ميليمتر تقسيم مي شود بههر يک از اين قطعات گرافت گفته مي شود.

هر ميکرو گرافت بسته به تراکم موي پشت سر مريض داراي يک تار مو و ميني گرافتها 2الي 4 تار مويي خواهند بود.

پس از مشخص شدن تعداد گرافتها توسط تيم کاشت، به همان تعداد در محلي که دچارريزش يا کم پشتي شده توسط پانچ هاي 7/0 و 1 ميليمتر پانچ و آماده مي گردد. سپسگرافتها يکي يکي در محل خود کاشته شده و اين موهاي کاشته شده پس از 2 الي 3 ماه رشددائمي خود را شروع خواهند کرد.

چند توضيح

1-در اين روش سرعت عمل جراحي بسيار مهم است زيرا اين قسمت از پوست سر که ازجريان خون خود جدا گرديده بايد هر چه سريع تر در محل خود جايگزين شود. لذا به طورمثال اگر از زمان برداشت نوار پشت سر تا کاشت مو در منطقه مربوطه 5 الي 6 ساعت بهطول بيانجامد، حدود 2درصد از موهاي کاشته شده ديرتر از بقيه موها رشد خواهند کرد ويا دچار عدم رشد خواهند شد. حالا اگر طول عمل جراحي برداشت و کاشت مو از 6ساعتبيشتر شود تعداد گرافت هايي که دچار آسيب ديدگي مي شود، به 8 تا 12 درصد افزايشخواهند يافت، پس يک ساعت اختلاف زمان در انجام عمل جراحي درصد عدم رشد را 3 الي 4برابر افزايش خواهد داد. لذا سرعت عمل تيم جراحي کاشت مو در ميزان رشد موهاي کاشتهشده بسيار موثر خواهد بود.

2-تعداد گرافتي که در يک جلسه مي توان براي يک فرد کاشته شود بستگي به طولنواري دارد که توسط پزشک برداشته مي شود و معمولاً بين 0100 تا 1800 گرافت مي باشندو در اين تعداد گرافت، حدود 3000 تا 6000 تار مو رشد خواهد کرد. البته اين تعدادتار مو بستگي به فاصله مويي پشت سر خود بيمار نيز دارد.

3-پس از عمل جراحي که حدود 6-5 ساعت به طول مي انجامد بيمار پانسمان شده و بهمنزل فرستاده مي شود.

4-موهاي کاشته شده 2 الي 3 ماه پس از کاشت، رشد دائمي خود را شروع خواهند نمودو احتياج به نگهداري و مراقبت دارويي خاصي ندارند.

5-از ناحيه پشت سر (بستگي به وضعيت بيمار) بين 1 الي 5 جلسه 1000 تا 1800گرافتي (در جلسه) مي توان برداشت کرد و براي فردي که دچار طاسي وسيع مي باشد 3 الي 4 جلسه جراحي نياز است.

6- بايد توجه داشت که هزينهاين روش بسيار بالاست و قبل از اقدام بايد تمامجوانب آن را درنظر گرفت. 

امداد رساني در انواع حوادث 

برق گرفتگي

داشتن اطلاعات در مورد برق، نحوه نصب وسايل روشنايي و تعمير بعضي از اسباب برقي براي همگان ضروري به نظر مي رسد. آموزش تدريجي اين مسائل از سنين نوجواني يكي از ضروري ترين موارد آموزشي عصر ما تلقي مي شود.

 بدن انسان هادي جريان برق است. اگر بدن انسان به برق اتصال پيدا كند منجر به عبور جريان برق از بدن فرد به زمين خواهد شد. در جريان برق گرفتگي علاوه بر سوختگي پوست كه محل ورود و خروج جريان برق را شامل مي شود بافتها هم دچار آسيب مي شود. اگر جريان برق از قلب عبور كرده باشد منجر به اختلال در سيستم قلب و اگر از مغز عبور كند منجر به مهار مركز تنفس و وقفه تنفسي خواهد شد. 

برق گرفتگي به دو دسته تقسيم مي شود.

۱- با ولتاژهاي بالا

۲- با ولتاژهاي پائين

 در موارد با ولتاژ بالا، حتماً بدن لازم نيست مستقيم با سيم يا كابل برق تماس داشته باشد بلكه ممكن است در فاصله ۲٠ متري هم جريان برق از هوا عبور كند و به بدن فرد منتقل شود و باعث برق گرفتگي شود. در اين موارد هر چقدر ولتاژ برق و رطوبت هوا بالا باشد ميزان انتقال و آسيبي كه به بدن وارد مي شود بيشتر است.

  موارد ولتاژ پائين بيشتر در خانه اتفاق مي افتد. مثلاً فرد از سيم لخت و يا وسايل برقي مخصوصاً آن دسته از وسايل كه در آنها آب ريخته مي شود آسيب مي بيند.ممكن است از طريق كليد برق برق گرفتگي ايجاد شود.

 در برق گرفتگي با ولتاژ پائين بدن فرد دچار لرزش مي شود حال آنكه در موارد با ولتاژ بالا بدليل گرفتگي عضلات، منجر به اتصال دائم با آن وسيله خواهد شد.

 كمكهاي اوليه كه در برق گرفتگي با ولتاژ پائين در منزل مي توانيم انجام دهيم رعايت جوانب احتياط است. مسائلي است كه فرد كمك كننده بايد انها را رعايت كند. بدين ترتيب كه تا وقتيكه جريان برق به مصدوم متصل است نبايد به مصدوم دست بزنيم. ابتدا بايد جريان برق قطع شود كه با قطع كردن فيوز يا كشيدن دو شاخه از پريز ممكن مي شود.

 بعد از قطع جريان برق بايد بدن مصدوم را از اتصال به لوازم برقي جدا كرد. فرد كمك كننده بايد دمپايي لاستيكي به پا كند و يا اگر زمين خيس است از چند روزنامه براي خشك كردن استفاده كند و توسط يك چوب و يا هر چيزي كه غير رسانا است فرد مصدوم را از محل كه برق در آن وجود دارد دور كند.

 بعد از قطع ارتباط برق در ابتدا بايد تنفس مصدوم را كنترل كرد. اگر تنفس نداشت بايد تنفس دهان به دهان انجام شود. بالافاصله بايد ضربان قلب و نبض كنترل شود. در صورتيكه نبض وجود نداشت ماساژ قلبي ضروري است.

 در هر نوع برق گرفتگي شخص بايد به بيمارستان منتقل شود و بايد تا ۲٤ ساعت تحت نظر باشد. البته تا رسيدن به پزشك يكبار تنفس مصنوعي و همچنين ٥ بار ماساژ قلبي لازم است.

در برق گرفتگي با ولتاژ بالا تا زماني كه جريان برق قطع نشده حتي نمي توان به مصدوم نزديك شد چون در فاصله ۶ متري هم ممكن است به فردي كه مي خواهد كمك كند برق منتقل شود.

  نكاتي كه بايد در هنگام صاعقه رعايت شود تا باعث پيشگيري از برق گرفتگي شود:

۱- دوري از درختان و پايه هاي برق

۲- گريز از روي ارتفاعات

۳- خوابيدن روي زمين يا جاي گود

سوختگي هاي الکتريکي

عبور جريان برق از بدن احتمالاً باعث ايجاد جراحتهاي وخيم و حتي مرگ آور مي شود . جريان برق ممکن است از يک منبع توليد برق با ولتاژ پايين ( وسايل الکتريکي خانگي ) يا ولتاژ بالا ( بيش از ۱۰۰۰ ولت - معمولاً در کارخانه ها يا در خيابان ) و يا احتمالاً از صاعقه ( برق زدگي )‌باشد . وقتي جريان برق از نقطه اي وارد بدن مي شود از محل ديگر که در آن بدن با زمين تماس دارد خارج مي شود . نقاط ورود و خروج جريان برق از بدن آسيب مي بيند و آسيب اين نقاط به صورت حفره اي شبيه به محل ورود گلوله به چشم مي خورد . به غير از محل ورود و خروج جريان برق ،‌بافتهايي که در مسير اين دو نقطه قرار دارند نيز تحت تأثير جريان برق و حرارت توليد شده تخريب مي شوند به طوري که هرچه ولتاژ برقي که وارد بدن مي شود بيشتر باشد ، سوختگي ايجاد شده عميق تر و جراحتهاي باقي مانده وخيم تر خواهند بود . علاوه بر اين ،‌ جريان الکتريکي ضمن عبور از بدن در اعصاب ( محيطي و مرکزي ) ، ماهيچه ها و قلب تغييرات شيميايي قابل توجهي ايجاد مي کند و باعث اختلال در واکنش هاي بدن شده و يا به طور کلي باعث توقف آنها مي شود ، در بسياري از موارد اگر چه سوختگي خارجي ( محل ورود و خروج جريان برق ) به طور فريبنده اي کوچک است اما اين مقدار کوچک نبايد پوششي بر آسيب هاي وخيم تر عمقي باشد و ما را به اشتباه بياندازد .ابزار و سيمهاي برق با ولتاژ پايين که در خانه يا محل کار يافت مي شوند مي توانند باعث برق گرفتگي بشوند . اکثر سيمها و ابزار الکتريکي توسط روکش هاي عايق پوشانده شده اند تا انسان تماس مستقيم با برق نداشته باشد . بسياري از برق گرفتگي ها ناشي از خراب بودن کليدها ، سائيده شدن روکش سيمها يا خرابي خود وسيله الکتريکي است . کودکان بيشتر در معرض خطر برق گرفتگي قرار دارند چرا که دوست دارند با کليدها ، سيمها و يا پريزها بازي کنند .

آب يک هادي خوب جريان برق است لذا تماس با وسايل الکتريکي با دست خيس يا زماني که زير پاها خيس است ، خطر برق گرفتگي را افزايش مي دهد .

صاعقه يک منبع طبيعي توليد الکتريسيته ( جريان مستقيم با سرعت و ولتاژ فوق العاده زياد ) است که به طور عادي براي رساندن خود به زمين از نزديکترين زائده بلندي که در آن حوالي وجود دارد استفاده مي کند و اگر شخصي در تماس با ، يا حتي نزديکي به يک زائده طبيعي مانند درخت ، برج يا دکل باشد صدمه شديدي خواهد ديد . الکتريسيته توليد شده به وسيله برق آسمان عمرش فوق العاده کوتاه است اما مي تواند موجب مرگ آني ( به علت ايست قلبي - تنفسي ) يا حداقل سبب به آتش کشيدن لباس شخص شود ( اما صدمات بافتهاي عمقي به نسبت سبکتر است ) . بنابراين در زمان رعد و برق بايد به سرعت از محلهاي خطرناک دور شد .

عوارض تهديد کننده جان مصدوم در صدمات الکتريکي

با ورود جريان برق به بدن در اثر انقباضهاي الکتريکي سفت ( کزازي شکل ) عضلات تنفسي يا آسيب مراکز تنفسي در مغز ( در بصل النخاع ) ايست تنفسي عارض مي شود و پس از مدتي قلب نيز از حرکت مي ايستد . البته اگر جريان برق از خود قلب نيز عبور کرده باشد با ايجاد انقباضات کرمي شکل و غيرمؤثرو اسپاسموديک در بطن ( فيبريلاسيون بطني ) ايست قلبي اوليه خواهيم داشت . پس از ايست قلبي - تنفسي اگر در عرض ۴ تا ۶ دقيقه عمليات احياء شروع نشود مرگ قطعي و حتمي خواهد بود . اما قبل از شروع عمليات احياء ابتدا بايد تماس مصدوم را با جريان برق از بين ببريم .

قطع جريان کم ولتاژ

معقولترين کار قطع کليد کنتور است . اگر دسترسي سريع به فيوز امکان پذير نبود دو شاخه را از پريز بيرون بياوريد يا سيم روکش دار را بکشيد تا از پريز خارج شود و مطمئن شويد که خود در يک محل بي خطر و سالم قرار گرفته ايد . اگر نتوانستيد جريان برق را به اين ترتيب قطع کنيد روي يک ماده عايق خشک مثل روزنامه يا يک تخته چوبي يا لاستيک بايستيد و با يک وسيله چوبي بلند ( مثل جارو ) منبع برق را از مصدوم دور کنيد . يا اينکه يک طناب را به دور رانها يا دست مصدوم بياندازيد و او را به سمت خود بکشيد تا از منبع دور شود .

توجه کنيد : از به کار بردن وسايل فلزي يا مرطوب يا از تماس با بدن لخت مصدوم کاملاً خودداري کنيد . اگر هيچ راهي وجود نداشت گوشه لباس مصدوم را که خشک است بگيريد و او را بکشيد .

برق گرفتگي با جريانهاي پر ولتاژ

در مواردي که با برق گرفتگي ولتاژ بالا روبرو هستيد به هيچ عنوان به مصدوم نزديک نشويد مگر اينکه از طرف پليس يا شخص مسئولي به شما اطمينان داده شود که مي توانيد به مصدوم نزديک شويد . تماس با برق هاي پرولتاژ در خطوط فشارقوي هوايي معمولاً سبب مرگ آني مي شود . در چنين مواردي ضمن ايجاد سوختگي هاي شديد ، در اثر نيروي ناشي از اسپاسم ناگهاني ماهيچه اي ، مصدوم به مساحتي دورتر از محل تماس پرت مي شود . اگر مصدوم همچنان در تماس با برق مانده بود يا اينکه کمتر از ۱۸ متر از خطوط فشار قوي فاصله داشت هرگز کوشش نکنيد که او را نجات دهيد ، حتي به او نزديک هم نشويد تا اينکه برق به وسيله مسئولين قطع شود چرا که برق فشار قوي حالت قوسي داشته و مي تواند مسافتهاي دور را نيز تحت تأثير قرار دهد در اين موارد مواد عايق ، مانند چوب خشک يا لباس خشک به هيچ وجه حفاظتي براي شما ايجاد نخواهد کرد . بلافاصله به پليس خبر دهيد و اجازه ندهيد کسي به مصدوم نزديک شود و زماني کمک هاي اوليه را شروع کنيد که از طرف مسئولين يا مراجع رسمي به شما اطلاع داده شود که برق قطع شده است .

ارزيابي مصدومين برق گرفتگي

شکايات وعلائم

مصدومي که دچار برق گرفتگي مي شود ممکن است يکي يا تمام شکايات و علائم زير را داشته باشد :

·         سوختگي هاي محل ورود و خروج جريان برق از بدن

·         قطع راههاي عصبي که به صورت فلج اندام تظاهر مي کند .

·         درد و حساس شدن ماهيچه ها

·         افزايش فشار خون يا کاهش فشار خون همراه با علايم و شکايات ناشي از شوک

·         مشکل شدن تنفس  يا ايست تنفسي ( ممکن است زبان ورم کند و راه هوايي را مسدود نمايد)

·         ضربانات نامنظم قلب يا ايست قلبي.

·         بي قراري و تحريک پذيري ، اگر مصدوم هوشيار است .

·         بيهوش شدن .

·         اختلالات بينايي .

·     شکستگي استخوانها ( از جمله ستون مهره ها ) و دررفتگي مفاصل به علت انقباضات شديد عضلات يا پرت شدن .

·         تشنج ( در موارد شديد )

مراقبت از مصدوم

مراحل مراقبتهاي اورژانس

·         مطمئن شويد که خود و مصدوم در يک منطقه بي خطر قرار داريد .

·     براي مصدوم يک راه هوايي مطمئن برقرار کنيد و اگر لازم است ( در موارد ايست قلبي - تنفسي ) عمليات احياي قلبي - تنفسي مقدماتي را شروع کنيد .

·     در صورت وجود ضايعات نخاعي و ستون فقرات ، آسيب هاي سر و شکستگي شديد ، مراقبتهاي اوليه مربوط به آنها را انجام دهيد .

·     سوختگي هاي الکتريکي را ارزيابي کنيد . در جستجوي حداقل دو محل سوختگي خارج باشيد : يکي محل تماس با منبع انرژي الکتريکي و ديگري محل تماس با زمين .

·         محل هاي سوختگي را سرد کنيد .

·         بر روي مناطق سوخته پانسمان استريل خشک قرار دهيد .

·         مراقب شوک باشيد . آن را درمان کرده و اکسيژن با غلظت بالا تجويز کنيد .

·     مصدوم را هر چه زودتر منتقل کنيد . بعضي از عوارض سوختگي ( مثل تورم راههاي هوايي و در نتيجه خفگي ، نارسايي کليه ، اختلالات قلبي و شوک ) شروع تدريجي دارند . بنابراين بايد مصدوم را سريعاً به مرکز مجهز منتقل کرد و او را تحت نظر قرار داد .

توجه کنيد : آسيب هاي الکتريکي سبب تخريب وسيع عضلات شده ، که اين باعث آزاد شدن مواد سمي ( مثل ميوگلوبين ) به داخل خون مي شود . اين مواد از راه خون به کليه ها رسيده و در ادرار ترشح مي شوند و رنگ آن را قرمز مي کنند و از طرفي با رسوب در کليه ها سبب نارسايي کليه خواهند شد . بنابراين براي جلوگيري از اين عارضه به مصدومين برق گرفتگي که ادرار قرمز دفع مي کنند بايد حجم زيادي از مايعات داخل وريدي ( ترجيحاً حاوي بي کربنات سديم ) تزريق کرد تا با شسته شدن کليه ها ، آسيب کليوي تقليل يابد .

«ویژگی‌های کیفی اطلاعات حسابداری مدیریت و نقش آن در تصمیم‌گیری مدیریت»

مقدمه

در اواخر قرن نوزدهم مدیریت علمی به عنوان رشته‌ای خاص توسط فردریک تیلور مطرح گردید. مدیریت علمی بطور بسیار خلاصه روش برخورد منظم و منطقی با مسائل سازمان‌ها بمنظور یافتن مناسب‌ترین راه برای انجام هر کار است و بر کسب اطلاع دقیق و کامل از آنچه می‌گذرد و نتایجی که بر اثر هرگونه تغییر حاصل می‌شود تأکید دارد. این نوع از مدیریت نیاز زیادی به اطلاعاتی از قبیل بهای تمام شده محصولات و خدمات، مقدار تولید، هزینه اجزاء مختلف تولید، قیمت فروش محصولات و خدمات و ظرفیت منابع مختلف نظیر ظرفیت تولیدی ماشین‌آلات و تجزیه و تحلیل این اطلاعات داشت. این جریان، نیاز به اطلاعات و بخصوص اطلاعات مالی را فزونی بخشید.

افزایش استفاده مدیران از اطلاعات مالی موجب شد که روش‌های هزینه‌یابی تولیدات، خدمات و فعالیت‌ها بهبود و توسعه یابد و اطلاعات مفصل‌‌تری از جنبه‌های مختلف مالی فعالیت‌ها فراهم آید. بدین‌ترتیب حسابداری مدیریت به عنوان رشته‌ای خاص در اوایل قرن حاضر شکل گرفت.

تعریف حسابرسی عملکرد

امروزه حسابرسی عملکرد یک حرفه مستقل است که نقش مهمی در مدیریت سازمان‌ها و خط‌مشی دولت‌ها بازی می‌کند. حیطه کارکرد حسابرسی عملکرد و نقش آن سال به سال تغییر یافته و توسعه پیدا کرده است. ادعاهای کم و بیش باور کردنی در مورد حسابرسی عملکرد ارائه شده است نظیر فعالیت‌هایی که به دهه 1960 یا حتی پیش‌تر از آن برمی‌گردد.

حسابرسی عملکرد به عنوان فعالیتی در مقیاس بزرگ و متمایز و خودآگاه از اواخر دهه 1970 شروع شد. این حیطه در دهه 1980 و به واسطه مجموعه‌ای از عوامل به شرح ذیل توسعه یافت:

·        حوزه فعالیت‌های دولت چند برابر شده بود. از کارکرد ساده مرتبط با نظم و قانون تا مدیریت دادگاه‌ها بسیاری از دولت‌ها نقش فعالی در توسعه اجتماعی- اقتصادی ایفا می‌کنند. این موضوع میزان مخارج عمومی را افزایش داده است.

·        ادعاهای متفاوتی در مورد تخصیص منابع وجود دارد. تخصیص منابع محدود مستلزم تصمیم‌گیری منطقی‌تر و آگاهانه‌تر برای انجام مخارج عمومی است. فشار زیادی برای ایجاد ارزش از پول خرج شده وجود دارد.

·        با توسعه نهادهای مردم‌سالار، آگاهی عمومی و نمایندگان آن افزایش یافته است. تقاضای روزافزونی برای حساب‌دهی افرادی که منابع دولتی را اداره می‌کنند مطرح است.

·        نیاز به مدیریت ریسک بدهی‌های مدنی

·        فرصت برای افزایش منافع حاصل از کارایی از طریق بهبود سیستم‌های مدیریتی داخلی و ...

لذا با ادامه برنامه‌های دولت و رشد طبیعی آن، حسابرسی عملکرد جهت حمایت از سیاست‌گذاران در نقش نظارتی آن‌ها گسترش یافته است.

حسابرسی عملکرد تعریف‌های متعددی دارد که عبارتند از ارزیابی میزان رعایت هدف‌ها، سیاست‌ها، روش‌های سازمان و یا قوانین و مقررات مربوط، ارزیابی اثربخشی سیستم‌های برنامه‌ریزی و کنترل مدیریت، ارزیابی کیفیت گزارش‌های مدیریت از نظر درخور اعتماد و مربوط بودن.

حسابرسی عملکرد یعنی حسابرسی کارایی، اثربخشی، صرفه اقتصادی

الف) حسابرسی صرفه اقتصادی فعالیت‌های اداری در انطباق با اصول و رویه‌های مدیریتی سالم و سیاست‌های مدیریتی

ب) حسابرسی کارایی در مورد استفاده از منابع انسانی  و مالی و سایر منابع، شامل ارزیابی سیستم‌های اطلاعاتی، سنجه‌های عملکرد و روش‌های نظارتی و ضوابطی که توسط واحدهای حسابرسی شده برای رفع نقایص شناسایی شده بکار می‌روند

ج) حسابرسی اثربخشی عملکرد رابطه با دستیابی به هدف‌های واحدهای حسابرسی شده و حسابرسی آثار واقعی فعالیت‌ها در مقایسه با آثار مورد انتظار

در ادبیات علمی نیز حسابرسی عملکرد به شیوه‌های مختلف تعریف شده است. به عنوان مثال وارینگ و مورگان حسابرسی عملکرد را به عنوان ارزیابی نظام‌مند و هدفمند فعالیت‌ها با فرآیندهای یک برنامه یا یک فعالیت برای تعیین کارایی، اثربخشی و صرفه اقتصادی فعالیت‌ها تعریف کرده‌اند. این تعریف در کنار توصیه‌هایی برای بهبود کار مدیران، وزیران و قانون‌گذاران، کسانی را که مسئول اجرای توصیه‌ها یا اطمینان یافتن از حساب‌دهی برای فعالیت صحیح هستند نیز شامل می‌شود. لذا حسابرسی عملکرد ابزاری مهم است که شرایط را برای بهبود حساب‌دهی مهیا کرده و به ایجاد نظام حاکمیتی پاسخگو در قبال منابع عمومی کمک می‌کند.

منظور از حساب‌دهی دولتی چیست؟ مایکل معتقد است که هر سیستم حساب‌دهی دولتی باید مؤلفه‌های اصلی زیر را بپذیرد:

·        هر عمل یا فعالیت بصورت باز و براساس قانون و قضاوت محتاطانه انجام می‌شود

·        هر متقاضی مسئول عمل خود است

·        هر عمل مستند می‌شود و به اطلاع عموم می‌رسد

·        هر عمل یا فعالیت بصورت حرفه‌ای، مستقل و دون تعصب حسابرسی شده و نتایج آن به اطلاع عموم می‌رسد

·        اگر بررسی فعالیت‌ها نشان دهد که خطای عمدی صورت گرفته، عمل اصلاحی سریع و هر جا لازم باشد مجازات مناسب، صورت می‌پذیرد

لذا هدف از حسابرسی عملکرد، ارزیابی عملکرد واحدهای حسابرسی شده و مدیریت آن در قالب کارایی، اثربخشی و صرفه اقتصادی و نیز ارائه توصیه‌هایی در مورد نحوه بهبود عملکرد سازمان است.

مدل‌های مدیریت عملکرد و حسابرسی عملکرد

مدل‌های مدیریتی مختلفی در ادبیات علمی ارائه شده است. برای مثال، مدل حاکمیت مؤثر یا مدل سیستم حساب‌دهی دولتی، مدل خدمات عمومی و ... در این مقاله ابزار مشترک و رایج برای مدیران دولتی و حسابرسان عملکرد را تحلیل و مدل منطقی برنامه را بررسی می‌کنیم.

حسابرسی عملکرد با همان مفاهیم مدیریت عملکرد و اصول برنامه‌ریزی، نظارت ارزیابی، چگونگی استفاده از منابع عمومی برای دستیابی به هدف‌ها، که به وسیله مدیران برنامه‌ها بکار می‌رود سروکار دارد.

مفاهیمی از قبیل وروی‌ها، پردازش‌ها، خروجی‌ها، نتایج و آثار و نیز همبستگی آن‌ها با هدف‌های کارایی، اثربخشی و صرفه اقتصادی، ابزار مشترک برای مدیران عمومی و حسابرسان عملکرد هستند که در نمودار 1 نشان داده شده است.

امروزه ارزیابی کارایی، اثربخشی و صرفه اقتصادی باید بخشی از فرآیند عادی مدیریت هر واحد تجاری در بخش عمومی و خصوصی باشد و مدیران، بررسی عملکردها را به عنوان یکی از مسئولیت‌های خود برای کنترل فعالیت‌ها تلقی کنند و ارزیابی مستقل عملکرد مدیران از طریق واحد حسابرسی داخلی یا حسابرسان عملکرد صورت گیرد. کارایی به ضرورت نشان می‌دهد که یک سازمان چگونه از منابع خود برای تولید کالا و خدمات استفاده می‌کند.

لذا سازمان بر منابع (داده‌ها)، کالا و خدمات (خروجی‌ها) و میزان آن (قابلیت تولید) تأکید می‌کند که در آن داده‌ها برای تولید یا تهیه خروجی‌ها بکار می‌روند. ابعاد خروجی‌ها شامل کمیت و کیفیت است. خروجی‌ها به مشتریان داخلی یا خارجی در محدوده متغیرهای مرتبط با سطح خدمات انتقال می‌یابند. کمیت به مقدار و حجم یا تعداد خروجی‌های تولید شده اشاره دارد. کیفیت به خصوصیات و ویژگی‌های متعدد خروجی‌ها مثل اتکاپذیری، دقت، بموقع بودن، ایمنی و راحتی خدمت اشاره می‌کند. با این حال حسابرسی عملکرد ضمن آنکه نشان‌گر ارزیابی فرآیندهای مدیریت عملکرد است، از یک مجموعه مفاهیم دیگری استفاده می‌کند که اجزای فرآیندها و خروجی‌های آن را توصیف می‌کند. نکته کلیدی این مفهوم یافته‌های حسابرسی و عناصر تشکیل‌دهنده آن است.

لذا مؤلفه اصلی حسابرسی عملکرد، یافته‌های حسابرسی است. یافته‌های حسابرسی متشکل از عناصر استاندارد از جمله معیار، شرایط، علت‌ها و معلول‌ها است. ساختار یافته‌های حسابرسی به وسیله هدف‌های حسابرسی و مدلی که حسابرسی با استفاده از این عناصر برپا شده است، تعیین می‌شود.

معیار شاخص ایده‌آلی است که عملیات واقعی در برابر آن سنجیده خواهد شد. معیار می‌تواند شامل انتظارات، استانداردها، قوانین، خط‌مشی‌ها، محک‌های مقایسه، هدف‌های برنامه یا میانگین عملکرد در برنامه‌ها یا نهادهای مشابه باشد. در طراحی روش‌های زمینه‌ای، حسابرسان ضوابط جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها را برای رسیدن به هدف‌های حسابرسی، طراحی می‌کنند.

معیار را می‌توان به واسطه محک زدن به کمک برنامه‌های مقایسه‌پذیر، انتظارات یا نیازهای مشتری، تعیین هدف برنامه، شناسایی هدف‌های تنظیم شده داخلی، مقایسه واحدهای مقایسه‌پذیر انفرادی در داخل یک سازمان، تعیین استانداردهای صنعت یا بخش، مقایسه با روندهای تاریخی، شناسایی عملکرد بهینه یا میانگین عملیات حاصل در یک روند. مقایسه زمان همانگونه که در نمودار 1 اشاره شد ورودی‌‌های برنامه مثل کارکنان، تجهیزات یا پول از طریق فرآیندهایی مثل عملیات برنامه، جهت ارائه خدمت خروجی کار می‌کنند. اگر خدمت به شکلی که طراحی شده کار کند خروجی‌ها باید به نتایج مورد نظر مردم یا جامعه استفاده‌کننده از خدمت، ختم شود که بسیاری از آن‌ها ممکن است زودتر قابل مشاهده بوده و نتایج مستقیم و منطقی خدمات باشند. در مفهوم وسیع‌تر، این مدل می‌تواند به حسابرسان کمک کند تا برنامه‌ها و مسائل جامعه را برای ارزیابی برنامه‌ها و حسابرسی عملکرد تجزیه و تحلیل کنند.

جدول شماره 1: رویکرد حسابرسی عملکرد

در نهایت صرفنظر از ماهیت آن (خط‌مشی، برنامه، پروژه، معیار) مداخله عمومی بصورت مجموعه‌ای از منابع انسانی و سازمانی مالی تحلیل می‌شود که برای دستیابی به ک هدف یا مجموعه‌ای از هدف‌ها و یا ثبت حل مشکل یا غلبه بر مشکلات مؤثر بر گروه‌های هدف، در یک مدت زمان خاص بکار بسته شود. استفاده از مدل‌های منطقی می‌تواند به حسابرس کمک کند تا رابطه بین نیازهای اقتصادی- اجتماعی مورد نظر مداخله عمومی، هدف‌ها، ورودی‌ها، فرآیندها، خروجی‌ها و پیامدها شامل نتایج آثار را شناسایی و تنظیم نماید. به لحاظ نظری حسابرسی عملکرد می‌تواند تمام عناصر و روابط موجود در مدل‌ها را با تأکید بر مدل 3E یعنی کارایی، اثربخشی و صرفه اقتصادی تجزیه و تحلیل کند.

اهداف کلی حسابرسی مدیریت

هدف از حسابرسی عملکرد مدیریت، انجام یک یا ترکیبی از موارد زیر حسب درخواست مدیریت است:

ارزیابی عملکرد

عبارت است از مقایسه و تحلیل شیوه‌ها و روش‌های انجام فعالیت‌های واحد اقتصادی با اهداف و استراتژی از پیش تعیین شده.

شناسایی فرصت‌ها و بهبود فعالیت‌های عملیاتی

منظور از بهبود فعالیت‌های عملیاتی و عملکرد افزایش بازده اقتصادی، ارزیابی صرفه اقتصادی هزینه‌ها، کارایی، اثربخشی و یا ترکیبی از این عوامل است.

حسابرسی عملیاتی فرصت‌های موجود و قابل سترس برای بهبود روش‌های اجرایی را از طریق بررسی و شناخت جامع، ارزیابی تجزیه و تحلیل، مصاحبه با افراد واجد شرایط و ذیصلاح (درون سازمانی و برون سازمانی)، مشاهده عملیات، بررسی گزارش‌های جاری و گذشته، بررسی معاملات، شاخص‌های عمده موفقیت، برنامه استراتژیک، اقدامات استراتژیک، مقایسه با استانداردهای صنعت و رقبا بکارگیری قضاوت حرفه‌ای و ... براساس تجزیه و سایر ابزارهای مناسب و عقلانی شناسایی و اظهار نظر می‌کند.

ارائه پیشنهاد برای بهبود عملیات یا ضرورت اقدامات اصلاحی

ماهیت، نوع و دامنه پیشنهادی ارائه شده در فرآیند حسابرسی عملیاتی بسیار متفاوت است. در اغلب موارد، گروه حسابرسان عملکرد مدیریت، می‌توانند متناسب با ماهیت و اهمیت موضوع پیشنهادهای خاص ارائه کنند. چنانچه در سایر موارد و حوزه‌های مورد حسابرسی عملیاتی بررسی‌های عمیق‌تر و گسترده‌تری نیاز باشد، گروه حسابرسان مدیریت می‌توانند دلایل نیاز به انجام بررسی‌های بیشتر ارائه کنند.

پیگیری تصمیم‌های عملیاتی و اقدامات اجرایی

آنچه در حسابرسی مالی و کنترل‌های داخلی صورت می‌پذیرد و مورد نظر حسابرسان مستقل و بازرس قانونی است. وضعیت فعلی واحد اقتصادی و پیشینه آن است. وضعیت فعلی که بطور عمده بیان‌گر ارزش‌های تاریخی بسیار دور و نزدیک می‌باشد. آنچه از اهمیت ویژه برخوردار است و در حسابرسی مالی و تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی چندان عمیق و گسترده مورد بررسی قرار نمی‌گیرد. شرایط اقتصادی، استراتژی مالی، برنامه و تصمیم‌های عملیاتی، اقدامات اجرایی و ... برای دستیابی به اهداف واحد اقتصادی است که تا حدی به نحوه عملکرد کیفی و کمی مدیریت بستگی دارد.

یکی از عوامل اساسی و مورد توجه در حسابرسی مالی الزامات قانونی ثبت حساب‌ها و ارائه گزارش مالی به صاحبان سهام است در صورتی که به بافت واقعی مالی با به ساختار واقعی دارایی‌ها و بدهی‌ها در ترازنامه و به کیفیت اطلاعات مندرج در صورت‌های مالی تجزیه و تحلیل، اثربخشی عملکرد مدیریت، بهره‌وری و صرفه اقتصادی فعالیت‌های عملیاتی در جهت دستیابی به اهداف و استراتژی‌های واحد اقتصادی دولتی و شبه دولتی کمتر توجه می‌شود. حسابرسی کیفی و جامع عملکرد مدیریت، می‌تواند زوایای مختلف عملکرد بنگاه اقتصادی را در حوزه‌های مختلف مدیریت مورد ارزیابی قرار دهد.

اینکه شرایط کیفی و کمی شرکت در حال حاضر چیست و به کجا می‌رسد، برای سهامداران و اعضای هیأت مدیره اهمیت دارد. این مهم به میزان قابل توجهی از طریق حسابرسی عملکرد مدیریت برای افراد ذینفع مشخص و روشن می‌شو. حسابرسی مدیریت نوعی حسابرسی و نگرش به آینده است که با استفاده از آن تا حدودی از تکرار فعالیت‌هایی که فاقد هرگونه ارزش افزوده و افزایش بازده اقتصادی است، جلوگیری و پیشگیری می‌کند.

از مهم‌ترین وظایف شرکت‌ها جلب اطمینان سهامداران نسبت به کیفیت فرآیند گزارشگری مالی و قابلیت اتکا به ارقام و اطلاعات مندرج در آن‌ها است. بنابراین مدیریت ضعف و غیرعلمی، گزارشگری غیرشفاف و غیرکیفی، تحریف سود، وجود هرگونه ابهام و تقلب در صورت‌های مالی و عدم نظارت و اقدامات اصلاحی مستمر در رفع نارسایی‌ها، مشکلات و ضعف‌های موجود در کنترل‌های داخلی و عدم نظارت و اقدامات اصلاحی مستمر در رفع نارسایی‌ها، مشکلات و ضعف‌های موجود در کنترل‌های داخلی، از جمله عوامل ارزیابی در حوزه حسابرسی عملکرد مدیریت محسوب می‌شود.

اطلاعات، آمار، گزارش‌های مالی و غیرمالی که موجب تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری مدیران ارشد در اداره موفقیت‌آمیز امور شرکت‌ها می‌شود. از جمله تعیین میزان دستیابی کیفی و کمی به اهداف و برنامه‌های استراتژیک از وظایف عمده حسابرسی مدیریت است.

اگر نتایج حاصل از حسابرسی مالی و حسابرسی مبتنی بر تجزیه و تحلیل‌های آماری، بیان‌گر بخشی محدود از ارزیابی عملکرد و یا حسابرسی عملیاتی باشد، اما با تضاد نتایج حاصل از آن نمی‌توان به روشنی و قاطعیت اذعان نمود که مجموع عملکرد مدیریت موفق یا ناموفق بوده است. به عبارت دیگر مجموع تلاش‌ها و فعالیت‌های عملیاتی مدیریت در مسیر صرفه و صلاح اثربخشی عملکرد، کارایی و دستیابی کیفی به اهداف و استراتژی‌ها و در نهایت افزایش بازده اقتصادی و ثروت سهامداران قرار داشته است.

با وجود اینکه اغلب متفکران مالی و اقتصادی بر این باورند که جدای مالکیت از مدیریت، منافع اقتصادی و افزایش ثروت سهامداران را تأمین خواهد کرد. اما مخالفان این نظریه، استدلال می‌کنند که سهیم کردن مدیران در مالکیت شرکت دارای منافع اقتصادی است و مدیران مالک در افزایش کارایی، بازده اقتصادی و تداوم فعالیت شرکت موفق‌ترند. از طرفی چون عملکرد کیفی و اثربخش مدیریت، ارتباط مستقیم با نیرو انسانی حرفه‌ای، تخصصی، هماهنگی کیفی و هدفمند آنان دارد می‌تواند بر افزایش کیفی سودآوری، ازش شرمت در نهایت افزایش منافع سهامداران اثرات عمده داشته باشد.

نکته آخر اینکه افزایش غیرکیفی سودآوری و تقسیم سود نمی‌تواند بیانگر عملکرد مطلوب مدیریت و شایستگی سطوح مختلف مدیریت تلقی شود.

چنانچه کیفیت سودآوری مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد مشخص می‌شود یکی از دلال اساسی در عملکرد غیرکیفی مدیریت، تقسیم سود نقدی و یا سود سهمی مستمر در شرایط حاد تورمی و یا تغییر در چهره واقعی رویدادها، روش‌های حسابداری و تعدیلات سنواتی است که منجر به افزایش درآمد می‌شود ولی در واقع هیچ‌گونه وجه نقدی ایجاد نمی‌کند یا هزینه‌هایی که در دارایی‌ها انعکاس یافته است که قابلیت بازیافت آن‌ها مشخص نیست.

حسابرسی و مدیریت بنگاه اقتصادی

حسابداری یک فعالیت اجتماعی- حرفه‌ای است که شامل منابع انسانی و غیرانسانی می‌گردد و بین منابع انسانی و غیرانسانی واکنش‌های متقابلی وجود دارد و فرهنگ جامعه بر منابع انسانی تأثیرگذار است.

با وجود اینکه حرفه حسابداری در بین کشورها، تفاوت‌های فرهنگی است محتوای گزارش‌ها عموماً بستگی به تاریخ، آداب و رسوم و فرهنگ منطقه دارد و بدین دلیل است که در بعضی کشورهای مالی، سرمایه‌گذار را مد نظر دارد و در بعضی از کشورها و مناطق، طلبکاران یا اداره‌کنندگان دولتی را از آنجایی که ارزش کار در ارتباط با فرهنگ تعیین می‌شود لذا تلقی مفاهیم زیر از پارامترهای مهم در تعیین ارزش محسوب می‌گردند:

1.    فردگرایی در مقابل جامعه با جمع گزارش

2.    فاصله طبقاتی زیاد در مقابل کاهش فاصله طبقاتی

3.    مردگرایی در مقابل زن‌گرایی یا انسان‌گرایی

4.    اصالت سرمایه در مقابل اصالت معنویت یا اصالت کار

5.    پنهان‌کاری در مقابل آشکارسازی

ارزش‌های جوامع نیز از لحاظ بعد زمانی با یکدیگر متفاوتند. بعضی از جوامع بر گذشته و برخی دیگر بر حال و آینده تکیه دارند. برخی ممالک مانند امرکیا بر من تکیه دارد ولی ژاپن بر ما تکیه دارد برخی بر فرد و سرمایه و برخی دیگر بر جامعه و کار اصالت می‌دهند. این فرهنگ‌ها گزارش‌های مالی متفاوت، نوع رسیدگی‌های متفاوت و کنترل‌های متفاوتی را نیز طلب می‌کنند و اصل افشاء در هر کدام تفسیر خاص خود را دارد.

نظریه‌ها و رویه‌های حسابداری و حسابرسی با توجه به ساختار اقتصادی و اجتماعی حاکم بر جامعه و هدف‌های تعیین شده برای حرفه حسابداری بنا شده است. هدف‌های حسابداری و حسابرسی نیز برانگیخته از اوضاع حاکم بر محیط حسابداری و حسابرسی است و محیط حسابداری و حسابرسی به عنوان یک سیستم فرعی از سیستم کل اقتصاد به‌گونه‌ای است که همواره با واحدهای اقتصادی، اعتباردهندگان و حرفه حسابداری در تعامل است. لذا تعیین هدف‌های حسابداری و حسابرسی و گزارش‌های مالی تصاد منافع این سه گروه را دربر خواهد داشت و با توجه به اینکه مدیریت واحدهای اقتصادی از عمده‌ترین تصمیم‌گیرندگان اقتصاد هستند پس خود نیز جزء اصلی‌ترین استفاده‌کنندگان گزارش‌های مالی محسوب می‌شوند.

یکی از فرضیات حسابداری تفکیک شخصیت است که همواره بایستی بین صاحبان واحدهای اقتصادی و شخصیت مستقل واحدهای اقتصادی تمایز قائل شد. زیرا صاحبان واحد اقتصادی شکلی از بستانکاران هستند که در واحدهای اقتصادی دارای منافعند و در این راه مالکان باید بدانند که مدیر نیستند و مدیران هم باید بدانند که مالک واحد اقتصادی نیستند. رشد سریع، بی‌امان نیازهای اطلاعاتی استفاده‌کنندگان حسابرسان را پذیرش مسئولیت بیشتری در مقابل جامعه دعوت می‌کند و اعتبار اطلاعات به درجه درستی و صحت آن‌ها وابستگی شدید خواهد داشت.

محیط کنترلی فرآیندی است از سیاست‌ها و روش‌هایی که برای کسب اطمینان نسبی از دستیابی به هدف‌های سازمانی ایجاد می‌گردد.

بطور کلی می‌توان گفت که هدف اساسی در ایجاد و رسالت واحدهای حسابرسی داخلی کمک به مدیریت واحد اقتصادی در اداره کردن امور شرکت به بهترین وجه است. لذا رسیدگی حسابرسان داخلی اغلب حسابرسی عملیاتی است. زیرا هدف آنان تعیین تأثیر رویه‌ها و روش‌های موجود بر کارایی عملیات واحد اقتصادی نمی‌شود بلکه بررسی و ارزیابی تأثیر سیستم‌ کنترل‌های داخلی حسابداری و اداری را نیز شامل می‌گردد.

به همین دلیل است که حسابرسان داخلی می‌توانند به عنوان بازوی توانمند مدیریت در اداره و کنترل کیفیت و کارایی واحدهای اقتصادی از جنبه‌های مادی (سودآوری) و معنوی (نیروی انسانی) محسوب شوند. گرچه ارزش اقتصادی حسابرسی داخلی مانند سایر منابع، به ظرفیت مدیران برای استفاده از توان بالقوه این ابزار کارآمد و ارزشمند در جهت نیل به اهداف سازمان وابسته است ولی نباید فراموش کرد که حسابرسی داخلی خود نیز به عنوان بخشی از کارگروهی سازمانی تلقی می‌شود نه به عنوان یک شغل متمایز و مجزا از وظایف حسابدار است.

زیر حسابرسی داخلی آمیخته‌ای از فرآیند کنترل و برنامه‌ریزی در سیستم اطلاعات مدیریت است که محصول فعالیت ان اطمینان از سودآوری و تداوم فعالیت‌های اقتصادی و تأمین امنیت شغلی برای کارکنان و در نهایت تشخیص حدود کارایی مدیران و کوشش‌های مستمر آنان است.

حسابرسی عملکرد مدیریت و نقش آن در شفاف‌سازی واحدهای اقتصادی

بیش از هفتاد سال است که ابتدا در انگلستان و بعد آن در امریکا، کانادا و سایر کشورهای اروپایی این سؤال مطرح شد که چرا حفظ کامل منافع سهامداران از طریق روش‌های حسابرسی سنتی (حسابرسی مالی) تأمین نمی‌شود و همراه با این سؤال نگرشی به سمت و سوی روش جامع‌تر، کامل‌تر و دقیق‌تر شکل گرفت و با نام حسابرسی عملکرد مدیریت یا حسابرسی مدیریت فعالیت خود را آغاز نمود. تا اواخر دهه هشتاد حسابرسی عملکرد مدیریت محدود به حسابرسی رعایت بود و در چارچوب رعایت قوانین، آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها فعالیت داشت. امروزه با توجه به نقش اثربخش تجزیه و تحلیل جامع اطلاعات و آمار مندرج در صورت‌های مالی، ابتدا حسابداری صنعتی و حسابداری مدیریت، در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری منطقی، با هدف افزایش بازده اقتصادی و ثروت سهامداران وارد عرصه مدیریت شد و سپس حسابداری کیفیت، حسابداری محیط زیست، مهندسی مالی، مدیریت ارزش، مهندسی ارزش و ... بعنوان ابزاری مؤثر به کمک مدیران صنایع و مدیران اقتصادی آمد.

در حال حاضر هدف از حسابرسی عملکرد مدیریت، دستیابی به پاسخ این سؤال است که آیا فعالیت‌های عملیاتی و حتی غیرعملیاتی مدیران در کلیه سطوح ساختار سازمانی یک واحد اقتصادی، توأم با کارایی، اثربخشی و صرفه اقتصادی اداره یا اجرا شده است. لازم به یادآوری است در هر سازمان اقتصادی، اهداف و استراتژی ابتدا توسط ارگان‌های تصمیم‌گیر و به کمک مدیران ارشد و مسئولان فرآیندها تدوین و تعیین می‌شود.

مدیران خلاق و مولد در رأس سازمان‌های اقتصادی با بهره‌گیری از مدیران زنده، مجرب و متخصص، توانایی جمع‌آوری و نقل و انتقال اطلاعات و آمار قابل اعتماد و شفاف، توانایی تجزیه و تحلیل انجام شده و توانایی در اجرای بموقع تصمیم‌های اخذ شده، می‌توانند مدعی توسعه پایدار باشند.

به این ترتیب مدیریت قادر خواهد بود فروش هدف، تولید هدف، بهام تمام شده هدف، هزینه هدف، سود هدف، آرمان‌ها و رویاهای خود را تحقق بخشد و فعالیت‌ها را در جهت حرکت به سوی اهداف تعیین شده هدایت کند.

برای اطمینان از هماهنگی و حرکت کیفی و هدف‌مند به سوی اهداف و استراتژی‌های تعیین شده یا کارایی، اثربخشی و صرفه اقتصادی مورد نظر، ایجاد، تقویت و حمایت از یک سیستم کنترلی منسجم همواره ضروری به نظر می‌رسید که با استفاده از آن نتایج واقعی بدست آمدده با ضوابط استانداردهای مناسب و مبتنی بر اهداف، مقایسه شده و نسبت به اصطلاحات لازم بموقع اقدام شود.

نتیجه‌گیری

با توجه به امکانات بالقوه و بالفعل و محدودیت‌های موجود در هر سازمان اقتصادی، حسابرسی مدیریت بعنوان یکی از روش‌های کنترلی، بی‌طرفانه به ارزیابی و قضاوت نسبت به عملکرد گذشته و چشم‌انداز آینده مدیریت می‌پردازد، درجه کارایی، اثربخشی و اقتصادی بودن عملیات را با هر حجم، وسعت و شکلی ارزیابی می‌کند. از این طریق مسئولان و متولیان حفظ حقوق و منافع سهامداران در اداره بهتر امور مورد مشارکت قرار می‌دهد.

امروزه در بسیاری از کشورهای، اعضا و مجامع عمومی، هیأت مدیره، صاحبان صنایع و مدیران ارشد واحدهای اقتصادی و ... همواره خواستار دریافت گزارش ارزیابی عملکرد و مشاوره مستقل در زمینه حسابرسی مدیریت هستند چرا که آنان علاوه بر وظیفه مباشرت، از درجه بالای پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری برخوردارند. مسئولان اجرایی واحدهای اقتصادی حتی ممکن است دلیلی مبتنی بر وجود مشکل تصور نکنند، اما اغلب بر این باورند که یک بررسی بی‌طرفانه و ارائه پیشنهادهای عملی از آن می‌تواند اثرات مثبت برای واحد اقتصادی آنان ایجاد کند.

بررسی علل روزافزون برای دریافت خدمات حسابرسی عملیاتی از سوی مدیران صنایع مختلف، نشان می‌دهد که موضوعات زیر، بستر مناسبی برای انجام حسابرسی عملیاتی فراهم کرده است. توجه هر چه بیشتر به رعایت کارایی، اثربخشی فعالیت‌های عملیاتی و صرف اقتصادی در واحدهای اقتصادی.

بطور کلی بمنظور ایجاد یک بررسی کامل مقدماتی در حسابرسی عملکرد مدیریت موارد زیر بایستی رعایت شود، شناخت تاریخچه واحد اقتصادی، (عملکرد گذشته و چشم‌انداز آینده)، اهداف، استراتژی‌ها، تصمیم‌های عملیاتی و برنامه‌های اجرایی واحد اقتصادی، محدودیت‌ها و امکان واحد اقتصادی، منافع کمی و کیفی واحد اقتصادی، فعالیت‌های عملیاتی و غیرعملیاتی واحد اقتصادی، روش‌های نوین مدیریتی و کنترل‌های کمی و کیفی واحد اقتصادی، ریسک‌های حسابرسی عملکرد مدیریت و سایر اطلاعات مرتبط با ارزیابی عملکرد مدیریت.