مقدمه

آموزش عمومی هنر در نظام آموزش و پرورش ایران از غفلت و بی توجهی تاریخی رنج می برد این در حالی است که در طی حدود دو دهه گذشته ، نظام های آموزش و پرورش پیشرفته در جهان فعالیت های گسترده ای را برای بر طرف کردن این نقیصه اساسی آغاز کرده اند .

دامنه این فعالیت ها در حدی است که برخی از این دوران به عنوان دوران « احیای آموزش هنر » نام برده اند .

* مشکلات و ضعف های موجود د رآموزش هنر دوره راهنمایی

-        نا کافی بودن زمان آموزش هنر خصوصا در پایه دوم و سوم .

-        اختصاص یک تک زنگ  به آموزش هنر در این پایه ها علاوه بر مشکلاتی که برای دبیران درس هنر برای تکمیل ساعات موظف تدریس ایجاد می کند زمینه حذف آن را از صحنه آموزش در مدرسه فراهم می آورد .

-        کمبود نیروی انسانی متخصص وبه کارگیری دبیران فاقد صلاحیت های حرفه ای لازم برای آموزش هنر که از جمله تحت تاثیر ساعات ناکافی و پراکنده ای است .

که در مجموع به آموزش هنر در این دوره اختصاص یافته است تعداد دبیران شاغل هنر که دارای مدرک فوق دیپلم هستند در کشور از 2800 نفر تجاوز نمی کند ، بر اساس برخی بر آوردها سهمی از آموزش هنر در دوره راهنمایی به عهده دبیران سایر دروس است .

-        پوشش ناکافی به رشته های مختلف هنری در برنامه های درسی موجود . توجه به طیف محدودی از هنر های تجسمی و غفلت کامل برنامه درسی از قلمرو های دیگر هنر و از جمله هنرهای نمایشی ، عدم توجه به رشته ها و زمینه های هنری که در مناطق مختلف کشور ریشه دارد . نیز بعد دیگری از همین کاستی برنامه درسی است .

-        نبود عملکرد تلفیقی در برنامه درسی به گونه ای که بتوان از ظرفیت سایر موارد درسی در برنامه نیز ، برای تحقق اهداف برنامه درسی هنر سود جست .

* راهکارها

1- ارائه آموزش های ضمن خدمت به کلیه معلمان به تناسب تغییراتی که در برنامه درسی هنر ایجاد می شود .

2- تربیت یا جذب متخصص آموزش هنر در هر منطقه آموزشی جهت پشتیبانی و نظارت بر کیفیت آموزش هنر در مدارس تحت پوشش

3- تربیت معلمان متخصص هنر برای کلیه دوره های تحصیلی

4- افزایش ساعات آموزش هنر : افزایش ساعات آموزش هنر در پایه های مختلف توصیه می شود . مخصوصا  در پایه های دوم وسوم به حداقل دو ساعت در هفته ضرورت دارد .

5- استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات ( IT ) در توسعه و بهبود کیفیت آموزش هنر

استفاده از نرم افزارهای گرافیکی نیز قابلیت های دانش آموزان را به شکل قابل توجهی بهبود خواهد بخشید . ترتیب دادن گفتگو با هنر مندان که حضور فیزیکی آنان در محل امکان پذیر نیست بر افزایش تجربیات یادگیری دانش آموزان به شکل بی سابقه ای خواهد افزود .

6- زیباسازی فضای فیزیکی مدارس یا ایجاد محیط متناسب با حس زیبا شناسی

زیبا سازی فضای فیزیکی مدارس باید در اولویت های نظام آموزشی باشد . فضای فیزیکی زیبا ،علاوه بر اینکه شوق و نشاط خاصی را برای معلمان و دانش آموزان ایجاد می کند و می تواند بر کارآیی آنان بیافزاید از آن جهت اهمیت خاصی پیدا می کند که با حس و ظرفیت زیبا شناسی دانش آموزان ارتباط برقرار می کند .

7 – راه انداز ی مدارس نمونه هنر

8- راه اندازی سایت اینترنتی آموزش هنر

9- فعال ساختن نشریات علمی و آموزش هنری

روش تدریس هنر ( بخش طراحی در دوره اول راهنمایی )

-        در پایه اول تعریفی از هنر و ارزش و اهمیت درس هنر و از هنر و فرهنگ ایران و قدمت آن یادآوری شود .

-        سپس آشنایی مختصری با ابزارهای طراحی مانند مداد و انواع آن B ،H ، HB و خصوصیات آن ،مداد کنته و تاثیر آن و مداد رنگی و خصوصیات آن و از هر کدام نمونه ای از کار با ابزار آن با تصاویر نشان داده شود .

-        روش به دست گرفتن مداد برای طراحی شرح داده شود وهمراه باتصویری دراین رابطه

-        در مورد خط و مفهوم آن و انواع خطوط و خصوصیات آنها همراه با تمرینهایی با موضوعات دلخواه متناسب با مطالب داده شده در کلاس تادانش آموزان عملا تجربه کنند . ( تمرین انواع خطوط افقی ، عمودی ،  شکسته ،  مایل ،  منحنی )

-        کشیدن انواع شکل های هندسی به صورت بزرگ در صفحه A4 یا A3 ( مربع ،مستطیل ،دایره ، مثلت )

-        روش طراحی خطی از اشیا با مداد آموزش داده شود و نکاتی که قابل توجه و اهمیت است ذکر شود که ابتدا طرح کلی ایجاد شود و در مورد « خطوط رابط » توضیح  داده شود. که ارتباط عناصر را با هم نشان می دهد . و برای طراحی از اشیا به کمک این خطوط می توانیم محل قرار گیری آنها را نسبت به هم بسنجیم .

سپس به جزئیات می پردازیم و مرحله به مرحله خطوط پررنگ را اضافه می کنیم تا طرح تکمیل شود ( همراه با نمونه ای از تصاویر های مرتبط با مطالب چاپ شود ) . برای فهم بیشتر دانش آموزان همراه با تمرین های متناسب که طراحی از وسایل و اشیای کوچک حتی از وسایل شخصی خود بتوانند کمک بگیرند .

-        در یک درس کامل روش اندازه گیری که یکی از مسائل مهم در طراحی است آموزش داده شود .

-          به  ساده کردن اشکال در موقع طراحی و جاسازی آنها در کادر تاکید شود ( همراه باتصاویر )

-        پرسپکتیو : بهتر است د رپایه اول راهنمایی بهتر از دانش آموزان پس از آشنایی با انواع خطوط و سطر با مفهوم حجم و عمق نمایی و پرسپکتیو هم آشنا شوند و طراحی از احجام هندسی به کمک قواعد پرسپکتیو خطی را نیز آموزش ببینند .

تمرین : به کمک مقوا یک مکعب حدود 20 × 20 بسازید . برای طراحی از حجم های هندسی ابتدا باید زمانی را صرف تمرین خط کنید طراحی از مکعب به خطوط مستقیم وممتد نیاز دارد برای این کار د رگوشه کاغذ نقطه خاصی را علامت گذاری کنید و از جهت مخالف با حرکت سریع و فشار یکنواخت دست خطی ترسیم کنید تا انتهای آن به این نقطه ختم شود . تمرین را ادامه دهید تا خطوط کاملا  مستقیم و یکدستی ترسیم کنید . آن گاه به کمک این خطوط از مکعب طراحی کنید .

-        حجم نمایی و ایجاد نور وسایه و روشن در طراحی است . با استفاده از پهنا یا نوک مداد درجات مختلف تیره و روشن را می توان ایجاد کرد . با این روش چند نوع خاکستری می توان سطوح تیره و روشن متنوعی ایجاد کرد .

کاربرد تکنولوژی جدید در آموزش هنر

برداشت سنتی نسبت به کاربرد کامپیوتر د رآموزش هنر ، که آن را مختص حوزه ها ی کمیت پذیر آموزشی می داند ، باید کنار گذاشته شود و در حوزه هایی همچون هنر که سرو کار با کیفیت دارند ، نیز به شکل موثری در خدمت بهبود کیفیت آموزش قرار گیرد کامپیوتر را دشمن یا رغیب سنتی هنر دانستن ، خطاست .

ضرورت ها یا امتیازات مرتبط با کاربرد تکنولوژی جدید در آموزش هنر به شرح زیر دانست :

·       سهولت استفاده

·       کاربردهای فراوان و روان

·       تناسب با شرایط روز

·       برانگیختن علاقه دانش آموزان

·       ارتقای جایگاه هنر در برنامه درسی مدارس

·       فراهم ساختن امکان همکاری با معلمان سایر دروس

·       امکانات بی نظیر و بی حد و حصر موجود در سایت های اینترنتی

·       با کمک کامپیوتر در حوزه هنری می توان دست به انجام کارهایی زد که منحصر به کامپیوتر است . و با هیچ رسانه دیگر امکان پذیر نیست .

روش های آموزش هنر

برخی روش های سودمند در آموزش هنر و برخی روش های نامناسب آموزشی به طور خلاصه معرفی می شود :

* روش های سودمند آموزشی

1- نمایش نحوه انجام کار توسط معلم

مثلا به نمایش گذاشتن نحوه استفاده از قلمو و یا هر ابزار دیگری توسط معلم در کلاس یا کارگاه ، یا نشان دادن نحوه استفاده از منابع کتابخانه برای دسترسی به اطلاعات مورد نیاز در خارج از کلاس یا کارگاه

2- تکالیف

شناسایی آثار هنری یا مطالبی درباره آثار هنری و هنرمندان در روزنامه ها ، مجلات و سایر منابع ، برای بحث در کلاس و آشنا کردن دانش آموزان با آنچه در عالم هنر اتفاق می افتد . نمونه دیگر از تکالیف دانش آموزی روبرو ساختن دانش آموزان با مسائل یا معماهایی است که در عالم هنر اتفاق می افتد . مثلا مطرح شدن مشکلی برای یکی از موزه ها درباره یک اثر هنری مشهور و ارزشمند .

3- نمایش سمعی و بصری

باید کوشش کرد تا از نمایش های سمعی و بصری ( اسلاید ، ویدئو ، فیلم ، اینترنت و ... ) به تناسب تکالیفی که دانش آموزان به آن مشغول است استفاده شود .

4- سخنرانی

نکته مهم این است که در کلاس هنر از سخنرانی و ارائه مستقیم اطلاعات باید به شکل محدود ، کوتاه و ترجیحا به موازات استفاده از سایر روش ها استفاده کرد .

5- کار انفرادی :

بخش اعظم آموزش هنر باید در چارچوب کارهای انفرادی دانش آموزان باشد این فعالیت های انفرادی ممکن است در زمینه ساخت و تولید یا انجام تکالیف مطالعاتی و نگارشی باشد . تعلیم خوب هنر باید ترکیب مناسب کار انفرادی و کار گروهی را در نظر داشته باشد و برای ایجاد تنوع ا زهر دو روش به تناسب استفاده نماید .

6- فعالیت گروهی

بسیاری از فعالیت های کلاس هنر را می توان به شکل گروهی سازماندهی کرد . مثلا در بازدید از موزه ، می توان با تقسیم دانش آموزان به گروه های سه یا چهار نفره از آنها خواست بر آثار هنری خاصی تمرکز کنند و درباره آنها بحث نمایند .

7- گزارش ها

این گزارش ها مبتنی یک تکلیف مطالعاتی است و معلم می تواند به تناسب آمادگی و توانایی دانش آموزان دامنه محدوده و استاندارهای خاصی برای آن تعریف نماید . مثلا

گزارشی درباره آثار هنری موجود در محل مسکونی فرد باشد .

8- بازی ها

مثلا برای دانش آموزان اول راهنمایی که به تازگی با رنگ های اصلی اولیه و رنگ های فرعی ثانوی آشنا شده اند  ، می توان یک بازی طراحی کرد . دانش آموزان را به چهار دسته تقسیم و در چهار گوشه کلاس مستقر می کنیم  در هر گوشه از قبل یک دسته کارپستال از آثار هنری قرار داده شده است . که باید هر گروه هر چه سریعتر آثار هنری را ، که در آنها گروه های مختلف رنگ وجود دارد شناسایی و کارپستال ها را بر اساس آن دسته بندی کرد . رنگ مورد نظر برای هر گروه ، قبلا روی کاغذ نوشته می شود و در اختیار دانش آموزان قرار می گیرد .

9- گردش علمی

مانند بازدید نگار خانه ها و موزه ها و نمایشگاه ها ، فعالیت بسیار مفیدی است که تجارب ارزنده ای برای دانش آموزان به همراه دارد .

10- سخنران مهمان

استفاده از سخنران مهمان یک سنت جاافتاده در آموزش هنر است رویا رو شدن دانش آموزان به هنرمندان حرفه ای و برخورداری از گفت و گو و طرح پرسش های مورد نظر با ایشان ، تجربه بسیار ارزشمندی است . ترکیب این روش با گردش علمی است که طی آن دانش آموزان ، در هنگام بازدید از موزه و نمایشگاه نشستی با صاحب آثار هنری به نمایش گذاشته شده خواهند داشت .

11- نمایش

فعالیت نمایشی آثار بسیار ماندگاری از خود به جای می گذارند تجارب ناشی از این نوع فعالیت ها معمولا برای سالیان متمادی برای دانش آموزان باقی است .

* روش های نامناسب برای آموزش هنر

1- تولید و ساخت مکانیکی

 بدین معنا که معلم انجام فعالیت های تولیدی مورد نظر و علاقه خود را (مثلا ساخت گل با کاغذ ) به طوریکسان برای همه ی دانش آموزان تجویز کند . این فعالیت ارزش هنری ندارد و تنها خاصیت آن ایجاد مشغولیت برای دانش آموزان است .

2- هنر تمیز و پاکیزه

بدین معنا که معلم آنقدر در رعایت پاکیزگی  و نظافت در انجام فعالیت های هنر تاکید کند که در دانش آموزان نوعی واهمه از بکارگیری مواد و ابزار تازه و در نتیجه کنجکاوی ، ماجراجویی و خلاقیت آنهم د رحوزه ای که باید مهد پرورش چنین ظرفیت هایی باشد ، از دانش آموزان گرفته شود .

3- آزادی مطلق

بدین معنا که معلم آموزش هنر را یکسره کنار بگذارد و تاکید بر ابراز آزادانه و بدون هر گونه مداخله بزرگسالان داشته باشد . آموزش هنر صرفا برای آزاد سازی هیجانات و احساسات سرکوب شده نیست .

4- هنر فرمولی

بدین معنا که معلم برای تولید اثر هنری فرمول ها و قواعد مورد علاقه خود را به دانش آموزان تحمیل کند . رفتار چنین معلمی نیز در تعارض با روح هنر است و امکان هر نوع ابراز وجود فردی در خلق اثر دانش آموز سلب می کند .

روش تدریس ( بخش طراحی ) در پایه سوم راهنمایی

در مورد سایه ها و سایه افتان نیاز به عکس ها و تصاویر بیشتری است و برای تمرین می توان با گواش سیاه وسفید تنالهایی از خاکستری را درست کرد . و در قالب یک نقاشی و یک طرح ساده متناسب با سایه روشنهای طرح ( مدل ) سطوح را با خاکستری ها بپوشانید . که هم دانش آموز با تکنیک گواش آشنا شود توانایی  تطابق و همانند سازی اجسام رنگی با تنالهای خاکستری را بدست آورد .  و یا یکی از تمرینها ی دیگر در این زمینه آنالیز چهره یکی از هنرمندان و مشاهیر ایران و جهان و یامنظره و موضوع خاص دیگر می تواند باشد که این کار با قلمو و مرکب یا خود نویس و روان نویس و یا با دو مقوای رنگی کمرنگ وپررنگ یا سیاه و سفید انجام می گیرد .

-        بحث شناخت رنگ ها ، رنگ های اصلی ، رنگ های ثانوی و رنگ های مکمل باید در پایه اول گنجانده شود و در پایه دوم کمی گسترده تر و به صورت عملی با دانش آموزان کار شود و در پایه سوم کاملتر شود . و حتی در مورد ارزشهای رنگی بیشتر توضیح داده شود .

-        در مبحث ترکیب بندی تصاویر و توضیحات بیشتری نیاز است و حتی این مبحث را می توان در پایه دوم مطرح کرد ودر پایه سوم به طور کاملتر شرح داده شود . تا اهمیت این موضوع برای دانش آموزان مشخص شود .

در درس 6 می توان دانش آموزان را با معماری های شاخص ایران آشنا کرد و در مورد استفاده از حجم های مختلف در این معماری ها بحث و بررسی کرد.

اگر موضوع این درس در مورد شناخت حجم های مختلف است و همچنین ساخت ماکت باید حداقل روش ماکت سازی آموزش داده شود .

-        در مورد پرسپکتیو رنگی که موضوع درس هفتم است تصاویر 40 و 41 لزومی ندارد . ( اگر قرار باشد پرسپکتیو یک نقطه ای یکی از موضوعات درسی پایه اول باشد و پرسپکتیو دو نقطه ای موضوع درسی پایه دوم باشد .

-        در تدریس چهره فرم چهره باید به طور اصولی آموزش داده شود چنین فرم تخم مرغی به چه صورت طراحی میشود . و سپس با تصاویر مربوطه تقسیمات جزء به جزء اجزای صورت آموزش داده شود .

خواص داروهای گیاهی در درمان امراض

بسمه تعالی

فهرست

بخش 1

خواص داروهای گیاهی دردرمان امراض………………….3

درمان بیماری های مربوط به جریان خون………………………………3

درمان بیماریهای کبد……………………………….........................3

درمان بیماری های تناسلی……………………………….................. 4

انجیر………………………………...........................................4

پونه………………………………............................................4

درمان بیماری های مثانه وکلیه………………………………..............4

درمان بیماریهای مغزی………………………………......................5

بابونه………………………………...........................................6

بیدخشت………………………………........................................6

زردچوبه……………………………….......................................6

زعفران……………………………….........................................7

زیتون………………………………...........................................7

بخش2

خواص سبزیجات………………………………............................. .7

اسفناج………………………………...........................................7

بادنجان………………………………..........................................7

پیاز………………………………..............................................8

تره………………………………...............................................8

جعفری………………………………..........................................8

جو………………………………...............................................9

سیب زمینی……………………………….....................................9

شلغم……………………………….............................................9

سیر……………………………….............................................10

شنبلیله………………………………........................................ .10

عدس………………………………...........................................10

فلفل وفلفل فرنگی........................................................................11

فلفل سیاه……………………………….......................................11

کلم………………………………..............................................11

کاهو………………………………............................................12

کدو سبز……………………………….......................................12

گوجه فرنگی………………………………..................................12

گندم………………………………............................................13

میوه های زهرآلود………………………………............................13

بخش3

خواص میوه ها………………………………................................14

انجیر ………………………………..........................................14

انبه………………………………..............................................14

بادام شیرین……………………………….................................   14

بادام تلخ………………………………........................................15

بادام زمینی………………………………....................................15

خرما………………………………...........................................15

زیتون………………………………..........................................16

سیب………………………………............................................16

فندق………………………………............................................16

لیموترش……………………………….......................................17

خواص میوه ها در بیماریهای مغزی……………………………….......17

بیماریهای چشم………………………………................................18

بیماری قند……………………………….....................................19

بخش 4

خواص شیر………………………………...................................20

کلسیم………………………………..........................................20

خواص ماست………………………………................................21

اصول درمان طبیعی………………………………........................22

بیماری چیست؟………………………………..............................24

ورزش,خواب گشاده روئی……………………………….................24

روزه و سایر وسایل درمانی………………………………...............26

بخش یک

خواص داروهای گیاهی در درمان امراض

"درمان بیماریها مربوط به جریان خون"

جریان خون نقش مهمی دربدن انسان دارد به این دلیل که خون اکسیژن و غذا را به تمام قسمت های بدن می رساند و همچنین سموم را از داخل بدن انسان دفع می کند واز بدن در مقابل بیماری حفاظت می کند.

سبزیجات و گیاهان درتنظیم جریان خون نقش مهمی را ایفا می کند گیاهانی مانند کلروفیل,سبزیجات,آهن مورد نیازخون را فراهم می سازد و فشارخون را تنظیم می کند.

از جمله گیاهان وسبزیجات دارویی که در جریان خون نقش مهمی را ایفا می کند باقلی،پیازکوهی،خیار،لوبیا سبز،نخود سبز،کاهو و برگ زیتون می توان نام برد.

"درمان بیماری های کبد"

کبد را میتوان انبار و کارخانه ی بدن معرفی کرد زیرا گلیکوژن و صفرا تولید می کند به همین دلیل باید از کبد به خوبی محافظت کرد و بهداشت آن را رعایت کرد بنابراین باید ازخوردن بعضی از خوراکی ها و نوشابه های الکلی که دشمن کبدات شدیدا باید خودداری کرد زیرا این دستهاز داروها به اسناج و عروق صدمه می زند بیماریهایی چون مالاریا و یرقان صدمه ی فوق العاده ای به کبد می زنند.

ولی خوشبختانه با داروهای گیاهی می توان طحالی که در اثر مالاریا متورم شده به حال عادی بر گرداند و باهمین داروها می توان این بیماری و یبوست ناشی از بیماری های کبد را درمان کرد.

از جمله این دروهای گیاهی میتوان زردآلو،برگ نارنج،اسفناج ،کنگر،کرفس،تمشک جنگلی،چای سبز،گل ختمی،نعناع صحرایی،درخت چنار و نعناع معمولی را می توان نام برد.

درمان بیماری های تناسلی

"انجیر"

انجیر نیروبخش است افراد ضعیف انجیر بخورند تا قوی شوند.

در یونان انجیر میوه ی مقدسی است و صدور انجیر به خارج ممنوع است وهر کس این کاررا بکند مجازات خواهد شد.

رومیان برای نیرو بخشی به کشتی گیران به آنها انجیر می دادند و همچنین به افرادی که به مدت طولانی مریض بودند انجیر می دادند که خوب شوند.

انجیر یک مسهل ملایم است در آلمان این مسهل را درست می کنند و به اطفال می دهند.

انجیر دارای شیره ی سفید رنگی است که در درمان زگیل مورد استفاده قرار می گیرد. برگ انجیر هم برای زخم ها مفید است.

"پونه"

پونه دردهای معده را تسکین می کند و برای بیماری های مغزی و رحمی توصیه می شود.

"درمان بیماری های مثانه وکلیه"

کلیه یکی از چهار عامل برای دفع مواد زائد ازبدن و همچنین کلیه مواد سمی را نیز از بدن دفع می کند.

خوشبختانه گیاهان و داروها و میوه هایی هستند که سلامت کلیه را تضمین می کند ولی داروهای شیمیایی برای کلیه ها ضرر دارند که باید از خوردن آنها اجتناب کرد.

برخی از سبزیجات و میوه هایی که برای سلامتی کلیه ها به کار می روند عبارتند از:

1- ریحان،که ضد نفخ و فرق و خنک کننده است و از نظرطلبی برای بیماری های مثانه و کلیه به کار می رود. 2- کنگر 3- بامیه ، که شفا دهنده زخم است و به صورت جوشانده باعث جلوگیری از سنگ مثانه می شود.4- جعفری که مقوی و خلط آور است. جوشانده ی جعفری برای سنگ کلیه و غشاء مجرای ادراری موثر است. 5- برگ هلو که ضد زخم است و برگهای آن برای دفع کرم معده موثر است.6- گل تلگرافی که مقوی برای درمان دیابت و امراض پوست مفید است.

"درمان بیماری های مغزی"

داروها به طور مستقیم و غیر مستقیم بر روی مغز تاثیر میگذارد.

داروهایی مثل برننجاسف به طور غیر مستقیم و از طریق ستون فقرات بر روی مغز تاثیر دارد.

قدرت معجزه گرایی بعضی از داروهای گیاهی بهتر از داروهای شیمیایی است.

برای مثال بیماری صرع را نمی توان به طور قطع با داروهای شیمیایی درمان کرد ولی با داروهای گیاهی می توان آن را معالجه کرد.از جمله گیاهانی که می توان در درمان بیماریهای مغزی استفاده کرد.

1-          گردو که قابض و پاک کننده است و جوشانده برگ گردو در خون اثر خاصی دارد.

2-          تره کوهی که تصفیه کننده ی خون است وبرای آسم مفید است.

3-          کشمش که مقوی اعصاب است و برای بیماری صرع نیز زیاد استفاده می شود این دارو برای ورم خوب است به همین دلیل برای تورم مغز مفید است.

4- برنجاسف  مغز را تقویت می کند و برای راه رفتن در خواب مفید است. این گیاه برای صرع هم مفید است.

"بابونه"

بابونه دونوع است که هر دونوع آن خاصیت ضد عفونی کننده دارد قسمت مهم بابونه در وسط آن است. که رنگش زرد است جوشانده ی آن را در درمان تشنجات مغزی موثر است.

بابونه دارویی است مقوی تب بر ضد کرم و دم کرده ی آن برای سوء هاضمه ای ها مفید است.

برای بیماری هایی مثل رماتیسم و سردرد مورد استفاده قرار می گیرد. جوشانده ی گل بابونه به صورت محلول برای ورم های چشم مفید است.

همچنین از بابونه برای دفع پشه و مگس دراتاق استفاده می شود. از پماد بابونه که از گل خشک بابونه و روغن زیتون و کافور درست می شود.برای مواضعی که درد می کنند استفاده می شود.

"بید خشت"

بید خشت ملین و برای امراض سینه مفید است و همچنین برای امراض سنگ مثانه هم استفاده می شود چون مدر است.

"زردچوبه"

زرد چوبه بادشکن و محرک جهاز هاضم است. در هند زردچوبه را در مراسم های مذهبی مورد استفاده قرار می دهند ضماد زردچوبه برای بیماری های پوستی مفید است.

پاشیدن گرد زردچوبه برای بند آوردن خون مفید است.

"برای شکستن درد دندان مالیدن گرد زردچوبه بر لثه است."¹

[1]

[2]

" زعفران"

زعفران برای سرفه و دندان درد درد عضلات و بیماریهای مثانه مفید است.زیاد خوردن زعفران برای اعصاب مضر است.

"زیتون"

زیتون ضد مسمومیت و دارای طبیعت گرم است. برای بیماری سنگ کلیه و یبوست مفید است.

مالیدن روغن زیتون بر سر باعث جلوگیری از سفید شدن موی سر می شود.

بخش دو

"خواص سبزیجات"

"اسفناج"

اسفناج دارای ویتامین های آ،ب،  و ویتامین ث ،د،   و کلسیم و فسفر وپروتئین و چربی و قند آهن و آهن و ید و بسیاری ازاملاح دیگر است.¹

اسفناج سرد است و به صورت پخته می تواند سرفه های خشک را درمان کند.

برای بیماری آسم هم توصیه می شود. آب اسفناج برای خارش مفید است.

اسفناج انرژی بدن را زیاد می کند. و به علاوه ضد سرطان است. برای تشنگی هم مفید است.

خوردن عصاره ی اسفناج برای نیش زدگی زنبور درمان است.

" بادنجان"

بادنجان طبیعت گرم دارد و مقوی و ملین است.زیاده روی در خوردن بادنجان باعث درد پهلو می گردد. بادنجان دارای ویتامین آ، ث،وآهن است.

"پیاز"

پیاز دارای ویتامین آ.ب وث است و درحین اینکه غذا است دوا هم هست.

پیاز دافع سنگ کلیه و برای میگرن و ادرار مفید است. پیاز پخته نیز برای یبوست توصیه می شود.

پیاز باعث زودتر هضم شدن غذا و تصفیه ی خون و دفع سموم می شود. اگرچند قطره سرکه را درپیاز رنده شده بریزند و در بینی بچکانند از خون دماغ جلوگیری می کندو همچنین  پیازرنده شده را مقدار مساوی سیب مخلوط کنند برای دفع اسهال مناسب است پیاز جوشانده نیز برای درمان بی خوابی مفید است. پیاز همچنین دافع خوبی برای سرما خوردگی است.

" پیاز به واسطه فسفری که دارد انجام کار فکری را آسان می کند و به واسطه گوگردی که دارد برای خون ضدعفونی کننده خوبی است گوگرد پیاز وقتی وارد خون  می شود و در ریه ها وارد می گردد. و با بیماریهای مجاری تنفسی مثل آسم و برزشیت و گریپ و غیره مبارزه می کند.¹

"تره"

تره مقداری آهن و ویتامین های آ،ب ¹وث دارد. تره معالج بیماریهای دستگاه تنفسی مخصوصا سیاه سرفه و گرفتگی صدا است.تره برای درد مفاصل مفید بوده و از آب تره برای درمان کهیر استفاده می شود.اگر کسی به خون دماغ مبتلا شد. چند قطره آب تره با سرکه برایش معالج است.

" جعفری"

برگ جعفری دارای پروتئین،چربی و آهن و کلسیم است. جعفری گرم است و بادشکن معده است.

جوشانده ی 15 الی 60 گرم جعفری در آب اشتها آور و برای معالجه بیماری هایی از قبیل تنگی نفس،سستی عمومی بدن اثرشفابخش دارد. جعفری ضد اسهال و حل کننده و ضد عفونی کننده است.

در آن ماده ای است که برای سرطان جلوگیری کننده ی خوبی است. در خوردن عصاره ی جعفری باید تعدیل کرد چون محرک اعصاب است.

"جو"

جو دارای ویتامین های آ،ث و برای اشخاص ضعیف بسیار مفید است جو طبیعت سرد دارد واز گندم زودتر هضم می شود.

"سیب زمینی"

سیب زمینی مقداری مواد هیدروکربن،فسفر،کلسیم وآهن دارد. برای مبتلایان به بیماری قند مضرنیست. سیب زمینی را اگر روی سوختگیها بمالند برای تسکین سوختگیها مفید است. سیب زمینی برای تقویت نیروی بدنی مفید است و نفخ آور است. همچنین دارای طبیعت سرد و خشک است. برای اشخاصی که به باد مفاصل مبتلا نیز مضر است. سیب زمینی آب پز اگر زیاد بماند مسمومیت آور است. ضماد سیب زمینی برای رفع درد و ورم خوب است و سیب زمینی سرخ کرده برای بیماری معده مضر است. سیب زمینی برای بیماری های قلبی مفید است.

"شلغم"

شلغم پروتئین،کلسیم و آهن دارد و همچنین ویتامین آ،ث نیز دارد. شلغم را برای تقویت بینایی و دفع سنگ مثانه و سرما خوردگی مفید است. شلغم گرم و سرد و مصلح آن نمک یا شیرینی است.سرفه را رفع می کندو تن را فربه.شلغم برای تقویت کبد و اعصاب مفید است. خیلی دیر فاسد می شود و دارای آنتی بیوتیک طبیعی است. قند شلغم نیزبرای بیماری های قند مضر نیست ولی شلغم برای افرادی که بیماری گواتر دارنداصلا توصیه نمی شود.

"سیر"

سیر دارای ویتامین ث است و طبیعت گرم دارد. صفرا بر،ضد عفونی کننده و برای معالجه ی اسهال ساده و بیماری های تنفسی مفید است و فشار خون را نیز پایین می آورد. سیر برای جلوگیری از سرطان و فلج مفید است. یکی از پزشکان ایرانی هر روز صبح چند پر سیر می خورد تااز کلیه امراض درامان باشد.

سیربرای سر درد، سر گیجه و ضعف حافظه مفیداست. سیر نیرو بخش است. سیر برای معالجه امراضی مثل مالاریا ،بی خوابی، سرما خوردگی،تنگی نفس،سیاه سرفه و عفونت روده ها مفید است.

سیر باعث تمیزنگه داشتن کلیه ها شده و ترشحات معده را زیاد می کند. سیر همچنین رطوبت معده را نابود می سازد. و عضلات قلب را نیز     می کند و جریان خون را درشرائین تنظیم می کند.

"شنبلیله"

شنبلیله برای رفع لاغری و رفع بی اشتهایی مفید است و اگر با عسل پخته شود برای آسم معالج است. تخم شنبلیله برای تقویت جسم و بیماری های قند و سل مفید است. هندیها در غذای خود تخم شنبلیله را می کوبند و می ریزند.

"عدس"

عدس برای آنهایی که زیاد کار می کند و ضعیف. البته هستند    مفید است ولی ضرر هم دارد زیرا خون راغلیظ می کند و دیر هضم است و دچار پریشانی درخواب می شود. عدس تن را فربه می کند ولی برای اعصاب خوب نیست. عدس دارای آهن،کلسیم و فسفرو ویتامین ب است. برای تسکین سرفه و درد سینه مفید است. چنانچه عدس را با پماد به صورت ضماد بر روی ورم های چرکی بگذارند ورم را می خواباند.

"فلفل و فلفل فرنگی"

دارای پروتئین ،مواد چربی ،کلسیم و آهن و ویتامین های مختلف است.طبیعت گرمدارد وبرای اشتها و تقویت اعصاب وهضم غذا مفید است. از فلفل برای رفع سرفه های متوالی سیاه سرفه میگرن و براسیر استفاده می شود. ولی نباید در خوردن آن افراط کرد زیرا باعث استفراغ و سقط جنین می شود. در استعمال خارج برای تسکین دردهای عصبی فلجهای موضعی درد کمر نقرس و رماتیسم ممکن است از ضماد فلفل استفاده کنند. که از فلفل سبز و روغن پیه و آرد نخود به دست می آید.

"فلفل سیاه"

فلفل سیاه طبیعت گرم دارد و ضد نفخ است و زیاده روی در خوردن آن ضرر دارد. فلفل سیاه برای فلج مفید است.

اگر فلفل سیاه را روی دندان پوسیده و کرم خورده بمالند ازپیشرفت آن جلوگیری می کند. فلفل سیاه برای مبتلایان به بیماری سل هم مفید است.

"در هند از فلفل سیاه کوبیده و نمک و استخوان سوخته و کوبیده گوسفند کوبیده گرد دندان بسیار مفید می سازند که هم دندان را تمیزمی کند و هم آن را از پوسیدگی حفظ می کند و هم لثه را تقویت می کند. متاسفانه کسی در ایران از این گرد دندان مفید و ارزان خبر ندارد. وهم با استفاده از خمیر دندان های گران وحتی زیان آور استفاده می کنند."¹

"کلم"

کلم کثیر الغذا و تصفیه کننده ی خون است و برای کرم معده مفید است. کلم به دلیل داشتن ویتامین A برای درمان اولیه زخم معده و روده مفید است. ولی بهتر است که کلم خام را با کرفس خام بخورند که نتیجه ی مطلوبتری به دست می آید.

"کاهو"

کاهو دارای طبیعت سرد و حاوی پروتئین،کلسیم و ... است. کاهو برای دفع یبوست و درمان یرقان و افزایش حجم ادرار و تسکین سوزش مجرای ادرار و تصفیه ی خون و رفع عطش و سردرد مفید است. مبتلایان به سل و تنگی نفس مفید است. مصلح کاهو نعناع است. کاهو ملین و خواب آور است وبرای درد مفاصل مفید است. کاهو خون را صاف می کند.کاهو برای نیروی بدنی مفید است و دارای ویتامین آ و ب و ید است.چنانچه کاهو با عصاره ی هویج مخلوط شود بر خاصیت آن افزوده می گردد. کاهو مسکن اعصاب است ورنگ مو را براق و رنگ روی را گلگون می کند. اگر کاهو را بعد از غذا بخورند به زودتر هضم شدن آن کمک می کند. کاهو برای نیامدن ادرار و برای اشخاص عصبانی و پریشان مفید است. کاهو همچنین باعث آرامش درخواب و باعث درمان بیماری بی خوابی است.

"کدو سبز"

کدو سبز برای دفع حالت استفراغ مفید است و برای مبتلایان به کیسه ی صفرا توصیه می شود.

"گوجه فرنگی"

گوجه فرنگی  دارای قند،چربی،کلسیم ، آهن و ویتامین و پروتئین است. ویتامین آ در گوجه فرنگی فراوان است و برای تقویت بینایی و رشد استخوان ها لازم است.

گوجه فرنگی برای سرطان مضر است. گوجه فرنگی خام دیر هضم است و برای کسانی که آلرژی دارند مضر است. گوجه فرنگی برای کبد هم مفید است و هم مضر. یعنی خود گوجه فرنگی مفید ولی ماده ی قرمز آن زیان آور است خوردن زیاد گوجه فرنگی باعث سنگ مثانه می شود ولی با تهیه ی سالاد آن با روغن زیتون از این بیماری جلوگیری کرد.

"گندم"

آرد گندم با سبوس دارای مقداری ویتامین د می باشد. ولی آرد گندم بدون سبوس که نان سفید از آن تهیه می شود و فاقد ویتامین است چنانچه نانی که از آرد گندم خالص سبوس تهیه می شود. با شیر تازه خالص خورده شود. یک غذای کامل خواهد بود. نان گندم سبوس دار دارای مقدار زیادی ویتامین د است.¹

" میوه های زهرآلود"

از مصرف میوه های خشکی که با سولفور دود زده شده اند باید خودداری کرد. چون این میوه ها ظاهری تمیز و باطنی آلوده به سم دارند.

" دو علت اصلی اینکه چرا به میوه ها دود سولفور می دهند این است که :1- دود سولفور رنگ میوه را تغییر داده و ظاهر آن  را زیباتر و جذاب تر می سازد بطوریکه مشتری بیشتر رغبت می کند آن را بخرد.

2-  نسبت آب در میوه های زهرآلود با سولفور بیشتر است لذا فروشنده آن می تواند استفاده بیشتری از آن ببرد.

یکی از فوائدی که برای میوه های سولفوریزه ذکر کرده اند این است که این نوع میوه ها دیرتر خراب می شوند. علتش هم آن است که حشرات ناقل میکروب به علت آلوده بودن آن     آن را نمی خورند ولی انسان فریفته ی ظاهر آن شده و با این عمل به کبد و کلیه های خود صدمه فراوان می رساند."²

از عوارض میوه های آلوده شده مسمومیت بدن است و عوارض آن خستگی مفرط، سردرد،کمر درد،استفراغ و احساس سرما است. گذشته از این سولفور ویتامین های میوه را کاملا از بین می برند.[3]

بخش سه

" خواص میوه ها"

"انجیر"

انجیر خاصیت گرم دارد و برای سرفه و بیماری های کبد مفید ولی برای چشم و معده مضر است.

انجیر سرشار از ویتامین ب است. انجیر خشک با آب جوشانده شده برای تورم حنجره و برنشیت های کهنه مفید است. همچنین ترکیب آن با شیر می توان در تحریک گلو و تورم لثه ها دندان به دو صورت مضمضه و غرغره نتایج موثری دست یافت. مربا یا کمپوت انجیر برای افرادی که سوء هاضمه و یبوست دارند مفید است انجیر ملین و تقویت کننده ی قوه و بنیه است. انجیر مغذی تر از نان است. و مقدار سدیم ،آهن و سولفور آن بیشتر از شیر و گندم است.

" چون انجیر بسیار مغذی و مقدر است لذا برای افرادی که کارهای مغزی می کنند و افرادی که کارهای عملی و بدنی انجام می دهند مفید است بی جهت نیست که گفته اند " انجیر بخور زنجیر بشکن"¹

"انبه"

انبه نارس معرض و خنک کننده است و شدت آن در تابستان مفید است وانبه ی رسیده ملین و مقوی است همچنین انبه ی نارس برای خونریزی لثه و مغز هسته اش ضد عفونی کننده است.

" بادام شیرین"

یک ضرب المثل می گوید: هرکس می تواند بدون هیچ غذایی هر مسافتی را طی کند مشروط بر اینکه جیب هایش پر از بادام باشد.[4]

بادام برای تقویت حافظه و بینایی مفید است بادام برای سرفه های خشک سودمند است. بادام دارای خاصیت ضد کرم بوده و مصلح آن شکر است. بادام دارای ویتامین آ،ب و قند و چربی و روغن مایع می باشد.

" بادام تلخ"

بادام تلخ دارای سم مهلکی است که برای درمان بعضی از بیماریها مورد استفاده قرار می گیرد. مثل فرو نشاندن ورم و یرقان و سنگ مثانه و کلیه را می شکند. ولی چون بادام تلخ حاوی سم است  مصرف زیاد آن باعث سرگیجه می شود. و تشنج ایجاد می کند.

"بادام زمینی"

" پروتئین ومواد ازته و روغن آن فوق العاده زیاد است. بادام زمینی مقدار زیاد ویتامین ب و پروتئین دارد."¹

" خرما"

کثیر الغذا است و کلیه و کمر را تقویت می کند.خرما تن را فربه و خون را زیاد می کند ولی برای دندانها مضر است. خرما ویتامین ب،ث، قند ،املاح مغذی وبه مقدار کمتر دارای کلسیم،آهن می باشد. به علت داشتن منیزیم خرما ضد سرطان است. شیره ی خرما برای مبتلایان به بیماری قند و اسهال نیز بسیار مفید است. چنانچه با ماست مخلوط گردید فایده اش بیشتر می شود.شربت خرما که از خرما و آب درست می شود. برای بیماری رماتیسم خوب است و همچنین اگر خرما را با عسل مخلوط گردد و برای خون دماغ مفید است.

مقداری خرما را در آب نیمه گرم و گرفتن شیره ی آن با شیر برای افرادی که ضعیف البته هستند مفید است.

[5]

"زیتون"

گرم و خشک است دارای ویتامین آ و د است و یکی از مفید ترین روغن ها است که برای کبد مفید است. زیتون حرارت بدن را زیاد می کند و لثه را تقویت می کند و خون را صاف می کند. برای جلوگیری از ریزش مو مصرف زیتون توصیه می شود. آب زیتون برای استحکام لثه ها مفید است.

" سیب"

سیب ریه و مغز را تقویت می کند. اشتها آور و رنگ صورت را روشن می کند. سیب مولد خون است. خوردن سیب پس از غذا برای تقویت لثه ها مفید است.

سیب دارای ویتامین ب است به همین جهت برای بیماری اعصاب مفید است. سیب معده را ضد عفونی می کند. و آب آن تب بر است. سیب دارای آهن است که برای خون و فسفر آن برای قلب نافع است. سیب دهان را ضد عفونی می کند. سیب غده های بزاق دهان و ترشحات عصیر معده را تقویت می کند. و برای افرادیکه یک جا نشسته و حرکت نمی کنند مفید است.  مصرف سیب برای اخاصی که مبتلا به درد مفاصل، تبخال وچاقی ،امراض ریوی وکبدی شده اند تجویز می کنند اگر سیب بدون پوست را قبل ازخواب بخورند برای یبوست های مزمن خوب است در کشور روسیه کسانی که هرروز سیب بخورند از سلامتی بیشتری برخوردارند وعمرشان طولانی تر است.

"فندق"

تازه اش زود هضم وخشکش دیر هضم است روده را تقویت می کند و دافع سرفه است روغن آن بهترین دوا برای سرفه است.

"لیمو ترش"

لیمو ترش دارای ویتامین ث زیادی است به هضم غذا کمک می کند. اثر مخصوصی بر جوان نگه داشتن شرائین دارد. لیمو ترش برای رفع تشنگی و جلوگیری از تهوع نیز مفید می باشد.

لیمو دارای آهن ، کلسیم، فسفر و ضد اسید می باشد. آب لیمو وبا و اسهال را می کشد و ضد کم خونی و غلظت خون است. آب لیمو سر درد و کمر درد راتسکین می دهد و کلا ضد درد است.

عصاره لیمو ضد وحشت و دلتنگی است.آب لیمو ادرار را زیاد می کند و ضد خون دماغ است.

" برای کسانیکه اشتها ندارند دارویی بهتر از لیمو وجود ندارد. عصاره ی لیمو ترش عمل هاضمه را تحریک می نماید. آب لیمو از طاس شدن سر جلوگیری می کند وموها ی سر را تقویت می کند. بر این مقصود مالیدن آب لیمو بر روی سر مفید است. لیمو ترش برای درمان تمام امراض قلبی مفید است زیرا عدم ترتیب حرکات قلب نتیجه ی بدن هضم و سموم کبد است. برای اینکار لازم است که آب لیمو جرعه جرعه با نفس عمیق نوشید. آب لیمو نور چشم را زیاد می کند مخصوصا اگر شب یک قطره در چشم بچکاند البته سوزش دارد. احتیاط البته "¹

" خواص میوه ها در درمان بیماری ها"

" بیماری های مغزی"

" میوه های تازه و کهنه هر دو برای افرادی که مبتلا به بیماری های مغزی هستند مفید است مخصوصا بادام خشک تاثیر مهمی در برطرف کردن ضعف مغزی دارد. بادام علاوه بر تقویت مغز و اعصاب را هم تقویت می کند و ام[6]راض صفرایی را

برطرف می کند. خوردن بادام به طور مداوم برای مدت دو ماه تاثیر خاصی در تقویت اعصاب دارد به شرطیکه روز اول فقط یک مغز بادام خورده شود واز روز دوم بتدریج روزی یک مغز بادام بر آن افزوده گردد تا اینکه پس از دو ماه به روزی شصت بادام برسد ولی باید توجه داشت که مغز بادام مزبور را نباید با پوست خورد بلکه باید پوستش را کنده و آنرا در هاون سائیده و با کره مخلوط نموده مصرف نمود.

بسیاری از سردردها را می توان بار نخستین ده الی دوازده قطره روغن بادام شیرین در بینی معالجه نمود گردو از خوراک های مغزی دیگر است که مغز واعصاب را تقویت می کند خوردن مغز گردو با انجیر و یا کشمش و یا مویز بر خاصیت آن می افزاید بادام، انجیر، انگور،خرما،سیب و پرتقال به مقدار زیاد مواد فسفری دارند و برای افرادی که کارهای فکری می کنند بسیار نافع است."

" بیماری های چشم "

خوراکی هایی که می خوریم حاوی پروتئین، آب ، چربی و کربوهیدراتهایی است که اینها نقش اساسی در بدن ما دارند مثلا پروتئین ها سوخت و ساز بدن را بر عهده دارند و آب مسموم بدن را از طریق ادرار و عرق دفع می کند. چشم نیز که سلطان بدن است باید از مواد فوق نیرو بگیرد تا بتواند کارهای خود را به خوبی انجام دهد چون سلامتی جسم بستگی زیادی به سلامتی چشم دارد. برای اینکه چشم و جسم سالم بماند باید به مقدار زیاد میوه خورد زیرا میوه ها دارای انواع ویتامین ها و مواد مغذی می باشند.

" ویتامین آ" از شیره غشاء مخاطی قرنیه، شبکیه چشم محافظت می کند. این ویتامین قوه ی باصره را تقویت می کند.

ویتامین"ب" برای رشد و سلامتی شرائین،عضلات واعصاب اطراف چشم لازم است ویتامین "ث" ضد خونریزی لثه و مواد گلبول های قرمز خون است.

ویتامین "د" به جذب کلسیم کمک می کند. ویتامین "ای" برای خوب کار کردن جهاز تناسلی مرد و زن لازم است زیرا اندازه ی سلامتی آنها در سلامتی چشم تاثیر می گذارد."¹

" بیماری قند"

پزشکان معتقدند نارسایی کبد یکی از علل اصلی پیدایش این بیماری است. علاوه بر کبد بیماری های پانکریاس،بیماری قلبی و مغزی و مثانه نیز دخالت دارند. پانکریاس هورمونی ترشح  می کند که معروف به انسولین است کمبود انسولین در انسان تولید بیماری قند می کند. تعدادی از پزشکان برای افزایش انسولین در بدن انسولین حیوانی را تجویز می کند ولی این انسولین کارساز نیست چون علت اصلی بیماری قند کبداست بنابراین برای بهبود کبد بیشتر باید کوشید. پس بهترین راه مبارزه با بیماری تقویت کبد و پانکریاس و تقویت اعصاب و برطرف کردن سوء هاضمه است. برای دستیابی به این مهم باید میوه های مناسبی خورد و رژیم گرفت.

" قبل از گرفتن رژیم باید مدت یک هفته روزه گرفت تا سموم و مواد زائد از ق       دفع گردد و   هاضمه به اندازه ی کافی استراحت نماید.پس باید درهنگام ناهار نان سبوس دار با مقدار سبزی خورد و عصرها و صبح اول وقت میوه هایی از قبیل عصاره ی انگور،انار،مرکبات وانبه میل نمود. علاوه بر گرفتن رژیم بیمار باید از تشویش و نگرانی اجتناب کرد و صبحها وعصرها در هوای آزاد گردش نماید و با آب نیمه گرم هفته ای دو با استحمام نماید. و بدن خود را ماساژ بدهد."¹

[7]

بخش چهار

" خواص شیر"

شیر خوراک طبیعی بشر نیست چون در بعضی از قبایل پس از اینکه در بچگی به او شیر دهند دیگر به او شیر نمی دهند بعضی از قبایل هم شیررا به عنوان خوراک های اصلی به شمار می آورند.

در مناطقی مثل چین و ژاپن که گوشت و شیر هم زیاد مصرف نمی کنند دهقانان نیرومند و قدرتمند هستند.

حال ببینیم شیر دارای چه خواصی هست:

1- پروتئین که برای رشد و ساختار بدن لازم است و همچنین برای اطفال و افراد سالخورده شیر غذای مفیدی به حساب می آید. 5/3 در صد شیر مواد پروتئین است.

2- مواد چربی که گرمای بدن را تولید می کند . 5/3 در صد شیر حاوی چربی است ولی چربی شیر را سالخوردگان نباید زیاد مصرف کنند چون برای آنها ضرر دارد پس باید آنها شیر کم چرب مصرف کنند.

3- کربوهیدرات ها که انرژی بدن را تامین می کنند وقتی باکتری وارد این ماده شود شیر ترش می شود.

4- املاح معدنی شیر حاوی کلسیم (که برای استخوان ها مفید است) آهن (که برای خون مفید است)و ... می باشد.

5- انواع ویتامین ها مثل ویتامین آ، ب،ث و د

" کلسیم "

یک پنجم بدن از کلسیم تشکیل شده است. و بیشتر کلسیم در استخوان ها و مقدار کمی از آن در خون است. اگر چه کلسیم موجود در خون کم است ولی مقدار کم آن اهمیت بسزایی دارد چون اگر کلسیم نباشد خون منعقد نمی شود. و اینقدر خون از بدن خارج می شود که منجر به مرگ شخص می شود. ولی به طور طبیعی خون در بدن حاوی کلسیم کافی است که اگر در خون نباشد آن را از استخوان ها می گیرد. کلسیم برای کارکرد عضلات هم مفید است و بدون آنها عضلات دچار تشنج شدید می شوند. این نیاز در زنان شیر ده بیشتر به چشم می آید. افرادی که دندانهایشان فاسد می شود به دلیل کمبود کلسیم است و افراد سالخورده ای که به رماتیسم دچار هستند نیز به دلیل کمبود کلسیم است. علاوه بر شیر و گندم آرد گندم خالص با سبوس هم دارای مقدار زیادی کلسیم است. هندوهایی که در پنجاب زندگی می کنند به دلیل مصرف نان سبوس دار دارای استخوان بندی های درشت و دندانهای قرص و محکمند واز لحاظ کمبود کلسیم بدن آنها هیچ مشکلی ندارد.در نتیجه در می یابیم که نانی که از آرد سفید درست می شود از لحاظ مقدار کلسیم و هضم آن برای بدن مضر است.

"خواص ماست"

در بین ماست هایی که تولید می شود ماستی که از گاو میش درست می شود از همه چربتر است و ماستی که از شیر الاغ درست می شود سریع هضم می شود و برای کودکان بسیارمفید است. ما باید همراه غذایمان چند قاشق ماست بخوریم چون ماست باکتریهایی را در معده تولید می کند که به زود هضم شدن غذا کمک می کند. و نفخ را از بین می برد. دوغ نیز معده را ضد عفونی می کند.

فرانسوی ها زیاد ماست می خورند و این عادت را از همسایگان مسلمانان اسپانیایی خود فرا گرفته اند. فرانسیس اول امپراطور فرانسه که به بیماری سختی دچار شده بود به وسیله ی ماستی که از شیر بز درست شده بود درمان پیدا کرد که این یکی از دلایل رواج ماست در بین فرانسوی ها بود.

ماست یبوست های مزمن و اسهال را برطرف می کند. خوردن دو روزی یک لیوان دوغ نیز پس از هر غذا باعث تخلیه امهاء و جلوگیری از عفونت معده می شود. ماست برای معالجه ی سل  نیز هم مفید است.

خوردن ماست موجب طول عمر زیاد می شود. ماست انسان را از ابتلا به جهاز هاضمه اسهال و ورم روده ی بزرگی و بعضی از امراض پوستی مثل کهیر درامان نگه می داردو به دلیل داشتن فسفر مقوی حافظه است و به دلیل داشتن کلسیم باعث آرامش اعصاب می شود. و به دلیل داشتن ویتامین "د" استخوان ها را محکم می کند.

" اصول درمان طبیعی"

علم درمان طبیعی ابتدا در آلمان پیدایش یافت و سپس در آمریکا و سایر کشورها مورد استفاده قرار گرفت. درمان طبیعی نه تنها مردم را از چنگال بیماری نجات می دهد بلکه از هزینه های زیان آور نیز جلوگیری می کند. درمان طبیعی که از قدرت طبیعت به ما رسیده است نیروی شفا بخشی است که می تواند ما را از چنگال بیماری نجات دهد. غرائض طبیعی وقتی که ما مریض می شویم به ما می گویند کمتر غذا بخور به اندازه ی کافی استراحت کن. از خشم و اندوه و دغدغه بپرهیزید.

اشتباه  اصلی علم طب این است که توجه آنها بیشتر به طرف معلول بیماری است تا اینکه به علت آن یعنی بیشتر عوامل بیرونی را در نظر می گیرند تا عوامل درونی.

علت اینکه مردم نمی توانند باور کنند که دارو اثرات بدنی دارد این است که اثرات این نوع داروها گاه ده یا بیست سال پس از مصرف ظاهر می شود. مثلا اگر کسی کبدش مریض شد و با دارو معالجه نگردید. ده یا بیست سال دیگر سینه پهلو می کند.           می گوید. به علت قوی این عقیده غلط است که میکروب بیماری را به وجود می آورد ولی در واقع این بیماری است که میکروب را به وجود می آورد. به همین جهت است که با این همه پیشرفتی که در علم طب به دست آمده ولی روز به روز بر تعداد بیماریهای   افزوده می شود. در واقع بیماری میکروب رابه وجود می آورد و میکروب نه تنها برای بدن مضرنیست بلکه عامل خوبی برای نابودی بیماری هاست. هر چه بیماری آلوده تر باشد میکروب ها را از بین ببریم نه تنها سلولهای بدن تضعیف تر می کنیم بلکه باعث تقویت بیماری و توانا تر شدن آن می شویم.

دکتر تیلون یکی درمان طبیعی مریض را وا می دارد که با روزه گرفتن و خوردن غذاهای مناسب و به مقدار کم بر بیماری غلبه کند.

درمان طبیعی به سه اصل استوارند که عبارتند از:

1- اصل اول : بیماری می خواهد از هر نوعی باشد. ناشی از یک علت است و آن هم جمع شدن کثافات در بدن که ناشی از پر خوری زیاد و خوردن غذاهای نامناسب،نگرانی،خستگی وعدم استدلال در زندگی است و تنها راه درمان آن هم روزه گرفتن،ورزش است.

اصل دوم : اعضای بدن همیشه به نفع آدمی کار می کنند اگر فرد نکات بهداشتی و رعایت تغذیه درست را انجام ندهد آن ها از وظایف خود کوتاهی نمی کنند. بنابراین بیشتر سرما خوردگی ها و تب ها و بیماری های دیگر برای از بین بردن این سموم است وداروهای شیمیایی تنها سموم را از جایی به جای دیگر می برند و همچنین به سموم وارد شده به بدن نیز اضافه می شوند.

اصل سوم:

در خود بدن نیروی شفا دهنده ی است که اگر ما به طور صحیح از این نیرو استفاده کنیم آن خودش بیماری را درمان می کند. پس با این وضع شفا نه درداروست ونه در تیغ جراحی. بلکه تنها کسی که می تواند ما را درمان کند. خود ماهستیم به شرطی که از این قانون به درستی تبعیت کنیم.

"بیماری چیست"

بدن انسان به استراحت ،غذا،هوا و آب نیاز دارد و آنها را باید در حد احتیاج روزمره اش به کار گیرد و مصرف کند. اگرمثلا در طول روز استراحت کافی نداشته باشیم بیمار می شویم و همین طور اگر غذای ما به اندازه ی کافی نباشد چه کمترچه بیشتر این روی اعضای بدن تاثیر می گذارد.

مثلا اگر ما در خوردن غذا افراط کنیم یا غذا راخوب نجویده بخوریم این مواد اضافی نمی توانند در اثر عرق و ادرار و مدفوع دفع شوند چون اعضای بدن نمی توانند آنها را دفع کنند اینها به صورت مواد زائد در کثافتهایی در بدن باقی می مانند و موجب بیماری می شوند.

حال اگر می خواهیم از شر بیماری راحت شویم باید غذای کمتری بخوریم تا بدن بتواند احتیاجات خود را دفع کند و مابقی را از بدن دفع کند.

ما می توانیم تعریق دفع کردن مواد زائد ازبدن را از طریق آب و استفاده از حمام بخار تسریع کنیم ودفع این مواد موجب ریشه کن شدن بیماری می شود. اگر ما به کسالتهای جزئی خود توجهی نکنیم این بیماری ها در نتیجه ی جمع شدن روی هم مواد زائد باعث بروز بیماری های خطرناک تر می شود و شاید نیاز به عمل جراحی باشد که می توانیم از این کار با درمان طبیعی در موقع بروز بیماری های جزئی جلوگیری کنیم.

"ورزش ،خواب،گشاده روئی"

ورزش بهترین راه برای جلوگیری از بیماری ها و همچنین تقویت بدن است. ما انواع و اقسام ورزش ها را داریم که بر سه نوع است.

1- ورزش ،ورزشهایی مثل فوتبال،ورزش باستانی که زیر نظرات فن باید انجام گیرد چون انجام دادن آنها به صورت یک اصولی برای بدن نه تنها فایده ندارد بلکه ضرر نیزدارد.

2- ورزش دو،پیاده روی و شنا که می توان آنها را خود انجام داد. در ضمن ورزش های سخت که به مدت طولانی انجام شود ولی یک دفعه ترک شود اعضای بدن شل می شوند. بنابراین می توان به ورزش هایی مثل دو که هر موقعی می توان انجام داد روی آورد که بدن انسان همیشه قوی باقی بماند.

اکثر امراض از یک معده ی ناسالم و روده ی ناتوان ناشی می شود که به اندازه هضم شدن غذا و تخلیه ی صحیح آن بستگی دارد.

سلامتی جسم ارتباط مستقیمی با سلامتی ستون فقراتمان دارد ازاین رو می توان ستون فقرات را با ورزش کردن تقویت شود.

انسان همچنان که به آب و غذا نیاز دارد به هوای پاک نیز نیاز دارد. سپس می تواند با استشمام هوای پاک هوای سالم وارد ریه ی خود بکند. پس افرادی که در شهر شلوغ و پر جمعیت زندگی می کند و اگر بتوانند به روستا و شهرهای کوچک بیایند و در هوای پاک زندگی کند عمرشان دو برابر خواهد شد.

هر کس روزانه 6 الی 8 ساعت خواب نیاز دارد و خواب زیاد نیز برای افراد خوب نیست و همچنین خوب خوابیدن نیز در تختخواب نرم و راحت بستگی ندارد. زیرا با تختخواب مسطح و همچنین بالش مسطح می توان خواب خوبی داشت.

تندرستی جسمانی بستگی زیادی به تندرستی روانی دارد زیرا اگر انسان قوی هم باشد ولی روانی ضعیف داشته باشد نمی تواند به اندازه ی کافی از سلامت جسمانی خود بهره برد.

بنابراین انسان همیشه می تواند با خنده و روحیه ی شاد خود نه تنها خود بلکه دیگران را نیز تحت تاثیر قرار دهد. انسان افسرده و ناامید نمی تواند بر محیط خود مسلط شود و دیگران را نیز شاد کند. بنابراین برای دیگران نیز هیچ فایده و ارزشی نیز نخواهد داشت.

هر انسانی محتاط نیز ممکن است اشتباه کند و به بیماری دچار شود. ولی باید با پیروی کردن از اصول به حالت طبیعی خود بازگشت.

" روزه و سایر وسائلدرمانی"

اگر در هنگام کسالت روزه بگیریم آن بیماری رفع خواهد شد. مثلا اگر تب کردیم باید روزه بگیریم مادام بر اینکه ادامه داشته باشد.پس می بینیم که ما کمک درمان طبیعی خیلی زود از شر بیماری خلاص می یابیم. البته بایدبه درمان طبیعی نیز تعیین داشته باشیم چنانچه به درمان تعیین داشته باشیم این درمان هیچ اثری نخواهد کرد.اگر به سرما خوردگی و سرفه دچار هستید می توانید از بنحوی استفاده کنید به طوری که سر خود را روی کتری آبگرمکه همراه با چایسبز و روغن او کالیپتوس است بگیریم و با پتو خود را بپوشانیم. انواع سردرد ها را می توانیم با روزه و      درمان کرد.همچنین برای تب و دردهای جسمی استفاده از حمام بخار مفید خواهد بود.

بیماری سل را نیز می توان با روزه گرفتن وخوردن فقط شیر و دوغ پس از بیماری درمان درمان کرد.یعنی ما می توانیم برای مدت دو هفته فقط شیر و دوغ بنوشیم و بعد از دو یا سه هفته غذای زود هضم بخوریم تا بیماری ریشه کن شود. سرطان را نیز می توان با خوردن انگور و آب انگور به مدت 6 هفته درمان کرد زیرا انگور به پاک سازی سلولهای سرطانی کمک میکند.

" غذا"

آنچه که بدن را پرورش می دهد غذا است از این رو غذا زندگی است. غذا دو نوع است،نباتی و حیوانی غذای حیوانی مثل تخم مرغ ولی اگر دارای نطفه نباشد نباتی است. پروتئین برای سلامتی مفید است. پروتئین در شیر و گوشت گرانبها تر از پروتئین در نباتات است. پروتئین درون تخم مرغ از سهل الهضم ترین پروتئین هاست پس از گندم ،برنج و سایر حبوتات اهمیت فراوان دارند. مخصوصا گندم جویدن تاثیر زیادی در هضم شدن غذا دارد. مواد نشاسته ای را باید به صورت خشک جوید.پس از حبوبات،سبزیجات و میوه جات اهمیت دارند.

بسم الله الرحمن الرحيم

گزارش کارآموزي انگل شناسي و قارچ شناسي

محل کارآموزي :

آزمايشگاه انگل شناسي دانشگاه آزاد اسلامي واحد شبستر

تهيه محلولهاي انگل شناسي

1- محلول نمک اشباع

Nacl 400 گرم را در يک ليتر آب مقطر حل مي کنيم تا اينکه آب اشباع شده و در ته ظرف يک لايه رسوب از نمک تشکيل شود.

2- محلول شکر اشباع (شيتر)

الف. شکر 1500 گرم

ب. آب 960 سي سي

ج. فرمل تجاري 20 سي سي يا کريستال فنل 5/19 گرم

3- روش تهيه رنگ کارمين

الف. به آرامي 45 سي سي اسيد سيتيک گلدسيال را به 55 سي سي آب مقطر اضافه مي کنيم.

ب. پنج گرم پودر کارمين به آن اضافه کرده و محلول را 15 دقيقه مي جوشانيم.

ج. مخلوط را صاف کرده و از کاغذ صافي عبور مي دهيم اين رنگ را مي توان براي هميشه نگهداري کرد.

4- تهيه لاکتوفنل

20 سي سي گليسيرين و 10 سي سي اسيد لاکتيک و 10 سي سي کريستال فنل ذوب شده و 10 سي سي آب مقطر را به خوبي با هم مخلوط مي کنيم.

روش مطالعه نماتودها :

به طور کلي رنگ کردن نماتودها با موفقيت صورت نمي گيرد. زيرا پوست آنها مانع جذب رنگ مي شود. براي مطالعه نماتودها، معمولاً آنها را در گليسيرين و لاکتوفنل شفاف مي کنند. مهمترين ساختمان نماتودها که براي مطالعه و تشخيص آنها ضروري است عبارتند از : پوست و آرايشهاي مختلف آن، لوله گوارش، اندام تناسلي و اسپيکول ها و خارهاي انتهاي قدامي و خلفي.

براي مونته کردن نماتودها اگر چه مي توان از رزين استفاده کرد ولي توصيه نمي شود، زيرا به دليل آب گيري قبلي نتيجه مطلوب بدست نخواهد آمد. از گليسيرين ژلاتين نيز مي توان براي مونته کردن نيمه دائمي نماتودهاي کوچک استفاده کرد.

الف. روش مونته کردن با گليسيرين ژلاتين

وسايل و مواد مورد نياز :

1-    الکل 70% محتوي 5% گليسيرين

2-   ژلاتين دانه اي

3-  گليسيرين خالص

4-   کريستال فنل ذوب شده

روش تهيه گليسيرين ژلاتين

الف- با گرم کردن ملايم 10 گرم ژلاتين را در 60 سي سي آب مقطر حل کنيد.

ب- 70 سي سي گليسيرين و 5% سي سي کريستالهاي ذوب شده فنل را به محلول ژلاتين اضافه کرده و خوب بهم بزنيد.

ج- گليسيرين ژلاتين مايع را درون ظرفهاي شيشه اي با جدار ضخيم و دردار (به حجم 30-15 سي سي) بريزيد و در يخچال نگهداري کنيد.

روش مونته کردن

1-     نماتودها را با محلول الکل 70% حاوي 5% گليسيرين در ظرفهاي کوچکي به عمق چند ميلي متر بگذاريد.

2-    در ظرف را کمي ببنديد تا به مرور زمان الکل و آب موجود در ظرف طي چند روز يا بيشتر تبخير شود. تبخير الکل موجب قرارگرفتن تدريجي نماتودها در غلظتهاي بيشتر گليسيرين خواهد شد. سرانجام نماتودها توسط لايه نازکي از گليسيرين خالص پوشيده خواهد شد. اگر تبخير خيلي سريع انجام شود ممکن است نمونه چروکيده شود هر چه نماتودها ضخيم تر باشد زمان بيشتري براي تبخير لازم است.

3-   نماتود شفاف شده را در ظرف ديگري حاوي لايه نازکي از گليسيرين خالص قرار دهيد تا نماتود کاملاً زير سطح اين لايه قرار گيرد. در عرض چند ساعت به عمق ظرف رسوب خواهد کرد، در اين زمان آماده مونته کردن در گليسيرين ژلاتين است.

4-   ظرف حاوي گليسيرين ژلاتين را در بشر حاوي آب گرم قرار دهيد بطوريکه پس از قرار گرفتن اين ظرف در ته بشر، آب تا نيمه ظرف حاوي گليسيرين ژلاتين بالا آمده باشد بشر را آنقدر گرم کنيد تا گليسيرين ژلاتين به حال مايع درآيد.

5-   يک قطره گليسيرين ژلاتين در مرکز لام ميکروسکوپي بگذاريد و يک يا چند نماتود موجود در گليسيرين خالص را در وسط آن قرار دهيد به اندازه کافي گليسيرين ژلاتين اضافه کنيد تا پس از گذاردن لامل گرد روي آن، گليسيرين ژلاتين تا کناره هاي لامل جريان پيدا کند. ممکن است نماتودهاي کوچک به کناره هاي لامل رانده شود. براي اجتناب از اين کار، اجازه دهيد گليسيرين ژلاتين کمي سفت شده، سپس لامل را اضافه کنيد.

6-    نمونه را يک شب در حالت افقي به حال خود رها کنيد. سپس با لبه تيغ و با احتياط گليسيرين ژلاتين اضافي را بتراشيد. اطراف لامل را با لاک يا انتلن بپوشانيد.

روش ثابت کردن ترماتودها

پس از به حال استراحت درآوردن ترماتودها، به طوريکه پهن شده باشند روي آنها ثابت کننده داغ (60 الي 63 درجه سانتي گراد) اضافه مي کنيم براي پهن کردن ترماتودها بايد آنها را روي لام قرار داده و بر حسب ضخامت روي آنها لامل و يا لام ديگري را           مي گذاريم و درون پليت قرار داده و سپس به آرامي ثابت کننده داغ را طوري اضافه     مي کنيم که نمونه خراب نشود. محلول الکل، فرمالين، اسيدلاکتيک ثابت کننده خوبي براي ترماتدهاست. بايد 24 ساعت پس از ماندن در ثابت کننده اوليه، نمونه را به ثابت کننده اخير و يا الکل گليسيرين منتقل نمود و براي مدت طولاني نگهداري کرد. براي ثابت کردن ترماتودها استفاده از فرمالين توصيه نمي شود. براي مطالعه ترماتودها بايد آنها را با رنگ هاي استوکارمين و يا هماتوکسيلن رنگ کرد، روي لام مونته نمود و زير ميکروسکوپ آزمايش کرد.

روش رنگ آميزي ترماتدها

براي اخذ بهترين نتيجه در رنگ آميزي ترماتودها بهتر است نمونه ها را به مدت زيادي (يک شب يا بيشتر) در محلول رقيق شده کارمين يا هماتوکسيلن قرار دهيم و سپس آنها را بي رنگ کنيم.

براي رنگ آميزي کارمين را قطره قطره به الکل 70% اضافه مي کنيم تا محلول به رنگ صورتي تيره يا نسبتاً تيره درآيد. نمونه ها را با الکل 70% به درون رنگ منتقل کنيد.

روش رنگ گيري :

1-    پس از رنگ آميزي نمونه ها را در الکل 70% مي شوييم.

2-   رنگ اضافي نمونه را با قرار دادن در محلول رقيق اسيد الکل قرار مي دهيم، رنگ نمونه تا آنجا بايد گرفته شود تا تگومنت ترماتود شفاف ولي اندامهاي داخلي به خوبي رنگ را حفظ کنند. ممکن است براي گرفتن رنگ اضافي از چند دقيقه تا چند ساعت لازم باشد. ولي بايد نمونه را مرتباً در زير ميکروسکوپ تشريح و يا ميکروسکوپ نوري بررسي کرد تا زياد رنگ آن زايل نشود. اگر ميزان بي رنگ شدن بيش از حد مطلوب است مجدداً آنرا به داخل رنگ قرار داده و رنگ        مي کنيم.

3-  نمونه ها را چندين بار در الکل 70% مي شوييم.

4-   براي خنثي کردن اسيد، نمونه را 15 دقيقه يا بيشتر در مخلوطي از الکل 70% حاوي 2-1 قطره محلول آبي کربنات سديم و يا کربنات ليتيوم قرار مي دهيم. اگر نمونه را مدت زيادي در محلول خنثي کننده قرار بدهيم نمونه به رنگ آبي درمي آيد. اگر اسيد خنثي نشود رنگ نمونه بر اثر اسيد موجود در آن پس از مونته کردن کاملاً از بين خواهد رفت.

5-   پس از خنثي کردن مجدداً نمونه را در الکل 70% مي شوييم.

6-   آب نمونه را با قرار دادن در الکل 80% و 90% و 96% قرار مي دهيم، بايد نمونه در هر رقت الکل به مدت 4 الي 5 ساعت باقي بماند.

7-  نمونه را به مدت 5 الي 6 ساعت در مخلوط 1 به 1 الکل 96 و زايلون قرار مي دهيم. شفاف شدن نمونه شروع خواهد شد.

8-  براي روشن شدن کامل نمونه آن را در بار مجموعاً به مدت 5 ساعت در زايلون خالص قرار مي دهيم.

9-   نمونه را با استفاده از محلولها (مونته کننده از انتلن و يا بمب دو کانادا) مونته       مي کنيم.

برخي از ترماتودها حين مرحله آبگيري و يا شفاف شدن تمايل به پيچ خوردن دارند، در اين صورت بايد در مراحل فوق بسته به ضخامت ترماتود روي آن لامل يا لام ميکروسکوپي قرار داده محلولها را به آرامي عوض کنيد تا کرمهاي پهن شيده خراب نشوند.

روش مطالعه و مونته کردن سستودها نيز مثل روش مطالعه و مونته کردن ترماتودها مي باشد.

روش مونته کردن بندپايان

ابتدا براي اينکه لايه کوتيکولي آنها از بين برود آنها را در محلولهاي غليظ KOH حرارت مي دهيم تا کاملاً شفاف شوند و سپس آنها را براي آبگيري از رقتهاي الکلي عبور مي دهيم و در آخر نيز آنها را در زايلون براي شفاف شدن قرار مي دهيم و براي مونته کردن از چسب انتلن استفاده مي کنيم.  

باسمه تعالی

تاثير فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسي

چكيده :

يكي از ويژگيهاي مهمي كه پديده فناوري اطلاعات و ارتباطات از آن برخوردار است ،‌اينست كه باعث مي‌شود ارتباط انسان با انسان ، همچنين انسان با محيط تسهيل يافته و ارتقاء يابد . فناوري اطلاعات و ارتباطات به دليل قدرت تحول‌پذيري و توانايي برقراري ارتباط پويا كه مي‌تواند با دانش‌آموزان داشته باشد ، از نقش مهمي در انتقال دانش برخوردار است . درباره تاثير فناوري اطلاعات و ارتباطات درحوزه تعليم و تربيت دو ديدگاه وجود دارد . رويكرد اول كه به رويكرد اصلاح‌گرا نام گرفته ، براين باور است كه اثر فناوريهاي جديد ( اطلاعات و ارتباطات ) بر آموزش و پرورش تدريجي بوده و اين پديده باعث مي‌شود كه آموزش به شيوه سنتي ، تنها به گونه‌اي كارآمدترانجام شود . بعبارت ديگر ICT باعث تسريع اصلاحات در آموزش و پرورش مي‌شود . در كنار اين رويكرد ، رويكرد تحول‌گرا مطرح است كه معتقد به تحول‌زايي ICT در آموزش و پرورش مي‌باشد و بر اين باور است كه فناوري اطلاعات و ارتباطات ، ابزارها و حتي خط‌مشي‌ها و اهداف تعليم و تربيت را به صورت اساسي تغيير داده و متحول مي‌كند . اين مقاله تلاش دارد با بيان نقش فناوري اطلاعات و ارتباطات در حوزه تعليم و تربيت ، به بررسي تاثير اين پديده بر روي برنامه درسي بپردازد . برنامه درسي را مي‌توان دستور كار آموزش دانست بكارگيري فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسي فوايد فراواني به همراه دارد . از جمله اينكه امكان بهره‌گيري از يك برنامه درسي تلفيقي را براي معلم و دانش‌آموزان فراهم مي‌آورد . اين نوع برنامه درسي ، بيش از آنكه بخواهد دانش معيني را به دانش‌آموزان القاء كند ، زمينه‌اي را فراهم مي‌كند كه از طريق آن امكان شكوفايي قابليتهاي فردي دانش‌آموزان و گسترش تجربه‌هاي فردي و مستقل آنها افزايش مي‌يابد . در اين رابطه به تاثيرات ديگري مي‌توان اشاره كرد كه در مقاله به آنها پرداخته شده است .

كليد واژه‌ها : ICT ، برنامه درسي ، ICT در تعليم و تربيت ، ICT در برنامه درسي .

تاثير فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسي

مقدمه

عصر حاضر كه عصر تغيير از جامعه صنعتي به جامعه فراصنعتي يا جامعه اطلاعاتي لقب گرفته است ، طبيعي است كه اطلاعات ، دانش و آگاهي بعنوان اساسي‌ترين دارائيها براي انسانها و جوامع بشري بحساب آيد . رشد و گسترش فناوري اطلاعات و ارتباطات(ICT) در جامعه امروز به حدي سرعت گرفته است كه ميزان توجه به آنرا بعنوان مهمترين شاخص توسعه‌يافتگي براي كشورهاي در حال توسعه در نظر گرفته‌اند ، و معتقدند كه عصر حاضر ، دنياي متفاوتي خواهد بود كه راهبري آنرا فناوري اطلاعات برعهده خواهد داشت . ويژگي مهمي كه پديده فناوري اطلاعات از آن برخوردار است اينست كه باعث مي‌شود ارتباط انسان با انسان و همچنين انسان با محيط تسهيل يافته و ارتقا يابد . فناوري اطلاعات به دليل تحول‌پذيري و قدرت تاثير فراواني كه در رشد آموزشي ، فرهنگي ، اقتصادي، امنيت ملي ،‌جهاني شدن و تعديل مشكلات اطلاع‌رساني سنتي دارد ، يكي از پويا‌ترين و بحث‌انگيزترين رشته‌هاي علم و فناوري محسوب مي‌شود . البته اين نكته را نيز نبايد از نظر دور داشت كه فناوري اطلاعات(IT) به دليل ويژگيهاي خاصي كه از آنها برخوردار است ، همواره مورد سوءاستفاده‌هايي نيز قرار گرفته است كه اين سوءاستفاده‌ها ، سؤتعبيرهايي را در زمينه بكارگيري از اين پديده موجب شده است . با اين وجود بايد به اين مسئله اعتراف كرد كه فناوري اطلاعاتي داراي قابليتهاي فراواني به منظور انتقال دانش ، تسهيل ارتباطات و تعاملات و سرعت بخشيدن به روند رو به رشد توسعه دانش و اطلاعات مي‌باشد كه البته همه اينها در صورت بهره‌گيري صحيح از اين پديده امكان‌پذير است .

ماهيت فناوري اطلاعات و ارتباطات

فناوري اطلاعات ، واسطه‌اي است كه امكان بيان طيف گسترده‌اي از اطلاعات ، انديشه‌ها ، مفاهيم ، و پيام‌ها را فراهم مي‌كند . اين پديده به دليل برخورداري از ويژگيهاي متفاوت ، داراي تعاريف گوناگوني است.

فناوري اطلاعات به مجموعه‌اي از ابزار و روشها اطلاق مي‌شود كه به نحوي اطلاعات را در اشكال مختلف جمع‌آوري ، ذخيره ، بازيابي ، پردازش و توزيع مي‌كند . فناوري اطلاعات در جهت گسترش توانمنديهاي انديشه انسان تكوين يافته است1 . اصطلاح فناوري اطلاعات را مي‌توان از دو ديدگاه مورد مشاهده قرار داد . از ديدگاه اول ، اصطلاح فناوري اطلاعات براي توصيف فنوني بكار مي‌رود كه ما را در ضبط ، ذخيره‌سازي، پردازش ، بازاريابي ، انتقال و دريافت اطلاعات ياري مي‌كند . از ديدگاه دوم، فناوري اطلاعات به مجموعه‌اي از ابزارها و روش‌ها گفته مي‌شود كه امكان توليد ، پردازش و عرضه‌ي اطلاعات را براي كاربر انساني فراهم مي‏آورد.

همچنين فناوري را مي‌توان بعنوان يك فعاليت هدفمند بشري دانست كه براي طراحي و ساخت محصولات مختلف از آن بهره گرفته شده و نوع خاصي از دانش اطلاعاتي كه فناوري براي حل مسأله علمي به صورتي علمي به كار مي‌برد ، فناوري اطلاعات گفته مي‌شود . فناوري اطلاعات به دليل تحول‌پذيري و قدرت تاثير فراواني كه در رشد اقتصادي ، اجتماعي ، امنيت ملي ، جهاني شدن2 و تعديل مشكلات اطلاع‌رساني سنتي دارد ، يكي از پوياترين و بحث‌انگيزترين رشته‌هاي علم و فناوري محسوب مي‌شود . اهميت اين پديده در حدي است كه آنرا « همانند محور و مركز مجموعه‌اي از فعاليت‌هاي هدايت شده دانسته‎اند كه كنترل مديريت ، بهره‌وري ، توليد ، آموزش و ارتقاي يك سيستم را با يك مركزيت از به عهده دارد.»3 تعريف كرده‌اند در جاي ديگر و با افقي بالاتر در تعريف فناوري اطلاعات آورده شده است كه : فناوري اطلاعات بيشتر يك استراتژي ،‌انديشه ، فكر و ابزار در حوزه انسانها است كه با نوآوري همراه مي‌باشد .1

در كنار تعاريفي كه اين پديده را با نگاهي مثبت نگريسته‌اند بايد توجه شود كه آن از محدوديتهائي نيز برخوردار است . قرار گرفتن ويژگيهائي همچون شمول مفاهيم عمومي ، پيچيدگي ، سرعت ، رشد ، مقياس‌هاي تعيين‌پذيري و در عين حال انعطاف‌پذيري و … نشان دهنده برخي محدوديتهاي فناوري اطلاعات هستند كه در بهره‌گيري از آن نمي‌توان اين محدويتها را از نظر دور داشت .

فناوري اطلاعات و ارتباطات در حوزه تعليم و تربيت

فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT) را مي‌توان به باراني تشبيه كرد كه اگر در جاي مناسب ببارد مي‌توان باعث رويش و زنده شدن طبيعت شود ولي در صورتي كه در جاي نامناسب ببارد مي‌تواند سبب جاري شدن سيل يا منشاء شكل‌گيري باتلاق شود . ورود اين پديده به حوزه تعليم و تربيت نيز خالي از اين دو نقش نيست . بنابراين لازم است به اين نكته توجه شود كه پيش از فراهم كردن امكان آميختگي اين دو مقوله بايد زمينه‌سازي فرهنگي ـ علمي مناسب براي آن صورت گيرد . اگر اساس تعليم وتربيت انتقال دانش و آگاهي است و دانش نيز چيزي جز اطلاعات شناخته شده نمي‌باشد ، پس لازم است براي انتقال اطلاعات به مهارتهاي مناسب براي اين منظور توجه كرد . فناوري اطلاعات و ارتباطات در طي زماني كوتاه ، توانسته است به يكي از اجزاي اساسي تشكيل‌دهندة جوامع مدرن تبديل شود بگونه‌اي كه در بسياري از كشورها به موازات خواندن ، نوشتن و حساب كردن ، درك فناوري اطلاعات و ارتباطات و تسلط بر مهارتها و مفاهيم پايه فناوري اطلاعات و ارتباطات به عنوان بخشي از هسته مركزي آموزش و پرورش اين جوامع مورد توجه قرار گرفته است . ( به نقل از دانيل معاون مدير كل در امور آموزش و پرورش يونسكو ). در حوزه تعليم و تربيت، فناوريهاي اطلاعات و ارتباطات مجموعه وسايل و تركيبات به كارگيري كامپيوتر و برقراري ارتباط است كه به اشكال مختلف معلمان، دانش‎آموزان، فرايند يادگيري و گستره بالايي از فعاليتهاي آموزشي را مورد حمايت قرار مي‎دهند.1

رويكردها :

به طور كلي درباره تاثير ورود فناوري اطلاعات و ارتباطات در حوزه تعليم وتربيت دو ديدگاه وجود دارد. در اين‏باره مي‌توان به گستره‌اي از آراء اشاره كرد كه همه آنها به اين نكته قائلند كه : اثر فناوري‌هاي جديد بر آموزش و پرورش ، تدريجي است و اين اثر سبب مي‌شود كه آموزش به شيوه سنتي به گونه‌اي كارآمدتر انجام شود . بر اين اساس ICT باعث تسريع اطلاعات در آموزش و پرورش مي‌شود. ( رويكرد اصلاح‌گرا ) در كنار اين رويكرد ، رويكرد ديگري وجود دارد كه معتقد به تحول‏زايي ICT در آموزش و پرورش بوده و بر اين باور است كه فناوريهاي جديد، ابزارها و حتي اهداف تعليم و تربيت را به صورت اساسي تغيير داده و آنها را متحول مي‌كند ( رويكرد تحول گرا )2. از جمله كساني كه ديدگاه اصلاح‌گرانه ICT را پذيرفته‌اند ، مي‌توان به ماسون 3 اشاره كرد . او تاريخ شكل‌گيري فناوري جديد را تاريخ يك انقلاب ناكام مي‌داند و ايده تحول بنيادي آموزش و پرورش بر اثر فناوري‌هاي جديد را رد مي‌كند . به عبارت ديگر او معتقد است كه فناوريهاي جديد فرايند تعليم وتربيت را تسريع مي‌كند و نه متحول . در مقابل راست4 در ديدگاه تحول‌گرانه خود ، معتقد است كه فناوري اطلاعات و ارتباطات بر مرزهاي ساختاري نظام آموزشي سنتي فائق آمده است . در اين رابطه بيگم و گرين5 نيز معتقدند كه ورود فناوري جديد به مدارس و محيطهاي آموزشي ، صرفاً منجر به كارآمد كردن روش انتقال دانش نشده ، بلكه موجب خلق زمينه‌هاي جديد اجتماعي ( و اطلاعاتي ) براي يادگيري شده است. همچنين رزنيك به سه ديدگاه درباره اينترنت (بعنوان جزئي از فناوري اطلاعات و ارتباطات) اشاره مي‎كند1: به زعم او عده‎اي اينترنت را به عنوان يك راه و روش جديدي براي آموزش مي‎دانند. (در اينجا با تأكيد بر رويكرد تحول گرايي ICI در آموزش و پرورش، اعتقاد بر اينست كه اينترنت، فرايند آموزش را متحول كرده و اهداف آموزشي و متناسب با آن روشهاي آموزش را تغيير مي‎دهد.)

عده‎اي ديگر اينترنت را بعنوان يك پايگاه اطلاعاتي وسيع مي‎دانند كه براي دانش‎آموزان فرصت كشف كردن را فراهم مي‎آورد. (اين ديدگاه با تأكيد بر دو رويكرد تحول‏گرانه و اصلاح‏گرانه ICI در آموزش و پرورش، اينترنت را ابزاري مي‎داند كه بوسيله آن دانش‎آموزان امكان خودآموزي و خودمحوري2را به دست مي‎آورد و در نتيجه آن امكان كشف پديده‎هاي علمي،براي آنها فراهم مي‎شود.

عده‎اي نيز آنرا بعنوان يك رسانه جديد مي‎بينند كه فرصت جديد را براي دانش‎آموزان به منظور بحث و گفتگو، مشاركت و همكاري بر روي ساخت‎ها و موضوعات علمي فراهم مي‎آورد. (اين ديدگاه با تأكيد بر رويكرد اصلاح گرانه ICI در آموزش و پرورش، معتقد بر اينست كه اينترنت، سبب مي‎شود كه آموزش به همان شيوه سنتي ولي با ابزاري جديد كه فرصت‎هاي مناسب‎تري را براي دانش‎آموزان فراهم مي‎كند، انجام پذيرد.) (Resnick,1996)

بنابر آنچه گفته شد، توجه به اين نكته حائز اهميت است كه در جهان امروز و با وضعيتي كه بر اثر حركت بسوي دهكده جهاني3 بوجود آمده است ، ديگر رويه‌هاي سنتي انتقال دانش از طريق متن ،‌ ورقه ، تمرين و مانند آنها نمي‌تواند توجه جواناني را كه در جهان اشباع شده از رسانه‌ها بسر مي‌برند را به خود معطوف كند . به نظر ضروري مي‌رسد كه عناصر اصلي نظامهاي آموزشي بويژه معلمان در معرض تحولات آموزشي متناسب با پيشرفتهاي جهان امروز قرار گيرند و آگاهي بيشتري از قابليت فناوري‌هاي جديد بيابند و به موازات آن راهبردهايي طرح شود كه به ورود فناوري‌هاي جديد به كلاسها و محيطهاي آموزشي، منجر به آموزش و يادگيري بهتر شود . و در عمل باعث شود كه نقش معلم به عنوان منبع قدرت كه اطلاعات در انحصار اوست از بين برود . و نقش او از ناشر اطلاعات به نقش تسهيل‌كننده فرايند كسب اطلاعات تغيير يابد .1

به موازات تغييراتي كه در عناصر نظام آموزشي در نتيجه ورود فناوري اطلاعات به وجود مي‌آيد ، تغييرات در سطح مدارس نيز قابل توجه است. در اين رابطه به هشت تغيير اساسي مي‌توان اشاره كرد :

1. تغيير در بصيرت2 افراد درون مدرسه : بصيرت به آرزوها و آرمانهاي افراد درون مدرسه و درون نظام آموزشي به عنوان يك كل اشاره دارد .3 با ورود فناوريهاي جديد به مدرسه ، رسالت‌ها شفاف‌تر مي‌شود و مبناي روشن‌تري را براي تصميم‌گيري فراهم مي‌كنند . بيان واضح و روشن رسالتها به اعضاي جامعه يادگيري اين امكان را مي‌دهد تا آرمانهاي مدرسه را براي آينده و اقدام موزون و هماهنگ به طور مناسب‌تري تجسم نمايند .

2. تغيير در فلسفه يادگيري و پداگوژي : نحوه تعامل معلمان و دانش‌آموزان و نحوه ادارة مدرسه براي يادگيري، بخشي از فلسفه يادگيري و پداگوژي مدرسه است . با ورود فناوري اطلاعات و ارتباطات به محيط مدرسه ، اين فلسفه دچار تغيير شده و محيطي كه در آن معلم به عنوان فراهم‌كننده اصلي محتواي آموزش شناخته مي‌شود ( فلسفه معلم محور ) به محيطي تبديل مي‌شود كه در آن معلم نقش تسهيل‌كننده فرايند كسب اطلاعات توسط دانش‌آموزان را بر عهده دارد ( فلسفه دانش‌آموز محور ).

3. تغيير در تدوين طرحها و خط‌مشي‌ها : ورود فناوري اطلاعات به محيط مدرسه و تغييري كه در نتيجه آن در فلسفه آموزش و يادگيري در مدرسه بوجود مي‌آيد اين زمينه را فراهم مي‌كند كه خط‌مشي‌هاي آموزش نيز دچار تغيير شوند . با شكل‌گيري اين تغيير رويه‌هاي دستيابي به اهداف كلي و جزئي نيز تغيير مي‌كنند .

4. تغيير در تسهيلات و منابع اطلاعات1 : علاوه بر تغييرات ساختاري كه جهت آنها بسوي طراحي ارگونوميك ( امنيت و مهندسي محيط كار ) مي‌باشد ورود فناوري‌هاي جديد به مدرسه اين امكان را فراهم مي‌آورد كه دانش‌آموزان و معلمان بتوانند از اطلاعات روز جهان در سطحي وسيع آگاهي يابند. همچنين ابزارهاي جانبي مانند ميكروسكوپ‌هاي ديجيتالي ، نرم‌افزارهاي مختلف تحقيقاتي و غيره اين امكان را فراهم مي‌كند كه دانش‌آموزان ارتباط نزديكتري با محتواي آموزشي برقرار نمايند .

5. تغيير در توانائي‌هاي حرفه‌اي كاركنان مدرسه ، بويژه معلمان : به موازات توسعه فناوري‌هاي اطلاعات در مدرسه ، اين احساس نياز در كاركنان شكل مي‌گيرد كه توانائيهاي خود را بالا برده و به مهارتهاي اساسي در سطحي وسيع دست يابند .

6. تغيير در ميزان مشاركت جامعه : همانطور كه مشخص است فناوري اطلاعات اين امكان را فراهم مي‌كند كه تعامل ميان مدرسه با جامعه ( والدين ، بنگاههاي علمي ، صنعت ، مؤسسات خصوصي ، سازمانهاي اجتماعي ، مذهبي و حرفه‌اي و همچنين ساير موسات آموزشي ) به طور چشم‌گيري افزايش يابد .

7. تغيير در شيوه ارزيابي : ارزيابي هم شامل ارزيابي از دانش‌آموزان و هم ارزشيابي كلي نظام آموزشي بعنوان دو جنبه‌اي كه كاملاً در هم تنيده هستند ، مي‌باشد . ارزشيابي كلي نظام آموزشي از طريق بررسي حجم تعاملات ميان نظام آموزشي با ابعاد مختلف جامعه مانند صنعت ، دانشگاه و … سنجيده مي‌شود . فناوري اطلاعات اين امكان را هم فراهم مي‌كند كه ارزيابي دانش‌آموزان بجاي شيوه قلم و كاغذ ، روش تركيبي و تحولي باشد بگونه‌اي كه متناسب با ويژگيهاي هر دانش‌آموز تهيه گردد.

اگرچه كه تعاريف متعددي در رابطه با برنامه درسي1 وجود دارد اما در تعريفي ابتدايي و ساده مي‌توان آنرا عبارت از موضوعات و مواد درسي دانست كه بايد توسط معلم به دانش‌آموزان تدريس شود . در اين رابطه الكساندر و سيلور2 برنامه درسي را نقشه‌اي دانسته‌آند كه در آن فرصت‌هاي مناسب يادگيري براي رسيدن به هدفهاي كلي و جزئي مربوط به آن براي جمعيت معين فراهم مي‌شود3 . دكتر شريعتمداري معتقد است كه كليه تجربيات ،‌ مطالعات ، بحث‌ها ، فعاليتهاي گروهي و فردي و ساير اعمالي كه شاگرد تحت سرپرستي و راهنمايي مدرسه انجام مي‌دهد ، برنامه درسي نام دارد .4 برنامه درسي را مي‌توان دستور كار آموزش دانست ، آن طرح كلي و كلان فعاليت آموزشي است كه محتواي دوره ،‌ انتظارات يا خواسته‌هاي فراگيران ،‌روش تدريس محتوا ، روشهاي تسهيل فرايند يادگيري ، نحوه ارزشيابي ميزان يادگيري و حتي چهارچوب زماني فعاليتهاي آموزش را مشخص مي‌كند5 . بطور كلي برنامه درسي مشخص مي‌كند كه چه مطالبي بايد آموزش داده شود و اين مهم ، چگونه و با چه روشي بايد انجام گيرد .

بررسي روند تحولات برنامه درسي حكايت از اين دارد كه توجه به برنامه درسي به عنوان يك حوزه تخصصي و بعنوان محصول فرايند برنامه‌ريزي درسي ، عملاً در اوايل قرن بيستم و با انتشار كتاب برنامه درسي توسط فرانكلين بوبيت6 آ‎غاز شد . در طول اين زمان تاكنون محتواي برنامه درسي در اثر تحولات گوناگون ، تغييرات بسياري را پذيرفته و همواره ، در خدمت نظامها و حكومتها براي دستيابي به اهداف و آرمانهايشان بوده است . تدوين برنامه‌ درسي از فرايندي پيروي مي‌كند كه اين فرايند شامل نه مرحله است :

مرحله اول ـ تعيين نيازهاي آموزشي : براي آنكه محتواي برنامه درسي بتواند از سوي فراگيران پذيرفته شود ،‌مي‌بايست يك تجزيه و تحليل مناسب از نيازها صورت گيرد . براي اين منظور مي‌توان به بررسي تفاوت و يا ناهمخواني ميان عملكرد مطلوب و عملرد واقعي فراگيران پرداخت تا در نتيجه آن نيازها جهت تكميل يا اصلاح برنامه درسي مشخص گردد .

مرحله دوم ـ تعيين اهداف آموزشي : پس از آنكه نيازهاي آموزشي مشخص شدند ، مورد تشريح قرار مي‌گيرند تا از طريق آن اهداف آموزش مشخص شوند . اهداف آموزشي تعيين‌كننده جهت فعاليتهاي آموزشي هستند تا از اين طريق بتوانند نيازهاي آموزشي را مرتفع سازند .

مرحله سوم ـ سازماندهي محتواي آموزشي : هريك از اهداف آموزشي داراي اطلاعات خاصي هستند كه برنامه‌ريز آموزشي مي‌تواند آنها را در فعاليت آموزشي منظور كندتا فراگيران بتوانند براي تحقق اهداف آموزشي ، براساس آنها عمل كنند . سازماندهي محتواي آموزشي اين امكان را فراهم مي‌آورد كه تك‌تك جزئيات درس مورد برنامه‌ريزي قرار گيرد .

مرحله چهارم ـ‌انتخاب فنون و روشهاي آموزشي : از طريق تعيين فنون و روشهاي مناسب آموزش ، زمينه‌هاي لازم براي يادگيري اثربخش محتواي آموزشي براي فراگيران فراهم مي‌شود . انتخاب فنون و روشهاي مناسب آموزش به معلم كمك مي‌كند تا بتواند يك رهيافت يا راهبرد مؤثر را براي اجراي آموزش مورد استفاده قرار دهد .

مرحله پنجم ـ شناسايي منابع آموزشي مورد نياز : در اين مرحله ، معلم بايد مشخص كند كه چه منابع و امكاناتي براي ارائه آموزش موردنياز است . بعلاوه او ، بايد هم نوع تسهيلات ، تجهيزات و مواد موردنياز را تعيين كند و هم بايد نوع پشتيباني موردنياز اداري و نيروي انساني را مشخص سازد .

مرحله ششم ـ تهيه طرح درس : بعبارت ديگر ، تنظيم يك طرح مناسب كه در آن اهداف آموزشي ، محتواي آموزش ، روشهاي آموزش و منابع آموزشي در كنار هم تنظيم شده‌اند . اين طرح بعنوان يك سند مكتوب است كه چگونگي برنامه‌ريزي براي هدايت روند آموزش را به معلم نشان مي‌دهد .

مرحله هفتم : تهيه مواد كمك آموزشي : مواد كمك آموزشي ، عبارت از هر آنچيزي است كه به معلم كمك مي‌كند تا درتدريس محتواي آموزشي به فراگير در يادگيري مطالب ، به نحو مؤثرتري عمل نمايد .

مرحله هشتم ـ تهيه آزمونها و روشهايي براي سنجش ميزان يادگيري فراگير : ارزيابي فراگيري محتواي آموزشي توسط فراگيران اين امكان را به معلم مي‌دهد كه بتواند اصلاحاتي در نحوه تدريس و روش كار خود بوجود آورد تا در نتيجه آن فرايند ياددهي ـ يادگيري به شيوه بهتري انجام گيرد .

مرحله نهم ـ آزمايش‌ و بازنگري آموزش : در اين مرحله ارزشيابي مناسبي از مواد آموزش و سنجش كيفي ميزان دقت فني آنها صورت مي‌گيرد و امكان بازنگري مجدد و انجام اصلاحات موردنياز را براي معلم فراهم مي‌سازد .

برنامه‎ريز آموزشي براي ادغام فنآوري‎ اطلاعات و ارتباطات در برنامه‎ريزي درسي به سه نوع فعاليت مي‎پردازد :1

1 – فعاليتهاي توسعه‎اي :

- با همكاران درون مدرسه درباره راهبردها و منابعي كه ICI را با فضاي كلاس درس هماهنگ مي‎كند، مشورت مي‎نمايد.

- از منابع و اطلاعات الكترونيكي به منظور برنامه‎ريزي جهت استفاده از ICI در كلاس درس كمك مي‎گيرد و در رابطه با آن به پژوهش مي‎پردازد.

- براي بهبود عملكرد معلمان در زمينه استفاده از استانداردهاي بكارگيري ICI در كلاس درس، بازخوردهائي را ايجاد مي‎كند.

- به منظور يكپارچه سازي (هماهنگ كردن) ICI با فعاليتهاي درون كلاس براي رسيدن به خورجيهاي علمي، برنامه‎ريزي مي‎كند.

- از رويكردهاي متنوعي (همچون حرفه‎اي كردن همكاران) براي دسترسي به منابع ICI در سطح كلاس درس استفاده مي‎كند.

- اثربخشي استفاده از ICI در واحدهاي كار كلاسي را مورد ارزشيابي قرار مي‎دهد.

- با نگرشي مثبت، اجازه مي‎دهد كه دانش‎آموزان، اطلاعات مربوط به نيازهايشان را جستجو كنند. (از طريق منابع ICI) و از ICI به صورتهاي مختلف در واحدهاي كار كلاسي استفاده مي‎كند.

2 – فعاليتهاي نوآورانه :

- گفتگوهاي تخصصي را با همكارانش فراهم مي‎كند تا از طريق راه‎اندازي اينگونه بحثهاي مؤثر، گروه منسجمي را در مدرسه بوجود آورد.

- در كارگاه‎‎هاي آموزشي مربوط به كاربردهاي ICI در برنامه درسي شركت فعال دارد.

- نيازها را شناسايي كرده و براساس آنها منابع شبكه اينترنت را تعيين مي‎كند و ميزان برخورداري آنها از واحدهاي كاركلاسي مناسب را ارزيابي مي‎كند.

-راهبردهاي مشاركت جويانه و متنوعي را براي ايجاد هماهنگي در بهره‎گيري از ICI بكار مي‎بندد.

- دانش‎آموزان را به فعاليتهاي چالش انگيز شناختي در زمينه بكارگيري مداوم ICI مشغول مي‎كند.

3 – فعاليتهاي رهبري :

- كارگاههاي آموزشي مربوط به ICI كه در آنها موضوعاتي چون نيازهاي يادگيري، برنامه‎ريزي درسي و مديريت كلاس درس هم رديف شده‎اند را رهبري مي‎كند.

- معلمان را در زمينه فعاليتهاي تخصصي، هدايت مي‎كند.

- بعنوان يك دوست منتقد كه اقدام پژوهي را لازمه استفاده از ICI در مدرسه مي‎داند، عمل مي‎كند.

- ادراكات سطح بالائي از ICT را پرورش مي‎دهد تا از اين طريق، تفكر توسعه يافته و منظم به همراه ادبياتي انتقادي مورد حمايت قرار گيرد.

ويژگيهاي برنامه درسي كه با فناوري اطلاعات و ارتباطات آميخته شده است :

پيش از آنكه به بررسي ويژگيهاي يك برنامه درسي كه با فناوري اطلاعات و ارتباطات آميخته شده است ، پرداخته شود ، لازم به اشاره است كه تحقق چنين برنامه‌اي بدون برنامه‌ريزي مناسب جهت توسعه مهارتها و بالندگي معلمان امكان‌پذير نيست . به عبارت ديگر ، پيش شرط بهره‌گيري از فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه درسي اينست كه ابتدا معلمان از فنون بهره‌گيري از چنين پديده‌اي آگاهي يابند . در صورتي كه اين بسترسازي انجام نگيرد يا بطور ناقص انجام شود ، نمي‌توان اميد داشت كه ورود فناوريهاي جديد بتواند موجب تحول در برنامه درسي و بطور كل فرايند آموزش شود . بلكه ممكن است صدماتي همچون ايجاد فاصله هر چه بيشتر ميان معلمان و دانش‌آموزان را سبب شود .

فهرست منابع :

۱. ابراهیمی ، علی . برنامهریزی درسی ( راهبردهای نوین ) . تهران : فكر نو ،۱۳۷۷

۲. انجمن اولیاء و مربیان . خانواده و پیامدهای فناوری اطلاعات . تهران : انتشارات انجمن اولیاء و مربیان ، ۱۳۸۲

۳. زرگر ، محمود . اصول و مفاهیم فناوری اطلاعات . تهران : بهینه ، ۱۳۸۰

۴. سركار آرانی ، محمدرضا . فرهنگ آموزش در ژاپن . تهران : روزنگار ، ۱۳۸۱ .

۵. عطاران ، محمود . جهانی شدن ، فناوری اطلاعات و تعلیم و تربیت . تهران : آفتاب مهر ، ۱۳۸۱

۶. قورچیان ، نادرقلی . فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش . تهران : فراشناختی اندیشه . ۱۳۸۲

۷. ونتلینگ ، تیم . برنامهریزی برای آموزش اثربخش . ترجمه مجمد چندری . تهران : دانشگاه تربیت مدرس ، ۱۳۷۵

۸ – Aggarwal.j.C, Principles, Methods and Technigues of Teaching, Second Revised Edition, ۲۰۰۱.

۹ – Garrison.D.R & Anderson.T, E-Learning in the ۲۱st Century, First Published , ۲۰۰۳.

۱۰- Without Name ; Globalization and pedagogy ;[ on-line] http://www.handong.edu/english/introduction/globalization.asp.

۱۱ – http://safety . ngfl. gov.uk/schools/glossary.php۳? mode = kw & GL = ۴۳

۱۲ – without name; ICT and curriculum Integration,

http://www.hornislass.eq.edu.au/home/mtann۴/docs/icts – for – learning/continua-examples.doc

بارکد چیست؟

به زبان ساده مى توان گفت: مجموعه اى از میله ها یا خطوط سیاه رنگى که معمولاً بر روى زمینه اى سفید چاپ مى شود و به وسیله آن از کالاى خریدارى شده شناسایى لازم به عمل مى آید و قیمت آن مشخص مى شود و اگر به دنبال تعریف دقیق ترى هستید، باید گفت:

بارکد عبارت است از انتقال داده ها از طریق امواج نورى. آنها مجموعه اى از خطوط میله اى موازى با عرضهاى گوناگون (پهن و نازک)هستندکه اندازه هر خط معنا و مفهوم خاصى براى دستگاه بارکدخوان دارد.

در حقیقت دستگاه بارکدخوان ماشینى است که اطلاعات را به شکل بصرى بر روى صفحه نمایش مى دهد.

ضرورت استفاده از بارکد:

گرداندن یک فروشگاه کار مشکل و پردردسرى است. مدیران و صاحبان آن باید از میزان موجودى که از هزاران کالاى کوچک و بزرگ دارند، مطلع باشند (کالاهایى که مجبور به خرده فروشى آن هستند و در زمان طولانى از انبارهایشان بیرون مى روند.)

همین طور که فروشگاهها، بزرگ و بزرگتر شدند تا به فروشگاههاى زنجیره اى امروزى رسیدند، کار مشکل و مشکل تر شد. نخست مجبور شدند در فروشگاهها را هرچند وقت یکبار ببندند و تمام کیسه ها و بسته ها و کنسروها را شمارش کنند. کار بسیار دشوارى بود.

این کار سخت و هزینه بردار بیش از یک بار در سال انجام نمى شد (انبارگردانى)، بنابراین مدیران فروشگاهها مجبور بودند بیشتر کارهایشان را بر اساس حدس و گمان انجام دهند و در نهایت این نیاز مادر اختراع شد!

سیستم بارکدگذارى چگونه آغاز شد؟

در سال ۱۹۳۲ گروهى از دانشجویان رشته مدیریت بازرگانى دانشگاه هاروارد، تصمیم گرفتند روشى را انتخاب کنند تا بر اساس آن مشتریان کالاى مورد نظرشان را از درون کاتالوگى پیدا کنند و سپس با برداشتن کارت هاى خاص چسبانده شده در کنار نام هر کالا و تحویل به مسؤول کنترل و قرار دادن آن در دستگاه کارت خوان و پانچ، مستقیماً کالا را از طریق انبار به باجه کنترل انتقال دهند و صورتحساب کامل را دریافت کنند و مهم تر از همه صاحبان فروشگاه از موجودى انبار خود اطلاعات به روزى داشته باشند.

البته ایده سیستم «بارکدینگ» مدرن و پیشرفته از سال ۱۹۴۸ وارد سیستم تجارى شد.

سیستم بارکد امروزى چگونه شروع به کار کرد؟

سال ۱۹۴۸ بود که رئیس یک فروشگاه مواد غذایى در آمریکا از کار کند و بى دقت کارکنان فروشگاه به ستوه آمد و براى پیدا کردن راه حل به مسؤولان دانشگاه (Drexel) مراجعه کرد تا تقاضاى ساخت سیستم کنترل خودکارى را داشته باشد، اما مسؤولان دانشگاه از این نظریه استقبال نکردند.

یکى از دانشجویان فارغ التحصیل این دانشگاه به نام باب سیلور «Bob Silver» این گفت و گو را شنید و آن را با یکى از دوستانش Norman Joseph Woodland در میان گذاشت و تصمیم گرفتند براى ساخت چنین سیستمى شروع به کار کنند. آنها در شروع از رمز و الفباى سیستم مورس الهام گرفتند و سعى کردند با چاپ و طراحى میله هاى پهن و باریک این شیوه را راه اندازى کنند و مدتى بعد هم به فکر سیستم بارکد نقطه اى و دایره اى افتادند.

سال ۱۹۴۹ بود که توانستند اختراع خود را ثبت کنند و در سال ۱۹۵۲ نخستین سیستم بارکدخوان را ساختند. «وودلند» که از سال۱۹۵۱در شرکت IBM مشغول به کار شده بود، توانست با استفاده از موقعیتهایى که در آنجا برایش ایجاد مى شد، به کمک دوستش در سال ۱۹۵۲ دستگاهى به بزرگى یک میز تحریر بسازد و ۲ جزء اصلى در آن تعبیه کرد:

۱- یک حباب (لامپ) ۵۰۰ واتى به عنوان منبع نور.

۲- با استفاده از آنچه در سیستم ساخت فیلم (براى تراک هاى صوتى استفاده مى شد) مجرایى لوله اى ساخت و این لوله را به یک نوسان سنج متصل کرد و سپس یک قسمت کاغذ را به شکل کدهاى خطى در جلوى پرتوى نور خارج شده از منبع نور، علامت گذارى کرد. پرتو منعکس شده به مجرا مى رسید و در طرف دیگر گره اى ناشى از حباب پرقدرت کاغذ را مى سوزاند. او بدون هیچ کم و کاست به آنچه مى خواست، رسیده بود. درحالى که کاغذ حرکت مى کرد، علایم روى دستگاه نوسان سنج تغییراتى مى کرد و در نهایت توانسته بودند دستگاهى داشته باشند که به کمک آن موضوعات چاپ شده، خوانده مى شد.

بعداً متوجه شدند لامپ ۵۰۰ واتى میزان الکتریسیته اى زیادتر از آنچه آنها نیاز داشتند، تولید مى کند و میزان اضافى، علاوه بر بالا بردن هزینه ها، گرماى اضافى هم تولید مى کرد و از طرفى نگاه کردن به آن باعث آسیب چشم مى شد، بنابراین به فکر استفاده از منبعى افتادند که تمام نور مورد نیاز آنها را در فضاى کوچکى متمرکز کند. همان کارى که امروزه «لیزر» انجام مى دهد، اما در سال ۱۹۵۲ لیزر موجود نبود!

بعدها با گسترش و تولید لیزر «Laser» توانستند دستگاههاى بارکدخوان ارزان ترى تولید کنند. گرچه «باب سیلور» فرصت استفاده درست از دانش خود را در شرایط آسان تر نیافت و در ۳۸سالگى فوت کرد، اما همکارش کار را ادامه داد.

در سال ۱۹۷۲ سیستم بارکد نقطه اى نیز در عمل مورد استفاده قرار گرفت، اما این روش چندان موفق نبود (زیرا حین چاپ براحتى مغشوش مى شد.)

در سال ۱۹۷۴ وودلند در IMB سیستم بارکد خطى را گسترش داد و نخستین محصول خرده فروشى (محصولاتى چون آب میوه و آدامس) به این طریق فروخته شد. (و جالب اینکه در حال حاضر یک بسته از آن آدامس در موزه اى در آمریکا نگهدارى مى شود)

و سرانجام آقاى وود در سال ۱۹۹۲ توانست مدال ملى تکنولوژى را بابت به کارگیرى سیستم بارکد دریافت کند. (تنها به خاطر استراق سمع دوستش آقاى سیلور!)

خلاصه آنکه، بارکدها و سایر برچسب هاى خوانا در جایى که نیاز به خوانده شدن اطلاعات با پردازش توسط کامپیوتر وجود دارد، استفاده مى شوند و کاربرها به عوض تایپ کردن رشته اى طویل از داده ها، تنها بارکد مورد نظر را جلوى دستگاه بارکدخوان قرار مى دهند و پردازش بدون نیاز به نیروى انسانى به طور کاملاً خودکار انجام مى شود. بنابراین بارکد شیوه شناسایى و تعیین هویت خودکار داده ها است.

رقمى که توسط بارکد تولید مى شود، عموماً محصول خاصى را نشان مى دهد. سیستم بارکدینگ به طور معکوس هم کار مى کند، یعنى قادر است با دریافت رقم مربوط به یک محصول، بارکد مورد نظر را ایجاد بکند و در واقع نوعى خود شناسایى انجام مى شود.

فواید بارکد کردن

1- مصون بودن از خطاپذیرى به علت کاهش دخالت نیروى انسانى و وارد نشدن دستى اطلاعات.

۲- دسته بندى دقیق اطلاعات.

۳- سرعت بالا به همراه صحت ۱۰۰درصد.

۴- دسترسى آسان به اطلاعات واقعى و حقیقى (در جریان روند مدیریت) البته اگر: با دقت تمام کالاها در فروشگاهها بارکدگذارى شوند تا مراجعه کنندگان دچار دردسرهایى که ما با آن خوب آشنایى داریم، نشوند

كاربردهاي CONTACTLESS CARD :

از كاربردهاي اين كارت مي توان به موارد زير اشاره نمود:

1-سيستم نگهدارنده زمان ورود و خروج

اين سيستم ازدو قسمت تشكيل شده است :

كارت پرسنلي كارمند از نوع CONTACTLESS همراه باMICROCHIP وكارت خوان با اطلاعات جنبي .

اين نوع كارت با فضاي KB 1 مي تواند اطلاعات 30 روز را در60 خط ذخيره كند.اين اطلاعات هم در كارت و هم در دستگاه READER ذخيره مي شود.

2-سيستم كنترل ورود

اين سيستم از سه قسمت اصلي تشكيل شده است :

كارت CONTACTLESS به عنوان كليد ، READER با سيستم كنترل ورودي و قفل الكتريكي در.

اطلاعات مربوط به باز شدن در هم دركارت و هم درREADER قرار دارد و زماني كه كارت روبرويREADER قرار مي گيرد قفل در به صورت الكتريكي بازمي شود . مي توان چك كرد كه چه كسي و در چه زماني وارد منزل يا اتاق شده است.

3-سيستم كارت عضويت هتلها ، رستورانها و باشگاهها

4-سيستم كارت تلفن

5-سيستم قابل استفاده در بخش حمل و نقل و كارهاي بازرگاني

6-سيستم مورد استفاده درمعاملات بانكي به عنوان جايگزين پول

7-به عنوان گواهينامه

انواع باركد :

سمبلهاي مختلفي براي باركد وجود دارد كه در جزييات فني با هم فرق دارند اين جزييات عبارتند از:

عرض نوارها، ست كاراكتر،روش به رمز در آوردن، خصوصيات CHECKSUM وغيره دو نوع باركد وجود دارد: خطي و دو بعدي .

باركد خطي :

يك باركد خطي مي تواند حداكثر حدود 20 كاراكتر را در خود جاي دهد .اسكن كردن يك باركد دسترسي اتوماتيك به اطلاعات بانك داده را ميسر مي كند . اين باركد به دو قسمت تقسيم مي شود كه هر قسمت داراي انواع مختلفي مي باشند كه در ادامه توضيح داده شده است :

1- باركد رقمي :

اين باركد شامل انواع زير است :

EAN-13 (مخصوص اروپا )

EAN-8 (نوع فشرده كد EAN براي استفاده در توليدات كوچك )

UPC-A (مخصوص توليدات جهاني در امريكا و كانادا )

UPC-E (نوع فشرده كد UPC براي استفاده در توليدات كوچك )

CODE11 (مورد استفاده در تجهيزات مخابراتي )

 فشردهINTERLEAVE 2 OF 5 (كد جهت استفاده در صنعت و بارهاي هوايي )

 قديميINDUSTRIAL 2 OF 5 (يك نوع كد )

STANDARD 2 OF 5 (يك نوع كد قديمي )

 برايCODA BAR (يك نوع كدقديمي استفاده درسيستم كتابخانه ها و بانكهاي خون)

 )PLESSEY (يك نوع كد قديمي

MSI (نوع تغيير يافته PLESSY كه در امريكا استفاده مي شود)

 (سرويس ارسالPOSTNET اتوماتيك پستي در امريكا )

2- باركد ALPHANUMERIC:

اين باركد انواع زير را دارا است :

 در تمام كشور ها )CODE 39 (مورد استفاده

CODE 93 (كد فشرده شبيه به كد 39 )

 قابليت ذخيره و چگالي بالا مورد استفاده درCODE 128 (داراي تمام كشورها)

 39 )LOGMARS (شبيه به كد

باركد دوبعدي :

باركد دوبعدي مي تواند تا 1850 كاراكتر را در يك سمبل ذخيره كند و مي تواند مقدار قابل توجهي آسيب را تحمل كند در حاليكه به وسيله اسكنر مي تواند خوانده شود.

اين نوع باركد داراي انواع مختلف زير مي باشد :

PDF 417 (مناسب براي به رمز در آوردن حجم بالاي اطلاعات )

 DATAMATRIX (مي تواند حجم بالاي اطلاعات را نگهداري كند‌)

 طول ثابت كه براي بسته بندي اتوماتيك استفاده ميشود)MAXICODE (داراي

QR  و تاييد سفارش )CODE (براي كنترل مواد

DATA CODE

CODE 49

16K

چاپ باركد :

نشانه هاي باركدممكن است به روشهاي مختلفي ايجاد شوند كه در زيربه آنها اشاره شده است :

توسط علامت گذاري مستقيم،توسط قلم ليزري يا چاپ جوهرافشان،يا به طورعادي تر و عمومي تر بوسيله تصوير كردن يا چاپ نشانه باركد بر روي يك بر چسب مجزا . اصطلاح چاپ يا چاپگر در اينجا به موضوع توليد باركد اشاره دارد.

چرا ADSL را رایگان نمی کند چرا هیچ فعالیت در این زمینه نشده است چرا قیمت اینترنت پایین نیامده

درباره  بارکد

بارکد تقریبا در تمام بخشهای زندگی ما وجود دارد , در سوپر مارکتها , بیمارستانها زندانها و حتی در خانه خودمان !

بارکد تقریبا به عنوان بخشی از زندگی روزمره ما مورد قبول همه قرار گرفته اما واقعا بارکد چیست و چه چیزی را نمایش میدهد ؟

مطمئن باشید فقط شما نیستید که دوست دارید سر از راز این خطوط و فضاهای میان آنها دربیاورید خطوطی که هر روز حد اقل بر روی برچسبهای مواد غذائی یا نامه های پستی خود می بینید . همه آنها به نظر یکسان می آیند اما اینچنین نیست زیرا هر صنعتی روش کدگذاری مخصوص به خود را دارد و از آن به عنوان استاندارد استفاده میکند که در بخشهای بعدی این روشها را توضیح خواهیم داد . اگر در فکر بکارگیری تکنولوژی بارکد در شغل خود هستید موارد مهمی است که باید در نظر بگیرید تا این تکنولوژی بر تمام مشکلات شما غلبه کرده و کار شما را سهولت ببخشد .

به تمام سوالاتی که در ذهن شما نقش بسته به درستی پاسخ دهید  تا بتوانید برنامه خود را اجرا کنید .

در این  صفحات شما درباره موارد زیر اطلاعاتی را به دست خواهید آورد :

* - بارکد

* - روشهای کدگذاری

* - انواع بارکد خوان ( ثابت و سیار )

* - سازگاری بارکد با کامپیوتر شما

* - چاپ بارکد

* - صنایع و نرم افزارها

انواع مختلف روشهای کدگذاری

بارکد در شکلهای مختلف ارائه میشود که ساده ترین نوع آن را حتما در فروشگاهها و یا سوپر مارکتها دیده اید .

اما استانداردهای دیگر بارکد هم وجود دارد که در صنایع مختلف استفاده می شود مثل : مراکز درمانی , کارخانه های صنعتی و ... که تمام اینها نحوه کدگذاری (Symbology) منحصر به فرد برای خود را دارند که غیر قابل تغییر هستند.  حال این سوال پیش می آید که چرا اینهمه کدهای متفاوت وجود دارد ؟ این سوال به سادگی قابل جوابگوئی است چرا که  Symbology های مختلف برای حل مشکلات صنایع گوناگون به وجود آمده اند .

حالا با هم نگاهی کوتاه به برخی از Symbology های معمول می اندازیم و ببینیم چگونه و کجا و چرا از آنها استفاده میکنیم :

UPC/EAN

این نوع کدگذاری برای کنترل خروجی ( کنترل نهائی ) به کار برده میشود . کد UPC با طول ثابت میباشد و به طور خاص در فروشگاهها و کارخانجات تولید کننده مواد غذائی کاربرد دارد . این کد برای سوپرها و این چنین مواردی در نظر گرفته شده است که با استفاده از 12 رقم فضای مناسبی برای تعریف محصولات در اختیار ما قرار میدهد .

Code 39

این روش کد گذاری به این دلیل ایجاد شد تا در صنایعی که احتیاج به استفاده از حروف نیز در کنار ارقام دارند به کار برده شود . این روش کدگذاری عمومی ترین روش کدگذاری است که از قدیم به کار برده میشود . این نوع کدگذاری معمول درا تمام صنایع -  به استثناء تولید کنندگان موادغذائی – به کار گرفته میشود اما با توجه به اینکه بارکد دارای طول زیادی خواهد بود برای مواردی که اندازه برچسب روی اقلام تولیدی گزینه ای قابل توجه باشد پیشنهاد نمی شود. 

Code 128

این روش کدگذاری وقتی به کار می آید که شما انتخاب زیادی از حروف و ارقام داشته باشید . در صنایعی که اندازه برچسب روی اقلام

 گزینه قابل توجه باشد این روش کدگذاری انتخابی مناسب برای شماست چرا که فشرده و خوانا است . از این روش کدگذاری معمولا در حمل و نقل استفاده میکنند که در آن اندازه لیبل یک مورد مهم میباشد .

Interleaved 2 of 5

از دیگر روشهای کدگذاری معمول در صنایع حمل و نقل است که در کنار آن کاربرد بسیاری در انبارها و شرکتهای عمده فروش می باشد . این کدها هم به صورت فشرده و کم جا هستند .

PDF417

این روش کدگذاری به عنوان روش دو-بعدی ( 2D ) شناخته شده است که به صورت خطی نبوده و بیشتر شما را به یاد جدول روزنامه ها می اندازد اما تفاوت این کد با سایر کدهائی که در بالا توضیح داده شد این است که PDF417 واقعا یک فایل داده های سیار ( Portable Data File )  است که مثلا میتواند شامل : اسم , آدرس , شماره تلفن منزل , شماره گواهینامه رانندگی و عکس و حتی خلاصه سوابق رانندگی شما باشد !

در نهایت اینکه این روش کدگذاری میتواند اطلاعات کامل و جامعی را در خود جای داده و حجمی در حد یک تمبر پستی داشته باشد  البته طبیعی است هر چه اطلاعات شما کاملتر باشد حجم این کد نیز بزرگتر خواهد شد .

بارکدها چگونه خوانده میشوند :

بارکدها با کشیده شدن تابش کوچکی از نور روی کد چاپ شده قابل خواندن هستند . چشمان شما تنها خط قرمزی از نور را میبیند که  از بارکد خوان تابیده میشود اما چه اتفاقی در تابش و بازتاب آن نور قرمز در میان این خطوط تیره و روشن می افتد ؟ قطعه ای در بارکدخوان بازتاب نور را دریافت کرده و آنرا به سیگنالهای الکتریکی تبدیل میکند . منبع تابش لیزر شروع به خواندن فضای خالی قبل از اولین خط مشکی  میکند و این کار را تا انتهای کد انجام میدهد – اگر بارکد دارای این فضای خالی معین در ابتدا و انتهای خود نباشد قابل خواندن نیست که به این فضا ها

 Quiet Zone می گوئیم – هر چه کد ما طولانی تر باشد تعداد نوارهای ما نیز بیشتر خواهد بود و هر چه تعداد نوارهای ما بیشتر باشد باید ارتفاع نوارها نیز بیشتر شود تا کد به راحتی قابل خواندن باشد .

: بارکد خوانها

به طور کلی سه مدل بارکد خوان وجود دارد : ثابت ,  بارکدخوانهای سیار دسته ای و بارکدخوانهای سیار بی سیم

1 – بارکدخوانهای ثابت :

به کامپیوتر متصل میشوند و داده ها را هر بار که خوانده میشوند انتقال میدهند . وقتی یک بارکد اسکن میشود به سرعت از طریق داده الکتریکی به کیبورد منتقل میشود و  باعث میشوند تا کاراکترها به سرعت هر چه تمامتر روی صفحه نمایش داده شوند . این دستگاه به قدری سریع است که در بسیاری مواقع کاربران ترجیح میدهند ازآن به عنوان صفحه کلید دوم استفاده کنند . بزرگترین مزیت این دستگاهها این است که بدون احتیاج به تغییر داده ها یا احتیاج به برنامه خاص در تمام برنامه هائی که ورودی داده از صفحه کلید را قبول میکنند مورد استفاده می باشند .

نوع دیگری از این بارکدخوانها نیز موجود است که از طریق کابل RS232 به کامپیوتر متصل میشود و به صورت کد ASCII داده را به برنامه میشناساند .

2 – بارکدخوانهای سیار دسته ای :

این نوع بدون اینکه به طور مستقیم با کامپیوتر متصل باشند اطلاعات را در حافظه خود ذخیره کرده و سپس با استفاده از پایه اطلاعات آن روی کامپیوتر منتقل میشود . . این دستگاهها شامل یک اسکن کننده بارکد , یک صفحه نمایش برای انجام کار مورد نظر و یک صفحه کلید کوچک برای وارد کردن داده های مورد نظر مثل تعداد کالا و ... هستند . ضمن اینکه یک پایه (Cradle) نیز برای انتقال اطلاعات به کامپیوتر حتما باید تهیه شود . این مدل بارکدخوانها در مواردی به کار میروند که احتیاج به جابجائی کاربر الزامی و داده های جمع آوری شده در لحظه مورد نیاز نیستند . این دستگاهها به صورتهای زیر استفاده میشوند که برنامه شما تعیین میکند که به کدام صورت استفاده شود :

 1 – قرار گرفتن روی دست (Handheld)   2- قرار گرفتن در کیف (Wearable)   3-  قرار گرفتن در ماشین  (Truck)

3 – بارکدخوانهای سیار بی سیم :

این نوع از بارکدخوانها هم اطلاعات را در حافظه نگهداری میکنند اما انتقال اطلاعات به صورت بلادرنگ انجام میشود این مدل از بارکدخوانها در مواردی که دسترسی اطلاعات برای تصمیمات مهم است استفاده میشود . . این دستگاهها شامل یک اسکن کننده بارکد , یک صفحه نمایش برای انجام کار مورد نظر و یک صفحه کلید کوچک برای وارد کردن داده های مورد نظر مثل تعداد کالا و ... هستند . ضمن اینکه یک پایه (Cradle) نیز برای انتقال اطلاعات به کامپیوتر حتما باید تهیه شود. وقتی شما احتیاج به انتقال سریع اطلاعات دارید این دستگاههای بی سیم هستند که کار شما را عملی میکنند .  این دستگاهها به صورتهای زیر استفاده میشوند که برنامه شما تعیین میکند که به کدام صورت استفاده شود :

 1 – قرار گرفتن روی دست (Handheld)   2- قرار گرفتن در کیف (Wearable)   3-  قرار گرفتن در ماشین  (Truck)

اسکنر چکونه کار میکند :

پایه هر دستگاه بارکد خوان یک اسکن کننده , یک رمزگشاینده و یک کابل ارتباطی میان کامپیوتر و دستگاه بارکد خوان میباشد .

وظیفه اسکن کننده این است که کد را اسکن کرده و داده های خروجی الکتریکی ایجاد نماید که داده ها با نوارهای مشکی و فاصله بین آنها مرتبط است . این داده های الکتریکی سپس توسط رمز گشا آنالیز شده و بر اساس نوع کدگذاری و محتوی کد به صورت متعارف کامپیوتری ( شامل حروف – اعداد و یا علامتهای دیگر استاندارد مثل " – " و " . " و ... ) نمایش داده می شود .

همچنین اسکن کننده ها میتوانند که این رمزگشا را به صورت داخلی داشته باشند و یا کدها را به صورت رمزگشائی نشده در خود نگهداری کنند که در این حالت احتیاج به وسیله ای دیگر دارند که به آن رابط یا Wedge می گوئیم . در این حالت کدها به محض اتصال به این رابط توسط رابط رمزگشائی میشوند و به مکان مورد نظر ما ( برای مثال بانک داده ها ) منتقل میشوند . 

این روش اسکن شدن بیشتر در بارکدخوانهای سیار به کار برده میشود .

کدام بارکدخوان برای کار و نرم افزار شما مناسب است ؟

با تمام انتخابهائی که برای شما وجود دارند مهمترین نکته برای انتخاب درست دستگاه این است که شما به خوبی محیط کار و برنامه خود را قبل از اینکه هر تصمیمی بگیرید  مطالعه کنید . برای این منظور سوالات زیر شما را در این انتخاب راهنمائی میکند : 

* - دستگاهها در چه محیطی به کار میروند ؟ در یک محیط کاملا سخت صنعتی یا در یک فروشگاه معمولی !

* - استفاده از دستگاه برای مدت مشخصی می باشد یا به طور دائم از آن استفاده خواهد شد ؟

* - آیا به قابلیت سیار بودن دستگاه احتیاج دارید ؟

* - آیا خواندن کدها در نزدیکی کالاها می باشد یا در فاصله دورتر قرار دارند ؟

*-  دستگاه چگونه به کامپیوتر متصل میشود ؟

*- آیا اطلاعات خوانده شده باید سریعا منتقل شوند یا خیر ؟

به خاطر داشته باشید که دامنه انتخاب دستگاههای بارکد خوان بسیار وسیع هست که از انها در هر برنامه ای بتوان استفاده کرد پس هرگز اولین دستگاهی را که به نظر مناسب کار شما بود انتخاب نکنید چه بسا ارزانترین دستگاه به راحتی و مفیدتر برای شما مورد استفاده داشته باشد .

آیا دستگاه بارکد خوان با کامپیوتر من سازگار است ؟

هیچ برنامه خاصی لازم نیست که اطلاعات را به کامپیوتر شما انتقال دهد . این دستگاهها به راحتی  توسط اسکن کننده و رمزگشای خود اطلاعات را به سیستم شما انتقال میدهند و لازم نیست شما کار دیگری انجام دهید . هرچند کامپیوتر شما برای خواندن کدها مشکل خاصی را نخواهد داشت اما در مواقعی ممکن است قابلیت چاپ کدها را نداشته باشد که در این صورت شما با ارتقاء سیستم خود و یا با خرید برچسبهای از قبل چاپ شده  و یا حتی خرید دستگاههای چاپ بارکد  به راحتی این مشکل را حل خواهید کرد و برچسبهای خود را بر روی محصولاتتان می چسبانید .

چاپ بارکد :

با داشتن یک برنامه خوب کامپیوتری تمام پرینترهای سوزنی , حرارتی و لیزری قادر هستند تا بارکد را با کیفیتی خوب چاپ کنند اما اگر شما میخواهید که بهترین چاپ را داشته باشید از چاپگرهای مخصوص چاپ برچسب استفاده کنید که برای چاپ تعداد زیادی برچسب هم مناسب هستند .  اما اگر احتیاج به چاپ چند لیبل در زمانی خاص دارید میتوانید از چاپگرهای سوزنی نیز استفاده کنید .  تقریبا اکثر صنایع – کوچک و بزرگ – از چاپگرهای حرارتی مخصوص برچسب استفاده میکنند زیرا به راحتی رولهای برچسب را چاپ کرده و مهمتر از آن چاپ سریع و با کیفیت بارکدهاست که این پرینترها را در اولویت اول قرار میدهد .

استفاده از بارکد در هر کجا !

تمام صنایع میتوانند از مزیتهای تکنولوژی بارکد سود ببرند .  در زیر برخی از موارد کاربردی بارکدها را ذکر میکنیم :

کارخانجات :

کارخانجات بزرگ و کوچک , انبارها میتوانند از مزایای سهولت استفاده از بارکد استفاده کنند که این سیستم با تمام روشهای مدیریتی مثل MRP , WMS وMES   سازگار است .

حمل و نقل :

استفاده از بارکد در صنعت حمل و نقل باعث راحتی مدیریت کالاهای ثابت یا در حال حرکت می شود .

هماهنگی بارکد با سیستمهای مختلف شبکه ای باعث  کاهش هزینه ها و ایجاد خدمات بهتر برای مشتریان می شود .

فروشگاهها :

با استفاده از بارکد در فروشگاهها میتوان کنترل دقیقی روی ورود و خروج کالاها , موجودی انبار و قیمت جنسها در لحظه داشت ضمن اینکه با استفاده از ارتباط بی سیم میتوان به راحتی در لحظه سفارش مشتری را ثبت و خرید را انجام داد .

مراکز درمانی :

استفاده از سیستم بارکد در مراکز درمانی باعث میشود تا مدیریت اطلاعات مهمی نظیر : پیشینه پزشکی بیمار , نوع بیمه و سایر اطلاعات به دست آورد .

مقدمه

شاید بتوان بارکد را به عنوان نهاد ديجيتالي شدن امور جاري زندگي دانست که رفته رفته کاربردهاي فراوان تر و اجتناب ناپذيرتر مي یابد. يکي از کاربردهاي بسيار رايج بارکد،استفاده از آن براي تعيين مشخصات کالاست،آنچه که هر روزه در فروشگاهها شاهد آن هستيد. در اين مقاله به معرفي يکي از پرکاربردترين سيستم هاي بارکد مي پردازيم.

بارکد EAN13

بارکدEAN  براي نخستين بار جهت تعيين مشخصات کالا در سوپر مارکت ها استفاده شد. بدين ترتيب محصولي که داراي بارکد EAN  بود همه مشخصات خود را به همراه داشت.

تعداد رقمهاي EAN در حالت استاندارد 13 رقم است اما در حالت هاي خاص از کد 8 رقمي نيز استفاده مي شود.

نخستين دو رقم (گاهي سه رقم) اول مربوط به کد کشور است مثلا" کشور آلمان با اعداد 43،42،41،40 و کشور ايران با عدد 626 مشخص مي گردد.

بنابراين يکي از راههايي که مي توانيد کشور توليد کننده محصولات مورد نظر خود را با آن تشخيص دهيد کنترل بارکد محصول و دو يا سه عدد اول آن است.

کافي است عدد آنرا با جدول ارائه شده مقايسه کنيد.

5 رقم بعدي توليد کننده محصول را مشخص مي کند که البته در کشورهايي که  کدآنها سه رقمي است 4 رقم نمايانگر توليد کننده خواهد بود.براي مثال چنانچه محصولات شرکت نيوا را با هم مقايسه کنيد خواهيد ديد که کد شرکت نيوا عدد 5808 است. بنابراين چنانچه تنها يک بار کد بدستشان برسد، توليد کننده و کشور توليد شده را خواهيد يافت.

بدنبال آن 5 رقم بعدي کد محصول است که توسط توليد کننده تعيين مي گردد.و بالاخره عدد آخر رقم کنترل است.اين رقم با محاسباتي از 12 رقم قبلی بدست مي آيد.

در کشور هايي که استفاده از EAN را پذيرفته اند موسسه اي جهت ارائه و ثبت اطلاعات بارکد وجود دارد سيستم که EAN تحت پوشش موسسه بین المللی قرار دارد که مقرر آن از بروکسل بلژيک است.

Article Numbering Association    

تاريخچه:

در سال 1977 کد EAN در بین 12 کشور جامعه اروپا مورد استفاده قرار گرفت. اما امروزه در اغلب کشورهاي اروپايي، آمريکا،کانادا،استراليا و آسيا مورد استفاده مي باشد.

اجناس بارکددار در سوپر مارکت ها شناسنامه خود را همراه دارند و بدين صورت کار محاسبات را آسان مي کنند. کالاي انتخاب شده در معرض يک اسکنر بارکد يا بارکد خوان قرار مي گيرد،قيمت آن محاسبه شده،از موجود انبار کسر و کار به سرعت و با دقت انجام مي گيرد.

چنانچه شکل بارکد مخدوش شده باشد بطوريکه بارکد خوان قادر به خواندن آن نگردد ناچار به وارد کردن عدد بارکد خواهيم بود که البته کار وقت گير و کم دقتي است. چرا که امکان وارد کردن کد اشتباه وجود دارد.

محاسبه عدد کنترلي (رقم سيزدهم)

محاسبه رقم کنترل يا همان رقم 13 بارکد EAN13 به اين صورت است.

طبق جدول اعداد را از سمت چپ زوج و فرد در نظر بگيريد زوجها را در عدد 1 و فردها را در عدد 3 ضرب کرده و سپس با هم جمع کنيد. عدد به دست آمده را بايستي با کوچکترين عددي که حاصل کار قابل تقسيم بر 10 باشد جمع بزنيد. اين عدد کوچک همان رقم کنترل بارکد است. شما مي توانيد به راحتي اين محاسبات را روي بارکد محصولات آزمايش کنيد و از صحت آن مطمئن شويد.

ساختار بارکد

هر خط بارکد نشان دهنده عدد 1 و هر فضاي خالي نمايش دهنده صفر است و تمام بارکد با صفر و يک نمايش داده مي شود.

بهتر است براي سادگي کار يک مثال عددي بزنيم و همه چيز را از آغاز شرح دهيم.

بارکد مورد نظر 0075678164125 يک عدد 13 رقمي که در اين حالت عدد آخر يعني 5 عدد يا رقم کنترل است Check digit]   [

[00]  رقم سيستم است که در اين حالت کشور آمريکا را نشان مي دهد.

[ 75678] کد يا رقم مربوط به توليد کتتده کالا است.

[16412] کد يا رقم مربوط به کالاي توليدي است.

بنا بر اين بايستي رقم کنترلي را براي بارکد 007567816412 محاسبه کنيم. طبق جدول زير عمل کنيد.

2        1        4        6        1        8        7        6        5        7        0        0        بارکد

فرد      زوج     فرد      زوج     فرد      زوج     فرد      زوج     فرد      زوج     فرد      زوج     موقعيت

3        1        3        1        3        1        3        1        3        1        3        1        عدد ثابت

3*2    1*1    3*4    1*6    3*1    1*8    3*7    1*6    3*5    1*7    3*0    1*0    محاسبه

6        1        12      6        3        8        21      6        15      7        0        0        نتيجه

اعداد نتيجه را با هم جمع کنيد.

85=6+1+12+6+3+8+21+6+15+7+0+0

عدد بدست آمده يعني 85 را بايستي با يک عدد جمع کرد بطوريکه حاصل قابل تقسيم بر 10 باشد. عدد مورد نظر عدد کنترلي خواهد بود در اينجا عدد 5 بنابراين بارکد مورد نظر به صورت زير خواهد بود.

0075678164125

بارکد را بطور کلي به دو قسمت که با خطوط حفاظتي وسط از هم جدا مي گردد به بارکد هاي سمت چپ و راست تقسيم مي کنند.

هر عدد بسته به موقعيت قرارگيرد زوج و فرد بودن آن صفر و يک هاي متفاوتي به خود مي گيرد که از جدول زير تبعيت مي کند.

کدگذاري سمت چپ     کدگذاري سمت چپ     عدد

زوج و فرد        زوج     فرد     

1110010       0100111       0001101       0

1100110       0110011       0011001       1

1101100       0011011       0010011       2

1000010       0100001       0111101       3

1011100       0011101       0100011       4

1001110       0111001       01100011     5

1010000       0000101       0101111       6

1000100       0010001       0111011       7

1001000       0001001       0110111       8

1110100       0010111       0001011       9

مثال 2) بارکدمورد نظر 750103131130

75کد کشور مکزيک

1031 که توليد کننده در اينجا شرکت پپسي کولا

31130 محصول مورد نظر نوشابه قوطي

براي محاسبه به شکل زير عمل مي کنيم.

0        3        1        1        3        1        3        0        1        0        5        7        Barcode

O       E       O       E       O       E       O       E       O       E       O       E       Position

3        1        3        1        3        1        3        1        3        1        3        1        weighting

0*3    3*1    1*3    1*1    3*3    1*1    3*3    0*1    1*3    0*1    5*3    7*1    calculation

0        3        3        1        9        1        9        0        3        0        15      7        Weighted sum

نتيجه را با هم جمع مي کنيم

51=0+3+3+1+9+1+9+0+3+0+15+7

عدد 51 را بايستي با عدد 9 جمع کرد تا حاصل قابل تقسيم بر 10 باشد بنابراين عدد کنترلي 9 مي باشد

بر اساس آنچه گفته شد اعداد به گونه زير کد گذاري مي شوند.

1.       خطوط حفاظتي سمت چپ (هميشه يکسان) 101

2.       رقم دوم کد سيستم (5) 0110001

3.       اولين رقم توليد کننده (0) 0100111

4.       دومين رقم توليد کننده (1) 0011001

5.       سومين رقم توليد کننده (0) 0100111

6.       چهارمين رقم توليد کننده (3) 0111101

7.       پنجمين رقم توليد کننده (1) 0110011

8.       خطوط حفاظتي وسط (هميشه يکسان) 01010

9.       اولين رقم توليد کننده (3) 1000010

10.     دومين رقم  توليد کننده (1) 1100110

11.     سومين رقم توليد کننده (1) 110010

12.     چهارمين رقم توليد کننده (3) 1000010

13.     پنجمين رقم توليد کننده (0) 1110010

14.     رقم کنترلي (9) 1110010

15.     خطوط حفاظتي سمت چپ( هميشه يکسان) 101

بارکد و مشکلات آن

معمولا" موسسه ثبت بارکد براي هر محصول توليدي شرکت هاي مختلف يک پرينت ارائه مي کند. بسياري از طراحان گرافيک بارکد را اسکن کرده و بر روي طرح محصول جايگزين مي کنند.

غافل از اينکه ممکن است اين عمل مشکلاتی به بار بياورد.

دقت کنيد که بارکد را به حالت Gray scale اسکن نماييد يا اينکه بعد از اسکن آنرا تبديل به Gray scale کنيد. بارکد هايي که به شکلCMYK  چاپ مي شوند، ممکن است غير قابل استفاده باشند. مشکل از آنجا ناشي مي شود که هنگام چاپ هر رنگ با کمي جابجايي ضخامت خطوط و فاصله سفيدي بين آنها دچار تغيير شده و همين مسئله دستگاه بارکد خوان را دچار مشکل مي کند.

آنچه که مهم است اين است که ضخامت و فاصله بين خطوط تغيير نکند. ضخامت و فاصله اي که معيار آن دو خط اول و دو خط آخر هر بارکد در استاندارد EAN13 است.

نصب بارکد

با استفاده از نرم افزار Corel DRAW مي توانيد بارکد EAN13 را به راحتي نصب نماييد.

کافي است از Edit در نرم افزار Corel DRAW به سراغ انتخاب Insert Barcode برويد. با انتخاب آن پنجره مربوطه باز مي شود. در پنجره باز شده استاندارد EAN13 را انتخاب نماييد و 12 عدد خود را وارد نماييد بعد از تايپ آخرين يا دوازدهمين رقم ،سيزدهمين رقم که همان کدکنترل يا Check digit است ظاهر مي گردد.

شما مي توانيد با توجه به روشي که توضيح داديم اين عدد را حدس بزنيد.بعد از کليک روي Next  پنجره بعدي باز مي شود در اين قسمت مشخصات بارکد از نظر ابعاد و دقت خروجي سئوال مي شود و در انتها نيز بارکد مورد نظر روي صفحه Corel DRAW ظاهر مي گردد