آشنائی با خودرو (قسمت اول)

شاسی

شاسی عبارتند از اسکلت بندی یا استخونبندی یک وسیله نقلیه که بتواند سایر قطعات خودرو را نگه دارد.شاسی پایه و اساس اتومبیل بوده و معمولاً از دو تیرآهن فولادی و تو خالی که از ابتدا تا انتهای خودرو در سمت چپ و سمت راست در زیر اطاق کشیده شده است که برحسب نوع اتومبیل موازی هم با طول معینی قرار گرفته و قطعه ای آهنی که از دو طرف به هم وصل می کند بنام رام می باشد.(شاسی در اتومبیلهای سواری بصورت یکپارچه با اتاق طراحی گردیده است).

شاسی محل نصب جعبه دنده و محورهای عقب و جلوبوده و با سوار کردن قطعات آهن به شکلهای مختلف محل نصب مطمینی را برای فنرها ، رادیاتور و رکاب نگهدارنده موتور ، باک بنزین را به وجود می آورد و معمولاً در جلو و عقب شاسی قلابهائی را برای کشیدن و کشیده شدن در نظر می گیرند 

اتاق

اتاق اتومبیل محفظه ای است برای حمل مسافر یا جابجائی کالا و خدمات دیگر و روی شاسی نصب می شود.

معمولاً کارخانه های اتومبیل سازی بخاطر طرحهای جدید و زیباتر هر چندمدت شکل خاصی را انتخاب و تولید می کنند.

شکل اتاق خودروها از جمله مواردی است که موجب دسته بندی آنها می گردد. 

بطور کلی معروفترین فرم اتاق خودروها عبارتند از:

سدان: این لغت که ریشه در زبان انگلیسی دارد به تخت روانهایی که نفرات در اتاق کوچک روی آنها حمل می شدند، اطلاق می گردید و امروزه معرف خودروهایی است که با دو ردیف صندلی دارای دو یا چهار درب بوده و ظرفیت 4 تا 5 نفر را دارند.

کوپه: قبل از ورود خودروها به عرصه حمل و نقل به درشکه هایی با ظرفیت دو نفر که درشکه چی جایی در بیرون از اتاق داشت، کوپه می گفتند ولی در حال حاضر اتومبیل هایی که تنها دو درب دارند و با کاپوتی کشیده و صندوقی کوتاه از جذابیتهایی برخوردارند با عنوان کوپه شناخته می شوند.  

استیشن: سدانهایی که سقف آنها تا انتهای صندوق ادامه یافته و یک درب عمودی در انتهای این قسمت قرار دارد . طرح عقب بدنه نیز موجب شکل گیری طرحهای متفاوتی برای خودروها می گردد که در نتیجه اسامی خاصی برای آنها برگزیده می شود. 

ناچ بک: اتاقی با صندوق عقب بسیار کوچک که درب صندوق بطور یکپارچه با شیشه عقب باز می شود. 

هاچ بک: اتاق بدون صندوق عقب که از طریق درب بزرگ این قسمت می توان به داخل اتاق نیز دسترسی پیدا کرد مثل اپل کورسا ، فولکس واگن و گلف. 

لیفت بک: بدنه با صندوق عقب کامل. بدنیست اشاره کنیم سدان ها و کوپه ها در هر یک از فرمهای بالا نیز تولید می شوند

لیموزین : با این که لغت لیموزین ، ترجمه آلمانی کلمه سدان است ولی امروزه به نوع خاصی از سدان با طول بیشتر و بعضاً تعداد دربهای زیادتر که در آن فضای راننده به روشهای مختلف از قسمت سرنشینان جدا می شود، اطلاق می گردد. این خودروها که در واقع در گروه خودروهای تجملی قرار دارند، بسیار گران قیمت بوده و از همه گونه لوازم آسایشی و رفاهی برخوردارند. 

خودروی تفریحی کاری: در این خودروها تاکید زیادی برای تلفیق توانایهای کاری و تفریحی شده است. خودروی تفریحی کاری در عین بهره مندی از راحتی بسیار ، توانایی عبور از راههای سخت گذر کوهستانی و بیابانی را هم دارند، ناگفته پیداست که اتومبیلهایی نظیر لندرور در این تعریف نمی گنجد. 

"ون"و"ام پی وی": ون ها در واقع وانتهای مسقف بزرگی هستند که برای حمل بارهای کوچک مورد استفاده قرار می گیرند اما با چیدن تعدادی صندلی می توان گنجایش سرنشینان آنرا افزایش داد و یا با ایجاد برخی تغییرات از آنها بعنوان دفتر کار متحرک بهره برد. 

آشنائی با علائم جلو داشبورد

1) لامپ اخطار آب(نور قرمز)

چنانچه این لامپ روشن گردد لازمست تا خودرو متوقف گردد اما نبایستی موتور خاموش کرد بلکه باید باریختن آب روی رادیاتور به خنک شدن سریع موتور کمک کرد(در رادیاتور به هیچ وجه باز نشود)

2) لامپ اخطار فشار روغن(نور قرمز)

درصورت روشن شدن ، موتور را خاموش ، به رفع عیب اقدام نمائید.

3) لامپ اخطار نور پائین وچراغهای کوچک (نورسبز)

این لامپ با روشن شدن چراغهای نور پائین یا کوچک روشن می شود.

4) لامپ اخطارلنت(نورقرمز)

در هنگامی که ضخامت لنت ترمز چرخهای جلو از حد نرمال کمتر شود، این چراغ روشن می گردد بنابراین بایستی نسبت به تعویض لنت اقدام نمود.

5) لامپ اخطار نوربالا(نورآبی)

با روشن شدن چراغ نور بالا روشن می شود.

6) لامپ اخطار شارژدینام(نورقرمز)

بلافاصله با بکار افتادن استارت، روشن و پس از رسیدن به دورکامل موتور ،خاموش می شود،نشانه عیب در مدار شارژ یا پاره شدن تسمه دینام است،

7) لامپ اخطار کاهش بنزین باک(نور زرد)

در صورتیکه حجم بنزین موجود درباک خودرو از 8 لیتر کمتر باشد این چراغ روشن می گردد.

8) لامپ اخطار راهنما(نور سبز)

هنگام استفاده از چراغهای راهنما روشن می شود.

9) درجه حرارت آب (شاخص دمای سیستم خنک کننده)

قرار گرفتن عقربه در سمت چپ حرارت سنج نمودار سردی آب و قرارگرفتن آن در سمت راست نماینده گرم بودن آن است.درحال عادی موتور، عقربه حدوداً در وسط قرارمی گیرد.

10) سرعت سنج و کیلومتر شمار:

صفحه سرعت سنج علاوه بر نشان دادن میزان سرعت خودرو ، کل مسافت پیموده شده ونیز مسافتی راکه درهر بار رانندگی پیموده می شود به طور جداگانه ثبت می نماید.

11) صفرکن کیلومتر

برای ثبت ویادداشت مسافت دکمه را به داخل فشرده، سپس درجهت گردش عقربه ساعت بچرخانیدوروی عدد صفر میزان کنید. پس از آن مسافت پیموده شده روی صفحه کیلومتر شمار خوانده می شود.

12) دورسنج موتور

دورسنج موتوررابرحسب RPM ( دوردردقیقه ) نشان می دهد.

اخطار: هرگزعقربه به ناحیه خطر(بالای 5500 دور دردقیقه ) وارد نشود.

13) درجه میزان شارژ باتری

درصورتیکه اندازه شارژ زیاد باشد عقربه به طرف علامت مثبت (+) وچنانچه اندازه شارژ کم باشدبه طرف علامت منفی (ـ) حرکت می کند.

توجه کم شارژ شدن ویاشارژبیش ازحد باتری ، موجب خرابی آن می شود.

14) درجه بنزین

مقداربنزین داخل باک رانشان می دهدوپس ازباز شدن سوئیچ موتور شروع به کارمی کند.

15) درجه فشار روغن

عقربه درجه ، مقدار روغن موجود درکارترراتعیین نمی کند بلکه کیفیت کارپمپ روغن وکانالهای روغن را مشخص می کند واگر درجه ، فشارکم نشان دهد یااصلا کارنکند باید فورا موتورراخاموش وعلت رابررسی وبرطرف نمود. ضمنا خودروهای پیکان مجهز به چراغ روغن می باشدکه درصورت روشن شدن باید از حرکت خودداری وعلت راجستجوکرد. 

موتور

تعریف موتور:

موتوردستگاهی است که انرژی حرارتی حاصل ازسوخت را تبدیل به انرژی مکانیکی نموده وموجب به حرکت درآوردن خودرومی شود.دراطراف موتوردستگاههایی نصب می گردد که برای تکمیل کار موتور بسیار موثر می باشد.

قسمتهای تشکیل دهنده موتور:

الف)سرسیلندر

ب )سیلندر(تنه )

ج )کارتر

سرسیلندر: سرسیلندر دربالای موتورروی سیلندر قرار دارد. بین سیلندر وسرسیلندر ورقه ای از جنس نسوز به نام واشر سرسیلندر قرار می گیردوعمل واثرآن بستن تمام منافذ سیلندر است به نحوی که هیچگونه منفذی برای عبور گازها وجود نداشته باشد.

سیلندر (تنه ): تنه موتور یا سیلندر قسمت اصلی موتور بوده وقطعات دیگر به اطراف آن وصل می شود ودارای استوانه توخالی به نام سیلندر می باشد .دراطراف استوانه های سیلندر مجاری آب وروغن تعبیه شده است . تنه موتور ازبالا به وسیله سرسیلندر واز پائین به وسیله کارتر روغن محدود می شود وهمچنین محل های استقرار موتور روی شاسی (دسته موتورها ) درتنه قرار دارد.

کارتر: کارتر ظرف ومخزن روغن می باشد که زیرموتوربسته می شود وروغن پس ازطی کانالهای روغن مجددا به آن برمی گردد.

جهت به کار افتادن و روشن شدن موتورهای بنزینی چهار زمانه نیاز به چهار حالت زیر می باشد: 

1- مکش (تنفس) 

2- تراکم

3- احتراق

4- تخلیه

مرحله اول: مکش یا تنفس: با به حرکت درآوردن موتور توسط استارت و با پایین رفتن پیستون، سوپاپ هوا یا گاز باز شده و مخلوطی از هوا و بنزین سیلندر را پر می کند.

مرحله دوم :تراکم یا کمیرس: در ادامه کار استارت و با بالا آمدن پیستون, سوپاپ گاز بسته شده و مخلوط هوا و بنزین به صورت گاز تحت تراکم قرار می‎گیرد.

مرحله سوم: احتراق یا انفجار: در ادامه کار استارت کمی قبل از رسیدن پیستون به انتهای مرحله تراکم شمع جرقه زده و با فشار زیاد احتراق، پیستون با شدت و قدرت به طرف پائین حرکت کرده و در نتیجه موتور روشن شده و دیگر نیاز به استارت زدن نمی‎باشد.

مرحله چهارم: تخلیه: پس از پایان احتراق پیستون از نقطه مرگ پایین به طرف بالا حرکت کرده و در این زمان سوپاپ دود باز بوده و گازهای حاصل از احتراق توسط اگزوز به خارج منتقل می گردد.

جدول عیب یابی موتور

منبع:khalilabdi.blogsky.com

آشنائی با خودرو (قسمت اول)

شاسی

شاسی عبارتند از اسکلت بندی یا استخونبندی یک وسیله نقلیه که بتواند سایر قطعات خودرو را نگه دارد.شاسی پایه و اساس اتومبیل بوده و معمولاً از دو تیرآهن فولادی و تو خالی که از ابتدا تا انتهای خودرو در سمت چپ و سمت راست در زیر اطاق کشیده شده است که برحسب نوع اتومبیل موازی هم با طول معینی قرار گرفته و قطعه ای آهنی که از دو طرف به هم وصل می کند بنام رام می باشد.(شاسی در اتومبیلهای سواری بصورت یکپارچه با اتاق طراحی گردیده است).

شاسی محل نصب جعبه دنده و محورهای عقب و جلوبوده و با سوار کردن قطعات آهن به شکلهای مختلف محل نصب مطمینی را برای فنرها ، رادیاتور و رکاب نگهدارنده موتور ، باک بنزین را به وجود می آورد و معمولاً در جلو و عقب شاسی قلابهائی را برای کشیدن و کشیده شدن در نظر می گیرند 

اتاق

اتاق اتومبیل محفظه ای است برای حمل مسافر یا جابجائی کالا و خدمات دیگر و روی شاسی نصب می شود.

معمولاً کارخانه های اتومبیل سازی بخاطر طرحهای جدید و زیباتر هر چندمدت شکل خاصی را انتخاب و تولید می کنند.

شکل اتاق خودروها از جمله مواردی است که موجب دسته بندی آنها می گردد. 

بطور کلی معروفترین فرم اتاق خودروها عبارتند از:

سدان: این لغت که ریشه در زبان انگلیسی دارد به تخت روانهایی که نفرات در اتاق کوچک روی آنها حمل می شدند، اطلاق می گردید و امروزه معرف خودروهایی است که با دو ردیف صندلی دارای دو یا چهار درب بوده و ظرفیت 4 تا 5 نفر را دارند.

کوپه: قبل از ورود خودروها به عرصه حمل و نقل به درشکه هایی با ظرفیت دو نفر که درشکه چی جایی در بیرون از اتاق داشت، کوپه می گفتند ولی در حال حاضر اتومبیل هایی که تنها دو درب دارند و با کاپوتی کشیده و صندوقی کوتاه از جذابیتهایی برخوردارند با عنوان کوپه شناخته می شوند.  

استیشن: سدانهایی که سقف آنها تا انتهای صندوق ادامه یافته و یک درب عمودی در انتهای این قسمت قرار دارد . طرح عقب بدنه نیز موجب شکل گیری طرحهای متفاوتی برای خودروها می گردد که در نتیجه اسامی خاصی برای آنها برگزیده می شود. 

ناچ بک: اتاقی با صندوق عقب بسیار کوچک که درب صندوق بطور یکپارچه با شیشه عقب باز می شود. 

هاچ بک: اتاق بدون صندوق عقب که از طریق درب بزرگ این قسمت می توان به داخل اتاق نیز دسترسی پیدا کرد مثل اپل کورسا ، فولکس واگن و گلف. 

لیفت بک: بدنه با صندوق عقب کامل. بدنیست اشاره کنیم سدان ها و کوپه ها در هر یک از فرمهای بالا نیز تولید می شوند

لیموزین : با این که لغت لیموزین ، ترجمه آلمانی کلمه سدان است ولی امروزه به نوع خاصی از سدان با طول بیشتر و بعضاً تعداد دربهای زیادتر که در آن فضای راننده به روشهای مختلف از قسمت سرنشینان جدا می شود، اطلاق می گردد. این خودروها که در واقع در گروه خودروهای تجملی قرار دارند، بسیار گران قیمت بوده و از همه گونه لوازم آسایشی و رفاهی برخوردارند. 

خودروی تفریحی کاری: در این خودروها تاکید زیادی برای تلفیق توانایهای کاری و تفریحی شده است. خودروی تفریحی کاری در عین بهره مندی از راحتی بسیار ، توانایی عبور از راههای سخت گذر کوهستانی و بیابانی را هم دارند، ناگفته پیداست که اتومبیلهایی نظیر لندرور در این تعریف نمی گنجد. 

"ون"و"ام پی وی": ون ها در واقع وانتهای مسقف بزرگی هستند که برای حمل بارهای کوچک مورد استفاده قرار می گیرند اما با چیدن تعدادی صندلی می توان گنجایش سرنشینان آنرا افزایش داد و یا با ایجاد برخی تغییرات از آنها بعنوان دفتر کار متحرک بهره برد. 

آشنائی با علائم جلو داشبورد

1) لامپ اخطار آب(نور قرمز)

چنانچه این لامپ روشن گردد لازمست تا خودرو متوقف گردد اما نبایستی موتور خاموش کرد بلکه باید باریختن آب روی رادیاتور به خنک شدن سریع موتور کمک کرد(در رادیاتور به هیچ وجه باز نشود)

2) لامپ اخطار فشار روغن(نور قرمز)

درصورت روشن شدن ، موتور را خاموش ، به رفع عیب اقدام نمائید.

3) لامپ اخطار نور پائین وچراغهای کوچک (نورسبز)

این لامپ با روشن شدن چراغهای نور پائین یا کوچک روشن می شود.

4) لامپ اخطارلنت(نورقرمز)

در هنگامی که ضخامت لنت ترمز چرخهای جلو از حد نرمال کمتر شود، این چراغ روشن می گردد بنابراین بایستی نسبت به تعویض لنت اقدام نمود.

5) لامپ اخطار نوربالا(نورآبی)

با روشن شدن چراغ نور بالا روشن می شود.

6) لامپ اخطار شارژدینام(نورقرمز)

بلافاصله با بکار افتادن استارت، روشن و پس از رسیدن به دورکامل موتور ،خاموش می شود،نشانه عیب در مدار شارژ یا پاره شدن تسمه دینام است،

7) لامپ اخطار کاهش بنزین باک(نور زرد)

در صورتیکه حجم بنزین موجود درباک خودرو از 8 لیتر کمتر باشد این چراغ روشن می گردد.

8) لامپ اخطار راهنما(نور سبز)

هنگام استفاده از چراغهای راهنما روشن می شود.

9) درجه حرارت آب (شاخص دمای سیستم خنک کننده)

قرار گرفتن عقربه در سمت چپ حرارت سنج نمودار سردی آب و قرارگرفتن آن در سمت راست نماینده گرم بودن آن است.درحال عادی موتور، عقربه حدوداً در وسط قرارمی گیرد.

10) سرعت سنج و کیلومتر شمار:

صفحه سرعت سنج علاوه بر نشان دادن میزان سرعت خودرو ، کل مسافت پیموده شده ونیز مسافتی راکه درهر بار رانندگی پیموده می شود به طور جداگانه ثبت می نماید.

11) صفرکن کیلومتر

برای ثبت ویادداشت مسافت دکمه را به داخل فشرده، سپس درجهت گردش عقربه ساعت بچرخانیدوروی عدد صفر میزان کنید. پس از آن مسافت پیموده شده روی صفحه کیلومتر شمار خوانده می شود.

12) دورسنج موتور

دورسنج موتوررابرحسب RPM ( دوردردقیقه ) نشان می دهد.

اخطار: هرگزعقربه به ناحیه خطر(بالای 5500 دور دردقیقه ) وارد نشود.

13) درجه میزان شارژ باتری

درصورتیکه اندازه شارژ زیاد باشد عقربه به طرف علامت مثبت (+) وچنانچه اندازه شارژ کم باشدبه طرف علامت منفی (ـ) حرکت می کند.

توجه کم شارژ شدن ویاشارژبیش ازحد باتری ، موجب خرابی آن می شود.

14) درجه بنزین

مقداربنزین داخل باک رانشان می دهدوپس ازباز شدن سوئیچ موتور شروع به کارمی کند.

15) درجه فشار روغن

عقربه درجه ، مقدار روغن موجود درکارترراتعیین نمی کند بلکه کیفیت کارپمپ روغن وکانالهای روغن را مشخص می کند واگر درجه ، فشارکم نشان دهد یااصلا کارنکند باید فورا موتورراخاموش وعلت رابررسی وبرطرف نمود. ضمنا خودروهای پیکان مجهز به چراغ روغن می باشدکه درصورت روشن شدن باید از حرکت خودداری وعلت راجستجوکرد. 

موتور

تعریف موتور:

موتوردستگاهی است که انرژی حرارتی حاصل ازسوخت را تبدیل به انرژی مکانیکی نموده وموجب به حرکت درآوردن خودرومی شود.دراطراف موتوردستگاههایی نصب می گردد که برای تکمیل کار موتور بسیار موثر می باشد.

قسمتهای تشکیل دهنده موتور:

الف)سرسیلندر

ب )سیلندر(تنه )

ج )کارتر

سرسیلندر: سرسیلندر دربالای موتورروی سیلندر قرار دارد. بین سیلندر وسرسیلندر ورقه ای از جنس نسوز به نام واشر سرسیلندر قرار می گیردوعمل واثرآن بستن تمام منافذ سیلندر است به نحوی که هیچگونه منفذی برای عبور گازها وجود نداشته باشد.

سیلندر (تنه ): تنه موتور یا سیلندر قسمت اصلی موتور بوده وقطعات دیگر به اطراف آن وصل می شود ودارای استوانه توخالی به نام سیلندر می باشد .دراطراف استوانه های سیلندر مجاری آب وروغن تعبیه شده است . تنه موتور ازبالا به وسیله سرسیلندر واز پائین به وسیله کارتر روغن محدود می شود وهمچنین محل های استقرار موتور روی شاسی (دسته موتورها ) درتنه قرار دارد.

کارتر: کارتر ظرف ومخزن روغن می باشد که زیرموتوربسته می شود وروغن پس ازطی کانالهای روغن مجددا به آن برمی گردد.

جهت به کار افتادن و روشن شدن موتورهای بنزینی چهار زمانه نیاز به چهار حالت زیر می باشد: 

1- مکش (تنفس) 

2- تراکم

3- احتراق

4- تخلیه

مرحله اول: مکش یا تنفس: با به حرکت درآوردن موتور توسط استارت و با پایین رفتن پیستون، سوپاپ هوا یا گاز باز شده و مخلوطی از هوا و بنزین سیلندر را پر می کند.

مرحله دوم :تراکم یا کمیرس: در ادامه کار استارت و با بالا آمدن پیستون, سوپاپ گاز بسته شده و مخلوط هوا و بنزین به صورت گاز تحت تراکم قرار می‎گیرد.

مرحله سوم: احتراق یا انفجار: در ادامه کار استارت کمی قبل از رسیدن پیستون به انتهای مرحله تراکم شمع جرقه زده و با فشار زیاد احتراق، پیستون با شدت و قدرت به طرف پائین حرکت کرده و در نتیجه موتور روشن شده و دیگر نیاز به استارت زدن نمی‎باشد.

مرحله چهارم: تخلیه: پس از پایان احتراق پیستون از نقطه مرگ پایین به طرف بالا حرکت کرده و در این زمان سوپاپ دود باز بوده و گازهای حاصل از احتراق توسط اگزوز به خارج منتقل می گردد.

جدول عیب یابی موتور

منبع:khalilabdi.blogsky.com