بازیافتپلاستیک

بازیافتپلاستیکبهنظرمیرسدکهآمریکائیهاعشقهمراهبانفرتینسبتبهپلاستیکداشتند . ماپلاستیکمصنوعیراازتولیداتطبیعیوگیاهیپستترمیدانیمبرایمثالماهمیشهخواهانچرمواقعیهستیمتاپلاستیکمصنوعی . هنوزهمتولیداتپلاستیکیبیشترازگذشتهمصرفمیشوند .

زیافتپلاستیکبهنظرمیرسدکهآمریکائیهاعشقهمراهبانفرتینسبتبهپلاستیکداشتند . ماپلاستیکمصنوعیراازتولیداتطبیعیوگیاهیپستترمیدانیمبرایمثالماهمیشهخواهانچرمواقعیهستیمتاپلاستیکمصنوعی . هنوزهمتولیداتپلاستیکیبیشترازگذشتهمصرفمیشوند .
ماغذاهاراباپوششپلاستیکیمیپوشانیموقهوهرادرفنجانپلاستیکیمینوشیم . لباسهاییمیپوشیمکهدرآنالیافنایلونی،پلاستیکیورسونیبکاررفتهاستوحتیاشیاءپلاستیکیراباکارتهایپلاستیکیمیخریم ! ماهزارانپلاستیکدرساعتهایهرروزمصرفمیکنیم .
●پلاستیکچیست؟
پلاستیکیکتولیدبیثباتاستومیتواندانعطافپذیریاسختباشد،شفافویاکدرباشداینمیتواندشبیهانواعطبیعی،چوب،یاابریشمباشد . پلاستیکدرساختناسباببازیودریچههایقلباستفادهمیشود . اگرچهبیشاز۱۰۰۰۰نوعپلاستیکمختلفوجوددارد . مادهاصلیسازندهپلاستیکنفتویاگازطبیعیاست . اینسوختهایفسیلیگاهیاوقاتبادیگرعناصرترکیبمیشوندمثلاکسیژنیاکلروانواعمختلفپلاستیکرامیسازند . پلاستیکواقاصدرصرفهجوییانرژیکارآمداست . انرژیکمتریبرایساختبطریپلاستیکیسسکوجهفرنگینسبتبهبطریشیشهایلازماستوانرژیکمتریبرایحملبطریهایپلاستیکینسبتبهبطریهایشیشهایلازماست .
●رمزگشاییپلاستیک:
۱- ‍‍PETE Polyethlene Terephthalate بطریهایآشامیدنیدولیتری،بطریهایدهانشویه،منگنهها
۲- HDPE High Density Play ethylene کوزههایشیر،شرفهایزباله،بطریهایموادپاککننده
۳- V Vinyl (Sometimes seen as PVC.for polyviny)Chloride بطریهایروغنخوراکی،ظروفبستهبندیگوشت
۴- LDPE Low Density Polythylene ظرفهایبقالی،ظرفهایتولیدی،ظروفغذاوظروفنان
۵- PP Polypropylene ظروفماست،بطریشامپو،نینوشابه،ظروفمارگارین،پوشکبچه۶- PS Polystyrene فنجاننوشیدنیهاگرم،بستههایخانگی،کارتنتخممرغ،سینیگوشت
۷- OTHER هرنوعدیگرازپلاستیکیاظروفبستهبندیکهبیشترازیکنوعپلاستیکدرآنبکاررفتهاست . دفنپلاستیکنگاهیدیگربهبازیافتپلاستیکدرآمریکاامروزهبازیافتآمریکافقطدرصدکمیپلاستیکفروختهشدهدراینکشوراست.
●چرابازیافتبیشترنیست؟
جوابسادهنیست. برخیکارشناساندرامرپلاستیکومدیرانموادزایدجامدمیخواهندبدانندکهآیاتمامموادپلاستیکیبایدبازیافتشوند. بازیافتپلاستیکتولیدپلاستیکمقداربازیافتمقدارتولیددرسالهایاخیرچندینکمپانیبازیافتتعطیلشد. آنهاادعاکردندکهنمیتوانندتولیداتشانرابهقیمتمناسببفروشندودربازارباقیبمانندامروزهباتوجهبهقیمتپایینمحصولاتنفتی،قیمتبازیافتگرانتماممیشودوبهصرفهنیست . قیمتتولیدپلاستیک۴۰درصدپایینترازبازیافتآنتماممیشود .بهدلیلگرانبودنبازیافتپلاستیکمردممشتاقخریدآننیستند.
مطالعاتیکهبهوسیله procter & Gamble ودیگراننشانمیدهدکهزمانیکهاکثرمردمبازیافتراپذیرفتندآنهاپولبیشتریرابرایخریدناینبطریهابازیافتیپرداختند.
آیازبالهپلاستیکیانباشتهشدهدرزمینبهوسیلهفنجانهایپلاستیکیوظروفغذایآمادهاست؟
نه،حقیقتندارد. اینیکتصورنادرستاست. درآمریکا۱۱درصدوزنیزبالههاجامدشهریراتشکیلمیدهد. درمقایسهباکاغذکه۳۶درصدزبالههارامیسازد.بازیافتکنندگانمیگویندبازیافتپلاستیکتازمانیکهمفیدخواهدبودکهمااینچرخهرابهوسیلهایجادنیازبرایبازیافتپلاستیکببندیم.
بطریهاینوشیدنینرمیکذخیرهخوببرایبازیافتپلاستیکاست. موادیکهاز (PETE) polyethylene terephtatate ساختهشدهمیتواندذوبشودودرصنایعفرشبکارگرفتهشوند،ساختلباس،الیافلباساسکیویاذوبکردهآندرساختمجددبطریاستفادهمیشود،هنگامیکهبطریهاینرمبهبطریهاینرمدیگربازیافتمیشوندچرخهبستهمیشود. البتهپلاستیکمعمولاًسبکاست . هنگامیکهپلاستیکدرزبالهدانخریدوفروشمیشود. آنهامعمولاً۲۵درصدازفضارااشغالمیکند . گذاشتنزبالهدرگورستانزبالههمیشهروشخوبینیست.
▪ دوروشمتناوبوجوددارد : بازیافتوسوزاندناینروشهامقداریازحجمپلاستیکراپوششمیدهد. بازیافتموادیراپوششمیدهدکهبرایساختپلاستیکجدیدازآنهامیتواناستفادهکرد. سوزاندنانرژیشیمیاییتولیدمیکندکهبرایتولیدبخاروالکتریسیتهاستفادهمیگردد.
برایپلاستیکهاییکهدرگورستانزبالهاستاینکارراانجاممیدهند. همیشهمقداریازحجمپلاستیکهایموجوددرگورستانزبالهفروختهمیشود. بازیافتپلاستیکبازیافتپلاستیکآساناست. ابتدابایدبدانیدکهچهنوعپلاستیکیقابلبازیافتاستوفقطآننوعپلاستیکراجمعآوریکنید. آزمایشمقاومتپلاستیکهایلغزشیکهبازیافتکنندهنمیتواندآنهارادرسطلبازیافتبگذارد.
پلاستیکهافرمولهایمختلفیدارندوبایدقبلازبازیافتبرایتولیدمحصولاتجدیدمنظمشوند. پلاستیکهایمخلوطمیتوانندبازیافتشوندامابهارزشمندیپلاستیکهایمرتبشدهنیستند. زیراخواصفیزیکیپلاستیکهایبازیافتشدهمثلکشسانیممکناستخیلیباهمفرقداشتهباشد. اولشمابایدنوعپلاستیکیکهبازیافتکنندهازشمامیخواهدرابشناسید. شمابایدظرفرابشوئیدوآبکشیکنیدوسپسآنرافشردهسازیکنید .
شماممکناستبرچسبهایکاغذیظرفرابرداریدامادرپوشپلاستیکیآنرادورنیندازید. درپوشهایپلاستیکیمعمولاًازانواعمختلفیازپلاستیکساختهشدهاندونمیتوانندبهآسانیبازیافتشوند.
● پلاستیکچگونهبازیافتمیشود؟
برایبازیافتوتبدیلزبالهپلاستیکیبهپلاستیکهایبازیافتیچندینمرحلهوجوددارد.
۱- بازرسی: کارگرانزبالههایپلاستیکیرابهمنظورآلودگیمثلسنگوشیشهوپلاستیکهایغیرقابلبازیافتدرآنهابازرسیمیکنند.
۲- خردکردنوشستن: پلاستیکهاراشستهوبهقطعاتکوچکیتکهمیکند.
۳- مخزنشناورسازی: اگرپلاستیکهایبازیافتیباهممخلوطشدهباشندآنهارادرمخزنشناورسازیمرتبمیکنندجاییکهبرخیازپلاستیکهاتهنشینوبرخیدیگرشناورمیشوند.
۴- خشککردن: تکههایپلاستیکدرخشککنغلطانخشکمیشوند.
۵- ذوبکردن: تکههایخشکشدهپلاستیکبهداخلقالبتزریقمیشوندجاییکهگرماوفشارپلاستیکراذوبمیکند.انواعمختلفازپلاستیکدردماهایمختلفذوبمیگردند.
۶- صافکردن: پلاستیکمذاببانیرویزیادبهداخلپردههایتوریریزتاهرمادهآلودهکنندهایراکهپسازفرایندشستنباقیماندهخارجکند . پلاستیکهایمذابسپسبهشکلرشتههاییدرمیآیند.
۷- ساچمهایشدن: رشتههایسردشدهدرآبسپسبهساچمههاییکشکلخردمیشوندکمپانیهایسازندهساچمههایپلاستیکیبرایساختنتولیداتجدیدمیخرند . پلاستیکهایبازیافتیبرایساختنگلدان،الواروصنایعفرشبکارمیرود . انرژیبرایسوختنبهدلیلاینکهپلاستیکازسوختفسیلیساختهشدهاستشمامیتوانیدفکرکنیدآنهانوعیدیگریازانرژیذخیرهشدهاست .
چندپوندپلاستیکمحتویانرژیزیادیبهاندازهنفتیاگازطبیعیاست . وانرژیآنبیشترازانواعدیگرزبالهاستاینپلاستیکسوختمطبوعیبرایدستگاههایکهزبالهرابهانرژیتبدیلمیکنند . دستگاههایتبدیلزبالهبهانرژیزبالهرامیسوزانندوانرژیگرماییدرطولسوختنبهبخاروالکتریسیتهتبدیلمیشود. آنهازبالهرابهانرژیمفیدتبدیلمیکنند .
بنابراینآیامابایدپلاستیکویابازیافتیآنرابسوزانیم؟بستگیدارد . گاهیاوقاتبرایتولیدپلاستیکبازیافتیانرژیزیادترینسبتبهتولیدموادپلاستیکجدیدلازماستدراینموردخاص،تمایلیبیشتریبرایسوزاندنپلاستیکدردستگاهتولیدانرژیاززبالهنسبتبهبازیافتآنوجوددارد . سوختنپلاستیکمقداریزیادیانرژیتولیدمیکند .
کاغذیاپلاستیکفنجانکاغذیبهتراستیاپلاستیکی؟فنجانکاغذیمقدمبرفنجانپلاستیکاستزیراازموادطبیعیچوبیساختهشدهاست.
وآیاازردهخارجخواهدشد؟ممکننیست . مطالعاتیکهبوسیلهدانشمندانکاناداییانجامگرفتهنشانمیدهدکهدرساختنفنجانهایکاغذینفتوگاذطبیعیبیشترینسبتبهفنجانهایپلاستیکبکاررفتهاست .
درحالیکهفنجانهایکاغذیازموادچوبیاستفادهمیکنند . فنجانهایکاغذیبعنوانمثال۱۲ساعتبخار،۳۶انرژیالکتریکیو۲برابربیشترآبسردنسبتبهفنجانهایپلاستیکیوبههمیندلیلفنجانهایکاغذیانرژیزیادتریاستفادهمیکنندواینازنظرارزش۲.۵برابربیشترازفنجانهایپلاستیکاست .
آیافنجانهایکاغذیواقعاًازردهخارجهستند؟احتمالاًنه،زبالهدانهایجدیدبراساسجلوگیریازنفوذموادازردهخارجطراحیمیشوندبطوریکهموادذائدسمینمیتوانندداخلخاکوآبهایزیرزمینینفوذکنند . فنجانکاغذیاز۲۰سالقبلتاکنونهنوزباقیماندهاست .
● پلاستیکازردهخارج : ازردهخارجکلمهدیگریاستبرایپوسیدهوفاسدشده . اینراهطبیعیبرایرهاشدنازدستگیاهانوجانورانمردهویاچیزهایکهازآنهاساختهشدهاند . البتهپلاستیکمادهایاستساختهدستبشرامادانشمندان۲راهبرایازردهخارجکردنپلاستیکدارند . ازردهخارجکردنزیستیونوریپلاستیکهاییکهبهروشزیستیازردهخارجمیشونداز۵ % آردذرتیاروغنگیاهیساختهشدهاند . اینعقیدهکهباکتریهایگرسنهنشاستهوروغنموجوددرپلاستیکرامیبلعندوآنهابصورتگردوغبارریزمتلاشیمیکنند .
اینیکعقیدهاستاماواقعاًاینکارانجاممیشود؟نههممحققانمحیطوهمصنعتگرانپلاستیکاینرامیگویند . هیچمادهایحتیکاغذوتکهغذادرمحلدفنزبالهجدیدبسرعتدگرساننمیشودبنابراینهیچدلیلیوجودنداردکهفکرکنیمنشاستهذرتدرپلاستیکهاازردهخارجشدهزیستیدرطولیکشبناپدیدشود . زبالهدانهاجدیدطوریطراحیشدهاندکهجلویازردهخارجشدنپلاستیکرامیگیرند،امااینکارهنوزتبلیغنشدهاست . عقیدهنگهداریموادزائددرزبالهدانهابطوریکهآلودگیبرایمحیطایجادکندپذیرفتهنیست .
درمجموعپلاستیکهاییکهبهطریقهزیستیازردهخارجمیشوندنمیتوانندبازیافتشوند . زیراتجمعنشاستهوروغنکیفیتپلاستیکبازیافتیراپایینمیآورد . ازردهخارجکردننوریروشیمتفاوتداردکهدرآنازتجمعزیستیاستفادهنمیگردد . آنهاساختهشدهبانوعمخصوصیازپلاستیکمیباشندکهمیشکنندودرمقابلنورخورشیدحالتشکنندهپیدامیکنند . البتهاینبهاینمعنینیستکهپلاستیکهایازردهخارجشدهتوسطنوردراثرپوشیدهشدنبابرگیابرفیازمانیکهدرزبالهدانهاخریدوفروشمیشوندحالتشکنندهراازدستبدهند. سازندگانپلاستیکحملکنندهها۶حلقهکهدرتماسبا۶قوطیسودسوزآور،آبجوودیگرنوشیدنیهابکارمیرود . گفتهمیشودکهپلاستیکازردهخارجشوندهتوسطنور۷۵% مقاومتکششیکمتررادارندهنگامیکهتنهاچندروزدرزیرنورخورشیدقرارمیگیرندودرعرضچندهفتهتکهتکهمیشوند .
اینبهاینمعنیاستکهاگرحیواناتدرایننوعحلقه۶تاییگرفتارشوندمیتواننداینبستهراپارهکردهوخودراآزادکنند . ازردهخارجکنندههانوریحاویتجمعارگانیکینیستومیتوانندبرخلافازردهخارجکردنهازیستیدوبارهبازیافتشوند . شماممکناستفکرکنیدمشترکاتکمیبایکشخصجوان۲۰۰۰یاحتی۲۰۰سالقبلدارید. اماهمشماوهمکپیقدیمیکپیقدیمیشماحتماًاینتقاضاییکسانوالدینراشنیده‌ایدکهلطفاًزبالهرابیرونبگذار.
تصمیماینکهچهکاربایدبازبالهبکنید،یکمشکلجدیدنیست. مردمهمیشهبازباله‌هامشکلداشته‌اندهرزمانیکهخواسته‌اندازخانه‌هایشاناسباب‌کشیکنند. دولتیونان،اولینزباله‌دانیشهریرابیشتراز۲۵۰۰سالقبلازافتتاحکرد.درطیقرونوسطی،ساکنانشهریاروپا،زباله‌هایخودراخارجازدرودرخیابانمی‌ریختندونمی‌دانستندکهبسیاریازبیماریهاتوسطشرایطمحیطیآلودهایجادمی‌شود. دراواخرسال‌های s ۱۷۰۰یکگزارشدرانگلستانبیماریهارابهدفعغیربهداشتیزبالهارتباطدارد. زمانیکهبهداشتشروعشد،مردمشروعبهجمع‌کردنزباله‌ ازخیابانهاونهرهایعمومیکردند.
قبلازسالهای۱۸۰۰،اروپائیها،حتیزباله‌هایخودرامی‌سوزاندندوانرژیوانرژیناشیازآنرابرایتولیدالکتریسیتهاستفادهمی‌کردند. موقعیتدراینطرف: اقیانوساطلسکمیمتفاوتبود،برایمستعمراناولیه،ظاهراًآمریکایکذخیرهبی‌پایانآنهابراحتیزباله‌هایخودرادریکزباله‌دانیخارجازشهرمی‌ریختندوازیکزباله‌دانی،تازمانیکهپرشوداستفادهمی‌کردندوسپسازمکاندیگریاستفادهمی‌کردند. زمانیکهجمعیتآمریکازیادشدومردمزمین‌هارابرایکشاورزیاستفادهمی‌کردند،مقدارزباله‌هازیاد‌ شد. اماروشخلاصشدناززبالههنوزپیشرفتنکردهبودوبهکارریختناشغالدرزباله‌دانیادامهدادند. امروزهبهحدود۵۵درصدزباله‌‌هایماازشهرخارجودرمحل‌هایدفنزباله‌دفنزباله ‌بهداشتیدفنمی‌شود.