را بنویسید.
تحقیق درباره شغل معلم
تحقیق درباره شغل معلم
اساسى‌ترينعاملبراىايجادموقعيتمطلوبدرتحققهدف‌هاىآموزشي،معلماست. اوستکهمى‌تواندحتىنقصکتاب‌هاىدرسىوکمبودامکاناتآموزشىراجبرانکنديابرعکس،بهترينموقعيتوموضوعتدريسراباعدمتوانايىدرايجادارتباطعاطفىمطلوببهمحيطىغيرفعالوغيرجذابتبديلکند. درفرايندتدريس،تنهاتجاربوديدگاه‌هاىعلمىمعلمنيستکهمؤثرواقعمى‌شود،بلکهکلشخصيتاوستکهدرايجادشرايطيادگيرىوتغييروتحولشاگردتأثيرمى‌گذارد. ديدگاهمعلموفلسفه‌اىکهبهآناعتقاددارد،درچگونگىکاراوتأثيرشديدىمى‌گذارد،بطورىکهاوراازحالتشخصىکهفقطدرتدريسمهارتداردخارجمى‌کندوبه‌صورانسانانديشمندىدرمى‌آوردکهمسؤوليتبزرگتربيتانسان‌هابرعهدهاوست. برشمردنويژگى‌هاىمعلمکارچندانآسانىنيست؛زيراجوامعمختلفبافلسفه‌هاونگرش‌هاىمختلف،انتظاراتمتفاوتىازمعلمدارند،ولىمى‌توانبهويژگى‌هاىکموبيشمشترکىکهلازماستمعلماندرهمهجاداشتهباشنداشارهکرد.
ويژگى‌هاىشخصيتىمعلمونقشآندرتدريس
دراينمبحث،ابتدابهبررسىويژگى‌هاىشخصيتىمعلمانوسپسبهتأثيرونقشرفتارآناندرفرايندتدريسمى‌پردازيم. دررونداينبررسي،بيشتربهتحليلنوعنگرشوروابطمعلمنسبتبهشاگردانمى‌پردازيموآنانرابهدوگروهتقسيممى‌کنيم.
معلمانشاگردنگر
اينگروهازمعلمان،شاگردانراهستهٔمرکزىفعاليتخودقرارمى‌دهندوآنانرامحوراصلىفعاليت‌هاىآموزشىمى‌‌دانند. آنانفعاليتورشدهمه‌جانبهٔشاگردانرادرنظرمى‌گيرندومواددرسىوانتقالدانشرابراىپرورشآنهابهکارمى‌برند. اينگروه،بطورکلي،بهپرورشاستعدادشاگردانشوقفراواندارند. البتهنبايدتصورکردکهمعلمانديگرهيچتوجهىبهشاگردانندارند،بلکهمى‌توانگفتکهايندستهازمعلمانبيشترازديگران،شاگردانرادرنظردارند،ورفتارشاننسبتبهشاگردانبهگونه‌اىاستکهتوجههرمشاهدهکننده‌اىرادرنخستينبرخوردبهخودجلبمى‌کند.
معلمانشاگردنگراگراطلاعاتودانشزيادىهمداشتهباشند،انتقالهمهٔآنهارابهشاگردانچندانمهمنمى‌دانند،بلکهبيشترفعاليتخودرابرآموزشوپرورششاگردمتمرکزمى‌کنند. اينانازميانعلوم،بيشتربهعلومانسانىوبويژهروانشناسىتوجهدارند.
گروهشاگردنگررامى‌توانبهدودستهکوچک‌ترشاگردنگرفرديوشاگردنگرجمعيتقسيمکرد. شاگردنگرفردىبهويژگى‌هاىفردىشاگردان،بيشترتوجهداردويکايکآنانراشناسايىوباهرکداممطابقخصوصياتفردىآنرفتارمى‌کند،درحالىکهشاگردنگرجمعىبيشتربهجمعشاگردانوپرورشجمعىآنانتوجهداردويکبهيکآنانراموردتوجهقرارنمى‌دهد. اينگروهازمعلمانبااستفادهازروانشناسىپرورشىوروانشناسىنوجوانىدرجهتتربيتوپيشرفتکلىهمهٔشاگردانتلاشمى‌کنند. رفتاراينمعلماننسبتبهرفتارمعلمانشاگردنگرفردىرسمى‌تراست. ايندستهازمعلمانچندانبهعواطفودرخواست‌هاىشاگردانتوجهندارند.
معلماندرس‌نگرمعلماندرس‌نگر،بيشتربهدرساهميتمى‌دهندتاپرورششاگردان. تمامکوششآنهابرايناستکهبههرطريقىکهشدهدرسرابهشاگردانانتقالدهند. گروهدرس‌نگربهشاگردانوتفاوت‌هاىفردىآنانتوجهندارندياآنراچندانمهمتلقىنمى‌کنند. بهنظراينگروه،شاگردانموظفهستندکهدرسرابطورکامليادبگيرندوبهمعلمپسبدهند. بهاعتقادافراداينگروه،حقايقعلمىشاگردانرابراىزندگىاجتماعىآمادهمى‌سازدوبههميندليل،کسبدانشدردرجهٔاولاهميتقراردارد. اينمعلمانبهعلوموفنونرغبتفراواندارند. بسيارىازدبيراندبيرستان‌هاوجمعىازمعلمانمدرسهابتدايىوگاهىتعدادىازاستاداننظامآموزشىجامعهماراايندستهازمعلمانتشکيلمى‌دهند.
گروهدرس‌نگررانيزمى‌توانبهدوگروهکوچک‌تردرس‌نگرعلميودرس‌نگرفلسفيتقسيمکرد. گروهدرس‌نگرعلمىبيشتربهرشته‌هاىعلمىعلاقه‌مندهستندومى‌کوشندتاازايننظر،دانشخودراروزبهروزگسترشدهند. باآنکهمطالبدرسىآنهاگيرايىدرس‌هاىفلسفىواجتماعىراندارد،بهسبباطلاعاتوسيعىکهدررشته‌هاىعلمىدارند،مى‌توانندشاگردانرابهسوىخودجلبکنند. تأثيرىکهمعلماندرس‌نگرعلمىدرشاگردانمى‌گذراند،ناشىازشخصيتآناننيست،بلکهزادهٔوسعتاطلاعاتآنهاست. چنينتأثيرىمعمولاًتأثيرتعليمىاستنهتربيتي،ولىبطورغيرمستقيمشاهدتأثيرتربيتىهمهستيم. اگرچهعلاقهٔاينگروهازمعلمانبيشتربهرشته‌هاىعلمىومواددرسىاستتاشاگردان،دلبستگىآنانبهعلمباعثمى‌شودکهگاهىشاگردانباعلاقهٔفراواندرکلاسدرسايشانحاضرشوند. اينگروهازمعلماناگربهنيازوعلاقهٔشاگردانتوجهکنندوباآنهاارتباطمطلوببرقرارسازند،مى‌توانندمعلمانخوبومفيدىباشندوتأثيرمثبتىدرشاگردانبگذارند.
گروهدرس‌‌نگرفلسفىبااينکهبهدرسبيشترازشاگردانتوجهدارند،اماچوناغلببهمسائلکلىواجتماعىمى‌پردازند،کلاسايشانگيراست. شاگرداننسبتبهاينمعلمانگرايشبيشترىدارند. اينگروهباشخصيتبارزىکهدارند،بهعنوانسرمشقوانسانآرمانىموردتوجهشاگردانواقعمى‌شوندوتمامتوجهآنانرابهخودجلبمى‌کنندتاجايىکهشاگرداننسبتبهويژگى‌هاوامکاناتخودغافلمى‌شوندوبراىبسطشخصيتخودمجالىنمى‌يابند. چنينمعلماني،معمولاًبهفرديتشاگردانتوجهنمى‌کنندوبهروشتدريسهماعتنايىندارند،امابهعلتآرمان‌گرايىخاصوشخصيتبارزونافذىکهدارند،شاگردانرامجذوبخودمى‌کنند،بطورىکهشاگرداننهتنهاآنانرابراحتىمى‌پذيرند،بلکهالگوىزندگىخودنيزقرارمى‌دهند. اگرچهتأثيرىکهاينگروهازمعلماندرشاگردانمى‌گذارند،ممکناستتامدت‌هادوامداشتهباشد،احتمالداردکهآنانبدونتوجهبهتوانايى‌هاوقابليت‌هاىخود،تمامرفتاروعقايدمعلمانخودراموبهمواجراکنندوهيچ‌گونهابتکارونو‌آورىازخودنشانندهند.
تأثيرشخصيتورفتارمعلمدرفرآيندتدريس
درفرايندتدريس،رفتاروکردارمعلمازاهميتخاصىبرخورداراست. براىشاگردان،عملورفتارمعلممعيارمناسبىاستبراىارزش‌يابىمطالب،گفته‌ها،وصاياورهنمودهاىاو. بنابراين،معلمبايددررفتارواعمالشآنقدربزرگوارباشدکهنمونهوالگوىشاگردانشقرارگيرد. شاگردانشراآزادهباربياوردوبهآنانبياموزدکهانسانيتقابلتحققاستوخودنيزنمونهٔتحققيافتهانسانيتباشد. (وزارتآموزشوپرورش؛معلموخانواده.)
شهيدثانىدرکتابمُنْيةُالْمُريدفىآدابِالمفيدوالمستفيد،دربارهٔويژگى‌هاىمعلمچنينمى‌گويد:
- معلمبايدداراىخلوصنيتباشدودرجهتهدف‌هاىالهىوانسانىگامبردارد،ازدرونوبيرونمتوجهخداباشدودرتمامشئونزندگانىخودبهاومتکىگردد. داراىحسن‌خلق،علوهمتوعفت‌نفسباشد. بااهلدنياومستکبران،پيوندىبرقرارنسازدتابتواندحرمتوارزشدانشرانگهبانىکند. معلمبرفرضآنکهداراىعذرموجهىباشد،نبايدميانکرداروگفتارشدوگانگىوتفاوتوجودداشتهباشد. اونمى‌تواندعملىراتحريمکندکهخودمرتکبآنشود،وياانجامعملىراواجبوحتمى‌الاجرامعرفىکندوخودپايبندآننباشد. (شهيدثاني،زين‌الدين بنعلي- ۱۳۶۲.)
- معلمنبايداينحقرابهخودشبدهدکهشاگردرا - بهدليلاينکهيکنسلازاوديرتربهدنياآمدهاستياچندسالازاوکوچک‌تراست - پذيرندهٔهمهٔحرف‌هايشبداند. معلمبايدهنگامتدريسبههمهٔشاگردانتوجهکند. اغلبشاگردان،مخصوصاًدردورهٔراهنمايىوسال‌هاىاولدبيرستان،باتوجهبهاقتضاىسنىخود،بهتوجهبيشترمعلمنيازدارندودوستدارندکهبهاظهارنظرهاىآنانتوجهشودوطرفمشورتقرارگيرند. اگرمعلمبهاينمسألهاساسىتوجهنکندوشاگردانشرادرتصميم‌گيرى‌هادخالتندهدياهميشهازتعدادخاصىنظرخواهىکند،شاگردانشبراىجلب‌توجهاوواثباتوجودخود،دستبهکارهايىخواهندزدکهنظمکلاسدرهمبريزدوتدريسدچارشکستشود.
- معلمنبايددربرخوردباشاگردانعدالترافراموشکند. اونبايدبينشاگردانتفاوتوتمايزقائلشود. اگرشاگرداناحساسکنندکهمعلمبينآنهاتبعيضقائلشدهاست،بهاوتوجهواعتمادنخواهندکرد. نگاهمحبت‌آميزمعلم،همانندصداىاو،بايدبه‌طوريکسانشاملحالهمهٔشاگردانشود؛زيراتمامرفتارمعلمبراىشاگردانقابلتعبيروتفسيراست،حتىمسيرآمدوشداوبينخانهومدرسه. اينمسألهبويژهدرشهرهاىکوچکودرمدارسمناطقروستايىبسيارحائزاهميتاست.
- معلمبايدوقت‌شناسباشد. معلمخوبکسىاستکهزودترازشاگردانواردکلاسشودوديرترازآنانازکلاسخارجشودتابتواندبراىشاگردانالگوىنظموترتيبباشد. وضعظاهرىوسخنگفتنمعلمازعواملىهستندکهدرتدريساواثرمى‌گذارند. معلمىکهبالباسکثيفونامرتبوبطورکلي،سرووضعىنامناسبواردکلاسمى‌شود،نمى‌تواندالگوىمناسبىبراىشاگردانباشد. اوبايدساده‌پوشىوتميزپوشىراهموارهرعايتکند،بالحنمهربانوصميمىصحبتکندوازتکيهکلام‌هاىبى‌مورداجتنابورزد،آهستهصحبتنکندوبهگونه‌اىصحبتکندکههمهٔشاگردانبراحتىصداىاورابشنوند.
تأثيرشخصيتعلمىمعلمبرفرايندتدريسمعلمهراندازهداراىرفتارانسانىمطلوبىباشد،ولىازنظرعلمىضعيفوناتوانتلقىشود،موردقبولشاگردانواقعنخواهدشد. شخصيتمتعادلهمراهباتسلطعلمىمعلم،اوراازنظرشاگردانباارزشواعتبارمى‌سازد. معلمىازنظرعلمىقوىاستکهبهروش‌هاىارائهمحتواوچگونگىبرقرارىارتباط،آگاهوبرآنهامسلطباشد. معلمبايدازنظريه‌هاىجديدارتباطي،ازدانش‌هاىجديدروانشناسىوعلومرفتاري،بويژهروانشناسىتدريسويادگيري،آگاهىکافىداشتهباشد.آگاهىازعلوماجتماعي،بويژهروانشناسىاجتماعىنيزاورايارىخواهدکردتافرهنگوويژگى‌هاىخاصطبقاتاجتماعىشاگردانراتاحدودىبشناسدوباشناختخصوصياتفردىواجتماعىآنان،بهبرنامه‌ريزىفعاليت‌هاىآموزشىبپردازد.
روشتدريسبايدمتناسببااصولآموزشوپرورشوخصوصياتشاگردانانتخابشود؛زيراوظيفهٔاساسىمعلمفقطدرسدادنوپسگرفتندرسنيست،بلکهمهم‌ترينوظيفهٔاوهمکارىوراهنمايىيکايکشاگردانبراىرسيدنبههدف‌هاىمطلوبتعليموتربيتاست.
تسلطبرمحتواوموضوعدرس،ازمهمترينويژگى‌هاىمعلماست. باوجوداينکهدامنهٔعلومحتىدريکرشتهٔخاص،بسياروسيعوگستردهشدهاستوکمترکسىمى‌تواندبههمهٔآنهادستيابد،لازماستکهمعلمحداقلبرمطالبىکهتدريسمى‌کندمسلطباشد. اوبراىتحققچنينمنظورىبايدمطالعهمستمرودائمداشتهباشد. اگرمعلمىدرمسائلعلمىضعيفباشدونتواندبهپرسش‌هاىشاگردانپاسخدهد،مسلماًدرکارخودشکستخواهدخورد. معلمبايدهميشهبرآگاهى‌هاىخودبيفزايد. اوبايددرزمينهٔکارخودبايافته‌هاىجديددرارتباطدائمباشد. اگرمعلمىازاينامرغافلشود،درامرتدريسناچارازتکرارمکرراتخواهدبود. مطالعهٔدائمبراىمعلمبيشازهرکسديگرىلازموضرورىاست.
نقشديگرمعلمايجادرابطهوپيوندبينجامعهومدرسهاست. شايدچنينتصورشودکهوظيفهٔمعلمفقطانتقالدانشواطلاعاتاستواوکارىبهجامعهندارد،درحالىکهواقعيتدرستبرخلافايناست؛زيراشاگردانمى‌آموزندتابهترزندگىکنند. اگرآموزشرسمىبازندگىاجتماعىوحقيقىآنانارتباطنداشتهباشد،چنداناهميتواعتبارىنخواهدداشت. بيشتراوقاتِشاگرداندرخارجازمحيطمدرسهمى‌گذرد،پسمعلمبايددرزندگىاجتماعىنيزراهنماىشاگردانباشد. راهنمايىمعلمانسببمى‌شودکهزندگىواقعىدرنظرشاگردانمعنىپيداکند.
آموزشوپرورشهرجامعهباتوجهبهتاريخوفرهنگآنجامعهشکلخاصىبهخودمى‌گيرد. معلمآگاهومسلطبايدباتأکيدبرآنفرهنگخاصوباتوجهبهشرايطتاريخىجامعه،کوششکندتاشاگردانرابهارزش‌هاىوالاىجامعهٔپيشرفتهوانسانىآشناکند. ازآنجاکهجامعهٔپيچيدهوپويابهانسان‌هاىانديشمندوباريک‌بيننيازدارد،معلمبايدسعىکندذهنشاگردانراازحالترکودوثباتبيرونآوردوآنانراباآرمان‌هاىارزشمندانسانىآشناسازد. معلمآگاهبهمدددانشواطلاعاتىکهکسبمى‌کند،تلاشمى‌کندتادرتحرکوپويايىجامعهخودبهسوىپيشرفت،سهمىمؤثرداشتهباشد.
معلمعلاوهبرداشتنمحتواىغنىعلمي،بايدازفنونومهارت‌هاىآموزشىآگاهباشد. اوبايدهدف‌هاىآموزشوپرورشرابشناسدوبااينشناخت،بهفعاليت‌هاىآموزشىخودجهتدهد. اوبايدقادربهتحليلفرايندآموزشىباشدوبااستفادهازامکاناتوتجهيزاتموجود،روشتدريسخودراانتخابکند. اوبايدازالگوهاىآموزشى‌اىکهمربيانتربيتىباتحقيقبهآنهادستيافته‌اند،آگاهىداشتهباشدومزاياومعايبهرکدامرابشناسدوباروش‌هاىصحيحتدريسوفنونکلاس‌داري،کاملاًآشناباشدتابتواندشرايطمطلوبيادگيرىرافراهمکند. معلمىکهبرمحتوامسلطاستولىباروش‌هاىتدريسناآشنااست،ممکناستقادربهفراهم‌کردنموقعيتمناسبيادگيرىنشود. معلم،بايدعلاوهبرداشتنمحتواىغنىعلمىوآشنايىباروش‌هاىتدريس،بابرنامه‌ريزىوطراحىآموزشىآشناباشد. اوبايدقبلازشروعتدريس،قادرباشدهدف‌هاىتدريسخودرابطورصريحوروشنمعينکندتابتواندتدرسهدف‌دارىداشتهباشد.
منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان--صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنیداين مطلب در تاريخ: پنجشنبه 28 اسفند 1393 ساعت: 15:24 منتشر شده است
برچسب ها : تحقیق درباره شغل معلم,
