به نام خدا

فتق‌

 فتق‌ كه‌ به‌طور شايع‌، پارگي‌ هم‌ ناميده‌ مي‌شود، يك‌ تورم‌ نرم‌ در شكم‌ يا كشاله‌ ران‌ است‌. اين‌ حالت‌ وقتي‌ روي‌ مي‌دهد كه‌ يك‌ حلقه‌ كوچك‌ از روده‌ يا هر بافت‌ ديگر به‌ منطقه‌ عضلاني‌ ضعيفي‌ از ديواره‌ شكم‌ فشار مي‌آورد (و وارد آن‌ مي‌شود). اين‌ اختلال‌ مي‌تواند ناشي‌ از افزايش‌ فشار عضلاني‌ به‌ دلي‌ سرفه‌ پايدار، زور زدن‌ طي‌ اجابت‌ مزاج‌ يا بلند كردن‌ اجسام‌ سنگين‌ باشد. فتق‌ مي‌تواند دردناك‌ يا بدون‌ درد باشد. اگر بيمار مبتلا به‌ يك‌ توده‌ بدون‌ درد است‌، اقدامات‌ كمك‌هاي‌ اوليه‌ ضرورتي‌ ندارند؛ تنها به‌ بيمار اطمينان‌ خاطر بدهيد و به‌ او توصيه‌ كنيد كه‌ در اسرع‌ وقت‌ به‌ يك‌ پزشك‌ مراجعه‌ كند. با اين‌ حال‌، وجود استفراغ‌ و درد شديد به‌ اين‌ معنا است‌ كه‌ قسمتي‌ از روده‌ گير افتاده‌ و دچار كمبود خون‌ شده‌ است‌ (اين‌ وضعيت‌ را «فتق‌ مختنق‌» مي‌نامند». اين‌ مشكل‌ نيازمند جراحي‌ فوري‌ است‌.

 تشخيص‌

ممكن‌ است‌ موارد زير وجود داشته‌ باشند:

برآمدگي‌ يا تورم‌ در ديواره‌ شكم‌ يا كشاله‌ ران‌ كه‌ وقتي‌ بيمار به‌ حالت‌ تخت‌ دراز مي‌كشد، ممكن‌ است‌ از بين‌ برود.

احساس‌ كشش‌ يا مرده‌ درد در شكم‌ يا كشاله‌ ران‌

درد در شكم‌ يا كشاله‌ ران‌

استفراغ‌

 --------------------------------------------------------------------------------

اهداف‌

اطمينان‌ خاطر دادن‌ به‌ بيمار

تسكين‌ ناراحتي‌ بيمار

درخواست‌ كمك‌ پزشكي‌

احتياط‌!

سعي‌ نكنيد قسمت‌ متورم‌ را به‌ داخل‌ فشار دهيد و به‌ بيمار هم‌ اجازه‌ انجام‌ اين‌ كار را ندهيد. اين‌ عمل‌ مي‌توانند خطر آسيب‌ ديدن‌ روده‌ را افزايش‌ دهد.

به‌ بيمار دارويي‌ ندهيد و او را از خوردن‌، نوشيدن‌ و سيگار كشيدن‌ منع‌ كنيد چون‌ ممكن‌ است‌ در بيمارستان‌ به‌ بي‌هوشي‌ عمومي‌ نياز داشته‌ باشد.

 1) اگر بيمار درد دارد، به‌ وي‌ كمك‌ كنيد تا بنشيند و چند بالش‌ يا بالشتك‌ فراهم‌ كنيد تا بيمار با تكيه‌ به‌ آنها، در وضعيتي‌ كه‌ احساس‌ راحتي‌ بيشتري‌ مي‌كند، قرار گيرد.

 2) يك‌ پزشك‌ فرا بخوانيد و يا در صورت‌ شديد بودن‌ درد، با مركز اورژانس‌ تماس‌ بگيريد و آمبولانس‌ درخواست‌ كنيد.

 3) در زماني‌ كه‌ منتظر رسيدن‌ كمك‌هاي‌ پزشكي‌ هستيد، همچنان‌ به‌ بيمار اطمينان‌ خاطر بدهيد. تا رسيدن‌ نيروهاي‌ امدادي‌، علايم‌ حياتي‌ (سطح‌ پاسخ‌دهي‌، نبض‌ و تنفس‌) را كنترل‌ كنيد.

   توضيح‌ كلي‌

فتق‌ عبارت‌ است‌ از بيرون‌زدن‌ يكي‌ از اعضاي‌ داخلي‌ بدن‌ از راه‌ يك‌ نقطه‌ ضعيف‌ يا يك‌ سوراخ‌ در عضلات‌ اطراف‌ آن‌. شايع‌ترين‌ انواع‌ فتق‌ عبارتند از:

فتق‌ مغبني‌ و راني‌. در هر دو نوع‌، بافت‌ همبند ناحيه‌ كشاله‌ ران‌ درگير است‌.

فتق‌ شكافي‌ (از لابلاي‌ عضلات‌ ناحيه‌اي‌ كه‌ تحت‌ عمل‌ جراحي‌ قرار گرفته‌ است‌).

فتق‌ نافي‌ (در نوزادان‌ رخ‌ مي‌دهد و مشكل‌ در عضلات‌ اطراف‌ ناف‌ است‌).

فتق‌ اپي‌گاستريك‌ (در قسمت‌ فوقاني‌ شكم‌ و بين‌ جناغ‌ سينه‌ و ناف‌ رخ‌ مي‌دهد).

فتق‌ اطراف‌ ناف‌ (در اطراف‌ ناف‌ و بيشتر در خانم‌ها رخ‌ مي‌دهد).

    علايم‌ شايع‌

تورمي‌ كه‌ معمولاً با فشار ملايم‌ يا درازكشيدن‌ به‌ جاي‌ خود بر مي‌گردد.

گاهي‌ ناراحتي‌ يا درد خفيف‌ در محل‌ بيرون‌زدگي‌

تورم‌ در كيسه‌ بيضه‌، با يا بدون‌ درد

يبوست‌، سوءهاضمه‌

ندرتاً استفراغ‌، علامت‌ خطرناكي‌ است‌.

   علل‌

همانطور كه‌ گفته‌ شد، وجود يك‌ ضعف‌ در بافت‌ همبند يا ديواره‌ عضلاني‌. اين‌ ضعف‌ ممكن‌ است‌ از همان‌ آغاز زندگي‌ وجود داشته‌ باشد يا بعداً به‌ وجود آيد. فتق‌ها شكافي‌ پس‌ از عمل‌ جراحي‌ به‌ وجود مي‌آيند.

   عوامل‌ افزايش‌ دهنده‌ خطر

نوزادان‌ و شيرخواران‌ زودرس‌

سن‌ بالاي‌ 60 سال‌

سرفه‌ مزمن‌

چاقي‌

حاملگي‌

زورزدن‌، مثلاً در اثر يبوست‌ مزمن‌

   پيشگيري‌

جلوي‌ اكثر فتق‌ها را نمي‌توان‌ گرفت‌، اما حفظ‌ وزن‌ مناسب‌ و ورزش‌ منظم‌ براي‌ حفظ‌ تون‌ عضلاني‌ ممكن‌ است‌ باعث‌ پيشگيري‌ از بروز بعضي‌ فتق‌ها شوند.

اگر يبوست‌ يا سرفه‌ مزمن‌ وجود دارد، بايد براي‌ درمان‌ به‌ پزشك‌ مراجعه‌ شود.

    عواقب‌ مورد انتظار

فتق‌هاي‌ نافي‌ معمولاً خود به‌ خود تا 4 سالگي‌ برطرف‌ مي‌شوند و ندرتاً نياز به‌ جراحي‌ دارند. ساير انواع‌ فتق‌ را نيز معمولاً مي‌توان‌ با جراحي‌ برطرف‌ كرد.

   عوارض‌ احتمالي‌

اگر فتق‌ مختنق‌ شود (جريان‌ خون‌ به‌ آن‌ سمت‌ از عضو كه‌ بيرون‌زده‌ است‌ متوقف‌ شود)، امكان‌ دارد انسداد روده‌ همراه‌ با تب‌، درد شديد، استفراغ‌ و شوك‌ به‌ وجود آيد.

    درمان‌

     اصول‌ كلي‌

اگر فتق‌ تنها موجب‌ ناراحتي‌ خفيف‌ شود و بتوان‌ آن‌ را به‌ راحتي‌ جا انداخت‌، امكان‌ دارد استفاده‌ از لباس‌ مناسب‌ و حمايت‌ كننده‌ يا فتق‌بند توصيه‌ مي‌شود.

معمولاً جراحي‌ براي‌ ترميم‌ قسمت‌ ضعيف‌ بافت‌ همبند يا عضله‌ توصيه‌ مي‌شود. جراحي‌ معمولاً بدون‌ بستري‌ در بيمارستان‌ صورت‌ مي‌پذيرد.

   داروها

براي‌ ناراحتي‌ خفيف‌ مي‌توان‌ از داروهايي‌ مثل‌ استامينوفن‌ استفاده‌ نمود.

    فعاليت‌

از برداشتن‌ سنگيني‌ قبل‌ يا بعد از جراحي‌ خودداري‌ كنيد.

سرعت‌ بهبود بستگي‌ به‌ وضعيت‌ سلامتي‌ و نوع‌ فتق‌ دارد. فعاليت‌هاي‌ سبك‌ را معمولاً مي‌توان‌ در عرض‌ چند روز آغاز كرد.

تا زماني‌ كه‌ پزشك‌تان‌ موافقت‌ نكرده‌ است‌ ورزش‌ را از سر نگيريد.

    رژيم‌ غذايي‌

رژيم‌ غذايي‌ خود را طوري‌ تنظيم‌ كنيد تا از يبوست‌ پيشگيري‌ شود.

وزن‌ خود را در حد ايده‌آل‌ نگاه‌ داريد.

    در اين‌ شرايط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نماييد

اگر شما يا يكي‌ از اعضاي‌ خانواده‌تان‌ علايم‌ فتق‌ را داريد.

اگر تب‌ يا درد شديد داريد سريعاً مراجعه‌ كنيد. اين‌ ممكن‌ است‌ يك‌ اورژانس‌ باشد.

مختصری از زندگی شهید دکتر بهشتی

آیة الله دكتر سید محمد حسینی بهشتی در دوم آبان سال 1307 در محله لومبان اصفهان به دنیا آمد. شهید بهشتی تحصیلات خود را تا پایان سال دوم دبیرستان در آن شهر گذراند. به خاطر علاقه شدیدی كه به علوم اسلامی داشت به حوزه علمیه اصفهان وارد شد. دروس علمی را تا اواخر سطوح عالیه در همان حوزه خواند و در سال 1325 راهی حوزه علمیه قم گردید. ایشان پس از طی یك سلسله آموزش ها و كسب فیض از محضر اساتید و مراجع، به خصوص امام خمینی (ره) با عده ای از فضلای حوزه، درس اصول و فقه آیة الله داماد را كه مورد علاقه طلاب جوان بود بنیانگذاری كرد. همچنین به همراه دوستان دیگرچون آیة الله شهید مطهری و فقهای دیگر در درس خارج امام خمینی ( ره) حاضر شدند.

شهید بهشتی پس از اخذ دیپلم در سال 1330 دوره لیسانس دانشكده الهیات و معارف اسلامی و همچنین در سال 1338 دوره دكترای این دانشكده را به پایان رسانید. وی از سال 1330 تدریس در دبیرستانهای قم را آغاز كرد و در سال 1333 دبیرستان دین و دانش قم را تاسیس نمود. از جمله خدمات فرهنگی ارزنده شهید بهشتی، می توان ایجاد امكانات آموزش زبان و علوم روز را برای فضلای حوزه علمیه قم نام برد. درهمین رابطه كانون اسلامی دانش آموزان و فرهنگیان قم را پایه گذاری كرد. شهید بهشتی در سال 1342 مدرسه علمیه حقانی را تاسیس كرد و به كمك جمعی از فضلای حوزه علمیه اقدام به تشكیل گروه تحقیقاتی پیرامون حكومت در اسلام نمود. در همان اوقات توسط سازمان امنیت " ساواك" از قم به تهران انتقال یافت و در سال 1343 در تهیه برنامه جدید تعلیمات دینی مدارس شركت كرد و یك سال بعد یعنی در سال 1344 به آلمان عزیمت كرد. در آنجا علاوه بر یك سلسله آموزشها و حركتها كه به طور طبیعی ناشی از اصالت فكری و عمق مغز ایدئولوژیك وی بود به بنیانگذاری گروه فارسی زبان در انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا اقدام كرد.

شهید بهشتی در سال 1349 به تهران بازگشت و جلسات تفسیر قرآن ایجاد كرد . در همین رابطه با همكاری شهید دكتر باهنر و دیگران در آموزش و پرورش مشغول تهیه كتاب تعلیمات دینی مدارس شدند. در آذرماه 1357، ضمن تلاش گسترده ای جهت ایجاد روحانیت مبارز تهران به اتفاق شهیدان استاد مطهری و دكتر مفتح و آیات عظام مهدوی كنی و امامی كاشانی كوشید وجمعی دیگراز علمای مبارز درسراسر ایران به عنوان یك هسته اساسی از آن حمایت كرده و به آن پیوستند. طی سالهای 1329 تا 1332 در دفاع از حكومت ملی دكتر مصدق به همراه روحانیت مبارز از چهره های فعال و كارسازی بود كه در به راه انداختن تظاهرات ضد رژیم در اصفهان نقش مهمی داشت.

بهشتی تنها، مرد علم و بیان و قلم نبود بلكه در میدان مبارزه نیز مردانه جنگید. به ویژه ازآغاز قیام امام خمینی (ره) در سال 1341، به همكاری با جمعیتهای مؤتلفه اسلامی برخاست و به عضویت شورای روحانیت آن انتخاب گردید.

او در برگزاری راه پیمایی های عظیم چهارم شوال و تاسوعا و عاشورای 57 نقشی مؤثر داشت. سخنرانیهای پرشور شهید مخصوصاً در روز 16 شهریور در مسجد صاحب الزمان " عج" تحرك فراوانی به مردم داد. هنگامی; كه امام (ره) در پاریس بودند، برای تبادل نظر با امام (ره) به آنجا رفت و سپس به فرمان امام(ره) به عضویت شورای انقلاب اسلامی ایران برگزیده شد. نقش موثر و رهبری كننده ایشان در آن زمان كاملاً محسوس بود. شهید بهشتی هنگام شهادت علاوه بر رهبری حزب جمهوری اسلامی و عضویت شورای انقلاب، رئیس دیوان عالی كشور نیز بود

*آثار شهید بهشتی *

آموزش مواضع (جلسه 3). تهران: انتشارات حزب جمهوری اسلامی، 1360؛ آموزش مواضع (جلسه 4). تهران: انتشارات حزب جمهوری اسلامی، 1360؛ آموزش مواضع (جلسه 6). تهران: انتشارات حزب جمهوری اسلامی، 1360؛ آموزش مواضع(جلسه 14). اصفهان: انتشارات حزب جمهوری ؛ از حزب چه می‌دانیم. تهران: حزب جمهوری اسلامی، بی‌تا؛ اقتصاد اسلامی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1374؛ اهمیت شیوة تعاون، تهران: انتشارت وزارت تعاون، 1374؛ بانکداری و قوانین مالی اسلام، قم: انتشارات مکتب تشیع، 1342؛ باید و نبایدها، تهران: بقعه، 1379؛ بررسی و تحلیلی از جهاد، عدالت، لیبرالیسم، امامت، تهران: حزب جمهوری اسلامی،1361؛ بهداشت وتنظیم خانواده، تهران: بقعه، 1379؛ پنج گفتار، قم: انتشارات قم ، بی‌ تا؛ التوحید فی القرآن . قسم الدراسات الاسلامیه: 1404؛ توکل از دیدگاه قرآن، قم: شفق، بی‌ تا؛ حج در قرآن، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1374؛ حق و باطل، تهران: بقعه، 1378؛ خدا از دیدگاه قرآن، تهران: بقعه، ‌1379؛ دکتر شریعتی جستجوگری در مسیر شدن، تهران: بقعه، 1378؛ ربا در اسلام، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1374؛ رسالت دانشگاه و دانشجو، قم: تشیع،‌ بی تا؛ روش برداشت از قرآن، تهران: نشر سید جمال، بی تا؛ سرود یکتاپرستی، تهران: بقعه، 1379؛ سلسله درسهای اسلامی ـ مسأله مالکیت 1، تهران : نشر سید جمال ،‌ بی تا ؛ سلسله درسهای اسلامی ـ شناخت ، تهران : نشر سید جمال؛ شناخت از دیدگاه فطرت ، تهران : بقعه ،‌1378؛ شناخت از دیدگاه قرآن،‌ تهران: بقعه ، 1378؛ طرح لایحه قصاص، قم : ناصر، 1360؛ مبارزه پیروز، تهران: سهامی انتشار ، 1341؛ مبانی نظری قانونی اساسی ، تهران: بقعه، 1378؛ محیط پیدایش اسلام ،‌تهران: دفتر نشر فرهنگ ، 1354؛ مکتب و تخصص ، تهران: حزب ،‌1359؛ نقش آزادی در تربیت کودکان ،‌ تهران: بقعه ، 1380؛ نقش تشکیلات در پیشبرد انقلاب اسلامی ایران ، تهران: ستاد برگزاری مراسم هفتم تیر ،‌1361؛ 

زندگينامه شهيد محمد على رجايى

شهيد محمد على رجايى ، در سال 1312 هجري قمري در شهرستان قزوين متولد شد، تحصيلات ابتدايى را تا اخذ گواهينامه ششم ابتداى در همين شهرستان به انجام رساند. در سن چهار سالگى از وجود داشتن نعمت پدر محروم شد و تحت تكفل مادر مهربان و منيع الطبع قرار گرفت . در سال 1327 به تهران مهاجرت كرد و سال بعد يعنى در 1328 وارد نيروى هوايى شد. در مدت 5 سال خدمت در نيروى هوايى ، دوره متوسطه را با تحصيل شبانه گذراند، سپس در سال 1335 به دانشسراى عالى رفت و به سال 1338 دوره ليسانس خود را در رشته رياضى به پايان برد و به سمت دبير رياضى به استخدام وزارت فرهنگ در آمد و به ترتيب در شهرستانهاى خوانسار، قزوين و تهران به تدريس ، اشتغال ورزيد.

شهيد رجائى در مدت تدريس ، هميشه آموزگارى دلسوز، پركار و شايسته بود و ضمن تدريس ، به فرا گرفتن علوم اسلامى و انجام فعاليتهاى سياسى همت مى گماشت . در سال 1340 به عضويت نهضت آزادى در آمد كه منجر به دستگيرى وى (در ارديبهشت 1342) و پنجاه روز زندان شد. پس ‍ آزادى از زندان با شهيد باهنر به سازماندهى مجدد هيات موتلفه پرداخت و براى پرورش افرادى كه بتوانند نبردى مسلحانه را اداره نمايند به اعزام داوطلبانى به جبهه فلسطين دست زد. در همين رابطه و براى تكميل برنامه مزبور (در سال 1350) خود شخصا به خارج از كشور سفر كرد. ابتدا به فرانسه و تركيه رفت و از آنجا عازم سوريه شد.

شهيد رجايى همگام با فعاليتهاى سياسى لحظه اى نيز از خدمات فرهنگى غافل نبود از آن جمله تدريس در مدارس كمال و رفاه ، همكارى با بنياد رفاه و تعاون اسلامى با همكارى شهيد مظلوم آيت الله دكتر بهشتى و شهيد دكتر باهنر و آيت الله هاشمى رفسنجانى .

ايشان با نهايت شجاعت و شهامت مدت دو سال ، در زندانهاى انفرادى رژيم پهلوى انواع و اقسام شكنجه ها را تحمل نمود و چون كوهى استوار مقاومت كرد. در اثر اين مقاومتها او را به زندان قصر و سپس به اوين فرستادند. او در زندان به ماهيت واقعى منافقين پى برد و از آنها تبرى جست . دوران زندان مجموعا چهار سال به درازا كشيد و شهيد رجائى در سال 1357 با اوج گيرى انقلاب اسلامى همراه ديگر زندانيان سياسى آزاد شد و بلافاصله وارد مبارزات سياسى و فرهنگى گرديد و به اتفاق عده اى از همكارانش براى بسيج و سازماندهى مبارزات مخفى معلمان مسلمان ، تلاش گسترده اى را آغاز كرد و موفق به ايجاد انجمن اسلامى معلمان شد. او در راه پيماييهاى عظيم سال 1357 مخلصانه و با تمام توان كوشيد و نقش ‍ موثرى در فعاليتهاى تبليغاتى آنها داشت .

شهيد رجائى پس از پيروزى انقلاب اسلامى و در سال 1358، مسئوليت وزارت آموزش و پرورش را به عهده گرفت و در زمان وزارت خود موفق به دولتى كردن كليه مدارس شد. سپس به عنوان نماينده مردم تهران در مجلس شوراى اسلامى انتخاب گرديد و به دنبال تمايل مجلس شوراى اسلامى در تاريخ 18/5/1359 به عنوان اولين نخست وزير جمهورى اسلامى ايران به مجلس معرفى و با راى قاطع به نخست وزيرى انتخاب شد. شهيد رجائى در اين مسئوليت خطير، على رغم اين كه به فاصله بسيار كوتاهى با توطئه عظيم استكبار جهانى در ايجاد جنگ تحميلى از سوى رژيم صدام روبرو شد و همچنين كارشكنى هاى بنى صدر و متحدانش و خرابكاريهاى منافقين و ساواكيها را در پيش رو داشت ، اما توانست به بهترين وجه از عهده انجام وظايف و مسئوليتهاى سنگين خود بر آيد.

به دنبال عزل بنى صدر از رياست جمهورى ، شهيد رجائى با راى اكثريت مردم محرومى كه شاهد تلاشهاى صادقانه ((اين فرزند صديق ملت و مقلد با وفاى امام ((ره )) بودند به رياست جمهورى انتخاب شد. دشمنان قسم خورده انقلاب اسلامى كه توان تحمل وجود اين مايه اميد مستضعفان و عنصر ارزشمند و دلسوز را نداشتند در هشتم شهريور ماه 1360 او را به همراه يار قديمى اش شهيد باهنر در انفجار دفتر نخست وزيرى به شهادت رساندند.

چه کنیم تا بدن ما سالم بماند و بتواند مقاومت کند؟

در زندگی روزمره دل‌مشغولی‌های داریم و برای انجام هر کاری اعم از انتخاب شغل، تحصیل، تجارت و دیگر گزینه‌ها تحقیق می‌کنیم تا با صرف وقت و هزینه و مطالعه و مشورت با افراد صاحب‌نظر، آگاهانه وارد آن عرصه شویم. اما به تخصصی بودن بحث تغذیه و تهیهٔ ی مواد غذائی مناسب و مفید برای حفظ سلامتی بدن، توجه چندانی نمی‌کنیم.

نگاه سنتی و بدون اندیشه به مسئلهٔ تغذیه و شتابزدگی در امور، باعث می‌شود که از نقش مواد غذائی در سلامتی بدن غافل شویم و ندانیم که چگونه می‌توان با تغذیهٔ سالم، ضمن حفظ شادابی به طول عمر خود افزود.

طبقه‌بندی غذاها:

غذاها به چند گروه عمدهٔ پروتئینی، نشاسته‌ای، چربی و اسیدی تقسیم می‌شوند. گوشت، ماهی، مرغ‌، تخم‌مرغ، پنیر، لبنیات، انواع لوبیا، گردو و بادام از غذاهای پروتئینی هستند که دارای ازت و ترکیبات مختلف اسیدی هستند و بخش زیادی از آنها در بدن تجزیه شده و سپس از راه خون به اعضاء بدن می‌رسند. پروتئین، در بدن ذخیره نمی‌شوند. اگر کسی دچار کمبود آن باشد، کبد و کلیه‌ها آن را تأمین می‌کنند.

گروه دوم، غذاهای سرشار از نشاسته مثل غلات، حبوبات، سیب‌زمینی، کدو موز هستند که در بدن، حرارت و انرژی ایجاد می‌کنند. این نوع غذاها کربن، ئیدروژن، اکسیژن و مواد فرعی دارند.

گروه سوم، غذاهای چرب مثل آواکادو، کره، پنیر، مارگارین، ماینز و روغن‌های نباتی و حیوانی هستند. این گروه در آب غیرمحلول و در الکل حل می‌شوند. چربی متشکل از نشاسته، کربن، ئیدروژن و اکسیژن است، اما اکسیژن چربی از نشاسته کمتر است و به همین جهت برای تبدیل شدن به انرژی، اکسیژن زیادی از بدن می‌گیرد و حرارت زیادی در بدن ایجاد می‌کند. چربی‌هائی که در غذا مصرف می‌شوند، کره، پیه، دنبه، روغن زیتون، روغن کنجد و سایر دانه‌های نباتی هستند. یک گرم چربی ۹ کلیو کالری حرارت تولید می‌کند. حال آنکه یک گرم نشاسته ۴ کالری حرارت ایجاد می‌کند و به همین جهت توصیه می‌شود در فصل تابستان و در مناطق گرم، از خوردن چربی پرهیز کنید.

غذاهای اسیدی شامل مرکبات، آناناس، توت‌فرنگی، گوجه‌فرنگی، سرکه و... هستند که ویتامین و املاح معدنی فراوان دارند و به هضم غذا، تقویت استخوان‌ها، حفظ شادابی پوست و دفع سموم بدن کمک می‌کنند.

بهترین ترکیبات غذائی

عدم استفاده از ترکیب‌هائی که می‌توانند در کنار یکدیگر به غذائی کامل، مفید و مقوی تبدیل شوند، از دیگر مسائلی است که در فرهنگ تغذیه رعایت نمی‌شود. به‌طور مثال اغلب ما از تأثیر ترکیبات میوه‌های اسیدی با گردو، بادام یا شیر اطلاع نداریم. مصرف این مواد در کنار یکدیگر در درمان رماتیسم، تقویت معده، دفع انواع سنگ‌های کبدی، تقویت قوای عصبی، کمک به هضم غذا و انتقال فسفر، آهن، کلسیم، پتاسیم و منیزیم مؤثر واقع می‌شوند.

همان‌طور که مصرف سبزی‌ها با انواع پروتئین‌ها اعم از گوشت، مرغ، تخم‌مرغ، و پنیر علاوه بر افزایش قد و وزن، رشد استخوان‌ها و سلامت دندان‌ها در سنین رشد به ساخت سلول و بافت ماهیچه‌ای کمک می‌کند و ویتامین‌های C، B، A و K را که در انواع سبزی‌ها وجود دارد، به بدن می‌رساند. ترکیب غذاهای نشاسته‌ای با سبزی‌ها نیز انواع ویتامین‌ها را به بدن انتقال می‌دهد. ترکیباتی چون نان، سیب‌زمینی، برنج، کدو و موز مقادیر زیادی فسفر، آهن، کلسیم و منیزیم را وارد بدن می‌کنند.ترکیب غلات یا حبوبات با سبزی‌ها نیز سرشار از ویتامین‌ هستند. نباتات سبز، مواد معدنی بسیاری از قبیل آهن، کلسیم و فسفر دارند و در بدن ترکیبات قلیائی تولید کرده و به گوارش غذا کمک می‌کنند. این دسته به واسطهٔ ویتامین زیادی که دارند سودمند به‌شمار می‌روند و در ترکیب با غلات یا حبوبات که محصولات زراعی و مکمل سبزی‌ها هستند، نشاط و شادابی فراوانی به‌وجود می‌آورند.

از این ترکیبات، نشاسته‌ها و چربی‌ها به دو گروه خوب (بی‌ضرر) و بدهضم تقسیم می‌شوند.

روش پخت غذاها:

پخت غذا عبارت است از فرآیند شستن، آماده کردن و ترکیب مواد غذائی و حرارت دادن به آن. این تعریف را اکثر کسانی که دستی در طبخ غذا دارند، می‌‌دانند. غافل از آنکه روش پخت غذا در حفظ مواد مغذی، افزایش کیفیت و طعم و سلامتی آن تأثیر دارد و برای تهیهٔ غذائی که همهٔ ویژگی‌های بالا را داشته باشد، باید نکاتی از مرحلهٔ خرید، نگهداری، پاک کردن، شستن، خرد کردن و تهیهٔ مواد غذائی رعایت شود.نگهداری از روغن و چربی در یخچال، به حفظ سلامت آن کمک می‌کند.پختن سیب‌زمینی و سبزی‌های دیگر مثل کلم، کدو، هویج با پوست و خوردن پوست آنها برای بدن مفید است.

وقتی حبوبات را در آب خیس می‌کنید، با همان آب، آن را بپزید. در آب غلات و حبوبات ویتامین و مواد معدنی فراوانی وجود دارد.

سبزی‌ها را خام بخورید. در غیر این صورت آنها را بخارپز کنید. چون پختن طولانی مدت سبزی‌ها باعث از بین رفتن ویتامین‌های موجود در آن می‌شود.هیچ وقت غذا را در ظرف یا کاغذهای آلومینیومی نپزید. مواد آلومینیوم پس از داغ شدن، جذب غذا می‌شوند و این برای بدن مضر است.

شرایط خوردن غذا برای کنترل وزن

خوردن غذا اگرچه برای تأمین مواد مورد نیاز بدن ضروری و اجتناب‌ناپذیر است، اما شاید دیده باشید که بسیاری هنگام صرف غذا یا به شکل تلفنی یا حضوری مشغول گفت‌وگو هستند، به مطالعه یا انجام کار اداری خود ادامه می‌دهند، برای انجام کارهای شخصی یا امور دیگران از این اتاق به آن اتاق می‌روند و زمانی را صرف خوردن غذا نمی‌کنند. این افراد در هنگام بلعیدن غذا آرامش ندارند و متأسفانه اغلب در این شرایط ناهمگون، به کاهش یا افزایش وزن مبتلا می‌شوند. آنها از غذا خوردن که حق طبیعی هر فرد است، لذتی نمی‌برند.

از مهمترین شرایط تغذیهٔ مناسب آن است که حداقل سی دقیقه وقت برای آن اختصاص داده شود تا این کار با آرامش و در فرصت کافی انجام شود. از دیگر مواردی که می‌تواند به بلع و هضم غذا آسیب بزند و مانع لذت بردن فرد از تغذیه شود، ایستاده غذا خوردن است. تغذیهٔ مناسب باید در مکان معین و مناسب و آرامش‌بخش انجام شود. قبل از خوردن اولین لقمه، یک دقیقه تأمل جایز است. ضمن اینکه خوردن غذا در ظرف بزرگ باعث می‌شود که بیش از حد غذا بخوریم. اگر بعد از بلعیدن هر لقمه، یکی دو دقیقه استراحت داشته باشیم، انرژی زیادی صرف نمی‌شود. سر میز یا سر سفره باید حواستان فقط متوجه غذا خوردن باشد. در موقع صرف غذا، تماشای تلویزیون، صحبت کردن با تلفن یا گفت‌وگوی حضوری باعث اختلال در بلغ و هضم غذا می‌شود.

اینکه قبل از اتمام غذا، یکی دو لقمه در بشقاب باقی بماند، روش خوبی برای کنترل وزن است. غذا خوردن در هنگام عصبانیت یا فشار عصبی نیز باعث ایجاد سموم مضر در بدن می‌شود و به‌طور قطع نمی‌تواند مفید واقع شود. غذا خوردن در فضائی آرام باعث تمدید اعصاب می‌شود و انرژی رفته را به بدن برمی‌گرداند. ضمن اینکه هیچ وقت نباید بعد از کار یا ورزش زیاد، بلافاصله غذا بخوریم. همان‌طور که وقتی مریض هستیم، باید غذاهای سبک مصرف کنیم و اجازه بدهیم بیماری از بدن بیرون برود.گرسنگی طولانی مدت و مکرر باعث ضعف در بدن و ایجاد مشکلات گوارشی می‌شود. پس هیچ‌گاه گرسنگی را نادیده نگیریم و از طرفی همیشه وقتی گرسنه هستیم، غذا میل کنیم. جویدن باعث هضم سریع غذا می‌شود. به‌خصوص مواد نشاسته‌ای که باید ۲۵ مرتبه قبل از قورت دادن جویده شوند. سبزی‌ها، سریع‌تر از دیگر مواد غذائی در بدن گوارش می‌شوند. پس از صرف یک وعده غذای سنگین می‌توان در وعدهٔ غذائی بعدی از سبزی‌های تازه و خام استفاده کرد. این کار استراحتی به دستگاه گوارش می‌دهد. ضمن اینکه برای حفظ سلامتی بدن همیشه باید در برنامهٔ غذائی خود ۸۰ درصد میوه و سبزی و ۲۰ درصد غذای پروتئینی و نشاسته‌ای بگنجانیم تا اندامی موزون، پرانرژی و سالم داشته باشیم.

بدن برای هضم و گوارش غذاها مدت زمانی را فعالیت انجام می‌دهد. حال آنکه میوه‌ها و سبزی‌های تازه و خام سریع‌تر جذب‌ بدن می‌شوند و ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز بدن را تأمین می‌کنند.

ترکیب غذاها در کنار هم :

در مهمانی‌ها یا حتی در اغلب وعده‌های غذائی که اعضا خانواده به‌صورت خودمانی حضور دارند، چند نوع غذای ناهمگون در سر میز غذا دیده می‌شود. مصرف ترکیبات متناقض نه تنها انرژی مورد نظر را به بدن نمی‌رساند بلکه آسیب‌هائی را متوجه انسان می‌کند و بیش از آنکه مفید واقع شود، به بدن صدمه می‌زند. به‌طور مثال مصرف چند غذای انباشته از پروتئین در یک وعدهٔ غذائی، بسیار سنگین و بدهضم است. همان‌طور که غذاهای انباشته از پروتئین‌ و نشاسبته، غذاهای پروتئینی و چرب، غذاهای اسیدی و پروتئینی و انواع شکر و شیرینی با پروتئین باید در دو وعدهٔ جداگانه خورده شوند. مصرف این ترکیبات در کنار هم ایجاد سوءهاضمه می‌کند.آب خنک و انواع نوشیدنی‌ها از ملزومات هر سفره یا میز غذا هستند. حال آنکه در موقع صرف غذا باید از نوشیدن آب و نوشابه اجتناب کرد. خوردن غذاهای نشاسته‌ای به افزایش وزن منجر می‌شود. باید سعی کنیم بیش از یک غذای نشاسته‌ای در روز نخوریم و غذاهای نشاسته‌ای و اسیدی را جداگانه در دو وعده مصرف کنیم. شیر از نوشیدنی‌های بسیار مفید و مغذی و کامل است که خوردن یک لیوان آن می‌تواند یک وعدهٔ غذائی محسوب شود. اما شیر را باید به تنهائی یا در کنار میوه‌های اسیدی مصرف کرد تا ضمن حفظ کلسیم و مواد مغذی موجود در آن، گوارش آن نیز به آسانی انجام گیرد.

بعضی از میوه‌ها مثل هندوانه یا خربزه به‌دلیل ویژگی‌هائی که دارند باید به تنهائی مصرف شوند. خوردن این میوه‌ها با غذا یا در کنار ترکیبات دیگر توصیه نمی‌شود. همان‌طور که دسرها را می‌توان با سالاد فصل ترکیب کرد تا خوردن آن نشاط و انرژی بیشتری را به بدن انتقال دهد.

عوامل خطرساز و تضعیف‌کننده:

همان‌طور که می‌دانید تنها مصرف مواد غذائی نمی‌تواند به بدن نیرو وارد کند و مقاومت آن را در برابر بیماری‌ها و فشارها بالا ببرد. بلکه عوامل زیادی مثل ترکیبات غذا و شرایط غذا خوردن برای کنترل وزن هم در این مسئله دخیل هستند. از دیگر این عوامل این عوامل می‌توان به چند مورد اشاره کرد.

پرخوری: ضمن اضافه شدن وزن و افزایش چربی‌های اضافی، باعث بیماری‌هائی مثل فشارخون، قند، چربی و مسمومیت خون در بدن می‌شود.

مشروبات الکلی: سلول‌های مغزی و ویتامین‌های موجود در غذا را از بین می‌برد و با گشاد کردن عروق، باعث تضعیف قلب و سیستم عصبی می‌شود. داروها: اگرچه مصرف دارو برای درمان بیماری‌ها مفید است ولی هر داروئی عوارض جانبی خاص خود را به جا می‌گذارد، انرژی سالم بدن را نابود و توانائی مبدلی را جایگزین آن می‌کند. چای و قهوه و شکر: عملکرد آنها مثل دارو بوده و انرژی را بیهوده هدر می‌دهند. آلودگی محیط: آلودگی و مواد شیمیائی موجود در هوا، آب و غذا مسمومیت غذائی ایجاد می‌کند و ارزش مواد غذائی را از بین می‌برد. کمبود اکسیژن: تنفس عمیق، خون را اکسیژنه و قلیائی می‌کند و انرژی مثبتی را به بدن انتقال می‌دهد. آشفتگی‌ها: نارضایتی از شغل و زندگی مشترک و انواع نارضایتی‌ها، اضطراب، دلواپسی، ترس، عمگینی و حسادت ایجاد می‌کند، سلامتی را به خطر می‌اندازد و فرد را ضعیف و نامقاوم می‌سازد.

آسیب‌دیدگی: رفتارهای خطرناک در هنگام کار، رانندگی، ورزش یا تفریح می‌تواند مشکلاتی را به‌وجود آورده و باعث شکستگی یا آسیب‌دیدگی اعضاء بدن شوند. هشیاری و مراقبت از اندام‌ها برای حفظ روحیه و جلوگیری از فشارهای روانی و هزینه‌های درمانی نیز از مهمترین عواملی است که نقش آن در شادابی فرد، کمتر از تغذیهٔ مناسب نیست.

عوامل مفید برای حفظ تندرستی

همان‌گونه که ذکر شد مصرف مواد غذائی مفید به تنهائی نمی‌توانند ضامن سلامتی باشند و برای ایجاد یک وضعیت مناسب و تقویت قوای بدن باید نکاتی رعایت شود که به ذکر مواردی از آن می‌پردازیم:

رژیم غذائی: به اندازهٔ کافی غذا خوردن و رعایت اینکه قبل از سیر شدن، از خوردن پرهیز کنیم؛ باعث ایجاد تناسب اندام می‌شود. ضمن اینکه انتخاب ترکیبات غذائی که بیشتر از سبزی‌ها و میوه‌های تازه و پروتئینی باشد نیز به تندرستی کمک می‌کند.

ترک عادات بد: پیش از این، مواد مضر و ترکیبات غلط غذائی و شرایط نامناسب تغذیه ذکر شد که ترک این عادات برای سلامتی مفید است.

ورزش: انجام حرکات نرمشی به مدت بیست دقیقه در روز به هضم غذا، گردش خون و شادابی بدن کمک می‌کند.

خواب: برای تعمیر و تقویت پوست و اعصاب بسیار مفید است، انرژی‌بخش است و به نمک قلیائی بدن می‌افزاید.

روزه: روزه گرفتن و تحریم بعضی از مواد غذائی برای استراحت دادن به دستگاه گوارش فواید زیادی دارد و بهترین نوع آن اینکه یک هفته تا ده روز فقط سبزی و میوه مصرف کنیم تا سموم بدن دفع شود.

حمام: حمام سونا باعث تعریق زیاد و دفع سموم بدن از طریق پوست می‌شود و چربی‌های اضافی را دفع می‌کند. دوش گرفتن با آب گرم یا سرد هم برای ایجاد نشاط و سلامتی فایده‌های بسیاری دارد.

ماساژ: این کار فشار روی عضلات و اعصاب را کاهش می‌دهد و باعث تسکین و آرامش می‌شود. فکر کردن به لحظه‌های شاد و مثبت در زمانی که ماساژ انجام می‌شود، نیروی فرد را افزایش می‌دهد.

حمام آفتاب: بدن به نور آفتاب نیاز دارد. بخش زیادی از ویتامین D در اثر تابش نور خورشید به اندام‌ها می‌رسد که برای تقویت استخوان‌ها ضروری است. حمام آفتاب در کنار دریا یا در حیاط خانه به مدت ۲۰ دقیقه در روز مفید به نظر می‌رسد. حال آنکه اگر این مدت افزایش پیدا کند، نور آفتاب می‌تواند برای پوست بدن زیان‌آور باشد.

 دکلمه در مورد روز مادر

روز مادر

 شکر والدین

زبان به سپاس که می گشایم؟ دریا دریا کوتاهی و کاستی وجودم را پر می کند. وجود من وابسته به توست و بودنم، سلامتم و رشدم تحفه های گران قدری است که از سوی تو دریافت کرده ام. کدام کلام است که بتواند شکر تو را گوید؟ وقتی خداوند عالم شکر تو را در کنار سپاس خودش جای می دهد و می فرماید: «مرا و پدر و مادرتان را شکر گویید»، پس همیشه زبانم از سپاس تو قاصر خواهد بود و دلم در شکر تو خواهد تپید.

آینه خشم و رضای الهی

مادر، ای مظهر رحمت خدا، ای سراسر مهربانی، ای از محبّت لبریز، تو را می ستایم و عزیز می دارم. تو را قدر می نهم و بزرگ می شمرم که تو راهی به سوی بهشتی. رضای خدا را از رضای تو می جویم و از خشم تو که خشم خداست دوری می کنم. مادر، ای خورشید مهربان زندگی ام، دستان مهربان و خسته ات را می بوسم و تو را شکر می گویم و در حسرت سپاس یک لحظه از سختی هایی که برایم تحمل کردی، همیشه می مانم.

مادر فرهیخته

عبدالرحمان فروّخ پس از 27 سال از مأموریتی به خانه برمی گشت. همسرش بعد از رفتن او پسری به نام ربیعه به دنیا آورده بود. مادر ربیعه در نبود همسرش، پولی که عبدالرحمان به عنوان پس انداز نزد او سپرده بود و بر نگهداری آن سفارش کرده بود، صرف تحصیل ربیعه نمود، چنان که ربیعه در ابتدای جوانی دانشمندی توانا شد. هنگام بازگشت، عبدالرحمن فرزندش را دید که در مسجد به تدریس نشسته است و جماعت بسیاری در گرد اویند. بسیار خرسند شد و وقتی فهمید که آن پول پس انداز برای چنین گوهری صرف شده است، بر ذکاوت چنین مادری آفرین گفت و بسیار از او تشکر کرد.

شکری برتر

پروردگار مهربان، در قرآن انسان ها را به نیکوکاری به پدر و مادر سفارش می کند. در برخی آیات قرآن، احسان به والدین و سپاس از آنها بلافاصله پس از سفارش به عبادت و شکر الهی آمده است؛ مانند آیه 36 سوره نساء که می فرماید: «خدا را بپرستید و به او شرک نورزید و به پدر و مادر احسان کنید». و هم چنین آیه 23 سوره اسرا که می فرماید: «پروردگارت دستور داده است که جز او را نپرستید و به پدر و مادر خود احسان کنید». و نیز آیه 14 سوره لقمان که می فرماید: «انسان را سفارش نمودم که مرا و پدر و مادرتان را سپاس گویید». این همه نشان از مقام بلند پدر و مادر و ضرورت احسان و سپاسگزاری از آنها را دارد.

زحمتی طاقت فرسا

ای باغبان بی همتای من، ای ابر سراسر رحمت، ای زلال مهر و عاطفه، خارهایی که گاهِ پروراندنم به دست های مهربان تو فرو رفت و رنجی که گاه مراقبت از من بر تنت نشست، هنوز در چشم های خسته امّا پر مهرت رخ می نماید. من چگونه تو را سپاس گویم؟ آیه های خدا دم به دم دلم را به سپاس تو می خواند و از رنجوری طاقت فرسای تو خبرم می دهد؛ آنجا که می فرماید: «انسان را به پدر و مادرش سفارش نمودیم؛ به ویژه که مادرش با ضعف و زحمت طاقت فرسا او را پروراند و دو سال او را شیر داد، پس مرا و پدر و مادرتان را سپاس گویید». و درجای دیگر می فرماید: «انسان را درباره پدر و مادرش به احسان سفارش نمودیم؛ چون مادرش او را با خود حمل کرد و با سختی و مشقّت بر زمین نهاد». و اینک ای مادر، زبانم همیشه به سپاس تو خواهد چرخید و در چشمم هماره محبّت تو موج خواهد زد.