روشهاي فعال در آموزش جغرافيا
موضوع بحث در رابطه با روش كار گروهي در آموزش جغرافيا مي‎باشد كه ما در اين درس سعي مي‎كنيم در مورد مشخصات اين روش توضيحاتي را ارئه كنيم .
برخي اوقات دانش ‎آموزان به صورتهاي تك نفره يا گروهي در فعاليت‎هاي آموزش جغرافيا شركت مي‎كنند كه هر كدام از آنها ويژگيهاي خاص خود را دارا مي‎باشد. نام شيوه تدريس Team Learning مي‎باشد كه شيوه‎اي فعال در آموزش جغرافيا بوده و شامل مراحل تدريس، آموزش و آموختن مي‎باشد.
در اين روش دانش‎آموزان توسط مدرس گروه‎بندي شده و تقسيم كار مي‎شود. نحوه گروه بندي به گونه‎اي بايد باشد كه دانش‎آموزان ضعيف و قوي در يك گروه قرار گيرند و دانش‎آموز ضعيف به واسطه آموختن از دانش‎آموزان سطح بالاتر،‌سطح علمي خود را بالا مي‎برد و خود را هم سطح با ديگر دانش‎آموزان مي‎كند.
در ابتدا امر استاد، سرفصلي از كتاب را مد نظر قرارداده وآن را به يكي از گروهها ارجاع مي‎دهد. مفهوم اين امر اين است كه كدام گروه مي‎تواند مطالبي مربوط به كتاب درسي را به صورت پروژه يا تحقيق ارائه نمايد .
در اين مرحله مدرس با اضافه كردن عنصر رقابت، هيجان را در نزد دانش‎آموزان بالا برده و آنها را تشويق به تحرك بيشتر مي‎نمايد.
بعد از تكميل پروژه، نتيجه حاصل توسط يكي از اعضاي گروه قرائت مي‎شود و نمره‎اي به آن تعلق مي‎گيرد در گرفتن نمره استاد هماهنگي افراد گروه درباره داده‎ها، دسته‎بندي آنها، انطباق يافته‎ها با آنچه در كتاب وجود دارند، حذف اطلاعات مربوط نوشتن گزارش به وسيله همه افراد، و ... در كلاس اهميت دارد.
با توجه به سرفصلهاي كتاب، كار گروهي در كلاس يا خارج از آن انجام مي‎شود،‌ ضمن اينكه مي‎توان صفحات محدودي از كتاب را نيز به اين امر اختصاص داد.
زمان اختصاص يافته براي اين امر بستگي به تعداد صفحات سرفصل يا صفحات مورد تحقيق دارد.
دانش ‎آموزان براي فراهم كردن مطالب مي‎توانند از اطلاعات موجود در فضاي آموزشگاه كتابخانه يا مراكز اطلاعاتي بيرون از مؤسسه و ساير منابع اطلاعاتي استفاده نمايند.
مقررات اين روش تدريس سخت نيست و فقط لازم است مشاركت و تعادل در كار وجود داشته باشد و افرادي از كار كنار گذاشته نشوند. دانش‎آموزان بايد در جهت مشخص شده توسط مدرس حركت كنند و موضوعات نامرتبط را وارد كلاس ننمايند. دانش‎آموزان همچنين بايد علاوه به كمك به يكديگر با گروههاي ديگر تماس برقرار ننمايند و نيز در كار گروههاي ديگران مزاحمت ايجاد نكنند.
معلم براي انتخاب موضوعات بايد دقت نمايد كه موضوعي يكسان در اختيار گروهها قرارگيرد كه از نظر حجم مطلب بيشتر يا كمتر از گروههاي ديگر نباشد.
معرفي منابع براي مطالعه بيشتر، جمع‎آوري اسناد و مدارك براي غناي هرچه بيشتر مطالب كه به دانش‎آموز به عنوان وظيفه سپرده مي‎شود نيز در دستور كار آنها قرار دارد. براي اين هدف مدرس مي‎تواند منابعي مانند دائرة‎المعارف، بريده جرايد، اخبار ، مجلات و ... را نام ببرد.
مدرس همچنين مي‎تواند اطلس‎ها، نقشه‎ها و كتابهايي در درس جغرافيا را در اختيار دانش‎آموز قراردهد.
مرحله بعد نظارت بر استمرار و پيشرفت كار در گروهها مي‎باشد، مدرس علاوه بر راهنماي گروهها ، در تدوين يافته‎ها نيز به دانش ‎آموزان كمك مي‎كند.


  چگونگي آرايش كلاس
اگر رقابت مطرح باشد آرايش كلاس كمي متفاوت است و اگر لازم باشد كه همه گروهها يك سرفصل درسي را پوشش دهند لازم به جداسازي گروهها نمي‎باشد. معلم در وسط كلاس قرار دارد و روي ميز او كه در وسط كلاس قرار گرفته عكسها، مقالات ، اطلس و نقشه‎هاي جغرافيايي و بريده‎هاي روزنامه ‎ها قرارداده شده است و هر گروه بسته به نياز خود از اين منابع استفاده مي‎كنند.
آيا وضعيت و امكانات يك كلاس به اما اجازه مي‎دهد كه از روش تدريس گروهي استفاده كنيم ؟
بله !‌ با قرار دادن دو ميز در كنار هم فضاي مناسبي براي كار گروهي فراهم مي‎گردد و با دراختيار گذاشتن يك ميز اضافي در وسط كلاس تمام مواد لازم در دسترس تمام گروهها قرا ر مي‎گيرد.
به ميز وسط كلاس اشاره شد،‌ حال سؤال اين است آيا براي روش تدريس گروهي امكانات و و سائل خاصي مورد نياز است؟
امكانات و وسائل بايد منطبق با وظايفي باشد كه از دانش‎آموز انتظار داريم و اين امكانات بايد برحسب نياز دانش‎آموزان در اختيار آنها قرار گيرد.
لازم به ذكر است كه روش كار گروهي، روش است كه معلم تصميم گيرنده اصلي مي‎باشد. حال سؤال اين است كه وظايف معلم در كلاس چه مي‎باشد؟
موضوع مورد تحقيق مشخص باشد.
وضعيت دانش‎آموزان در گروهها را مشخص كند.
افراد قوي و ضعيف را با هم در داخل گروهها قرار دهد.
روحيه و پتانسيل دانش‎آموزان را قبل از تفكيك گروهها مشخص نمايد.
معرفي منابع براي مطالعه بيشتر و يادداشت برداري براي همه گروهها .
نظارت بر پيشرفت كار توسط گروهها و جلوگيري از عقب ماندن يك گروه نسبت به گروه ديگر .
آماده‎سازي كلاي براي ارائه نتايج كار .
تعيين يك منشي در صورتيكه لازم باشد كه يافته‎هاي گروهها در سر كلاس نوشته شود و جمع‎بندي گردد.
برگزاري جلساتي براي ارائه مطالب و نوبت‎بندي براي ارائه كردن مطالب توسط گروهها.
جمع‎بندي كار پس از پايان كار.
پرسش و پاسخ و ارائه كار توسط خود گروهها.
ارزشيابي از روش تدريس گروهي بصورت ارزشيابي از گروهها .