با مراجعه به اینترنت و منابع معتبر، دربارهٔ سایر روش های تشکیل کانی ها اطلاعات جمع آوری
کنید و نتیجه را به صورت پاورپوینت به کلاس ارائه نمایید.

پاسخ :

کانی اولیه یا درونی:

کانی های درون زاد همان طور که از نامشان پیدا است، در درونزمین یعنی کیلومترها زیر زمین تشکیل شده اند. ماده اصلی تشکیل دهنده کانی های درون زاد و به طور کلی مادر همه کانی ها جسم سیال خمیر مانندی است که به نام ماگما خوانده می شود. با توجه به نحوه تشکیل کانی های مختلف از ماگما، می توان مراحل مختلفی برای تشکیل کانی ها تشخیص داد که این مراحل شامل مراحل ماگمایی اولیه، پگماتیتی، پنوماتولیتیک و گرمابی است.

الف -ماگمایی اولیه:

از این دسته که اولین گروه کانی ها هستند که از ماگما جدا می شوند و طبیعتاً در دما و فشار بالایی تفکیک می شوند می توان به کانی هایی مانند الماس، پلاتین، کرومیت، مس، آهن و از سنگ هاگرانیت را نام برد.

ب – پگماتیت ها:

عناصر باقی مانده از ماگما که اغلب کلر و بر و فلوئور است و به پگماتیت موسوم است در این مرحله در داخل خلل و شکاف ها نفوذ می کنند. بلورهای پگماتیت فوق العاده بزرگ هستند. فاصله تشکیل پگماتیت ها از ماگمای اولیه حداکثر یک الی دو کیلومتر است. پگماتیت ها منبع مهم میکاهای صنعتی، لیتیم، بریلیوم، تانتالیم،کوارتز, پیزو الکتریک هستند.

ج- پنوماتولیتیکی:

کانی های حاصل از این مرحله ارزش اقتصادی ندارند.

د- مرحله گرمابی:

در این مرحله در نتیجه نفوذ آب های زیر زمینی عناصری از ماگمای داغ در طول مسیر در آب حل می شوند و پس از خروج این آب ها تشکیل کانسارهای با ارزشی مانند سولفورهای فلزی می دهند.

کانی های ثانویه یا بیرونی:

این کانی ها از تغییر و تبدیل کانی های اولیه یا درون زاد به وجود می آیند. کانی های اولیه عموماً در شرایط فشار و درجه حرارت بالا تشکیل شده اند و به همین خاطر این کانی در شرایط سطح زمین که متفاوت با شرایط تشکیل آن ها می باشد، چندان سازگار نیستند. کانی های اولیه برای سازگار شدن با شرایط سطح زمین، خرد و تجزیه شده و به کانی های ثانویه یا برون زاد تبدیل می شوند. فرآیندهای مختلفی همچون هوازدگی، رسوبی و بیولوژیکی به تشکیل کانی های ثانویه کمک می کنند.

کانی های دگرگونی:

تغییر مشخصات کانی ها و سنگ ها در اثر حرارت و فشار، دگرگونی نامیده می شود. در اثر دگرگونی کانی ها ممکن است شکل بلورین اولیه خود را از دست داده و به شکل جدیدی متبلور شوند. البته تغییر تبلور کانی ها در جهتی است که با شرایط جدید سازگار باشند. ضمن تغییرات دگرگونی ممکن است ترکیب شیمیایی کانی ها نیز عوض شده و عناصری از ساختمان آن خارج و یا به آن وارد شوند. دگرگونی به سه نوع مجاورتی، ناحیه ای و حرکتی تقسیم می شود که در طی هر یک از این دگرگونی ها کانی های مختلفی به وجود می آید.