پاسخ فعالیت های درس حرمی با دو گنبد هدیه چهارم

اتوبوس آرام آرام به راه می‌افتد. سرم را به صندلی اتوبوس تکیه می‌دهم و به فکر فرو می‌روم.
مدت‌ها بود که آرزوی زیارت کربلا و دیگر شهرهای زیارتی عراق را داشتم. همیشه دعا می‌کردم و این سفر را از خدا می‌خواستم؛ تا اینکه امسال آرزویم براورده شد. خدا را شکر می‌کردم.
باورم نمی‌شد! زیارت چند امام مهربان در یک سفر! به گنبد های طلایی دو طرف خیابان بین الحرمین نگاه می‌کنم و در دلم از امام حسین و حضرت ابوالفضل خداحافظی می‌کنم.
چه لحظه‌ی سختی است! لحظه‌ی جدایی!
اتوبوس از شهر کربلا به مقصدشهر کاظمین خارچ می‌شود. از پنجره‌ی اتوبوس به اطراف جاده نگاه می‌کنم؛ به خانه‌ها، ماشین‌ها، نخل‌ها و ... .
کم کم چشمانم سنگین می‌شود و به خواب می‌روم.
صدای پدرم را می‌شنوم. مرا صدا می‌زند.
آرام چشمم را باز می‌کنم. حرمی با شکوه، با دو گنبد و گل دسته‌های طلایی در وسط شهر مانند نگینی می‌درخشد.
چشم‌های خیس زائران به این منظره دوخته شده بود.
راهنمای کاروان برایمان گفت:«اینجا حرم مطهر امام موسی کاظم - علیه السلام – و امام جواد – علیه السلام – است. این دو امام عزیز در زمان حاکمان عباسی زندگی می‌کردند و با آن حاکمان ظالم مبارزه می‌کردند. امام موسی کاظم – علیه السلام – به دستور هارون الرشید چهارده سال را در زندان سپری کرد. ایشان برای راهنمایی مردم سختی‌های زیادی کشید.»
به صورت دسته جمعی به سوی حرم حرکت کردیم.
چیزی به تحویل سال نمانده بود؛ در کنار پدرم وارد حرم شدیم و با احترام سلام دادیم؛
- السلام علیک یا موسی بن جعفر ...
- السلام علیک یا امام جواد ....
لحظه‌ی زیبایی بود. بوی عطر و صدای صلوات همه جا پیچیده بود. همه به یکدیگر تبریک می‌گفتند و شکلات پخش می‌کردند.
هر وقت به یاد آن روزها می‌افتم شیرین‌ترین خاطرات زندگی در ذهنم مرور می‌شود.

برایم بگو (صفحهٔ 42 کتاب درسی)

امام موسی -کاظم علیه السّلام - چندمین امام است؟ درباره‌ی زندگی او چه می‌دانید؟
امام موسی کاظم (ع) امام هفتم ما شعیان است. پدر ایشان امام جعفر صادق (ع) امام ششم هستند. چون خشم خود را فرو می‌برد به کاظم لقبش دادند. کاظم یعنی فرو برنده‌ی خشم. ایشان در زمان حاکمان عباسی زندگی می‌کردند و با آن حاکمان مبارزه می‌کردند. هارون الرشید ایشان را 14 سال به زندان انداختند. اما ایشان باز هم به راهنمایی مردم می‌پرداختند.

تدبّر کنیم (صفحهٔ 43 کتاب درسی)

وَ الکاظِمینَ الغَیظَ وَ العافینَ عَنِ النّاسِ
نیکوکاران کسانی هستند که خشم خود را فرو می‌برند و خطاهای دیگران را می‌بخشند. سوره‌ی آل عمران، آيه‌ی 134
به داستانی که آموزگار برای شما تعریف می‌کند، گوش کنید. میان این آیه، داستان و لقب امام هفتم چه ارتباطی وجود دارد؟ لقب امام هفتم کاظم است که به معنای فرو برنده‌ی خشم است. آیه‌ی 134سوره‌ی آل عمران و داستان نیز براین قضیه تاکید دارند که با خطا و اشتباه دیگران چشم پوشی کنیم و در هنگام عصبانیت خشم خود را فرو ببریم تا نیکوکاران باشیم.

به کار ببندیم (صفحهٔ 43 کتاب درسی)

دوست دارم من هم مانند امام موسی کاظم  علیه السّلام  خشم خودم را کنترل کنم؛ بنابراین، سعی می‌کنم هنگام عصبانیتصبور باشم.
وقتی در حال انجام دادن تکالیفم هستم و دوستم، دستم را خط می‌زند، آرام از او خواهش می‌کنم که مراقب باشد.
وقتی دوستم به قولی که به من داده است، عمل نمی‌کند، با آرامش از او می‌خواهم دیگر این کار را تکرار نکند.
وقتی خواهر کوچکم بدون اجازه به وسایل من دست می‌زند، وسایلم را جمع می‌کنم و با او صحبت می‌کنم که دیگر به وسایل من دست نزند.

ایستگاه فکر (صفحهٔ 44 کتاب درسی)

این داستان را بخوانید.
امام موسیٰ کاظم  علیه السّلام  با کارگرانش در نخلستان خود مشغول کار بود که بحث و دعوای دو کارگر توجّه او را جلب کرد.
کارگر اوّل فریاد می‌زد: «خودم دیدم خوشه‌های خرما را پشت دیوار انداختی تا آنها را برای خودت برداری و بفروشی!»
امام که متوجّه ماجرا شده بود، همراه با کارگر دوم چند قدم از بقیه دور شد و از او پرسید: «تو این کار را کردی؟»
کارگر که خجالت کشیده بود، سرش را پایین انداخت و گفت: «مرا ببخشید! شیطان وسوسه‌ام کرد؛ دیگر این کار را تکرار نمی‌کنم . امام کمی سکوت کرد و بعد، کارگر دیگر را صدا زد؛ سپس با آرامش گفت: «این مرد مانند برادر توست. او اشتباهی کرده است و دیگر آن را تکرار نمی‌کند. تو هم قول بده این ماجرا را برای کسی تعریف نکنی و آبروی دوست خود را نگه داری!»
آن مرد که از رفتار امام موسی کاظم  علیه السّلام  شرمسار شده بود با چشم‌هایی پر از اشک به امام نگریست و با خود گفت: … .
اکنون به این پرسش‌ها پاسخ دهید.
چه عنوانی برای داستان پیشنهاد می‌کنید؟ حفظ آرامش
میان این داستان و آیه‌ی درس چه ارتباطی وجود دارد؟ امام کاظم به آن مرد یاد داد که خشم خود را فرو ببرد و خطاهای دیگران را ببخشد، همان طور که خداوند در قرآن به این موضوع اشاره کرده است.
فکر می‌کنید وقتی آن مرد خطاکار رفتار امام را دید با خود چه گفت؟ گفت: ای کاش خشم خود را کنترل می‌کردم و با آن مرد این رفتار ناپسند را نداشتم تا نزد امام شرمنده نمی‌شدم!
از رفتار امام با آن دو کارگر چه چیزهایی یاد می‌گیریم؟
خشم خود را کنترل کنیم
آبروی دیگران را حفظ کنیم
خطای دیگران را ببخشیم

ایستگاه خلّاقیت (صفحهٔ 45 کتاب درسی)

یکی از داستان‌های مربوط به زندگی امام کاظم علیه السّلام را به صورت نمایش در کلاس اجرا کنید.

توضیحات درس ششم هدیه ها چهارم ابتدایی حرمی با دو گنبد

حرم کاظمین، به امام هفتم و امام نهم متعلق است.

امام موسى بن جعفر و امام محمد تقی معروف به جواد را با هم کاظمَین و نیز جوادَین می نامند،

به همین دلیل منطقه ای هم که در آنجا مدفون اند به کاظمین یا کاظمیه شهرت دارد که بخشی از شمال بغداد است.

این دو بزرگوار، به ترتیب پدر و پسر علی بن موسی الرضا می باشند.

در درس«حرمی با دو گنبد» تلاش شده در حد امکان دانش آموزان با ابعادی از شخصیت تابناک آن  حضرت در قالب سفرنامه زیارتی یکی از دانش آموزان، آشنا شده و ضمن احساس علاقه و ادای احترام به امام کاظم برای الگو گرفتن از زندگی و اخلاق و رفتار ایشان تلاش نمایند.

نکته: پیشنهاد می شود با توجه به پیمانه ای بودن آموزش درس هدیه های آسمان، در صورت امکان این درس در زمان ولادت یا شهادت امام کاظم تدریس شود.

٭ اهداف درس  ششم هدیه ها چهارم ابتدایی حرمی با دو گنبد

1 آشنایی با امام کاظم به عنوان امام هفتم شیعیان

2 احساس علاقه به امام کاظم و اعمال و رفتار ایشان

3 تلاش برای الگو گرفتن از زندگی و اخلاق و رفتار امام کاظم

4 توانایی تفکر در پیام قرآنی و درک ارتباط آن با موضوع درس

٭ مفاهیم کلیدی

 امام کاظم

حرم کاظمین

کظم غیظ

حکومت عباسى

هارون الرشید

آموزش درس ششم هدیه ها چهارم ابتدایی حرمی با دو گنبد

برای شروع مناسب درس می توانید با نشان دادن تصویر یک اتوبوس در جاده با طرح این سؤالات برای ورود به متن درس استفاده کنید.

اگر در بین بچه ها کسی پیدا نشد که با توجه به موضوع درس بگوید

خود شما می توانید بگویید من دلم می خواهد به عراق بروم و سپس در این رابطه ادامه دهید.

برای شروع مناسب درس می توانید در صورت امکان از شخصی که تازه از عراق آمده دعوت کنیدتا به کلاس آمده و از خاطرات شیرین خود تعریف کند.