پاسخ تمرین های درس هفدهم فارسی دهم درس سپیده دم

کارگاه متــن پژوهــی

قلمرو زبانی (صفحهٔ ۱۳۸ کتاب درسی)

از میـان مـوارد زیـر، ترکیب‌هـای وصفـی و اضافـی را جـدا کنیـد؛ سـپس هسـتۀ هـر یک را مشـخّص نمایید.

ستارۀ غروب، سَرور آزادگان، مسافر دیرین، ماهی دریا، برترین حماسه

 ترکیب وصفی: متنی نیلگون ، برترین حماسه

ترکیب اضافی: ستارۀ غروب، سرور آزادگان، ماهی دریا

3- در مصراع زیر، نقش دستوری اجزای مشخص شده را بنویسید.

  «پس، درهای امید و روشنایی را به روی   ما بگشای»

         قید   مفعول       معطوف به مفعول     مضاف‌الیه

قلمرو ادبی (صفحهٔ ۱۳۸ و ۱۳۹ کتاب درسی)

 1- مصراع‌های زیر را با توجه به آرایه‌های «تشخیص، کنایه و تشبیه» بررسی کنید.

* ای چون سبزه بر آمده از دفتر روزگاران  تشبیه (لبنان به سبزه) - تشخیص (ای لبنان)

* ای کشتی‌های صیّادی که مقاومت پیشه کرده‌اید! تشخیص (کشتی‌ای که مقاومت می‌کند.)

* بگذار بوسه زنیم بر شمشیری که در دستان توست کنایه (بوسه زدن بر شمشیر) - تشخیص (دستان تو: لبنان)

2- کدام واژۀ مشخّص شده، «استعاره» به شمار می‌آید؟ مفهوم آن را بنویسید.

«ای مسافر دیرین بر روی خار و درد/ ای چون ستاره، فروزان»

 خار: مجاز از رنج و سختی

3- شاعر، «باران‌ها» و «فصل‌ها» را در کدام مفاهیم نمادین به کار برده است؟

باران: نماد آزادی و طراوت      فصل‌ها: نماد زمان و تاریخ

4- کاربرد مناسب شبکۀ معنایی، در شعر و نثر، ضمن آنکه به تداعی معانی کمک می‌کند، سبب زیبایی و دلنشینی سخن می‌شود و آرایۀ «مراعات نظیر» را پدید می‌آورد؛ مثال: ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند    تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری

    سعدی

 از متن درس، دو نمونه مراعات نظیر بیابید. 

جز تو کسی نمانده است که در زندگی ما نخل و عنب و تاکستان بکارد

ای سرور باران‌ها و فصل‌ها / تو را عطر می‌نامیم که در غنچه‌ها خانه دارد / تو را پرستو نامیدمقلمرو فکری (صفحهٔ ۱۳۹ کتاب درسی)

1- دریافت خود را از سرودۀ زیر بنویسید.

«تو را جنوب نامیدم / ............/ ای انقلاب زمین که با انقلاب آسمانِ بَرین/ پیوند خورده ای».

 شاعر قیام مردم لبنان علیه ظلم، یک انقلاب خدایی و آسمانی می‌داند.

2- در سرودۀ زیر:

«ای سرزمینی کز خاکت / خوشه‌های گندم می روید / و پیامبران برمی خیزند».

* الف) کدام سرزمین مورد خطاب است؟ لبنان

*ب) مقصود شاعر از مصراع‌های دوم و سوم چیست؟ مصرع دوم بر امید به آینده و زندگی دوباره تاکید دارد. مصراع سوم به بعثت پیامبران از سرزمین لبنان اشاره دارد.

3- از متن درس، مصراعی را معادل معنایی قسمت مشخّص شده بیابید.

« تو را سپیده دمیدر انتظار زاده شدن/ و پیکری در اشتیاق شهادت نامیدم».

 و گل‌هایی را می‌چیند / که از انگشتان شهیدان می‌رویند

4- قبّانی در این بخش از شعرش بر چه نکته‌ای تأ کید دارد؟

«ای که ردای حسین بر دوش داری/ و خورشید کربلا را در برداری ...».

فرهنگ شهادت طلبانه و شیعی مردم لبنان

همچنین پاسخ سایر فعالیت های دروس فارسی 1 دهم را از لینک های زیر ببینید :

حتما نظر بدهید زیر هر کدام .با تشکر