به نام خدا

موضوع :  تحقیق درباره شهرنشینی                 تهیه و تنظیم :

چیستی جغرافیای شهری:

•         جغرافياي شهري بر نظام فضائي و موقع شهر تاكيد دارد. علل پراكندگي مكانهاي شهري و تشابهات و تناقضات اجتماعي_ اقتصادي آنها را در ارتباط با شرايط مكاني مطالعه مي‌كند.

•         جغرافياي شهري الگوهاي فضائي پديده‌هاي شهري را هم از نظر پراكندگي و هم از جنبه تاثير متقابل آنها بر يكديگر مطالعه مي‌كند.

•         جغرافياي شهري، مطالعه جغرافيائي از شهرنشيني و حوزه‌هاي شهري است.

تعریف شهر و شهرنشینی :

•         شهر و شهرنشيني به عنوان تسلط امر تراكم سازمانها، موسسات و واحدهاي مسكوني و افزايش جمعيت در مكانهاي ويژه

•         شهر به عنوان كانون اصلي خدمات‌ رساني به جمعيت متراكم شهر و حوزه نفوذ آن.

•         شهر به عنوان مكان تمركز فعاليتهاي غيركشاورزي در مجموعه  سكونتگاه‌ها

•         شهرنشيني به عنوان تسلط شيوه خاصي از زندگي و نشان دهنده نقطه اوج در سير مدنيت و تمدن جوامع انساني

شهرنشینی فرآیندی است که در آن تغییراتی در سازمان اجتماعی سکونتگاههای انسانی به وجود می آید که حاصل افزایش ، تمرکز و تراکم جمعیت می باشد . از نظر سازمانی ، در شهرنشینی دگرگونیهایی در ساخت اجتماعی – اقتصادی و کارکردهای جمعیتی ظاهر می شود.

این جریان تغییراتی را در ساخت فضای داخلی شهرها به وجود می آورد . به طور کلی شهرنشینی دارای دو خصیصۀ اصلی است :

·  مهاجرت مردم از حوزه های روستایی به شهری، جهت اشتغال در فعا لیتها و مشاغل غیر کشاورزی. به سخن دیگر، شهرنشینی کارکردهای اقتصادی ویژه ای را در اختیار مردم قرار می دهد و تراکم جدیدی را به وجود می آورد و در نتیجه در کاربری زمین شهری نیز تغییراتی را موجب می شود.

·  دگرگونی در سبک زندگی مردم، از سبک زندگی روستایی به شهری ، به همراه تغییر در ارزشها، نگرشها که رفتارهای تازه ای را سبب می شود. (شکویی، حسین، دیدگاههای نو در جغرافیای شهری، جلد اول، انتشارات سمت ، تهران ۱۳۷۴، ص ۱۲ )

۲ –3 – مفهوم شهرگرایی :

شهرگرایی در مفهوم وسیع آن، به همۀ ویژگیهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی شیوۀ زندگی شهری اطلاق می شود و برخلاف شهرنشینی، یک فرآیند رشد شهری نیست، بلکه مرحلۀ نهایی و نتیجه شهرنشینی محسوب می شود. بنابراین یک کشور ممکن است سهم بیشتری از شهرنشینی داشته باشد اما در سطح پائین شهرگرایی قرار بگیرد. نمونۀ این وضع در شهرهای بزرگ کشورهای در حال توسعه دیده می شود که بخش مهمی از جمعیت آن را مهاجران روستایی و مهاجران سکونتگاههای کم جمعیت تشکیل می دهند و با وجود سا لها زندگی در شهرهای چند میلیونی هنوز هم به سنتها و رفتارهای روستایی خود پایبند مانده اند. (شکویی، حسین، دیدگاههای نو در جغرافیای شهری، جلد اول، انتشارات سمت، تهران ۱۳۷۴، ص ۷۶ )