را بنویسید.
عرفی رشته پرستاری و آینده شغلی آن
عرفی رشته پرستاری و آینده شغلی آن
معرفي رشته و شغل پرستاري
تعريف و شناسايي شغل:
لغت پرستار (NURSE) از كلمه لاتين (NUTRIX) به معناي تغذيه گرفته شده است. پرستار يكي از اعضاء كليدي در گروه مراقبت هاي بهداشتي ودرمانی است و نقش ارزنده او در پذيرش، آماده سازي، مراقبتها و حمايت هاي جسمي و اجتماعي مورد قبول همه و بر هيچ كس پوشيده نيست. در تقسيم بنديهاي آكادميك، امروز ارزش پرستار خوب همطراز يك پزشك خوب قرار مي گيرد. كار يك پزشك خوب موقعي بحد مطلوب مي رسد كه يك پرستار خوب و ورزيده مسئوليت بيمار او را بر عهده داشته باشد.
نقشهاي پرستار:
1- مراقبت كننده: نخستين نقش پرستار مراقبت كردن از فرد مورد نظر ( بيمار ) است.
2- تعليم دهنده (معلم): اجرا وارزيابي طرحهاي آموزشي براي فرد و خانواده وي جهت رفع نيازهاي يادگيري آنان
3- مشاور: جمع آوري اطلاعات براي تحصيل در حل مشكل و تصميم گيري
4- رهبر: محقق و حمايت كننده از مددجو و خانواده
5- نقش درماني
6- نقش حفاظتي
7- نقش هماهنگ كننده
خصوصيات جسمي و توانايي هاي لازم براي احراز شغل:
پرستار بايد از سلامت كامل جسمي و ذهني و روحي برخوردار باشد و فردي دقيق، علاقه مند و صبور باشد و كنترل كافي روي احساسات شخصي خود داشته باشد.
مدارك تحصيلي و دوره هاي آموزشي ضروري براي احراز شغل:
افراد پس از اخذ ديپلم متوسطه و قبولي در آزمون سراسري گروه علوم تجربي مي توانند در اين رشته به تحصيل بپردازند و سپس در مقاطع كارشناسي ارشد و دكترا نيز ادامه تحصيل دهند.
گرايشهاي مختلف در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري:
1) گرايشهاي كارشناسي ارشد
الف) داخلي جراحي
ب) اطفال
ج) مديريت
د) بهداشت
ه) روان پرستاري
ن)پرستاري ويژه
و) اپيدميولوژي
ز) آناتومي
ح) فيزيولوژي
ط) بافت شناسي
2) گرايشهاي مقطع دكتري
الف) پرستاري
ب) آناتومي
ج) بافت شناسي
د) اپيدميولوژي
مدت دوره آموزش:
مدت تحصيل حداقل 4 سال و حداكثر 5 سال ( در شرايط خاص و با موافقت آموزش كل دانشگاه علوم پزشكي مثل : مرخصي تحصيلي و ... ) مي باشد.
شرايط محيط كار، محل استخدام:
محل احتمالي استخدام مي تواند بيمارستانها، كلينيكها و پاراكلينيك هاي دولتي و خصوصي، ادارات، سازمانهاو به عنوان مربي در دانشكده ها و .... باشد. اين رشته يا شغل در اكثر مراكز درماني دولتي و خصوصي و غيره بصورت شيفت در گردش ( صبح ، عصر و شب ) يا شيفت ثابت مي باشد . و شرايط محيط كار آن بستگي به نوع مسئوليت و بخشهاي بيمارستان و مراكز درماني كه پرستار در آن مشغول مي باشد دارد مثلا يك پرستار كه در بخش اورژانس و يا پايگاه اورژانس بيمارستان كار مي كند يا پرستاري كه در بخش اطفال بيمارستان يا بخش داخلي و جراحي و يا ICU و CCU و يا اطاق عمل از نظر شرايط محيط كار با هم تفاوت دارند .
پرستار مي تواند در بيمارستان براساس سطح تحصيلات ( كارشناسي ، كارشناسي ارشد ) و سابقه كار در پستهاي پرستار شيفت ، سر پرستار ، سوپروايزر باليني ، سوپروايزر كنترل عفونت ، سوپروايزر آموزشي و رياست پرستاري بيمارستان مشغول به كار شود .
حقوق و مزايا و شرايط ارتقاء شغل:
حقوق يك پرستار به محل استخدام، موقعيت جغرافيايي و ساعات كار بستگي دارد و اگر استخدام موسسات يا وزارتخانه ها باشد بر اساس قوانين اداره امور استخدامي كشور حقوق ماهانه و ترفيع دريافت مي كند.
آينده نگري درباره شغل با توجه به شرايط اجتماعي:
با توجه به نيازهاي جامعه به پرستار و ديدگاه مثبت در خصوص پرستار و موقعيت او در جامعه بخصوص در چند سال اخير كه تحول در اين حرفه ايجاد شده است اميد است بتوان در جهت بهبود و ارتقاء سطح سلامت و بهداشت عمومي جامعه و مراقبت از بيماران در بيمارستانهاي دولتي و خصوصي، مطبها، كلينيكها و پاراكلينيكها و درمانگاهها و ساير بخشهاي ارائه كننده خدمات پرستاري تلاش نمود.
محل كسب اطلاعات بیشتر درباره رشته و شغل پرستاري :
براي كسب اطلاعات بيشتر مي توان به وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي _ دانشگاه علوم پزشكي، دانشكدههاي پرستاري، بيمارستانهاي دولتي و خصوصي، سازمان نظام پرستاري و ... مراجعه نمود.
منبع: دانشکده علوم پزشکی لارستان
------------------------------------------------------
پرستار و پرستاری
پرستاری یکی از کلیدی ترین اعضای تیم مراقبتهای بهداشتی درمانی است که نقش او در کنترل بیماریها، مراقبت حمایتهای جسمی، روحی و روانی و اجتماعی بیماری از سوی بزرگان علم پزشکی نوین مورد تایید قرار گرفته است.
پرستار علاوه بر خدمات درمانی مسئول آموزش و برقراری ارتباط با مددجو و آماده سازی اوست.
مجمع بین المللی پرستاران چهار هدف مهم را در حیطه وظایف پرستاری تعیین کرده است.
1- پیشبرد بهبود و برقراری بهداشت
2- پیشگیری از بیماری ها
3- حفظ تندرستی
4- تسهیل در تطابق وتسکین درد و رنج بیمار
تاریخچه و تغییر و تحولات پرستاری در دنیا
از ابتدای تاریخ پرستاری یک نوع خدمت اجتماعی برای حفاظت و نگهدارای از خانواده بود.
و پرستاری با تمایل برای سلامتی افراد و فراهم کردن راحتی و اطمینان خاطر برای بیماران آغاز شد.
در طب هندی که یکی از منابع بزرگ طب جهان و ایران است، همزمان با درمان بیماران مراقبت از آنها توسط افرادی که بعدها پرستار نامیده شدند صورت گرفته است. برای پرستاران خصوصیاتی مانند عفت، پاک چشمی و آشنایی با خواص دارویی لازم بود.
فلورانس نایتینگل بانی پرستار نوین اولین فلسفه پرستاری براساس حفظ وارتقای سلامت مردم را پایه گذاری کرد.
او اولین برنامه سازمان یافته آموزش پرستاری را در مدرسۀ آموزشی نایتینگل در بیمارستان سن توماس لندن ایجاد کرد .
پرستاری در اسلام
پرستاری از مجروحان و کمک به ناتوانان در فطرت و نهاد هر انسانی وجود دارد و دین اسلام نیز اهمیت ویژه ای برای این کار قائل است. در آیه 32 سوره مائده آمده است هر کس فردی را زنده کند و به جامعه پرتلاش انسان بر گرداند مثل این است که همه مردم را زنده کرده است. پرستاری از مددجویان در فطرت و نهاد هر انسانی وجود دارد. رهبران الهی نیز همواره به عنوان الگو به امر پرستاری به عنوان کار نیک مبادرت می ورزیدند ، در همین راستا است که پیامبر اکرم (ص) یک شبانه روز پرستاری از بیمار را محشور شدن با حضرت ابراهیم (ع) در روز قیامت می داند.
در جنگ های مسلمانان بانوان خاندان پیامبر(ص) و زنان مسلمان در خدمات پرستاری شرکت می کردند. حضرت زینب (س) نیز در جنگهای صدر اسلام و جنگ کربلا از مجروحین و مصدومین مراقبت به عمل آورده است لذا در کشور ما ایران روز تولد حضرت زینب کبری(س) روز پرستار نام گرفته است.
پرستاری در ایران
پرستاری علمی در ایران در سال 1294 با گشایش اولین آموزشگاه پرستاری در شهر ارومیه آغاز شد. سپس در سال 1297 آموزش پرستاری در تهران به صورت رسمی شکل گرفت. در سال 1311 در بیمارستانی در کرمانشاه و همدان ، در سال 1315 در تهران، تبریز و مشهد، درسال 1316 مدرسه پرستاری در شیراز به تربیت پرستار پرداختند ، در سال 1315 با تلاش دولت وقت اولین مدرسه پرستاری در دانشسرای مقدماتی تاسیس و کارهای عملی در بیمارستان زنان انجام شد در سال 1319 در بیمارستان زنان مدرسۀ تاسیس شد که مدیریت آن را یک نفر ایرانی بر عهده داشت و تحت نظارت اداره فرهنگ بود. در سال های 1320 تا 1338 به ترتیب آموزشگاه های پرستاری شرکت نفت آبادان (1320) ، هلال احمر، شهید بهشتی و همدان (1327) ، تهران (1328) ، نمازی شیراز (1333) و جرجانی مشهد (1338) تاسیس شدند و تحت سرپرستی پرستاران خارجی شروع بکار کردند. از شرایط پذیرش برخی از آموزشگاه ها داشتن مدرک دیپلم کامل متوسطه بود.
در سال 1337 طبق اساسنامه آموزشگاه های پرستاری مصوب شورای عالی فرهنگ ، مقرر گردید پذیرش داوطلبان کلیه آموزشگاه ها با مدرک کامل متوسطه ، دوره تحصیل سه سال و ارزش آن معادل لیسانس پرستاری محسوب گردد. برنامه تحصیلی مدارس عالی پرستاری با رعایت معیارهای شورای بین المللی پرستاران و سازمان بهداشت جهانی تنظیم و به تصویب شورای عالی فرهنگ رسید. در این برنامه علاوه بر دروس اختصاصی و فنی ، دروس علوم رفتاری و اجتماعی نیز گنجانده شد.
در سال 1344 اولین دوره آموزش چهار ساله پرستاری با تاسیس انستیتو عالی پرستاری فیروزگر آغاز گردید. به دنبال آن فارغ التحصیلان سایر آموزشگاه ها به منظور کسب مدرک لیسانس ، دوره تکمیلی لیسانس را طی نمودند. به طوری که در سال 1354 با تصویب دوره لیسانس پرستاری در وزارت علوم کلیه مراکز آموزش عالی پرستاری موظف به ارائه دوره چهار ساله با برنامه متمرکز گردیدند.
پس از انقلاب شکوهمند اسلامی در سال 1359 با تشکیل شاخه پرستاری ستاد انقلاب فرهنگی برنامه ریزی متمرکز پرستاری توسط این شاخه با استفاده از نظرات صاحبنظران پرستاری صورت گرفت. با تشکیل وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی ، در سال 1365 و ایجاد دانشکده های پرستاری و مامایی ، کیفیت آموزش پرستاری توسعه فراوان یافت.
پس از انقلاب شکوهمند اسلامی تحولات چشمگیری در عرصه های مختلفی ایجاد شد و تعدادی از مدارس پرستاری به دانشکده های پرستاری تبدیل شدند و آموزش پرستاری به شکل آکادمیک ادامه یافت پرستاران همزمان با انقلاب اسلامی و مبارزات مردمی با انجام فعالیتهای مستمر خود خدمات ارزنده ای به انقلابیون و مجروحین ارائه دادند. همچنین در دوران دفاع مقدس پرستاران همواره از جمله گروههایی بودند که حضور مستمری در خطوط مقدم جبهه ها داشتند و هر جا مجروحی بود پرستاران و کادر امدادی بر بالین وی حاضر بودند، در بیمارستانهای صحرایی و در سخت ترین شرایط به کمک مجروحین شتافتند ودر این راه پرستاران نیز شهدا و ایثارگران بسیاری تقدیم انقلاب کردند. پرستاران بیمارستانهای سطح کشور نیز با ازدحام بیش از حد مجروح مواجه بودند و شیفت های طاقت فرسا را با دل و جان انجام میداند.
در سال 1373 برنامه کارشناسی رشته پرستاری در راستای آموزشی جامعه نگر تدوین و در سال 1374 برنامه به تصویب شورای عالی برنامه ریزی وزارت فرهنگ و آموزش عالی رسید. پس از تشکیل شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی این برنامه تحت نظارت کامل وزارت متبوع قرار گرفت.
فلسفه پرستاری
پرستاری هنر، علم و آئین مراقبت از مردم از طریق ترویج، نگهداری و بازگرداندن سلامتی و تندرستی در تمام طول زندگی است. حقیقت پرستاری شامل ارتباط، تفکر انتقادی، تشریک مساعی (همکاری)، مراقبت، آموزش، حمایت، رفتار اخلاقی و تعهد به یک آموزش مادام العمراست. پرستاران به طور جمعی و مستقل در کیفیت مراقبت از مددجو، آموزش، تحقیقات و مسئول نظارت بر امکان بهبودی مددجو مشارکت دارند. پرستاران براساس نقشهای متنوع به وسیله صلاحیت های کسب شده فعالیت می نمایند.
معرفی رشته پرستاری
پرستاری رشته ای مستقل و شاخه ای از علوم پزشکی است که دانش آموختگان آن به عنوان عضوی از تیم بهداشت در عرصه های مختلف مربوط به ارائه خدمات بهداشتی ، آموزشی ، پژوهشی ، مشاوره ای ، پیشگیری , مدیریتی و حمایتی ، مراقبت های درمانی و توانبخشی می پردازند .
دوره کارشناسی پیوسته پرستاری اولین مقطع تحصیلی رشته پرستاری است که برنامه آن بر اساس ضوابط علمی و ارزش های اسلامی تهیه و تدوین شده است. آموزش پرستاری در سطح کارشناسی زمینه ساز تربیت پرستار حرفه است که به عنوان یک پرستار عمومی بتواند بررسی و شناخت وضعیت سلامت ، ارائه خدمات و هماهنگی مراقبت ها را در عرصه های مختلف به فرد ، خانواده و جامعه عهده دار شود.
رسالت (Mission)
رسالت آموزش پرستاری در مقطع کارشناسی تربیت نیروی انسانی آگاه ، متعهد ، خبره و کارآمدی است ، که با کسب توانائی های حرفه ای و بهره مندی از دانش روز خدمات مورد نیاز بهداشتی ، مراقبتی و توانبخشی مقرون به صرفه را در بالاترین سطح استاندارد جهت تامین ، حفظ و ارتقاء سطح سلامت جامعه بتواند ارائه دهد. این مهم از طریق آموزش ، پژوهش و توسعه دانش پرستاری میسر می باشد.
دور نما (vision)
بر اساس این برنامه آموزشی در ده سال آینده همگام با دنیای در حال تغییر فراگیرندگان این رشته طبق استانداردهای منطقه ای جهانی آموزش خواهند دید : دانش آموختگان این رشته جایگاه خود را در عرصه های مختلف ارائه خدمات در کلیه سطوح پیشگیری مشخص و تثبیت خواهند نمود ، در سطح ملی پست ها را اشغال نموده ، خدمات اثر بخش و مقرون به صرفه در جهت اعتلای سطح سلامت جامعه و بهبود کیفیت زندگی مددجویان ارائه خواهند داد ، و در سطح منطقه ایو بین المللی مطرح خواهند بود.
هدف کلی : (aims)
هدف کلی آموزش پرستاری در مقطع کارشناسی ، تربیت افرادی است که قادر باشند به عنوان عضوی از تیم سلامت به ارائه خدمات مراقبتی و بهداشتی ، آموزشی ، پژوهشی ، مشاوره ای ، مدیریتی و حمایتی و توانبخشی جهت تامین ، حفظ و ارتقاء سلامت فرد ، خانواده و جامعه بپردازند.
طول دوره : 4 سال
تعداد کل واحد ها : 135 واحد
تعداد واحد دروس عمومی : 25 واحد
تعداد واحد دروس پایه : 16 واحد
تعداد واحد دروس اصلی : 12 واحد
تعداد واحد دروس تخصصی : 46 واحد
تعداد واحد دروس کارآموزی : 12 واحد
تعداد واحد دروس کارآموزی در عرصه : 24 واحد
عرصه های اشتغال به کار برای پرستار
دانش آموختگان این رشته علاوه بر بیمارستانها می توانند در مراکز بهداشتی (درمانگاهها) ، دفاتر ستادی و وزارتخانه ای , مراکز اورژانس , مراکز خصوصی که خدمات مراقبت در منزل را به عهده دارند و در برخی از مراکز صنعتی و کارخانه ها مشغول به کار شوند
ادامه تحصیل
در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاهها و دانشکده های پرستاری امکان ادامه تحصیل وجود دارد .
رسول اکرم ( ص ) :
کسی که به مدت یک شبانه روز به پرستاری و مراقبت بیماری بپا خیزد ،
خداوند او را با ابراهیم خلیل مبعوث می گرداند
و از صراط چون برق درخشنده می گذرد .
رهبر معظم انقلاب :
پرستاری در واقع حقیقت معلمی است ،
معلم صبر ، معلم حلم و بردباری ، معلم ایثار و گذشت
علامه طباطبایی“قدس سره“:
مـن حاضرم حاصل هفتاد سال عبادتم را با یک شب پرستـاری از بیماران عوض نمایم
منبع: http://nursing.kaums.ac.ir
----------------------------------------------------------------------------
همیشه در میدان است. سربازی است که در سخت‌ترین شرایط نیز مشکلات را می‌پذیرد و به بیماران و دردمندان رسیدگی می‌کند و اجازه می‌دهد تا همه بیماران صعب‌العلاج، بیماران عفونی و واگیردار، بیمارانی که شعله‌های آتش چهره‌شان را متلاشی کرده است و کسی طاقت دیدن آنها را ندارد، در وسعت دست‌های آسمانی‌اش، آرامش یابند. این، حرفه او است. حرفه‌ای که پرستار با قلبی سفید و قدمهایی سبز در آن گام برمی‌دارد.البته امروره با گذشت زمان و پیشرفت علم و تکنولوژی، حرفه پرستاری یک رشته علمی است و متخصص این رشته باید علوم بسیاری را فرا بگیرد و کاربرد آنها را در ارتباط با مریض بیاموزد. از سوی دیگر باید توجه داشت که وظیفه یک پرستار تنها مراقبت از بیمار در بیمارستان نیست بلکه یک پرستار با مراقبت از افراد در تمام مراحل زندگی آنها از پیشگیری از بیماریها گرفته تا مراقبت در هنگام بیماری و توانبخشی پس از بیماریها سر و کار دارد. زیرا بسیاری از بیماریها ریشه در عادتهای غلط و شیوه نادرست زندگی دارد. برای مثال زمینه بسیاری از سکته‌های قلبی از مدتها قبل فراهم می‌شود و دلیل آن نیز نوع غذای فرد، وزن او و مقدار فعالیت بدنیش میباشد. حال این پرستار است که با آموزشهای لازم در مورد نوع غذا،نحوه و مقدار فعالیت بدنی و نحوه جلوگیری از فشار خون و افزایش چربی سعی می‌کند تا از بیماری پیشگیری کند یا افراد را با علایم و اختلالات بیماری آشنا سازد تا بیمار به موقع و پیش از پیشرفت بیماری به دکتر مراجعه کند.در کل میتوان گفت که پرستار یک عضو مهم در تیم مراقبت بهداشتی است و نقشهای گسترده‌ای از جمله نقش مراقبتی، حمایتی، درمانی، هماهنگی، مشورتی، مدیریتی و تحقیقاتی دارد. به این معنا که پرستار وظیفه مراقبت و حمایت از بیمار، هماهنگی بین بیمار و پزشک ، بیمار و خانواده بیمار (انتقال دهنده خواستها و نیازهای بیمار یا مددجو)، مسؤولیت مدیریت بخش (اولویت‌بندی برای رسیدگی به بیماران و تصمیم‌گیری به موقع در مورد بیماران اورژانسی)، آموزش به بیمار در جهت تطابق با مشکلات و ناراحتی‌های پیش‌آمده، تحقیق درباره روشهای مراقبتی که اعمال کرده است و تحقیق بر روی نحوه کاهش تعداد روزهای بستری یک بیمار را برعهده دارد.
تواناییهای لازم :
دانشجوی پرستاری باید عاشق انسان و انسانیت باشد تا بتواند در شرایط سخت و بحرانی حتی زمانی که خسته است یا آمادگی جسمی و روحی لازم را ندارد، به دیگران کمک کند. همچنین باید فردی منظم و دقیق باشد و بداند که نظم و سختگیری اساس کار رشته پرستاری است و از لحاظ درسی نیز لازم است که به زیست‌شناسی، شیمی و زبان انگلیسی مسلط باشد چون برای روزآمد بودن و اطلاع از آخرین دستاوردهای دانش پرستاری، باید از مجلات و منابع علمی به زبان انگلیسی استفاده کند.در ضمن دانشجوی پرستاری باید از سلامت کامل جسمانی برخوردار باشد تا به یاری دید قوی بتواند کارهای ظریف و دقیق پرستاری را به خوبی انجام دهد و با شنوایی خوب، صدای قلب را حتی اگر ضعیف باشد، بشنود. حتی داشتن قدی متناسب و عدم لکنت زبان یا لرزش دست در این رشته ضروری است. چون همین مشکلات به ظاهر کوچک، در کارایی یک پرستار بسیار مؤثر است.در کل باید گفت که پرستاری علم و هنر است برای همین یک پرستار باید علاوه بر دانش لازم، از آمادگی روحی و روانی، صبر و حوصله، روابط عمومی خوب و قدرت تجزیه و تحلیل بالا برخوردار باشد. به عبارت دیگر یک پرستار نمی‌تواند تنها با تکیه بر دروس دانشگاهی، در کار خود موفق شود بلکه باید از دانش خود در شرایط مختلف و متفاوت به درستی استفاده کند و این نیاز به قدرت تجزیه و تحلیل خوب، سرعت عمل و آمادگی روحی و روانی دارد.
موقعیت شغلی در ایران :
در کشور ما با این که پرستاران جایگاه واقعی خود را نیافته‌اند و در چند سال اخیر نیز با تعداد قابل توجهی فارغ‌التحصیل رشته پرستاری از دانشگاه آزاد و دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ـ درمانی روبرو هستیم اما هنوز مراکز بهداشتی ـ درمانی به پرستارانی متخصص، مجرب و توانمند نیازمندند و در واقع بازار کار برای فارغ‌التحصیل خوب این رشته وجود دارد.چون پرستاران علاوه بر کار در بیمارستانها و مراکز بهداشتی ـ درمانی می‌توانند در صنعت برای مراقبت از سلامت و بهداشت کارکنان صنایع مختلف، در سازمان تربیت بدنی و مراکز ورزشی به عنوان یکی از اعضای اصلی تیم مراقبت پزشکی و در آموزش و پرورش فعالیت نمایند.حتی یک پرستار می‌تواند به طور مستقل فعالیت کند؛ یعنی با تأسیس مرکز بهداشت خصوصی به ارزیابی وضعیت سلامت افراد جامعه بپردازد یا مهدکودک دایر نماید.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
تشریح، فیزیولوژی، ایمونولوژی، بیوشیمی، میکروب‌شناسی، انگل‌شناسی، آمار حیاتی مقدماتی.
دروس اصلی:
تغذیه و تغذیه درمانی، اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماریها، روانشناسی اجتماعی، داروشناسی، زبان تخصصی، اصول و روش آموزش به بیمار.
دروس تخصصی:
اصول و فنون کاربرد احکام اسلامی در پرستاری، بررسی وضعیت سلامت، پرستاری بهداشت جامعه، پرستاری بهداشت مادران و نوزادان و مراقبتهای دوران بارداری و زایمان ، بیماریهای داخلی، عفونی و پرستاری‌های مربوط ، پرستاری ویژه، پرستاری در فوریت‌ها، کودکان و پرستاری مربوط 1 (کودک سالم)، کودکان و پرستاری مربوط 2 (کودک بیمار)، بهداشت روانی، بیماریها و پرستاری‌های مربوط ، اصول مدیریت خدمات پرستاری، تاریخ و تحولات و اخلاق پرستاری، کارآموزی .
منبع : پارسی داک (سامانه ملی مقالات و تحقیقات دانشگاهی )
www.parsidoc.com
------------------------------------------------------
معرفی رشته و شغل پرستاری
متأسفانه پرستاری رشته‌ای است که در کشور ما ناشناخته مانده است و بیشتر افراد با شنیدن نام پرستار تنها تزریقات و کمکهای اولیه در ذهنشان نقش می بندد، به همین خاطر تصمیم گرفتم یک خلاصه مطلبی از رشته و شغل پرستاری در وبلاگ قرار بدم، انشاءالله که مفید واقع شود و یک مقدار دید دوستانمان را نسبت به این رشته بازتر و آنها را آگاه تر کند.
لغت پرستار (NURSE) از کلمه لاتین (NUTRIX) به معنای تغذیه گرفته شده است. در تقسیم بندیهای آکادمیک، امروز ارزش پرستار خوب همطراز یک پزشک خوب قرار می گیرد. کار یک پزشک خوب موقعی بحد مطلوب می رسد که یک پرستار خوب و ورزیده مسئولیت بیمار او را بر عهده داشته باشد.
پرستار یک عضو مهم در تیم مراقبت بهداشتی است و نقش ارزنده ای در پذیرش، آماده سازی، مراقبت و حمایتهای روحی، جسمی و اجتماعی بیمار دارد.
نقشهای پرستار:
1- مراقبت کننده: نخستین نقش پرستار مراقبت کردن از فرد مورد نظر ( بیمار ) است.
2- تعلیم دهنده (معلم): اجرا وارزیابی طرحهای آموزشی برای فرد و خانواده وی جهت رفع نیازهای یادگیری آنان
3- مشاور: جمع آوری اطلاعات برای تحصیل در حل مشکل و تصمیم گیری
4- رهبر: محقق و حمایت کننده از مددجو و خانواده
5- نقش درمانی
6- نقش حفاظتی
7- نقش هماهنگ کننده
تلاش پرستار برای پذیرش واقعیت‌ها و تطبیق با تغییرات بالقوه و پذیرش زندگی جدید و یا تحمل طول دوره درمان وظیفه سنگین و ارزنده پرستار است. پرستاری علم است چون نیازمند فراگیری علوم مرتبط با این رشته است و هنر است چون توانایی ارتباط خوب و سنجیده با بیمار و اطرافیانش را می‌طلبد.
خصوصیات جسمی و توانایی های لازم برای احراز شغل:
پرستار باید از سلامت کامل جسمی و ذهنی و روحی برخوردار باشد و فردی دقیق، علاقه مند و صبور باشد و کنترل کافی روی احساسات شخصی خود داشته باشد.
مدارک تحصیلی و دوره های آموزشی ضروری برای احراز شغل:
افراد پس از اخذ دیپلم متوسطه و قبولی در آزمون سراسری گروه علوم تجربی می توانند در این رشته به تحصیل بپردازند و سپس در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز ادامه تحصیل دهند.
درسهای رشته
ردیف
نام درس
ردیف
نام درس
1 آمار حیاتی مقدماتی (نظری، عمل )
2 اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماریها (نظری)
3 اصول مدیریت خدمات پرستاری (نظری)
4 اصول و روش آموزش به بیمار (نظری)
5 اصول و فنون و کاربرد احکام اسلامی در پرستاری
6 انگل‌شناسی (نظری، عملی)
7 ایمونولوژی
8 بررسی وضعیت سلامت (نظری)
9 بهداشت روانی، بیماریها و پرستاری‌های مربوط 2
10 بیماریهای داخلی و جراحی
11 بیوشیمی
12 پرستاری بهداشت جامعه 1و 2 و 3 (نظری)
13 پرستاری در فوریت‌ها
14 تاریخ و تحولات و اخلاق پرستاری (نظری)
15 تشریح (نظری، عملی)
16 تغذیه و تغذیه‌درمانی (نظری)
17 داروشناسی
18 روانشناسی اجتماعی
19 زبان تخصصی
20 فیزیولوژی
21 میکروب‌شناسی
22 کارآموزی
23 کارآموزی در عرصه
24 کودکان و پرستاری مربوط 1 (کودک سالم) (نظری)
25 کودکان و پرستاری مربوط 2 (کودک بیمار) (نظری)
گرایشهای مختلف در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری:
1) گرایشهای کارشناسی ارشد
الف) داخلی جراحی
ب) اطفال
ج) مدیریت
د) بهداشت
ه) روان پرستاری
ن)پرستاری ویژه
و) اپیدمیولوژی
ز) آناتومی
ح) فیزیولوژی
ط) بافت شناسی
(از پرستاری در چه رشته هائی می توان ادامه تحصیل داد؟
از کارشناسی پرستاری در 22 رشته (در آزمون وزارت بهداشت) می توان در کارشناسی ارشد ادامه تحصیل داد: اپیدمیولوژی - آموزش بهداشت - آمار زیستی- پرستاری-رفاه اجتماعی -علوم تشریحی -علوم تغذیه-علوم بهداشتی در تغذیه-فیزیولوژی-کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی-مدارک پزشکی-مدیریت خدمات بهداشتی درمانی-مدیریت توانبخشی- اقتصاد بهداشت ( با 2 گرایش توسعه بهداشت و درمان – سیاستگذاری و برنامه ریزی بهداشت و درمان )- نانوتکنولوژی پزشکی - آموزش پزشکی - پرستاری مراقبت های ویژه -زیست فن آوری پزشکی -ارگونومی -انفورماتیک پزشکی-پرستاری مراقبت های ویژه نوزادان.
رشته های جانبی: شامل رشته آموزش پزشکی و پزشکی می باشد.)
منابع کارشناسی ارشد پرستاری
داخلی جراحی برونر
کودکان
ونگ
روان پرستاری
کوشان واقعی
پرستاری بهداشت جامعه
ایلدرآبادی
پرستاری بهداشت مادران و نوزادان
صلاح زهی – ذوالفقاری
زبان عمومی
ضرایب هــر درس: پرستــاری داخلی و جراحی(۴) – روان پرسـتاری (2) – پرستاری بهداشت جامــعه(۲) – بهداشت مـادران و نـوزادان(۲) – پرستـاری کـودکان(۲) – زبـان تخصصی و عمـومی(2).
2) گرایشهای مقطع دکتری
الف) پرستاری
ب) آناتومی
ج) بافت شناسی
د) اپیدمیولوژی
مدت دوره آموزش:
مدت تحصیل حداقل 4 سال و حداکثر 5 سال ( در شرایط خاص و با موافقت آموزش کل دانشگاه علوم پزشکی مثل : مرخصی تحصیلی و ... ) می باشد.
شرایط محیط کار، محل استخدام:
محل احتمالی استخدام می تواند بیمارستانها، کلینیکها و پاراکلینیک های دولتی و خصوصی، ادارات، سازمانهاو به عنوان مربی در دانشکده ها و .... باشد. این رشته یا شغل در اکثر مراکز درمانی دولتی و خصوصی و غیره بصورت شیفت در گردش ( صبح ، عصر و شب ) یا شیفت ثابت می باشد . و شرایط محیط کار آن بستگی به نوع مسئولیت و بخشهای بیمارستان و مراکز درمانی که پرستار در آن مشغول می باشد دارد مثلا یک پرستار که در بخش اورژانس و یا پایگاه اورژانس بیمارستان کار می کند یا پرستاری که در بخش اطفال بیمارستان یا بخش داخلی و جراحی و یا ICU و CCU و یا اطاق عمل از نظر شرایط محیط کار با هم تفاوت دارند .
پرستار می تواند در بیمارستان براساس سطح تحصیلات ( کارشناسی ، کارشناسی ارشد ) و سابقه کار در پستهای پرستار شیفت ، سر پرستار ، سوپروایزر بالینی ، سوپروایزر کنترل عفونت ، سوپروایزر آموزشی و ریاست پرستاری بیمارستان مشغول به کار شود .
حقوق و مزایا و شرایط ارتقاء شغل:
حقوق یک پرستار به محل استخدام، موقعیت جغرافیایی و ساعات کار بستگی دارد و اگر استخدام موسسات یا وزارتخانه ها باشد بر اساس قوانین اداره امور استخدامی کشور حقوق ماهانه و ترفیع دریافت می کند.
آینده نگری درباره شغل با توجه به شرایط اجتماعی:
با توجه به نیازهای جامعه به پرستار و دیدگاه مثبت در خصوص پرستار و موقعیت او در جامعه بخصوص در چند سال اخیر که تحول در این حرفه ایجاد شده است امید است بتوان در جهت بهبود و ارتقاء سطح سلامت و بهداشت عمومی جامعه و مراقبت از بیماران در بیمارستانهای دولتی و خصوصی، مطبها، کلینیکها و پاراکلینیکها و درمانگاهها و سایر بخشهای ارائه کننده خدمات پرستاری تلاش نمود.
منبع: http://nursingstudents.blogsky.com
-------------------------------------------------------
این برداشت که پرستاری به معنای مراقبت کردن از بیمار است، تا حدودی درست میباشد. البته مراقبت تنها شامل تزریق یا پانسمان نمی‌شود بلکه با گذشت زمان و با پیشرفت علم و تکنولوژی ، مراقبت پرستاران نیز علمی‌تر و پیچیده‌تر شده است و پرستاری در حال حاضر یک رشته علمی است و متخصص این رشته باید علوم بسیاری را فرا بگیرد و کاربرد آنها را در ارتباط با مریض بیاموزد.
از سوی دیگر باید توجه داشت که وظیفه یک پرستار تنها مراقبت از بیمار در بیمارستان نیست بلکه یک پرستار با مراقبت از افراد در تمام مراحل زندگی آنها از پیشگیری از بیماریها گرفته تا مراقبت در هنگام بیماری و توانبخشی پس از بیماری سروکار دارد. زیرا بسیاری از بیماریها ریشه در عادتهای غلط و شیوه نادرست زندگی دارد. برای مثال زمینه بسیاری از سکته‌های قلبی از مدتها قبل فراهم می‌شود و دلیل آن نیز نوع غذای فرد ، وزن او و مقدار فعالیت بدنیش میباشد. حال این پرستار است که با آموزشهای لازم در مورد نوع غذا ، نحوه و مقدار فعالیت بدنی و نحوه جلوگیری از فشار خون و افزایش چربی سعی می‌کند تا از بیماری پیشگیری کند یا افراد را با علایم و اختلالات بیماری آشنا سازد تا بیمار به موقع و پیش از پیشرفت بیماری به دکتر مراجعه کند.»
پرستار یک عضو مهم در تیم مراقبت بهداشتی است و و دارای نقشهای گسترده ای از جمله نقش مراقبتی، حمایتی، درمانی، هماهنگی ، مشورتی ، مدیریتی و تحقیقاتی میباشد. به این معنا که پرستار وظیفه مراقبت و حمایت از بیمار، وظیفه هماهنگی بین بیمار و پزشک و بیمار و خانواده بیمار (انتقال دهنده خواستها و نیازهای بیمار یا مددجو) ، مسوولیت مدیریت بخش (اولویت‌بندی برای رسیدگی به بیماران و تصمیم‌گیری به موقع در مورد بیماران اورژانسی) ، وظیفه آموزش به بیمار در جهت تطابق با مشکلات و ناراحتی‌های پیش‌آمده و وظیفه تحقیق درباره روشهای مراقبتی که اعمال کرده است و تحقیق بر روی نحوه کاهش تعداد روزهای بستری یک بیمار را بر عهده دارد.
پرستاری یعنی کمک به فرد سالم یا بیمار در درمانگاه یا بیمارستان برای انجام آن دسته از فعالیت‌هایی که سبب حفظ و ارتقای سلامت می‌گردد به نحوی که اگر فرد توانایی، اراده یا آگاهی لازم را داشت، می‌توانست آن فعالیت‌ها را بدون کمک انجام دهد.
در همین راستا پرستار وظایف خود را در قالب شش نقش درمانی ، مراقبتی ، حمایتی ، هماهنگی ،حفاظتی و آموزشی انجام می‌دهد.
بدون شک پرستار نقش اصلی را در مراقبت و پیگیری درمان بیمار دارد و همین امر بیانگر نیاز جامعه به پرستار مرد میباشد چون هر بیماری دوست دارد در بعضی از بیماریها مثل بیماریهای کلیوی یا داخلی توسط پرستار همجنس خود مورد مراقبت قرار گیرد. در حال حاضر نیز در بیمارستانهای دولتی، بخش ارولوژی (دستگاه کلیوی و مجاری ادرار) خانم‌ها توسط پرستار خانم و بخش ارولوژی آقایان توسط پرستار آقا اداره می‌شود و به نظر می‌رسد که در برخی از بخشهای دیگر مثل بخش داخلی نیز باید این مساله تعمیم پیدا کند
آینده شغلی ، بازار کار، درآمد:
در بسیاری از کشورها اولین خط ارتباط جامعه با سیستم پزشکی، پرستار است. چرا که پرستاران نسبت به دیگر افراد تیم پزشکی تعدادشان بیشتر است، در دسترس قرار دارند و اطلاعات بهداشتی – درمانی آنها جامع میباشد.
در کشور ایران نیز با این که پرستاران جایگاه واقعی خود را نیافته‌اند و در چند سال اخیر نیز با تعداد قابل توجهی فارغ‌التحصیل رشته پرستاری از دانشگاه آزاد و دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی روبرو هستیم اما هنوز مراکز بهداشتی – درمانی به پرستارانی متخصص، مجرب و توانمند نیازمندند و در واقع بازار کار برای فارغ‌التحصیل خوب این رشته وجود دارد.
پرستاران علاوه بر کار در بیمارستانها و مراکز بهداشتی – درمانی می‌توانند در صنعت برای مراقبت از سلامت و بهداشت کارکنان صنایع مختلف، در سازمان تربیت بدنی و مراکز ورزشی به عنوان یکی از اعضای اصلی تیم مراقبت پزشکی و در آموزش و پرورش فعالیت نمایند.
«فرصت‌های شغلی یک پرستار بسیار وسیع و گسترده است و حتی یک پرستار می‌تواند بطور مستقل فعالیت نماید. یعنی می‌تواند با تاسیس مرکز بهداشت خصوصی به ارزیابی وضعیت سلامت افراد جامعه بپردازد یا مهدکودک دایر نماید»
نقشهای پرستار:
۱- مراقبت کننده: نخستین نقش پرستار مراقبت کردن از فرد مورد نظر ( بیمار ) است.
۲- تعلیم دهنده (معلم): اجرا وارزیابی طرحهای آموزشی برای فرد و خانواده وی جهت رفع نیازهای یادگیری آنان
۳- مشاور: جمع آوری اطلاعات برای تحصیل در حل مشکل و تصمیم گیری
۴- رهبر: محقق و حمایت کننده از مددجو و خانواده
۵- نقش درمانی
۶- نقش حفاظتی
۷- نقش هماهنگ کننده
تواناییهای مورد نیاز و قابل توصیه :
در اینجا جسم‌هایی بیمار، روحهایی دردمند و روانهایی آشفته حضور دارند. در اینجا باید پذیرای مشکلات بسیار و پاسخگوی نیازهای بی‌شمار باشی. باید روزی ۸ ساعت در اطاق عمل با تمامی وجود در خدمت تیم پزشکی باشی. باید سالها در بخش سرطان یا سوانح و سوختگی ، دردمندترین بیماران را مشاهده کنی و در حد توانت به آنها رسیدگی نمایی و در یک کلام باید عشق به هم‌نوع و ایثار و همیاری در ذره ذره وجودت خانه کرده باشد.
دانشجوی پرستاری باید عاشق انسان و انسانیت باشد تا بتواند در شرایط سخت و بحرانی حتی زمانی که خسته است یا آمادگی جسمی و روحی لازم را ندراد، به دیگران کمک کند. همچنین باید فردی منظم و دقیق باشد و بداند که نظم و سختگیری اساس کار رشته پرستاری است و از لحاظ درسی نیز لازم است که به زیست‌شناسی، شیمی و زبان انگلیسی مسلط باشد چون برای روزآمد بودن و اطلاع از آخرین دستاوردهای دانش پرستاری ، لازم است که از مجلات و منابع علمی به زبان انگلیسی استفاده کند.
دانشجوی پرستاری باید از سلامت کامل جسمانی برخوردار باشد تا به یاری دید قوی بتواند کارهای ظریف و دقیق پرستاری را بخوبی انجام دهد و با شنوایی خوب صدای قلب را حتی اگر ضعیف باشد، بشنود . حتی داشتن قدی متناسب و عدم لکنت زبان یا لرزش دست در این رشته ضروری است . چون همین مشکلات به ظاهر کوچک، در کارایی یک پرستار بسیار موثر است.
پرستار باید بیش از هر چیز متواضع بوده و هدفش خدمت به مردم باشد چون کار در بیمارستان یک کار مشخص و کلاسه شده نیست بلکه پرستار در صورت ضرورت باید هرکاری حتی کاری که از یک فرد بیسواد نیز برمی‌آید، انجام دهد. یعنی قرار نیست که دانشجوی پرستاری پس از فارغ‌التحصیلی پشت استیشن بنشیند و دستور دهد بلکه باید در انجام هر خدمتی پیش قدم باشد. همچنین لازم است که روابط عمومی خوبی داشته باشد چون پرستار نزدیکترین فرد به بیمار است و حتی بعضی از بیماران مشکل خود را به راحتی با پزشک در میان نمی‌گذارند اما با پرستاری که روابط عمومی خوبی داشته و توانسته است اعتماد بیمار را جلب کند، در میان می‌گذارند.
همچنین اطلاعات عمومی خوب در زمینه پزشکی برای یک پرستار ضروری است چون پرستار به نوعی دیگر درمانگر بیمار است و حتی دروسی که می‌خواند همان دروس پزشکی است با دیدگاهی دیگر .
پرستاری علم و هنر است برای همین یک پرستار باید علاوه بر دانش لازم ، از آمادگی روحی و روانی، صبر و حوصله ، روابط عمومی خوب و قدرت تجزیه و تحلیل بالا برخوردار باشد . به عبارت دیگر یک پرستار نمی‌تواند تنها با تکیه بر دروس دانشگاهی ، در کار خود موفق شود بلکه باید از دانش خود در شرایط مختلف و متفاوت به درستی استفاده کند و این نیاز به قدرت تجزیه و تحلیل خوب، سرعت عمل و آمادگی روحی و روانی دارد.
پرستار با دردمندترین افراد جامعه در ارتباط است برای همین باید جسمی قوی و روحی توانا داشته باشد تا بتواند از عهده شب‌کاری یا کار در بخش‌هایی حساس و دشوار مثل C.C.U ، I.C.U ، بخش بیماران سرطانی یا بخش سوانح و سوختگی برآید و در ضمن دچار فشارهای روحی و روانی یا ناتوانی‌های جسمی نشود.
اما چرا با وجود سختی‌ها و دشواریهای بسیار این کار، عده‌ای با عشق و علاقه در این زمینه فعالیت می‌کنند؟
پرستاران یک بیمارستان ، عامل اصلی موفقیت یک بیمارستان هستند. یعنی اگر پرستاران یک بیمارستان خوب، کارآمد و دلسوز باشند، اکثر بیماران از آن بیمارستان راضی خواهند بود. چون بیشترین ارتباط بیمار با پرستاران میباشد و رضایت از پرستار مساوی است با رضایت از بیمارستان .
به بیان دیگر لبخند رضایت بیمار، شیرین‌ترین و دلپذیرترین هدیه‌ای است که هر روز به یک پرستار دلسوز و تلاشگر تقدیم می‌شود؛ هدیه‌ای که پرستار را به تلاشی پی‌گیر تر و بیشتر تشویق می‌کند.
وجود پرستار ، کارهای او ، لبخند او ، سخن او و فعالیت او آرامش بخش جان انسان‌هایی است که بیش از هر انسان دیگر نیازمند آرامش هستند.
شرایط محیط کار، محل استخدام:
محل احتمالی استخدام می تواند بیمارستانها، کلینیکها و پاراکلینیک های دولتی و خصوصی، ادارات، سازمانهاو به عنوان مربی در دانشکده ها و …. باشد. این رشته یا شغل در اکثر مراکز درمانی دولتی و خصوصی و غیره بصورت شیفت در گردش ( صبح ، عصر و شب ) یا شیفت ثابت می باشد . و شرایط محیط کار آن بستگی به نوع مسئولیت و بخشهای بیمارستان و مراکز درمانی که پرستار در آن مشغول می باشد دارد مثلا یک پرستار که در بخش اورژانس و یا پایگاه اورژانس بیمارستان کار می کند یا پرستاری که در بخش اطفال بیمارستان یا بخش داخلی و جراحی و یا ICU و CCU و یا اطاق عمل از نظر شرایط محیط کار با هم تفاوت دارند .
پرستار می تواند در بیمارستان براساس سطح تحصیلات ( کارشناسی ، کارشناسی ارشد ) و سابقه کار در پستهای پرستار شیفت ، سر پرستار ، سوپروایزر بالینی ، سوپروایزر کنترل عفونت ، سوپروایزر آموزشی و ریاست پرستاری بیمارستان مشغول به کار شود .
مدارک تحصیلی و دوره های آموزشی ضروری برای احراز شغل:
افراد پس از اخذ دیپلم متوسطه و قبولی در آزمون سراسری گروه علوم تجربی می توانند در این رشته به تحصیل بپردازند و سپس در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز ادامه تحصیل دهند.
مدت دوره آموزش:
مدت تحصیل حداقل ۴ سال و حداکثر ۵ سال ( در شرایط خاص و با موافقت آموزش کل دانشگاه علوم پزشکی مثل : مرخصی تحصیلی و … ) می باشد.
تحصیلات تکمیلی :
گرایشهای مختلف در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری:
۱) گرایشهای کارشناسی ارشد
الف) داخلی جراحی
ب) اطفال
ج) مدیریت
د) بهداشت
ه) روان پرستاری
ن)پرستاری ویژه
و) اپیدمیولوژی
ز) آناتومی
ح) فیزیولوژی
ط) بافت شناسی
۲) گرایشهای مقطع دکتری
الف) پرستاری
ب) آناتومی
ج) بافت شناسی
د) اپیدمیولوژی
دوره کارشناسی ارشد پرستاری
فارغ‌التحصیلان دوره کارشناسی پرستاری ، طبق ضوابط خاص، قبولی در آزمون ورودی و همچنین مصاحبه، در دوره دو ساله کارشناسی ارشد پرستاری پذیرفته میشوند. در این دوره ۲۶ واحد درسی (شامل دروس اصلی ۷ واحد، دروس تخصصی و الزامی ۸ واحد و دروس اختیاری ۱۱ واحد ) و ۶ واحد پایان‌نامه ارائه می‌گردد. دانشجویان در یکی از تخصصهای آموزش پرستاری یا مدیریت خدمات پرستاری بیماریهای جراحی و داخلی، پرستاری بهداشت جامعه، مدیریت آموزش پرستاری (و در آینده نزدیک پرستاری سالمندان) ادامه تحصیل میدهند.
فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد در سطح بالای تخصصی، امور آموزش، مدیریت خدمات پرستاری و ارائه خدمات بالینی، در دانشکده‌های پرستاری و مراکز مختلف بهداشتی درمانی خدمت می‌کنند. این فارغ‌التحصیلان باید قادر باشند امور مهم و مشکلات آموزش خدمات پرستاری و به طور کلی ، بهداشت و درمان جامعه را مشخص و با تصمیم‌گیری و ایجاد تغییر برای اصلاح وضع موجود و ایجاد تغییرات مطلوب برنامه‌ریزی و آن را اجرا نمایند.
دوره دکترای پرستاری
دارندگان مدرک کارشناسی ارشد پرستاری طبق ضوابط خاصی ، قبولی در آزمون کتبی ورودی و مصاحبه و گذراندن دوره آموزشی شامل ۲۵ واحد دروس اختصاصی، ۲۰ واحد رساله دکتری و امتحان جامع دکتری به دریافت درجه دکترای پرستاری نایل می‌گردند. این دوره در حال حاضر فقط در دو دانشگاه کشور دایر میباشد. دارندگان درجه دکترای پرستاری در حال حاضر امور برنامه‌ریزی آموزشی و پژوهشی ، تدریس و تحقیق و مدیریت در سطوح بالاتر را در دانشگاههای علوم پزشکی (آزاد و دولتی) عهده‌درا میشوند.
حقوق و مزایا و شرایط ارتقاء شغل:
حقوق یک پرستار به محل استخدام، موقعیت جغرافیایی و ساعات کار بستگی دارد و اگر استخدام موسسات یا وزارتخانه ها باشد بر اساس قوانین اداره امور استخدامی کشور حقوق ماهانه و ترفیع دریافت می کند. البته لازم به ذکر است در حال حاضر مبلغ دریافتی ماهانه یک پرستار رضایت بخش نیست و مخصوصا در مراکز خصوصی با حداکثر کار و شیفت های اجباری حداقل دریافتی را به پرستاران می دهند .
آینده نگری درباره شغل با توجه به شرایط اجتماعی:
با توجه به نیازهای جامعه به پرستار و دیدگاه مثبت در خصوص پرستار و موقعیت او در جامعه بخصوص در چند سال اخیر که تحول در این حرفه ایجاد شده است امید است بتوان در جهت بهبود و ارتقاء سطح سلامت و بهداشت عمومی جامعه و مراقبت از بیماران در بیمارستانهای دولتی و خصوصی، مطبها، کلینیکها و پاراکلینیکها و درمانگاهها و سایر بخشهای ارائه کننده خدمات پرستاری تلاش نمود.
خصوصیات جسمی و توانایی های لازم برای احراز شغل:
پرستار باید از سلامت کامل جسمی و ذهنی و روحی برخوردار باشد و فردی دقیق، علاقه مند و صبور باشد و کنترل کافی روی احساسات شخصی خود داشته باشد.
منبع: سایت پزشکان بدون مرز http://www.pezeshk.us
---------------------------------------------------------------
برنامه درسي رشته كارشناسي پيوسته پرستاري
توجه: اين برنامه ها براي اولين بار توسط دانشگاه علوم پزشكي تهران با فرمت HTML تهيه و بر روي اينترنت قرار داده شده است. هرگونه استفاده تجاري يا قراردادن صفحات بر روي سايت هاي ديگر، بدون اجازه كتبي از معاونت آموزشي دانشگاه علوم پزشكي تهران ممنوع است.
به نام خدا
مشخصات كلي، برنامه، سرفصل دروس
و نحوه ارزشيابي برنامه
آموزشي دوره كارشناسي پيوسته رشته پرستاري
فصل اول
مشخصات كلي دوره
كارشناسي پيوسته پرستاري Nursing in B.Sc
1 – تعريف رشته و مقطع تحصيلي
پرستاري رشته اي مستقل و شاخه اي از علوم پزشكي است كه دانش آموختگان آن به عنوان عضوي از تيم سلامت در عرصه هاي مختلف مربوطه به ارائه خدمات بهداشتي، آموزشي، پژوهشي، مشاوره اي، پيشگيري، مديريتي و حمايتي، مراقبت هاي درماني و توانبخشي مي پردازند. دوره كارشناسي پيوسته پرستاري اولين مقطع تحصيلي رشته پرستاري است كه برنامه آن براساس ضوابط علمي و ارزش هاي اسلامي تهيه و تدوين شده است.»
آموزش پرستاري در سطح كارشناسي زمينه ساز تربيت پرستار حرفه اي است كه به عنوان يك پرستار عمومي بتواند بررسي و شناخت وضعيت سلامت، ارائه خدمات و هماهنگي مراقبت ها را در عرصه هاي مختلف به فرد، خانواده و جامعه عهده دار شود.
2 – تاريخچه رشته و پيشرفت هاي جديد
پرستاري از مددجويان در فطرت و نهاد هر انساني وجود دارد. رهبران الهي نيز همواره به عنوان الگو به امر پرستاري به عنوان كار نيك مبادرت مي ورزيدند، در همين راستا است كه پيامبر اكرم (ص) يك شبانه روز پرستاري از بيمار را محشور شدن با حضرت ابراهيم (ع) در روز قيامت مي داند.[1]
پرستاري علمي در ايران در سال 1294 با گشايش اولين آموزشگاه پرستاري در شهر اروميه[2] توسط مبلغين مذهبي آغاز گرديد. در سال 1295 آموزشگاه ديگري در تبريز[3] با پذيرش داوطلبان داراي مدرك سوم متوسطه و به صورت دورة سه ساله به تربيت پرستار مبادرت نمود. در سال هاي 1320 تا 1338 به ترتيب آموزشگاه هاي پرستاري شركت نفت آبادان (1320)، هلال احمر و همدان (1327)، تهران (1328)، نمازي شيراز (1333) و جرجاني مشهد (1338) تاسيس شدند. از شرايط پذيرش برخي از آموزشگاه ها داشتن مدرك ديپلم كامل متوسطه بود.
در سال 1337 طبق اساسنامه آموزشگاه هاي پرستاري مصوب شوراي عالي فرهنگ، مقرر گرديد پذيرش داوطلبان كليه آموزشگاه ها با مدرك كامل متوسطه، دوره تحصيل سه سال و ارزش آن معادل ليسانس پرستاري محسوب گردد. برنامة تحصيلي مدارس عالي پرستاري با رعايت معيارهاي شوراي بين المللي پرستاران و سازمان بهداشت جهاني تنظيم و به تصويب شوراي عالي فرهنگ رسيد. در اين برنامه علاوه بر دروس اختصاصي و فني، دروس علوم رفتاري و اجتماعي نيز گنجانده شد.
در سال 1344 اولين دوره آموزش چهارساله پرستاري با تاسيس انستيتو عالي پرستاري فيروزگر آغاز گرديد. به دنبال آن فارغ التحصيلان ساير آموزشگاه ها به منظور كسب مدرك ليسانس، دورة تكميلي ليسانس را طي نمودند. به طوري كه در سال 1354 با تصويب دورة ليسانس پرستاري در وزارت علوم كليه مراكز آموزش عالي پرستاري موظف به ارائه دورة چهار ساله با برنامه متمركز گرديدند.
در سال 1359 با تشكيل شاخه پرستاري ستاد انقلاب فرهنگي برنامه ريزي متمركز پرستاري توسط اين شاخه با استفاده از نظرات صاحبنظران پرستاري صورت گرفت. با تشكيل وزارت بهداشت و درمان آموزش پزشكي، در سال 1365 و ايجاد دانشكده هاي پرستاري و مامايي، كيفيت آموزش پرستاري توسعه فراوان يافت. به گونه اي كه از سال 1365 آموزش پرستاري در جهت فلسفه جامع گرا، جامعه نگر و جامع نگر گام هاي موثري برداشته است. در سال 1373 برنامه كارشناسي رشته پرستاري در راستاي آموزشي جامعه نگر تدوين و در سال 1374 برنامه به تصويب شوراي عالي برنامه ريزي وزارت فرهنگ و آموزش عالي رسيد. پس از تشكيل شوراي عالي برنامه ريزي علوم پزشكي در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي اين برنامه تحت نظارت كامل وزارت متبوع قرار گرفت.
3 – فلسفه (Phylosophy): ارزش ها و باورها
ما اعتقاد داريم:
· پرستاري جزء لاينفك تيم سلامتي است. فرهنگ اسلامي، معنويت و رعايت اصول اخلاقي در همه ابعاد مورد تاكيد ما است و بايد ضمن تامين نيازهاي فراگيرندگان، زمينه رشد معنويت در آنها فراهم گردد.
· انسان خليفه و جانشين خداوند در زمين است. او داراي جسم، روح، هوش و اختيار است و مي تواند در تصميم گيري هاي مربوط به تامين نيازهاي سلامتي خود مشاركت نمايد. لذا حق حيات، سلامت و تصميم گيري براي او محفوظ است.
· انساني به دليل نيروي تفكر و تعقل، موجودي توانمند است. عدالتخواهي و يادگيري مستمر براي زندگي اجتماعي مطلوب از ويژگي هاي اوست.
· هر فرد كليتي واحد است كه به عنوان عضوي از جامعه داراي حقوق و مسئوليت هاي خاصي مي باشد.
· هر فرد با محيط خود تعامل دارد كه اين محيط آميزه اي از عوامل اجتماعي، فرهنگي است كه زندگي فرد را تحت تاثير قرارمي دهد. اين محيط زمينه رشد و تعالي فرد، ظهور نيازهاي سلامتي و نياز به مراقبت هاي پرستاري را فراهم مي سازد.
· سلامت حالتي پويا و متاثر از عوامل دروني و بيروني است. سلامت گوياي ويژگي ها و رفتارهاي فرد است و محصول تعاملات فردي، گروهي و محيطي مي باشد.
· پرستاران وظيفه تامين، حفظ و ارتقائ سلامت افراد جامعه را برعهده دارند و اين مهم با تكيه بر دانش روز و توجه به نيازهاي جامعه و شرايط جغرافيايي، اقليمي قابل دستيابي است. كاربرد علم و هنر پرستاري در گروه كسب مهارت هاي شناختي، عاطفي و رواني حركتي است كه از طريق آموزش كاربرد علوم مختلف (روانشناسي، جامعه شناسي، فيزيك) ميسرمي گردد.
· آموزش فرآيندي دو جانبه است كه بر تعامل ياددهنده و يادگيرنده در جهت دستيابي به اهداف آموزش استوار است.
· آموزش پرستار بايد در جهت رشد فردي و آماده سازي دانشجويان براي يادگيري مادام العمر و تكامل حرفه اي ارائه شود.
· آموزش پرستاري با تاكيد بر ارتقاي توانايي كاربرد تفكر انتقادي در مشكل گشايي و تصميم گيري استوار است.
· تاكيد بر شرايط اقليمي و زلزله خيز بودن كشور از موارد ضروري آموزش پرستاري است.
· تاكيد بر ارزش هاي اخلاقي، معنوي، حرفه اي و قانوني از اجزاء ضروري آموزش پرستاري به شمار مي آيد.
· روش آموزش بايد متنوع بوده و براساس نيازها، توانائي ها و تجربيات قبلي فراگيرندگان باشد و با درنظر گرفتن استانداردهاي ملي، منطقه اي و بين المللي براساس تجربيات گذشته، نيازهاي حال و آينده ارائه شود.
· كاربرد فرآيند پرستاري از اصول ارائه خدمات پرستاري است. و تأكيد بر آن در برنامه آموزشي از ضروريات است.
· ارائه خدمات پرستاري جامعه نگر، مقرون به صرف و اثر بخش است.
· خدمات پرستاري در مشاركت با تيم سلامت در بهبود كيفيت زندگي مددجويان موثر است.
· بهبود خدمات پرستاري در عرصه مبتني بر به كارگيري نتايج تحقيقات است. لذا توجه به تحقيقات در آموزش دانشجويان ضروري است.
· مشاركت در ارزشيابي و ارتقاء استاندارد هاي حرفه اي از وظايف پرستاران است.
4 – رسالت (Mission)
رسالت آموزش پرستاري در مقطع كارشناسي تربيت نيروي انساني آگاه، متعهد، خبره و كارآمدي است، كه با كسب توانائي هاي حرفه اي و بهره مندي از دانش روز خدمات مورد نياز بهداشتي، مراقبتي و توانبخشي مقرون به صرفه را در بالاترين سطح استاندارد جهت تأمين، حفظ و ارتقاء سطح سلامت جامعه بتواند ارائه دهد. اين مهم از طريق آموزش، پژوهش و توسعه دانش پرستاري ميسرمي باشد.
5 – دورنما (Vision)
براساس اين برنامه آموزشي در ده سال آينده همگام با دنياي در حال تغيير فراگيرندگان اين رشته طبق استانداردهاي منطقه اي جهاني آموزشي خواهند ديد؛ دانش آموختگان اين رشته جايگاه خود را در عرصه هاي مختلف ارائه خدمات در كليه سطوح پيشگيري مشخص و تثبيت خواهند نمود؛ در سطح ملي پست ها را اشغال نموده؛ خدمات اثربخش و مقرون به صرفه در جهت اعتلاي سطح سلامت جامعه و بهبود كيفيت زندگي مددجويان ارائه خواهند داد؛ و در سطح منطقه اي و بين المللي مطرح خواهند بود.
6 – هدف كلي (Aims)
هدف كلي آموزش پرستاري در مقطع كارشناسي، تربيت افرادي كه قادر باشند به عنوان عضوي از تيم سلامت به ارائه خدمات مراقبتي و بهداشتي، آموزشي، پژوهشي، مشاوره اي، مديريتي و حمايتي و توانبخشي جهت تامين، حفظ و ارتقاء سلامت فرد، خانواده و جامعه بپردازند.
7 – نقش هاي (Role definitions) دانش آموختگان رشته پرستاري در نظام سلامت
نقش هاي دانش آموختگان شامل: نقش مراقبتي و بهداشتي، آموزشي، پژوهشي، مشاوره‌اي، مديريتي و حمايتي، و توانبخشي مي باشد.
8 – وظايف حرفه اي دانش آموختگان (Task analysis)
وظايف حرفه اي دانش آموختگان باتوجه به نقش هاي مراقبتي و بهداشتي، آموزشي، پژوهشي، مشاوره اي، مديريتي و حمايتي و توانبخشي عبارتند از:
وظايف مراقبتي و بهداشتي:
· طرح و برنامه ريزي مراقبت از بيماران براساس فرآيند پرستاري، و توجه به نتايج حاصل از كاربرد آن ها
· ارائه مراقبت هاي پرستاري در بخش هاي ويژه CCU,ICU)، دياليز) و عمومي.
· همكاري با ساير اعضاء تيم سلامت در سطوح مختلف پيشگيري.
وظايف آموزشي:
· آموزش نكات بهداشتي و مراقبتي به فرد، خانواده، جامعه
· طرحي برنامه آموزش به مددجو، افراد تحت سرپرستي و خانواده ها در سطوح مختلف پيشگيري متناسب با نقش ها و وظايف حرفه اي.
· اجراي برنامه آموزش به مددجو، افراد تحت سرپرستي و خانواده ها در سطوح مختلف پيشگير.
وظايف پژوهشي:
· مشاركت و همكاري با نظام سلامت در انجام پژوهش در زمينه هاي مختلف مربوط به حرفه
· بررسي و شناخت نيازهاي مراقبتي، آموزشي و مشاوره اي و بهداشتي فرد، خانواده و جامعه از طريق همكاري اقدامات پژوهشي
· همكاري با ساير اعضاء تيم سلامت در جهت انتشار به كارگيري نتايج پژوهش
وظايف مشاوره اي:
· آموزش نكات بهداشتي و مراقبتي به فرد، خانواده، جامعه
· طراحي برنامه آموزش به مددجو، افراد تحت سرپرستي و خانواده ها در سطوح مختلف پيشگيري متناسب با نقش ها و وظايف حرفه اي.
· اجراي برنامه آموزش به مددجو، افراد تحت سرپرستي و خانواده ها در سطوح مختلف پيشگيري.
وظايف پژوهشي:
· مشاركت و همكاري با نظام سلامت در انجام پژوهش در زمينه هاي مختلف مربوط به حرفه
· بررسي و شناخت نيازهاي مراقبتي، آموزشي و مشاوره اي و بهداشتي فرد، خانواده و جامعه از طريق همكاري اقدامات پژوهشي
· همكاري با ساير اعضاء تيم سلامت در جهت انتشار به كارگيري نتايج پژوهش
وظايف مشاوره اي:
· برقراري ارتباط حرفه اي با مددجويان، مددجويان و خانواده ها به منظور كمك به رفع مشكلات بهداشتي درماني آن ها
· مشاوره و راهنمايي و هدايت مددجويان و خانواده ها در جهت بررسي مشكلات و رفع آن ها
· هماهنگي و برقراري ارتباط با تيم هاي مراقبت هاي اوليه بهداشتي و ساير اعضاء گروه بهداشتي
وظايف مديريتي و حمايتي:
· برنامه ريزي براي كاركنان پرستاري در عرصه هاي خدمات
· بررسي و شناسائي مشكلات مربوط به پرستاري
· تحليل اطلاعات حاصل از بررسي و شناخت انجام شده و تعيين نيازها
· همكاري در تدوين و طراحي برنامه براساس فلسفه، رسالت، اهداف عرصه كار و استانداردهاي مراقبتي
· همكاري در اجراي برنامه تنظيمي به منظور دستيابي به اهداف تعيين شده
· سازمان دهي در عرصه ارائه خدمات و ايجاد هماهنگي در نقش ها و فعاليت هاي گروه پرستاري، باتوجه به تجربيات و معلومات هر يك از اعضاء گروه
· همكاري در زمينه برآورد هزينه در واحدهاي مربوطه
· نظارت و ارزيابي فعاليت هاي انجام شده توسط گروه پرستاري و نتايج حاصل از آن
· نظارت و ارزيابي ميزان دستيابي به اهداف مديريتي و حمايتي
وظايف توانبخشي: نقش توانبخشي پرستار، به كارگيري علم و هنر به منظور ارتقاء عمل كرد سازگارانه مددجو در ابعاد جسمي – حركتي، رواني – اجتماعي و اخلاقي با وظايف زير مي باشد:
· آموزش فعاليت هاي روزمره زندگي برحسب توانايي مددجو
· فراهم كردن محيطي مناسب جهت بيان احساسات و نگراني هاي مددجو و خانواده
· حمايت و تشويق مددجو و خانواده در برنامه هاي مراقبتي
· كمك به مددجو و خانواده در تطابق با تغييرات ايجاد شده ناشي از موقعيت خاص مددجو
· هماهنگي و همكاري با ساير اعضاء تيم سلامت و توانبخشي
· كمك به مددجويان در جهت استفاده از حداقل توانمنديهاي خود به منظور خودكفايي و كسب استقلال
9 – استراتژي هاي اجرايي برنامه
جهت نيل به اهداف آموزش پرستاري راهبردهاي ذيل لازم است به كار گرفته شوند:
· به كارگيري تفكر خلاق، انتقادي و روش تحقيق در آموزش پرستاري
· تنظيم اهداف براساس اهداف آموزش پرستاري جامعه نگر
· تنظيم و ارائه برنامه هاي آموزش منطبق با نيازهاي ملي و محلي و امكانات موجود
· تاكيد بر پيشگيري و ارتقاء سطح سلامت فرد، خانواده و جامعه در تدوين اهداف آموزش
· طراحي برنامه آموزش مبتني بر نقش ها و وظايف حرفه اي
· ارائه برنامه هاي آموزشي به صورت تلفيقي از معلم محوري و دانشجو محوري
· توجه به روش ها و فنون جديد آموزشي با تاكيد بر تفكر خلاق و حل مشكل
· آموزش و تقويت مهارت هاي باليني دانشجو از طريق ارائه الگوهاي عملي مراقبتي
· آموزش دانشجو در جهت تقويت خودآموزي و يادگيري مستمر
10 – شرايط و نحوه پذيرش دانشجو
* به صورت متمركز و از طريق آزمون سراسري مي باشد.
11 – رشته هاي مشابه در داخل كشور
رشته مشابه پرستاري در ايران وجود ندارد.
12 – رشته هاي مشابه در خارج از كشور
سابقه پرستاري علمي در خارج از كشور را مي توان به قرن 19 نسبت داد. از آن پس كارشناسي پرستاري در بسياري از كشورها از جمله استراليا، كانادا، آمريكا، فيليپين، تايلندايجاد شد.
13 – شرايط مورد نياز براي راه اندازي دوره كارشناسي پيوسته (BSc) پرستاري
شرايط مورد نياز براي راه اندازي مقطع كارشناسي پيوسته پرستاري، براساس ضوابط شوراي نظارت، ارزشيابي و گسترش دانشگاه هاي علوم پزشكي كشور است.
14 – ساير موارد (مانند بورسيه)
علاقمندان به تحصيل در اين مقطع از ساير كشورها مي توانند مطابق ضوابط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، به صورت بورسيه در دانشگاه هاي ايران پذيرش شوند.
منبع: http://education-old.tums.ac.ir
اين مطلب در تاريخ: دوشنبه 17 اسفند 1394 ساعت: 17:48 منتشر شده است
برچسب ها : عرفی رشته پرستاری و آینده شغلی آن,
