زندگینامه شیون فومنی

شیون فومنی (میر احمد سید فخری نژاد) از شاعران محبوب و مشهور خطه ی شمال در سال 1325ه ش در شهرستان فومن دیده به جهان گشود او تحصیلات ابتدایی و سه ساله ی خود را در رشت سپری کرد و بعد از آن به کرمانشاه کوچ نمود و سه ساله دوم دبیرستان را تا اخذ دیپلم طبیعی -1345 در آنجا گذراند.

شیون در سال 1346 وارد سپاهی دانش در طارم زنجان شد و یکسال بعد به استخدام اداره آموزش و پرورش استان مازندران درآمدودر سال 1348 وارد زندگی زناشویی شد در کوچی عهده دار مدیریت و تدریس در یکی از مدارس فولادمحله ساری گشت و تا سال 1351 با تمام مشکلات دست و پنجه نرم کرد و عاشقانه به رسالت خود که همانا تعلیم و تربیت بود پرداخت و پس از آن نیز دردیگر نقاط گیلان به این شغل شریف باز هم ادامه داد.

او در سال 1374 مبتلا به بیماری نارسایی کلیه شد و یک سال بعد برای درمان این نارسایی به وسیله دیالیز به تهران کوچ کرد و در همین سال با توجه به درد بیشمار موفق به اخذ فوق دیپلم (تجربی) از دانشگاه تربیت معلم گشت.

شیون در سال 1376 ه.ش پس از سالها تدریس و تعلیم و تربیت فرزندان این خاک طربناک بازنشسته شد.

او در شهریورماه 1377 پس از یک دوره بیماری مزمن کلیوی و انجام پیوند کلیه در یکی از بیمارستانهای تهرانروی از نقاب خاک کشید.

آرامگاهش در بقعه سلیمانداراب رشت بنا به وصیتش در کنار سردار بزرگ میرزا کوچک جنگلی است.

او علاوه بر آثار ارزشمند و ماندگار چهار فرزند به نام های حامد – کاوه – دامون و آنک – دختر قصیده نذر – نیز به یادگار نهاد.

آثار ادبی و هنری شیون فومنی

شیون فومنی یکی از شاعران نیرومند زمان ما بود که وی را باید شاعر دو زبانه نامید. بطور کلی شاعران دو زبانه هم در عوام و مردم منطقه خود رسوخ می کنند و هم در گستره ی ملی جایگاه ویژه می یابند.

شیون فومنی به عنوان یکی از شاعران موفق دو زبانه در حوزه شعر محلی و بومی گیلکی را که داشت در محاق فراموشی قرار می گرفت سینه به سینه تا آنسوی مرزهای کشورمان اشاعه و ارائه نمود و جاودانه گشت و از سوی دیگر در حوزه شعر فارسی با انتشار مجموعه های شعر فارسی و ارائه قالبهای معمول و مرسوم شعر فارسی از شاعران تأثیر گذار و توانای شعر معاصر بشمار می رود.

تحقیق و پژوهش در زمینه ی فرهنگ، و ادب گیلان و ارائه مجموعه اشعار گیلکی در قالب غزلیات، منظومه ها و دو بینی های محلی است از جمله آثار قابل تأمل و ماندگار اوست.

علاوه بر اینها، ترانه سرایی یکی از جنبه های ادبی و هنری شیون است که با مهارت، چیرگی و تسلط بر موسیقی، آواها و ملودی های محلی و فارسی از وی بعنوان موفق ترین شاعر ترانه سرا شناخت که در این حوزه ترانه های متعددی از وی به وسیله خوانندگان نامور خوانده شده است.

پرداختن به شعر فارسی از تبحر و قریحه ی سرشار شاعرانه ی شیون است که با انتشار مجموعه اشعار فارسی از تبحر و قریحه ی سرشار شاعرانه ی شیون است که با انتشار مجموعه اشعار فارسی نشان داد از توانایی ها و برجستگی ادبی برخوردار است و از این نظر گاه شیون، شعر و زبان شعری خود را محدود به یک زبان، لهجه و منطقه ننمود با بهره گیری از فرهنگ و زبان مادری خود در عرصه ی زبان و فرهنگ ملی که همانا شعر فارسی است پروازهای دیدنی یی داشته است.

شیون در کنار شعر گیلکی و شعر فارسی فعالیتهای پر دغدغه ای در سایر حوزه های ادبی داشته است از آنجمله: شعر و ادبیات کودکان، قصه، داستان کوتاه و فیلمنامه (سناریو) از دیگر آثار ارزشمند اوست که طبعاً برشی دیگر از توانایی های وی بشمار می رود.

آثار فارسی شیون

شیون فومنی در شعر فارسی در دو شیوه کلاسیک و نو اشعار ماندگاری را از خود به یادگار نهاده است. غزل های شیون، از برجسته ترین غزل های معاصر شعر فارسی است که وی را در ردیف ممتازترین شاعر غزلسرا در حوزه ی غزل امروز نئوکلاسیک قرارداده است.

غزل های شیون، شیوه ی تخیل و مضمون پردازی شاعران سبک هندی، تشبیهات، استعارات، تصاویر و زبان امروزی همراه با تمثیل، ترکیب سازی، مضمون یا بی و پارادوکس های زیبایی را در خود دارد که البته همه اینها در کنار عناصر بومی و چه با اصطلاحات و ترکیبات زبانی گیلک، همانند: این سفر (این دفعه)، وعده خلافی، خرسخواری، تن شده، چموش پا تاوه و ... به واقع دیده می شود که کلمات را به راحتی دستکاری می کند و با انها فضای تخیلی می سازد.

در غزل های او حتی قافیه ها بسیار طبیعی و زیبا بجا می نمایند. خود او می گوید: وزن و قافیه و ردیف اگر اندیشیده آید پوشال کم بهایی است که خار کنی را به کار نمی رود.

تشخیص زبانی او مربوط به گزینش لطیف ترین واژه ها رایج است و ناخودآگاه از واژه های خشک و خشن پرهیز می کند وی بلاغت را با تخیل و زیبایی در کنار هم نشانده است؛ به ویژه که سراسر اشعار و مجموعه های او هوای شمال را دارد و فضای گیلان را می توان در شعر او به وضوح مشاهده کرد. این گونه بومگرایی که از عناصر سبکی اوست، یکی از محصولات نو گرایی نیمایی است که شاعر را با محیط خویش، پیوند می دهد.

در کنار غزل در حوزه اشعار کلاسیک، رباعی، دو بیتی، مثنوی، قصیده از جمله طبع آزمایی های شاعر بوده است که همواره با توجه به ظرفیت قالبها مشاهده توانمندیها و موفقیتهای شیون هستیم.

امّا اشعار نو و اشعار سپید از پر دغدغه ترین لحظه های سرودن شاعر بوده است که چهره دیگر شاعر را در این قالب به خوبی می بینیم که چقدر از ظرفیتهای بیانی، زبانی، عاطفی و ... شاعر را با خود به همراه داشته است که تا بدان پایه شاعری با آنهمه غزل های زیبا و دلنشین گرایش خاصی به سرودن اشعار سپید نشان می دهد.

1- پیش پای برگ (برگزیده اشعار): این مجموعه شعر برگرفته و برگزیده اشعار فارسی شاعر از قالب غزل، مثنوی، رباعی، دو بیتی، نو و سپید از اواخر دهه چهل تا اوایل دهه هفتاد سالهای شاعری شیون است. ناشر: شاعر، چاپ اول بهار 1374.

2- یک آسمان پرواز (برگزیده اشعار): این مجموعه شعر برگرفته و برگزیده اشعار فارسی شاعر از قالب غزل، رباعی، دو بیتی، شعر نو، شعر سپید از اواخر دهه چهل تا اوایل دهه هفتاد سالهای شاعری شیون است. ناشر: شاعر، چاپ اول بهار 1374.

3- از تو برای تو: این مجموعه در برگیرنده ی غزل، رباعی، دو بیتی، مثنوی سروده ی شاعر است، به کوشش: حامد فومنی. ناشر: خجسته، چاپ اول 1378.

4- رودخانه در بهار: این مجموعه در برگیرنده ی اشعار سپید شاعر همراه با مقدمه ای از شیون در باب دیدگاه وی از شعر و زبان شعری است، به کوشش: حامد فومنی، ناشر: خجسته، چاپ اول 1378.

5- کوچه باغ حرف: این مجموعه در برگیرنده ی کلیه اشعار شاعر در قالب رباعی است که در یک کتاب گردآوری و تدوین شده است، به کوشش: حامد فومنی. ناشر: هدایت، چاپ اول 1382.

شعر گیلکی شیون فومنی

شیون فومنی با عنوان مردمی ترین شاعر گیلان در اشعار گیلکی خود از حکایت های فولکوریک محلی سود بسیار برده است. زبان شعر گیلکی و بسیار ساده و روان است و این همه مدیون اصلاحات و کنایات آشنای بومی و افسانه ها و باورهای محلی و تأثیر محیط زیبایی گیلان و نیز تصویر اوضاع معیشتی مردم آن سامان است، چنین است که مردم این خطخ خود را در شعر او می یابند و با شعرش احساس پیوند و نزدیکی می کنند و از این چشم انداز از وی می توان بعنوان یگانه شاعر معاصر شعر گیلکی نام برد که شعرش دارای مخاطب است. قدرت در تکنیک روایت، از جمله ساختار روایت، پردازش شخصیت ها در توصیف و در زبان ، غافلگیری گروه پردازی زبان سبک، واژگان، تصاویر و ... شعر او را در پردازش ها، غافگیری روایت، توصیفات، و زبان و ساختار روایت بسیار نیرومند نموده است. بطور کلی قدرت شعر محلی شیون در سه امر نهفته است: شیوه ی روایت، طنز و زبان پرداخته.

در شعر شیون دو ویژگی دیده می شود او شاعری است: طنز گو و جدی، امّا شیطنتی در بیان او نهفته است که همیشه حتی در اشعار جدی نیز او را شاد نشان می دهد. اما در شعر محلی او طنز غالب است، چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیر مستقیم، یعنی گاهی مستقیماً مورد شلاق طنز می گیرد و گاهی خود را به جای مورد می گذارد و در معرض تاخت و تاز قرار می دهد.

ابزارهای طنز شیون در روایت، عبارتند از: کنایه، ضرب المثل های عامیانه، شخصیت پردازی، توصیف، تشبیه و مقایسه، مناظره، نکته گیری و حاضر جوابی و محاوره گرایی.

شیون با شناخت عمیق و وسیع از مردم، فرهنگ و فولکولور گیلان تشخیص داد که اشعار گیلکی خود را در قالب نوار کاست صوتی با دکمه و صدای خود ارائه دهد که در این راه نوارهای کاست گیلکی شیون با عنوان گیله او خان زبانزد خاص و عام و مضامین سروده های گیلکی شیون تعیین کننده ی فضاها و قالبهای ویژه آنهاست و از این نظرگاه در شعر گیلکی شیون قالبهای متنوع اعم از منظومه، غزل، دو بیتی، مثنوی، اشعار نو و ازاد و ... به چشم می خورد که دلیل این مدعا آثار به یادگار مانده شیون و چاپ و نشر آثار چاپ نشده ی شاعر به همت و کوشش فرزند شاعر حامد فومنی است.

شعر گیلگی با حضور شنیدن جان و طراوتی دیگر به خود گرفت و شیون با ارائه اشعار شیوای گیلکی در قالب نوار کاست صوتی تحول عظیمی در ادب گیلکی ایجاد نمود.

در حال حاضر اشعار گیلکی شیون هم طراز و همپایه با شاهنامه حکیم فردوسی طوسی، دیوان حافظ و مثنوی مولانا در تمامی خانه های گیلان حضوری همه جانبه و چشمگیر دارد.

ارائه شش کاست نوار شعر گیلکی با صدار شاعر، سال انتشار 1357 تا 1364 و ارائه هفتمین نوار کاست گیله اوخان به کوشش فرزند شاعر حامد فومنی با همکاری هنرمندان گیلانی در قالب منظومه محلی نمایشی، سال انتشار فروردین 1382

مجموعه نوار کاست گیلکی شیون فومنی عبارتند از:

گیله اوخان 1 شامل :

مره نه دوندگی ترانه پرچین پهلوان ترانه کاس برار پاخاری(غزل) منظومه فوخوس درد دیل به؟ نیبه (غزل) ترانه برگ نار منظومه آقادار ترانه ماری ماری جنگل (غزل)

یگیله اوخان 2 شامل:

مجموعه های دو بیتی گیلکی

گیله اوخان 3 شامل:

غزلهای قبله نما وطن میرزا تنگه لنگه و مخمس میزقانچی منظومه گاب

گیله اوخان 4 شامل:

غزل انعام رخش و مخمس "بی بی بی چادری " منظومه هیچ

گیله اوخان 5 شامل:

منظومه گیشه دمرده بیست دوبیتی محلی گیلکی

گیله اوخان 6 شامل:

پنج غزل محلی گیلکی بیست دوبیتی محلی گیلکی

گیله اوخان 7 شامل:

منظومه "گاب دکفته بازار" ترانه محلی "سل کول نی زن"

منبع :                                                   http://www.fuoman.blogsky.com           

مسائل اقتصادي در بروز اختلافات خانوادگي

مقدمه

خانواده از مجموعه افرادي تشكيل شده كه مسوليتهاى متقابلى برعهده آنهاست. اين افراد نيازهاى مادى، عاطفى و اجتماعى دارند كه بايد در محيط خانواده برآورده شود. گذشته از اين، اعضاي خانواده معمولا بيشتر مدت زندگى و ساعات روزانه را با هم به سر مى برند، به گونه اي كه با هيچ فردي ديگر به اين ميزان تعامل ندارند. در عصر حاضر تماسهاي بين برخى اعضاي خانواده مانند كودكان و والدينشان كمتر شده، ولى تعامل بين آنها از نظر زمانى طولانى تر شده است؛ زيرا اميد زندگى بيشتر شده و گاه سه نسل سالها با هم زندگى مى كنند. اعضاي خانواده، برخلاف بسيارى از گروههاي اجتماعى ديگر، معمولا افرادى از مراحل مختلف سنى و با جنسيت مختلف اند. همه اين عوامل باعث مى شود زمينه اختلاف بين اعضاي خانواده بيش از هر گروه اجتماعى ديگر باشد. البته دلبستگى ها و روابط عاطفى بسيار عميق در خانواده نيز بيش از هر گروه اجتماعى ديگر است. «خانواده به عنوان گروه، اعضايش را با احساس صميميت، همكاري و تشريك مساعى به هم پيوند مى دهد؛ يعنى رابطه اعضاى خانواده بر پايه صفت صميميت و زندگى اجتماعى در داخل گروه استوار است. صميميت مشخصه ي اساسى و غيرقابل تفكيك خانواده است و همين صفت آن را از ساير گروه هاى اجتماعى متمايز مى كند» در صورتى كه عوامل دلبستگى در خانواده تضعيف نشود، بسيارى از اختلافات به كمك همين روابط عاطفى مثبت و بسيار نزديك، قابل حل و فصل است. در اين بخش، به بررسى عوامل اختلاف در خانواده و سپس به ارائه ي راه حلهاي پيشگيرانه و برطرف كننده برخى اختلافات مى پردازيم.

در بررسى عوامل مشكلات خانوادگى كه گاه خانواده ها را به فروپاشى كامل مى كشاند، به مواردى متعدد برمى خوريم كه در گستره اى از مسائل روانى، اجتماعى، فرهنگى، دينى، اقتصادى و جسمانى جاي مى گيرند. اينك با اذعان به تفاوت ميزان نقش اين عوامل در اختلافات خانوادگى، به بررسى اجمالى آنها مى پردازيم.

عوامل اقتصادى: بخش مهمى از اختلافات خانوادگى به مسائل اقتصادى باز مى گردد. تحقيقى در ايران نشان داد از ميان متقاضيان طلاق، 12% علت درخواست طلاق را مشكل امرار معاش، 4% بى كاري و 11% ندادن نفقه اعلام كرده اند. افزون بر اين، 49/6% اعلام كرده اند ميزان حقوق آنان در زمان طلاق كفاف زندگى شان را نمى داده است. فقر و بيكاري، به ويژه مرد را تحت فشار قرار مى دهد و عاملى براى تعارضها به شمار مى رود. در متون اسلامى نيز به تأثير اين مشكل به فشارهاى خانوادگى،و آثار ناخوشايند آن در زندگى دنيا و آخرت اشاره شده استهمچنين ممكن است توقعات مادى زياد در خانواده، موجب تعارض و اختلاف شود. مرد اگر توان برآوردن خواسته هاى روزافزون اعضاي خانواده را نداشته باشد، باتندى به آنها واكنش نشان مى دهد و زمينه رفتارهاى ناسازگارانه را فراهم مى كند، و يا حالت تسليم و درماندگى را پذيرفته، سررشته را از كف مى دهد و در هر صورت، نظام خانواده با مشكلات و اختلافات جدى روبه رو خواهد شد. از سوى ديگر، تجمل طلبى و غوطه ورشدن در مواهب مادي و احساس بى نيازى مستانه نيز به رفتارهاى برترى طلبانه و ناسازگارى مى انجامد. گاه رسيدن ناگهانى يك خانواده به ثروت نيز به عاملى براى خودفراموشى و سركشى و اختلاف تبديل مى شود. توجه زياد به تجملات و ظواهر زندگي، زمينه اى براي دورشدن از روابط انسانى مناسب فراهم كرده و افراد را به از خودبيگانگى گرفتار مى كند. در اين حالت، ارزشهاي اخلاقى و دينى جاي خود را به امتيازهاى مادى و تجملى مى دهند. از آن جا كه انسان در اين موارد سيرى ناپذير است، هيچ گاه از زندگى و تعامل با ديگران رضايت نخواهد داشت؛ سپاس گزاري نيز در او كمرنگ شده و روابط افراد به سردى و نفرت مى گرايد. مسائل مربوط به اشتغال مرد و زن نيز ممكن است زمينه برخى اختلافات شود. تصدي برخى مشاغل در فرهنگ ويژه خانواده ي زن يا مرد، ممكن است نامناسب به نظر آيد و موجب كشمكش زن و شوهر گردد. اشتغال زنان در بيرون خانه، با توجه به سنگينى مسؤليتهاى آنان به ويژه در فرهنگ ما، ممكن است آنان را از ايفاى مسوليتهاي خانوادگى ناتوان كرده و موجبات اختلاف را فراهم آورد. گاه اشتغال زن، زمينه اى براى استقلال و جدايى وى از خانواده مى شود. مسئله مادران مجرد در برخى كشورها، ناشى از همين استقلال طلبى است كه به نوعى كيان خانواده را به خطر انداخته است. همچنين كار بيش از حد كه موجب حضور كم تر در محيط خانواده است، به روابط عاطفى مناسب ضربه زده و موجبات اختلاف را فراهم مى كند.

نقش امور اقتصادی در خانواده

در انتخاب همسر، مسئله برخورداری شوهر از امکانات مناسب مالی، در خور توجه است. اگر چه کمبود یا فراوانی آن به تنهایی نمی تواند دلیل طلاق یا خوشبختی باشد. به اعتقاد استاد مطهری، اقتصاد زیربنا نیست و البته کم بنایی هم نیست.

اما آنچه مهم است این که زن و شوهر می توانند با قناعت ورزی و چشم پوشی از جاذبه های دنیایی و با توکل برخدا، ضعف اقتصادی خویش را جبران کنند و مانع تأثیرگذاری ناگوار کمبود منابع مادی بر روابط زناشویی خویش شوند.

منبع :

http://www.rasekhoon.net

http://www.hawzah.net

تحقیق درباره آزادی

فهرست مطالب

فصل اول :                                                              

پیشگفتار:                                                                  

گفتار اول : مفهوم آزادی در فلسفه                                       

گفتار دوم : مفهوم آزادی در اخلاق                                     

گفتار سوم : مفهوم آزادی در حقوق                                     

فصل دوم‌ :                                                                

گفتار اول : آزادی تا مرز قانون                                         

گفتار دوم : آزادی تا حد عدم تجاوز به حقوق دیگران                  

گفتار سوم : آزادی تا حد عدم لطمه به آزادی دیگران                  

گفتار چهارم : آزادی مقید به عمل است یا دین؟                         

فصل سوم :                                                              

گفتار اول : آزادی های دینی و حدود آن                               

گفتار دوم: علل محدودیت آزادی در دین                               

گفتار سوم : تفاوت حدود آزادی در اسلام غرب                        

فصل چهارم :                                                            

گفتار اول : آزادی اندیشه و بیان                                        

گفتار دوم : آزادی مطبوعات                                            

گفتار سوم : آزادی عقیده و دین                                         

       فصل اول :

        مفهوم آزادی

پیشگفتار

آزادی لفظ مشترکی است . یعنی با توجه به معانی مختلفی که بکار برده می شود . پیدا کردن معنای جامع و مشترک بسیار مشکل است، جز به معنی رها بودن ؛ که معنای سبلی آن ، عدم تقیید و معنای ایجابی اش  رهایی است . ولی این معنای لغوی دامنه اصطلاحی آن را که امروزه در حوزه های معرفتی مختلف ، مانند فلسفه اخلاق ، سیاست ، حقوق ، جامع شناسی و ... مطرح است، اگر معنای خاصش را در نظر بگیریم چندین معنا می شود که جمع کردن آنها با هم مشکل و غیرممکن است.[1]

گفتار اول : مفهوم آزادی در فلسفه

دراین حوزه آزادی انسان به معنای مختار بودن و مجبور نبودن اوست. البته با توجه به این تعریف یک معنای افراطی از آن برداشت می شود . آن اینکه همه چیز در اختیار انسان است  . مکتب اگر سیتانسیالیسم معتقد این معناست که انسان به محض اراده کردن ، قادر به انجام هرکاری است...

در مقابل گرایش هایی در اسلام و قبل از اسلام و پس از آن در مکتب های مختلف فلسفی مطرح بوده است که هر دوی اینها مربوط به حوزه فلسفه است ؛ یعنی اینکه آیا انسان عملاً می تواند چیزی را با اراده خودش انتخاب کند ؟ یا مجبور است و تصور می کند که آزاد است .[2] در یک معنا از دید کسانی که به خدا اعتقاد ندارند  انسان همکاره است . مجبوذر نیست و اما معنای دیگر آزادی تکوینی انسان است یعنی انساس آزاد آفریده شده (ازدید کسانی که به خدا معتقدند). در مقابل عده ای می گویندانسان تکویناً مجبور است. به هر حال پذیرش هریک از این مسأله جبر یا اختیار ، عین مسأله آزاذدی به عنوان حفق انسانی ، یا چیزی معرض با آزادی نیست . اما اینکه انسان باید آزادی داشته باشد درتکوین جای ندارد [3]

گفتار دوم : مفهوم آزادی در اخلاق

چند نوع دیگر آزادی مطرح می شود که در آن باید و نباید معنای ارزشی دارد: یکی آزادی به معنای اینکه آیا هیچ نیرویی می تواند اخلاقاً انسان را ملزم به کار می کند؟ یا اینکه انتخاب اخلاق خوب و بد یا نظام های ارزشی ، اختیاری است؟[4]

عده ای معتقدند اینها امور اعتباری و قرار دادی است و انسان اختیار دارد چیزی را خوب یا بد بداند.این آزادی اخلاقی است در مقابل الزام اخلاقی. آزادی اخلاقی در معنتی دیگر آن در فرهنگ ما شناخته شده تر است . علمای اخلاق ما ریشه فضیلت های اخلاقی را حدیث می دانند . منظورشان از حدیث آزادی از قید شهوت ها و اطاعت قوه های حیوانی و شیطانی است. که اینها اسارت است و رد مقابل عزت و نفس ، عفت ، پاکدامنی و... آزادگی است یعنی همان آزادی اخلاقی [5]

گفتار سوم : مفهوم آزادی در حقوق

در این بحث این سوال مطرح است که انسان از نظر حقوقی چه اندازه آزاد است ؟ مسائل حقوقی- به معنای خاصش- در جایی مطرح می شود که روابط اجتماعی شود – نه مسائل فردی – و برای تنظیم روابط اجتماعی مقرراتی وضع شود و دولت حفامن اجرای آن باشد.[6]

البته آنچه امروزه درباره آزادی در دنیا مطرح می شود این است که دولت حق ندارد مردم را منع کند تا مزاحم آزادی دیگران نشود وقانون برای مرزبندی مزاحمت ها در سلب آزادی دیگران است. متاسفانه بسیاری از متدیین نیز امروزه همنوابا دنیا شده و این شعار را سر می دهند که اگر بخواهیم بین آزادی و دین یکی را انتخاب کنیم ، آزادی انسان مقدم است.

بنابراین در اصل آزادی تکوینی که بحث فلسفی است – ما معتقدیم که انسان اختیار دارد ؛ البته اختیار محدود .[7]

فصل دوم :

دیدگاههای مختلف در مورد حدود آزادی

گفتار اول : آزادی تا مرز قانون

به طور کلی در هیچ نظام ، ائدولوژی و مکتبی آزادی مطلق پذیرفته نشده است . یعنی هیچ عاقلی نپذیرفته که هر کس در اجتماع هر کاری دلش خواست انجام دهد . بنابراین همه ظاهراً قبول دارند که در زندگی اجتماعی افراد محدودیت هایی وجود دارد. در اینجا سخن از حد و مرز آزادی ها و محدودیت هاست . دیدگاههای مختلفی در این زمینه وجود دارد که یکی از آنها همین دیدگاه آزادی تا مرز قانون است . این نظریات محافل علمی و حقوقی است . حال این سوال مطرح است اینها که خودشان برای قانونگذاری قانون وضع می کنند آیا ای نبدان معنا نیست که قانون گذار حق وضع یک سری از قوانین را ندارد؟ حال که اینها برای قانونگذار محدودیت قائل شده اند ما نیز می گوئیم قانون ما قانون اسلام است و در اسلام چنین محدودیت هایی وجود دارد و کسی حق اعتراض ندارد چون این خلاف آزادی نیست . برای اینکه آزادی تا مرز قانون است و قانون ما ، قانون اسلام است. حتی اگر ظالمانه باشد . براساس این منطق نمی توان جوابش را داد . همانگونه که در بعضی کشورها قوانین ظالمانه ای را اجرا می کنند . بله ، ماهم معتقدیم که باید با ظلم و قوانین ظالمانه مبارزه کرد . اما این منطق نمی توان پاسخگوی این قوانین باشد زیرا حرفش این است که آزادی هست تا آنجا که قانون را محدود کند.[8]

گفتار دوم : آزادی تا حد عدم تجاوز به حقوقدیگران

یکی از دیدگاههایی که در مورد حدود آزادی وجود دارد این است که آزادی تا جایی است که به حقوق دیگران تجاوز نشود . به نظر می رسد این نظریه کارآمدتر باشد. یعنی حقوق انسانها که در قانون نیامده نباید معترض آنها شد .اما در اینجا این مسأله مطرح می شود که : آنها آزادی افراد را تا مرز ضرر نزدن به حقوق دیگران می دانند بنابراین باید حقوق تعریف شده ای که برای همگان ثابت است و هیچ قانونی حق نادیده گرفتن آن را ندارد ارائه شود . بر همین اساس اعلامیه ی حقوق بشر که بر اساس یک سلسله حقوق و قوانین خاص است تنظیم شده است را بگوید: قوانینی که این حقوق را رعایت نمی کنند معتبر نیستند.[9] ولی این سوال مطرح است که به چه دلیل این حقوق را فوق همه قانونها می دانند و از کجا معلووم حق دیگری نباشد؟ جوابشان این است که این معیار ثابتی ندارد . پس این جواب هم منطقی نیست ؛ زیرا در اعلامیه حقوق بشر ، معیاری نداریم که بگوید چه چیزی حق است و چه چیزی حق نیست ؛ لذا این جواب هم کارساز نیست . بای اینکه اگر کسی بگوید این خلاف حقوق است می گوییم از نظر ما خلاف حقوق نیست و از دیدگاه اسلام چنین نیست. پس باید برای تعیین و تشخیص حق معیاری داشته باشیم . اگر کسی صرف ادعای برابری افراد در قانون یک طفل هفت ساله و یک مرد هفتاد ساله از نظر حقوق یکسان بداند باید گفت : بر اساس کدام قانون و چه کسی آن را تعیین می کند . البته در اعلامی حقوق بشر مواردی تعیین شده است ؛ گاهی گفته اند : تا جایی که معترض مبانی اخلاقی نشود : که این خود نیز ابهام آفرین است . چرا که ارزش های اخلاقی در جوامع مختلف ، متغییر و مختلف است . و طبعاً هر قانونگذاری قانونی را که وضع می کند در عدف خود آن را اخلاقی میداند.[10]

گفتار سوم : آزادی تا حد عدم لطمه به آزادی دیگران

یکی از پاسخ های دنیای امروز درباره مرز آزادی های فردی در زندگی های اجتماعی پاسخ ؟؟؟؟؟؟ هاست و آن اینکه مرز آزادی افراد عدم لطمه به آزادی دیگران است و هرجا آزاد بودن کسی با آزادی دیگران برخورد کرد باید جلوی آن را گرفت . گاه تعمیرات عجیبی به کار می برند مثلاً آزادی را فوق همه چیز می دانند ، فو دین ، قانون و مبانی اخلاقی . به هر حال با این دیدگاه دایره آزادی خیلی وسیع می شود.[11]

ولی بعد از پذیرفتن این مبنا که حد آزادی افراد مزاحمت با آزادی دیگران است ، این سوالات مطرح می شود که منظور از آزادی ، آزادی مستقیم است یا غیر مستقیم؟ و در مورد لطمه و ضرر اگر بگویند ضرر غیر مستقیم هم اشکال دارد این سوال مطرح است که آیا فقط ضررهایی مثل قطع عضو که به جسم وارد می شود مد نظر است یا آنهایی که به روح و اعصاب ضرر می زند هم اشکال دارد ؟ مسلماً پاسخشان این است که امراض روحی و روانی هم ضررش کمتر از امراض جسمانی نیست.[12]

نتیجه اینکه ، آشکارکردن بعضی از رفتارها موجب رواج آن در جامعه می شود و در صورت ضرر داشتن باعث سرلیت آن ضرر در تمام افراد اجتماع می شود . بنابراین رفتاری که باعث فساد اخلاقی و اجتماعی شود و ضررش به جسم و حال مردم به خصوص جوانها – که سرمایه یک جامعه هستند – بخورد یک طبق همین قانون و اصل ممنوع است و علت اینکه زنها حق ندارند به صورت محرک و آرایش کرده در جامعه ظاهر شوند و باعث تحریک جوانها شوند آیا جز این است که که موجب ضرر برایجامعه می شود و سرمایه های جامعه را ازما می گیرد. این که قرآن می فرماید :

« ای زنان خودآرایی نکنید ، مانند آنچه که در جاهلیت پیشین می گیرند .[13]

بر این اصل است که خود آرایی موجب ضرر به دیگران می شود .[14]

گفتار چهارم : آزادی مقید به عدل است یا دین ؟

انسان به طور تکوینی آزاد و دارای قدرت انتخاب است ولی قلمرو اختیار او محدو.د است و قادر به انجام هر کاری نیست . بلکه اختیار او در محدوده نظام علی و معلولی و در چهار چوب  قوانینی است که بر طبیعت حاکم است . هر چه انسان به قوانین طبیعت آگاه تر باشد و قدرت بیشتری در بکارگیری از آنها داشته باشد و دایره اختیار و انتخاب او وسیع تر می گردد . ولی در همین محدوده نیز او حق ندارد هر عملی را که قدرت انجام را دارد ائنجام دهد . هرکس بر اساس لذت دائم و منفعت و ضرر بنا به تشخیص خود عمل می کند . مثلاً خود را در آتش نمی اندازد و...

از طرفی نیز در زندگی اجتماعی برای برپایی و حفظ نظام جامعه محدودیت هایی وجود داترد و هر کس به تشخیص خود می تواند عمل کند و این حدو مرزهایی است که آزادی تکوینی او را محدود می کند . قوانین تشریعی اعتباری ویا ارزشی – در قالب اخلاق و یا حقوق – بر همین اساس شکل گرفته اند.

برای محدود کردن آزادی با توجه به هدف زندگی فردی و اجتماعی انسان ملاک هایی در نظر گرفته می شود.

آنهایی که زندگی انسان را محدود به زندگی دنیوی می دانند و برای هدف بالاتر و برتری نمی شناسند از لحاظ نظری هیچ محدودیتی برای آزادی انسان قلئل نیستند .[15]

عده ای دیگر ملاک محدودیت آزادی را عدالت می دانند و معتقدند که انمسانها به طور خدادادی به حسن عدالت و زشتسی ظلم آگاه اند و اگر کسی بر اساس عدالت عمل کند و از ظلم دوری کند به در زندگی دست می یابد.

نظریه اول نظریه ای شرک آمیز و خلاف تعالیم اسلامی است . نه زندگی انسان محدود به دنیا ست و نه هر عملی در راستای سعادت واقعی است . لذا محدودیت تکوینی انسان باید در جهت سعادت دنیا . اخرت او تنظیم شود و هر چیزی که با کمل و سعادت انسان ناسازگار بود نهی وضع شود . نظریه دوم اگرچه به صورت کلی صحیح است ولی کارایی چندانی ندارد و نمی تواند به محدودیت های فردی جهت درستی دهد و ادراه درست جامعه را ممکن کند . چون اگرچه انسان ها به حسن عدالت ومتج ظلم آگاهند ولای تشخیص همه مصادیق ظلم و عدل برای انسان در صحنه زندگی ممکن نیست به همین دلیل در طول تاریخ در جوامع مختلف بر سه مصادیق عدل و ظلم اختلافات فراوانی وجود داشته است . بنابراین تعیین مصادیق ظلم و عدل نیاز به منبع و مرجع معتبری دار د تا بتوان بر اساس آن رفتارهای جامعه را در چهارچوب قوانین تشریعی تنظیم نمود . و این منبع و مرجع معتبر تنها دین و وحی الهی است  وتنها خداست که به همه مصالح انسان آگاه است و نیز توانایی و حق دارد که آزادی انسان را برای رسیدن به کمال و سعادت با قوانین شریعت محدود کند . [16] بنابراین ملاک آزادی انسان عدالت نیست زیرا خود عدالت نیازمند تفسیر و تبیین است و تنها دین و شریعت مشخص کننده ظلم و عدالت و حدود آزادی فردی و اجتماعی انسان ها در قالب احکام و حقوقی است.[17]

     فصل سوم :

گفتار اول : آزادی های دینی و حدود آن

آزادی تکوینی انسان ، بحثی ندارد که ما بگوییم باید باشد یا نباید باشد بنابراین از نظر دینی د نوع آزادی داریم : یکی آزادی اخلاقی یعنی رفتارهای اختیاری انسان ، اگر دخالتی در سعادت انسان دارد مطلوب است و به آن امر شده و اگر منافات دارد از آن نهی شده است ولی لازمه اش تعقیب دولت نیست . انجام کارهای غیر اخلاقی اگر به مرتبه ی نهی تحریمی باشد در آخرت مجازات دارد ، این خارج از آزادی حقوقی است.

آزادی حقوقی و سیاسی یعنی اگر انسان کاری را انجام دهد که از نظر دین نهی شده باشد ، دولت اسلامی به عنوان منامن اجرایی شخص را مورد تعقیب قرار داده به انجام واجبات و ترک محرمات وادار می کند . در واقع اگر ما اصل دین را پذیرفتیم پعنی پذیرفتن مدودیت آزادی ها دین انسان را مقید به اعتقادات خاص می کند .[18] یعنی اگر انسان موحد بود به بهشت و اگر مشرک بود به جهنم می رود . بنابراین دین در اعتقادات امر و نهی می کند و شخص را آزاد نمی گذارد . اما در این موارد تعقیب دولتی ندارد و متعنای صحیح اینکه :

« هیچ اجباری در دین وجود ندارد ... »[19]

نیز همین است . هیچ کس را برای اعتقاد ی که در دانش می گذرد مواخذه نمی کنند و نهی ارتداد نیز به خاطر اظهار و تاثیر آن درجامعه و گمراهی دیگران است . وگرنه با صرف اعتقاد قلبی دولت اسلامی با او کاری ندارد.[20]

بعضی معتقدند که دین ، حق محدودیت آزادی را ندارد حال آنکه دین مجموعه ای از بایدها و نبایدها ست اما دین را بر کسی تحمیل کردن کار دین نیست ، بلکه آزادی حقوقی است . محتوی دین ، یعنی محدود کردن عقاید ، افکار باورها، رفتارها و ارزش ها. همان طور که پذیرش هر قانونی به معنای پذیرش محدودیتهاست ؛، چه قانون کمونیستی چه لائیک ، چه اسلام و یا هر مکتب و مذهبی .[21] اما اینکه این محدودیت تا چه حد است درواقع باید بگوییم قید آزادی تجاوز به هر مصلحتی از مصالح اجتماعی است . یعنی انسانها مجازند هر کاری را انجام دهند تا انجا که به مصالح مادی و معنوی جامعه لطمه نزنند . آنجا که ازادی ، از لحاظ مادی ، به مصالح جامعه لطمه برسانند ممنوع است و همچنین آنجا که استفاتده از آزادی ها با مصالح معنوی جامعه اصطکاک پیدا کند ممنوع است .[22] بنابراین حدود آزادی قانون است که از دین الهام گرفته باشد.

گفتار دوم : علل محدودیت آزادی در دین

در اینجا موضوع آزادی های است که دین آنها را محدود کرده که دولت اسلامی آن محدودیتها را تامین و با مخالفین آنها برخورد می کند والا مسائل شرعی ، اتگر کاملاً فردی باشد هیچ سرایتی به دیگران نداشته باشد اصلاً‌محل بحث این آزادی ها نیست . منتها دین با آن بینش عمیقی که اولیای دین داشتند واسطه ها را هم در نظر گرفته است مثلاً اگر کسی در وسط خیابان شرب خمر کند با این که عمل تاو یک کار اجتماعی حساب نمی شود ولی چون دین این کار را تظاهر به فسق و دارای آثار سود اجتماعی می داند ، آ ن را از نظر اجتماعی ممنوع و یک جرم کیفری به حساب آورده و برایش مجازات تعیین نموده[23].

پس جواب این سوال که چرا دین در مسائل اجتماعی دخالت می کند این است که فساد به جامعه سرایت نکند و چیزهایی را که فساد هستند و مانع رشد و تکامل انسانم می شوند منع کرده است[24].

گفتار سوم : تفاوت حدود آزادی در اسلام و غرب

در عمل هیچ جامعه ای آزادی مطلق ندارد و وجود قوانین برای اداره انسانها امری ضروری است و در واقع هر قانونی ذاتاً محدود کننده ندعی آزادی است.

در غرب قانون فقط ناظر به مسائل اجتماعی است ؛ یعنی تنها اداره جامعه را عهده داراست تا انسانها بدون هیچ مزاحمتی به حداکثر خواسته های خود برسند و اگر کسی در بند شهولت و خواسته های خود شود و سعادت دنیوی و اخروی افراد را در تیررس خطر قرار دهد مانعی ندارد. نه تنها قوانین برای محدود کردن این نوع آزادی ها وضع شده بلکه قانونگذار نیز چنین حقی را دارا نمی باشد . و حال آنکه در اسلام بین زندگی دنیوی و اخروی انسان پیوستگی وجود دارد و تمام اعمال انسان در سعادت او موثر است و اعمال او در این دنیا سعادت ابدی او را رقم می زند . در واقع جامعه ای که هوس پرستیو پیروی از شیطان را آزاد بداند جامعه مورد قبول اسلام نیست . بنابراین قوانین اسلام برای جهت دهی به اعمال انسان در راه دست یابی به سعادت دنیوی و اخروی وضع شده است و نقض این قوانین همان نادیده گرفتن قوانین اخلاقی و فردی ، درآخرت باز خواست خواهد شد [25] . بنابراین با توجه به مطالب گفته شده تفاوت اساسی اسلام و غرب در این مطلب است که غربی ها شأن قانون را محدود کردن آزادی هاست تا آنجا می دانند که مصالح مادی انسانها به خطر افتد اما بینش اسلامی می گوید که قانون باید نظر به مصالح مادی و معنوی انسانها داشته باشد . در نتیجه اگر ما می گوئیم آزادی پذیرفته شده در دین مثل آزادی غربی نیست معنایش همین است . یعنی به این دلیل که باید مصالح معنوی را رعایت کنیم نمی توانیم غربی ها بی بندو بار باشیم و باید یک سلسله ارزشها دیگر را که مربوط به روح و انسانیت حقیقی و حیات ابدی انسان می شود رعایت کنیم حال آنکه فرهنگ غرب این ارزشها را مربوط به قوانین اجتماعی می داند و فراتر از آن را نیز وابسته به اخلاق ومی داند که ربطی به دولت ندارد اما دولت اسلامی دین را مقدم بر دنیا می داند .[26]

بنابراین آزادی اسلامی در مقابل آزادی غربی موهبتی است الهی بر اساس توحید و عبودیت و همراه با تکلیف و مسئولیت پذیری ، مسدود کننده بدبختی و گشایشگر راه کمال  سعادت و فعلیت بخش تمام استعدادها است.

فصل چهارم :

شاخصه های آزادی

گفتار اول : آزادی اندیشه و بیان

هر کس باید فکر و بیان و قلمش آزاد باشد و اسلانم با چنین چیزی موافق است. تجربه نشان داده که هر وقت جامعه از یک نوع آزادی فکری – و لوازروی سؤنیت – برخوردار بوده است این امر نه تنها به اسلام ضرر نزده ، بلکه در نهایت به سود اسلام بوده است . اگر در جامعه محیطز برخورد عقاید به وجود بیاید به طوریکه صاحب نظران بتوانند اظهار عقیده کنند و حرفهایشان را مطرح کنند و رد مقابل مخالفان نیز نظریاتشان را بیان کنند تنها در چنین شرایطی است که اسلام هرچه بیشتر رشد می کند . در واقع تنها طریق درست برخورد با افکار مخالف همین است .

در غیر این صورت یعنی اگر جلوی فکر گرفته شود ، این کار منجر به شکست اسلام خواهد شد . البته رخورد عقاید غیر از اغدا و اغفال است . اغوا اغغفال یعنی کاری دائم با دروغ ،‌توأم با تبلیغات نادرست انجام دادن ؛ مثلاً کسی قسمتی از جمله یا آرایه ای را حذف کندو قسمتی را خود به آن اضافه کند و بعد این عبارت تحریف شده را به عنوان حجت مطرح کند یا اینکه از مسائ تاریخی قسمتهایی را حذف کند و بعد با استفاده از این اطلاعات ناقص نتایج دلخواه خودش رابگیرد ، و یا مثلاً ادعای علمی بودن داشتهباشد و حال آنکه حرفش اساساً تحریف علم باشد . بنابراین اغفال کردن به هیچ عنوان نمی تواند و نباید آزاد باشد [27].

خلاصه آنکه اگر آزادی بیان در محیط صمیمانه و گرمی که روح تفاهم نیز بر آن حاکم است مطرح شود ، مسلماً با روح آزادی و مصلح اسلام نیز مطابق خواهد شد و این همان موهبتی است که شرع و عقل ، همواره به آن ترغیب نموده و می نماید ، بویژه در مسائل سیاسی – عقیدتی که هر گونه نقدو نظر تحت عنوان «نصح الائمه» مورد تاکید شرع قرار می گیرد . ولی اگر از روی غرض و مرض و حاکی از توطئه علیه اسلام باشد باید با قاطعیت با آن برخورد شود و آن را سرکوب نمود[28].

گفتار دوم : آزادی مطبوعات

مطبوعات لایه میانی از سه لایه جامعه مدنی (جامعه قانون مند) را تشکی می دهند. پس بنابراین باید وظایفی را که لایه میانی انجام دهد در غیر این صورت از وظیفه قانونی و شرعی خود تخلف نموده اند . البته مطبوعات باید در محدوده مقررات ووظایف خود آزادی کامل داشته باشند ، چنانکه ایجاد هرگونه مزاحمتی در محدوده کارایشان نیز ، تخلف تلقی خواهد گردید.

جامعه مدنی از سه لایه تشکیل می شود : لایه زیرین ، میانه و بالا .لایه زیرین را توده های مردمی با خواستها ونیازهای فراوان و گوناگونشان تشکیل می دهند . لایه میانه ، شامل سازمان های تشکیل یافته از گروههای مردمی است که نیازها و درخواستهای مردم ب=ره به صورت قانونی به لایه بالا که دولت است .منعکس می سازند . و لایه بالایی که دولت مردان محسوب می شوند و باید بر تمام این خواسته ها در سایه قانون جامعه عمل بپوشاند.

هر یک از این سه لایه شرایط و وظایفی را بر عهده دارند که در صورت فراهم آمدن آنها می توان آن جمعه را با عنوان جامعه مدنی توصیف نمود و اما در صورتی که شرایط نامساعد و در انجام وظایف کوتاهی شود ، چنین جامعه ای فاقد وصف ، مدنیت مطلوب ، خواهد بود. اما لایه میانه ، یعنی سازمان های فرهنگی ، اقتصادی و سیاسی متشکل یافته از دسته های مردمی است که بر مبنای نامه خود ، در جهت تىمین مصالح اعضای خود تصمیم می گیرند و در عین حال ، از افراط و تفریط اعضای خود جلوگیری می نمایند . آن ها مانع انحصار قدرت در دست یک قشر یا گرو.ه خاص شده ، از خود محوری ها و خودکامگی ها جلوگیری می نمایند. وظایف مهم این لایه میانه ، رساندن خواسته های مشروع اعضای خود به لایه بالایی و وادار نمودن به انجام آنهاست ، که تمام این کارها در سایه قانون انجام می گیرد . هم چنین ایشان رقابت های سالم و قانون مند در جامعه را ة جایگزین رفتارهای ناسالم صنفی و گروهی می نمایند . البته این وظایف زمانی به درستی انجام می شود که لایه میانه قدرت و مشروعیت خود را از خطوط حاکم در لایه  بالا به دست آورده باشد در واقع دست نشانده ای بیش نخواهد بود و مجبور است تنها در جهت منافع گروههای متخاصم حرکت کند و برای مردم جز سردرگمی ارمغانی نخواهد داشت.[29]

در اینجا ، وظیفه مطبوعات که از مهمترین لایه های میانی محسوب می شود ، روشن تر می گردد که شرایط و وظایف مطبوعات را می توتن به شرح ذیل خلاصه نمود.

اول اینکه مطبوعات باید از متن جامعه برخاسته و هیچ گونه وابستگی بیرونی یا غیر مردمی نداشته باشند. مطبوعات زبان گویای مردم محسوب می شوند ، لذا باید کاملاً مردمی سخن گویند ، آنها باید در راستای مصالح همگانی حرکت کنند و خود را وابسته به هیچ گروهی جلای از مردم نبینند . دوم اینگکه قدرت و مشروعیت خود را به پشتوانه مردمی بودن خود ، ودر سایه قانون کسب کرده باشند و در این صورت است که می توانند و در جهت منافع مردمی حرکت کنند . سوم اینکه جز حق و حقیقت چیز دیگری نگویند و در این راستا ٰ، با صراحت لهجه از هیچ کسی و مقامی هراسی نداشته باشند و در صورتی که مطبوعات از روی غرض و مرض درصدد انحراف اذهان برآمده و به افشای اسرار که به نفع دشمن است پرداختند در این صورت باید با عملکرد آنان مخالفت به عمل آید [30]. چراکه مطبوعات نقش مهمی در جهت دهی افکار دارند و حضرت امام نیز در این مورد می فرمایند که اگذر تیتراژ روزنامه ای دویست هزار باشد پانصدهزار نفر آن را مطالعه می کنند و اگر انحراف باشد پانصدهزار نفر را منحرف می کند و این مسئولیت کوچکی نیست و این غیر از معصیتی است که در خانه است آن هم معصیت است اما نه به بزرگی این ، هرچه تیتراژ بیشتر باشد باید به اصلاح آن بیشتر توجه شود ... باید مطبوعات در خدمت کشور باشند ، نه بر ضد انقلاب کشور. مطبوعاتی که بر ضد انقلاب کشور هستند اینها خائن هستند... کستنی که می خواهند دست اجانب را بار دیگر به مملکت ما باز کنند ، باید کنار گذاشته شوند ، نویسنده زیاد است ، نویسنده دیگری وارد کار شود. در هر صورت تمام رسانه ها مربی یک کشور هستند. باید کشور را تربیت کنند وهمچنین افراد یک کشور را باید به ملت خدمت کنند.[31] .

گفتار سوم : آزادی عقیده و دین

در نظام های دموکراسی چیزی به نام «پاینده بودن به دین» اصلاً مطرح نیست ، لذا هرگونه تبدیل دین یا خروج از مذهب نیز، جرم شناخته نشده و فاقد تعقیب کیفری است . آزادی دینی با این وسعت و گستردگی بر هیچ آیین و حیاننی پذیرفته نیست . در تمامی ادیان آسمانی ، شریعت واقعیتی است که مردم به پذیرفتن آن ملزم می باشندو سر پیچی از آن ، تمرد شناخته می شود و احیاناً تعقیب کیفری دارد .

آزادی دینی در اسلام ، به معنای تحمل پذیری ادیان دگر است . اسلام حتی به مشرکان اجازه می دهد تاب به دارالاسلام پناه بیاورند ، تا شاید سخن حق باشند و نرمشی در دلهایشان ایجاد شود ، آنگاه وظیفه دولت اسلامی می داند که آنا را تحت حمایت خود قرار داده ، با کمال امنیت به جای گاه خود باز گرداند . این بدان معنا نیست که اسلام ، ادیان دیگر را پذیرفته و همگی آنها بر صراط مستقیم بوده باشند ،‌چرا که چنین شامحی با این معنا ، بازگوکننده تفسیر غربی از ادیان است . خلاصه مدار نمودن و تحمل دیگر ادیان ، غیر از اعتراف به حقانیت آنهاست ، لذا نباید که این دو امر ، با یکدیگر اشتباه شوند[32].

فهرست منابع

1- مصابح یزدی ، محمدتقی ، دین و آزادی ،مرکز مطالعات و پژوهشهای فرهنگی حوزه ی علمیه

2- مصابح یزدی ، محمد تقی، نظریه سیاسی اسلام . موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی . قم :1378.

3- معرفت ،محمد هادی ؛جامعه مدنی . موسسه فرهنگی انتشارات التمهید:1378.

4- مرکز تحقیقات اسلامی، آزادی از دیدگاه امام (ره) . انتشارات محدث . قم :1378.

5- یزدی ، حسین ، آزادی از نگاه استاد مطهری . انتشارات صدرا. تهران : 1379.

تحقیق درباره فردوسی

حکیم ابوالقاسم حسن پور علی توسی نامور به فردوسی (نزدیک به سال ۳۱۹ تا ۳۹۷ هجری خورشیدی) در دامنه توس خراسان دیده به جهان گشود و همانجا درگذشت و به خاک سپرده شد. او چکامه سرا و رزمنامه ‌سرایی ایرانی بود که شاهنامه را از نوشتار به سروده در آورد که نامی ترین رزمنامه پارسی می باشد و از سوی دیگر بلند ‌ترین چکامه به زبان پارسی تا زمان خود به شمار می رفته‌ است از این رو او را از بزرگ‌ترین چکامه سراهای پارسی‌گو دانسته‌اند. در ایران روز ۲۵ اردیبهشت به نام روز بزرگداشت فردوسی نامگذاری شده‌ است.

زایش

بر پایه دیدگاه بیشتر پژوهشگران امروزی، فردوسی در سال ۳۱۹ هجری خورشیدی (329 ه.ق./940 میلادی) در روستای باژ (پاز امروزی) در شهر توس خراسان دیده به جهان گشود.

باورمندان به زایش فردوسی در سال "۳۱۹ شمسی" چنین می‌پندارند که چون در یکی از چکامه‌های فردوسی می‌توان زمان چیرگی سلطان محمود غزنوی بر ایران در سال ۳۷۵ شمسی را دریافت کرد :

بدانگه که بُد سال پنجاه و هشت              نوان‌تر شدم چون جوانی گذشت

فریدون بیداردل زنده شد             زمین و زمان پیش او بنده شد

و همچنین با درنگریستن به این که فردوسی در سال ۳۷۵، پنجاه و هشت ساله بوده‌است،می توان درست بودن این گمانه را پذیرفت.

 نظامی عروضی، که نخستین کسی است که دربارهٔ زندگی فردوسی جستاری نوشته‌است، زایش فردوسی را در ده «باز» (پاز) دانسته‌است که عربی شده «پاژ» است. بن مایه‌های تازه تر روستاهای «شاداب» و «رزان» را نیز جایگاه زایش فردوسی دانسته‌اند اما بیشتر پژوهشگران امروزی این گمانه‌ها را بی پایه می‌دانند.پاز امروزه در ۱۵ کیلومتری شمال(آپا اختر) مشهد در استان خراسان رضوی ایران جای دارد.

نام او را بن مایه‌های کهن تر مانند عجایب المخلوقات و تاریخ گزیده (نگاشته حمدالله مستوفی) «حسن» نوشته‌اند و بن مایه‌های تازه تر مانند مقدمهٔ بایسنغری (که بیشتر پژوهشگران آن را بی‌ارزش می‌دانند و محمدتقی بهار آن را «لاطایلات بی‌بنیاد» خوانده‌است) آن را «منصور» گفته‌اند. نام پدرش نیز در تاریخ گزیده و یک بن مایه کهن دیگر «علی» گفته شده‌است.

محمدامین ریاحی، از فردوسی‌شناسان امروزین، نام «حسن بن علی» را به سبب شیعه بودن فردوسی پذیرفتنی تر دانسته. بن مایه‌های کم‌ارزش تر نام‌های دیگری نیز برای پدر فردوسی آورده‌اند مانند: «مولانا احمد بن مولانا فرخ» (مقدمهٔ بایسنغری)، «فخرالدین احمد» (هفت اقلیم)، «فخرالدین احمد بن حکیم مولانا» (مجالس المؤمنین و مجمع الفصحا)، و «حسن اسحق شرفشاه» (تذکرة الشعراء). تئودور نولدکه در کتاب حماسهٔ ملی ایران در باره نادرست بودن نام «فخرالدین» نوشته‌است که دادن کنیه هایی(لقب) که به «الدین» پایان می‌یافته‌اند در زمان آغاز نوجوانی فردوسی کاربرد پیدا کرده‌است و ویژه «امیران مقتدر» بوده‌است، ازاین رو پدر فردوسی نمی‌توانسته چنین کنیه‌ای (لقب)داشته باشد.

کودکی و آموزش

پدر فردوسی دهقان بود که در آن زمان به چم(معنی) ایرانی‌تبار و نیز به چم(معنی) دارنده ده بوده‌است (ریاحی ۱۳۸۰، ص ۷۲) که می‌توان از آن اینگونه برداشت کرد که زندگی کم و بیش آسوده‌ای داشته‌است از این رو گمان می‌رود که خانوادهٔ فردوسی در کودکی وی کمبودی نداشته‌اند و وی از آموزش درخوری بهره مند بوده‌است. بر پایه دیده‌ها می‌توان از شاهنامه اینگونه برداشت کرد که او جدا از زبان فارسی دری با زبان‌های عربی و پهلوی نیز آشنا بوده‌است. همچنین اینگونه پنداشته می‌شود که فردوسی با فلسفه یونانی نیز آشنایی داشته‌است (ریاحی ۱۳۸۰، ص ۷۴).

فردوسی پس از آگاهی یافتن از مرگ دقیقی و نیمه کاره ماندن گشتاسب‌نامهاش (که به زمان زندگانی زرتشت می‌پردازد) به نگاشته شدن شاهنامه ابومنصوری -که نوشتاری بوده و نه چکامه و بن مایه "دقیقی" در سرودن گشتاسب‌نامه بوده‌است- پی برد و به دنبال آن به بخارا پایتخت سامانیان («تختِ شاهِ جهان») رفت تا آن را بیابد و بازمانده آن را به چکامه در آورد. (سید حسن تقی‌زاده بر این باور است که فردوسی به غزنه که پایتخت غزنویان است رفته باشد چراکه با نگریستن به تاریخ چیره شدن غزنویان بر ایران ، که پس از آغاز سروده شدن بخش زیادی از شاهنامه بوده‌است چنین چیزی باورپذیر نیست. فردوسی در این سفر "شاهنامهٔ ابومنصوری" را نیافت اما در بازگشت به توس، امیرک منصور-که از دوستان فردوسی بوده‌است و "شاهنامه ابومنصوری" به دستور پدرش ابومنصور محمد بن عبدالرزاق یکپارچه و نوشته شده بود- آن را به فردوسی می‌دهد و با او پیمان می‌بندد که در سرودن شاهنامه او را یاری نماید.

مرگ و آرامگاه

نخستین بن مایه‌ای که از زمان مرگ فردوسی یادکرده‌است مقدمه بایسنغری می‌باشد که پیشینه آن به سال ۴۰۳ هجری شمسی بازمی‌گردد. این دیباچه که امروزه بی پایه ترین بن مایه شناخته می‌شود از بن مایه‌ای دیگر یاد نکرده‌است. بیشتر بن مایه‌ها همین تاریخ را از دیباچه بایسنغری گفت آورد کرده‌اند ، جدای از تذکرة الشعراء (که آن هم بسیار بی پایه‌است) که زمان مرگ او را درسال ۳۹۸ شمسی آورده‌است. محمدامین ریاحی، با درنگریستن به گفته‌هایی که فردوسی از سن و ناتوانی خود یاد کرده‌است، این گونه برداشت کرده‌است که فردوسی می‌بایست پیش از سال ۳۹۸ ازجهان رفته باشد.

پس از مرگ، از به خاکسپاری پیکر فردوسی در گورستان مسلمانان جلوگیری شد و سرانجام در باغ خود وی یا دخترش در توس به خاک سپرده شد. بن مایه‌های گوناگون چرایی به خاک سپرده نشدن او در گورستان مسلمانان را به سبب دشمنی یکی از دانشمندان کینه توز توس (بر پایه چهار مقالهٔ نظامی عروضی) دانسته‌اند. عطار نیشابوری در اسرارنامه این داستان را اینگونه آورده‌است که «شیخ اکابر، ابوالقاسم» بر جنازهٔ فردوسی نماز نخوانده‌است و حمدالله مستوفی در پیشگفتارظفرنامه او را شیخ ابوالقاسم کُرّکانی دانسته‌است که پیروان زیادی داشته‌است. در برخی بن مایه‌های دیگر نام او را «ابوالقاسم گرگانی» یا «جرجانی» نیز خوانده‌اند که گمان می‌رود عربی شده نام گرگانی باشد. ریاحی پیوند دادن آن رخداد با کُرّکانی صوفی را ناروا و دروغ دانسته‌است و از آنجا که او در هنگام مرگ فردوسی نزدیک به سی سال داشته‌است از دید تاریخی نیز این انگ را دروغ شمرده‌است. از زمان به خاکسپاری فردوسی آرامگاه او چندین بار ویران شد. در سال ۱۲۶۳ شمسی به فرمان میرزا عبدالوهاب خان شیرازی سردمدار خراسان جایگاه آرامگاه را شناسایی کردند و ساختمانی آجری در آنجا ساختند. پس از ویران شدن این ساختمان، انجمن آثار ملی به پافشاری محمدعلی فروغی و سید حسن تقی‌زاده آغازگر بازسازی آرامگاه فردوسی شد و با فراهم آوردن هزینهٔ این کار از مردم (بدون بهره گیری از یاری دولت) در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی آرامگاهی ساختند که در ۱۳۱۳ برای بازدید مردم بازگشایی شد. این آرامگاه به سبب نشست در ۱۳۴۳ دوباره ً ویران شد تا بازسازی شود که این کار در ۱۳۴۷ پایان یافت.

راهبری سیستم مدیریت محتوای سایتهای اینترنتی (  CMS )

فهرست

عنوان                                                                   

مقدمه .............................................................................................

اهداف درسي.....................................................................................

شرايط شركت كنندگان...........................................................................

معيارهاي ارزشيابي...........................................................................

مدت دوره...............................................................................................

رئوس و سرفصل مطالب..............................................................

منابع ..................................................... .......................................................

 مقدمه

    دوره آموزشي " راهبري سيستم مديريت محتواي سايت هاي اينترنتي (CMS) " به منظور راه اندازی وب سایتهای اینترنتی حوزه های مختلف دانشگاه از جمله دانشکده ها و معاونت ها و بروز رسانی سایتها به صورت مستقل توسط نماینده هر حوزه یا دانشکده جهت ارائه خدمات به دانشجویان و اساتید و مدیران ارشد دانشگاه از طریق اینترنت بدون محدودیت زمانی طراحي گرديده است.

   هدف از اجرای این دوره آشنایی شرکت کنندگان با نحوه و چگونگی راه اندازی پورتال ها و وب سایتهای اینترنتی دانشکده ها و معاونت ها به منظور سرویس دهی منظم و مستمر به دانشجویان ، اساتید و مدیران ارشد دانشگاه از طریق اینترنت بدون محدودیت زمانی و نیز ارائه اطلاعات مربوط به دانشگاه و حوزه های مختلف معاونت ها و دانشکده ها به شهروندان و مهمانان سایت      مي باشد./

                               دفتر مطالعات و آموزش نيروي انساني

اهداف دوره :

از شرکت کنندگان انتظار مي رود در پايان دوره:

امکان مدیریت قسمتهای مختلف سایت به شرح ذیل را كسب نمايند.

- مباحث مربوط به دوره مقدماتی :

1- انواع صفحات در سایت را به صورت نامحدود ایجاد نمایند .

2- تعداد نامحدود منو و زیر منو ایجاد نمایند .

3- در صفحه سایت خود بلاک بندی ( قسمت بندی ) انجام دهند .

4-در صفحه سایت خود فرم و صفحه HTML ایجاد نمایند .

5- فایلها را در سیستم مدیریت کنند .

6- با ویرایشگر HTML سیستم کاربر آن مسلط شوند .

7- تصاویر سایت را در سیستم بارگذاری و از آنها استفاده کنند .

8- از فتو شاپ جهت ساخت تصاویر سایت استفاده کنند .

9- از WORD جهت محتوی سایت استفاده کنند .

10- صفحات تبلیغاتی یا اطلاع رسانی بصورت بنر ایجاد نمایند .

11- متون را جهت معرفی به موتورهای جستجو گر مدیریت کنند .

12- آمار سایت ( دامنه ، نمایشگر ، سیستم عامل ) را مدیریت کنند .

13- تماس با ما را ایجاد نمایند .

14- به فایل های آپلود شده در سایت لینک برقرار کنند .

15-SS ( لینک خوان ) در سایت جهت بروز رسانی اتوماتیک سایت ایجاد نمایند .

16- مطلب را با استفاده از تصاویر قسمت مدیریت تصویر و انتشار آن در سایت ایجاد نمایند .

17- اولویت مطالب جهت نمایش در سایت را تشخیص دهند .

18- تعداد مطالب صفحه اصلی سایت و نحوه نمایش آنها در سایت را مدیریت کنند.

19- بر ارسال و دریافت پست الکترونیک ، ارسال خبرنامه تسلط داشته باشند .

شرایط شرکت کنندگان :

-  کلیه کارکنان رسمي و قراردادي دانشگاه آزاد اسلامی كه داراي مدرک حداقل کارشناسی بوده و با زبان انگليسی آشنا باشند.

- گذراندن دوره مقدماتی ویندوز و اینترنت ،‌word و فتوشات 1 و 2

مدت دوره :

 20 ساعت

معیارهای ارزشیابی :

1-  حضور مرتب شرکت کنندگان در کلیه جلسات کارگاه

2-  ارزشیابی از تمرین های عملی در طول کارگاه

3-  ارزشیابی و آزمون عملی پایانی در پایان دوره

4-  ارزشیابی پروژه عملی نهایی

رئوس و سرفصل مطالب

جلسه اول- آشنایی با سیستم های مدیریت محتوای سایت

- تعاریف مربوط به سیستم های محتوایی که در دوره استفاده می شود.

- ارائه مثال ها و سایت های مختلف که در برگیرنده انواع سیستم مدیریت محتوا باشد از جمله سایت های بورس اوراق بهادار و سایتهای خبری و دانشگاهی و ...

-آشنايي با ايجاد Domain و تخصيص فضا

جلسه دوم- ارائه مفاهیم کلی و اهداف

- تشریح اهداف یک سیستم مدیریت محتوا:

1- ایجاد محتوا

- محیط تالیف یکپارچه

- جداسازی محیط نمایش و نمایش آن

- تالیف چند کاربری مطالب

- تک منبع بودن محتوا

- ایجاد متاتگ ها برای مطالب

- لینک سازی قدرتمند

- تالیف غیر فنی مطالب

- راندمان بالا

2- مدیریت محتوا :

-بهبود جریان محتوا بین ویرایشگرها و مدیران سایت

- امنیت سیستم مدیریت محتوا

- گزارشگری در سیستم مدیریت محتوا

3- انتشار و نمایش :

- قالب بندی گرافیکی سایت

- قالب بندی گرافیکی مدیریت سایت

- پشتيبانی از فرمت های مختلف فایل

- آمار مراجعه به سایت

- امکان استاندارد سازی جهت مرورگرهای مختلف

(Opera , IE6 ,IE7, Fire fox,…   )

جلسه سوم- خلاصه اي در مورد پست الکترونیکی

1- تعریف نام کاربری و رمز عبور برای دانشجویان کلاس جهت ورود به سایت دموی سیستم به عنوان راهبر سیستم

2- آموزش نحوه ی ورود به محیط مدیریت سایت

3- چگونگی فرمت آدرس جهت ورود به سیستم درسایتهای مختلف

4- نمایش منوهای کلی موجود در سیتسم مدیریت و معرفی امکانات موجود برای راهبران سایت

5- نمایش قسمتهای کلی سایت خروجی جهت کاربران و میهمانان سایت و آشنایی با بخشهای مختلف آن

6- نحوه خروج بدون اشکال از سیستم مدیریت سایت

7- پرسش و پاسخ و پروژه عملی و مثال جهت فهم بهتر دانشجویان و بررسی اشکلات متداول افراد

جلسه چهارم - مدیریت تصاویر در سیستم مدیریت محتوا

1- آشنایی با انواع فرمت تصاویر و کاربرد و مقایسه آنها جهت استفاده در سایتها

- JPG

- PNG8

- PNG24

- GIF

2- نحوه ایجاد پوشه در قسمت مدیریت تصاویر سیستم مدیریت محتوی سایت

3- نحوه ی بارگذاری ( آپلود ) تصاویر در پوشه های ساخته شده

4- نحوه تعریف بهینه پوشه ها در سیستم مدیریت محتوا

5- نکات مهم در آپلود و بارگذاری و نام گذاری فایل های تصویری در سایت

6- تعریف تمرین و پروژه عملی

صورت پروژه : آپلود 2 تصویر در قسمت مدیریت تصاویر سایت با سایز معین

7- نظارت برانجام پروژه و رفع مشکلات متداول

جلسه پنجم - تشریح نکات مهم در طراحی سایت

- نکاتی که باعث مراجعه مرتب کاربران به سایت می شود

-       رنگ بندی های صحیح

-       اندازه های تصاویر و کاربرد بجای آنها

-       عرض صفحه سایت بزرگتر از عرض مرورگر

-       اندازه مناسب فونت ها

-       دسترسی راحت به هدف مورد نظر

-       موتور جستجو در سایت

-       بروز شدن مرتب سایت

-       عدم استفاده از اسکرول افقی تا حد امکان

-       معرفی آسان به موتورهای جستجو از طریق سیستم

-       عدم استفاده از فایلهای سنگین در سایت از قبیل موسیقی های غیرضروری و فایل های فلش با حجم بالا

-       عدم استفاده از صفحاتی که کاربر برای دیدن آن نیاز به نرم افزار اضافی دارد

-       عدم استفاده از لینک هایی که هنوز صفحه مربوط به آن ساخته نشده است 
( در دست ساخت )

-       عدم وجود لینک های خراب

-       موسسات آموزشی و دانشگاهی

-       استفاده از پنجره های تبلیغاتی بازشو باید در زمان مناسب خودش باشد

-       عکس های بسیار بزرگ

-       آیا رسم الخط رسمی ، برای بدنه اصلی سایت وجود دارد ؟

-       آیا اصلاً رنگهای رسمی برای سایت دانشگاه وجود دارد ؟

جلسه ششم- آشنایی با مفاهیم بخش ، مجموعه ومطلب و مطالب ایستا

1-  بخش :

-       تعریف بخش ( عنوان ، اختصاص لوگو و تصویر به بخش ، توضیح مربوط به بخش ) ویرایش بخش

-       ترتیب و الویت در بخش

-       حذف بخش : نحوه حذف و شرایط لازم برای حذف یک بخش از سیستم

تعریف یک پروژه عملی و نظارت بر اجرای پروژه و رفع مشکل افراد

2-  مجموعه :

-       تعریف مجموعه ( عنوان ، نحوه اختصاص مجموعه به یک بخش )

-       اختصاص یک عکس یا لوگو به مجموعه

-       توضیح و تشریح مجموعه در سیستم

-       ویرایش مجموعه

-       حذف و شرایط حذف مجموعه

-       چگونگی تعریف مجموعه در بخش بصورت بهینه

-       صورت پروژه : تعریف یک مجموعه در بخش ساخته شده مرحله قبل

-       نظارت و اجرای پروژه عملی و رفع اشکال

3- حذف و سطل آشغال

* نحوه حذف بخش

* نحوه حذف مجموعه

جلسه هفتم - ایجاد و  ورود مطالب در مجموعه های ساخته شده

نحوه ایجاد مطالب :

-       تعریف عنوان

-       تعریف بخش خلاصه مطلب

-       تعریف متن کامل مطلب

-       اختصاص تصاویر به مطالب از مدیریت تصاویر سیستم

-       پارامترهای مطلب

-       مدیریت نگارنده مطلب

-       مفاهیم تاریخ ایجاد – تاریخ ویرایش – تاریخ انتشار

-       مفاهیم انتشار و عدم انتشار مطالب

-       مفاهیم انتقال و کپی مطالب در مجموعه ها یا بخش ها

-       آشنایی با ادیتور سیستم و دکمه های آن

-       نحوه لینک به دیگر پایگاههای اینترنتی از طریق ادیتور

-       استفاده از Microsof word جهت آوردن متون به ادیتور سیستم و تعریف جدول و نحوه ی نمایش متن در کنار جدول ( table ) در word

-       نحوه ی معرفی مطلب ه موتورهای جستجو از طریق معرفی Meta Data

-       نحوه بررسی کد HTML  از طریق ادیتور سایت

مدیریت نمایش مطلب در صفحه ی اول یا بخش و مجموعه های مربوطه

جلسه هشتم- ایجاد منو در سایت

-       نحوه ی تعریف منوی جدید

-       آشنایی با انواع منوی قابل تعریف

-       نحوه ی تعریف منو جهت لینک به یک مجموعه

-       نحوه ی تعریف منو جهت لینک به یک بخش

-       انواع نمایش منو (بلاکی ، جدولی )

-       نحوه ی تعریف منو جهت لینک به سایت دیگر

-       نحوه ی تعریف منو جهت نمایش سایت دیگر در پوسته ی گرافیکی سایت ما

-       نحوه ی استفاده از RSS  و تعریف آن

مدیریت صفحه اصلی سایت

تعریف اولویت ها و ترتیب نمایش در صفحه ی اصلی سایت و پارامترهای آن

منابع :

1- گرگ پری ، مهدی عاصی لاهیجانی ( مترجم ) آموزش 2003 office

2- عین الله جعفر نژاد قمی،  آموزش گام به گام MYSOL

3- جان مولر ، بهرام پاشایی ( مترجم)،  مرجع کامل ویندوز XP ، نشر : اتحاد ( 14 اردیبهشت  1384 )                                         

4- سهیل صالحی امیر رضا کیوانلو نژاد ، هما صفایی، تکنیک های PHOTOSHOP

5- مسعود شباهنگ،  فتو شاپ   7 ME :ME 7 PHOTOSHOP  ، نشر : روزنه ( 22 آبان 1385 )                       

6- عین الله جعفر نژاد قمی ، آموزش گام به گام PHP ، نشر: علوم رایان (6 خرداد 1386)

7- معرفی برخی از سایتهای اینترنتی :

Books and Ebooks :

Building a success ful CMS Powered website

Pc Mgazine August 7 2007

AJAX

Dodging the Bullets

Open source pro

Web sites :

http : // www .php .net

http : // www . Apache .com

http : // www . mysql . com

http : // fedoraproject . org

http : // redhat ./com