مقايسه کنيد:
ترکيه به کدام کشور ها و دريا ها دسترسي دارد؟ افغانستان چطور؟

پاسخ:
ترکیه به دریای سیاه و دریای مدیترانه و دریای مرمره و اژه دسترسی دارد
و همچنین با کشور های سوریه – عراق – ایران – ارمنستان – گرجستان – بلغارستان همسایه است .
افغانستان به دریا راه ندارد
و با کشور های ایران – ترکمنستان – ازبکستان – تاجیکستان – چین – پاکستان همسایه است

پرسش های متن
1- مرز را تعریف کنید ؟
مرز يک خطّ مشخص است که کشوری را از کشور ديگر جدا می کند.
2- مرز بین دو کشور چگونه تعیین می شود ؟
برای تعيين مرز، ابتدا کشو رها بر سر خطوط مرزی به توافق می رسند و مابين خود خطوطی را معيّن می کنند.
سپس نقشه کشها، با دقّت نقش ههايی از مر زها ترسيم می کنند. در مرحل هی بعد بر طبق آن نقشه، روی زمين
در محل، خطوط مرزی علامت گذاری می کنند. اين علامتها معمولاً ميله ها يا تيرک هايی است که در زمين فرو می کنند.
3- پاسگاه های مرزی چه وظیفه ای به عهده دارند ؟
در اين پاسگا هها، افرادی مشغول ديده بانی و حفاظت از مر زها هستند تا عبور غيرقانونی
از مرز صورت نگيرد. مرزبانان پرتلاش از اين راه به کشور خدمت می کنند.
4- «خط مرزی تنها روی زمین نیست» ، یعنی چه ؟
خطّ مرزی تنها روی زمين نيست. بلکه فضای بالای مرز زمينی هم جزء آن است. يعنی در بالای مر زهای زمينی، يک ديوار فرضی وجود دارد.
5- خلبانان در هنگام عبور از مرز هوایی یک کشور چه باید بکنند ؟
خلبانان در هنگام عبور از مرز هوايی يا آسمان يک کشور بايد به آن کشور اطلاع بدهند و برای ورود از آ نها اجازه بگيرند.
6-ايران با کدام کشور طولانی ترين مرز را دارد؟
با عراق که 1458 کیلومتر است
7- کوتا هترين مرز ايران با کدام کشور است؟
با ارمنستان که 35 کیلومتر است
8- چگونه پدیده های طبیعی مرز بین کشورها را به وجود می آورند ؟
گاهی يک پديد هی طبيعی مانند رودخانه، کوه، بيابان و درياچه بين دو کشور قرار دارد و از همان پديده ها
برای تعيين مرز استفاده می کنند. مثلاً ارتفاعات آرارات بخشی از مرز ايران و ترکيه را تشکيل می دهد.
9- رود های مرزی ایران را نام ببرید و بگویید هر رود ایران را از کدام کشور جدا می کند
1- رود اترک که بخشی از مرز ایران و ترکمنستان است .
2 – رود ارس که بخشی از مرز ایران با کشور های آذربایجان و ارمنستان است .
3- رود اروند که بخشی از مرز ایران و عراق است
10- کدام کشو رها از طريق دريا با ما همسايه هستند؟ نام ببريد.؟
کویت – عربستان – قطر - امارات و عمان
11- گذر نامه چیست ؟
برای اين که يک فرد از کشور خارج بشود، به (( گذر نامه ))یا پاسپورت نیاز دارد برای
مثال وقتی یک فرد ایرانی می خواهد به کشور ديگر برود، بايد از دولت ايران گذرنامه بگيرد.
گذرنامه مانند شناسنامه ی خارجی فرد است و در آن مشخصات فرد و ايرانی بودن او ذکر شده است.
12- روادید چیست ؟
برای مسافرت به کشور ديگر بايد از سفارتخانه ی آن کشور اجازه گرفت. به اين اجازه (( روادید )) یا
ویزا می گویند وقتی یک کشور به يک فرد ويزا می دهد، به او اجازه يا پذيرش داده است تا به آن جا سفر کند .
13- کشور ما با کشور های همسایه چگونه روابطی دارد ؟
ما با کشو رهای همسايه ی خود روابط مختلفی داريم. بخشی از روابط ما روابط بازرگانی است ما همچنين با کشو رهای همسايه روابط فرهنگی داريم .
14- روابط فرهنگی ما با کشور های همسایه در چه مواردی است ؟
سفر های زیارتی و هچنین سفر هایی بر ای دیدن آثار تاریخی
15- بين ما و کشورهای همسايه شباهت هايی وجود دارد به برخی از این شباهت ها عبارتند از؟
دين: مردم هم هی کشو رهای همساي هی ايران به جز ارمنستان مسلمان هستند.
زبان: در کشو رهايی مانند افغانستان و پاکستان زبان فارسی رايج است و مردم اين کشو رها به زبان و ادبيّات فارسی علاقه مندند.
جشن ها و اعیاد مانند جشن نوروز و جشن عید فطر و عید قربان
16- نوروز را علاوه بر ایران در کدام کشور ها جشن می گیرند ؟
افغانستان – پاکستان – ترکمنستان – آذربایجان – ترکیه
17 – در پاکستان نوروز را چه می نامند ؟
عالم افروز
فعالیت 4
فکر کنيد چرا نوروز که يک جشن ايراني است، در کشور های همسایه ما نیز وجود دارد؟
یکی از دلایلش این است که ایران در گذشته بسیار پهناور تر بوده است و تمام یا بخشی از کشور های همسایه جز قلمرو ایران بوده است

پرسش های متن
1- آیه 97 سوره انعام چه چیزی را به عنوان نعمت را یاد آوری می کند ؟
دریا را به عنوان نعمت یاد آوری می کند
2- يکی از مهمترين دلايل اهميّت خليج فارس چیست و چرابه آن انبارنفت جهان می گویند ؟
وجود منابع سرشار نفت وگاز است . مقدار اين منابع در خليج فارس به قدری زیاد است که به این منطقه (( انبار نفت جهان ))می گويند.
3- نفت و گاز از کدام قسمت های خلیج فارس استخراج می شود ؟
نفت و گاز از کف خليج فارس در ناحيه ی کم عمق نزديک به ساحل استخراج می شود .
4- نفت کشور های خلیج فارس چگونه به سایر کشور ها انتقال پیدا می کند ؟
همه روزه نفتکشهای عظيمی از خليج فارس و تنگه ی هرمز عبور می کنند و نفت کشورهای نفت خيز را به ساير کشو رهای جهان انتقال می دهند.
5- دريای خزر نيز دارای ......1....... است و کشورهای اطراف اين دريا به.......2.......... نفت از آن مشغولند.
1- منابع نفت و گاز
2- کشف و استخراج
6- در دریای های ایران چند نوع ماهی وجود دارد و چه فوایدی دارند ؟
در دریاهای ايران صد ها نوع ماهی زندگی می کنند که هر يک ارزش غذايی و طعم خاصّی دارند و بعضی هم زينتی هستند.
7- در یای خزر بزگترین منبع چه نوع از ماهیان است ؟
دريای خزر بزر گترين منبع ماهيان خاوياری در جهان است.
8- به کدام ماده غذایی مروارید ساه گفته می شود ؟
خاويار يا تخم ماهيان خاوياری دريای خزر به مرواريد سياه مشهوروازگرانترين غذ اهای جهان است.
9- صید ماهی در دریا خزر از چه زمانی تا چه زمانی ممنوع است ؟
صيد ماهی در دريای خزر از اوايل بهار تا اوايل پاييز ممنوع است
10 – چرا صید ماهی در دریای خزر از اوایل بهار تا اوایل پاییز ممنوع است ؟
زیرا این زمان زمان تخم ریزی ماهیان این دریا است .
11- ماهیگری در دریاهای ایران چگونه انجام می شود ؟
برای ماهيگيری در آ بهای اطراف سواحل از کشتیها و لنجهای کوچک استفاده می شود امّا صيادان،
برای ماهيگيری در آ بهای عميق به کشتیهای مجهز نياز دارند. در اين کشتیها لوازم پيشرفته ی ماهيگيری و سردخانه وجود دارد.
12- ماهی های دریای خزر را نام ببرید ؟
ماهی کولی - ماهی سفید – سوف – کپور – کفال – کیلکا – ماهیان خاویاری ( تاس ماهی – اوزون برون – دراکول – فیل ماهی )
13- آبزیان خوراکی خلیج فارس و دریای عمان را نام ببرید ؟
ماهی سرخو - سنگسر – حلوا – قباد – شوریده – زبیده – میگو
14 – کنسرو ماهی چگونه تهیّه می شود ؟
ماهی ها را پس از صيد با کاميون های يخچال دار کارخانه کنسرو سازی ماهی حمل می کنند.
در آنجاماهی را به قطعات بزرگ برش می دهند و در ديگ های مخصوص می ريزند تا در مدّت معينی بپزد.
بعد دستگاه خودکار ، تکّه های پخته شده را درون قوطی می ريزد و نمک و روغن به آن اضافه می کند.
هوای قوطی ها خارج می شود تا فاسد نشوند...
15- در شهر های بندری مردم بیشتر به چه شغل هایی مشغولند ؟
در شهرهای بندری علاوه بر ماهیگیری و صیادی عدّه ای از مردم به بارگيری و با راندازی کالاهای کشتیها مشغولند.
در اين مناطق انبا رهايی نيز برای نگهداری کا لاها به وجود آمده است و برخی از مرد م به شغل انبارداری مشغولند و
همچنین عده ای از مردم در کارخانه های کشتی سازی و لنج سازی یا مراکز تعمیر آن ها مشغول هستند .
16- در اطراف کدام شهر ها کارخانه های کشتی سازی و لنج سازی وجود دارد چند نمونه را نام ببرید ؟
در اطراف بند رعبّاس، بوشهر و چابهار در جنوب و نکا در سواحل دريای خزرنمونه ای از اين مراکز هستند.
17 – نقش دریا در صنعت گردش گری ایران چگونه است ؟
همه ساله عدّه ی زيادی از مردم کشور ما برای تفريح و گذراندن تعطيلات تابستان به سواحل شمالی ايران سفر می کنند.
سواحل زيبای جنوبی ايران و جزاير کيش و قشم و بند رعبّاس و چابهار نيز برای گردشگری در فصل زمستان مناسب هستند و
مسافران از دريا، بناهای تاريخی و بازا رهای اين نواحی ديدن می کنند.
18- چند گونه از موجودات با ارزشی که در خلیج فارس و دریای عمان زندگی می کنند را نام ببرید ؟
خليج فارس و دريای عمان از بزر گترين زيستگا ههای موجودات دريايی هستند .
ماه یهای تزيينی مرجا نها، صد فها و لاک پشتهای کمياب و پستاندارانی چون دلفينها و نهنگ ها در آ نها زندگی می کنند.
19 - دريای خزر نيز محلّ زندگی انواع ....1.... و ....2.... مهاجر است.
1- ماهیان
2- پرندگان مهاجر