نسرین خسروی تصویر گر ایرانی

نسرین خسروی (۱۳۲۹-۱۳۸۹) تصویرگر ایرانی کتابهای کودک و نوجوان^[۱]

نسرین خسروی در ۲۹ آذر سال ۱۳۲۹ در تهران متولد شد او در سال ۱۳۵۸ از دانش‌کده هنرهای زیبا در رشتهٔ گرافیک فارغ‌التحصیل شد.

اوایل دههٔ پنجاه، وقتی‌که سال دوم دانش‌گاه بوده، با سیروس طاهباز آشنا شد. به پیش‌نهاد طاهباز، روی متنی از قدمعلی سرامی کار کرد که سال ۱۳۵۵ با عنوان «قصه دوستی» در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شد. این‌گونه بود که به‌صورت حرفه‌ای وارد کار تصویرگری کتاب کودک و نوجوان شد. هرچند در حوزه‌های دیگر نقاشی و گرافیک هم فعالیت داشت، و در دانش‌گاه‌ها و دانش‌کده‌های هنری نیز تدریس می‌کرد، اما عمدهٔ فعالیت و آوازه‌اش در دنیای کتاب کودک و نوجوان بود.

وی در ۳ اردیبهشت سال ۱۳۸۹ در در اثر سرطان ریه در کانادا درگذشت.

کدو قلقله زن، سپید برفی، بیایید با هم زندگی کنیم، زنبور عسلی به نام وزوزی، سنجاب آشپز، تا مدرسه راهی نیست، چکه‌ای آواز تکه ای مهتاب، بچه‌ها دلم برایتان تنگ می‌شود، ستاره کوچولو، کاراگاه بچه‌ها، مواظب بند کفش‌هایتان باشید، عکاس در حیاط خانه ما منتظر بود، دختر باغ آرزو، چکه‌ای آواز تکه‌ای مهتاب، دنیای رنگ‌ها، ستاره کوچولو، راز آن درخت، هوای بچگی، پولک ماه، رنگین‌کمان، و.. از جمله کتاب‌هایی است که با تصویرگری او طی بیش از سه‌دهه منتشر شده است.

این کتاب‌ها، حاصل هم‌کاری او با نویسندگانی چون احمدرضا احمدی، مهدخت کشکولی، اسدالله شعبانی، محمدرضا یوسفی، ناصر کشاورز، علی‌اشرف کریمی، محسن نامدار، نقی سلیمانی، عزت‌الله الوندی، علی‌اکبر ایراندوست و.. بود.

خسروی در طول دو دههٔ گذشته نمایش‌گاه‌های بس‌یاری نیز به‌صورت فردی و گروهی در داخل و خارج از ایران برگزار کرد.

کارهایش در بیش از ۱۶ نمایشگاه انفرادی و گروهی در داخل و خارج از ایران به تماشا گذاشته شد از آن جمله: موزه هنرهای معاصر تهران، گالری خانه هنرمندان تهران، سالن حجاب، نمایشگاه کنکور نوما در ژاپن، نمایشگاه تصویرگران کتاب کودک براتیسلاوا^[۲] [۳].

او برای تصویرسازی‌هایش جوایز متعددی از جشن‌واره‌های داخلی و خارجی دریافت کرد که جایزهٔ بزرگ نوما در سال ۲۰۰۱ در ژاپن از مهم‌ترین این جوایز هستند. در سال ۲۰۰۲ نیز از ایران به عنوان کاندیدای جایزه هانس کریستین آندرسن معرفی شد

این هنرمند نسل دوم از تصویرگران کتاب کودک، برای بس‌یاری از آثارش از سوی یونیسف، شورای کتاب کودک و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز دیپلم‌‌های افتخار و لوح تقدیر دریافت کرد.^[۴]

معنی و نثر روان شعر شیر خدا  کتاب فارسی
علی آن شیر خدا شاه عرب .............. الفتی داشته با این دل شب 
حضرت علی که دارای لقب اسدالله است در راه خدا مانند شیر شجاع می جنگید و در میان اعراب برترین مرد بود با تاریکی شی انس داشت.
شب زاسرار علی آگاهست ................دل شب محرم سّر الله است.
شب از راز های علی آگاهی دارد تاریکی شب محرم رازهای الهی است 
شب شنفته است مناجات علی ...............جوشش چشمه ی عشق ازلی 
شب دعاها و راز و نیاز های علی با خداوند را شنیده است که مانند چشمه ای همیشگی در وجود او می جوشیده است.
کلماتی چو دُرّ آویزه ی گوش ............ مسجد کوفه هنوز مدهوش 
کلماتی که آن حضرت را را باید چون گوش واره به گوش آویزان کرد وهمیشه در ذهن داشت کلماتی که از خوبی آنها هنوز در گوش مسجد کوفه مانده و اورا از خود بی خود کرده.
فجر تا سینه ی آفاق شکافت ......... چشمه بیدار علی ، خفته نیافت.
خورشید از افق بالا آمد و تا وسط آسمان رسید و چشم علی همچنان بیدار است و خواب به آن نرسیده است.
ناشناسی که به تاریکی شب ........ می برد شام یتیمان عرب.
کسی چهره ی خود را می پوشاند تا ناشناس بماند وکسی اورا نشانسد و در همان حال برای یتیمان عرب شام به در خانه هایشان می برد .
عشق بازی که هم آغوش خطر ........ خفت در خوابگه پبغمبر.
عاشقی که به عشق الهی خطر کرد و شب به جای پیغمبر در رختخواب او خوابید.
آن دم صبح قیامت تاثیر................. حلقه ی در ،شد از او دامن گیر 
در آن سحر گاه که به شهادت رسید و عظمت شهادتش مانند قیامت بود 
حلقه ی در دامن او را گرفت تا به مسجد نرود .
دست در دامن مولا زد در............. که علی بگذر و از ما مگذر 
در دست به دامان علی شده و از او خواهش کرد که صرف نظر کن و از من عبور نکن و به مسجد نرو.
شب روان ، مست ولای تو علی .......... جان عالم به فدای تو علی 
شب زنده داران عبادت کننده بی خود شده ولایت تو هستند .جان همه عالم به فدای تو بشود علی .

به نام خدا

موضوع : بهترین شهردار کیست ؟

تهیه و تنظیم :

خصوصیات زیر را می توان برای شهرداران موفق  نام برد

1.    استفاده از ایده دیگران

بیشتر شهرداران موفق، افرادی هستند که در هر گفتگوی دوستانه طرح ها و نظرات دیگران را می شنوند و آنها را به خاطر می سپارند . بر خلاف تصور عمومی ، خیلی از طرح های موفق از همین گفت و گو ها و جمع های دوستانه و بعضأ با حضور اندیشمندان یا کارشناسان گرفته می شوند و به ندرت چنین طرح هایی در جلسات رسمی طرح های اولیه مطرح می شوند و بعدأ روی آنها کار کارشناسی می شود.

2.    ساختن بر اساس توان موجود

معمولأ طرح هایی موفق می شوند که مردم آنها را قبول دارند و همین قبول داشتن نشانه آماده بودن جامعه برای چنین طرحی است. ممکن است این آمادگی زیاد به چشم نیاید اما به محض اینکه روی آن دست گذاشته شد به صورت آشکار خود را نشان می دهد.

3.    اعلام به موقع

وقتی برنامه ای هنوز در مرحله طرح و نظر است نباید آنرا به عموم اعلام کرد. پس از بررسی یک طرح، باید مدتی را نیز صرف برنامه ریزی برای اجرای آن کرد. در این برنامه ریزی می توان حداقل 4 تا 5 مانع بزرگ را شناسایی کرد که ممکن است مانع موفقیت طرح شوند. در غیر اینصورت طرح مورد نظر ممکن است تبدیل به یک فوتبال سیاسی شود.

 در طول مدتی که صرف این برنامه ریزی و کار بیشتر روی طرحی می شود و تا قبل از اعلام عمومی آن می توان با مدیران دیگر نیز مشورت کرد و نظرات و انتقادات آنها را شنید.

4.    حل مشکلات مالی

یکی از موانعی که تمام طرح ها در سراسر دنیا با آن روبرو هستند، کمبود بودجه است . قبل از اعلام عمومی یک طرح باید منبع یا منابع مالی تأمین بودجه برای طرح مورد نظر مشخص شوند.

5.    ارتباط طرح با مردم

یکی دیگر از مشکلات احتمالی یک طرح این است که آنها تنها یک و نظرند و هر طرحی باید در مقیاس های انسانی بررسی و آزمایش شود تا مشخص گردد آیا افراد جامعه از آن طرح استقبال خواهند کرد و مورد استفاده آنها هست؟

6.    تمرکز روی طرح :

از بیشتر شهرداران موفق دنیا تنها به خاطر چند موردمحدود یاد می شود، چه بهتر که این چند مورد ، مربوط به موفقیت ها باشند تا شکست ها. پس بهتر است ضمن پیشبرد امور شهری که طی آن ممکن است چندین طرح نیز به انجام برسند، روی چند طرح محدود و ماندنی تمرکز کرد و از این مسیر منحرف نشد.

همچنین شهرداران موفق را می توان از لحاظ مشخصات فردی و حرفه ای به چند دسته تقسیم کرد. بعضی از آنها بیشتر به روند کار و خدماتی که در روند اجرای طرح ها ارائه می شوند، اهمیت می دهند و برخی دیگر بیشتر به نتیجه کار و پیامد های اجتماعی ، سیاسی و مدیریتی طرح هایشان اهمیت می دهند که هر کدام از این مشخصات می تواند باعث موفقیت یک شهردار شود.

نکته دیگر در مورد شهرداران موفق این است که فهرست چنین افرادی معمولا شامل شهرداران سابق و قدیمی شهرهاست و برای ادعای موفق و یا نا موفق بودن یک شهردار نیاز به وقت است.

به عبارت دیگر یک شهردار به دلیل تنها رویکردش به مسائل شهری نمی تواند مورد قضاوت قرار بگیرد، بلکه پیامدهای طرح های وی و همکارانش و تأثیر آنها بر جامعه شهری در طول مدت زمان خاصی، باید مورد بررسی قرار گیرند.

به نام خدا

موضوع :سرگذشت اسکناس در ایران

تهیه و تنظیم :

اسکناس در زبان فرانسه Assignas نامیده می شود که به معنی تضمین پرداخت وجه از طرف دولت بوده است.روسها به آسیگناف می گفته اند که این کلمه در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار در ایران بصورت اسکناس …

اسکناس در زبان فرانسه Assignas نامیده می شود که به معنی تضمین پرداخت وجه از طرف دولت بوده است.روسها به آسیگناف می گفته اند که این کلمه در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار در ایران بصورت اسکناس در آمد.

قدیمی ترین اسکناس شناخته شده در ایران،اسکناس یک درهمی،منقش به لااله الاالله و محمد رسول الله می باشد که در زمان فرمانروایی کی تون مغول به سال ۶۹۳ هجری قمری در تبریز به چاپ رسیده و به نام چاو مبارک موسوم بوده است.

اولین بانکی که اسکناسهای ایران را چاپ می کرده،بانک جدید شرق بود که مرکزش در لندن و در آسیا عملیات بانکی داشته است.اسکناس های چاپ شده توسط این بانک در بانک بازرگانی ایران انتشار می یافت.مبلغ این اسکناسها از ۵ قران به بالا بوده است.

در سال ۱۲۶۷ هجری قمری امتیاز نشر اسکناس از بانک جدید شرق به بانک شاهی انتقال یافت.بانک شاهی حق انتشار اسکناس یعنی توزیع آن را داشته و چاپ توسط بانک جدید شرق صورت می گرفته و سیاست های پولی نیز بعهده همین بانک بود.

در سال ۱۲۵۸ هجری شمسی،نمایندگان نخستین مجلس شورای ملی خواستار تاسیس بانک ملی شدند.

سال ۱۳۰۶ شمسی بانک ملی به نصویب می رسد و در ۱۷ شهریور ۱۳۰۷ شروع به کار می کند.از جمله سیاست های این بانک خارج ساختن کنترل اقتصاد پولی ایران از دست خارجی ها بود.

سال ۱۳۱۰ شمسی اسکناس های چاپ شده قبلی از جریان خارج شدند.به موجب ماده ۵ قانون اصلاح(قانون واحد ومقیاس پول) حق انحصاری انتشار اسکناس به مدت ۱۰ سال به بانک ملی واگذار شد. از آن پس تعیین نوع طرح و مبلغ،نوع اسکناس و تعداد آنها را بانک ملی تعیین می کرده و در لندن چاپ می شد.

نشر اسکناس از سال ۱۳۳۹ از بانک ملی به بانک مرکزی سپرده شد.

سازمان تولید اسکناس از سال ۱۳۵۱ تاسیس و طرح تاسیس چاپخانه ای برای چاپ اسکناس تهیه شد.

سال ۱۳۶۱ ساختمان چاپ اسکناس تکمیل و چاپ اسکناس به صورت آزمایشی با چاپ اسکناسهای ۲۰۰ ریالی بطور رسمی در ایران آغاز شد.

در سال ۱۳۶۷ با راه اندازی دو خط تولید دیگر،خط تولید اسکناس به ۴ واحد رسید و از آن پس تمامی اسکناسهای جمهوری اسلامی ایران در داخل چاپ می شود.

در سال ۱۳۶۸ با توجه به واردات کاغذهای مورد نیاز از خارج،طرح ساخت کارخانه تولید کاغذ اسناد بهادار مطرح می شود.

در سال ۱۳۷۶ عملیات اجرایی پروژه کارخانه تولید کاغذ اسناد بهادار آغاز می شود.

در سال ۱۳۸۱ این کارخانه پس از پشت سر گذاردن تولیدات آزمایشی به بهره برداری کامل رسید.

و اکنون با لطف الهی و تلاش مسئولان و همت مردان این خاک تمامی مراحل تهیه و تولید اسکناس در داخل کشور انجام شده و اافتخاری به افتخارات ملی افزون گشته است.

بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع :

عرصه ها

استاد گرامی :

تهیه و تنظیم ککندگان :

پائیز 1393

مطالبی مهم در باره نحوه طراحی معماری مسکونی :
 مقدماتطراحی معماری:
تفکر ، تجسم و تخیل ، محصول ( بنا)
طراحی : فرایندی استاز تفکر شروع و به یک محصول ( بنا ) ختم می شود .

عوامل موثر بر طراحی :
سایت – توپوگرافی – شکل زمین – همجواری
عوامل فرهنگی اجتماعی
عوامل جغرافیایی
عوامل موثر بر شرایط آب و هوایی
طراحی برنامه فیزیکیطرح
خواسته کار فرما
مقیاس انسانی
بررسی مصالح و تکنولوژی ساخت بنا
ابعاد انسانی و فضاهای معماری ( حرایم)
الزامات تاسیساتی
نظر دکترپیرنیا (پدر معماری اسلامی):
- مردم داری ( مقیاس انسانی)
- استفاده از مصالحبوم آورد
- پیمون و نیازش
- پرهیز از بیهودگی
- خود بسندگی ( قناعت)
شناخت اجزاء طراحی:
1- عرصه خصوصی
2- عرصه خانوادگی
3- عرصه پذیرایی
4- عرصه خدماتی
5- عرصه فضای باز
عرصه خصوصی عبارتند از : اتاق خواب – حمام – اتاق کار – اتاق مطالعه
عرصه خانوادگی عبارتند از : غذا خوری – آشپزخانه – هال – نشیمن
عرصه پذیرایی عبارتند از : پذیرایی – نهارخوری
عرصه خدماتیعبارتند از : پارکینگ – موتورخانه – انبار
عرصه فضای باز عبارتند از : باربیکیو

عرصه :
به تعدادی از فضاها و عملکردهایسازگار که با هم وابستگی معمــاری داشته و در بخش مشخصی از نقشه طرح ما مکان یابیگردند را عرصه گوییم .

شهرک :

به مناطقی که بیش از 500 واحد مسکونیداشته باشد شهرک گویند .

عرصه خصوصی :

از مهمترین قسمتهایساختمــــان مــــی باشد . فضــــایی است غیــــر رسمی و در صورت امکان بایــد دربهترین و مهمترین موقعیت طراحی مکان یابی شود .

عرصه خانوادگی :

شامل فضای نشیمن و آشپزخانه میـباشد و در خانـــــه های بزرگتر , صبحــانهخوری نیز به ایـن مجموعه اضــافه میشود . این عرصه رو به آفتاب و فضای حیاط میباشد . در صــورت امکـــــان دسترسی مستقیم به حیاط و بالــکن طراحی میشود .

نشیمن :

محل زندگی خانواده و مهمترین قسمت خانه است . این فضــااغـــــــلب از فضای پذیرایی مستقـــلا طراحی میشود و حالتی خصوصی دارد . باید روبه آفتــــاب باشد و ارتباط راحتـــی با بالکن و حیاط داشته باشد و بایـــد به نحویطراحی شود که فعالیتهای مختلفی مانند ؛ صحبت کردن – نشستن – تماشای تلویزیون – بازیبچـــه ها و مطــالعه جزئی در این فضا امکانپذیر و از وسعت خوبی برخوردار باشد .

انـــدازه ایــن فضـــا با توجه به نوع فعالیت ها و ابعاد مبلمـــان ولوازم مورد استفــاده مشخص می شود . ابــعاد آن بین 15 الی 25 متر متغییر است .

باید با ورودی آشپزخانـــه , غذاخـــوری و بالکن ارتبـــاط نزدیک داشتهباشد و ضـمن ارتباط با اتاق خواب مستقل ازاتــاق خواب طراحی می شود . همچنین ازنـور و چشم انداز مناسبی برخوردار باشد . برای این فضا طرح های مختلف را با توجه بهنحوه چیدمان مبلمان متصور هستیم .

مبلمان نشیمن :

فضای نشیمن علاوهبر اینکه محل زندگی خانواده میــباشد محـــل پذیرایی از فامـــیلهای نزدیک نیــزمیــباشد . در خــانــه های کوچک که امکان پیش بینی اتـــاق پذیرایی وجود نــدارداز فضـــــای نشیمن به عنوان فضای پذیرایی نیز استفاده میشود . در هر صورت نحوهطراحی این فضا بر اساس شرایط استـــفاده از آن متفـــــاوت خواهد بود .

درزندگی سنتی ما برای مبلمان کردن اتاق نشیــمن از قالی و پشتی استفاده میــکردیم بههمین دلیــــــل در طراحی سعی میشده است که ابعاد نشیمن را بر اساس ابعاد قالیطراحی نمایند .در مبلمان فضـای نشیمن معمولا از کانــاپه , مبــل دسته دار و میزبرای صرف میوه و چای استفاده میشود . در استقرار مبل در نشیمن بایــــد به دیـد ومنـظر فـضا کاملا توجه شود .

امروزه تلویزیون و دیگر لوزم صوتی و تصویری ازدیگر عناصر نشیمن میباشد که معمولا بــه همراه قفسه کتاب و ویترین در یک بدنهجاسازی میشود . اگرچه شومینه در اغلب خانه ها به کـــار نمی رود اما در صــــورتپیش بینی آن در طرح که معمولا جنبه سمبولی دارد حتما در فضــــــای نشیمـــن بایدپیش بینی گردد . نـــحوه مبلمـــان اتـــاق نشیمن و استقرار شومینه و تلویزیونبایـــــد به گونه ایی بـــــاشد که از غذاخوری خانـــوادگی و آشپزخانــه قابل رویتباشد . در صورتی که از اتاق نشیمن بــه عنوان پذیرایی نیز استــفاده میـــشود, بهتر اســـــت آشپزخانه جدا و مستقل از پذیرایی طراحی گردد .

آشپزخانه :

یـــــکی از مهمترین عناصر عملکردی خانه می بــاشد و بـــا توجه به تنوعفعالیتها , وجود لوازم وتجهیزات مدرن , ضرورت استــــفاده از سیستــم های تاسیساتیبرای آبرســــانی , دفع فاضلاب , روشنایی , تهویـــه , لزوم توجه به بهداشت ونظافتدر آن و ....... طراحی این فضا را حساس تر و مشکل تر می نماید .

دسترسیآشپزخانه :

باید به فضــــای بیــرونی و گاراژ دسترسی راحتی داشته باشد وبا بالکن یا پاسیو مرتبط باشد . دسترسی آشپزخانه به اتاق نشیـــمن و فضای صبحانهخوری باید راحت باشد . فضای آشپزخانه باید امکان استفاده از نــــــور و تهویهطبیعی را داشته باشـــد . از آشپــزخانه برای نگهداری و آماده سازی و پختن موادغذایی استفاده می شود . بـــرای انجام این کارها احتیاج به سه عنصر اصلی داریم .

1- یخچال : برای نگهداری مواد غذایی .

2- سینگ ظرفشویی : برای شستنمواد غذایی و ظروف .

3- اجاق گاز : برای پختن .

علاوه برعناصـــــر فوق کابینت دیواری بالا و پــــایین , لوازم و تاسیسات دیگری مثل فریزر – ماشین ظرفشویی – آبگرمکن و ..... نیز در داخل یا مجاورت آشپزخانه قرار میگیرد .

سینگ ظرفشویی :

از جنس استیل یا فایبر گلاس می باشد . همچنین ازمهمترین لوازم آشپزخانه نیز می باشد . از به صورت سر پایی استفـــــاده میشود تادید ومنظر مناسبی را برای استفاده کننده ایجاد کند . این چشم انداز ممکن استمستقیمـــــا بـــا فضای بیرونی رابطه داشته بـاشد و یا از طریـــــق فضایصبحــــانه خوری تــــامین شود . ماشین ظرف شویـــی در صورت لـــــــزوم میتوانــــد از مـــــحل سینــــــگ ظرفشویی قابل دسترسی باشد . سینگ ظرفشویی نیاز به 60 الی 90 سانتیمتر میز کار خواهد داشت ( از دو طرف ) .

ارتباط فضــاینشیمن با آشپزخانه :

در واحدهای مسکونــــی که دارای فضــــای مستقـل برایپــــذیرایی از میهمان می باشد برای تقــــویت رابطه بین مـــــــادر و اعضایخانواده می توان رابطه بین نشیمن خانوادگــی و آشپزخانه را به نحوی طراحی کرد کهامکان دید از فضای آشپزخانه به نشیمن وجود داشته باشد .

در واحدهای مسکونیکه از یک فضای واحد هم برای نشیمن و هــــم برای پذیرایی استفاده مـــی شود , فضــــــای آشپزخانه باید استقرار بیشتری داشته باشـــد و مــحل پخت و پز و شست وشو باید از میهمان قابل رویت نبــــاشد . باید دقت نمود سر وصدای پخت و پز , شست وشو و بوی غذا مشکلی را برای فضای هم جوار به وجود نیـاورد .

محل استقراریخچال بعد از شینگ ظـــــرفشویی ضروری است . پیش بینی میز کار به طول حداقـــل 90سانتیمتر میز کار در کنار یخچال از سمتی که در یخچال باز می شود برای پر و خالیکردن یخچال مفید است .

اجاق گاز :

سومین عنصر مهم در آشپزخــــانهمی باشد . نباید در مسیر پنجره یا مسیر هوا قرار گیرد . در دو طرف اجاق گاز نصبکابینت کافی برای نگهداری ظروف و مواد غذایی ضروری است .

سه عنصر سینگ , یخچال , اجاق گاز به عنـــــوان سه عنصر آشپزخانه باید با هم رابطه منطقی داشتـــهبــــاشند . فاصله این سه عنصر . فاصله این سه عنصر باید از طــریق محیط مثلثی کهبه هم وصل میکند کنترل میشود که به آن مثلث برمودا گفته میشود . طول اینمحیـــــــط مثلث بین 4.8 الی 6 متر متغییر است . در طراحی آشپزخـــــانه سعی میشود عناصر غیر مرتبط داخل مثلث برمودا واقع نگردد تا کارایی آشپزخانه مختل نگردد ( مثلث کار ) .

حداقل فضای صبحانه خوری 3*3 می باشد .

غذاخوریخانوادگی :

این فضا باید به آشــــــپزخانه نزدیک باشد تا صرف غذا و جمعکردن سفره به آسانی صورت گیرد و نیز بـــاید از دید و منظر مناسب برخـوردار باشد وبا نشیمن خانوادگی رابطه راحتی داشته باشد . در خانه های کوچک ممــکن است برای غذایخانواده و میــــهمان از یـــک فضا استفاده شود در این صورت باید فضای آشپزخانه وغذاخوری جدا شود .

فضای غذا خوری در هر منطقه متفاوت است پس می توان متناسببا فرهنگ منطقه خود رفتار کرد .

عرصه های زندگی خصوصی و فردی :

برای یک زندگی متعادل و متوازن لازم است بین زندگی جمعی و خصوصی تعادل بهوجود آیـــد . ما به همــــــان اندازه که احتیاج به هم نشینی با افراد خانوادهداریم به همان اندازه نیز احتیاج به داشتن محیط خلوت ( با خود بودن , تفکر و عبادت ) و استراحت داریم . کودکان و نوجوانان نیز فضایی برای انجام تکالیف مدرسه دارند . ( اتــــــاق فرزند )

محل استقرار عرصه های خصوصی و فردی :

عرصهخواب شامل اتاق خواب بچه , اتاق خواب والدین , کتابخانه و گاهی هم اتاق خواب میهمانمی باشد . ایــــن بخش از ساختمان به عنوان خصوصی ترین و آرام ترین بخش خانه , ضمننزدیکی به فضـــــــای خانوادگی مانند نشیمن و آشپزخانه ,معمولا به طور مستقل و دوراز پذیرایی میهمان طراحی می شود .

بخش خواب باید در قسمت ساکت خانه و دوراز صدای مزاحم طراحی گردد و به حمام و سرویس , دسترســــــــی نزدیک داشته باشد . همچنین اتاق خواب بهتر است به بالکن و حیاط دسترسی داشته باشد . آفتاب گیر بوده واز دید و منظر خوبی برخوردار باشد و دارای تهویه مناسب باشد .

در واحدهایمسکونی دو طبقه معمولا بخش خواب در طبقه اول ( بالا ) طراحی می شود . در مکان یابیاتــــــاق های خواب بهتر است اتاق خواب اصلی از اتاق خواب های دیــــــــگراستقلال نسبی داشته باشد به همین جهت در بعضی طرح ها اتاق خواب اصلی در طبقه همکف واتاق خواب هـــــای دیگر در طبقه اول مکان یابی می شوند . در صورتی که برای میهماناتاق خواب مستقلی در نظر گرفته شود اتـــــاق خواب میهمان باید در طبقه همکف درنزدیکی ورودی و فضای زندگی خانوادگی طراحی گردد تا ضمن استفاده بــــــرای میهمانبه عنوان یک اتاق دنج برای مطالعه و انجام کارهای روزانه بتواند در اختیار خانوادهقرار گیرد .
اندازه اتاق های خواب بستگی به تعداد افراد استفاده کننده , نوع فعالیت , مبلمــــــــان و لوازم مورد نیاز معمولا از 12 الی 20 متر مربع تغییرمی کند . بهتر است تخت خواب در موقعیتی پیش بینـــــی شود که مستقیما در مقابل درورودی اتاق و در معرض دید و یا چسبیده به پنجره ی اتاق نباشد و در عین حال از دیــدو منظر خوبی برخوردار باشد .
تخت خواب , کمد و میز, از جمله لوازم ضروریاتاق خواب است .
اتاق خواب والدین :
اتاق خواب اصلی میتواند شامل 5حوضه ی خواب , محل نشیمــــن , کمــــــــدهای لباس , حمام و رخت کن باشد . درطراحی این اتاق باید به توازن اندازه هر قسمت و رابطه منطقی آنها توجـــه شود . درصورت وسیع بودن اتاق خواب می توان به استفاده از نحوه چیدمان مبلمان بخش خواب ونشیمن را از هـــــم جدا کرد .اتاق خواب اصلی بر حسب مورد می تواند دارای یک سرویسبهداشتی کامل شامل : وان , دوش , حمــــــام , توالـــــت و یـا دارای یک رختکنباشد . در خانه های کوچک برای اتاق های خواب یک سرویس مشترک استفاده می شود .

اتاق خواب فرزندان :

می تواند به عنوان یک مجموعه واحد و مرتبطشامل اتاق های خواب و حمـــــام و توالت در نــــظر گرفتــه شود . نحوه ی جانماییکمدها در بدنه ی دیوار متصل به حمام مانع انتقال صدای حمـام به اتاق می شود . وجوددو پنجره در بدنه های مختلف می تواند به کوران طبیعی و تهویه ی اتاق کمک کند . هراتاق شامل کمد لباس , میز مــطالعه و تخت خواب می باشد و مساحت اتاق فرزندان بین 12الی 15 متر مربع متغییر است .

اتاق مطـــالعه :

در خانه هایمعمـــولی از اتـــاق های خواب و نشیــــمن به عنوان اتاق مطالعه استفاده می شود , در خانه هــــــای بزرگتر می توان فضایی را به عنوان کتابخانه اختصاص داد گاهی هماین فضا می تواند با اتاق کار پـــدریا مـــادر ادغام شود . این فضا می تواند درنزدیکی ورودی و نشیمن قرار گیرد .

عرصه پذیرایی و مراسم :

فضاهایعمومی خانه شامل پذیرایی , غذاخوری و ورودی وسیله ارتباط بیــــن اعضـــای خانواده , افراد فامیـــل , دوستان و همسایگان میباشد .به علاوه این فضاها محل برگزاری جشنها و مــــراســم ها مـــــی باشد . نـحوه ی دسترسی و ورود به این فضا بخش مهمی ازطرح را تشکیل می دهد .

ورودی :

نحوه ی دسترسی و ورود به بنا بخشمهمی از طرح را تشکیل می دهد . ورودی خانه اولین جایی است که ساکنان خانه ومیهمانان با آن مواجه می شوند و تحت تاثیر کیفیات مثبت یا منفی آن قرار می گیرند . ورودی خانه باید زیبا , جذاب , دعوت کننده و خوانا باشد تا در اولین لحظه تاثیر خوشآیندی بر وارد شونده داشته باشد . همچنین معرف ارزش های کل خانواده و ساکنان آنباشد .

طراحی فضای ورودی قبل از رسیدن به بنا از خارج ساختمان مـــــهم بهنظر مـــی رسد . ورودی خانه باید ضمن تامین دسترسی مناسب به خانه , فضای داخلی خانهرا از فضای عمومــــــــی جدا نماید و امکانات مربوط به ورود , تعویض لباس , درآوردن کفش , امکان استقبال و مشایعت را تامین کند . زیبا و راحت باشد , فـــــاقدفضــــاهای بلا استفاده بوده و در شرایط اقلیمی نامطلوب مانع نفوذ سرما , گرما وگرد وخاک شود . ورودی باید دسترســـــــی ساده به نشیمن , پذیرایی , پله های طبقاتو آشپزخانه داشته باشد .

طراحی یک سرویس بهداشتی در قسمت ورودی خانه ضروریبه نظر می رسد . در واحدهای مسکونی متـعارف بهتر است توالت و دستشویی مستقل ازیکدیگر طراحی شود . در این صورت معمولا فضای مناسب برای تـــوالت
1.20 * 1.20 و برای دستشویی نیز 1.20 * 1.20 میباشد . چنانچه مساحت خانه ای کـــــم باشدفضای تـــوالت و دستشویی یکجا طراحی میگردد و در این صورت ابعاد آن 1.20 * 2.20 یا 1.20 * 2.40 در نظر گرفته می شود . و همچنین عرض دستشویی 70 الی 75 سانتیمتر میباشد .
فضای پذیرایی :
در خانه های کوچک فضای پذیرایی و نشیمن با همادغام و طراحی می گردد . این فضا جزء فضاهای رسمی و بیرونی خانه می باشد و باید دقتشود در ایام معمول بتواند در خدمت اعضای خانواده باشد . وسعت فضای پذیرایی حداقل 12متر مربع است . و بسته به شرایط اقتصادی و نیاز خانوادگی می تواند افزایش یابد . فضای پذیرایی باید با غذاخوری و ورودی رابطه مستقیم داشته باشد . کیفیت طراحی فضایپذیرایی به خوبی می تواند گویای فرهنگ و ارزش های خانواده باشد . در طراحی فضایپذیرایی باید به نور , تهویه , دید و منظر مناسب و محل استقرار شومینه توجه کرد .
غذاخوری :
در طراحی فضاهای کوچک نهارخوری و غذاخوری به یک مفهومفضایی اتلاق می شود ولی در خانه های بزرگ فضای مشخصی را برای غذاخوری پیش بینی میکنند . این فضا ممکن است با اتاق پذیرایی ادغام شود و یا مستقل طراحی شود . این فضاباید جذاب , زیبا , دارای تناسبات خوش آیند , مبلمان مناسب و نور پردازی مناسب ( حتی الامکان در شب ) داشته باشد . همچنین با پذیرایی و آشپزخانه ارتباط مستقیمداشته باشد .
عرصه خدماتی و پشتیبانی :
راحتی آسایش زندگی در یکخانه بستگی به پیش بینی و طراحی عناصر خدماتی مورد نیاز مانند : پارکینگ , انبار , موتورخانه و زیرزمین دارد . اگرچه یک خانه ممکن است فقط یکی از این عناصر را داشتهباشد .

پارکینگ :
مکـــــان پارکینگ در خانه بستــه به ابعاد زیربنـا , شیب زمین , نوع طرح خانه و شبکه دسترسی سواره مشخص می شود . ابعاد متعارفبرای جانمایی یک ماشین 25 متر مربع می باشد . فضای اشغال یک ماشین 5 * 3 میباشد وبرای مانور آن احتیاج به فضای 25 متر مربع داریم . پارکینگ ممکن است جدا از ساختماناصلی و یا چسبیده به آن و یا در زیر زمین و یا زیر ساختمان طراحی شود . به علاوهدسترسی راحت از پارکینگ به داخل خانه مخصوصا به آشپزخانه و یا فضای ورودی مهم است .
موتورخانه :
برای گرم کردن خانه در زمستان و خنک کردن آن درتابستان و تامین آب گرم ضمن حداکثر بهره برداری از امکانات طبیعی مثل آفتاب و کورانباد , فضایی برای استقرار لوازم و تجهیزات گرمایش و سرمایش مورد نیاز است که به آنموتورخانه گویند . موتورخانه را می توان در زیرزمین و یا در مجاورت پارکینگ ویا درهمکف مکان یابی کرد . ابعاد این فضا با توجه به نوع سیستم تاسیساتی و تجهیزاتمتفاوت است .
عرصه فضای باز و خصوصی :
طراحی یک خانه میسر نخواهدشد مگر اینکه خمزمان با طراحی فضای داخلی طراحی حیاط و محوطه در واحد همسایگی مدنظرقرار گیرد . فضای باز خانه و همچنین فضای نیمه باز خانه بسته به اینکه در ترکیب باکدام یک از حوضه های خصوصی و خانوادگی قرار گیرند به دو دسته عمومی و خصوصی تقسیممی شوند . بهترین راه مواجه شدن با دوگانگی فوق پیش بینی یک حیاط خلوت مرتبط بااوضاع عمومی و یک حیاط بزرگتر برای
با حیاط خصوصی امری ضروری است . اینحوضه از خانه باید از طریق مکان یابی مناسب فضا ها و استفاده از فضای سبز و محوطهسازی از دید عابران و همسایگان محفوظ بماند . استفاده از آبنما نیز در چنین فضاهایی الزامی است .
ایوان :

یکی از رایجترین عناصر معماری مسکن درمعماری ایرانی است . ارتباط مستقیمی با فضا و هوای بیرون و داشتن بستر مناسب فضاینیمه باز را ایجاد می کند که برای استراحت و غذاخوردن مناسب است . عرض ایوان بایدبه نحوی پیش بینی و طراحی گردد که هم مناسب با فعالیت های مورد نیاز باشد و همزیبایی را تامین کند