فناوری به کدام سو می رود؟

نیم نگاه

 فناوری که امروز مورد استفاده قرار می‌دهیم از تصورات و تخیلات انسانی شکل گرفته و همین مسأله باعث شده است تا با قطعیت کامل پیش‌بینی شود که زندگی در کنار روبات‌ها طی 30 سال آینده امری معمول برای انسان خواهد بود. هوش مصنوعی و توسعه آن مهم‌ترین گام فناوری در سه دهه آینده است و این روزها دانشگاه سلطنتی لندن گام‌هایی در این زمینه برمی‌دارد که به طور قطع می‌توان نتایج آن را در قالب زندگی روبات‌ها با انسان تجربه کرد.

  مدیر فناوری‌های آینده گوگل بر این باور است که طی 30 سال آینده مراکز داده به صورت کاملاً متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند و تولد سیستم‌های پردازش ابری در چند سال اخیر باعث می‌شود آینده مراکز داده به‌صورت کامل تغییر کند.  اگرچه زندگی امروز برای مردمان دهه 1980 باورنکردنی به نظر می‌رسید، ولی باید اعتراف کرد آنچه طی 30 سال آینده در عرصه فناوری رخ می‌دهد هم برای ما باورنکردنی خواهد بود. خودروهای پرنده،‌ روبات‌های هوشمند، حسگرهای بیومتریک،‌ شبکه‌های شخصی، مراکز داده پیشرفته و در مجموع زندگی دیجیتالی بخشی از اتفاقاتی هستند که سال 2045 میلادی شاهد آنها خواهیم بود.

بیست‌ودوم نوامبر 1985 فیلمی با نام «بازگشت به آینده» در سینماهای سراسر جهان اکران شد و برای نخستین بار تخیلات انسان را در مورد آینده به نمایش گذاشت. هم‌اکنون 30 سال از آن زمان گذشته و در حالی که برخی از آن تخیلات هنوز محقق نشده است، گروهی از کارشناسان فناوری جهان همایشی را با عنوان Hill Valley در تگزاس امریکا برگزار کردند تا نشان دهند 30 سال بعد در سال 2045 میلادی فناوری چه پیشرفت‌هایی را پیش‌روی خود می‌بیند. انسان همواره تمایل دارد از آینده باخبر شود و همین انگیزه باعث شده است تا همایش این دانشمندان مورد توجه کاربران جهانی قرار بگیرد.

 همخانه‌ای به‌نام روبات
فیلمی که 30 سال پیش اکران شده بود نشان می‌داد انسان در آینده می‌تواند سوار بر وسایلی شود که حرکت روی زمین و آسمان را برای او امکانپذیر می‌کند و حتی با این دستگاه می‌توان وارد دریا شد. «ایلان ماسک» مدیر شرکت خودروسازی Tesla طی سخنرانی خود در این کنفرانس اعلام کرد طی 30 سال آینده شرایط به گونه‌ای تغییر می‌کند که تقریباً تمام وسایل نقلیه جهان مجهز به انرژی الکتریسیته می‌شوند و بیش از 80 درصد آنها امکان پرواز در آسمان را در اختیار می‌گیرند. به گفته او در سال 2045 میلادی شرایط به گونه‌ای تغییر می‌کند که خیابان‌های آسمانی در سراسر جهان تأسیس شده‌اند و انسان حتی ترافیک در این خیابان‌ها را هم تجربه می‌کند.

برای آن دسته از ما که نخسین روزهای ظهور اینترنت را تجربه کردیم، آینده با اتومبیل‌های پرنده تعریف می‌شود. اگرچه برخی فیلم‌های علمی-تخیلی هم به این مسأله اشاره کرده‌اند، ولی مدیر خودروسازی Tesla این اتفاق را کاملاً عملی می‌داند. با این وجود «گرِگ نیکولاس» از ایده‌پردازان فناوری در دره سیلیکون بر این باور است که خودروهای پرنده آینده عرصه فناوری را شکل نمی‌دهند و در عوض،‌ این روبات‌ها هستند که عرصه فناوری را در دست می‌گیرند.

او طی سخنرانی خود گفت: «فناوری که امروز مورد استفاده قرار می‌دهیم از تصورات و تخیلات انسانی شکل گرفته است. همین مسأله باعث شده است تا با قطعیت کامل پیش‌بینی کنم که زندگی در کنار روبات‌ها طی 30 سال آینده امری معمول برای انسان خواهد بود. هوش مصنوعی و توسعه آن مهم‌ترین گام فناوری در سه دهه آینده است و این روزها دانشگاه سلطنتی لندن گام‌هایی در این زمینه برمی‌دارد که به طور قطع می‌توان نتایج آن را در قالب زندگی روبات‌ها با انسان تجربه کرد».

پیشرفت‌های صورت گرفته در زمینه حسگرهای هوشمند و فناوری‌های جدید در زمینه بیومکانیک باعث شده است برای نخستین بار روبات‌هایی با شکل و شمایل انسان ساخته شوند و حتی روی بدن آنها از سطحی شبیه پوست بدن انسان استفاده شود. اگر شما ساکن یکی از شهرهای بزرگ باشید، تا پایان دهه حاضر این روبات‌ها را از نزدیک مشاهده می‌کنید و می‌توانید یکی از آنها را برای خود خریداری کنید. البته هنوز سؤالات زیادی مطرح است که این روبات‌ها چگونه می‌توانند در کنار ما زندگی کنند و حضور آنها تا چه‌اندازه لازم است.

 آینده گوشی‌های هوشمند
مهم‌ترین اتفاق فناوری طی یک دهه گذشته روی کار آمدن تلفن‌های همراه و دیگر دستگاه‌های ارتباطی بود. اما به نظر شما طی 30 سال آینده چه اتفاقی برای گوشی‌های هوشمند می‌افتد؟

«جیمز کندریک» مدیر ایده‌پردازی مایکروسافت به این سؤال پاسخ داد و طی سخنرانی خود گفت: «با اطمینان کامل می‌توان گفت طی 30 سال آینده دستگا‌ه‌های تلفن همراه تقریباً در همه بخش‌های زندگی ما نفوذ می‌کنند و هیچ انسانی روی کره خاکی نمی‌تواند زندگی خود را بدون حضور آنها پیش ببرد. این اتفاق به واسطه گسترش شبکه‌های شخصی صورت می‌گیرد. شبکه‌های شخصی سیستم‌های کوچک و محدودی هستند که دستگاه‌های تلفن همراه ما به کمک آنها به یکدیگر متصل می‌شوند و زمانی که یک سیستم جدید نزدیک آنها قرار می‌گیرد،‌ به صورت خودکار آن را در اختیار می‌گیرند. سیستم ارتباطی آنها بسیار متفاوت است و هر دستگاه می‌تواند در قالب بخشی از دستگاه دیگر مورد استفاده قرار گیرد. در نهایت تمام این دستگاه‌ها به وب متصل می‌شوند و همین اتفاق باعث می‌شود هرچه که آرزو داریم در اختیارمان باشد.»

«کوین تافل» از دیگر کارشناسان حاضر در کنفرانس هم توضیح داد: «اگر همه اشیا و وسایلی که اطراف ما وجود دارند به یکدیگر متصل شوند چه اتفاقی می‌افتد؟ در چنین شرایطی محتوا از حالت منفعل به یک اتفاق کاربردی تبدیل می‌شود. برای 30 سال آینده ظهور پردازنده‌های بسیار کم‌مصرف و کوچکی را تصور کنید که به گیرنده بی‌سیم مجهز هستند و همه لوازم زندگی روزمره،‌ از تختخواب گرفته تا صندلی و کفش و میز به آن متصل می‌شوند و معنای جدیدی از زندگی را ارائه می‌دهند.»

او در ادامه فضای زندگی سال 2045 میلادی را این گونه توصیف کرد: «زمانی که بیدار می‌شوید تختخواب شما به صورت خودکار سیگنال‌هایی را به دستگاه چای‌ساز ارسال می‌کند و پس از آنکه صورت خود را بشویید،‌ چای داغ روی میز شما آماده است. از روی صندلی که بلند می‌شوید و پله‌ها را بالا می‌روید،‌ هر دو شیء مذکور به لامپ‌های خانه سیگنال ارسال می‌کنند تا چراغ‌ها بموقع روشن و خاموش شوند. این اتفاقات هوشمند و خودکار تا پایان شب که دوباره به تختخواب می‌روید به همین صورت ادامه دارد.»

  شبکه فناوری‌های پوشیدنی
اگر پیش‌بینی دانشمندان درست باشد و شبکه شخصی برای هر یک از ما راه‌اندازی شود، چه مزایایی در انتظارمان خواهد بود. برای پاسخ به این سؤال از «آلفرد پور» مدیر مرکز Health Tech Insider دعوت شد تا در کنفرانس حضور یابد. او طی سخنرانی خود گفت: «استفاده از حسگرهای هوشمند بیومتریک با قابلیت ذخیره‌سازی اطلاعات حیاتی بدن انسان برای افرادی که 30 سال پیش زندگی می‌کردند امری محال به نظر می‌رسد. ولی کاربران امروزی با پرداخت هزینه‌اندک می‌توانند چنین فناوری را در قالب‌های مختلف مورد استفاده قرار دهند. این فناوری‌ها در 30 سال آینده بزرگترین تحول را ایجاد می‌کنند و مزایای فناوری را برای مردم جهان به همراه می‌آورند. با این فناوری‌ها می‌توان مصرف انرژی را به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش داد، برای هر شخص به صورت مجزا دستگاه‌های کنترلی هوشمند ارائه کرد و گیرنده/فرستنده‌های رادیویی کوچک را به بدن همه انسان‌های روی زمین متصل کرد.»

اگر این اتفاق صورت گیرد، مردم دیگر نیازی به مراجعه حضوری و مستمر به پزشک ندارند و می‌توانند به صورت خودکار هر روز با پزشک معالج خود در ارتباط باشند. این فناوری‌ها هنوز در مراحل نخست شکوفایی خود به سر می‌برند، ولی در شرایط کنونی نیز به سیستم‌های تحلیل کلان داده‌ مجهز شده‌اند و از طریق خدمات پردازش ابری،‌ انسان را به یک موجود متصل به اینترنت تبدیل می‌کنند.

فناوری‌های پوشیدنی این روزها با قابلیت‌های ساده ارائه می‌شوند و حسگرهایی که در آینده برای آنها ارائه می‌شود، به گونه‌ای است که می‌توان آنها را مانند چسب زخم روی پوست بدن انسان متصل کرد. حتی برخی نمونه‌های اولیه از این سیستم‌ها ساخته شده است که زیر پوست بدن قرار می‌گیرند و بدون آنکه انسان بخواهد سیستم داخلی را کنترل کند، تمام سیگنال‌های مورد نیاز به مراکز مربوطه ارسال می‌شود.

تحول دیگری که طی 30 سال آینده شاهد آن خواهیم بود به مراکز داده مربوط می‌شود. «جیسون پِرلو» مدیر فناوری‌های آینده گوگل بر این باور است که طی 30 سال آینده مراکز داده به صورت کاملاً متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند و تولد سیستم‌های پردازش ابری در چند سال اخیر باعث می‌شود آینده مراکز داده به‌صورت کامل تغییر کند. در آینده نه چندان دور سیستمهایی ارائه می‌شوند که میلیون‌ها هسته پردازشگر موازی دارند، حجم گسترده داده‌های ارسال شده از هر کاربر را در آن واحد تحلیل می‌کنند، فضاهای چندکاربری مبتنی بر نرم‌افزار هوشمند به واسطه آنها ارائه می‌شود و در مجموع هر سرویسی که در زندگی روزمره برای کاربران جهانی ارائه می‌شود از طریق این سیستم‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اگرچه زندگی امروز برای مردمان دهه 1980 باورنکردنی به نظر می‌رسید، ولی باید اعتراف کرد آنچه طی 30 سال آینده در عرصه فناوری رخ می‌دهد هم برای ما باورنکردنی خواهد بود. خودروهای پرنده،‌ روبات‌های هوشمند، حسگرهای بیومتریک،‌ شبکه‌های شخصی، مراکز داده پیشرفته و در مجموع زندگی دیجیتالی بخشی از اتفاقاتی هستند که سال 2045 میلادی شاهد آنها خواهیم بود.