استاندارد های ورق های فلزی در بسته بندی مواد غذایی و انواع ان

تهیه و تنظیم :

مقدمه

بدون ترديد بسته بندي فلزي بيشترين طرف داران را در بين ديگر موارد بسته بندي به خود اختصاص داده است و به طورطبيعي ورق فلزي هم به عنوان ماده اوليه ساخت قوطي هاي فلزي، در اين بين نقشي تعيين کننده دارد. دراين مقاله سعي مي شود، با معرفي کافي از ورق قلع اندود و فرآيند توليد آن و انواع ورق و کاربرد هاي آن ، علاقه مندان اين صنعت را تا اندازه اي در انتخاب مناسب ورق و قوطي ياري دهند. 
تاريخچه
تاريخچه نگهداري مواد غذايي شايد به 5000 سال قبل از ميلاد مسيح برسد. زماني که انسان با نمک پاشي به مواد غذايي آن را براي مدتي محدود نگه مي داشت.
اولين بار در سال 1240 ميلادي، بوهميا براي ساخت ظروف آشپزخانه و کتري و آب خوري توليد و مورد استفاده قرار گرفت.پس از انقلاب صنعتي در اروپا در جنگ هاي ناپلئون بناپارت که ارتش نيازمند حمل غذاهاي آماده براي رزمندگان بود، استفاده از مواد غذايي کنسرو شده در شيشه هاي دهان گشاد که درب آن با چوپ پنبه بسته مي شد، در فرانسه ابداع شد.
توليد ورق قلع اندود به 1375 ميلادي در آلمان بر مي گردد. در 1665 ميلادي آهن سفيد در انگلستان توليد شد. در 1804 نيکولاس اولين کنسرواسيون را در فرانسه انجام داد. مدتي بعد در انگلستان پيتر دورانت با ساخت قوطي هاي فلزي غير قابل نفوذ با استفاده از ورق قلع اندود به اين روند، تکامل بخشيد. طرح توليد قوطي توسط استيونسن در 1874 ارايه شد.در 1850 قوطي آلمينيومي توليد شد.

تعاريف

ورق فلزي 
در ساخت قوطي فلزي مي‌توان از ورق هاي فولادي و يا آلومينيومي استفاده نمود. 
 رق فولادي 
ورق‌هاي فولادي مورد استفاده در ساخت قوطي هاي فلزي بايد ويژگي هاي لازم از قبيل تركيب آلياژي، خواص مكانيكي، پوشش فلزي محافظ و غيره را دارا باشد. 
عناصر تشكيل دهنده فولاد به شرح زير مي باشد :
منگنز، كربن، فسفر ،گوگرد، سيليكون، مس، نيكل، كروم، موليبدن و ارسنيك

ورق فولادي سياه 
اين نوع ورق از فولاد نرم كم كربن ساخته مي‌شود كه فاقد هر گونه پوشش محافظي در سطح مي‌باشد.

سختي سنجي راكول 
روش تعيين سختي ورق فولادي است كه با استفاده از دستگاه سختي‌سنج راكول انجام مي‌شود و داراي درجه بندي مختلفي است. سختي ورق هاي فولادي مورد استفاده در ساخت بسته بندي‌هاي فلزي با مقياس (HR30T) و يا (HR15T) بيان مي‌شوند.

تمپر
مشخصه‌اي است كه خواص مكانيكي ورق فولادي مانند سختي، مقاومت در برابر كشش، مقاومت در برابر تنش و غيره را نشان مي‌دهد، كه هر يك از اين خواص به تنهايي گوياي مشخصات ورق فولادي نيستند. كدگذاري تمپر يك نوع كدگذاري تو افقي است كه در مورد ورق‌هاي يك بار نورد شده بر اساس سختي راكول انجام مي‌گيرد و قابليت شكل پذيري را نشان مي‌دهد. در مورد ورق هاي دوبار نورد شده بر اساس حد تنش گسيختگي بيان مي‌شود.

ورق فولادي دوبار نورد شده (DR)
ورق‌هاي فولادي نرم كم كربن كه يك بار ديگر پس از عمليات حرارتي به حالت سرد، نورد مي‌شوند تا سختي لازم را به دست آوردند را ورق فولادي دوبار نورد شده گويند
دو بار نورد سرد براي انواعي از ورق فولادي به کار مي رود که پس از آنيلينگ، يکبار ديگر در آنها کاهش قابل توجه ضخامت ايجاد شده است. اين نوع ورق در ضخامت هاي اسمي 14/0 تا29/0ميلي متر با فواصل 005/0 ميلي متر توليد مي شود و داراي استحکام بيشتري نسبت به نوع SR است.

ورق فولادي يكبار نورد شده
ورق فولادي نرم كه با كاهش ضخامت در يك مرحله و معمولاً با نورد كردن در حالت سرد ساخته مي‌شود. 
يکبار نورد سرد، براي انواعي از ورق فولادي كم كربن به کار مي رود که در يک فرآيند نورد سرد به ضخامت مورد نظر رسيده و سپس آنيلينگ و نورد حرارتي شده اند.
از ورق هاي فولادي سياه كه فاقد هرگونه پوشش فلزي محافظ سطحي است، نمي‌توان در ساخت قوطي فلزي جهت بسته‌بندي موادغذايي استفاده كرد.

تركيب آلياژي 
تركيب آلياژي مختلفي در ساخت ورق هاي فولادي كاربرد دارد. اما بايد به اين نكته توجه داشت كه تركيب آلياژي ورق نبايد داراي عناصر سمي و مضر براي سلامتي انسان باشد.

پوشش محافظ فلزي
ورق مورد استفاده در ساخت قوطي مواد غذايي در سطوح داخلي و خارجي بايد داراي پوشش محافظ فلزي مناسبي باشد.

ورق فولادي قلع‌دار
ورق فولادي نرم كم كربني است كه پوششي از فلز قلع، در دو طرف ورق فولادي (در سطوح داخلي و خارجي) به منظور محافظت آن در برابر خوردگي، داشته باشد.
ورق قلع‌دار از سطح به سمت داخل بايد داراي چهار لايه به شرح زير باشد:
الف-لايه روغني 
اين لايه جدا شدن ورق ها را از هم تسهيل كرده و از خوردگي آنها جلوگيري و به چسبندگي پوشش محافظ ثانويه كمك مي‌كند. روغن مورد استفاده بايد از انواع غير مضر براي سلامتي انسان باشد. بدين منظور معمولاً از تركيباتي مانند دي‌اكتيل سباسات و يا استيل‌تري بوتيل سيترات استفاده مي‌شود. 
ب- لايه غير فعال شده 
اين لايه مانع از به وجود آمدن و گسترش اكسيد قلع در سطح ورق شده و به آن قابليت لاك پذيري و چاپ پذيـري مي‌دهد. ساختار اين لايه شامل پوششي از فلز كرم، اكسيـد كرم و اكسيد كرم هيدراته بر روي سطوح قلع مي‌باشد.
پ- قلع 
ت- لايه آلياژ آهن و قلع 
اين لايه مابين سطح فولاد كم كربن و قلع ايجاد مي‌شود. اين لايه در نگهداري قلع بر روي سطح ورق آهني است. ورق قلع اندود شده به روش غوطه‌وري در قلع مذاب فاقد اين لايه مي‌باشد.

ورق هاي مورد استفاده در بسته بندي مواد غذايي
مهم ترين فلزاتي كه در صنعت بسته بندي قوطي و حلبي بهداشتي به كار مي روند، فولاد و آلومينيوم است. ورق هاي فولادي نيز به دو دسته تقسيم مي شوند :
الف- ورق هاي قلع اندود شده 
ب- ورق هاي عاري از قلع

ورق فولادي پايه و توليد ورق قلع اندود
ورق فولادي پايه که براي توليد ورق هاي قلع اندود مورد استفاده قرار مي گيرند، از نوع فولاد کم کربن است که داراي آلياژ مخصوصي است و به روش ريخته گيري مداوم (پيوسته )توليد مي شود. اين فولاد که در فرآيند نورد گرم به يک نوار طولاني ورق فولادي تبديل شده، در فرآيندهاي متعدد، نورد سرد شده، به ضخامت مورد نظر کاهش مي يابد و به روش هاي آنيلينگ بچ يا پيوسته ويژگي هاي مکانيکي از جمله سختي و مقاومت کششي، در آن به اندازه تعيين شده مي رسد.

در ريختن مواد در قالب به طور پيوسته مواردي که مد نظر قرار مي گيرد عبارتند از:
عمليات ريختن مواد در قالب، شامل غير فلز، دما( 1500-1550 )، زمان ريختن مواد در قالب، سطح، رويه عبور ، دما (870-900 )، ضخامت و عمق، پهن بودن سطح

درکويل ها مواردي که مد نظر قرار مي گيرد عبارتند از:
بازرسي سطح، دما ( 570-680 درجه سانتي گراد )، وضعيت لبه

روش نورد گرم، براي فلزات، موجب توليد سطوح صاف و يکنواخت با ضخامت يکسان در ورق هاي قلع اندود، مي شود. با ابداع اين فرآيند در سال 1830 ميلادي، قيمت تمام شده ورق هاي قلع اندود کاهش قابل توجهي پيدا کرد. فولاد آلياژي به روش ريخته گري پيوسته به شمش هايي با ضخامت 200 ميلي متر تبديل مي شوند. شمش گداخته با مشعل هاي برش در طول معين بريده مي شود که به آنها شمشال گفته مي شود. شمشال هاي گداخته در فرآيند نورد گرم در چند مرحله کاهش ضخامت داده مي شوند تا ورق گرم نورديده اي به طول صد ها متر توليد شود. ضخامت اين ورق 2تا 3 ميلي متر است. اين ورق طولاني به شکل کويل پيچيده مي شود و مي تواند تا 20 تن وزن داشته باشد. با اعمال يک روش مکانيکي لايه اي از زنگ و اکسيد را که روي ورق را پوشانيده، خرد و نرم مي کنند و در يک حمام از اسيد هاي هيدروکلريک يا سولفوريک، زنگ آن را تميز مي کنند. پس از اسيدشويي سطح ورق هاي آهني با محلول هيدروکلرريدريک و اسيد سولفوريک و آبکشي و خشک کردن، ورق بريده مي شود و در صورت لزوم بر روي سطح آن روغن ماليده مي شود. براي رسانيدن ضخامت ورق به حدود 13/0تا 49/0 ميلي متر يک فرايند 5 يا 6 مرحله اي نورد سرد روي آن لازم است. ورق در انتهاي نورد سرد داراي سرعتي حدود 145 کيلومتر در ساعت است. به خاطر گرماي زيادي که حين نورد سرد ايجاد مي شود، از امولوسيوني از آب و روغن پالم يا يك ترکيب مشابه براي خنک کاري و روغن کاري بين غلتک ها استفاده مي شود. در جريان نورد سرد ضخامت ورق تا 90 % کاهش مي يابد و فشردگي مولکولي آن به حدي مي رسد که به علت سختي و فنريت، نمي توان آن را براي توليد بدنه و سر و کف قوطي مورد استفاده قرار داده يا فرم دهي نمود. لذا در يک فرآيند آنيلينگ کريستال هاي ورق تغيير شکل داده مي شود تا فشردگي و سختي آن کاهش يابد. اين عمل در دماي 600 تا 800 درجه انجام مي شود. البته قبلا بايد کويل ورق، چربي زدايي شده باشد. براي توليد ورق هاي با درجه سختي بالاتر از يک کوره آنيلينگ پيوسته و براي توليد ورق با درجه سختي پايين تر از يک کوره بچ آنيلينگ استفاده مي شود. در زمان آنيلينگ هواي موجود در داخل کوره با يک اتمسفر فاقد اکسيژن جايگزين مي شود تا از اکسيد شدن ورق ها و ايجاد زنگ در سطح آنها جلوگيري شود. حرارت غير مستقيم ناشي از سوختن گاز طبيعي و دماي 600 تا 800 درجه، ساختار کريستالي ورق را که در فرآيند سرد به شکل کشيده و سوزني در آمده، پس از 3 روز نگهداري در دماي مزبور و سپس خنک کردن آن تغيير شکل مي دهد. در کوره هاي آنيلينگ پيوسته ورق ها از ميان لوله هاي سراميک مخصوصي عبور مي کنند که داراي تشعشع حرارتي ناشي از سوختن گاز طبيعي است. در اين شيوه نيز اتمسفر حفاظتي فاقد اکسيژن اطراف ورق ها را فرا مي گيرد و زمان آنيلينگ بسيار کوتاه است. سختي ورق هايي که در اين فرآيند آنيل مي شود، بيشتر از سختي ورق هايي است که در سيستم غير پيوسته آنيل شده اند. براي ايجاد ويژگي فرم پذيري و نرم کردن ورق، متعاقبا از يک فرآيند نورد گرم و خشک هم استفاده مي شود. با اين عمل ضخامت ورق به مقدار ناچيزي در حد 1 % کاهش مي يابد و در سطح ورق زبري و ناصافي لازم براي قلع اندود شدن در سيستم الکتروليز ايجاد مي شود. هنگامي که توليد ورق با ضخامت پايين و استحکام بالاتر مورد نظر باشد، نورد گرم خشک با يک فرآيند نورد سرد ثانوي، جايگزين مي شود که ضخامت ورق را بين 10 تا 26 % کاهش مي دهد. اين ورق پس از پوشش دهي با قلع يا کروم براي استفاده در توليد قوطي هاي فلزي مواد غذايي مي تواند استفاده شود.

مجددا سر و ته کويل ها به هم جوش داده مي شوند تا به صورت يک نوار چند هزار متري پيوسته در آمده و در يک فرآيند الکتروليتي با قلع پوشش داده مي شوند. پس از پوشش با الکتروليز براي ايجاد براقيت بايد ورق ها را به دمايي بالاتر از نقطه ذوب قلع (232 درجه) رساند و سپس آن را در آب سرد کرد. در خاتمه با يک فرآيند شيميايي به نام پسيويشن لايه سطحي در ورق قلع اندود از نظر شيميايي غير فعال مي شود تا به وجود آمدن و گسترش اکسيد قلع جلوگيري شده و قابليت لاک زني و چاپ پذيري ورق افزايش يابد. لايه غير فعال شامل پوششي از فلز کروم و اکسيد کروم و اکسيد کروم هيدراته بر روي پوشش قلع است که با غوطه وري ورق قلع اندود در داخل محلول کرومات سديم يا بدون اعمال جريان الکتريکي پديد مي آيد.

قبل از بسته بندي ورق ها هاي توليد شده به صورت ورق يا کويل ، سطح آن با چند ميلي گرم روغن در هر متر مربع آغشته مي شود تا لغزندگي و حفاظت لازم را ايجاد کند. روغن مورد استفاده بايد از انواع غير مضر براي سلامتي انسان باشد، مانند دي اکتيل سباسات و يا استيل تري بوتيل سيترات .

قلع اندود کردن
تا سال 1934 ميلادي قلع اندود کردن ورق ها به روش غوطه وري انجام مي شدکه در آن سال، روش الکتروليز براي قلع اندود کردن ورق ها در انگلستان مورد استفاده قرار گرفت. پس از آن فرآيند پيوسته توليد براي نوارهاي فولادي، جايگزين روش توليد غير پيوسته ورق شد که هزينه توليد ورق قلع اندود را بسيار كاهش داد. اصطلاح فولاد قلع اندود ‌ به صفحه فولاد با كربن كم اطلاق مي گردد كه ضخامتي بين 10/0 – 5/0 ميلي متر داشته و روكش قلع آن بين 8/2 – 7/1 گرم در متر مربع (ضخامت 4/0 تا 5/2 ميكرومتر) روي هر كدام از دو روي آن باشد. ضخامت فولاد قلع اندود بر حسب اختلاف در وزن روكش قلع روي هر صفحه طبقه بندي مي گردد. استفاده توام فولاد و قلع ماده اي با استحكام بالا و كيفيت مناسب و مقاوم در برابر خوردگي و داراي سطحي براق و مناسب براي چاپ و پذيرش لاك به وجود مي‌آورد. بديهي است كه تركيب شيميايي استيل اثر بسزائي روي مقاومت ظروف حاصل از آن در برابر خوردگي دارد. حداکثر مقدار مجاز فلز قلع در مواد غذايي 250 ميلي گرم به ازاي هر کيلوگرم وزن بدن است.

لايه قلع به روش الكترو شيميايي و يا غوطه‌وري در قلع مذاب ايجاد مي شود. ضخامت قلع بسته به نوع كاربرد و نوع مواد غذايي تعيين مي‌شود. 
الف: ورق‌هاي قلع دار شده به روش غوطه‌وري در قلع مذاب 
اين نوع ورق‌ها داراي ضخامت قلع زياد و يكسان در دو طرف ورق هستند. 
ب: ورق‌هاي قلع دار شده به روش الكتروليز 
اين ورق‌ها مي‌توانند ضخامت‌هاي متفاوتي و يا يكساني از قلع در دو سطح داشته باشند. قلع 
اندود شده بر روي دو طرف ورق يكنواخت است. 
ورق هاي استيل به يكي از دو روش زير قلع اندود مي شوند :
الف – روش غوطه وري 
ب- روش الكتروليت 
تا قبل از جنگ جهاني دوم عملا تمام ورق هاي TP با روش غوطه وري ساخته مي شدند. حال آن كه امروزه كمتر از 6 درصد از كل ورق هاي توليدي به روش مذكور تهيه مي شوند. با روش غوطه وري هيچ گاه امكان پوشش يكنواخت قلع به ميزان كمتر از 6/19 گرم در متر مربع در دو رويه ميسر نبوده اما در روش الكتروليت كه پس از جنگ جهاني توسعه يافته است، مي توان تا 6/5 گرم در متر مربع در مجموع دو سطح فولاد را از قلع به طور يكنواخت پوشاند. يك نوع از ورق هاي TP تهيه شده به طريقه غوطه وري اصطلاحا ورق فولادي قلع اندود ناميده مي شود (90% سرب 10 درصد قلع) اين ورق ها كه ورق هاي SCMT نيز ناميده مي شوند، به دليل خاصيت مسموم كنندگي سرب براي مواد غذائي نبايد استفاده شوند .

پوشش قلع بر روي سطح ورق هاي مخصوص مواد غذائي، 15 تا 80 ميليونيوم يك اينچ بر هر طرف سطح ورق مي باشد. ورق فولاد مورد استفاده، ضخامتي حدود يك صدم يك اينچ را دارد كه پس از تميز نمودن آن را از حمام محلول رقيق اسيد سولفوريك يا اسيدكلريدريك عبور داده و سپس ورق ها را ازحمام هاي الكتروليت كه در قطب آند (مثبت) ورق هاي قلع قرار گرفته اند و در قطب كاتد (منفي) ورق هاي فولادي قرار مي گيرند، عبور مي دهند و به اين طريق دو سطح ورق هاي فولادي قلع اندود مي شوند و مهم ترين مزيت روش الكتروليت آن است كه كنترل دقيقي از پوشش قلع را بر روي ورق امكان پذير نموده است. ورق هاي قلع اندود در يك اندازه 20*14 اينچ به صورت 112 ورق در يك جعبه (بسته) بسته بندي شده است كل ناحيه ورق 21360 اينچ مربع است كه اصطلاحا به عنوان يك جعبه اصلي كه يك مقياس صنعتي است، شناخته شده است .

متداول ترين وزن هاي پوشش قلع 25/0 ، 5/0 ، 75/0 و 1 پوند در هرجعبه اصلي مي باشد كه اصطلاحا ورق هاي مذكور به ترتيب ورق شماره 25 ،‌50 ، 75 ،‌100 ناميده مي شود. در حال حاضر 75 درصد ورق هاي توليدي از نوع ورق هاي شماره 25 مي باشند.

با كاربرد گسترده ورق هاي الكتروليت براي اغلب محصولات غذائي، توليد كنندگان ورق هاي Tp براي صرفه جوئي بيشتر به ورق با پوشش متفاوت روي آورده اند چنين ورقي داراي يك پوشش سنگين تر (5/0 ، 75/0 و 1) بر روي سطح داخلي قوطي و يك پوشش سبك (25/0) پوند قلع بر روي سطح بيروني مي باشد.

مزايا و معايب ورق هاي TFS,TP 
در ورق هاي TFS به دليل نداشتن نقطه ذوب پايين كه مربوط به عدم وجود قلع مي باشد، مي توان صفحات آن را در كوره با درجه حرارت هاي بالاتر از TP قرار داده و بدين صورت زمان بازپخت را كوتاه تر كرد .
ورق هاي TFS در مقابل خوردگي كم تر از ورق هاي TP مقاومت دارند. بنابراين نياز به سيستم لاك و روكش در دو سطح دارند.ورقTP از چاپ پذيري بهتري برخوردار است.
از معايب ديگر ورق هاي TFS در مقايسه با ورق هاي TP اين است كه ظروف ساخته شده از اين ورق ها را نمي توان با سرب يا قلع جوش داد زيرا دوخت مضاعف، موجب ترك خوردن لايه كروم مي شود و دليل آن شكننده بودن كروم است. بنابراين اين ظروف را نمي توان با روش هاي متداول در ظروف TP به يكديگر متصل كرد و جوش داد. بلكه بايد از روش جوش دادن مقاومتي يا استفاده از چسب هاي آلي، عمل مرتبط ساختن و دوخت و در نهايت ساختن ظروف را انجام داد.
قلع به جز از ميزان 8/2 گرم بر متر مربع به دلايل زير به عنوان پايه مقاوم در برابر ماده غذايي تلقي نخواهد شد:
الف- افزايش قيمت ورق پايه با مصرف قلع بالاتر
ب- پيچيدگي فرآيند در توليد ورق قلع اندود با قلع بالا
پ- شرايط سخت نگهداري قوطي لاک نخورده در مقابل عوامل محيطي مانند رطوبت
ت- مقررات جهاني کنترل ميزان مهاجرت قلع به داخل غذا

ورق هاي 2CR
در سال1960 شركت فولاد ايالات متحده ورق فروليت يعني نوع جديدي از ورق قلع اندود براي قوطي ها را به بازار عرضه كرد. اين ورق جديد كه تا دو برابر ضخامت آن كاهش يافته است، از ورق قلع معمولي نازك تر مي باشد اما سختي خوبي داشته و توليد آن ارزان تر تمام مي شود و نسبت به ورق هاي معمولي با قيمت پايين تر در هر جعبه اصلي به فروش مي رسد. اين نوع ورق ها اصطلاحا ورق هاي 2CR ناميده مي شوند كه سه نوع تجاري DR-10 , DR-8 , DR-9 به بازار عرضه شده است. نوع DR-10 از درجه سختي و استحكام بالاتري برخوردار است از اين ورق ها هر چند در ابتدا براي آشاميدني هاي گازدار استفاده شد ولي امروزه عموميت بيشتري پيدا كرده است.
برش ورق به 2 صورت برش مستقيم ، برش زيگزاگ انجام مي گيرد .

استانداردهاي مواد
معتبرترين استانداردها شامل موارد زير است: 
الف - استانداردهاي بين المللي ISO براي ورق هاي قلع اندود
ب - استانداردهاي اروپايي EN براي ورق هاي قلع اندود الکتروليتي
پ - استانداردهاي آمريکايي براي ورق هاي قلع اندود
که براي مواد مختلف به صورت زير به کار مي رود:
نوار باريک فولادي پوشش نيافته رول شده سرد براي فرم دهي سرد- شرايط فني تحويل با استاندارد: 139 12.97 DIN EN 10
نوار باريک فولادي رول شده سرد- رواداري هاي ابعادي با استاندارد: DIN EN114010.96
مشخصات استاندارد براي توليدات قلع – ملزومات عمومي با استاندارد: ASTM A 623-02
مشخصات استاندارد براي توليدات قلع – ملزومات عمومي با استاندارد( متريک ): ASTM 623M-02
مشخصات استاندارد براي توليدات قلع- ورق قلع اندود الکتروليتيک – ملزومات عمومي با استاندارد:ASTM 625/A 624M-98
براي توليدات قلع ورق سياه يکبار نورد شده – ملزومات عمومي با استاندارد: ASTM A 623-02 
براي توليدات قلع ورق قلع اندود الکتروليتيک دوبار نورد شده با استاندارد: 626/A 626M-98 ASTM
روش هاي آزمون استاندارد براي تعيين وزن پوشش قلع براي ورق قلع اندود الکتروليتيک با استاندارد: ASTM A 630-98
براي توليدات قلع ورق سياه با پوشش کروم الکتروليتيک، يکبار و 2 بار نورد شده استاندارد: ASTM A 657M-98a

نشانه گذاري و بسته بندي
نشانه گذاري ورق و رول قلع اندود
الزامات ديگري نيز براي ورق هاي قلع اندود که به صورت ورق يا رول توليد مي شوند که مهم ترين آنها يکنواختي ضخامت ورق و پوشش آن در نقاط مختلف اعم از جهت عرضي و جهت طولي است. عدم وجود کمانش در لبه ورق و خارج از گونيا نبودن نيز از الزامات ديگر است.
در بسته بندي کويل ها نقطه اي که دو لبه ورق با جوش نقطه اي بهم مي رسند بايد دقيقا" با نشانه گذاري مناسب مشخص شده باشند. هم پوشاني ورق ها در نقاط جوش کاري شده نبايد از 10 ميلي متر تجاوز کند. 
توليدات يکبار و دوبار نورد که با استاندارد اروپا تحت پوشش قرار مي گيرند با مشخصات زير به ترتيب طراحي و نشانه گذاري مي شوند:
تعريف ماده ( کويل يا ورق قلع اندود يا کويل يا ورق ECCS )، شماره استاندارد اروپا ( EN 10202 . (، نمادي براي توليدات قلع، درجه خاصيت مکانيکي، نوع آنيل کردن، نوع تمام کردن 
در حالت قلع اندود ورق، جرم هاي پوشش و ترکيبات آنها، E ( براي پوشش يکنواخت در دو طرف) يا D ( براي پوشش متفاوت در دو طرف) و در حالت کويل يا ورق ECCS حروف آن به صورت ECCS ( 5.6/5.6 E يعني 5.6 گرم بر متر مربع در هر طرف و 2.8 /5.6 D يعني 5.6 گرم بر متر مربع در يک طرف و 2.8 گرم بر متر مربع در طرف ديگر )
در حالت قلع اندود ورق ،رواداري پوشش وپسويشن 
ابعاد به ميلي متر براي کويل ها ضخامت ضربدر عمق رول و براي ورق ها ضخامت ضربدر عمق رول ضربدر طول برش 
مثال : ورق قلع اندود يکبار نورد سرد مطابق با استاندارد اروپايي با درجه فولاد S275 بچ آنيل شده، تمام سنگ، پوشش يکنواخت با جرم پوششي 8/2 گرم بر متر مربع براي سرعت بالاي لحيم کاري ، 300 پسويشن با ضخامت .22 ميلي متر، رول با عمق 800 ميلي متر و برش 900 ميلي متر طراحي شود : Tinplate sheet EN 10202-TS275-BA-ST-E2,8/2,8-HS-300-0.22*800*900 
ضخامت ماده بايستي به صورت زير تاييد شود :
انحراف از ضخامت اندازه گيري شده در مرکز خط نوار نبايستي از 5 % تجاوز کند.
انحراف از ضخامت اندازه گيري شده در هر نقطه با 6 ميلي متر لبه برش بيستي بين 5-8 درصد باشد.
ضخامت متوسط نبايستي از ضخامت اسمي2 % بيشتر با شد.

بسته بندي
کلاف ها
به حالت عمودي بسته بندي مي گردد که قطر داخلي 420+10 و 420-15 يا 580+10 و 580-15 ميلي متر مي باشد مگر اين که متقاضي به نحو ديگري در خواست نمايد
ورق ها
روي پالت با وزن تقريبي بين 1000 تا 2000 کيلو گرم عرضه مي شود که معمولا وزن آن مضرب 100 است.

نتيجه گيري
به طور کلي ورق هاي قلع اندود به دليل تقسيم بندي هاي متنوعي که در بالا اشاره شد، دامنه وسيعي از کاربرد را ارائه مي کند که استفاده کننده از آن در صورتي که کاربرد هاي انواع مختلف آن را بداند مي تواند به صورت بهينه در بسته بندي قوطي فلزي براي محصولات غذايي مختلف از آن بهره ببرد و محدوديت خاصي ندارد، به جز اينکه وزن آن نسبت به آلومينيم بيشتر و قيمت قلع بالاست که اگر اين موارد محدوديت اهميت چنداني براي سازنده قوطي نداشته باشد، يک ورق خوب براي استفاده در بسته بندي قوطي فلزي به شمار مي رود.

همچنین در همین زمینه مطلب زیر را در سایت مشاهده نمائید : بر روی مطلب زیر کلیک کنید :

استانداردهای ورق های فلزی و جدول آنها