فعالیت های درس 

1- مخالف (متضاد) کلمات زير را بنويسيد.

ظاهر === باطن .............پسندیده === ناپسند ..............تفاوت === تشابه................مفید === مضّر 

2- متن زیر را با یکی از حروف زیر (از، به، در، با) کامل کنيد. 

چلچله ی خوش آوزا .....در.... آبی آرام بلند به پرواز در آمد . ....به.... ابر سلام کرد . ....از.....کنار خورشید گذشت و..... به..... لبخند زد 
.....با..... باد همنوا شد . ......به...... زمزمه آب گوش داد وچهره ی زیبا ی خود را ......در..... آن مشاهده کرد . چلچله می دانست که چگونه 
.....از..... این همه زیبایی لذت ببرد .
3- کلماتی که باهم ارتباط دارند در یک گروه قرار دهید .

فکر ، افکار ، معلومات ، تعلیم ،تفکر ، معلمان ،متفکران ، تعلیمات 

الف : فکر ، افکار ، تفکر ، متفکران 
ب: معلومات ، تعلیم ، معلمان ، تعلیمات 

املا ء 
1- پنج واژه که املای آن برای شما مهم است ، از متن درس پیدا کنید و معنای هر یک را نیز بنویسید.
این مورد بر عهده خود شما دانش آموزان می باشد 
2- در درس اول یکی از کلماتی را که یکی از اشکال (( ع ، ق )) دارند ، پیدا کنید و بنویسید .

ع----------> معلم ، عجله ، اعضا ، معنا ، عالم ، رعایت ، علم ، علمی ، عمل ، عالی ، عملکرد 
ق----------> دقت ، خلق ، خلقت ، خالق ، دقایق ، نقطه ، اخلاق ، بقیه ، تقریبا ، نقش ، حقیقت ، دقیق 

3- در عبارات زیر چند غلط املایی وجود دارد ، آن هارا بیابید و شکل درست آن را بنویسید 

<< ناگهان معلم از جای خود بر خواست و گفت : خیلی آلی بود ، تا اینجا بسیار جالب بود چون شما با تفکر درباره ی چهار واژه 
به اندیشه های تازه ای دست یافته اید اما بگزارید که گروه (( عمل )) هم نظرات خودشان را بیان کنند >>

برخواست ----------> برخاست 
آلی ----------------> عالی 
بگزارید ------------> بگذارید 


نگارش 

1- با کلمه ها و ترکیب های زیر ، جمله بسازید 

خالق : خداوند خالق جهان است .
کبوتر : پرواز کبوتر ها در آسمان زیبا است .
هنگام سحر : هنگام سحر زمان خوبی برای دعا است .
پنجره : با باز شدن پنجره هوای تازه به درون اتاق آمد .

2- اگر می توانستید با کوه ها ، درختان و رود ها صحبت کنید ، چه چیز هایی به آن ها می گفتید . گفت و گوی خود را با آن ها 
در چند سطر بنویسید .
در این روزگاری که درختان را ازبین می برند ، آب هارا آلوده می کنند و کوه ها را برای جاده سازی 
می تراشند از آن ها می پرسیدم که دوست داشتید در مقابل پیشرفت انسان ها زندگی و جاری بودن 
خود را از دست بدهید یا این که ترجیح می دادید طبیعت با نظم همیشگی خودش پیش برود 


3- تصویر زیر ر ا در یک بند توصیف کنید .
farsin1.jpg
درختی که سرسبزی اش به روح انسان جلا می دهد ، آسمان آبی و پاکی که فرصت 
زندگی و تنفس به پرندگان ، پروانه ها و سنجاقک ها می بخشد .صدای آبی که تما م خستگی 
را از جان به در می آورد .در این تصویر زندگی جاری و ساری است چون رود پر آب و پاک .


کار گاه نویسندگی 


در بکار گیری کلمه ها هنگام نوشتن باید دقت کنیم به نمونه های زیر توجه کنید 

صبح ، اورا دیدم .
بامداد ، اورا دیدم .
پگاه ، اورا دیدم .
1- به جای واژگان مشخص شده ، واژه های دیگری قرار دهید و جمله را باز نویسید کنید .

الف )هیچ چیر نمی تواند اثر محبت را ازبین ببرد .-----------------------> هیچ چیز نمی تواند اثر مهربانی را از بین ببرد .
ب ) بپرسیم و از پرسیدن نهراسیم .---------------------------------------> بپرسیم و از پرسیدن نترسیم .

2-اکنون ، در باره موضوعی که بیشتر از هرچیز دیگری درباره آن می اندیشید ، یک بند بنویسید 
دانش آموز عزیز این فعالیت را باید با توجه به اندیشه خود ، توصیف کنید 


3- ضرب المثل (( از تو حرکت ، از خدا برکت )) را در یک بند توضیح دهید . 

برای رسیدن به اهداف و خواسته ها باید تلاش کرد . دعاکردن به درگاه خدا در حالی که کاری برای رسیدن به خواسته ها انجام نمی دهیم 
مفید نخواهد بود . خداوند به کسانی برای رسیده به خواسته هایشان کمک خواهد کرد ، در حالی که بر خدا توکل می کنند و خواسته های خودرا 
از در گاه خداوند می خواهند تلاش نیز می کنند . این ضرب المثل در واقع این مورد را بیان می کند .

فعالیت های درس 

1- کلمه های مترادفی را که در متن درس به کار رفته است ، پیدا کنید وبنویسید .

مانند = مثل ........... عمر= زندگی ........... شور = شادابی .......... تلاش=کوشش ........... بزرگی= عظمت 
شکوه=شوکت ........... پابرجا = استوار .......... قدرت = توان ........... کلمه = واژه .......... پیوستگی = اتحاد 

2- برای هر کلمه دو هم خانواده بنویسید .

تلفظ = الفاظ = لفظ 
عزت = عزیز = عِزّ
مقصود = قاصد = قصد 
عظمت = معظم = عظیم 

3-با توجه به متن درس جدول زیر را مانند نمونه کامل کنید .

...........کلمه ............. آن ............ ها ........... ات 
.........ستاره.........ستارگان .... ستاره ها ......-------
..........نسل ...........-------........ نسل ها .....-------
............آن ...............آنان ......... آن ها ........-------
......... آوا .............--------......... آوا ها .........-------
.........نغمه............--------......... نغمه ها ......-------
........فرزند............ فرزندان.......فرزند ها .......--------
.......تغییر ............---------......-----------......تغییرات 
......دوست........... دوستان ......دوست ها ....------
......دشمن ........ دشمنان ...... دشمن ها ....--------

4- برای هر کلمه دو صفت مناسب بنویسید 

کلمه ........... صفت 1 .......... صفت 2

فرزندان ....... کوشا ............. خردمند 

خط ........... زیبا ................ خوش 

نگاهبان ....... هوشیار ......... با دقت



املاء 

1- در متن زیر ، کلمات مشخص شده را با حروف مناسب کامل کنید .

تلاش و کوشش شما فرزند مهر بان باعث سربلندی و عزت من می شود . بزرگی و عظمت من و شما به این است 
که با هم ، کنار هم و نگهبان هم باشیم . تغییر و تحوّل ویژگی هر پدیده ی زنده است .
چهره ی نوشتاری و خطّی من ، برای ایجاد دوستی وصمیمیت میان من و شما کمی بیشتر اهمیّیت دارد .

2- برای هر یک از واژه های زیر دو هم خانواده بنویسید .

کلمه ................ هم خانواده 1 ................ هم خانوداه 2 

ظاهر ................... ظهور ............................ مظاهر 
محبت ................. محب ........................... محبوب 


3- در بند نخست درس واژه هایی را که یک نقطه دارند بیابید و بنویسید .
من ...... موجود ..... فرود ..... طولانی ...... خود ....... همان ....... با ........ نسل ........ بر ....... جاری 
بوده ام ..... هم وطن 

نگارش 

1- چند کلمه مترادف از متن درس انتخاب کنید و با استفاده از آن ها یک بند در باره ی زبان فارسی ، بنویسید 
زبان فارسی ترکیبی از شکوه و شوکت تاریخ پر بار ایرانیان است 
تاریخی که با عظمت و بزرگی ایرانیان گره خورده . زبانی که سرشار 
از آواهای دلنشین و نغمه های مهربانی است . ما باید با تلاش و کوشش 
شور وشادابی این زبان را تا همیشه تاریخ زنده نگهداریم 


2- به عنوان یک ایرانی ، برای حفظ زبان فارسی چه وظایفی دارید ؟ درچند جمله بنویسید .
به کار نبردن واژه های معادل زبان فارسی از سایر زبان ها .
کاربرد صحیح واژه ها و عبارات و خارج نکردن واژه ها از شکل 
صحیح و ادبی آن ها ( عبارات را عامیانه به کار نبریم ) .
3- با استفاده از (( که ، از ، ولی ، هم )) متن زیر را کامل کنید .


یکی از پایه های زبان و فرهنگ ، واژگان آن زبان است کهما آن را قلب زبان می دانیم . ولی حفظ و نکو داشت 
و کاربری درست کلمات زبان ملّی ، کمک به سرزندگی و قدرت و عظمت زبان و هم پویا سازی فرهنگ ملّی آن است 

کارگاه نویسندگی 

هر نوشته ای از چند جمله به هم پیوسته درست شده است . در هنگام نوشتن باید به ساده نویسی 
و کوتاهی جمله ها ، توجه کنیم .
1- نوشته ی زیر را به صورت ساده و کو تاه تر بنویسید .

با مدادان ، خورشید از پشت افق ، یعنی آن جایی که در یا به آسمان می پیوندد ، پدیدار می شود 
و چهره ی زرین خود را به جهانیان نشان می دهد 
سپیده دم خورشید از مشرق طلوع می کند و نور خودرا به مردم می بخشد 
2- متنی در یک بند بنویسید و کلمات متضاد (( فراز و فرود )) و (( شکست و پیروزی )) را در آن بکار ببرید .
زندگی سر شار از فراز و فرود است انسان در طول زندگی با شکست ها
وپیروزی های زیادی روبرو می شود که باید تمام آن هارا در قالب تجربه به 
دیگران هدیه کند
3- با توجه به نوشته ی سمت راست ، بخش های خالی سمت چپ جدول را کامل کنید .

قبلا در باری زبان فارسی می دانستمکه دارای سابقه ی طولانی و پرباری در میان سایر زبان هاست .

اکنون یاد گرفتم که این میراث با ارزش را به شکل صحیح آن حفظ کنم و به آیندگان انتقال دهم .

پس تلاش می کنم درباره زبان مادری ام مطالعات دقیق تری داشته باشم و در کاربرد صحیح واژگان کوشا باشم .

زبان فارسی را دوست دارم چون این زبان بزرگانی دارد که باعث افتخار و سربلندی من در بین جهانیان است .


4- ضرب المثل (( زبان سرخ ،سر سبز می دهد بر باد )) را در یک بند توضیح دهید 

بدون فکر و اندیشه سخن گفتن می تواند برای انسان مشکلاتی را به وجود بیاورد .حتی می تواند جان انسان را
به خطر بیاندازد .پس بهتر است پیش از سخن گفتن فکر کنیم و هر سخنی را در هر جایی نگوییم تا خودرا از آسیب
حفظ کنیم .
پایان درس سوم داستان من شما

1 . دلیل افزایش مصرف کاغذ در سراسر دنیا چیست ؟ ج : افزایش شدید جمعیت

2 . آیا با این میزان مصرف کاغذ تولید آن به روش ­های سنتی و دستی امکان پذیر است ؟ ج : خیر

3 . چه نوع مواد و وسایلی در کارخانه­ ی کاغذ سازی به کار رفته است ؟ جنس وسایل به کار رفته از چیست ؟ ج : اره ، رنده ، غلتک ، سرند ، دستگاه چوب خردکن و دیگ خمیر سازی ـــ جنس آن ­ها از آهن است .

4 . کدام ویژگی­ های آهن سبب شده تا این فلز به طور وسیع در اغلب صنایع بزرگ کاربرد داشته باشد ؟ ج : 1. فراوان است 2. هزینه­ ی استخراج آن از سایر فلزات کم­تر است 3. سخت و محکم است .

5 . چرا برای خشک کردن خمیرکاغذ و تبدیل آن به ورقه­ های نازک کاغذ ، از غلتک­ های بزرگ آهنی استفاده می­ شود ؟ ج : زیرا 1. آهن فلز سخت و سنگین و مقاومی است 2. باعث می­ شود آب ورقه­ های کاغذ سریع خارج شود .

6 . برخی از ویژگی­ های آهن را نام ببرید . ج : آهن فلز سخت و محکمی است ــ در طبیعت به فراوانی یافت می­ شود ــ در رطوبت و هوای آزاد سریع زنگ می­ زند ــ وزن آن زیاد است .

7 . در کدام سوره و چه آیه­ ای خدا در مورد آهن سخن گفته است ؟ و چه فرموده است ؟ ج : خداوند در سوره ­ی حدید ، آیه­ ی 25 فرموده است : « آهن را که در آن قدرت و استحکام و منافعی برای مردم است ، فرو فرستادیم »

1 . انسان ها بخش عمده ی غذای خود را چگونه به دست می آورند ؟

ج : از راه کشاورزی

2 . مراحل عمده ی کشاورزی را نام ببرید .

ج : کاشت ، داشت ، برداشت

3 . عوامل مؤثر در کشاورزی را نام ببرید .

ج : 1 ـ عوامل طبیعی 2 ـ عوامل انسانی

4 . عوامل طبیعی مؤثر در کشاورزی را نام ببرید .

ج : 1 ـ خاک 2 ـ آب و هوا 3 ـ آب

5 . چه زمین هایی برای کشاورزی مناسب نیستند ؟

ج : کوه های بلند و مرتفع ، زمین های پرشیب و سنگلاخ و زمین های آهکی و نمکی

6 . چه زمین هایی برای کشاورزی مناسب هستند ؟

ج : دشت های هموار و جلگه هایی که خاک های آبرفتی و حاصلخیز دارند .

7 . آب و هوا چه تأثیری در تولید محصولات کشاورزی دارد ؟

ج : هر محصول با یک نوع شرایط آب و هوایی سازگاری دارد .

8 .محصولات کشاورزی زیر برای رشد بهتر به چه آب و هوایی نیاز دارند ؟

خرما : آب و هوای گرم  ـــ برنج : آب و هوای معتدل و مرطوب ـــ سیب زمینی : آب و هوای سرد 

9 . آب مورد نیاز کشاورزی کشور چگونه تأمین می شود ؟

ج : از آب باران و رودها و در بعضی نواحی از آب های زیر زمینی از راه کندن چاه یا قنات به زمین های کشاورزی می رسد .

10 . بیش تر مساحت کشورمان چه آب و هوایی دارد ؟

ج : گرم و خشک

11 . کشور ما از نظر بارندگی چه جایگاهی در جهان دارد ؟

ج : از کشورهای کم باران است .

12 . عوامل انسانی مؤثر در کشاورزی را نام ببرید .

ج : 1 ـ نیروی کار 2 ـ ابزار و وسایل 3 ـ سرمایه 4 ـ مواد یا نهاده ها

13 . نیروی کار چه تأثیری در کشاورزی دارد ؟

ج : در کشاورزی به افرادی نیاز داریم که مهارت دارند و می توانند کارهای مربوط به کشاورزی را انجام بدهند ؛ افرادی مانند : کشاورز ، آبیار ، مهندس کشاورزی و ...

14 . از ابزار کشاورزی در چه کارهایی استفاده می شود ؟

ج : برای شخم زدن ، آبیاری ، درو کردن ، کندن علف های هرز و غیره

15 . سرمایه چه تأثیری در کشاورزی دارد ؟

ج : باید پول داشته باشیم تا مواد و ابزار مورد نیازمان را بخریم ؛ اگر سرمایه ی ما کم باشد می توانیم با دیگران شریک شویم یا وام بگیریم .

16 . در کشاورزی مواد و نهاده ها چه هستند ؟

ج : بذر ، سم و کود

17 . چگونه می توان از کشاورزان ایرانی حمایت کرد ؟

ج : با خرید و مصرف محصولات کشاورزی ایرانی 

18 . چرا محصولات ایرانی خوش عطر و خوشمزه است ؟

ج : چون کشور ایران کشوری آفتابی است .

1 . مشاهده چیست ؟

ج : استفاده از اندام های حسی مختلف

2 . چه آزمایشی خوب است ؟

ج : آزمایشی که بتوان آن را با وسایل ساده انجام دادو قابل تکرار باشد .

3 . مشاهده چه فرقی با دیدن دارد ؟

ج :مشاهده فقط از راه چشم نیست و با دقت همراه است .

4 . فرضیه سازی چیست ؟

ج : پاسخ های احتمالی برای یک مسئله یا آزمایش

5 . چگونه بادکنک را به دیوار بچسبانیم که دیوار آسیب نبیند ؟

ج : بادکنک را به موی سر یا پارچه ی پشمی مالش دهیم و به دیوار نزدیک کنیم ؛ بادکنک به دیوار خواهد چسبید .

6 . چرا بادکنک با مالش دادن به موی سر یا پارچه پشمی ، به دیوار می چسبد ؟

ج : چون خاصیت جدیدی در آن ایجاد می شود که باعث ایجاد نیروی ربایش می شود .

7 . چرا دو بادکنک روی دیوار کنار هم نمی چسبند ؟

ج : چون ممکن است خاصیت دو بادکنک شبیه هم باشد و وقتی نزدیک هم باشند بر هم نیروی دافعه وارد کنند یا این که موی سر تمیز و خشک نباشد .

8 . نظریه چیست ؟

ج : فرضیه ای که با انجام آزمایش درستیش ثابت شود نظریه نامیده می شود .