جن

جن : (بكسراول) اين كلمه 22 بار درقرآن مجيد آمده است.

جن درعرف قرآن موجودي است با شعور و اراده كه باقتضاي طبيعتش از حواس بشر پوشيده مي باشد و مانند انسان مكلف و مبعوث درآخرت و مطيع وعاصي و مؤمن و مشرك و ... است، و خلاصه دوش بدوش انسان تنها فرقشان آن است كه انسان محسوس و جن غيرمحسوس است و شايد بعضي فرقهاي مختصر هم داشته باشند. جنتة بكسر اول بمعني جن است «مِن الْجِنَّةِ و النّاسِ» درصحاح و قاموس اسلامي بحث مفصلي درباره جن نگاشته ام و مطلبي از روزنامه اطلاعات درباره جهان ضد ماده نقل كرده‌ام اينكه مقداري از آنرا دراينجا نقل مي كنم:

1-جن و انس دو مجود پرارزش «ثقلان» روي زمين اند تأمل درآيات سوره رحمن كه بيشتر از سي بار بصورت «فَبِاّي الاء رَبِّكما تُكذّبانِ» جن و انس را مخاطب قرار داده اين مطلب را روشنتر مي كند و درآن سوره كه بارها بعد از ذكر نعمت ها وعذابهاي دنيا و آخرت آيه فوق تكرار شده مبين آنست كه دنيا و آخرت براي هر دو است دراين باره به آن سوره و معانيش توجه فرمائيد و يك سوره درقرآن به نام سوره جن است و كاملان قابل دقت مي باشد.

2-جن از آتش (نيرو و حرارت مخصوص) آفريده شده همچنانكه انس بتدريج از خاك «وَلَقدْ خَلْقناَ الاْنسانَ مِنْ صَلْصالٍ مِنْ حَمَاءِ مَسْنونٍ. و الْجانَّ خَلَقناهُ مِنْ قَبْلَ مِنْ نارِ السَّموَمِ» حجر: 27 انسان را از گل خشك، از گل سياه بدبو و كهنه آفريديم و جن را پيشتر، از آتش نافذ آفريديم. «سموم» يعني نافذ است و جن پيشتر از انسان بوجود آمده است و در آيه ديگر هست «وَخَلَقَ الْجانَّ مِنُ مارِجٍ مِنْ نارٍ» رحمن : 15 جن را از مخلوطي از آتش آفريد «مرجع» بمعني خلط است. گرچه حقيقت جن را نمي دانيم ولي از آيات ميفهميم كه في الجمله از نيرو و آتش مجهول آفريده شده است.

3-جن مانند انسان مكلف باعمال است «وَماخَلقْتُ الْجِنَّ وَ الاْنسَ اِلاّ لِيَعبُدونَ» ذاريات : 56 روز قيامت بجن و انس گفته مي شود آيا پيامبران نيامدند؟ آيا از اين روز بيم ندادند هردو بر كفر خود گواهي دهند «يا مَعْشَرَ الجِنِّ والاْنْسِ اِلَم يأتِكُم رُسلُ مِنْكُم يَقّصونَ عَلَيكُم آياتي وَ ينُذرونَكُم لِقاءِ يَومِكُم هذا قالوا شَهِدنا عليْ اَنفسِنا و غَرتْهمُ الحَيوةِ الدّنيا و شَهِد و اعلّي انْفسَهم انَّهم كانوا كافِرينَ » انعام : 130 آيه صرح است دراينكه جن مكلف و درپيش خدا مسئول اند و همچون انسان كافر مي شوند و پيامبراني از خود دارند «رُسُلٌ مِنكُم» از مراجعه بسوره جن و آيات 29-32 احقاف و از آيات ديگر بدست ميايد و خواهيم گفت كه حضرت رسول نيز براي آنها پيامبر است.

4-گناهكاران و كفار جن همچون انسان ها اهل جهنم اند و در غذاب خواهند بود و «ولَقدْ ذراَنا لِجَهنَّمِ كثيراً مِن الجِّنِ و الانسِ لهُم قلوب لايَفقَهونَ بها... اولئِكَ هُمُ الْغافِلونَ»‌ اعراف: 179 ونظير آن است دو آيه ذيل«... لاَمْلَئَن جَهَنمّ مِنَ الجًّنةِ واْلناسِ اجْمَعين» هود: 119 «حَقَ اْلقولِ مِنّي الاًْملئن جَهَنمّ مِنَ الجِّنَةِ و النّاسِ اَجْمعينَ» سجده :13.

5-جن همچون انسان ميميرد و از بين ميرود و گروهي جاي گروهي را مي گيرند « حَقَّ عَليهمَ القُولُ في اُمَم قَدْخَلَت مِنْ قبلِهِم مِن الجِّنِ والاْنسِ انَّهم كانوا خاسِرينَ» فصلت: 25 كلمه «قدجلت» مبين آن است كه امتهاي جن مانند گروه هاي آدمي از بين رفته اند، نظير اين آيه است آيه «اولِئكَ الذّينَ حَق عليْهم القُول في اممٍ قَدْخَلَتْ مِن قَبْلهِم من الِجّن و الاْنسِ»‌ احقاف: 18 همچنين است آيه 38 از سوره اعراف .

6-جن ما را مي بيند ولي ما آنها را نمي بينيم درباره برحذر داشتن بني آدم از شيطان و اتباع او آمده است «اِنّه يَريكُم هُوَ و قَبيلِهُ مِن حَيْثُ لاتَرونَهَم» اعراف : 27 او و همجنسانش شما را از جائي مي بينند كه شما آنها را نمي بينيد و بحكم آيه «فِسَجِدوا اّلا ابليسَ كانَ من الْجِّنِ فَفَسَقَ عَنْ امرِرَ بِهِ» كهف : 50 ابليس از جن است و جنس بخصوصي نيست. رجوع به «شيطان» .

7-آنها مانند آدميان كار مي كنند وقدرت كار دارند حضرت سليمان كه آنها را بامر خدا مسخر كرده بود براي او كار مي كردند كاخها، تمثالها، و كاسه هاي بزرگ مي‌ساختند «مِن الجِّن مَن يَعمَلْ بينَ يديْهِ باِذْنِ ربِّه ... يَعملونَ لَهُ مايَشاءُ من محاريبَ و تمائِيلَ و جِفانٍِ كَالْجوابِ و قدرٍو راسياتٍ اِعملوُا آل داوُدَ شُكْراً» سباء:12-13 درسوره نمل آيه 17 تا 39 لشكر كشي حضرت سليمان به مملكت سباء نقل شده و درآنجا هست كه عده اي از جن جزء لشگريان او بودند و عفريتي از جن بوي گفت: من تخت ملكه را پيش از آنكه از جاي خود حركت كني نزد تو مي آورم درسوره انبياء آيه 82 نيز اين مطلب آمده است. دراصول كافي ج 1 ص 394 طبع آخوندي بابي تحت عنوان (جن بمحضر ائمه عليهم اسلام مي ايند و مسائل ديني خود را مي پرسند....) منعقد است و درآن باره هفت حديث نقل شده از جمله از سدير صيرفي نقل مي كند كه امام باقر درمدينه بمن سفارشهايي فرمود. از مدينه بيرون رفتم، درميان راه روحا (محلي است چهل يا سي ميلي مدينه) بودم كه مردي با لباس خود بمن اشاره كرد، بسوي او برگشتم و خيال كردم كه تشنه است ظرف آب را باو دادم گفت: بآبم نياز نيست، نامه اي بمن داد كه مركب مهر آن خشك نشده بود، ملاحظه كردم مهر امام باقر بود گفتم: اين نامه را كي بتو داد؟ گفت: الان. درنامه دستورهائي بود، چون متوجه آن مرد شدم ديدم كسي نيست، بعد از آن ابوجعفر (به مكه) آمدند به حضرتش عرض كردم فدايت شوم مردي نامه شما را آورد كه مهرش خشك نشده بود فرمود: اي سدير ما خدمتكاراني از جن داريم چون خواهيم كاري بفوريت انجام پذيرد آنها را مي فرستيم.

8-درچند آيه درباره وصف حوريان بهشتي هست «لَمُ يَطْمثِهنَّ اِنس‏ٌ قَبلَهُم و لاجانٌ» رحمن : 56 و 74 حوريان بهشتي را قبل از شوهرانشان نه آدمي دست زده و نه جن، از اين آيه مي‌توان حدس زد كه تكثير جن به وسيله مقاربت نرو ماده بوده باشد. درباره شيطان هست «كانُ مِنَ الجِّنِ فَفَسَق عَنْ اَمرِ ربّهِ اَفتَتّخذُ و نَهُ و ذريتَّةِ اولياءَ مِنْ دوُني... ما اَشْهَدتُهم خلقَ اسّمواتِ والاْرضِ» كهف: 50 آيه صريح است در اينكه ابليس ازجن است و همچنين ذريه دارد و خدا در خلقت آسمانها و زمين آنها را حاضر نكرده است، آيا ذريه او بواسطه توالد و تناسل است؟

9-جن برسول خدا ايمان آوردند و چون ما سخن مي گويند و يكديگر را به نيكو كاري دعوت كرده و از عذاب خدا مي ترساند با آيات زير و ترجمه آنها توجه فرمائيد.

«وَاذصَرفنا اِليْكِ نَفَراً‌ ِمنَ الجِّن يَستَمعونَ القرآنِ فلّما حَضَروده قالوُا اَنصْتُوا فَلمِّا قُضِيَ وّ لو الي قَومِهِمْ مُنذِرينَ، قالوا يا قومَنا انّا سِمِعنْا كِتاباً اُنْزِلَ مِنْ بعدِ مُوسي مُصدِّقاً لما بيَن يَديهِ يَهديِِ الي الحَقّ و الِي طريقِ مُستقيمٍِ يا قَومَنا اجيبوُا داعي الله وَ آمِنوا بِهِ يَغْفِرلَكُم مِن ذُنوبِكُم و يَجْركُم مِن عذابِ اليمِ» احقاف : 29-31.

«قُل اوحي الي انه اسْتمعِ نفرُ من الجّن فقالوا انا سَمعنا قرآناَ عجباَ يَعدي الي الّرشدِ فامّنابه و لن نُشرِك بِربناّ احداً ... و انّا سَمعْنا كتاباً اُنزلُ مِن بعدِ موسي مِصداقاً لما بَينَ يَديْهِ يَهدي اِلي الحِّق والِي طريقٌ مستقيمِ يا قومَنا اجُيبوا داعيِ الله و آمِنوا به يَغفْرِلًكُمْ مِن ذُنُوبِكُم و يَجرِكُم مِن عذابٍ اليم » احقاف : 29-31

«قًلْ اوحيِ الِي انّه استَمع نفِرمِن الجّن فقالوا اِنا سَمعنا قُرآناً عَجِباً يهديِ الي الرّشد فامنابه ولَنْ نَشركُ بربّنا اَحداً ... و اِناّ مِنّا الصالحونَ و مُنادون ذالكَ كنّا طرائِقَ قدداً ...و اِناّ لما سَمعْنا الهدي امّنا به فَمن يؤمنُ بربِّه فلايَخافُ بخاساً و لارهقاً و اِنامنّا المُسلمونَ و منّا القاسِطونَ فَمَن اُسلمِ فاولئكَ تحّر وا رشداً و اما القاسِطونَ فكانوا الجَهنّم حِطباً»

جن: 1-15.

يعني چون تني چند از جن را سوي تو آورديم كه قرآن را بشنوند و چون نزد پيغمبر حضور يافتند، به همديگر گفتند: گوش فرا دهيد، وچون قرآن خوانده شد سوي قومشان بازگشتند در حاليكه انذار كننده بودند، گفتند : اي قوم جن ما كتابي استماع كرديم كه بعد از موسي نازل شده و مصدق كتابهاي پيش است، بحق و راه راست هدايت مي كند، اي قوم: داعي خد را اجابت كنيد و بدو ايمان بياوريد تا گناهانتان را بيامرزد و از عذاب دردناك شما را برهاند.

بگو بمن وحي آمده كه گروهي از جن استماع قرآن كردند و گفتند : ما قرآني شگفت آور شنيديم كه بكمال دعوت مي كند و بدان ايمان آورديم و هرگز كسي را بخداي خود شريك قرار نمي دهيم .... گروهي از ما شايستگانند و گروهي پس از آنها و مافرقه هاي مختلفيم... و ما چون هدايت را شنيديم بدان مؤمن شديم هر كه بپروردگارش ايمان آورد آنها قصد هدايت شدن داشته اند اما ستمگران هيزم جهنم اند از اين آيات بدست مي آيد كه جن قرآن را شنيده و بدان ايمان آورده اند و آنها از حيث ايمان و كفر وغيره مثل مااند و حضرت رسول برآنها نيز پيغمبر است درگذشته از كلمه «رسل منكم» استظهار كرديم كه آنها از جنس خود پيغمبر دارند، شايد هم از خود دارند و هم آن حضرت پيامبر آنهاست و دراين باره روايات داريم و دربند 7 اشاره كرديم كه پيش امامان اهل بيت نيز ميامدند و مسائل مي پرسيدند، و اينكه ميان خود گفتند: اين كتاب بعد از موسي نازل شده قهراً بموسي نيز اعتقاد داشته اند ولي چرا بعد از عيسي نگفته اند آيا آنها يهودي بوده اند؟ و يا اينكه انجيل تتمه تورات است لذا از آن نام نبرده اند. احتمال دوم بهتر است.

10-    درسوره رحمن كه پيشتر اشاره شد سي ويك دفعه بجن و انس بلفظ «فباي آلاءِ ربكما تكذبان» خطاب شده است و درخصوص هر دو آمده «كل من عليها فان» و «سِنفرغِ لِكُم ايّها الثقلانِ» رفيق دانشمندم آقاي محمد امين رضوي سلدوزي احتمال داده كه مراد از تثينه آوردن «ربّ المَشرقينِ و ربّ المَغربين» شايد شرق وغرب جن و انس بوده باشد همچنين بهشت ها و چشمه ها دو تا دوتا آمده است و آنها همه قابل دقت مي‌باشند.

11-    درباره نر و ماده بودن جن آيات زير قابل دقت است «ُسبحانَ الذّي خَلقِ الازواجِ كُلّها مِماتبت الارْضِ من انْفُسِهم و مِمّا لايعلمون» يس : 36 يعني منزه است آنكه همه جفت ها را بيافريد از آنچه زمين مي روياند و همچنين از انسانها و ازچيزهائيكه نمي‌دانند.

آيه مي گويد نبات و انسانها نر وماده دارند و نيز چيزهائيكه ما آنها را نمي دانيم نر وماده دارند جمله «ومّا لايَعلمونَ» جن را نيز شامل است و مي شود گفت : نر و ماده دارند ولي ما كيفيت آنرا نمي دانيم اين درصورتي است كه مراد از «الازواج» درآيه اصناف نباشد. رجوع شود به «زوج».

روشنتر از اين آيه، آيه «وِمنْ كّل شَيءِ خَلْقنا زوجَين لَعلكم تَذكرون» ذاريات : 49 است اين آيه صريح  است دراينكه نرو مادگي درتمام اشياء عموميت دارد وجمله «كل شيء» بطور حتم جنيان را نيز شامل است.

و درسوره جن از قول آنها نقل شده كه مي گفتند «وَانَّه كانَ رِجالً مِن الا‎ْنسِ يعوذُونَ بِرِجالِ مِنْ الجِّن» جن: 7 يعني مرداني از آدميان بمرداني از جن پناه مي بردند «رجال من الجن» مبين آن است كه جنيان مرداني دارند (والله العالم)

12-درباره تجسم وديده شدن جن از قرآن چيزي بدست نياورديم ممكن است از قصه سليمان بدست آورد كه مجسم مي شوند زيرا درآن هست «قال عفَريتُ مِن الجِّن اِنا اتَيْك بِهِ قَبْل اِنَّ تَقومُ مِن مقامِكَ» نمل : 39 و ظهور آن در تجسم است و اينكه براي سليمان كار و غواصي مي كردند ظاهر آنست كه مجسم شده و آن كارها را مي كرده اند.

ولي تجسم ملك و بصورت بشر درآمدنش درقرآن مجيد صريح است مثل تجسم ملك برمريم كه مريم پنداشت جواني است و مي خواهد باو دست اندازد «فَارْسَلنا اِ ليْها روحَنا فَتمْثل لهاَ بشراً سوِّيا» مريم : 17 و مثل آمدن ملك ها پيش ابراهيم و لوط درقضيه بشارت باسحق و عذاب قوم لوط.

در «بلس» گذشت و در «شطن» خواهد آمد كه جن هم مجسم و مرثي مي شود اين از لحاظ قرآن ولي از لحاظ اخبار جن بطور حتم مجسم وديده مي شود در كافي ج 1 ص 394 هست كه سعد اسكاف آنها را بصورت مرداني زاهد ديد و امام باقر فرمود: آنها جنيان اند ونيز ابن جبل بصورت هندي ها وديگران بصورت ديگر ديده اند و دراين باره روايات و نقلها زياد است.

رانده شدن جن

رانده شدن جن از آسمان نيز يكي از مطالب قابل دقت قرآن است. ما ابتدا آيات آنرا نقل و سپس خلاصه آنرا خواهيم گفت. بايد دانست كه در اين مسئله جن وشياطين هردو يكي است چنانكه از آيات روشن خواهد شد و تنها فرقي كه مي توان قايل شد اين است كه شياطين متمردان جن اند و جن بطور اطلاق هر دو را شامل است اينك آيات:

1-وَ انّا لَمِسْنا السّماءِ فَوجْدناها مِلئَت حَرساً شديداً و شَهْبا وَ اِنّا كُّنا نَقْعَدَ منِها مِقاعِدَ للسَّمعِ فَمَن يَستَمِعُ الانِ يَجْدَله شِهابارً صِداً. و انّا لانُدري اَشراريدَ بِمَن فيِ الاْرضِ ام ارًادَبَهم ربُّهم رُشد» جن : 8-10.

اين آيات صريح اند در اينكه جن قبلا محلهائي در آسمان براي استراق سمع داشته اند و سپس ديده اند كه آسمان پراز نگهبان و شهاب است و شهاب دركمين آنها است كه استراق سمع مي كنند پيش خود گفتند: نمي دانيم آيا خداوند در اثر اين تحول رشد و كمالي براي اهل زمين اراده كرده و يا بلائي بآنها خواهد رسيد.

در روايات اهل بيت منقول است كه اين تحول بعد از ولادت رسول اكرم اتفاق افتاد و از اهل سنت آنرا در وقت بعثت آنحضرت گفته اند و آنرا در مجمع ذيل آيه 18 سوره حجر از ابن عباس و درسوره جن از بلخي نقل كرده است. درصافي درسوره جن از احتجاج از حضرت صادق نقل شده : اين ممنوعيت براي آن بود كه در زمين چيزي مانند وحي از خبر آسمان نباشد و آنچه از جانب خدا آمده ملتبس نگردد...

ناگفته نماند : اين آيات دال برآنند كه در آسمان محلي براي دانستن اسرار خلقت و كارهيا آينده روي زمين وجود دارد كه جن بآنجاها نزديك مي شده اند آيا مراد شنيدن كلمات ملائكه بود؟! آيا سخن گفتن ملائكه مثل ماها مي باشد؟!

2-«اِناَ زَينّا اَسماءِ الدّنيا بِزينةَ الْكواكِب. وَ حَفَظاً مِن كلّ شيطانِ ماردِ. لايَسْمَعون اِلي الملاءِ الاعي و يَقذُفثون مِن كلّ جانبٍ دحوراً و لَهم عَذابٌ و اَصبٌ الاّ مِنْ خَطَفِ الخَطفة فابَعه شِهاب ثاقبِ»

صافات : 6-10 «حفظاً» چنانكه درمجمع فرموده مفعول فعل مقدر است يعني «حفظناها حفاظاً» و معني آيه چنين مي شود ما آسمان نزديك را با زينتي كه كواكب باشد زينت داديم و از هر شيطان متمرد و بي فايده محفوظش نموديم. علي هذا كواكب فقط زينت اند نه موجب حفظ. «يَقدفون مِن كلّ جانِبِ» روشن مي كنند كه حفظ بوسله قذف است كه حقيقت و كيفيت آن شناخته نيست. و ظهور آيه «زَيّنا السّماءِ الدُّنيا بِمصابيحِ و جَعَلنْاها رُجوماً الشّياطيِن» ملك : 5 و «اِلاّ مِنْ خَطَفِ الخطفة» مير ساند كه متخلفين بوسيله تيرهاي شهاب طرد مي شوند آنها هم مصابيح اند و هم رجوم. «ولَقد جَعَلنا فِي السّماء بروجاً و زَيّناها للناظرينَ وحَفِظناها مِنْ كلِّ شيطانٌ رجيم‏، اِلاّ مِن اسْتَرَقُ الّسمْعِ فاتًبَعه شِهابً مُبين» حجر: 16-18.

ظاهراً مراد از كواكب سيارات منظومه شمسي و مراد از «اسماء الدنيا» درآن آيات نزديكترين آسمانهاي عالم به زمين است كه آسمان منظومه شمسي باشد و مراد از آن درآيه 5 سوره  ملك نزديكترين آسمانهاي هفتگانه زمين است يعني اولين طبقه جو. چنانكه در«سماء» بند هفتم توضيح داده شده است و نيز در «رجم» بطور تفصيل آمده است .

«لايَسمِعونَ اٍلي المَلاءِ الاعَلي» نشان ميدهد كه شياطين نمي توانند بملاء اعلي گوش بدهند و «الا من خطف الخطفة...» مبين آن است كه اگر كسي از آنها تخلف كرده و بملاء اعلي نزديك شود فوراً شعله اي آشكار و نوراني او را تعقيب مي كند. ولي با وجود اين ممكن است جسته و گريخته چيزهائي بشوند زيرا در آيات ديگر آمده «وَما تَنَزلّتْ بهِ الشّياطينَ. وَ ما يَسطيعونَ اِنّهم عَنِ السّمع لِمعزولونَ... هَلْ اَنبَئَكُم عَلي مِن تَنَزّلَ الشّياطينُ تَنَزلَ علي كَلِ افاكَ اُثيمَ. يَلقُونَ السَّمْعِ و اَكثرهُم كاذِبون» شعرا : 210-223.

دراين آيات ابتدا فرموده قرآن را شياطين نازل نكرده اند.... كه آنها از سماع (ظاهراً شنيدن گفتگوي ملاء اعلي) معزول اند...

سپس فرموده : آنها بر هردروغگوي مجرم نازل شده و مسموع خويش را القا مي كنند و بيشترشان دروغگواند. اين سخن مي رساند : با وجود تعقيب تيرهاي شهاب باز بعضي از آنها جان بدر برده و چيزهايي مياورند. و بردروغگويان القا مي كنند.

آيات گذشته روشن مي كنند حوادث آينده روي زمين در آسمان ودراختيار ملائكه است و شايد اسرار خلقت نيز. و شياطين قدرت ورود بآنجاها را ندارند «وَحَفْظناها مِن كِّل شيطانٌ رجيمِ – وَ يَقْذُفونَ مِنْ كُلٍ جانِبَ» ولي پيش از ولادت يا بعثت آنحضرت بجاهايي از آسمان ميرفتند و از آنجا سرقت سمع مي كردند نه اينكه بخود آن مجمع وارد شوند كه گفته اند «وَاِنّا كُنّا نَقَعَد مِنْها مِقاعَدَ للَّسمعِ» با ولادت يا بعثت آنحضرت از آن هم محروم شدند. اين است ظهور آيات گذشته و خدا بواقع داناتر است. بعضي ازبزرگان رانده شدن با شهاب و غيره را حمل بر تشبيه عالم واقع بمحسوسات فرموده كه كلامش در «شعب» نقل وبررسي شده است.

در«سماء» زير عنوان (موجودات زنده درآسمان) مشروحاً بيان شده كه درآسمان موجودات زنده غير از ملائكه وجود دارند و آيات آن بررسي شده است.

عده اي از دانشمندان مسلم گرفته اند كه پيامهاي مرموزي بطور مرتب و موجهاي منظم از آسمان بزمين ارسال مي گردد و آنرا (بي سيم كيهاني) نام گذاشته اند كارل جانسكي بسال 1932 ميلادي 8 ماه مراقب گرفتن اين پيامها با بي سيم خود شد و ديد هر شب چهار دقيقه از شب قبلي زودتر ارسال مي گردند و آن بواسطه اين بودكه گردش زمين بدور خورشيد موجب مي شود غروب طلوع ستارگان هرروز چهار دقيقه زودتر از روز قبل باشد.

درپايان سال 1933 ميلادي سميناري از متخصصين اين علم منعقد شد. جانسكي دراين سمينار طي بيانيه اي از مشاهدات خود پرده برداشت و متذكر شد كه در ستارگان موجوداتي ميباشند كه  قادر بتكلم هستند و اني پيامدهاي آسماني كه با تلسكوبهاي بي سيم قابل دريافت هستند انسانرا در شناخت هرچه بيشتر جهان كمك مي‌كند... در فوريّه سال 1942 دلائلي بر صحت نظر جانسكي اضافه شد.

زيرا ديده شده است كه يك سلسله پيامدهاي فضائي كار جهت يابي راداري را كه در انگلستان بكار گذاشته شده بود متوّقف كرد دانشمندان پس از كوشش فراوان بالاخره دريافتند كه اين وقفه در اثر يك سري پيامدهاي تلگرافي است كه از يك سو ناشناخته از ما واري افق بوده است (نقل از كتاب قرآن بر فراز اعصار تأليف عبدالرزاق نوفل ترجمه بهرام پور و شكيب).

فعلاً اين مطلب را دانشمندان تقريباً مسلّم گرفته اند ولي از نظر قرآن مجيد چنانكه در سابق اشاره شد اين مطلب مسّلم و حتمي است. نويسنده كتاب فوق عقيده دارد كه جّن براي شيندن چنين اصواتي بآسمان نزديك مي شدند نه براي شنيدن وحي زيرا وحي را جز كسيكه باو وحي ميشود كسي نميشود. و «مَلَاء اَعلي» همانهاست نه مجمع ملائكه. ولي آيات گذشته مخصوصاً «اِنَّهُم عَنٍ الَّسْمع لَمَعزولونَ» با ملاحظه ماقبل و ما بعد آن، خلاف اين مطلب را مي رساند. و خلاصه آيات گذشته روشن مي‌كند كه جنيان ميكوشيدند تا آسمان را رصد كنند و اسرار آنرا بدست آورند تا از اسرار خلقت و حوادث آينده مطلع شوند.

جانّ :‌ «لايسْئَل عَن ذَنْبِه اِنْسٌ ولا جاّنٌ» رحمن: 39 جان هفت بار در قرآن آمده است دو دفعه درباره عصاي موسي و پنج با در مقابل انسان و انس. در قاموس و اقرب گريد: جاّن اسم جمع جّن است. لذا هر دو يكي اند. غير هم نيستند زيرا جاّن و انس مقابل هم آمده اند انس يكنوع بيش نيست هكذا جاّن و جّن. فرق همان است كه گفته شده مثلا فرمونده «لَئِنِ اجْتَمَعَتَ الْانْس‎‏‘ و الْجّن‘ » و اشراء: 88 نيز آمده «لَم يَطْمِثْهّنَ اِنسْ قَبلَهَم‘ ولا جاّنٌ» رحمن : 56 علي هذا آنچه در مجمع و كشاف و نهايه وغيره آمده:‍ جاّن پدر جّن است و آنچه راغب گفته : جّان نوعي از جّن ، مدرك صحيحي ندارد.

در باره عصاي موس آمده «فَلَمّا رَها تَهْتَّز كَاَنَّها جّان‏ٌ ولّي مَدْبِراً... » نمل: 10- قصص 31 مار سفيد و سياه چشمي است بي آزار اغلب در خانه ها يافت مي شود قيد (سيفيد) را ندارد، صحاح مطلق اين تسميه شايد مخفي بودن آن باشد معناي آيه اين است چون آنرا ديد مانند مار حركت مي‌كند برگشت گريزان.

نا گفته نماند درباره عصاي موسي كه در طور هنگام بعثت مبّدل بمار شده يكدفعه حيّة و دو دفعه جاّن نقل شده است مثل «قالَ اَلِقها يا موسي فَالَقْها فَاِذا هَيِ حَيَّتة‎ٌ‌ تَسعْي»

طه: 20 مي دانيم كه حيّه، مار معمولي وجاّن بمعني مار كوچك و يا مار معمولي است.

ولي هنگام نشان دادن معجزه در پيش فرعون ثعبان گفته شده كه بمعني اژدها ست مثل «فَاَلْقي عَصاه‏‏‏ُ فَاِذا هَيِ ثُعْبان‏ٌ  مُبينٌ» اعراف: 107 شرعراء: 32 اين دو چگونه جمع مي شود.

بنظر نگارنده: هنگام بعثت مار شدن كافي بود زيرا همين لازم بود كه موسي متوّجه اين حقيقت بشود ولي در نزد فرعون براي ارعاب و اتمام حجّت لازم بود كه باژدها مبدل شد مخصوصاً موقع بلعيدن ابزار ساحران.

مجمع البيان و الميزان معتقد است كه موقع بعثت نيز عصا باژدها مبّدل شده و در سوره نمل و شعراء كه جّان نقل شده نظر بحركت آن نه بزرگي جثّه اش. آنجا كه فرمودن «رَأها تَهْتَزّ‏‏ُ  كَاَنَّها جانّ‏‎ٌ‌» عصا در اهتراز بجّان تشبيه شده وگرنه در واقع اژدها بود.

نا گفته نماند در سوره طه  چنانكه گذشت «حيّة» آمده است و از اهتراز و غيره خبري نيست و اگر موقعي وحي اژدها بود لازم بود گفته شود «فَاِذاهِيَ ثُعْبان‏ٌ» چنانكه در اعراف و شعراء هست. علي هذا آنچه ما گفتيم مقرون بصحت است و در سوره نمل و قصص اگر جّان مشّبه به واقع شود تشبيه شيء بنفسه لازم نميايد زيرا ضمير «كَاَنَّها» بعصا راجع است.

جنّت: باغ بهشت . «كَمَثَلِ جَنَّةٍ‌ بِرَبوَةٍ اصابَها وابِلٌ ... »

بقره : 625 همچون باغيكه در بلندي است و بارن تندو درشت دانه بان رسيده.

جمع آن جنّات است مثل «كَمْ تَركوُ مِن جَنّاتٍ وَ عُيوُنٍ ... »  دخان : 25 .

نا گفته نماند از بهشت و محل زندگي اتقيا در قيامت بلفظ جنّت و جنّات تعبير آمده و بيشتر از هر صفت درباره آن «تَجْريِ مِنْ تَحْتِهَا الْانْهارٌ» ذكر شده است.

بنظر ميايد كه اين تعبير و نامگذاري بر تشبيه به جنّات ديناست كه تفهيم آن آسان شود وگرنه جنّات آخرت را نميتوان با باغات دنيا مقايسه كرد، قابل دقت است كه «حنّات» درباره آخرت هميشه نكره آمده است يعني: جنّات بخصوصي.

و تنها در آيه «وَ الَذينَّ آمَنوُ وَ عَمِلوُا الصّالِحاتِ في رَوضاتِ الْجَناتِ ... »

شوروي : 22 معرف با الف و لام آمده است ولي «الجنّة» با الف و لام نيست درباره علم بغلبه بودن ويا وصف بودن آن، براي بهشت بحث شود، امّا لازم است به ببينيم قرآن بهشت آخرتب را چگونه معرفّي ميكند.

1-«مَثَلُ الجَنَّتةِ الَّتي وُعِدَ المُتَّقُونَ فيها اَنهارٌ مِنْ ماء غَير آسِنٍ  وَ انْهارٌ مِن لَبَن لَمْ يَتَّغَيَّرْ طَعْمُهُ. وَ اَنهارٌ مِنْ خَمْرِ لذَّةٍ للِشّار بينَ وَ اَنْهارٌ مِنْ عَسَل مُصّفي و لَهُمْ فيها مِن كُّلِ الثمَراتِ وَ مَغْفِرَةٌ مِن رَبّهِمْ ... »

محمد : 15 وصف بهشتي كه به پرهيزكاران وعده شده چنين است: در ‌آن نهرهائي است  از آب تغيير ناپذير، و نهرهائي از شير كه طعم آن تغيير نيافته و نهرهائي از خمر كه براي نوشندگان لّذت است و نهرهائي از عسل صاف شده و براي‌ آنهاست در آن جنّت از همه ميوه ها و چاره سازي از پرودگارشان .

آب شيرين بي تغيير و هميشه تازه ميرساند كه جنّت آخرت داراي تغيير و تبديل و فساد باكتري و مخّمرها در آن وجود ندارند و از كهولت خبري نيست و شير و تمام ميوه ها در اختيار آنان گذاشته شده است، پيداست كه اين جنّات دنيا قابل مقايسه نميباشد.

2-«وَ سارِ عُواِلي مَغْفرَةٍ مِن رَبّكُم و جَنَّةٍ عَرْضُها السَّموات وَ الارْضُ اُعِدَّت للْمُتَّقينَ» آل عمران : 33 « سابِقُوا اِلي مَغْفَرَةٍ مِنْ رَبّكُمْ‌ وَ جَنَّةٍ عَرضُها كَعَرْض السَّماء وَ الْارْض اعِدَّتْ لِلَّذينَ آمَنُوا بالله رُسُلِه ... »

حديث : 21

در اين دو آيه وسعت بهشت وسعت آسمانها و زمين ذكر شده، بمضون آيه اوّل روز قيامت آسمانها و زمين همه تبديل به بهشت شده و جزء آن خواهند بود پس بهشت يا نامتناهي است و يا عرض و طول آنرا جز خدا كسي دانا نيست.

3-«مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتي و عِدَ الْمُتَّقُونَ تَجري مِنْ تَحْتِها الْانْهارُ اكُلُها دائِمٌ و ظّلُها تِلكَ عُقْبَي الَّذينَ اتَّقوا عُقبي الكافِرينَ النّآرُ» رعد : 35

«قُل اذلكَ خَيرٌاَك جَنَّة الخُادَ الَّتي و عِدَ الْمُتَقُونَ ... لَهُمْ‌ فيها ما يَشاوٌنَ خالدينَ كانَ علي رَبِّكَ وَ عْد اًمَسْئوُلا»

فرقان : 15-16 نظير آن آيات در قرآن مجيد بسيار است، اين آيات مبينّ آنست و تمام شدني نيست و بهشت هميشگي است واهل بهشت هر چه بخواهند در اختيار دارند جمله «لَهُم فيها ما يَشاوٌنَ لَهُم مايَشاوٌنَ» پنج بار درباره بهشت تكرار شده يازده بار «جَنّاتُ عَدْنٍ» (بهشت جاودان )‌ آمده است.

4-«فَهُوَ عيشَةٍ راضِيَةٍ في جَنَّةٍ عاليةٍ. قطُوفها رانِيَتةٌ » حاقه: 22 «في جَنَّةٍ عاليةٍ لا سْمعُ فيها لا غَيَةً فها عَيْنٌ جارِيَةٌ فيها سُرٌ مرْفوُعَةٌ و‌ اكوابٌ‌ موْضوُعَةٌ‌ وَزَرابيُّ مبثوُثَهٌ»

غاشية : 10-16 آيات شريفه در تعريف بهشت آخرت و نعيم آنست و از عيش پسنديدة آن خبر مي دهند.

5-«يُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُم برَحْمَةٍ منْهُ و رضوانٍ و جَنَّاتٍ لَهُم فيها نَعيمٌ مقيم» توبه : 21 اين آ‌يه از دوام نعمت بهشتي خبر مي‌دهد و اينكه نعمت آن وافر و هميشگي است. مخفي نماند اگر بخواهيم راجع به جنتّ آخرت بطور تفضيل سخن بگوئيم بايد صدها آيه نقل و ترجمه نمائيم، فوق بسيار اهم نعمت و لذت دنيا فاني و آخرت آنست كه نعمتهاي دنيا فاني و نا پايدار و زودگذر است و با ادامه آن و عادت شدن موقعيت خود را از دست ميدهد ولي نعمت آخرت ابدي است و اصلا نقصان و تغيير در آن نيست، اين است فرق اساسي اين سرا و آن سرا.

در تعريف زندگي آخرت مي خوانيم «اُدْخُلُو الْجَنَّةَ لاخَوفٌ عَلَيْكُم وَ لا انْتُم تَحزَنُونَ» اعراف‌: 49 دنيائي فرض كنيد كه در آ‌ند اندوه فعلي و خوف از آينده وجود نداشته باشد، اين زندگي در دنيا ميسر نيست زيرا آدمي همواره نقصان فعالي دارد كه سبب اندوه اوست و ترس آينده و زوال نعمت و مرگ و تصادف ها دارد و آن باعث خوف اوست. تنها زندگي آخرت است كه در آن لحاظ حال نقصان و اندوه از لحاظ آينده خوف و زوال چندين بار در قرآن تكرار شده است آنچه راجع بدنيا باشد مشروط است زيرا در دنيا از خوف وحزن فراري نيست و آ‌نچه درباره آخرت است مطلق و بي قيد ميباشد زيرا در بهشت مطلقا اندوه و ترسي و جود ندارد و ممكن است تمام آنها را كه جمعاً چهارده بار است راجع با آخرت دانست به المعجم المفهرس «خوف» رجوع شود. ايضاً رجوع شود به «قيامت».