ورزش کودکان

ورزش براي کودکان، فوق العاده ضروري و لازم است. کودکان به طور طبيعي و فطري به ورزش، بازي و تحرّک علاقه نشان مي دهند و اين بازي و تحرک براي رشد و نموّ نسوج بدنشان لازم بوده و شرط زنده ماندنشان مي باشد. نياز به تحرک و بازي- که چيزي جز ورزش نيست- اختصاصي به بچه انسان ها نداشته، بلکه در ساير حيوانات نيز محسوس است. شهيد دکتر پاک نژاد در کتاب اولين دانشگاه و آخرين پيامبر به همين نکته اشاره کرده و مي نويسد:

" بچه گربه، بازي مي کند، بزغاله، جست و خيز دارد، بچه شير به سروکول مادرش مي پرد، کره الاغ به مادرش لگد مي زند و ... و اخيراً کشف شده، نشخوار کردن نشخوار کنندگان و خواب ديدن حيوانات مغزدار، مخصوصاً در گوشت خواران، از گربه گرفته تا جنين انسان، همه براي تکامل مغزشان بوده و لازم است."

حال که ورزش، بازي و تحرّک براي کودکان لازم و ضروري است، وظيفه والدين و مربيان اين است که سعي کنند کودکان را به سوي ورزش ها و بازي هايي هدايت کنند که فکر، روح، جسم و شخصيت آن ها را ساخته و آن ها را براي زندگي اجتماعي سالم و مفيد آماده سازد. دکتر رجبعلي مظلومي در کتاب گامي در مسير تربيت اسلامي مي نويسد:

"ورزش هايي که به کودکان داده مي شود، بايد چنان باشند که به تربيت قواي فکري و نظم روحي آن ها منتهي گردد؛ بدين معنان که تکوين اخلاق کنند، ايجاد منش نمايند، عادت هاي مطلوب را (نظير نظم و انضباط و اطاعت از قانون و جوان مردي و همکاري) مايه گذارند و يا حس ابتکار را بيدار کنند و بپرورند.

اين ها همه را ضمن بازي ها بهتر از هر گونه درس مي توان ياد داد، زيرا اثر اين چنين آموزش ضمن بازي ها، تا پايان عمر، باقي مي ماند."

از ورزش ها و بازي هاي کودکان، استفاده هاي ديگري نيز مي توان نمود مربيان دلسوز و زيرک، با توجه به نوع بازي ها و ورزش هاي مورد علاقه کودکان، مي توانند شخصيت واقعي و حقيقي و نيز استعدادهاي نهفته کودکان و حساسيت هاي روحي آنان را کشف نموده و در برنامه ريزي هاي تربيتي، مورد توجه و استفاده قرار دهند. دکتر مظلومي در اين مورد مي نويسد:

"بازي هاي مورد علاقه کودک نيز مي توانند تا حد زيادي معرّف جهت عاطفي و نظري او باشند و قابل توجه براي کار مربي قرار گيرند. آري بازي، واقعاً بازي نيست، درس زندگي کودک است، و نمايشي از سير دروني و نفساني او؛ پس بايد که آن را نيکو ساخت و نيکو نظارت کرد."

آية الله ابراهيم اميني نيز در کتاب بانوي نمونه اسلام چنين مي نگارد:

"دانشمندان فن تربيت توصيه مي کنند که بايد اطفال را آزادي داد تا بر طبق دل خواه بازي کنند، بلکه بايد وسايل و اسباب بازي و تفريح سالم را براي آنان فراهم ساخت. اخيراً در جهان متمدن، اين موضوع مورد توجه واقع شده و در کودکستان ها و دبستان ها و دبيرستان ها انواع وسايل بازي و تفريج سالم را مطابق سن کودکان و نوجوانان برايشان فراهم مي سازند، و آنان را به بازي هاي دسته جمعي تشويق مي کنند و به اثبات مي رسانند که بازي چنان که براي رشد بدني اطفال لازم است، براي تربيت روحي آنان نيز تاثير به سزايي دارد.

بعضي مردم از کودکان انتظار دارند که مانند بزرگ سالان زندگي کنند و بر خودشان لازم مي دانند که اطفال را از بازي و حرکات بچه گانه باز دارند؛ و اين عمل را تربيت مي شمارند. اگر کودک بازيگر بود، مي گويند: کودک بي ادبي است، ولي اگر خمود و سر به زير بود و از بازي کناره گيري کرد و در گوشه اي نشست، مي گويند: آفرين، چه کودک با ادبي است! اما دانشمندان روان شناس اين عقيده را خطا و غلط مي دانند و عقيده دارند که بچه بايد بازي کند؛ اگر بازي نمي کند، علامت کسالت جسماني و ضعف روحي اوست. البته پدر و مادر بايد اين جهت را مراعات کنند که بازي کردن کودک به حال خودش زيان بخش نباشد و اسباب مزاحمت ديگران را نيز فراهم نسازد.

پدر و مادر نه تنها بايد کودک را در بازي کردن آزاد بگذارند، بلکه خودشان نيز بايد در مواقع بي کاري با آنان بازي کنند، زيرا بازي کردن با پدر و مادر براي اطفال، بسي لذت بخش است و آن را از علايم محبت مي شمارند."

از طريق ورزش مي توان کودک را تربيت نمود و بسياري از ياد گرفتني ها را به او آموخت. در کتاب کودک و ورزش چنين آمده:

"قدرت آموختن در تمام کودکان وجود دارد. کودک مي تواند از ديگران و با ديگران، بر اثر نگاه کردن، مقايسه کردن و تقليد کردن بياموزد. مقايسه قدرت کودک با ديگران، نشانه اعتماد به قدرت خود مي باشد و رقابت نيز مي تواند در آموزش موثر باشد. هم سالان کودک در آموزش تربيت و آموختن کودک موثرند.

بزرگان نيز مي توانند سرمشق آموزش براي خردسالان باشند... (جهت آموزش نظم و تربيت در ضمن بازي) مي توانند به کودکان بياموزند که:

1- به نوبت از اسباب بازي استفاده نمايند.

2- ممانعت براي کودکان ديگر فراهم نکنند.

3- پس از استفاده از اسباب بازي، آن را به کودکان ديگر واگذار نمايند.

4- اسباب بازي را خراب نکنند.

کودک مي تواند قواعد اجتماعي و زندگي را فقط در جمع کودکان بياموزد، براي اين منظور سعي کنيد که فرزند شما با ديگران آميزش و رفت و آمد داشته باشد و تمرينات مثبت و منفي را بياموزد.

هدف از تربيت کودکان استقلال آن هاست."

تنها دانشمندان و انديشمندان معاصر نيستند که ورزش، بازي و تحرک را براي کودکان لازم مي دانند، بلکه بسياري از فلاسفه و صاحب نظران گذشته نيز اين ضرورت را دريافته و بدان پرداخته اند؛ به عنوان نمونه، غزّالي مي گويد:

"و هر روز يک ساعت وي را از بازي باز ندارند تا فرهيخته شود [يعني تربيت گردد و ادب آموزد] و تنگ دلي نشود که از آن بدخوي گردد و کوردل."

ارسطو نيز ورزش و بازي را براي کودکان لازم مي دانسته، ولي آن ها را از پرداختن به ورزش هاي سنگين منع نموده و معتقد بوده:

"کودکان بايد به طور معتدل ورزش نمايند و نه تا آن حد که مهارت حرفه اي به دست آورند. جواناني که براي شرکت در مسابقه اي المپيک ورزش مي کنند، تندرستي شان آسيب مي بيند، و اين نکته آشکار است که کساني که در خردسالي قهرمان مي شوند، در سال خوردگي به ندرت باز به چنين مقامي مي رسند."

اسلام نيز که دين فطرت بوده و با واقعيات، واقع گرايانه برخورد مي کند، نه تنها بازي کودکان را تخطئه نکرده، بلکه آن را لازم مي داند. در سوره يوسف مي خوانيم:

وقتي برادران يوسف مي خواهند او را از پدر دور سازند، به انديشه فرو مي روند که چه موضوعي را براي اين امر، بهانه قرار دهند تا پدرشان، حضرت يعقوب، که پيامبر خدا بوده و داراي بينش وسيع الهي است، بر آنان خرده نگرفته و از در مخالفت در نيايد، مساله لزوم بازي و تحرک در فضاي باز و سرسبز را مطرح مي کنند، زيرا مي دانند بازي، ورزش و تحرک براي کودک، يک ضرورت فطري است و هيچ گاه پيامبر خدا با يک خواسته فطري مخالفت نمي کند؛ از اين رو مي گويند:

"ارسله معنا غدا يرتع ويلعب؛

[اي پدر] فردا او را با مابه صحرا فرست تا در چمن و مراتع بگردد و بازي کند."

و از آنجا که بايد، بازي و ورزش کودک، تحت مرا قبت و کنترل بزرگترها باشد، اضافه مي کنند:

"و انا له لحافظون"

والبته ما مراقب او خواهيم بود."

حضرت يعقوب عليه السلا م نيز، از اين جهت به آنان ايرادي نگرفته و موافقت مي کند يوسف با آنان به صحرا برود.

رهبران ديني ما نيز به انحاي مختلف، ضرورت بازي و تحرک براي کودکان را مورد اشاره قرار داده اند. حضرت علي عليه السلام فرمودند:

"من کان له ولد صبا؛

هر کس کودکي دارد، خود نيز بايد کودک شود."

پيامبر اکرم صلي الله علي و اله نيز در اين مورد فرمودند:

"من کان عنده صبيّ فليتصابّ له؛

هر کس کودکي دارد، خود نيز بايد تظاهر به کودکي نمايد."

همان گونه که ملاحظه مي شود، رهبران ديني ما، نه تنها کودکان را به واسطه کارها و بازي هاي کودکانه سرزنش نمي کنند، بلکه به والدين آن ها نيز توصيه مي نمايند که خود نيز کودک شده و با کودکانشان به بازي هاي کودکانه بپردازند. خود آن حضرات نيز چنين مي کرده اند.

در سيره پيامبر بزرگ اسلام مي خوانيم: آن بزرگوار با نوه هاي خردسال خود بازي مي کرده و حتي مرکب آنان مي شده و آنان را به دوش مي گرفته است.

اسلم مي گويد: من حسن و حسين عليه السلام را ديدم که بر شانه هاي پيامبر سوار شده اند. به آن دو رو کرده گفتم: چه مرکب راهواري داريد! در اين لحظه، پيامبر صلي الله عليه واله مرا مخاطب ساخته فرمود: "و چه سواران نيکويي!"

همچنين در سيره آن حضرت مي خوانيم: گاه اتفاق مي افتاد آن حضرت در حال نماز بود و همين که سر بر سجده مي گذاشت، دو نوه بزرگوار، ولي سنّ و سال او، حسن و حسين عليه السلام، بر پشت او سوار مي شدند و به بازي و شوخي مي پرداختند. آن حضرت نه تنها آن ها را منع نمي فرمود، بلکه آن قدر سجده را طولاني مي کرد تا خودشان به ميل خود پايين بيايند. جالب تر اين که، گاه خود آن حضرت دو نوه خردسال را به کشتي گرفتن وا داشته و سپس به تشويق آنان مي پرداخت.

منبع:ورزش در اسلام،حسين صبوري

محدودیت در بازیهای سالم کودکان را دچار مشکلات جسمی و روحی می کند

منبع : خبرگزاري مهر
افراد بزرگسال وقتی به ورزش فکر می کنند خیلی زود به یاد سالنهای ورزش و تمرین و... می افتند ، در صورتی که بهترین ورزش برای کودکان بازی است.

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری مهر ، کودکانی که به اندازه کافی و مناسب بازی می کنند وضعیت جسمی بهتری داشته و بهتر می خوابند و حتی از نظر روحی نیز کمتر دچار مشکل و اختلال می شوند.
به عقیده کارشناسان ، ورزش برای کودکان و حتی نوجوانان می تواند شامل بازیهایی نظیر فوتبال ، شنا ، دوچرخه سواری و دویدن باشد. زیرا ، در این ورزشها 3 رکن اصلی که شامل قدرت تحمل بدن در دویدن و انعطاف پذیری و کشش در انواع بازیها است ، تقویت می شود.
به همین دلیل است که شاید بزرگسالان با یک دقیقه دویدن ضربان قلبی به مراتب سریعتر داشته باشند و تنفس شان دچار مشکل شود اما کودکان به دلیل عادت به دویدن و بازی ، دچار چنین مشکلاتی نمی شوند.
برای رسیدن به این منظور نباید فعالیتها و بازیهای سالم کودکان را محدود کرد. زیرا با این کار انرژی بچه ها تخلیه نمی شود و دچار انواع مشکلات جسمی و روحی خواهند شد.
با توجه به آمار ، کودکان به طور متوسط روزانه 3 ساعت تلویزیون تماشا می کنند اما مقدار ورزش توصیه شده برای آنان در قبال این 3 ساعت ، 5 ساعت است که باید حداقل 5/1 ساعت آن شامل حرکات سریع در راه رفتن و پیاده روی باشد تا تمام عضلات و ماهیچه ها را درگیر کند.

پندارهای غلط در مورد فعالیت بدنی

1- داشتن فعالیت بدنی هزینه بالایی دارد.نیاز به وسیله،کفش و لباس مخصوص دارد.

گاهی باید هزینه پرداخت تا ورزش کرد.فعالیت بدنی را میتوان هر جا و بدون هیچ وسیله ای انجام داد.جا به جا نمودن وسایل،چوب،کتابها و کودکان به عنوان فعالیت بدنی تکمیلی معادل بالا رفتن از پله ها میباشند.پیاده روی به عنوان فعالیتی که بیشتر از همه انحام میشود و بیش از همه توصیه میشود کاملاً بی نیاز از این موارد است.بیشتر مناطق شهری دارای پارک،آب نما یا پیاده روهایی ایده آل برای پیاده روی،دویدن یا ورزش و بازی هستند.نیازی نیست برای این کارها باشگاه،استخر یا سایر مکانهای ورزشی مراجعه کرد.

2- سرم خیلی شلوغ است فعالیت بدنی وقت زیادی میگیرد.

حداقل30 دقیقه فعالیت بدنی متوسط در هر روز برای بهبود و حفظ سلامتی توصیه میشود.البته این به معنای قطع فعالیت بدنی پس از نیم ساعت نمی باشد.بیشتر فعالیتها را میتوانید با کارهای روزمره مثل محل کار،مدرسه،خانه یا بازی و تفریح ممزوج کنید.بیشتر فعالیتها را میتوانید با امور روزانه خود انجام دهید.10 دقیقه پیاده روی سریع،3بار در روز یا 20 دقیقه در ابتدای صبح و 10 دقیقه در طول روز.حتی اگر مشغله شما زیاد باشد باز هم میتوانید 30 دقیقه فعالیت در روز را به برنامه هایتان اضافه کنید.
 

کودکان طبیعتاً دارای تحرک بالایی هستند و به ندرت یک جا مینشینند.نیازی به صرف وقت و انرژی برای آموختن چیزهایی در مورد فعالیت بدنی به آنها نیست.به اندازه کافی فعال هستند.مطالعات اخیر در مورد کودکان سراسر جهان نشان داده که آنها در مناطق شهری فقیر در حال غیرفعال شدنند.وقت و منابع مصروف برای آموختن ورزش به آنها قطع میشود و بازیهای کامپیوتری و تلویزیون جای تفریحات فعال آنها را میگیرد.تخمین زده شده که در بسیاری از کشورها چه توسعه یافته و در حال توسعه بیش از جوانان از تحرک بدنی ناکافی برخوردارند.فعالیت بدنی ناکافی در کودکان می تواند عواقب طولانی مدتی روی سلامتی به جای بگذارد.فعالیت بدنی منظم باعث فواید جسمی،روحی و اجتماعی بسیارس برای جوانان میشود.فعال بودن بصورت بالقوه باعث کمک به جوانان و کودکان در داشتن استخوان ها،عضلات و مفاصل سالم میشود.وزن بدن را تنظیم کرده و چربی را کاهش میدهد و عملکرد موثر قلب و شش ها را فراهم میکند.بازی،ورزش و سایر فعالیتهای بدنی این فرصت را به جوانان میدهد که ابراز وجود کنند،خودشان را باور کنند و موفقیت و همکاری جمعی را تجربه کنند.همچنین این ها کمک میکنند تا از اضطراب و افسردگی پیشگیری شود.انجام ورزش و فعالیت های بدنی هدایت شده و منظم میتواند پذیرش سایر رفتارهای بهداشتی نظیر پرهیز از سیگار،الکل و مواد مخدر و رفتارهای خشن را تسریع کند.الگوهای فعالیت بدنی که در کودکی و دوران بلوغی کسب میشوند بیشتر در طول زندگی باقی میمانند و پایه ای برای زندگی فعال و سالم هستند.از طرف دیگر،زندگی غیر سالم مثل غیر فعال بودن،تغذیه نامناسب و سوءمصرف مواد که در دوران جوانی پذیرفته شوند بیشتر در دوران بزرگسالی باقی میمانند.

فواید فعالیت بدنی

فواید فعالیت بدنی منظم برای سلامتی بسیار است.حداقل30 دقیقه فعالیت بدنی متوسط مثلاً پیاده روی سریع،برای بدست آوردن بسیاری از این اثرات کافی است.اگر چه با افزایش سطح فعالیت،فواید آن نیز افزایش می یابد.

فعالیت بدنی منظم:

خطر مرگ و میر قبل از بلوغ را کاهش میدهد.

خطرمرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی یا سکته مغزی را کاهش می دهدکه مسوول یک سوم تمام مرگ ها هستند.

خطر ایجاد بیماری های قلبی یا سرطات روده ها را تا 50 درصد کاهش میدهد.

خطر ابتلای به دیابت نوع 2 را 50 درصد کاهش میدهد.

کمک میکند تا احتمال ابتلای به فشار خون بالا را که یک پنجم جمعیت بالغ دنیا را گرفتار کرده کاهش یابد.

به پیشگیری یا کاهش استئوپروز کمک میکند،خطر شکستگی لگن را تا 50 درصد در زنان کاهش میدهد.

خطر ایجاد دردهای ناحیه کمر را کاهش میدهد.

باعث ترفیع سلامت روحی و روانی میشود.اضطراب،استرس و احساس افسردگی و تنهایی را کاهش میدهد.

کمک میکند تا از عادات خطرناک مثل مصرف سیگار،الکل و سوءاستفاده از مواد مخدر و رژیم غذایی بد و خشونت مخصوصاً در کودکان و نوجوانان جلوگیری شود.

کمک میکند تا وزن بدن را تنظیم کرده و خطر چاقی را 50 درصد نسبت به افراد بی تحرک کاهش میدهد.

کمک میکند تا استخوانها،عضلات و مفاصل سالمی داشته باشیم و افراد دچار حالات ناتوان کننده مزمن را از نظر قدرتی تقویت میکند.

میتواند به درمان حالت های دردناک مثل کمردرد و زانودرد کمک کند.

همه ما میدانیم که فعالیت بدنی مثل پیاده روی،دوچرخه سواری و بازیهای مختلف باعث میشود شما احساس خوبی داشته باشید ولی فعالیت بدنی منظم فواید بسیار دیگری نیز دارد.این کار نه تنها باعث بهبود و حفظ سلامت می شود،بلکه اثرات مفید اقتصادی و اجتماعی خود را دارد.فعالیت بدنی منظم به کشورها و اقتصاد کمک میکند تا هزینه های مراقبت های بهداشتی کاهش یابد،تولید افزایش یابد،مدارس بهتر شوند،غیبت از محل کار و تعویض شغل کمتر شود و مشارکت در ورزش و تفریحات سالم افزایش یابد.در بسیاری کشورها،هزینه بهداشتی به علت نبود فعالیت بدنی و چاقی بالاست

مدارس موقعیت بی نظیری برای فراهم کردن زمان،امکانات و راهنمایی های مربوط به فعالیت بدنی برای جوانان دارند.مدارس دارای مسوولیت برای افزودن تمام وجوه رشد و بلوغ کودکان و نوجوانان هستند.در بیشتر کشورها از طریق برنامه های تربیت بدنی،مدارس تنها فرصت قاعده مند برای نوجوانان در مشارکت و آموختن در مورد فعالیت بدنی میباشند.

نتایج تحقیقات دانشمندان دانشگاه فلوریدا نشان داد کودکان دیابتی در هنگام ورزش بیشتر از سایر کودکان در معرض خطر کاهش شدید قند خون هستند.

به گزارش سرویس علمی پژوهشی ایسکانیوز، به نقل از رویترز خطر افت قندخون کودکان دیابتی در حین ورزش روزانه بیشتر از هنگام خواب است.
این دانشمندان پس از مطالعه بر روی نوجوانان مبتلا به دیابت نوع 1 که با انسولین درمان می شوند اظهار داشتند 42 درصد این کودکان در حین خواب دچار افت قندخون می شوند ولی تقریبا همه آنها در حین ورزش روزانه دچار افت قند خون می شوند.
در عین حال این دانشمندان معتقدند ورزش برای کودکان دیابتی بسیار مفید بوده و از بالا رفتن قند خون جلوگیری می کند همچنین باعث پاسخ بهتر بدن آنها به انسولین می شود.