متن کتاب : درس اول             معرفت آفریدگار

( نویسنده ی این متن : ابوعلی بلعمی ـ از کتاب تاریخ بلعمی )

این همه خَلق را که شما بینید بدین چندین بسیاری،این همه را خالقی است

 که آفریدگار ایشان است و نعمت بر ایشان از وی است،آفریدگار را بباید پرستیدن 

و بر نعمت او سپاس داری باید کردن.

اندیشه کردن اندر کار خالق و مخلوق،روشنایی افزاید اندر دل و غفلت از این 

و نا اندیشیدن،تاریکی افزاید اندر دل،ونادانی،گمراهی است.

معنی درس اوّل : معرفت آفریدگار

این همه آفریده که می بینید که این قدر زیاد است،این همه را آفریننده ای آفرید

که خداوند گار است و نعمت های ما از ایشان است.آفریدگار را باید  بپرستیم و

از نعمت او شکر گذاری و تشکر باید بکنیم.

فکر کردن درباره ی کار آفریننده و آفریده شده،روشنایی و نور یه دل ها می بخشد

و فکر نکردن و نادانی کردن تاریکی به دل ها می دهد و نتیجه نادانی گمراهی است.

در ادامه ی متن درس اول ۴ بیت از سعدی با موضوع معرفت خداوند آمده .

ابتدا ابیات را مشاهده می کنید و بعد از آن معنی ابیات به ترتیب آمده.

باد بهاری وزید از طرف مرغزار               باز به گردون رسید،ناله ی هر مرغ زار

خیزوغنیمت شمار،جنبش بادربیع           ناله ی موزون مرغ،بوی خوش لاله زار

هرگل وبرگی که هست،یادخدامیکند      بلبل و قمری چه خواند؟یاد خداوندگار

برگ درختان سبزدر نظر هوشیار              هر ورقش دفتری ست،معرفت کردگار

"سعدی" 

معنی شعر : سعدی 

1 ـ باد بهاری از طرف سبزه زار وزید   (معنی مصراع اول )

باز صدای پرندگان به گوش گردش روزگار رسید. (معنی مصراع دوم )

2 ـ بلند شو و از فرصت استفاده کن.وزیدن باد بهاری، (معنی مصراع اول )

صدای آهنگین پرندگان و بوی خوب گلها.  (معنی مصراع دوم )

3 ـ هر چیزی که در  دنیا هست،از خداوند یاد می کند. (معنی مصراع اول )

بلبل و قمری و پرندگان با صدای زیبای خود چه چیزی را یاد آوری کردند؟

یاد خداوند و آفریدگار.  (معنی مصراع دوم )

4 ـ برگ درختان سبز،در نظر انسان عاقل    (معنی مصراع اول )

مانند دفتری است که به آن نگاه  می کند و به شناخت خداوند می رسد.

(معنی مصراع دوم )

یادآوری : 

الف )

جمله:جمله به مجموع چند کلمه می گویند که مفهومی داشته باشد و

پیامی را از گوینده به شنونده منتقل کند.

انواع جمله:

جمله خبری: به جمله ای می گویند که خبری را بیان می کند. مانند:

دوستم امروز به مدرسه نیامد.

جمله امری: به جمله ای می گویند که در آن دستوری یا خواهشی وجود

داشته یاشد مانند:در را ببند.

جمله پرسشی: جمله ای است که پرسشی را بیان می کند و  در پایان جمله ی

پرسشی علامت ؟ می آید. مانند:ساعت چند است؟

جمله عاطفی: جمله ای است که در آن احساس شگفتی و عاطفی وجود

داشته باشد و علامت جمله ی عاطفی ! می باشد.مانند:چه گل زیبایی!

ب ) 

برای موزون تر شدن وزیبا و آهنگین تر شدن شعر گاهی جای اجزای آن

تغییر می کنند مثلا گاهی اوقات فعل به جای آخر جمله در اول جمله وجود

دارد مانند:باز به گردون «رسید»ناله ی هر مرغ زار.

1 . چرا انسان نمی­تواند تنها زندگی کند ؟

ج : زیرا انسان موجودی اجتماعی است و تنهایی برایش احساس ناخوشایندی است .

2 . چرا تنهایی برای انسان احساس ناخوشایندی است ؟

ج : زیرا دوستی یکی از مهم­ترین نیازهای انسان است .

3 . چرا ما انسان­ها به دوست نیازمندیم ؟

ج : برای این که هم به دوستانمان محبت کنیم و هم این که مورد محبت دیگران قرار بگیریم .

4 . چرا انسان به دوستی و  برقراری ارتباط و محبت نیازمند است ؟

ج : زیرا خداوند در سرشت و فطرت ما انسان­ها میل به محبت کردن و محبت دیدن و نیاز به برقراری ارتباط را قرار داده است .

5 . چهار مورد از فایده­های دوست خوب را بنویسید .

ج : 1ـ لذت بردن از هم­نشینی و هم­فکری با او  2ـ صحبت کردن با دوست عاقل و صبور و درمیان گذاشتن شادی­ها و ناراحتی­ها 3ـ یاری رساندن به ما در هنگام مشکلات 4ـ افزایش آگاهی­ها و یادگیری چیزهای جدید

6 . چرا انتخاب دوست یک موضوع مهم است ؟

ج : زیرا رفتار و اخلاق دوستان در ما تأثیر می­گذارد و ما نیز تأثیراتی بر روی دوستان خود داریم .

7 . فایده­ی صحبت کردن با دوست در هنگام شادی و ناراحتی چیست ؟

ج : باعث می­شود احساس سبکی و آرامش کنیم .

8 . آیا هر فردی را می­توان برای دوستی و رفاقت انتخاب کرد ؟

ج : خیر ، گاه ممکن است یک دوست مسیر آینده و زندگی دوستش را به سوی سعادت تغییر دهد و گاه ممکن است در شرایطی یک دوست موجب ناراحتی و سرشکستگی دوست خود شود .

9 . حضرت علی (ع) در نامه­ی خود به فرزندشان امام حسن (ع) در رابطه با ملاک­های دوستی چه فرموده­اند ؟

ج : فرمودند : « با نیکان همدلی و رفاقت کن تا از آنان باشی و از بدان جدا شو تا از آنان نباشی .

10 . امیر مؤمنان حضرت علی (ع) چه ملاک­ها و معیارهایی را برای انتخاب دوست مهم دانسته­اند ؟

ج : 1ـ خیرخواه باشد و ما را از کارهای ناپسند باز دارد 2ـ صادق و یک­رنگ باشد 3ـ خوش­اخلاق و با ادب باشد .

11 . جمله­ی « هر کس ادب ندارد ، عقل هم ندارد » از کیست ؟ و به چه چیزی اشاره دارد ؟

ج : از حضرت علی (ع) است و به این موضوع اشاره دارد که دوست خوب ، خوش­اخلاق و با ادب است .

12 . بنا به گفته­ی حضرت علی (ع) چرا باید کسی را برای دوستی انتخاب کنیم که ما را از بدی­ها و کارهای نامناسب باز دارد ؟

ج : زیرا چنین دوستانی به ما یاری می­رسانند و سبب پیشرفت ما می­شوند .

13 . معنی این ابیات را بنویسید .

1ـ تو اول بگو با کیان زیستی                   من آن گه بگویم که تو کیستی

تو در ابتدا بگو با چه کسانی زندگی و دوستی کردی تا پس از آن من بگویم که تو چگونه انسانی هستی

2ـ همنشین تو از تو به باید                     تا تو را عقل و دین بیفزاید

دوست و همنشین تو باید از خود تو بهتر باشد تا باعث افزایش عقل و دانایی و دین و ایمان تو شود .

.1چهار روش ثبت و نگهداری اطلاعات توسط گذشتگان و نیاکانمان را بنویسید

روی دیوار غار-روی چوب – روی چرم-روی سنگ

2-مزایای ثبت و ذخیره ی اطلاعات روی سنگ و چوب و دیوار غارها را بنویسید

این اطلاعات برای مدت زیادی باقی می مانند وبر اثر عوامل طبیعی دیر تر از بین می روند

3-ثبت و ذخیره ی اطلاعات بر روی سنگ و چوب و دیوارغارهاچه معایبی دارد؟

نوشتن بر روی این مواد کار دشواری است.حمل و نقل این مواد سخت است.برای همه ی افراد قابل دسترس نیست.با توجه به افزایش جمعیت ثبت همه ی اطلاعات مقدور نیست

4-چرا انسان به فکر روش های جدید برای ثبت و ذخیره ی اطلاعات افتاد؟

چون جمعیت کره ی زمین افزایش یافت و اطلاعات علمی و آثارفرهنگی و اجتماعی زیاد شد و روش های قدیمی برای ثبت و ذخیره ی اطلاعات کافی نبود

5-مواد طبیعی را تعریف کنید.موادی مانند سنگ و چوب و چرم که در طبیعت یافت شوند و انسان ها بدون اینکه تغییر زیادی در آنها ایجاد کنند قابل استفاده باشندمواد طبیعی نامیده می شوند.

6-بیشتر مواد و وسایلی که امروزه از آنها استفاده می کنیم طبیعی اند یا مصنوعی؟ مصنوعی

7- به چه موادی مواد مصنوعی می گویند؟

بیشتر مواد و وسایلی که امروزه ما از آنها استفاده می کنیم و به طور طبیعی یافت نمی شوند بلکه آنها را از مواد موجود در طبیعت می گیرند  به این مواد مواد مصنوعی می گویند

8-چهار ماده ی مصنوعی را نام ببرید

داروهای شیمیایی-لاستیک-پارچه-کاغذ ومدادو...

9-کاربردهای مختلف کاغذ در زندگی روزمره را بنویسید

پول(اسکناس)-کتاب و دفتر-در عکاسی-در بسته بندی مواد-روزنامه  وانواع فیش های بانکی و...

10-مسلمانان در چه تاریخی و در کجا به دانش ساخت کاغذ دست یافتند؟

700سال پس از میلاد مسیح  در سمرقند

11-ماده ی اصلی و خام مورد نیاز برای ساخت کاغذ چیست؟ چوب

12- به غیر از چوب از چه مواد دیگری می توان کاغذ تهیه کرد؟  نیشکر پنبه  و...

13-کدامیک از اجزای تشکیل دهنده ی درخت برای تهیه کاغذ مناسب است؟

ساقه و تنه ی محکم و شاخه های چوبی رختان تنومند

14-مراحل مختلف تبدیل چوب به کاغذ را با ذکر نوع تغییر نام ببرید

بریدن درخت(فیزیکی) جداکردن پوست(فیزیکی) چیپس کردن چوب(فیزیکی) خمیر کردن و افزودن مواد شیمیایی(شیمیایی) خشک کردن خمیر و تبدیل به کاغذ(فیزیکی)

15- در صنعت کاغذ سازی چگونه رنگ زرد چوب را از بین می برند؟ با افزودن مواد شیمیایی رنگ بر مانند کلر یا آب اکسیژنه

16-دو نمونه از نکات ایمنی که هنگام استفاده از آب اکسیژنه باید رعایت کرد را بنویسید

از تماس آب اکسیژنه با پوست بپرهیزیم-آب اکسیژنه را در جای تاریک قرار دهیم

17-نام 3 ماده ی سفید کننده و رنگ بر را بنویسید

آب اکسیژنه- کلر- آب ژاول

18-برای تهیه ی کاغذ با ویژگی های مختلف چه باید کرد؟

مواد شیمیایی مختلف به کاغذ بیافزاییم

19-مراحل مختلف بازیافت کاغذ را نام ببرید

جمع آوری-بسته بندی و پرس –خرد کردن-خمیر کردن

20-مهم ترین فایده ی بازیافت کاغذ چیست؟

حفظ منابع طبیعی مانند جنگلٰ آب و ...

21-برای جلوگیری یا کاهش اثرات قطع بی رویه ی درختان و تخریب جنگل چه راههایی پیشنهاد می کنید؟

کاشتن درخت-صرفه جویی در مصرف کاغذ و خود داری از اسراف-استفاده از روشهای جایگزین مانند عابر بانکها به جای پول و چک .رایانه و...

1 . تصمیم گیری یعنی چه ؟ ج : یعنی انتخاب

2 . وقتی ما تصمیم گیری می کنیم ، چه کاری انجام داده ایم ؟

ج : از بین دو یا چند چیز ، مواردی را انتخاب می کنیم و مواردی را کنار می گذاریم .

3 . آیا همه ی تصمیمات ساده هستند ؟

ج : خیر ، همه ی تصمیمات ساده نیستند ؛ گاهی موقعیت هایی پیش می آید که در آن راه های مختلف و متعددی وجود دارد و انتخاب یکی از آن ها مشکل است .

4 . به چند روش می توان تصمیم گیری کرد ؟

ج : بعضی تصمیم گیری ها فقط به نفع خودمان است و ممکن به ضرر دیگران باشد ، بعضی تصمیمات فقط به نفع دیگران است و ممکن است به ضرر ما باشد ، اما بعضی تصمیمات مناسب است یعنی باعث ضرر کسی نمی شود .

5 . چرا تصمیم گیری کار مهمی است ؟

ج : چون همه ی تصمیماتی که ما می گیریم ، نتایج و آثاری دارند . ممکن است این آثار خوب یا بد باشند و بعضی تصمیمات تأثیر زیادی روی زندگی ما دارند .

6 . تصمیمات مهم زندگی ما در چه چیزهایی اثر می گذارند ؟

ج : در اخلاق و رفتار ، سلامتی ، وضع تحصیل و آینده ی ما اثر می گذارند .

7 . آثار مثبت و منفی یعنی چه ؟

ج : آثار مثبت یعنی خوب و منفی یعنی بد