تحقیق درباره تجارت الکترونیک

مقدمه

تجارت الکترونیک واژه ای است که برای تجارت از طریق سیستم های اطلاعاتی، ارتباطی بکار  می رود.  تجارت الکترونیک با وجود این که مدت زمانی زیادی ازعمر آن نمی گذرد ولی نقش بسزا و چشم گیری در زندگی روزمره ما به عهده گرفته است به طوری که اجتناب از آن کارآسانی نیست. یکی از ساده ترین و کار آمد ترین نقش تجارت الکترونیک در زندگی روزمره کاربران اینترنتی خرید و فروش اجناس تبادل وجوه مربوطه از طریق کارت های اعتباری می باشد.

هدف از تجارت الکترونیک که در واقع ترکیبی از تکنیک ها و شگردهای بازرگانی است  در واقع ایجادهمکاری ، رقابت  و بازدهی بیشتر شرکت های مختلف را به دنبال دارد به طوری که طی 15 سال گذشته سبب توانایی شرکت ها درزمینه هاِیی مثل اصلاح روشهای تجارتی و پیشرفت در زمینه ارتباطی با شرکت های مرتبط و بالاخره گسترش دامنه بازرگانی ، تجاری حتی در مقیاس های بزرگ و جهانی شده است.     

اینترنت در حال حاضر جای خود را در کنار تلوزیون و تلفن در زندگی روزمره مردم باز کرده است و می تواند بیش از سایر شیوه های ارتباطی تسهیلاتی را برای کاربران فراهم آورد. در این رابطه  می توان به فروشگاه های اینترنتی اشاره نمود که در چند مدت اخیر شاهد راه اندازی بسیاری از این فروشگاه ها توسط افراد و شرکت های ایرانی در سطح اینترنت بوده ایم. فروشگاههای اینترنتی سایت هایی هستند که در آن محصولات مختلفی از یک شرکت خاص یا شرکت های مختلف به صورت آنلاین   به مشتریان  به همراه  سرویس های مختلف ارائه می شود. کابران می توانند با مراجعه به سایت های فوق از محصولات مختلف و توضیحات مرتبط مطلع شوند و همچنین می توانند به صورت مستقیم محصولات مورد نیاز خود را  از  شرکت های اصلیبا قیمت کمتر و با سرعت بیشتر( به دلیل عرضه مستقیم) خریداری نمایند. مبادلات مالی در بیشتر فروشگاه های آنلاین  از طریق کارتهای اعتباری انجام می پذیرند.

در ایران تجارت الکترونیک از واژه هایی بسیار جوان می باشد که البته به دلائل مشکلاتی که تاکنون بر سرراه قرار داشته مثل اوضاع سیاسی منطقه، نحریم و ... سرعت چشمگیری نداشته است ولی در حال حاضر تجارت الکترونیک در ایران در حال شکل گیری و توسعه می باشد.  شرکت بیام آوران خورشید افتخاردارد در راه توسعه تجارت الکترونیک در ایران ، به عنوان یکی از شرکت های مطرح حضور یافته و در این زمینه به ارائه خدمات به کاربران گرامی بپردازد.

در مجموع خدمات سایت نورالهدی درزمینه های طراحی و راه اندازی فروشگاههای آنلاین اینترنتی وهمچنین  توزیع و پخش کارتهای اعتباری می باشد. برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید به بخش های مختلف سایت مراجعه نمایید.

تجارت الكترونيك: 

اين واژه تعاريف مختلفي داردكه به شرح زير مي با شد.

1- تجارت الكترونيك را مي توان،انجام هر گونه امور تجاري و با زرگاني از طريق خط شبكه جهاني اينترنت بيان كرد. اين امور مي تواند شامل عمده فروشي وخرده فروشي در كالاهاي فيزيكي و غير فيزيكي ارائه سرويس هاي مختلف به مشتريان و ديگر موارد تجاري مي باشد. 

2- تجارت الكترونيك نامي عمومي براي گستره اي از نرم افزار ها وسيستم هاست كه خدماتي نظير جستجوي اطلاعات، مديريت، تبادلات، بررسي وضعيت اعتبار، اعطلاي اعتبار پرداخت بصورت بر خط، گزارش گيري، مديريت حسابها را در اينترنت بعهده مي گيرند. اين سيستمها زيربناي اساسي فعاليتهاي مبتني بر اينترنت را فراهم  مي آورند.

3- تجارت الكترونيك عبارت از مبادله تجاري بدون استفاده از كاغذ است كه در آن  نوآوريهايي مانند مبادله الكترونيكي دادها، پست الكترونيك ، تابلو اعلانات الكترونيك انتقال الكترونيك وجه و ساير فن آوريهاي مبتني بر شبكه بكار برده مي شود. تجارت الكترونيك نه تنها عملياتي را در انجام معاملات بطور دستي وبا استفاده ازكاغذ صورت

مي گيرد. به حالت خودكار در مي آورد بلكه سازمانها را ياري مي كند كه به يك محيط كاملا الكترونيك قدم بگذارند و شيوه هاي كاري خود را تغيير دهند.

سرويس دهنده هاي پست الكترونيك به دو دسته تقسيم مي شود:

1-گروهي كه سرويس دهنده اينترنت در داخل كشور هستند وما با مراجعه به آنها علاوه بر اينكه اجازه دسترسي به اينترنت را خواهيم داشت مي توانيم يك آدرس پست الكترونيكي نيز در يافت كنيم. اشكال اين روش در اين است كه اگر سرويس دهنده بنا به دلايلي وجود خارجي خود را از دست بدهد، آدرس پست الكترونيكي، از بين خواهد  رفت.

2- استفاده سرويسها ي ارائه دهنده پست الكترونيكي بين المللي بصورت رايگان مي باشد.

    2-1از مزاياي اين روش اين است كه تا وقتي اينترنت وجود دارد. اين سايتها هم وجود خواهد داشت.

  2-2 بابت سرويسي كه آنها در اختيار شما قرار مي دهند، پولي را دريافت نخواهند نمود.

مزاياي تجارت الكترونيك:

  1- هزينه هاي توزيع فروش را كاهش مي دهد.

2- واسطه ها حذف مي شود.

3- خريدار وفروشنده مي تواند مستقيما با هم در تماس بوده و برخي هزينه ها نظير تلفن، نامه حذف مي شود.

4- خريدار مي تواند بااينترنت  سفارش بدهد.

5- شركتها مي توانند با خريداران مذاكره كنند.

6- با تكنولوژي وب، اولويتهاي جستجو و خريد انتخاب مي شود. {موانع محيطي و ارائه الگوي مناسب جهت استفاده از تجارت الكترونيك. در ايران فصل نامه اطلاع رساني دوره 18، شماره 1و2 دكتر سيد محمد اعرابي وسهيل سرمد سعيدي }

7-افزايش درآمد.

8-افزايش سطح رفاه زندگي مردم.

9-ايجاد فرصتهاي تجاري جدد باي صنايع و بنگاه هاي بازرگاني.

10-افزايش فروش.

11-دسترسي سريع به اطلاعات.

12-افزايش فرصتهاي شغلي.

معايب تجارت الكترونيك:

   1-تاثير نا شناخته آن بر روي روابط اجتماعي انسان.

2-كاهش ميزان توليد.

3-كاهش توليد شركتهاي ور شكسته.

نياز هاي تجارت الكترونيك:

   1- يك سيستم بانكي روان ودقيق

2- قوانين گمركي ومالياتي

3- بانكداراري الكترونيكي

4- كد تجاري محصول

5- امنيت اطلاعات

6- محرمانه بودن اطلاعات شخصي

7- تامين خطوط ارتباطي پر سرعت ومطمئن وايجاد بستر مخابراتي به شكل بي سيم

تفاوت تجارت الكترونيك با مبا دله ي الكترونيكي داده ها:

 مبادله الكترونيكي داده ها عبارت از توليد، پردازش، كاربرد وتبادل اطلاعات واسناد

تجاري به شيوه هاي الكترونيكي است.

تجارت الكترونيك حيطه اي به مراتب گسترده تر داشته و نه تنها مبادله الكترونيكي داده ها را شامل مي شود بلكه ساير شيوه هاي ارتباطي مانند پست الكترونيك، تابلو اعلانات الكترونيك را در بر مي گيرد. {موانع محيطي و ارائه الگوي مناسب جهت استفاده از تجارت الكترونيك. در ايران فصل نامه اطلاع رساني دوره 18، شماره 1و2 دكتر سيد محمد اعرابي وسهيل سرمد سعيدي }

انواع تجارت الكترونيك:

 1-تجارتB2B 1: اين نوع تجارت، تجارت بين دو بنگاه مي باشد. نمونه اي از اين

 نوع تجارت، شركتي كه از يك شبكه براي انجام سفارش به توليد كنندگان، دريافت پيش فاكتور و فاكتور خريد و همچنين پرداخت هزينه ها استفاده مي كند. عليرغم آنكه اين نوع تجارت الكترونيكي سالهاست كه با استفاده از EDI انجام مي گيرد ولي در واقع ازپنج يا شش سال پيش به شكل امروزي خود در آمد. شركت CISCO يكي از اولين شركتها ي بود كه در جولاي سال 1996 سايت تجارت الكترونيكي خود را راه اندازي كرد.

2-تجارتC2C 2: اين نوع تجارت، تجارت بين بنگاه و مصرف كننده مي باشد تجارت

الكترونيكي بين بنگاه مشتري بسيار متداول است B2C يا همان خرده فروشي از حدود هشت سال پيش با راه اندازي سايتهايي چون AMAZON  وCDNOW آغاز شد.

پيشگام تجارت از نوع  B2C جنفبزوس بود كه در سال 1994شركت AMOZON را بنا نهاد. وي كه يك تاجر كم تجربه در امر خرده فروشي بود سايت خود را فقط با هدف فروش كتاب از طريق اينترنت راه اندازي كرد. در حال حاضر زمينه فروش كالاوخدمات كه از طريق اينترنت و بر اساس B2C  انجام مي پذيرد عبارت اند: از سخت افزار ونرم افزار، ارسال هديه.

3- تجارت  C2C3: در اين نوع تجارت C2C يا تجارت بين مصرف كننده ومصرف كننده. انواع مزايده و مناقصه كالاها از طريق اينترنت قرار مي گيرد. نمونه اي از اين نوع تجارت اكترونيك را مي توان در سايت EBAY  مشاهده نمود.

4- تجارت  B2A4 : اين نوع تجارت شامل كليه تراكنش هاي مالي و تجاري بين شركت ها و سازمان هاي دولتي مي باشد. تامين نياز ها ي دولت توسط شركت ها و پرداخت عوارض از جمله مواردي است كه مي توان در اين گروه گنجاند.

5- تجارت C2A5 اين گروه هنوز پديدار نشده است ولي تعاملات مربوط به پرداخت ماليات بر آمد اشخاص وهر گونه گروه كسب وكار كه بين دولت آحاد مردم متصور است در اين گروه قرار مي گيرد. {موانع محيطي و ارائه الگوي مناسب جهت استفادهاز تجارت الكترونيك. در ايران فصل نامه اطلاع رساني دوره 18، شماره 1و2 دكتر سيد محمد اعرابي وسهيل سرمد سعيدي }

ابزار اصلي تجارت الكترونيك:

    1)كد ميله اي: با پذيرش عضويت در مركز ملي شماره گذاري كالا به هر شركت پيش شماره اي اختصاص مي يابد كه اين پيش شماره،هميشه براي تعيين شماره محصولات شركت شما مورد استفاده قرار مي گيرد. اين موضوع شما را مطمئن ميكند كه شناسايي محصولات شركت عضو در سر تا سر جهان منحصرا امكان پذير ميباشد. شمارهء كالا به نمادي كه توسط دستگاه قابل خواندن بوده و با بهترين كيفيت چاپ شده باشد ، تبديل مي شود. خط نماد به شكل مستطيل بوده و شامل يكسري خطوط تاريك وروشن موازي مي باشد. شماره ها را مي توان بوسيلهء نمادهاي كد ميله اي كه توسط دستگاههاي نور خوان يا اسكنر خوانده مي شود . در تمام حلقهء عرضهء كالا به منظور استخراج دقيق اطلاعات. براي مديريت پيشرفته ، همچنين بعنوان اصول وپايهء ارتباطات بكار گرفته مي شوند. بوسيلهء اوراق كاغذي يا استفاده از مبادلهء الكترونيكي داده ارائه نمود. هر محصول يا خدمت قابل فروش به شركتهاي تجاري از اين طريق قابل عرضه مي باشد.

2)پست الكترونيكي: ارسال نامه به صورت الكترونيكي در چند سال اخير بسيار پر رونق وجذاب شده استو نه تنها مشكلات ارسال نامه به صورت سنتي را ندارد بلكه ويژگي هاي قابل توجهي بدين شرح دارد:

   اول اينكه رسيدن نامه به مقصد مورد نظر با توجه به شرايط موجود كاملا تضمين شده

و شما نيز هيچ گونه نگراني از اين بابت نخواهيد داشت.

   دوم زمان ارسال نامه كمتر از چند ثانيه طول مي كشد و در واقع زمان در يافت واقعي، بستگي به زمان مراجعه طرف مقابل به صندوق پستي خود دارد.

  سوم اينكه با توجه به امكانات بالقوه كامپيوتري، ارسال نامه هاي متعدد ولي با يك مضمون به اشخاص وشركت هاي مختلف بسيار آسان مي باشد.

3)بانكداري الكترونيكي: شامل انجام تمام فرايند مالي بانك هااز طريق مبادله الكترونيكي  داده هاست كه ارائه خدمات به مشتر يان را سرعت بخشيده و انجام عمليات بانكي با دقت بيشتري انجام مي پذيرد.

چگونه می توانید یک بازاریاب اینترنتی خارق العاده باشید

هزار لینک راهی است که به هر موتور جستجو ثابت شود که وب سایت شما مناسب قرار گرفتن در آن می باشد .

احتمالا خیلی از جوابهای این سوال را می دانید:بازاریاب حوب لینکهای خوبی برقرار می کند ولی بازاریاب بد این کار را نمی کند،بازاریاب خوب تحقیق می کند ولی بازاریاب بد تحقیق نمی کند ....و خیلی از این چیزها.تمام این جوابها درست است ،ولی یک فرق اساسی وجود دارد.

می می خواهم این تفاوت را برای شما توضیح بدهم ،ولی اجازه بدین با یک داستان شروع کنیم .

آیا داستان هنری فورد را برای ساخت یک موتور 6 سیلندر شنیده اید؟اگر نشنیده اید می توانید جستجو کنید – داستان بسیار جالبی است . رمز موفقیت وی چه بود؟

خوب ، شاید یک جهش ذهنی خوب . من نمی توانم در این مورد بحث کنم . ولی نکته داستان این بود که وی سمجت روی چیزی می کرد که هیچکس اعتقادی به آن نداشت . هیچکس باور نداشت که اینکار انجام شدنی است ، ولی او روی اینکار سماجت می کرد.

و بالاخره سماجت وی به نتیجه رسید.بنابراین ، راز بازاریابی اینترنتی پافشاری و سماجت در این کاراست . و سماجت در این کار درآمد درست می کند.

برای مثال : در یک فروم با مطلب شما می تواند50-2 بازدیدکننده بیاورد(که هیچ هزینه ای هم برای شما نخواهد داشت، هیچ چیزی غیرممکن نیست). اما اگر شما در 100 فروم (حتی نه زیاد مشهور) باشید تعداد این بازدیدکنندگان به 5000-200 خواهد رسید.و اگر شما یک کالا برای فروش به مبلغ 50000 تومان داشته باشید با این تعداد ویزیتور به طور متوسط شاید 2500000-100000 تومان فروش داشته باشید.

منوجه شدید که پافشاری در این کار چقدر مهم است ؟ به یک مثال دیگر توجه کنید. بیایید تبادل لینک را برای خود مجسم کنید.اگر شما فقط با 10 سایت تبادل لینک داشته باشید (چیزی که خیلی سخت به نظر نمی رسد) پس می توانیم بگوییم که حدود 10 بازدیدکننده به سایت شما خواهند آمد.حالا تصور کنید که این تبادل بنر را با 1000 سایت انجام بدهید- این یعنی 1000 بازدیدکننده. چگونه 1000 شریک برای لینک پیدا کنیم ؟ خوب ، هر روز 10 لینک برقرار کنید و این کار را به مدت سه ماه انجام دهید در نتیجه حدود 1000 لینک خواهید داشت .

هزار لینک راهی است که به هر موتور جستجو ثابت شود که وب سایت شما مناسب قرار گرفتن در آن می باشد . بحث بسیار جالبی است و بدانید که Google،Yahoo و اکثر موتورهای جستجوی دیگر نیز ازهمسن قانون پیروی می کنند. بنابراین یک بازاریاب باید اینچنین فکر کند. پس تا جایی که می توانید لینک دریافت کنید.شما می دانید که اینکار را باید انجام دهید ،پس چرا انجام نمی دهید؟

می دانید که باید مقالات خود را برای اکثر سایتها بفرستید(در صورتیکه مقاله دارید)؟ اما چرا این کار را نمی کنید؟

مصر و سمج باشید! بیشتر از این نمی توانم تاکید کنم.

یکی از بزرگترین اشتباهات تازه کارها اینست که کاری را شروع می کنند و فقط برای یک یا دو روز آن را ادامه می دهند ،نتیجه ای نمی گیرند و خیلی سریع دست از آن کار می کشند. این اشتباه بزرگی است!. کارتان را حداقل برای یک ماه ادامه دهید تا نتیجه را ببینید.

چکار باید بکنیم ؟ طرح زیر را پیاده کنید:

از خودتان بپرسید: بهترین کاری که میشود ظرف یک ماه آینده انجام داد که بیشترین و بهترین نتیجه را داشته باشد چیست ؟

آن را بنویسید! آن را انجام دهید! نیاز است که 100 مقاله بنویسید؟ انجام دهید! هیچ کسی آن را برای شما انجام نمی دهد مگر خودتان.

موفقیت در انتظار شماست، فقط بیشتر در کارتان سمج باشید.به یاد داشته باشید که شکست گاهی اوقات آخرین گام باقیمانده برای رسیدن به یک موفقیت بزرگ است.بسیاری ازثروتمندان این را به شما خواهند گفت . بروید از آنها بپرسید.و حتما آنها نیز خواهند گفت که برای رسیدن به هدفتان باید در کارتان سمج باشید و پافشاری کنید.

بنابراین:

1- امروز هدفتان را مشخص کنید

2- همین امروز آن را شروع کنید

3- نتایج را تا حصول یک نتیجه بزرگ و چشمگیر تجریه تحلیل نکنید.

 قانون تجارت الكترونيكي

با ب اول ــ مقررات عمومي

مبحث اول – در كليات

  فصل اول- قلمرو و شمول قانون

ماده 1  اين قانون مجموعه‌ي اصول و قواعدي است كه براي مبادله‌ي آسان و ايمن اطلاعات در واسط‌هاي الكترونيكي و با استفاده از سيستم‌هاي ارتباطي جديد به كار مي‌رود.

فصل دوم – تعاريف

ماده 2  الف- « داده پيام» (Data Message): هر نمادي از واقعه، اطلاعات يا مفهوم است كه با وسايل الكترونيكي، نوري و يا فناوري‌هاي جديد اطلاعات توليد، ارسال، دريافت، ذخيره يا پردازش مي‌شود.

ب- «اصل ساز» (Originator): منشأ اصلي «داده پيام» است كه «داده پيام» به وسيله‌ي او يا از طرف او توليد يا ارسال مي‌شود اما شامل شخصي كه در خصوص «داده پيام» به عنوان واسطه عمل مي‌كند نخواهد شد.

ج- «مخاطب» (Addressee): شخصي است كه اصل ساز قصد دارد وي «داده پيام» را دريافت كند، اما شامل شخصي كه در ارتباط با «داده پيام» به عنوان واسطه عمل مي‌كند نخواهد شد.

د- «ارجاع در داده پيام» (Incorporation By Reference): يعني به منابعي خارج از «داده پيام» عطف شود كه در صورت مطابقت با ماده (18) اين قانون جزئي از «داده پيام» محسوب مي‌شود.

هـ- «تماميت داده پيام» ((Integrity: عبارت است از موجوديت كامل و بدون تغيير «داده پيام». اعمال ناشي از تصدي سيستم از قبيل ارسال، ذخيره يا نمايش اطلاعات كه به طور معمول انجام مي‌شود خدشه‌اي به تماميت «داده پيام» وارد نمي‌كند.

و- «سيستم رايانه‌اي» (Computer System): هر نوع دستگاه يا مجموعه‌اي از دستگاه‌هاي متصل سخت افزاري ــ نرم افزاري است كه از طريق اجراي برنامه‌هاي پردازش خودكار «داده پيام» عمل مي‌كند.

ز- «سيستم اطلاعاتي» (Information System): سيستمي براي توليد (اصل سازي)، ارسال، دريافت، ذخيره يا پردازش «داده پيام» است.

ح- «سيستم اطلاعاتي مطمئن» (Secure Information System): سيستم اطلاعاتي است كه:

1- به نحوي معقول در برابر سوء استفاده و نفوذ محفوظ باشد.

2- سطح معقولي از قابليت دسترسي و تصدي صحيح را دارا باشد.

3- به نحوي معقول متناسب با اهميت كاري  كه انجام مي‌دهد پيكربندي و سازماندهي شده باشد.

4- موافق با رويه‌ي ايمن باشد.

ط- «رويه ايمن» (Secure Method): رويه‌اي است براي تطبيق صحت ثبت «داده پيام»، منشأ و مقصد آن با تعيين تاريخ و براي يافتن هر گونه خطا يا تغيير در مبادله، محتوا و يا ذخيره‌ سازي «داده پيام» از يك زمان خاص. يك رويه ايمن ممكن است با استفاده از الگوريتم‌ها يا كدها، كلمات يا ارقام شناسائي، رمزنگاري، روش‌هاي تصديق يا پاسخ برگشت و يا طرق ايمني مشابه انجام شود.

ي- «امضاي الكترونيكي» (Electronic Signature): عبارت از هر نوع علامت منضم شده يا به نحو منطقي متصل شده به «داده پيام» است كه براي شناسائي امضاء كننده‌ي «داده پيام» مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

ك- «امضاي الكترونيكي مطمئن» (Secure/ Enhanced/ Advanced Electronic Signature)

هر امضاي الكترونيكي است كه مطابق با ماده‌ي (10) اين قانون باشد.

ل- «امضاء كننده» (Signatory): هر شخص يا قائم مقام وي كه امضاي الكترونيكي توليد مي‌كند.

م- «شخص» (Person): اعم است از شخص حقيقي و حقوقي و يا سيستم‌هاي رايانه‌اي تحت كنترل آنان.

ن- «معقول» (سنجش عقلاني)، (Reasonableness Test): با توجه به اوضاع و احوال مبادله‌ي «داده پيام» از جمله‌: طبيعت مبادله، مهارت و موقعيت طرفين، حجم مبادلات طرفين در موارد مشابه، در دسترس بودن گزينه‌هاي پيشنهادي و رد آن گزينه‌هااز جانب هر يك از طرفين، هزينه‌ي گزينه‌هاي پيشنهادي، عرف و روش‌هاي معمول و مورد استفاده در اين نوع مبادلات، ارزيابي مي‌شود.

س- «مصرف كننده» (Consumer): هر شخصي است كه به منظوري جز تجارت يا شغل حرفه‌اي اقدام مي‌كند.

ع- «تأمين كننده» (Supplier): عبارت از شخصي است كه بنا به اهليت تجاري، صنفي يا حرفه‌اي فعاليت مي‌كند.

ف- «وسائل ارتباط از راه دور» (Means Of Distance Communication): عبارت از هر نوع وسيله‌اي است كه بدون حضور فيزيكي همزمان تأمين كننده و مصرف‌كننده جهت فروش كالا و خدمات استفاده مي‌شود.

ص- «عقد از راه دور» (Distance Contract): ايجاب و قبول راجع به كالاها و خدمات بين تأمين كننده و مصرف كننده با استفاده از وسائل ارتباط از راه دور است.

ق- «واسط بادوام» (Durable Medium): يعني وسائلي كه به موجب آن مصرف كننده بتواند شخصاً «داده پيام»‌هاي مربوطه را بر روي آن ذخيره كند از جمله شامل فلاپي ديسك، ديسك فشرده، ديسك سخت و يا پست الكترونيكي مصرف كننده.

ر- «داده پيام‌هاي شخصي» (Private Data): يعني «داده پيام»‌هاي مربوط به يك شخص حقيقي (موضوع «داده» Data Subject) مشخص و معين.

فصل سوم ــ تفسير قانون

ماده 3  تفسير اين قانون هميشه بايد به خصوصيت بين‌المللي، ضرورت توسعه‌ي هماهنگي بين كشورها در كاربرد آن و رعايت لزوم حسن نيت توجه كرد.

ماده 4  در مواقع سكوت و يا ايهام باب اول اين قانون، محاكم قضايي بايد براساس ساير قوانين موضوعه و رعايت چهارچوب فصول ومواد مندرج در اين قانون، قضاوت نمايند.

فصل چهارم ــ اعتبار قراردادهاي خصوصي

ماده 5  هر گونه تغيير در توليد، ارسال، دريافت، ذخيره و يا پردازش داده پيام با توافق و قرارداد خاص طرفين معتبر است.

مبحث دوم – در احكام «داده پيام»

ماده 6  هر گاه وجود يك نوشته از نظر قانون لازم باشد، «داده پيام» در حكم نوشته است مگر در موارد زير:

الف ـ اسناد مالكيت اموال غير منقول.

ب- فروش مواد داروئي به مصرف كنندگان نهايي.

ج ـ اعلام، اخطار، هشدار و يا عبارات مشابهي كه دستور خاصي براي استفاده كالا صادر مي‌كند و يا از به كارگيري روش‌هاي خاصي به صورت فعل يا ترك فعل منع مي‌كند.

ماده 7  هر گاه قانون، وجود امضاء را لازم بداند امضاي الكترونيكي مكفي است.

ماده 8  هر گاه قانون لازم بداند كه اطلاعات به صورت اصل ارائه يا نگهداري شود، اين امر يا نگهداري و ارائه‌ي اطلاعات به صورت داده پيام نيز در صورت وجود شرايط زير امكان پذير مي‌باشد:

الف ـ اطلاعات مورد نظر قابل دسترسي بوده و امكان استفاده در صورت رجوع بعدي فراهم باشد.

ب- داده پيام به همان قالبي (فرمتي) كه توليد، ارسال و يا دريافت شده و يا به قالبي كه دقيقاً نمايشگر اطلاعاتي باشد كه توليد، ارسال و يا دريافت شده، نگهداري شود.

ج- اطلاعاتي كه مشخص كننده‌ي مبدأ، مقصد، زمان ارسال و زمان دريافت داده پيام مي‌باشند نيز در صورت وجود نگهداري شوند.

د- شرايط ديگري كه هر نهاد، سازمان، دستگاه دولتي و يا وزارتخانه در خصوص نگهداري داده پيام مرتبط با حوزه مسئوليت خود مقرر نموده فراهم شده باشد.

ماده 9  هر گاه شرايطي به وجود آيد كه از مقطعي معين ارسال «داده پيام» خاتمه يافته و استفاده از اسناد كاغذي جايگزين آن شود سند كاغذي كه تحت اين شرايط صادر مي‌شود بايد به طور صريح ختم تبادل «داده پيام» را اعلام كند. جايگزيني اسناد كاغذي به جاي «داده پيام» اثري بر حقوق و تعهدات قبلي طرفين نخواهد داشت.

مبحث سوم ـ «داده پيام» مطمئن

فصل اول- امضاء و سابقه الكترونيكي مطمئن

ماده 10  امضاي الكترونيكي مطمئن بايد داراي شرايط زير باشد:

الف ـ نسبت به امضاء كننده منحصر به فرد باشد.

ب ـ هويت امضاء كننده‌ي «داده پيام» را معلوم نمايد.

ج ـ به وسيله‌ي امضاء كننده و يا تحت اراده‌ي انحصاري وي صادر شده باشد.

د ـ به نحوي به يك «داده پيام» متصل شود كه هر تغييري در آن «داده پيام» قابل تشخيص و كشف باشد.

ماده 11  سابقه الكترونيكي مطمئن عبارت از «داده پيام‌»‌اي است كه با رعايت شرايط يك سيستم اطلاعاتي مطمئن ذخيره شده و به هنگام لزوم در دسترس و قابل درك است.

فصل دوم ـ پذيرش، ارزش اثباتي و آثار سابقه و امضاي الكترونيكي مطمئن

ماده 12  اسناد و ادله‌ي اثبات دعوي ممكن است به صورت داده پيام بوده و درهيچ محكمه يا اداره‌ي دولتي نمي‌توان براساس قواعد ادله‌ي موجود، ارزش اثباتي «داده پيام» را صرفاً به دليل شكل و قالب آن رد كرد.

ماده 13  به طور كلي، ارزش اثباتي «داده پيام»‌ها با توجه به عوامل مطمئنه از جمله تناسب روش‌هاي ايمني به كار گرفته شده با موضوع و منظور مبادله‌ي «داده پيام» تعيين مي‌شود.

ماده 14  كليه‌ي «داده پيام» هائي كه به طريق مطمئن ايجاد ونگهداري شده‌ اند از حيق محتويات و امضاي مندرج در آن، تعهدات طرفين يا طرفي كه تعهد كرده و كليه‌ي اشخاصي كه قائم مقام قانوني آنان محسوب مي‌شوند، اجراي مفاد آن و ساير آثار در حكم سناد معتبر و قابل استناد در مراجع قضائي و حقوقي است.

ماده 15  نسبت به «داده پيام» مطمئن، سوابق الكترونيكي و امضاي الكترونيكي مطمئن انكار و ترديد مسموع نيست و تنها مي‌توان ادعاي جعليت به «داده پيام» مزبور وارد و يا ثابت نمود كه «داده پيام» مزبور به جهتي از جهات قانوني از اعتبار افتاده است.

ماده 16  هر «داده‌ پيام»‌ي كه توسط شخص ثالث مطابق با شرايط ماده (11) اين قانون ثبت و نگهداري مي‌شود، مقرون به صحت است.

مبحث چهارم ــ‌ مبادله «داده پيام»

فصل اول- اعتبار قانوني ارجاع در «داده پيام»، عقد و اراده طرفين

ماده 17  «ارجاع در داده پيام» با رعايت موارد زير معتبر است:

الف ــ مورد ارجاع به طور صريح در «داده پيام» معين شود.

ب ـ مورد ارجاع براي طرف مقابل كه به آن تكيه مي‌كند روشن و مشخص باشد.

ج ـ «داده پيام» موضوع ارجاع مورد قبول طرف باشد.

فصل دوم ـ انتساب «داده پيام»

ماده 18  در موارد زير «داده پيام» منسوب به اصل ساز است:

الف ــ اگر توسط اصل ساز و يا به وسيله شخصي ارسال شده باشد كه از جانب اصل ساز مجاز به اين كار بوده است.

ب ــ اگر به وسيله‌ي سيستم اطلاعاتي برنامه ريزي شده يا تصدي خودكار از جانب اصل ساز ارسال شود.

ماده 19  «داه پيام»‌ي كه براساس يكي از شروط زير ارسال مي‌شود مخاطب حق دارد آن را ارسال شده محسوب كرده، و مطابق چنين فرضي (ارسال شده) عمل نمايد:

الف ــ قبلاً به وسيله‌ي اصل ساز روشي معرفي و يا توافق شده باشد كه معلوم كند آيا «داده پيام» همان است كه اصل ساز ارسال كرده است.

ب ــ «داده پيام» دريافت شده توسط مخاطب از اقدامات شخصي ناشي شده كه رابطه‌اش با اصل ساز، يا نمايندگان وي باعث شده تا شخص مذكور به روش مورد استفاده اصل ساز دسترسي يافته و «داده پيام» را به مثابه «داده پيام» خود بشناسد.

ماده 20  ماده (19) اين قانون شامل مواردي نيست كه پيام از اصل ساز صادر نشده باشد و يا به طور اشتباه صادر شده باشد.

ماده 21  هر «داده پيام» يك «داده پيام» مجزا و مستقل محسوب مي‌گردد، مگر آن كه معلوم باشد كه آن «داده پيام» نسخه مجددي از «داده پيام» اوليه است.

فصل سوم ــ تصديق دريافت

ماده 22  هر گاه قبل يا به هنگام ارسال «داده پيام» اصل ساز از مخاطب بخواهد يا توافق كنند كه دريافت «داده پيام» تصديق شود، اگر به شكل يا روش تصديق توافق نشده باشد، هر نوع ارتباط خودكار يا مكاتبه يا اتخاذ هر نوع تدبير مناسب از سوي مخاطب كه اصل ساز را به نحو معقول از دريافت «داده پيام» مطمئن كند تصديق دريافت «داده پيام» محسوب مي‌گردد.

ماده 23  اگر اصل ساز به طور صريح هر گونه اثر حقوقي «داده پيام» را مشروط به تصديق دريافت «داده پيام» كرده باشد. «داده پيام» ارسال نشده تلقي مي‌شود، مگر آنكه تصديق آن دريافت شود.

ماده 24  اماره دريافت «داده پيام» راجع به محتواي «داده پيام» صادق نيست.

ماده 25  هنگامي كه در تصديق قيد مي‌شود «داده پيام» مطابق با الزامات فني استاندارد يا روش مورد توافق طرفين دريافت شده، فرض بر اين است كه آن الزامات رعايت شده‌اند.

فصل چهارم ـ زمان و مكان ارسال و دريافت «داده پيام»

ماده 26  ارسال «داده پيام» زماني تحقق مي‌يابد كه به يك سيستم اطلاعاتي خارج از كنترل اصل ساز يا قائم مقام وي وارد شود.

ماده 27  زمان دريافت «داده پيام» مطابق شرايط زير خواهد بود:

الف ــ اگر سيستم اطلاعاتي مخاطب براي دريافت «داده پيام» معين شده باشد دريافت، زماني محقق مي‌شود كه:

1- «داده پيام» به سيستم اطلاعاتي معين شده وارد شود؛ يا

2- چنانچه «داده پيام» به سيستم اطلاعاتي مخاطب غير از سيستمي كه منحصراً براي اين كار معين شده وارد شود «داده پيام» بازيافت شود.

ب ــ اگر مخاطب، ين سيستم اطلاعاتي براي دريافت معين نكرده باشد، دريافت زماني محقق مي‌شود كه «داده پيام» وارد سيستم اطلاعاتي مخاطب شود.

ماده 28  مفاد ماده (27) اين قانون بدون توجه به محل استقرار سيستم اطلاعاتي جاري است.

ماده 29 اگر محل استقرار سيستم اطلاعاتي با محل استقرار دريافت «داده پيام» مختلف باشد مطابق قاعده‌ي زير عمل مي‌شود:

الف ــ محل تجاري، يا كاري اصل ساز محل ارسال «داده پيام» است و محل تجاري يا كاري مخاطب محل دريافت «داده پيام» است مگر آن كه خلاف آن توافق شده باشد.

ب ــ اگر اصل ساز بيش از يك محل تجاري يا كاري داشته باشد، نزديكترين محل به اصل معامله، محل تجاري يا كاري خواهد بود در غير اين صورت محل اصلي شركت، محل تجاري يا كاري است.

ج ــ اگر اصل ساز يا مخاطب فاقد محل تجاري يا كاري باشند، اقامتگاه قانوني آنان ملاك خواهد بود.

ماده 30  آثار حقوقي پس از انتساب، دريافت تصديق و زمان و مكان ارسال و دريافت «داده پيام» موضوع فصول دوم تا چهارم مبحث چهارم اين قانون و همچنين محتوي «داده پيام» تابع قواعد عمومي است.