تحقیق در مورد تاریخچه مصر باستان

بر اساس اکتشافات باستان شناسی، تمدن مصر نخستین بار بر بنیان روابط بازرگانی با تمدن سومر شکل گرفت ولی سریعاً ویژگیهای خاص خود را کسب کرد. عامل حیات مصر رود نیل بود این رود در دره ای تنگ به طول تقریبی 800 کیلومتر جریان داشت که بعد از آن به آبشار تبدیل می شد و درست قبل از رسیدن به دریای مدیترانه در دلتای حاصلخیزی گسترش می یافت. زندگی مردم منطقه متکی به طغیان سالانه ی این رودخانه بود و همین امر اتحاد سیاسی میان آنها را ضروری می ساخت.

مصریان پیوسته معتقد بوده اند که زندگی انسان متکی به قانون های طبیعی است، طغیان سالانه ی رود نیل عبور هر روزه ی خورشید در پهنای آسمان نیلگون و تفاوت شدید میان صحرای لم یزرع و مزارع سر سبز دره ی نیل علاوه بر اینها از آنجا که سرزمین مصر محصور میان دریا و صحرا بود، تقریباً در طول تاریخ جدا از دیگر قسمت های دنیا قرار می گرفت و چندان در معرض خطر استیلای بیگانگان قرار نداشت. لذا به رغم ارتباطات اولیه ی مصر با سومریان که تنها از طریق معماری معروف شده و مصریان آن را فراموش کرده بودند و نیز به رغم روابط تجاری که مصریان بعداً با فینیقیه و دیگر مناطق برقرار نمودند. اقوام خارجی دیگر هرگز مطلب چندانی از تمدن مصر نمی دانستند. این شرایط سبب ظهور تمدنی شد که مشخصه ی آن ایجاد امنیت و آسایش خاطر فوق العاده و تلاش برای از بین بردن تاثیر زمان و فساد ناشی از آن بود. مصریان باستان، خشنود از روش زندگی خویش و مطمئن از این که هیچ مصیبت ناگهانی و غیر مترقبه ای آن را مختل نخواهد کرد. معتقد بودند که می توانند تمدن خویش را جاودان سازند. فلذا نخستین هدف آنها بر این قرار گرفت که بعد از تدفین مردگان بر مرگ نیز چیره شوند و زندگی آنان را تداوم بخشند؛ آنان توانستند این اعتقاد خود را برای مدتی مدید که بسیار طولانی تر از دیگر اقوام تاریخی بوده است حفظ کنند.

مصریان پس از آن که روش خاص خود را در نوشتن ابداع کردند، پاپیروس را اختراع کردند که بی اندازه کارآمد تر از انواع گلی مستعمل در بین النهرین بود. اینان در ریاضیات و اختر شناسی و نیز استخراج معادن تا حدودی پایین تر از سومریان بودند. علم و آگاهی شان همواره آمیخته به سحر و جادو بود و هرگز از رابطه ی علت و معلولی موجود در طبیعت نکته ای در نیافتند، ولی در طب و دیگر علوم بر سومریان تفوق داشتند. عالی ترین دستاورد آنها مربوط به هنرهای تجسمی و ایجاد سبک هایی در این زمینه بوده است که به وضوح نشان از روح متعالی تمدن شان دارد.

پادشاهی قدیم در مصر

تاریخ مصر بر حسب رسم کهن مصریان به سلسله های پادشاهان خود تقسیم بندی شده است که با سلسله یi یعنی اندک زمانی پیش از 3100 ق.م آغاز می شود. تحول از دوره ی قبل از تاریخ به سلسله ی i به نام دوره ی ما قبل پادشاهی خوانده می شود. در همین زمان یکی از سلاطین مصر علیا (= جنوب مصر) به نام مِنِس (Menese) در مصر سفلی(= شمال مصر، مشتمل بر دلتا) را فتح و کشور را متحد می سازد. یا وحدت مصر علیا و سفلی مصر صاحب امپراتوری یکپارچه ای شد. با هدایت منس و فراعنه ی بعد از او تمدن مصر طی شش قرن بعد به رشدی منظم تر و مترقی تر دست یافت. و به این ترتیب زمینه برای شروع دوره ای تحت عنوان سلطنت قدیم مهیا شد. لذا در تاریخ مصر حکومت سلسله های iii تا vi را تحت عنوان سلطنت قدیم(2423-2778 ق م ) می شناسند.

مصطبه ابتدایی ترین صورت مقبره ی مصری را مصطبه (mastaba)می نامند. ظاهراً الگوی اولیه ی ساخت این آرامگاه ها از فرم کوه های دره نیل و یا از تپه های خاکی یا سنگی مقبره های دوره ی پیش از پادشاهی مصر (حدود هزاره چهارم ق.م) گرفته شده است. قدیمی ترین این آرامگاه ها در سایت جیزه (Giza) و در گورستان باستانی این منطقه ممفیس (Memphis) در نزدیکی سقاره(Saqqara) قرار دارد. این بناها معمولاً به شکل سکویی بلند و مستطیل شکل با سطوح جانبی مایل عمدتاً از خشت گلی و روکش سنگی ساخته می شدند. به طوری که بناها در امتداد چهار جهت جغرافیایی قرار می گرفتند ودور تا دور انها به صورت شبکه ای شطرنجی خیابان بندی می شد. موقعیت مکانی مصطبه ها نیز مهم بود. بدین معنی که محل هر مقبره بایستی به گونه ای تعیین می شد که هم از سیلاب های سالیانه که کل دره ی نیل را می پوشاند در امان بماند و هم در سمت غرب شهر قرار داشته باشد زیرا شامگاهان خورشید در آنجا غروب می کرد و چنین تصور می شد که سفر مردگان به عالم دیگر از همان جانب آغاز می شود.

طول مصطبه ها از 40 تا 60 متر، عرض آنها از 15 تا 25 کیلومتر و ارتفاع آنها از 3 تا 9 متر متغیر بود. در نمای رو به شرق در کاذبی قرار داشت که معمولاً نام عناوین صاحب قبر بر روی آن نوشته می شد و گاهی معبد در مقابل آن دعایی جهت آسایش روح متوفی می خواند. مقابل این در، میز هدایا قرار داشت و بستگان متوفی هدایا و نذورات خود را بر روی آن قرار می دادند. ایده ی در کاذب و میز هدایا احتمالاً از تمدن های بین النهرین به وام گرفته شده بود. جسد متوفی در اتاقکی زیر زمین قرار می گرفت که با فضاهای دیگری در ارتباط بود. ارتباط این فضاهای زیرین با بیرون توسط محفظه ای باز و بلند به شکل کانال عمودی صورت می گرفت.

هرم پلکانی زوسر مقبره پلکانی زوسر(zoser) در اصل فرم تحول یافته ی مصطبه های قدیمی است که به دست معمار مصری ایمحوتپ(Imhotep) در سایت مقدس سقاره انجام داده شده است. ساخت این مقبره ی پلکانی حدوداً در سال2680 ق.م به اتمام رسید. در مورد معمار آن یعنی ایمحوتپ هیچ نمی دانیم، ولی در بعضی از منابع مقام او را تا فرعون نیز ذکر کرده اند. از هرم پلکانی زوسر (فرعون سلسله ی III) می توان به عنوان معماری قبل از اهرام و پیشرفته تر از معماری مصطبه نام برد. در اصل معماری این مقبره به یک هرم حقیقی، بلکه یک مصطبه در مقیاس بزرگ تر بود. ارتفاع حقیقی آن چیزی در حدود 61 متر بود که به صورت شش مصطبه روی هم ساخته شده بود. ایمحوتپ برای بقای آرامگاه زوسر تصمیم گرفت به جای خشت گلی از سنگ استفاده کند. او سپس ساخت یک مصطبه ی مربع شکل را آغاز کرد و به تدریج طبقات کوچک تری روی آن بنا نمود تا معماری آرامگاه به اتمام رسد. این مقبره نخستین بنای سنگی عظیم در جهان به شمار می رود.

از بناهای اولیه این مقبره چیزی که بخواهد عظمت نخستین آن را نشان دهد باقی نمانده است. به نظر می رسد این هرم با الگوبرداری از زیگورات های بین النهرینی طراحی شده باشد که وظایفی از جمله حفاظت از متوفی و بیان مجد و عظمت پادشاه را در سر لوحه ی اهداف طراحی خود همراه داشتند. این مقبره در سایتی مستطیل شکل به ابعاد تقریبی 275*549 متر و محاط در دیواری به ارتفاع 10 متر از جنس سنگ آهک قرار دارد. ورودی این مجموعه در نزدیکی گوشه جنوب شرقی قرار دارد. این ورودی به تالاری راه می یابد که در طرفین آن ستون های توکاری به ارتفاع 6 متر ساخته شده است. انتهای تالار به حیاط بزرگی ختم می شود که در پای هرم دارای محراب است. در سمت شمال شرقی یک جفت کاخ با حیاط هایی مشرف بر آنها قرار دارند و در جبهه ی شمالی هرم معبدی کوچک واقع است.

اهرام سه گانه آرامگاه های ابدی فراعنه اهرام سنگی بسیار بزرگی بودند که مهم ترین وظیفه ی آنها نگهداری از پیکره ی مومیایی شده ی فرعون و اشیاء آیینی بود. این اهرام در منطقه ی جیزه واقع در غرب رود نیل قرار دارند. اهرام سنگی در واقع گذرگاه هایی تصور می شدند که به عرش ایزدان می رسیدند. گذرگاه هایی که روان فرعون در گذشته می توانست از طریق آنها به خیل جاودانان، ستاره ی شمالی بپیوندد. مصریان باستان دریافته بودند که این ستاره هیچ گاه طلوع یا غروب نمی کند. مدخل ورودی این اهرام از سمت نمای شمالی آنهاست و دهلیزها با چنان شیبی روبه پایین احداث شده اند که از درون هرم بتوان ستاره ی قطبی را دید. که در تعیین جهات این اهرام دخالت داشت. باور مصریان بود که ورودی دنیای زیر زمین را واقع در مغرب می دانست. همان نقطه ای از افق که به هنگام اعتدال ربیعی، خورشید را در دهان «نوت» (nut) (الهه ی آسمان) غروب می کرد. انتظار می رفت که فرعون پیش از رسیدن به ایزدان جاودانی به سلامت از دنیای زیرین گذر کند.

پیش درآمد ساخت اهرام سه گانه ی سایت جیزه، هرم پادشاهی مدوم(medum) (2656-2704 ق.م) است. معماری این مقبره در حد فاصل بین معماری هرم پلکانی زوسر و اهرام سه گانه قرار دارد و عمده ی اختلاف آنها نیز در فرم این هرم نهفته است. این هرم بر عکس هرم پلکانی زوسر به صورت هرمی کامل با زاویه ی یالهای 51/51 درجه نسبت به سطح افق و به ارتفاع 92 متر طراحی و ساخته شده است. آن چه معمار این اهرام (هرم پلکانی زوسر و هرم مدوم) را از اهرام سه گانه جدا می کند. بدون در نظر گرفتن فرم آنها، قرار گیری اتاقک تدفین در زیر زمین به جای قرار گرفتن آن در نقطه ای نزدیک به مرکز هرم است و این بزرگ ترین تحولی بود که معماری مصطبه را از معماری هرم جدا می ساخت. آن چه که در ساخت هرم مدوم شاهد آنیم، تلاش معماران برای دستیابی به یک فرم کامل هرمی است. این تلاش با ساخت اهرام سه گانه- خوفو (Khufu)( یونانی:Cheops خئوپس) 2528-2551 ق.م؛ خفرع (Khafre)(یونانیChefren خفرن) 2494-2520 ق.م و منکورع(Menkaure)(یونانی:Mykerinos موکرینوس) 2472-2490 ق.م تکمیل و به اوج خود رسید.

هرم پادشاهی خوفو، مهم ترین و بزرگترین هرمی است که در سایت مقدس جیزه ساخته شده است. هنگامی که ساخت هرم خوفو به پایان رسید قله ی آن تقریباَ 150 متر بالاتر از سطح زمین بود و قاعده ی هرم بیش از 13 هکتار مساحت داشت. در ساخت این هرم بیش از 2 میلیون تخته سنگ به کار رفته بود. هرودوت مورخ یونانی نوشته است که در ساخت این هرم حدود صد هزار کارگر به مدت بیست سال کار کرده اند. اغلب کسانی که به عنوان کارگر ساختمانی در مصر باستان کار می کردند رعایایی بودند که در فصل طغیان نیل که نمی توانستند در مزارع کشت و زرع کنند در اهرام کار می کردند. از هیچ برده ای برای کار استفاده نمی شد. تا این که بعد ها که فراعنه ی مصر امپراتوری مصر را بنا نهادند و اسیران جنگی بسیاری به دست آوردند. این اسیران کارگران ثابت ساخت اهرام شدند.

در هرم پادشاهی خوفو نسبت ارتفاع به قاعده ی هرم 7 به 11 است. البته این تناسب در اکثر اهرام سایت جیزه رعایت شده است. چهار گوشه ی قاعده ی هرم به سوی چهار جهت قطب نماست. قاعده ی هرم 38/230 متر و ارتفاع کنونی آن 75/138 متر است. (ارتفاع اولیه ی آن 59/146 متر بود.) حجم کلی هرم تماماً از سنگ ساخته شده و با غلافی از سنگ تراشیده و یکدست پوشیده شده بود. لیکن اکنون همه پوشش به جز قسمتی از نوک هرم خفرع به کلی از میان رفته است. مقابر سلطنتی تنها شامل هرم و اتاق های مخصوص اموات نبودند. بلکه در آنها یک قسمت عمومی برای ستایش پادشاه شامل معبد و قسمتی برای گذاشتن مجسمه ها نیز تعبیه شده بود. این بنا ها در هرم خوفو عبارت بودنداز: اتاقک های تدفین، نماز خانه های متصل به یال شرقی یا محل تقدیم قربانی ها و اجرای آیین ها و جشن های مذهبی؛ راه خاکریز سرپوشیده منتهی به دره؛ و معبدی کوچک در کنار راه خاکریز و مشرف به هرم خفرع. در کنار دره نیل مجسمه ی ابوالهول (sphinx) قرار دارد که به نشانه بزرگداشت فرعون از یک صخره ی طبیعی تراشیده شده است. تندیسی به ارتفاع 20 متر که پیکره ی آن اندام شیری نشسته را تداعی می کند و غالباً سر آن را تجسم چهره ی خفرع می دانند.

پادشاهی میانه

سرزمین مصر در فاصله ی بین پادشاهی قدیم و پادشاهی میانه که حدود 700 سال طول کشید. شاهد دوران هرج و مرج اجتماعی و جنگ های داخلی بود. این تحولات داخلی با پیروی منتوحوتپ II(Mentouhotep II فرعون سلسله XI بر مهاجمین هیکسوس Hyksos به پایان رسید. منتوحوتپ دوباره مصر را متحد ساخت و از همین زمان دوران پادشاهی میانه (1585-2065 ق.م) آغاز گردید.

مقبره ی صخره ای از مهمترین مقبره های صخره ای این دوره که نسبتاً سالم مانده است. می توان به مقبره خنوم هوتپ (khunumhotep) (حدود 1800 ق.م) و مقبره ی آمنحت I (Amenemhet I) (حدود 2000 ق. م) در منطقه ی بنی حسن (Beni Hasan) اشاره نمود. سایت بنی حسن در فاصله ی حدود 194 کیلومتری جیزه قرار دارد. پادشاهان دوره ی میانه رسم دیرین ساخت اهرام را کنار گذاردند و متناسب با استعدادهای سایت بنی حسن که عمدتاً به خاطر کوه های صخره ای اش معروف است، ساخت مقبره های صخره ای را سر لوحه ی کار های عمرانی خویش قرار دادند. معماری این آرامگاه ها در اصل پیش درآمدی بر شکل گیری مقبره های دوران پادشاهی جدید به صورت مقبره ی ملکه حتشپ سوت(Hatshepsut) در دیر البحری (Dayr al bahri) واقع بر کرانه غربی رود نیل است. طرح معماری مقبره های صخره ای ساین بنی حسن در یک انتظام محوری شکل گرفته اند. به این معنی که فضاهای ورودی مقبره با یکسری ستون که ارتفاعی نسبتاً کم داشتند شروع می شد و تلار ستون دا و اتاقک مقدس با یک مدخل نسبتاً کوچک با فضای ورودی ارتباط می یافت. ستون های تالار اصلی عمدتاً صوری بودند و نقشی در نگهداری سقف و حمل بار نداشتند، بلکه به مانند ستون های ورودی مقبره، بخشی پیوسته از بافت یکپارچه ی تخته سنگ محسوب می شدند. فضای داخلی مقبره ها نیز همچون فضاهای داخلی اهرام با نقاشی و نقش برجسته های رنگین با موضوعات مذهبی آذین می شدند.

پادشاهی جدید

مصر در بین پادشاهی میانه و جدید حدود 200 سال آشوب و جنگ را پشت سر گذاشت تا این که با روی کار آمدن احمس I (AhmosisI) و تشکیل سلسله ی XVIII دوران پادشاهی جدید (1085-1580 ق.م) در مصر آغاز گردید. این دوران یکی از بهترین دوران از نظر آرامش و امنیت اقتصادی در مصر است. آن چه که مورخین از این دوران نقل می کنند این است که با روی کار آمدن ملکه حتشپ سوت تحولات عظیمی در مصر اتفاق افتاد. حتشپ سوت که همواره لباس مردانه می پوشید و ریش مصنوعی طلایی رنگی می گذاشت. تمام قوانین و رسومات کهن مصری را زیر پا نهاد و خود را پادشاه مصر خواند. او اولین فرعون زنی بود که رسماً بر مصر حکومت می کرد. در این دوران، اقتصاد و مناسبات بازرگانی مصر رونق گرفت و این نویدی بود برای ساخت مقبره و معابد دوره ی پادشاهی جدید.

تحقیق در مورد عایق الکتریکی

عایق برای مجزا سازی رساناهای الکتریکی از یکدیگر و جدا کردن آن ها از دیگر و جدا کردن آن ها از دیگر اشیاء نزدیک، موردنیاز است. در حالت ایده آل، عایق باید کاملاً نارسانا باشد. آن موقع است که جریانات کاملاً به رساناهای مورد نظر محدود می شوند. به هر حال، عایق برخی جریانات را عبور می دهد پس باید آن را به عنوان ماده ای با مقاومت ویژه بسیار بالا قلمداد کرد. در بسیاری از کاربردها، شارش جریان ناشی از رسانش از میان عایق آن قدر کم است که ممکن است کلاً نادیده گرفته شود. در برخی موارد جریانات رسانش از طریق ابزارآلات بسیار حساس اندازه گیری می شود و مناسب آزمایش هستند تا شایستگی عایق را برای استفاده در سرویس تعیین کنند. اگر چه مواد عایق تحت شرایط عادی پایدار هستند، اما ممکن است تحت شرایط فشار ولتاژ یا درجه حرارت یا براساس عملکرد شیمیایی کلاً عوض شوند، ممکن است چنین تغییری در مناطق محلی به بیشتر رسانا شدن ماده عایق بینجامد. شارش جریان اضافی باعث گرمای شدید و نابودی سریع عایق می شود این نقضان هیا عایق درصد بالایی از مشکلات وسایل در سیستم های توان الکتریکی را توجیه می کند. انتخاب مواد مناسب، گزینش اشکال و ابعاد مناسب و کنترل عوامل مخرب، برخی از مشکلات طراح سیستم عایق می باشند. مواد مختلفی به عنوان عایق در سیستم های توان الکتریکی استفاده می شوند. انتخاب ماده از طریق نیاز به کاربرد ویژه و هزینه تعیین شده است. در اقامتگاها، رساناهایی که درمدارات انشعابی یا در سیستم ها برای وسایل استفاده شده اند با لاستیک یا انواع مختلف پلاستیک عایق شده اند. چنین موادی می توانند در برابر خم شدگی های ضروری مقاومت کنند و در ویژگی های شان نسبتاً پایدار هستند و ارزان می باشند. آن ها در معرض فشار الکتریکی نسبتاً پایینی قرار گرفته اند. کابل های ولتاژ بالا در معرض فشار ولتاژ بالایی قرار گرفته اند دربرخی موارد صدها کیلو وات، چند سانتی متر عایق را تحت تأثیر قرارمی دهد. آن ها باید در قطعات بلندی ساخته شوند و باید به اندازه کافی انعطاف پذیر باشند تا اجازه دهد آن ها وارد لوله های برش عرضی کوچک شوند. و باید به اندازه کافی انعطاف پذیر باشند تا اجاره دهد آن ها وارد لوله های برش عرضی کوچک شوند. ممکن است عایق کاغذ روغن اندود، مکمل روغن جلا شده یا مواد مصنوعی مثل پلی اتیلن باشد. پیچک های ژنراتورها وموتورها ممکن است با انواع مختلفی از نوارها عایق شده باشند. برخی از آن ها از ورقه های نازک میکا تشکیل شده اند که با چسب به یکدیگر متصل شده اند و برخی دیگر از فایبر گلاس هستند که با روغن جلای عایقی اندوده شده اند. این عایق باید بتواند درجه حرارت های بالای عملکردی، فشارهای مکانیکی زیاد و ارتعاش را تحمل کند. عایق در سیم پیچ های ترانسقورماتور قدرت معمولاً نوار کاغذی و صفحه فشرده ای است که موجب روغن عمل کرده است. روغن کاغذ را اشباع می کند حسابی قدرت عایق آن را افزایش می دهد و با گردش و انتشار در میان مجردها به عنوان عاملی انجام وظیفه می کند که گرمای تولید شده توسط تلفات P.R و تلفات هسته در ترانسفورماتور را درو می کند و بیرون می برد. عایق ترانسفورماتور درمعرض فشار الکتریکی بالا و نیروهای مکانیکی بزرگی قرار گرفته است. شکل و ترتیب اجزای فلزی رسانا در طراحی ترانسفورماتور رابطه ویژه ای دارند. خطوطی که زیادی گرم هستند در عایق های چینی حمل شده اند. چینی انتخاب شده است چون هنگامی که درمعرض آب وهوا، قدرت بالای دی الکترویک و قابلیت تمیز شسته شدن در باران قرار می گیرد در برابر خرابی مقاوم است.

رفتار عایق در برابر الکتریستیه

هنگامی که عایق بین دو رسانای فلزی Aو B قرار گرفته که این دو رسانا به منبع ولتاژ متصل شده اند  ممکن است رویدادهای مختلفی که با عایق همدست هستند. شناسایی شوند. عایق یا دی الکتریک بر ظرفیت بین جوشن ها، بر جریان مقدار پایین شارش ها ازمیان بدنة عایق و بر جریان نشستی شارش ها در سطح عایق تأثیر می گذارد و اگر ولتاژ به اندازه کافی باشد. تغییرات ناگهانی در بدنه عایق، ممکن است آن را حسابی رسانا کند.

2-2- ظرفیت و پسماند دی الکتریک

همانطور که معلوم است، وجود یک دی الکتریک بین دو جوشن رسانا ظرفیت اندازه گیری شده بین این جوشن ها را افزایش می دهد. رفتار الکترون ها و پروتون ها، محاسبات دی الکتریک برای این افزایش ظریفیت را در بردارد. این پدیده ارزش مطالعه و بررسی را دارد و دیگر ویژگی ها اهمیت عایق را توضیح می دهد. همة مواد از پروتون ها الکترون ها و نوترون ها ساخته شده اند. در حالت عادی، این ذرات مثل اتم ها یا مولکول های گروه بندی شده اند که در آن ها تعداد الکترون ها و پروتون ها برابر است، بنابراین هر گروه از لحاظ الکتریکی خنثی است. به هر حال، هریک از این ذرات نیرویی را تجربه می کنند که به علت تأثیر متقابلش بر هر شارژ در حوالی جوشن ها واقع شده است. ما می گوییم که ذرات شارژ شده به میدان الکتریکی ایجاد شده بین جوشن ها پاسخ می دهند. در یک عایق کامل، الکترون ها وپروتون ها در اتم ها و مولکول ها انسجام یافته اند و اجازه ندارند از یک جوشن به جوشنی دیگر سوق دادن شوند. به هر حال در حضور یک میدان الکتریکی، ممکن است آن ها در فواصل بسیار کمی جابجا شوند یعنی الکترون ها به طرف آند و پروتون ها به طرف کاتد حرکت کنند. این حالت به صورتی بسیار ساده شده در شکلa2-3 تشریح شده است. این شکل، گروهی از مولکول های قطبی را نشان می دهد. هر یک از این ها خنثی هستند اما هر یک از آن های دارای یک الکترون اضافی در یک طرف و یک پروتون اضافی در منتهی الیه دیگر می باشند. ممکن است این ها با توجه به یکدیگر حرکت کنند اما در برخی موارد معین موقعیتی را دارند که در شکل نشان داده شده است. بگذارید توجه مان را به مولکول قطبی در p محدود کنیم سپس بگذاریم شارژها از طریق اتصال به منبع ولتاژ بر روی قسمت های A وB قرار گیرند. مولکول p می چرخد وتحت تأثیر میدان الکتریکی درگیر موقعیت جدیدی می شوند که الکترون ها به طرف A و پروتون ها به طرف B جابجا شده اند. . نزیک آندA، تعداد زیادی الکترون در دی الکتریک وجود دارد؛ نزدیک کاتدB تعداد زیادی پروتون در دی الکتریک موجود است. این شارژها تا حدودی اثر شارژی که از ابتدا بر روی جوشن قرار داشته و شارژهای اضافی که از منبع ولتاژ به طرف a و b حرکت کرده اند و مثل شارژهای دی الکتریک، موقعیت های جدیدشان را پذیرفته اند را خنثی می کند از این رو برای داشتن همین ولتاژ بین جوشن ها، شارژهایی که از منبع به طرف جوشن ها حرکت کرده اند در نتیجه وجود دی الکتریک افزایش یافته اند. بنابراین ظرفیت بین جوشن ها بیشتر از این است که بدون دی الکتریک باشد. هر موقع سیستمی از ذرات از یک موقعیت به موقعیتی دیگر حرکت کرده است در آن زمان نیروهایی وجود دارند که حرکت را محدود می کنند و برای ایجاد تغییر، زمان لازم است

این موردی است که در دی الکتریک ها وجود دارد. در برخی مواد تغییر در کمتر از یک میلیونیم ثانیه ایجاد می شود. و در دیگر مواد ممکن است ساعت ها زمان ببرد. در طول دورة تغییر، به نظر آید ظریفیت افزایش یافته است وجریان در مدار خارجی گردش می کند. گاهی اوقات گفته شده که شارژ در دی الکتریک نفوذ کرده است. این پدیده به عنوان جذب دی الکتریک شناخته شده است. هنگامی که منبع ولتاژ از جوشن های A و B قطع شده است و ولتاژ بین آن ها بواسطه یک ارتباط اتصالی صفر شده است( شکل a 3-3) ذرات جابه جا شده در دی الکتریک تمایل دارند که به حالت عادی شان برگردند، به هر حال اگر جهت دادن به آن ها زمان زیادی ببرد، برگرداندن آن ها به حالت نرمال و عادی هم زمان زیادی می برد. از این رو موقعیتی که در شکل a3-3 نشان داده شده است ممکن است برای مدت زمان ادامه پیدا کند، شارژ و بار که در هر جوشن باقی مانده است اثرش با شارژی که در دی الکتریک نزدیک جوشن ها باقی مانده، برابر است. بعد فرض کنید که اتصالی بر طرف شده است. نیروها به بازگردان دی الکتریک به حالت خنثی ادامه می دهند. علی رغم این که مدار باز است،

شارژهایی که در جوشن ها نگه داشته شده اند نمی توانند جابه جا شوند. هنگامی که دی الکتریک به شرایط عادی اش بر می گردد، شارژهای به دام افتاده در جوشن ها ولتاژی بینA,B تولید می کنند ممکن است این ولتاژ برای کارگری که انتظار دارد ظرفیت بین جوشن ها، بواسطه کاربرد کوتاه مدت یک اتصالی تخلیه شده باشد، یک خطر جدی باشد. این خطر بویژه برای وسایلی با ظرفیت بالا مثل کابل های ولتاژ بالا، خازن های استاتیک و پیچک های ژانراتور بسیار جدی می باشد. به همین دلیل وقتی که کارگرها با وسیله ای که احتمالاً از اتصالات منبع نیرو جدا شده، تماس فیزیکی دارند مطلوب است که چنین وسیله ای را دائماً همراه با اتصالی نگه داشت. دوباره با مراجعه به شکل a 2-3 و b در می یابیم که حرکت مولکولی زیاد شده باشد درجه حرارت ماده هم افزایش یافته است. اگر منبع تغذیه یک منبع اِی سی( جریان متناوب) باشد، هر تغییر ولتاژی باعث ایجاد تغییر موقعیت مولکول های قطبی و انرژی الکتریکی از منبع می شود که در عایق به گرما تبدیل خواهد شد. این اتلاف به عنوان پسماند دی الکتریک معروف است که با بسامد و با ولتاژ کاربردی افزایش می یابد و باید در طراحی کابل ولتاژ بالا در نظر گرفته شود.

 جریان رسانش و عایق

هنگامی که ولتاژ بین دو جوشنی که از طریق یک دی الکتریک از هم جدا شده اند به کارگرفته شده است تعدادی از الکترون های آزاد که در عایق وجود دارند از کاتد به آند سوق داده می شوند که این عملیات جریان رسانش (ازآند به کاتد)‌نامیده شده است وتلفات توان در عایق را نشان می دهد. در عایق، تعداد الکترون های آزاد کم است و در نتیجه مقاومت ماده زیاد می باشد. ممکن است تعداد الکترون های آزاد از طریق افزایش درجه حرارت، افزایش یابد.

جریان نشت سطحی

جریانات نشت سطحی در طول مسیرهای بین الکترودها، برروی سطح ماده عایق جریان دارند. مقدار این جریان به هیچ وجه به مقاومت خود ماده مربوط نیست. مقدار جریان نشتی به ولتاژکاربردی، ماده عایق، آلودگی سطح و رطوبت هوا بستگی دارد. در خط ولتاژ – بالای بسیار ممکن است جریانات نشت سطحی عایق حداکثر 100 میلی آمپر باشد.

شکست عایق

ممکن است عایق در فرآیندی به نام شکست، دستخوش تغییری ناگهانی در ویژگی ها شود. تنظیم و آرایشی ک ه در شکل 4-3 نشان داده شده را در نظر بگیرید. دو الکترود صفحه موازی A و B از طریق یک صفحه دی الکتریک به ضخامت t از هم جدا شده اند، یک منبع ولتاژ متغیرv اختلاف پناسیلی را بینA و B ایجاد کرده است. فرض کنیدکه ولتاژ به آرامی افزایش یافته است. در ابتدا جریان رسانش بسیار کم است، شاید قابل اندازه گیری در میلی آمپر باشد. همراه با افزایش ولتاژ کاربردی، ناگهان جریان هم افزایش می یابد و عایق ویژگی یک رسانای فلزی را به خود می گیرد. این شکست عایق گسترش یافته است. شاید نیم سوز شده باشد ویا شاید سوراخی باشد. ولتاژی که در آن چنین شکستی رخ می دهد، شکست یا ولتاژ سوارخ کننده vp نامیده شده و شدت میدان الکتریک در آن نقطه گرادیان شکست یا قدرت سوراخ کنندگی عایق نام گرفته است در حالی که t ضخامت عایق می باشد. قدرت سوارخ کنندگی یک نمونة ویژه ثابت و یکنواخت نیست بلکه بسته به ضخامت عایق، شکل و هندسه الکترودها و نرخ کاربرد ولتاژ تغییر می کند.

تحقیق کامل درباره سوئیچ

سکسیونر چیست؟

در الکترونیک یک سوئیچ ابزار الکتریکی است که می تواند مدار الکتریکی را قطع و وصل کند و با ایجاد وقفه یا اشتقاق آن از یک کنداکتور به وسیله های دیگر عمل کند. رایج ترین شکل سوئیچ ها در کنترل دستی یک ابزار الکترومکانیکی با مجموعه ای اتصالات الکتریکی می باشد. هر یک از مجموعه اتصالات الکتریکی می توانند یکی از دو وضعیت بسته به این معنی که مدار برقرار بوده و جریان الکتریکی در آن وجود دارد یا باز به این به معنی که اتصال جدا شده و جریانی هدایت نمی گردد باشند.

یک سوئچ یا سکسیونر میتواند به عنوان ابزاری دستی در کنترل سیگنال یک سیستم توسط یک شخص کارایی اشته باشد مانند کلیدهای کیبورد کامپیوتر و یا جریان برق را در یک مدار کنترل کند. مانند کلید لامپ. سکسیونر اتوماتیک میتواند در کنترل حرکت ماشین ها کاربرد داشته باشند به عنوان مثال ترموستات یک سویچ کنترلگری است که در کنترل فرآیندهای حرارتی کاربرد دارد. سوییچ دیگری که در مدارات الکتریکی کاربرد دارد رله نام دارد. بعضی از انواع سکسیونرها به عنوان عایق سازی انرژی الکتریکی از یک سیستم در مواقع بخصوص نظیر زمانهای تعمیرات و نگهداری سیستم به منظور جلوگیری از اتفاقات غیرقابل پیش بینی نظیر شوک الکتریکی و اتصال کوتاه بکار برده میشوند.

کنتاکت ها چیست

سوییچ در وضعیتی است که در حالت روشن قرار دارد. در شکل ساده سوییچ دارای دو تکه فلزی می باشد که به آنها کنتاکت اطلاق می گردد و در حالت اتصال برقرار کننده ارتباط در مدار الکتریکی و یا قطع کننده این ارتباط میباشند. موادی که کنتاکت از میان آنها انتخاب می شود. از میان مواد مقاوم در مقابل زنگ زدگی انتخاب می شوند به دلیل آنکه اغلب فلزات دچار اکسیداسیون می شود و ممکن است از عملکرد سوییچ ممانعت کند.

مواد یک کنتاکت همچنین بر پایه میزان هدایت الکتریکی، سختی (مقاومت در برابر سائیدگی) مقاومت مکانیکی هزینه کم و میزان آلودگی پایین (مسمومیت زایی) انتخاب می شوند.

در بعضی مواقع به دلیل جلوگیری از آلودگی و یا ممانعت در برابر اتصال ناخواسته کنتاکت ها را روکش دار انتخاب می کنند. کنتاکتورهای غیرفلزی مانند کنتاکتورهای پلاستیکی نیز حسب نیاز کاربرد دارند.

محرک

قسمت متحرکی که فشار را در جهت تولید اتصال در کنتاکت هدایت می کند محرک نامیده می شود. که می تواند بصورت ضامن، اهرم، کلید فشاری و دیگر اشکال مکانیکی از این دست باشد.

آرک و کانچینگ Arcs and Quenching

زمانیکه مقدار نیروی برق در مداری جریان می یابد الکترونهای جاری در طول مدار حرکت کرده و مولکولهای هوا فاصله کوچک دو نقطه از مدار را یونیزه می کنند شکل گری گاز پلاسما یک نمونه از حالت آرک الکتریکی به شمار می رود. پلاسما از مقاومت الکتریکی پایینی برخوردار است و توانایی نگه داری جریان الکتریکی را داراست و حتی می تواند فضایی خالی کوچک میان دو کنتاکت را پر نماید. البته پلاسما بسیار گرم می شود و می تواند موجب اکسیداسیون سطح فلز کنتاکت گردد. زمانی که ولتاژ به میزان قابل توجهی بالا باشد یک آرک می تواند خود به خود عملکردی شبیه به سکسیونر داشته باشد و موجب برقراری اتصال گردد. اگر ولتاژ افزوده شود موجب شکست ولتاژ در فضای بین دو نقطه مجزا کنتاکت شده و شکل آرک تا زمانی حفظ می شود که سوییچ کاملاً بسته شود.

در موردی مشابه روش استاندارد در کاهش تشکیل آرک و جلوگیری از آسیب دیدن کنتاکت و داشتن کارایی بالا در حالت باز و بسته بودن برخی مکانیزم ها عمدتاً مکانیزم هایی مانند tipping-point , spring-operated برای اطمینان از تحرک سریع کنتاکتهای سوییچ از سوییچ کنترل توسط کاربران استفاده میشود.

حرکت سوییچ کنترل تنش اهرمی را که به فنر متصل است به همراه دارد. تا جائیکه به نقطه اتصال برسد و در این حال اتصال بنابر نیاز بطور ناگهانی قطع یا وصل می گردد.

زمانی که جریان متصل شده افزایش می یابد روشهای دیگری نیز در کاهش یا ممانعت از شکل گیری آرک وجود دارد. یک پلاسما بسیار داغ شده و موجب جابه جایی (همرفت) جریان هوا می گردد.

آرک می تواند فروکش کرده (quenched) که این عمل بر اثر جابجایی محدوده فضای تیغ های کنتاکت صورت گیرد و افزایش آرک را که افزایش فضای بین تیغه ها را دارد را تا زمانی که در فاصله مناسب قرار گیرند کاهش دهد.

در این حالت ممکن است یک دمنده جهت تسریع اتصال سوییچ مورد استفاده قرار گیرد که به سرعت آرک را کاهش داده و خاموش می کند.

سوییچ بسیار بزرگی وجود دارد که ظرفیت بالغ بر صد هزار وات را دارا بوده و فضای بین کنتاکتهای سوییچ را با چیزی به غیر از هوا برای افزایش مقاومت در جلوگیری از آرک پر می کنند. مانند سوییچ کنتاکتهایی که در وکیوم یا مکشهایی که در مکش روغن های معدنی (مشتقات نفت) کاربرد دارند.

ترتیبات اتصال

یک جفت کنتاکت را زمانی بسته می نامند که جریان بتواند از یک سوبه سوی دیگر منتقل شود. زمانی که کنتاکتها توسط هوا ایزوله می شون و در فضای بینشان هوا جریان دارد به آن کنتاکت باز اطلاق می شود و هیچ جریان و اختلاف پتانسیلی در دو سر آن بوجود نمی آید.

سکسیونرها بر حسب ترتیب بکارگیریشان در الکترونیک طبقه بندی می شوند. متخصصان الکترونیک بر حسب ساختمان این سکسیونرها آنها را سکسیونرهای یک پل، دو پل، سه پل و چهار پا نامگذاری کرده اند که بر حسب استانداردهای آمریکایی و انگلیسی دارای معانی می باشند که در ادامه آنها را شرح می دهیم.

برخی از کنتاکتها در حالت نرمال باز می باشند (که به اختصار آنها را n.o. یا no می نامند) تا زمانی که سوییچ بسته می شود (که به اختصار آنها n.c. یا nc می نامند) و عملکرد سوییچ برابر با باز شدن آن می باشد.

یک سوییچ با هر دو وضعیت کارکرد را سوییچ متغیر می نامند. آنها ممکن است عملکرد make-before-break داشته باشند که بطور لحظه ای مدار را برقرار می کنند. یک پل مجوعه ای از کنتاکت ها و ترمینالها می باشد که یک مدار را متصل می کنند یا برقرار می کند که شامل یک وضعیت ، دو وضعیت یا بیشتر میباشند. یک سوییچ single – throw دارای یک وضعیتی است که مدار را می بندد یک double – throw دارای دو وضعیت می باشد و به همین ترتیب.

این اصطلاحات باعث افزایش دامنه اختصاراتی شده است که در جهت نامگذاری و تشخیص انواع سکسینور بکار می رود. مانند یک پل (SPST) Single Throw (اختصار ساده آن on یا off می باشد).

دو پل یا (SPDT) Double Throw که اتصال دهنده دو ترمینال به یک ترمینال می باشد. این نامها متداولاً با پسوند – ست (- way) در ارتباطند و این اصطلاحی است که در گویش بین انگلیسی ها و آمریکایی ها اختلاف دارد. و اصطلاح three-way , two-way توسط هر دو زبان استفاده می گردد ولی معانی آنها با هم فرق می کند.

سوییچ های پیش ولتاژ

یک سوییچ پیش ولتاژ دارای یک فنر می باشد که اهرم را به وضعیت قبل باز می گرداند و با نوشتن off-on در سوی کلید وضعیت مورد نظر کاربر را معرفی می کند. که داخل پرانتز و در دو طرف وضعیت کلی نمایش داده می شود. به عنوان مثال یک سوییچ on-off-on میتواند روشن شود از طریق حرکت اهرم در سمت دور از مرکز و یا باز گردد که حالت مرکزی off زمانی که اهرم رها میشود ایجاد می شود. دکمه push های آنی از انواع این سوییچ ها می باشند.

رایج ترین نوع آنها push to make می باشد (یا به اختصار NO (Normally-open) که اتصال را در زمانی که رها می شوند اتصال را قطع می کنند. (Normally – Closed or NC) Push-to-break زمانی که کلید فشار داده می شود اتصال را قطع کرده و سپس از رها شدن اتصال مجدداً وصل می گردد. مثالی از سوییچ push-to-break دکمه باز کردن دربهای الکترومگنت می باشد.

انواع مخصوص سوئیچ ها

سوییچ بر حسب پاسخ به نیازهای مختلف در دستگاههای مختلف طارحی میشوند. برای مثال ویبراتور (سوییچ تریمبلر)، دستگاههای دارای نوسان، دستگاههای مرتبط با هوای فشرده سوییچ شناورها، کلیدهای رون و خاموش کن، کلیدهای کنترل متحرک خطی یا دوار و کلیدهای سطوح مغناطیسی.

کلید مرکوری تیلیت Mercury-Tilt

یک کلید مرکوری یا جیوه ای از یک قطر جیوه در داخل یک حباب با دو یا چند کنتاکت تشکیل شده کنتاکتها را دو سر حباب قرار گرفته اند و زمانی که حباب حرکت کند (نوسان داشته باشد) کنتاکتها توسط جیوه به هم متصل می شوند.

این شکل از کلید به مراتب بهتر از کلیدهای توپی کار می کنند زیر آلودگی های محیط بر روی عملکردشان تأثیر ندارد و اغلب برای کارهای دقیق با حساسیت بالا استعمال می شوند. همچنین در جاهایی که وقوع آرک می تواند خطرناک (مانند استفاده در مراکزی که با مواد احتراقی سرو کار دارند) باشد از این نوع سوییچ استفاده می شود.

کلید چاقویی

کلید چاقویی از یک تیغه فلزی مسطح تشکیل شده است که در یک سر آن مفصلی قرار دارد. زمانی که کلید بسته می شود جریان الکتریکی در میله یا تیغه برقرار می گردد. در قسمتهایی ممکن است ترمینالهایی از سیم عایق شده در سطح بورد (board) تعبیه شوند. از آنجائیکه که ارتباط الکتریکی در این مدل بدون پوشش است این سوییچ برای جاهائیکه افراد بطور عمومی از آنها استفاده می کند کاربرد ندارد.

کلیدهای چاقویی در اندازه های مختلف از ابعاد بسیار کوچک گرفته تا ابعادی بزرگ برای هزاران آمپر جریان استفاده می شوند. در انتقال برق و توزیع برق این کلیدها برای مدارات با ولتاژ بالا (high-voltage) استفاده می شوند.

از معایب این ابزار کنندی عملکرد آن می باشد. از عایق ایمنی با روکش فلزی برای این سوییچ ها در نیروگاههای برق قدرت و مراکز توزیع قدرت استفاده می شود.

سوییچ قدرت چیست

زمانی که یک سوییچ برای استفاده در برق با ولتاژهای بسیار زیاد طراحی می شود می بایست که استقامت وضعیت این سوییچ به دلیل مقاومت در عبور جریانهای زیاد مورد بررسی قرار گیرد. یعنی زمانی که سوییچ در حالت on باشد باید مقاومت کنتاکتهای آن تا حد امکان به صفر نزدیک باشد و افت ولتاژ ایجاد نکند و زمانی که سوئیچ در حالت off می باشد مقاومت باید تا حد امکان بالا باشد.

به همین دلیل بیشتر سوییچ قدرت دارای مکانیزم فنری می باشند به این دلیل که حالت on و off کاملاً قابل تشخیص باشد و اهرم اتصال با سرعت در بین دو وضعیت رفت و آمد داشته باشد.

سوییچ های قدرت معمولاً به دو گونه هستند. On و off آنی که در صورت فشار فوراً اتصال برقرار می شود و در صورت فشار مجدداً آنها اتصال قطع می گردد. On-off معمولی که دارای خاصیت فوق نمی باشد. کلیدهایی نیز وجود دارند که ترکیبی از این دو مورد می باشند.

دستگاههای القائی چیست

زمانی که یک دستگاه با کارکردی مبتنی بر القاء مغناطیسی یا الکترومغناطیسی مانند الکتروموتور سوییچ بسته می شود جریان بطور ناگهانی به سطح صفر نمی رسد و جرقه ای بین کنتاکت ها رد و بدل می شود. سوییچ هایی که برای موتور القائی طراحی می شوند باید بتوانند این مورد را مهار کنند. این جرقه می تواند قطبین الکترومغناطیسی را به مرور اکسید کند به کار بردن یک مقاومت شبکه ای و یک خازن در ساختمان این سوییچ ها این مورد را مهار می سازد.

خلاصه  زندگی  نامه حضرت زینب (س)

پدر: علی (ع)

مادر: فاطمه (س)

ولادت: پنجم جمادی الاول سال ششم هجری

وفات: چهارده رجب سال 62 هجری

سن مبارک: 55 سال

روز پنجم جمادی الاول برابر با سال 682 میلادی در مدینه و در خانه ی علی و فاطمه دختر پیغمبر چشم به جهان گشود.

زمان تولد حضرت زینب چون پیغمبر در سفر بود علی پدر و زهرا مادر زینب بدون اجازه ی پیغمبر نامی به مولود خود نگذاشتند تا پس از سه روز حضرت رسول در سفر به مدینه بازگشت پیغمبر اول به خانه ی دخترش رفت. آن گاه جبرئیل به حضرت گفت آن گاه جبرئیل به حضرت گفت امر خداوند است که نام مولود تازه ی علی و فاطمه (س) را زینب بگذارید. آن وقت پیغمبر آمد قنداقه پاکیزه ی مولود تازه را در آغوش محبت خود گرفت او را بوسید و به سینه ی خود چسباند و بسیار گریه کرد و نامش را زینب گذاشت.

حضرت زینب دارای القاب متعددی بود از جمله: عصمت کبری، صدیقه صغری، ناموس کبریا، عارفه، موثقه، ام المصائب و پس از واقعه ی کربلا کلمه ی مظلومه مهم از نام های او بود.

زینب پس از ایام شیرخوارگی تا 5 سالگی در پرتو درخشان نبوی پرورش یافت در آستانه 5 سالگی بود که با رحلت پیغمبر خدا و جد مهربانش قلبش در هم فشرده شد.

پدرش علی (ع) او را در حجره خانه ی خود پیغمبر زیر خاک مدفون کرد هنوز این منظره ی غمناک از جلوی چشمش نرفته بود و 75 روز از فقدان پیغمبر نگذشته بود که با ناله های توان فرسای مادر مهربانش فاطمه (س) رو به رو گردید که در بستر مرگ با اندوه و غم با نگاه های پر حسرت قد و بالای او را می نگریست زینب هر روز می دید مادرش از درد جسم او را آزرده می کرد تا همه روز آخر عمر فاطمه مادرش او را پیش بستر خود صدا کرد. وصیت محرمانه ای کرد و بردار و خواهر کوچکش ام الکثوم نباید بشنوند که دو دستمال بسته ای به او سپرد که در روز عاشورا در آخرین وداع برادرش امام حسین وصیت مادر را انجام دهد و بسته ی امانت را که پیراهن کهنه ای بود تن بردار خود پوشاند.

هیچ گاه از غم و مصیبت مرگ دلسوز مادر آرام نمی شد و هر روز به جای خالی مادر می نگریست و دو برادر و خواهر کوچکش را از محبت های مادر محروم مانده بودند، می دید غمش بیشتر می شد. او سعی داشت مواظبت و محبت مادرانه به آن ها جای خالی مادرش را پر کند او در همان سنین جوانی دانشمند عالم و پر جست و جو و متقی گردید که در دنیای اسلام آن روز مجاز به لقب عقلیه بنی هاشم معروف شده بود.

زینب یتیم نوازی و غم خواری بیچارگان را به حد کامل از پدرش علی (ع) آموخته بود که بعدها می بینیم آموخته ی خود را در مدینه و کوفه به خصوص در سفر کربلا تا شام چنان انجام داد که گویی خود علی (ع) است.

ازدواج حضرت زینب (س)

همان طور که رسول خدا برای یگانه دختر خود به جزء علی مرتضی همسری لایق سراغ نداشت برای زینب هم شایسته تر از عبدالله پسر جعفر طیار برادر زاده اش شوهری لایق تر سراغ نداشت.

عبدالله تاجری موفق شد و در تمامی روزگار هر چه خرید و فروخت زیان نکرد. و در هر معماله ای برکت نصیب او شد. عبدالله در اثر بخشش زیاد در تمام اقوام و در قبایل عرب به بحرالسخا معروف بود. نزدیکان او را از بخشش زیاد ملاقات می کردند و عبدالله می گفت من عمری به مردم بخشش می کردم و ابداً نه به دوست و نه به دشمن سخت نمی گیرم.

علی بن ابی طالب عموی او و زینب (س) هم دخترعمویش بود.

پیمان ازدواج بین او و زینب منعقد گردید و میوه ای این پیوند دو پسر به قولی چهار پسر به نام های اکبر، علی، عباس و محمد بودند.

زندگی نامه زاها حدید معمار معروف

  زاها حدید در سال ۱۹۵۰ در بغداد در خانواده‌ای روشنفکر و مسلمان متولد شد. او تحصیلات دوران ابتدایی را در یکی از دیرهای کاتولیک فرانسوی‌زبان بغداد سپری کرد. پس از آن، به‌سبب جوّ فرهنگی خانواده، با حمایت والدینش و روابط گسترده‌شان به آرزوی ایام کودکی‌اش تحقق بخشید و بعد از گذراندن دورة ریاضیات در دانشگاه امریکایی بیروت (۱۹۶۸ـ۱۹۷۱) به مدرسة معماری AA۱ لندن رفت و بدین ترتیب وارد دنیای مردانة معماری شد. او دربارة ایام کودکی‌اش چنین می‌گوید: «من یک عرب عراقی‌ام و هرگز نمی‌توانم روزهای زیبایی را که در وطن داشتم از ذهنم بیرون کنم. کودکی من در آنجا در میان منابع سرشار انسانی و تاریخی به رویا شبیه است. مدرسة ما لابه‌لای علفزارها و در دل طبیعتی سبز بود که امروز از آن فقط خرابه‌هایی برجاست... شهر بغداد در آن ایام پر از آدم‌های عجیب با ملیت‌ها و مذاهب مختلف بود و پرورش در این محیط پر از تجربه‌های متفاوت شانس بزرگی برای من بود.» پدر زاها، محمد، فردی فعال در زمینة اقتصاد و پیشرو در حزب سوسیال‌دموکرات عراق بود. او فارغ‌التحصیل مدرسة LSE۲ بود. مادرش شاغل نبود ولی زن فعال و پویایی بود که طراحی را به زاهای کوچک آموخت. زاها در این خانوادة فرهنگی بورژوا با تمکن نسبی مالی رشد یافت، چنانکه هر دو برادرش هم برای ادامة تحصیلات به کمبریج رفتند. کهن‌ترین خاطره‌ای که زاها را در دنیای کودکانه‌اش به خانه‌سازی و طراحی دکور برای عروسک‌هایش تشویق کرده بود، خاطرة بازسازی خانة عمه‌اش به‌دست یکی از دوستان معمار پدرش بود.

اتفاق شاخص دیگر در همان ایام، سفری بود که طی آن پدرش او را برای بازدید از بازمانده‌های تاریخی شهرهای سومری به شمال عراق برد: «تصاویر آن ابنیه و ویرانه‌های کهن هرگز از ذهنم خارج نشد. شاید همین‌ها باعث شد که فضا و پلان‌های شهری را همیشه در معماری‌ام مد نظر داشته باشم.» تاریخ معماری با شکل‌گیری نخستین شهرها و رواج مفهوم مدنیت آغاز می‌شود. عراق امروزی نیز مهد تاریخ و مدنیت است. پس عجیب نیست که معماری در رگ و خون زاها حدید جاری است. «هر بار با شنیدن اسم عراق در گوشه و کنار قلبم به‌درد می‌آید.» چرا که کار معمار ساختن است و نه مشاهدة‌ تخریب. و این وضعیت روبه‌ نابودی وطنش او را رنج می‌دهد. از عراق چیز زیادی برجای نمانده است. این سرزمین مجروح باید درمان شود و اصلی‌ترین مراکزی که به آنها نیاز دارد ـ خانه، بیمارستان و مدرسه ـ در آن ساخته شود. حدید می‌خواهد همان‌طور که با ساختن یک ساختمان برای دانشگاه امریکایی بیروت دینش را به لبنان (که مدتی در آنجا زیسته و تحصیل کرده بود) ادا کرد، برای زادگاهش هم مفید واقع شود و اساسی‌ترین نیازهایش را برآورده کند، آن هم درست در زمانی که جهان از او توقع ساخت آسمان‌خراش‌ها و سالن‌های کنسرت را دارد.

زاها حدید پس از فراغت از تحصیل و اخذ مدرک دیپلم در زمینة معماری (۱۹۷۷) به دفتر معماری OMA۳ پیوست و به همکاری با الا زنگلیس۴ و نیز رم کولهاس۵، شخصیت برجستة هایپرمدرنیسم، که استاد او نیز بود، پرداخت. دعوت این دو معمار از حدید جوان به‌عنوان یک همکار به او اعتمادبه‌نفس و شجاعت خارق‌العاده‌ای بخشید. در ۱۹۸۰، حدید OMA را ترک کرد و دفتر شخصی خود را بنا نهاد و همچنین به تدریس در مدرسة معماری AA (که خود زمانی محصل آن بود) پرداخت. او در هاروارد، دانشگاه شیکاگو و دانشگاه هامبورگ نیز به تدریس پرداخت. حدید عنوان CBE۶ را به‌دلیل خدماتش به معماری دریافت کرد و در سال ۲۰۰۴ به‌عنوان نخستین زن معمار توانست جایزة پریتزکر را به مبلغ صد هزار دلار از آنِ خود کند. مراسم اهدای این جایزه، که معادل نوبل در معماری است، هرساله در گوشه‌ای از جهان به منظور ادای دین و احترام به ساختمان‌های تاریخی و حتی معاصر برگزار می‌شود. زاها حدید سخنرانی‌های متعددی در سراسر اروپا و امریکا انجام داده است و عضو هیئت تحریریة دایره‌المعارف بریتانیکا نیز هست. او در سال ۲۰۰۶ موفق به اخذ درجة افتخاری از دانشگاه امریکایی بیروت شد و درحال‌حاضر پرفسور دانشگاه هنرهای کاربردی وین است.

حیطة گستردة فعالیت‌های زاها حدید مشتمل بر معماری، طراحی داخلی، طراحی صحنه و اشیا، ایستگاه‌های قطار، هتل‌ها، موزه‌ها و مجموعه‌های صنعتی، فرهنگی و ورزشی است. فهرست پروژه‌های او به شرح زیر است. ـ ایستگاه آتش‌نشانی در شهری در مرز سوئیس و آلمان (۱۹۹۰ـ۱۹۹۴)| ـ پل مسکونی لندن روی رودخانة تِمز (۱۹۹۶) ـ مرکز هنر معاصر رزنتال در سین سیناتی امریکا (۱۹۹۸) ـ مرکز علمی فائنو در ولفسبورگ آلمان (۱۹۹۹ـ۲۰۰۵) ـ ترمینال تراموا و پارکینگ اتومبیل در استراسبورگ فرانسه (۲۰۰۱) ـ بنایی برای پیست اسکی برگیزِل در اینسبروک اتریش (۲۰۰۲) ـ ساختمان ب.ام‌.و. در لایپزیک آلمان (۲۰۰۵) ـ ساختمانی برای مجموعة مراکز درمانی سرطان مگی در اسکاتلند (۲۰۰۶) ـ موزة هنر معاصر در کاگلیاری ایتالیا (۲۰۰۷) ـ آسمان‌خراشی در مارسی (۲۰۰۷ـ۲۰۰۹) ـ پلی در زاراگوزای اسپانیا (‏۲۰۰۸)‏‏ ـ ترمینال سالرنوی ایتالیا ـ کتابخانه‌ای برای دانشگاه سویل ـ دانشگاهی در مکزیک ـ پلی در ابوظبی ـ یک سالن اپرا در دبی ـ موزة امپرسیونیسم کوپنهاگن ـ موزة هنر جدید دانشگاه میشیگان (۲۰۱۰) ـ دپارتمان هنر اسلامی لوور در پاریس (در دست ساخت) ـ مرکز ورزشی المپیک آبی لندن (۲۰۱۲) ـ مجتمع هنرها در رم (در دست ساخت) همچنین تعدادی از طرح‌های او در مسابقات متعدد معماری برنده شده‌اند اما متأسفانه برخی از آنها به مرحلة ساخت نرسیده‌اند که از آن جمله‌اند: ـ کلوپ پیک در هنگ‌کنگ که در سال ۱۹۸۲ اولین جایزة بین‌المللی را نصیب او کرد. ـ سالن اپرای کاردیف در ۱۹۹۹ زاها حدید، که در دنیا شهرتی معادل «چهره‌های معروف» دارد، علاوه بر آثار چشمگیرش، به‌دلیل ظاهر متفاوت و تأثیرگذارش هم مطرح است: زنی درشت‌اندام در پوششی همیشه مشکی، با چشمان درشت شرقی که وجهه‌ای دراماتیک به او می‌بخشد. اطلاق عناوینی چون «خانم خارق‌العاده۷» و «اژدها بانو۸» از سوی رسانه‌ها به وی نیز برداشتی از ظاهر متفاوت اوست. اما رفتار و شرم خاص آسیایی‌اش زنی مهربان را معرفی می‌کند که کلام مختصرش با لهجة غلیظ عربی او را دلنشین‌تر هم جلوه می‌دهد.

زاها زنی فعال است که در عرصة مردانة معماری بسیار جسورانه رفتار می‌کند؛ عرصه‌ای که در آن زنان سنتاً به اوج و کمال نمی‌رسند. البته زنان بسیاری دکتر یا وکیل‌اند و یا دارای مشاغلی سخت هستند که مجبورند ساعات متمادی کار کنند اما در مورد معماری ـ به‌عنوان یک شغل ـ مشکل آنجاست که لازمه‌اش یک‌جور پیوستگی و تداوم روند کاری است، چه برای مرد و چه برای زن. معماری فدا کردن صددرصد انرژی و وقت را می‌طلبد. این موضوع که به اختلاط زندگی خصوصی و زندگی کاری منجر می‌شود حضور در این عرصه را برای زنان دشوار می‌کند. و شاید مجرد بودن حدید در موفقیت او تأثیرگذار بوده است، گرچه او تمایلی به افشای نکات ریز زندگی شخصی‌اش ندارد و می‌خواهد همچنان آن را خصوصی نگاه دارد. جالب اینجاست که همه‌جا هم، به‌سردی، فقط بحث از پروژه‌ها و آثار اوست. او عکس‌العمل رسانه‌ها در مقابل موفقیت‌های زنان را نادرست می‌داند، چرا که به اعتقادش آنها فقط وقت زیادی را صرف اتفاقات حاشیه‌ای، نحوة پوشش فرد و... می‌کنند. این برای یک زن موفق محدود کردن او صرفاً به مسائل ظاهری‌اش و نپرداختن به کنه فعالیت‌های اوست که جای تأسف دارد، مخصوصاً اگر این نگاه از سوی جامعة زنان باشد. اینکه چگونه زنی مسلمان از جهان سوم و خاورمیانه ـ عراق، کشوری پر از محدودیت‌های حتی روزمره برای زنان ـ این‌گونه در زمینه‌ای یکه‌تاز است که مردان نقش‌آفرینان اصلی آن در طول تاریخ بوده‌اند، جای تعمق بسیار دارد.

در طول تاریخ، زنان معمار بسیاری فعال بوده‌اند اما در واقع همیشه به‌عنوان عضوی از گروه و یا همکاران همسرانشان به حساب می‌آمده‌اند. مثال واضح این مورد خانم دنیس اسکات براون۹ معمار، همسر رابرت ونتوری۱۰، معمار مشهور، است که هرگز جدا از سایة ونتوری و به‌طور مستقل مطرح نشد. زنان به‌طور غریزی و طبیعی دوستدار و مولد زیبایی هستند. طبق این تعریف، حدید خود را دشمن خویش به‌عنوان یک زن می‌داند. چرا که او سازه‌هایی زیبا طراحی نمی‌کند. برای او دارا بودن کیفیات اساسی و جوهری حرکت مهم است. مثلاً، او منظرة برفی یک غروب را با کنتراست‌های شدید سفید و سیاه و انعکاس قرمز خونین زیبا می‌داند، چرا که کیفیت نور، حرکت و نهایتاً زندگی را در خود دارد. با این جسارت و نوآوری در ارائة مفاهیم و نگاه تازه به جهان، او نه‌تنها مرزهای معماری، بلکه مرزهای جنسیتی را هم درنوردیده است. طرح‌ها و سازه‌های حدید بخصوص در دوران اولیة‌ کارش ـ از حیث تمرکز بر طراحی، پراکندگی قطعات، سادگی، و خلاصگی‌شان به همراه زوایای تند و خطوط پرحرکت ـ مؤکداً از هنر و معماری انقلابی اوایل قرن اتحاد جماهیر شوروی یعنی کانستراکتیویسم و سوپره‌ماتیسم و نیز نقاشی‌های هندسی تأثیر گرفته‌اند. کازیمیر مالویچ۱۱، تئوریسین اصلی سوپره‌‌ماتیسم، در سال ۱۹۲۸ در بیان تئوری آن چنین می‌گوید: «ما فقط زمانی به درک فضا نایل می‌شویم که از زمین آزاد شویم. یعنی، به شکلی، اصلی‌ترین نقطة گرانش از بین برود.» این رهایی از جاذبة زمین، اصلی‌ترین ایده‌ای است که در آثار حدید می‌توان پی گرفت. این نکته در طرحی که برای کلوب پیک کشیده کاملاً مشهود است، چنانکه کل بنا به شکل هواپیمایی در حال صعود از زمین ترسیم شده است. نکتة جالب این است که در سال ۲۰۰۴ مراسم اهدای جایزة پریتزکر به حدید در شهر سن پترزبورگ روسیه برگزار شد؛ شهر زیبا و بااصالتی که مالویچ در آن زیست و کار کرد.

از حیث بازنمایی حرکت و انرژی، می‌توان قرابت‌هایی بین آثار حدید و نهضت فوتوریسم ایتالیا در اوایل قرن بیستم مشاهده کرد. چنانکه، به‌عنوان مثال، اومبرتو بوتچونی۱۲ هم متأثر از سرعت و تلاطم ماشین‌ها و زمانة جدید درصدد نمایش حرکت بود. اما اگر بخواهیم واکاوی عمیق‌تری در کنه تاریخ معماری کنیم، شاید حدید را هم‌سنخ‌تر با معماران باروک ایتالیا ببینیم تا کانستراکتیویست‌هایی که در عکس‌العمل به استالین به سمت اشکال انتزاعی گرایش یافتند. چرا که معماری باروک سرشار از حرکت و انرژی است و قدرتی بالقوه و آمادة انفجار در دیوار ساختمان‌هایش نهان دارد؛ فضایی تئاتری که جنب‌وجوش سرشارش کاملاً در تغایر با سکون و ایستایی رنسانسی است. اما در مجموع، به‌سبب ساختارشکنی‌های فرمی، حدید همچون فرانک گهری۱۳ و دانیل لیبسکیند۱۴ معمار در زمرة معماران دکانستراکتیویست (در مقابل معماری مدرن، مثل تقابل معماری باروک علیه معماری رنسانس) قرار می‌گیرد. با وجود تمامی معادل‌های تاریخی مذکور، آنچه زاها حدید را معماری معاصر ساخته است جریان «روح زمانة» هگلی در سازه‌های اوست. بدین‌گونه که او معماری‌ای برای جهان پرشتاب و سیلانی امروز طرح می‌کند و، برخلاف اکثر معماران بزرگ، سبکی کاملاً آزاد، رها و بدون تقید و ارجاعی به معابد یونان و یا کاتدرال‌های گوتیک را در پیش می‌گیرد، تا جایی که ارجاعات معدود او را تاحدودی برخاسته از ناخودآگاهش تلقی می‌کنند. چنانکه برخی منتقدان فرم‌های ارگانیک و دورانی جدید آثار او را ملهم از طبیعت پر از باتلاق‌های جنوب عراق می‌دانند. حدید معماری است که جسورانه به ستیز با جاذبه ـ بزرگ‌ترین دشمن معماری از بدو تاریخ تابه‌حال ـ می‌پردازد. (گرچه او این رهاسازی از تقیدها را در سایر حیطه‌ها هم اعمال کرده است). این سازه‌ها گویی مجسمه‌هایی هستند که قوانین گرانش را از یاد برده‌اند و به‌طرز خطرناکی نامطمئن و بی‌ثبات‌اند. انکار جاذبه این تصور را به‌وجود می‌آورد که این بناها، با دیوارهای نازک، سقف‌های در حال پرواز و طبقات در حال فروریزی‌شان، تکیه بر باد دارند و گویی در حال برخاستن از زمین هستند، تا آنجا که نمی‌توان به‌طور قاطع مشخص کرد که خط افق کجاست، یعنی از کجا زمین تمام می‌شود و بنا آغاز می‌شود. از این درهم‌آمیزی زمین و معماری با عنوان فرش شهری۱۵ یاد می‌شود و همین عدم قطعیت یکی از پایه‌های اصلی هنر معاصر است. سازه‌های حسی و تهاجمی حدید انفجارهای جسورانه‌ای در فضا محسوب می‌شوند، چنانکه گویی هر آن آمادة انفجار از گوشه‌ای باشند. حدید بدین طریق توانست برداشت و تجربة ما را از فضا تغییر دهد.

به اعتقاد حدید، همراه با پیشرفت تکنولوژی، معماری هم حرکت می‌کند. این همگامی به‌شدت یادآور نوستالژی اوایل قرن بیستم یعنی زمانی است که معماری مدرن با تکنولوژی صنعتی متحد شد تا پیشرفتی اجتماعی را شکل دهد. پیشرفت تکنولوژیک باعث ایجاد حرکت (به‌جای سکون) در معماری می‌شود، چنانکه دیوارهای بنا متحرک می‌شوند، اجزای ساختمان آشپزخانه و... حرکت می‌کنند و دیگر هیچ قانون ثابتی برای قرارگیری حمام در جای خاصی از خانه وجود ندارد. البته تفاوت سلیقه‌ها همواره مطرح است. از این روست که جوامع مختلف گونه‌های متفاوتی از نوع زیست را تجربه می‌کنند. هنوز افرادی روی زمین می‌خوابند، درحالی‌که عده‌ای دیگر تخت‌های بلند را ترجیح می‌دهند. در جوامعی، خانه مجموعه‌ای از چندین فضای تفکیک‌شدة متفاوت برای عملکردهای گوناگون است، حال آنکه برخی فضاهای باز بی‌هیچ حائل و دیواری را ترجیح می‌دهند، مثل معماری دهة ۷۰ نیویورک که مردم فضاهای وسیع خالی را برای زندگی انتخاب می‌کردند. معماری نباید تحمیل‌گر باشد بلکه باید این امکان را به همه بدهد تا بتوانند فضای متناسب با علایق و عاداتشان را انتخاب کنند و برای حدید این نکته حائز اهمیت بسیار است که مخاطبش همة قشرها باشند و نه‌فقط نخبگان جامعه. از این رو، هدف او ساختن ساختمان‌هایی اجتماعی است که از طریق آنها بتواند هیجان و چالش را به زندگی مردم عادی وارد کند. بهترین نمونه از این دست بنای پیست اسکی برگیزل است. او ساختمان‌هایی می‌سازد که گرچه هریک چون جواهری مجزا و تنها در درخشش‌اند، همگی به یکدیگر و فضای اطراف شهری‌شان نیز متصل و مرتبط هستند. ایرادی که او به معماری اکثر شهرهای بزرگ وارد می‌داند سرمایه‌گذاری نکردن برای «عمومی‌سازی» است، بدین معنا که افراد فقیر و ثروتمند نمی‌توانند در کنار هم زندگی کنند. در گذشته، فضاهای عمومی به‌ صورت زیرزمینی گسترش می‌یافت و امروزه این گسترش در ارتفاع رخ می‌دهد و در واقع همین رشد عمودی مانع از تعامل سازه‌ها در بستر یک شهر است. از این رو، هریک از سازه‌های حدید سعی در ایجاد تعامل و ارتباط با فضا و طبیعت اطراف خود دارند. برای او هر ساختمان جزئی از یک محیط شهری به‌حساب می‌آید که در نهایت قرار است تمامی آنها با هم ترکیبی متناسب داشته باشند. ساختمان‌های حدید تک‌نقطه‌ای نیستند و باید از زوایای مختلف درک و دیده شوند. در واقع، او تعصب و دگماتیسم مدرنیسم را با فضا و در سطوح مختلف ترکیب کرده و نهایتاً بناهایی را برای حرکت و سیلان عرضه کرده است. او همچنین این سنت را که در ساختمان فقط از زوایای ۹۰ درجه استفاده شود کنار گذاشت و، در پی ساختِ دیوارهای غیرعمودی، به طراحی مبلمان و وسایلی برای این فضاهای ناصاف و سیال با زوایای نامتعارف (با دید معمارانه) پرداخت. شاید بتوان این‌گونه معماری متحرک، سیال و غیرراکد را ـ که مطلقاً محصورکنندة فضا در یک حجم نیست بلکه به شکل مایعات منجمد و خمیری‌شکل است ـ منتسب به خصلت زنانة ضددگماتیسم و محصورگر مردانه دانست. به همین دلیل هم سازه‌هایش به‌جای القای حس تملک، تصرف، استواری و تکیه بر زمین، سرکشانه میل به حرکت در فضا دارند. زاها حدید به‌عنوان یک معمار و تئوریسین به بررسی طرح‌های شهرهای مختلف می‌پردازد. او علت حس شدید نوستالژیک مردم به شهرهایی چون پاریس را عدم تغییر آنها می‌داند. پاریس قطعاً کمبودهای بسیاری دارد ولی برای قرون متمادی همواره محلی زیبا و خاطره‌انگیز بوده است. شکی نیست که پاریس زیباست اما بدون انرژی. دقیقاً مثل ونیز که هنگام برگزاری فستیوال فیلم و بی‌ینال زیباست، اما جای رشد و ترقی ندارد. این شهرهای ساکن باید به مدد معماری به جهان امروز مرتبط شوند. از آنجا که زاها به ارتباط معماری با سایر حیطه‌های اجتماعی معتقد است، نسبت به تأثیر منفی مسائل سیاسی بر معماری نیویورک (بعد از ۱۱ سپتامبر) شدیداً معترض است و در پاسخ به سؤال مجلة نیویورکی تایم اوت۱۶ که چرا چاره‌ای معمارانه برای شهر نیویورک نمی‌اندیشد، می‌گوید که مایل است برجی در نیویورک طراحی کند. نیویورک تاکنون هیچ بنایی از حدید نداشته است.

گرچه موزة گوگنهایم ـ مقدس‌ترین معبد هنر و معماری ـ در سال ۲۰۰۶ نمایشگاه مرور بر آثار ۳۰ سالة او را در این شهر به نمایش گذاشت که در واقع بعد از فرانک گهری دومین نمایشگاه مرور بر آثار یک معمار در گوگنهایم بود. نمایش آثار طراحی، نقاشی، «معماری‌های کاغذی» و پیش‌طرح‌های معمارانة او در گالری‌های مارپیچی موزة گوگنهایم، این دینامیک‌ترین موزة جهان که همیشه مایة دردسر برگزارکنندگان نمایشگاه‌ها و مایة سرخوشی مخاطبان بوده است ـ وجه پویا و پرتحرک آثارش را بارزتر می‌کند. طراحی چیده‌مان آثار نمایشگاه هم بر عهدة خود او بوده است. چنانکه سطوح سفید و سیاه دیوارهای گالری‌ها حرکت محیط را تشدید می‌کرد. در واقع، سهم عظیمی از آثار این نمایشگاه را نقاشی‌های او از ساختمان‌ها تشکیل می‌داد که وقتی او فقط ۳۰ سال داشت با همین نقاشی‌ها به شهرت رسید. این پیش‌طرح‌ها که برای ساخت و یا سکونت بسیار سخت و ناممکن به‌نظر می‌رسیدند تا سال‌ها به‌عنوان تنها آثار هنری حدید محسوب می‌شدند و البته هنوز هم در مواردی که به مرحلة ساخت نرسیده‌اند خود طرح‌ها، ماکت‌ها و مدل‌های ساخته‌شده معرفی‌کنندة آن آثار هستند. حدید گونه‌ای نقاشی چندپرسپکتیوی را ترسیم می‌کند که همانند طبیعت بیجان‌های پیکاسو دیدهای متفاوتی از یک شیء واحد را در زوایای مختلف ارائه می‌دهند. این طرح‌های چندپرسپکتیوی امکان ساخت سازه‌هایی پویا و پرحرکت را موجب می‌شوند. اما حدید در آثار طراحی جوهری و مدادی‌اش ـ با حرکات آزادانه‌تر و خطی‌تر ـ تا آنجا در بیانگری و القای حس رهایی پیش می‌رود که می‌توان این خطوط قدرتمند را به هنرمند اکسپرسیوی چون سای تومبلی۱۷ منسوب دانست. او در پیش‌طرح‌های آزمایشی‌اش خط افق را درهم می‌ریزد و آن را به شکل قوسی از یک انحنای وسیع نمایش می‌دهد که فضاهای مجاور بالا و پایین را به هم وصل می‌کند. اخیراً، حدید با ارائة اثری با عنوان «خانة‌ ایده‌آل» در نمایشگاه مبلمان کلن ایدة عدم تفکیک بین رشته‌های هنری را با حضور در نقش یک طراح بارز کرده است. حیطة فعالیت‌های او در زمینة طراحی هم بسیار گسترده و نامحدود است، گرچه همگی این طرح‌ها از «جهان ذهنی» ‌زاها سرچشمه می‌گیرند. او طراحی کارد و چنگال تا لوستر و سایر لوازم خانه را برای شرکت‌های معروف و لوکسی همچون سوارفسکی۱۸، دوپون۱۹، ساوایا و مورونی۲۰، و. ام. اف۲۱، ایوسن لورن۲۲، استبلیشد و پسران۲۳ انجام داده است. همچنین طراحی داخلی گالری هیوارد لندن، سالن هزوین، سالن فیلارمونیک لوگزامبورگ و نیز طراحی صحنه برای تور جهانی گروه موسیقی پِت شاپ ‌بویز۲۴ در سال‌های ۱۹۹۹ـ۲۰۰۰ را هم برعهده داشته است. لوازم و اسباب خانه‌ای که حدید برای زندگی معاصر طراحی می‌کند خانگی و مطابق با فرم‌های سنتی نیستند. برای او چیدمان این لوازم در سازه‌های موّاجش مهم است و اینکه این وسایل چگونه می‌توانند آن فضاهای مایع را اشغال کنند. مثلاً، برای دیواری که صاف نیست باید مبلمان خاص طراحی شود: مبلی به شکل یک موج با تکیه‌گاهی مجزا. او در طراحی این اشکال نرم و سیال که گویی از فرم یخ‌های در حال ذوب شدن الهام گرفته‌اند حتی تاحدودی به بازیابی و احیای سبک‌های دهة ۵۰ هم نظر دارد. حدید توانمندی و قدرت بسیار خود در طراحی و اسکیس‌های دستی‌اش را با یک سیستم حرفه‌ای تکنولوژیک ترکیب کرده و از آن در تحقق بخشیدن به ایده‌ها و رویاهای عجیب و غریبش، که تا مدت‌ها غیرقابل ساخت به‌نظر می‌آمدند، استفاده کرده است. در واقع، این جسارت و مداومت او در تحقق بخشیدن به رویاهایش زمینه را برای دیگرانی که ایده‌های نامعمول داشتند، فراهم کرد. حدید، با وجود تمام شهرت و محبوبیتش در دنیای معماری، منتقدانی هم دارد. رابرت آدام، معمار سنتی انگلیسی، آثار او را مطلقاً در زمرة آثار معماری و یا حتی ساختمان‌سازی نمی‌داند، بلکه آنها را مجسمه‌های آبستره‌ای می‌بیند که می‌خواهند خود را به‌عنوان معماری مطرح کنند بی‌آنکه دلیل خاصی برای ساختار جالب و عجیبشان داشته باشند. به اعتقاد امثال او، صرفاً با تکیه بر شهود و بدون هیچ‌گونه تئوری نمی‌توان به خلق فرم دست زد. این‌گونه انتقادات در حالی مطرح است که عده‌ای دیگر حدید را از تئوریک‌ترین معماران عصر حاضر می‌دانند، عاملی که نقش به‌سزایی در مطرح کردن او به‌عنوان معمار معاصر داشته است.

آثار زاها حدید

خوب به این تصاویر نگاه کنید ، واقعا” فوق العاده است . گذشت دورانی که عظمت یک ساختمان رو فقط در بلندی اون می دیدیم ، ساختمانها هم دیگه واسه خودشون سبک جدید پیدا کردن ، عمودی ، افقی ، کج ، راست ، کوتاه ، بلند… همه جورشو داریم اما این یکی دیگه محشره ! ترکیبی از همه طراحی های جالب برای یک بنای بسیار دیدنی !! این ساختمان فوق العاده در قلب شهر مسکو و در نزدیکی مرکز تجاری بین المللی مسکو (MIBC ) قرار گرفته . اصولا” گفته میشه این مرکز تجاری بین المللی نقطه عطف مسکو و باعث رونق هر چه بیشتر فضای اطرافش شده ، اما عده ای معتقدند با احداث Expo Center بخش پایانی این توسعه و رونق رقم می خوره !معمار ساختمان ، خانم Zaha Hadid با هنرمندی کم نظیرشون کل این فضا رو به چهار بخش مسکونی ، هتل ، محل برگزاری نمایشگاهها و سالنهای کنفرانس اختصاص دادن . مطمئنا” به زودی بهترین و مهمترین نمایشگاههای بین المللی در فضایی با وسعت ۲۶۳۴۰ متر مربع که برای بخش نمایشگاه در طبقات بالایی ساختمان در نظر گرفته شده بر پا می شن .همچنین تالار کنفرانس که در ضلع شرقی طبقه اول قرار گرفته شامل ۳ سالن با اندازه های متفاوت است و جالب اینجاست که می شه با ترکیب این سالنها به یک تالار بسیار بزرگ ۱۵۰۰ نفره برسیم . همین قابلیت انعطاف پذیری باعث می شه بتونیم از این سالنها برای مراسم مختلف ، اعم از نشستهای حقوقی نسبتا” کوچک و جزئی تا کنفرانسهای بسیار بزرگ و عمومی استفاده کنیم. یه چیزی که نظر من رو جلب کرد اینه که این تالارها در بخش افقی ساختمان هستند و از طریق یک فضای پل مانندی به برجهای بلند و با عظمت بخش عمودی ساختمان مرتبط شده اند ، zaha Hadid با داشتن همچین ایده هایی باعث خاص شدن این بنا شد .راجع به دو برج مسکونی ساختمان (برج شرقی و غربی ) باید بگم که اندازه دقیق طولش رو نمی دونم ولی از تصاویر مشخصه که این برجها به راحتی تا قلب آسمان شهر مسکو بالا رفته اند و عظمت خاصی به ظاهر این شهر داده اند . از فضای بین این دو برج هم برای ساخت راهرو های زیبا ، لابی های مخصوص گفتگو ، سالنهای بدنسازی و ورزشی استفاده شده .و اما هتل Expo Center ، طبقه بیست و ششم برج غربی به هتل اختصاص داده شده . این قسمت منظره بسیار زیبایی از شهر مسکو رو زیر پا داره . امکانات جانبی این هتل هم از جمله وجود انواع سالنهای ورزشی ، چشمه های آب معدنی ، رستورانهای متنوع ، فروشگاههایی جهت خرید و انواع بار و مش-روب فروشی ها مثال زدنیه .دوستان عزیز صحبت راجع به فضای درونی این ساختمان جالب فراوونه، اما فکر می کنم اونچه باعث خاص شدن ساختمان شده شکل ظاهریش باشه ، دو ساختمان عمودی و افقی که از ترکیب با هم یک مجتمع کامل رو بوجود آوردن

به راستی وجود چنین ساختمانهایی می تونه ظاهر یک شهر رو خیلی عوض کنه . همچنین می دونیم با برگزاری سمینارها ، کنفرانسها و نمایشگاههای بزرگ بین المللی در این ساختمانها منافع بسیار زیادی برای اون شهر یا کشور ایجاد می شه . بد نیست مهندسان معمار خبره کشور ما هم در این زمینه طرحهای جالبشون رو بیشتر به مرحله اجرا بگذارند.