سایت اقدام پژوهی - گزارش تخصصی و فایل های مورد نیاز فرهنگیان
1 -با اطمینان خرید کنید ، پشتیبان سایت همیشه در خدمت شما می باشد .فایل ها بعد از خرید بصورت ورد و قابل ویرایش به دست شما خواهد رسید. پشتیبانی : بااسمس و واتساپ: 09159886819 - صارمی
2- شما با هر کارت بانکی عضو شتاب (همه کارت های عضو شتاب ) و داشتن رمز دوم کارت خود و cvv2 و تاریخ انقاضاکارت ، می توانید بصورت آنلاین از سامانه پرداخت بانکی (که کاملا مطمئن و محافظت شده می باشد ) خرید نمائید .
3 - درهنگام خرید اگر ایمیل ندارید ، در قسمت ایمیل ، ایمیل را بنویسید.
در صورت هر گونه مشکل در دریافت فایل بعد از خرید به شماره 09159886819 در شاد ، تلگرام و یا نرم افزار ایتا پیام بدهید آیدی ما در نرم افزار شاد : @asemankafinet
وجود بسیاری از محصولات جدید تنها به خاطر وجود اینترنت است.
نمونه آن به وجود آمدن شرکتهای ارائه دهنده خدمات جستجوی اطلاعاتاست. پایگاههای اینترنتی مثل یاهو، که به درگاه (PORTAL) معروف هستند، مشتریان رادرجهت جستجوی اطلاعات موردنظر یاری می رسانند. فروشندگان باید وجود چنین خدماتی راموردتوجه قرار داده و از آنها برای توزیع اطلاعات درمورد خود به مشتریان استفادهکنند(ALLEN AND FJERMESTAD, ۲۰۰۱).
کالاهایی مانند نرم افزار رایانه ای، کتاب، طراحی گرافیکی، فیلم وموسیقی ازجمله مواردی هستند که به طور عمده تحت تاثیر قرار گرفتــه اند چرا که ایندسته از محصولات را می توان به صورت دیجیتالی نگهداری کرده و به راحتی ازطریقاینترنت منتقل ساخت بدون اینکه نیاز به جابجایی فیزیکی باشد. همچنین کالاهایی کهقبلاً توسط سیستم پستی به فروش می رسیدند توانایی بالقوه ای را برای خرید و فروشازطریق اینترنت دارند(BENJAMIN AND WIGAND, ۱۹۹۵) . یکی از مزایای عمده بازارهایالکترونیک ایجاد ارزش ازطریق تنوع بخشیدن به محصولات و تولید محصول در نگارشهایمختلف است. کالاهایی مثل موسیقی را می توان طبق ترجیح و نیاز خاص هریک از مشتــریانتهیه کرد. مثلاً آهنگها را می توان در انواع متنوع، اندازه های مختلف، کیفیت مناسبو قیمتهـــــای متفاوت به علاقه مندان عرضه کرد. و یا مثلاً می توان تنها یک صفحهاز مقاله ای که در یک مجله چاپ شده را خرید بدون آنکه نیاز به خرید کل مجله باشد. بنابراین، اینترنت ازطریق تنوع بخشی به محصــــولات، ارزشی را به مشتریان عرضه میدارد(DHOLAKIA ET AL, ۲۰۰۲). البته باید توجه داشت که نمی توان همه محصولات را دراینترنت فروخت، مخصوصاً آنهایی که نیاز به تماس رو در رو با فروشنده دارند(ANDELMAN, ۱۹۹۵).
ب) قیمت: قیمت تنها عنصری است که درآمد ایجــاد می کند و همان طورکه کاتلر (۱۹۹۱) می گوید سایر عناصر نمایانگر هزینه هستند. تصمیم گیری درمورد قیمتمحصولات در اینترنت به اندازه قیمت گذاری سنتی دارای اهمیت است(ALLEN AND FJERMESTAD, ۲۰۰۱) . اینترنت موجب افزایش رقابت بر سر کاهش قیمتها و درنتیجه شکلگیری قیمتهای یکسان می شود. همچنین توانایی در مقایسه قیمتهای مختلف در اینترنترقابت در کاهش قیمت را افزایش می دهد و طبق تئوری های اقتصادی قیمت کالا یا خدماتبه هزینه نهایی آنها نزدیک می شود(KLEIN AND QUELCH, ۱۹۹۶). ریپورت و اسویوکلا (۱۹۹۴) معتقدند توانایی فناوری برای ارائه خدمات با هزینه کمتر، تعیین قیمت مناسبرا مشکل تر ساخته است (مثلاً استفاده از پست الکترونیک برای جوابگویی به سوالهایمشتریان به جای استفاده از کارمندان). لذا به کارگیری مدلهــــای قیمت گذاری جدیددر اینترنت الزامی است.
همچنین همــان طور که قبلاً ذکر شد با شکل گیری انواع جدید ایجادارزش در اینترنت دیگر مدلهای قیمت گذاری سنتی مبتنی بر هزینه جوابگوی نیازهایبازاریابان نیست. حذف بعضی از انواع مالیاتها به علت فروش بین المللی آنها و نیزحذف بعضی از واسطه ها نقش موثری در کاهش قیمت تمام شده محصولات در اینترنت دارند،مثلاً شرکت سیسکو (CISCO) توانسته با انتقال ۴۰ درصد فعالیتهای تجاری به اینترنتهزینه های عملیاتی سالانه خود را تا ۲۷۰ میلیون دلار کاهش دهد (GOSH, ۱۹۹۸).
با وجود چنین شرایطی در محیط اینترنت شرکتها باید برای افزایشقدرت رقابتی خود به فاکتورهای دیگری غیر از قیمت توجه کنند. مثلاً با تنوع بخشی بهمحصولات که از طریق اینترنت میسر گردیده، خریداران حساسیت کمتری به قیمت نشانخواهند داد. هر چه محصول ارائه شده ترجیحات مشتری را بیشتر برآورده سازد خریدارراضی تر بوده و فروشنده می تواند قیمت بالاتری از مشتری مطالبه کند (BAKOS, ۱۹۹۱).
ج) توزیع (مکان): برای اکثرشرکتها مکان یعنی کانالهای توزیع کهعبارتند از سازمانها و اشخاصی که در فرایند انتقال محصول یا خدمت از تولیدکننده بهمصرف کننده دخیل هستند (KOTLER, ۱۹۹۱). از تاثیرات عمده اینترنت بر عنصر مکان،افزایش اندازه و بزرگی آن است. هر کجا که بتوان به اینترنت متصل شد در حــــوزهبازار تحت پوشش شرکتها قرار می گیرد. دسترسی جهانی که یکی از خصوصیات منحصر به فرداینترنت است (HOFFMAN AND NOVAK, ۱۹۹۶, DANN AND DANN, ۲۰۰۱) موجب خلق یک بازارمصرف بزرگ برای محصولات شرکتها شده است. به عقیده ایوانز و ورستر (۱۹۹۹) دسترسی،یعنی تعداد کسانی که یک پایگاه اینترنتی را بازدید می کنند، آشکارترین ممیزه تجارتالکترونیک از تجارت سنتی است. اینترنت سازمانها را قادر می سازد تا بعضی از اعضایزنجیره ارزش را حذف کنند. تولیدکنندگان با استفاده از امکان تماس مستقیم با مشتریانازطریق اینترنت توانسته اند واسطه ها و خرده فروشان را از میان بردارند. برای مثالشرکت دل (DELL) محصولات خود را از طریق پایگاه اینترنتی خود به فروش رسانده ودرنتیجه بسیاری از واسطه ها و خرده فروشان را حذف کرده است (GOSH, ۱۹۹۸). این پدیدهکه حاصل تجارت الکترونیک است را واسطه زدایی یعنی حذف ساختـــــــارهایی نظیر عمدهفروشان و خرده فروشان و فروش مستقیم به مشتریان گویند (CHAFFEY, ۲۰۰۲, DHOLAKIA ET AL, ۲۰۰۲) البته در کنار واسطه زدایی پدیده متناقض دیگری به نام واسطه های مجازی درمحیط اینترنت شکل گرفته است.
استان خراسان وسيعترين استان كشور ميباشد كه در مختصات جغرا فيايي 30 درجه 21دقيقه تا 38 درجه و 17 دقيقه عرض شمالي و 55 درجه و 28 دقيقه تا 61 درجه و 14 دقيقه طول شرقي گسترش يافته است . وسعت اين استان 248000 كيلومتر مربع و تقريباً 65% مساحت ايران را به خود اختصاص داده است . استان خراسان از شمال و شمال شرقي به تركمنستان، از شرق به افغانستان، از جنوب به استانهاي سيستان و بلوچستان و كرمان، از غرب شمال غرب به استانهاي يزد، اصفهان، سمنان و گلستان محدود ميشود. استان خراسان با تركمنستان 700 كيلومتر و با افغانستان 419 كيلومتر مرز مشترك دارد.
اقليم (آب و هوا) خراسان
در استان خراسان به دليل گستردگي، اقليم هاي متفاوتي را ميتوان مشاهده كرد. بر اساس مطالعات انجام گرفته چهار نوع اقليم كلي در استان خراسان به شرح زير وجود دارد:
-آب وهواي سرد استپي: اين نوع اقليم در نواحي مرتفع استان (ارتفاعات آلاداغ و بينالود)مشاهده ميشود.
-آب وهواي مديترانه اي: اين نوع اقليم بيشتر در مناطق بجنورد، قوچان، شيروان، نواحي جنوبي بينالود، ارتفاعات كپه داغ، هزار مسجد و قسمتي از مشهد وجود دارد.
-آب وهواي نيمه بياباني ملايم: اين نوع اقليم معمولاً در نواحي شمالي خراسان مركزي و نواحي جنوبي ديده ميشود كه مهمترين ويژگي آن تغيير در درجه حرارت است.
-آب و هواي گرم وخشك بياباني: اين نوع اقليم بيشتر در نواحي جنوبي استان خراسان ديده ميشود و 50 درصد از مساحت استان خراسان را به خود اختصاص داده است.
به طور كلي دليل اصلي تغييرات آب و هوايي استان خراسان وجود جريان هاي هواي مختلفي است كه از غرب،شمال غرب وشمال شرق وارد استان ميشوند اين جريان هاي هوا شامل موارد زير ميباشد:
-جريان پرفشار سيبري: اين توده هوا از اواخر فصل پائيز تا اوايل فصل بهار از شمال شرق وارد كشور ميشود وشمال استان خراسان را تحت تأثير قرار ميدهد وبه شدت دما را پائين ميآورد و باعث ريزش برف ميشود.
-جريان مديترانه اي: اين توده هوا مناطق شمالي و قسمتي از شمال غرب خراسان را تحت تأثير خود قرار ميدهد. به طور كلي منشاء اين جريان اقيانوس اطلس و درياي مديترانه است. اين توده هوا داراي رطوبت بسيار زياد ميباشد و اكثر بارش هاي غرب استان ناشي از اين توده هوا است.
-توده هواي بياباني: منشاء اين توده هوا كوير عربستان ميباشد كه نقش مهمي در افزايش دماي استان دارد. توده هواي بياباني نه دليل فقر رطوبت هيچ گونه بارندگي در استان ايجاد نميكند و معمولاً با گرد و غبار همراه ميباشد.
ميزان نزولات جوي در استان خراسان متفاوت ميباشد. در شمال غرب . شمال استان نزولات جوي به مراتب بيشتر از جنوب است. به طوري كه ميزان نزولات جوي در حوضه آبريز اترك به 800 ميليمتر در سال و در ايستگاه فردوس به كمتر از 30 ميليمتر ميرسد. بر اساس مطالعات انجام شده در سه ماه اسفند، فروردين و ارديبهشت بيشترين نزولات جوي را در استان خراسان داريم و معمولاً در ارتفاعات بيش از 2000 متر به خصوص در شمال استان، نزولات بصورت برف است.
بدليل موقعيت خاص جغرافيايي استان خراسان، بادهاي گوناگوني نيز آن را تحت تأثير خود قرار ميدهند، كه مهمترين آن بادهاي شمال و شمال شرقي، بادهاي غربي،بادهاي جنوبي و كويري، بادهاي 120 روزه و...است.
منابع آب
استان خراسان را ميتوان با توجه به شرايط هيدرولژيكي به 6 حوضه آبريز تقسيم كرد. هر يك از اين حوضه ها داراي رفتار و شرايط هيدرولوژي خاص خود ميباشند، كه با حوضه مجاور تفاوت دارد. اين 6 حوضه آبريز عبارتند از:
در ادامه به توضيح مختصر هر كدام از اين حوضه هاي آبريز ميپردازيم:
حوضه آبريز رودخانه اترك
آبهاي سطحي اين حوضه شامل رودخانه متعددي است كه در زير به مهمترين آنها اشاره ميشود:
-رودخانه مادرسو: اين رودخانه از ارتفاعات كوه «كورخود» سرچشمه ميگيرد و پس از عبور از مركز دشت به جنگل گلستان ميريزد، اين رودخانه در حواشي روستاي چشمه خان جريان دارد.
-رودخانه اترك عليا: اين رودخانه از نه هم پيوستن تعدادي سر شاخه و مسيلها به وجود ميآيد كه از شرق به غرب و در موازات ارتفاعات حاشيه دشت، جريان مييابد. وسعت حوضه آبريز اين رودخانه بالغ بر 5835 كيلومتر مربع بوده كه متوسط حجم سالانه آب اين رودخانه تا محل خروجي دشت حدود 75 ميليون متر مكعب گزارش شده است.
-رودخانه تبرك: اين رودخانه از ارتفاعات « الله اكبر » سرچشمه ميگيرد و پس از عبور از دره هاي آهكي به دشت قوچان وارد ميشود. وسعت حوضه آبريز اين رودخانه 560 كيلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن حدود ميليون متر مكعب است.
-رودخانه چناران: اين رودخانه به رودخانه فيروزه ميريزد. وسعت حوضه آبريز آن 1434 كيلومتر مربع و متوسط حجم سالانه جريان آب در آن 14 ميليون متر مكعب است.
-رودخانه فيروزه: اين رودخانه از ارتفاعات جنوب غرب دشت بجنورد سر چشمه ميگيرد و پس از وارد شدن رودخانه چناران به آن به رودخانه اترك ميريزد. وسعت حوضه آبريز آن 208 كيلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن حدود 19 ميليون متر مكعب است.
-رودخانه اترك: مهمترين جريان سطحي اين حوضه آبريز، رودخانه اترك است كه متوسط حجم جريان سالانه در اين رودخانه 350 ميليون متر مكعب ميباشد. منشاء اصلي اين رودخانه چشمه هاي كارستي است.
-رودخانه قره چاي: اين رودخانه از ارتفاعات كوههاي شمال شيروان شروع ميشود و در حواشي روستاي نجف آباد به اترك ميريزد. وسعت حوضه آبريز اين رودخانه تا محل ورود به اترك 1900 كيلومتر مربع ميباشد.
-رودخانه دربند: اين رودخانه از ارتفاعات كوه « كورخود » سرچشمه ميگيرد و پس از عبور از دشت در محل « پيش قلعه »به اترك ميريزد. وسعت حوضه آبريز اين رودخانه 1023 كيلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن حدود 9 ميليون متر مكعب اندازهگيري شده است.
از ديگر رودخانههاي اين حوضه ميتوان به رودخانههاي دركش، سومبار،چندير،خرتوت، شيرين دره و...اشاره كرد.
حوضه آبريز كوير قره قوم
تعداد رودخانههاي اين حوضه در مقايسه با ساير حوضهها نسبتاً زياد است. آب اغلباين رودخانهها به مصرف كشاورزي و شرب ميرسد. برخي از اين رودخانهها در مواقع سيلابي از كشور خارج ميشوند. در زير به برخي از رودخانههايي كه در اين حوضه جريان دارند، اشاره ميشود:
-رودخانه رادكان: اين رودخانه از ارتفاعات « قره لكه » و « مريجگان » شروع و در حواشي روستاهاي رادكان و مغان وارد دشت مشهد ميشود. وسعت حوضه آبريز اين رودخانه 239 كيلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن 16 ميليون متر مكعب گزارش ميشود.
-رودخانه كارده: اين رودخانه از به هم پيوستن دو شاخه فرعي « كوشك آباد » و « آل» بوجود ميآيد. اين شاخهها از ارتفاعات كوه تنگه، صندوق شكن و خواجه سرچشمه ميگيرد و وارد دشت مشهد ميشود.
-رودخانه گلمكان: اين رودخانه از ارتفاعات بينالود و از كوههاي «يال هاون » و «كوه زرد » شروع و در حواشي روستاي گلمكان وارد دشت مشهد ميشود. منشاء اصلي اين رودخانه «چشمه سبز» نام دارد كه وسعت حوضه آبريز آن 43 كيلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن 12 ميليون متر مكعب گزارش شده است.
-رودخانه طرق: اين رودخانه از ارتفاعات جنوبي شهرستان مشهد سرچشمه ميگيرد و در حواشي روستاي طرق وارد دشت مشهد ميشود. وسعت حوضه آبريز اين رودخانه 144 كيلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن حدود 22 ميليون متر مكعب است.
-رودخانه سنگ بست: اين رودخانه از ارتفاعات جنوب شرقي شهرستان مشهد شروع و پس از عبور از دشت سرجام به رودخانه كشف رود ملحق ميشود. وسعت حوضه آبريز اين رودخانه 1347 كيلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن حدود 24 ميليون متر مكعب ميباشد.
-هريرود: اين رودخانه از كوههاي افغانستان سرچشمه ميگيرد و در شمال شرق تايباد وارد ايران ميشود و به سمت كوير قره قوم جريان مييابد. متوسط حجم سالانه آب آن 850 ميليون متر مكعب گزارش شده است.
-رودخانه درونگر: اين رودخانه از ارتفاعات آهكي جنوب و غرب منطقه درگز سرچشمه ميگيرد و پس از عبور از غرب و شمال شهر درگز وارد تركمنستان ميشود. متوسط حجم سالانه آب آن 4 ميليون متر مكعب است.
-جام رود: رودخانه جام رود زهكش اصلي منطقه دشت تربت جام- فريمان است كه از به هم پيوستن چندين سرشاخه بوجود ميآيد، و پس از مشروب كردن دشت فريمان و تربت جام در محل «دوآب» به هريرود ميريزد. متوسط حجم سالانه آب اين رودخانه در محل ايستگاه حدود 18 ميليون متر مكعب گزارش شده است.
-رودخانه فريمان: اين رودخانه از ارتفاعات كوه «سمبار» و كوه «سياه» در جنوب غربي فريمان سرچشمه ميگيرد و پس از عبور از بند قديمي فريمان دشت فريمان را مشروب ميسازد. وسعت حوضه اين رودخانه 285 كيلومتر مربع و حجم سالانه آن 20 ميليون متر مكعب است.
-رودخانه روس: اين رودخانه از ارتفاعات شمال غربي منطقه سرچشمه ميگيرد و پس از عبور از دشت «باخرز» وارد دشت «كاريز» ميشود. وسعت حوضه آبريز رودخانه 994 كيلومتر مربع و متوسط دبي پايه آن 70 ليتر در ثانيه است. از ديگر رودخانههاي اين منطقه ميتوان يه ارچنگان، قرهتيكان، چهچه، لائين سو، حاتم قلعه، قلندرآباد، بهمن خان و... اشاره كرد.
حوضه آبريز كوير مركزي ايران
رودخانههاي مهم اين حوضه آبريز به شرح زير ميباشد:
-رودخانه كال شور نيشابور: اين رودخانه بزرگترين رودخانه شهرستان نيشابور ميباشد كه از «ارتفاعات كوه قرمزي» «كوه تخت شاه» و «ديز باد» سرچشمه ميگيرد و پس از عبور از دشت نيشابور، در محل حسين آباد جنگل از منطقه خارج ميشود. وسعت كل حوضه آبريز اين رودخانه 7300 كيلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن به 47 ميليون متر مكعب ميرسد.
-رودخانه حاجي بيگي: اين رودخانه از ارتفاعات جنوب شرق دشت نيشابور سرچشمه ميگيرد. مساحت حوضه آبريز اين رودخانه حدود 65 كيلومتر وطول آبراهه اصلي آن معادل 11 كيلومتر است.
-رودخانه كال شور: اين رودخانه از ارتفاعات جنوب شرقنيشابورو كوه «يال پلنگ» سرچشمه سرچشمه ميگيرد و پس از عبور از دشت نيشابور و سبزوار به كوير «خارتوران» ميريزد. از لحاظ كيفت، آب اين رودخانه داراي وضعيتي نامطلوب ميباشد.
-رودخانه داورزن: اين رودخانه از ارتفاعات شمال شرق منطقه سرچشمه ميگيردو سيلاب خود را به كال شور سبزوار هدايت ميكند. اين رودخانه مهمترين رودخانه منطقه و داراي آب شيرين است.
-رودخانه جوين: اين رودخانه كه طول آن از 200 كيلومتر تجاوز ميكند از شرق به غرب كشيده شده و كل حوضه را زهكشي ميكند و به كوير ميريزد.
-رودخانه قره سو: اين رودخانه از ارتفاعات «قوج خوار» و دشت «صفي آباد» واقع در جنوب شرق حوضه آغاز شده و از جنوب شرق در جهت شمال غرب ادامه و به كوير مركزي و كوير خاراتوران ميريزد.
-كال سبز: اين رودخانه از ارتفاعات شمالي دشت درونه سرچشمه ميگيرد و پس از پيوستن به كالهاي «رودان»، «عباس آباد» در جهت جنوب جريان مييابد و وارد دشت «درونه» ميشود. سيلاب اين كالها سفره آب زيرزميني غرب دشت را تغذيه ميكند. از ديگر رودخانههاي اين حوضه ميتوان به كال درونه، شوقان، كال ولايت، بيدواز، روئين، گرماب و... اشاره كرد.
حوضه آبريز كوير نمك
رودخانههاي مهم اين حوضه عبارتند از:
-رودخانه شش طراز: اين رودخانه از ارتفاعات كوه «سياه» واقع در شمال شهر كاشمر سرچشمه ميگيرد و پس از عبور از مناطق كوهستاني از شمال روستاي «ايرج آباد» وارد دشت كاشمر ميشود. وسعت اين حوضه آبريز 810 كيلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن 33 ميليون متر مكعب ميباشد.
-رودخانه كال سالار: اين رودخانه از ارتفاعات شمالي و شمال شرق دشت تربت حيدريه سرچشمه ميگيرد. .سعت حوضه آبريز اين دشت تا محل تنگه «جعفرمشهدي» 2070 كيلومتر مربع است. دبي پايه اين رودخانه 200 ليتر در ثانيه ميباشد.
-رودخانه كاهيجه: اين رودخانه از ارتفاعات شمالي كوه «سماق»سرچشمه ميگيرد و پس از پيوستن به كال «در ريز» از نزديكي فتحآباد به دشت رشتخوار وارد ميشود. دبي پايه اين رودخانه بطور متوسط 150 ليتر در ثانيه است.
-رودخانه ازغند: اين رودخانه از كوههاي «چهل تن» سرچشمه ميگيرد و در محل روستاي سلطانآباد وارد دشت ميشود. وسعت حوضه آبريز اين رودخانه 336 كيلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن 17 ميليون متر مكعب است.
-رودخانه كال شور فردوس: اين كال كه زهكش دشت فردوس است از شرق وارد دشت بشرويه ميشود و به كوير نمك ميريزد.
حوضه آبريز نمكزارهاي شرق استان خراسان
مهمترين رودخانههاي اين حوضه به شرح زير است:
-كال غرقاب: اين كال از سمت شمال به دشت قاين وارد ميشود و در تغذيه آب زيرزميني منطقه نقش موثري دارد.
-رودخانه شافن: اين رودخانه از ارتفاعات جنوب غربي حوضه سرچشمه ميگيرد و پس از پيوستن به كالهاي «كوه بازه» «گل كن» وارد دشت «اسفدن» و «كال خونيك» ميشود و به نام رودخانه فرخي از دامنه ارتفاعات غربي دشت عبور ميكند.
-كال سلامي: اين كال از ارتفاعات كوه «سرپله» سرچشمه ميگيرد و پس از مشروب كردن روستاهاي پيرامون خود به دشت «زوزن» ميريزد.
-رود شور قاين: اين رود از ارتفاعات دشت «خضري» شروع شده و پس از پيوستن به كال «تيغ آب»و «چاهرود» از جنوب غرب وارد منطقه ميشود و به «كال شور زوزن» ميريزد.
-رودخانه حاجي آباد: اين رودخانه از ارتفاعات «زهان» سرچشمه گرفته و پس از عبور از دشت «اسفدن» در حواشي روستاي «بم رود» وارد دشت «شاهرخت» ميشود. سيلاب اين رودخانه در تغذيه سفره آب زير زميني منطقه نقش بسيار موثري دارد.
-رودخانه آهنگران: از ارتفاعات آهنگران سرچشمه ميگيرد و در حواشي روستاي «آهنگران» وارد دشت «شاهرخت» ميشود. سيلاب اين رودخانه گاهي به دق «پترگان» نيز ميرسد.
-رودخانه درميان: اين رودخانه از ارتفاعات «كوه بند» واقع در غرب منطقه سرچشمه ميگيرد و پس از مشروب كردن روستاهاي درميان، فورك، و اسدآباد به رودخانه «مخرود» ميريزد.
-كال ميان تاب: اين كال از بلنديهاي شمال غربي حوضه شروع ميشود و پس از عبور از روستاهاي ولي آباد و فيروزآباد به كوير ميريزد. از ديگر رودخانههاي اين حوضه ميتوان به كال سراب،كال مسك، كال چرخ آب، اشاره كرد.
حوضه آبريز كوير لوت
-كال شور: كال شور يا كال «قاسم آباد» از به هم پيوستن تعدادي از كالها به وجود ميآيد كه در حاشيه ارتفاعات غرب كشيده شده و پس از زهكشي كل حوضه به كوير عباس آباد ميريزد.
-رودخانه شاهرود: اين رودخانه رودخانهاي فصلي است كه از ارتفاعات شرق حوضه سرچشمه ميگيرد و پس از عبور از مركز دشت به غرب جريان پيدا ميكند و با نام «شاهرود» وارد كوير لوت ميشود.
-رودخانه گلون: اين رودخانه از ارتفاعات شرق حوضه سرچشمه ميگيرد و پس از زهكشي دشت شمس آباد وارد كوير لوت ميشود.
-رودخانه نخل: اين رودخانه از ارتفاعات شمال غربي حوضه شروع ميشود و پس از عبور از مركز دشت به كوير ميريزد. رودخانه نخل رودخانهاي فصلي استكه تنها در فصل پر باران سال مقداري از سيلاب خود كه مجموعهاي است از سيلاب سرشاخههاي آن، به كوير هدايت ميكند. از ديگر رودخانههاي اين حوضه آبريز ميتوان به رودخانههاي عليآباد، رود چمگرد، رود لهل آباد، آبشار و ... اشاره كرد.
زمين شناسي
استان خراسان را به لحاظ زمين شناسي ميتوان به دو صورت مورد بررسي قرار داد:
زمين شناسي شمال استان خراسان
به طور كلي شمال استان خراسان شامل ارتفاعات كپه داغ، بينالود، هزار مسجد ميباشد كه عمدتاً اين منطقه داراي رخسارههاي گوناگون است. اين رخسارهها بيشتر شامل شيست، آهك، مارن، ماسه سنگ، كنگلومرا، سنگهاي تيخيري، فسيلهاي گياهي، رسوبات آهكي دوران كرتاسه، گرانيت، لايههاي آهكي آمونيت دار ميباشد. البته نبايد از لايههاي قرمز رنگ و زمينهاي دگرگوني شده فراموش كرد. در اين منطقه گسلهاي زيادي نيز وجود دارد كه از مهمترين آنها ميتوان به سه گسل كپه داغ، سنگ بست و شانديز اشاره داشت.
زمينشناسي جنوب استان خراسان
اين منطقه بيشتر داراي رسوبات دوران كرتاسه فوقاني و فليشها و مخلوطي از سنگهاي آتشفشاني است كه ضخامت آنها به 3000 متر ميرسد. همچنين در اين ناحيه شيلهاي سيليسي و راديولاريتها نيز وجود دارد. مهمترين گسل اين منطقه، گسل درونه
غربي با روند شمال شرقي – جنوب غربي است كه بخش شرقي آن داراي روند شرقي- غربي ميباشد. طول اين گسل در حدود 700 كيلومتر است. مراكز مخرب در اين گسل تنها در بخش شرقي يعني در منطقه كاشمر و تربت حيدريه ميباشد. اين گسل قادر است كه زلزلههاي بالاي 7 ريشتر را در منطقه ايجاد نمايد. از ديگر خصوصيات زمين شناسي منطقه ميتوان به وجود شن و ماسه سنگهاي آتشفشاني دوران سنوزوئيك كه بخش وسيعي از استانرا اشغال كرده است، اشاره نمود.
معادن
استان خراسان به لحاظ مواد معدني از تنوع خوبي برخوردار است. به طوري كه در حال حاضر بيش از 40 نوع ماده معدني در اين استان شناخته شده كه عمليات اكتشافي بر روي اين مواد انجام گرفته و مجوز استخراج براي آنها صادر گرديده است. از مهمترين اين مواد ميتوان به انواع زغال سنگ حرارتي كك شده، سنگ آهن كم فسفر، كروميت، مس منگنز، منيزيت، فلورين، فيروزه و انواع سنگهاي تزئيني و نما اشاره كرد.
معادن غيرفلزي
به لحاظ تنوع مواد معدني در اين استان گروه كانيهاي غير فلزي بيشترين رقم را به خود اختصاص ميدهند كه اهم آن شامل زغال سنگ، كائولن، منيزيت، فلورين، فلدسپات، خاكهاي صنعتي، سنگهاي قيمتي و نيمه قيمتي مانند عقيق و فيروزه ميباشند. در زير به توضيح معادن غير نظري استان خراسان ميپردازيم:
سنگهاي تزئيني و نما
ميزان ذخاير شناخته شده سنگهاي تزئيني استان خراسان بالغ بر 219/128 ميليون تن و تعداد معادن سنگ تزئيني داراي مجوز بهرهبرداري 65 معدن ميباشد. توليد اسمي اين معادن سالانه معادل 755000 تن برآورد ميشود.
معادن مصالح ساختماني
اين مواد بخش عظيمي از مواد معدني را از نظر كمي دربر ميگيرد كه اهم آن شامل: سنگ گچ، سنگ لاشه، پوزولان، سنگ آهك، مارن و امثال آن است. تعداد معادن فعال مصالح ساختماني كه داراي پروانه بهرهبرداري ميباشند 69معدن و ميزان توليد سالانه آنها بالغ بر 3/16 ميليون تن و ميزان ذخاير شناخته شده اين معادن بيش از 46/349 ميليون تن ميباشد.
معادن فلزي
ذخائر از كل مواد معدني فلزي شناخته شده در استان خراسان، 25 معدن در حال بهرهبرداري است، البته معادني نظير طلا و نقره نيز درحال مطالعه و يا اكتشاف ميباشند.
جدول شماره (1) خلاصه و ضعيت معادن غيرفلزي استان خراسان
رديف
نوع ماده معدني
تعداد معادن
مجموع استخراج ساليانه (تن)
مجموع ذخائر (تن)
1
كائولن
6
000/35
000/000/3
2
كلسيت
3
000/19
000/000/1
3
گل سفيد
3
300
7500
4
منيزيت
15
500/110
000/220/3
5
سيليس
2
000/8
500/92
6
ماسه سيليسي
2
000/60
000/650/7
7
باريتين
4
000/16
000/223
8
فلدسپات
3
000/15
000/057/2
9
فلورين
4
500/26
000/466
10
سولفات سديم
1
000/17
000/650
11
سنگ نمك
5
500/98
000/892/1
12
نمك آبي
4
900/6
750/30
13
خاك صنعتي
10
000/82
000/650/17
14
پنبه نسوز
1
000/100
000/000/20
15
تالك
1
000/2
000/475
16
بنتونيت
9
000/45
000/860/2
17
خاك نسوز
14
600/63
000/650/3
18
فيروزه
1
37
021/9
19
ذغالسنگ
9
000/993/1
000/449/55
جمع
97
337/698/2
000/328/120
مأخذ: اداره كل معادن و فلزات استان خراسان
جدول شماره (2) خلاصه وضعيت معادن سنگ تزئيني استان خراسان
رديف
نوع ماده معدني
تعداد معادن
مجموع استخراج ساليانه (تن)
مجموع ذخائر (تن)
1
گرانيت
16
137000
48000000
2
مرمريت و چيني
41
574000
79000000
3
مرمر
6
31000
582000
4
تراورتن
1
7000
42000
5
بازالت
1
6000
595000
جمع
65
755000
128219000
مأخذ: اداره كل معادن و فلزات استان خراسان
جدول شماره (3) خلاصه وضعيت معادن مصالح ساختمان استان خراسان
رديف
نوع ماده معدني
تعداد معادن
مجموع استخراج ساليانه (تن)
مجموع ذخائر (تن)
1
سنگ آهك
13
1965460
145790000
2
سنگ گچ
17
1277000
28973600
3
گچ خاكي
10
406000
46481360
4
سنگ لاشه
26
752000
98417386
5
مارن
2
1850000
27400000
6
پوزولان
1
70000
2400000
جمع
69
6320460
349462346
مأخذ: اداره كل معادن و فلزات استان خراسان
ناهمواريها
ناهمواريهاي استان خراسان را با توجه به وسعت بسيار زيادي كه دارند به چهار دسته كلي تقسيمبندي ميكنند:
ناهمواريهاي شمالي
به طور كلي مجموعه ارتفاعات شمال استان خراسان از شرق به كوههاي هندوكش در افغانستان، از غرب به كف درياي خزر و به كوههاي قفقاز در جمهوري آذربايجان متصل ميشود. جهت اين ارتفاعات شماليغربي- جنوب شرقي است. اين مجموعه ارتفاعات شامل ارتفاعات كپه داغ- هزار مسجد كه از شمال به تركمنستان و از شرق به ناحيه مرزي سرخس پيوند ميخورد. رشته ارتفاعات آلاداغ- بينالود داراي طولي حدود 360 كيلومتر است و از جنوب بجنور شروع و تا شمال نيشابور ادامه پيدا ميكند، جهت اين رشته ارتفاعات غربي- جنوب شرقي است. اهميت اين رشته ارتفاعات به خاطر رودهايي است كه آب مورد نياز شهرهاي مشهد و نيشابور را تأمين ميكند. مهمترين كوه ارتفاعات آلاداغ- بينالود كوه جغتايي است كه در جنوب اسفراين واقع ميباشد.
ناهمواريهاي مركزي
اين رشته ارتفاعات در حد فاصل كوههاي شمالي و جنوبي استان خراسان قرار گرفته است كه از شمال سبزوار شروع و تا مرز افغانستان ادامه مييابد و داراي توپوگرافي متنوعي ميباشد. معروفترين و بلندترين كوه آن، كوه سرخ است كه ارتفاع آن 2275 متر ميباشد.
ناهمواريهاي جنوبي
اين ارتفاعات از جنوب كوير نمك آغاز و تا شمال دشت لوت گسترش مييابد و شامل كوههاي طبس، قاينات و بيرجند ميباشد. بخش جنوبي اين كوهها از رسوبات بادي پوشيده شده است كه مهمترين عامل در تغيير چهره اين ناهمواريها آبهاي روان و هوازدگي مكانيكي ميباشد.
دشتها و درهها
در ميان ارتفاعات استان خراسان دشتهاي آبرفتي و درههاي وسيع قرار گرفتهاند كه نقش بسيار مهمي در اقتصاد منطقه دارند. مهمترين اين دشتها عبارتند از: دشت مشهد، قوچان، شيروان، تربتجام، فريمان، نيشابور، سبزوار، تربت حيدريه و كاشمر.
غارها
در ميان ارتفاعات استان خراسان غارهاي زيادي وجود دارد كه به لحاظ گردشگري داراي اهميت بسيار زيادي ميباشند، كه مهمترين آنها به شرح زير است:
-غار مغان: اين غار در 75 كيلومتري جنوب غرب مشهد قرار دارد، عمر آن مربوط به دوران دوم زمينشناسي است و در آن استالاكتيتها و استالاگميتهاي زيادي ديده ميشود و در كف آن چالههاي زيادي وجود دارد كه به عمق آنها به 25 متر ميرسد.
-غار مزداوند: اين غار در شمال شرقي مزداوند و در ارتفاعات چاهك قرار گرفته است. و از نوع غارهاي خشك غيرآهكي ميباشد. قدمت اين غار به هزاره دوم پش از ميلاد ميرسد.
-غار آبله: اين غار بين مشهد و قوچان قرار گرفته است.
-غار نوشيران: اين غار در اسفراين قرار گرفته است و در دوره سامانيان نيز مورد توجه بوده است.
-غار عبادتگاه شيخ احمد ذاكر: اين غار در گوريان، اسفراين قرار دارد و گفته ميشود كه شيخ احمد ذاكر معروف در اين غار به عبادت ميپرداخته است.
-غار هندل آباد: اين غار در 45 كيلومتر مشهد قرار دارد وطول آن 90 متر ميباشد در اين غار استالاگميتها و استالاكتيتهاي زيادي وجود دارد.
-غار زري: اين غار در مشهد قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دريا 1010 متر است.
-غار سليمان: اين غار در غرب شيروان قرار دارد و طول آن 25 متر و از نوع خشك ميباشد.
-غار قباد: اين غار در 50 كيلومتري غرب بجنورد واقع است و يكي از زيباترين غارهاي استان خراسان محسوب ميگردد. در اين غار استالاگميتها و استالاكتيتهاي زيادي وجود دارد. طول اين غار 250 متر و عرض آن 70 متر است.
-غار گنج كوه: اين غار در بجنورد قرار دارد و ارتفاع آن از سطح درياي آزاد 1700 متر است.
-غار كافر قلعه: اين غار در شهرستان شيروان است و قبلاً مسكوني بوده و بصورت پناهگاه از آن استفاده ميشده است.
-غار پوستين دوز:اين غار در شيروان واقع است و طول آن 120 متر ميباشدو داراي پيچ وخمهاي بسيار زيادي است كه امكان دارد كه غارنورد در داخل آن گم شود.
-غار كارده: اين غار در شمال غرب مشهد و در روستاي كارده قرار دارد. طول اين غار 100 متر است و اسكلتهايي نيز از انسانهاي پيشين در غار پيدا شده است.
-غار برده رستم: اين غار در جنوب روستاي «جمع آب» بين چناران و مشهد قرار دارد. دهانه غار به طرف بيرون ميباشد و استالاگميتهاي آن جوان است.
-غار چنشت: اين غار در جنوبشرق بيرجند است كه هواي داخل آن خاصيت موميايي دارد.
-غار بزنگان: اين غار 6 كيلومتري روستاي بزنگان قرار دارد، كه از نوع آهكي است و آب آشاميدني زيادي در آن وجود دارد.
-غار آتشگاه: اين غار با طول 90 متر در خليلآباد كاشمر واقع است و قدمت آن به دوران ساساني بازميگردد.
-غار فونيك: اين غار يكي از معروفترين غارهاي استان خراسان است كه در شهرستان قاين قرار دارد. از ديگر غارهاي استان خراسان ميتوان به غار بيدك در بجنورد، غار پارس و بهشت اشاره كرد.
پوشش گياهي
استان خراسان داراي پوشش گياهي متنوعي ميباشد كه به شرح زير است:
جنگل
جنگلهاي استان خراسان وسعتي معادل يك ميليون هكتار را به خود اختصاص ميدهند كه از اين ميان، جنگلهاي تنك و غير انبوه را ميتوان در ارتفاعات شمال غرب استان يعني مجموعه ارتفاعات آلاداغ و بينالود، مشاهده نمود. هر چه به طرف غرب حركت كنيم بر انبوهي آنها افزوده ميشود، و متراكمتر ميگردند. اين نوع جنگلها معمولاً از نوع سرو كوهي ميباشند. در منطقه شمال شرق استان خراسان و در ارتفاعات بزنگان، جنگلهاي پسته به طور پراكنده ديده ميشود. به طور كلي مجموع مساحت در رويشگاههاي جنگلي استان خراسان به بيش از 4 ميليون هكتار ميرسد. پوشش گياهي استپي استان خراسان بسيار متنوع ميباشد و بيشتر گياهان كشور را ميتوان در اين منطقه يافت كه مهمترين آنها به شرح زير است:
-خارشتر: كه در نواحي جنوبي استان خراسان ديده ميشود.
-تلخك: اين نوع گياه بيشتر در منطقه سرخس، تربتجام، تايباد و فريمان وجود دارد.
-درمنه: در اكثر نقاط استان به خصوص در منطقه سرخس وجود دارد.
-گون و تعداد زيادي گياه از خانوادههاي كنگر، خلصه و ريواس نيز در داخل استان مشاهده ميشود.
مراتع
وسعت كل مراتع استان خراسان 000/500/12 هكتار است كه مقداري از آن به چراي دامها اختصاص مييابد. مراتع استان خراسان بيشتر در شمال غربي، شمال شرقي، شمال و جنوب پراكنده شدهاند. به طور كلي مراتع را به سه دسته خوب، متوسط و فقير طبقهبندي ميكنند.
-مراتع خوب: وسعت اين مراتع در استان حدود 000/000/2 هكتار ميباشد و سالانه حدود 450 كيلوگرم در هر هكتار علوفه توليد ميكنند.
-مراتع متوسط: وسعت اين مراتع حدود 000/960/8 هكتار است و مقدار علوفه توليدي آن درهر هكتار 150 كيلوگرم است.
-مراتع فقير: وسعيت مراتع فقير استان، حدود 000/540/1 هكتار ميباشد و مقدار علوفه توليدي سالانه آن در هر هكتار 10 كيلوگرم است.
زندگي جانوري
به دليل تنوع اقليمي موجود، استان خراسان، زيستگاه حيوانات خاصي ميباشد كه از مهمترين آنها ميتوان به قوچ، ميش، پلنگ، يوزپلنگ، آهو در مناطق كويري، سمور، گرگ، روباه، شغال، خوك وحشي، جوجهتيغي، در مناطق دشتي، پرندگان شكاري و غيرشكاري مانند كبك، عقاب، تيهو، فاخته و پرندگان مهاجر از قبيل درنا، پليكان و فلامينگو، خزندگان شامل انواع مارها و آبزيان قابل صيد (كپور، قزلآلا) در مناطق جنگلي و غيرجنگلي اشاره كرد.
محيط زيست
درياچه بزنگان
اين درياچه، تنها درياچه استان خراسان ميباشد كه در جنوب رشته ارتفاعات هزار مسجد و در فاصله 140 كيلومتر جاده مشهد- سرخس قرار گرفته است. وسعت اين درياچه 80 هكتار و حداكثر عمق آن 12 متر است. آب اين درياچه از طريق ريزشهاي جوي و چشمههاي منطقه تأمين ميگردد. اين درياچه محل پرورش ماهي قزلآلا است. درياچه بزنگان در طول جغرافيايي 69 درجه و 20 دقيقه و عرض جغرافيايي 36 درجه و 19 دقيقه قرار دارد، ارتفاع آن از سطح درياي آزاد 102 متر ميباشد. اين درياچه از شرق به «كال شورلق»، از جنوب كوه «بيبي»، از غرب به «كال اولنگ» و از شمال به زمينهاي كشاورزي محدود ميشود.
پارك ملي تندوره
اين پارك در شمال شرقي استان خراسان، نزديك مرز ايران و تركمنستان و 250 كيلومتري شهرستان مشهد، در جنوب غربي شهرستان در گز، واقع شده است. مساحت پارك 37 هزار هكتار و به لحاظ پوشش گياهي بسيار غني ميباشد. مهمترين حيواناتي كه در اين پارك زندگي ميكنند عبارتند از: قوچ، ميش، و اوريال اين منطقه داراي جنگلهاي تنك سروكوهي است.
منطقه حفاظت شده ساريگل
اين منطقه در جنوب شرقي شهرستان اسفراين با وضعيت كوهستاني، تپه ماهوري و صخرهاي قرار گرفته است. مساحت كل منطقه 28 هزار هكتار ميباشد و داراي تنوع درختي از جمله سروكوهي، كركو، بيدوحشي، زالزالك، سياهدانه، انواع غلات و نعناعيان است. از مهمترين حيوانات منطقه ميتوان به قوچ و ميش اشاره كرد.
منطقه حفاظت شده قرخود
اين منطقه در منتهي اليه استان خراسان و در غرب شهرستان بجنورد قرار دارد. وضعيت منطقه تپه ماهوري، كوهستاني، صخرهاي همراه با شيب تند ميباشد. مساحت كل اين منطقه 35000 هكتار است. وضعيت پوشش گياهي منطقه با توجه به وجود دام و تعدادي روستا در داخل منطقه داراي پوشش مرتعي درجه يك نيست. ولي با اين حال در بين گياهان علفي و مرتعي گياهان خوبي به چشم ميخورد.
منطقه حفاظت شده سالوگ
اين منطقه در غرب شهرستان اسفراين قرار دارد. وضعيت منطقه كلاً دشتي و كوهستاني است و مساحت آن 16000 هكتار ميباشد. پوشش گياهي منطقه نسبتاً خوب و در ارتفاعات درختان ارس، زرشك، كوكو، زالزالك، بادام و بيد وجود دارد. دردامنه و دشتهاي آن انواع گونها، گرامينهها و گياهان يك ساله مرتعي به چشم ميخورد. در بين پوشش گياهي منطقه گياهان علوفهاي خوبي نيز وجود دارد.
پناهگاه حياتوحش مياندشت
اين منطقه درجنوب غربي شهرستان بجنورد و در بخش جاجرم قرار گرفته است كه منطقهاي كويري و بياباني است. مساحت منطقه 5600 هكتار ميباشد. پوشش گياهي ناحيه با توجه به وجود دام و كمبود آب غني نبوده و درصد بالايي ندارد. در ارتفاعات بالاي منطقه گياهاني نظير استراسگالوس و گياهان خارپشتي نظير آكانتوفيلوم و آكانتوليمون جلب توجه مينمايد. در بين پوشش منطقه ميتوان به گياهان علوفهاي اشاره كرد كه براي چراي دامها از آن استفاده ميشود.
ويژگيهاي انساني
تاريخچه
واژه خراسان در فارسي باستان نيامده است، ولي نام شهرها و آباديهايي كه هر كدام جزئي از خراسان گذشته يا كنوني بوده و هستند بارها در كتيبههاي مختلف آمده است. خراسان در فارسي ميانه يكي از چهار مرز يا منطقه ايران و همان مرز شرقي است، يا در كتاب شهرستانهاي ايران، نخستين ناحيهاي كه نام برده ميشود، خراسان است. در نوشته و آثار سعدي نيز واژه خراسان به همان معناي «خاور» به كار رفته است كه گونه نوشتاري آن به صورت زير ميباشد.
به طور كلي واژه خراسان به معناي «خاور» يعني «سويي» است كه از خورشيد ميباشد. اين واژه تركيبي است از «خور» به معني خورشيد و «اسان» به معني آمدن و مجموعه تركيب آن به معني «جايي است كه از آن، خورشيد برميآيد». به هر حال واژه خراسان به معني «محل طلوع خورشيد» است. خراسان پيش از اسلام جزء ساتراپي «پرثوه» بوده كه در كتيبه داريوش بزرگ در بيستون و در كتيبههاي هخامنشي آمده است كه در آغاز تاريخ ايران باستان مادها را به سوي خود كشانده است.
در دوران ساسانيان خراسان به عنوان يكي از استانهاي مهم ايرانشهر بوده است. به طور كلي در روزگار ساسانيان خراسان حدود چهار مرزباننشين را شامل ميشده كه از دروازه درياي مازندران نزديك روي آغاز ميشده است و از كوهاي البرز و اترك گشذته و تا درگز ادامه مييافت. سپس از بيابان تجن و مرو به جيحون و پامير ميرسيد و از آنجا تا هندوكس ادامه مييافت. از اين نقطه نيز به طرف غرب در امتداد رشته كوه هندوكش به جنوب متوجه شده و از ناحيه هرات، كاشمر و خواف ميگذشته و دوباره به دروازه درياي مازندران ميپيوست.
خراسان توسط مسلمانان در سال 31 (هـ .ق) گشوده شد. مسلمانان ابتدا وارد طبس شدند و فتح ديگر نواحي خراسان تا زمان حكومت معاويه در سال 42 (هـ .ق) و شايد هم تا مدتها پس از آن تاريخ، به طول انجاميد. سرانجام در سال 259 (هـ .ق) يعقوب ليث صفار، بنيانگذار صفاريان با گرفتن شهر نيشابور به فرمانروايي طاهريان پايان داد. در سال 283 (هـ .ق) يعقوب به خراسان لشگر كشيد و آن ايالت را جزو سيستان كرد. در زمان حكومت صفاريان و ساسانيان زبان و ادب فارسي جان تازهاي گرفت. پس از سامانيان غزنويان بين سالهاي 581- 351 (هـ .ق) بر اين منطقه حكومت كردند. در اين زمان نيز گسترش علم و ادب و تشويق شاعران و نويسندگان فارسي از اهميت بسزايي برخوردار بوده است. سلجوقيان نيز در اين منطقه در فاصله سالهاي 552- 429 (هـ .ق) حكومت كردند. در اواخر سده 7 (هـ .ق) كه سلسله ايلخانان ايران ايجاد شد، خراسان به قلمروي آنان افزوده شد و يكي از نمايندگان آنان بر خراسان حكومت ميكرد. در سال 873 (هـ .ق) تيمور لنگ خراسان را فتح و هرات را پايتخت خود نمود. تنها شهرهاي خراسان از آباداني و آسايش برخوردار بودند. اين دوره در فاصله سالهاي 807 تا 913 (هـ .ق) بوده است. شاه اسماعيل صفوي در سال 916 (هـ .ق) به خراسان و ماوراءالنهر لشگر كشيد و پس از فتح مشهد به دنبال ازبكان رفت و قلعه «مرو» را نيز فتح نمود. بدين ترتيب سراسر خاك خراسان به دست صفويان افتاد و مذهب شيعه امامي، دين رسمي مردم منطقه شد. در اواخر دوره صفويه، ملك محمود سيستاني فردوس را به تصرف خود درآورد و در سال 1136 (هـ .ق) خراسان را فتح و در مشهد مستقر شد. نادر در سال 1139 (هـ .ق) مشهد ار از محمود سيستاني گرفت و پس از كشته شدن نادرشاه در سال 1160 (هـ .ق( برادرزادهاش به حكومت رسيد او نيز در سال 1161 (هـ .ق) به دست برادرش كشته شد و سرانجام شاهرخ نوه نادرشاه به حكومت رسيد. وي تا سال 1210 (هـ .ق) بر خراسان حكومت كرد و در همان سال به دست آقامحمدخان قاجار از حكومت بركنار شد. سرانجام در سال 1217 (هـ .ق) به دست فتحعلي شاه قاجار سراسر خراسان فتح گرديد. در دوره قاجاريه نيز با دخالتهاي انگلستان و با هدف برقرار ساختن امنيت عهدنامهاي در سال 1273 (هـ .ق) در پاريس، بسته شد كه ايران متعهد گرديد در امور افغانستان دخالت نكند. در اين زمان افغانستان از ايران جدا و در سال 1249 (هـ .ق) خراسان به دو بخش تقسيم گرديد.
ويژگيهاي فرهنگي و قومي
عموم مردم خراسان به زبان فارسي تكلم ميكنند. از نظر گرايشات مذهبي ميتوان گفت كه به طور كلي به دليل وقايع تاريخي و نيز گرايشي كه مردم خراسان به اهل بيت عليبنابيطالب (ع) داشتند، از همان قرون اوليه شيعي مذهب بودهاند. شايان ذكر است كه اكثريت خراسانيها مسلمان هستند. اقليتهاي مذهبي استان خراسان 22/0 درصد از جمعيت را تشكيل ميدهند. زرتشتيان عمدهترين اقليت مذهبي هستند كه 20/0 از جمعيت استان خراسان را شامل ميشوند. از نظر قومشناسي بنابر شرايط سياسي حاكم در دورههاي تاريخي، اقوام مختلفي مناطق مختلف استان ساكن ميباشند، بطوريكه امروزه در مناطق شمالي خراسان، اقوام ترك، كرد، تركمن و فارس و در ناوحي مركزي، اقوام كرد، ترك، بلوچي و فارسي و در نواحي جنوبي استان اقوام فارس و عرب به سر ميبرند.
تقسيمات سياسي
براساس آخرين تقسيمات سياسي استان خراسان داراي 27 شهرستان، 82 شهر، 84 بخش، 227 دهستان و 23302 آبادي ميباشد.
جمعيت
براساس آخرين سرشماري عمومي نفوس و مسكن كه در آبانماه سال 1375 (هـ .ش) انجام گرفت، جمعيت استان خراسان حدود 6047661 نفر برآورد گرديد. كه از اين تعداد 3032701 نفر مرد و 3014960 نفر زن است.
تراكم نسبي جمعيت در اين استان 69/19 نفر در هر كيلومتر مربع ميباشد. پائينترين ميزان تراكم متعلق به شهرستان طبس است با 1 نفر درهر كيلومترمربع و بالاترين تراكم نسبي مربوط به مشهد با 26/46 نفر در هر كيلومترمربع ميباشد. به طور كلي جميعت استان خراسان طي 30 سال گذشته يعني فاصله سالهاي (1375- 1345 هـ .ش) 4/2 برابر شده است يعني از 2498000 نفر به 6047661 نفر رسيده است و از اين رو دومين استان پرجمعيت كشور بعد از تهران ميباشد و 07/10 درصد از كل جمعيت كشور را به خود اختصاص داده است. براساس سرشماري 1375 هـ .ش نسبت جنسي در استان خراسان 101 ميباشد به اين مفهوم كه به ازاء هر 100 نفر زن 101 نفر مرد وجود دارد، توزيع جمعيت استان خراسان شامل 58/56 درصد ساكن در شهرها و 36/43 درصد ساكن در نقاط روستايي و 07/0 درصد هم بصورت غيرساكن ميباشد.
از كل جمعيت استان خراسان 75/99 درصد مسلمان هستند كه اين نسبت در نقاط شهري 68/99 درصد و نقاط روستايي 84/99 درصد است. براساس همين سرشماري جمعيت فعال استان خراسان شامل 70/83 درصد مردان و 30/16 درصد زنان ميباشد. بيشترين ميزان فعاليت در استان خراسان مربوط به گروه سني 39- 35 ساله است كه 55/15 درصد از جمعيت را شامل ميشود. بيشترين جمعيت شاغل استان خراسان 66/25 درصد است كه مربوط به كاركنان ماهر كشاورزي و 1/22 درصد مربوط به صنعتگران و 82/7 درصد مربوط به متخصصان ميباشد.
با توجه به هرم سني استان خراسان از كل جمعيت اين استان 68/41 درصد در گروه سني كمتر از 15 ساله 7/53 درصد در گروه سني 64/ 15 ساله و 51/4 درصد در گروه سني 65+ ساله ميباشند بيشترين جمعيت استان خراسان در گروه سني 64- 15 ساله قرار دارد كه بيانگر جوان بودن جمعيت استان است. طور كلي مطالعات توزيع جمعيت در ساتان خراسان حاكي از آن است كه پراكنش جمعيت در نقاط مختلف شهري، روستايي و شهرستانهاي استان طي سالهاي 55، 65، 75 از تعادل و هماهنگي متناسبي برخوردار بوده است. به طور كلي در سال 1355 (هـ .ش) حدود 6/23 درصد جمعيت استان در شهرستان مشهد متمركز شدهاند كه اين ميزان در سال 1365 (هـ .ش) به 5/38 درصد، در سال 1375 (هـ .ش) بالغ ميگردد. در سال 1375 (هـ .ش) نيز شهرستان مشهد با 2/37 درصد ميرسد و سهم شهر مشهد از كل جمعيت استان از 7/59 درصد در سال 1355 (هـ .ش) به 4/60 درصد در سال 1365 (هـ .ش) و 8/55 درصد در سال 75 (هـ .ش) بالغ ميگردد. در سال 1375 (هـ .ش) نيز شهرستان مشهد با 2/37 درصد جمعيت از ساير شهرستانها جلوتر بوده است. اين در حالي كه سبزوار و بجنورد با رقمي معادل 9/6 درصد پس از آن در مقام دوم قار گرفتهاند و نيشابور اندكي كمتر يعني با 8/6 دردصد در رده چهارم قرار گرفته است. بيشترين ضريب شهرنشيني با 87/84 درصد در شهرستان مشهد ميباشد. لازم به ذكر است كه بالا بودن ميزان جميعت نقاط هشري و روستايي مشهد طي سالهاي اخير حاكي از وسعت حوزه نفوذ اين شهرستان، مقتضيات برتر طبيعي، اقتصادي و اجتماعي شهر مشهد و جاذبههاي زيارتي و مهاجرتي و تخصيص منابع و سرمايهگذاريهاي عمراني در آن است.
لهجه و زبان
به طور كلي استان خراسان به لحاظ زباني از پيچيدگي خاصي برخوردار است. هرگونه تغير و تحول جغرافيايي و جمعيتي در مسائل قومي و زبان و مذهبي از قبيل مرزهاي مشترك دو كشور همسايه، مسائل حاد سياسي را ايجاد ميكند. بااين وجود مردم به 17 نوع زبان مختلف صحبت ميكنند، كه عبارتند از: تركي، كردي، فارسي تركي، فارسي كردي، فارسي كردي تركي، فارسي تركي كردي، تركمني، تاتاري، بربري، كردي بربري، فارسي كردي بلوچي، فارسي تركمني، فارسي بربري، فارسي بلوچي، فارسي بلوچي بربري، فارسي افغاني.
عشاير
در طول تاريخ بعد از اسلام، ايلات و عشاير گوناگون در استان خراسان سكونت داشتهاند. اين عشاير، تابستان را در مناطق كوههاي هزار مسجد و ارتفاعات قوچان، بجنور، شيروان، چناران، درگز و نواحي سرخس زندگي ميكردند و مناطق قشلاق را معمولاً در مدار تپه، گنبد كاووس و حوالي جنوب خراسان ميگذراندند. براساس آمار ارائه شده توسط نهادها و سازمانهاي مربوطه، تعداد عشاير كوچنده و نيمه كوچنده، 100 هزار نفر اعلام شده است. از مهمترين عشاير استان خراسان ميتوان به كردهاي خراسان اشاره داشت كه تحت عنوان ايلهاي بزرگ زعفرانلو قوچان و شادلو و قراچورلو بجنورد هستند. علاوه بر كردها، طوايف و تيرههاي مخلتفي نظير تيموري، خوافي، سلجوقي و بربري در منطقه تربتجام، تايباد و فريمان و در حوضه سرخس طوايف عرب بهلولي، سيستاني و بلوچي زندگي ميكنند. جمعيت عشايري استان خراسان در سال 1365، 6548 نفر و در سال 1375 معادل 1798 نفر بوده است. كمي جمعيت عشاير استان خراسان نسبت به جمعيت كل استان در سال 1365 از 61 درصد به 06/0 درصد در سال 1375 رسيده است.
مهاجرت
در فاصله سالهاي 1365 تا 1375 (هـ .ش) 819647 نفر به استان وارد و يا در داخل استان جابهجا شدهاند. در واقع حدود 55/13 درصد از جمعيت استان در حال جابهجايي بودهاند. در صورتيكه در سال 1365 (هـ .ش) جمعيت مهاجر استان خراسان 797914 نفر يا 11/15 درصد از جمعيت استان را تشكيل ميداده است. مقايسه تعداد مهاجران نشان ميدهد كه در سال 1375 (هـ .ش) از تعداد مهاجران كاسته شده است. افزوني تعداد مهاجران در سال 1365 (هـ .ش) مبين تأثيرپذيري اين استان از اوضاع اجتماعي و سياسي افغانستان بوده است. در سال 1375 (هـ .ش) از مجموع جمعيت مهاجر استان، 94/20 درصد محل اقامت قبلي آنها ساير استانها، 96/31 درصد شهرستانهاي ديگر همين استان و 45/145 درصد در شهرستان محل سرشماري و محل قبلي، بقيه افراد، خارجاز كشور و يا اظهار نشده بوده است. مقايسه محل اقامت قبلي مهاجران با محلي كه در آنها سرشماري شده است، نشان ميدهد كه 20/35 درصد از روستا به شهر، 65/34 درصد از شهر به شهر، 67/7 درصد از روستا به روستا و 77/21 درصد از شهر به روستا در مدت 10 سال قبل از سرشماري آبانماه 1375 (هـ .ش) مهاجرت كردهاند. به طور كلي استان خراسان طي دورههاي 75- 1365 (هـ .ش) با مهاجر فرستي 48/0- درصد، 65- 1355 (هـ .ش) با مهاجرپذيري 93/1 درصد و 75- 1365 با مهاجرفرستي 14/1- درصد مواجه بوده است. نتايج بررسيها نشان ميدهد كه مهاجرپذيري استان طي دوره 65-1375 (هـ .ش) نه به دليل كاركردهاي دورني استان، بلكه از تحولات سياسي افغانستان متأثر بوده است.
ويژگيهاي اقتصادي
صنايع
وضعيت خاص اقليمي استان خراسان و اولويتهاي كشاورزي ايران، باعث شده است كه فعاليتهاي صنعتي استان خراسان به محور صنايع كشاورزي- غذايي متمركز شود. براساس مطالعات انجام شده در مورد صنايع خراسان حدود 6/77 درصد از مجموع سرمايهگذاريهاي صنعتي در شهرستان مشهد و كمتر از 4/1 درصد آن در بقيه شهرستانهاي استان است. همين امر باعث شده كه توسعه صنعتي در ساير شهرستانهاي استان به خصوص در مناطق مركزي و جنوبي و كويري با ركورد مواجه گردد. از نظر توزيع جغرافيايي صنايع، صنايع غذايي و رشتههاي وابسته به آن، توليد مصالح ساختماني و در نهايت صنايع نساجي و بافندگي در اولويت هستند. در اين ميان نقش و اهميت صنايع دستي خراسان قابل توجه ميباشد. استان خراسان به دليل تنوع محصولات كشاورزي، وجود معادن غني، نيروي انساني متخصص و وسعت زياد، زمينههاي بسيار مساعدي براي توسعه و گسترش فعاليتهاي صنعتي دارد. به طور كلي صنايع استان خراسان را به دو دسته تقسيمبندي ميكنند:
الف) صنايع دستي و هنريب) صنايع كارخانهاي
الف) صنايع دستي و هنري: از قديم در استان رواج داشته و پس از اصفهان پرفروشترين بازار صنايع دستي ايران، اختصاص به استان خراسان دارد. مهمترين صنايع دستي استان خراسان عبارتند از: قالي، پوستين، معرق، مصنوعات سنگي و … .
ب) صنايع كارخانهاي: تعداد قابل توجهي از كارخانههاي كوچك و بزرگ در استان خراسان به فعاليتهاي صنعتي اشتغال دارند كه از اهميت زيادي برخوردار ميباشند. صنايع كارخانهاي در خراسان شامل:
1-صنايع غذايي، شامل قند، شكرسازي، كنسروسازي، رب، روغن، آرد، نشاسته، بيسكويتسازي و ماكاروني.
2-صنايع مصالح ساختماني، شامل كانيهاي غيرفلزي نظير سيمانسازي، توليد انواع آجر، موزائيك، سراميك و سنگكوبي.
3-صنايع نساجي، شامل بافندگي، چرم، كارخانههاي نخريسي، نساجي، ريسندگي، پشم، پنبه، تريكو، فرش ماشيني، تهيه الياف مصنوعي، توليد انواع پوست، چرم و سالامبور.
4-صنايع فلزي، در زمينه ساخت پروفيل و لوله، ريختگري، تراشكاري، كارخانه رينگ، قالپاق و توليد وسايل خانگي.
5-صنايع شيميايي، شامل كارخانههايي است كه به توليد مواد بهداشتي ضدعفونيكننده، پلاستيكسازي، رنگسازي، پاككنندههاي جامد و مايع ميپردازند.
6-صنايع برق و الكترونيك، كه در زمينه مونتاژ و وسايل برقي و الكترونيكي، توليد كابل، لامپ و كليد و پريز فعاليت دارند.
7-صنايع سلولزي، شامل چوب و مبلسازي است كه به توليد فرآوردههاي چوبي و مشتقات آن ميپردازد. به طول كلي واحدهاي صنعتي استان خراسان در پايان سال 1378 (هـ .ش)، 3008 واحد با اشتغال حدود 89251 نفر بوده است.
درخصوص صنايع دستي بايد به اين موضوع اشاره داشت كه از مجموع 160 رشته صنعتي در سطح كشور، 29 رشته آن در استان خراسان وجود دارد. درحال حاضر بالغ بر 183410 كارگاه كوچك و بزرگ صنايع دستي در استان خراسان وجود دارد. تا پايان سال 1378 (هـ .ش) مجموعاً 21 شهرك صنعتي با مساحتي بالغ بر 2900 هكتار در 16 شهرستان استان خراسان ايجاد شده و 7800 واحد صنعتي در حال فعاليت بوده است. علاوه بر اين جهادسازندگي نيز در 14 شهرستان، 16 ناحيه صنايع روستايي ايجاد نموده است. عملكرد شهركهاي صنعتي به جز شهرك صنعتي مشهد مطلوب نبوده است. براساس اطلاعات اداره كل صنايع خراسان طي سالهاي 78- 1373 (هـ .ش) تعداد 1891 واحد صنعتي راهاندازي شده كه ميزان اشتغال آنها حدود 44252 نفر بوده است. گرايش سرمايهگذاري در ايجاد واحدهاي جديد به اين شرح ميباشد: 7/27 درصد در صنايع غذايي، 5/10 درصد در صنايع كاني غيرفلزي، 7/9 درصد در صنايع لاستيكي و پلاستيكي، 7/8 دردص در صنايع ماشينسازي و ساخت تجهيزات، 8/3 درصد در صنايع خودرو و نيروي محركه، 3/3 درصد در صنايع برق و الكترونيك، 2/3 درصد در صنايع دباغي و چرمسازي و 4/12 درصد در ساير رشتههاي صنعتي.
كشاورزي
كشاورزي در استان خراسان به پنج قسمت طبقهبندي ميشود كه به شرح زير است:
1-غلات: كشت غلات از مهمترين محصولات استان خراسان محسوب ميشود و از نظر توليد در بين استانهاي كشور مقام اول را دارا است و شامل گندم، جو آبي، جو، ديم و برنج ميباشد كه حدود 70 درصد از اراضي آبي و 80 دردص از اراضي ديم را به خود اختصاص دادهاست.
2-زراعتهاي صنعتي: استان خراسان با توليد 2/41 درصد چغندرقند، مقام اول را در بين استانهاي كشور دارا است. مزارع پنبه استان خراسان نيز از نظر وسعت كوچك است. پنبه اسفراين از نظر كيفيت در سطح بالايي قرار دارد.
3-درختان ميوهدار: استان خراسان يكي از مناطق باغداري كشور محسوب ميشود كه حدود 50 درصد كل باغهاي كشور را به خود اختصاص ميدهد.
4-زغفران و زيره سبز: زعفران به دليل استفاده از آبهاي زمستانه و اشتغال فراواني كه ايجاد ميكند داراي اهميت است. مهمترين مناطق كشت آن قائنات، گناباد و فردوس ميباشد كه بيش از 65 درصد زعفران ايران را توليد ميكند. زيره سبز به دليل بهرهبرداري از سيلابهاي زمستانه و كشت آن بصورت ديم، جزو يكي از اقلام صادراتي كشور است.
5-ساير محصولات: از ديگر مصولات كشاورزي استان خراسان ميتوان به توتون، تنباكو، انواع حبوبات، سويا يا دانههاي روغني اشاره كرد. اكثر اين محصولات از نظر تأمين كالري، ويتامين و املاح اهميت بسيار زيادي دارند. به طور كلي مجموع سطح زير كشت اراضي كشاورزي استان خراسان در سال زراعي 78- 1377 بالغ ر 7/1 ميليون هكتار بوده كه 1/21 درصد كل اراضي كشاورزي كشور را شامل ميشود، كه از اين ميزان 1020 هكتار سطح زير كشت آبي و 712 هزار هكتار سطح زير كشت ديم ميباشد. 5/1 ميليون هكتار از اراضي زير كشت استان به كشت 42 محصول زراعي با حجم توليدي معادل 604 ميليون تن اختصاص يافته و 225 هزار هكتار زير كشت انواع محصولات باغي قرار گرفته است. ميزان توليد محصولات باغي استان در سال 1378 (هـ .ش) بالغ بر 951 هزار تن بوده است.
دامپروري
با توجه به تنوع محيط طبيعي استان خراسان و موقعيت جغرافيايي آن دامپروري به يكي از شغلهاي مهم در استان تبديل شده است. به طور كلي دامپروري در استان خراسان به دو صورت زير انجام ميگيرد:
الف) رمهگردانها كه در يك جا ساكن و داراي زمين هستند و از مراتع تابستاني براي تغذيه دام استفاده ميكنند.
ب) چادرنشينان كه 95 درصد مواد مورد نياز خود را از مراتع نواحي مختلف استان تأمين ميكنند. مهمترين دامهاي استان خراسان بيشتر شامل گاو، گوسفند، بز و طيور است.
كل جمعيت دامي كشور در سال 1377 (هـ .ش) با احتساب طيور تجاري 7/133 و جمعيت دامي استان خراسان 5/20 ميليون واحد دامي بوده كه 3/15 درصد از كل دام كشور را به خود اختصاص ميدهد. علوفه خشك توليد شده كمتر از چهار ميليون تن بوده كه كمتر از علوفه مورد نياز در سطح استان است (حدود 7/8 ميليون تن). براساس گزارش برنامه سوم توسعه استان، 57 درصد از كل ارزش فعاليتهاي بهرهبرداريهاي دامي به دام سنتي و 4/5 درصد به سهم گاوداريهاي صنعتي اختصاص مييابد. در فعاليت مرغداري صنعتي 8/63 درصد از كل ستانده به هزينههاي واسطهاي مربوط ميشود. اين نسبت در گاوداريهاي صنعتي 7/50 درصد و در فعاليت سنتي 8/41 درصد ميباشد.
راهها
راههاي استان خراسان شامل هوايي و زميني است. اين راهها، استان خراسان را به ساير استانها و كشورهاي مجاور پيوند ميدهد.
راهآهن
اولين ايستگاه راهآهن در 24 اسفند ماه سال 1316 (هـ .ش) بين مشهد و گرمسار افتتاح گرديد و در سال 1336 (هـ .ش) اين خط راهآهن به تهران متصل شد. طول اين خط 925 كيلومتر و عرض آن 1435 ميليمتر است. اين راهآهن از طريق نيشابور، شمال سبزوار به ايستگاه شاهرود متصل و سپس به تهران ارتباط پيدا ميكند و نقش بسيار مهمي در رونق اقتصادي خراسان دارد. به طور كلي از نظر وضعيت شبكه راهآهن در راستاي خراسان تا پايان سال 1378 (هـ .ش)، 574 كيلومتر خط اصلي، 05/10 كيلومتر خط مانوري، 54 كيلومتر خط صنعتي و تجاري و مجموعاً 128 ايستگاه راهآهن در استان موجود است. در سالهاي اخير راهآهن مشهد- سرخس احداث شد، كه مجموع كالاهاي خروجي و ورودي به كشور از طريق راهآهن مشهد- سرخس 1071955 تن است.
راه زميني
در مجموع، استان خراسان داراي 6/37904 كيلومتر راه بوده كه 6/170 كيلومتر آن بزرگراه، 2208 كيلومتر راه اصلي، 8084 كيلومتر راه فرعي، 1097 كيلومتر ساير راهها و 26298 كيلومتر راه روستايي ميباشد. كه طول راههاي اصلي به اندازه نيمي از متوسط كل راههاي كشور است. در مجموع راههاي استان خراسان 18 درصد كل راههاي كشور را شامل ميشود. از مجموع راههاي اصلي و فرعي 55/16 درصد كوهستاني ميباشد. راههاي اصلي استان شامل دو محور در بخش شمالي به طول 1858 كيلومتر و يك محور در بخش مياني و جنوبي به طول 1000 كيلومتر است. مجموع راههاي آسفالته مشتمل بر 12176 كيلومتر ميباشد كه از نظر كيفيت بستر جادهاي راههاي اصلي و فرعي معادل 2480 كيلومتر داراي آسفالت گرم و معادل 5037 كيلومتر داراي آسفالت سرد و راههاي روستايي و مرزي به تريتب 6/49 درصد و 52 درصد داراي روكش آسفالت است. بنابراين در مجموع وضعيت كيفي بستر جادهاي نامناسب ميباشد.
راه هوايي
اولين فرودگاه استان خراسان در شهرستان مشهد در سال 1300 هجري شمسي ساخته شد كه در حال حاضر شركت هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران عهدهدار پروازهاي آن است. پروازهاي داخلي نيز بين شهرستانهاي استان و اكثر نقاط كشور انجام ميگيرد. شبكه هوايي استان خراسان، چهار فرودگاه فعال و يك فرودگاه نيمه فعال در دست احداث دارد كه تعداد پروازهاي خروجي داخلي از فرودگاههاي استان در سال 1378 (هـ .ش) معادل 754 پرواز ميباشد. كه به همين ميزان نيز پروازهاي ورودي داخلي صورت گرفته است.
به طور كلي بيشترين ميزان تردد مسافر در محورهاي استان خراسان مربوط به محور طرق (مشه- سه راهي باغچه) رفت و برگشت با 6272 و 4769 تردد و كمترين تردد مسافري مربوط به باجگيران سه راهي امام قلي (رفت و برگشت) با 129 تردد، همچنين ميزان تردد و سايل نقليه باري در محور طرق (مشهد- سه راهي باغچه) با 11383 تردد و كمترين ميزان مربوط به محور سه راهي امام قلي- باجگيران با 139 تردد و بيشترين ميزان تردد روزانه مربوط به محور طرق (مشهد- سه راهي باغچه) با 7410 تردد ميباشد.
سپاس مرخداي را كه از بيرنگي رنگ آفريد و از رنگ نور سپاس ايزد يكتا را كه نور و صوت را درهم آميخت و هستي را متجلي نمود عشق را در كانون آن قرار داد و انسان را به زيور نور عشق بياراست.
يوگا اعتقاد راسخ به وجود روح و بقاء آن دارد و قانون كار ما را يك قانون ازلي لايتغير به حساب مي آورد.به منظور رهائي از كارها، پاكسازي و تطهير را ضروري مي داند.
و براين باور است كه تن كه ارابه روح است بايد از ناپاكي ها زدوده شود و روان از ناويژگيها رهائي يابد. براي پاكسازي بدن تمرينات منظم (آساناها) را كه بنام شات كار ما ناميده شده است و تطهير بدني مينمايد معرفي مي كند . هر گاه جسم وروان تعادل خود را باز يابند از پليدي ها گريزان خواهند بود و روح به مقتضاي فعل بالقوه عمل كند.
تمرينات يوگا مشابه دارو است كه متناسب با ظرافت و حساسيت آن با بدن انسان تجويز مي شود همانگونه كه نسبت مصرف دارو بايد رعايت شود تا منجر به نتيجه گردد. تمرينات نيز بايد زيرنظر استاد و به مقدار مشخص انجام شود و الا نتايج حاصل رضايت بخش نخواهد بود.
سعي كنيد قبل از تمرينات حتماً دست ها را تا آرنج و صورت را با آب سرد بشوئيد.
قبل از هر تمرين سعي شود حداقل 3 تا 5 دقيقه شاواسانا را انجام دهيد. هر تمرين در پايان با ماندن 5 تا 10 دقيقه در حالت شاواسانا خاتمه مي يابد.
زمان تمرين بستگي دارد به فرصتي كه شما براي تمرين كردن دار يد اما اگر تمرينات بين ساعت هاي 3 تا 6 بامداد انجام شود بعد از هر تمريني تن با نشاط بيشتري فعاليت روزانه را آغاز مي كند.
ورزش يوگا: روان – فكر – جسم
يوگا فلسفه است نه مذهب و نه چنين ادعائي دارد يوگا آئين علمي و عملي و سري و طريقي سير وسلوك است از اين رو در اين طريق صحبت و گفتگو وجود ندارد، مكتبي است كه درب به روي همه گشوده و ميزباني است كه از هر نوع ميهماني با هر نوع اعتقاد يا سن و سال پذيرائي مي كند. گرايش يوگا به شناخت درون انسان است و تاكنون سعي وافر براي كنكاش در نهاد انسان بعمل آورده و خوشبختانه در بازگشائي اسرار شگفت انگيزش آدمي دست آوردهائي داشته است.
يوگا قدمت زيادي دارد و پتانچلي تنها نظم دهنده اين مكتب هشت گانه است.
يوگا مي كوشد تا در اعماق بحر وجود، گوهر هستي را استخراج كند و از اين طريق اعتقاد به وحدت دارد و هستي را زائيده امتزاج امواج و نيروها مي داند كه سرانجام ناشي از يك قدرت است كه ما آن را خدا مي ناميم.
يوگا اعتقاد راسخ به وجود روح و بقاء آن دارد و قانون كار ما را يك قانون ازلي لايتغير به حساب مي آورد به منظور رهائي از كارها، پاكسازي و تطهير را ضروري مي داند در انتقال اين فرهنگ، عمل سالم سازي و ايجاد هماهنگي روح وجسم انحرافاتي به چشم مي خورد از آن جمله در تعابير و تفاسير از هدف اصلي به دور مي افتند و يا اينكه اين تمرينات را به صورت تمرينات ورزشي مي نگرند و يا به انجام تمرينات نمايشي مي پردازند و بدون اينكه ظرفيت بدن در قبول حركات محاسبه شود.
يوگا راهي است ساده و آسان كه از حركات كاملاً ابتدائي داوطلب را به انجام حركات پيشرفته و مشكل هدايت مي كند.
تمرينات يوگا مشابه دارو است كه متناسب با ظرافت حساسيت آن با بدن انسان تجويز مي شود همانگونه كه نسبت مصرف دارو بايد رعايت شود تا منجر به نتيجه گردد.
تمرينات نيز بايد زير نظر استاد و به مقدار مشخص انجام شود و الا نتايج حاصله رضايت بخش نخواهد بود.
مركز تحقيقات يوگا در گانگا اشرام واقع در منگر در ايالت بيحار هندوستان به اين مسائل توجه كرده و طي پژوهش هاي علمي و عملي زير نظر اساتيد و يوگيهاي كارآزموده سعي نموده است كه برنامه هائي را ارائه دهد تا از معايب فوق الذكر جلوگيري شود.
يوگا را بايد از ساده ترين تمرين شروع كرد و به تدريج راه را ادامه داد تا توفيق انجام تمرينات پيشرفته حاصل آيد.
همچنانكه كوه نورد از جلگه شروع مي كند و به قله مي رسد و صعود بر بالاي كوه مستلزم تمرين مدام وذخيره انرژي لازم مي باشد داوطلب يوگا نيز بايد چنان كند، از ساده ترين به مشكل ترين حركات
از اين رو دستداران يوگا با توجهبه ارزشمندي شيوه ونياز افراد جامعه به خودسازي، داوطلب شدند كه اين كتاب منحصر به فرد نظر جالبي بود و به دور از هر درخواستي مقدمات نشر كتاب را فراهم نمودند ، در اين رهگذر جناب حميد فروغي كه از خوان نعمت يوگا بهره سلامتي گرفته دامن همت بر كمر زد و در واقع تمامي مسئوليت آن را با صرف دقت ذيقيمت خود به عهده گرفت. جاي تشكر و سپاس فراوان از ايشان باقي است ضمن آرزوي موفقيت براي رهروان يوگا توصيه مي شود كه براي مطلوب واقع شدن تمرينات وحصول كامل سلامتي در جسم وجان نكات زير را به هنگام تمرين در نظر داشته باشند سعي كنيد قبل از تمرينات با آب سر و بدن را شستشو دهيد حتما دست ها را تا آرنج و صورت را با آب سرد بشوئيد.
تا آنجائيكه امكان دارد از پوشيدن لباس هاي تنگ والبسه تهيه شده از نخ هاي پلاستيكي خودداري كنيد.
در تمرينات يوگا اصولا از پيراهن و شلوار گشاد و تهيه شده از كتان استفاده كنيد.
هنگام تمرين از يك پتو بعنوان زيرانداز استفاده نمائيد.
تمرينات يوگا بايستي سه و نيم ساعت پس از صرف غذاي سنگين يا دو ساعت بعد از صرف غذاي سبك انجام شود. مكان تمرين بايد ثابت و نه كاملاً روشن و نه كاملاً تاريك باشد. تمرينات را در مسير جريان باد انجام ندهيد. اگر به مقتضاي زمان استفاده از وسايلي نظير پنكه يا كولر ضرورت دارد تا جائيكه امكان دارد خود را از مسير جريان هواي سرد دور نگه داريد.
قبل از هر تمرين سعي شود حداقل 3 تا 5 دقيقه شاواسانا را انجام دهيد. هر تمرين در پايان با ماندن 5 تا 10 دقيقه در حالت شاواسانا خاتمه مي يابد.
برنامه تمرينات روزانه را براي نيم ساعت تنظيم كنيد و تدريجا زمان آن را افزايش دهيد ولي سعي كنيد كه بيش از يك ساعت و نيم به تمرينات آسانا و پرانايام نپردازيد.
در تمرينات روزانه مراقب باشيد كه قسمتي از زمان را به پرانايام اختصاص دهيد.
درزماني كه به تمرينات يوگا اشتغال داريد سعي كنيد حتي الامكان در مصرف گوشت و چربي و غذاهاي سنگين صرفه جويي كنيد، چنانچه تمرينات به طور مستمر در يك ساعت بخصوص و در يك مكان معين تمرين شوند نتايج مطلوب ترين به همراه خود داشت.
زمان تمرين بستگي دارد به فرصتي كه شما براي تمرين كردن داريد اما اگر تمرينات بين ساعت هاي 3 تا 6 با مداد انجام شود بعد از هر تمريني تن با نشاط بيشتري فعاليت روزانه را آغاز مي كند.
تمرينات يوگا پس از بيست و يك روز تمرين مستمر آثار خود را آشكار مي سازد.
چنانچه بي نظمي در انجام تمرينات وجود داشته باشد، بهتر است از انجام تمرينات يوگا صرف نظر كرد.
بخش اول آساناها
تمرينات بايد در آغاز انجام آساناها براي بازكردن مفاصل و نرم كردن ماهيچهها انجام شود. بخصوص براي مبتديان و كساني كه ضعيف و يا بيمار هستند و نيز افرادي كه مبتلا به بيماريهاي قلبي و فشار خون بالا و خشكي بدن ميباشند قبل از شروع تمرينات آسانا، شاوآسانا را انجام دهيد تا جسم و ذهن شما انبساط پيدا كند.
به پشت روي زمين دراز بكشيد پاها كمي جدا از هم و دست ما در كنار بدن طوري كه كف دست بطرف بالا باشد سعي كنيد تمام ماهيچه ها و مفاصل را شل كنيد خود را از هر نوع انقباض و تنش آزاد نمائيد بدن خود را احساس كنيد و به تنفس خود آگاه باشيد. شما در حال استراحت هستيد. تنفس خود را مشاهده كرده و دقت كنيد كه تنفس طبيعي و خود به خود انجام شود حال تنفس هاي خود را بشماريد و در حين شمردن نظاره گر افكار خود باشيد بدون اينكه بخواهيد آنها را كنترل و يا متوقف كنيد هيچ نوع ارتباط احساسي با افكار برقرار نكنيد.
مهم ترين هدف شما منبسط كردن تمام بدن و ذهن است براي مدتي سعي كنيد تمام ناراحتي ها، اضطرابات و مسايل دنيوي خود را فراموش كنيد بعد از چند دقيقه آهسته دست ها و پاهاي خود را تكان داده و بنشينيد حالا شما ذهناً و جسماً آماده انجام تمرينات آسانا هستيد.
حالتهاي آرامش
قبل از انجام هر آسانا و زمانيكه بدن خسته است بايستي تمرينات مربوط به آرامش را انجام داد و روي حالت هاي مربوط نبايست زياد تاكيد نمود.
اين سلسله از آساناها در آغاز بسيار ساده بنظر مي رسد ولي انجام دادن آن بطريق صحيح بسيار مشكل است زيرا تمام عضلات و قسمت هاي مختلفه بدن بايد با فكر و فرمان آن در حالت آرامش قرار گيرد.
اكثر كساني كه آساناهاي مربوط به آرامش را انجام مي دهند تصور مي كنند تمرين بطور كامل اجرا شده است در صورتي كه هنوز انقباضاتي در بدن آنها وجود دارد.
در عصر كنوني با توجه به پيشرفت صنعت، تكنولوژي و زندگي ماشيني مردم اغلب دچار تنش ها و فشارهاي عصبي زيادي هستند كه عوارض آن بصور مختلف در زندگي روزمره آنها بروز ميكند.
در ارتباط با استراحت و آرامش دادن به بدن ( حتي موقع خواب) مسائل زيادي وجود دارد كه بايد رعايت شود. انجام اين سلسله از آساناها براي كساني كه شديداً به استراحت و آرامش نياز دارند بسيار مفيد ميباشد.
يكي از روشهاي موثر و در عين حال ساده آرامش دادن به جسم و فكر تكنيك يوگا ميباشد.
بعد از يك روز كار خسته كننده درست كمي قبل از خواب انجام اين آساناها ضمن منافع زياد براي شخص تمرين كننده استراحت لازم و رفع خستگي را نيز بهمراه خواهد داشت.
كنترل تنفسي
تعداد متوسط تنفسي در افراد بالغ 15 تنفس در دقيقه است و اين در حالي است كه تعداد و مقدار حجم هواي تنفس شده در دقيقه به مواردي چون موقعيتهاي هيجاني، رواني، فيزيكي و همچنين به تركيب هواي محيط بستگي دارد. مكانيسم تنفس به وسيله دو فاكتور اصلي تنظيم ميشود. يكي كنترل عصبي و ديگري كنترل شيميايي است كه همان مقدار دي اكسيد كربن و اكسيژن در خون ميباشد.
مركز كنترل تنفسي در بصل النخاع در قاعده مغز قرار دارد. از اين جاست كه تحريكات عصبي از طريق اعصاب نخاعي به ديافراگم و عضلات بيندندهاي فرستاده ميشود. اين جريان عصبي، جرياني است براي تحريك حركت، به اين معني كه حركت ماهيچههاي تنفسي را براي انجام دم، فعال ميكند. جريان هاي عصبي، حسي يا وابران (برنده) از طريق عصب واگ، تحريكات ناشي از انبساط كيسههاي هوايي و نايژكهاي كوچكتر را به بصل النخاع ميبرد.
تنفس به وسيله دو منطقه اصلي مغز كنترل ميشود: يكي مراكز اولية غيرارادي موجود در ساقة مغز كه در همه “حيوانات مشترك است و باعث مي شود كه به صورت غيرارادي تنفس را انجام دهيم و ديگري قشر مخ” در مواقع طبيعي كنترل عصبي تنفس غيرارادي است و ما زماني كه در حال دم و بازدم هستيم، راجع به آن فكر نمي كنيم. كنترل شيميايي تنفس اساساً به سطح دي اكسيد كربن در خون بستگي دارد. دي اكسيد كربن يك محصول پس مانده از متابوليسم است. زماني كه فعاليت متابوليك افزايش پيدا ميكند، مانند فعاليتهاي فيزيكي، سطح افزايش يافته دي اكسيد كربن خون، باعث ميشود كه بصل النخاع پيامهايي را براي افزايش تعداد و عمق تنفس بفرستد كه در نيتجه تخليه دي اكسيد كربن را افزايش ميدهد.
تعداد وعمق تنفسي به وسيله فاكتورهايي نظير موارد زير تنظيم مي شود: ورزش كه باعث افزايش فعاليت متابوليك ميشود؛ احساسات مانند ترس، درد و همين طور ساير جريانهاي حسي مانند زماني كه بدن در مواجهه با هواي سرد قرار مي گيرد.
ميل به تنفس يكي از قويترين و ابتدايي ترين غرايز ماست. در صورتيكه تنفس براي مدتي طولاني حبس گردد بصل النخاع به طور خودكار براي تنفس دوباره فعاليتي نخواهد داشت. ميل به تنفس و نياز به اكسيژن يك تمايل اساسي براي بدن است بدون يك منبع پايدار اكسيژن براي مغز در مدت سه الي چهار دقيقه خطري جبران ناپذير و مرگبار ما را تهديد مي كند براي ايجاد هماهنگي در مراحل زندگي ما به كنترل و ايجاد توازن در تمامي ابعاد وجوديمان نيازمنديم.
ورزش يوگا
تمرين 1: كشش انگشتان پا:
روي زمين نشسته پاها را كاملاً كشيده و مستقيم به سمت جلو بدن قرار دهيد كف دست ها را براي ايجاد تعادل روي زمين بگذاريد روي انگشتان پاها تمركز كنيد. به آرامي انگشتان پاها را به سمت جلو وعقب تا آنجا كه ممكن است خم كنيد.
دقت شود كه موقع انجام تمرين پاها كاملاً كشيده و منقبض باشد تمرين را ده مرتبه انجام دهيد.
تمرين 2: كشش مچ پاها
روي زمين نشسته روي مچ هر دو پا تمركز كنيد پاها را از محل مچ تا جائيكه امكان دارد به سمت جلو و عقب خم كنيد، دقت كنيد كه اين حركت از محل مفصل قوزك پا انجام شود. تمرين را ده بار انجام دهيد.
تمرين 3: چرخش مچ پا:
روي زمين نشسته پاها را از يكديگر جدا كرده و در حالت كاملاً كشيده و مستقيم قرار دهيد، ابتدا پاي راست را كمي از زمين بلند كرده روي مچ پا و حركتي كه مي خواهيد انجام دهيد تمركز كنيد.
پاي راست را از محل مچ «قوزك» به چرخش درآوريد ده بار در جهت حركت عقربه هاي ساعت و ده بار خلاف آن بهمين ترتيب در مورد پاي چپ عمل كرده سپس حركت را بطور همزمان با هر دو پا انجام دهيد.
انجام تمرينات فوق سبب تقويت مچ و انگشتان پاها خواهد شد.
تمرين 4 :چرخش قوزك پا
روي زمين نشسته با كمك دست چپ مچ پاي راست را روي ران پاي چپ قرار دهيد . در اين حالت روي مچ پا و حركتي كه ميخواهيد انجام دهيد تمركز كنيد.
كف پاي راست را با دست چپ گرفته و از محل مفصل مچ در جهت حركت عقربه هاي ساعت و خلاف آن هر بار 10 مرتبه انجام دهيد. بهمين روشي در مورد پاي چپ نيز عمل كنيد.
تمرين 5:خم كردن زانو (1)
پاي راست را از زانو خم كرده و انگشتان هر دو دست را زير ران پاي راست يكديگر قلاب كنيد، پاي راست را بطور مستقيم «افقي» نگه داشته بطوريكه پاشنه پا با زمين تماس نداشته باشد. در اين حالت دست ها هم بايستي كاملاً كشيده باشند پاي راست را تا جائيكه امكان دارد خم كرده و سعي كنيد كه پاشنه پا را به باسن راست نزديك كنيد. حركت را ده بار انجام دهيد. بهمين ترتيب در مورد پاي چپ نيز عمل كنيد.
تمرين 5: خم كردن زانو (2)
در موقعيت تمرين مستقر شويد، به عوض كشيدن پاي راست ران پا را نزديك بنيي آورده و قسمت پايين پا را حول مفصل زانو به چرخش درآوريد.
تمرين را ده بار در جهت حركت عقربه هاي ساعت و ده بار خلاف آن انجام دهيد.
همين حركت را با پاي چپ نيز تكرار كنيد.
تمرين 6: پيچ ستون فقرات
پاها را بطور مجزا از يكديگر در يك حالت راحت و آسوده قرار دهيد، سپس دست راست را روي شست پاي چپ گذاشته و دست چپ را بسمت عقب برگردانيد. دراين حالت هر دو دست بايد كاملاًكشيده و در يك امتداد باشند.
سر را به عقب برگردانده و به دست چپ نگاه كنيد، كمر را نيز همزمان با سر، برگردانده و در حالت كمي توقف كنيد، سپس دست چپ را روي انگشت شست پاي راست قرار داده و بازوي راست را بسمت عقب بطور كاملاً كشيده برگردانيد حركت را 10 تا 20 دور انجام دهيد.
تمرين را آرام شروع كرده و بتدريج بر سرعت آن بيفزائيد.
تمرين 7: نيم پروانه
ساق پاي راست را خم كرده روي ران پاي چپ قرار دهيد با دست چپ كف پاي راست را بگيريد و دست راست را روي زانوي راست قرار دهيد، با كمك دست راست پاي خم شده را به آرامي به سمت بالا و پايين حركت دهيد. در اين حالت ماهيچههاي پا بايد تا حد امكان سست و شل باشد، همين حركت را عيناً با زانوي پاي چپ انجام دهيد.
پس از چند روز يا چند هفته تمرين قادر خواهيد بود كه زانوها را براستي و بدون هيچ گونه فشاري روي زمين قرار دهيد.
تمرين 8: چرخش زانو
با دست چپ پاي راست را محكم نگهداريد، در اين حالت زانوي پاي خم شده را بصورت دايره به حركت درآورده و سعي كنيد كه بتدريج قطر اين دايره را زياد كنيد.
تمرين را 10 بار در جهت حركت عقربه هاي ساعت و 10 بار خلاف آن انجام دهيد.
همين حركت را با پاي چپ نيز تكرار كنيد.
تمرين 9: پروانه (1)
كف هردو پا را بهم چسبانيده و پاشنههاي پا را نيز به بدن چسبانيد انگشتان دست ها را به يكديگر قلاب كرده زير پاها قرار دهيد سپس به كمك آرنج ها هر دو زانو را به سمت زمين نزديك كرده و در اين حالت ضمن خم كردن بدن سعي كنيد كه سر را نيز به زمين نزديك نماييد، پس از كمي توقف به حالت اول برگشته و حركت را تكرار كنيد.
تمرين 9 : پروانه (2)
كف هر دو پا را به هم چسبانده و دست ها روي زانوها قرار دهيد سپس به كمك فشاري كه از طرف بازوها وارد مي شود سعي كنيد كه زانوها را بسمت زمين نزديك كرده و بعد آنها را رها كنيد.
اين تمرين را هر بار حداقل 20 مرتبه انجام دهيد.
تمرين 9: پروانه (3)
درحالت تمرين قبل نشسته ولي هر دو دست را پشت بدن قرار داده بطوري كه بازوها كاملاً راست و كشيده باشند در اين حالت «پس از استقرار و تمركز» زانوها را به سمت بالا و پائين به حركت درآوريد. اين تمرين هر بار حداقل 20 مرتبه انجام شود.
تمرين 10: حركت كلاغ
به حالت چمباتمه روي زمين قرار گيرند. كف دست ها را روي زانوها قرار داده و بهمان صورت كه نشسته ايد شروع كنيد به قدم زدن در اين حالت ميتوان با انگشتان پا كف پاها تمرين را شروع نمود. تمرين را در يك زمان كوتاه بدون اينكه كشش پا فشاري به بدن وارد شود انجام دهيد.
توجه
در هر قدم (كلاغ) بايد يكي از زانوها با زمين تماسي داشته باشد.
فايده:
انجام اين تمرين براي تقويت ساق هاي پا جهت نشستن و تمركزهاي طولاني بسيار موثر ميباشد.
براي افراديكه فشار خون آنها در ساق هاي پايشان پائين است انجام اين تمرين توصيه مي شود.
تمرين 11: حركت انگشتان دست
بازوها را در حالت افقي «درامتداد شانه ها حالت شبيه پرواز از قرار دهيد.
انگشتان هر دو دست را از هم باز كرده و در حالت كاملاً كشيده و منقبض نگه داريد. سپس انگشتان را خيلي سريع خم كرده به شست دست به چسبانيد در هر دو حالت انگشتان بايستي منقبض باشد. انجام اين تمرين براي تقويت دست مفيد است حركت را ده مرتبه تكرار كنيد.
تمرين 12: خم كردن مچ دست
هر دو دست را از مچ تا حد امكان به سمت پائين خم كرده سپس به بالا برگردانيد بطوريكه كف دست بموازات ديوار مقابل قرار بگيرد. در هر دو حالت انگشتان بايد كاملاًبهم چسبيده باشند تمرين را ده مرتبه تكرار كنيد.
تمرين 13: چرخش مچ
ولي فقط دست راست را كاملاً كشيده و افقي نگهداريد مشت دست راست خود را ده مرتبه در جهت حركت عقربه هاي ساعت وده مرتبه خلاف آن حول مچ به چرخانيد.
همين حركت را عيناً با دست چپ نيز انجام دهيد.
انجام اين تمرين براي تقويت مچ دست بسيار مفيد است.
تمرين 14: خم كردن آرنج (1)
در اين تمرين هر دو دست بطرف جلوي بدن و در وضعيت كاملاً كشيده بطوري كه كف هر دو دست بطرف بالا قرار گيرد. هر دو دست را از ناحيه آرنج خم كرده تعا جاييكه انگشتان دست با شانه ها تماس حاصل كند و مجدداًدست ها را به حالت اول برگردانيد تمرين را ده بار تكرار كنيد.
تمرين 14: خم كردن آرنج (2)
دست ها را از طرفين بازكنيد و تمرين را بشكل بالا انجام دهيد.
تمرين 15: چرخش شانه
شانههاي خود را در مسيري دايره اي شكل به چرخش در آوريد در اين وضعيت انگشتان دست بايد با شانه تماس داشته باشد تمرين داده مرتبه در جهت حركت عقربه هاي ساعت و ده بار برخلاف آن انجام دهيد.
سعي كنيد دايره اي كه باين ترتيب با حركت شانه خود مي سازيد، به تدريج بزرگتر شده تا جاييكه هر دو آرنج درجلوي سينه با يكديگر تماس پيدا نمايند.
تمرين 16- حركت گردن (1)
در يك حالت كاملاً راست روي زمين بنشينيد و فكر خود را روي سروگردن متمركز نماييد، چشمان خود را ببنديد به آرامي سرخود را بسمت جلو و عقب حركت دهيد توجه داشته باشيد كه اين حركت در نهايت كندي بايد انجام شود. تمرين را ده بار تكرار كنيد.
حركت گردن (2)
1- به آرامي سر را به سمت راست وچپ حركت دهيد تمرين را ده بار تكرار كنيد.
2- سر را كاملاً راست نگهداشته سپس سر را حول گردن بآرامي به سمت راست و چپ بچرخانيد ده بار تكرار كنيد.
3- حركت 1 و2 را بطور همزمان انجام دهيد.
تمرين را ده بار تكرار كنيد.
حركت گردن (3)
سر را به آرامي دور گردن در يك مسير دايره اي به چرخش در آوريد تا جاييكه امكان دارد سر را در مسير دايره بزرگتري به چرخانيد تمرين را ده بار در جهت حركت عقربه هاي ساعت و ده بار برخلاف آن انجام دهيد.
دقت كنيد كه اين تمرين بدون هيچگونه كشش يا فشاري انجام شود.
فايده:
تمام رشتههاي عصبي در قسمت هاي مختلف بدن براي ارتباط پيدا كردن با مغز مي بايست از گردن عبور نمايند. بنابراين انجام اين سلسله از تمرينات باعث تقويت اين شاهراه حياتي بدن مي گردد.
فصل دوم :
در اين نوع تمرين ورزشي براي درمان كسانيكه به اعراض مختلف از قبيل اختلال و بي نظمي در سيستم اعصاب، شكستگي استخوان و غيره مبتلا ميباشند.
توجه:
قبل از شروع تمرينات بايد بدن و مغز جسم و فكر در آرامش و ريلكس كامل باشند. بهترين راهي كه باعث موفقيت در دادن آرامش به بدن و فكر مي باشد.
تمرين 17: چرخش پا
به پشت دراز بكشيد پاها بطور مستقيم روي زمين و دست ها در كنار و امتداد بدن پاي راست را در حالت مستقيم و كشيده به سمت بالا آورده و در جهت حركت عقربه هاي ساعت و برخلاف آن ده بار بچرخانيد. به همين ترتيب با پاي چپ نيز حركت را تكرار كنيد. پس از استراحتي كوتاه هر دو پا را بلند كرده و در حالت كشيده و مستقيم تمرين كنيد.
توجه:
هنگام تمرين سر و بدن بايد بدون حركت و در آرامش كامل روي زمين باشد. پس از خاتمه تمرين مدتي استراحت كنيد تا تنفس به حالت عادي و طبيعي برگردد تمرين بدون هيچگونه فشاري روي ساير قسمت هاي بدن بايد انجام شود.
تمرين 18: با دوچرخه (1)
پاي راست را بلند كرده، ابتدا حركت پا دوچرخه را ده مرتبه بسمت جلو «جلو به عقب» و ده مرتبه در جهت عكس «شبيه حركت ركاب زدن دوچرخه» انجام دهيد.
هر دو پا را بالا آورده يك پا در بالا ثابت قرار گرفته و با پاي ديگر تمرين انجام مي شود. و با پاي راست حركت را انجام داده و سپس بدون گذاشتن پاي راست روي زمين حركت را با پاي چپ انجام دهيد.
ضمن چسباندن هر دو پا بيكديگر تمرين را با هر دو پا بطور همزمان انجام دهيد.
توجه :
موقع تمرين بدن و سربايستي در كمال آرامش و ريلكس بوده و هيچگونه فشاري به آن وارد نشود پس از خاتمه تمرين مدتي استراحت كرده تا تنفس به حالت طبيعي برگردد.
تمرين 19: زانو در بغل (1)
به پشت دراز بكشيد ضمن خم كردن پاي راست ران را به قفسه سينه نزديك كرده و انگشتان هر دو دست را بهم قلاب نموده روي زانو قرار دهيد. در اين وضعيت نفس عميق كشيده با بازدم ريه ها را از هوا كاملاً خالي كنيد. بدون دم مجدد سرو قسمت بالاي سينه را بلند كرده سعي كنيد بيني را به زانو نزديك نموده آنرا لمس نماييد. در اين وضعيت نفس عميق كشيده و همزمان با خروج هوا بآرامي برگشته سر را روي زمين بگذاريد. براي مدت كوتاهي تمام بدن را در حالت انبساط كاملا قرار داده مجدداً حركت را تكرار نماييد. تمرين را ده مرتبه با هر يك از پاها انجام دهيد.
توجه:
سعي كنيد پائي كه روي زمين قرار دارد از زمين بلند نشود.
19: قتل ساقه هاي پا (2)
هر دو پا را تا كرده بازوها را اطراف زانوها قرار دهيد سر و قسمت بالاي سينه را بالا آورده به زانوها نزديك كنيد.
دقت كنيد كه انجام اين تمرين با حركات تنفسي بايد هماهنگ باشد تمرين را ده بار تكرار كنيد.
فايده:
انجام اين تمرين مستقيماً شكم وريدهاي شكمي را ماساژ ميدهد.
تمرين20: اله كلنگ
به پشت دراز بكشيد، هر دو پا را خم كرده روي سينه قرار دهيد. انگشتان دست را بيكديگر قلاب نموده پشت سر بگذاريد در وضعيت كه مستقر شديد تمام بدن را از يك سمت ( راست به چپ) به سمت ديگر بطور كامل به چرخانيد، بطوريكه هر بار يكي از پاها با زمين تماس پيدا كند. دقت كنيد كه موقع چرخاندن بدن آرنج ها از جاي خود حركت نكند حركت را ده بار انجام دهيد.
تمرين 20: اله كلنگ (2)
در موقعيت تمرين (بطور نشسته) قرار گيريد و هر دو دست را جلوي زانوها بهم قلاب كنيد.به كمك فشاري كه به زانوها مي آوريد بدن را به سمت عقب برگرداند. بطوريكه فقط سر و گردن (مهره هاي گردن) روي زمين واقع شود. زانوها مقابل پيشاني و روي سربرسد. سپس به حالت اول نشسته- فقط كف پا روي زمين برگرديد. تمرين را ده بار انجام دهيد.
توجه:
براي پيشگيري از ضربه خوردن به نخاع ( مهره هاي گردن) اين تمرين را روي پتو انجام دهيد.
-دقت كنيد موقع تمرين پشت سر به شدت با اصابت نكند.
محدوديت تمرين:
كسانيكه دچار عوارض مغزي باشند اين تمرين را انجام ندهند.
فايده:
-حركت بسيار موثري است براي ماساژ پشت (ستون فقرات) باسن و مفاصل ران
-بهترين زمان براي انجام اين تمرين، صبح كمي پس از بيدار شدن است.
تمرين (2): قايق (1)
به پشت دراز بكشيد، دست ها را در اطراف بدن بطوري كه كف دست ها روي زمين باشد قرار دهيد. همزمان با يك تنفس عميق پاها و تنه ( بدن) را با اندازه 30 سانتي متر از زمين بلند كنيد. در اين وضعيت بايد بازوها و شست به در يك امتداد قرار گيرند. پس از كمي توقف با حبس دم، همزمان با باز دم خيلي آرام به حالت اول برگشته و بدن را كاملاً شل نمود. و رها سازيد.
اين حركت را پنج بار تكرار كيند.
تمرين : 21 قايق (2)
در موقعيت تمرين قبل مستقر شويد اما اين بار با مشتهاي گره كرده تا جائي كه امكان دارد پاها و بدن را از زمين بلند كنيد. (همزان با دم) سپس بسرعت ( همراه با بازدم ) بزمين برگرديد دقت كنيد كه موقع تماس بدن با زمين بدليل سرعت عمل آسيبي به شما وارد نيايد.
تمرين را 5 بار تكرار كنيد.
تنفس:
دم – هنگام بلند شدن از زمين – حبس دم – توقف در حالت – تا زمان تحمل – بازدم – هنگام بازگشت به زمين
توجه:
توقف در حالت تا زماني بايد باشد كه ماهيچه هاي شكم به لرزش درآيد.
فايده:
تمرين خوبي است براي ريلكس دادن به ماهيچه و مفاصل براي افراد عصبي و هيجاني بسيار مفيد است.
انرژي قفل شده:
اغلب اشخاص بويژه مبتديان بعلت انقباض عضلاتي و خستگي مفاصل انجام تمرينات اعم از سنتي يا كلاسيك با مشكلات زيادي روبرو هستند. تمامي تمرينات دسته بندي شده در پاوان موكت آسانا در شل كردن عضلات و ماهيچههاي بدن بسيار موثر است اما تمريناتي كه تحت عنوان قفل انرژي در پي خواهد آمد علاوه بر سودمنديهاي فوق به مبتدي كمك ميكند تا آمادگي كامل را براي انجام آساناهاي پيچيده كسب نمايد.
اشخاصي كه بطور مستمر آساناها را انجام مي دهند در بعضي مواقع احساس خستگي و گرفتگي و عضلاني مي كنند. اين تمرينات براي نرم نگهداشتن مفاصل ضروري است.
قفل انرژي يعني چه؟
انرژي در فرم پرانا (نيروي زندگي) در تمام قسمت هاي بدن وجود دارد اين انرچي بطور آزاد در بدن در حال جريان است. اما بعلت عكس العملهاي نامناسب شيميايي در بدن از جريان آزاد اين انرژي جلوگيري مي شود. اين مسئله باعث بوجود آمدن خشكي رماتيسم و انقباض ماهيچهها مي گردد.
اين تمرينات سموم را از بدن خارج كرده و باعث مي شوند عكس العملهاي بدن با يكديگر هماهنگ شوند. يكي از عوارض اين عدم تعادل و هماهنگي، اختلال در غدد ترشحه داخلي است. آزمايشات علمي كه در قسمت هاي مختلف دنيا مانند شوروي، لهستان، فرانسه، آلمان و هندوستان انجام شد، نشان مي دهد كه آساناها و تمرينات قفل انرژي در هماهنگ كردن سيستم غدد مترشحه بسيار موثر مي باشند. در نتيجه افرادي كه قادر به انجام آساناها نيستند بايد ابتدا تمرينات قفل انرژي را انجام داده تا بدن خود را براي انجام ساير آساناها آماده سازند و در حقيقت فعاليت هاي قسمت هاي مختلف بدن را بايد با يكديگر هماهنگ سازند.
تمرينات براي تقويت چشم:
انجام اين دوره از آساناها باعث درمان اكثر بيماريهاي (عضلاني و بصري) مربوط به چشم ميشود.
مشروط بر اينكه با صبر و استقامت و اصرار انجام شود و بيشتر كساني كه اين آساناها را در مدت زمان طولاني انجام داده اند ديگر از عينك طبي استفاده نمي كنند.
بعد از هر تمرين بايد چشمها را به مدت 30 ثانيه بسته نگه داشته به آنها استراحت داد تكرار مداوم اين تمرينات نتيجه بهتري را بهمراه خواهد داشت.
اگر وقت كافي نباشد ميتوان يك بار صبح و يك مرتبه هنگام غروب تمرينات را انجام داد.
تمرين 1: كف دست
روبروي خورشيد نشسته چشمها را ببنديد.
كف هر دو دست را بشدت بيكديگر مالش داده تا كاملاً داغ شود. و بعد كف هر دو دست را روي چشمها بگذاريد. احساس كنيد كه گرما و انرژي از دست هاي شما به چشم منتقل مي شود. 2 الي 3 دقيقه دست ها را بهمان حالت نگه داشته و پس از برداشتن دستها مدتي چشم ها را بسته نگهداشته حركت را مجدداً تكرار كنيد.
-حداقل در هر نوبت سه بار تمرين را انجام دهيد.
توجه:
بهترين زمان براي انجام اين آسانا هنگام طلوع خورشيد است.
فايده:
انجام اين ورزش آسانا باعث تقويت و آرامش اعصاب چشم ميشود.
تمرين 2: نگاه به طرفين
روي زمين نشسته پاها را بصورت كاملاً كشيده در جلوي بدن قرار دهيد.
دست ها را نيز بطور كشيده و در امتداد شانه ها نگهداشته ضمن مشت كردن دست انگشتان شست را به سمت بالا قرار دهيد دقت كنيد كه در طول تمرين سرمطلقاً حركتي نداشته باشد.
1- با هر دو چشم ( بدون حركت سر) به سمت دست چپ نگاه كنيد.
2- با هر دو چشم (بدون حركت سر) به فاصله بين دو ابرونگاه كنيد.
3- با هر دو چشم ( بدون حركت سر) به شست دست راست نگاه كنيد.
4- با هر دو چشم ( بدون حركت سر) به فاصله بين دو ابرو نگاه كنيد.گردش دوراني عدسي چشم را 15 تا 20 بار انجام دهيد. پس از انجام تمرين براي مدتي به چشم استراحت دهيد.
تمرين 3: نگاه به جلو و اطراف
مانند تمرين 2 روي زمين مستقر شويد ولي اين بار ابتدا مچ دست چپ را روي زانوي چپ گذاشته شست را بطرف بالا نگهداريد و دست راست را در امتداد شانه قرار دهيد چشم ها را روي شست دست چپ متمركز كرده سپس همين عمل را روي شست دست راست انجام دهيد پس از 15 تا 20 مرتبه چشمها را بسته و براي مدتي به آنها استراحت دهيد.
حال جاي دست ها را عوض كرده تمرين را مجدداً انجام دهيد. در طول تمرين دقت كنيد كه سر حركت نكرده و سعي كنيد تا لحظه پاياني تمرين فكر شما روي حركتي كه انجام مي دهيد متمركز باشد.
تمرين 4: چرخش نگاه
روي زمين نشسته دست چپ را روي زانوي چپ گذاشته و دست راست را در بالاي پاي راست نگهداريد. انگشت شست رو به بالا و باز و كاملاً كشيده و مستقيم باشد. در اين وضعيت با حركت دست راست از ( چپ براست) دايره بزرگي در فضا بسازيد و با هر دو چشم ( نگاه فقط به شست دست) پس دايره را دنبال كنيد (بدون حركت سر) پس از يك دور كامل مجدداً دست رابه جاي اول برگرداند. حركت را تكرار نمائيد تمرين را 5 بار در جهت حركت عقربه هاي ساعت و 5 بار خلاف آن انجام داده سپس جاي دست ها را عوض نموده تمرين را بهمان ترتيب انجام دهيد.
پس از خاتمه تمرين چشمها را بسته و براي مدتي به آنها استراحت دهيد.
تمرين 5: نگاه به بالا و پائين
روي زمين نشسته هر دو مشت دست را بر روي زانوها گذاشته ( انگشتان شست رو به بالا) بازوها را مستقيم و كشيده نگهداريد به آرامي شست دست راست را به سمت بالا آورد، و با چشم ( نگاه فقط روي انگشت شست) اين مسير را دنبال كنيد موقعي كه دست به بالاترين حد خود رسيد بآرامي دست را به حالت اول برگردانيد، در تمام لحظات بدون حركت سر با چشم مسير حركت دست را دنبال كنيد.
تمرين را 5 بار هر كدام از دست ها انجام داده سپس چشمان را بسته براي مدتي به آنها استراحت دهيد.
تمرين 6: نگاه به دور و نزديك
در اين حالت ورزشي چشم، دست ها را روي پاها در حالت كاملاً شل رها نمائيد.
-با هر دو چشم به بيني نگاه كنيد.
-سپس به فاصله دور يا منظرهاي كه در دوردست هست نگاه كنيد.
-مجدداً نگاه خود را متوجه بيني نمائيد.
اين دور را چندين مرتبه انجام داده و سپس چشمان را بسته و به آنها استراحت دهيد.
منابع و مآخذ :
1- آموزش يوگا ( جلد اول) ( روان – فكر – جسم)
ترجمه: حميد فروغي- جلال موسوي نسب – موسسه انتشارات غزل تهران 1370 چاپ اول
2- يوگا و انرژي درماني
نوشته «سوامي نيرانجا ناندا ساراسواقي » برگردان جلال موسوي نسب
يوگا، نوعي ورزش هندي است كه فكر را متمركز و جسم و روان را سالم مي كند و باعث محو نگرانيها و گرفتاري هاي زندگي مي شود.
منظور از رياضت كشيدن، انجام يك سري ورزش هاي مخصوص جسمي و روحي است كه سبب افزايش تمركز فكر مي شود. زماني كه تمركز فكر زياد شد، هر لحظه كه انسان، فكر خد را متوجه چيزي كند، خودبخود آن عمل انجام خواهد شد. يكي از روشهايي كه موجب تمركز فكري شديدي مي شود، روش هايي است به نام «سر بزرگ»، كه اعمال و حركات به خصوصي است كه اختراع آن، هندي ها بوده اند و ما، اين حركات و اعمال را تحت مبحث «يوگا» بررسي مي كنيم.
«يوگ» يا «جوك» به معني پيوستن است و اسم فاعل، يعني كننده كار آن يوگي يا جوگي معروف هندي است.
يوگا در اصطلاح فلسفي، نام يكي از شش مكتب فلسفه هندي است كه اصول آن بر آداب رياضت و ورزش بدني قرار دارد، و يوگي يا جوگي در اين معنا، همان مرتاض است.
اما از طرفي ديگر؛ كلمه يوگ، همان يوغ فارسي است به معناي مهار يا رام كردن حيوان سركش و به طور مجازي، به معناي رام كردن نفس حيواني انسان، به كار مي رود.
به گفته «جيمز هويت» كلمه يوگا، از زبان سانسكريت مشتق شده با ريشه هند و اروپايي و به معني «زير يوغ درآوردن» است و نيز مي توان يوگا را يكي شدن و جفت شدن ناميد. يعني يكي شدن روح يك فرد با روح عالم وجود، يعني «خدا».
پايه گذار مكتب يوگا، و دانشمندي به نام Patannmjali بوده كه حدود دو قرن قبل از ميلاد، مي زيسته است.
به گفته دكتر تارا چند، سفير كبير سابق هند، در كتاب «اوپانيشاد» (سر اكبر): «زندگاني نفس همواره مشوش و بيقرار است و مقرون عدم رضايت. زيرا به رنج هاي پنج گانه زير گرفتار است؛
1- بشر در جهل و اشتباه است.2- به لذايذ علاقمند است.3- از چيزهاي نامطبوع متنفر است.4- عاشق زنده ماندن است.5- از مرگ مي ترسد.
و فقط به وسيله رياضتهاي تعيين شده در مكتب يوگا مي توان به عوامل بالا چيره شد و به حالتي رسيد كه ديگر بشر بر جهل و اشتباه پيروز گردد و در اين حال، علاقه اي به لذات مادي ندارد و تمايلاتش از بين مي رود. از مرگ نمي هراسد و اراده اي بسيار قوي پيدا مي كند.»
به عقيده پاتانجالي (Patanjali)، براي به دست آوردن سلامتي روحي و جسمي كامل يا «نيروي بزرگ طبيعت» تمرينات و ورزش هاي زير بايد انجام شود:
1- رياضت كشيدن و روزه گرفتن2- حالات بدنياعضاي بدن را به سختي نگه داشتن
3- كنترل و حبس نفس4- كناره گيري از شهوات و تمايلات5- تمركز افكار و غلبه بر دماغ6- از كار انداختن حواس ظاهر و باطن7- توجه ثابت به يك چيز خاص8- تعمق و عرفان، يا محو شدن در «او».
علاوه بر آن، شخص يوگي، علاوه بر انجام تمرينات فوق، بايستي صفات اخلاقي زير را در خود، پرورش دهد:
1- ظلم و ستم نكند2- صديق و راستگو باشد3- دزدي نكند4- پاكدامن و عفيف باشد5- از كسي چيزي قبول نكند.
يوگا و عصر امروز، كنترل اراده:
از ميان 8 دستورالعمل ذكر شده در بخش پيش، آن چه امروزه متداول است، تنها دو تمرين 1) تمرينات تنفسي 2) حالات بدني خاص مي باشد. اين دو نوع تمرين، تحت عنوان يوگا امروزه در آمريكا و اروپا و بسياري از نقاط ديگر جهان رايج بوده و نتايج بسيار خوبي در معالجات رواني و آرامش فكري دارد.
پيشرفتهاي علم و تكنولوژي، انسان را به شدت حساس و البته خلاق ساخته است و سمت چپ مغز به طور قابل ملاحظه اي توسعه يافته است. همراه شدن با چنين رشدي، انسان را بيش از پيش از تنش و استرس مواجه ساخته است و چيزي كه يوگا در اين عصر پرتنش عرضه مي كند اين است:
«تربيت احساس و عاطفه و به كارگيري نيروي اراده (رشد بخش راست مغز به طور كلي و …)»
يوگا، پيش از آن كه صرفاً فيزيكي باشد، علمي مربوط به آينده است. يوگا در واقع، فرآيندي است براي ارتقاي انسان، از سطح غرايز حيواني به نيروي تشخيص. در واقع راهي براي چگونگي آشكار ساختن توانايي هاي بالقوه دروني مان، يوگا، اراده و احساسات ما را نيز به كار مي اندازد. و نيروي تجزيه و تحليل و بصيرت ما را گسترش مي دهد.
به گفته دكتر روگر آلماني: «منظور از ورزش هاي يوگا، تقويت نيروي معنوي است. يك نفريوگي با تمرين و ممارست، قدرت تمركز فكر و تحليل خود را زياد مي كند، تا جايي كه به كمك تمركز فكر مي تواند به يك مرحله از هيپنوتيزم به وسيله خود برسد و در اين موقع است كه عجيب ترين نتايج يوگا، ظاهر مي شود.
يعني فرد مي تواند از اعمال غيرارادي اعضاي مختلف بدن، اعمالي ارادي بسازد. يعني يوگي مي تواند در اثر قدرت تمركز فكر، به دلخواه، ضربان قلب خود را زياد يا كم كند و يا در مقدار ترشحات معده تغييراتي دهد.»
يوگا، باعث آرامش قلب و افزايش مقاومت پوست مي شود ولي در يوگا، انجام حركات و نرمش هاي خاص كه انجام آنها ساعتها طول مي كشد و به منظور رسيدن به مرحله تمركز قواي فكري و انديشيدن است. در يك تحقيق روي بيماراني كه از يوگا براي درمان بيماري هاي خود سود مي برند، توسط دكتر هربرت بنسون و دكتر كبيت، نتايج زير ديده شد:
قلب كندتر مي زند، مقاومت پوست بدن در برابر عوامل خارجي زياد مي شود، مقدارCO2 توليدي بدن كاهش مي يابد، اين اشخاص به الكل معتاد نمي شوند.
اين دو متفكر يوگا معتقدند كه يوگا، رياضت نيست و اعمال و روشهاي يوگا را هر فردي مي تواند فراگيرد. به علاوه يوگا وسيله اي براي درمان بسياري از بيماري هاي شفاناپذير جسماني است. طبق تحقيقات وسيع دانشمندان زيست شناس، نشان داده شده كه يوگا مي توان با كند كردن حركات اعضاي بدن، مرگ را به عقب بيندازد و عمر را طولاني سازد.
به طور كلي يوگا در نهايت باعث تمركز فكر مي شود، اراده انسان بسيار قوي مي گردد.
انسان بر تمام احساسات و تمايلات خود حكومت مي كند. در نتيجه، داراي رواني سالم، روحيه اي قوي و پر از سرور و نشاط خواهد بود. به اين ترتيب، چنين فردي به اراده خود، هر وقت بخواهد مي تواند عصباني شود و قادر است فوراً عصبانيت ساختگي را سركوب كرده و از ته دل بخندد! و …
بررسي چهار جريان اساسي در تكنيكهاي يوگا:
يوگا داراي تكنيكهايي است كه اين تكنيكها با به كار انداختن نيروي اراده، ذهن را آرام مي كند و باعث ثبات احساسات و بهبود كيفيت زندگي مي گردد و از اينرو، سلامت و هماهنگي جامعه را ايجاد مي كند. چهار جريان اساسي براي تكنيكهاي يوگا وجود دارد كه از چهار توانايي بنيادين انسان منشأ گرفته است:
1- هوش و فهم2- احساس و عاطفه3- نيروي اراده4- استعدادهاي عمل از طريق دستگاه حسي و حركتي.
كه اين چهار جريان به ترتيب اين گونه اند:
1-جنانا يوگاJNANA YOGA2- باكتي يوگا BHAKTI YOGA
3- راجا يوگا RAJA YOGA4- كارما يوگا KARMA YOGA
در جنانايوگا، فهم و خرد مورد استفاده قرار مي گيرد و با تحليل ها و جستجوهاي دقيق در اين جريان، منطق و احساس و ادراك سطحي تحول مي يابد.
مكتبهاي باكتي يوگا، يعني علم پرورش احساس، بيشتر در ارتباط با عصر مدرن است. در اين شيوه، بخش راست مغز فعال شده و به كار مي افتد. در باكتي يوگا ما مي آموزيم كه چگونه با تقويت نيروي اراده، كنترل احساسات خود را به دست گيريم و در نهايت، اين مسير در ما قابليتهايي ايجاد مي كند كه بتوانيم به سرچشمه و منشأ احساس دست يابيم در واقع:
BHAKTIYOGAScience of emotional culture
راجا يوگا: اين جريان، براساس كردن ها (DOS) و نكردن ها (Donts) است.
(Niyama & yama) كه به ما كمك مي كند خود را آماده سازيم و اراده خود را قوي كنيم.
طريق اراده : the way of will
در واقع در اين راه، ما با يك سري تمرينات و انجام يك سري اعمال و اجتناب از يك سري اعمال ديگر، راه خود را براي رسيدن به اراده اي قوي، هموار مي كنيم.
كارما يوگا: راز عمل Secret of action
به ما مي آموزد كه با به كار بستن آن، بتوانيم در آرامش مطلق، با وجود هشياري فراوان در عمل، كار انجام مي دهيم، به دور از هر استرس و تنش.
Working in Relaxation & Awareness in Action.
كه دو مورد فوق بايد در تعادل باشند و تعامل. به كار بردن تكنيكهاي كارمايوگا كمك مي كند كه فشارها و استرس هاي انباشته شده در ذهن كاسته شده و زندگي عاري از تنش امكان پذير گردد.
پس در يك نگاه كلي:
·جنانا يوگا: مسير و طريق خودشناسي، براي رسيدن به دانش واقعيت و ماهيت درد و شادي از طريق فهم و ادراك.
·راجايوگا: مسير عمل نفس، به منظور آزادي در عمل و بي عملي به وسيله تقويت اراده.
·كارما يوگا: مسير از خودگذشتگي به منظور كارآيي بيش تر در كار بوسيله هوشياري در عمل.
هاتايوگا چيست؟
شيوه هاي مختلف يوگا در آغاز متفاوت هستند. اصل و هدف در همه آنها يكي است: خودشناسي كامل. تنها از طريق خودكنترلي يا اراده قوي مي توان به اين هدف رسيد. لذا شيوه هاي گوناگون يوگا، ابتدا به ما طريق خودكنترلي را مي آموزند. بهرحال شيوه هاي يوگايي ديگري وجود دارد كه كار خود را ابتدا با طريق منضبط كردن ذهن آغاز مي كند، يا كنترل احساسات و …
يوگاهاي گوناگون، بسته به شيوه اي كه از آن پيروي مي كنند، نامهاي خاص خود را ميگيرند. اما يوگايي كه ما در اينجا بيش تر مدنظر داريم و از اين پس در مورد آن صحبت مي كنيم، يوگايي است كه كار خود را ابتدا با كنترل نفس بوسيله «كنترل تن» آغاز مي كند. پس در واقع شروع يوگا در اين راه با كنترل تن و بدن مي باشد و تندرستي كامل هم از اين راه به دست مي آيد كه اين نوع يوگا «هاتايوگا» نام دارد.
ريشه اين كلمه، از دو كلمه HA به معناي جريان مثبت و THA به معناي جريان منفي گرفته شده است و در صورتي بدن ما سالم است كه THA , HA در موازنه باشند و اشاره به اين مطلب دارد كه: بدن ما از دو جريان مثبت و منفي، جان گرفته است و تندرسي ما زماني برقرار خواهد بود كه اين دو در تعادل با هم باشند. هاتايوگا به شناخت كامل اين دو جريان، اشاره دارد و كنترل كردن اين دو جريان با كمك اراده تربيت شده، يا در واقع به يوغ كشيدن اين دو جريان با اراده و كنترل شخصي.
عمده بحث ما از اين جا تا پايان مبحث در مورد هاتايوگاست و هر جا اسمي از يوگا برده مي شود منظور همان هاتا يوگاست. و البته اين به دليل اين است كه اين نوع يوگا، شكل رايج تر و ملموس تري مي باشد و به دليل رابطهي كاملي كه با سلامتي جسمي و بدني انسان دارد، به نظر مفيدتر و كاربردي تر و ان شاء ا… مورد استفاده خوانندگان ميباشد.
تغذيه و رژيم غذايي در يوگا:
يكي از نكات مهم كه در يوگا بايد به آن توجه كرد، تغذيه است. فرديوگي در تغذيه بايد به نكات زير دقت كند:
1-بهتر است غذا طبيعي و سالم باشد و از يك رژيم غذايي آميخته استفاده شود. يعني غذاي اصلي صرفاً گوشت نباشد. از گوشت و سبزيجات و ميوه جات به طور توام در رژيم غذايي بهره گيري شود.
2-مقدار خوراك بايد با نيازهاي بدني هماهنگ شود.
3-مهم تر از چيزي كه خورده مي شود، چگونه خوردن است. فرديوگي بايد با عجله غذا نخورد و غذا را سريع قورت ندهد. غذا خوردن در آرامش و با لذت و آهستگي توصيه مي شود.
در هنگام غذا خوردن بايد دقت و تمركز وجود داشته باشد و در هنگام خشم يا بحران عاطفي و …بايد از خوردن غذا اجتناب كرد. بد نيست در اينجا به يك برنامه غذايي كه توسط يك متفكر يوگا تهيه شده اشاره كنيم:
·صبحانه: نصف ليوان آب پرتقال طبيعي، دو عدد تخم مرغ جوشانده، يك قطعه نان تست و يك فنجان قهوه يا چاي بدون شكر.
·ناهار: نصف ليوان آب پرتقال طبيعي، مقدار كمي گوشت پخته، سالاد سبزي و قهوه يا چاي بدون شكر.
·شام: نصف ليوان آب پرتقال طبيعي، كمي گوشت بريان، كلم پخته، دو عدد سيب زميني پخته و قهوه يا چاي بدون شكر
مواد اوليه اين برنامه غذايي در روز دوم و سوم، اندكي تفاوت پيدا مي كند و از روز سوم به بعد، دوباره تكرار مي شود. با اين رژيم، جسم يوگي، براي انجام حركات آماده شده و تمركز قواي روحي آسان تر مي شود. همان طور كه مي بينيد برخلاف تصور عامه، وضع غذايي و رژيم مورد استفاده يوگا چندان هم بد نيست!!
اين سه بخش در تمام مراحل تمرينات، با هم و در كنار هم به كار برده مي شوند و هيچ يكي بدون ديگري معنادار نيست. اكنون در مورد هر كدام توضيحاتي به شكل خلاصه ارائه مي دهيم.
تنفس درست:
همان گونه كه مي دانيم، ارتباط ميان زيستن و تنفس خيلي نزديك است و تنفس، مهم ترين عمل بيولوژيكي انسان است. چرا كه انسان بدون غذا تا چند هفته و بدون آب تا چند روز زنده مي ماند ولي عدم تنفس، حتي براي چند دقيقه، منجر به مرگ انسان مي گردد. بالتبع هر فعاليت ديگر بدني هم به تنفس نياز دارد و به آن وابسته است.
تنها با تنظيم آگاهانه شيوه تنفسي خويش مي توانيم به مقاومت بدني لازم كه عمري دراز و عاري از بيماري را براي ما بيمه مي كند، دست يابيم.
انسان هاي آگاهي هندي و مشرق زمين، هزاران سال پيش، به نتايج شگفت انگيز تنفس صحيح و منظم در حفظ تندرستي و واگرداندن بيماريها، آگاه شده بودند. به همين جهت بود كه آنها عملاً نوعي آيين هاي مذهبي، ابداع كردند كه در آن تمرين هاي تنفس عميق همراه با حالات بدني انديشمندانه و هدفمند انجام گرفته بود. اما اين تنفس يوگايي، نفس عادي عميق نيست، بلكه فلسفه اي وسيع و عميق دارد. عرفاي هندي معتقدند كه در هوا ماده اي وجود دارد به نام «پرانا». و اگر كسي به اين پرانا توجه داشته باشد، مي تواند آن را شكار كند و در بدن خود، ذخيره نمايد و اگر فرد با يك تنفس منظم و عميق، مقدار كافي پرانا در بدن ذخيره كند مي تواند حتي ساعتها نفس نكشد اما واقعاً اين پرانا چيست؟
پرانا چيست؟
هزاران سال پيش مردان انديشمند مشرق زمين، دانستند كه هر نيرو و هر انرژي در جهان داراي يك علت و يك هسته دروني است. در واقع يك شكل اوليه و ابتدايي براي همه عالم و همه انرژي ها و حركت ها وجود دارد، كه اين نيروي بالقوه در حالت اصلي و اوليه اش «پرانا» نام دارد و برخي اظهار كرده اند كه پرانا همان «كلمه» در انجيل يوحنا است كه آمده:
«در ابتدا كلمه بود و كلمه نزد خدا بود. همان در ابتدا نزد خدا بود و همه چيز بوسيله او ساخته شد و بي او چيزي از موجودات وجود نيافت. در او حيات بود و حيات نور انسان بود.» البته اين صرفاً يك نظر است كه جاي بحث دارد. هوا پر از پراناي آزاد است. تن انسان از طريق نفس كشيدن مي تواند به راحتي پرانا را از هواي آزاد، به درون خود جذب كند. به هنگام دم زدن به طور طبيعي، مقدار مناسبي پرانا را وارد تن خويش مي كنيم ولي با تنفس عميق مقدار پرانايي كه دريافت مي كنيم افزايش مي يابد و از راه تنفس كنترل شده يوگايي مي توانيم مقدار قابل ملاحظه اي پرانا در مغز و مراكز عصبي خود ذخيره كنيم تا در موارد ضروري مورد استفاده قرار گيرد.
ما، آن هنگام مي توانيم از اين پرانا استفاده كامل را بنماييم كه قادر باشيم اين پرانا را با كمك نيروي انديشه خود به اختيار گيريم و هدايت كنيم.
نتيجه تنفس، حركت شش هاي ماست. اگر مي خواهيم مقدار بيشتري پرانا به دست آوريم و راه ذخيره پرانا را در مراكز عصبي خويش، آگاهانه بياموزيم، نخستين وظيفه ما اين است كه حركات شش هاي خود، يعني تنفس خويش را كنترل كنيم. يعني به جاي تنفس سطحي و ناخودآگاهانه، بياموزيم كه هر نفسي كه مي كشيم، خودآگاهانه باشد و همراه با تمركز فكري، تا پرانايي كه جذب مي شود، به سوي مراكز عصبي كه جايگاه ذخيره آن است، برود و در آنجا، انباشته شود. تمرين خودآگاه كنترل پرانا از راه تمركز و تنفس منظم «پراناياما» نام دارد (Pranayama). پراناياما، مهم ترين پايه سيستم هاتايوگاست.
تنفس كامل:
نخستين و مهم ترين قانون تنفس اين است: تنفس از بيني.
با تنفس از بيني ما از خيلي از خطرات جدي و مهم در زندگي خود مي رهيم. در واقع طبيعت، بيني را به تمام وسايل دفاعي مجهز كرده به گونه اي كه هواي سرد يا سمي، ذرات ناپاك و معلق و … نمي توانند از اين راه وارد بدن شوند.
بوسيله موهاي ريزي كه در بيني وجود دارد، گرد و غبار و حشرات كوچك و ديگر ذراتي كه ممكن است به ريه ها آسيب برساند، از هوا گرفته شده و هوا به گونه اي ساده، تصفيه مي گردد. پس از اين موهاي ريز، يك گذرگاه پرپيچ و خم و تنگ وجود دارد كه از موكوس يا همان مايع مخاطي پوشيده شده كه ذرات گرد و غبار ريزي كه از صافي اول گذاشته اند، در اينجا گرفته شود و از طرفي به دلايل مجاورت با مويرگهاي خوني هوا رفته رفته گرم تر شده و براي ورود به ريه مناسب تر مي گردد. در مراكز عمقي تر، غددي وجود دارد كه با ترشحات خود، ميكروب ها و عوامل بيماري زاي زنده را از بين مي برد و خلاصه در مجموع كار، بيني يك هواي مناسب و سرشار از پرانا را در اختيار بدن قرار مي دهد.
اساس و آغاز تمامي تمرين هاي تنفسي، تنفس كامل يوگايي نام دارد. تنفس كامل يوگايي، شامل تركيبي از سه روش تنفسي است: 1- روش تنفس شكمي2- تنفس مياني 3- تنفس بالايي.
تنفس بالايي:
يا تنفس ترقوه اي. در اين تنفس، دنده، شانه ها و استخوان ترقوه بالا و پايين مي رود و فقط بخش بالايي ريه ها در اين حال كار مي كند و چون اين بخش از ريه بسيار كوچك است و هواي كمي مي گيرد پرانا و هواي بسيار كمي به ريه ها مي رسد. در واقع تنفس بالايي، با صرف بيش ترين انرژي، كمترين بهره را مي دهد. معمولاً افرادي از اين شيوه تنفس بهره مي گيرند كه در شرايط حرفه اي و اجتماعي، به طور معمول، داراي فشار مزمني روي قفسه سينه و شكم هستند و در اين صورت، تنها راه تنفس، همين راه است؛ مثل ماشين نويسان و …
تنفس مياني: middle breathing or intercostalbre
يا تنفس بين دنده اي. افرادي كه بيش تر در حالت نشسته هستند به اين صورت نفس مي كشند. در اين روش دنده ها هم در بخش مياني قفسه صدري بالا و پايين مي روند و از اين رو نسبت به تنفس بالايي مزيت دارد. زيرا علاوه بر بخش بالايي، بخش مياني ريه ها هم از هوا پر و خالي مي گردد.
تنفس شكمي:
تنفس عميق يا تنفس ديافراگمي نيز گفته مي شود. بيشتر مردان، هنگام استراحت و دراز كشيده، به اين شيوه تنفس مي كنند. ولي اين شيوه عملاً تنها بخشي از تنفس يوگايي را تشكيل مي دهد.
ديافراگم، يك پرده ماهيچه اي است كه فضاي قفسه سينه را از فضاي شكمي جدا مي كند و به قول عاميانه، سقف حفره شكمي را تشكيل مي دهد. در حالت انبساط و استراحت، ديافراگمي گنبدي شكل و با قوس رو به بالاست. به هنگام انقباض، ديافراگم به طرف پايين مي آيد و صاف مي شود. بنابراين، اندام هاي شكمي را به پايين مي فشارد و ديواره شكم را رو به بيرون مي راند. در اين روش، تمامي فضاي ريه پر از هوا مي شود.
تنفس كامل و جامع يوگايي، تمامي مزاياي تنفس شكمي، مياني و بالايي را دارد و تمامي ماهيچه هاي تنفسي را به كار مي اندازد. قفسه صدري تا گنجايش طبيعي باز مي شود و ديافراگم به طور منظم كار مي كند و اثر مالش ملايمي كه روي اندام هاي شكمي دارد، بسيار اثربخش و معجزه آساست.
تمرين پايه اي براي تنفس يوگايي به شكل زير است:
طبيعي و راست مي ايستيم و با شدت، نفس خود را بيرون مي دهيم و سپس عمل دم را انجام مي دهيم.
فرو دادن دم، خود از سه مرحله تشكيل شده است: در مرحله اول، با حركات ديافراگم به سمت پايين، آهسته شكم را بيرون مي دهيم، با اين كار، حس مي كنيم كه هوا به طور خودبخودي وارد ريه هاي ما مي شود. در مرحله دوم، دنده پاييني و بخش مياني قفسه سينه را چنان باز مي كنيم كه كم كم هوا به درون بخش مياني شش هاي جريان يابد. سومين ريتم، هنگام تنفس، فرو بردن هوا و بيرون دادن كامل قفسه سينه است. در مرحله آخر، شكم را تو مي دهيم و همزمان با آن بخش بالايي شش را پر از هوا مي كنيم و نوعي تنفس بالايي انجام مي دهيم. در شكل تئوري، اين سه حركت، منفصل و جداي از هم اند ولي عملاً به شكل پيوسته و موجي شكل، به صورت حركتي از شكم به طرف بالاست.
سپس با همين ريتم و همين ترتيب، از شكم به بالا، عمل بازدم را باز هم از طريق بيني انجام مي دهيم. تمرين بالا، همان طور كه گفتيم، يك تمرين پايه در پراناياما است و در پراناياما، چندين تمرين تنفسي وجود دارد كه يوگي ها، همزمان با تمرينات بدني از آنها بهره مي برند كه در اين جا بيان نمي كنيم ولي به طور كلي، تحقيقات نشان داده كه يوگي هايي كه از تعليمات پراناياما استفاده مي كنند، كمتر در معرض خطر بيماري هاي تنفسي و حتي سرماخوردگي هستند.
استفاده از شبكه هاي معنايي براي نمايش اطلاعات در يك محيط هوشمند
خلاصه :
در ساخت عكس نهايي هوشمند، نمايش اطلاعات براي اتاقهاي كپسولي، كاربران، نقش هاي و ساير اطلاعات، يك مساله اساسي ميباشند. در اين جا ما يك شبكه معنايي به عنوان يك معرفي ( نمايش) ارائه ميدهيم و توانايي آنرا به عنوان پايه اي براي كار مداومي نمايش ميدهيم.
مقدمه
چندين سال است كه محقق در مورد مكانهاي هوشمند توسعه يافته است. كشف راههاي جديد كه يك room مي تواند با يك يا تعداد بيشتيرن كاربرد عوامل آنهاارتباط داشته باشد. بيشتر كار شامل تعريف بر هم كنش شخص جديد با اين مكانها، ساختن سيستم ها براي رديابي كاربران و ايجاد استفاده هاي جديد براي الگوريتمهاي يادگيري و طراحي مصنوعي ميباشد.
همچنانكه استفاده از اين محيط هاي هوشمند (IES) گسترش مييابد، آنها ، لزوماً مقادير همواره در حال توليدي اطلاعات را در مورد كاربرانشان به منظور وفق دادن با خواستههاي كاربران جمع آوري مي كنند. اطلاعات براساس علاقه مندي هاي كاربران كه با آنها در ارتباطند، موقعيت آنها ، web page هايي كه آنها ملاقات ميكندو ديگر جزئيات بيشمار كه ممكن است ما هرگز به آنها توجهي نداشته باشد، جمع آوري مي شوند. تماماً اين اطلاعات لازمه است كه جمع آوري مي شوند و براي اين ساختاري محيطي، به طوري كه IE بتواند سيرع ساخته شود، و تصحيح فرضيات را مبني بر اين كه كاربران دوست دارند كه چه كاري بعداً انجام ميدهند،سازماندهي كند.
در اين جا پروژهRoom هوشمند، با آغاز به شناسايي چنين اطلاعاتي(KR) نموده ايم، با استفاده از شبكه هاي معنايي بر پايه نمايش(معرفي). همانطور كه اين بزرگي ادامه يافت، ما آغاز به كشف برخي مزاياي ذاتي درا ين رويكرد نموده ايم:
- افزودن اطلاعات جديد به سيستم بسيار سرراست سات، اغلب بسادگي افزون يك واحد داده جديد وگسترش يك lnik مناسب
تعويض اطلاعات يك كار بسيار موضعي است، به ندرت نياز به تعويضهاي اساسي براي بخشهاي گسترده معرفي ميباشد. به طور مشابه، اطلاعات بي اعتبار اغلب مي توانند با الحاق يا جايگزيني به link هاي جالب انجام شوند.
استنباط كردن نيز سريع و ترسان است. نتايج موثري براي بازيابي همه link هاي يك نوع جاري يا برون كيف گره وجود دارد.
اعتقادي بر اين است كه شبكه هاي معنايي مناسب ترين معرفي براي گرفتن و در كپسول گذران تعداد بيشمار اطلاعات ورودي به درون محيط هوشمند باشند. در اين مقاله، حالتي از انحرافات را بررسي مي كنيم كه يك IE به نمايش اطلاعات تحميل مي شود و بحث مي كنيم كه شبكه هاي معنايي با اين الزامات موافقند.
2- كار وابسته
تعداد زيادي مجلاتوابسته به گسترش تيمهاي زمينه گرا وجود دارند. براي محيط هاي هوشمند ، Dey، Aboud و Selberيك “Toolkit زمينه” براي آشكارسازي حالت يك room و استفاده رخدادهاي ورودي براي راه اندازي تغييراتي در رابطه با كاربردهاي حساس به زمينه، ايجاد كرده اند. اين Tookit قادر به كرابردهاي بر پايه موقعيت است كه گروههايي از كاربراني كه به ساختمان ها وارد و خارج مي شوند پيدا ميكندو براي كنفرانس ها ( مذاكرات) همدستي ميكند . API ي Lauff براي محاسبات حضور ابزار رودي مي گردد و سيگنالهايي به اجزا مي فرستد. ساختار عامل بار (OAA) ي Morany cheyrec Martin ، شامل تسهيلاتي براي عمل راه اندازي بر پايه اطلاعات زمينه اي است. در آزمايشگاه، Ajaykulkarni يك سيستم رفتاري كرانش پذير به نام ReBa ايجاد كرده كه مي تواند بسياري از اعمال دشوار را در به وقايع ايستگاه راه اندازي كند. هر چند، براي همه اين چارچوبها ، تفسير و استنباط كاربردها ،انجام شده كه بايد خوشدان تكه هاي اطلاعات مختلف را با تطبيق و جفت كنند وبه نظر مي رسد كه براي گسترش يك معرفي پيوسته از اطلاعات به دست آمده ، انجام شدند.
پروژه آسان زيستي مايكروسافت، برسري معرفي هندسي مكان و استفاده از اطلاعات براي تسهيل هر چه كنش هاي كاربران كارهايي انجام داده است. اگر چه آنها مقدار زيادي از اطلاعات را از اين چارچوب مي گيرند، هيچ كوششي براي كپي كردن آن به يك ديد بالاتري از اطلاعات انجام نميشود.
3. نمايش اطلاعات و محيط هايي هوشمند :
در بحث بر روي نوع نمايش (معرفي ) كه براي انواع اين مكانهاي انباري غالب مي باشد، مي توانيم به الزاماتي نظير فراهم سازي يك KR توجه كنيم. Davisetal پنج نقش مختلف را كه KRS بازي ميكند، مرتب كرده است و در اين جا با آنها را در زمينه يك IE امتحان ميكنيم.
3-1- نماينده هايي براي دنياي واقعي
اولين وجلوترين ، معرفي بايد به عنوان يك نماينده محاسبه اي براي هويت هاي دنياي واقعي عمل كند. در مورد يك فضاي هوشمند، بسياري از هويتهاي به آساني قابل شناسايي هستند مثل كاربران فضاها، خودشان و ابراز درون فضا مثل پروژكتورها ،دوربين ها، نورها ، تجهيزات برقي، كامپيوترها، وغيره برخي ها با سادگي كمتري شناسايي مي شوند ولي هنوز نقاط متقابلي درد نياي واقعي بدارند مثل گروههاي حرام، نقشهايي كه ميآفرينند، اعمالي كه براي كارآيي نياز دارند و غيره. اين آيتمها، نياز دارند كه در KR شامل شوند به طوري كه فضا مي تواند در مورد آنها استدلال كند و استنتاجهايي بر پايه آرايش آنها انجام دهد.
يكي از تاثيرات جنبي، اين است كه نماينده KR براي يك هويت دنياي واقعي نياز به پيگردي نزديك مورد هويت واقعي دارد از استنباط هاي غير صحيح دوري كند. اين ميتواند كمك بزرگي كند با استفاده از يك KR كه ميتواند به سادگي بر اطلاعات جديد شامل طبقات اطلاعات كه در زمان طراحي سيستم طرح ريزي نشده بودملحق شود.
2-3- الزامات وابسته به هستي شناسي
درست همانطور كه KR عنوان ميكند كه جهان چيست، يك بر روي اين كه محيط چه چيزي ميتواند ببيند و بر روي آن عمل كند ، اعمال شده است، براي مثال ، معرفي اطلاعات براي دواربندي منطقي مي تواند مداري مثل يك دسته AND، OR و بدون مدخل را ملاحظه قرار دهد و بنابراين ميتواند رفتار مدار را بر پايه اعمالي كه اين مدخلها انجام مي دهند، امتحان كنند. هر چند، مرعفي به آن معناست كه چنين نمايشي احتمالاً عادت نداشته كه سيمهايي را به يكديگر متصل نشده اند جستجو كند. با جريان الكترون هايي در حين طراحي را امتحان كند. برعكس يك KR كه در سطوح پايين تر از آناليز مداربندي را در سطوح منطقي مشكل ساز كرده است. Dans et al رجوع ميكندبه فيلتري كه نمايش به عنوان مجموعه اي از انحرافات هستي شناسي دلالت شده با معرفي، به كار مي رود.
براي يك IE، هستي شنساي تعريف ميكندكه IE در جهان چگونه بنظر مي رسد. وقتي كه باد روي دوربين، سروكار داريم، آيا مردم را به همان صورتي كه هستند ، مي بينيد به صورت حبابهايي رنگي كه از طريق room پيدا مي كند؟ آيا ما گفتار ورودي را تشخيص مي دهيم همانطوري كه به يك شخص تعلق دارد يا فقط به عنوان يك شكل موجي كه از يك ميكروفون مي آيد ؟ در واقع TE نياز دارد كه در هر دوي اين حدود و شايد كمي مابين كار كند، ازوقتي كه دوربين ها فقط قادرند كه حبابهايي را كه مي يابند گزارش كمتر ولي اين نياز دارد كه با يك شخص ، در برخي نقاط متحد باشد. بنابراين، KR ، بايد بتواند Link هاي بين اين سطوح فراهم كند.
3-3- تئوري استدلال
KR،همچنين، نشان مي دهد كه استنباطها چگونه توسط تيمهاي استدلال ، ساخته مي شوند و پيوندها را در انواعي از استنباط كه توسط سيستم توصيه مي شوند، قرار مي دهد. براي اكثر قسمتها، IE قيود اضافي بر اين نمايش اعمال نمي كند ، هر چند نياز نيست كه بسياري از استنباط هاي آنرا بر زمينه جريان فقط، پايه گذاري كنيم، كشيدن انواع زيادي از اطلاعات را در مورد محيط، شامل حالت هاي ابزاري، كاربردهاي اجرايي جاري، كاربران، حضور ابزار همراه و يك تنوع وسيعي از ساير حسگرها و محركها.، تمام اين اطلاعات در استنباطهايي كه IE در حدود جهان دارد، شركت ميكنند.
3-4 رسانهاي براي محاسبه
از وقتي كه KR در فضاي محاسبه اي كار مي كند، بايد قادر باشد كه به طور موثر (كارا) از طريق فرآيندهاي محاسبهاي ، بدون اشغال زيان، حافظه يا فضاي ديسك مفرط، كار كند. به علت مقدار زيادي از طالاعاتي كه IE بايد قادر به توليد باشد اين احتياجات شايد بيشتر اهميت داشته باشد. KR بايد قادر به جمع آوري مقادير زيادي اطلاعات همزمان و link هاي موثر با همه باشند.
3-5 رسانهاي براي عبارت انسان:
بالاخره، KR عادتداشته كه ديد انسان را از دين ارائه نمايد. اين نياز دارد به اين ، كه موضوعات نماينده اي براي هر آيتم باشد كه ما در محيط بيان مي كنيم و اين توابع نماينده به صورت يك روش سررايت توضيح و تفسير دين باشند. پس، KR نياز دارد كه براي استفاده ساده باشد و نماينده قابل خواندن توسط انسان باشد. يكي از نتايج اين احتياجات افزودن اطلاعاتي كه بايد كمي متركز باشند، در هنگام وارد كردن اطلاعات جديد به سيستم بايد نياز به تعميرات فقط كمي كوچك و مكانهايي خوب شناخته شدهدر نمايش باشد.
4- سناريو
به عنوان مثال از معرفي خوب اطلاعات براي يك IE، سناريوي زير را در نظر بگيريد. Amy به تعداد ادارهاش قدم ميزند و مي بيند كه يك email به روز دريافت كرده است. خواندن Mail، در مي يابد كه خلاصه اي از ديداري است كه آن روز، زودتر اتفاق افتاده است. به طور معمول، او به اين ديد كه توجه داشته است ولي آنرا به دليل وعده ملاقات با يك دكتر از دست داده است. چون كه نرم افزار و مديريت ديدار قادر بود كه بفهد كه او به طور معمول يك علاقه منظم بوده و اين كه او حاضر نبوده است، بنابراين، خلاصه اي از بحثهاي ملاقات را تنظيم و براي او ارسال كرده است.
خلاصه ، بحث هاي عمده را مشخص ميكندو به جزئيات بيشتري در حين گزارش موقعيت مي پردازد. همچنين، خلاصه تعداد از آيتمهاي موردعلاقه ويژه او را – بخصوص آيتمهاي عملي را كه اختصاصاً براي اوانجام شده است، مشخص ميكند .
براي اطلاعات بيشتر از نكات ويژه اي كه اين خلاصه مي تواند فراهم كند ، او بر روي link آن آيتم كليك ميكندو قادر به ديدن ملاقات ثبت شده با جزئيات بيشتر مي شود. از اينجا ، او م يتواند از ضبط كننده ويدئويي اين ملاقات درخواست كند، با اشاره به زماني كه يك آيتم اولين بار بيان نداشت از آنجا كه آيتم ويژه فراهم كردد تعدادي از اعتبارات گزارش شده ، مي تواند ارضا شود، ملاقات ضبط شده را با اطلاعات لازم و تعدادي از يادداشت هاي توضيحي خودش مي نويسد براي اندازه گيري خوب، او از كامپيوتر مي خواهد كه “گزارش اعتبارات گروهي را واكنشي كند. ” و به يك link سند اعتبارات نتيجه اضافه كند. پس از آن، اطلاعات نوشتاري را به اعضاي ملاقات شامل شده درا ين گفتگو، Mail ميزند. به علاوه ، نرم افزار مديريت ديداري، خواهد فهميد كه اين آيتم كامل شده است و آنرا به عنوان آيتم صورت جلسه اي بازبيني توسط گروه اضافه ميكند .
موارد بالا، نشان مي دهد سطح اطلاعاتي را كه كاربران مفيد مي بينند. دارا بودن فضاهاي ديداري علاقه مندان ديدار پيدا مي كنند، فهميدن و كمك به مردمي كه حضرو ندارند، اجازه به مردم كه صورت خودكار كاركنند، فهم ارتباط مردم مثل همكاران و ناظران همه اين ها براي ايجاد محيطهاي هوشمند كه به ما كمك مي كنند ، مهم ميباشند.
5- توصيف شبكه معنايي:
به منظور كاربرد يك سناريوي مشابه سناريوي بالا، و بارعايت متودي كه IE به اين نمايش اعمال مي كند، نياز به KR داريم كه به آساني، بسياري از موضوعات مختلف را در كپسول ميگذارد و ارتباطي را توسط متن ، شامل موارد زير بكار مي گيرد:
-مردم همانند Amy و علاقه مندان ملاقات كننده .
-ديدار و هر مورد ضبط شده
-اسنادي مثل اعتبارات و بودجه
-آيتم هاي سخنراني مانند آيتم اعمال و نوشتههايي كه Amy فراهم كرده است
-تمايلات ( بطوري كه سستم مي تواند بفهمد كه Amy به ديدار نرسيده براي اين او معمولاً خاطر است)
-مالكيت آيتم هاي عملي
-مسئووليت پذيري ها ، مانند مسئوليت پذيري Amy در برابر كارمندانش
وايت ادامه مي يابد. آنچه لازم است نمايشي است كه مي تواند اطلاعات موضوعي مانند مردم وملاقات را ذخيره كند ولي به سادگي ارتباطات بين آنها را پيدا ودنبال كند.
چنين نمايشي را شبكه معنايي نام دارد كه ريشه در كار Quilliaw بر روي استدلال در محيط هاي كامپيوتري دارد. اينكار، اطلاعاتي را به عنوان گروه هاي مفهومي در رابطه با link هاي ارتباطي سمتي نشان مي دهد، كه جهان را به عنوان نموداري سمتي نمايش ميدهد.
بنابراين كشف چارچوب اطلاعات در چنين سيستمي ، يك كار سر راست است مثل حركت از يك گروه در طول يك يا تعداد بيشتري link براي كشف اطلاعات وابسته. براي مثال ، يافتن همه همكاران Amy بايد به سادگي شروع بر روي گره اي باشد كه Amy را حركت مي دهد از يك link «متصدي گروه» براي يافتن سازماندهي اي كه او انجام مي دهد و پس در ادامه link هاي «يك عضو» از گروه در بين كاركنان فردي./ اين ساختار كه شكار كردن اطلاعات را براي يك سيستم هوشمند در يك موضوع ويژه، به خوبي كشف ارتباطات بين دو موضوع مختلف، آسان ميكند.
شبكه معنايي همچنين، بسياري از شرايط اعمال شده توسط IE را ارضا ميكند . در كپسول گذاشتن در فرم شامل خواندن توسط انسان ( همچنين از طريق شبكه هاي نموداري يا نمايش هاي متني ساده) آسان است افزودن اطلاعات جديد در يك روش تممركز ساده است وساختن استنباطها اغلب ، صرفاًجمع آوري Link ها و ادامه آنها است.
بسياري از كارها در پشت شبكه هاي معنايي در مقياس وسيع تري توسط كنسرسيوم شبكه وسيع جهاني به عنوان بخشي از پروژه شبكه معنايي ادامه مي يابد. بيشتر اين پروژه بر روي آدرس دهي مساله مركزي شبكه هاي معنايي بزرگتر -تيتر نوشتاري،متمركز است مساله يكي كردن هستي شناختي بزرگ يا چند گانه
مديريت جلسه
ما اكنون ساختارهاي معنايي را براي كنترل جلسات همانطور كه رخ ميدهد ، و Link كردن موضوعات مهم جلسه اي كه شركت مي كنند، هستيم. اطلاعات نوعي كه در طلو يك جلسه گرفته ميشود شامل ؟؟ دين جلسه، آيتم هاي عملي، استدلالهاي پشتيباني و مخالف، و اعتباراتي شامل منابع نمايشي يا شبكهاي مردم به عنوان علاقه مندان جلسه، ناشران اسناد، افزايش دهندگان مطلب، link ميشوند وقتي كه جلسات در محيط هاي ابزاري رخ مي دهند، مي توانند به گريذه هاي ويدوئي يا صوتي در جريان Link شوند.
استفاده از اين فلسفه كه جلسات اطلاعات اوليه نيستند، ولي صرفاً يك چارچوب براي سنجيدن و ارسال اطلاعات ميباشند، موضوعات مورد بحث در نرم افزار مديريت جلسه،ميتواند با هم مرتبط شوند. اين ، امكان بازبيني طرحها را همانطور كه از بين يك گروه طولاني جلسات عبور ميكندو پرسش سوالات سيستم را با توجه به موضوعات جاري بحثهاي جلسات قبلي فراهم ميكند .
6.3 مديريت موقعيت
اطلاعات مهم ديگري كه IE ها، سروكار دارند، اطلاعات موقعيت است. بطور ويژه اين درست است كه شما ابزار دستي در محيطهايي مجتمع ميكنند. اين ابزار، ابزار بسيار مفيدي براي هدايت در فضا هستند. به خوبي اطلاعات تسهيم شده با ديگران، ولي نياز به گروهي نسبت به موقعيت جاري خواهد شد با IR موضعي يا دوربينهاي بر پايه سيستمهاي پيگردي، يا از بين سيستمهاي گروه مثل شبكه هاي ؟؟ يا GPS دارند.
يك مساله اين است كه تمام اين سيستمها، چارچوب مختصات خودشان را براي بيان موقعيت يك شخص، به كار مي برند و تفكيك خودشان را براي مختصات فراهم مي كنند. به علاوه، پخش در مورد موقعيت، دانه بندي خود را دارد، ؟؟ Amy كجاست؟ احتمالاً بايد پاسخ متفاوتي داشته باشد اگر كه تكليف اين است كه تصميم گيري كنيم كه اوقصد دارد كه كدام ابزار را آدرس دهي كند، و متقابلاً كدام تكليف تصميم گيري شده است خواه از طريق پيغام mail ارسال شود يا از طريق صحبت با پيچر خواراني كار را انجام بدهد. ما شبكه معنايي را براي مجتمع كردن يك زيربنا براي پروژهRoom هوشمند استفاده مي كنيم اين اجازه خواهد داد كه جمع بندي بين سيستمهاي مختصات گوناگون انجام دهيم به همان خوبي كه به كاربران اجازه داده مي شود كه بيان هاي موقعيتي خودشان را مثل در منزل ويژه كنيد.
7- كاربرد مديريت جلسه
خوب است كه اين كاربردها به صورت جزئي تر ارزيابي كنيم تا به احساس واقعي در اين مورد كه شبكه چه طور ايجاد مي شود و چه چيزي مي تواند فراهم كند،دست يابيم. بر اين دليل،ما در اينجا وارد برخي جزئيات در رابطه با اين كه چه طور كاربرد مدير جلسه ها مورد استفاده قرار مي دهد ابزار شبكه معنايي و Room هوشمند را
پروژ Room هوشمند از زيرساخت عامل Metaglue بر پايه Java را براي ساختن عواملي كه مي توانند با همديگر ارتباط داشته باشند، استفاده مي كند، اين عوامل با كارشان،
سامانه خرید و امن این
سایت از همهلحاظ مطمئن می باشد . یکی از
مزیت های این سایت دیدن بیشتر فایل های پی دی اف قبل از خرید می باشد که شما می
توانید در صورت پسندیدن فایل را خریداری نمائید .تمامی فایل ها بعد از خرید مستقیما دانلود می شوند و همچنین به ایمیل شما نیز فرستاده می شود . و شما با هرکارت
بانکی که رمز دوم داشته باشید می توانید از سامانه بانک سامان یا ملت خرید نمائید . و بازهم
اگر بعد از خرید موفق به هردلیلی نتوانستیدفایل را دریافت کنید نام فایل را به شماره همراه 09159886819 در تلگرام ، شاد ، ایتا و یا واتساپ ارسال نمائید، در سریعترین زمان فایل برای شما فرستاده می شود .
آدرس خراسان شمالی - اسفراین - سایت علمی و پژوهشی آسمان -کافی نت آسمان - هدف از راه اندازی این سایت ارائه خدمات مناسب علمی و پژوهشی و با قیمت های مناسب به فرهنگیان و دانشجویان و دانش آموزان گرامی می باشد .این سایت دارای بیشتر از 12000 تحقیق رایگان نیز می باشد .که براحتی مورد استفاده قرار می گیرد .پشتیبانی سایت : 09159886819-09338737025 - صارمی
سایت علمی و پژوهشی آسمان , اقدام پژوهی, گزارش تخصصی درس پژوهی , تحقیق تجربیات دبیران , پروژه آماری و spss , طرح درس
مطالب پربازديد
متن شعار برای تبلیغات شورای دانش اموزی تحقیق درباره اهن زنگ نزن انشا در مورد 22 بهمن