زندگینامه امام جعفر صادق (ع)

مشخصات حضرت

  اسم : جعفر

  لقبها : صادق- مصدق - محقق - کاشف الحقايق - فاضل - طاهر - قائم - منجي - صابر

 كنيه : ابوعبدالله - ابواسماعيل - ابوموسي

  نام پدر : حضرت امام محمد باقر ( عليه السلام )

  نام مادر : فاطمه ( ام فروه ) دختر قاسم بن محمد بن ابي بكر

  زمان تولد : هفدهم ربيع الاول سال 83 هجري

  در روز جمعه يا دوشنبه ( بنا بر اختلاف ) در هنگام طلوع فجر مصادف با ميلاد حضرت رسول . بعضي ولادت ايشان را روز سه شنبه هفتم رمضان و سال ولادت ايشان  را نيز برخي سال 80 هجري ذكر كرده اند .

  محل تولد : مدينه منوره

  عمر شريفش : 65 سال

  مدت امامت : 34 سال

  زمان رحلت ( شهادت ) : 25 شوال سال 148 هجري درباره زمان شهادت نيز گروهي ماه شوال و دسته اي ديگر 25 رجب را بيان كردند .  

  قاتل : منصور دوانيقي بوسيله زهر

محل دفن : قبرستان بقيع

زنان معروف حضرت : حميده دختر صاعد مغربي ، فاطمه دختر حسين بن علي بن الحسين بن علي بن أبي طالب( عليهم السلام )

فرزندان پسر : موسي ( عليه السلام ) - اسماعيل - عبدالله - افطح - اسحاق - محمد - عباس - علي

فرزندان دختر : ام فروه - فاطمه - اسما كه اسماعيل ، عبدالله وام فروه مادرشان فاطمه دختر حسين بن علي بن حسين ( عليهما السلام )( نوه امام سجاد ) است . وامام موسي كاظم (عليه السلام) ، اسحاق و محمد كه مادرشان حميده خاتون مي باشد . وعباس ، علي ، اسماء و فاطمه كه هر يك از مادري به دنيا آمده اند .

نقش روي انگشتر حضرت : ما شاء الله لا قوة إلا بالله ، أستغفرالله .

اصحاب معروف امام صادق (عليه السلام) : ابان بن تغلب - اسحاق بن عمار- بريد - صفوان بن مهران - ابوحمزه ثمالي – حرير بن عبدالله سجستاني زراره بن اعين شيباني - عبدالله بن ابي يعفور-عمران بن عبدالله اشعري قمي .

روز زيارت ايشان : روزهاي سه شنبه مي باشد .

رخسار حضرت : بيشتر شمايل آن حضرت مثل پدرشان امام باقر (عليه السلام) بود . جز آنكه كمي لاغرتر و بلند تر بودند .

مردي ميانه بالا ، سفيد روي ، پيچيده موي و پيوسته صورتشان چون آفتاب مي درخشيد . در جواني موهاي سرشان سياه و در پيري سفيدي موي سرشان بر وقار و هيبتشان افزوده بود . بيني اش كشيده و وسط آن اندكي برآمده بود وبر گونه راستش خال سياه رنگي داشت .

ريش مبارك آن جناب نه زياد پرپشت و نه زياد كم پشت بود . دندانهايش درشت و سفيد بود وميان دو دندان پيشين آن گرامي فاصله وجود داشت . بسيار لبخند مي زد و چون نام پيامبر برده مي شد رنگ از رخسارش تغيير مي كرد .

گوشه اي از حيات امام صادق ( عليه السلام)

پدرش 26 ساله بود كه او زاده شد . دوازده تا 15 سال بنابر اختلاف از عمر شريفش را درکنار جدش امام سجاد ( عليه السلام ) و نوزده سال را در كنار پدرش امام باقر ( عليه السلام ) گذراند .

پيامبر اكرم ( ص ) در خصوص انتخاب نام و لقب امام ششم فرموده است: وقتي كه فرزندم جعفر متولد شد نام اورا صادق بگذاريد زيرا فرزند پنجمش جعفراست وادعاي امامت مي كند و او در نظر خداوند جعفر كذاب است .

ابن بابويه و قطب راوندي روايت كرده اند : كه از حضرت امام زين العابدين (عليه السلام) پرسيدند كه امام بعد از تو كيست ؟

فرمود : محمد باقر شكافنده علوم است . پرسيدند كه : بعد از اوامام كه خواهد بود ؟ گفت : جعفر كه نام اونزد اهل آسمانها صادق است.امام ششم شيعيان و رئيس مذهب تشيع درسال 114 هجري قمري در سن 31 سالگي به امامت رسيد و رداي ولايت بردوش گرفت.

دوران امامت آن امام 34 سال بوده كه با اواخر حكومت امويان واوايل حكومت عباسيان مصادف مي باشد .

كه حدود هجده سال آن ( 132-114 ) همزمان با حكومت امويان و شانزده سال آن ( 148-132 ة ) همزمان با حكومت عباسيان بود .

آن حضرت با پنج تن از خلفاي بني اميه - هشام بن عبدالملي ( 125-105 ه. ق ) ، وليد بن يزيد بن عبدالملي ( 126-125 ه. ق ) ، يزيد بن وليد بن عبدالملي ( 126 ه. ق ) ، ابراهيم بن وليد (126 ه. ق"( به مدت 70 روز )) و مروان بن محمد ملقب به حمار ( 132-126 ه.ق ) و دو تن از خلفاي بني عباس ابوالعباس ( عبدالله بن محمد ) معروف به سفاح ( 132- 136 ( 137 ) ه. ق ) و ابوجعفر معروف به منصور دوانيقي ( 158-136 ( 137 ) ه. ق ) معاصر بود .

در يك دسته بندي ، زندگاني امام جعفر صادق ( عليه السلام ) مي توان به سه دسته كلي تقسيم نمود :

الف - زندگاني امام در دوره امام سجاد و امام باقر ( عليهما السلام ) كه تقريبا نيمي از مر حضرت را به خود اختصاص مي دهد . در اين دوره ( 83-114 ) امام صادق ( عليه السلام ) از علم و تقوي و كمال و فضيلت آنان در حد كافي بهره مند شد .

ب - قسمت دوم زندگي امام جعفر صادق( عليه السلام ) ازسال 114 هجري تا 140 هجري مي باشد . دراين دوره امام از فرصت مناسبي كه بوجود آمده ، استفاده نمود و مكتب جعفري را به تكامل رساند . در اين مدت ، 4000 دانشمند تحويل جامعه داد و علوم و فنون بسياري را كه جامعه آن روز تشنه آن بود ، به جامعه اسلامي ارزاني داشت .

ج - هشت سال آخرامام( عليه السلام ) قسمت سوم زندگي امام را تشكيل مي دهد . دراين دوره ، امام بسيار تحت فشار و اختناق حكومت منصور عباسي قرار داشت . در اين دوره امام دائما تحت نظر بود و مكتب جعفري عملا تعطيل گرديد .

اهميت نور خورشيد

بررسی های جدید محققان نشان می دهد نور خورشید برای بعضی از باکتری ها و از جمله برخی باکتری های بیماری زا می تواند اهمیت اساسی داشته باشد و موجب افزایش قدرت بیماری زایی آنها شود.

بررسی های جدید محققان نشان می دهد نور خورشید برای بعضی از باکتری ها و از جمله برخی باکتری های بیماری زا می تواند اهمیت اساسی داشته باشد و موجب افزایش قدرت بیماری زایی آنها شود.

واحد مرکزی خبر به نقل از پایگاه اینترنتی یورک الرت : با وجود آنکه نور خورشید برای بسیاری از جانداران نقش اساسی دارد و در واقع محرک اصلی برای غذاسازی و شروع چرخه حیات است فعالیت هایی که بیشتر باکتری ها انجام می دهند به طور مستقیم ارتباطی با نور خورشید ندارد.

حتی برخی از باکتری ها می توانند بدون استفاده از نور خورشید به صورت مستقیم یا غیر مستقیم تکثیرشوند و در واقع این گروه از جانداران از انرژی موجود در مواد شیمیایی استفاده می کنند.

بررسی های جدیدی که محققان در همین زمینه انجام داده اند نشان می دهد که نور خورشید می تواند در برخی از باکتری ها به عملکرد های اختصاصی آنها نیز تاثیر داشته باشد.

به عنوان مثال بررسی های محققان درباره نوعی باکتری که عامل ایجاد کننده بیماری تب مالت است نشان می دهد که عامل به وجود آورنده این بیماری برای آنکه بتواند به حداکثر قدرت بیماری زایی خود دست پیدا کند به نور خورشید نیاز دارد.

به گفته محققان احتمالاً بسیاری از باکتری ها مولکول های خاصی را در خود دارند که می توانند نور خوشید را حس کنند و متناسب با آن واکنش دهند و فرآیندهایی را در درون سلول ها آغاز کنند.

زمانی که محققان با استفاده از حفاظ های مناسب مانع از رسیدن نور به باکتری ایجاد کننده تب مالت شدند دریافتند که باکتری ها دیگر مانند گذشته نمی توانند علائم بیماری را ایجاد کنند و تب مالت یکی از علل مهم سقط جنین در حیوانات و از عوامل مهم ایجاد کننده بیماری تب دار مزمن در انسان است. 

زندگینامه امام موسي كاظم (ع)

موسی پسر جعفر (امام موسی کاظم) فرزند جعفر صادق بود. نزد پیروان تشیع دوازده امامی، وی هفتمین امام است. وی در روز ۷ صفر سال ۱۲۸ ه. ق. در ابواء (منطقه‏ای در میان مکه و مدینه) به دنیا آمد. مادر آن حضرت، حمیده مصفّاة است که نام‏های دیگری مانند حمیده بربریه و حمیده اندلسیه نیز برای او نقل شده‌است.

از مهم‌ترین القاب پیروانش برای او، می‌توان به کاظم، صابر، صالح، امین و عبدالصالح اشاره کرد. او در میان شیعیان به «باب‌الحوائج» معروف است.

 زندگی

وی پس از مرگ پدرش در شوال سال ۱۴۸ ه. ق. و در زمان خلافت منصور عباسی خود را امام خواند و این مهم ۳۵ سال به درازا کشید. وی و نقش موثری در گسترش معارف شیعی داشت. در این دوران، چندین بار توسط خلفای عباسی دستگیر و زندانی گردید. تنها در دوران خلافت هارون الرشید، به مدت چهار سال زندانی بود. موسی کاظم، در ۲۵ رجب ۱۸۳ ه. ق.، در سن ۵۵ سالگی، توسط زهر در زندان سندی‌بن شاهک به دستور هارون الرشید کشته شد. وی در شهر کاظمین در کشور عراق مدفون است.

فرزندان

درباره تعداد فرزندانش چند قول وجود دارد. بنا بر یکی از آنها، وی ۳۷ فرزند داشت که شامل ۱۸ پسر و ۱۹ دختر بودند. علی پسر موسی (رضا)، هشتمین امام شیعیان، فرزند اوست. همچنین یکی از دخترانش به نام فاطمه معصومه که برای دیدار برادرش، رضا، عازم ایران شده بود، در شهر قم بیمار شد و پس از چند روز بیماری، مُرد و در این شهر مدفون است.

زمام‌داران معاصر

1.مروان بن محمد اموی - معروف به مروان حمار (۱۲۶ - ۱۳۲ ه. ق.)

2.ابوالعباس سفاح عباسی (۱۳۲ - ۱۳۶ ه. ق.)

3.منصور عباسی (۱۳۶ - ۱۵۸ ه. ق.)

4.مهدی عباسی (۱۵۸ - ۱۶۹ ه. ق.)

5.هادی عباسی (۱۶۹ - ۱۷۰ ه. ق.)

6.هارون الرشید (۱۷۰ - ۱۹۳ ه. ق.)

اصحاب و یاران

تعدادی از یاران وی:

۱. علی بن یقطین.

۲. ابوصلت بن صالح هروی.

۳. اسماعیل بن مهران.

۴. حمّاد بن عیسی.

۵. عبدالرحمن بن حجّاج بجلی.

۶. عبداللّه بن جندب بجلی.

۷. عبداللّه بن مغیره بجلی.

۸. عبداللّه بن یحیی کاهلی.

۹. مفضّل بن عمر کوفی.

۱۰. هشام بن حکم.

۱۱. یونس بن عبدالرحمن.

۱۲. یونس بن یعقوب.

رویدادهای مهم در دوران زندگی

 مقبره کاظم و جواد در کاظمینجعفر پسر محمد (صادق)، پدر موسی کاظم، به دست منصور دوانیقی، در سال ۱۴۸ ه. ق کشته می‌شود.

پیدایش انشعاباتی در مذهب شیعه، مانند: اسماعیلیه، اَفْطَحیه و ناووسیه، پس از کشته شدن صادق و معارضه آنان با موسی کاظم در مسأله امامت.

ادعای امامت و جانشینی صادق، توسط عبدالله اَفْطَحْ، برادر موسی کاظم و به وجود آوردن مذهب افطحیه در شیعه.

احضار موسی کاظم به بغداد و زندانی شدن در آن شهر به دستور مهدی عباسی.

زندانی شدن موسی کاظم در بغداد در دوران حکومت هادی عباسی.

دستگیری موسی کاظم در مدینه و اعزام به زندان عیسی‌ بن جعفر در بصره، به دستور هارون الرشید در سال ۱۷۹ ه. ق.

انتقال از زندان بصره به زندان فضل بن ربیع در بغداد.

انتقال از زندان فضل بن ربیع به زندان فضل بن یحیی برمکی.

انتقال از زندان فضل بن یحیی به زندان سندی بن شاهک.

مسموم شدن و مرگ موسی کاظم با خرمای زهرآلود توسط سندی بن شاهک در زندان در ۲۵ رجب ۱۸۳ ه. ق.

انتقال جسد موسی کاظم به جِسر (پل) بغداد و فراخوانی مردم برای دیدن آن توسط مأموران هارون الرشید.

« پيوند يوني»

1- تعريف:

 پيوندي را كه در نتيجه ي انتقال كامل الكترون ميان دو اتم به دست مي آيد پيوند يوني مي نامند.                

2-خصوصيات پيوند يوني:

 الف- پيوند يوني ميان دو اتم كه اختلاف الكتروني آنها زياد باشد(7/1 يا بيشتر)برقرار مي شود.

ب- از انجا كه در جدول تناوبي فلز ها الكترونگاتيوي كم و نا فلز ها الكترونگاتيوي زياد دارند پيوند يوني ميان فلز ها و  نا فلز ها انجام ميشود.

ج- در جريان اين پيوند اتم هاي فلزي(داراي يك تا سه الكترون در آخرين تراز خود و گاهي اوقات 4 الكترون) با از دست دادن الكترون هاي آخرين تراز اصلي خود به يون مثبت (كاتيون) تبديل مي شوند و اغلب به آرايش گاز نجيب قبل از خود  مي رسند و بايد دانست كه بار كاتيون به تعداد الكترون هاي از دسته مي گويندکاتيون را با نماد زير نشان می دهند:

 د- اتم هاي نا فلزي(داراي چهار تا هفت الكترون در آخرين تراز اصلي خود) با گرفتن الكترون به يون منفي (آنيون) تبديل مي شوند و به آرايش گاز نجيب بعد از خود مي دانست و بار آنيون مساوي تعداد الكترون هاي از دست رفته   مي گويند و آنيون را با نماد  زير نشان مي دهند:

س- نيروي ربايش ميان يون مثبت و منفي در تركيب هاي يوني بسيار زياد است به همين دليل تركيب هاي يوني در دماي معمولي جامد هستند و به آن «جامد يوني »  مي گويند.

ص- در جامد هاي يوني نيروي ربايش ميان يون هاي نا همنام در سه بعد از فضا گسترش مي يابد به همين دليل جامد هاي يوني شكل هاي هندسي منظمي دارند كه به آنها «بلور يا شبكه بلور» مي گويند.

ط- در شبكه بلور هر جامد يوني به ساده ترين واحد تكراري يك بلور «سلول واحد» مي گويند به بيان ديگر سلول واحد ساده ترين بخش يك بلور است كه تصوي ري از ساختار سه بعدي همه ي شبكه به دست مس آيد.

 ع- در شبكه بلور جامد هاي يوني و در سلول واحد آنها هماره تعدادي يون با بار همنام يك يون با بار مخالف را احاطه مي كنند.بايد  دانست كه ممكن است سلول واحد جامد هاي يوني متفاوت از نظر تعداد يون هاي كه يون با بار مخالف را احاطه مي كنند اختلاف داشته باشند.اين تفاوت به تفاوت نسبي اندازه كاتيونو آنيون بلورهاي مربوط است.

ق- در جامد هاي يوني يون هاي مثبت و منفي به يكديگر را مي ربايندبه همين دليل يون ها فقط داراي حركت ارتعاشي در مكان هاي خود هستند به همين دليل تركيب هاي يوني در حالت جامد رساناي الكتريسيته نيست ولي در حالت مذاب يا محلول كه يون ها آزادي تحرك دارند جريان الكتريسيته را از خود عبور مي دهند.

ل- جامد هاي يوني چكش خوار نيستند .علت اين است كه بر اثر ضربه رديفي از يون ها حركت مي كنند و يون ها داراي بار همنام در كنار يكديگر قرار مي گيرند به اين ترتيب نيروي دافعه شديد ميان آنها به وجود مي آيدو شبكه بلور متلاشي مي شود.

م- چون نيروي ربايش ميان يون هاي غير همنام در جامد هاي يوني بسيار قوي است اين تركيب ها دماي ذوب و جوش بالايي دارند.

3- انرپي پتانسيل و پايداري:

همان طور كه مي دانيم يكي از عوامل موثر در تشكيل پيوند رسيدن اتم به آرايش هشتايي(آرايش پايدار) اما بايد دانست كه عامل ديگري در تشكيل پيوند دخالت مي كند و آن رسيدن اتم به سطح انرشي پايين تر است.

اتم ها ضمن تشكيل پيوند انرپي ازاد مي كنند و به اين ترتيب از نظر محتواي انرپي به حالت پايدار تري مي رسند به اين ترتيب هماره سطح انرپي اتم هاي تشكيل دهنده آن تركيب است.

بايد دانست در طبيعت آن تغييراتي مساعدند كه با كاهش انرپي پتانسيل همراهند. و به طور طبيعي برتري با آن تغييراتي است كه پايداري را به حد اكثر مي رسانند.

4- انرپي پيوند:

براي غلبه بر نيرو هاي جاذبه در يك پيوند شيميايي و جدا كردن اتم ها از يكديگر بايد انرپي صرف كنيم انرپي لازم براي اين منظور را انرپي پيوند مي نامند و يا به بيان ديگر انرپي پيوند انرپي لاازم براي شكستن يك مول پيوند و تغيير اتم ها از حالت پيوند  به حالت آزاد است و بر حسب كيلو پول بر مول بيان مي شود.                    

Or

* بايد انست شكستن پيوند همراه با مصرف انرپي همراه است.

* اتم هايي كه با يكديگر پيوند قوي دارند بسيار پايدارند و انرپي لاازم براي شكستن پيوند ميان آ نها زياد است و بالعكس.

5-انرپي شبكه يوني:

انرپي شبكه انرپي آزاد شده به هنگام تشكيل يك مول جامد يوني از يون هاي گازي مربوط يا مقدار انرپي آزاد شده به هنگام تشكيل بلور يك جامد يوني تعريف مي شود.     

* انرپي شبكه مي تواند معيار خوبي براي اندازه گيري قدرت پيوند در تركيب هاي يوني باشد.

* به طور كلي هر اندازه يون كوچكتر باشد و يا بار يون بيشتر باشد انرپي شبكه هم بيشتر است.

* از آنجا كه يون ها در تركيب يوني پيوند هاي قوي تشكيل مي دهندبراي شكستن پيون دها و جدا شدن يون از يكديگر به ويپه هنگامي كه يون ها كوچك باشند به انرپي قابل ملاحضه اي نياز است اما در برخي از تركيب ها اندازه يون بزرگ است و به علت ضعيف تر بودن نيروي جاذبه نقطه جوش كمتر مي شود.

6-چگونگي تشکيل پيوند يوني:

پيوند ميان كلسيم و اكسيژن:

7- چگونگي نوشتن فرمول هاي شيميايي تركيب هاي يوني دوتايي:

تركيب هاي يوني كه در ساختار آنها دو عنصر به كار رفته باشد تركيب هاي يوني دو تايي مي نامند مراحل فرمول نويسي اين تركيب ها به صورت زير است:

مرحله اول: در سمت چپ نماد شيميايي كاتيون و در سمت راست نماد شيميايي آنيون را مي نويسيم.

مرحله دوم: بار كاتيون را بصورت زيروند در سمت راست آنيون . بار آنيون را بصورت زيروند در سمت راست نماد كاتيون قرار مي دهيم.

مرحله سوم: در صورت امكان زيروندها را بايكديگر ساده مي كنيم و از نوشتن زير وند يك خودداري مي كنيم.

* بسياري از عنصر هاي واسطه بيشتر از يك نوع كاتيون توليد مي كنند.

* در بين عنصر هاي واسطه تناوب چهارم اسكانديم و روي فقط يك نوع يون توليد مي كنند.

8- چگونگي نامگذاري تركيب هاي يوني دوتايي:

* چنان چه كاتيون مورد نظر داراي دو نوع بار مثبت باشد به هنگام نام گذاري بار كاتيون در تركيب مورد نظر را با اعداد رمي مشخص مي كنيم.

* براي نام گذاري آنيون ها از پسوند  « يد » استفاده مي كنيم.مانند:

9-عدد اكسايش:

مقدار بار الكتريكي يك اتم در حالت تركيب است و يا به بيان ديگر مقدار با الكتريكي است كه به يك اتم در حالت تركيب نسبت داده مي شود.

قواعد مربوط به تعيين عدد اكسايش:

قاعده اول:عدد اكسايش يك اتم و يا يك عنصر به حالت آزاد عدد صفر است.

قاعده دوم:عدد اكسايش فلوئور در همه تركيب هاي آن « 1-» است.

قاعده سوم:عدد اكسايش اكسيپن در بيشتر تركيب هاي آن «2-» است.

قاعده چهارم:عدد اكسايش هيدروژن در بيشتر تركيب هاي آن «1+» است.

* عدد اكسايش هيدروژن در «هيدريد فلز ها» برابر با «1-» است.

قاعده پنجم:عدد اكسايش فلز ها همواره عددي مثبت است.

قاعده ششم:عدد اكسايش يون هاي تك اتم با بار يون برابر است.

قاعده هفتم:جمع جبري اعداد اكسايش يك تركيب خنثي برابر صفر است.

قاعده هشتم:در يك يون چند اتمي جمع جبري عدد اكسايش همه ي اتم هاي تشكيل دهنده يون با بار يون برابر است.

10- آنيون هاي چند اتمي:

بعضي از آنيون هاي چند اتمي از جدا كردن اتم هيدروژن از اسيد هاي اكسيپن دار بدست مي آيند بار اين آنيون ها مساوي تعداد هيدروژن هايي است كه از اسيد جدا شده است.

11- چگونگي نام گذاري آنيون هاي چند اتمي  اکسيپن دار:

 به ريشه ي لاتين نافلز مركزي(از اتم اكسيپن صرفنظر مي كنيم همچنين اتم هيدروژن را نيز در نظر نمي گيريم)پسوند « ات » اضافه مي كنيم.

چنانچه نافلز مركزي دو نوع آنيون توليد كند(داراي دو نوع عدد اكسايش باشد) در آنيوني كه نا فلز مورد نظر عدد اكسايش بالاتري دارد (اكسيپن بيشتري دارد) پسوند« ات » اضافه مي كنيم و در آنيوني كه نا فلز مورد نظر عدد اكسايش كوچكتري دارد

(اكسيپن كمتري دارد) پسوند «يت» اضافه مي كنيم.

* كلر،برم،يد چهر آنيون اسيپن دار توليد مي كنند كه براي نامگذاري آنها از قاعده زير استفاده مي كنند:

12- تركيب هاي يوني چند تايي:

تركيب هايي هستند كه در ساختمان آنها بيش از دو عنصر به كار رفته باشد.

ـ طريقه فرمول نويسي:

مرحله اول: نشانه شيميايي كاتيون را در سمت چپ و نشانه شيميايي آنيون را در سمت راست مي نويسيم.

مرحله دوم: بار هر يون را به صورت زير بند در سمت راست يون ديگر قرار مي دهيم.

مرحله سوم: در صورت امكان زير بندها را با يكديگر ساده مي كنيم.و عدد يك را نمي نويسيم.

چنان چه كاتيون مورد نظر جزء كاتيون عنصر هايي باشد كه بيش از يك كاتيون دارند بايد بار كاتيون را با اعداد رمي و درون پرانتز در جلو نام كاتيون مشخص كرد.

هفته و روز در ایران

ايرانيان ، در گاه شماري خود ، پس از ماه ، بلافاصله روز را بحساب مي آوردند و واحدي بين اين دو نداشتند ، اما پس از اسلام ، بمناسبت آن كه مسلمانان مو ظف به اداي نماز جما عت ، در روزهاي جمعه بودند ،‌كم كم روزهاي هفته بصورت فعلي در بين مردمان رايج شد .

و اگر چه هفته و روزهاي هفته پس از اسلام در ايران رايج شد ، اما گمان ميرود كه از دوران هاي قبل براثر روابطي كه ايرانيان با مسيحيان و كليميان داشتند ، كم كم با اين نوع گاه شماري آشنا شده بودند ، برابر با قواعد زبان خود نامهائي براي روزهاي هفته انتخاب كرده بودند .

ايرانيان ( شباط) يهوديان را به زبان خود برگرداندند و آنرا مبدل به شنبه كردند و روزهاي پس از آن را يكايك شمردند ، بدون آنكه از نامهاي اصلي متابعت كنند ،‌در نظم و نثر دوره اول ، اكثرا شنبه و يكشنبه و غيره به كار رفته است .

روز جمعه را آدينه نهادند ، كه كُردان به آن هي نو ميگويند . اما در سرتاسرشاهنامه فقط يكبار بجاي نام روزه ، ( چهارشنبه ) آمده است و آنهم در سرگذشت سردار شهيد ايرا ن ، بهرام جوينده است ، اما چرا چهارشنبه آمده ، شايد علت آن وجود منعم غير ايراني است كه چنين دستوري به او داده است يا آنكه در ترجمه متن از پهلوي اين نام بعلت آنكه در نزد اعراب منعوس بوده ، بزور كه بهرام چوبين را دچار كرده داده شده.

 ستاره شمر گفت بهرام را       كه در چهارشنبه گام را

و گر زين بپيچي گزند آيدت     همه كار ناسودمند آيدت

و نيز يك بار در نامه اي كه قيصر روم به خسرو پرويز مي نويسد ، از بزرگداشت روز يكشنبه بوسيله مسيحيان نام برده ميشود .

همين روزه پاك يكشنبه اي      زهر در ، پرستيدن ايزدي

در پاسخ اين نامه نيز خسرو پرويز پس از جوابهاي لازم در مورد تقديس يكشنبه مي گويد :

اگر هر چه گفتي و پاكيزه دين     ز يكشنبه روزه و آخرين

همه خواند بر ما يكايك  دبير        سخنهاي  شايسته  دلپذير

و غير اين دو مورد ، درسراسر شاهنامه از روزهاي هفته نام برده نشده است ، تمام شاعران دوره اول نيز تاريخ را با نام روزهاي ايراني مي شمرند.

  سه روز و هفت روز :

اما عدد سه و  هفت از قديم ، در نزد ايرانيان محترم و عزيز و مقدس بوده است .در بخش امشاسپندان نيز گفته شد آنانرا در انجمن همراه با اهورا مزدا آوردند كه تعدادشان هفت گردد و نيز در آئين مهر پرستان ، درجات مذهبي ، هفت بوده است .

يا اينكه انديشه نيك ، گفتار نيك ، كردار نيك خود نمونه اي از احترام به عدد سه است.

و به همين دليل ايرانيان در دوره هاي باستان جشن يا سور و ميهماني و حتي عزا را هفت روز ميگرفتند و اگر زمان اجازه نميداد در سه روز برگزار مي كردند .

مثالهائي از شاهنامه :

در مرگ سيا وش :

به يك هفته بادردو باسوگ وخشم      بدرگاه او شست با آب چشم

سرشتم  نبرد، ناي وروئينه كوس     بيامد بدرگاه ، گودرز و توس

در خواست سه روز ميهماني رستم از اسفنديار در گفتار رستم و زال :

چو ميهمان من بوده باشد سه روز      چهارم چو بفروخت گيتي فروز

ميندازد  آن  چادر  لاجورد               پديد  آيد  آن  جام  ياقوت  زرد

ببندم كمر ، پيش او بنده وار              نجويم   جدائي    اسفنــــــــديار