به نام خدا

آيه 253- نقش پيامبران در زنگي انسانها! اين آيه اشاره اي به درجات انبياء و مراتب آنها و گوشه اي از رسالت آنها در جامعه انساني مي كند، نخست مي فرمايد: آن رسولان را بعضي بر بعضي برتري داديم (تلك الرسل فضلنا بعضهم علي بعض).

سپس به ويژگي بعضي از آنان پرداخته مي فرمايد: « بعضي از آنان را خدا با او سخن گفت و منظور از‌ آن موسي (ع) است كه به كليم الله معروف شده است.

سپس به سراغ امتياز حضرت مسيح (ع) رفته مي فرمايد: ما به عيسي بن مريم نشانه هاي روشن داديم، و او را با روح القدس تاييد كرديم.

در ادامه آيه اشاره به وضع امتها واختلافات آنها بعد از انبيا كرده مي فرمايد: اگر خدا مي خواست كساني كه بعد از آنان بودند، پس از آن كه آن همه نشانه هاي روشن براي آنان آمد به جنگ و ستيز با يكديگر نمي پرداختند.

بار ديگر تاكيد مي كند كه اين كار براي خدا آسان بود كه به حكم اجبار جلو اختلافات آنها را بگيرد، زيرا اگر خدا مي خواست هرگز آنها با يكديگر جنگ نمي كردند ولي خداوند آن را كه اراده كرده ( و بر طبق حكمت و هماهنگ با هدف آفرينش انسان است و آن آزادي اراده و مختار بودن است) به جا مي آورد.

بدون شك گروهي ازاين ازادي نتيجه منفي مي گيرند ولي در مجموع وجودآزادي از مهمترين اركان تكامل انسان است، زيرا تكامل اجباري تكامل محسوب نمي شود.

ايه 254- انفاق يكي از مهمترين اسباب نجات در قيامت!

در اين آيه روي سخن را به مسلمانان كرده و به يكي از وظايفي كه سبب وحدت جامعه و تقويت حكومت و بنيه دفاعي وجهاد مي شود اشاره مي كند و مي فرمايد « اي كساني كه ايمان آورده ايد از آنچه به شما روزي داده ايم انفاق كنيد».

و در پايان آيه مي فرمايد: « كافران همان ظالمانند. اشاره به اين كه آنها كه انفاق و زكات را ترك مي كنند هم به خويشتن ستم روا مي دارند و هم به ديگران.

آيه 255- آيه الكرسي- يكي از مهم ترين آيات قران! در اهميت و فضيلت اين آيه همين بس كه از پيامبر گرامي اسلام نقل شده است كه از ابي بن كعب سوال كرد و فرمود : كدام آيه برترين آيه كتاب الله است؟ عرض كرد: الله لا اله الا هو الحي القيوم.

ابتدا از ذات اقدس الهي و مساله توحيد و اسما حسني و صفات او شورع مي كند مي فرمايد: « خداوند هيچ معبودي جز او نيست».

الله نام مخصوص خداوند و به معني ذاتي است كه جامع همه صفات كمال و جلال وجمال است.

سپس مي افزايد: (خداوندي كه زنده و قائم به ذات خويش است و موجودات ديگر عالم، قائم به او هستند) (الحي القيوم).

سپس در ادامه آيه مي افزايد: (هيچ گاه خواب سبك و سنگين او را فرا نمي گيرد، و لحظه اي از تدبير جهان غافل نمي شود. (لاتخده سنه و لا نوم).

سپس به مالكيت مطلقه خداوند اشاره كرده مي فرمايد: براي اوست آنچه در آسمانها و زمين است) (له ما في السموات و ما في الارض).

و اين پنجمين وصف از اوصاف الهي است كه در اين آيه آمده، زيرا قبل از آن اشاره به توحيد وحي و قيوم بودن، و عدم غلبه خواب برذات پاك او شده است.

در هفتمين توصيف مي فرمايد: (آنچه را پيش روي آنها (بندگان) و پشت سر آنهاست مي داند و از گذشته و آينده آنان آگاه است) (يعلم ما بين ايديهم و ما خلفهم).

در هشتمين توصيف، مي فرمايد: (آنها جز به مقداري كه او بخواهد احاطه به علم او ندارند، و تنها بخش كوچكي از علوم را كه مصلحت دانسته در اختيار ديگران گذارده است.

در نهمين ودهمين توصيف مي فرمايد: (كرسي (حكومت) و آسمانها و زمين را در بر گرفته وحفظ و نگهداري آسمان و زمين براي او گران نيست).

حتي از پاره اي از روايات استفاده مي شود كه كرسي به مراتب از آسمانها و زمين وسيعتر است چنانكه از امام صادق نقل شده كه فرمود: (آسمانها و زمين در برابر كرسي همچون حلقه انگشتري است در وسط يك بيابان و كرسي در برابر عرش همچون حلقه اي است در وسط يك بيابان).

آيه 256- شان نزول:

تفسير: آيه الكرسي در واقع مجموعه اي از توحيد و صفات جمال و جلال خدا بود كه اساس دين را تشكيل مي دهد، و چون در تمام مراحل با دليل عقل قابل استدلال است ونياز به اجبار و اكراه نيست در اين آيه مي فرمايد: در فبول دين هيچ اكراهي نيست (زيرا) راه درست از بيراهه آشكار شده است).

(آيه 257)- با اشاره اي كه در مساله ايمان و كفر در آيه قبل آمده بود در اينجا وضع مومنان و كافران را نظر راهنما و رهبر مشخص مي كند، مي فرمايد: (خداوند ولي و سرپرست كساني است كه ايمان آورده اند).

(آيه 258)- ابراهيم در برابر ظاغوت زمان خود نمرود! به دنبال آيه قبل كه از هدايت مومنان در پرتو ولايت و راهنمايي پروردگار و گمراهي كافران بر  اثر پيروي از طاغوت سخن مي گفت خداوند چند نمونه ذكر مي كند كه يكي از آنها نمونه روشني است كه در اين آيه آمده و آن گفتگو و محاجه ابراهيم قهرمان بت شكن با جبار زمان خود، نمرود است، مي فرمايد:( آيا نديدي (آگاهي نداري) از كسي كه با ابراهيم در باره پرودگارش محاجه و گفتگو كرد).

(آيه 259). در اين آيه سرگذشت يكي ديگر از انبياء پيشين بيان شده، كه مشتمل بر شواهد زنده اي بر مسائل معاد است.

شرح بيشتر اين ماجرا را از زبان قرآن بشنويم. (يا همانند كسي كه از كنار يك آبادي عبور مي كرد در حالي كه ديوارهاي آن به روي سقفها فرو ريخته بود، (و اجساد و استخوانهاي اهل آن در هر سو پراكنده بود، او از روي تعجب با خود) گفت: چگونه خدا اينها را بعد از مرگ زنده مي كند)!

در ادامه مي فرمايد: (خداوند او را يكصد سال ميراند، سپس او را زنده كرد و به او گفت: چقدر درنگ كردي؟ گفت: يك روز يا قسمتي از يك روز، فرمود (نه) بلكه يكصد سال درنگ كردي).

بنابراين، خدايي كه مي تواند غذا ونوشيدني تو را كه قاعدتا بايد زود فاسد گردد، به حال اول نگهدارد، زنده كردن مردگان براي او مشكل نيست، زيرا ادامه حيات چنين غذاي فاسد شدني كه عمر آن معمولا بسيار كوتاه است، در اين مدت طولاني ساده تر از زنده كردن مردگان نيست.

و در پايان آيه مي فرمايد: هنگامي كه با مشاهده اين نشانه هاي واضح (همه چيز) براي او روشن شد گفت: مي دانم كه خدا بر هر كاري قادر است)

آيه (260) صحنه ديگري از معاد در اين دنيا!

(آيه261) – آغاز آيات انفاق! مساله انفاق يكي ازمهمترين مسائلي است كه اسلام روي آن تاكيد دارد و شايد ذكر آيات آن پشت سر آيات مربوط به معاد از اين نظر باشد كه يكي از مهمترين اسباب نجات در قيامت، انفاق و بخشش در راه خداست.

نخست مي فرمايد: (مثل كساني كه اموال خود را در راه خدا انفاق مي كنند همانند بذري است كه هفت خوشه بروياند) و در هر خوشه اي يكصد دانه باشد كه مجموعا از يك دانه هفصد دانه بر مي خيزد.

(آيه 262) – چه اتفاقي با ارزش است؟

كساني كه اموال خود را در راه خدا انفاق مي كنند سپس به دنبال انفاقي كه كرده اند منت نمي گذارند و آزاري نمي رسانند پاداش آنها، نزد پرودرگارشان است)

تفسير: از چه اموالي بايد انفاق كرد؟

نخست مي فرمايد: اي كساني كه ايمان آورده ايد از اموال پاكيزه اي كه (از طريق تجارت) به دست آورده ايد و از آنچه از زمين براي شما خارج كرده ايم (از منابع و معادن زير زميني و از كشاورزي و زراعت و باغ) انفاق كنيد.