بررسي اوج فعاليت آفت هليوتيس

چكيده
به منظور داشتن تاريخي دقيق تر در مبارزه با آفت هليوتيس كه سطح وسيعي از محصولات را تحت الشعاع قرار ميدهد و در
راستاي اهداف مبارزه بيولو ژيك بر آن شديم تا تله هاي فروموني را در سطح دو روستاي بازه و اوتان بصورت پيش آگاهي
قرار داده و در تاريخهاي چهار روزه بطور متوالي نمونه برداري انجام داده شده و تعداد آفت هليوتيس شكار شده را مورد
بررسي قرار دهيم.
كلمات كليدي : هليوتيس_مبارزه بيولوژيك_تله فروموني

مقدمه
هليوتيس آفتي خطرناك است كه خسارت بالايي به بسياري از محصولات در استانهاي شمال و مركز ايران وارد ميسازد . اين
حشره ميزبانهاي متعددي از جمله پنبه ، كنجد،توتون،كنف،نخود،گوجه فرنگي،ذرت و گل آفتابگردان و لوبيا و سوژا دارد .
خسارت آفت در مزارع گرگان،گنبد و مازندران ميتواند محصول را حتي به نيم كاهش دهد . كرم قوزه در زمستان به صورت
شفيره در داخل خاك به عمق 3تا 5سانتي متري زندگي كرده و در بهار با گرم شدن هوا پروانه ظاهر شده و ماده ها تخمهاي
خود را در قسمتهاي مختلف نباتات يا علفهاي هرز قرار ميدهند . مبارزه بيولوژيك امروزه در سطح وسيعي از آفات مورد
مطالعه قرار ميگيرد كه شامل : تله هاي فروموني ،زنبور تريكوگراما،زنبور براكون و كارت هاي زرد و... كه در اين مقاله به
بوده است پرداخته ايم . Monitiring معرفي يكي از مزاياي اين نوع مبارزه كه آن هم بصورت پيش آگاهي يا
مواد و روشها
به منظور بررسي تاريخ دقيق مبارزه با آفت هليوتيس در مزارع گوجه فرنگي در چناران ، تله هاي بيولوژيك (فرموني) در دو
منطقه بازه و اوتان نصب شد و در فاصله زماني چهار روز يكبار ، داده ها يادداشت برداري شد و در قالب نمودار هيستوگرام
و روابط رگرسيوني مورد مطالعه قرارگرفت تا تاريخي نسبتا دقيق در نقطه پيك فعاليت آفت مربوطه بدست آيد كه در نمودار
آن قابل رويت است.لازم بذكر بوده كه ارتفاع تله ها از سطح خاك يك متر و محل نصب ماده فرموني در يك سانتي متري
درب تله ها قرار داشته است .
مورد Excel تله ها طبق اصول فني آن كه در شعاع 50 سانتي متري بود كارگذاري شدند و داده هاي آزمايش با نرم افزار
تحليل و ارزيابي قرار گرفتند .
نتيجه و بحث
طبق نتايج بدست آمده از جمعيت حشرات شكار شده در تاريخهاي مشخص شده ، پيك فعاليت حشره تعيين و در قالب
گراف به نمايش گذاشته شده كه البته به جهت هزينه هاي بالا در تهيه تله ها و نصب و نگهداري آنها تاريخهاي نزديك به
هم ، بيشتر مورد بررسي قرار گرفته اند .
در اين نمودار كه ارتباط بين تاريخ نمونه برداري با ميزان آفت به تله افتاده بررسي شده ، نوسانات شكار را در هر نسل از
هليوتيس نشان ميدهد كه در نسل اول تعداد شكار شده زياد بوده و به پيك خود رسيده و بعد از آن كاهش يافته و در نسل
چندين نسل دارد ، كه اين نسل ها داراي Heliotis بعدي دوباره در حال افزايش مي باشد . همانطور كه ميدانيم كرم غوزه يا
پيك فعاليت و اوج پرواز هستند .
در اين نمودار حالت كل مربوط به متوسط دو منطقه مي باشد .
نكته قابل توجه در اين نمودار رابطه رگرسيوني بين تاريخ نمونه برداري و تعداد حشره شكار شده بوده كه مويد وجود توليد
نسل سريع در اين آفت است كه دوره زماني نسل ها در اين گراف نمايش داده شده است . نقاط نوسان يافته در گراف بيانگر
يك نسل از هليوتيس ميباشند .
منابع
1.اسماعيلي ، م . مير كريمي ، ا . آزمايش فرد ، پ . 1382 .حشره شناسي كشاورزي . انتشارات دانشگاه تهران
2.الهياري كوكلاني ، م . پايان نامه كارشناسي ارشد . 1377 .دانشگاه تبريز
3.شاه كرمي ، ج . پايان نامه كارشناسي ارشد . 1376 . دانشگاه تربيت مدرس
4.آيت الهي ،م . پايان نامه كارشناسي ارشد. 1344 .دانشگاه تبريز
Abstract
In order to assess a more a accurate history of fighting with Heliothis.sp that affects a wide
range of crops and in order to reach the goal of biological fight we decided to set the
fromonical traps in two villages (Bazeh & otan) as forewarning and in a period of almost four
days the samples were taken and the number of Heliothis.sp Pests were measured.
Key words : Heliothis , biological fights , formonical trap