تحقیق درباره سردردتنشي و ميگرن

سردردها انواع گوناگوني دارند. سردردهاي عروقي مانند ميگرن از عملكرد غيرطبيعي سيستم عروقي يا رگ‌هاي خوني مغز ناشي مي‌شوند. حدود 8/1 جمعيت كشورهاي پيشرفته به ميگرن مبتلا هستند. زنان 3-2 برابر بيشتر از مردان مبتلا مي‌شوند. استفاده از بيوفيدبک به ويژه بيوفيدبك حرارتي در درمان ميگرن موفق بوده است. در اين شيوه به بيمار آموزش داده مي‌شود كه دماي انگشتان خود را افزايش دهد، با اين فرض كه اتساع رگ‌هاي خوني پيراموني در دست‌ها با كاهش جريان خون در شريان‌هاي نواحي گيجگاهي سطحي و بالاي چشم‌ها مرتبط است.سردردهاي تنشي از تنش در عضلات سر، صورت و گردن ناشي مي‌شوند. در مورد سردردهاي تنشي استفاده از EMG بيوفيدبك مرسوم مي‌باشد كه براي كاهش تنش در عضلات استفاده مي‌شود. منشأ سردرد فقط در سر نيست بلكه ممكن است منشأ آن در عضلات گردن باشد. استفاده نامناسب از اين عضلات باعث مزمن شدن درد در سر مي‌شود. براي درمان، در ابتدا با استفاده ازSEMG، وضعيت عضلات سنجيده مي‌شود. همچنين سابقه فرد از لحاظ داشتن حادثه يا آسيب به سيستم اعصاب مركزي مانند كشيده شدن عضلات گردن، ضربه به سر و... بررسي مي‌شود. درمان با تركيب انواع مختلفي از بيوفيدبك كامل مي‌شود. در درمان سعي مي‌شود عضلاتي كه از تعادل خارج شده‌اند و دچار ناهماهنگي شده‌اند شناسايي و ناهماهنگي آن‌ها برطرف شود تا به كاهش يا درمان سردرد بيانجامد.

با ارزش غذايي آجيل آشنا شويد

آجیل همیشه از سوی متخصصان تغذیه به‌عنوان یك میان‌وعده مغذی مورد توجه بوده است. مغز دانه‌ها جزو منابع پروتیین گیاهی به حساب می‌آیند و مصرف مرتب‌شان در هرم غذایی به عنوان بخشی از تأمین كننده‌های پروتیین مورد نیاز بدن ضروری است. علاوه بر آن، تأمین ویتامین E، روی، سلنیوم، آهن و اسیدهای چرب ضروری نظیر لینولییك نیز بر عهده آجیل‌هاست. اما به تازگی، در مورد افزودن رنگ، نمك و حتی بو دادن‌شان و اینكه آیا طولانی شدن زمان نگهداری آجیل می‌تواند سلامت مصرف‌كننده را به مخاطره ‌اندازد یا نه، زیاد می‌شنویم. به نظر شما محتویات یك كاسه آجیل دارای ارزش غذایی مشابهی هستند یا كاملا با هم تفاوت دارند؟

بادام، بمب كلسیم
پای ثابت هر كاسه آجیل بادام است، به طوری كه در انواع آجیل‌ها از آجیل شب یلدا گرفته تا آجیل عید و چهارشنبه سوری آن را با پوست یا مغز شده می‌بینیم. بادام از منابع عالی ویتامین Eمحسوب می‌شود، به طوری كه در هر 100 گرم آن 24 میلی گرم از این ماده مغذی وجود دارد. این در حالی است كه مقدار مورد نیاز روزانه بزرگسالان تقریباً 15 میلی گرم است. 

مغز بادام، منبع گیاهی كلسیم نیز به حساب می‌آید و با خوردن 100 گرم آن 240 میلی گرم از این ماده معدنی دریافت می‌شود. مصرف این مغزه به خصوص برای كسانی كه لب به لبنیات نمی‌زنند ، حیاتی است.

پسته، پر از آهن
پسته در ظرف آجیل‌، یار همیشگی بادام است اما علاوه بر كلسیم (که در بادام فراوان است)، آهن قابل ملاحظه‌ای دارد. 

با خوردن 100 گرم این مغزه، 3 میلی گرم آهن و 110 میلی گرم كلسیم به بدن می‌رسد و این می‌تواند یك انتخاب مناسب برای گیاه‌خواران باشد تا از این طریق، كمبودهای احتمالی این مواد مغذی از میان برداشته شود.

تخمه كدو را هم بازی بدهید
این تخمه كه مدتی است جایگاهش را در ظرف آجیل‌ بیشتر خانواده‌های ایرانی از دست داده است، سرشار از روی، آهن و سلنیوم است و جالب است بدانید که خوب جویدن این تخمه در دهان، جذب این مواد مغذی را بالاتر خواهد برد. پس یادتان باشد که آنها را نجویده، فرو ندهید.

بادام هندی، شمشیر دولبه
این مغزه بسیار چرب است. از این رو، ویتامین E فراوانی نیز دارد، به طوری كه با خوردن هر 100 گرم از آن 25 میلی‌گرم از این ویتامین دریافت خواهد شد. وجود این ماده مغذی به حفظ سلامت چربی موجود در این مغزه كمك می‌كند و از اكسید شدن آن جلوگیری می‌كند. بادام هندی علاوه بر ویتامین E، كلسیم قابل توجهی نیز دارد، به طوری كه با خوردن 100 گرم آن 140 میلی گرم از این ماده معدنی دریافت می‌شود اما چربی فراوان آن خوردن این مغز را با هدف تأمین كلسیم منتفی می‌كند زیرا كالری فراوانش اضافه وزن و چاقی را برای مصرف كننده در پی خواهد داشت.

بادام زمینی، سرشار از پروتئین
در یك كاسه آجیل، بادام زمینی بیشترین مقدار پروتیین را دارد، به طوری كه در 100 گرم آن 26 گرم پروتئین گیاهی وجود دارد و می‌تواند برای گیاه‌خواران یك انتخاب مناسب باشد. این مغز، فولات بالایی داشته و اسیدهای چرب ضروری یعنی اسید لینولییك و لینولنیك‌اش فراوان است و به‌ این ترتیب سلامت پوست با عادت به خوردن این ماده غذایی فراهم خواهد شد.
مطالعات جدید نیز نشان داده‌اند بادام زمینی نقش موثری در درمان سل دارد. شاید فکر کنید سل بیماری فراموش شده‌ای است اما واقعیت این است که‌ این بیماری سالیانه جان بیش از دو میلیون نفر در سراسر جهان را می‌گیرد. با این حال بیشتر كسانی كه در معرض باكتری سل قرار دارند، هیچ گونه علایم بیماری را از خود نشان نمی‌دهند. این نكته بیانگرآن است كه در اغلب موارد سیستم ایمنی بدن به تنهایی قادر است با این میکروب خطرناک مبارزه کند، به شرط اینکه فرد در شرایط زندگی و تغذیه‌ای خوبی باشد. یکی از موادی که در بسیج كردن و آماده‌سازی سیستم دفاع بدن نقش موثری را ایفا می‌كند، ماده‌ای است موسوم به اسید نیتریک كه خوشبختانه بادام زمینی با داشتن مقادیر قابل‌توجهی آرژنین (نوعی اسیدآمینه ضروری) قادر است مایحتاج بدن در این زمینه را به خوبی برطرف کند.

فندق، رفیق سیستم لنفاوی

خاصیتی كه می‌توان درباره فندق گفت، مقدار بالای فسفر، روی و پتاسیم آن است. به‌ این ترتیب كه 100 گرم فندق خام، 6 میلی‌گرم روی به بدن خواهد رساند. مطالعات نشان داده‌اند عادت به خوردن تعدادی فندق در میان روز می‌تواند با تأمین این ماده معدنی به تقویت سیستم ایمنی كمك كرده و سلامت سیستم لنفاوی را تضمین كند.

كشمش و انجیر خشک، از کلسیم تا پتاسیم
در آجیل‌های شیرین (مانند آجیل چهارشنبه سوری) از خشكباری مانند كشمش و انجیر خشك استفاده می‌شود كه از نظر ارزش غذایی مورد توجه هستند. به‌ این ترتیب كه در هر 100 گرم انجیر خشك 227 كیلوكالری انرژی وجود دارد و سرشار از پتاسیم و كلسیم است از این رو، با خوردن 100 گرم از آن 970 میلی گرم پتاسیم و 250 میلی گرم كلسیم به بدن می‌رسد، پس مصرف آن برای بیماران فشار خونی توصیه می‌شود. در ضمن، آهن بالای آن برای افرادی كه احتمال كم خونی در آنها وجود دارد نیز توصیه می‌شود، به خصوص در میان وعده برای گروه نوجوانان. كشمش نیز به همین ترتیب دارای مقدار پتاسیم فراوانی است یعنی در 100 گرم از آن تقریباً 1000 میلی گرم پتاسیم وجود دارد و از نظر انرژی نیز با انجیر خشك برابری می‌كند. به طوری كه یك و نیم عدد انجیر خشك و دو قاشق غذاخوری كشمش معادل یك واحد میوه بوده و 60 كیلوكالری انرژی دارد و شما می‌توانید آنها را در میزان كالری دریافتی روزانه تان بگنجانید.

یک محاسبه سرانگشتی
حالا بیایید یک محاسبه سرانگشتی بکنیم و ببینیم حداقل و حداكثر انرژی و پروتیین و چربی و ویتامین و مواد معدنی که در یك كاسه آجیل یافت می‌شود، مربوط به كدام مغز است. واقعیت این است که كم‌كالری‌ترین مغزها، بادام زمینی و فندق هستند و در مقابل بیشترین انرژی با خوردن بادام هندی فراهم خواهد شد. بیشترین پروتیین مربوط به بادام زمینی و كمترین مقدار این ماده مغذی به بادام هندی برمی‌گردد. بادام هندی چرب‌ترین مغز است و كمترین مقدار چربی در بادام زمینی است. بادام هندی و بادام معمولی بیشترین ویتامین E را دارند و كمترین مقدار آن در فندق است. بیشترین آهن در پسته و بالاترین مقدار كلسیم در بادام وجود دارد. روی و سلنیوم فراوان در فندق است و اینها نشان‌دهنده ‌این موضوع هستند كه برای دریافت كلیه‌ این مواد مغذی بهتر است روزانه مخلوطی از آنها را دریافت كنیم نه ‌اینكه تنها یك یا دو نوعشان را مغذی دانسته و هر روز تنها از آنها بخوریم. اما روزانه خوردن چه تعدادی از این مغزها از سوی متخصصان تغذیه به عنوان یك واحد و میزان مساوی انرژی توصیه می‌شود؟ به نظر می‌رسد 8 عدد پسته، 6 عدد بادام، 7 عدد فندق، 6 عدد بادام هندی، 10 عدد بادام زمینی و یك قاشق غذا خوری تخمه كدو معادل یك واحد روغن است و به ‌اندازه 45 كیلوكالری انرژی دارد و شما می‌توانید با مصرف نصف مقدار هر یك از آنها در یك كاسه كوچك، در حین كنترل میزان كالری دریافتی از ارزش تغذیه‌ای هر یك از آنها نیز بهره ببرید و در عین حال تنوع را نیز رعایت كنید.

روش بهتر توليد برق از منابع گرمايي

معمولاً 70 درصد از انرژي موتور خودروها، از طريق گرمايي كه توليد مي‌كنند، به هدر مي‌رود. دانشمندان استراليايي و اورگان1، راهكار مؤثري يافته‌اند كه نه تنها موجب بازيابي اين انرژي از دست رفته مي‌شود بلكه در درازمدت، توانايي و قابليت توليد برق از گرماي درون زمين را ايجاد مي‌كند. براي اين كار، از نانوسيم‌هاي بسيار نازك داراي پتانسيلي با بازده بيش از دو برابر مواد ترموالكتريك، استفاده مي‌شود. به گفته «هينرلينك» استاديار فيزيك دانشگاه اورگان كه با مؤسسه ميكروتكنولوژي و نانوعلم اورگان (ONAMI) همكاري دارد: اگر همه چيز به خوبي پيش رود، مي‌توان بزودي كاربرد چنين دستگاه‌هاي ترموالكتريك نانوساختاري موتور را مشابه چرخه بازيافت گرماي توليد شده در موتور خودروهاي خنك‌سازي ريزپردازنده كامپيوترها و يخچال‌هاي فشرده‌تر و كم سر و صداتر خانگي، شاهد بود.

لينك و همكارش «تامي هامفري» عضو شوراي تحقيقات استراليا، نتايج يافته‌هاي خود را در كنفرانس ابزارهاي نانومقياس تجميع سيستم‌ها2 كه در هوستون برگزار شد، ارائه كردند. بخش مرور مقالات موجود Nature Materialsكه به صورت آن‌لاين قابل دسترسي است، ضمن شگفت‌انگيز خواندن كار اين دو محقق، آن را پيشرفتي قابل توجه در مقايسه با ترموالكتريك‌هاي توده‌اي كنوني دانسته است.

مسئله جالب توجه اين است كه دانشمندان ياد شده، دريافته‌اند كه دو ماده در عين دارا بودن دمايي متفاوت، مي‌توانند در مقياس نانو از يكديگر، در حال تعادل گرمايي باشند و اين واقعيتي است كه با قوانين كنوني فيزيك سازگاري ندارد، اما براي عملكرد خاص مورد نظر دانشمندان كه كاربرد گسترده فناوري ترموالكتريك در توليد قدرت سرماسازي را موجب مي‌شود، بسيار ضروري و حياتي است.

اگر يك فنجان داغ را روي نيمكتي قرار دهيد، پس از مدتي گرماي خود را از دست داده و سرد مي‌شود تا با نيمكتي كه روي آن قرار دارد، به تعادل گرمايي برسد. به بياني ديگر، اين يك اصل مسلم ترموديناميكي است كه هميشه گرما از محيط گرم به سرد جريان مي‌يابد و البته در اين بين، مقداري انرژي نيز تلف مي‌شود.

دانشمندان در پي آن هستند تا با استفاده از مواد ترموالكتريكي، اين انرژي تلف شده را بازيابي كرده و به الكتريسيته تبديل كنند. اين كار تنها در صورتي موفقيت‌آميز است كه بتوان جريان گرما را تحت كنترل در آورد و اين همان كاري است كه هامفري و لينك، موفق به انجام آن شده‌اند. به گفته لينك، ايده اصلي در اين روش، استفاده از دو حالت غيرتعادلي- با اختلاف دما- است. لينك و هامفري نشان داده‌اند كه با اعمال ولتاژ بر يك سيستم الكتريكي و وجود اختلاف دماي آن، مي‌توان الكترون‌هاي با انرژي مشخص مورد نظر را در آن سيستم به كار گرفت. بنابراين، اگر يك ماده نانوساختاري طراحي شده باشد كه تنها به الكترون‌هاي با انرژي خاص مورد نظر، اجازه عبور دهد، به نوع جديدي از تعادل دست يافته‌ايم كه در آن برخلاف تعادل‌هاي ترموديناميكي معمول، الكترون‌ها به خودي خود نمي‌توانند از محيط گرم به سرد جريان يابند.

هامفري توضيح مي‌دهد كه: اين توازن ظريف مي‌تواند كاربردهاي عملي بسيار زيادي داشته باشد زيرا با محقق شدن چنين تعادل جديدي، ابزار ترموالكتريكي كه براي تبديل گرماي انرژي الكتريكي مفيد، از روش اتصال الكتريكي نواحي سرد و گرم در يك نيمه رسانا استفاده مي‌كنند، مي‌توانند حتي در نزديكي نقطه تعادل نيز كار كنند. اين نيازي كليدي براي افزايش بازده ابزار و رسيدن به حد كارنو است كه حداكثر بازده ممكن براي ماشين گرمايي تلقي مي‌شود. زيرا سيستم در حال تعادل جريان الكترون‌ها، برگشت‌پذير بوده و با توجه به اين برگشت‌پذيري، دستگاه مي‌تواند به حداكثر بازده ممكن برسد.

تاكنون، اين نوع دستگاه‌ها كه بخش متحركي نداشته‌اند و آن‌قدر كوچك بوده‌اند كه بتوان آنها را روي يك ريز تراشه جاي داد، بازدهي بسيار پايين (كمتر از 15 درصد حد كارنو براي توليد برق) داشته‌اند و به همين علت، جز در مواردي خاص و محدود، كاربردي نداشتند.

اساس طرح لينك و هامفري، يافتن ساختار باندي الكترونيك مناسب در مواد ظريف ترموالكتريكي است كه از تعداد بسيار زياد نانوسيم تشكيل شده‌اند. با انجام اين طرح، دستگاه‌هاي ترموالكتريك نانوساختاري ايجاد شده به اين روش، بازدهي نزديك به 50 درصد در حد كارنو، خواهند داشت.

با كمك چنين موادي است كه توليد الكتريسيته از گرماي درون زمين و يا گرماي خروجي موتور خودروهاي تركيبي، امكان‌پذير مي‌شود. گفتني است كه اين تحقيق، موفق به دريافت جايزه بنياد ملي علوم امريكا شده است.

تحقیق درباره اختلالات یادگیری

مقدمه

بسیارند کودکانی که ظاهری طبیعی دارند، رشد جسمی و قد و وزنشان حاکی از بهنجار بودن آنان است. هوششان کمابیش عادی است، به خوبی صحبت می‌کنند، مانند سایر کودکان بازی می‌کنند و مثل همسالان خود با سایرین ارتباط برقرار می‌کنند، در خانه نیز خود یاریهای لازم را دارند و کارهایی را که والدین به آنان واگذار می‌کنند به خوبی انجام می‌دهند و از رفتار و اخلاق عادی برخوردارند. لیکن وقتی به مدرسه می‌روند و می‌خواهند خواندن و نوشتن و حساب یاد بگیرند دچار مشکلات جدی می‌شوند. بیش از یک قرن است که متخصان علوم تربیتی و روانشناسی و گفتار درمانی در پی تشخیص و درمان مشکلات این قبیل کودکان بوده‌اند.

بیش از شصت تعریف برای اختلالات یادگیری وجود دارد که معروفترین آنها عبارتست از:

اختلال در یک یا چند فرآیند روانی پایه به درک یا استفاده از زبان شفاهی یا کتبی مربوط می‌شود و می‌تواند به شکل عدم توانایی کامل در گوش کردن ، فکر کردن ، صحبت کردن ، خواندن ، نوشتن ، حجمی کردن یا انجام محاسبه‌های ریاضی ظاهر شود. این اصطلاح شرایطی چون معلولیتهای ادراکی ، آسیب دیدگیهای مغزی ، نقص جزئی در کار مغز ، ریس ‌لکسی یا نارسا خوانی و آفازیای رشدی را در بر می‌گیرد. از سوی دیگر ، اصطلاح یاد شده آن عده را که اصولا بواسطه معلولیتهای دیداری ، شنیداری یا حرکتی همچنین عقب ماندگی ذهنی یا محرومیتهای محیطی ، فرهنگی یا اقتصادی به مشکلات یادگیری دچار شده‌اند را شامل نمی‌شود.

علل بروز اختلالات یادگیری

ثابت شده است که علل بروز اختلالت یادگیری نسبتا مهم است. با این حال در پژوهشهای مختلف تاثیر عوامل زیر در بروز این اختلالات مورد تائید بوده‌اند. هر چند همواره تاثیر متقابل عوامل مورد نظر بوده است.

عوامل فیزیولوژیک موثر در بروز اختلالات یادگیری

بسیاری از متخصصان بر این باورند که علل اساسی و عمده اختلالات یادگیری آسیب دیدگی مغزی شدید یا جزئی و صدمه وارده به دستگاه عصبی مرکزی است.

عوامل موثر در بروز اختلالات یادگیری

شواهدی در دست است که نشان می‌دهد اختلالات یادگیری احتمالا در برخی خانواده‌ها بیش از دیگران دیده می‌شود. مطالعات انجام شده بر روی دوقلوها به گونه‌ای حاکی از نشانه‌های عمل ژنتیکی است. واکر ، "کول" و "ولف" به الگوهای خانوادگی پی برده‌اند که با اختلالات یادگیری پیوند دارند.

عوامل بیوشیمیایی موثر در بروز اختلالات یادگیری

گفته شده است که اختلالات گوناگون متابولیکی در حکم عواملی هستند که موجب اختلالت یادگیری می‌شوند. برخی از عوامل بیوشیمیایی که در ارتباط با اختلالات یادگیری از آنها نام برده شده است عبارتند از: هایپوگلیسمی ، عدم توازن استیل کولی نستروز و کم کاری تروئید.

عوامل پیش هنگام و قبل از تولد در بروز اختلالات یادگیری

اختلالات یادگیری برخی کودکان می‌تواند بواسطه مشکلاتی باشد که پیش از تولد ، هنگام تولد و بلافاصله بعد از تولد وجود داشته است.

از جمله عوامل پیش از تولد عبارتند از:

عدم تناسب نوع خون مادر با جنین

اختلالات در ترشحات داخلی مادر

قرار گرفتن در برابر اشعه

استفاده از دارو

از عوامل هنگام تولد می‌تواند به مواردی چون:

کم وزنی هنگام تولد

آسیب وارده بر سر

آمدن جفت پیش از نوزاد

تولد با پا ، اشاره کرد.

از عوامل بعد از تولد عبارتند از:

مسمومیت سرب

نارساییهای تغذیه‌ای

محرومیتهای محیطی و ...

عوامل آموزشی موثر در بروز اختلالات یادگیری

به عقیده برخی متخصصان تدریس ناکافی و ناصحیح می‌تواند در بسیاری از اختلالات یادگیری عامل به حساب بیاید. به نظر می‌رسد که شماری از کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری مرکز تحت آموزش کافی و مناسب قرار نگرفته‌اند.

انواع اختلالات یادگیری

کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری ممکن است در یکی یا چند مورد از زمینه‌های زیر دچار مشکل باشند: اختلال در زبان گفتاری ، اختلال در زبان نوشتاری ، اختلال خواندن و اختلال در حساب. به عبارتی ممکن است کودکی در همه زمینه‌های فوق به جز یک زمینه عملکرد خوب و مناسبی داشته باشد، ولی در یک زمینه دچار مشکل شود و به این ترتیب همپوشیهای مختلفی در زمینه‌های یاد شده ممکن است اتفاق بیافتد.

درمان اختلالات یادگیری

هر چند اختلالات یادگیری اصولا مساله‌ای آموزشی است، اما از چندین جنبه مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. بسیاری تلاشها در این زمینه آشکار از فرضیه نقص جزئی در مغز سود می‌جویند و بدین ترتیب می‌کوشند تا با ارزیابی مسائل فرض شده مربوط به این نقص زیستی مشکل را برطرف کنند. از جمله شیوه‌های درمانی رایج بر این اساس می‌توان به درمان رایج بر نگرشهای "ادراکی" - "حرکتی" اشاره کرد.

در این شیوه تلاش می‌شود تا موقعیتهایی برای کودک فراهم شود تا بتواند اطلاعاتی را از محیط دریافت دارد، به یکدیگر ارتباط دهد و آنها را دریابد. استفاده از روروک ، بازیهایی برای آموزش حرکت ، تمرینات روی تخته سیاه برای رشد هماهنگی حرکت و ادراک دیداری ، حل معما در این شیوه کاربرد دارد.

از روشهای درمانی دیگر می‌توان به روش "دیداری" - "حرکتی فراستیگ" و شیوه‌های رفتاری اشاره کرد. برخی از متخصصان حرفه پزشکی نیز معتقدند باید به این دسته کودکان دست کم به طور آزمایشی دارو تجویز کرد. با این حال درباره تاثیرات دارو درمانی روی دانش آموزان مبتلا به اختلالات یادگیری مطالعات انجام شده بسیار اندک است. "مگا ویتامین درمانی" اولین بار توسط کوت برای درمان این اختلالات پیشنهاد شد که به استفاده از ویتامینها تا حداکثر یک هزار برابر میزان مورد نیاز بدن گفته می‌شود.

از سوی دیگر در نظر گرفتن امکانات آموزشی ویژه برای کودکان مورد توجه قرار گفته است مثلا استفاده از اتاق مرجع یا کلاسهای ویژه. با این حال مساله جای دهی مبتلایان به اختلالات یادگیری در کلاسهای مختلف هنوز مورد بحث بسیاری از متخصصان آموزش و پرورش است.

تحقیق درباره علامه مجلسی

علامه محمدباقر مجلسی، فرزند ملا محمدتقی مجلسی فرزند مقصود علی مجلسی، معروف به علامه مجلسی و مجلسی ثانی، از بزرگ‌ترین و معروفترین علمای تشیع عهد صفویه بود.

زندگی

در سال ۱۰۳۷ هجری قمری، که این سال برابر است با عدد ابجدی جمله «جامع کتاب بحارالانوار»، در شهر اصفهان دیده به جهان گشود. پدرش مولا محمد تقی مجلسی از شاگردان شیخ بهایی بود و در علوم اسلامی از بزرگان روزگار خود به شمار می‌رفت. مادرش دختر صدرالدین محمد عاشوری بود.

هنوز به سن ۴ سالگی نرسیده بود که نزد پدرش به تحصیل پرداخت و در مساجد برای نماز حاضر می‌شد. چنانچه خود می‌گوید: «الحمدلله رب العالمین که بنده در سن ۴ سالگی همه اینها را می‌دانستم؛ یعنی خدا و نماز و بهشت و دوزخ. و نماز شب می‌کردم در مسجد صفا، و نماز صبح را به جماعت می‌کردم و اطفال را نصیحت می‌کردم به آیت و حدیث، به تعلیم پدرم رحمةالله علیه». او در زمان کوتاهی تمام علوم رسمی زمان خود را فرا گرفت.

با وجود اینکه پدرش در علوم نقلی تبحر داشت، ولی بر اثر تغییر جهتی که در پدرش حاصل شده بود و بیشتر متمایل به علوم نقلی و بخصوص شرح و تفسیر احادیث گردیده بود، تنها علوم نقلی را از پدرش فرا گرفت و علوم عقلی را نزد آقا حسین خوانساری استفاده کرد.

در ۱۴ سالگی از ملاصدرا، اجازه روایت گرفت. و سپس در حضور استادانی چون علامه حسن علی شوشتری، امیرمحمد مومن استرآبادی، میرزای جزایری، شیخ حرعاملی، ملا محسن استرآبادی، ملا محسن فیض کاشانی، ملا صالح مازندرانی، تحصیل کرد. وی در اندک زمانی بر دانش‌های صرف و نحو، معانی و بیان، لغت و ریاضی، تاریخ و فلسفه، حدیث و رجال، درایه و اصول و فقه و کلام احاطه کامل پیدا کرد.

لازم به ذکر است وی در زمان خود با توجه به نزدیکی به دربار شاه سلطان حسین، بر ضد آشنایی با دانشهای مبتنی بر خرد و استدلال برخواست و حتی نوشت که نباید پیرامون علم و صفات خداوند و شبهه‌های مربوط به قضا و قدر اندیشید. در همین دوران است که ملا صدرا تکفیر می‌شود و مجلسی ملا صادق اردستانی را از اصفهان بیرون می‌کند.

وفات

وی در ۲۷ رمضان سال ۱۱۱۰ یا ۱۱۱۱ وفات یافت و در جامع عتیق اصفهان مدفون شد.

منتقدین

علی شریعتی را از مخالفین بزرگ محمدباقر مجلسی دانسته‌اند.

تالیفات

دستخط علامه مجلسی، مربوط به قرن ۱۱ هجری قمری در کتاب تهذیب احکام

او در عمر ۷۳ ساله خویش بیش از یکصد کتاب به زبان فارسی و عربی نوشت که تنها یک عنوان آن بحار الأنوار است با ۱۱۰ جلد و عنوان دیگر مرآة العقول با ۲۶ جلد. حدود ۴۰ کتاب نیز به او نسبت داده شده‌است. اولین تألیف علامه را کتاب الأوزان و المقادیر یا میزان المقادیر دانسته‏اند که در سال ۱۰۶۳ تألیف شده. آخرین تألیف او هم کتاب حق الیقین است مربوط به سال ۱۱۰۹ هجری، یعنی یک سال قبل از وفاتش.

برخی کتب علامه عبارت‌اند از:

بحار الأنوار، که یک مجموعه بزرگ روایی و تاریخی است و در ضمن آن تفسیر بسیاری از آیات قرآن کریم هم آمده‌است.

مرآة العقول، شرح کافی ثقة الاسلام کلینی است در ۲۶ جلد.

ملاذ الأخیار، شرح تهذیب شیخ طوسی است در ۱۶ جلد.

الفرائد الطریفة، شرح صحیفه سجادیه علیه‏السلام است.

شرح أربعین حدیث، که از بهترین کتب در این موضوع می‏باشد.

حق الیقین، در اعتقادات است و به زبان فارسی نوشته شده.

علامه چندین کتاب کلامی دیگر نیز دارد.

زاد المعاد، در اعمال و ادعیه ماهها (فارسی)

تحفة الزائر، در زیارات (فارسی)

عین الحیاة، شامل مواعظ و حکم برگرفته از آیات و روایات معصومین علیهم‏السلام (فارسی)

صراط النجاة

حلیة المتقین، در آداب و مستحبات روزانه و در طول زندگی (فارسی)

حیاة القلوب در تاریخ پیامبران و ائمه علیهم‏السلام در سه جلد (فارسی)

مشکاة الأنوار، که مختصر حیات القلوب است (فارسی)

جلاء العیون در تاریخ و مصائب اهل بیت علیهم‏السلام (فارسی)

توقیعات امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف همراه با ترجمه آنها.

کتب فراوانی به‌عنوان ترجمه احادیث خاص مانند ترجمه توحید مفضل و...

کتبی در موضوع ترجمه ادعیه و زیارات همچون زیارت جامعه کبیره و دعای سمات و...

آيا مي دانيد كه:

رسول خدا صلی الله علیه واله فرمودند: همانا حلقه در بهشت از یاقوت قرمز است و زیر آن صفحه های نقره می باشد. زمانی که حلقه در بر صفحه نقره کوبیده شود صدای یــا عـلــی طنین انداز می شود.

بسم الله الرحمن الرحیم

آیا می دانید درختی به نام محبوبه در بهشت است؟

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:

در بهشت درختی به نام محبوبه میباشد که میوه آن درخت از انار کوچک تر، از سیب بزرگ تر، سفید تر از شیر، شیرین تر از عسل و نرم تر از مِسک است، و از آن میوه نمی خورد مگر کسی که هر روز به گفتن « اللهم صل علی محمد و آل محمد » مداومت نماید.

کتاب آثار برکات صلوات

آیا می دانید که آب کدام رودخانه بسیار پر برکت است؟

امام سجاد علیه السلام فرمودند:

در هر شب فرشته ای از آسمان فرود می آید و با خود سه مثقال مُشک از بهشت می آورد و آن را در رودخانه فرات می ریزد و رودخانه ای در شرق و غرب عالم نیست که از این رودخانه بیشتر برکت داشته باشد.

عجائب الملکوت

آیا می دانید اولین کسی که تغنّی کرد که بود؟

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: اول کسی که تغنّی(ترانه خوانی) کرد شــیطان بود. هنگامی که حضرت آدم علیه السلام از شجره منهیّه (درختی که خدا آدم را از او نهی کرده بود) خورد. شیطان (ازخوشحالی) تغنّی کرد.

وقتی شیطان از بهشت رانده شد، گفت: خدایا! چون مرا راندی اینک برای من منزلی مقررفرما، خطاب رسید بازارها منزل توست.گفت: طعام من چیست؟ فرمود: هر چیزی که اسم من برآن آورده نشود. گفت: شرابی می خواهم، فرمود: هرمست کننده ای... گفت: موذن من چیست؟ فرمود: صداهای ساز و کرنا... گفت: صیدی برایم قراربده، فرمود: زنان صید توهستند.

لئالی الاخبار صفحه 502

آیا می دانید صدقه هم سخن میگوید؟

حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت کرده است.

صدقه زمانی که از دست صاحبش بیرون رود پیش از این که در دست سائل وارد شود، پنچ کلمه سخن می گوید.

اوّل- آن که من اندک بودم تو مرا بسیار زیاد کردی.

دوّم- آن که من صغیر بودم تو مرا بزرگ کردی.

سوّم- آن که من دشمن بودم تو مرا دوست نمودی.

چهارم- آن که من فانی بودم تو مرا باقی و جاوید کردی.

پنجم- آن که تو مرانگهدار و حافظ بودی، و الان من حافظ و نگهدار تو هستم.

تاریخ نگارستان جلد2 صفحه 142

آیا می دانید اولین کسی که با امام زمان بیعت میکند کیست ؟

امام صادق علیه السلام فرمودند: اولین بیعت کننده با حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف حضرت جبرئیل علیه السلام است که به شکل پرنده ای سفید به زمین فرود می آید، با امام زمان بیعت میکند و سپس با صدای بلند ندا می کند تا تمام خلائق بشنوند "أتی امرالله فلاتستعجلوه" سوره نحل آیه 1

کتاب عجائب الملکوت صفحه 353

آیا می دانید که از حلقه درب بهشت چه صدایی طنین انداز است؟

رسول خدا صلی الله علیه واله فرمودند: همانا حلقه در بهشت از یاقوت قرمز است و زیر آن صفحه های نقره می باشد. زمانی که حلقه در بر صفحه نقره کوبیده شود صدای یــا عـلــی طنین انداز می شود.

امالی شیخ صدوق صفحه 280

آیا می دانید که جغد خرابه نشین نبود؟

مرحوم علامه مجلسی رضوان الله تعالی علیه در بحار الأنوار آورده است: روزی حضرت رضا علیه السلام به یکی از اصحاب فرمودند: در زمان جدم رسول خدا صلی الله علیه و آله حالت جغد چنین بود که به منازل و خانه ها و قصر ها رفت و آمد داشت، و هنگامی که اهل منزل مشغول صرف غذا می شدند به نزدیک آن ها می رفت تا به او آب و غذایی بدهند و با آنان هم غذا می شد، سپس به جایگاه خود - روی دیوار منازل وشاخه درختان - بازمی گشت. اما هنگامی که حسین بن علی را شهید نمودند از آبادی خارج شد و به خرابه ها و کوه ها و صحرا ها پناه برد و چنین گفت: بد امتی هستید شما که فرزند پیامبر خود را کشتید – وقتی با فرزند پیامبر چنین کنید – هرگز بر جانم در میان شما ایمن نیستم!!!

درحدیث دیگری حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: جغد تمام روزرا روزه دارومحزون می گذراند وهنگامی که عالم را شب فرا می گیرد تا به صبح برای حسین صلوات الله علیه ناله می کند!!!