مقدمه

برای گرفتن عکس ابتدا باید از دوربین عکاسی استفاده کرد .

دوربین از شش قسمت اصلی تشکیل شده است .

1-بدنه 2-تاریک خانه 3-لنز 4-دیافراگم 5-سرعت شاتر (کلید)

1-بدنه : بدنه قسمت اصلی دوربین است که سایر قسمت های دوربین روی آن نسب شده است و جنس آن معمولاً از فلز و پلاستیک است .

2-تاریک خانه : تاریک خانه در داخل بدنه دوربین می باشد که درب دارد و فیلم در داخل آن قرار می گیرد .

3-لنز : لنز در واقع چشم دوربین می باشد و در چند نوع است لنز نورمال – لنز واید و لنز تله –لنز تله رخ و غیره .

4-دیافراگم : دیافراگم که بعد از لنز قرار می گیرد و در نورهای مختلف قابل تغییر است و به دلیل این که فیلمی که داخل دوربین است باید به اندازۀ نورمال نور بگیرد در دوربین دیافراگم را طراحی شد .

در یک زمان ثابت (سرعت) اگر نور کم باشد باید دیافراگم باز گردد و اگر نور زیاد باشد دیافراگم را باید بست .

5-سرعت : سرعت که معمولاً بین تاریکخانه و سطح فیلم قرار دارد زمان بازو بست دیافراگم تنظیم می کند زمان باز و بست سرعت مانند دیافراگم بستگی به نور دارد یعنی اگر نور زیاد باشد سرعت را باید بالا برد و مورد دیگر استفاده از سرعت سوژه مورد نظر برای عکس گرفتن است اگر سوژه در حال حرکت باشد باید سرعت عکس گرفتن از سرعت سوژه بیشتر باشد و یک مورد دیگر که می شود بین دیافراگم و سرعت به صورت مساوی تغییر داد یک عکس را با سرعت  عکس گرفته شده را می توان با تغییر  عکس گرفت که معمولاً هر چه دیافراگم بسته باشد عمق میدان دید بیشتر می شود.

6-شاتر(کلید) شاتر که پس از تنظیم دوربین و انتخاب کادر و زاویه متناسب شاتر را فشار می دهیم تا دیافراگم و سرعت دوربین عمل کنند و عکس گرفته شود.

قبل از چاپ عکس توسط دستگاه باید ابتدا عکس هایی که توسط دوربین گرفته شده باید اول توسط دستگاه ظهور ظاهر شود سپس تبدیل به عکس شود.

چگونگی کار دستگاه ظهور:

قسمت اول بعد از شماره زدن و آمادگی فیلم برای ظاهر کردن از وسیله ای به نام لیدر استفاده می شود. لیدر از معنای به دنبال خود کشاندن بدست آمده است . بعد از چسباندن فیلم به لیدر-لیدر را داخل دستگاه کرده .

در ضمن دستگاه ظهور از سه قسمت ورودی – میانی و خروجی تشکیل شده است .

قسمت اول : که همان وارد کردن فیلم به داخل دستگاه است .

قسمت دوم : قسمت درونی یا میانی است که فیلم طی گذشتن از میان داروها ظاهر می شود و مهمترین این قسمت است که در زیر به آن اشاره می شود.

قسمت سوم : خشکن و خروجی است که فیلم در این مرحله برای چاپ حاضر است .

قسمت دوم یا میانی دستگاه ظهور از سه نوع دارو یک منبع آب تشکیل شده است . داروها عبارتند از 1-دولوپ Devloop  2- بلیج Blech 3-فیکسر Fikceer

فیلم در ابتدا که وارد دستگاه می شود وارد داوویی به نام دولوپ می شود و فیلم باید به مدت 90 ثانیه در درون آن بماند که دمای این دارو باید 90 درجه باشد . بعد از گذشتن از این دارو باید داخل دارویی به نام بلیج می شود . این دارو رنگ فیلم را ثابت می کند و نمی گذارد فیلم کم رنگ یا پررنگ شود . مدت زمان ماندن در این دارو 36 ثانیه است بعد از گذشتن از این دارو وارد دارویی به نام فیکسر می شود . این دارو قسمت هایی از فیلم را که توسط دوربین در هنگام عکس گرفتن نور دیده را نگاتیو می کند مدت زمان ماندن در این دارو 36 ثانیه است .

بعد از این مرحله داخل آب می شود که آب با محلولی به نام استابلیزر مخلوط شده است که حالت شویندگی دارد . و 5/1 دقیقه در این مرحله باقی می ماند مرحله چهارم خشک کردن فیلم است که بعد از شستشو وارد خشک کن دستگاه شده که دمایی بین 60 درجه دارد . در این هنگام فیلم آماده برای چاپ است .

در ضمن ضایعات قسمت فیکسر تشکیل شده است از آلیاژهای نقره که می توان با استفاده از دستگاههای مخصوص آن را به نقره تبدیل کرد .

البته لازم به ذکر است که دیگر مصرف فیلم و دروبین های عکاسی قدیمی به دلیل پیشرفته علم و تکنولوژی و آمدن دوربین های دیجیتال پیشرفته و حتی گوش هایی که در آنها دوربین طراحی شده است کم شده و کمتر کسی از این گونه فیلم ها استفاده می کند . در سالها گذشته باید برای چاپ این گونه فیلم ها از دستگاههایی که مخصوص چاپ عکس آنالوک بودند استفاده می کرد ولی با پیشرفت علم و تکنولوژی دستگاهها دیجیتالی طراحی شده است که علاوه بر چاپ عکس های دیجیتال عکس های آنالوگ را از روش اسکن کردن چاپ می کند.

دستگاه چاپ دیجیتال :

انواع گوناگون دستگاههای چاپ دیجیتال در بازار وجود دارد . ولی دستگاهی را که برای شما معرفی می کنم مدل آن QSS-2901 می باشد .

این دستگاه مانند هر دستگاه کامپیوتری دیگر تشکیل شده است از سه قسمت ورودی – میانی و خروجی .

قسمت ورودی که همان مانیتور دستگاه است برای دریافت عکس ها از آن استفاده می شود . و شامل گزینه های Start برای باز کردن عکس مورد نظر استفاده می شود.

قسمت Dis Play table که در آن سایز کاغذ معرفی شده است . و سایز کاغذ را از این قسمت انتخاب می کنیم .

در این صفحه مانیتور قسمتی است به نام F که تمام برنامه های نرم افزاری که برای این دستگاه معرفی شده است در این قسمت است بعد از کلید کردن روی این گزینه گزینه های زیر را مشاهده می کنیم .

Menu

لامپ را خاموش و روشن می کند .         Scanner lampe on/off

درایو را خاموش و روشن می کند .       Processor Drire on/off

کاغذ را حرکت می دهد .                  Rewind Paper

همین گونه که می بینیم مهمترین این گزینه ها گزینه Menu می باشد که عبارتند از :

برای خاوش کردن دستگاه استفاده می شود.          Close Down checks

Pricing sheet Reissue

تعداد چاپ های روزانه را نشان می دهد .   Daily totals

از کاغذ برای تنظیم رنگ تست می گیرد به صورت روزانه Daily setup

از کاغذ برای تنظیم رنگ به صورت هفته است تست می گیرد . Weekly setup

رنگ مانیتور را تست گرفته و تنظیم می کند.  Monthly setap

اگر بخواهیم از کاغذ با سایز دیگر تست بگیریم از این قسمت استفاده می کنیم .

Emulsion Number change

نور لامپ را تنظیم می کند.    Setup (lamp change)

برای تمیز کردن uniform maty,bead استفاده می شود. MLVA head cleaning

AFC  Cleaning

اگر خواستیم برای کاغذهایی که در اختیار داریم سایز جدیدی را معرفی کنیم از این گزینه استفاده می کنیم .  Extension

لازم به ذکر است که گزینه MLVA head cleaning از اهمیت ویژه ای برخوردار است که اگر روی آن کلیک کنید گزینه های آن را مشاهده می کنید که شامل این ها هستند

Head دستگاه را تمیز می کند head-cleaning

Brush  cleaning

Pressure Guide cleaning

فیبر نوری و لنزها را تمیز می کند .        Uniformity (Calibratoy)

نکته : اگر head دستگاه را هر چیز روز یک بار تمیز نکنیم در عکس خطهایی ایجاد می شود.

Start : در قبل اشاره ای به این قسمت از دستگاه شد . حالا به طور کل این قسمت را توضیح می دهیم :

بعد از کلیک روی دکمه Start پنجره ای باز می شود که شامل دوگزینه است .

با انتخاب یکی از این گزینه ها به قسمت چاپ منتقل می شود . که می توانیم با ok کردن این قسمت بعد از انتخاب پوشه مورد نظر عکس مربوطه را مشاهده نماییم . عکس در پنجره ای باز می شود که از چهار قسمت تشکیل شده است . قرمز – آبی – زرد –time

که می توانیم با استفاده از مووس آن رنگ ها را کم یا زیاد کنیم و عکس را با رنگ مطلوب و مورد نظر تنظیم نماییم .

قسمت میانی – درونی

بعد از تنظیم رنگ روشنایی و پررنگی عکس کلید yes را فشار داده از این قسمت به بعد عکس وارد مرحلۀ چاپ می شود . یعنی قسمت میانی دستگاه که تشکیل شده است از فیبر نوری – لنزها و ... وقتی کاغذ برش می خورد و وارد قسمت چاپ می شود . در برابر دستگاه پرینتر که توسط دستگاه فیبرنوری به آن متصل است قرار می گیرد . در این قسمت نور به صورت نگاتیوی یا منفی منتقل می شود . نور به کاغذ برخورد می کند و عکس در آن نقش می گیرد . عکس توسط غلطک ها داخل دارو قرار می گیرد . در این قسمت نیز باید عکس از سر دارو عبور کند مانند دستگاه ظهور فیلم داروی اول داروی Develoop است که عکس به مدت 40 ثانیه با دمای 40 درجه در آن باید بماند .

در دستگاه چاپ دو داروی بلیچ و فیکسر با هم مخلوط هستند برعکس دستگاه ظهور که جدا از هم بودند.

در مرحلۀ دوم عکس وارد بلیچ و فیکسری با هم مخلوط شده می شود به مدت 60 ثانیه و با دمای 35 درجه

در مرحلۀ سوم عکس وارد آب که با محلول استابلیزر مخلوط است می شود به مدت 100 ثانیه و دمای 35 درجه

بعد از گذشتن از آب وارد خشک کن شده و عکس خشک می شود و از دستگاه بیرون می آید . که این قسمت مرحلۀ خروجی دستگاه است .

مقدار تقویت هر دارو برای هر فیلم به این گونه است .

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع تحقیق : بررسی اصلاحات ارضی ، اهداف و مراحل و نتیجه آن در ایران

بهار 89

فهرست مطالب

فصل اول – اصطلاحات ارضی

فصل دوم – سوابق تاریخی اصلاحات ارضی

فصل سوم-مشکلات و هدفهای اجرای سیاست اصطلاحات ارضی

فصل چهارم – مراحل اصطلاحات ارضی

فصل پنجم – نتیجه گیری و منابع و ماخذ

مقدمه

معنای تحت اللفظی و رایج اصطلاح «اصطلاحات ارضی» ، تقسیم و توزیع زمین است . اصلاحات ارضی ، به معنی توزیع مجدد زمین و یا حق و استفاده و بهره برداری از زمین به نفع دهقانان کوچک و کارگران زراعی تعریف شده است . جامعه شناسان روستایی را عقیده بر آن است که برنامه اصلاحات ارضی جامع می تواند روابط تولیدی را تغییر بدهد و همچنین می تواند در ساخت طبقاتی جامعه روستایی تأثیر بگذارد . اصلاحات ارضی با تغییر در سازمان تولید سبب تشدید و یا ایجاد آشوبهای اجتماعی می گردد و بالاخره اصلاحات ارضی با تغییرات در ساخت قدرت از طریق انتقال قدرت در سطوح محلی و ملی با مالکان ، به دهقانان و یا به بورژوازی و یا به بورکراسی و کارگزاران آن می تواند در جامعه موثر افتد . در سال 1340 کشور ایران با یک بحران اقتصادی شدید که ناشی از اجرای سیاست «دروازه های باز» بود مواجه گردید، ذخایر ارزی رو به کاهش نهاد و اقتصاد جامعه مواجه بارکود گردید . در این زمان تغییراتی در صحنه سیاست بین المللی به وقوع پیوست که بر اوضاع داخلی ایران نیز تأثیر گذاشت . در چنین شرایطی بود که تحت فشار آمریکا لایحۀ اصلاحات ارضی در سال 1338 به مجلس داده شد و چون شرایط اجرای آن مهیا نبود، مدتها متوقف ماند . تا اینکه در سال 1340 به خواست و ارادۀ آمریکا، علی امینی که از طرفداران پرو پاقرص آمریکا بود، به نخست وزیری ایران منصوب گردید، در کابینه امینی ، وزارت کشاورزی به دکتر حسن ارسنجانی واگذار شد، ارسنجانی با ایجاد تغییراتی در لایحه اصلاحات ارضی سال 1339 آنرا به تصویب هیات وزیران رسانید و بعداً مجلس نیز در سال 1341 به این لایحه رای موافق داد . سرانجام رژیم شاه در تاریخ نوزدهم دیماه سال 1341 طرح اصطلاح ابتکاری خود را بنام انقلاب سفید که در راس آن اصلاحات ارضی قرار داشت با هدفهای خاص سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی آغاز کرد . اجرای اصلاحات ارضی در ایران توسط رژیم گذشته تا درجات مختلفی ویژگیهای بالا را در برداشته است . اولاً اجرای اصلاحات ارضی تقلیل و کاهش را در فعالیتهای کشاورزی از نقطه نظر نیروی کار و بازده بوجود آورد . ثانیاً سبب گردید که موقعیت گروههای برجسته اجتماعی در روستا تثبیت گردد . ثالثاً سازمان سنتی تولید دگرگون شود و بالاخره سبب تحکیم قدرت دستگاه دولتی در مناطق روستایی گردید .

فصل اول-اصلاحات ارضی

استراتژی دیگری که تأثیر عمده ای در تجدید سازمان ساخت اجتماعی – اقتصادی مناطق روستایی به جا می گذارد ، اصلاحات ارضی است . این سیاست مستلزم مداخله مستقیم دولت به منظور ارائه دگرگونیهای عمده در وضع اجاره داری و یا مالکیت زمین است . تصمیم درباره اجرای اصلاحات ارضی ناشی از مشکلات فزاینده جامعه کشاورزی از جمله شکاف عمده در توزیع زمین میان اقشار مختلف اجتماعی و یا نگرانیهای سیاسی حاصل از تهدید یا تصرف ارضی بزرگ مالکان توسط جامعه دهقانی است .

اصلاحات ارضی بر اساس میزان و شدت سلب مالکیت از مالکان و توزیع مجدد زمین میان دهقانان به چهار نوع تقسیم می شود . اصلاحات ارضی از نوع معتدل: این نوع اصلاحات شامل تغییرات در قوانین حاکم بر روابط میان مالک و زارع و قوانین اجاره داری ، تهیه قوانین ناظر بر اعتبارات روستایی ، یکپارچه کردن ارضی و برنامه های عمران روستایی و اسکان است .

سلب محدود مالکیت توسط دولت : این مدل شامل کنترل اجاره یا تقلیل آن ، یکپارچه کردن اجباری ارضی ، تدوین قوانینی به منظور جلوگیری از خردشدن زمین و محدود کردن میزان مالکیت است . اصلاحات ارضی تایوان که در دهه 1940 و 1950 اجرا گردید را می توان از این ردیف دانست . تجربه تایوان تلاش برای ارائه تدریجی مقرراتی با هدف ایجاد یک نظام زراعی خرده مالکی منصفانه با بهره برداری بیشتر بود . اصلاحات ارضی در تایوان در سه مرحله انجام شد . اول ، وضع مقرراتی مبنی بر کاهش میزان اجاره بهای مزارع دوم ، فروش ارضی متعلق به دولت و سوم ، تعیین سقف در مورد ارضی مالکان خصوصی .

قانون اصلاحات ارضی بسیار پیچیده بود و اهداف متفاوتی را در بر می گرفت . این اهداف شامل موارد زیر است . افزایش میزان تولید و بهره وری کشاورزی با ایجاد بازار وسیع روستایی برای مصنوعات کارخانه ای پرو، فسخ برخی از قراردادهای اجاره داری و رعیتی ، یکپارچه کردن املاک کوچک و متوسط ، ایجاد انگیزه برای تشکیل سازمانهای تعاونی و نظامهای جمعی تولید و بالاخره ، دستیابی به یک توزیع درآمد عادلانه در بخش کشاورزی ، و از این طریق حذف نابرابریهای عمده ای که به علت کنترل متفاوت بر ابزار به وجود آمده است . قانون ، اصلاحات مبسوطی درباره انواع حداکثر زمین که بیشتر از آن مقدار ، مالکیت سلب می شود داده است . تا زمان انتشار قانون اصلاحات ارضی جدید ، هنوز دولت بوضوح نمی دانست مه چه نوع سازمان تولید کشاورزی را در مزارع مشمول پیاده کند، تنها در ماههای بعد مشخص گردید که ایجاد شیوه های تعاونی کشت و زرع در سازمانهای زراعی مشمول ، از اولویت برخوردار است و اراضی به صورت قطعات کوچک میان زارعان تقسیم نخواهد شد . واحدهای تعاونی بزرگ می بایست به دو صورت مختلف ایجاد می شد :1-تعاونیهای تولید (production cooperatives) و 2-جامعه های زراعی به منظور حفظ منابع اجتماعی (Agrariak societies of socialin terest) بر طبق قانون اصلاحات ارضی می بایست قسمتی از درآمد در زمینه های خاصی نظیر آموزش و پرورش ، خدمات اجتماعی و سرمایه گذاری ، خرج شود. این مقوله ها اجباری بوده و بیشترین سهم از منافع شرکت و حداقل 15 درصد سودسالانه تعاونی را به خود اختصاص می داد . به علاوه هر تعاونی سالانه می بایست مبلغی را به دولت بپردازد، به طوری که پس از 25 سال بتواند دیون خود را بابت زمین در تصرف شرکت تعاونی ادا کند، و این امر یکی از مشکلات مهم مالی شرکتها را تشکیل داده و حدود 50 درصد درآمد ناخالص سالانه را در بر می گرفت . آنچه باقی می ماند . پس از کسورات مختلف میان اعضاء به صورت نقدی و یا جنسی تقسیم می شد . شرایط عضویت در تعاونی تولید که توسط سازمان اصلاحات ارضی تعیین می شد، کارگرانی بود که شش ماه در سال قبل در این املاک کارکرده بودند و بقیه که اکثراً کارگران فصلی را تشکیل می دادند از عضویت محروم بودند . این امر در بسیاری از تعاونیهای تولید ساحلی سبب شد که کارگران دائمی قبلی در تعاونی عضو شده و سهام دریافت دارند در حالی که کارگران فصلی به همان شکل سابق که در اراضی بزرگ مالکان استخدام می شدند برای انجام وظایف خاصی به کار گمارده شده و مزد دریافت می کردند . بر طبق یک محاسبه میزان کارگران غیر عضو در کشتزارهای نیشکر به مراتب بیشتر از میزان کاری است که توسط اعضاء ارائه می شود . کارگران فصلی غالباً در طول سال برای وظایفی نظیر بریدن ساقه های نیشکر استخدام می شوند . (scott,1972:279)

دخالت فزاینده دولت در اداره این تعاونیهای تولید ، مشکلاتی در ارتباط با اتحادیه های کارگری به وجود آورد . در روزهای اولیه اصلاحات ارضی دولت با استفاده از لایحه قانون سعی در سرکوب اتحادیه های کارگری نمود و اعضای اتحادیه را از داشتن پست های اداری در کمیته های تعاونی ممنوع ساخت . این امر موجب بروز اعتصابات متعدد کارگری در حمایت از رهبران اتحادیه ها گردید . به نحوی که دولت مجبور به فسخ لایحه مذکور شده (scott,1972:280)و تعدادی از اعضای اتحادیه ها برای پست های اداری تعاونیهای تولید برگزیده شدند . ابعاد سیاسی اصلاحات ارضی را می توان روشن تر بیان کرد . چنانچه قبلاً گفته شد ایده اصلاحات ارضی و اجرای سریع آن تا حدودی به خاطر ملاحظات سیاسی صورت گرفت . اجرای فوری سیاست اصلاحات ارضی در مناطق نیشکر خیز تا حد زیادی به منظور خنثی کردن حمایت حزب سیاسی «آپرا» (Alianza popular Revolutiov aria America)

(APRA) بود که از دهه 1930 پایگاه نیرومندی در میان کارگران اتحادیه ها پیدا کرد (klaren,1973) و تنها حزب انسجام یافته مخالف نظامیان محسوب می شد . نیز سلب مالکیت از مزارع دامداری در مناطق کوهستانی با دشواریهای حاد سیاسی مخصوص به خود ایجاد کرد . یکی از این دشواریها نقش عمده دولت در کل جریان بود. به این ترتیب که مسئولیت توزیع مجدد ارضی ضبط شده . تشکیل واحدهای اقتصادی جدید به طرح برنامه های تولید برای مناطق مختلف هماهنگ کردن برنامه ها برای واحدهای تولیدی خاص ، و همچنین تهیه و تدارک اعتبارات از طریق بانک توسعه کشاورزی ، به عهده دولت واگذار شده بود. واحدهای جدید اقتصادی تنها در زمینه استخدام و کاربرد نیروی انسانی تا حدودی مستقل بود . کنترل سیاسی دولت در سالهای اخیر با ایجاد موسسه تازه ای که «سیناموس» نامیده می شود بیشتر شده است . کار این موسسه هماهنگی در امر توسعه منطقه ای و نیز تجمع انواع واحدهای اقتصادی ، اجتماع مالکان و سندیکاهای دهقانی و موسسات محلی خاص بود. به نظر می رسد که انگیزه اصلی این کار تمایل دولت به کنترل بیشتر در سطوح محلی و منطقه باشد . با این وجود «سیناموس» در جامعه پرو وظیفه ای بسیار عظیم و احتمالاً غیر ممکن یعنی آشتی دادن گروههای متضاد اجتماعی و حل تناقضهای اجتماعی اساسی را که با سیاست اصلاحات ارضی تشدید شده است ، به عهده گرفت اجرای اصلاحات ارضی مجموعه ای از تضادها را به وجود آورد . از آن جمله تضاد میان دهقانان فقیر و کارگران کشاورزی بدون زمین ، تضاد میان افرادی که مستقیماً از اصلاحات ارضی نفع می برند و کسانی که نفعی عایدشان نشده است . تضاد میان اتحادیه ها ، تعاونیهای تولید و دولت (بویژه در صنایع شکر) و تضاد میان حزب سیاسی (APRA) و سایر احزاب سیاسی . در جامعه های زراعی (SATS) تضاد عمده که میان کارگران مزدبگیر و اعضای جامعه های دهقانی وجود دارد . به علاوه برخوردهایی نیز میان دولت و سازمانهای مختلف که از منافع دهقانان متوسط و مالکانی حمایت می کردند که قانون جدید مالکیت آنان را به خطر می انداخت، بوجود آمد . اکثر شاکیان (مثلاً موسسه تولید دام و سایر سازمانهای کشاورزی در کانه تی (canete) وای کا (I ca) و سایر ذره های سواحل دریا به وجود یک جو ناآرام و نامطمئن درامر سرمایه گذاری به عنوان مشکلاتی که زارعان با آن مواجه هستند، اشاره کرده اند، ولی مستقیماً به برنامه اصلاحات ارضی حمله نکرده اند. (Harrding ,1974;7)

فصل دوم

سوابق تاریخی اصلاحات ارضی :

در دهۀ 1330 اقدامات جزئی در مورد اصلاحات ارضی صورت گرفت یکی از این اقدامات تصمیم شاه سابق در مورد تقسیم روستاهایی بود که پدرش به زور از مردم گرفته بود . ظاهراً این تصمیم به منظور خنثی کردن انتقادات گروههای چپ اتخاذ گردید . نتیجه این عمل تقسیم نزدیک به 2100 ده در میان کشت کاران بود . نکته مهم این است که تقسیم دهات بسیار کند و مدت 10 سال به طول انجامید و بیش از اراضی شاه سابق به ثروتمندان طرفدار او فروخته شده و رعایا سهم قابل توجهی بدست نیاوردند . 1اقدامات دوم در زمینه اصلاحات ارضی شامل دو تصویب نامه مهم در مورد تغییر مناسبات زمینداری بود . بر طبق این تصویب نامه ها مالکان وادار شدند که 10 درصد از سهم مالکان خود را به رعایا واگذار کنند و 10 درصد دیگر را به صندوقی که به منظور توسعه روستایی بوجود آمده بود واریز کنند. این تصویب نامه ها که در سال 1331 صادر شده بود در سال 1344 به نفع مالکان اصلاح گردند بطوری که مجموع کمک مالکان از 20 درصد به 5/7 درصد تقلیل یافت . بین سالهای 1332 و 1341 تلاش دیگری در جهت اصلاح نظام زمینداری صورت گرفت و آن محدود ساختن میزان اراضی مالکان به 400 هکتار در اراضی آبی و 800 هکتار در اراضی دیم بود که در سال 1329 به تصویب رسید . اما هرگز به مرحله عمل درنیامد.2 در طی سالهای 1339-1340 رژیم سابق با مسائل اقتصادی داخلی نظیر هزینه های زیاد دولتی و کمبود ارز خارجی و خشونتهای سیاسی مواجه گردید . بحرانهای سیاسی ناشی از 7 سال سانسور مطبوعات ، سوء استفاده از قدرت نیروی امنیتی (ساواک) و فقدان آزادیهای فردی همه و همه در ایجاد انواع آشوبهای سیاسی مؤثر بودند. از سوی دیگر در سطح بین المللی ، کنگره آمریکا به تحقیق درباره فساد و رشوه خواری و سوء استفاده از کمکهای مالی آمریکا در ایران پرداخت . هنگامی که کندی در سال 1340 روی کار آمد روشن ساخت که اگر رژیم شاه می خواهد زنده بماند باید به پاره ای اصلاحات داخلی دست بزند . این سیاست نظیر سیاستهای مشابه ای بود که آمریکا در کشورهای تحت سلطه خود بویژه در آمریکا لاتین اجرا کرده و از آنها می خواست به پاره ای اصلاحات جزئی اقدام ورزند . در مورد ایران ، کندی بویژه به شاه سابق اخطار کرد که بدون انجام اصلاحات داخلی احتمال سقوط رژیم او حتمی است . پاسخ اصلاحات ارضی سال 1341 می باشد . حدود 5 ماه بعد از انتخاب کندی به مقام ریاست جمهوری آمریکا، علی امینی از طرفداران پروپاقرص آمریکا به عنوان نخست وزیر ایران انتخاب شد . لایحه اصلاحات ارضی سال 1339 در سال 1340 توسط کابینه امینی اصلاح گردید، و بعداً توسط مجلس به تصویب رسید . این لایحه اصلاحی به قانون اصلاحات ارضی مرحله اول موسوم گردید . با توجه به تغییر سیاست رژیم در مورد نظام زمینداری ، سه مرحله متفاوت در اجرای تقسیم اراضی و واگذاری زمین به دهقانان ایران قابل تشخیص است .

فصل سوم

مشکلات اجرای سیاست اصلاحات ارضی

اجرای سیاست اصلاحات ارضی با چهار مشکل روبرو بود که به ترتیب بیان می شود. 1-انجام بررسی حقوق ارضی موجود ، وسعت مالکیتها و اشکال بهره برداری ، در مواردی که اسناد و مدارک ضروری وجود نداشته باشد و یا اینکه این اسناد و مدارک ناقص باشد، مجریان برنامه را در مقابل انتخاب دشواری قرار می دهد . آیا باید تقسیم زمین را به فاصله مدت زمانی که می باید این مدارک را تهیه نمود به تاخیر انداخت (که در این صورت این خطر وجود دارد که مخالفان فرصت یابند تا نیروهای خود را بسیج کنند و در مقابل نیروهای مترقی به دفاع از منافع خود برخیزند) ، و یا با آگاهی و با علم به اینکه نمی توان به اجرا و انجام صدرصد دقیق قانون موفق گردید، با وجود نبودن مدارک کافی کار اصلاحات را شروع نمود؟ 2-دومین مشکل که خصوصاً در ردیف مشکل اداری قرار می گیرد، مربوط به تاسیس موسسات و سازمانهای است که مسوؤلیت اقدامات مربوط به تقسیم زمین را برعهده دارند . این مسئله تقریباً مسلم است که این سازمانها با مخالفتهای کسانی روبرو خواهند شد که زمینهای خود را در جریان اصلاحات ارضی از دست می دهند و بدون شک این افراد سعی خواهند نمود. با توسل به دستاویزهای مختلف از جمله کتمان کردن حقایق ، تقسیم زمین خود به صورت ساختگی ، یافتن موارد بهانه ای در قانون و یا خیلی ساده عدم توجه به مقررات ، خود را از قانون رهایی دهند . 3-پرداخت غرامت، خود یکی از مشکلات محسوب می شود . در مورادی که اصلاحات ارضی نتیجه یک انقلاب سیاسی است و هدفش نابودی یک طبقه مسلط بزرگ مالک است ، سلب مالکیت همیشه با غرامت همراه نیست و در مورادی که اصلاحات ارضی همراه با یک انقلاب سیاسی حاد نیست، غرامت را می باید نسبت به ملاکهایی محاسبه کرد که به آسانی بتوان آنها را به کار برد . در اینجا باز هم باید از سویی نسبت به تمایلی که استفاده کنندگان نسبت به پرداخت غرامت فوری و نقدی دارند و از سوی دیگر به لزوم اجتناب از تورم اقتصادی توجه کافی مبذول داشت . به عبارت دیگر می باید دقت کافی مبذول شود . تا سرمایه های نقدی که بدین ترتیب از طریق پرداخت غرمت حاصل می آیند، در راه توسعه اقتصادی به کار افتند . 4 – آخرین و پر اهمیت ترین مشکل اصلاحات ارضی ، مسئله امکانات و خدماتی است که با مشارکت دولت می بایست در اختیار کشاورزانی که صاحب زمین شده اند، قرار گیرد و خدمات . خصوصاً خدمات تکنیکی و اعتباری – حائز اهمیت فراوان است .

هدفهای اصلاحات ارضی

برای دستیابی به پاره ای از هدفهای زیر لازم بود که چگونگی اعطای اعتبارات در روستا تغییر پیدا کند، یکی از راه حل ها که به نظر دولت وقت در آن زمان رسید ایجاد تعاونیهای روستایی بود . تعاونیهای روستایی می بایست که اعتبار لازم را به منظور افزایش تولیدات کشاورزی برای زارعان فراهم آورد،3 عضویت در این تعاونیها برای رعایائی که زمین دریافت می داشتند اجباری بود.

به منظور جلوگیری از نفوذ مالکان و خرده بورژوازی روستائی که همیشه منافع رعایا را به مخاطره می انداختند حق عضویت از آنان سلب گردید.4بالاخره با این هدفهای سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی قانون اصلاحات ارضی در سال 1341 توسط دولت وقت به مرحله اجرا درآمد .1-هدفهای سیاسی : هدفهای سیاسی رژیم کاستن قدرت مالکان بزرگ در روستاها و پیدا کردن پایگاه اجتماعی در میان روستائیان بود . همچنین برنامه اصلاحات ارضی به رژیم امکان می داد تا به عدالت خواهی و ضدیت با مظالم اقتصادی تظاهر کند. 2-هدفهای اقتصادی : رژیم نتوانست در زمینه اقتصادی اصلاحات ارضی موفقیت چندانی بدست آورد . اگر چه با ماشینی شدن زراعت در بعضی از نواحی و افزایش سطح تولید زراعی ، میزان درآمد زارعان افزایش یافت ولی با ازدیاد قوه خرید زارعان ، درآمد روستائیان در بسیاری از موارد صرف خرید تولیدات تجملی شهری می شد . در هر صورت هدفهای اقتصادی را به صورت زیر می توان خلاصه کرد:الف-ایجاد گرایش و زمینه برای گسترش صنایع مصرفی ب-استفاده از نیروی کار اضافی روستائیان در صنایع مونتاژ ج-ایجاد بازار مصرف برای تولیدات صنایع داخلی و خارجی

3-هدفهای اجتماعی : منظور از هدفهای اجتماعی اصلاحات ارضی ، از بین بردن نظام بزرگ مالکی در روستاها و ظاهراً نجات روستائیان تحت ظلم و ستم خوانین بود . رژیم در جریان اصلاحات ارضی کراراً به «تعمیم عدالت اجتماعی» ، «تعمیم دموکراسی» و «تقسیم عادلانه ثروت» اشاره می کرد . اگر چه روستائیان تا حدودی از قید ظلم و ستم خانمها و مالکین بزرگ رها شدند ولی سرمایه داری بزرگ مظالم تازه و خشن تری را درباره دهقانان ضعیف اعمال می کردند . رژیم شاه ضمن اینکه حداکثر استفاده تبلیغاتی را از شعارهای فوق می برد، در عین حال این اصطلاحات به عنوان حربه ای علیه بسط و توسعه نظرات نیروهای مخالف مورد استفاده قرار می گرفت . سایر هدفها را می توان به شرح زیر خلاصه کرد:

1-افزایش قدرت خرید روستائیان .

2-توسعه بازارهای داخلی برای تولیدات صنعتی در مناطق روستائی .

3-افزایش بهره وری کشاورزی .

4-بکارگیری نیروی کار اضافی ناشی از اصلاحات ارضی به منظور براورد نیازهای صنایع شهری .

فصل چهارم

مراحل اصلاحات ارضی

اصلاحات ارضی در ایران از سال 1341 شمسی آغاز و تا سال 1351 در طی سه مرحله به شرح ذیل انجام گرفت .

مرحله اول :اصلاحات ارضی هدف مرحله اول تقسیم اراضی بزرگ مالکان غایب از ده و محدود کردن مالکیت به میزان یک ده شش دانگ بود . طبق این قانون مالکیت زمین به نسبت میزان نسق زارعان به آنان به طور دسته جمعی واگذار گردید . از این رو واگذاری حق مالکیت به زارعان و یا اعضای سازمانهای تولید دسته جمعی (بنه) هیچگونه حقی برای زارع نسبت به قطعه زمین مشخصی ایجاد نمی کرد، بلکه فقط سهمی از کل اراضی ده به زارع اختصاص می یافت . این شیوه سبب شد که زارعان از ارضی خوب و متوسط و نامرغوب ده سهم معینی داشته باشند. به مالکان نیز اجازه داده شد که یک ده شش دانگ و یا شش دانگ پراکنده از دهات خود را حفظ کرده و بقیه را به دولت بفروشند . مستثنی کردن یک ده شش دانگ و یا شش دانگ پراکنده در دهات در واقع پاداش خوبی بود که مالکان از دولت دریافت داشتند . به علاوه در اصلاحیه های بعدی که به قانون الحاق شد از این قبیل از فاقان در حق مالکان بحدوفور دیده شد . بر طبق مواد الحاقی به قانون اصلاحات ارضی ، مالک می توانست تا 500 هکتار از اراضی خود را نیز ، مادامی که آن را با تراکتور شخم زده و از کارگر مزدور استفاده می کرد، از قانون اصلاحات ارضی مستثنی کند . به این ترتیب ، اگر چه مرحله اول اصلاحات ارضی در تقسیم زمین و درهم ریختن قدرت بزرگ مالکان توفیق پیدا کرد، اما تعداد روستاهایی که مستقیماً تحت تاثیر مرحله اول قرار گرفت نسبت بسیار کمی را در مقایسه با کل روستاهای کشور تشکیل می داد . در واقع اگر چه تاثیر کلی اصلاحات مرحله اول بسیار ناچیز بود، اما قدرت سیاسی و اجتماعی بزرگ مالکان را در سراسر کشور در هم ریخت . با این وجود بزرگ مالکان به عنوان یک قدرت اقتصادی عمده در مناطق روستائی ایران همچنان باقی ماندند. در نتیجه مرحله اول که رسماً در مهر ماه سال 1343 به پایان رسید، تعداد 16000 ده که حدود 5/19 درصد کل اراضی قابل کشت را در ایران در بر می گرفت از مالکان خریداری و به 753406 رعیت واگذار گردید.5

مرحله دوم اصلاحات ارضی : هدف مرحله دوم حذف نظام سهم بری ، بدون تغییر نظام زمینداری بود . اجرای مرحله دوم تا بهمن ماه 1343 به تعویق افتاد و در آن تاریخ ، پس از آنکه از تصویب مجلس گذشت ، به اجرا درآمد . در مرحله دوم اصلاحات ارضی به مالکانی که روستاهای خود را از مرحله مستثنی ساخته بودند انتخاب یکی از راه حلهای زیر پیشنهاد شد :1-اجاره دهات و اراضی به رعایا 2-تقسیم زمین به نسبت بهره مالکانه 3-فروش اراضی به رعایا 4-تشکیل واحدهای سهامی زراعی 5-خرید حق ریشه زارع

مطابق با قوانین مرحله دوم دهات موقوفه عام می بایست در اختیار رعایای آن به اجاره 99 ساله قرار گیرد . موقوفات خاص یا باید از سوی رعایا خریداری می شد و یا به اجاره 30 ساله آنان در می آمد. اجرای مرحله دوم تا سال 1351 به طول انجامید . در این مرحله بیش از 80 درصد از مالکان ، اراضی خود را به اجاره به زارعان واگذار کردند . به طور کلی ، از نظر مالکان اجاره داری نوعی حفظ وضع موجود بود . بویژه هنگامی که مالکان این حق را پیدا کردند کادر قرارداد اجاره در هر دو سال تجدید نظر کنند. در این مرحله مالکان نه تنها چیزی از دست ندادند . بلکه نوعی تضمین دولتی در مورد بهره مالکانه خود نیز دریافت کردند . از دید رعیت ، اجاره داری هیچگونه مزیتی به همراه نداشت ، بویژه هنگامی که رعیت مجبور بود اجاره را نقداً بپردازد، اما با توجه به دلایلی نظیر فاصله ده تا بازار فروش محصول ، فقدان تسهیلات حمل و نقل اجبار در فروش محصول به قیمت نازل به منظور پرداخت اجاره و احتمالات ناشی از کمی بارندگی و تاثیر آن در میزان محصول ، رواج اقتصاد پولی در سطح بسیار محدودی باقی ماند .

درباره شق دوم و سوم باید گفت که میزان خودکفائی آن دسته از رعایائی که طبق این شقوق زمین دریافت می کردند به نسبت زارعانی که در مرحله اول زمین دریافت کردند بسیار کمتر بود، زیرا در شق زمینی که در نتیجه تقسیم به نسبت بهره مالکانه نصیب رعایا می گردید آنقدر ناچیز بود که نه تنها مازادی بر مصرف رعایا تولید نمی کرد بلکه زندگی آنان را نیز به زحمت تامین می کرد . شق چهارم پایگاه رعایا را تغییر نداد و از آنجا که اکثر مالکان ساکن شهر بوده و نمی توانستند تولیدات خود را سرپرستی کنند از این رو امور کشاورزی خود را مجدداً به رعایا واگذار نمودند . به عبارت دیگر ادامه سیستم سهم بری در شق آخر (خرید حق ریشه زارعان) ، ناامیدی زیادی برای رعایا به همراه آورد زیرا آنان نه تنها چیزی بدست نیاوردند بلکه حق ریشه خود را نیز از دست دادند . 6 به طور کلی رعایائی که انتظار دریافت زمین را در مرحله دوم داشتند کلاً ناامید شده و نتیجتاً اختلاف میان زارعان و مالکان بویژه اجاره داران بالا گرفت . رعایا از پرداخت بهره مالکانه خودداری می کردند و در بسیاری موارد املاک مالکان را تخریب و منهدم می نمودند.7

مرحله سوم اصلاحات ارضی : با بالا گرفتن نارضایتی رعایا طی سالهای 1349-1347 دولت ، مرحله دیگر اصلاحات ارضی را به اجرا درآورد . در این مرحله پنج شقی که در مرحله دوم به زارعان پیشنهاد شده بود از میان برداشته شد و کوششی به منظور از میان بردن مناسبات اراباب و رعیتی صورت گرفت .

بر طبق قوانین الحاقی سال 1348 دو راه به مالکان پیشنهاد گردید . یا زمین زراعی می بایست میان مالکان و اجاره داران به نسبت بهره مالکانه متداول تقسیم می گردید و یا به رعایا فروخته می شد . از آنجا که دولت مداخله ای در تعیین قیمت زمین به عمل نیاورد، بسیاری از مالکان زمین را به قیمتی بالاتر از آنچه که قانون معین کرده بود به فروش رساندند. در تقسیم زمین بر اساس بهره مالکانه بسیاری از مالکان با نفوذ ، اراضی مرغوب را برای خود نگه داشته و اراضی نامرغوب را در اختیار زارعان قرار دادند . بر طبق آمارهای موجود حدود 7/1 میلیون یعنی حدود 57 درصد از کل خانوارهای روستایی ایران بطریقی مشمول مراحل سه گانه اصلاحات ارضی شدند.8 قبل از اصلاحات ارضی نظام توزیع زمین بر اساس عرف محل «نسق بندی» صورت می گرفت . در روستاهای ایران رابطه ای میان جمعیت روستا و اراضی تحت کشت آن وجود نداشت . حق نسق روستائیان بندرت مساوی یکدیگر بود . حق نسق زارعان با توجه به مالکیت ابزار تولید و مهارتهای زراعی و رابطه میان آنان و مالک و یا نماینده او متفاوت بود . از این رو نسبت زمین به فرد در هر روستا با توجه به میزان جمعیت و میزان آب بستگی داشت . در نتیجه با توجه به این اختلاف در روستا و از هر ده به ده دیگر ، نابرابریهای قابل ملاحظه ای در میزان زمین هر زارع دیده می شد . کارشناسان مسائل ارضی معتقدند که میزان زمین واگذاری شده به زارعان در اکثر موارد برای گذران یک زندگی بخور و نمیر کافی نبود. زمین زیر کشت بیش از 140 درصد از زارعان از 2 هکتار تجاوز نمی کرد.9به علاوه مساله قطعه قطعه بودن اراضی نیز مطرح بود، زیرا در بسیاری از دهات ایران متوسط قطعات زمین هر خانوار از 15 قطعه متجاوز بود.10از این رو سیاست دولت از سال 1345 بر آن بود که مساله قطعه قطعه بودن اراضی را در جهت افزایش تولید کشاورزی حل کند. برخی از سیاستمداران معتقد بودند که اصلاحات ارضی لزوماً به معنی تقسیم زمین نیست و همه زارعان نبایستی صاحب زمین باشند . بدین جهت برنامه ریزان فکر ایجاد واحدهای بزرگ تولید از نوع شرکت سهامی زراعی را از سال 1346 به بعد به مرحله اجرا درآوردند که ظاهراً یکی از اهداف مرحله سوم اصلاحات ارضی بود.

فصل پنجم

نتیجه گیری :

درباره نتایج اصلاحات ارضی می توان گفت که از لحاظ سیاست این برنامه توانست تا حدود زیادی هدفهای رژیم را براورده سازد . زیرا پایگاه قدرت سیاسی بزرگ مالکان در هم شکسته شد و راه برای گسترش نفوذی دولت مرکزی به روستاها هموار گردید . اما از لحاظ اقتصادی و اجتماعی ، تغییرات زیادی در شیوه زندگی روستائیان پدید آمد . پس از اصلاحات ارضی ، با پرداخت وام به روستائیان ، قدرت خرید آنها افزایش یافت و روستائیان بجای استفاده از وام های کشاورزی در کارهای تولیدی ، اکثراً انرا در راه خرید کالاهای تجملی و غیر ضروری مصرف می کردند . افزایش مصرف در روستاها باعث رونق بازار داد و ستد و رشد شغل های تجارت و مغازه داری در روستاها گردید . تا جائیکه دو قشر عمده سلف خواران و نزول خوران نبض اقتصاد جامعه روستایی را در دست گرفتند و روستائیان را تحت استثمار و بهره کشی خود قرار دادند . اصولاً از لحاظ اقتصادی برنامه تقسیم اراضی زمانی می تواند با موفقیت همراه باشد که برنامه هایی در جهت حمایت از زارعین و ایجاد یک سازمان جدید تولیدی با کارایی بیشتر داشته باشد و در حقیقت موفقیت برنامه اصلاحات ارضی ، به مرحله سازندگی آن مربوط می شود. اصلاحات ارضی در ایران توانائی ایجاد یک سازمان تولیدی کارآ ، را نداشت زیرا مقدار زمینی که به زارعین واگذار شد یکسان نبود و از مجموع زارعانی که صاحب زمین شدند، در حدود دوم سوم آنها کمتر از پنج هکتار و حدود  آنها بین 5 تا 8 هکتار و فقط درصد بیش از 10 هکتار زمین دریافت داشتند . بدیهی است یکی از علل عمده تشدید مهاجرت روستائیان به شهرها پس از اصلاحات ارضی ، کمی مقدار زمینی بوده که به خانوارهای روستایی واگذار گردیده و نمی توانستند مخارج زندگی آنها را تامین نماید . بعد از اصلاحات ارضی تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی علیرغم تغییر در شیوه های تولید زراعی ، برخلاف ادعای رژیم ، میزان تولیدات کشاورزی به دلایل مختلف از نظر کمی و کیفی کاهش یافت و نه تنها نتوانست در این زمینه جامعه ما را بی نیاز از ورود مواد غذایی کند، بلکه بر وابستگی اقتصادی روز بروز افزوده شد .

منابع و ماخذ گرفته شده

1-دکتر مصطفی ازکیا ، مقدمه ای بر جامعه شناسی توسعه روستایی –ویرایش دوم

2-دکتر منصور وثوقی ، جامعه شناسی روستایی – چاچ دوازدهم

3-دکتر مصطفی ازکیا، جامعه شناسی توسعه روستایی

4-خسرو رفیعی انارکی ، جامعه شناسی روستایی

5-خسرو خسروی ، جامعه شناسی روستایی در ایران .

مهارت جرأت ورزی                 

جرأت ورزی

- جرأت ورزی یکی از مهم ترین مهارت های زندگی است که به افزایش اعتماد به نفس خودمان و جلب احترام دیگران منجر می شود.

- خیلی از آدم ها در رویارویی با مشکلات زندگی ناتوان اند و در مقابل، عده دیگری می توانند از این مشکلات به آسانی عبور کنند و به کسانی تبدیل شوند که ما به آنها می گویند آدم های موفق.

آیا جرأت ورزی قابل آموزش است ؟؟؟؟!

روان شناسان با بررسی زندگی همین آدم ها به فرایندهای مشابهی دست پیدا کردند. تحت عنوان «راهبردهای مقابله ای» و مشاهده کردند که این راهبردها یک ویژگی مهم دارند:

می شود آن را آموزش داد.

مهارت نه گفتن یا جرأت ورزی

جرأت ورزی چیست؟

جرأت ورزی توانایی ابراز خود و احقاق حقوق خود بدون تجاوز به حقوق دیگران است. عمل به شیوه جرأت ورزی به شما اجازه می دهد تا اعتماد به نفس را در خود حس کنید و موجب برانگیختن حس احترام دوستان و آشنایان شوید.

جرأت مندی امکان دستیابی به روابط صادقانه را افزایش می دهد و به شما کمک می کند تا در باره خودتان احساس بهتری داشته باشید و بر موقعیت های روزمره، تسلط بیشتری پیدا کنید. جرأت ورزی رابطه تنگاتنگی دارد با حقوقی که ما به عنوان یک فرد برای خودمان در نظر می گیریم.

من حق دارم که ........

من حق دارم به دیگران بگویم دوست دارم با من چگونه رفتار شود.

من حق دارم افکارم را تغییر دهم، اشتباه کنم و گاه غیر منطقی عمل کنم و البته پیامدهای آن عمل را کاملاً می پذیرم.

من حق دارم خود را دوست بدارم، هرچند می دانم کامل نیستم و گاهی کارهار ا پایین تر از حد توانایی کامل خود انجام می دهم.

من حق دارم روابط مثبت و رضایت بخش برقرار کنم. روابطی که در آن احساس آرامش کنم و آزادم صادقانه احساسم را بیان کنم و حق دارم روابط خود را اگر نیازهایم را برآورده نسازد، تغییر یا خاتمه دهم.

من حق دارم زندگی خود را به هر شیوه ای که خودم می خواهم تغییر و تحول دهم.

من حق دارم مسئول مشکلات دیگران نباشم.

من حق دارم انتخاب های خاص خودم را داشته باشم و دلیلی برای توجیه همه آنها به دیگران وجود ندارد.

جرأت ها و آدم ها

با کمی آسان گیری می توانیم بگوییم آدمها در مورد ابراز حقوقشان در روابط اجتماعی چهار دسته اند:

1. منفعل

این آدمها معمولاً سبک ارتباطی منفعلانه ای دارند. اگر بخواهیم کلمه صریح تری به جای صفت این افراد بگذاریم «بی جرأت» بهترین گزینه است. ما در ظاهر این افراد را فروتن، صبور، از خودگذشته و مهربان می بینیم اما آنها به خاطر این که به دیگران اجازه می دهند به راحتی حقوق و احساساتشان را نادیده بگیرند، همیشه در درون خود ناراحت اند و با خودشان کلنجار می روند.

2. پرخاشگر

این افراد جرآت مندی را با خشونت اشتباه گرفته اند. آنها حقوق خود را به قیمت نادیده گرفتن حقوق دیگران به دست می آورند. پرخاشگرها با منفعل ها یک زوج مکمل ناعادلانه را تشکیل می دهند.

3. پرخاشگر منفعل

این افراد به دلایل مختلف ممکن است احساس خشم یا خصومت نسبت به دیگران را تجربه کنند، اما نه توانایی بیان آن را دارند و نه می توانند این احساس ها را تحمل کنند، مثلاً کارمندی که کار ده دقیقه ای شما را به خاطر احساس خشم از ارباب رجوع های دیگر یا رئیس توی دو ساعت انجام می دهد، نمونه یک فرد پرخاشگر منفعل است.

4. جرأت ورز:

آنها افکار و احساسات خودشان را خود انگیخته و صریح بیان می کنند. این آدمها در عین حال افرادی مورد اعتماد، پذیرا و شونده نیز هستند. آنها اگر با شما مخالف باشند بدون اینکه بی احترامی کنند نظرشان را می گویند.

جرأت ورزی به چه درد می خورد:

علاوه بر این جرأت ورزی در موقعیت های زیر هم به دردتان می خورد:

- تقاضای معقول از دیگران.

- برخورد درست یا مخالف دیگران.

- جلوگیری از تعارضات پرخاشگرانه غیر ضروری.

- اعلام موضع خود در تصمیم های جمعی.

- جرأت ورزی در سه حرکت

برای ورود به دنیای آدم های جرأت ورز لااقل باید از سه مرحله زیر عبور کنید:

- پیش از اعلام موضع.

- اعلام موضع با جمله سه بخشی.

- اعلام موضع در شرایط خاص

پیش از اعلام موضع

ابتدا از موضع خود مطمئن شوید، یعنی مشخص کنید که می خواهید بگویید بله یا خیر. اگر مطمئن نیستید، بگویی که برای پاسخ دادن باید کمی فکر کنید. به شخص مقابل بگویید که بداند چه زمانی پاسخ خواهید گفت.

اعلام موضع با جمله سه بخشی

1. بخش همدلانه یا بازخورد مثبت: این بخش که با کلمه «من» شروع می شود فضا را دوستانه می کند و از پرخاشگرانه بودن جمله تان جلوگیری می کند. همچنین طرف مقابل معمولاً می فهمد که شما علت درخواست و مشکل او را درک کرده اید: «من می دونم که تو واکمن من رو لازم داری ...».

2. بخش استدلالی: در این بخش دلیل یا دلایل تصمیم خودمان را اعلام می کنیم. این دلایل باید تا حد ممکن کوتاه، واضح و روشن باشند. یادتان باشد آوردن دلیل اضافی به ضرر خودتان تمام می شود: اما چون تصمیم گرفتم واکمنم را به کسی قرض ندهم / یا / چون در طول روز به واکمنم احتیاج پیدا می کنم .....».

3. بخش قاطع اعلام تصمیم: خیلی ها به این بخش نمی رسند. در این بخش ما تصمیممان را بدون تعارف اعلام می کنیم: «واکمنم رو به ات نمی دهم».

اعلام موضوع در شرایط خاص

- اگر طرف خیلی سمج بود می توانید از تکنیک های خاص استفاده کنید:

- سی دی خش دار

- قاطعیت پیش رونده

- خلع سلاح

- خود را به خنگی زدن

- عوض کردن موضوع صحبت

1. سی دی خش دار

در این تکنیک که به آن «صفحه خط افتاده» هم می گویند ما دقیقاً مثل یک سی دی آسیب دیده مرتب یک جمله را بی کم و زیاد تکرار می کنیم. شما یک ی دی خش دار هستید که هیچ استدلالی را نمی شوید. زبان بدن شما باید قاطعانه و بدون تغییر باشد.

2. قاطعیت پیش رونده

شما می توانید از یک جمله سه بخشی محترمانه شروع کنید و در صورت ادامه، مرتب زبان بدن و لحن و محتوای جمله تان را قاطعانه تر کنید و اگر جواب نداد محیط را ترک کنید. این تکنیک برای ایستادگی در مقابل دعوت به سیگار و مشروب و مواد مخدر توصیه می شود.

3. خلع سلاح:

همانطور که گفتیم افراد پرخاشگر برچسب زدن و جریحه دار کردن احساساتتان می خواهند به هدفشان برسند. شما بعد از به کار بردن جمله سه بخشی در مقابل این افراد معمولاً می شنوید: «خیلی خودخواهی»

بهترین راه در مقابل این افراد این است که بگویید »اگه این کار خودخواهیه آره من خودخواه ام» و او سلاحش را از دست داده است. البته یادتان باشد حتماً مطمئن باشید طرف می خواهد سوء استفاده کند.

4. خود را به خنگی زدن

این تکنیک در مقابل انتقادهای زیاده از حد کاربرد دارد. در مقابل این موقعیت خود را به خنگی بزنید. مثلاً اگر کسی به نحوه کارکردن شما ایرادی غیر منطقی گرفت و گفت «تو کار خودتو بلد نیستی» می توانید زبان بدن ساده لوحانه به خودتان بگیرید، یک لبخند احمقانه بزنید و بگویید: «آره اتفاقاً خودمم فکر می کنم کارمو بلد نیستم!».

5. عوض کردن موضوع صحبت

وقتی شما با چند بار گفتن جمله سه بخشی نتیجه نگرفته اید موضوع صحبت را عوض کنید.

معرفی شهرستان

برای دستیابی به اطلاعات کامل از یک شهرستان نیاز به بررسی عواملی هم چون موقعیت و محدوده جغرافیایی شهرستان سوابق تاریخی و فرهنگی ، تقسیمات کشوری شهرستان مورد نظر می باشد که در این جا ما با بررسی و معرفی این عوامل به یک شناخت اجمالی در مورد شهرستان اسفراین می رسیم .

1-بررسی موقعیت و محدوده جغرافیایی شهرستان در استان

اسفراین یکی از شهرستان های استان خراسان شمالی ، در دامنه جنوبی کوه های آلاداغ و شاه جهان جهان واقع شده و از شمال به شهرستان های بجنورد و شیروان ، از جنوب به شهرستان سبزوار ، از شرق به شهرستان قوچان و سبزوار و از غرب به شهرستان بجنورد محدود است .

این شهرستان بین 56 درجه و 57 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 40 دقیقه تا 37 درجه و 17 دقیقه عرض شمالی واقع شده و وسعت آن 5259 کیلومتر مربع است .

مرکز شهرستان شهر اسفراین در 57 درجه و 30 دقیقه طول و 37 درجه و 4 دقیقه عرض بر سر راه سبزوار ، بجنورد قرار گرفته و ارتفاع آن از سطح دریا 1260 متر می باشد .

فاصله این شهر تا مشهد از طریق بجنورد 354 کیلومتر و از طریق محور سبزوار 342 کیلومتر است .

اسفراین در فاصله 118 کیلومتری شمال سبزوار ، 63 کیلومتری جنوب بجنورد قرار دارد . دشتهای اسفراین شامل دشت اسفراین در جنوب آلاداغ و دشت صفی آباد در جنوب شهرستان و دامنه های شمالی ارتفاعات هر ده گسترده شده است .

در این شهرستان رودهای متعدد از ارتفاعات به سمت دره های جنوبی آلاداغ جریان دارند که مهمترین آنها رود قره سو است که پس از مشروب ساختن جلگه جاجرم بجنورد سمت جنوب جریان می یابد .

1-1-        تقسیمات کشوری

شهرستان فعلی اسفراین تا قبل از سال 1316 شامل بلوک بالا ولایت ، میان ولایت و پایین ولایت یکی ولایت هجده گانه خراسان محسوب می شد در ان زمان بلوک بام و صفی آباد جزء ولایات سبزوار بوده است .

در این سال با اجرای قانون تقسیمات کشوری اسفراین به مرکزیت میان آباد در ردیف های بخش های شهرستان بجنورد درآمد.

این بخش در سال 1339 بر اساس مصوبه هیات دولت از آن شهرستان منتزع و با داشتن بخش های حومه (مرکز آن میان آباد) و بام صفی آباد به سطح شهرستان ارتقاء یافت .

شهرستان اسفراین تا پایان سال 1364 و قبل از اجرای قانون تحریف و ضوابط تقسیمات کشوری دارای بخش های بام و صفی آباد (شامل دهستانهای بام ، صفی آباد) مرکزی (شامل دهستانهای حومه ، روئین ، سرطان و میلانلو و زرق اباد )بود .

در این سال با اجرای قانون تحریف و ضوابط تقسیمات کشوری در محدوده شهرستان اسفراین هفت دهستان ایجاد گردیده و دارای دو بخش بام و صفی آباد مرکزی شد .

این شهرستان دارای یک نقطه شهری به نام اسفراین است . ساخت شهرستان بر اساس محاسبات انجام شده در سیستم GIS و با استفاده از نقشه های 1 حدود 5259 کیلومتر مربع برآورد شده است .

جدول شماره 1 نام بخش های مراکز بخش ها ، دهستانها و شهرهای شهرستان اسفراین

جدول شماره 2 نام مراکز ، تعداد آبادی ها و دهستانهای شهرستان اسفراین

2-ویژگی های طبیعی

2-1-توپوگرافی

از نظر توپوگرافی می توان شهرستان اسفراین را به دو بخش جداگانه تقسیم نمود که عبارتند از دشت ها و ارتفاعات دشت اسفراین در پایکوه های جنوبی رشته کوه آلاداغ گسترش یافته است و جهت آن تقریباً جنوب شرق به شمال غرب است .

دشت صفی آباد نیز به جهت جنوب شرق ، شمال غرب در قسمت جنوب شهرستان اسفراین و در دامنه های شمالی جوین قرار دارد و از شمال غرب به دشت اسفراین متصل می شود. ارتفاعات شهرستان نیز به دو بخش قابل تقسیم می باشد :

رشته کوههای آلاداغ

این ارتفاعات که رشته کوه نسبتاً بزرگی است در میان شهرستانهای بجنورد ، شیروان ،قوچان و اسفراین واقع شده است . قسمتی از این رشته کوه که در شمال شهرستان اسفراین گسترش یافته است دارای قله های زیادی است .

ادامه کوه های آلاداغ در قسمت غرب شهرستان که به کوه های سالوگ معروف است ، از سمت شرق رشته کوه های آلاداغ تا قسمت های مرکز شهرستان اسفراین پیشروی کرده است .

ارتفاعات هروه جوین

این رشته کوه بین شهرستان های سبزوار و اسفراین واقع شده است و به جهت جنوب شرقی به شمال غربی به موازات رودخانه جوین قرار دارد .

2-2-زمین شناسی خاک

منطقه اسفراین بر روی یک مخروط افکنه مربوط به دوران چهارم می باشد واقع شده است این مخروط افکنه به وسیله رودخانه بیدواز که از ارتفاعات برمان جاری می باشد تشکیل شده است و در قسمت شمالی آن رشته کوه های که از ارتفاعات البرز و دنباله کوه های آلاداغ می باشد دیده می شود.

در این شهرستان به غیر از چند نمونه محدود در کوه شاه جهان هیچ گونه آثار یخچال دیگر مشاهده نشده است .

خاکهای اسفراین از جنبه های مختلفی طبقه بندی شده است که از نظر قابلیت کشاورزی به 6 درجه تقسیم می شوند:

اراضی درجه 1

اراضی قابل کشت و مرغوب برای زراعت های آبی که دارای هیچ گونه اشکال و محدودیتی نمی باشد . مساحت آن در سطح شهرستان 1400 هکتار یا به عبارت و دیگر 4/7 درصد از اراضی شهرستان را به خود اختصاص داده است .

اراضی درجه 2

اراضی قابل کشت و نسبتاً خوب برای زراعت های آبی که دارای محدودیت کمی از لحاظ شوری و قلیایی بودن سنگریزه است مساحت این خاک ها 56/0 از کل می باشد .

اراضی درجه 3

اراضی نسبتاً قابل کشت که دارای اشکالات و محدودیت های متوسط از لحاظ سنگریزه ، شوری ، قلیایی ، پستی و بلندی و فرسایش است مساحت این خاکها 32 درصد کل خاکها می باشد .

اراضی درجه 4

اراضی که قابلیت کشت آنها برای زراعت آبی محدود است و در شرایط خاص برای کشت گیاهان بخصوصی قابل استفاده است .

این اشکالات اراضی محدودیت های زیادی از لحاظ عقل خاک و پستی و بلندی می باشند . مساحت این خاک ها 1/5 درصد کل اراضی شهرستان است .

اراضی درجه 5 و 6

اراضی که قابلیت کشت آنها مشخص نیست و یا غیر قابل کشت می باشند .

2-3-اقلیم

هدف از بررسی شرایط اقلیمی یک منطقه شناخت فرآیندهایی است که در رابطه باشکل بخشیدن به ساخت چشم اندازهای منطقه ای اهمیت داشته و دارد .

به بیان دیگر جریان های اقلیمی به علت پدید آوردن ساخت و روند کنشی متقابل و نیز تعادل یک چشم انداز باید مورد بررسی قرار گیرد .

چرا که شناخت عوامل موثر در تشکیل اقلیم در مقیاس منطقه ای و نقش عوامل آن در اکوسیستم یک منطقه توسعه بسیار اهمیت دارد .

آب و هوای اسفراین هم چون سایر شهرستان شمال خراسان تحت تاثیر دو نوع توده هوا قرار گرفته است .

توده های مدیترانه ای

شاخه ای از توده هوای سرد و اروپایی که از ناحیه غرب دریا مدیترانه شروع و پس از عبور از دشت گرگان از طریق دره شیروان و معبر گیفان وارد خراسان می شود و در ناحیه اسفراین را نیز تحت تاثیر قرار می دهد .

توده های مرطوب دریای مازندران

این توده هوا از سمت شمال غرب وارد استان خراسان می شود و چنانچه با توده هوای مدیترانه ای همراه باشد ریزش های جوی فراوانی را در منطقه به دنبال خواهد داشت . به طور کلی قسمت های شمالی ناحیه اسفراین به دلیل وجود انشعابات بینالود و دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است .

درجه حرارت

آمار مربوط به درجه حرارت با توجه به اهداف طرح ها و برنامه ریزی ها به امضاءمختلف مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرند . جمع آوری حداقلی از شرایط حرارتی که می تواند در تجزیه و تحلیل شرایط منطقه موثر باشد مورد بررسی قرار می گیرد .

حداقل درجه حرارت در ماهای دی و بهمن در حدود 15- سانتی گراد و حداکثر آن در ماه های تیر و مرداد 35 سانتی گراد است .

رطوبت نسبی

میزان رطوبت نسبی از 45 درصد تا 75 درصد در طول سال متغیر است .

بارندگی

میزان بارندگی سالانه آن 6/266 میلی متر است که عمدتاً در فصل زمستان و بهار صورت می گیرد.

2-4-منابع آب

آب ضرورت اساسی زندگی است . آب همراه با هوا و خاک ، سه عامل اصلی ادامه حیات انسان و همه موجودات زنده دیگر زمین است .

حیات در روی کره زمین بدون وجود آب قابل تصور نیست . امروزه معلوم شده که پیدایش و تداوم حیات در سیاره زمین وابسته به وجود آب و تغییر حالت و حرکت افقی آن می باشد .

در بسیاری از نواحی ایران به ویژه در نواحی خشک و نیمه خشک آب مهم ترین عامل تولید در بخش کشاورزی است و ارزش اقتصادی اراضی کشاورزی وابسته به مقدار آبی است که به اراضی متعلق دارد.

4-1-منابع آب های سطحی

منابع آبهای سطحی در این شهرستان عبارتند از :

رودخانه بیدواز ، روئین ، قره سو ، سنخواست تا سرخاب ، کال گرماب طرق ، شیون ، نهاج ،رود آروین ، جلوگیر ، بکوری ، روخماب رودخانه بیدواز از دامنه جنوبی کوه شاه جهان سرچشمه می گیرد و با عبور از شهر اسفراین به رودخانه قره سو می ریزد .

رودخانه قره سو

از ارتفاعات قوچ خوار و دشت صفی آباد منشا گرفته و از جنوب شرقی در جهت شمال غرب جریان می یابد .

تمام جریان های سطحی و زیر زمینی حوضه به وسیله این رودخانه زهکشی می شود و از طریق کال ابریشم به کویر خارتوران و کویر مرکزی می ریزد . این رودخانه دارای آب دائمی است .

رودخانه روئین

از به هم پیوستن دو شاخه فرعی به نام های روئین و عراقی که از ارتفاعات شمال سرچشمه می گیرند به وجود می آید .

رودخانه سرخاب

کلیه جریان های سطحی زیر زمینی دشت صفی آباد را زهکش نموده و پس از عبور از دهنه اجاق وارد دشت اسفراین می شود. سیلاب این رودخانه وارد دهانه قره سو می گردد .

این رودخانه دارای آب دائمی است .

رودخانه سنخوات

از ارتفاعات کور خوروباش کلاته و حین ، بید شروع می شود و پس از زهکشی دشت شوقان از شمال غرب وارد دشت اسفراین می شود. این رودخانه دارای آب دائمی است .

کال گرماب

در محدوده شهرستان اسفراین جاری می گردد و از ارتفاعات شاه جهان و کوه های قوزی و مکدرد شروع شده و به دشت صفی آباد می ریزد .

کال ولایت

به موازات رودخانه سرخاب از ارتفاعات شاه جهان در شرق شهرستان جریان می یابد .

جدول شماره 3 :مشخصات منابع سطحی شهرستان اسفراین

2-4-2-منابع آب زیر زمینی

بر اساس آمار اطلاعات سال 1376 در دشت اسفراین –صفی آباد تعداد 515 حلقه جو بوده که چاه های عمیق با 376 حلقه با تخلیه سالانه 695/165 میلیون متر مکعب و جوهای نیمه عمیق 139 حلقه ، تخلیه سالانه 612/3 میلیون متر مکعب داشته است .

از دیگر منابع آب زیرزمینی قنوات است که تعداد آن 142 رشته با تخلیه سالانه 856/47 میلیون متر مکعب بوده است .

هم چنین تعداد 83 دهانه چشمه با تخلیه سالانه 690/22 میلیون متر مکعب در تامین آب زراعی و شرب اهمیت بسزائی دارد . بنابراین مجموع تخلیه سالانه از منابع آب زیرزمینی در سطح دشت اسفراین –صفی آباد 853/239 میلیون متر مکعب گزارش شده است .

جدول شماره 4 تعداد و میزان تخلیه سالانه از منابع آب زیرزمینی تربت جام

2-5-پوشش گیاهی

در شهرستان اسفراین این دو نوع پوشش گیاهی طبیعی قابل تشخیص است :

جنگل ها و مراتع

بر اساس آمار و اطلاعات اداره منابع طبیعی شهرستان اسفراین سطح جنگلها و مراتع این شهرستان حدود 45000 هکتار است که نسبت به کل اراضی زراعی تحت آیش و کنش های مختلف و باغات که حدود 75000 هکتار است رقم قابل ملاحظه ای را تشکیل می دهد این جنگلها در ارتفاعات شمال و شمال شرق قرار دارند .

60 درصد مراتع که بیشتر در ارتفاعات مشرف به شهرستان شیروان و بجنورد هستند . مراتع ییلاقی می باشند که 10 درصد آن جزء مراتع درجه 1 و 20 درصد جزء مراتع درجه 2 و 30 درصد مراتع درجه 3 می باشند .

40 درصد بقیه مراتع که در جنوب غرب شهرستان پراکنده اند از مراتع قشلاقی هستند .

گیاهان و بوته ها و درخچه های پراکنده

این نوع پوشش گیاهی شامل دو قسمت است :

منطقه شمال و شمال شرقی که کوهستانی است و منطقه جنوب و جنوب غربی که شامل تپه ماهورهای و تپه های نسبتاً مرتفع است این شهرستان با توجه به شرایط توپوگرافی و وجود و مراتع زیستگاه مناسبی برای انواع حیوانات وحشی بشمار می رود.

3-ویژگی های انسانی (جمعیت )

3-1-روند رشد جمعیت

بر اساس آمارگیری به عمل آمده در شهرستان اسفراین ، روند رشد جمعیت طبق جدول زیر بوده است .

جدول شماره 5 تغییرات جمعیتی شهرستان اسفراین طی سالهای 75 – 1345

به طوریکه خلاصه می شود جمعیت این شهرستان در سال 1345 معادل 60255 نفر بوده است که در قالب 13214 خانوار (بعد خانوار 6/4 نفر) در این شهرستان زندگی می کرده اند.

این جمعیت با نرخ رشد 04/2 درصد در سال 1355 به 73796 نفر در قالب 15817 خانوار رسیده است.

در دهه 65-1355 نرخ رشد جمعیت از نرخ رشد کشور در این شهرستان نیز بالا رفته و به 38/3 درصد رسیده است که در نتیجه باعث شده است جمعیت این شهرستان در سال 1365 معادل 102855 نفر باشد .

بعد خانوار در این سال 9/4 نفر بوده است . رشد جمعیت طی 5 ساله 70-65 کاهش قابل توجهی نشان می دهد و به 86/0 درصد رسیده است .

جمعیت سال 1370 این شهرستان معادل 112377 نفر با 21782 خانوار بوده است .

بر اساس آخرین آمار اخذ شده از سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان جمعیت +++شهرستان در سرشماری سال 1375 معادل 118581 نفر بوده است که نسبت به سال 1370 رشدی معادل 11/1 درصد داشته است .

3-2-ترکیب نسبی و جنسی جمعیت

در تمامی سرشماری های صورت گرفته مشخص می شود که جمعیت زیر 15 سال شهرستان بیش از 45 درصد از جمعیت را شامل می شوند که حاکی از جوانی جمعیت است .

گروههای سنی میان سالان تقریباً 50 درصد از جمعیت شهرستان و سالخوردگان نیز 5/3 درصد از جمعیت را به خود اختصاص  داده اند.

جدول شماره 6 ترکیب جنسی جمعیت شهرستان طی سال های 75-1345

ملاحظه می شود که نسبت مردان به زنان در این شهرستان در مجموع از نسبت جنسی کل کشور و استان تبعیت می کند و خصوصاً در سال 1370 این نسبت واقعی تر و طبیعی تر است .

آمار در سال 1375 تعداد مردان از تعداد زنان کمتر شده است که حاکی از مهاجرت مردان در پی کار در این شهرستان به سایر نقاط است .

4-ویژگی های اقتصادی

4-1-کشاورزی

کشاورزی در منطقه اسفراین به صورت نیمه مکانیزه انجام می شود و از کل 5350 کیلومتر مربع وسعت شهرستان قریب 4/75 هزار هکتار از اراضی تحت کشت های زراعی آبی و دیم و باغات و آبش کشاورزی است که 7/14 درصد از کل اراضی را شامل می شود، حدود 50 درصد از اراضی از طریق کشت آبی و 50 درصد بقیه به صورت دیم مورد بهره برداری قرار می گیرد .

حدود 3/34 هزار هکتار از اراضی (3/83 اراضی زیر کشت آبی دیم) متعلق به آیش آبی و دیم و حدود 450 هزار هکتار مراتع و جنگل طبیعی و مصنوعی و بقیه اراضی قابل عمران و غیر قابل عمران است .

از کل اراضی قابل کشت 3 درصد کشت بارانی و 50 درصد آبیاری نشتی و 40 درصد آبیاری سنتی و 7 درصد از طریق بندسازها آبیاری می شوند .

عمده محصولات زراعی روستا عبارتند از گندم ، جو، چغندر قند، پنبه ،نخود، سیب زمینی ، ذرت دانه ای بیشترین سطح زیر کشت مربوط به گندم دیم و کمترین سطح زیر کشت مربوط به محصولات جالیزی است .

هم چنین +++چغندر قند با 28865 تن و کمترین را پیاز با 75 ان به در میان نباتات علوفه ای نیز یونجه و اسپرس بیشترین سطح زیر کشت و تراز سالانه را به خود اختصاص داده است .

عمده ترین محصولات باغی شهرستان نیز شامل سیب ، انگور ، میوه های دانه دار ، میوه های هسته دار ، گردو ، بادام و انار می باشد که در این میان بیشترین سطح زیر کشت و تراز سالانه را سیب و کمترین را انار به خود اختصاص داده است .

4-2-دامداری

دامداری در اسفراین به دو شیوه و به صورت سنتی انجام می شود که عبارتند از دامداری ساکن و دامداری عشایری ، آمار دام شهرستان اسفراین در سال 1375 به شرح جدول زیر می باشد .

جدول شماره 7 تعداد دام شهرستان اسفراین به تفکیک نوع دام در سال 1375

4-3-صنایع

4-3-1-صنعت

شهرستان اسفراین تا پایان سال 1378 دارای 22 واحد صنعتی فعال بوده است که پروانه بهره برداری تحت پوشش اداره کل صنایع ، سازمان جهاد سازندگی و اداره کل معادن و فلزات استان اخذ کرده اند.

در واحدهای فوق الذکر تعداد 700 نفر مشغول به کار بوده اند که این رقم 8/0 درصد از شاغلین واحدهای صنعتی استان را در بر می گیرد .

جدول شماره 8 واحدهای صنعتی تحت پوشش دستگاه های اجرایی استان

با توجه به جدول بالا صنایع معدنی در این شهرستان فعال نمی باشد .

4-3-2-خدمات

با توجه به اینکه در شهرستان اسفراین فقط دو نقطه شهری وجود دارد بنابراین قسمت عمده خدماتی که ارائه می شود محضر به شهر اسفراین (مرکز شهرستان) است .

رشد و گسترش شهر اسفراین و تغییر الگوی مصرف و ترویج کالاهای مصرفی جدید ، سیستم توزیع و مبادله تغییرات زیادی یافت و موجب پیدایش اشتغال نسبتاً وسیعی در بخش خدمات شد .

شاغلی هم چون بانکداری ، بیمه کارهای تبلیغاتی ، بسته بندی کالا و هم چنین حمل و نقل ، ارتباطات و... از آن جمله اند .

بر اساس آمار سال 1375 از تعداد کل شاغلین شهرستان 3/5 درصد در بخش خدمات فعالیت داشته اند.

خدمات متمرکز در این شهرستان شامل موارد مختلفی است که بخش های اصلی آن عبارتند از :

1-تجارت و مبادله اعم از خرده فروشی و عمده فروشی

2-آموزشی از دوره های ماقبل دبستان تا پایان دبیرستان

3-امور اداری شامل کلیه اداراتی که دولتی هستند .

4-بهداشت و درمان شامل بیمارستان ها ، درمانگاه ها ، داروخانه ها و مطب پزشکان

5-امور مالی و بیمه مثل بانک ها و شرکت های بیمه

6-امور فرهنگی ، تفریحی ، توریستی و...

7-شرکت ها و دفاتر خدمات فنی

5-سوابق تاریخی و فرهنگی

شهر اسفراین در ازمنه قدیم و ستون تاریخی به نام مهرجان ذکر شده است .

نام اسفراین به قول یا وقت در اصل اسپرآئین بود که مرکب از اسپرد (پر)و آئین (به معنی عادت و روش) بر اساس نظرات و اقوای گوناگون که درباره وجه تسمیه اسفراین گفته شده است می توان گفت اسفراین ، سپرآئین بوده ، مرکب از کلمه سپهر به معنی آسمان و آئین به معنی رسم و روش یعنی روش آسمانی که در طول زمان به اسفراین تبدیل شده است .

با توجه به سابقه تاریخی و قدمت اسفراین آثار باستانی زیادی وجود دارد که مهم ترین آنها خرابه های شهر بلقیس است و دیگری نظیر دژ ، تپه باستانی سارمران ، قلعه کهنه حسن آباد ، قلعه قیصر ، قلعه صعلوک ، بند مهار می باشد .

اسفراین دارای متبرکه که از جمله بقعه امامزاده احمد رضا فرزند موسی بن جعفر در قریه کوران ، امامزاده عبدالله ، بقعه شیخ محمد رشید الدین و آرامگاه شیخ آذری است .

هوش معنوی و نقش آن در محیط کار با تأکید بر آموزه‌های دینی

هوش معنوی مفاهیم معنویت و هوش را در یک سازة جدیدتر با هم ترکیب می‌کند و به انسان این فرصت را می‌دهد که در مقابل واقعیت‌های مادی و معنوی حسّاس باشد و تعالی را هر روز در لابه‌لای اشیا، مکان‌ها، ارتباطات و نقش‌ها دنبال کند.

چکیده

از جمله موضوعاتی که امروزه به طور گسترده، در سازمان‌ها به آن توجه می‌شود، معنویت و اخلاق است. پدیدة «پیچیدگی انواع محیط» در عصر کنونی، سازمان‌ها را بر آن داشته است تا پاسخ‌ها، نگرش‌ها و رویکردهای گوناگونی به آن داشته باشند. با ورود به سازمان، با توجه به شدیدتر شدن نیاز به اعتماد برای فعالیت در سازمان‌های جهان امروزی نیاز به معنویت و توسعة هوش معنوی در بین افراد افزایش می‌یابد.

برای آنکه بتوانیم هوش معنوی را در محیط کار نظام جمهوری اسلامی ایران عملیاتی کنیم، باید هوش معنوی را با توجه به آموزه‌های دین مبین اسلام بررسی کنیم. ازاین‌رو، این مقاله با تکیه بر مطالعات کتاب‌خانه‌ای و با روش توصیفی و تحلیل منطقی، مفهوم «هوش معنوی»، جایگاه و نقش آن را در محیط کسب و کار تبیین می‌نماید. سپس با بررسی الگوهای رایج هوش معنوی، ابتدا ضرورت تدوین الگوی هوش معنوی را بر اساس آموزه‌های اسلامی شرح می‌دهد و آنگاه به برخی از مؤلّفه‌های این هوش بر اساس تعالیم دینی اشاره می‌کند و در نهایت، به راه‌کارهای تقویت و رشد هوش معنوی از نظر اسلام می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها: هوش، معنویت، مؤلّفه کار.

مقدّمه

سازمان‌ها همواره به دنبال استفاده از تمام امکانات ممکن برای دست‌یابی به موفقیت بوده‌اند. در گذشته، دست‌یابی به سرمایة بیشتر، استفاده از ماشین‌آلات پیش‌رفته و به کار گرفتن فناوری به عنوان عواملی که مزیت رقابتی برای سازمان به همراه می‌آورد در نظر گرفته می‌شد، اما چند سالی است که بحث استفاده از افرادی با ویژگی‌های خاص ذهنی و مهارت بیشتر، پررنگ‌تر شده است.

اهمیت و ضرورت طرح موضوع معنویت و مذهب، به ویژه هوش معنوى، از جهات گوناگون در عصر جدید احساس مى‌شود. یکى از این ضرورت‌ها در عرصة انسان‌شناسى، توجه به بعد معنوى انسان از دیدگاه دانشمندان، به ویژه کارشناسان سازمان بهداشت جهانى، است که اخیراً انسان را موجودى زیستى، روانى، اجتماعی و معنوى تعریف مى‌کنند.

ضرورت دیگر طرح این موضوع ظهور کشش معنوی و نیز جست‌وجوی درک روشن تری از ایمان و کاربرد آن در زندگی روزانة افراد است.1پژوهش دربارة معنویت، امروزه در رشته‌های متنوعی از قبیل پزشکی، روان‌شناسی، انسان‌شناسى، عصب‌شناسى وعلوم شناختى، اجتماعی و حتی دانش مدیریت در حال پیشرفت است. این هوش قادر است که هشیارى یا احساس پیوند با یک قدرت برتر یا یک وجود مقدّس را در فرد تسهیل کند یا افزایش دهد.2

پیشینة تحقیق

یکی از مفاهیمی که به تدریج از درون جلسات آکادمیک و سخنرانی‌های علمی ظهور کرده، «هوش معنوی» است. به طور جدّی، ورود واژه و مفهوم «هوش معنوی» به ادبیات علمی روا‌ن‌شناسی و مدیریت را باید به زوهار3 و مارشال4 (2000 م) و نیز ایمونز5(2000م) در طی دو دهة اخیر نسبت داد.در این زمینه، تاکنون تحقیقی با عنوان «بررسی و نقش هوش معنوی در محیط کسب و کار با تأکید بر آموزه‌های دین مبین اسلام» انجام نگرفته، ولی پژوهش‌هایی در دانش روان‌شناسی با موضوعاتی از قبیل «بررسی رابطة بین هوش معنوی و سلامت روان افراد»، «رابطة هوش فرهنگی و تجربیات معنوی»، «رابطة بین هوش معنوی و اختلالات شخصیت و صفات شخصیتی» انجام شده است.

فرضیات تحقیق :

هوش معنوی در محیط کار ، همراه با تاکید بر آموزه های دینی تاثیر دارد.

سؤألات تحقیق

سؤال اصلی این تحقیق عبارت است از اینکه نقش هوش معنوی در محیط کار، با تأکید بر آموزه‌های دین مبین اسلام چیست؟ در ضمن پاسخ به این سؤال، سؤالات فرعی دیگری نیز مطرح است که عبارتند از:

1. الگوهای رایج هوش معنوی در سازمان کدام است؟

2. هوش معنوی از منظر آموزه‌های اسلام چه مؤلفه‌هایی دارد؟

3. راه‌کارهای رشد و تقویت این هوش از منظر آموزه‌های دین اسلام چیست؟

البته دربارة راه‌های ایجاد و توسعة اهداف متعالی در کارکنان، جای بحث و سخن فراوان است که در این گفتار، به ذکر همین موارد بسنده می‌شود.

به عقیدة مایک جورج (2006 م)، مدرّس دوره‌های هوش معنوی به منظور بهبود مهارت‌های مدیریت و رهبری، هوش معنوی لازم است؛ زیرا:

1. موجب یافتن و به‌کارگیری عمیق‌ترین منابع درونی می‌شود که قابلیت توجه و قدرت تحمّل و تطابق با سایران را به ما می‌دهد.

2. احساس هویت فردی روشن و باثبات در محیط روابط کاری متغیر ایجاد می‌کند.

3. توانایی درک معنای واقعی رویدادها و حوادث، و قابلیت معنادار کردن کار را به ما می‌دهد.

4. ارزش‌ها را شناسایی می‌کند و آنها را با احساس هدفی روشن همسو می‌کند.

5. زندگی کردن با این ارزش‌ها و بدون سازش‌پذیری منجر به حس انسجام می‌شود.

6. ایجاد آرامش می‌کند و در مواجهه با بحران و آشوب تمرکز به وجود می‌آورد.

با وجود آنکه بسیاری از افراد تصور می‌کنند هیچ چیز معنوی در کار یا محیط کاری وجود ندارد، حوزه‌های بسیاری در زندگی کاری وجود دارند که می‌توان هوش معنوی را در آنها به‌کار گرفت. سه حوزه مهم‌ از نظر جورج وجود دارد عبارتند از:

1. امنیت شخصی و تأثیر آن بر اثربخشی شخصی: هوش معنوی کمک می‌کند که ثبات و اعتماد به نفس افراد افزایش یابد و راحت‌تر با مسائل کاری کنار بیایند.

2. ایجاد روابط و ادراک بین افراد: به بهبود ارتباطات و درک دیگران در محیط کار کمک می‌کند.

3. مدیریت تغییر و از میان برداشتن موانع: به غلبه بر ترس‌های ناشی از تغییر کمک می‌کند.59

پی نوشت:

1 .ویلیام وست، روان درمانی و معنویت، ترجمه شهریار شهیدی و سلطانعلی شیر افکن، ص25.

2 . فرامرز سهرابی، مبانی هوش معنوی، ص14.