قوانين اساسي در برق

1- قانون اُهم: با توجه به اين كه ولتاژ باعث جاري شدن جريان الكتريكي در مدار بسته مي شود و مقاومت با عبور جريان مخالفت مي كند رابطه بين ولتاژ جريان و مقاومت وجود دارد كه اولين بار توسط جرج سيمون اهم فيزيك دان آلماني كشف شد و به نام قانون اُهم معروف است اين قانون به صورت زير بيان مي شود مقدار جريان در يك مدار جريان مستقيم با ولتاژ آن نسبت مستقيم و مقاومت آن نسبت معكوس دارد اگر شدت جريان I بر حسب آمپر A ولتاژ بر حسب ولت باشد مقاومت بر حسب اُهم (R) خواهد بود.

مثال: جرياني را كه از يك مصرف كننده 3 اهمي با ولتاژ 6 ولتي عبور مي كند محاسبه نمايد. مقدار و ولتاژ را در حالتي جريان 2 آمپر از مقاومت 100 اهمي عبور مي كند حساب كنيد.

مقدار جريان در يك مدار AC با ولتاژ آن رابطه مستقيم و با مقاومت ظاهر آن (امپدانس) نسبت معكوس دارد (واحد امپدانس نيز اهم مي باشد). امپدانس در يك مدار جريان متناوب كه شامل يك مقاومت اهمي و يك مقاومت سلفي مي باشد كه به صورت سري پشت سر هم بسته شده اند از رابطه زير به دست مي آيد.

دريك مدار اهم سلفي در صورتي كه مقدار مقاومت هاي اهمي و سلفي  برابر 6 يا 8 اهم باشد و اين مجموع به ولتاژ مؤثر 100 ولت متصل شده باشد جريان مدار چند آمپر مي شود؟

ژول  W=RI²2t  w.sJ  

2- قانون ژول: در اثر عبور جريان الكتريكي از مقاومت اهمي انرژي الكتريكي به حرارت تبديل مي شود قانون ژول مي گويد كه كار يا انرژي گرمائي حاصل عبور جريان در يك هادي با مقاومت الكتريكي هادي R توان دوم شدت جريان و مدت زمان عبور جريان نسبت مستقيم دارد. اگر جرياني به شدت 4 آمپر به مدت يك ساعت از كابل نازكي به مقاومت 20 اهم بگذرد چه مقدار مقاومت الكتريكي در كابل به صورت گرما اتلاف مي شود؟

J 10⁶*115/1=3600*4²*20=w

قانون ولتاژ: بنابر قانون ولتاژ مجموع ولتاژها در سراسر يك مدار بسته (حلقه) برابر با صفر يا به عبارت ديگر مجموع ولتاژهاي توليد شده برابر آفت ولتاژهاي مدار o =–v+IR

قانون جريان: بنابر قانون جريان مجموع جريان هاي وارده به يك نقطه يا كره برابر با مجموع جريان هاي خارج شده از آن نقطه است اگر جريان هاي ورودي را با علامت مثبت و جريان هاي خروجي را با علامت هاي منفي مشخص كنيم مي توان نتيجه گرفت مجموع گيري جريان ها در هر نقطه از مدار الكتريكي برابر صفر مي باشد.

دستگاه هاي اندازه گيري: به منظور سنجش كميت هاي مختلف الكتريكي از دستگاه هاي اندازه گيري متناوب استفاده مي شود كه در قسمت هاي قبل با سه دستگاه اهم متر، ولت متر و آمپرمتر و نوع نصب آنها آشنا شديم اين دستگاه ها در بازار داراي انواع مختلف مي باشد. يك آمپرمتر كه انواع آن عبارتند از آمپرمتر انبري يا چنگكي اصول كار اين نوع دستگاه بر اساس القاء مي باشد مانند ترانسفورماتور جريان عمل مي كند در صورتي كه يك سيم برق دار را از وسط گيره آن عبور دهيم ميدان مغناطيسي اطراف سيم پيچي را در انبر دستگاه جاسازي شده قطع مي نمايد و در آن جريان جاري مي شود سپس اين جريان به داخل دستگاه منتقل شده و با يك نسبت **** مقدار جريان سيم را نشان مي دهد در شبكه تك فاز براي اندازه گيري جريان توسط اين دستگاه بايد انبر آن در يكي از سيم ها (فاز يا نول) قرار گيرد. اگر هر دو سيم فاز و نول در داخل انبر قرار گيرد هيچ جرياني را نشان نمي دهد و در شبكه هاي سه فاز هر يك از فازها بايد جداگانه در مسير انبر دستگاه قرار بگيرد و در صورتي كه هر سه سيم سه فاز در درون انبر قرار بگيرد باز هم هيچ جرياني در دستگاه اندازه گيري نمي شود.

نوع دوم آمپرمترها آمپرمتر روي ميزي مي باشد كه اين دستگاه معمولاً قادر است جريان هاي كمي را اندازه بگيرد و با داشتن يك كليد **** مي توان مقادير مختلف جريان را اندازه گيري نمود.

نوع سوم آمپرمترهاي تابلويي از اين نوع عمدتاً در تابلوهاي برق شامل تابلوهاي فرمان و توزيع استفاده مي شود و چون جريان عبوري در اين تابلوها زياد است معمولاً از ترانس جريان يا (ct) نصب شده در روي شينهاي تابلو استفاده مي شود.

ولت مترها به طور كلي از نظر ساختمان به دو دسته آنالوگ يا عقربه اي و ديجيتال تقسيم بندي مي شود همچنين از نظر نوع كاربرد داراي نوع تابلويي و روميزي مي باشد.

فركانس متر: اين دستگاه قادر است فركانس جريان متناوب را اندازه گيري كند كه اين مقدار در شبكه ايران 50 هرتز در ثانيه مي باشد. فركانس به طور موازي نصب مي شود داراي انواع مختلفي مي باشد.

الف) نوع عقربه اي و ب) نوع ارتعاشي يا تيغي و ج) نوع ديجيتالي كسينوس في متر

ضريب توان سنج: دستگاهي است كه اختلاف فاز بين ولتاژ و جريان مدار را نشان مي دهد. هرچه عدد اين دستگاه نشان مي دهد به يك نزديك تر باشد مدار از نظر مصرف توان غيرمفيد و فعليت برتري دارد. اين دستگاه داراي دو نوع آنالوگ و ديجيتال مي باشد. كسينوس في مترها در بازار به دو نووع 3 فاز و تك فاز پيدا مي شود.

كسينوس في مترها چنانچه در نوع عقربه اي عقربه در جهت نادرست و در نوع ديجيتال فلش جهت نادرست مشخص شود يا نمايان شود مي توان با عوض كردن دوسر بولبين جريان اين اشكال را برطرف نمود.

كنتورها: دستگاه هايي هستند كه براي سنجش توان الكتريكي به كار مي روند و قادر است هم توان اكتيو و هم توان راكتيو را اندازه گيري نمايند. از نظر تعداد فاز به 3 فاز و تك فاز و از نظر تعداد تعرفه به يك تعرفه و چندتعرفه تقسيم بندي مي شود.

در كشورما تا كنتورها دو تعرفه موجود مي باشد همچنين از نظر ساختمان داراي سه نوع مي باشد. نوع آنالوگ داراي ديسك يا شماره انداز نوع ديجيتال كه فاقد ديسك و شماره انداز است و نوع سوم تركيبي 2 كنتور مي باشد هم به صورت آنالوگ و هم داراي صفحه ديجيتالي در كنتور مادوطرفه آنالوگ اعم از اكتيو و راكتيو تعرفه توسط ساعت كنتور عوض مي شود.

انوع كليدها در صنعت برق: كليدها از نظر نوع عملكرد به دو دسته كليدهاي دستي و كليدهاي اتوماتيك تقسيم بندي مي شوند.

انواع كليددستي عبارتند از: كليد تيغه اي يا اهرمي كه كليد فيوزهاي دستي را شامل مي شود و كليدهاي گردان مانند كليدهاي زباني و غلتكي كه كليدهاي غلتكي به دليل فرسايش بيشتر از كليدهاي زباني استفاده مي شود كليدهاي زباني مانند كليدهاي مانند صفريك تك فاز و سه فاز كليدولت كليد چپ گرد و راست گرد كليد ستاره مثلث و كليد دلاندر هر ميله خودكار يا اتوماتيك شامل كنتاكتور كه از راه دور فرمان مي گيرد: از مزاياي استفاده از اين كليد اين است كه در هنگام قطع شدن برق مدار قطع نموده و پس از وصل مجددداً برق از روشن شدن بي موقع دستگاه يا مدار جلوگيري مي كند.

كليدهاي قدرت ديژنكتور: علاوه بر اينكه يك كليد قطع جريان مي باشد در مقابل اتصال كوتاه و جريان اضافي از خود واكنش نشان مي دهد و مدار را قطع مي كند ديژنكتورها داراي انواع مختلفي مي باشد.

ديژنكتور روغني: كه روغن عايق سازي بين دو كنتاكها خفه كردن بين جرقه گيرها ناشي از كليدزني استفاده مي شود.

ديژنكتور مجهز به خلع: در اين نوع كليد عوامل بين كنتاكها خالي از هوا مي باشد بنابراين در هنگام كليدزني با توجه به اينكه وجود هوا باعث ايجاد جرقه مي گردد و محفظه اين كليد فاقد هوا است جرقه بسيار ناچيزي رخ مي دهد و از آسيب شدن كليد جلوگيري مي شود.

در اين نوع كليدها يك كپسول هوا فشرده است در زير كنتاك كليد قرار دارد كه در هنگام قطع و وصل كليد هوا با فشار از اين كپسول به محفظه كليد وارد شده و جرقه ايجاد شده را سريعاً پراكنده مي كند.

كليد گازي: كه معمول ترين نوع كليدهاي قدرت مي باشد در اين كليد از گاز هگزافلور گوه گرد در محفظه كليد استفاده شده است خاصيت اين گاز بي رنگ و بي بو مي باشد اين است هرچه درجه حرارت افزايش يابد درصد عايقي آن بالا مي رود و از ايجاد جرقه در كليد جلوگيري مي نمايد.

مدارهاي سه فاز: با توجه به اينكه انرژي توليد شده در كشور ما توسط مولدهاي سه فاز توليد مي گيرد ژنراتور نصب شده در نيروگاه ها همه به صورت اتصال ستاره است بنابراين تحليل مدارهاي سه فاز از اهميت بسيار برخوردار مي باشد تمام مصرف كننده هايي كه توسط برق سه فاز تغذيه مي شوند عمدتاً با دو اتصال ستاره و يا مثلث كار مي كند.

قدرت يك مصرف كننده در حالت ستاره نسبت به حالت مثلت يك سوم مي باشد روابط به دست آوردن توانهاي اكتيو و راكتيو ظاهر در هر دو اتصال ستاره و مثلث مشابه يكديگر مي باشد و از همان روابطي كه قبلاً در مورد محاسبه اين توان ها گفته شده است به دست مي آيد.

«ايمني»

قسمت برق دار: هر سيم يا هادي ديگر در شرايط عادي تحت ولتاژ الكتريكي باشد همچنين هادي خنثي و قطعات ديگر به آن متصل است قسمت برق دار ناميده مي شود.

بدنه هادي: قسمتي است كه هادي برق دار نيست ولي ممكن است در اثر بروز نقصي برقدار شود.

قسمت هادي است كه جزئي از تاسيسات الكتري را تشكيل نداده است.

1- جريان مجاز: مقدار ثابت از جريان است كه در شرايط معين بدون اين كه دما وضعيت تادول هادي از ميزان معيني تجاوز كند مي تواند از آن عبور كند.

اضافه جريان: هر جرياني است كه بيش از جريان اسمي باشد.

جريان اضافه بار: اضافه جرياني است كه در مدار سالم از نقاط الكتريكي به وجود آمده باشد.

جريان اتصال كوتاه: اضافه جريان است كه در اثر متصل شدن دو نقطه با ولتاژهاي مختلف در مورد كار عادي از طريق مقاومت ظاهر بسيار كم به وجود آمده باشد.

جريان اتصال بدنه: جرياني است كه در اثر خرابي عايق و يا در اثر اتصال هادي به بدنه به وجود آيد.

دلايل استفاده از برق: 2 انرژي الكتريكي پاكيزه است به سهولت قابل انتقال است 3- به آساني به انرژي هاي ديگر كه مورد نياز بيشتر مي باشد قابل تبديل مي باشد.

علل عمده حريق هاي ناشي از برق: حرارت اضافه كابلها و تجهيزات الكتريكي در اثر اضافه با هادي ها 2- حرارت ايجاد شده در اثر شل بودن اتصالات مدار الكتريكي 3- جريان هاي نشتي حاصل از عايق ضعيف و نامناسب 4- حرارت ناشي از اضافه جريان ايجاد اتصال كوتاه در مدار

برق گرفتگي: مهم ترين محصول حفاظتي در برابر برق گرفته هاي غيرمستقيم: جلوگيري از جريان الكتريكي به بدن انسان 2- جلوگيري از خروج جريان الكتريكي از بدن 3- محدود كردن جريان خروجي از بدن 4- قطع خودكار مدار تغذيه به محض بروز حادثه

خطرات برق گرفتگي: خطرات اوليه 1- شوك هاي الكتريكي 2- سوختگي ها

اتصال بدنه: عبارتند از اتصال يكي از سيم هاي حامل جريان برق به بدنه دستگاه

اتصال كوتاه: عبارتند از اتصال دو سيم لخت به يكديگر كه نسبت به هم اختلاف پتانسيل الكتريكي داشته باشد به عبارت ديگر فاز به فاز يا فاز به نول

اتصال زمين: عبارت از اتصال يكي از سيم هاي حامل جريان

انواع حفاظت كننده ها:

فيوزها- رله ها و كليدها

فيوزها: ساده ترين و قديمي ترين وسايل حفاظتي فيوزها هستند كه براي اتصال كوتاه در مدار به صورت سري قرار مي گيرند با بازشدن ايلمنت در فيوز مدار قطع مي شود.

1- فيوز فشنگي: در فشار ضعيف استفاده مي شود.

2- فيوز اتوماتيك در فشار ضعيف استفاده مي شود مدار را در مقابل اتصال كوتاه و اضافه بار حفاظت مي كند اين نوع فيوز كه Af در هنگام عبور جريان بيش از قطع مدار مي شود با فشار يك شاستي دوباره مي توان آن را تجديد كرد.

3- فيوز كارتريج: از فيوزهاي انگليسي (به صورت گرد از جنس چيني) كه درفشار ضعيف استفاده مي شود.

4- فيوز كاردي يا فشاري HH.NH در فشار ضعيف و فشار قوي استفاده مي شود.

فيوز ترانسفورماتور كات اوت: از آن براي حفاظت ترانس ماتور استفاده مي شود

فيوز روغني: در جاهايي كه احتمال انفجار وجود دارد استفاده مي شود (ايلمنت آن داخل روغن قرار مي گيرد و روغن جرقه را سريع خاموش مي كند.)

فيوز LS اين فيوز مخصوص حفاظت سيم ها است و قدرت قطع آن از فيوزهاي NH كمتر است.

فيوز NH : اين فيوز فشار ضعيف با قدرت قاطع زياد براي حفاظت سيم ها و كابل ها و در توزيع با قدرت هاي زياد در يك عبارت ولتاژ كم و توان بالا به طوري كه مي توان جريان هاي تا 25 آمپر را با اطمينان قطع كند.

فيوز HH: فيوز فشارقوي با عبور قدرت قطع زياد است و براي حفاظت دستگاه و تاسيسات الكتريكي در مقابل اثرات ديناميكي جريان اتصال كوتاه به كار مي رود چنانكه از آنها مي توان در شبكه هاي با قدرت اتصال كوتاه تا 4000 ميليون ولت استفاده كرد.

فيوز HS : اين فيوز با ظرفيت قطع كنندگي بالا براي حفاظت بخش هاي الكتريكي در برابر اثرات حرارت جريان اتصال كوتاه به كار مي رود آنها را روي سكسيونرهاي قابل قطع در زير بار سوار مي كنند.

فيوز سريع: پس از عبور جريان بيش از اندازه فيوز به سرعت مدار را قطع مي كند.

فيوز تاخيري: در جايي كه جريان اضافي كوتاه مدت نبايد باعث قطع مدار شود از اين فيوز استفاده شود.

رله ها: از ديگر وسايل حفاظت كننده هستند كه هنگام وقوع خطا قسمت معيوب را از شبكه جدا مي كنند و از گسترش خط و كار افتادن بقيه قسمت هاي سيستم جلوگري مي شود به طور خلاصه تامين مستمر برق را دستگاه ها و وسايل حفاظتي تامين مي كند كه به آنها رله حفاظتي يا خود رله مي گويند.

ونلفيمه رله: اين است كه در موقع پيش آمد خطا در محل از شبكه بوق آن را متوجه شده شدت آن را سنجيد و دستگاه خبري را آماده كند و يا در صورت لزوم خود رسماً وارد عمل شده و سبب قطع مدار الكتريكي مي شود.

رله سنجش 2- رله زماني3- رله هاي جهت ياب 4- رله خبردهنده 5- رله كمكي

رله حرارت: از اثرگرها و حرارتي كه جريان برق در يك هادي استفاده شده براي قطع و وصل كليد تغذيه استفاده مي شود.

رله بوخطتز: براي دستگاهي توسط روغن خنك مي شوند و يا از روغن به عنوان عايق در آن استفاده شده و داراي ظروف انبساط است اين رله در اثر به وجود آمدن گاز و يا هوا در داخل منبع روغن يا پايين رفتن سطح روغن از حد مجاز زيادي موقع جريان شديد روغن وارد عمل مي شود.

رله جريان زياد: در موقع اضافه شدن جريان از حد تعيين شده در زمان معين به كار مي افتد اين رله به دو نوع مورد استفاده مي باشد كه نوع انورستايم به علت وقت زياد بيشتر كاربرد را دارند.

رله فاصله: اين رله در خطوط انتقال و توزيع مورد استعمال زياد دارد زمان قطع آن قابل مقاومت طول خط است طول مورد بحث فاصله بين محل عيب و ديژنكتور و تغذيه خط مي باشد.

رله ديفرانسيل: اين رله جريان ابتدا و انتهاي دستگاهي را كه حفاظت مي كند مقايسه نموده بدون زمان و به فاصله مورد عمل مي شود مورد استعمال آن در ژنراتورها و ترانس ها است.

برق گيرها: اين لوازم در مواقعي كه شبكه داراي چنان ولتاژ است كه براي مقره ها و ترانس ها و غيره خطرناك مي باشد وارد عمل مي شود.

حفاظت اشخاص: كليه اقدامات انجام مي دهند كه اشخاص داراي برق گرفتگي نشوند حفاظت ايمني گويند.

سيستم هاي جلوگيري از برق گرفتگي: حفاظت توسط سيم زمين (ارت) در اين نوع حفاظت قسمت هاي هادي دستگاه كه شبكه تغذيه توسط سيم ارت به زمين وصل مي شود اگر قسمت الكتريكي دستگاه به بدنه آن اتصال كند جريان از بدنه دستگاه و از طريق سيم ارت وارد زمين مي شود مقدار اين جريان بايد به اندازه اي باشد كه باعث قطع سريع وسيله حفاظتي شود مقدار جريان قطع باعث قطع وسيله حفاظتي شود به مقاومت سيم زمين و مقاومت محدوده محل تماس سيم ها با زمين بستگي دارد.

تجهيزات شبكه فشار ضعيف 400 ولت

به طور كلي يك سيستم انرژي الكتريكي از سه قسمت توليد انتقال و توزيع تشكيل شده است

انواع شبكه هاي برق رساني:

الف) شبكه زميني

ب) شبكه هوايي

معايب شبكه زميني و مزايب: هزينه احداث شبكه خيلي زياد ضريب بار دهي هادي شبكه زميني كمتر از شبكه هوايي است عيب و انشعاب گير شبكه مشكل مي باشد.

مزاياي شبكه زميني: ايمن به خاطر عدم دست رسي كه نيز به زيبايي محيط كمك مي كند

شبكه هوايي معايب و مزايب: خطرناك به خاطر در دسترس است در معرض خطرات جوي مانند باد، باران، صاعقه،

مزايا: انشعاب گيري و عيب يابي شبكه آسان مي باشد.

تجهيزات شبكه فشار ضعيف عبارتند از:

1- پايه: براي حمل سيم هاي هوايي در شبكه هاي فشار ضعيف از پايه هاي چوبي يا سيماني يا فلزي تلسكوپي يا لوله اي استفاده مي شود.

الف) پايه هاي چوبي: سه نوع چوبي كه در كشورهاي جهان متداول است بلوط سرو و كاج: شاه بلوط چوبي محكم و بادوام و داراي گره هاي كمتر از سرو مي باشد اما اين درخت كج و معوج مي  باشد.

سرو: از بادوام ترين پايه ها و با اينكه پر از گره هاي كوچك است اما سبك يا نسبت تر راست مي باشد اين نوع چوب به طور منظم از پايين به بالا باريك مي گردد. قبل از اينكه پايه هاي كاج متداول شود در مواردي كه خطوط با ظاهر زيبا موردنظر بود اين پايه مورد استفاده قرار مي گرفت.

كاج: درخت كاج به رنگ زرد مي باشد به تدريج از پايين به بالا باريك مي شود و اكنون در شبكه ايران كاربرد دارد.

عمليات آماده سازي پايه چوبي (پايه كاج):

عملياتي كه براي اشباع چوب انجام مي شود به شرح زير مي باشد.

الف): تير را ابتدا در داخل يك استوانه سربسته در معرض فشار هوا قرار داده سپس فشار تا مدت 15 دقيقه بين 4 تا 2 كيلوگرم بر سانتيمتر مربع بالا مي برند.

ب) روغن موسوم به روغن قطران را با حرارت بين 90 تا 100 درجه سانتيگراد با فشار تلمبه به استوانه وارد مي كند فشار داخل استوانه در هنگام پم تاژ روغن از 12 و 8 بر هر سانتي متر مربع افزايش مي كنند (اين عمل به خاطر نفوذ روغن قطرات در خلأ و محافظ چوب مي باشد.

ج) مقدار روغني كه در يك متر مكعب از چوب بايد جذب شود حداقل 90 كيلوگرم مي باشد اين روغن مي بايست لااقل تا قسمتي از قشر خارجي چوب را پر نمايد تا در محيط مجاور از هر اتفاقي محفوظ نمائد همچنين تيرهاي چوبي را به مواد كروزوت آغشته كه رنگ آن تيره مي شود مقاومت آن در برابر ضربه هايي كه در اثر صعود كارگران شبكه كه به وسيله ركاب هاي مخصوص مي باشد و همچنين پرندگاني مانند داركوب و موش ها نمي توانند به تير آسيب برسانند. تيرهاي چوبي به صورت زاويه دار مي باشد تا آب باران و برف به راحتي از آن جدا گردد.

تيرهاي چوبي بر سحب حداقل محيط يا قطر تير در 30 سانتيمتر از رأس تير و حداقل محيط يا قطر در 183 سانتيمتر از ته تير به 7 كلاس طبقه بندي مي شود.

پايه هاي چوبي داراي سه مزيت اصلي مي باشد:

1- عايق نسبت به فشار ضعيف

2- ارزان تر از پايه هاي سيماني

3- سبكتر از پايه بتوني

پايه هاي بتوني يا سيماني: اين تيرها داراي آرموتورهاي به شكل آج دار مي باشد و در داخل اين آرماتوربندي بتون ريزي مي شود.

اين تيرها براي ارتفاع ها و كشش هاي مختلفي ساخته مي شود.

تيرهاي بتوني داراي دو قسمت نري و مادگي مي باشد به دو قسمت صاف كه ارتماتور در آن قرار گرفته و براي ابتدا و انتها قرار گرفته كه خط تحت كشش زياد مي باشد نري به دو قسمت پله دار تير كه در خطور سيماني مادگي گويند به عنوان مثال تير 200/9 يعني تير به ارتفاع 9 متر و نيروي كششي آن 200 كيلوگرم مي باشد در هنگام ساخت تيرهاي تبوني تاريخ كلاس و طول پايه روي آن نوشته مي شود تيرهاي بتوني پس از ساخت يا توسط بخار خشك مي شود كه در اين صورت به 14 روز و اگر توسط هواي آزاد خشك شده باشد تا 29 روز نمي توان از آن استفاده كرد.

تيرهاي فلزي: در فشار ضعيف از تيرهاي لوله اي براي روشنائي معابر استفاده مي شود.

مقره ها: مقره ها به دو گروه عمدتاً سراميك و غيرسراميكي (پلاستيكي) تقسيم مي شود. مقره هاي سراميكي از اهميت بيشتري برخوردار مي باشد كه خود داراي انواع مختلفي مي باشد كه در خطوط برق شامل پرسين و نيشه مي باشند.

پرپلن: مخلوطي از رس- كائولين و يا سيليكات هيدراته و كوارتز اين مواد را پس از آرد كردن مخلوط نموده و به شكل مورد نظر درآورده و در كوره با حرارت حدود 1300 درجه مي پزند پرسلين داراي خاصيت عايقي خوب و قوي بوده و ولتاژ تأمل آن بين 15 تا 30 كيلووات بر ميلي متر كه در مقابل ولتاژ ضربه تا حدود 49 كيلووات بر كيلومتر در ميلي متر تحمل دارد.

كوارتز: كه به اين مقره اضافه مي شود باعث افزايش مقاومت مغناطيسي و همچنين درصد خاك رس اثرات درجه حرارت را بر روي آن كاهش مي دهد اين مقره ها لبدار مي شود اين كار مقاومت مقره را در مقابل ترك خوردگي و يا لب پريدگي زياد مي كند و همچنين تميزكردن مقره را آسان مي نمايد از طرفي هدايت لعاب سطح آن باعث توزيع يكنواخت ولتاژ در سراسر مقره مي شود اين مقره ها ترك برمي دارد و لب پريده مي شود ولي خورده نمي شود.

مقره شيشه: اين مخلوطي از سيليس اكسيد سديم اكسيد كلسيم و منيزيم در حدود 1400 درجه حرارت ذوب و پخته مي گردد استقامت الكتريكي شيشه بهتر از يدسيلين و در حدود 60 تا 120 كيلومتر بر ميلي متر و در مقابل ولتاژ ضربه استقامت آن 195 كيلومتر بر ميلي متر مي باشد از خصوصيات مقره شيشه است كه در مقابل ضربه خورد مي شود و اگر تركي در مقره باشد به راحتي ديده مي شود به طور كلي از مقره هاي شيشه اي براي تحمل نيروهاي فشاري و كشش زياد و از مقره هاي چيني در خطوط مياني و نيروهاي كششي كمتر استفاده مي شود.

مقره چرخي: دو نوع مي باشد كه از جنس چيني براي ساخته مي باشد مقره هاي چرخي يك شيار يا دو شيار كه مقره هاي يك شيار از رده خارج شده و تمام مقره نصب شده از نوع دوشيار مي باشند.

اين مقره چرخي داراي سوراخي وسط آن مي باشد.

اين مقره در درون شبكه قطعي به نام اتريه سوار مي شود.

سيم هاي هوايي: جنس سيم هاي هوايي در شبكه فشار ضعيف از مس مي باشد در شبكه هاي ديگر مانند شبكه KW20 از هادي هاي ديگر استفاده مي شود مانند آلذري (آلملك) كه از 7/98 درصد آلومينيوم خالص 5/0 منيزيم 5/0 سليسم كمتر 3/0 آهن تشكيل شده است اين سيم در مقابل خوردگي درست مانند آلومينيوم خالص مرغوب مقاوم است همچنين از سيم آلفو يا آلومينيوم فولاد) نيز در خطوط فشار متوسط استفاده مي شود در اين نوع هادي سطح خارجي آلومينيوم و در مركز آن از چند رشته فولاد استفاده مي شود اضافه فولاد استحكام مكانيك هادي مي باشد تعداد رشته ها از رابطه ي زير به دست مي آيد:

اتريه: يك قطع u شكل كه در تيرهاي چوبي روي راك و در درون تيرهاي سيماني مستقيماً روي تير نصب مي شود جنس آن از آهن گالوانيزه مي باشد و در مقابل رطوبت دچار خوردگي نمي شود.

براكت جلوبر يا تمديد: به منظور رفع حريم استفاده مي شود از جنس آهن گالوانيزه داراي دو نوع سه و پنج مقره اي مي باشد.

ميله اتصال زمين: از جنس فولاد روكش مسي كه در شبكه فشار ضعيف طبق استاندارد 45/2 سانتي متر باشد كابل متصل شده حداقل بايد 25 ميلي متر مربع باشد.

بازوي چراغ: در اماكني كه نياز به روشنايي دارد از بازو چراغ كه داراي اندازه هاي 60 – 1و2و3 متري مي باشد.

بعضي از اصطلاحات در شبكه هايي:

اسپان (اسپن) فاصله بين دو تير متوالي را اسپن مي گويند.

مقدار اسپن در شبكه فشار ضعيف تراكم مصرف كننده دارد و معمولا بين 15 تا 30 متر مي باشد.

پيكتاژ: مشخص مسير شبكه را پيكتاژ گويند.

فاصله بين آزاد: فاصله بين پايين تر سيم نقطه زمين سيم را تا سطح زمين فاصله آزاد مي گويند.

فاصله بين خط راس دو تير تا پايين ترين نقطه سيم فشل يا ستكم سيم مي گويند.

براي تعيين فلش جنس و سطح مقطع هادي طول اسپان دما و درجه حرارت بايد در نظر گرفته شود.

اصلي كردن: بستن سيم به گردن مقره را اصلي كردن مي گويند كه در شبكه فشار ضعيف به دو طريق اتصال طبيعي و اتصال ركابي سيم بر مقره بسته مي شود.

مراحل احداث شبكه فشار ضعيف:

واحد تجهيزات:

در هنگام سيم كشي پس از محاسبه مقدار فلش سيم در حسب سانتي متر مي باشد قرقره سيم را نزديك اولين پايه روي دستگاه چرخ سيم كشي قرار داده و سر سيم را باز نموده و آن را تا آخرين پايه مي كشيم تا سيم زخمي نشود و در پايان كار سر سيم به مقره چرخي به وسيله كمپ مي بنديم و بعد آن را بالا برده و در جاي مقره نصب مي كنيم سپس در روي پايه هاي عبوري سيم در داخل اتريه قرار مي دهيم و آنگاه بر پايه اولين پايه برمي گرديم و سر سيم را روي اولين پايه با استفاده از چرخ قورباغه و سيم گير و قورباغه سيم كشيده و فلش آن را تنظيم مي كنيم.

يك برق گير بايد داراي مشخصات زير باشد:

1- در ولتاژ كار سيستم هيچ جرياني را از خود عبور ندهد.

2- بعد از هر تخليه الكتريكي عبور جريان در فركانس معمولي قطع نمايد.

3- ضمن عبور موج ولتاژ هرچه سريع تر آن را به زمين هدايت كند.

4- ظرفيت عبور موقع جريان با دامنه ي زياد و براي مدت زيادي داشته باشد.

سه نوع برق گير وجود دارد:

1- برق گير شاخكي

2- برق گير با فاصله هوايي سيليسكون كارپيدي

3- برق گير zno اكسيد روي

1- برق گير شاخكي: اين برق گيرها ساده ترين و ارزان ترين هستند.

2- وقتي كه ولتاژ به بين جفت الكتروني از مقدار ...

3- در اين برق گيرها فواصل هوايي وجود ندارد و بر حسب ولتاژ نامي شبكه تعدادي از قرص هاي اسيد روي با مشخصه كاملا غيرخطي به يكديگر سري مي شود.

مزايا ساخت آسان- حجم كمتر- اقتصادي تر- عملكرد حفاظت بهتر