تحقیق درباره تکنولوژی شیمیایی

مقدمه:

          از چندين نسل قبل مواد شيميايي بوجود آمده اند. اين سلاح ها با پيشرفت و تكامل تكنولوژي كامل و پيشرفت كرده و تاكنون توانسته اند جاي بسياري از انسان ها را بگيرند اين سلاح ها به چندين بخش متفاوت تقسيم مي شوند.

هر كدام از اين بخش ها موجب اختلال در بخش هاي متفاوت بدن انسان و حتي حيوانات مي باشد.

          گياهان هم در بعضي موارد اين گونه اند و من را در اين تحقيق اين مسائل را به صورت خلاصه شرح مي دهم.

روند پيشرفت تكنولوژي شيميايي[1] :

          صنايع شيميايي با خلق تكنولوژي جديد به نحو كارآمدي در تامين نيازمنديها و دفع تنگناها و محدود شما موفق بوده‏ ، محدوديتهاي مربوط به آلودگي محيط زيست و نياز به فرآورده هاي با كيفيت بالاتر ،‌ به طور مستمر اصلاح و تكميل مي شوند.

از اين رو مي توان انتظار داشت كه بر اساس روند رو به رشد تكنولوژي شيميايي در سالهاي اخير ، اين صنعت چشم اندازهاي تازه اي را در مورد محصولات جديد كه مي توانند جايگزين مناسبي براي فرآورده هاي حال باشند ، خواهد شد.

به دنبال پيشرفتهاي اخير ، در شاخه هاي گوناگون صنايع شيميايي درونماي آينده اين صنعت را مي توان در ايفاي نقش محوري آن در زمينه نيازهاي اساسي جامعه بشري و نيز توسعه اقتصادي و صنعتي جهان دانست.

اهميت سرمايه گذاري سنگين در بخش تحقيق و توسعه كه به كشف و گسترش محصولات جديد و بهبود در كيفيت آن خواهد انجاميد ، به روشني مشخص مي شود. كمپاني ها و شركتهاي بزرگ شيميايي در قالبي پاياپاي و در تلاش براي به دست آوردن بازارهاي بيشتر با ايجاد گروههاي ويژه تحقيق و توسعه و اختصاص هزينه هاي فراوان به طور گسترده اي بر تنوع محصولات مي افزايند.

كشورهايي كه در زمينه صنايع شيميايي فعاليت  دارند[2] : 

          با وجود آنكه صنايع شيميايي نخست در اروپا پايه گذاري شده و تا سال 1880 انگستان بزرگترين كشور جهان از لحاظ كارخانه هاي شيمي به شمار مي رفت ولي توسعه سريع اين صنعت فقط در آمريكا صورت گرفت.

          اين كارخانه ها در آمريكا با صنعت پتروشييمي گسترش يافتند. آمريكا حجم عظيمي از تجارت مواد شيميايي را در اختيار دارد. صنايع شيميايي در آمريكا در نتيجه عملكردهاي مبتني بر سرمايه گذاري وسيع و تكنولوژي بالا يكي از عمده ترين دارايي هاي اين كشور در تجارت جهاني محسوب مي شود.

ميزان كل صادرات و واردات مواد شيميايي آمريكا

(ارقام برحسب ميليون دلار)

          از جمله مي توان به سه شركت بزرگ شيميايي آلماني يعني هوخست ، باير و بي . آ. اس. اف اشاره كرد كه به نفوذ چشم گيري رشد كرده و به طور قابل ملاحظه اي در تجارت بين المللي موفق بوده اند.

          در سالهاي خير صنايع شيميايي ژاپن نيز به طور چشمگيري رشد كرده است. صنعت شيميايي ژاپن نه تنها در صادرات بلكه در سرمايه گذاري خارجي به عنوان وسيله ي جهت معرفي تكنولوژي جديد در تجارت جهاني فعال است[3].

جمهوري اسلامي ايران [4]:

          صنايع شيميايي در ايران از سابقه نسبتا” طولاني برخوردار است. واحدهاي شيميايي متعددي در زمينه نفت ، گاز ، پتروشيمي ، سموم و دفع آفات ، رنگ ، چسب و … طي چند دهه گذشته احداث شده اند. با وجود اينكه صنايع شيميايي ماهيتا” صنعتي واسطه اي مي باشند و هدف اصلي آن تامين مواد پايه و اوليه ساير صنايع است.

          كارخانجات متعدد شيميايي در ايران تنها به توليد محصولات مصرف مي پردازند كه خود به شدت نيازمند مواد اوليه وارداتي مي باشند.

مواد شيميايي با كاربرد دو گانه :

          مواد شيميايي با كاربرد دو گانه به موادي اطلاق مي شود كه در مقياس گسترده اي براي مصارف صنعتي مجاز تولد مي شوند. همچنين مي توانند به عنوان يك جنگ افزار شيميايي ذخيره شده و يا به دليل خواص فيزيكي يا شيميايي و سمي مشابه با جنگ افزارهايي شيميايي تهديدآميز باشند. ولي از طرفي نيز به عنوان ماده اوليه توليد عوامل شيميايي مي تواند مورد استفاده قرار گيرند. فهرست مواد شيميايي كه داراي كاربرد دوگانه هستند همراه با كاربردهاي صنعتي و نيز مشخصات سمي هر يك از آنها بر اساس آخرين توافق در كنفرانس خلع سلح شيميايي 1989 ارائه شده است.

تاريخچه كاربرد جنگ افزارهاي شيميايي[5] :

          بهره برداري از جنگ افزارهاي شيميايي در تاكتيكهاي نظامي به قدمت تاريخ بشر است. انسان براي اولين بار از نفت و قير به عنوان يك عامل شيميايي استفاده كرد.

تعريف عوامل شيميايي :‌

          آن دسته از مواد با تركيبات شيميايي را كه در صورت انتشار مناسب و تاثير شيميايي منجر به مرگ ،‌‌ آسيب و ناتواني در انسان و حيوان و يا از بين رفتن گياهان مي شوند. عوامل شيميايي مي نامنمد.

          وسايل كاربرد اين مواد را در عمليات جنگي جنگ افزار شيميايي مي گويند. عوامل شيميايي را كه به صورت گاز ، بخار ، افشانه (آئروسل) جامد و مايع پخش مي شوند و از طريق دستگاه تفنسي ، گوارشي و پوست بر بدن وارد مي گردند معمولا” با توجه به چگونگي مشخصات و اثرات فيزيولوژيك خود به چهار دسته تقسيم مي كنند[6]:

الف – ناتوان كننده ها :

1 – ناتوان كننده هاي نه چندان قوي كه شامل اشك آور ، سي . اس و سي . ان

2 – ناتوان كننده هاي قوي كه كاربرد نظامي دارند و شامل آدامسيت ، كلروپيكرين

ب – عوامل زيان بخش :

          گاز نيتروژن موستارد و هيپريت.

پ – عوامل زيان بخش :

          عوامل اعصاب شامل تابون ، سارين سوماژ و  7 X

          عوامل خفه كننده شامل كلر ، كلروپيكرين ، فسژن و كربنيل كلرايد

          عوامل خون شامل هيدروژن سيائيد ، آرسين ها ، سيانوژن كلرايد و برموسيان.

ث – عوامل ضد گياه :

          علف كشها .

          نابارور كننده هاي خاكي

تاريخچه كاربرد جنگ افزارهاي شيميايي [7]:

          بهره گيري از مواد شيميايي دودزا از زمانهاي قديم نيز مرسوم بوده است. پروكيپوس مورخ روم شرقي ، در مورد جنگ هاي ساسانيان و رومي ها مي نويسد كه سپاه ساساني براي تسخير دژهاي روم هاي در زير ديوار آنها نقاب مي زدند. در اين نقابها كه گاه با نقاب دشمن كه براي مقابله حفر شده بود برخورد مي كرد دو طرف مي كوشيدند با سوزاندن گوگرد سربازان حريف را بيرون رانند و نقب را خراب كنند.

همچنين در يونان قديم يا تركيب قير و گوگرد و مواد چسبناك موادي مي ساختند كه هنگامي كه در آن ريخته مي شد آتش مي گرفت اين ماده را آتش يوناني مي خواندند.

          اما جنگ افزار شيميايي در عصر جديد داراي يك تاريخ هفتاد ساله است در واقع جنگ شيميايي نخستين بار زماني كه آلماني ها در اكتبر 1914 در نوشاپل گلوله هاي حاوي گاز اشك آور به سوي فرانسوي ها پرتاب كردند آغاز شد اما به سبب پراكندگي سربازان و محدود بودن شمار گلوله ها اين تاكتيك چندان كارساز نبود. حتي فرانسوي ها متوجه كاربرد آن نشدند.

          در سوم فوريه 1915 نيز آلماني ها با گلوله هاي بزرگتري در منطقه يويسمف وارد كارزار شدند ولي اين بار نيز به خاطر سردي زياد هوا گازهاي متصاعد شده از اين گلوله ها موثر واقع نگرديد[8].

          آلماني ها ، به رغم تجربه هاي بي نتيجه به ساختن گاز كلر ادامه دادند و سرانجام موقشدند گاز كلر را با فشار در سيلندرهاي جاي دهند تا هنگامي كه باد مساعد مي وزد آنها را در مقابل سنگرهاي دشمن قرار دهند. آلماني ها گاز مزبور را براي اولين بار در 122 آوريل 1915 در پيرس بلژيك عليه سربازان مستعمراتي فرانسه و پياده نظام كانادايي كه هيچ ماسكي بر حفاظت نداشتند به كار بردند.

          در جنگ جهاني اول آلماني ها در 6 مرحله عمليات نظامي در جبهه غربي برابر جدول از تك هاي شيميايي استفاده كنيد.

          علاوه بر آلماني ها ، كشورهايي كه در جنگ جهاني اول به كاربرد جنگ افزارهاي شيميايي مبدرت ورزيدند عبارت بودند از مجارستان، بريتانيا، فرانسه، ايتاليا، روسيه و آمريكا[9].

          نيروهاي تركيه در اين جنگ به جنگ افزارهاي شيميايي مجهز بودند ولي ظاهر از آنها استفاده نكردند. در جنگ جهاني دوم از جنگ افزارهاي شيميايي به طور عمده استفاده نشد. نيروهاي آلماني فقط در چندين تك در مقابل پارتيزانهاي شوروي در ادسا و كريمر از جنگ افزارهاي شيميايي استفاده كردند[10].

          در جنگ جهاني دوم همه متخاصمن اصلي (انگلستان ، فرانسه ، آمريكا ، شوروي ، ژاپن و ايتاليا) گازهاي سمي مختلفي داشتند كه مي توانستند در بمباران جبهه ها و شهرها به كار برند اما چون از انتقام طرف مقابل بيمناك بودند هيچ يك از آنها از اين كازها استفاده نكردند. اما انگليسي ها و آمريكايي ها از نفت ژله شده ماده سوزان و خطرناكي كه به نام يالم معروف است ساختند و از آن براي آتش زدن شهرها طي بمباران هوايي و آتش كشيدن سربازان حريف استفاده كردند.

          در جنگ تحميلي عراق عليه ايران نيز نيروهاي عراقي پس از شكستهايي كه در خوزستان و مناطق مرزي سر پر ذهاب و قصر شيرين و كردستان خوردند به كاربرد گازهاي سمي اقدام نمودند و با استفاده از گاز اعصاب از نوع تابون تلفات زيادي را بر نيروهاي ايراني در جزاير مجنون تحميل نمودند.

          بمباران سردشت در 7 تير 1366 يكي ديگر از جنايات جنگي عراق بود اما وحشيانه ترين مورد استفاده از جنگ افزارهاي شيميايي توسط عراق در حلبچه در اول مارس 1988 بوده است.

سلاحهاي شيميايي و ميكروبي[11] :

          از نظر بسياري از محققان مسائل نظامي ،‌عصر جنگهاي شيميايي با آزمايش اولين گاز خفه كننده از سوي آلمانيها در جنگ جهاني اول آغاز شد. درسالهاي پس از آن جهان شاهد پيشرفت شگفت انگيز سلاحهاي شيميايي بود. آلماني ها در دهه چهل كوششهاي خود را در زمينه افزايش كارايي گاز خردل و توليد گاز اعصاب آغاز كردند.

          در عين حال هيتلر به علل مختلف از به كارگيري سلاحهاي شيميايي در جنگ جهاني دوم پرهيز كرد. پس از جنگ جهاني دوم ديگر كشورهاهي صنعتي بويژه آمريكا و روسيه و فرانسه موفق شدند سلاحهاي جديد شيميايي و گازهاي سمي كشنده توليد كنند.

          مهمترين منطقه آزمايش سلاحهاي كشنده غيراتمي در سالهاي 1962 تا 1973 ويتنام بوده است.

          آمريكاييها در جنگ ويتنام ، علاوه بر استفاده از بمب ناپالهم و بمبهاي فسفري و سوزنده براي نابودي جنگلها و افراد ويتاكنگ موادي به نام كشنده حيات به كار مي بردند كه نه تنها آثار زندگي روي زمني را از بين مي برد بلكه بر نسلهاي آينده نيز اثر مي گذارد.

          كشتار افراد ويت كنگ بر اساس طرحي به نام برگ ريزي با استفاده از مواد شيميايي كه به باران زرد معروف شد ، انجام گرفت. روسها از سلاح شيميايي خطرناك باران زرد در مناطق جنوب شرقي آسيا بويژه افغانستان استفاده كردند.

          به كليه مواد شيميايي كه در جبهه هاي نبرد به صورت مايع يا گاز يا هدف نابودي يا از كار افتادگي طرف مقابل از آنها استفاده مي شد سلاح شيميايي مي گويند. اين مواد مي توانند بر انسان ، گياهان و حيوانات اثر داشته باشند.

          سلاحهاي شيميايي اساسا” تاكتيكي هستند و مي توان آنها را در مهمات گوناگوني از قبيل مينهاي زميني ، گلوله هاي توپ يا موشكهاي تاكتيكي زمين به زمين ، موشكهاي كروز و موشكهاي هوا به زمين برد كوتاه جاسازي كرد.

          سلاحهاي شيميايي را با هلي كوپتر ، هواپيما يا ماشين نيز مي توان پخش كرد. اين سلاحها اصولا” مهمات منطقه اي به شمار مي آيند و هر كس را كه در منطقه پخش آن باشد يا بعدا” وارد آن منطقه شود و ملبس به لباسهاي مخصوص نباشند تحت تاثير قرار مي دهند.

          سلاحهاي ميكروبي يا باكتريولوژيك به لحاظ تعريف و كاربرد تا اندازه اي با سلاحهاي شيميايي فرق مي كنند. از آن كه منظور از كاربرد آن ايجاد بيماري يا مرگ انسان و حيوانات و نابودي گياهان باشد به سخن ديگر سلاحهاي ميكروبي ارگانيسيمهاي زنده مختلفي هستند كه به بروز بيماريهاي منجربه مرگ يا فلج كننده و مشابه آن در انسان ، حيوان و گياه مي انجامد. اين سلاحها مي توانند انواع ويروسها را شامل شوند و يا از قارچ به وجود مي آيند.

          به طور كلي عوامل شيميايي كه به عنوان سلح مورد استفاده قرار مي گيرند داراي خصوصيات عمومي و متفاوتي هستند. برخي از آنها بي رنگ ، بعضي بي بو و برخي ديگر رويت پذيرند. پاره اي به سرعت محو مي شوند و اثرشان در مدت زماني كوتاه از بين مي رود و سرانجام برخي با توجه به شرايط جوي از يك روز تا چند ماه دوام دارند[12].

          عوامل شيميايي به صورت مايع و همه به صورت گاز وجود دارند. گاز از طريق تنفس و مايع از طريق تماس با پوست وارد بدن مي شوند همه اين عوامل باعث مرگ نمي شوند بلكه تعدادي از آنها انسان را دچار بيهوشي هاي موقتي يا عوارض مي كنند. عوامل شيميايي سمي را مي توان به گروههاي مختلف تقسيم كرد:

1 – گازهاي تاولزا.

2 – عوامل عصبي كه سيستم عصبي بدن را مورد حمله قرار مي دهند و خطرناك ترين نوع سلاحهاي شيميايي محسوب مي شوند.

3 – عوامل خفه كننده كه بر سيستم گردش خون تاثير دارند.

4 – گازهاي تهوع آور و اشك آور كه جنبه ايضايي دارند.

5 – عوامل آتشزا و دود كننده گاز خردل و گاز كلر كه مجراي تنفسي را شديدا” مورد آسيب قرار مي دهند و بيشترين استفاده را در جبهه هاي جنگ داشته اند.

مواد شيميايي با كاربرد دوگانه :

          مواد شيميايي با كاربرد دوگانه به موادي اطلاق مي شود كه در مقياس گسترده اي براي  مصارف صنعتي مجاز توليد مي شوند. همچنين مي تواند به عنوان يك جنگ افزار شيميايي ذخيره شد و يا به دليل خواص فيزيكي ، شيميايي و سمي مشابه با جنگ افزارهاي شيميايي ، تهديدآمير باشند و از طرفي نيز به عنوان ماده اوليه توليد عوامل شيميايي مي تواند مورد استفاده قرار گيرند.

          به نظر مي رسد خريد و فروش مواد شيميايي واسطه اي نظير تيوري گلابكول كه براي توليد گاز خردل به كارمي رود بسيار حنجال برانگيز شده و در برخي موارد به محاكمه شركتهاي درگير انجاميده است.

          به تازگي تيونل كلرايد ، نيز به عنوان ماده اوليه توليد برخي عوامل شيميايي مورد توجه زيادي قرار گرفته است. پنتاگون اعلام كرده است كه تا ژوئن 1995 به 165 هزار پوند از اين مواد شيميايي دو تركيب به ارزش 47 ميليون دلار نياز دارد تا بتواند برنامه توليد گلوهاي دو تركيبي شيميايي را ادامه دهد.

اين برنامه در كنگره تصويب شد و قرار است ارتش آمريكا آن را در بين بلوف ذخيره سازد، پاييز سال گذشته پيمانكار مهندسي ارتش آمريكا زستور خريد يتونل كلرايد را به دو كمپاني پيترزبورگ بيسد موبي و دالس بيسداكسيد نتال كميكال سفارش داده بود ولي اين 2 كمپاني از فروش اين ماده شيميايي امتناع كردند[13].

براي گزارش مقامات رسمي آمريكا ، كارخانجات هند در طول دو سال گذشته ، صدها تن گاز سمي به عراق و مصر فروخته اند. سخنگوي كارخانجات هند طي گزارش اعلام داشت كه توليد فرآورده هاي تيونل كلرايد كارخانجات هند از 150 تن در 1979 مبادرت كرده است و دولت هند اعلام داشت كه تا تحريم كامل و همه جانبه جهاني هيچ گونه محدوديتي را در توليد مواد سمي خود نخواهد پذيرفت.

جنگ افزارهاي شيميايي [14]:

تعريف عوامل شيميايي :

آن دسته از مواد و ياتركيبات شيميايي را كه در صورت انتشار مناسب و تاثير شيميايي منجر به مرگ آسيب ناتواني در انسان و حيوان ويا از بين رفتن گياه مي شود را گويند.

الف )‌ناتوان كننده ها : از جمله ناتوان كننده هاي نه چندان قوي كه از آنها براي كنترل شورش استفاده مي كنند گاز اشك آور سي . اس و سي . ان و برمور بنزيل سيايند هستند از ناتوان كننده هاي قوي كه كاربرد نظامي دارند مي توان از آداميست و كلر و بيكربن ××××نام برد. به طور كلي اين عوامل سبب كاهش توان رزمي نيروهاي مقابل شده قدرت جنگيدن رااز نيروها سلب مي كند.

ب )‌عوامي زيان بخش : منظور از كاربرد اين عوامل كشش افراد به طور ارادي وعمومي نيست بلكه به ستون آوردن و ايزاي دشمن است و احتمال اينكه بخشي از قربانيان اين عوامل كشته شوند نيز وجود دارد.

معموليترين اين عوامل گاز نيتروژن موستارد و هيپريت هستند كه از اهميت كاربردي ويژه آبي برخوردارند هيپيريت كه به صورت مايع زرد رنگ با بويي شبيه به خردل است فورا تشخيص داده مي شود قدرت پراكندگي اين عوامل كم است و جزو عوامل پايدار به حساب مي آيند.

پ )‌عوامل كشنده :

1 – عوامل اعصباب عمده ترين عوامل شيميايي كشنده عوامل اعصاب هستند كه از كار افتادن نيروي محركه و مختل شدن سيستم اعصاب گرديده و در مدتي بسيار كوتاه موجب مرگ مي شوند. اين عوامل عبارت اند از : تايون ، سارين سوهان و VX.. سمي ترين ماده شيميايي بوتوليسم توكسين است كه به كاربردن اندكي از آن باعث مرگ آني مي شود.

2 – عوامل خفه كنندهء سمي از جمله عوامل خفه كننده كلر ،‌كلروبيكرين ، فشردن و كربنيل كلرايد است كه موجب خفگي و مرگ انسان مي شود. اين عوامل ترشحات فراواني را در ششها به وجود مي آورند و موجب خفگي فرد مي شوند.

3 – عوامل خون تنفس اين دسته از مواد پس از جذب شدن درخون اثر سمي خود را ظاهر مي كنند اين مواد عبارتند از :‌هيدروژن مي باشد آرسينها سياوژين كلرايد و برموميان .

ت )‌عوامل ضد گياه : عوامل ضد گياه كه امروزه در جنگ به كار مي رود به دو گروه تقسيم مي شود گروه اول شامل علف كشها و خشك كننده هاست كه به طور مستقيم برروي گياهان يا درختان اثر كرده آنها را از بين مي برند . گروه دوم ، شامل ناباررو كننده هاي خاكي است كه براي آلوده كردن زمين وجلوگيري از رويش گياه در آن  به كار مي رود .

اهميت نظامي جنگ افزارهاي شيميايي [15]:

جنگ افزارهاي شيميايي در جنگ جهاني اول از 1915 به بعد به علت كاربرد گستردهء آنها ابتدا توسط آلمانيها و سپس توسط طرف مقابل جنبهء‌استراتژيك پيدا كردند. در جنگ جهاني دوم از اين جنگ افزارها به علت مجهز بودن هردو طرف (اعم از متحدين و متفقين ) و توسل از اقدام تلافي جويانهء متقابل استفاده نشد.

لذا تا آن زمان اين جنگ افزارها به عنوان جنگ افزار انهدام جمعي در نقش استراتژيك مطرح بودند . وي پس از جنگ جهاني دوم به رغم تجهيز انباشت هردو بلوك به انواع گوناگون آن  بويژه در زمينهء دستيابي به گازهاي اعصاب از نوع تابون ، سارين و سومان به علت اقدام تلافي جويانه متقابل و در نتيجه عدم استفاده گسترده .

تجهيزات شيميايي امروزه اين امكان را به دست مي دهد كه تاثيرات قوي متمركز شده ( مرگبار)‌در زمان كوتاه درگيري و در ثانيه هاي اندكي عملي باشد . امروزه سموم عصبي كه مهمترين مادهء شميايي جنگي محسوب مي شوند بيش از حد قوي بوده علائم مسموميت آن  به سرعت ظاهر شده خيلي زود به نتيجه مي رسد اين بدان معناست كه امكان دارد نفرات را در فاصله خيلي كوتاه از ميدان جنگ به در كند.

اين حالت پس از تنفس هواي مسموم و در بعضي موارد به خصوص در حالت تك و غافلگيرانهء شميايي بلافاصله پس از چند تنفس و قبل از اينكه بتوان از ماسكهاي محافظ استفاده كرد دست مي دهد [16].

با روشن شدن امتيازات جنگ افزارهاي شيميايي به اين نكته پي مي بريم كه قدرتهيا بزرگ در زمينهء جنگ افزارهاي استراتژيك بويژه جنگ افزارهاي انهدام جمعي ( هسته اي – شيميايي و بيولوژيك )‌، همواره از برتري ويژه اي برخوردارند و اينك كه كشورهاي جهان سوم به اين جنگ افزارهاي شيميايي دست يافته اند در صدد هستند كه آنها را از صحنهء‌ نظامي خارج سازند تاب حفظ موقعيت انحصاري اهرم قويي چون جنگ افزارهاي هسته اي كماكان اين برتري را براي خود حفظ كنند موضع كشورهاي جهان سوم به ويژه كشورهاي عربي در مقابل برتري بلامشارع قدرتهاي بزرگ اين است كه خلق سلاح هسته اي ارتباط مستقيم دارد زيرااين جنگ افزارها از نوع جنگ افزارها انعدام جمعي هستند.

اين كشورها براين عقيده اند مادام كه اقدام اساسي براي خلع سلاح كامل هسته اي در سطح جهاني انجام نگيرد جنگ افزارهاي شيميايي را بايد به عنوان تنها عامل بازدارنده در مقابل جنگ افزارهاي هسته اي حفظ كرد.

روند مذاكرات خلع سلاح شيميايي:

1 – روند مذاكرات خلع سلاح شيميايي[17] :

          نزديك به دو دهه است كه تلاش همه جانبه اي براي رسيدن به مورد منع كابرد جنگ افزارهاي شيميايي در كنفرانس خلع صلاح ژنو با شركت 40 كشور در جريان است . اين سالها كنفرانس خلع سلاح شيميايي و نيز اكثريت قريب به اتفاق مجامع بين المللي تلاش گسترده اي رابراي عقد معاهدهء منع توليد توسعه تحصيل انباشات ،‌استفاده انتقال و در نهايت انهدام كليهء‌جنگ افزارهاي شيميايي آ‎غاز كرده اند .

هرچند چنين تلاشهايي هنوز به تعهده معاهده اي باضمانت اجرايي محكمي نينجاميده بااين حال بايد اذعان داشت كه تاكنون هرگز تلاش و كوشش چنين پيگير براي جلوگيري از توليد انباشت و در نهايت انهدام چنين جنگ افزارهاي مهلكي به عمل نيامده است . در جامعه بين المللي دربارهء لزوم انعقاد كنوانسيون جديد و پيش بيني انهدام انبارهاي موجود وتوقف توليدت واز بين بردن تاسيسات توليد توافق كلي وجود دارد ولي روش انجام كار مورد اختلاف است اختلافات بيشتر مربوط به نحوهء بازرسي و حصول اطمينان از رعايت مقررات كنوانسيون جديد است  .

مجمع عمومي در 19/80 ، ملي قطعنامهء‌35844 كه با 78 راس موافق 17 راي مخالف و 36 راي ممتنع به تصويب رسيد) تصميم گرفت كه تحقيقات بيطرفانه اي را براي بررسي اتهامات مربوط به استفاده از جنگ افزارهاي شيميايي در نقاط مختلف جهان به عمل آورد واز دبير كل خواست كه با كمك كارشناسان اين كار راانجام دهد ،‌ولي كارشناسان نتوانستند به نقاط مورد نظر سفر كنند و در نتيجه اين امر تحقق نيافت . در دومين اجلاس ويژهء مجتمع عمومي در مورد خلع سلاح در 1982 ، طرحهايي براي بازرسي ارائه شد و پيش نويسهايي نيز پيشنهاد گرديد.

2 – مذاكرات دوجانبه[18] :

مذاكرات دو جانبه آمريكا و شوروي را مي توان به دو مرحله جداگانه تقسيم كرد. مرحله اول در 1974 آغاز شد و در 1980 مقارن تهاجم شوروي بافغانستان و شروع دومين جنگ سرد با روي كار آمدن ريگان پايان پذيرفت .

مرحله دوم در 1985 پساز به قدرت رسيدن گورباچف شروع دورهء جديد نقش زدايي از سرگرفته شد و تاكنون ادامه يافته است .

فرآيند مذاكرات بين دو ابرقدرت همواره خارج از كنترل جامعه ميشود بااين وجود ، طرفين در سالهاي 1979 و 1980 گزارشي ناظر بر پيشرفت مذاكرات خود به كميتهء خلع سلاح ( كنفرانس خلع سلاح فعلي )‌ارائه كردند .

آمريكا و شوروي هنوز روي مسائل مربوط به شيوه و نحوهء بازرسي كنوانسيون كار مي كنند به عبارت ديگر ، در مورداين مسائل هنوز به توافق كامل نرسيده اند هريك از طرفين واقعا به حسن نيت طرف مقابل اطمينان ندارد.

به علاوه هريك معتقد است كه طرف ديگر دراجراي كنوانسيون پس از انعقاد تعهد ضريب دارد . باوجود اين دو ابرقدرت دراين زمينه به توافقهايي دست پيدا كرده اند از جمله چگونگي انجام بازرسي بنا بر درخواست [19] تنظيم جدول زماني براي انهدام جنگ افزارهاي شيميايي كه به موجب آن جنگ افزارهاي شيميايي وتجهيزات مربوط به طور سالانه نابود مي شوند اما هر كشور مي تواند مقداري از اين جنگ افزارها را براي خود تا پايان دورهء سالهء انهدام نگاه دارد بازرسيهاي مربوط به تاسيسات توليد جنگ افزارهاي شيميايي رامي توان پيش از انعقاد رسمي يك قرارداد انجام داد.

هدف اصلي در صنايع شيميايي انجام فرآيندهاي فيزيكي و شيميايي برروي موادخام به منظور توليد محصولات مفيد و با ارزش است . از آنجا كه اين فرآيندها دستاورد علم شيمي است لذا مشاهدهء صنايع شيميايي بر مباني علم شيمي كه موضوع آن پژوهش در ساختمان ماده و تغييرات شيميايي آن مي باشد ،‌استوار مي شود.

رانش بشر از شيمي و فرآيندهاي آن ريشه در روزگاران قديم دارد از جملهء اين دانسته ها كه نقش مهمي در هدف اصلي در صنايع شيميايي انجام فرآيندهاي فيزيكي و شيميايي برروي مواد خام به منظور توليد محصولات مفيد و با ارزش است . از آنجا كه اين فرآيندها دستاورد علم شيمي است لذا مشاهدهء صنايع شيميايي برمباني علم شيمي كه موضوع آن پژوهش در ساختمان ماده و تغييرات شيميايي آن مي باشد استوار مي شود. رانش بشر از شيمي و فرآيندهاي آن ريشه در روزگاران قديم دارد.

از جملهء‌اين دانسته ها كه نقش مهمي در پيشرفت فرهنگ و تمدن داشته علم استخراج فلزات است كه در حدود 7 هزار سال پيش درايران و افغانستان آغاز شد به دنبال تهيهء فلزاتي چون مس ، قلع روي و سپس آهن بسياري از آلياژهاي آنها كاربردهاي گسترده ي يافتند.

به اين ترتيب ، براثر استفاده تحول بازيافت فلزات داشت كيمياگري و اين احساس را كه مواد به صورت غير قابل پيش بيني و مرموزي متغير و قابل تبديل به يكديگرند به وجود‌آورند واژهء كيميا[20] از واژهء يوناني Chyma به معني گداختن يا قالب ريزي فلز اقتباس شده است بدون شك نام دانس شيمي امروزي از همين واژه گرفته است .

اگرچه كيمياگراني در تلاش خود براي تبديل فلزات كم بها به ملل به جاي نرسيدند ولي به كشف بسياري از تركيبات وواكنشهاي شيميايي موفق شدند كه كمك شاياني به پيشرفت علم شيمي در دوره هاي بعد كرد و مبناي تحقيقات آيندگان شد.

كيمياگران اسلامي نيز طي آزمايشهاي خود به نتايج بزرگي دست يافتند و موفق به كشف تعداد زيادي از عناصر و مواد شيميايي شدند. دانشمندان اسلامي در شيمي صنعتي شيمي پزشكي و و كاني شناسي و بسياري از امور وي كه به نحوهء به علم شيمي مربوط مي شود كه داراي تحقيقات و تجربيات مهمي بودند.