دموكراسي ديجيتالي Digital Democracy  

  دموكراسي ديجيتالي Digital Democracy، امروزه به عنوان يك مفهوم جديد در عرصه جامعه اطلاعاتي information society در هزاره سوم، پديدار شده است. استفاده از نهاده هاي متنوع فناوري اطلاعات و ارتباطي روز براي تعميق و تقويت و تحكيم ساختار دموكراسي و ارائه آن با نمودهاي نوين به جامعه مخاطبان شبكه وند، رفتار سازماني دموكراسي ديجيتالي را تشكيل مي دهد. سايبر دموكراسي ابزار ممتازي در جهت معرفي ظرفيت ها و پتانسيل مولفه هاي دموكراسي يك كشور است و امروزه با شاهراه جهاني اطلاع رساني اينترنت، اين امر به وضوح قابل درك است. يكي از شاخص هاي عمده و اثربخش در گسترش دموكراسي ديجيتالي، سايت هاي رسمي دولت ها در اينترنت است. جامعه يك ميليارد كاربري وب، حجم مخاطب كمي براي اطلاع رساني فراگير و چند وجهي دولت ها در سرزمين ديجيتال نيست. بايد از اين ظرفيت استفاده كرد و با استفاده از ابزارها و فرآيندهاي آزاد در آن در تبليغ برنامه هاي رسمي به ۱۵ درصد از جمعيت فعال و باسواد كره زمين، بيش از پيش استفاده كرد. اگر چه بيش از ۱۰۰۰ سايت دولتي ايران در وب، با برنامه اي نامشخص و عدم مستندسازي فرآيند اطلاع رساني ديجيتالي سازمان مطبوع خود، به كار مشغول هستند، اما سايت هاي سفارتخانه اي ايران در اينترنت كه به طور مستقيم، مورد بازديد حجم زيادي از مخاطبان غير ايراني كشورمان در خارج از كشور، قرار مي گيرند، نبايد از معضلات پايگاه هاي رسمي ايران در وب، برخوردار باشند.
    معضلات سايت هاي سفارتخانه اي
    در يك نگاه كلي به بيش از ۲۰ سايت مرتبط به نمايندگي هاي ايران در خارج از كشور، ۶ معضل اصلي و واحد در اين پايگاه ها قابل مشاهده است كه اميدواريم، حتي اگر مركز مديريت سايت هاي دولتي ايران راه اندازي نشد، شوراي عالي فناوري اطلاعات وزارت امور خارجه، براي رفع اين نابساماني ها، با تشكيل كميته نظارتي بر فرآيند اطلاع رساني ديجيتالي اين وزارتخانه، اهتمام ورزد. مهمترين چالش هاي سايت هاي سفارتخانه اي ايران در وب به اين شرح است:
    ۱ عدم مستندسازي يك برنامه منسجم براي طراحي، راه اندازي و به روزرساني اين پايگاه ها.
    ۲ عدم استفاده از دامنه domain مناسب و به خصوص پسوند extension شايسته پايگاه هاي سفارتخانه اي.
    مثلا salamiran.org، به هيچ وجه شايسته سايت سفارتخانه ايران در تورنتو نيست.
    ۳ عدم معرفي جامع پتانسيل ها و ظرفيت هاي سياسي، فرهنگي و اقتصادي جمهوري اسلامي به عنوان يكي از تمدن هاي تاريخ در تارنماهاي رسمي ايران در وب.
    ۴ فقدان اطلاع رساني چند زبانه، مالتي مديا و تخصصي در كشورهاي مقصد.
    ۵ نبود برنامه الكترونيكي جامع براي فرآيند صدور ويزا از طريق وب سايت هاي سفارتخانه ايران. امري كه در سايت هاي سفارتخانه هاي اروپايي مستقر در ايران حداقل، در حال انجام است.
    ۶ قرارگيري بر روي ميزبان host هاي غربي كه هر لحظه امكان suspend كردن سايت را فراهم مي كنند.
    ۲۱ سايت در يك نگاه
    جهت بررسي اجمالي پايگاه هاي سفارتخانه اي ايران در وب، به ۲۱ مورد از اين مراكز وبي، مراجعه كرديم. ماحصل بررسي كلي نگارنده را در ادامه مي خوانيم. اميدواريم، در راستاي نيل به دولت الكترونيك و فراگير شدن ضريب اثربخشي اطلاع رساني ديجيتالي ايران در وب، دولت نهم بيش از پيش به سازمان گسترده اطلاع رساني الكترونيكي خود بها دهد.
    ۱ سايت سفارت ايران در پاريس: سايت سفارت ايران در فرانسه، در نشاني http://amb-iran.fr/index.php قرار دارد و بي شك، يكي از برترين سايت هاي سفارتخانه اي ايران در وب به شمار مي آيد. اين پايگاه كه پتانسيل هاي اطلاع رساني خيلي خوبي ارائه كرده است، نمونه ارزنده اي براي ديگر سايت هاي سفارتخانه اي كشور در وب است. توجه به ارتباط الكترونيكي مخاطبان با مسئولان سفارت و اطلاع رساني صوتي، تصويري و متني اخبار ايران و فرانسه، ازجمله قابليت هاي قابل توجه اين سايت است.
    ۲ سايت حفاظت منافع ايران در آمريكا: اين پايگاه كه در آدرس: http://www.daftar.org/far/default.asp قرار دارد، از وضعيت نابساماني برخوردار نيست. اما با وجود ميليون ها ايراني مقيم آمريكا، حفاظت از منافع ايرانيان به هر صورت، بايد بازتاب اينترنتي در اين سايت داشته باشد كه فعلا دردسترس نيست. خبرنامه هاي منتشره در اين سايت كه در آدرس: www.daftar.org/forms/socialaffairs/resaneh10.pdf قرار دارد، الگوي تعاملي خوبي براي سايت و مخاطبان آن است.
    ۳ سايت سفارت ايران در مالزي: در قياس با سايت هاي سفارتخانه اي مالزي در وب سايت ايران در اين كشور، منعكس كننده خوب ظرفيت هاي ايران براي مردم مالزي نيست. آن هم كشوري كه به عنوان يكي از قدرت هاي آي تي آسيا مطرح است. به هر حال اين سايت در http://iranembassy.com.my ارائه شده است. بارگذاري خوب و به روزرساني مرتب مطالب پايگاه، سايت سفارت ايران در مالزي را مي تواند يكي از عناصر ماركتينگ اينترنتي ايران براي گردشگري الكترونيكي كند.
    ۴ سفارت ايران در لاهه: سايت ايران در لاهه، در بارگذاري مطالب فرآيند خوبي را در پيش نگرفته است و نوع تصاوير و چيدمان مطالب سايت، روند حرفه اي ندارد. از سويي، به دليل موقعيت خاص زباني هلند، ارائه ورژن هاي زباني مختلفي از پايگاه ضروري تصور مي شود. اين سايت در http://www.iranianembassy.nl قرار دارد.
    ۵ سفارت ايران در پكن: كشور يك ميليارد و دويست ميليوني چين، بهترين فرصت گردشگري دوجانبه براي ايرانيان و چيني ها است. اين كه چقدر سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشورمان به جذب گردشگر از اين كشور اقدام كرده است، خيلي نمودهاي آشكاري حداقل در بعد اطلاع رساني الكترونيكي در سايت سفارت، مشاهده نمي شود. سايت بيش از آن كه چيني باشد، فارسي و انگليسي است كه بايد اين رويه اصلاح شود. اين سايت در http://www.iranchina.org قرار دارد.
    ۶ سفارت ايران در توكيو: سفارت ايران در ژاپن، براي چندمين بار تغيير آدرس داده است. نشاني قبلي سايت ايران در آدرس: http://www2.gol.com/users/sjei/ قرار داشت كه اكنون به www.iranembassyjp.com تغيير يافته است. برخلاف رسم سايت هاي سفارتخانه اي كه از پسوند ملي كشور مقصد استفاده مي كنند، سايت رسمي ايران در توكيو از پسوند كام استفاده كرده است و پايگاه، خيلي در اطلاع رساني قابليت هاي ايران به ژاپني ها و همچنين مسائلي كه ايرانيان در اين كشور با آن روبه رو هستند، مطالب اجرايي ارائه نكرده است.
    ۷ سفارت ايران در جاكارتا: پايگاه ايران در جاكارتا، چند سالي است كه طراحي و راه اندازي شده است و وضعيت قابل قبولي دارد. پرجمعيت ترين كشور جهان از لحاظ تعداد مسلمان، فرصت ايده آلي براي ايران جهت تحكيم و تقويت روابط اقتصادي سياسي و فرهنگي مي باشد. سايت سفارت ايران در اندونزي، بايد اين فرصت را غنيمت شمارد. براي كسب اطلاع به http://www.iranembassy.or.id مراجعه كنيد.
    
    
    8 سفارت ايران در كپنهاگ: سايت سفارت ايران در دانمارك، گويا بيشتر براي ايرانيان طراحي شده است تا دانماركي هاي علاقه مند به ايران. به هر حال مثل ديگر سايت هاي سفارتخانه اي، اطلاع رساني قوي پتانسيل هاي اقتصادي و فرهنگي ايران در اين سايت انجام نشده است. اما گرافيك و چيدمان مطالب و لينك هاي خوب سايت، باعث نمي شود كه ما از اين پايگاه كم انتقاد كنيم. اين پايگاه در www.iran-embassy.dk/fa/index.htm در دسترس است. اين پايگاه از نادرترين سايت هاي ايراني است كه پيام سفير آقاي دانيالي را به زبان فارسي در ايندكس سايت قرار داده است و فرمي آن لاين براي ارتباط با مسئولان سفارت تعبيه نكرده است.
    ۹ سفارت ايران در هلسينكي: سايت ساده اما به روز شده سفارت ايران در فنلاند تحت نشاني اينترنتي ساده http://www.iran.fi، از سال ۲۰۰۰ ميلادي تاكنون فعاليت كرده است. اما مثل ۲۰ مورد ديگر، سرود، آئين ها، قوانين ملي ايران، فرم الكترونيكي ارتباط با سفير براي مخاطبان را در پايگاه ارائه نداده است. اين كه به زبان انگليسي يا فارسي به مخاطبان سايت كه اكثرا فنلاندي هستند خوشامدگويي كنيم، خيلي جالب نيست.
    ۱۰ سفارت ايران در اتيوپي: سفارت ايران در آديس آبابا، به غربت كشور اتيوپي است. اگر چه اين سايت از ۲۰۰۴ استارت خورده است، اما به جز چند پيام مهم دولت مردان ايران در ماه هاي اخير به زبان انگليسي مطالب خاص و چشمگيري در تارنما نمي بينيم. حتي بر خلاف رسم سايت هاي سفارتخانه اي ايران، پرچم ايران در ايندكس سايت به اهتزاز در نيامده است. اين كه اتيوپي كشور دست چندم جهان است، نبايد سايت سفارت ايران در اين كشور را تحت الشعاع قرار دهد. اين پايگاه در http://www.iranembassy-addis.net معرفي شده است.
    ۱۱ سفارت ايران در ارمنستان: سايت ايران در ايروان بايد تعاملي الكترونيكي با هموطنان ارمني و خانواده هاي آنان در اين كشور برقرار كند تا از پتانسيل و قابليت هاي سايت، علاقه مندان استفاده بهتري ببرند. به هر حال اين پايگاه، قابل قبول است و جا دارد با به روزرساني بهتر و بيشتر نقطه عطفي براي اطلاع رساني هاي دو كشور از طريق وب باشد.
    ۱۲ سفارت ايران در باكو: حجم اطلاع رساني سايت پائين است. اگر چه لينك ها و اطلاعات ارزنده در پايگاه به صورت استاتيك ارائه كرده است، اما هنوز با وضعيت آرماني كه بتواند در اطلاع رساني ظرفيت هاي دو كشور مثمرثمر باشد، فاصله دارد. اين پايگاه كه در www.iranembassyaz.org قرار دارد، بارگذاري حرفه اي و چيدمان درستي را اختيار نكرده است.
    ۱۳ سفارت ايران در ابوظبي: به اندازه كافي، ايراني در امارات هست كه سايت سفارت ايران در امارات متحده عربي دليل كافي براي اطلاع رساني بهتر و گسترده تر امكانات ايران به اماراتي ها در اختيار داشته باشد. سايت http://www.iranembassy.org.ae در ايندكس خود، به جاي تصاويري ممتاز از ايران كه نشان از فرهنگ و تمدن ايران باشد مثل آثار تخت جمشيد، نمايي از تالار وحدت را ارائه كرده است كه جاي تعجب دارد. به هر حال سايت هاي سفارتخانه هاي ايران در كشورهاي منطقه يك سر و گردن از لحاظ جبهه اطلاع رساني بايد وضعيت بهتري داشته باشند.
    ۱۴ سفارت ايران در بوداپست: قطعا مجارها به اندازه ايرانيان به انگليسي مسلط نيستند كه سايت سفارت ايران در مجارستان كاملا انگليسي هست همان طور كه پيشتر هم عرض شد رابطه اقتصادي يا گردشگري يا سياسي معمولي با يك كشور دليل خوبي براي ضعيف بودن سايت سفارتخانه اي ايران در فلان كشور نيست و وزارت امور خارجه بايد به اين مسئله توجه كند.
    ۱۵ سفارت ايران در اسلو: رسم باب شده نمايش ساختمان سفارت ايران در فلان كشور در ايندكس سايت هاي سفارتخانه اي ايران در وب، رفتار اطلاع رساني ديجيتالي خوبي نيست. بهتر است مخاطبان اين سايت ها با آثار كهن ايران، شخصيت هاي ممتاز ايراني معاصر يا باستاني و امثالهم در اولين برخورد آشنا شوند و حتي يك لينكي هم براي اطلاع بيشتر مخاطب بر روي تصاوير قرار گيرد. نبايد كاري بكنيم كه يك نروژي براي گرفتن اطلاعات در مورد مولوي و دروازه ملل مثلا به ويكي پديا مراجعه كند به هر حال ايران در نروژ در www.iran-embassy-oslo.no قابل دسترس است. يكي از كارهاي ارزنده اين سايت معرفي نشاني الكترونيكي مسئولان سفارت در ايندكس براي ارتباط مخاطبان با آنها است كه بايد در همه سايت هاي ايران رسم شود.
    ۱۶ سفارت ايران در برلين: سفارت ايران در آلمان از جمله نمايندگي هاي مهم اقتصادي و سياسي ايران در اروپا است كه البته اين كاركرد و ماموريت در سايت اين سفارتخانه خيلي فيدبكي نداشته است. اين پايگاه به دو زبان به ارائه اطلاعات پرداخته است. اما براي يك آلماني علاقه مند به فعاليت در حوزه پليمر در ايران، لينك ها يا راهنمايي هاي كلي و هدفمند و جهت بخشي ارائه نشده است. بايد در سايت هاي سفارتخانه اي، فرمي الكترونيكي براي پاسخگويي به نيازهاي اطلاعاتي مراجعان تعبيه شود تا ارتباط الكترونيكي مخاطب با سايت حفظ شود.
    ۱۷ سفارت ايران در پرتوريا: سفارت ايران در آفريقاي جنوبي از سايت هاي خوب سفارتخانه اي ايران است. حجم اطلاع رساني خوب است اما بعضي بخش هاي فاقد لينك، جالب توجه نيست. چون اين سايت نماينده اطلاع رساني الكترونيكي ايران در كشورهايي چون: آفريقاي جنوبي، سوازيلند، وتو، موزامبيك، آنگولا و ناميبيا است، انتظار مي رود اين تارنما اهتمام بيشتري براي اطلاع رساني الكترونيكي ايران در اين كشور ها داشته باشد. اين پايگاه در http://www.iranembassy-sa.org.za معرفي شده است.
    ۱۸ سفارت ايران در كانادا: سايت سفارت ايران در كانادا در نشاني عجيب: http://www.salamiran.org قرار دارد. سلام ايران، نامه دامنه سفارت ايران در كانادا است كه نه براي ايرانيان و نه كانادايي ها و نه آناني كه در بخش فرانسوي زبان كانادا زندگي مي كنند، يادآور سايت سفارت ايران در كانادا نيست. علت چيست كه ساليان سال است، سايت سفارت ايران در يكي از كشورهاي عضو ۸ كشور صنعتي جهان اين قدر غربت زده شده است، بر ما معلوم نيست. شايد وزارت امور خارجه هم با اطلاع از اين وضعيت قصد ندارد فعلا كاري انجام دهد. موج ايرانيان مهاجر به كانادا اين قدر هست كه سايت سفارت ايران در اين كشور به گونه اي اطلاع رساني بهتري داشته باشد. حداقل ثبت www.iran.ca هزينه زيادي در بر نخواهد داشت. به هر حال اگر سايبر ديپلماسي ايران در اين كشور تضعيف شود، جبهه مقابل به اندازه كافي نيرو و تجهيزات براي گرفتن فرصت هاي طلايي از ما در حوزه اطلاع رساني ديجيتالي در اختيار دارد.
    ۱۹ سفارت ايران در مسكو: تعاملات فرهنگي و سياسي و اقتصادي ايران و روسيه آنقدر گسترده و راهبردي هست كه سايت سفارتخانه ايران در روسيه، با عالي ترين سطح اطلاع رساني، ظرفيت هاي ايران را به علاقه مندان به همكاري در روسيه معرفي كند. سايت سفارت ايران در اين كشور در www.iranembassy.ru قرار دارد. بيش از ۱۰۸ هزار بار بازديد از ايندكس اين سايت، نشان از حجم مخاطب خوب اين پايگاه دارد كه بايد با گرافيك و اطلاع رساني مالتي مديا جذاب تر شود.
    ۲۰ سفارت ايران در استراليا: اكنون كه حجم مهاجران و دانشجويان ايراني به استراليا در حال افزايش است، انتظار مي رود كه پايگاه www.iranembassy.org.au، با درك نيازهاي مخاطبان خود و رساندن پايگاه به حد آرماني، چند پيچ سايت را كه به دو زبانه ارائه شده است، با همت دكتر طالبي سفير ايران در اين كشور ارتقا دهد. مسائل زيادي را براي اطلاع ايرانيان مقيم و استراليايي هاي علاقه مند به همكاري اقتصادي و فرهنگي با ايران، بايد در اين تارنما ارائه كرد.
    ۲۱ سفارت ايران در نيوزلند: سايت www.iranembassy.org.nz، خيلي براي وبگردهاي ايراني در اقتصادي نقاط جهان، شناخته شده نيست. اما سفارت ايران در ولينگتون با حجم اطلاع رساني پائين و راه اندازي يك سايت استاتيك، خيلي در جهت معرفي پتانسيل ايران به نيوزلندي ها، كار خاصي انجام نداده است. به هرحال هنوز فرهنگ و برنامه جامع اطلاع رساني فراگير ديجيتالي رسمي كشور در وب نهادينه شده است كه بايد در دستوركار دولت محترم قرار بگيرد. متاسفانه اين سايت حداقل يك ماه است كه به روزرساني نشده است.
    سفارتخانه هاي ايران در سرزمين ديجيتال
    در زير فهرست ۲۳ پايگاه اينترنتي مربوط به نمايندگي هاي جمهوري اسلامي در خارج از كشور ارائه شده است. اميدواريم دولت نهم براي رهايي از غربت سايت هاي سفارتخانه اي ايران در اينترنت بيش از دول قبلي اهتمام جامع داشته باشد.
    ۱ نمايندگي ايران در سازمان ملل:
    www.un.int/iran
    ۲ سفارت ايران در لاهه هلند:
    www.iranianembassy.nl
    ۳ سفارت ايران در كانادا:
    www.SalamIran.ORG
    ۴ سفارت ايران در آفريقاي جنوبي:
    www.iranembassy-sa.org.za
    ۵ سفارت ايران در فرانسه: http://amb-iran.fr
    ۶ سفارت ايران در برلين:
    www.iranembassy.de
    ۷ سفارت ايران در نروژ:
    www.iran-embassy-oslo.n
    ۸ سفارت ايران در مجارستان:
    www.iranembassy.hu
    ۹ سفارت ايران در امارات متحده:
    www.iranembassy.org.ae
    ۱۰ سفارت ايران در آذربايجان:
    www.iranembassyaz.org
    ۱۱ سفارت ايران در ارمنستان:
    www.iranembassy.am
    ۱۲ سفارت ايران در اتيوپي:
    www.iranembassy-addis.net
    ۱۳ سفارت ايران در فنلاند: www.iran.fi
    ۱۴ سفارت ايران در اندونزي:
    www.iranembassy.or.id
    ۱۵ سفارت ايران در ژاپن:
    www.iranembassyjp.com
    ۱۶ سفارت ايران در چين: www.iranchina.org
    ۱۷ سفارت ايران در مالزي:
    http://iranembassy.com.my
    ۱۸ سفارت ايران در انگلستان:
    www.iran-embassy.org.uk
    ۱۹ سفارت ايران در دانمارك:
    www.iran-embassy.dk
    ۲۰ سفارت ايران در استراليا: www.iranembassy.org.au
    ۲۱ سفارت ايران در نيوزلند: www.iranembassy.org.nz
    ۲۲ سفارت ايران در روسيه: www.iranembassy.ru
    ۲۳ دفتر حافظ منافع ايران در واشينگتن: www.daftar.org