دیواره سلول گیاهی

نگاه کلی

سلولهایگیاهی،قارچها وباکتریها علاوه بر پلاسمالم (غشایسلولی) دارای دیواره هستند. تقریبا همه سلولهای گیاهی دیواره دارند. به جزسلولهایی که درتولید مثل جنسیمشارکت دارند. مثلاسپرمهاکه در بعضی گیاهان بدون دیواره‌اند. دیواره توسط پروتوپلاست ترشح و بیرون از پلاسمالم قرار می‌گیرد. در مرحلهتلوفاز تقسیمسلولی بین دو سلول فرو رفته تشکیل می‌‌شود.

تاریخچه

مالپیگی وجود انواع مختلفی از دیواره اسکلتی را مطرح ساخت. مالپیگیوگریاولین زیست شناسانی هستند که به اهمیتدیواره‌های سلولی در ساخت و کار سلولهای زنده توجه کرده‌اند. مولدن هاوردر سال 1812 با ساییدن قطعاتی ازاندامهای گیاهی موفق به جدا کردن سلولها و بدست آوردنسلولهایگیاهی شد و نشان داد که هر سلول دارای دیواره‌ای مستقل است نه آن که همانندپندارهای گذشته سلولها به صورت حفره‌ای کنده شده در یک توده همگن زمینه‌ای باشد. بهاین ترتیب دیواره به عنوان یکی از اجزای ساختمانی سلول منظور شد که عمل اصلی آن جداکردن درون سلول از محیط خارج و ایجاد شکل خاص هر سلول است.

وظایف دیواره سلول

دیواره سلول به سلول شکل می‌دهد و استحکام و حمایت برایپروتوپلاسم درون سلول فراهم می‌کند. دیواره اگر چه محصول بیرونی و غیر فعالپروتوپلاست است، ولی وظایف خاصی دارد و نقش مهمی در جذب ترشح و انتقال دارد.

ترکیب شیمیایی دیواره

سلولز

سلولزهادرشتمولکولهای پلی ساکاریدی هستند که از ترکیب n مولکول بتا گلوکز با اتصالات ازیدیبوجود آمده‌اند. پیوستن دو مولکول بتا گلوکز موجب تشکیل یک مولکولسلوبیوزمی‌شود. هر 5 مولکول سلوبیوز با آرایشفضایی مکعبی شکلبلور سلولزرا بوجودمی‌آورد. از مجموعه بلورهامیسلهاو ازمجموعه میسلهامیکروفیبریلهای سلولزیواز مجموع 20 میکروفیبریلماکروفیبریلسلولزیحاصل می‌شود.

همی سلولز

همی سلولزها بخشی از مواد زمینه‌ای دیواره هستند که از نظرشیمیایی از اشتراک قندهای 5 کربنی مانند گزیلانها و قندهای 6 کربنی مانند مانوز واسیدهای اورونیک بوجود آمده‌اند. در بیشتر موارد واحدهای همی سلولزی از یک محورازیدی ستون مهره با ساختمان خطی ساخته شده که در جایگاههای مختلف بوسیلهپیوندهایهیدروژنی با سلولز مشترک شده‌اند.

پکتینها

این مواد شبیه همی سلولزها هستند اما مقدار اسیدهای اورونیک آنهاخیلی بیشتر است. بخش عمده تیغه میانی سلولها ازپکتات کلسیماست.

پروتئینها

پروتئینهای موجود در دیواره بیشتر از مشتقات |اسید آمینه پرولیناست.پروتئین معروف دیوارهاکستانسیناستکه این پروتئین در قابلیت کشش دیواره نقش دارد.

لایه‌های دیواره

دیواره اولیه

همهسلولهایگیاهی دارای دیواره اولیه‌اند و این دیواره اولین دیواره‌ای است که در سلول درحال رشد تشکیل می‌شود. این دیواره از سلولز ، همی سلولز ، مواد پکتیکی و گلیکوپروتئین تشکیل شده ، دیواره اولیه چوبی هم می‌شود. این دیواره مواد پکتیکی فراوانیدارد که به دیواره سلول خاصیت کششی غیر قابل برگشت می‌دهد. برخی سلولها دیوارهاولیه ضخیم دارند. این ضخامت به علت ذخیره همی سلولز در دیواره‌ها است. مثلآلبومن دانه‌هاکه این همی‌سلولز در زمانرویش دانهمورد استفاده گیاهچه قرار می‌گیردو دیواره ضخامت خود را از دست می‌دهد. سلولهای مریستمیوعناصرآبکشی همیشه دیواره اولیه دارند. در برخی بافتهای گیاهی مثلپارانشیم وکلانشیم دیواره ثانویه نیز تشکیل می‌شود.

تیغه میانی

تیغه میانی بین سلولهای مجاور قرار دارد. تیغه میانی عمدتا ازمواد پکتیکی تشکیل شده است. پکتات کلسیموپکتات منیزیمبخش عمده تیغه میانی راتشکیل می‌دهد. تیغه میانی در سلولهایی که دیواره سلولی ثانویه دارند ممکن است چوبیشود و تیغه میانی و دیواره ثانویه به صورت یک لایه دیده شده و تیغه میانی مرکب راتشکیل ‌دهند. آنزیم پکتینازکه ازاندامها ترشح می‌شود و برخی ازباکتریها وقارچها این آنزیم را دارند به مواد دیواره اثر کرده و آنرا از حالت نامحلول به صورتمحلول درمی‌آورند و موجب جدا شدن سلولها و در نهایت بافتها می‌شوند. در آزمایشگاهبا قرار دادن بافتهای گیاهی در مواد شیمیایی می‌توانند تیغه میانی را حل کرده وسلولها را از هم جدا کرد. این عمل راماستاراسیوننامند.

دیواره ثانویه

اگرچه اکثر سلولها دیواره اولیه دارند، برخی از سلولهادیواره ثانویه نیز تولید می‌کنند که توسط پروتوپلاست سلول ساخته می‌شود و بیندیواره اولیه وپلاسمالم قرار می‌گیرد. این دیواره ، پس از آنکه رشد سلول خاتمه یافت، تشکیل می‌شود. دیوارهثانویه در سلولهایی که در نگهداری و انتقال مشارکت می‌کنند مهم است. معمولاسلولهایی که سلولهای ثانویه تولید می‌کنند در بلوغ مرده‌اند و علاوه بر سلولز دارایلیگنیننیز هستند و گلیکو پروتئین و موادپکتیکی ندارند. ماده زمینه‌ای دیواره ، همی سلولز است.

معمولا سلولهایی کهدیواره ثانویه دارند در آنها سه لایه به نامهای S₁ ، S₂ ، S₃ مشاهده می‌شود که ترکیبات ساخته شدن این سه لایه به این ترتیب است کهاول S₁ ساخته می‌شود بعد S₂ و لایه S₃ در مجاورتغشای سلول قرار دارد و ترکیب شیمیایی این سه لایه و جهت میکرو فیبریلها در این سهلایه متفاوت است و لایه S₂ معمولا ضخیمتر است.

لان (Pit)

لان اولیه

دیواره اولیه سلولها ضخامت یکنواخت ندارند و در برخی قسمتهانازک است و در برخی قسمتهای ضخیم به نواحی نازک دیواره اولیه که به صورتفرورفتگیهایی مشاهده می‌شود لان اولیه می‌گویند. معمولا در این نواحی پلاسمودسمهاقرار گرفته‌اند (پلاسمودسم به کانالها سیتوپلاسمی که پروتوپلاست سلولهای مجاور رابه هم وصل می‌کند گفته می‌شود). پلاسمودسمها در نواحی لانها به صورت خوشه به تعداد 10 تا 12 و گاهی بیشتر وجود دارند. به علت وجود پلاسمو‌دسمها همه پروتوپلاست درونیکگیاه تشکیلیک مجموعه به هم پیوسته می‌دهد که سیم پلاست گفته می‌شود.

لان ثانویه

دیواره ثانویه هم مانند دیواره اولیه ضخامت یکنواخت نداشته ودر برخی قسمتها ضخیم و در برخی قسمتها نازک است. به فرورفتگیهای دیواره ثانویه لانثانویه یاپیتگفته می‌شود که ممکن استدر محل لانهای اولیه یا مستقل از آنها تشکیل شود. امکان دارد محل لانهای اولیه توسطمواد دیواره کاملا پوشیده شود. پلاسمودسمها در محل لان ثانویه دیده نمی‌شوند. چونسلولی که دیواره ثانویه دارد، سلولی مرده است. بنابراین پلاسمودسم نیز ندارد.

تغییرات دیواره سلولی

ژله‌ایشدن

در میوه‌های بالغ ، مواد پکتیکی تیغه میانی از حالت نامحلول بهحالت محلول در‌می‌آید که این عمل را ژله‌ای شدن گوییم.

چوبی شدن

در این حالت لیگنین یاچوب توسط پروتوپلاست سلولساخته شده و دیواره آغشته به چوب می‌شود. لیگینین بین میکرو فیبریلهای سلولزی درنواحی خالی قرار می‌گیرد و تشکیل شبکه می‌دهد و استحکام دیواره را افزایش می‌دهد. لیگنین دربافتهایهادی و مقاوم مثل اسکلرانشیم مشاهده می‌شود.

معدنی شدن

مواد معدنی نیز به درون نفوذ می‌کنند و استحکام دیواره راافزایش و نفوذپذیری را کاهش می‌دهد. نمکهای متفاوتی مثلکلسیم وسیلیسبه صورتبلور رسوبمی‌کنند. از نمکهای کلسیم در دیواره بشره یا لایه‌های زیرین رسوب می‌کند و در برخیازدولپه‌ایهاوجلبکها فراوان است. سیلیس هم در دیواره گندمیان ودم ‌اسبیاندیده می‌شود. استحکام را افزایشداده و از ورود عوامل بیماریزا به درون سلول جلوگیری می‌کند.

کوتینی شدن

این تغییر در دیواره موجب کاهش نفوذپذیری دیواره می‌شود. دراین حالت مشتقات چربیها مثلکوتین،موموسوبریندر دیواره سلولهای محافظ رسوب کرده ونفوذپذیری دیواره‌ها را کاهش می‌دهد. کوتین همراه با موم در دیواره سلولهای اپیدرمیمشاهده می‌شود. سوبرین در دیوارهسلولهای چوب پنبهمشاهده می‌شود.

دلفین

دلفین پستاندار دریایی از رده آب‌بازان می‌باشد. خانواده دلفین با ۱۷ جنس و ۳۵ گونه بزرگ‌ترین خانواده زیر راسته نهنگهای دندان دار محسوب می‌شود.اعضای این خانواده در تمام آبهای آزاد جهان و همچنین بعضی رودخانه‌های در امتداد آب شیرین انتشار دارند.این خانواده از دوره آئوسن ظاهر شده‌اند. پوست بدن دلفینها معمولاً صاف و برهنه‌است. ممکن است در سر و تنه تعدادی از آنها مو وجود داشته باشد. از گوشهای خارجی فقط سوراخ کوچکی نمایان است و سوراخ بینی که یک یا دو عدد می‌باشند در بالا و عقب سر قرار گرفته‌اند تا عمل تنفس در سطح آب را سهولت بخشند این سوراخها به‌وسیله پرده‌ای خود به خود بسته می‌شوند. تعداد دندانها زیاد و در بعضی گونه‌ها به ۲۶۰ عدد می‌رسد و عمدتاً از ماهیها و سرپایان و حتی دلفینهای کوچک‌تر تغذیه می‌کنند. طول آنها از ۲/۱ الی ۹/۳ متر و وزنشان از ۲۳ تا ۱۳۶ کیلوگرم متفاوت گزارش شده‌است. دانشمندان بر این باورند که هنگامی که یک دلفین می‌خوابد فقط نیمی از مغز او استراحت می‌کند نیمه دیگر بیدار باقی می‌ماند تا دلفین به شکل طبیعی عمل کند پس از مدتی، دو نیمه مغز کارهایشان را با هم عوض می‌کنند.

دلفین بینی بطری

دلفین بینی بطری (Bottlenose)از گونه دلفینهایی است که به وفور در اکواریومهای دنیا جهت عملیات نمایشی به کار گرفته می‌شود. از نقطه نظر پراکندگی در اکثر اقیانوسهای جهان از جمله خلیج فارس وجود دارد با وزنی در حدود ۲۵۰ تا۶۰۰کیلوگرم طولی معادل ۲تا۴ متر و ردیف دندان‎هایی که در هر ارواره از ۲۲تا۲۶ دندان تشکیل شده تقزیبا هر ۲ سال یک بار بچه‎دار می‎شود و دلفینی به طول۱متر و وزنی معادل ۳۷ کیلوگرم را به مدت ۱سال با شیر مادر تغذیه می‌کند و طول عمری معادل ۲۶ تا۳۰ سال دارد.

دلفین سیاه

دلفین سیاه گونه‌ای از خانواده نهنگ‌های خلیج فارس می‌باشد که رنگ تیره بدن وی را از سایر گونه‌های این خلیج جدا میسازد رنگی بین خاکستری تیره مایل به سیاه البته بسیاری از دلفین‌ها پس از مرگ رنگ پوست را با این رنگ تعویض می‌کنند که شاید موجبات اشتباه را هم فراهم کند. دلفین سیاه به دندان‎هایی با قطر بیش از ۲۵ میلیمتر مجهرند که به نوعی در برخی موارد حمله این‎گونه به دیگر دلفین‎ها را فراهم می‎آورد اما عمدتاً به علت سرعت کمتر در قیاس با سایر هم گونه‌ها ناکام می‌ماند از نقطه نظر پراکندگی در اکثر دریاهای گرم و معتدل جهان از جمله خلیج فارس یافت می‌شود. همچنین وزنی معادل ۲تن و طولی بین ۴ تا ۶متر و زمان باروروری ۱۵ ماه و زادآوری بجه دلفینی معادل ۲ متر از دیگر ویژگی‎های این گونه محسوب می‌شود.

دلفین یونس

دلفین یونس (نهنگ یونس) نوعا گونه منزوی شناخته می‌شود ؛ نهنگ یونس دارای طولی معادل ۳تا ۴ متر می‌باشدو وزنی حدود۴۰۰ تا ۴۳۰ کیلوگرم دارد.این دلفین دارای مجموعا ۹ دندان با رنگی خاکستری تیره که به مرور و در اثر افزایش سن روشن تر می‌گردد، به همراه خطوطی نامنظم بر روی پوست است. روایت می‌کنند که یونس پیامبر آن هنگام که امر خدا را ترک کرد، در سفری دریایی کشتی او در میان طوفان گرفتار شد و یونس پیامبر توسط نهنگی بلعیده شد.

آشنایی با خانواده دلفین ها

سوراخ بینی دلفین‌ها به صورت هلالی بوده و تا زمانی كه در حال نفس‌گیری است باز و زمانی كه به داخل آب شیرجه می‌روند به وسیله نیروی ماهیچه‌ای بسته می‌شود در واقع نفس خود را حبس كرده و حدود ۲ ساعت نیز می‌توانند زیر آب بمانند و هنگامی كه دوباره برای نفس‌گیری به سطح می‌آیند به علت برخورد هوای گرم درون شش‌ها و هوای سرد خارج فواره‌هایی ایجاد می‌شود كه از فاصله دور نیز دیده می‌شود.        

مطالب این مقاله مجموعه ای از اطلاعات در زمینه خانواده دلفین ها می باشد و در بر گیرنده كلیاتی پیرامون رده بندی ، فیزیولوژی ، بیولوژی ، رقتارهای آنها و معرفی بعضی گونه های این خانواده و بخصوص كونه هایی كه در خلیج فارس یافت می شوند و افسانه ها و اسطوره های مربوط به دلفین ها ارائه گردیده است.

در اولین نگاه یك دلفین بسیار شبیه یك ماهی می‌باشد. اما دلفین‌ها همانند ما پستاندار هستند، خونگرم (homoeothermic) بوده و به بچه‌های خود شیر می‌دهند.

فیلسوف بزرگ یونانی ارسطو ۲۴۰۰ سال قبل وال‌ها را جزء پستانداران معرف كرد، ارسطو حتی دریافته بود كه وال‌ها به بچه‌های خود شیر می‌دهند و از هوا تنفس می‌كنند

اجداد دلفین ها و بطور كلی والها پستاندارانی شبیه كفتار بنام mesonychids ( از دسته زوج ثمان ) بودند ، آنها مصب ها را تحت تسلط خود درآوردند.

شباهت زیادی بین جمجمه كشف شده از: Prosqualodon dovidi كه ۲۵ میلیون سال پیش زندگی می‌كرده و با جمجمه یك دلفین امروزی وجود دارد. سوراخ بینی davidi در بالای سرشان می باشد وجود دندان (homodont) هستند.

Order: cetacea

Sub order: odontoceti

Family: delphinidae

مانند؛ نهنگ قاتل (orca)، نهنگ خلبان (pilet whale) و دلفین‌ها.

● Dolphins:

گروه معینی از cetaceas نام‌شان از لغت یونانی Ketos به معنی هیولاهای دریایی گرفته شده شامل دلفین‌ها و یورپویزها می‌باشند. خانواده دلفین‌ها با ۱۷ جنس و ۳۶ گونه بزرگترین خانواده وال‌ها بوده كه در همه اقیانوس‌ها به جز آبهای سرد اقیانوس منجمد شمالی و جنوبی زندگی می‌كنند.

یك جفت اندام پیشین پارویی (Flipper) داشته اما فاقد اندام‌های عقبی‌اند. دلفین‌ها شناگران پر قدرتی هستند، بدن دوكی و دم لنگری قوی كه با حركات رو به بالا و پایین دم خود شنا می‌كنند.

این حركات نیرویی را تولید كرده كه به یك باره شتاب زیادی می‌یابند و سرعت آنها گاهی به km/h۴۰ می‌رسد در میان وال‌ها دلفین‌ها باله پشتی كاملاً مشخصی دارند و در این میان دلفین‌های رودخانه‌ای به جای باله پوششی كوژ دارند تفاوت جالب؛ شاید در فاصله دور دلفین‌ها و كوسه‌ها تقریباً مشابه هم باشند اما شكل دم دلفین‌ها و به طوركلی نهنگ‌ها مسطح بوده و حركت دم رو به بالا و پایین است در حالی كه دم كوسه ماهی‌ها عمودی و مانند سایر ماهی‌ها حركت باله دمی آنها به صورت جانبی است.

در جمجمه دلفین‌ها منقار كاملاً مشخص می‌باشد و همه دلفین‌ها به استثنای Risso’s منقار دارند. استخوان بینی پیش فكی و فكی تا حدودی نامتقارن هستند و در هر فك تعداد زیادی دندان كوچك و نوك تیز وجود دارد كه تعداد آنها در هر نیمه فك ۴۰ تا ۵۰ عدد می‌باشد و در فك بالا معمولاً تعداد دندان‌ها بیشتر است و در بعضی گونه‌ها تعداد دندان‌ها به ۲۶۰ عدد نیز می‌رسد. فاقد مینا است و به آنها جور دندان یا همودونت می گویند.

تعداد دندان‌ها و تیزی آنها دلفین‌ها را برای تغذیه از ماهی‌ها سازگار ساخته و دندان‌های دلفین‌ها برای جویدن طراحی نشده‌اند و آنها با ضربه زبان خود ماهی را درسته قورت می‌دهند.

دلفین‌ها گروهی زندگی می‌كنند و گله‌های بزرگی از آنها برای شكار ماهی دور از ساحل و گاهی در نزدیكی ساحل دیده می‌شود. مراسم شكارشان بسیار دیدنی است.

دلفین‌ها در مسیر امواج به دور گله‌های ساردین حلقه زده و یكی از آنها ماهی‌ها را به طرف بقیه می‌فرستند و سپس جای خود را با دیگری عوض می‌كند. ماهی‌ها به هوا پریده و درست به دهان دلفین‌ها می‌افتند مراسم شكار در پایان مد خاتمه می‌یابد. پوست دلفین‌ها صاف و برهنه است و البته شاید تعداد كمی مورد ناحیه اطراف دهان باشد غدد پوستی ندارند.

اپیدرمشان چند لایه بود و در زیر درم لایه هیپودرم قرار دارد كه blubber یا لایه چربی در همین قسمت است ضخامت این لایه گاهی تا cm۵۰ هم می رسد این لایه به حفظ گرما و شناوری آنها كمك می‌كند.

سوراخ بینی (blow hole) دلفین‌ها و وال‌ها در بالای سرشان قرار گرفته كه وال‌های دندان‌دار فقط یك سوراخ بینی دارند اما وال‌های فیلتر كننده دو سوراخ بینی دارند.

هوا از بینی وارده ریه‌های آنها می‌شود و قفسه سینه ارتجاعی آنها امكان تنفس‌های عمیق را می‌دهد.

سوراخ بینی دلفین‌ها به صورت هلالی بوده و تا زمانی كه در حال نفس‌گیری است باز و زمانی كه به داخل آب شیرجه می‌روند به وسیله نیروی ماهیچه‌ای بسته می‌شود در واقع نفس خود را حبس كرده و حدود ۲ ساعت نیز می‌توانند زیر آب بمانند و هنگامی كه دوباره برای نفس‌گیری به سطح می‌آیند به علت برخورد هوای گرم درون شش‌ها و هوای سرد خارج فواره‌هایی ایجاد می‌شود كه از فاصله دور نیز دیده می‌شود.

دلفین‌ها هم مـی رقصند!

قبل از جفت‌گیری دلفین‌ها مرحله‌ای برای ابراز عشق در بین آنها وجود دارد. آنها ساعت‌ها همدیگر را دنبال كرده و به نوازش هم می‌پردازند به صورتی كه شكم‌هایشان در تماس با هم می‌باشد در واقع می‌توان گفت كه دلفین‌ها حیوانات بی‌بند و باری هستند آنها با هم جفت نمی‌شوند و در عوض هر دلفین در دفعات زیاد با یكی بعد از دیگری جفت‌گیری می‌كنند.

جفت‌گیری معمولاً در تابستان و یا پاییز صورت می‌گیرد و دوره آبستنی تقریباً حدود ۱۰ ماه می‌باشد.

بیضه‌ها به صورت كشیده و در محوطه شكمی قرار دارند. آلت تناسلی نر در جیب پوستی مخصوصی قرار دارد كه در هنگام تحریك خارج می‌شوند.

توله‌ها از دم متولد می‌شوند و بلافاصله بعد از قطع بند ناف نوزاد باید برای اولین نفس كشیدن به سطح‌‌ آب بیاید. توله‌های متولد شده نمی‌دانند چه كاری باید انجام دهند،اما مادران به توله‌های خود كمك كرده و آنها را به طرف سطح هل می‌دهند.

توله‌ها كه بعد از تولد ۹۵cm طول دارند و می‌توانند شنا كنند به همراه مادر خود به هر جایی می‌روند و از شیر پرچرب مادر خود كه ۱۰ برابر شیر یك گاو ارزش كالریك دارد می‌نوشند و در عرض ۱ هفته دو برابر می‌شوند. گاهی تا ۱ سال و ۶ ماه به توله خود شیر می‌دهد. توله‌ها زمانی كه مادر شنا می‌كند شیر می‌خورند البته در این هنگام مادر آهسته حركت می‌كند پستان‌های مادر ۱ جفت بوده و در ناحیه شكمی در نزدیكی مهبل در داخل جیب پوستی (pauch) قرار دارد. تنها در زمان شیردهی نوك پستان‌ها خارج می‌شود و مادر برای اینكه زمان شیردهی كوتاهتر شود به مخزن مخصوص ذخیره شیر خود فشار وارد می‌كند ، تا توله سریعتر برای تنفس به سطح آب باز ‌گردد.

دلفین‌ها دیگر زمانی كه توله‌ای به گله اضافه می‌شود به دقت از آن محافظت می‌كنند و زمانی كه مادر توله به جستجوی غذا می‌رود دور بچه دیوار دفاعی تشكیل می‌دهند تا از گزند حمله كوسه‌ها در امان باشند حتی این حس فراتر رفته و سعی در نجات توله‌ها از تورهای ماهیگیری نیز می ‌كنند.

سوراخ گوش دلفین‌ها به فاصله كمی در پشت چشمانشان قرار گرفته و این قسمت در پایین محل اتصال آرواره به جمجمه می‌باشد. گوش میانی دارای سه استخوانچه چكشی، سندانی و ركابی است. (در دوزیستان خزندگان، پرندگان ۱ عدد به نام كلوملا) دلفین‌ها فركانس‌هایی حدود ۵ تا ۱۵۰ كیلوهرتز را تولید كرده و فركانس‌های تا ۸۰ كیلوهرتر را می‌شنوند و در واقع قدرت شنوایی آنها ۴ برابر انسان است آنها با ایجاد اصوات و دریافت انعكاس آنها دقیقاً همه چیز را بررسی می‌كنند به این عمل Echo- location می‌گویند.

صدای آنها همانند وزوز كردن و گاهی غژغژ كردن در می‌باشد این صداها در حفره بینی در زیر سوراخ بینی و بخشی هم توسط جنجره تولید می‌شود و در حنجره‌ ماهیچه‌های ظریفی برای كنترل امواج عبوری از آن وجود دارد.

Echo- locati حس فوق‌العاده قوی می‌باشد به طوری كه دلفین‌ها به راحتی با چشم بسته فرق میان دو توپ را كمی اندازه آنها با هم فرق داشته باشد تشخیص می‌دهند و با استفاده از این حس قوی مكان دقیق ماهی‌ها را تعیین می‌كنند دلفین‌ها برای دریافت صدا از آرواره تحتانی خود استفاده می‌كنند و اعتقاد دانشمندان بر این است كه آرواره تحتانی دلفین‌ها و نهنگهای دنداندار توخالی و شامل پوسته استخوانی بسیار نازك است در اطراف حفره ای پر از روغن قرار دارد كه برای انتقال صوت مناسب است. بخش عقبی آرواره پایینی به گوش میانی خیلی نزدیك است.

وزن مغز دلفین‌ها تقریباً برابر وزن مغز انسان می‌باشد البته این تشابه به معنی هوش برابر با انسان نیست اما در این كه دلفین‌ها حیوانات باهوشی هستند شكی وجود ندارد. دلفین‌ها از آموختن لذت می‌برند و برای آنها آموختن سرگرم كننده و جالب است.

Propoising پریدن برای بازیگوشی

قرن‌هاست كه انسان توسط مناظر سحرانگیز و بی‌نظیر دلفین‌های در حال پریدن و شنا كردن مجذوب گشته. به این پرش‌ها زمان شنا كردن Porpoising می‌گویند. دلفین‌ها به صرف شوخی و بازی به هوا می‌پرند و اغلب كشتی‌ها را تعقیب می‌كنند و ممكن است تا عمق m۷۰ هم به داخل آب شیرجه بزنند.

یكی از راه‌های تعیین سرعت دلفین‌ها اندازه‌گیری بلندی پرش آنهاست برای مثال: در پرش ۵/۵ متری سرعتی معادل k/h۳۶ را دارند. آنها برای افزایش سرعت نمی‌پرند آنها به قصد بازی و سرگرمی این كار را انجام می‌دهند. جامعه دلفین‌ها بسیار پیچیده است هر كدام از آنها نامی دارند و همدیگر را با نام‌های خود صدا می‌زنند. دلفین‌ها به هم احترام ‌گذاشته و با هم تصمیم‌گیری می‌كنند. مانند هر حیوان اجتماعی دلفین‌ها نیز اختلافاتی پیدا می‌كنند و برای حل آن رو‌به‌روی هم با دهان‌های باز به نوبت جیغ می‌زنند و تصمیم می‌گیرند. این اختلافات به ندرت به درگیرهای فیزیكی ختم می‌شود.

دلفین‌ها آب نمی‌نوشند!

پستانداران دریایی از جمله دلفین‌ها آب موردنیاز خود را از غذا و از رطوبت هوایی كه تنفس می‌كنند بدست می‌آورند آنها كلیه‌های پر قدرتی برای خلاصی از نمكی كه به‌طور اجتناب‌ناپذیر همراه غذا وارد بدنشان می‌شود دارند.

دلفین ها هم می خوابند!

دلفین ها بطور گروهی و غوطه ور در زمان های كوتاه می خوابند بطوریكه در هر دفعه نیمی از مغز آنها خوابیده ، به عبارت دیگر نیمكره های مغز آنها به نوبت استراحت می كند.

خزندگان از مهره داران خونسرد می‌‌باشند.

اجداد خزندگان دوزیستان محسوب می‌شوند. خزندگان اولین جانورانی هستند که توانسته‌اند از زندگی در خشکی را بطور کامل تحمل نمایند. سطح بدنشان از پوست خشک و شاخی پوشیده شده است. بدن پوشیده از پولک، اسکیوت و یا قطعات و صفحات استخوانی متنوع است. اسکلت خزندگان کاملاً استخوانی است. قلبشان چهار حفره‌ای است.

دهلیزها کامل و در بطنها دیواره مابین آنها کاملاً نیست. جنین از چهار پرده آمنیون، کوریون، کیسه زرده و آلانتوئیس پوشیده می‌شود. مارها، مارمولکها، تمساح و آلیگاتور، لاک پشتها و تمام دایناسورها منقرض شده جزء رده خزندگان است. طبقه بندی خزندگان بر اساس حفره (فرورفتگی) یا سوراخ ناحیه گیجگاهی است شکل و تعداد این حفره apsid نام دارد

سوسمار ژاپنی، از خزندگان

خزندگان

مقدمه

اجداد خزندگاندوزیستان محسوب می‌شوند. خزندگان اولین جانورانی هستند که توانسته‌اند از زندگی در خشکی رابطور کامل تحمل نمایند. سطح بدنشان از پوست خشک و شاخی پوشیده شده است. بدن پوشیدهاز پولک ، اسکیوت و یا قطعات و صفحات استخوانی متنوع است. اسکلت خزندگانکاملا استخوانی است. قلبشانچهار حفره‌ای است.
دهلیزها کامل و در بطنها دیواره مابین آنها کاملا نیست. جنیناز چهار پردهآمنیون،کوریون،کیسهزردهوآلانتوئیسپوشیدهمی‌شود. مارها،مارمولکها،تمساحو آلیگاتور ، لاک پشتها و تمامدایناسورها منقرض شده جزء رده خزندگان است. طبقه بندی خزندگان بر اساس حفره (فرورفتگی) یا سوراخ ناحیه گیجگاهی است شکل و تعداد این حفرهapsidنام دارد.

زیر رده Anapsida

در جمجمه سوراخ یا فرورفتگی گیجگاهی وجود ندارد. استخوان مربعی شکل یا کوادرات ثابتو غیر متحرک است. از این رده فقط لاک پشتها باقی مانده‌اند. لاک پشتها دارای یکصفحه پشتی به نامکاراپاسو یک صفحه شکمیبه نامپلاسترونهستند. صفحات در واقعهمان لاک ها هستند. بطور کلی در خزندگان پوست دارای ترتیب زیر است. اپیدرم که شاملدو بخش خارجی که خود شامل 5 لایه است.

بخش درونی اپیدرم که حاوی 4 لایه استو آخرین بخش این لایه زاینده لایهgermina trium stratumتشکیل می‌دهد. و بعد از اپیدرم لایه درم است که بسیار باریکمی‌باشد و فاقد غدد مخاطی است. ولی در خزندگان گوناگون دارای غدد تولید کننده رایحههستند که در برقراری ارتباط بین افراد بکار می‌رود. اپیدرم سازنده پولکهای خزندگاناست.

لاک پشت زینی

دارای قطعات یا صفحات بزرگی است که نوعی پولک محسوب می‌شود. این پولکهای پهن و بزرگدر سطح خارجی خود صفحات سخت کراتینی به ناماسکیوتهستند. در پوست اندازی این صفحات سختنمی‌ریزد و تعویض نمی‌شود بلکه با ادامه رشد بدن مواد جدید کراتینی به تمام سطحاسکیوت اضافه می‌شود تاجبران فرسایش آن باشد.

لاک پشت چرمی

بزرگترینلاک پشت جهان از خانواده Dermochelidae لاک پشت چرمی است. حدود 2.5 متر طول لاک آن و حدود 700 کیلوگرم وزن دارد. لاک این لاک پشت از پوست صاف و چرم مانندی پوشیده شده است. فاقد چنگال است دست و پایش پارو مانند است. در اطراف جزیره لارک دیده شده است وبیشتر از دیگر لاک پشتها به مراقبت نیاز دارد زیرا جمعیتش کم شده و در خطر انقراضاست.

لاک پشتهای سه چنگالی Trionychidae

از دیگرلاک پشتهای آبزیاست که در رودخانه‌ها وآبهای شیرین می‌کند و به نام لاک پشت فراتی دیده می‌شود. کاسه پشتی حدود 30سانتیمتر است و فاقد صفحات سخت است به جای آن دارای پوست چرمی شکل می‌باشد که رویلاک را می‌پوشاند. سطح گلو از زواید و چین خوردگیهای رگهای فراوان پوشیده شده است ومی‌توان گفت که وقتی حلق از آب پر می‌شود شبیهآبشش عمل می‌کند درنتیجه جانور می‌تواند تا چند ساعت زیر آب باقی بماند.

زیررده Parapsida Euryapsida

که خزندگان آبزی منقرض شده‌ای که یک جفت سوراخ گیجگاهی داشتند مانندایکتیوسوروسیا خزنده ماهی مانند.

زیر رده Lepidosauria

دو جفت سوراخ گیجگاهی دارند و سه راسته از آنها عبارتند از:

• راسته Eosuchiaکه منقرض شده‌اند.
• راسته Rhynchocephaliaکه به جز فسیلزنده تواتارا بقیه منقرض شده‌اند.
• راسته Squamataاسکواماتا که خود بهسع زیر راسته مارمولکها ، مارها و آمفیسبانیا تقسیم می‌شوند.

تواتارا

تواتارا هنوز بسیاری از خصوصیات خزندگان ابتدایی را از خود نشانمی‌دهد علیرغم اینکه حدود 170 میلیون سال از تکاملشان می‌گذرد بدن مارمولک ماننددارد. دارای چشم سومی است که در آهیانه قرار می‌گیرد. این چشم دارای عدسی ، شبکیه واعصاب است به نظر می‌رسد که فاقد نقش قابل توجهی در زندگی جانور باشد. شبها فعالیتمی‌کند زندگی نیم آبزی دارد. تخمهایش را درون گودالی می‌گذارد. انکوباسیونحدود 13 ماه است. این خزنده به نامهاتواتارا یا اسفنودونفقط در یک یا دوجزیره نیوزیلند یافت می‌شود. حداکثر حدود 90 سانتیمتر رشد کرده و تا 28 سال طول عمرآن گزارش شده است.

آمفیسبانیا

شبیهمار وکرمخاکی است. اکثرشان فاقد دست و پا هستند دم آنها بسیار کوتاه است و به همین دلیلمی‌توانند در دو جهت حرکت کنند. لذا نام آمفیسباتیا که به معنی در دو جهت یا دو راهاست به آنها داده شده است.

مارمولکها

زیر راستهمارمولکهاتنوع بسیار جالبی دارند. بسیاریاز مارمولکها فاقد دست و پا هستند اندام جاکبون که زوج است و در کام دهان قرارمی‌گیرد عضو جالبی است که توسط آن خزندگان در ردیابی طعمه و دریافت جفت از آناستفاده می‌کنند. این اندام به عصب بویایی مرتبط بوده و دارای بشره حسی است و درارتباط نزدیک با کانال غده اشکی بوده و احتمالا از ترشحات آن استفاده می‌برد. ذراترایحه‌دار و معطره یا بوهای بخصوص را شناسایی نموده و بدین وسیله راهنمای جانور درطعمه‌یابی و جفت در زمان جفتگیری خواهد بود

مارها

حرکت آرواره مارها بسیار خیره کننده است. استخوان کوادرات آزاد بودهو انعطاف پذیری قابل ملاحظه‌ای را امکان‌پذیر می‌سازد. بدین وسیله مارها می‌تواننداز طعمه‌های بسیار بزرگتر از قطر بدن دهانشان تغذیه کنند. مارها تعداد زیادی دندهدارند که بالغ بر یک صد عدد است و ایندنده‌ها آزاد بوده به جناغ سینه اتصال ندارد در حقیقت مارها فاقد استخوان جناغ سینه هستند. در مارهای بوآ بقایای استخوانهای لگن به شکل زائده ناخن مانند در اسکلت بندی جانوربه چشم می‌خورد.

بسیاری از مارها زنده‌زا هستند و بسیاری تخم می‌گذارند. چشم مار و مارمولکها تفاوتفاحش این دو جانور است. وجود لایه عینک مانند در مارهای گوناگون که در زیستگاههایمتنوع و متفاوتی زیست می‌کنند بیانگر این مطلب است که اجدادشان یا زیرزمین زندگیمی‌کردند و یا شبها فعالیت داشته‌اند. مارها فاقد پلک هستند اما اکثریت مارمولکهادارای پلک متحرک هستند.

شناسایی مارها سمی از غیر سمی

در شناساییمارهای سمیاز غیر سمی فرم ظاهری ، پولکها ودندانها بهترین راهنما هستند. البته مارهای فراوانی هستند که سمی نیستند ولی اینمارها غده تولید کننده سم را دارند که به درون دستگاه گوارش ریخته می‌شود. آنهاییرا که دارای دندان نیش ثابت یا متحرک ، در جلو یا عقب دهان هستند و غده سمی توسطاین دندانها سم تزریق می‌کنند سمی یا نیمه سمی می‌گوییم.

زیر رده Archosauria

دو جفت سوراخ گیجگاهی داشته و شامل 4 راسته زیر است.

• Thecodontiaکه منقرض شده‌اند آنهارا اجدادپرندگان می‌دانند.
• Pterosauriaکه منقرض شده‌اند دستهابه بال خفاش مانندی تبدیل شده بود.
• Saurischia دایناسورها
• Crocodiliaمانندکروکودیلهاوتمساح

زیر رده Synapsida

خزندگان گوشتخوار منقرض شده‌اند. راسته Therapsida دارای دندانهای متنوع همانند پستانداران بودند به همین دلیل آنها را اجدادپستانداران می‌دانند. سوراخ گیجگاهی یک حفره وسیع و پهن است.

استرالیا، سرزمین کانگوروها

          استرلیا ششمین كشور بزرگ جهان است. این سرزمین ۵۰ درصد بزرگتر از اورپاست، اما تراكم جمعیتش كمترین درصد را در جهان دارد؛ یعنی این طور برآورد شده كه در استرالیا در هر یك كیلومتر مربع دو انسان زندگی می‌كنند.       

●استرالیا، سرزمین كانگوروها

درباره یك قاره، به عنوان یك كشور عظیم، صحبت می‌كنیم. در واقع این كشور بزرگترین جزیره اقیانوسیه در اقیانوس كبیر محسوب می‌شود. بله، می‌خواهیم در مورد استرالیا مطالبی شنیدنی و خواندنی ارائه دهیم. این سرزمین پهناور به طور ناگهانی در سالهای اخیر راه ترقی و پیشرفت را طی كرده است. البته در این كشور مدرن، هنوز انسانهایی هستند كه به روش انسانهای عصر حجر زندگی می‌كنند. در واقع آنان ساكنان اصلی و اولیه استرالیا هستند و مردم حاضر در استرالیا همه مهاجرند و از كشورهای گوناگون به آنجا نقل مكان كرده اند. در ذیل به توصیف این كشور عظیم، اما كم جمعیت می‌پردازیم.

●استرالیا، سرزمین هفت رنگ

استرلیا ششمین كشور بزرگ جهان است. این سرزمین ۵۰ درصد بزرگتر از اورپاست، اما تراكم جمعیتش كمترین درصد را در جهان دارد؛ یعنی این طور برآورد شده كه در استرالیا در هر یك كیلومتر مربع دو انسان زندگی می‌كنند. استرلیا موقعیت جغرافیایی عجیبی دارد. در این كشور تضادهای زیادی دیده می‌شود. این كشور از لحاظ عجیب و غریب بودن آب و هوا، وجود حیوانات دیدنی، گونه های مختلف و محیط زیست مقام چهاردهم را در كشورهای مختلف داراست. مركز این سرزمین، پست و اطراف آن مرتفع است. در قسمت پست مركزی دریاچه ای به نام دریاچه تورنس واقع شده و در ساحل شرقی آن سلسله جبالی قرار دارد كه آن را سلسله آلپ می‌نامند. گفتنی است بلندترین قله آن ۳۲۴۱ متر ارتفاع دارد. آب و هوای استرالیا متفاوت است. قسمت مركزی آن خشك و سوزان و قسمت شرق و جنوب شرقی مرطوب و معتدل است. استرالیایی ها بیش از۳۰۰۰ ساعت در سال آفتاب می‌بینند. محصول استرالیا نیشكر، پنبه، غلات، گوشت گاو، پشم گوسفند و گوشت شترمرغ است. رودخانه های مهم آن دارلینگ و مورای است كه به یكدیگر متصل است. مساحت این كشور ۷۷۰۴۰۰۰ كیلومتر مربع می‌باشد. می‌توان شهرهای بزرگ استرالیا را ملبورن، سیدنی، آدلایدپرت، بندرداروین و پریسبان (در استرالیای غربی) نام برد. یولورو یك تخته سنگ به بلندی ۳/۶ و به عرض ۲و به قطر ۹/۴ كیلومتر می‌باشد كه یكی از زیباترین و منحصربه فردترین سنگهای استرالیا و جهان است. این سنگ بر اثر تابش خورشید تغییر رنگ می‌دهد، یعنی رنگ آن در سحرگاه با هنگام ظهر متفاوت است. استرالیا بیش از ۷۰۰۰ ساحل دارد و در سواحل آن سنگهای تزیینی بسیار زیبایی یافت می‌شود كه بسیار ارزشمندند. برای مثال در استرالیا جنوبی در كوبرپدی سنگهای تزیینی به وفور یافت می‌شود. علاوه بر سنگهای تزیینی با ارزش، در استرالیا طلا نیز یافت می‌شود. كالگورلی در استرالیای غربی معدنی از طلاست. در واقع استرالیا یكی از بزرگترین تولیدكنندگان طلادر جهان می‌باشد. در ضمن بلندترین راه آهن جهان در تقاطع نالاربورپلین است كه از نارینا در استرالیای غربی تا نزدیك واتسون در استرالیای جنوبی كشیده شده است. البته امروزه حدود ۴۷۸ كیلومتر از این خط راه آهن از بین رفته است. در استرالیا جاده ها و بزرگراههای طویلی نیز وجود دارد. برای مثال ایردركایگانا در استرالیای غربی بلندترین بزرگراه در استرالیاست كه ۱۵۰ كیلومتر طول دارد. در ضمن یكی از جاده های طولانی كه از پرت تا آدلاید كشیده شده ۲۷۰۰ كیلومتر طول دارد كه همه این جاده، اتومبیل روست. محیط زیست كشاورزی و حیوانیبلندترین حصارهای جهان در استرالیا قرار دارد.

حصار دینگو در مركز كویین لند حدود ۵۵۳۱ كیلومتر طول و ۱/۸ متر ارتفاع دارد. این حصار در دورتادور مراتع گوسفندان و شترمرغها ساخته شده، تا از دسترس حمله انواع حیوانات وحشی به دور باشند. در این كشور بیش از ۱۴۰میلیون راس گوسفند در مراتع و مزارع وجود دارد. پشم گوسفند استرالیایی از لحاظ كیفیت و كمیت در جهان اهمیت خاصی دارد و یك منبع صادراتی و اقتصادی برای این كشور محسوب می‌شود. به این ترتیب می‌توان افزود كه استرالیا بزرگترین صادر كننده پشم در جهان است. این سرزمین از لحاظ دام بسیار غنی است و بیش از ۲۴ میلیون راس گاو دارد كه در بخش صادرات پوست و گوشت گاو نیز جزو بزرگترین صادر كنندگان در دنیا می‌باشد. این سرزمین حاصلخیز بیش از۲۵۰۰۰ گونه گیاهی دارد كه از آن ها برای مصارف خوراكی و دارویی استفاده می‌كنند و این در حالی است كه در سراسر اروپا تنها ۱۷۰۰۰ گونه گیاهی وجود دارد. استرالیا از لحاظ زراعت و كشاورزی در

جهان مقام اول را داراست. كانگورو یك حیوان منحصر به فرد است كه فقط در استرالیا زندگی می‌كند و زیستگاه اصلی آن دراسترالیاست. برآورد شده كه بیش از ۴۰ میلیون كانگورو در این سرزمین یافت می‌شود. شترمرغ نیز یكی دیگر از گونه های جانوری استرالیاست كه از گوشت، پر و تخم آن استفاده می‌شود. كوالا نیز دیگر حیوان جالبی است كه فقط در استرالیا یافت می‌شود.

در این سرزمین جنگلهای وسیعی دیده می‌شود كه سبب خوش آب و هوایی و تنوع گونه های گیاهی و جانوری شده است. به طور كلی در این قاره، عجیب، غریب ترین حیوانات و گیاهان دیده می‌شود.

●تاریخچه ای كوتاه از تسخیركنندگان استرالیا

استرالیا توسط دریانوردان اروپایی تسخیر شد؛ زیرا تنها راه دستیابی به این سرزمین آب است. یكی از مدعیان كشف استرالیا «جودینهوداردیا»ی پرتغالی بود، چرا كه پرتغالیها در آن دوران در دریانوردی قدرتمند بودند. او در سال ۱۵۹۸ از پرتغال سفر دریایی اش را آغاز كرد و بعد از چند سال دریا نوردی به این سرزمین پهناور در اقیانوس كبیر رسید. او اولین اروپایی بود كه در سال ۱۶۰۱ به این سرزمین پانهاد. وی سرزمین جدید را «آرنهملند» نامید. ویلیام جانسزون هلندی در سال ۱۶۰۶ با كشتی اش به نام دایفكن به استرالیا رفت. او این سرزمین را «هلند نو» نامید. وی امیدوار بود كه بتواند در این سرزمین طلا، نقره و ادویه بیابد. او باور نمی كرد این سرزمین یك جزیره عظیم باشد. «جیمزكوك» دریانورد انگلیسی نیز در سال ۱۷۶۰ به سوی استرالیا رفت. او در ۲۲ آگوست ۱۷۷۰ این سرزمین را متعلق به انگلیس دانست. وی این سرزمین را به پادشاه جورج سوم، پادشاه وقت انگلیس تقدیم كرد. كوك قصد داشت این سرزمین را شكوفا كند. آنان در ابتدا به قسمتی از استرالیا پا نهادند كه بخش بیابانی استرالیا بود، اما كوك به این سرزمین خوش بین بود. در سفر بعدی او چند زیست شناس به نامهای دانیل كارل سلاندر و جوزف بانك را به همراه خود برد تا آنان بر این سرزمین مطالعه و وضعیف آنجا را مشخص كنند. كوك در ۲۹ آوریل ۱۷۷۱ كوك استرالیا را یافت كه آن را تاسمانیا نامید. او در آنجا زیباترین گلهای جهان را مشاهده كرد و با یافتن این مكان سبب شادمانی انگلیسی ها شد. گفتنی است این منطقه بسیار پردرخت بود. در ۲۳ آگوست همان سال جیمزكوك به طور رسمی استرالیا را یكی از مستعمرات انگیلس اعلام كرد و با جنگ و نزاع با بومیان و همچنین دیگر مدعیان كاشف استرالیا توانست پیروز شود. در آن دوران انگیلس وضعیت خوبی نداشت. تورم اقتصادی، جرم، جنایت و دزدی در آن بیداد می‌كرد.مردم برای سیر كردن شكمشان دست به هر خلافی می‌زدند.

زندانها پر از خلافكاران شده بود. انگیلس تصمیم گرفت خلافكاران و دزدان را به كشوهای مستعمره امریكا بفرستد تا در آنجا زندانی شوند، اما در سال ۱۷۸۱ كه استقلال امریكا اعلام شد، این كشور دیگر پذیرای دزدان و جانیهای انگلیسی نبود؛ پس باموافقت كاپیتان كوك زندانیها به جزیره تازه تاسیس فرستاده شدند؛ زیرا این سرزمین آنقدر وسعت داشت كه زندانیها را در آنجا نگهداری كنند. همچنین برای حاصلخیز كردن و آبادانی این سرزمین نیاز به نیروی انسانی بود كه برای این منظور از زندانیان استفاده كردند. آنان مجبور بودند بدون دریافت مزد بر روی زمینهای استرالیا كار كنند. لذا در ۶ دسامبر ۱۷۸۶ اولین گروه زندانیان با كشتی به استرالیا فرستاده شدند. البته زندانیان در این مسیر با وضعیت نامناسب كشتی ها، گرسنگی، بیماری و... روبه رو می‌شدند تا به استرالیا می‌رسیدند. در آنجا نیز باید به كارهای سخت با تن پوشهای نامناسب و غل و زنجیر مشغول می‌شدند و آنقدر كار می‌كردند تا همانجا می‌مردند. البته همه زندانیان، گناهكار و جنایتكار نبودند. عده ای از آنان مبارزان ایرلندی بودند كه با حكومت حاكم بر انگلیس مبارزه می‌كردند.اولین كشتی به همراه ۷۰۰ زندانی و ۱۵۰۰ داوطلب به سوی استرالیا حركت كرد كه اكثرشان مرد بودند. كاپیتان فیلیپ این كاروان را به استرالیا رساند و بعد از گشت و تفحص شهر امروزی سیدنی را كشف و نام این شهر را تعیین كرد. كم كم پای نظامیها نیز به استرالیا باز شد؛ چرا كه برای محافظت از زندانیان به نیروهای نظامی نیاز بود. ساكنان اولیه یا به عنوانی دیگر تسخیر كنندگان استرالیا، انگلیسی بودند و به ویژه زندانیان تعداد زیادی از افراد استرالیا را تشكیل می‌دادند. اگر به ساكنان امروزی استرالیا بگوییم كه احتمالا پدران و اجداد شما زندانیان خلافكار بوده اند ناراحت می‌شوند، اما نمی توان از حقیقت فرار كرد. كم كم ساختمان سازی در آنجا آغاز شد. جان مك آرتور یكی از تجار بزرگ انگلیس در سال ۱۸۱۰ به همراه همسر و فرزندش پا به استرالیا نهاد تا برای خرید پشم مرینوس و فرستادن آن به كشورهای اروپایی و آسیایی اقدام كند. در آن زمان مانند امروز پشم گوسفندان استرالیا بهترین كالا برای اروپا محسوب می‌شد. این خانواده جزو اولین خانواده هایی بود كه به استرالیا آمد. البته در میان زندانیان تعداد معدودی زن نیز دیده می‌شد.

عنوان آزمایش : میوگرافی یا ثبت یک قویچ عضله

وسایل و مواد مورد نیاز : ران قورباغه ـ نخ ـ یک منبع برق ضعیف ـ سرم فیزیولوژی ـ یک دستگاه برای ثبت انقباض عضله ـ دو سوزن به عنوان الکترود

مقدمه :

تکان عضلانی از سه قسمت درست شده است :

1 ـ فاز LP (نهفته ) : یعنی زمانی که عضله را تحریک می کنید تا زمانی که به ما جواب دهد مدت زمانی طول می کشد به این مدت زمان فاز نهفته گویند که زمان خیلی کمی است.

2 ـ فاز CP : بعد از جواب دادن به تحریک غشائش دیلاریزه می شود و بلافاصله بعدش انقباض داریم .

3 ـ R.P : بعد که تحریک را از عضله برداریم غشا دیلاریزه می شود و بعد استراحت     می کند .

شرح : ران قورباغه را به طور کامل از استخوان جدا کرده و بعد آن را به دستگاه ساده ساخت خود دانشگاه وصل می کنیم سپس الکترود ها را به آن وصل و به طور کوتاه به آن برق ( شوک ) می دهیم عضله منقبض و با انقباض و انبساط خود یک نمودار رسم  می کند .

نتیجه گیری : این دیلاریزاسیون در نتیجه پمپ سدیم پتاسیم است .

1ـ پتانسیل عمل وارد انتهای آکسون شده و بنابراین استیل کولین آزاد می شود .

2ـ صفحه محرکه انتهایی دیلاریزه می شود .

3ـ پتانسیل عمل گسترش پیدا کرده و در طول سار کومرها وارد لوله های T  می شود .

4ـ سارکول ها منقبض می شود .

عنوان آزمایش : بررسی مومئوستازیس

وسایل مورد نیاز : بشر ، سرم فیزیولوژی ، قلب قورباغه ، آب گرم و سرد ، دماسنج

مقدمه :

مایع داخلی سلولی اختلافات قابل توجهی با مایع خارج سلولی دارد . به ویژه به جای   یون های سدیم و کلر موجود در مایع خارج سلولی محتوی مقادیر زیاد یون های پتاسیم ، منیزیم و فسفات است . مکانیسم های اختصاصی برای انتقال یون ها بین دو سوی غشاء سلول ها این اختلافات را حفظ می کنند . اصلاح مومئوستاز به معنای حفظ و نگهداری شرایط استاتیک یا ثابت در محیط داخلی بدن به کار می رود . اساساً تمام   اندام ها و بافت ها بدن اعمالی انجام می دهند که به حفظ این ثابت کمک می کند به عنوان مثال ریه ها به مایع خارج سلولی اکسیژن می رسانند مجدداً تأمین کننده کلیه غلت های یونی را حد ثابتی حفظ کنند و دستگاه گوارش مواد غذایی را تأمین می کند .

1ـ اثر دما روی مومئوستاز

شرح : در این سه آزمایش ما از قلب قورباغه استفاده می کنیم یعنی اثر این سه شرایط که هر کدام انواعی دارد را بررسی می کنیم . سه تا بشر بری داریم . یکی از بشرها را توی حمام آب سرد می گذاریم تا دمای آن به C100 برسد یکی از بشرها را به انواع شاهد نگه می داریم و به آن کاری نخواهیم داشت ودیگری را در حمام آب گرم می گذاریم تا دمای آن حداکثر C250 بالا بیاید سپس قلب را در هر یک از این سه بشر انداخته و تعداد ضربانات را در دقیقه برای هر سه بشر اندازه می گیریم .

مشاهدات :

2ـ اثر PM روی مومئوستاز :

شرح : سه تا بشر برمی داریم . PM یکی از بشرها 5/7PM= و یکی   7PM= و دیگری 5/6PM= در این مرحله آزمایش یک نکته را باید رعایت کنیم و آن این است قبل از این که از 5/6PM= به 5/7PM= بیاندازیم باید قلب را ابتدا با سرم فیزیولوژی شسته و در PM شاهد قرار داده (7) سپس در 7PM= قرار می دهیم. سپس تعداد ضربانات را در یک دقیقه اندازه می گیریم .

3ـ اثر آدرنالین :

شرح : وقتی که قلب از ضربانات ایستاد به آن کمی آدرنالین تزریق می کنیم و مشاهدات خود را یادداشت می کنیم : انقباضات قلب بیشتر می شود .

نتیجه گیری : آدرنالین (اپی نفرین ) باعث افزایش انقباضات می شود .

عنوان آزمایش : شمارش گلبولهای قرمز خون

وسایل مورد نیاز : پیپت ملانژور ـ لام نئوبار ـ خون ـ سرم فیزیولوژی .

مقدمه :   

گلبول قرمز از غشا و سیتوپلاسم تشکیل شده و دارای اندامک زیادی نمی باشد و بعضی از آن ها هسته داشته و بعضی ندارند . در زیر غشا یک کمیلکس پروتئینی وجود دارد 60 گلبول قرمز آب است برای ساختن گلبول قرمز ویتامین B12 لازم است که        ویتامین های گروه B تا حدی نقش غذایی دارند . همچنین به آهن هم نیاز داریم . کمبود آن باعث می شود .

شرح : دو قطره خون می گیریم . قطره اول را دور می ریزیم چون سلول های خونی نباید با سلول های پوست قاطی شود . پیپت را ابتدا شسته و بعد نوک پیپت را قطره خون و بعد می مکیم تا حد 5/0 و بعد از دهان بیرون آورده و سر آن را می گیریم که پایین نریزد و بعد داخل سرم فیزیولوژی گذاشته و دوباره مک می زنیم تا خط 100 این کار را انجام می دهیم با این کار 200 بار دقیق می کنیم . سپس یک قطره از محلول داخل پیپت را بین لام و لامل روی قسمت صلیبی می ریزیم سپس لام را زیر میکروسکوپ گذاشته و نگاه می کنیم . در وسط گرانیکول یک قسمت صلیبی شکل وجود دارد که به صورت مربع می باشد که گلبولهای قرمز در وسط این مربع ها شمارش گلبول های روی خط ها را میانگین می گیریم و 4 مربع از چهار گوشه و یکی از وسط را شمارش می کنیم .

محاسبات :

                                                             5/51 =+48 : مربع اول

چهار خانه به سمت راست می رویم                           5/49 =  +44 : مربع دوم

چهار خانه به سمت پایین می رویم                                                      62=+5

چهار خانه به سمت پایین می رویم                                                      

66=5+61

مربع وسطی                                                                                  49=+47

توضیحات راجع وسایل مورد استفاده در این آزمایش

ـ پیپت ملانژور از دو قسمت : 1ـ شیشه 2ـ لوله منعطف تشکیل شده است .

شیشه از ساقه و حباب روی ساقه دو عدد وجود دارد ، اما تمام این ساقه خالی نیست و داخل آن یک لوله موئین یک بهم زن قرمز وجود دارد . بالای حباب 100 نوشته شده است یعنی (1) لام تئوباز : هم طول، هم عرض و هم ضخامت فرق می کند و دارای شیارهایی هستند و این صلیب محل تلاقی شیارها است و یک مربع بزرگ در وسط صلیب ایجاد شده که اضلاع آن سه خطی است . داخل این مربع کوچک 25 مربع کوچک است و هر کدام از آنها اضلاع سه خطی دارند حدود 400 مربع داخل مربع بزرگ برای شمارش پلاکتها و گلبول های قرمز و سفید مورد استفاده است ما با مربع های شش گانه کار نداریم فقط ما با مربع بزرگ کار داریم چون خون آنجا جمع می شود.

همکاران : سامان صالحپور ، هادی کرمی

عنوان آزمایش : بررسی مومئوستازیس

وسایل مورد نیاز : بشر ، سرم فیزیولوژی ، قلب قورباغه ، آب گرم و سرد ، دماسنج

مقدمه :

مایع داخلی سلولی اختلافات قابل توجهی با مایع خارج سلولی دارد . به ویژه به جای   یون های سدیم و کلر موجود در مایع خارج سلولی محتوی مقادیر زیاد یون های پتاسیم ، منیزیم و فسفات است . مکانیسم های اختصاصی برای انتقال یون ها بین دو سوی غشاء سلول ها این اختلافات را حفظ می کنند . اصلاح مومئوستاز به معنای حفظ و نگهداری شرایط استاتیک یا ثابت در محیط داخلی بدن به کار می رود . اساساً تمام   اندام ها و بافت ها بدن اعمالی انجام می دهند که به حفظ این ثابت کمک می کند به عنوان مثال ریه ها به مایع خارج سلولی اکسیژن می رسانند مجدداً تأمین کننده کلیه غلت های یونی را حد ثابتی حفظ کنند و دستگاه گوارش مواد غذایی را تأمین می کند .

1ـ اثر دما روی مومئوستاز

شرح : در این آزمایش ما از قلب قورباغه استفاده می کنیم یعنی اثر این سه شرایط که هر کدام انواعی دارد را بررسی می کنیم . سه تا بشر بری داریم . یکی از بشرها را توی حمام آب سرد می گذاریم تا دمای آن به C100 برسد یکی از بشرها را به انواع شاهد نگه می داریم و به آن کاری نخواهیم داشت ودیگری را در حمام آب گرم می گذاریم تا دمای آن حداکثر C250 بالا بیاید سپس قلب را در هر یک از این سه بشر انداخته و تعداد ضربانات را در دقیقه برای هر سه بشر اندازه می گیریم .

مشاهدات :

2ـ اثر PM روی مومئوستاز :

شرح : سه تا بشر برمی داریم . PM یکی از بشرها 5/7PM= و یکی   7PM= و دیگری 5/6PM= در این مرحله آزمایش یک نکته را باید رعایت کنیم و آن این است قبل از این که از 5/6PM= به 5/7PM= بیاندازیم باید قلب را ابتدا با سرم فیزیولوژی شسته و در PM شاهد قرار داده (7) سپس در 7PM: قرار می دهیم. سپس تعداد ضربانات را در یک دقیقه اندازه می گیریم .

3ـ اثر آدرنالین :

شرح : وقتی که قلب از ضربانات ایستاد به آن کمی آدرنالین تزریق می کنیم و مشاهدات خود را یادداشت می کنیم : انقباضات قلب بیشتر می شود .

نتیجه گیری : آدرنالین (اپی نفرین ) باعث افزایش انقباضات می شود .

همکاران : سروش آقاسی ـ بصیر محمدی

عنوان آزمایش : شمارش گلبولهای قرمز خون

وسایل مورد نیاز : پیپت ملانژور ـ لام نئوبار ـ خون ـ سرم فیزیولوژی .

مقدمه :  

برای ساخت گلبول قرمز شرایطی برای تحریک لازم است مثل خونریزی و یا رفتن به ارتفاعات که اکسیژن کم است . زیر غشاء گلبول قرمز یک کمیلکس پروتئینی وجود دارد که بعد از 120 روز این غشاء از بین می رود و غشا شکننده می شود و در مویرگ های باریک طحال با مشکل مواجه می شوند . مهمترین ماده آلی گلبول قرمز Mb هموگلوبین است که هموگلوبین دارای Fe و 4 زنجیره پروتئینی به نام گلوبین که در بیماران تالاسمی این زنجیره ها شکل نمی گیرد . کمبود گلبول قرمز باعث می شود که دارای انواع ناشی از دفع خون ، پلاستیک ، بالغ نشدن گلبول های قرمز ، همولتیک .

شرح : دو قطره خون می گیریم . قطره اول را دور می ریزیم چون سلول های خونی نباید با سلول های پوست قاطی شود . پیپت را ابتدا شسته و بعد نوک پیپت را قطره خون و بعد می مکیم تا حد 5/0 و بعد از دهان بیرون آورده و سر آن را می گیریم که پایین نریزد و بعد داخل سرم فیزیولوژی گذاشته و دوباره می زنیم تا خط 100 این کار را انجام می دهیم با این کار 200 بار دقیق می کنیم . سپس یک قطره از محلول داخل پیپت را بین لام و لامل روی قسمت صلیبی می ریزیم سپس لام را زیر میکروسکوپ گذاشته و نگاه می کنیم . در وسط گرانیکول یک قسمت صلیبی شکل وجود دارد که به صورت مربع می باشد که گلبولهای قرمز در وسط این مربع ها شمارش گلبول های روی خط ها را میانگین می گیریم و 4 مربع از چهار گوشه و یکی از وسط را شمارش می کنیم .

محاسبات :

                                                             5/51 =+48 : مربع اول

چهار خانه به سمت راست می رویم                           5/49 =  +44 : مربع دوم

چهار خانه به سمت پایین می رویم                                                      62=+5

چهار خانه به سمت پایین می رویم                                                      

66=5+61

مربع وسطی                                                                                  49=+47

توضیحات راجع  وسایل مورد استفاده در این آزمایش

ـ پیپت ملانژور از دو قسمت : 1ـ شیشه 2ـ لوله منعطف تشکیل شده است .

شیشه از ساقه و حباب روی ساقه دو عدد وجود دارد ، اما تمام این ساقه خالی نیست و داخل آن یک لوله موئین یک بهم زن قرمز وجود دارد . بالای حباب 100 نوشته شده است یعنی (1) لام تئوباز : هم طول، هم عرض و هم ضخامت فرق می کند و دارای شیارهایی هستند و این صلیب محل تلاقی شیارها است و یک مربع بزرگ در وسط صلیب ایجاد شده که اضلاع آن سه خطی است . داخل این مربع کوچک 25 مربع کوچک است و هر کدام از آنها اضلاع سه خطی دارند حدود 400 مربع داخل مربع بزرگ برای شمارش پلاکتها و گلبول های قرمز و سفید مورد استفاده است ما با مربع های شش گانه کار نداریم فقط ما با مربع بزرگ کار داریم چون خون آنجا جمع می شود.

همکاران : سامان صالحپور ، هادی کرمی

عنوان آزمایش : شمارش گلبول های سفید خون

وسایل مورد نیاز : خون ـ لام ـ متانول ـ گیمسا

مقدمه : لکویست ها W.B.C

لنفویست : دارای یک هسته متراکم و تیره و سیتوپلاسم کم و آبی رنگ

منویست : آبی رنگ دیده می شود و دارای هسته لوبیایی و سیتوپلاسم هم وسیع تر است .

نوتروفیل : سلولی است با سیتوپلاسم صورتی و هسته تا 5 قسمتی

ائوزینوفیل : بزرگ تر از نوتروفیل است و هسته دمبلی و سیتوپلاسم دانه دار و نارنجی رنگ است

بازوفیل : کم تر در نمونه می توان آن را مشاهده کرد و معمولاً :تک هسته ای اگرانویست ها:

لنفویست ها  آبی L

منویست آبی M

چند هسته ای گرانویست ها

نوتروفیل صورتی N

ائوزینوفیل نارنجی E

بازوفیلبنفش رنگ B

شرح : ابتدا یک نمونه خونی تهیه کرده و آن را روی لام می کشیم و سپس آن را خشک می کنیم و بعد مقداری متانول به آن اضافه کرده (روی لام می ریزیم ) سپس باز هم خشک می کنیم و به آن رنگ مخصوص گیمسا اضافه کرده و آن را رنگ می کنیم سپس 20 تا 30 دقیقه منتظر می مانیم تا نمونه ها خشک شوند و بعد زیر میکروسکوپ      می گذاریم و انواع گلبول های سفید را شمارش می کنیم (با بزرگ نمایی 100 )

مشاهدات : طی مشاهدات ما دو نفر

لنفویست : 4

منویت : ــ                                               25=1+4+20 جمع کل

نوتروفیل : 20

ائوزینوفیل : ــ

بازوفیل : 1

منابع :

همکاران : سروش آقاسی ، بصیر محمدی

عنوان آزمایش : شمارش گلبول های سفید خون

وسایل مورد نیاز : خون ـ لام ـ متانول ـ گیمسا

مقدمه : لکویست ها W.B.C

لنفویست : دارای یک هسته متراکم و تیره و سیتوپلاسم کم و آبی رنگ

منویست : آبی رنگ دیده می شود و دارای هسته لوبیایی و سیتوپلاسم هم وسیع تر است .

نوتروفیل : سلولی است با سیتوپلاسم صورتی و هسته تا 5 قسمتی

ائوزینوفیل : بزرگ تر از نوتروفیل است و هسته دمبلی و سیتوپلاسم دانه دار و نارنجی رنگ است

بازوفیل : کم تر در نمونه می توان آن را مشاهده کرد و معمولاً :تک هسته ای اگرانویست ها:

لنفویست ها  آبی L

منویست   آبی M

چند هسته ای گرانویست ها

نوتروفیل    صورتی N

ائوزینوفیل   نارنجی E

بازوفیل   بنفش رنگ B

شرح : ابتدا یک نمونه خونی تهیه کرده و آن را روی لام می کشیم و سپس آن را خشک می کنیم وخشک می کنیم و بعد مقداری متانول به آن اضافه کرده (روی لام می ریزیم ) سپس باز هم خشک می کنیم  به آن رنگ مخصوص گیمسا اضافه کرده و آن را رنگ  می کنیم سپس 20 تا 30 دقیقه منتظر می مانیم تا نمونه ها خشک شوند و بعد زیر میکروسکوپ می گذاریم و انواع گلبول های سفید را شمارش می کنیم                     (با بزرگ نمایی 100 )

مشاهدات : طی مشاهدات ما دو نفر

لنفویست : 4

منویت : ــ                                               25=1+4+20 جمع کل

نوتروفیل : 20

ائوزینوفیل : ــ

بازوفیل : 1

منابع :

همکاران : سروش آقاسی ، بصیر محمدی

عنوان آزمایش : مشاهده جریان خون

وسایل مورد نیاز : قورباغه ـ باند و چسب ـ مقوا

مقدمه :

عمل دستگاه گوارش : بر آوردن نیازهای بافتها از قبل حمل مواد غذایی به بافت ها حمل فرآوردهای زائد به خارج بافت ها رساندن هورمون ها از یک قسمت بدن به قسمت دیگر و به طور کلی حفظ یک محیط مناسب در تمام مایعات برای بقا و عمل مناسب سلول ها است . دستگاه گردش خون به گردش بزرگ باسیستمیک و گردش ریوی تقسیم می شود ، چون گردش سیستمیک جریان خون تمام بافت ها بدن به استثنای  ریه ها را تأمین می کند . اگر چه سیستم رگی در هر بافت جداگانه بدن دارای مشخصات مخصوص به خود است با این وجود بعضی از اصول عمومی عمل رگ ها در مورد تمام

شرح : در این آزمایش قورباغه را روی یک تکه مقوا ثابت نگه می داریم و یکی پای آن را بازور به وسیله سنجاق ثابت می کنیم تا پرده های بین پاهای آن باز و زیر این پرده ها مقوا را سوراخ کرده تا نور میکروسکوپ عبور کند و جریان خون را مشاهده می کنیم .

نتیجه گیری : در بعضی از قسمت های رگ سرعت جریان خون زیاد می باشد و با قانون یوازی می توان گفت که جریان خون در رگ ها با قطر رگ و اختلاف فشار نسبت مستقیم و با ویسکوزیته (چسبندگی ) و طول رگ نسبت عکس دارد . جریان خون در وسط رگها سرعت بیشتری از کناره ها دارد .

=قانون یوازی

همکاران : هادی کرمی ، سامان صالحپور

عنوان آزمایش : مشاهده جریان خون

وسایل مورد نیاز : قورباغه ـ باند و چسب ـ مقوا

مقدمه :

عمل دستگاه گوارش : بر آوردن نیازهای بافتها از قبل حمل مواد غذایی به بافت ها حمل فرآوردهای زائد به خارج بافت ها رساندن هورمون ها از یک قسمت بدن به قسمت دیگر و به طور کلی حفظ یک محیط مناسب در تمام مایعات برای بقا و عمل مناسب سلول ها است . دستگاه گردش خون به گردش بزرگ باسیستمیک و گردش ریوی تقسیم می شود ، چون گردش سیستمیک جریان خون تمام بافت ها بدن به استثنای ریه ها را تأمین می کند . اگر چه سیستم رگی در هر بافت جداگانه بدن دارای مشخصات مخصوص به خود است با این وجود بعضی از اصول عمومی عمل رگ ها در مورد تمام

شرح : در این آزمایش قورباغه را روی یک تکه مقوا ثابت نگه می داریم و یکی پای آن را بازور به وسیله سنجاق ثابت می کنیم تا پرده های بین پاهای آن باز و زیر این پرده ها مقوا را سوراخ کرده تا نور میکروسکوپ عبور کند و جریان خون را مشاهده می کنیم .

نتیجه گیری : در بعضی از قسمت های رگ سرعت جریان خون زیاد می باشد و با قانون یوازی می توان گفت که جریان خون در رگ ها با قطر رگ و اختلاف فشار نسبت مستقیم و با ویسکوزیته (چسبندگی ) و طول رگ نسبت عکس دارد . جریان خون در وسط رگها سرعت بیشتری از کناره ها دارد .

=قانون یوازی

همکاران : هادی کرمی ، سامان صالحپور

عنوان آزمایش : ثبت قویچ عضلانی (میوگرافی )

وسایل مورد نیاز :سرم فیزیولوژی ـ عضله ران قورباغه ـ دستگاه برای ثبت نمودار ـ نخ

مقدمه :

شرح : از قسمت ران پای قورباغه نمونه ای را گرفته و آن را به دستگاه وصل می کنیم و بعد الکترودها را به آن وصل می کنیم و جریان را برقرار می کنیم و در روی برگه آن را ثبت می کنیم .

نتیجه گیری : این تحریک باعث دیلاریزاسیون غشا شده و انقباض ایجاد می شود .

همکاران : سروش آقاسی ، بصیر محمدی