مقايسه کنيد:
ترکيه به کدام کشور ها و دريا ها دسترسي دارد؟ افغانستان چطور؟

پاسخ:
ترکیه به دریای سیاه و دریای مدیترانه و دریای مرمره و اژه دسترسی دارد
و همچنین با کشور های سوریه – عراق – ایران – ارمنستان – گرجستان – بلغارستان همسایه است .
افغانستان به دریا راه ندارد
و با کشور های ایران – ترکمنستان – ازبکستان – تاجیکستان – چین – پاکستان همسایه است

پرسش های متن
1- مرز را تعریف کنید ؟
مرز يک خطّ مشخص است که کشوری را از کشور ديگر جدا می کند.
2- مرز بین دو کشور چگونه تعیین می شود ؟
برای تعيين مرز، ابتدا کشو رها بر سر خطوط مرزی به توافق می رسند و مابين خود خطوطی را معيّن می کنند.
سپس نقشه کشها، با دقّت نقش ههايی از مر زها ترسيم می کنند. در مرحل هی بعد بر طبق آن نقشه، روی زمين
در محل، خطوط مرزی علامت گذاری می کنند. اين علامتها معمولاً ميله ها يا تيرک هايی است که در زمين فرو می کنند.
3- پاسگاه های مرزی چه وظیفه ای به عهده دارند ؟
در اين پاسگا هها، افرادی مشغول ديده بانی و حفاظت از مر زها هستند تا عبور غيرقانونی
از مرز صورت نگيرد. مرزبانان پرتلاش از اين راه به کشور خدمت می کنند.
4- «خط مرزی تنها روی زمین نیست» ، یعنی چه ؟
خطّ مرزی تنها روی زمين نيست. بلکه فضای بالای مرز زمينی هم جزء آن است. يعنی در بالای مر زهای زمينی، يک ديوار فرضی وجود دارد.
5- خلبانان در هنگام عبور از مرز هوایی یک کشور چه باید بکنند ؟
خلبانان در هنگام عبور از مرز هوايی يا آسمان يک کشور بايد به آن کشور اطلاع بدهند و برای ورود از آ نها اجازه بگيرند.
6-ايران با کدام کشور طولانی ترين مرز را دارد؟
با عراق که 1458 کیلومتر است
7- کوتا هترين مرز ايران با کدام کشور است؟
با ارمنستان که 35 کیلومتر است
8- چگونه پدیده های طبیعی مرز بین کشورها را به وجود می آورند ؟
گاهی يک پديد هی طبيعی مانند رودخانه، کوه، بيابان و درياچه بين دو کشور قرار دارد و از همان پديده ها
برای تعيين مرز استفاده می کنند. مثلاً ارتفاعات آرارات بخشی از مرز ايران و ترکيه را تشکيل می دهد.
9- رود های مرزی ایران را نام ببرید و بگویید هر رود ایران را از کدام کشور جدا می کند
1- رود اترک که بخشی از مرز ایران و ترکمنستان است .
2 – رود ارس که بخشی از مرز ایران با کشور های آذربایجان و ارمنستان است .
3- رود اروند که بخشی از مرز ایران و عراق است
10- کدام کشو رها از طريق دريا با ما همسايه هستند؟ نام ببريد.؟
کویت – عربستان – قطر - امارات و عمان
11- گذر نامه چیست ؟
برای اين که يک فرد از کشور خارج بشود، به (( گذر نامه ))یا پاسپورت نیاز دارد برای
مثال وقتی یک فرد ایرانی می خواهد به کشور ديگر برود، بايد از دولت ايران گذرنامه بگيرد.
گذرنامه مانند شناسنامه ی خارجی فرد است و در آن مشخصات فرد و ايرانی بودن او ذکر شده است.
12- روادید چیست ؟
برای مسافرت به کشور ديگر بايد از سفارتخانه ی آن کشور اجازه گرفت. به اين اجازه (( روادید )) یا
ویزا می گویند وقتی یک کشور به يک فرد ويزا می دهد، به او اجازه يا پذيرش داده است تا به آن جا سفر کند .
13- کشور ما با کشور های همسایه چگونه روابطی دارد ؟
ما با کشو رهای همسايه ی خود روابط مختلفی داريم. بخشی از روابط ما روابط بازرگانی است ما همچنين با کشو رهای همسايه روابط فرهنگی داريم .
14- روابط فرهنگی ما با کشور های همسایه در چه مواردی است ؟
سفر های زیارتی و هچنین سفر هایی بر ای دیدن آثار تاریخی
15- بين ما و کشورهای همسايه شباهت هايی وجود دارد به برخی از این شباهت ها عبارتند از؟
دين: مردم هم هی کشو رهای همساي هی ايران به جز ارمنستان مسلمان هستند.
زبان: در کشو رهايی مانند افغانستان و پاکستان زبان فارسی رايج است و مردم اين کشو رها به زبان و ادبيّات فارسی علاقه مندند.
جشن ها و اعیاد مانند جشن نوروز و جشن عید فطر و عید قربان
16- نوروز را علاوه بر ایران در کدام کشور ها جشن می گیرند ؟
افغانستان – پاکستان – ترکمنستان – آذربایجان – ترکیه
17 – در پاکستان نوروز را چه می نامند ؟
عالم افروز
فعالیت 4
فکر کنيد چرا نوروز که يک جشن ايراني است، در کشور های همسایه ما نیز وجود دارد؟
یکی از دلایلش این است که ایران در گذشته بسیار پهناور تر بوده است و تمام یا بخشی از کشور های همسایه جز قلمرو ایران بوده است

پرسش های متن
1- آیه 97 سوره انعام چه چیزی را به عنوان نعمت را یاد آوری می کند ؟
دریا را به عنوان نعمت یاد آوری می کند
2- يکی از مهمترين دلايل اهميّت خليج فارس چیست و چرابه آن انبارنفت جهان می گویند ؟
وجود منابع سرشار نفت وگاز است . مقدار اين منابع در خليج فارس به قدری زیاد است که به این منطقه (( انبار نفت جهان ))می گويند.
3- نفت و گاز از کدام قسمت های خلیج فارس استخراج می شود ؟
نفت و گاز از کف خليج فارس در ناحيه ی کم عمق نزديک به ساحل استخراج می شود .
4- نفت کشور های خلیج فارس چگونه به سایر کشور ها انتقال پیدا می کند ؟
همه روزه نفتکشهای عظيمی از خليج فارس و تنگه ی هرمز عبور می کنند و نفت کشورهای نفت خيز را به ساير کشو رهای جهان انتقال می دهند.
5- دريای خزر نيز دارای ......1....... است و کشورهای اطراف اين دريا به.......2.......... نفت از آن مشغولند.
1- منابع نفت و گاز
2- کشف و استخراج
6- در دریای های ایران چند نوع ماهی وجود دارد و چه فوایدی دارند ؟
در دریاهای ايران صد ها نوع ماهی زندگی می کنند که هر يک ارزش غذايی و طعم خاصّی دارند و بعضی هم زينتی هستند.
7- در یای خزر بزگترین منبع چه نوع از ماهیان است ؟
دريای خزر بزر گترين منبع ماهيان خاوياری در جهان است.
8- به کدام ماده غذایی مروارید ساه گفته می شود ؟
خاويار يا تخم ماهيان خاوياری دريای خزر به مرواريد سياه مشهوروازگرانترين غذ اهای جهان است.
9- صید ماهی در دریا خزر از چه زمانی تا چه زمانی ممنوع است ؟
صيد ماهی در دريای خزر از اوايل بهار تا اوايل پاييز ممنوع است
10 – چرا صید ماهی در دریای خزر از اوایل بهار تا اوایل پاییز ممنوع است ؟
زیرا این زمان زمان تخم ریزی ماهیان این دریا است .
11- ماهیگری در دریاهای ایران چگونه انجام می شود ؟
برای ماهيگيری در آ بهای اطراف سواحل از کشتیها و لنجهای کوچک استفاده می شود امّا صيادان،
برای ماهيگيری در آ بهای عميق به کشتیهای مجهز نياز دارند. در اين کشتیها لوازم پيشرفته ی ماهيگيری و سردخانه وجود دارد.
12- ماهی های دریای خزر را نام ببرید ؟
ماهی کولی - ماهی سفید – سوف – کپور – کفال – کیلکا – ماهیان خاویاری ( تاس ماهی – اوزون برون – دراکول – فیل ماهی )
13- آبزیان خوراکی خلیج فارس و دریای عمان را نام ببرید ؟
ماهی سرخو - سنگسر – حلوا – قباد – شوریده – زبیده – میگو
14 – کنسرو ماهی چگونه تهیّه می شود ؟
ماهی ها را پس از صيد با کاميون های يخچال دار کارخانه کنسرو سازی ماهی حمل می کنند.
در آنجاماهی را به قطعات بزرگ برش می دهند و در ديگ های مخصوص می ريزند تا در مدّت معينی بپزد.
بعد دستگاه خودکار ، تکّه های پخته شده را درون قوطی می ريزد و نمک و روغن به آن اضافه می کند.
هوای قوطی ها خارج می شود تا فاسد نشوند...
15- در شهر های بندری مردم بیشتر به چه شغل هایی مشغولند ؟
در شهرهای بندری علاوه بر ماهیگیری و صیادی عدّه ای از مردم به بارگيری و با راندازی کالاهای کشتیها مشغولند.
در اين مناطق انبا رهايی نيز برای نگهداری کا لاها به وجود آمده است و برخی از مرد م به شغل انبارداری مشغولند و
همچنین عده ای از مردم در کارخانه های کشتی سازی و لنج سازی یا مراکز تعمیر آن ها مشغول هستند .
16- در اطراف کدام شهر ها کارخانه های کشتی سازی و لنج سازی وجود دارد چند نمونه را نام ببرید ؟
در اطراف بند رعبّاس، بوشهر و چابهار در جنوب و نکا در سواحل دريای خزرنمونه ای از اين مراکز هستند.
17 – نقش دریا در صنعت گردش گری ایران چگونه است ؟
همه ساله عدّه ی زيادی از مردم کشور ما برای تفريح و گذراندن تعطيلات تابستان به سواحل شمالی ايران سفر می کنند.
سواحل زيبای جنوبی ايران و جزاير کيش و قشم و بند رعبّاس و چابهار نيز برای گردشگری در فصل زمستان مناسب هستند و
مسافران از دريا، بناهای تاريخی و بازا رهای اين نواحی ديدن می کنند.
18- چند گونه از موجودات با ارزشی که در خلیج فارس و دریای عمان زندگی می کنند را نام ببرید ؟
خليج فارس و دريای عمان از بزر گترين زيستگا ههای موجودات دريايی هستند .
ماه یهای تزيينی مرجا نها، صد فها و لاک پشتهای کمياب و پستاندارانی چون دلفينها و نهنگ ها در آ نها زندگی می کنند.
19 - دريای خزر نيز محلّ زندگی انواع ....1.... و ....2.... مهاجر است.
1- ماهیان
2- پرندگان مهاجر

پرسش های متن
1- ایران از چه جهت ها ی جغرافیایی به دریا دسترسی دارد ؟
از شمال و جنوب
2- دریا و اقیانوس چیست ؟
درياها گودال های پر از آبی هستند که به اقيانو سها راه دارند . اقيانو سها پهنه های بسيار بزرگ آبی کره ی زمين هستند.
3- به دریای خزر چرا دریاچه می گویند ؟
دريای خزر در واقع يک درياچه است؛ چون به اقيانوس راهی ندارد. امّا به آن دريا می گويند چون
وسعت آن بسیارزیاد است و در واقع بزرگترین دریاچه جهان است .
4- دریای خزر در طوا تاریخ چه نام هایی داشته است ؟
دريای خزر در طول تاريخ نام های گوناگونی مانند دريای گيلان،دريای مازندران، دريای قزوين و
دريای گرگان و ... داشته است. درنقشه های خارجی اين دريا کاسپين ناميده می شود.
5- عمق دریای خزر در شمال و جنوب آن چگونه است ؟
عمق دريای خزر در نواحی شمالی آن بسيار کم است به طوری که در بعضی نواحی به کمتر از
١٠ متر می رسد امّا در نواحی جنوبی نزديک به ايران، عمق آن بيش از ١٠٠٠ متر است
6- رودهايی که از ايران به دريا خزر می ريزند چه چیزی را به وجود آورده اند ؟
رودهايی که ازايران به اين دريا می ريزند، جلگه ی حاصلخيزی را در طول ساحل دريا به وجود آورده اند.
7- چند رود که به دريای خزر می ريزند، نام ببريد.
سفید رود – چالوس – هراز – گرگان
8- دريای خزر، ايران را به کدام کشورها مربوط می کند؟
ترکمنستان – قزاقستان – روسیه – آذربایجان
9- خلیج را تعریف کنید
به پيشروی آب دريا ها در خشکی خليج می گويند.
10- خلیج فارس از پیشروی آب کدام دریاها د رکدام خشکی ها به وجود آمده است ؟
خليج فارس از پيشروی آب دريای عمان و اقيانوس هند در خشکی های ايران و عربستانبه وجود آمده است.
11- ساحل خلیج فارس در داخل خاک ایران از کجا تا کجا است ؟
ساحل خليج فارس از دهانه ی اروند رود تا بندر عباس امتداد يافته است.
12- خور چیست و برای چه چیزی مناسب است ؟
در کناره های خليج فارس بريدگی های عميقی وجود دارد که ساکنان اطراف به آن ها خور می گويند.
خورها برای ايجاد بندر و پهلو گرفتن کشتی ها بسيار مناسب هستند.
13- شوری آب خليج فارس بيش تر از دريای.....1..... است. امّا عمق .......2...... بسيار کم تر از دريای عمان است و به طور متوسط .........3...... عمق دارد.
1- دریای عمان
2- خلیج فارس
3- سی متر
14- ساحل درای عمان در داخل خاک ایران از کجا تا کجا است ؟
ساحل دريای عمان از بندر عباس تا بندر گواتر امتداد دارد.
15 – دریای عمان به کدام اقیانوس راه دارد ؟
به اقیانوس هند
16 –تنگه چیست ؟
به آبراهه ای که دو دريا را به هم وصل می کند، تنگه می گويند.
17 -نام تنگه ای که خليج فارس را به دريای عمان مربوط می کند، چيست؟
تنگه ی هرمز
18 - چند رود که به درياهای جنوب می ريزند، نام ببريد.
اروند رود – جراحی – رود هندیجان – رود مُند – رود شور – رود سرباز
19- جزيره های کشور ما در خليج فارس را نام ببريد و بگوييد بزر گترين جزيره کدام است؟
خارکو – خارک – لاوان – هندورابی - کیش – فرور – بنی فرور – سیری –تنب کوچک – تنب بزرگ - ابوموسی – قشم – قشم بزرگترین جزیره است
20 - ايران از طريق خليج فارس با کدام کشورها همسايه است؟
امارات ، قطر ، عربستان ، کویت ، عراق
21 – تعدادی از منابع تاریخی نام خلیج فارس در آنها ذکر شده است را نام ببرید
کتیبه داریوش پادشاه هخامنشی – کتاب های دانشمندان و جغرافی دانان مسلمان چون ابوریحان بیرونی – نقشه های اوروپاییان از عصر اکتشافات جغرافیایی .
فعالیت 2
کاربرگه ی شماره 21، 22 ،23 کتاب کار را انجام دهید .
ejtemaee14.jpg
ejtemaee15.jpg
ejtemaee16.jpg

پرسش های متن

1- در گذشته بیشتر مردم لباس خود را چونه تهیّه می کردند ؟
در گذشته ی بيش تر مردم برای تهيّه ی لباس به خيّاط مراجعه می کردند و خيّاط نيز اندازه ی
آ نها را می گرفت و با پارچه ای که مشتری ها به او می دادند و به سليقه ی آ نها، لباسی برايشان می دوخت.
2- امروزه بیشتر مردم لباس خود را چگونه تهیّه می کنند ؟
امروزه بیش تر مردم پوشاک مورد نياز خود را به صورت آماده از فروشگا ههای مختلف می خرند.
3- کارگاههای تولید لباس چرا به وجود آمدند ؟
با گذشت زمان و افزايش جمعيّت، چون ديگر يک يا چند خيّاط نمی توانستند نيا زهای تعداد
زيادی از مردم را برآورده کنند، کم کم کارگا ههای توليد لباس به وجود آمدند. در اين
کارگاهها انواع لباس به تعداد زياد توليد می شود.
4- تولید انبوه چیست ؟
به تولید کالا به یک شکل و تعداد زیاد « تولید انبوه » گفته می شود .
5- پارچه مورد نیاز برای کارگاههای تولید لباس چگونه تولید می شود ؟
پارچه از نخ درست می شود. نخ ممکن است طبيعی يا مصنوعی باشد. پس از توليد نخ در
کارخانه های نخ ريسی، نخ ها به کارخانه ی پارچه بافی (نسّاجی) فرستاده می شود.
6- صاحبان کارگاه های تولید لباس پارچه را از چه کسانی می خرند ؟
از عمده فروشان
7- در کار گاههای تولید لباس برش کار چه وظیفه ای بر عهده دارد ؟
برش کار از روی الگو هایی که دارد پارچه ها را می برد الگو ها برای افراد با
قد و وزن مختلف در اندازه های مختلف تهیّه شده و اندازه ها با شماره مشخص می شود .
8- خیاط ها در کارگاههای تولید لباس چگونه وظایف را بین خود تقیسم می کنند ؟
هر يک از خيا طهايی که در کارگا ه هستند، يک بخش از لباس را می دوزند. برای مثال يک نفر
فقط آستين می دوزد و لبا سها را به ديگری می دهد. نفر بعدی يقه ها را متصل می کند.
فرد ديگری دگمه و زيپ به لباس می دوزد.
9- خط تولید چیست ؟
همه ی کسانی که در کارگاه مشغول به کار هستند، بخشی از کار توليد را انجام می دهند تا کالا
به صورت نهايی آماده شود. به اين همکاری «خطّ توليد » گفته می شود
فعالیت 2
مغازه دا رها، لبا سها را با مبلغي بيش تر از آنچه که از کارگاه توليدی خريده اند، به مردم مي فروشند. چرا؟
تا با این مبلغ بیشتر بتوانند هزینه های نظیر اجاره مغازه ، حقوق و بیمه کارکنان ،
پرداخت قبوض آب – برق- گاز – تلفن و هزینه اداره ی زندگی خود مغازه دار را تامین کنند .
فعالیت 3
فعالیت کاربرگه ی شماره 20 کتاب کار را انجام دهید
ejtemaee13.jpg
10 – لباسی که اتخاب می کنیم باید با باورهای دینی ما تناسب داشته باشد یعنی چه ؟
لباس بايد پوشش مناسب را برای يک زن يا مرد مسلمان در حضور افراد نا محرم و در اجتماع
فراهم کند. رعايت حجاب و عفاف موجب وقار و متانت شخص می شود.
11- در هنگام خرید لباس به چه چیز هایی باید توجه کرد ؟
در هنگام خريد بايد لباسی را انتخاب کنيم که هم جنس آن خوب باشد و هم از نظر قيمت مناسب باشد. يعنی با بودجه ی ما تناسب داشته باشد .
12- بودجه چیست ؟
بودجه يعنی مقدار پولی که می توانيم برای انجام يک کار يا خريد يک چيز بپردازيم.