تحقیق رایگان

سایت فروشگاه علمی اسمان

روش های خلاقیت و نوآوری در سازمان های آموزشی

مقدمه :

 زندگي پيچيده ي امروزي، هر لحظه در حال نو شدن است و خلاقيت و نوآوري، ضرورت استمرار زندگي فعال است. انسـان براي خـلق نـشاط و پويايي در زندگي، نيازمند نوآوري و ابتكار است، تا انگيزه ي تنوع طلبي خود را ارضا كند و زمينه ي شكوفائي استعدادها و توانايي هاي خويش را فراهم سازد. جامعه ي انساني براي زنده ماندن و گريز از مركز و ايستايي به تحول و نوآوري نياز دارد.

امروزه شعارر «نابودي در انتظار شما است مگر اينكه خلاق و نوآور باشيد.» در پيش روي مديران همه سازمان ها قرار دارد، اما مسؤوليت سازمان هاي آموزشي، به خصوص آموزش و پرورش كه وظيفه تعليم و تربيـت فرزنـدان و آينده سازان جامعه را بر عهده دارند صيغه اي ديگر به خود مي گيرد. از اين رو، سازمان هاي آموزشي از يك سو وظيفه ي فراهم آوردن زمينه ي رشد و پرورش خلاقيت و نوآوري و همچنين استفاده صحيح و جهت دار از استعدادها و توانايي هاي افراد را به عنوان امري مهم به عهده دارند كه اين خود زمينه ساز توسعه فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي ... در جامعه است و از سوي ديگر براي پويايي خود نيازمند پرورش و بهره مندي از خلاقيت و نوآوري در سطوح سازماني خود هستند.

خلاقیت چیست :

تعاریف خلاقیت

            صاحبنظران، تعريفهاي متعددي از خلاقيت و نوآوري به عمل آورده اند. در اينجا برخي از تعاريف مهم را بررسي مي كنيم.

خلاقیت از نظر استيفن رابينز

            استيفن رابينز (1991): خلاقيت را به معناي توانايي تركيب انديشه ها و نظرات در يك روش منحصر به فرد با ايجاد پيوستگي بين آنان بيان مي كند.

            او نوآوري را به معناي فرآيند اخذ انديشه ي خـلاق و تبـديل آن به محصول، خدمات و روش هاي جديد عمليات مي داند.

خلاقیت از نظر رضائیان

            رضائيان (1374): «خلاقيت به كار گيري توانايي هاي ذهني براي ايجاد يك فكر يا مفهوم جديد است. نوآوري به كارگيري انديشه هاي جديد ناشي از خلاقيت است كه مي تواند به صورت يك محصول جديد، خدمت جديد يا راه حل جديد انجام كارها باشد.»

خلاقیت از نظر لوتالز

            لوتانز (1992): خلاقيت را به وجود آوردن تلفيقي از انديشه ها و رشهيافت هاي افراد و يا گروه ها در يك روش جديد، تعريف كرده است.

خلاقیت از نظر البرشت

            البرشت (1987): خلاقيت و نوآوري و وجه تمايز آنان را به اين صورت مطرح كرده است كه خلاقيت يك فعاليت ذهني و عقلاني براي به وجود آوردن انديشه ي جديد و بديع است. نوآوري تبديل خلاقيت انديشه ي نو به عمل و يا نتيجه (سود) است.

خلاقیت از نظر گلیفورد

جامع ترین تعریف خلاقیت

            شايد به جرأت بتوان گفت كه جامع ترين تعريف خلاقيت توسط گيلفورد، دانشمند آمريكايي، عرضه شده است. او خلاقيت را با تفكر واگرا (دست يافتن به رهيافت هاي جديد براي مسايل) در مقابل تفكر همگرا (دست يافتن به پاسخ) مترادف دانسته است.

متن تحقیق :

            افرادي كه تفكر واگرا دارند در فكر و عمل خود با ديگران تفاوت دارند و از عرف و عادت دور مي شوند و روش هاي خلاق و جديد را به كار مي برند. برعكس، كساني كه از اين خصوصيات برخوردار نيستند. تفكر همگرا دارند و در فكر و عمل خود از عرف و عادت پيروي مي كنند. پس، تفكر واگرا يعني دور شدن از يك نقطه ي مشترك كه همان رسم و سنت و عرف اجتماع است و تفكر همگرا يعني نزديك شدن به آن نقطه.

توصیف خلاقیت

            خلاقيت، فعاليتي فكري و در عين حال مبتني بر اطلاعات است. اگر تفكر را عامل يا جريان اصلي خلاقيت بدانيم، اطلاعات نيز ماده اوليه يا اساسي آن محسوب مي شود. نكته حايز اهميت آن است كه انديشه هاي حاصل از خلاقيت (پردازش متفكرانه اطلاعات) بايد به گونه اي پرورش يابند كه در ارتباط با شرايط دنياي واقعي به نوآوري در سازمان بينـجامد. مـسؤوليت اين امر مهم بر عهده ي مديران است، تا در اين راستا اطلاعات لازم و شرايط مناسب براي تفكر را در سازمان يا واحد سازماني خود به وجود آورند، انديشه هاي نو را جذب و بررسي كنند و پرورش دهند تا از طريق نوآوري در سازمان، خدمات مفيدي انجام دهند.

            همه بر اين واقعيت آگاهيم كه تا قرن اخير، بسياري بر اين باور بودند كه ابداع و خلاقيت خصوصيت ذاتي است و برخي افراد با اين توانايي متولد مي شوند. چنين پنداشته مي شد كه استعداد و توان هنرمندان بزرگ، خاص خود آنان است.

            امروزه ثابت شده است که اين استعداد در نوع بشر به اندازه حافظه عموميت دارد و می توان آن را با کاربرد اصول و فنون معين و ايجاد طرز تفکرهای جديد و ايجاد محيطی مناسب پرورش داد.

خلاقیت از نظر رابرت اپستین

            رابرت اپستين می گويد: «من پس از بيست سال تحقيق، بررسی و مطالعه روی اين مسأله به اين نتيجـه رسـيده ام که همـه ی انسـانها از قـوه خلاقيت برخوردار هستند و استثنايی وجود ندارد.» پس می توان موهبت خلاقيت را به کار نگرفتن، پزمرده و يا با مبادرت به فعاليتهايی که بيشترين امکان را برای پرورش خلاقيت به وجود می آورد، آن را توسعه داد.

استعداد خلاق در سازمان

چگونگی رشد استعداد خلاق در سازمان

            برای رشد استعداد خلاق، سازمان بايد شرايط و جو لازم را فراهم سازد. هر چند، خود فرد نيز در رشد اين استعداد نقش اساسی دارد. بنابراين، هر نوع آموزش خلاقيت در سازمان های آموزشی بايد بر نکات زير تأکيد داشته باشد:

1-                در اغلب آموزشهای سنتی، فراگيران فقط در معرض مطالب و مهارتهای ارائه شده از طرف معلم يا مدير قرار گرفته و مطابق برنامه از پيش تعيين شده حتی در جزئيات به پيش می روند. در آموزش خلاقانه، فراگيرنده خود نقش فعال ايجاد کرده و مربی (رهبر) به جز در کليات و جهت اصلی آموزش، نقش تعيين کننده ای ندارد.

2-                برنامه های آموزشی و محتوای مطالب حتی الامکان بايد موجب رشد و توسعه فکر واگرا به جای تفکر همگرا در فراگيرندگان شود.

3-                شناخت علايق و انگيزه ی عاطفی و غير عاطفی هر يک از فراگيرندگان برای پيشبرد امر آموزش اساسی و ضروری است.

4-                در هر مرحله ی آموزش و پرورش فراگيرندگان، مباحث و فنون مطرح شده بايد کاربردهای ملموس و عملی در زندگی و کار فرد داشته باشد.

5-                اميد به آينده و ايمان و اعتقاد به آنچه پس از تلاش و استمرار نصيب فراگير خواهد شد، بايد در دوره های آموزش خلاقيت مورد تأکيد قرار گيرد تا انگيزه بيشتری برای فراگيرنده به وجود آيد.

6-                تجسم وضع آينده مـسأله و مـقايسه آن با وضـعيت فعـلی کمک مفيدی در يافتن راه حل های بديع خواهد کرد.

محیط رشد استعداد خلاق

اصولاً، استعدادهای خلاق در محيط های مطلوب شکوفا و متبلور می شوند. بنابراين، يکی از الزامات و روش های مهم متبلور کردن خلاقيت، به وجود آوردن فضای محرک، مستعد و به طور کلی خلاق است. بدين گونه که مسـئولان سـازمان بايد به طـور مـستمر آمـادگی شنيدن انديشه های بديع و نو را داشته باشند و مشوق و ترغيب کننده ی کاوش برای يافتن روش های جديد در انجام کار و نيز حوزه های نو باشند. در سازمان های آموزشی علاوه بر اين که چنين فضايی برای معلمان و مديران بايد مهيا باشد، معلمان نيز بايد زمينه ی لازم را جهت ايجاد فضای مطلوب برای دانش آمـوزان فراهـم آورند. مـعلمی که در چنين فضايی فعاليت می کند می تواند محيطی بسازد که دانش آموزان با استفاده از فرصتهای موجود و آزادی عمل به کشف، اختراع و ساختن چيزهای مختلف بپردازند. محيط آموزشی بايد به جسم و روان فراگيران توجه داشته باشد، تراوشهای فکری آنان را پرورش دهد  و توانائی های بالقوه آنان را به فعل تبديل کند.

محیط خلاق از نظر ارنست دیل

ارنست ديل (1986) بر اين باور است که به وجود آوردن محيط خلاق و نوآور شايد مهم ترين عامل در تضمين بقای سازمان برای ارائه انديشه های جديد و بکر است. محيط مناسب برای بروز خلاقـيت نه فقـط افراد را بـرای ابراز تفـکر جـديد و خـلاق ترغـيب و برانـگيخته می کند، بلکه سبب می شود که سازمان آسان تر بتواند افرادی را که دارای اين ويژگی ارزشمند هستند بری تقويت کادر تخصصی خود انتخاب کند. بديهی است که انتخاب و استخدام معلمان و مديران مناسب نيز مسأله ای در خور توجه و تمهيدی اساسی برای خلاق کردن محيط آموزش و پرورش است.

يکی ديگر از شيوه های مهم و پرجذبه پرورش خلاقيت و نوآوری، مشورت است. اساساً يکی از نشانه های رشد اجتماعی، شورا و مشورت است و بدون ترديد افرادی که اهل مشورت هستند از عقل و فکر بيشتری برخوردارند و آنان که اهل مشورت نيستند از اين امتياز بی بهره اند.

خلاقیت از نظر اسلام

اسلام انسان را به شورا ترغيب کرده و پيامبر اسلام (ص) از مشورت به عنوان يک اصل تربيتی استفاده کرده است و در سيره ی آن حضرت نمونه های زيبايی وجود دارد که در جنگها و ساير مسائل اجتماعی با ياران خود به مشورت می پرداختند. تأکيد و عمل آن حضرت به اين اصل تربيتی بيشتر به خاطر جنبه ی آموزشی و تأثير آن در رشد افراد بوده است. در واقع هر قدر که مديران در سازمانـهای آمـوزشی از دانش و تجربه کافی برخوردار باشند، باز هم مشورت با ديگران افقهای تازه ای برای آنان می گشايد. حضرت علی (ع) می فرمايند:

«بهترين راه حل ها و صحيح ترين شيوه ها بااستفاده از انديشه های افراد مختلف به دست می آيد.»

خلاقیت و مشورت از نظر پاتريشيا، مک لگان و کريستوفل

            پاتريشيا، مک لگان و کريستوفل، برخی از ويژگی های نظام استبداد گرايانه و مشارکتی را به شرح جدول زير مشـخص کـرده اند،  که برای ارزيابی وضعيت سازمان ها و جهت دهی اقدام هايی که لازم است يک سازمان مشارکت جو انجام دهيم می تواند مفيد واقع شود.

جدول ويژگی های نظام استبدادگرانه و مشارکتی

موانع خلاقيت و نوآوری چیست

            خلاقيت و نوآوری و ارائه فکر و نظر جزء خصوصيات فطری همه افراد است که در شرايط و محيط مطلوب با شيوه های مناسب قابل شکوفا شدن و توسعه يافتن است. اما مهم اين است که اين خصيصه و يا حتی نياز به آن در بسياری موارد از طرف بعضی مديران مورد بی توجهی قرار می گيرد. بنابراين، رفتار و عملکرد مدير هم می تواند مانع خلاقيت و هم ايجاد و تقويت کننده آن باشد.

            موانع خلاقيت و نوآوری را می توان در سه دسته به شرح زير مد نظر قرار داد.

انواع موانع خلاقیت

                        1) موانع فردی               2) موانع اجتماعی                       3) موانع سازمانی

1) موانع فردی خلاقيت چیست:

            مهمترين موانع فردی خلاقيت، داشتن اعتماد به نفس و ترس از انتقاد و شکست، تمايل به همگونی و عدم تمرکز ذهنی است.

            دکتر الکس اس. اسبورن به بعضی از موانع فردی در راه خلاقيت اشاره می کند و می گويد: تأکيد بر عادت های پيشين، دلسر شدن، کم رويی و عدم تحسين و تشويق به موقع، گل لطيف خلاقيت را می خشکاند.

به طور کلی، موانع فردی خلاقيت را به شرح زير می توان بيان کرد.

·        عدم اعتماد به نفس

·        محافظه کاری

·        متعهد نبودن

·        تمايل به همرنگی و همسويی

·        عدم توانايی در تحمل ابهام و تضاد

·        عدم پيچيدگی ذهنی لازم برای بررسی مسائل

·        وابستگی و جمود فکری

·        ويژه گری شديد و عدم دانش کافی در مورد علوم مربوط

·        عدم استفاده از طرفين مغز

·        عدم تمرکز ذهنی

·        مقاوم نبودن

·        کمرويی

·        عدم انعطاف پذيری

مديران بايد بدانند که آزاد ساختن توان خلاقيت و به کار گيری فکرهای نو در گرو پيروزی بر موانع مذکور است؛ هر چند پيروزی برآنان مشکل است و احتياج به زمان دارد.

2) موانع اجتماعی خلاقيت چیست:

            موانع اجتماعی آن دسته از موانعی است که به طور مستقيم متأثر از محيط اجتماعی است و فرد خود به تنهايی نمی تواند به رفع آنان اقدام کند. اين موانع بيشتر در محيط های خانوادگی و آموزشی تجلی پيدا می کنند.

            الف- خانواده: دوران کودکی نقش بسيار مهمی در شکفتن و بارور شدن استعدادهای مختلف کودکان ايفا می کند. بعضی عقايد تربيتی غلط و عدم آگاهی لازم، شرايط نامساعد، بی توجهی به پرسش های کودکان و به عقايد اصيل غير عادی آنان، ارزش قايل نشدن به عقايد کوکان، انتقاد و سرزنش کردن نابجا از کارهای آنان و قضاوت نادرست در درون خانواده، بعضی از مواردی است که مانع رشد و شکوفا شدن خلاقيت کودکان می گردد.

ب- محيط آموزشی: از آنجايی که نظام های آموزشی نقش اساسی در شکوفايی استعدادهای بالقوه فراگيران دارند و ناکار آمد بودن اين نظام ها خود بزرگ ترين مانع بروز خلاقيت و نوآوری است، برای جلوگيری از خاموشی خلاقيت، بزرگان تعليم و تربيت اصولی را پيشنهاد کرده اند که رعايت آنان در محيط های آموزشی به طور مرتب، مداوم و هماهنگ کمک خواهد کرد تا به جای خاموشی، خلاقيت رشد و توسعه پيدا کند. برای جلوگيری از خاموشی خلاقيت، رعايت اصول زير توضيه می شود.

- برای پرسش های کودکان بايد اهميت قايل شـد و آنان را راهنمايی کرد تا خودشان جواب پرسش ها را بيابند.

- عقايد اصيل غير عادی بايد مورد احترام قرار گيرد و ارزش آنان برای کودکان روشن گردد.

- بايد به کودکان نشان داد که عقايدشان دارای ارزش است و عقايدی را که پذيرش آنان در کلاس ممکن باشد پذيرفتنی هستند.

- گاهی اوقات بدون اين که تهديدی از جهت نمره، ارزشيابی و يا انتقاد در کار باشد، بايد کودکان را آزاد گذاشت تا کارهائی را که خودشان می خواهند انجام دهند.

- هرگز نبايد قضاوتی در مورد رفتار کودکان بدون اين که علل و نتايج آن تشريح گردد، به عمل آورد. همچنين جورج اف. نلر می گويد:

- قبل از هر چيز می توانيم دانش آموزان را به داشتن انديشه های بکر تشويق کنيم؛ انديشه هايی که کم و بيش برای خود آنان بکر است.

- بسياری از جوانان، به طور طبيعی مستعد پذيرش انديشه های تازه هستند. نوجوانان، هوسها و مُدها را با اشتياق و با آغوش باز می پذيرند. نظام آموزشی بايد تلاش کند تا ميل افراد را به ابداع تقويت کند و نگرش های محافظه کارانه و قراردادی را در آنان اعتدال بخشد.

- اگر بخواهيم خلاقيت را پرورش دهيم، بايد بيان خودجوش را مخصوصاً در کودکان کوچک تر، تشويق کنيم. همچنين بايد دانش آموزان را تشويق کنيم تا در ابراز نظرهای خود راحت و روان باشند. در شرايط مساوی، هر چه نظرات بيشتری ارائه دهند، مسائل بيشتری را می توانند حل کنند. اگر در ابراز عقايدشان راحت و روان باشند، با ذهن بارورتری با مطالعات و يافته های خود مواجه می شوند و می توانند آموخته ای خود را به گونه ای وسيع تر به کار گيرند.

- يکی از رسالت های مهم نظام آموزشی برانگيختن کنجکاوی دانش آموز در مطالعات خود و ارتباط آن با دنيای اطراف وی است.

            بنابراين، علمای تعليم و تربيت بر اين نکته صحه گذاشته اند که آموزش مبتنی بر خلاقيت، پربارتر از آموزش به وسيله اعمال قدرت است؛ شاگردی که با به کار بستن حداکثر ظرفيت خود انگيزش درونی برای کار کردن پيدا می کند، ديگر نيازی به پاداش و تنبيه ندارد. پس سودمندتر آن است که نظام های آموزشی موقعيتی فراهم آورند تا با رعايت اصول، خود مانع خلاقيت نشوند.

3) موانع سازمانی خلاقيت چیست

            موانع سازمانی خلاقيت و نوآوری در ابعاد مديريت، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی و آموزش قابل بررسی و تأمل است زيرا چنانچه اين ابعاد با اهداف و رسالتی که سازمان های آموزشی دارند هماهنگ نباشند، سازمان، خود مانعی در راه خلاقيت و نوآوری خواهد بود. موانع سازمانی خلاقيت در مقوله های زير قرار می گيرند:

الف) مديريت: در اين زمينه می توان به موارد زير اشاره کرد:

·        شيوه های رهبری

·        به کارگيری روش های تشويق و تنبيه نادرست

·        نگرش منفی نسبت به توان زيردستان

·        عدم تحمل انتقاد

·        عدم تحمل شکست

·        ضرر و زيان محسوب نمودن هزينه های ناشی از خلاقيت و نوآوری

ب) ساخنار سازمانی: در اين حوزه، موارد زير می توانند به عنوان مانع خلاقيت مطرح شوند:

·        ارتباطات محدود سازمانی

·        پيروی از طبقه بندی مشاغل و شرح شغل ثابتچ

·        ارزيابی نادرست عملکرد

·        ساختار مکانيکی و انعطاف ناپذير

ج) فرهنگ سازمانی: به عنوان بستر و زمينه اصلی سازمان، نقش بسيار مهمی در بروز خلاقيت و نوآوری بر عهده دارد. برخی موانع که در اين زمينه می توانند مطرح شوند عبارت است از:

·        عدم احساس مسئوليت اجتماعی

·        تلاش در جهت حفظ وضع موجود

·        عدم وجود فضای حمايت از نوآوری و نوآوران

·        تأکيد بر اهداف سازمانی بدون توجه به کارکنان

د) آموزش: نيروی انسانی مقوله ای مهم و تعيين کننده در اثر بخشی و کارآيی سازمان ها است. در اين زمينه می توان به موارد زير که به عنوان مانع خلاقيت و نوآوری عمل می کنند اشاره کرد:

·        ضعيف بودن آموزش های پايه ای

·        عدم آموزش های مستمر در زمينه مسائل کاری و يا در صورت وجود، خلاق نبودن آن

ويژگی های افراد خلاق چیست

            سازمان به خودی خود خلاق نخواهد شد مگر اينکه افراد خلاق با خصوصيات و ويژگی های خاص پيکره آن سازمان را تشکيل دهند. آنانند که با تشکيل گروه های مختلف، مجموعه ای را به وجود خواهند آورد که توسط رهبر و مديری خلاق، خوب حمايت شوند و مديران با شناخت افراد خلاق و به کارگيری آنان در پست های مختلف و مناسب می توانند زمينه های لازم جهت خلاقيت و نوآوری را در سازمان برای هميشه فراهم آورند. در اين راستا به برخی ويژگی های افراد خلاق که توسط صاحبنظران بيان شده است اشاره می شود:

            تورنس، ويژگی های بسياری را برای افراد خلاق قايل است که از جمله آنها می توان به موارد زير اشاره کرد:

            آزردگی از کارهای تکراری، توان فکر کردن و پرداختن به چند موضوع در يک زمان، ايجاد شرايط نشاط و علاقه به موضوع در خويش، فرانگری در انجام تکاليف، تلاش در انجام کارها با روش غير معمول، درک سريع و صحيح از روابط بين پديده ها، مستقل بودن و نگرانی نداشتن از اينکه نسبت به ديگران متفاوت به نظر آيند، خيالی بودن، انعطاف پذيری، کنجکاوی، مخاطره پذيری.

            استادين (1974) مطالعات انجام شده درباره ويژگی های افراد آفريننده را مورد بررسی قرار داده و به اين نتيجه رسيده است که افراد آفريننده دارای ويژگی های زير هستند:

1)     انگيزه پيشرفت سطح بالا

2)     کنجکاوی فراوان

3)     علاقه مندی زياد به نظم و ترتيب در کارها

4)     قدرت ابراز وجود و خودکفايی

5)     شخصيت غير متعارف، غير رسمی و کامروا

6)     پشتکار و انضباط در کارها

7)     استقلال

8)     طرز فکر اعتقادی

9)     انگيزه های زياد و دانش وسيع

10) اشتياق و احساس سرشاری

11) زيبا پسندی و علاقه مندی به آثار هنری

12) قدرت تأثير گذاری بر ديگران

13) علاقه ی کم به روابط اجتماعی و حساسيت زياد نسبت به مسائل اجتماعی

در مجموع، بنابر تحقيقات و بررسی زيادی که توسط صاحب نظران مختلف انجام گرفته می توان ويژگی های زير را در خلاقيت مؤثر دانست.

·        نداشتن تعصب نسبت به تغيير

·        علاقه به يادگيری، کنجکاو بودن

·        علاقه به آزمايش و تجربه دايمی

·        گرايش به مقوله ها و کارهای پيچيده

·        توسعه دامنه دانش و آگاهی خود

·        داشتن بينش ژرف تر نسبت به محدوده زندگی

·        شوخ طبعی

·        قدرت و آمادگی پذيرش افکار نامتعارف و تحمل ابهام

·        تبحر بيشتر در استفاده از قوای فکری خود

·        جهت دار بودن انگيزه ها و شوق ها

·        واقع بينی نسبی

·        ميل به ريسک کردن

·        اعتماد به نفس بالا

·        پشتکار و تلاش مستمر

·        وقار و خود انگيختگی

·        توجه به زمان و وقت شناسی

·        داشتن ظرفيت بالا در تحمل ناملايمات

·        دارای استقلال و آزادی عمل و فکر نسبی

·        شجاعت در پذيرش عيوب خود، توانايی تشخيص آنان و قدرت در ترک عادت های ناپسند

·        قدرت تجسم آينده و برنامه ريزی حتی بلند پروازانه

·        توجه توأم به رؤيا و عمل

·        اعتقاد به راستی و درستی به عنوان ابزار کار

·        داشتن قدرت نسبتاً بالا در کنترل نفس خويش

·        تمايل به پيشرفت دايمی

·        رک گويی و صراحت بيان

·        خوشبينی و اميدوار بودن به آينده

·        خودخواه نبودن و داشتن ثبات عاطفی

·        داشتن قدرت جمع بندی مسائل و قضايا و نتيجه گيری از آنان

·        داشتن روحيه کار پذيری و توليد کنندگی در کار (کار آفرينی) و عدم تمايل صرف به استفاده از حاصل کار ديگران

·        حساسيت و اهميت قايل شدن نسبت به سرنوشت ديگران

·        نسبت به زندگی خود و ديگران احساس مسئوليت کردن و اعتقاد به اين که در زندگی رسالتی به عهده ی او گذاشته شده است.

·        در فکر و عمل از اصالت و نوآوری بيشتری برخوردار بودن

·        پيروی کمتر از آن دسته معيارها، رسوم و ارزش های اجتماعی که به نظر قابل قبول نيستند، اتکای بيشتر به قضاوت شخصی خود.

·        بيان عقيده خود در جلسات و در عين حال عدم پافشاری در تحميل عقايد خود

·        حساس بودن نسبت به مسائل اجتماعی و سياسی جامعه

·        صرف بخش عمده ای از وقت و انرژی خود جهت توجه دقيق به پيرامون خود

شناخت، دقت و تأمل در اين ويژگی ها برای مديران سازمان های آموزشی علاوه بر اين که زمينه ی بارور شدن و تقويت هر چه بيشتر توانائی ها را در آنان فراهم می کند، موجب آگاهی و شناخت بهتر و توجه بيشتر به افراد درون سازمان خواهد بود.

نقش مديران در پرورش خلاقيت چیست

            سازمان خلاق نيازمند به مدير خلاقی است که در ايجاد و حفظ فرهنگ خلاق در درون سازمان و ترغيب، ترويج و به وجود آوردن انگيزه برای رفتار خلاق در افراد و گروه های درون سازمان کوشا باشد. در اين راستا، مديران سازمان های آموزشی بايد هم از تجربه مفيد در ايجاد چنين فرهنگی برخوردار بوده هم مورد تأيـيد کـارکنان سازمان خود باشند. زيرا، چنين تأييدی علاقه مندی و اشتياق افراد را افزايش می دهد.

            لازارسفلد (1963) می گويد: مدير بايد تمهيدات و تدابيری برای رشد، نوآوری و تغيير به کار بندد. در دنيای متحول و متغير، اشخاص و سازمانها بايد بتوانند با تغيير و دگرگونی سازگاری پيدا کنند و اين از وظايف عمده مدير در سازمان می باشد.

            در واقع ترويج و ترغيب ويژگی های پيـش گـفته، به عملکرد مدير بستگی دارد و مديران می توانند تسهيل کننده بروز اين ويژگی ها باشند. سؤال عمده اين است که چگونه می توان اين ويژگی ها را ترويج داد و کارکنان را به تفکر واداشت به طوری که خود کارکنان در اين راستا به يادگيری خلاقيت و نوآوری بپردازند.

            وارن بنـس (1984) پس از بررسـی های مسـتمر در مـورد الـگوهای رفتاری رهبران سازمان های خلاق به اين عقيده رسـيده است که وجـود چـهار نـوع مـديريت و توانايی در رهبر می تواند در اين رابطه سودمند باشد.

1)     مديريت توجه (دقت): به توانايی شکل دادن بينش جمعی و شامل نمودن تمام کارکنان در اين بينش دلالت دارد.

2)     مديريت معنی: توانايی بيان اين بينش را به طور محسوس، معنادار و با تأثير احساسی مد نظر قرار می دهد.

3)     مديريت اعتماد: توانايی به دست آوردن و نگه داشتن اعتماد کارکنان را شامل می شود.

4)     مديريت خويشتن: بر آگاهی از توانايی ها و خصوصيات ويژه خود و استفاده بهينه از آنان با حفظ روحيه موفقيت و دوری از شک و ترديد نسبت به خود دلالت دارد.

کارکنانی که از اين نوع رهبری برخوردار هستند برای دستيابی به اهداف سازمانی تمايل بيشتری به ايفای نقش مؤثر و فعال داشته تلاش بيشتری برای ارائه انديشه های خلاق نشان می دهند.

خلاقيت به دلاليل زير برای مديران آموزشی ارزشمند است:

-      با خلاقيت بيشتر مدير و همکاران او کميت و کيفيت تصميمات و فعاليتها افزايش می يابد.

-      مديران خلاق به احتمال بيشتری می توانند خود و مدرسه تحت مديريت خود را در مواجهه با مشکلات و بهره گيری از فرصتها سازگار نمايند.

-      مديـر و مـعلمان از لـحاظ فـردی احساس چالش و رضايت بيشتری در ارتباط با کار خود می کنند.

-      دانش آموزان از آموزش بهتری برخوردار می شوند.

 ارائه شده توسط سایت فروشگاه علمی اسمان به صورت رایگان

 توجه :

شما فرهنگیان گرامی می توانید تحقیقات اقدام پژوهی ، گزارش تخصصی ، درس پژوهی ، تجربیات ارتقای شغلی ، طرح جابر  و مقالات پرسش مهر مورد نیاز خود را از لینک های زیر تهیه نمائید :( سایت علمی و پژوهشی آسمان ) بر روی هر لینک کلیک نمائید :

• 
  بیش از سیصد طرح جابر برای شرکت در مسابقات طرح جابر
• 
  

• مقالات مخصوص برای دانش آموزان و معلمان  در مورد  پاسخ به پرسش مهر رئیس جمهوری در مورد مهارت آموزی

سایت فروشگاه علمی اسمان

تحقیق رایگان

آموزش و پرورش  بزرگسالان در سوئد

تاريخچهآموزش و پرورش  بزرگسالان در سوئد

دبيرستانهاي مردمي و انجمن‌هاي آموزش بزرگسالان در زمره  قديمي‌ترين مراكزسازمان يافته ارائه كننده دوره‌هاي آموزش  بزرگسالان دركشور سوئد محسوب مي‌گردند. با اعمال تغييرات ساختاري درحوزه آموزش سوئد طي قرن 19، روند توسعه آمورش بزگسالانتسهيل يافت. افتتاح نخستين مراكز آموزش متوسطه مردمي ويژه آموزش بزرگسالان در سال 1868 خود مبين اين مطلب است. گفتني است كه ساير مراكز آموزش متوسطه مردمي كشور سوئددر آغاز قرن20 پديدار شدند. انجمن‌هاي آموزش بزرگسالان در كشور سوئد به واسطه توسعهجنش‌هاي مردمي تشكيل گرديد.ازجمله توسعه جنش‌هاي مردمي نظير جنبش‌هاي مذهبي وجنبش‌هاي سياسي مي‌توان به نياز اعضاي جنبش به برخورداري از اطلاعات و بالابردن سطحآگاهي افراد از نيروي بالقوه خود اشاره نمود. گفتني است كه جامعه علمي اين نيازهارا تامين نموده، جنبش‌هاي مردمي نظارت بر حوزه آموزش را به دست گرفته و نخستينگروه‌هاي آموزش بزرگسالان كشور طي سال 1902 شكل گرفت. علي‌رغم ارائه دوره‌هاي معمولآموزش بزرگسالان در مدارس ايالتي، طرح توسعه مدارس ويژه آموزش بزرگسالان كشور سوئدطي دهه‌هاي 60 -1950به اجرا در آمد. مدارس شبانه ابالتي ويژه بزرگسالان نيز درآوريل سال 1938 تاُسيس گرديد. طي دهه 1950نيز افراد بزرگسال كشور سوئد از امكانحضور در دوره‌هاي آموزش تكميلي برخوردار گرديدند.

لازم به ذكر است كه مدارس شبانه ابالتي ويژه بزرگسالان ، ابتدا توسط انجمن‌هايآموزش بزرگسالان اداره مي‌گرديد، تا اينكه درسال 1963 مدارس مذكور از امتيازاتايالتي برخوردار گرديد.

در اين اثنا و با گذر از دوره گذار، توسعه كليه مدارس شبانه ابالتي ويژهبزرگسالان تحت نظارت شهرداري‌هاي كشور در آمد.علاوه بر اين دوره‌هاي آموزش فني وحرفه‌اي بزرگسالان به صورت دوره‌هاي آموزشي پاره وقت و توسط مدارس فني و حرفه‌ايارائه گرديد.  در سال 1967 اقداماتي در خصوص اعمال اصلاحات تدريجي در حوزه آموزشبزرگسالان سوئدي به عمل آمد كه از آن جمله مي‌توان به پذيرش دانش‌جويان در دوره‌هاي آموزش ايالتي، ملي و شهري (منطقه‌اي) اشاره نمود. در نتيجه اعمال چنين اصلاحاتي،مدارس شبانه متوسطه و تكميلي ايالتي  ازفعاليت بازمانده و از سال 1968 تحت نظارتشهرداري‌هاي كشور فعاليت مي‌نمايند. در سال 1997 گذراندن دوره هاي آموزش پايه برايافراد بزرگسال كشور الزامي گرديده و  با آموزش بزرگسالان تحت نظارت شهرداريهاي كشورادغام گرديد. لازم به ذكر است كه دوره‌هاي آموزش بزرگسالان تحت نظارت شهرداريهايكشور بخشي از سيستم آموزش ايالتي كشور سوئد محسوب مي‌گردد. ازسال 1986 مسئوليتبرگزاري و نظارت بر دوره‌هاي آموزش زبان سوئدي ويژه مهاجرين به شهرداريها ي مناطقمختلف كشور تفويض گرديده است.

چارچوب‌هاي قانوني آموزش و پرورش بزرگسالان در سوئد

طبق قانون مصوب 1975ويژه آموزش بزرگسالان كليه شهروندان شاغل سوئدي از حق مرخصيبدون حقوق، جهت حضور در دوره‌هاي آموزشي

برخوردارمي‌باشند. لازم به ذكر است كهمحدوديت قانون مذكور مشروط بر اين است كه افراد شاغل بزرگسال سوئدي به همكاري با يككارفرما  طي12-6 ماه گذشته مبادرت نموده باشند.كليه افراد شاغل سوئدي هم چنين بدوناحتساب موقيت شغلي از حق حضور دردوره‌هاي آموزشي كه توسط اتحاديه‌هاي تجاري ترتيبداده شده است، بر خوردارمي‌باشند.

علاوه بر اين نه كارفرما و نه اتحاديه‌هاي تجاري از حق اولويت بندي برخوردارنبوده و به عبارت ديگر هيچ گونه محدوديتي بر حضور شاغلين در دوره‌هاي آموزشيبزرگسالان وجود ندارد. دوره‌هاي آموزش بزرگسالان در سطح ايالتي و منطقه‌اي كشورسوئد رايگان است. علاوه بر اين كمك هزينه‌هاي بلاعوض تحصيلي و وام‌هاي آموزشي نيزبه داوطلبين اعطا مي‌گردد. گفتني است كه از اول جولاي 2001 كليه دانشجويان دوره‌هايآموزش بزرگسالان دركليه مقاطع آموزشي تحت پوشش چنين كمك هزينه‌ها و وام‌هاي آموزشيقرارگرفته اند. سيستم كمك هزينه تحصيلي دوره آموزش بزرگسالان به صورت كمك هزينه‌هايبلاعوض 5/34درصد و 82درصدي به دانشحويان ارائه مي‌گردد. كمك هزينه‌هاي بلاعوضتحصيلي (UBS) نوع ديگري از كمك هزينه‌هاي تحصيلي است كه به اشخاص غير شاغل بينرده‌هاي سني 55-25 سال اعطا  مي‌گردد.

موسسات آموزش بزرگسالان در سوئد

نظام آموزش بزرگسالان كشور سوئد از دوره‌هاي آموزش بزرگسالان تحت نظارتشهرداريها (komvux)، آموزش تكميلي متوسطه، آموزش استثنايي ويژه بزرگسالان (sarvux) و آموزش زبان سوئدي به مهاجرين و افراد غير بومي (sfi) متشكل مي‌گردد.لازم به ذكراست كه مسئوليت برگزاري، نظارت و تامين بودجه كليه دوره‌هاي آموزش ويژه افرادبزرگسال بر عهده شهرداريهاي مناطق مختلف كشور مي‌باشد. دوره‌هاي آموزش تكميلي شغليبزرگسالان نيز در اشكال مختلف آموزش شغلي پيشرفته (ky) و آموزش بازار كار به افرادبزرگسال سوئدي ارائه مي‌گردد. دوره‌هاي آموزش پيشرفته شغلي بزرگسالان دركشور سوئدتوسط دانشگاه‌هاو دانشكده‌هاي ايالتي، شهرداريها، شوراهاي استاني و سازمان‌دهندگانآموزش فردي برگزار مي‌گردد. در سال 1997 طرح آموزش اوليه بزرگسالان با عنوان (kunskaplyfter) در جهت اجراي بهينه طرح مذكور اتخاذ گرديده و طي دوره آموزشي 5ساله تا سال 2002 توسط آژانس ملي آموزش به اجراء در آمد. طي طرح مذكور تعداد 47000مركز آموزش بزرگسالان تحت نظارت شهرداريها و تعداد 7000 مركز آموزش آزاد بزرگسالانآغاز به فعاليت نمود.

گفتني است كه مسئوليت اجراي طرح مذكور تا سال 2006 به شهرداريها و مراكز آزادآموزش بزرگسالان تفويض گرديده است . از جمله ديگر دوره‌هاي آموزش بزرگسالان دركشورسوئد مي‌توان به آموزش آزاد سالمندان (folkbidning) تحت نظارت انحمن‌هاي آموزشيبزرگسالان و دبيرستانهاي مردمي (follchogiscdor) اشاره نمود.لازم به ذكر است كهبودجه آموزش آزاد بزرگسالان توسط شوراهاي ايالتي و شهرداريهاي مناطق مختلف كشورتامين مي‌گردد. دوره‌هاي آموزش تكميلي شغلي بزرگسالان نيز در اشكال مختلف آموزششغلي پيشرفته (ky) و آموزش بازار كار به افراد بزرگ‌سال سوئدي ارائه مي‌گردد. دوره‌هاي آموزش پيشرفته شغلي بزرگ‌سالان در كشور سوئد توسط دانشگاهها و دانشكده‌هايايالتي، شهرداريها، شوراهاي استان و سازمان‌دهندگان آموزش فردي برگزار مي‌گردد. درسال 1997 طرح  آموزش اوليه بزرگ‌سالان با عنوان (kunskaplyfter) طي دوره آموزش 5ساله تا سال 2002 به اجرا در‌آمد.  آژانس ملي آموزش، مسؤوليت  اجراي طرح مذكور رابرعهده دارد. طي طرح مذكور تعداد 47000 مركز  آموزش بزرگ‌سالان تحت نظارتشهرداري‌ها و تعداد 7000 مركز  آموزش آزاد بزرگ سالان آغاز به فعاليت نمود. گفتنياست كه مسؤوليت اجراي طرح مذكور تا سال 2006 به شهرداري‌ها و مراكز آزاد آموزشبزرگ‌سالان تفويض گرديده است. لازم به ذكر است كه آموزش عمومي بزرگسالان (kumvux)،آموزش بزرگسالان فاقد توانايي يادگيري (sarvux) وآموزش ويژه مهاجرين (sfi) تحتنظارت شهرداريها ارائه مي‌گردد. از جمله مهمترين نهادها و مراكز ارائه كنندهآموزشهاي بزرگسالان مي‌توان به آژانس ملي آموزش (cfl) با دو واحد عملياتي در مناطق harnosand و norrkoping و اداره مركزي در hossleholm ، تعداد 7 انجمن آموزشي ويژهبزرگسالان و تعداد147 دبيرستان مردمي برخوردار از امتيازات ايالتي اشاره نمود. دوره‌هاي آموزش بازاركار در كليه شهرداريهاي مناطق مختلف كشور برگزارمي‌گردد. انجمنهاي آموزش بزرگسالان و دبيرستانهاي مردمي از پايه قوي در اتحاديه هاي تجاريبرخوردار بوده و با اجتماعات مذهبي، احزاب سياسي و برخي جنبش‌هاي مردمي همكاريمي‌نمايند. گفتني است كه دوره‌هاي آموزش بزرگسالان توسط شهرداري‌ها و دبيرستان‌هايمردمي تامين اعتبارمي‌گردد.

سياست ‌هاي آموزش بزرگسالان

 دوره‌هاي آموزش بزرگسالان در سوئد تحت نظارت شهرداريها (komnvn) برگزارمي‌گردد،آموزش مقدماتي بزرگسالان  (kamskapslypt)آموزش ويژه بزرگسالان فاقدتوانايي يادگيري (sanran)، آموزش سوئدي ويژه مهاجرين (sfi) و آموزش تكميلي شغلي بزرگسالان را شاملمي‌گردد. آموزش بزرگسالان در سوئد توسط دبيرستانهاي مردمي (folkhogskolor)؛انجمن‌هاي آموزشي بزرگسالان (studieforbund) و برخي از مدارس تكميلي (kompletferande  utbildning) برگزار مي‌گردد. علاوه براين دوره‌هاي آموزش كار ويژهافراد فاقد شغل و نيازمندآموزش مجدد نيز ارائه مي‌گردد. هدف از برگزاري دوره‌هايآموزش بزرگسالان فراهم نمودن فرصتهاي ويژه براي بزرگسالان بر پايه آرزوهاي فردي ودرجهت تكميل آموزش و تقويت وضعيت فردي،حيات اجتماعي و كاري آنان مي‌باشد.مطابقبيانيه دولت در خصوص آموزش بزرگسالان و توسعه برنامه‌هاي آموزشي بزرگسالان در سال 2001، استراتژيهاي وبژه‌اي در جهت شكل دهي آموزش سالمندان همگام با آموزش عاليطراحي گرديده است. طبق چنين استراتژيهايي، آموزش پايه، نهايتاً به كليه افرادبزرگسال ارائه مي‌گردد.چنين آموزش‌هايي از آموزش بزرگسالان تجت نظارت شهرداريها،آموزش بزرگسالان ويژه افراد فاقد توانايي يادگيري و آموزش سوئدي ويژه مهاجرين كهتوسط آژانس ملي آموزش و انجمنهاي آموزش بزرگسالان برگزارمي‌گردد، متشكل گرديده است.

ساختار آموزش بزرگسالان

علاوه بر فرصت‌هاي آموزشي كه توسط مدارس ويژه جوانان فراهم آمده است، طي دهههاي60 و50  افزايش مدارس ويژه بزرگسالان نيز مشهود بوده است. مدارس مقدماتي وتكميلي متوسطه شبانه دولتي ويژه بزرگسالان طي سال 1938 تأسيس يافت. درمدارس شبانهفشرده كه طي  دهه50  به تدريج گسترش يافت، بزرگسالان از قدرت انتخاب بيشتري درجهتادامه تحصيلات خود در مقاطع مقدماتي و تكميلي متوسطه برخوردار گرديدند. در ابتداءمدارس شبانه توسط  برخي از سازمانهاي آموزشي راه اندازي شده و اين درحالي است كه طي  سال1963 برنده بورس دولتي شدند. سپس آنها دوره توسعه سريع را طي نموده و تحت كنترلدولتهاي محلي در آمدند . آموزش بزرگسالان توسط مدارس فني نيز به صورت دوره هاي نيمهوقت برگزار گرديده و دوره هاي فني تمام وقت  نيز به دوره هاي نيمه وقت فني شبانهتغيير وضعيت داد. دولت‌هاي محلي مكلف به ارائه 535 ساعت آموزش پايه زبان سوئدي بهمهاجرين مي‌باشند. هدف از ارائه آموزش زبان سوئدي ايجاد دانش پايه ومهارت در زبانسوئدي  براي  مهاجرين بزرگسال و شناخت جامعه سوئد بود. در سال 1967 مجلس ملي سوئدتصميم به اعمال تحولاتي اصولي در ساختار آموزش بزرگسالان گرفت. از اين روي آموزشبزرگسالان به2صورت آموزش دولتي بزرگسالان درسطح ملي و آموزش بزرگسالان درسطح محلي،سازمان دهي گرديد. در نتيجه اين تحولات،  مدارس متوسطه شبانه و مدارس مكمل منحلگرديد. در اول جولاي 1968ساختار آموزش بزرگسالان توسط دولت‌هاي محلي تغيير يافت. سال بعد در سال 1977 آئين نامه دايره آموزش پايه  بزرگ‌سالان ابلاغ گرديد. از اولجولاي 1996 دولت‌هاي محلي، عهده‌دار مسئووليت فراهم سازي دوره‌هاي آموزش زبان سوئديويژه مهاجران گرديدند.

تعداد دانش آموزان طي سالهاي تحصيلي 1994تا سال 1998 ( درصد زنان در سال 1998-1997)

طبق آخرين آمار بدست آمده طي سال 1998، هزينه كلي آموزش بزرگسالان كه توسطدولتهاي محلي تأمين اعتبار مي‌گردد به 5 هزارميليون كرون سوئدي و براي آموزش زبانمهاجران نيز بر610 ميليون كرون سوئدي بالغ مي‌گردد.

شرايط پذيرش

 كليه شهروندان سوئدي رده‌هاي سني20 سال و بالاتر به شرط عدم برخورداري ازتخصص‌هاي آموزشي پايه در مدارس پايه كشور از حق حضور در دوره‌هاي آموزش عموميوآموزش تكميلي بزرگسالان كه توسط شهرداريهاي مناطق مختلف كشور برگزارمي‌گردد،برخوردارمي‌باشند.

از جمله مهم ترين شاخص‌هاي پذيرش داوطلبين دوره‌هاي آموزش بزرگسالان مي‌توان بهموارد ذيل اشاره نمود:

                 ·          عدم برخورداري متقاضيان از تحصيلات كافي

                 ·          عدم برخورداري متقاضيان ازشغل مناسب

                 ·          نيل به اهداف آموزش همگاني

هدف اصلي سيستم آموزش بزرگسالان كشورسوئد فراهم نمودن فرصتهاي آموزشي براي افراددر جهت تكميل تحصيلات مطابق با نيازهاي فردي آنان مي‌باشد.از جمله ديگر اهدافدوره‌هاي آموزشي فوق مي‌توان به تقويت وضعيت بازار كار و حيات فرهنگي و سياسيشهروندان بزرگسال سوئدي اشاره نمود.

از جمله مهم ترين مشخصه‌هاي آموزش بزرگسالان مي‌توان به همسويي فعاليت‌هاي سيستمآموزش بزرگسالان با ارزشهاي اساسي مردمي، توجه بر ارزشهاي فردي بزرگسالان ، اتخاذگامهايي درجهت افزايش برابري جنسي و جلوگيري از اعمال سياستهاي نژاد پرستانه درحوزه آموزش و دريافت شهريه‌هاي يكسان از افراد مختلف  اشاره نمود. از جمله مهم تريناهداف دولت سوئد در حمايت از دوره‌هاي آموزش بزرگسالان مي‌توان به موارد ذيل اشارهنمود:

               . بر طرف نمودن شكافهاي تحصيلي و برقراري برابريبيشتر و عدالت اجتماعي در حوزه آموزش

                 ·          افزايش سطح درك فرهنگي، اجتماعي و سياسي سطوح مختلفافراد جامعه به ويژه بزرگسالان

       ·    تغيير روند زندگي كاري، دستيابي به فرصتهاي شغلي مناسب و ارضايتمايلات فردي بزرگسالان از طريق فراهم نمودن فرصتهاي آموزشي براي آنان 

ارزيابي تحصيلي در سوئد

        درسيستم ارزيابي تحصيلي آموزش عالي بزرگسالان كه تحت نظارت شهرداري‌هايمناطق مختلف صورت مي‌گيرد (  TG) تحت عنوان نمره قبول ( G) قبول با تبصره و ( VG) و ( MVA) قبول با تبصره خاص ارزيابي مي‌گردد. در سيستم ارزيابي تحصيلي آموزش پايه وتحصيلات تكميلي بزرگسالان نيز TG)) قبول و (G) قبول با تبصره مي‌باشد.

آموزش زبان سوئدي به مهاجرين ( SFI)

دوره‌هاي آموزش سوئدي ويژه مهاجرين ( sfi) به تأمين دانش و تخصص اساسي زبانسوئدي مهاجرين و برخورداري دانش درخصوص جامعه سوئدي مبادرت مي‌نمايد.كليهشهرداري‌هاي مناطق مختلف كشور مي‌بايستي تا حداكثر ظرف سه ماه از ارائه آموزش زبانسوئدي به افراد رده‌هاي سني 16 سال و بالاتر اطمينان حاصل نمايند. آموزش‌هاي فوق بهصورت رايگان ارائه گرديده و از ارزشهاي اساسي دوره‌هاي آموزش ملي مدارس غير اجباريپيروي مي‌نمايد. آموزش‌هاي مذكورمي‌بايستي با نيازهاي دانشجويان و شرايط وتجاربآموزشي آنان مطابقت داشته باشد. شهرداري‌هاي مناطق مختلف كشورملزم به همكاري باآژانس محلي استخدام مي‌باشند تا مطمئن گردند كه دوره‌هاي آموزشي مي‌تواند تا حدامكان به كسب تجارب كاري و استخدامي سودمند و فراهم آوردن فرصت مناسب جهت حضور دركلاسهاي مكالمه سوئدي منجر گردد.گفتني است كه دوره‌هاي آموزش سوئدي ويژه مهاجرين (SFI) همچنين به دانش آموزان مهاجر رده‌هاي سني پايين همزمان با تحصيلات عموميارائه مي‌گردد.

آژانس ملي آموزش (CFL)در سوئد

زمانيكه آژانس ملي آموزش CFL در اول ژانويه 2002 تشكيل يافت، آژانس آموزش از راهدور كه مسئوليت رسيدگي بر امور آموزش بزرگسالان را بر عهده داشت با (CFL) ادغامگرديد.آژانس مذكور از دو واحد عملياتي در harnosand و norrkoping با اداره مركزي در hossleholm برخوردار مي‌باشد.

آموزشهاي همگاني بزرگسالان در سوئد

آموزش جوانان ( folkbiding) ،انجمن‌هاي آموزشي جوانان ( studieforbund)ودبيرستانهاي مردمي (folkhogskolor) ، خود به تعيين اهداف فعاليت‌هاي خود مبادرتمي‌نمايند. آموزش همگاني بزرگسالان به بالا بردن دموكراسي ، برابري جنسي و درك وتوسعه بين المللي فرهنگ سوئدي منجر مي‌گردد.. هدف ارائه دوره‌هاي آموزش بزرگسالانافزايش فرصت شهروندان سوئدي در جهت تاثير گذاري بر شرايط زندگي شخصي خود مي‌باشد.

انجمنهاي آموزش  بزرگسالان عامل كمك كننده در ايجاد فرهنگ مردمي و مطالعات مبتنيبر توسعه ايده‌ها در سازمان‌ها و انجمنهاي مردمي محسوب مي‌گردند. انجمن‌هاي مذكوردرصدد ارائه آموزشهاي اساسي به افراد، به ويژه افرادي با تحصيلات محدود مي‌باشند. در انجمنهاي آموزش بزرگسالان و دبيرستان‌هاي مردمي دوره‌هاي آموزش كوتاه مدت، بلندمدت و فعاليت‌هاي فرهنگي برگزارمي‌گردد. انجمن‌هاي آموزش بزرگسالان و مراكز آموزشمتوسطه مردمي به برقراري همكاريهاي نزديك با انجمن‌هاي مردمي و ديگر سازمانهامبادرت مي‌نمايند.فرهنگ مذاكره دموكراتيك در آموزش همگاني بزرگسالان تقويت شده و بهعنوان اصلي جهت فعاليت دروني دواير ومراكزآموزش بزرگسالان در آمده است. آموزشهمگاني بزرگسالان اغلب توسط شوراهاي استاني و شهرداريها تأمين اعتبارمي‌گردد. انجمنهاي آموزش بزرگسالان و مراكز آموزش متوسطه مردمي كه تحت نظارت شوراي ملي آموزشبزرگسالان سوئدي فعاليت مي‌نمايند، توسط شوراهاي استاني حمايت مي‌گردند. مسئوليتاصلي انجمن‌هاي آموزش بزرگسالان و مراكز آموزش متوسطه مردمي اجراي سياستهاي طراحيشده توسط شهرداريها در چهارچوب آموزش اوليه بزرگسالان مي‌باشد. هدف اصلي دولت ازتشكيل چنين انجمن‌هايي اعطاي امكانات به مردم جهت تاثيرگذاري بر زندگي شخصي خود وسهيم شدن و مشاركت در توسعه جامعه مي‌باشد. به علاوه كمك‌هاي بلاعوض ايالتي بهتقويت وتوسعه دموكراسي، گسترش علاقه فرهنگي در جامعه و توسعه مشاركت همگاني در حياتفرهنگي منجر مي‌گردد. در اين راستا فعاليت‌هايي كه در جهت بر طرف نمودن شكافهايآموزشي و بالا بردن سطح آموزش در جامعه اجرامي‌گردد، از اولويت اجرايي برخوردارمي‌باشند. مهاجرين، افراد فاقد توانايي‌هاي يادگيري و افراد فاقد شغل از اولويتحضوردر دوره‌هاي آموزش بزرگسالان برخوردارمي‌باشند. علي رغم محدوديت‌هايي كهدرارتباط باكمك‌هاي اهدايي دولت اعمال گرديده ، شوراي ملي آموزش بزرگسالان سوئدمسئوليت تخصيص كمك‌هاي بلاعوض دولتي و اداره، سازمان دهي  و ارزيابي فعاليت‌ها رابر عهده دارد. شوراي ملي آموزش بزرگسالان شامل فدراسيون انجمنهاي آموزش ملي سوئد،مراكز آموزش متوسطه مردمي و فدراسيون شوراهاي استاني كشورسوئد مي‌باشد. همه سالهشوراهاي ملي آموزش بزرگسالان سوئدي  به ارائه گزارش‌اتي در خصوص بودجه 2 سالانه وارزيابي فعاليت‌هاي سالانه به دولت مبادرت مي‌نمايند. شوراي ملي آموزش بزرگسالانسوئدي مسئوليت ارزيابي فعاليت آموزش بزرگسالان از لحاظ بررسي وجوه ايالتي را عهدهدار مي‌باشد.

انجمن‌هاي آموزش بزرگسالان در سوئد

 درحال حاضر تعداد 7 انجمن آموزش بزرگسالان با عنوان (stadieforband) دركشورسوئد فعاليت داشته و ازمحل وجوه تخصصي ايالتي تأمين اعتبارمي‌گردند.كليه انجمن‌هايآموزش بزرگسالان از پروفايل ويژه خود برخوردار بوده و به انعكاس علايق جنبش‌هايمردمي بزرگسالان و ديگر سازمان‌هاي مربوطه مبادرت مي‌نمايند. به طور كلي ميتوان گفتكه تعداد 7 انجمن مذكور با بيش از 270 سازمان عضو همكاري داشته، توافقات همكاري بابيش از 60 سازمان متفرقه منعقد نموده و به طور محلي با انجمن‌هاي گوناگون همكاريمي‌نمايند.هر يك از مراكز آموزش بزرگسالان از تعدادي واحدهاي محلي (بخش‌هاي محلي) وادارات محلي بالغ بر900واحد متشكل گرديده است. شرط اساسي اعطاي كمك‌هاي بلاعوضآموزشي به انجمن‌هاي آموزش بزرگسالان، تشكيل دواير آموزشي به طور منظم مي‌باشد. كليه دواير آموزشي مي‌بايستي ازگروه مديريتي منسجمي كه توسط انجمن‌هاي محلي آموزشبزرگسالان انتخاب مي‌گردند، برخوردار باشند.  طبق آخرين آمار بدست آمده طي سال2000، تعداد انجمن‌هاي آموزش بزرگسالان در سوئد بر334 هزار نفرو تعداد شركت كنندگان بين 5-1 ميليون نفر برآورد گرديده است. گفتني است كه از اين تعداد، حدود 57% شركتكنندگان زن بودند و اين درحاليست كه تا قبل از سال2000 اين تعداد بر 211000 زن باحدود 16825000 تعداد شركت كننده بالغ مي‌گرديد.

آموزش بازار كار در سوئد

آموزش بازار كار شكلي از آموزش بزرگسالان است كه در آن اولويت به زمينه‌هايسياست بازار كار و مبارزه با بيكاري معطوف مي‌گردد. به عبارت ديگر آموزشهاي فوقشكلي از باز آموزي افرادي است كه به روز نمودن دانش و مهارتهاي پايه خود جهت ادامهكار درحوزه هاي تخصصي نياز داشته و يا نيازمند آموزش مشاغل جديد مي‌باشند. تصميماتپيرامون آموزش بازار كار توسط آژانس ملي استخدام سوئد اتخاذ مي‌گردد. در طول دورهآموزش بازاركار، شركت كنندگان از حمايت‌هايي به صورت كمك‌هاي بلاعوض آموزشيبرخوردارمي‌گردند. هدف اصلي دوره‌هاي آموزش بازاركار تسهيل در فرآيند يافتن شغلمناسب براي افراد بزرگسال مي‌باشد. اين در حالي‌است كه آموزشهاي فوق همچنين بهعنوان وسيله‌اي جهت برخورداري از آموزشهاي بيشتر و تحت پوشش قرار دادن دامنه وسيعياز زمينه‌هاي شغلي و برآورده نمودن نيازهاي بازار كار، به افراد بزرگسال ارائهمي‌گردد.

آموزش پايه بزرگسالان در سوئد

 اجراي طرح جامع آموزش پايه بزرگسالان (Kunskapstyflet) دركشور سوئد از سال 1997آغاز گرديده و تا سال 2002 به طول انجاميد. آموزش پايه بزرگسالان نوع خاصي از آموزشنبوده بلكه بخشي از آموزش بزرگسالان مي‌باشد. هدف برگزاري چنين دوره‌هاي آموزشي،تحت پوشش قرار دادن افراد فاقد شغل و كاركناني است كه از صلاحيت آموزش عالي 3سالهبرخوردار نمي باشند. همچنين دوره‌هاي مذكور بر نيازهاي كاركنان با آموزش محدود وفراهم نمودن فرصتهاي آموزشي افراد جهت ارتقاء صلاحيت بازار كارمتمركزمي‌باشد. دولتسوئد سالانه 4/3 ميليون sekجهت احداث100 هزارمركز آموزشي تحت نظارت شهرداريهاسرمايه گذاري مي‌نمايد. گفتني است كه مسئوليت نظارت و رسيدگي برعملكرد مراكز آموزشبزرگسالان ازسوي دولت به شوراي ملي آموزش بزرگسالان سوئدي تفويض گرديده است.

طي سالهاي اخير به واسطه بهبود وضعيت بازاركار و روند نزولي متقاضيان ، تعدادمراكز ارائه كننده آموزشهاي پايه بزرگسالان كاهش يافته است. شهرداريها از درجهبالايي از آزادي درتصميم گيري در خصوص آموزش بزرگسالان برخوردارمي‌باشند. تغييرنيازهاي بازاركار و تعيين اولويت‌هاي خاص در جهت توزيع وجوه دولتي ميان مراكز آموزشبزرگسالان توسط كميسيون آموزش بزرگسالان سوئد صورت  مي‌گيرد. در آوريل سال2000،كميسيون مذكور به ارائه گزارش نهايي خود در خصوص نوساماني آموزش بزرگسالان درسوئدمبادرت نمود كه پس از اعمال ارزيابي‌هاي همه جانبه، لايحه آموزش و توسعه سياستهايآتي آموزش بزرگسالان در فوريه سال 2001 تقديم مجلس ملي سوئد گرديد. در همان اثناءدولت سوئد به ارائه كمكهاي بلاعوض تحصيلي به افراد فاقد شغل رده‌هاي سني 55-25 سالجهت برخورداري ازحضوردر دوره‌هاي آموزش بزرگسالان و برخورداري از حقوق و مزايايبيكاري مبادرت نمود.

آموزش شغلي پيشرفته در سوئد

از اول ژانويه سال 2002 آموزش شغلي پيشرفته افراد بزرگسال (KY) به عنوان شكلمنظمي از آموزش عالي دركشور سوئد سازماندهي گرديد. اين در حالي‌است كه طرح (KY) قبلا به عنوان يك طرح راهنما از پاييز سال 1996 به اجرا در آمده بود. هدف (KY) برآورده نمودن نيازهاي بازاركاركارگران ماهر برخوردار از صلاحيت كافي در توليدكالاها و خدمات تكنولوژي مدرن ميباشد. گفتني است كه آموزشهاي فوق دركارگاه‌هايصنعتي و درقالب270 برنامه آموزشي كه عمده صنايع را تحت پوشش قرارمي‌دهد، بهدانشجويان ارائه مي‌گردد. از پاييز سال1999 درجهت اجراي برنامه فوق تعدد120 هزارمركز، با هدف تمركز بر زمينه‌هاي شغلي افراد بزرگسال در سراسركشور سوئد احداثگرديده است.لازم به ذكر است كه دوره آموزشي فوق معمولاً ظرف مدت 2سال معادل باآموزشهاي تمام وقت 80 هفته‌اي به افراد بزرگسال ارائه گرديده و ديپلم آموزش پيشرفتهشغلي به آنان اعطا مي‌گردد.

اعتبار بخشي به آموزش بزرگسالان در سوئد

 از آنجاييكه اعتبار بخشي به دانشي كه افراد بزرگسال دركار و زندگي اجتماعي خودكسب نموده‌اند زمينه مهم توسعه آموزش بزرگسالان محسوب مي‌گردد ، بر اين اساس دولتسوئد به اعتباربخشي آموزش بزرگسالان از طريق ارزيابي ساختاري شامل ارزيابي و بررسيصلاحيت آموزشي افراد در داخل و خارج سيستم آموزشي رسمي مبادرت نموده است .اجرايقوانين اعتبار بخشي همچنين به تأييد صلاحيت شغلي و كاري افراد منجرمي‌گردد.

مطابق قوانين اعتبار بخشي، از مهاجرين و ساير اشخاصي كه از تحصيلات و تجارتآموزشي در خارج از كشور و از دانش شغلي و تجارب كاري برخوردارمي‌باشند به بهتريننحو بهره برداري مي‌گردد. در نوامبر سال1999دولت سوئد به تشكيل كميسيوني در جهتقانوني نمودن دوره‌هاي آموزش مهارت‌ها و صلاحيت‌هاي تخصصي ويژه بزرگسالان مبادرتنمود. نماينده كميسيون با اخذ التزام تعهد از شهرداريها مسئوليت قانوني حمايت ونظارت بر آموزش بزرگسالان را به سطوح محلي و شهرداريهاي مناطق مختلف كشور تفويضنموده و به تشكيل انجمن ملي تاييد نمرات و مدارك تحصيلي آموزشي بزرگسالان مبادرتنمود.

آموزش بزرگسالان تحت نظارت شهرداري‌ها ( KOMVUN)در سوئد

آموزش بزرگسالان تحت نظارت شهرداري‌ها KOMVUN) )، آموزش مقدماتي و آموزش تكميليبزرگسالان را در برمي‌گيرد.كليه شهرداري‌هاي مناطق مختلف كشور مسئوليت نظارت برچهار چوب آموزش اوليه بزرگسالان را برعهده دارند. آموزش بزرگسالان تحت نظارتشهرداري‌ها رايگان بوده و امكاناتي نظيركتابهاي درسي و ابزار آموزشي و لوازمالتحرير را در اختيار افراد بزرگسال قرارمي‌دهد. دوره‌هاي آموزش اوليه بزرگسالان ازسال 1997 به علاقه مندان ارائه مي‌گردد. عمده  برنامه‌هاي آموزش اوليه درشهرداري‌هاي مناطق كم‌جمعيت و شهرداريهاي مناطق  با نرخ بيكاري بالا ارائه مي‌گردد. طبق آخرين آمار بدست آمده درسال تحصيلي2001-2000 بالغ بر 317206دانشجو دردوره‌هايآموزش بزرگسالان تحت نظارت شهرداري‌ها حضور يافته اند.گفتني است كه اكثريتدانشجويان( بالغ بر 271618نفر) در دوره‌هاي آموزشي بالاتر و حدود 37318 نفردرآموزش‌هاي پايه بزرگسالان ثبت نام نمودند. اين درحاليست كه تنها تعداد8270 نفر درتحصيلات تكميلي ثبت نام نمودند. از جمله عمومي‌ترين دوره‌هاي آموزشي ميتوان به دروسكامپيوتر ( دو دوره با 138076 شركت كننده) رياضيات ( دو دوره با 82028 شركت كننده) زبان سوئدي(60125 شركت كننده) و زبان انگليسي (69493 شركت كننده) اشاره نمود.. گفتني است كه تقريباً دانشجويان را زنان و حدود آنان را دانشجويان غير بوميتشكيل مي‌دهند. به عبارت ديگركشور سوئد در زمره كشورهايي است كه از بالاترين ميزاندانشجويان غير بومي بزرگسال حدود (6 /68 درصد)برخوردارمي‌باشد.

طبق آخرين آمار بدست آمده درسال 2001-2000 تعداد اساتيد آموزش بزرگسالان (اعضايپرسنل تمام وقت) بر7000 نفر يعني معادل 5/4 استاد براي هر 100 دانشجو بالغ مي‌گردد.

تا قبل از سال تحصيلي 2001-2000 تعداد 1647 دانشجو كه تقريباً اكثريت آنان درسطوح بالاي آموزشي قرارداشتند تحت تعليم دوره‌هاي آموزش سوئدي ويژه مهاجرين قرارگرفتند.

اين در حالي‌است كه طي سال تحصيلي 2001-2000 بالغ بر 37322 دانشجو متشكل ازپناهندگان (33درصد) ، متقاضيان مجوز اقامت (5/1 درصد) و بالغ بر 6 /65 درصد مهاجربا ميانگين حضور 60 درصدي زنان در دوره‌هاي آموزش سوئدي حضور يافتند.

طبق آخرين آمار بدست آمده در سال2001-2000 ، در آموزش بزرگسالان فاقد توانايييادگيري تعداد 4335 دانشجو در سطوح آموزشي پايه ، تعداد 1516نفر در مدارس فني وحرفه‌اي و 783 دانشجو نيز در سطوح بالاترآموزشي به تحصيل مبادرت مي‌نمايند.تعداداساتيداعضاي پرسنل تمام وقت 230 نفر، ميانيگين تعداد دانشجويان در گروه دونفر وساعات آموزشي به طور متوسط بر 4/2 ساعت در هفته بالغ مي‌گرديد. گفتني است كه بالغبر50 درصد از دانشجويان به دانشجويان زن با ميانگين سني 35 سال تعلق دارد.

برنامه ريزي آموزشي آموزش بزرگسالان در سوئد

در اغلب شهرداري‌هاي كشورسوئد آموزش بزرگسالان (Komvux)درفواصل خاص زماني بهعلاوه ترم‌هاي معمول آموزشي ارائه مي‌گردد.گفتني است كه چگونگي تقسيم فعاليت روزانهتوسط مدارس و به صورت محلي تعيين مي‌گردد. دراغلب شهرداري‌هاي كشورسوئد آموزشبزرگسالان (Komvux) درفواصل زماني غيرازترم‌هاي معمول (ماههاي تابستان) نيز ارائهمي‌گردد.گفتني است كه چگونگي تقسيم فعاليت روزانه توسط هريك ازمدارس و به صورتكاملاً انحصاري تعيين مي‌گردد.درمراكز آموزش عالي بزرگسالان، ساعات آموزشي مندرجدرجداول زماني برحسب ترم‌هاي آموزشي متفاوت مي‌باشد. شيوه سازماندهي و برنامه ريزيمقطع آموزش عالي بصورت محلي وتوسط دانشگاه‌ها و دانشكده‌هاي كشور صورت مي‌گيرد.

با تشکر

سایت فروشگاه علمی اسمان

تحقیق رایگان

منبع :

 توجه :

شما فرهنگیان گرامی می توانید تحقیقات اقدام پژوهی ، گزارش تخصصی ، درس پژوهی ، تجربیات ارتقای شغلی ، طرح جابر  و مقالات پرسش مهر مورد نیاز خود را از لینک های زیر تهیه نمائید :( سایت علمی و پژوهشی آسمان ) بر روی هر لینک کلیک نمائید :

• 
  بیش از سیصد طرح جابر برای شرکت در مسابقات طرح جابر
• 
  

• مقالات مخصوص برای دانش آموزان و معلمان  در مورد  پاسخ به پرسش مهر رئیس جمهوری در مورد مهارت آموزی

راه های تشویق دانش اموزان به یادگیری درس زبان انگلیسی 

فهرست

عنوان                                                                                                                                        صفحه

مقدمه ........................................................................................................................................    6

تعريف و طرح مسئله ...............................................................................................................    7

جمع آوري اطلاعات ................................................................................................................    7

انتخاب راه حل موقتي .............................................................................................................    8  

اجراي عمل انجام شده ............................................................................................................    9

نتيجه گيري ............................................................................................................................   10

توصيه هاي تقويت عزت نفس ...............................................................................................   10

منابع .......................................................................................................................................   12

مقدمه:

با نگاهي گذرا به تاريخ زندگي انسان در خواهيم يافت كه انسان ها با توانايي ها و قابليت هاي مختلفي خلق شده اند و اين استعدادها مي تواند بروز كند زماني كه زمينه ي رشد آن فراهم شده باشد.

به عنوان مثال: يادگيري زباني غير از زبان مادري و آن هم يادگيري زبان انگليسي كه به عنوان زبان بين المللي است مي تواند زمينه ي پيشرفت در مسايل گوناگون را ميسر ساخته و راه رسيدن به اهداف را هموارتر سازد.

حال جاي سؤال است كه آيا اين زمينه ي رشد در كشور ما كه يكي از كشورهاي مدعي پيشرفت در قرن اخير است فراهم شده است يا خير؟ و اگر فراهم شده است به چه اندازه؟

در پاسخ به سؤالات فوق مي توان گفت كه زمينه ي يادگيري زبان انگليسي در ايران فراهم شده است ولي هنوز كافي نيست. چرا كه با گنجاندن چند ساعت درس و يك كتاب ان هم در مقاطع راهنمايي و بالاتر نمي توان دانش آموزان و حتي اولياء آنها را با اهميت يادگيري اين زبان آشنا ساخت و چه بسا باعث فراهم آمدن مشكلات زيادي براي آنها نيز شده است، چرا كه اكثر دانش آموزان آن را فقط به عنوان يك درس مثل ساير دروس در نظر گرفته و فقط به كسب نمره ي قبولي يعني نمره 10 اكتفا مي كنند. كه اين امر نيز در حال حاضر در مدارس به راحتي اتفاق مي افتد و با چندين مرتبه امتحان در سال و در صورت عدم كسب نمره 10 استفاده از ماده 18 دانش آموز قبول و به پايه و مقطع بالاتر صعود مي كند و مشكلات جديد و بيشتر براي خود، اوليا و معلمين مقاطع بالاتر فراهم مي آورد.

حال اين سؤال پيش مي آيد كه آيا با توجه به مؤثر بودن اين درس در زندگي آيا همين شيوه و به همين اندازه كافي است يا خير؟ كه جواب را به كارشناسان و دست اندركاران واگذار مي كنيم.

تعريف و طرح مسئله:

مهمترين مسئله اي كه اينجانب تاكنون با آن برخورد داشته ام اين است كه چه تمهيدات و كارهايي مي توان انجام داد تا دانش آموزان را بتوان به يادگيري درس زبان انگليسي حداقل در حد خواندن و نوشتن علاقه مند كرد.

چگونه است كه دانش آموزان مقاطع بالاتر و حتي كاركنان و خيلي از اقشار جامعه كه چند ساعتي در هفته درس زبان انگليسي خوانده اند ولي هم اكنون حتي از خواندن و يا نوشتن يك عبارت خيلي ساده و پيش پا افتاده عاجز مي باشند. اين در حالي است كه از همان درس نمره ي قبولي گرفته و به مقاطع بالاتر راه پيدا كرده اند.

جمع آوري اطلاعات: براي جبران نواقص ناشي از اين مشكل

علاوه بر سابقه تحصيلي و شيوه تدريس معلمانم در دوران تحصيل براي حل اين مسئله از نظرات همكاران، دوستان و بخصوص دانش آموزان و حداكثر افرادي كه با آنها سر و كار دارم استفاده كرده، و نظرات آنها را جويا شدم، هر يك از آنها ايده و نظر خاص خود را ارائه مي داد.

بسياري از دانش آموزان دليل خود را عدم كاربرد اين زبان در زندگي خود عنوان مي كنند و از آن فــقط به عنوان يك درس مثــل ساير دروس نام مي برند و فــقط براي كسب نمره درس مي خوانند ولي تعداد معدودي، حداكثر 5 تا 10 درصد ان را مفيد دانسته و از آن به عنوان ابزاري براي بهتر كار كردن با كامـپيوتر و تكنولوژي ياد مي كنند و اين هم نيز مي تواند ناشي از توانايي عده اي از دانش آموزان در امر خريد وسايل مرفه و پيشرفته در زندگي ايشان عنوان كرد.

بسياري از همكاران و اوليا نيز همان نظر دانش آموزان را تأييد مي كنند و علاوه بر آن به نبود امكانات سمعي و بصري مناسب حتي براي خواندن و نوشتن نام مي برند. عده اي نيز علت عدم يادگيري را اين گونه بيان مي كنند كه يادگيري زباني غير از زبان مادري بدون امكانات و وسايل مفيد و سودمند مفيد نيست و نخواهد بود.

انتخاب راه حل موقتي

براي حل اين مشكل راه هاي مختلف به نظر مي رسد كه يكي از مهمترين اين راهها ايجاد انگيزه و تقويت نفس در دانش آموزان مي باشد، البته اجراي اين راه به تنهايي نمي تواند تأثير زيادي داشته باشد بلكه اگر از طرف بقيه همكاران و والدين نيز تقويت شود مؤثرتر خواهد بود. چرا كه انگيزش يكي از عوامل اصلي رفتار است و در تمام رفتارها از جمله يادگيري، عملكرد، ادراك، دقتع يادآوري، فراموشي، تفكر، خلاقيت و هيجان اثر دارد. (روان شناسي اجتماعي در تعليم و تربيت ص 34)

پژوهشهاي انجام شده نيز نشان داده اند كه افراد داراي «انگيزه ي پيشرفت زياد» در انجام دادن كارها و از جمله يادگيري، بر افرادي كه از اين انگيزه بي بهره اند پيش مي گيرند. (روان شناسي اجتماعي در تعليم و تربيت ص 34)

بنابراين در جلسات اوليه كلاس در مورد اهميت و خصوصيات اين درس مهم صحبت مي كنم و تا حدودي دانش آموزان را براي يادگيري اين درس آماده كرده و آنها را به داشتن اراده ي قوي و عزت نفس بالا تشويق مي كنم چرا كه اعتقاد خواستن، توانستن است. به يكباره سعي در گفتن مطالب طولاني و گرامري ندارم و سعي مي كنم موجبات دلگرمي دانش آموزان را با گفتن عبارات روزمره و مورد علاقه ي آنها فراهم آورم، ابتدا آنها را به خوب گوش كردن، سپس خواندن و در نهايت نوشتن هدايت مي كنم.

اجراي عمل انتخاب شده

عزت نفس در خلاقيت مؤثر است. بچه هاي با عزت نفس پايين تر كمتر از بچه هايي كه داراي عزت نفس مناسب اند، براي انجام كارهاي خلاقانه ريسك مي كنند. (مجله پيوند شماره 297 ص 59)

اينجابن با علم به اينكه عزت نفس و ايجاد انگيزه بر موفقيت هاي مدرسه اي مؤثر است سعي كردم در حد توان آن را در كلاس به اجرا بگذارم بنابراين از همان بدو شروع سال تحصيلي تا پايان سال هيچگاه از لفظ «نمي تواني» استفاده نمي كنم بلكه برعكس هميشه به دانش آموزان مي گويم «مي تواني» و آنها را به اين باور مي رسانم كه اگر خودشان بخواهند مي توانند كاري را حتي مشكل انجام داده و مطلبي را هر چند سخت ياد بگيرند. بنابراين ما بايد از هر فردي در حد توان خودش بخواهيم چرا كه نبايد انتظار داشت كه بچه ها كامل باشند چون كسي كامل نيست و لذا والدين و معلمين نبايد چنين انتظاري از فرزندان داشته باشند. (مجله پيوند شماره 297 ص 61)

در اجراي اين مهم لازم مي دانم كه يكي از خاطرات خود را در كلاس شرح دهم:

در سال تحصيلي 76-75 در يكي از كلاس هاي سوم راهنمايي متوجه شدم كه دانش آموزي نسبت به يادگيري درس زبان بي علاقه است به حدي كه هيچگاه كتاب زبان را همراه خود نداشت و يا تكليفي را انجام نمي داد بعد از يكي دو هفته متوجه شدم كه حروف زبان را در كلاس دوم ياد نگرفته و مي توان گفت كه نسبت به زبان انگليسي بيگانه است.

دانش آموز مورد نظر را صدا زده و درباره ي زبان و اهميت آن صحبت كردم و هيچگاه در پي سرزنش او در كلاس و در جمع دانش آموزان بر نيامدم (چرا كه سفارش شده است كه هميشه در خفا نصيحت كنيد). به دانش آموز بها داده و گفتم اگر بخواهي از همين حالا مي تواني و او را تشويق به يادگيري كردم، با دادن تكاليف كم او را وادار به انجام آن كردم، جلسه بعدي ضمن بررسي تكاليف پايين دفترش نوشتم جناب آقاي .... همانطور كه قبلاً گفتم شما مي توانيد البته به شرطي كه بخواهيد.

جلسات بعدي به همين منوال گذشت تا اينكه در جلسات بعدي با جملات نظير «آفرين خيلي بهتر شده است» (بيشتر از حد انتظار ظاهر شده ايد) «توانايي و استعداد شما بيشتر از اين نيز مي تواند باشد»، براي او انگيزه ايجاد نمودم و او نيز به تواناييش پي برد تا اينكه اين ايجاد انگيزه در بقيه دروس او نيز تأثير گذاشت و او بنده حقير را به عنوان يكي از بهترين دبيرانش پذيرفته بود، تا اينكه در امتحانات نهايي نيز به او عزت نفس داده و گفتم تو مي تواني قبول بشوي اگر بخواهي، در نهايت با معدلي كه خودش انتظارش را نداشت در خرداد ماه قبول شد و هنوز در هر كجا مرا مي بيند با انجام حركات و رفتارش تشكر مي كند.

نتيجه:

در طول دوران خدمتم در هر سال از اين شيوه استفاده كرده و به اين نتيجه رسيدم كه خيلي از دانش آموزان مي توانند موفق باشند و استعداد كافي براي يادگيري مفاهيم و مطالب را دارند اگر تقويت كننده مثبت داشته باشند و معلمين آنها را به اين باور برسانند كه مي توانند.

در پايان نكاتي چند براي تقويت نفس كه در مجلات پيوند شماره هاي 975-296-295 آمده است به ذكر آنها مي پردازم و اميدوارم مورد توجه افراد خواننده واقع شود.

مواردي كه والدين مي توانند با انجام آنها به افزايش عزت نفس مناسب فرزندان خود كمك كنند:

1-   فرزندان خود را تحسين كنيد.

2-   محبت و عشق زيادي نسبت به فرزندان نشان دهيد.

3-   با بچه هاي خود با احترام رفتار كنيد.

4-   انتظار نداشته باشيد بچه هايتان كامل باشند.

5-   به رفتار و نگرش هاي خود اهميت دهيد.

6-   به سخنان فرزندان خود گوش كرده به آنها پاسخ دهيد.

7-   به قول هايي كه به فرزندان خود داده ايد عمل كنيد.

8-   براي فرزندان خود وقت بگذاريد.

9-   به فرزندان مثبت گويي درباره ي خود را افزايش دهيد.

10- بچه ها را تشويق كنيد كه تصميم در مورد خود بگيرند.

11- به بچه ها مسئوليت بدهيد.

12- بچه ها را آزاد بگذاريد تا بعضي مواقع خطر كنند.

13- دوستي هاي فرزندان خود را تشويق كنيد.

14- به توانايي ها و علايق فرزندان خود اهميت دهيد.

15- كارهاي هنري، مدرسه اي و پروژه هاي فرزندان خود را در معرض نمايش قرار دهيد.

            حال با توجه به اينكه معلمين و مربيان اولياء دانش آموزان نيز مي باشند مي توان تمام موارد فوق را در كلاس اجرا كرد و به جاي واژه ي فرزندان از لفظ دانش آموزان استفاده نمود.

منابع

گنجي- حمزه و رمضان حسن زاده- روان شناسي اجتماعي در تعليم و تربيت- تهران- مهارت 1379

مجله پيوند شماره  295

مجله پيوند شماره  296

مجله پيوند شماره  297

 با تشکر سایت فروشگاه علمی اسمان www.asemankafinet.ir

 توجه :

شما فرهنگیان گرامی می توانید تحقیقات اقدام پژوهی ، گزارش تخصصی ، درس پژوهی ، تجربیات ارتقای شغلی ، طرح جابر  و مقالات پرسش مهر مورد نیاز خود را از لینک های زیر تهیه نمائید :( سایت علمی و پژوهشی آسمان ) بر روی هر لینک کلیک نمائید :

• 
  بیش از سیصد طرح جابر برای شرکت در مسابقات طرح جابر
• 
  

• مقالات مخصوص برای دانش آموزان و معلمان  در مورد  پاسخ به پرسش مهر رئیس جمهوری در مورد مهارت آموزی

سنجش و ارزشیابی اضطراب امتحان

مقدمه:

«ارزشيابي» حلقه اي از زنجيره يادگيري است. در واقع بدون ارزشيابي اوليه و ثانويه فرايند آموزش نمي تواند معني دار باشد. امتحان يا ارزش سنجي به منظور تكميل يادگيريهاست. كميت و كيفيت اكتسابي آموزشگاهي و خودآزمايي مي تواند مشخص گردد. شاخص و نشانه هر موفقيت و پيشرفتي كه مي تواند پايه هاي نخستين احساس خود ارزشمندي و اعتماد به نفس را فراهم آورد آزمون و امتحان است.

در حقيقت متصف شدن انسان به بسياري از صفات و فضايل اخلاقي نيز در پي آزمون هاي فراوان الهي مقدور مي گردد و بس. تا زماني كه انسان با موقعيتها و شرايط سخت و حساس مواجه نشود، ميزان صبر، بردباري و خويشتن داري او مشخص نمي گردد. جزوع و يا صبور بودن انسان فقط در سايه ابتلا و امتحان معلوم مي شود.

به تعبير قرآن، جهان مدرسه اي پيش توست و زندگي صحنه آزمون است و بس. لِيبلوُكم اَيكم اَحسُن عُملاً (سوره هود، آيه 7). انتظارات خالق در حد وظايف و مسئوليتهاي محوله و توان انجام آن توسط بندگان خداست: لا يكلف نفساً اِلا وسعُها.

امتحان و اضطراب

اصولاً هر امتحان و آزموني هيجان و اضطراب خاص خود را دارد. همه هنر انسان در اين است كه با حداقل اضطراب از عهده بزرگترين امتحانات برآيد. انسان دوست ندارد رفتارهايش مورد ارزيابي و نقادي ديگران قرار گيرد. به همين دليل هر زمان كه در موقعيت امتحان و آزمون قرار مي گيرد دچار اضطراب مي گردد.

بنابراين يكي از رسالتهاي مهم اولياء و مربيان توجه به عامل اضطراب و اتخاذ تدابير لازم براي كاهش آن در بين كودكان و نوجوانان مبتلاست.

زماني كه دانش آموزان به طور چشمگيري دچار اضطراب شوند چنين اضطرابي مي تواند آثار زيستي و رواني زيانباري را به همراه داشته باشد. اضطراب شديد  بر غدد درون ريز و برون ريز اثر گذاشته با متأثر نمودن ذهني انسان زمينه فراموشي هاي زودگذر و خطاي ادراك را فراهم مي آورد. در اين ميان كودكان و نوجوانان كمرو و خجالتي در شرايط امتحان بيش از ديگران دچار اضطراب مي شوند.

هدف هاي ارزشيابي و امتحان:

در نظام هاي آموزشي هر جامعه اي طراحي و برگزاري آزمونهاي گوناگون مي تواند هدفهاي زير را دربرداشته باشد:

الف) ارزيابي چگونگي تحقق هدفها و قابليتهاي پيش بيني شده در مورد هر موضوع درسي.

ب) مشخص كردن ميزان يادگيري و پيشرفت تحصيلي فراگيران.

ج) بررسي تطبيقي تأثير استفاده از روشهاي مختلف آموزشي در پيشرفت تحصيلي دانش آموزان. في المثل آيا در يادگيري تشويق مؤثر است يا تنبيه؟

د) ارزيابي تأثير كاربرد تكنولوژي آموزشي در ميزان فراگيري دانش آموزان

هـ) شناخت هر چه بيشتر توانمنديها و استعدادهاي مختلف شاگردان.

و) جايگزيني و هدايت تحصيلي، شغلي و حرفه اي دانش آموزان

ز) تعيين برنامه هاي آموزشي خاص به تناسب ويژگي ها و استعدادهاي دانش آموزان استثنايي

ح) ايجاد حركهاي لازم براي مطالعه و يادگيري موضوعات درسي

ط) مشخص كردن هدفها و جهت هاي مطالعه

ي) تأكيد بر اهميت خاص مطالب ضروري و پيچيده.

ك) تهيه و تدوين مواد آموزشي و برنامه هاي متناسب با ويژگي هاي گروه هاي مختلف سني.

ل) فراهم كردن زمينه احساس خود ارزشمندي و اعتماد به نفس از طريق كسب موفقيت در آزمون هاي طراحي شده.

روش هاي كاهش اضطراب در امتحان:

1-   اضطراب ناشي از امتحان نه تنها باعث مي شود كه دانش آموزان نتوانند با مهارت و سرعت مناسب و به طور كامل واضح تر كرده پاسخهاي مطلوب را ارائه نمايند بلكه آرامش رواني آنها را نيز به مخاطره مي اندازد.

2-   سطح انتظارات خانواده با توان واقعي فرزندان تناسب داشته باشد.

3-   اوليا و مربيان به ميزان تلاش دانش آموزان توجه كنند نه نتايج حاصل از امتحان.

4-   درك صحيح از ماهيت تفاوت هاي فردي و شناختي درست از ويژگي هاي ذهني، رواني، جسماني مقايسه نكردن بي مورد كودكان با يكديگر و ايجاد محيطي صميمي و دوست داشتني

5-   برداشتن انتظارات معقول از كودكان و نوجوانان، تشويق نقاط مثبت و توانمنديهاي آنها

6-   تسلط بر موضوع درسي، آمادگي ذهني و رواني بيشتر

نقش معلم در كاهش اضطراب دانش آموزان:

يكي از بهترين شرايط يادگيري مي تواند ساعت امتحان باشد. معلم متعهد از هر موقعيتي براي ياد دادن و افزايش معلومات دانش آموزان خود و ايجاد تغييرات رفتاري پايدار در آنها بهره مي گيرد. معلم مجرب و دلسوز هرگز جلسه امتحان را به يك صحنه دادگاه ويا حسابرسي تبديل نمي كند.

معلم مهربان با چهره اي گشاده سعي مي كند عوامل مخرب و اضطراب زا را از جلسه امتحان دور نمايد. معلم وارسته كوشش مي كند كه قبل از آغاز امتحان با چهره اي متبسم و خندان و با بيان جملاتي گيرا و خوشايند دانش آموزان را از حالت هيجان زدگي و تنش رواني-عضلاني بيرون آورد.

معلم با چند جمله كوتاه همراه با شوخ طبعي مي تواند همانند ساعات كلاس درس، آرامش را به همه ارزاني دارد. معلم توانا و دلسوز با صداي آرام و دلنشين و جملات اطمينان بخش مي تواند اضطراب را كاهش دهد.

چگونگي سؤالات امتحان و اضطراب كودكان:

واقعيت اين است كه نحوه تهيه و تنظيم سؤالات امتحان مي تواند نقش قابل توجهي در كاهش يا تشديد اضطراب دانش آموزان داشته باشد. در تهيه و تدوين سؤالات امتحان مي بايست نكات زير را مورد توجه قرار داد:

1-   طراح سؤالات مي بايست دردرجه اول هدفهاي يادگيري را درنظر بگيرد.

2-   سؤالات امتحان مي بايست به گونه اي تهيه و تنظيم گردد كه آموخته هاي شاگردان را ارزيابي كند و نه دانسته هاي آنان را.

3-   معلم مي بايست هدف اصلي خود را از امتحان كاملاً مشخص و معين كند.

4-   در تهيه سؤالات لازم است سطح عمومي دانش آموزان مورد توجه قرار گيرد و نه توانمنديهاي خاص برگزيدگان كلاس.

5-   سؤالات امتحان مي تواند به گونه اي باشد كه دانش آموزان قدرت مقايسه و قضاوت را داشته باشند.

6-   سؤالات بايد به صورتي تنظيم گردد كه دانش آموزان فرصت به كار بستن معلومات خود را در موقعيتهاي ديگر داشته باشند.

7-   نوع و تعداد سؤالات مي بايست متناسب با توان ذهني دانش آموزان و مدت زماني باشد كه در اختيار آنان قرار مي گيرد.

8-   سؤالات بايد كاملاً واضح، خوانا، روشن، صريح، قابل فهم و بي نياز از تعبير و تفسير باشد. هرگونه ابهام در سؤالات مي تواند موجب تشديد اضطراب شاگردان شود.

9-   امتحان و ارزشيابي مي بايست به صورت مستتر و دائم انجام پذيرد و دانش آموزان با هدف معلم از برگزاري امتحان و نحوه سؤالات به خوبي آشنا شوند.

10- در مجموع شرايط امتحان و سؤالات امتحاني به گونه اي باشد كه همه شاگردان احساس كنند در يك جلسه آموزشي حضور دارند.

نكته اي كه نبايد از ياد ببريم توجه داشتن به اين امر است كه اگرچه مطرح كردن نمونه سؤال توسط معلم براي دانش آموزان لازم است و مي تواند در شناخت اهداف درس به آنها كمك كند ذكر اين سؤال ها نبايد به حدي برسد كه دانش آموزان را از مطالعه متن درس بي نياز كند. چرا كه مشاهده شده است بعـضي از مـعلمان محـترم از هر دس تعدادي سؤال مطرح مي كنند و به نوعي به دانش آموزان القا مي شود كه اگر جواب سؤالات داده شده را بدانند ديگر احتياجي به متن درس نيست. اين امر در حقيقت فعاليت خواندن، توجه كردن، تمركز كردن، درك كردن و چگونگي طرح سؤال توسط دانش آموز را از وي سلب مي كند. چشمه خلاقيت را در او مي خشكاند و او را به خواننده و از بر كننده تعدادي سؤال از پيش تعيين شده تبديل مي كند. در حالي كه دانش آموز بايد بتواند از آموخته هاي خود در موقعيت مختلف و هنگام برخورد با سؤال هاي جديد استفاده كند. در صورتي كه امتحان از ابعاد مختلف و به گونه اي صحيح انجام گيرد و از نتايج آن درست استفاده شود مي تواند دانش آموزان را به مطالعه و يادگيري بيشتر تشويق كند به همين سبب اولين قدم براي ايجاد رغبت در شاگردان، ايجاد نگرش مطلوب و مثبت در آنان نسبت به امتحان است. نگرش مثبت در صورتي در دانش آموزان به وجود مي آيد كه:

-                         رفتار معلم طوري باشد كه نشان دهد امتحان به عنوان وسيله اي براي كمك به يادگيري دانش آموزان است نه وسيله اي براي تهديد، سركوب و تحقير كردن و بر چسب زدن به آنها.

-                         نتايج امتحان ميزان پيشرفـت دانـش آموزان را نسبت به پيشرفتهاي قبلي اش مشخص مي كند و به او نشان مي دهد.

-                         همراه نتايج امتحان، ضمن مشخص كردن نارسايي هاي كار دانش آموز، راه حل و نحوه جبران نارسايي ها نيز به او ارائه و آموخته شود.

-                         معلم با توجه به نقاط قوت، نقاط ضعف، مشكلات، توانايي ها و خصوصيات دانش آموزان، آن ها را براي امتحان آينده آماده كند و به آنان القا كند كه هدف از امتحان كمك به يادگيري بهتر آنان است.

-                         در فواصل مختلف، در طول سال تحصيلي امتحان به طور مستمر انجام شود تا دانش آموزان از وضعيت جديد خود آگاه شوند.

به هر حال چنانچه نگرش مطلوب نسبت به امتحان در دانش آموزان ايجاد نشود نگرش منفي در آنان رشد مي يابد و آثار عاطفي اش از اين نگرش نه تنها رغبت و انگيزه آنان را زايل مي كند بلكه موجبات از بين رفتن اعتماد به نفس آنان را نيز فراهم مي كند كه خود منشأ اضطراب دانش آموز در هنگام امتحان و مطالعه است.

عادي ترين استفاده از نتايج امتحان كه تقريباً در كليه نظام هاي آموزشي دنيا معمول مي باشد اين است كه به عنوان ملاكي براي ارتقاي دانش آموز از يك كلاس به كلاس بالاتر يا از يك دوره به دوره ديگر به كار مي رود البته شماري از معلمان و والدين تنها هدف ارزشيابي را همان تعيين نمره دانش آموزان براي ارتقاي آنان به كلاس هاي بالاتر مي دانند و بس. اين در حالي است كه از نقش ها و اهداف ديگر امـتحان غفـلت مي ورزند. چه بسا دانـش آموزاني كه يادگيري و پرورش استعدادشان با همين نگـرش هاي منفي معـلمان و والديـن مـتوقف شده و اكـنون جامعه ما از خدمات مناسب تر و والاتر آنان بي بهره مانده است.

توصيه هايي جهت اجراي بهتر امتحانات:

-                         جلسه امتحان را با كلام زيبا و آرام بخش الهي (قرآن كريم) شروع كنيم.

-                         به دانش آموزاني كه در مورد ميزان دشواري يا سادگي امتحان سؤال مي كنند پاسخ دهيم كه چنانچه درس مورد نظر را مطالعه كرده باشند سؤالات امتحان ساده است.

-                         محيطي كه قرار است امتحان در آن برگزار شوداز جنبه هاي مختلف: نور كافي، صداهاي مزاحم، واضع بودن صداي بلندگو و رسايي آن، سرما، صندلي ها و ... مورد بررسي قرار گيرد تا از هر نظر براي دانش آموزان مناسب باشد.

-                         در هر زمان و بالاخص هنگام امتحانات با دانش آموزان برخورد مناسب و پسنديده اي داشته باشيم چون در اين زمان اضطراب بيشتري دارند.

-                         حتي الامكان در جلسه امتحان درس مربوط به خود حضور داشته باشيم و آن را به ديگران واگذار نكنيم.

-                         دقت كنيم برگه سؤالات با خط خوانا و به شيوه مناسب حروفچيني و تكثير شده باشد.

-                         در موقع نظارت در جلسه امتحان دائماً در حال حركت نباشيم.

-                         در موقعي كه دانش آموزان مشغول پاسخ گويي به سؤالات هستند بالاي سر و يا كنار دانش آموزي نايستيم. زيرا مانع تمركز حواس او خواهيم شد.

-                         اگر احساس كرديم كه دانش آموزي در جلسه امتحان دچار اضطراب شده و به او نزديك شده، به وي روحيه دهيم.

-                         فرصت دهيم تا پس از پايان امتحان كليه سؤالات خود را بازخواني كنند.

توصيه هايي براي تصحيح اوراق امتحاني و تجزيه و تحليل:

1-   بررسي تصحيح اوراق امتحاني همه دانش آموزان از روشي يكنواخت و مناسب استفاده كنيم.

2-   در هنگام تصحيح اوراق امتحاني نقاط ضعف و قوت دانش آموز را به طور خلاصه در برگه او مشخص كنيم.

3-   چنانچه اكثر جواب هاي دانش آموزان به سؤال يا سؤالاتي نادرست و يا ناقص است در روش تدريس خود تجديد نظر كنيم.

4-   نتايج كلي امتحان را جمع بندي و تجزيه و تحليل كنيم تا بر اساس آن بتوانيم قضاوت بهتري در مورد نتايج آن داشته باشيم.

5-   دقت كنيم كه نمره دانش آموزان در يك درس نمره پيشرفت و يادگيريهاي او در آن درس است نه نمره شخصيت او.

6-   برگه هاي امتحان دانش آموزان را در اولين فرصت به آنها برگردانيم تا از وضعيت پيشرفت خود آگاهي يابند.

7-   چنانچه در تصحيح اشتباهاتي (نظير: اشتباه در جمع كردن نمرات، فراموش شدن تصحيح يك سؤال به علت خطاي چشم و ...) توسط ما رخ داده باشد، بپذيريم و حق دانش آموز را به او برگردانيم.

راهنمايي فرزندان قبل از امتحان «والدين»:

1-   فرزندان را راهنمايي كنيم تا براي مطالعه خود برنامه منظمي تهيه كنند ومطالب درسي را به طور مستمر در طول سال تحصيلي بياموزند. زيرا مطالبي را كه بايد در طول چند ماه آموخته شود نمي توان يك باره در شب امتحان آموخت علاوه بر آن خستگي بيش از اندازه نيز عارض دانش آموز مي گردد. به زبان ديگر زمان آماده شدن براي امتحان از هنگام تدريس اولين درس شروع مي شود نه شب امتحان

2-   از فرزندان خود بخواهيم مطالب درسي را تا حد امكان به زبان خود بيان كنند نه به زبان كتاب و عين صورت كتاب. بنابراين هنگامي كه از آنان درس مي پرسيم تأكيد كنيم كه به همين روش پاسخ دهند.

3-   از فرزندان بخواهيم كه از متن درس چند سؤال طرح كنند و حدس بزنند كدام يك مي تواند سؤال خوبي براي امتحان باشد و در اين مورد بتوانند دليل خود را بيان كنند.

4-   آنها را توجه دهيم كه در صورت امكان مطالب درسي خود را با دوستان هم كلاسي بحث كنند. لازمه بحث كردن آن است كه اول درس بخوانند، سپس فكر كنند و نظر و جواب خود را تنظيم و ارائه نمايند اين امر به نظم آنها كمك مي كند.

5-   گاهگاه در خانه از آنها امتحان بگيريم و بعضي از اوقات تصحيح اوراق را به خودشان بسپاريم و فقط بر كارهاي آنان نظارت غيرمستقيم داشته باشيم، تا خود متوجه اشكالات خودشان شوند.

6-   توصيه كنيم كه برگه امتحاني قبلي خود را بازبيني كنند و ضعف ها و قوت هاي خود را بيابند و در مواردي كه ضعف داشته اند تمرينات بيشتري انجام دهند.

7-   توصيه كنيم كه وسايل لازم امتحان از قبيل: خودكار، مداد پاك كن، تراش و پرگار و ... را قبل از خارج شدن از منزل بازبيني نمايند و از كامل بودن وسايل مورد نياز خود مطمئن شوند.

8-   در روزهاي امتحان به خصوص اگر امتحان در ساعت اول ورود به مدرسه انجام مي گيرد كمي زودتر از معمول از خانه حركت كنند تا به موقع در جلسه امتحان حضور يابند.

9-   آنان را توجه دهيم كه در هنگام شروع امتحان وقت را در نظر داشته باشند و براي جواب دادن به سؤالات وقت خود را تنظيم نمايند تا با كمبود وقت مواجه نشوند.

10- در جلسه امتحانات تشريحي پس از گرفتن سؤالات امتحان آنها را يك بار با سرعت بخوانند و از سؤالاتي شروع كنند كه در جواب دادن به آنها اطمينان بيش تري دارند.

سخن آخر:

در اين نوشته ها اهداف امتحان و ارزشيابي – روش هاي كاهش اضطراب در امتحان، نقش مربيان و والدين در كاهش اضطراب و ... به همراه توصيه هايي چند در جهت برگزاري امتحانات و بهره مندي از ننايج آن براي معماران تعليم و تربيت و آموزش فرزندان خود لازم است با يكديگر به طور هماهنگ عمل كنيم.

به عنوان نمونه: در صورتي نگرشي مطلوب و مناسب نسبت به امتحان در دانش آموز حاصل مي گردد كه نه تنها همگي مديران، مربيان، توصيه هاي لازم را رعايت نمايند بلكه والدين و معماران تعليم و تربيت در خانه نيز توصيه هاي مربوط را مد نظر داشته باشند در غير اين صورت نگرش مورد نظر به گونه اي كم رنگ تر حاصل خواهد شد و بعضي از مواقع نيز دانش آموز را با تعارض روبه رو مي كند. بنابراين هم آهنگي در تعليم و تربيت يك اصل است و رعايت آن بر همه عاملان تربيت ضروري و لازم است.

«والسلام من الله التوفيق»

 توجه :

شما فرهنگیان گرامی می توانید تحقیقات اقدام پژوهی ، گزارش تخصصی ، درس پژوهی ، تجربیات ارتقای شغلی ، طرح جابر  و مقالات پرسش مهر مورد نیاز خود را از لینک های زیر تهیه نمائید :( سایت علمی و پژوهشی آسمان ) بر روی هر لینک کلیک نمائید :

• 
  بیش از سیصد طرح جابر برای شرکت در مسابقات طرح جابر
• 
  

• مقالات مخصوص برای دانش آموزان و معلمان  در مورد  پاسخ به پرسش مهر رئیس جمهوری در مورد مهارت آموزی

Flash Memory چیست؟   

حافظه های الکترونیکی در انواع گوناگون و برای مصارف مختلف ساخته شده اند . حافظه های فلش به دلیل سرعت بالای آنها در ثبت اطلاعات و همچنین استفاده فوق العاده آسان بسیار پر فروش و پر طرف دار می باشند . از این رو در دوربین های دیجیتالی ، تلفن همراه و سایر دستگاه ها شاهد استفاده روز افزون از آنها هستیم .

شیوه ذخیره اطلاعات در این نوع از حافظه بسیار شبیه به ذخیره اطلاعات در RAM می باشد . در حقیقت حافظه های فلش در نحوه فعالیت مشابه یک منبع ذخیره اطلاعات ثابت عمل می کند . به این معنی که در آنها هیچ قطعه متحرکی به کار نرفته و تمام کارها توسط مدارات الکترونیکی انجام می شود . در مقابل درون دیسک های سخت چندین قسمت متحرک وجود دارد که این وضع خود آسیب پذیر بودن این گونه حافظه را نسبت به حافظه های فلش نشان می دهد .

قطعاتی از قبیل تراشه های BIOS ، حافظه های فلش متراکم شده که در دوربین های دیجیتالی به کار می روند ، حافظه های هوشمند ، Memory Stick و کارت های حافظه که در کنسول های بازی به کار می روند همه و همه از این نوع حافظه استفاده می کنند .

در این قسمت به فن آوری و زیر ساخت این نوع حافظه نگاهی کوتاه داریم . حافظه های فلش از تراشه های EEPROM ساخته شده اند . همان طور که در مقالات قبلی ذکر شد در این گونه از حافظه ها ذخیره و حذف اطلاعات توسط جریان های الکتریکی صورت می پذیرد . این گونه تراشه ها داخل سطر ها و ستون های مختلف شبکه ای منظم را پدید می آورند . در این شبکه هر بخش کوچک دارای شماره سطر و ستون مختص به خود بوده و در اصطلاح هر کدام از این بخش ها یک سلول حافظه نامیده می شود . هر کدام از این سلول ها ازتعدادی ترانزیستور ساخته شده و هر کدام از این سلول ها توسط لایه های اکسید از دیگر سلول ها جدا می باشد . درداخل این سلول ها دو ترانزیستور معروف با نام های Floating gate و Control gate استفاده می شود . Floating gate به خط ارتباطی سطر ها متصل بوده و تا زمانی که ارتباط بین این دو ترانزیستور برقرار باشد ، این سلول دارای ارزش ١ می باشد . این سلول ها می توانند دارای ارزش ١ و یا ٪ باشند .

●Tunneling :

این روش برای تغییر دادن مکان الکترون های ایجاد شده در Floating gate بکار می رود . اغلب سیگنال های شارژ الکترونیکی بین ١٪ تا ١٣ ولت می باشند که این میزان توسط Floating gate استفاده می شود . در زمان Tunneling این میزان توسط ستون ها از Floating gate گذشته و به زمین منتقل می شود . این سیگنال باعث می شود که این ترانزیستور مشابه یک تفنگ الکترونی وارد عمل شود . این تفنگ الکترونی ، الکترون ها به خارج لایه اکسید شده رانده و بدین ترتیب باعث از بین رفتن آنها می شود .

در اینجا واحد مخصوصی به نام حسگر سلول وارد عمل شده و عمل Tunneling همراه با مقدارش را ثبت می کند . اگر مقدار این سیگنال که از میان دو ترانزیستور می گذرد کمتر از نصف آستانه حساسیت حسگر باشد ، برای آن سلول در ارزش گذاری رقم ٪ ثبت می شود . ذکر این نکته ضروری است که این سلول ها در حالت عادی دارای ارزش ١ هستند .

با این توضیحات ممکن است فکر کنید که درون رادیو خودروی شما یک حافظه فلش قراردارد . درست حدس زدید ، اطلاعات ایستگاه های رادیویی مورد علاقه شما در نوعی حافظه به اسم Flash ROM ذخیره می شود . البته نحوه ثبت و نگهداری اطلاعات در این نوع حافظه به کلی با Flash memory فرق می کند . این نوع حافظه برای نگهداری اطلاعات به یک منبع الکتریسیته خارجی احتیاج دارد . در صورتی که حافظه های فلش بدون نیاز به منبع خارجی اطلاعات را ثبت و ضبط می کنند .

زمانی که شما اتومبیل خود را خاموش می کنید جریان بسیار کمی به سمت این حافظه در جریان است و همین جریان بسیار کم برای حفظ اطلاعات شما کافی می باشد . ولی با تمام شدن باتری خودرو و یا جدا کردن سیم برق کلیه اطلاعات ثبت شده از بین می رود .

امروزه این فن آوری ، آنقدر سریع توسعه می یابد که تا چند سال دیگر قادر به ذخیره اطلاعات معادل ٤٪ گیگا بایت در فضایی به اندازه یک سانتی متر مربع هستیم . هم اکنون نیز این حافظه ها در ابعاد بسیار کوچک در ظرفیت های گوناگون در دسترس همه قرار .

فلش مموری

حافظه های الکترونیکی در انواع گوناگون و برای مصارف مختلف ساخته شده اند . حافظه های فلش به دلیل سرعت بالای آنها در ثبت اطلاعات و همچنین استفاده فوق العاده آسان بسیار پر فروش و پر طرف دار می باشند . از این رو در دوربین های دیجیتالی ، تلفن همراه و سایر دستگاه ها شاهد استفاده روز افزون از آنها هستیم . شیوه ذخیره اطلاعات در این نوع از حافظه بسیار شبیه به ذخیره اطلاعات در RAM می باشد . در حقیقت حافظه های فلش در نحوه فعالیت مشابه یک منبع ذخیره اطلاعات ثابت عمل می کند . به این معنی که در آنها هیچ قطعه متحرکی به کار نرفته و تمام کارها توسط مدارات الکترونیکی انجام می شود . در مقابل درون دیسک های سخت چندین قسمت متحرک وجود دارد که این وضع خود آسیب پذیر بودن این گونه حافظه را نسبت به حافظه های فلش نشان می دهد . قطعاتی از قبیل تراشه های BIOS ، حافظه های فلش متراکم شده که در دوربین های دیجیتالی به کار می روند ، حافظه های هوشمند ، Memory Stick و کارت های حافظه که در کنسول های بازی به کار می روند همه و همه از این نوع حافظه استفاده می کنند . در این قسمت به فن آوری و زیر ساخت این نوع حافظه نگاهی کوتاه داریم . حافظه های فلش از تراشه های EEPROM ساخته شده اند . همان طور که در مقالات قبلی ذکر شد در این گونه از حافظه ها ذخیره و حذف اطلاعات توسط جریان های الکتریکی صورت می پذیرد . این گونه تراشه ها داخل سطر ها و ستون های مختلف شبکه ای منظم را پدید می آورند . در این شبکه هر بخش کوچک دارای شماره سطر و ستون مختص به خود بوده و در اصطلاح هر کدام از این بخش ها یک سلول حافظه نامیده می شود . هر کدام از این سلول ها ازتعدادی ترانزیستور ساخته شده و هر کدام از این سلول ها توسط لایه های اکسید از دیگر سلول ها جدا می باشد . درداخل این سلول ها دو ترانزیستور معروف با نام های Floating gate و Control gate استفاده می شود . Floating gate به خط ارتباطی سطر ها متصل بوده و تا زمانی که ارتباط بین این دو ترانزیستور برقرار باشد ، این سلول دارای ارزش ١ می باشد . این سلول ها می توانند دارای ارزش ١ و یا ٪ باشند . Tunneling : این روش برای تغییر دادن مکان الکترون های ایجاد شده در Floating gate بکار می رود . اغلب سیگنال های شارژ الکترونیکی بین ١٪ تا ١٣ ولت می باشند که این میزان توسط Floating gate استفاده می شود . در زمان Tunneling این میزان توسط ستون ها از Floating gate گذشته و به زمین منتقل می شود . این سیگنال باعث می شود که این ترانزیستور مشابه یک تفنگ الکترونی وارد عمل شود . این تفنگ الکترونی ، الکترون ها به خارج لایه اکسید شده رانده و بدین ترتیب باعث از بین رفتن آنها می شود . در اینجا واحد مخصوصی به نام حسگر سلول وارد عمل شده و عمل Tunneling همراه با مقدارش را ثبت می کند . اگر مقدار این سیگنال که از میان دو ترانزیستور می گذرد کمتر از نصف آستانه حساسیت حسگر باشد ، برای آن سلول در ارزش گذاری رقم ٪ ثبت می شود . ذکر این نکته ضروری است که این سلول ها در حالت عادی دارای ارزش ١ هستند . با این توضیحات ممکن است فکر کنید که درون رادیو خودروی شما یک حافظه فلش قراردارد . درست حدس زدید ، اطلاعات ایستگاه های رادیوئی مورد علاقه شما در نوعی حافظه به اسم Flash ROM ذخیره می شود . البته نحوه ثبت و نگهداری اطلاعات در این نوع حافظه به کلی با Flash memory فرق می کند . این نوع حافظه برای نگهداری اطلاعات به یک منبع الکتریسیته خارجی احتیاج دارد . در صورتی که حافظه های فلش بدون نیاز به منبع خارجی اطلاعات را ثبت و ضبط می کنند . زمانی که شما اتومبیل خود را خاموش می کنید جریان بسیار کمی به سمت این حافظه در جریان است و همین جریان بسیار کم برای حفظ اطلاعات شما کافی می باشد . ولی با تمام شدن باتری خودرو و یا جدا کردن سیم برق کلیه اطلاعات ثبت شده از بین می رود . امروزه این فن آوری ، آنقدر سریع توسعه می یابد که تا چند سال دیگر قادر به ذخیره اطلاعات معادل ٤٪ گیگا بایت در فضائی به اندازه یک سانتی متر مربع هستیم . هم اکنون نیز این حافظه ها در ابعاد بسیار کوچک در ظرفیت های گوناگون در دسترس همه قرار دارد .

حافظه فلش یک نوع از EEPROM(Electronically Erasable Programmable Read only memory ) است که از شبکه ای ماتریسی (سطری ستونی) از سلول هایی با دو ترانزیستور در هر تقاطع سطر ستون تشکیل یافته است. دو ترانزیستور به وسیله لایه نازکی از اکسید از یکدیگر جدا گردیده اند و به طور مستقل کار می کنند.

یکی از ترانزیستور ها همانند دریچه ای شناور عمل می نماید و دیگری مسئولیت دریچه کنترل ره به عهده دارد . تنها اتصال گیت شناور به سطر یا word line از میان گیت کنترل می گذرد. تا زمانیکه این پیوند بر قرار است مقدار سلول حافظه برابر یک قرار می گیرد. برای تغییر مقدار یک به صفر لازم است یک پردازش خاص به نام Fowler –Nordheim tunneling انجام گیرد.

از این پردازش برای عوض کردن نوع بار الکتریکی قرار گرفته در گیت شناور استفاده می شود. شارژ الکتریمی که معمولا بین 10 تا 13 ولت است به گیت شناور اعمال می گردد. این ولتاژ از ستون ها یا bitline می گذرد و پس از عبور از گیت شناور به زمین منتقل می شود.

این شارژ باعث می شود که ترانزیستور گیت شناور مانند یک تفنگ الکترونی عمل کند. بدین صورت که الکترون های موجود در گیت شناور به شدت به بیرون از ترانزیستور رانده می شود و در لایه نازک اکسید به دام می افتند و بار منفی را به آن منتقل می نماید

این بار همانند یک مرز بین گیت کنترل و گیت شناور عمل میکند.

به وسیله مخصوصی که cell sensor نامیده می شود مقدار شارژ فرستاده شده توسط گیت شناور را بررسی می نماید. اگر این مقدار بیش از نیم شارژ فرستاده شده بود مقدار فعلی سلول برابر یک است. اما اگر این ولتاژ کمتر از نیم ولتاژ شارژ بود مقدار آن سلول صفر تلقی می شود.

در یکEEPROM خالی تمام گیت ها کاملا باز هستند و مقدار یک را نمایش می دهند.

امروزه با افزایش قدرت فلش مموری ها شرکت های بزرگ در صدد تو سعه زمینه کار برد های فلش بر آمده اند.

فلش وسیله مناسبی برای جابه جایی اطلاعات است و توانسته رقیب مناسبی برای سی دی تلقی شود . توانایی پخش فایل های صوتی و حتی تصویری بر قدرت فلش افزوده است و توانسته جایگاه مناسبی در بین کاربران پیدا کند.

Flash برای چه بوجود آمد؟

            نرم افزار Flash از شرکت Macromedia نرم افزاری است که شرکت ماکرومدیا به عنوان یک Solution یک راه حل در مرحله اول ایجاد کرد برای انتقال تصاویر Vector بر روی وب .        

نرم افزار Flash از شرکت Macromedia نرم افزاری است که شرکت ماکرومدیا به عنوان یک Solution یک راه حل در مرحله اول ایجاد کرد برای انتقال تصاویر Vector بر روی وب .

تصاویر Vector به چه معنی است ؟؟؟

دو نوع تصویر وجود دارد ، یکی تصاویر Pixel که در اصطلاح به آنها Raster هم گفته میشود و یکی دیگر تصاویر برداری یا Vector .

اوایل که اینترنت به وجود آمده بود سرعتهای Connection اینترنتی در حد سرعتهایی که هم اکنون ما در ایران از آن استفاده میکنیم هم نبود ، چه برسد به آن سرعتی که هم اکنون آمریکایی ها از آن استفاده میکنند . در آن زمان سرعتهای مودمهایی که معمول بود ۹۶۰۰ بیت در ثانیه بود بهد از آن به ۱۴۴۰۰ بیت در ثانیه تبدیل شد . ۹۶۰۰ یعنی در یک ثانیه ۰.۹ کیلوبایت میتوانست اطلاعات را Transfer کند . یعنی اگر قرار بود که تصویری ایجاد شود که این تصویر تبلیغات یک محصول قرار بود باشد و این تصویر ۵۰ KB حجمش بود زمانی که لازم بود Data Transfer انجام بشه و تصویر ظاهر بشود در آن مودمها ۵۵ ثانیه بود . در نتیجه انتقال اطلاعات در اینترنت بسیار بسیار کند اتفاق می افتاد . به همین دلیل بود که در HTML های ورژن ۱ و ۲ مرسوم نبود که از تصویر در سایت وب استفاده کنند و راحت تر بگویم اصلا Tag های مربوط به Image در آن زمان در زبان HTML وجود نداشت .

به تدریج که سرعتها افزایش پیدا کردند و سرعتها به ۱۴۴۰۰ و ۲۸۸۰۰ بیت در ثانیه رسیدند ، کم کم تصاویر Pixel در وب مطرح شدند و لی خوب یک چیزایی وجود داشت که هیچ الزامی پشتش نبود که این تصاویر بخواهد Pixel باشد مثلا آرم شرکت یا مثلا یک Title که قرار بود در بالای سایت قرار بگیرد و با یک فونت خاصی هم نمایش داده شود . اینها را اگر به یک شکلی میتوانستیم Vector انتقالشان دهیم خیلی خیلی سبکتر میشدند و در واقع یک صفحه وب هر چه حجمش کمتر باشد در اصطلاح به آن میگویند صفحه وب از لحاظ حجم بهینه است یا بهتره .

در یک نرم افزار گرافیک Vector اگر بخواهیم یک خط ترسیم کنیم ، نرم افزار گرافیک Vector برای ترسیم مختصات نقطه شروع و مختصات نقطه پایان را در خودش ذخیره میکند. یعنی ۲ جفت عدد را یا بهتر بگم ۴ تا دونه عدد را . ولی در نرم افزار گرافیک Pixel زمانی که بخواهیم یک خط بکشیم باید اطلاعات مربوط به تک تک این Pixel هایی که در روی خط قرار دارند بعلاوه تمام Pixel های دور آن را در خود ذخیره کند و هیچ فرمول ریاضی در این داستان نمیتواند دخالت کند و فقط میتوانیم در فرمتهای مختلف گرافیکی آنها را فشرده سازی کرد .

ولی در هر صورت حجم فایلهای Pixel اصلا قابل قیاس با فایلهای Vector نبود . دو شرکت آمدند و سعی کردند که این کار را انجام دهند ، یعنی آمدند یک قالب و یک روشی را پیدا کنند که فایلها را بتوانند به صورت Vector انتقال دهند. زیرا مرورگرها فقط فایلهای Pixel را میتوانند نمایش دهند .

یکی شرکت Adobe بود که آمد و یک چیزی اختراع کرد به نام SVG (Scalble Vector Graphic) و دیگری شرکت Macromedia بود که آمد و SWF (Shockwave Flash) را اختراع کرد .

پس هدف در مرحله اول انتقال تصاویر Vector بود به هدف سبک تر شدن حجم صفحات .

اما مرورگرهای وب به تدریج توانایی پخش این جریان را نداشتند در نتیجه یک چیزی به وجود آمد به نام Plugin که بر روی مرورگر دستگاه شخص نصب میشود که باعث میشود که آن گرافیک به نمایش در آید. مثلا Flash Player که از اینترنت دانلود میکنیم و یا از روی CD نصب میکنیم، همین نقش را به عهده دارد .

Flash به تدریج که تکامل پیدا کرد خیلی از داستانهای دیگری بود که به آن اضافه شد یعنی مثلا بحث انیمیشن در این برنامه مطرح شد – بحث موزیک در این برنامه مطرح شد – بحث برنامه نویسی در این برنامه مطرح شد .

تا قبل از این جریان که Flash انیمیشن را در خودش قرار بدهد میبایستی برای ساخت انیمیشن های اینترنتی از Gif Animation استفاده میشد که مشکلی که بود این بود که این قضیه باید فریم فریم ساخته میشد و مساله بعدی این بود که Gif Animation ها به صورت PIXEL بودند و Flash تصاویر Vector را به انیمیشن تبدیل میکند و این را هم باید بگویم که ساخت انیمیشن در Flash بسیار راحت تر از ساخت Gif Animation است .

امکان استفاده از موزیک در Flash یک امکان فوق العاده بود که یک استاندارد برای پخش موزیک در وب قرار دارد که این استاندارد MP۳ بود.

 توجه :

شما فرهنگیان گرامی می توانید تحقیقات اقدام پژوهی ، گزارش تخصصی ، درس پژوهی ، تجربیات ارتقای شغلی ، طرح جابر  و مقالات پرسش مهر مورد نیاز خود را از لینک های زیر تهیه نمائید :( سایت علمی و پژوهشی آسمان ) بر روی هر لینک کلیک نمائید :

• 
  بیش از سیصد طرح جابر برای شرکت در مسابقات طرح جابر
• 
  

• مقالات مخصوص برای دانش آموزان و معلمان  در مورد  پاسخ به پرسش مهر رئیس جمهوری در مورد مهارت آموزی