تفسیر آیه شریفه الم یعلم بان الله یری
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: تفسیر آیه شریفه الم یعلم بان الله یری تهیه و تنظیم :
انسان باید همواره به این نکته توجه داشته باشد که خداوند در هر حالی شاهد و ناظر اعمال و کارهای او است. اگر انسان متوجه باشد که خداوند همهجا وجود دارد و در هر حالی اورا میبیند، گناه نمیکند و دائماً مراقب کارهای خودش است. حضرت امام خمینی میفرمودند: عالم محضر خداست، در محضر خدا معصیت نکنید.
انسان عارف، عالم را محضر خدا و او را شاهد، حاضر و ناظر بر جمیع امور میداند. چنین اعتقادی، نه تنها مانع از انجام گناه و خلاف از انسان میشود؛ بلکه سبب آسان شدن تحمّل سختیها و مصیبتها نیز میگردد. روایت شده که مردی خدمت امام حسین (ع) آمد و گفت: میخواهم گناه نکنم ولی نمیتوانم، مرا موعظهای کن (تا مانع صدور گناه از من شود). امام فرمود: پنج کار انجام بده و بعد از آن، هرچه خواستی گناه کن وگرنه دست از گناه بکش.
1. روزی خدا را نخور و بعد هرچه خواستی گناه کن. «فاوّلُ ذلک: لا تَأکُل رزقَ اللهِ واذنِب ما شِئتَ.»
2. از ولایت خدا خارج شو و سپس هرچه خواستی گناه کن. «والثانی: اُخرُج مِن ولایهِ اللهِ واذنِب ما شِئتَ.»
3. جایی پیدا کن که خدا تو را نبیند و بعد هرچه خواستی گناه کن. «والثالث: اُطلُب موضِعاً لایَراکَ واذنِب ما شِئتَ.»
4. آنگاه که ملکالموت برای قبض روح تو آمد، اگر میتوانی او را از خود دور کن و از دستش نجات پیدا کن، برو و هرچه میخواهی گناه کن. «والرّابع: اذا جاءَ مَلکُ الموتِ لِیَقبِضَ روحَکَ فَادفَعهُ عن نفسِکَ واذنِب ما شِئتَ.»
5. وقتی مأمور جهنّم خواست تو را وارد جهنّم کند اگر میتوانی داخل نشو و هر چه میخواهی گناه کن. «والخَامس: إذا أدخلکَ مالک فی النّارِ فلا تَدخل فی النّارِ واذنِب ما شِئتَ.»
انسانی که خود را در محضر الهی میبیند، نه تنها مرتکب گناه نمیشود، بلکه چنین انسانی، اندیشه و فکر گناه را نیز در ذهن خود نمیپروراند؛ چراکه در روایات وارد شده، کسی که اندیشه گناه بکند، کمکم به گناه کشیده میشود. فکر گناه، دل را تیره کرده و پاکی و صفای آن را از بین میبرد. اسلام در صدد این است که منشأ گناه را از بین ببرد و آن اندیشه و فکر گناه است.
تو بد سِگالی و نیکی طلب کنی، هیهات! زخیر، خیر تراوش نماید از شر، شر
بنابراین اگر انسان خود را در محضر الهی ببیند نه تنها مرتکب گناه نمیشود؛ بلکه اندیشه و فکر گناه را هم بهخود راه نمیدهد.
در ادامه تفسیر این آیه نورانی را در چند کتاب که توسط مجتهدین بزرگوار استنباط شده است مشاهده میکنیم
تفسیر نمونه
آیا او نمىداند که خداوند همه اعمال او را مىبیند و همه را براى حساب و جزا ثبت و ضبط مىکند ؟ ! ( ا لم یعلم بان الله یرى)
تعبیر به قضیه شرطیه در آیات فوق اشاره به این است که این طغیانگر مغرور لا اقل این احتمال را باید بدهد که پیامبر اسلام (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) بر طریق هدایت است ، و دعوتش دعوت به سوى تقوى است ، همین احتمال براى اینکه جلو طغیان او را بگیرد کافى است.
بنابر این مفهوم این آیات تردید در هدایت و دعوت پیامبر (صلىاللهعلیهوآلهوسلّم) به سوى تقوى نمىباشد ، بلکه اشاره به نکته ظریف بالاست.
بعضى از مفسران ضمیر در کان و أمر را به همان شخص نهى کننده مانندابو جهل باز گرداندهاند ، بنابر این مفهوم آیات چنین مىشود : اگر او هدایت را بپذیرد و به جاى منع از نماز دعوت به تقوى کند چقدر به حال او مفید است ؟ ولى تفسیر اول مناسبتر به نظر مىرسد.
تفسیر المیزان
ا لم یعلم بان الله یری - مراد از این علم ، آگهی بر طریق استلزام است ، چون لازمه اعتقاد به اینکه خدا خالق هر چیزی است این اعتقاد است که خدا به هر چیزی عالم است ، هر چند صاحب اعتقاد اولی از این اعتقاد دیگرش غافل باشد ، و آن کسی که از نماز نهی میکرد از وثنی مذهبان و مشرک بوده ، و وثنی مذهبان اعتراف دارند به اینکه خالق هر چیزی خدا است ، و همچنین خدا را از هر نقصی منزه میدارند ، پس باید معتقد باشند که خدا جاهل نیست ، و از هیچ عملی عاجز نیست ، و همچنین هیچ صفت نقص ندارد ، هر چند که خود از این اعتقادشان غافل باشند .
منبع : سايت علمی و پژوهشي آسمان -- صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنیداين مطلب در تاريخ: یکشنبه 30 فروردین 1394 ساعت: 20:45 منتشر شده است
برچسب ها : تفسیر آیه شریفه الم یعلم بان الله یری,