تعويض قطعات و مواد فرسوده و معيوب

تعويض قطعات و مواد فرسوده و معيوب

در هر حال نگهداري و تعميرات (نت) نمي تواند باعث افزايش طول عمر طراحي شده شود ، ولي نگهداري و تعميرات مي تواند عملكرد تجهيزات را براي كارخانه شما حفظ نمايد . جهت حفظ اين عملكرد عملياتي همانند بازسازي و تعميرات اساسي تجهيزات ضروري بنظر مي رسد و بطور معمول عمليات تعمير و نگهداري از رده هاي پايين تر شروع شده و به رده هاي پايين تر ختم مي گيرد. اينگونه از عمليات را بايستي به عنوان هزينه هاي سرمايه گذاري در نظر گرفته شود.

آيا هميشه تجهيزات موجود خود را تعمير اساسي مي كنيد ؟

آيا عملكرد ماشينهاي بازسازي شده همانند ماشينهاي نو هستند ؟

اين نكته را به خاطر داشته باشيد كه هزينه احتمالي بازسازي ماشينهاي مستهلك و فرسوده ، اگر زياد نباشد حداقل پنجاه درصد هزينه خريد يك ماشين نو است . در برخي از موارد نظير بازسازي ديگهاي بخار ويا بازسازي پره هاي توربين انجام بازسازي معقول بنظر ميرسد. آثار اثربخش نگهداري و تعميرات (نت) را بايستي تا پايين ترين سطح تجهيزات و تاسيسات كارخانجات مد نظر قرار داد.

نگهداري و تعميرات (نت) حد اقل در پنج برنامه مجزا كه هر برنامه نسبت به برنامه قبلي پيچيدگي بيشتري پيدا ميكند توسعه و گسترش داده مي شود .اين برنامه ها از تجهيزات , ابزارآلات و لوازم يدكي كه بايد براي راه اندازي استفاده ميشوند تا مواردي كه بايد براي جلوگيري از شكست پيش بيني شود ، طبقه بندي مي شوند . هر يك از اين برنامه ها از جايگاه خاصي در راهبرد كلي نگهداري و تعميرات برخوردار است . اين پنج برنامه عموما با عناوين زير نامگذاري شده اند عبارتند از :

نگهداري و تعميرات (نت) مبتني به شكست .

نگهداري و تعميرات (نت) پيشگيرانه برنامه ريزي شده .

نگهداري و تعميرات (نت) پيشگويانه .

نگهداري و تعميرات (نت) مبتني بر قابليت اطمينان .

نگهداري و تعميرات (نت) جامع .

در هر حال نگهداري و تعميرات (نت) نمي تواند باعث افزايش طول عمر طراحي شده شود ، ولي نگهداري و تعميرات مي تواند عملكرد تجهيزات را براي كارخانه شما حفظ نمايد . جهت حفظ اين عملكرد عملياتي همانند بازسازي و تعميرات اساسي تجهيزات ضروري بنظر مي رسد و بطور معمول عمليات تعمير و نگهداري از رده هاي پايين تر شروع شده و به رده هاي پايين تر ختم مي گيرد. اينگونه از عمليات را بايستي به عنوان هزينه هاي سرمايه گذاري در نظر گرفته شود.

• آيا هميشه تجهيزات موجود خود را تعمير اساسي مي كنيد ؟

• آيا عملكرد ماشينهاي بازسازي شده همانند ماشينهاي نو هستند ؟

اين نكته را به خاطر داشته باشيد كه هزينه احتمالي بازسازي ماشينهاي مستهلك و فرسوده ، اگر زياد نباشد حداقل پنجاه درصد هزينه خريد يك ماشين نو است . در برخي از موارد نظير بازسازي ديگهاي بخار ويا بازسازي پره هاي توربين انجام بازسازي معقول بنظر ميرسد. آثار اثربخش نگهداري و تعميرات (نت) را بايستي تا پايين ترين سطح تجهيزات و تاسيسات كارخانجات مد نظر قرار داد.

نگهداري و تعميرات (نت) حد اقل در پنج برنامه مجزا كه هر برنامه نسبت به برنامه قبلي پيچيدگي بيشتري پيدا ميكند توسعه و گسترش داده مي شود .اين برنامه ها از تجهيزات , ابزارآلات و لوازم يدكي كه بايد براي راه اندازي استفاده ميشوند تا مواردي كه بايد براي جلوگيري از شكست پيش بيني شود ، طبقه بندي مي شوند . هر يك از اين برنامه ها از جايگاه خاصي در راهبرد كلي نگهداري و تعميرات برخوردار است . اين پنج برنامه عموما با عناوين زير نامگذاري شده اند عبارتند از :

• نگهداري و تعميرات (نت) مبتني به شكست .

• نگهداري و تعميرات (نت) پيشگيرانه برنامه ريزي شده .

• نگهداري و تعميرات (نت) پيشگويانه .

• نگهداري و تعميرات (نت) مبتني بر قابليت اطمينان .

• نگهداري و تعميرات (نت) جامع .

نگهداري و تعميرات (نت) مبتني بر شكست :

نگهداري و تعميرات (نت) مبتني بر شكست كارخانه بر اين فرض بنا نهاده شده است كه تا قطعه اي نشكسته است آنرا تعويض و تعمير نكنند . مثال : چراغهاي اتوماتيك يك مثال اوليه اي از يك قطعه از اتومبيل شما هستند كه مي خواهيد اين عيوب و نقص را برطرف كنيد . شما بطور ساده وقتي لامپ سوخته است آنرا تعويض مي كنيد و خيلي ساده آنرا محكم ميكنيد بدون اينكه به وسيله نقليه شما آسيبي وارد شود. اما اگر بخواهيد اين عمل را در مورد ترمز معيوب شده خود انجام دهيد ، اين تعمير و تعويض بسيار هزينه بر مي شود . در روش نگهداري و تعميرات (نت ) شما لنتهاي ترمز معيوب را در مي آوريد ، شيار افتادن صفحه ديسكهاي فلزي سيستم ترمز و در نهايت گرم كردن آنها ، از عوامل اجراي اينگونه نگهداري و تعميرات (نت) مبتني بر شكست است . فراموش نكنيد كه شما بوجود آورنده اينگونه خطرات نه چندان جدي هستيد . هر كسي كه اين تجربه را دارد مي داند كه تعويض به موقع هزينه خيلي زيادي ندارد. در دوران گذشته ، پيامدها و آثار اينگونه شكست به عنوان يك امر اجتناب ناپذير به شمار نمي آمد . در نتيجه پيامد نگهداري و تعميرات به عنوان يك ضرر با اهميت به شمار مي رفت . وظايف نگهداري و تعميرات در برنامه ريزي نگهداري و تعميرات مبتني بر شكست بطور منظم , تنها در مسائلي از قبيل روان كاري ، سفت كردن پيچهاي شل شده ، و مشاهده صفحات اعلام خطر به اجرا در مي آمد . تعمير به موقع مجموعه و يا قطعه فرسوده مورد نظر هنگامي انجام مي شود كه عملكرد ماشين بطور چشمگير كاهش پيدا كرده و يا شكست و ازكارافتادگي واقعي اتفاق افتاده باشد . در نتيجه ماشين با اجراي فعاليتهاي نگهداري و تعميرات مبتني بر شكست تحت كنترل قرار مي گيرد . ماشينهايي كه مستلزم اجراي تعميرات سنگين و پر هزينه هستند مجاز به پيروي از مدل نگهداري و تعميرات (نت) مبتني بر شكست نيستند , كه دلايل زيادي همانند مسائل زير براي اين كار وجود دارد :

• شكست هميشه در نامناسب ترين زمان اتفاق مي افتد ، نظير اتفاق در نقطه اوج توليد ، و عواقب ناشي از آن .

• فرآيند تعميرات بوسيله مديران توليد سريع و با عجله انجام مي شود .

• كارهاي جزيي نظير تخصيص نيروي انساني ، ابزارآلات و تهيه قطعات يدكي را ميتوان از قبل انجام داد .

لازم به ذكر است كه دليلي وجود ندارد , اجراي فعاليتهاي نگهداري و تعميرات روند توليد و قابليتهاي كاركنان كارخانه را محدود مي سازد. پرسنل سيستم نگهداري و تعميرات به تعداد و تخصص معقول هميشه باعث سود مي گردند . در بعضي از موارد عدم رعايت اين موضوع مي تواند فاجعه ببار بياورد و مستلزم جايگزيني يك دستگاه نيز ممكن است , باشد . پس هزينه هاي مضاعف اين رويكرد مي تواند شامل موارد زير باشد :

هزينه هاي مستقيم اضافي تعميرات

• هزينه هاي رسيدگي به تعيين ريشه دلايل خرابي و كار افتادگي ، و يا ضايعات توليد

• توليد محصولات فاقد كيفيت و عدم داشتن استانداردهاي لازم و نارضايتي مشتريان از كاهش كيفيت توليد.

• پرداخت حقوق كارگران توليدي بيكار شده

• پرداخت اضافه كاري براي پرسنل تعميرات و نگهداري و پيمانكاران خارج از سيستم كارخانه

• هزينه هاي تسريع در تهيه لوازم يدكي

• زياد شدن هزينه توليد هر يك محصولات كارخانه

• تاخير در ارسال محموله ها توليدي اجراي اينگونه تعميرات سنگين جهت دستگاهها با توجه به محل و ميزان خرابي از سه الي بيست و چهار ماه به طول مي انجامد .

نگهداري و تعميرات (نت) پيشگيرانه برنامه ريزي شده :

نگهداري و تعميرات (نت) پيشگيرانه , باعث توقف ماشين براي تست و بازرسي قطعات متحرك , به منظور تعيين اينكه قابليت استفاده مستمر دارند و يا آماده براي تعويض منظم مي باشند , صورت مي پذيرد . نگهداري و تعميرات (نت) پيشگيرانه برنامه ريزي شده, هم شامل تعميرات عملياتي و هم شامل تعميرات برنامه ريزي شده مي شود.

نگهداري و تعميرات (نت) عملياتي : نگهداري و تعميرات عملياتي به فعاليتهايي اطلاق مي شوند كه بر روي دستگاههاي در حال ارائه خدمات مي باشند , انجام مي گيرد . انواع اينگونه فعاليتها شامل موارد زير هستند :

• روانكاري

• تعويض همزمان فيلترها يا صافي ها

• بازرسي آژيرها و ساير عوامل ايمني

• محكم كردن بستها و پيچهاي شل شده

• مراقبت از ارتعاشات مداوم

• مشاهده و شنيدن هر نشانه خطر و صدمه

سيستم نگهداري و تعميرات (نت) جهت اجرا براي اكثر دستگاهها و تجهيزات به موارد ذيل توجه دارند :

• مسائل و پارامترهاي مهم بهره برداري و كار با تجهيزات

• نحوه اجراي فعاليتهاي نگهداري و تعميرات

هرگونه تغييرات و مشاهدات با اهميت در هنگام كار با دستگاه ليستي از برنامه هاي مهم نت بايستي به شرح زير باشد:

• جمع آوري اطلاعات بطور منظم

• تجزيه و تحليل فني و هوشمندانه اطلاعات جمع آوري شده

بروز نگاه داشتن مرتب اطلاعات گزارشات و سوابق بايستي جهت بررسي توسط قسمت نگهداري و تعميرات مطالعه شود و توسط بازرسين بررسي و تاييد گردد .

نگهداري و تعميرات (نت( برنامه ريزي شده :

سيستمهاي نگهداري و تعميرات (نت) برنامه ريزي شده به آن دسته از سيستمهايي اطلاق مي گردد كه در آن نگهداري و تعميرات براساس زمان طول عمر دستگاه و يا تعداد مشخص برنامه توليد محصولات برنامه ريزي مي شود. انتخاب فاصله زماني مناسب جهت انجام فعاليتهاي نگهداري و تعميرات به منظور موفقيت در برنامه ريزي از عوامل حياتي يك سيستم نت مي باشد . چنانچه اين فاصله زماني زياد باشد , پيامد آن شكست عمليات نگهداري و تعميرات است . چنانچه فاصله زماني خيلي كوتاه باشد زمان توقف دستگاهها براي تعويض قطعات سالم زياد شده . همان نتيجه قبلي بدست مي آيد و در كل برنامه ريزي نمي تواند به سوي هدف خود حركت كند . دير يا زود افراد درگير با سيستم ، مسئول انجام وظايفي مي شوند كه نمي توانند به دلايلي آنها را انجام دهند ولي همچنان طبق برنامه جلو مي روند , اگر اين افراد را در رابطه با ارائه اسناد و فرمها ي دلايل عدم وظايف آزاد بگذارند دوباره پيامدهاي اجراي مدل نگهداري و تعميرات (نت) مبتني بر شكست در سازمان پديدار مي گردد . هنگاميكه فواصل اجراي فعاليتهاي نت در يك PMS بالاجبار انتخاب شود , تمديد آن نبايد بدون دليل باشد . پشتيباني معتبر براي چنين توسعه اي , متضمن داشتن قدرت و انرژي لازم براي تجديد نظر در پارامترهاي عملياتي , جهت پيدا كردن علل هر خرابي , بايستي آن را بوسيله ابزارآلات دقيق و حساس همانند ابزارهاي چشمي و اندازه گيري مورد بازرسي از خارج و داخل قرار داده و نتايج را تجزيه و تحليل نمود ، بازرسي قطعات و سطوح حساس يكي ديگر از راههاي بازرسي مي باشد .

درخواست براي توسعه و گسترش نيز بايستي مستند باشد و مستلزم موافقت مديران ارشد سازمان مي باشد , در نهايت به اينگونه عمل نمودن نبايستي بصورت دستوري باشد . بازديدهاي دوره اي نيز بايد با تاييد مقام بالاتر باشد بوده و موارد زير را نيز بايستي مدنظر باشد :

• اهميت تجهيز و پيامد از كار افتادگي آن

• نتايج بازرسي قبلي و سوابق از كار افتادگي

• نتايج مراقبت وضعيت

• زمان اجراي بازديدها

• نيازمنديهاي اجراي فعاليت

• توصيه هاي شركتهاي سازنده تجهيزات و شركتهاي خدماتي

همچنين معايبي براي اين نگرش وجود دارد كه عبارتند از : اولا پياده سازي دوره هاي نت و بازديد هر قطعات بحراني ، گران و زمان بر است . دومين مسئله اين است كه چگونگي اجراي فعاليتهاي نگهداري و تعميرات در فواصل كوتاه . سوم اينكه از كار افتادگي يك ماشين در حال عمليات را مي توان با انجام صحيح فعاليتهاي نت برنامه ريزي و زمانبندي شده كاهش داد .

نگهداري و تعميرات (نت) پيشگويانه :

نگهداري و تعميرات (نت) پيشگويانه , اجراي فعاليتهاي نگهداري براساس , بررسي مستقيم حالات و رفتار ماشين است . يكي از مهمترين رويكردهاي اميدوار كننده در مورد نگهداري و تعميرات (نت) , راه غلبه بر معايب نگهداري و تعميرات (نت) پيشگيرانه , نگرش صحيح و مبتني بر ساعات عملياتي و يا سيكلهاي عملياتي است . كشف و تشخيص عيوب تجهيزات در هنگامي كه دستگاه روشن است , يكي از مناسب ترين راههاي مراقبت از دستگاه است . در كاربردهاي صنعتي , نگهداري و تعميرات (نت) پيشگيرانه مي تواند در كاهش تعداد دفعاتي كه دستگاه جهت انجام فعاليتهاي نگهداري و تعميرات خاموش است كاملا موثر باشد . در چنين مواردي نظير تعويض منظم ياتاقانها هر چهار ماه يكبار انجام مي شود و هزينه ناچيزي را براي تعويض اين قطعه در بر مي گيرد . اين موضوع وقتي در مقايسه با ارزش توليد قرار مي گيرد بدين صورت معني مي شود كه در اثر توقف دستگاه هزينه هاي زيادي هدر رفته است . پس اگر ارزش توليد آن قسمت از دستگاهها در حدود 500000 دلار در ساعت باشد , هزينه هر ساعت از زمانهايي كه بابت تعويض ياتاقان صرف مي شود مابين 1500 دلار تا 2000 دلار بر ساعت خواهد شد . حذف يك و يا دو مرحله از اين تعويضها صرفه جويي قابل ملاحظه اي به همراه دارد . با كنترل هزينه عوامل مزبور در حدود 500000 دلار در سال صرفه جويي خواهيم كرد . اگر براي ماشيني در حال توليد است مشكلي پيش و پا افتاده اي رخ داد و آن مسئله مكانيزم توليد را تحت تاثير خود قرار نداد و همچنين توانستيم آن مشكل را در بدوامر تشخيص دهيم , خواهيم توانست رفع آن موضوع را در برنامه هاي نگهداري و تعميرات بگنجانيم . اين روش باعث مي شود , زمان مناسب براي تامين قطعات ، نيروي كار و ابزارآلات كه مسائل ضروري نت مي باشند , داشته باشيم. در نتيجه ميزان خسارت وارده به دستگاه و روند توليد و هزينه تعميرات به حداقل خود مي رسد .

از آنجايي كه انجام فعاليتهاي نگهداري و تعميرات (نت) در ابتداي هر بروز هرگونه مشكل دستگاه انجام مي گيرد ,به طبع مدت زمان استراحت دستگاه نيز به حد اقل مي رسد . با توجه به دستورالعملهاي فني تجهيزات بايستي دستگاهها را به طور مداوم كنترل نمود . براساس پيش بيني بعمل آمده در اسناد بايستي قطعات قبل از خراب شدن ، تعويض و جايگزين گردند . در اين صورت است كه حد اكثر طول عمر مفيد دستگاه را تامين كرده ايم و تعداد دستگاههايي بخاطر عمليات نگهداري و تعميرات از رده خارج مي شوند , كاسته مي شود .

نگهداري و تعميرات (نت) مبتني بر قابليت اطمينان :

اساسا نگهداري و تعميرات (نت) مبتني بر قابليت اطمينان , اصولي را تشريح مي كند كه براي تضمين مناسب عملكرد تجهيزات و تعيين نيازمندهاي فعاليتهاي نگهداري و تعميرات (نت) تجهيزات بكار مي رود . اين اصول بدنبال ايفاي نقش قابل اطمينان در جريان فرآيند توليد كارخانه هستند . به اين منظور اجراي اين اصول , بايستي بدنبال پاسخ به هفت سوال اساسي زير باشيم :

• معيار و حد اجراي فعاليتها چقدر باشد؟

• به اجرا درآمدن يا به نتيجه نرسيدن فعاليتها چه نتيجه اي بدنبال دارد ؟

• عدم اجراي كدام يك از فعاليتها منجر به از كار افتادگي تجهيزات مي شود؟

• وقتي از كار افتادگي تجهيزات پيش مي آيد چه اتفاقي مي افتد؟

• از كار افتادگي دستگاهها چگونه پيش مي آيد ؟

• چگونه از هر كار افتادگي پيشگيري مي كنيد و يا چگونه از وقوع آن جلوگيري مي كنيد؟

• چرا نمي توانيد بعضي از كار افتادگيها را پيشگيري كنيد ويا از وقوع آن جلوگيري كنيد؟

نگهداري و تعميرات (نت) مبتني بر قابليت اطمينان براي پاسخ به سوالات مطرح شده بالا به اطلاعات ماشين آلات نيازمند است و مي توان گفت با گذشت زمان نتايج اجراي اينگونه نت جهت كارخانه حاصل مي شود. در آن هنگام اجراي نگهداري و تعميرات و توجه به راههاي كوتاهتر موجب كاهش هزينه ها مي گردد ، اجراي تواما اين موضوعات برنامه ريزيهاي قبلي را منتفي خواهند كرد . از اين رو اجراي اينگونه نگهداري و تعميرات(نت) مستلزم سرمايه گذاري در وقت و پول جهت تربيت پرسنل فني ماهر و آشنا به اصول نت مي باشد .فلذا صرف زمان و بودجه ، موانعي هسنتد كه بايد رفع گردند ولي نتايج حاصله از اجراي نت بسيار مهم مي باشد .

نگهداري و تعميرات (نت) جامع :

روانکارهای سنتزی

همواره باید به خاطر داشت كه هرگز مشكلات موجود در سیستم كه مربوط به ضعف طراحی سیستم، ضعف برنامه PM و یا وجود آلودگی در سیستم باشد با بكارگیری سیال سنتزی بجای روغنهای معدنی از بین نمی روند.

زمانی كه در ماشین آلات، روغنهای سنتزی را جایگزین روغنهای معدنی می كنیم، این سؤال پیش می آیدكه آیا واقعآً روغنهای سنتزی بهترند؟ درچنین شرایطی، سؤال كننده به دنبال خواص ارزشمندی از روغنهای سنتزی می گردد تا ارجحیت آنرا نسبت به روغنهای معدنی ثابت كند. برخی از مزایا و معایب روانكارهای سنتزی معرفی شده است:

‌ ‌● روانكارهای سنتزی معجزه نمی كنند!

همواره باید به خاطر داشت كه هرگز مشكلات موجود در سیستم كه مربوط به ضعف طراحی سیستم، ضعف برنامه PM و یا وجود آلودگی در سیستم باشد با بكارگیری سیال سنتزی بجای روغنهای معدنی از بین نمی روند. این تفكر كه انتخاب یك روانكار متفاوت می تواند بصورت معجزه آسایی مشكلات شرایط روانكاری و یا فیلتراسیون را مرتفع سازد، بسیار نادرست است. برای راه اندازی ماشین آلات با كارآیی بهتر، به روانكاری نیاز است تا خواص اصلی مورد نیاز سیستم را تامین كند. این خواص عبارتند از:

1)جدا كردن سطوح متحرك برای كاهش سایش كه در نهایت منجر به كاهش اصطكاك داخلی نیز می شود،

۲) ممانعت از خوردگی،

۳) حذف یا تعلیق آلودگی هایی مانند دوده، آب،

۴) انتقا ل حرارت و خنك كردن محیط

۵) توانایی انتقال نیرو برای به حركت در آوردن سیستم هیدرولیك.

تامین این نیازها به خواص فیزیكی، شیمیایی و تریبولوژی(روانكاری) سیال مانند گرانروی، شاخص گرانروی (VI) ، جلوگیری از سایش (نتایج آزمایش Four Ball)، مقاومت در برابر اكسیداسیون، تمایل به كف كردن و دمولسیبلیتی مرتبط می شود. متخصصان به منظور انتخاب صحیح روانكار، طراحی و شرایط كار ماشین (مانند نوع یاتاقانها، سرعت، بار، فشار، دمای عملیاتی، ...) را مورد بررسی قرار می دهند. بنابراین همیشه انتخاب روغنهای سنتزی بجای روغن معدنی معادل آن، كار درستی نیست و روانكاری كه بتواند تركیبی از تمام خواص مورد نیاز سیستم را براساس معیارهای لازم برآورده سازد، مناسبترین انتخاب است.

مقاومت بالا در برابر اكسید شدن و در نهایت بالا بودن طول عمر مفید روغن در سیستم جزو یكی از خواص مطلوب این دسته از روانكارهاست. نقطه آتش گیری و دمای اشتعال بالا كاربرد این گروه از روانكارها را در شرایط دمای بالا و روغنهای هیدرولیك ضد آتش توجیه می كند. همچنین سیالیت مناسب در دماهای پایین و شروع بكار دستگاه از دیگر خواص مطلوب این سیال است. برخی از این قبیل روانكارهاحلالیت طبیعی بهتری نسبت به روانكار معدنی معادل خود داشته و از شكل گیری سریع رسوبات جلوگیری می كند. ولی در كنار تمام مزایای گفته شده، بارزترین ایراد روانكارهای سنتزی، قیمت بالای آنها است.

بسته به نوع ماده شیمیایی بكار رفته در این قبیل روانكارها، قیمت آنها چندین برابر نوع روانكار معدنی معادلش است. صرف نظر از بالا بودن قیمت روانكار سنتزی، برخی از آنها نیاز به توجه و نگهداری خاصی در زمان نگهداری، حمل و نقل و مصرف دارند. محدودیت در استفاده از برخی ادتیوهای نامحلول و همچنین ناسازگار بودن با آب بندها و مواد پلیمری بكار رفته در سیستم از جمله معایب دیگر این دسته از روانكارهاست.

بنابراین دیده می شود كه مصرف روانكارهای سنتزی به عوامل مختلفی وابسته است. در شرایط ویژه كه مشخصات لازم برای كاربرد روغنهای پایه معدنی تأمین نشود، چاره ای جز انتخاب سیالات سنتزی نداریم ولی اگر بتوان همان سطح كارآیی را از یك روغن معدنی به دست آورد، استفاده از روغنهای با پایه معدنی توصیه می شود

www.manufacture.blogfa.com

آناليز گريس

آناليز گريس

آناليز گريس، روش تشخيص با ارزشي براي مراقبت وضعيت (CM) دستگاه ها است. نمونه هاي ارائه شده گريس براي ارزيابي مشكلات خاص و به عنوان راه كاري مناسب براي انجام تعميرات پيش گيرانه (Predictive) مورد استفاده قرار مي گيرد.

زماني كه نتيجه هاي آناليز گريس كاركرده و گريس كار نكرده مقايسه شود، شدت تشكيل آلودگي، از بين رفتن خواص ادتيوها، فساد گريس و شدت سايش مشخص شده و در نتيجه مي تواند تحت مراقبت قرار گيرد.

دانستن اين خصوصيات، براي تصميم گيري قطعي در انجام تعميرات و حفاظت از تجهيزات، بسيار مهم است.

در حال حاضر در برخي از كشورهاي پيشرفته علاوه بر روش هاي معمول، برخي روش هاي مدرن تر (مانند TGA و FTIR ) نيز متداول است كه در اين مبحث بررسي مي شوند.

تجربه نشان داده است كه بيشتر خرابي هاي ياتاقان، در صورتي كه وابسته به روانكاري باشد، از يك علت ريشه اي و اصلي ناشي مي شود. بنابراين با نمونه برداري از گريس هاي درحال استفاده و ارائه آنها براي آناليز مي توان به نتايج مفيدي در مورد انتخاب گريس، فاصله زماني گريس كاري مجدد و مكانيسم سايش، دست پيدا كرد.

    تغيير در قوام گريس

    گريس از روغن پايه، عامل سفت كننده (تغليظ كننده) و ادتيو تشكيل شده است. قوام گريس توسط نوع و نسبت عامل سفت كننده به روغن و ويسكوزيته آن كنترل مي شود. گريس در اثر كاركرد مي تواند با توجه به تاثيرات آلودگي، فقدان روغن و يا سايش مكانيكي، سخت و يا نرم شود. در روش كلاسيك كه قوام گريس را اندازه گيري مي كند، از تست نفوذ مخروطي (مطابق با استاندارد ASTM-D217 ) استفاده مي شود. در اين آزمايش، گريس تا دماي25 درجه سانتي گراد حرارت داده شده و زير نوك مخروط آزمايش قرار مي گيرد (شكل1) مخروط، درون گريس نفوذ كرده و ميزان نفوذپذيري را بر حسب دهم ميلي متر اندازه مي گيرند. هر چه نفوذپذيري بيشتر باشد، قوام گريس كمتر است.

در حقيقت، نفوذپذيري گريس، مشخصه اي است كه انجمن بين المللي روانكاري گريس (NLGI) بر مبناي آن عمل مي كند. لازم به ذكر است كه روش نفوذ مخروطي ( براساس استاندارد ASTM-D217 ) نيازمند حجم نسبتاً زيادي از نمونه گريس است و به طور معمول بر روي نمونه گريس كاركرده، اجرا نمي شود.

    روش جايگزين ASTM-D1403 در مقايسه با ASTM-D217 به نمونه گريس كمتري (يك دوم يا يك چهارم) نيازمند بوده و آناليز گريس كاركرده را نيز ممكن مي سازد.

    روش جايگزين مدرن تر جهت تعيين تغييرات قوام گريس هاي كاركرده، آناليز وزن سنجي حرارتي (TGA) است. در اين روش، جرم نمونه گريس را قبل و بعد از حرارت دادن آن اندازه گرفته و ميزان كاهش وزن گريس حرارت داده شده را تعيين مي كنند. اين آناليز مي تواند در يك محيط خنثي (نيتروژن) يا فعال (اكسيژن) انجام شود. كاهش وزن گريس در دماي خاص، كاربر را قادر مي سازد كه نسبت روغن به تغليظ كننده را با گريس كارنكرده، مقايسه كند.

    ضد اكسيداسيون ها در گريس

    گريس ها مانند روغن ها حاوي ادتيوهاي گوناگوني هستند. ميزان آنتي اكسيدان ها در گريس به طور خاص عمر مفيد گريس را تعيين مي كند. آناليز (Differential Scanning Calerimetry) DSC روش نويني براي اندازه گيري ميزان اكسيداسيون در گريس كاركرده (مطابق استانداردASTM-D5483 ) مي باشد و در مقايسه با گريس كارنكرده، اين روش مي تواند براي تعيين عمر مفيد باقي مانده گريس، استفاده شود. در روش DSC نمونه گريس كاركرده در داخل سلول آزمايش قرار مي گيرد. سلول حرارت داده شده، به وسيله اكسيژن تحت فشار قرار مي گيرد. (در يك دماي ثابت) با انجام واكنش هاي اگزوترميك و آزاد شدن حرارت (بالا رفتن دماي سلول) زمان شروع اكسيداسيون مشخص مي شود. با اندازه گيري و مقايسه زمان شروع اكسيداسيون گريس كاركرده با گريس كارنكرده، تخمين پايداري اكسيداسيون گريس ممكن مي شود.

 گرانروي گريس

    گرانروي گريس اغلب قابل فهم نيست. براي تعيين گريس مناسب، با توجه به اهداف روانكاري، گرانروي سينماتيك روغن پايه داراي اهميت زيادي مي باشد.

    از آنجايي كه گريس، يك سيال غير نيوتني است (گرانروي سيالات غير نيوتني با تنش برشي تغيير مي كند)، تنها قادر به اندازه گيري گرانروي ظاهري (مجازي) آن هستيم. تعيين گرانروي ظاهري گريس بر اساس استاندارد ASTM-D1092 صورت مي گيرد. اين تست نيروي مورد نياز براي حركت گريس در يك »Orifeas « تحت فشار را اندازه مي گيرد. اين تست روشي ايده آل براي تعيين خواص جريان پذيري گريس در ميان لوله ها، خطوط و تجهيزات پخش كننده گريس بوده و قابليت پمپ شدن گريس را تعيين مي كند.

    البته ممكن است اندازه گيري هاي رئولوژي گريس، جايگزين روش هاي نفوذپذيري مخروطي و اندازه گيري ويسكوزيته ظاهري گريس شود (رئولوژي عبارتست از مطالعه تغيير شكل و جريان ماده، زماني كه تحت فشار قرار گيرد.) يك رئومتر براي انجام آزمايش، فقط به چند گرم از نمونه نيازمند است و اطلاعات بيشتري نسبت به نفوذپذيري مخروطي و ويسكوزيته ظاهري ارائه مي دهد. به اين دليل اندازه گيري هاي رئولوژي، روش ايده آل براي مقادير ناچيز گريس است.

نقطه قطره اي شدن (افت)

    نقطه قطره اي شدن گريس، دمايي است كه در آن دما، گريس از حالت نيمه جامد (ژلاتيني) به مايع تغيير شكل مي دهد. به وسيله نقطه قطره اي شدن مي توان بالاترين دماي قابل كاربرد گريس را تعيين كرد كه اين دما حدود50 درجه

    سانتي گراد زير نقطه قطره اي شدن گريس است. با تعيين نقطه قطره اي شدن گريس، انتخاب يك گريس مناسب (از نظر شرايط دمايي و حرارتي) براي يك كاربرد خاص آسان تر مي شود.

آلودگي گريس كاركرده

    بسياري از خرابي هاي زودرس ياتاقان ها، مربوط به آلودگي است. ممكن است آلودگي گريس، علاوه بر آلودگي هاي ناشي از سايش و آلودگي هاي محيطي (مانند آب و خاك) مربوط به اختلاط انواع مختلف گريس ها باشد. اين يك نظريه اساسي در گريس ها است چرا كه تغليظ كننده هاي متفاوت با يكديگر ناسازگارند و اين مسئله منجربه تغيير اساسي در نفوذپذيري گريس و هم چنين جدا شدن روغن از تغليظ كننده مي شود.

    براي تعيين وجود آلودگي در گريس روش هاي گوناگوني وجود دارد. آلودگي ناشي از آب يا اختلاط با گريس هاي ديگر را مي توان به وسيله روش آناليز اسپكتروسكوپي (Fourier Transform Infrared Spectroscopy) FTIR مشخص كرد به وسيله اين روش مي توان نوع تغليظ كننده، غلظت و هم چنين محصولات جانبي ايجاد شده در اثر اكسيداسيون را تعيين كرد. چنانچه گريس به آلودگي در اثر اختلاط با گريس هاي ديگر مشكوك باشد، مي توان با انجام آناليزهاي عنصري (Elemental Analysis) به وجود فلزات معمول در عامل تغليظ كننده پي برد. براي مثال گريسي كه قرار است پايه آن آلومينيوم باشد و با يك گريس پايه كلسيم آلوده (مخلوط) شده باشد، آناليز اسپكتروسكوپيك وجود فلزات آلومينيوم و كلسيم را نشان خواهد داد كه حاكي از وجود آلودگي در گريس است.

    دو روش قراردادي و كلاسيك براي اندازه گيري آلودگي ناشي از سايش وجود دارد. اين دو روش عبارتند از روش هاي فروگرافي و آناليز عنصري.

    زماني كه برآورد كمي ذرات ناشي از سايش در نمونه گريس كاركرده، مشكل باشد، انتخاب روش آناليز عنصري مناسب است. در حالي كه روش فروگرافي (كه ماهيتاً يك تكنيك كيفي است) در تعيين مكانيسم سايش و شدت مشكلات در ياتاقان ها، يك روش ايده آل است.

    روش انجام آناليز فروگرافي بر روي گريس كاركرده بدين صورت است كه ذرات ناشي از سايش، از درون نمونه گريس خارج شده و توسط يك ميكروسكوپ، تشخيص داده مي شوند.

    اغلب با توجه به نوع ذرات (Morphology) ، علل ريشه اي خرابي زودرس ياتاقان، تعيين مي شود. روش هايي جديد آناليز گريس هاي كاركرده، روش هايي جامع هستند كه تنها به حجم ناچيزي از نمونه احتياج دارند.

   : Refrence

    - Practicing Oil Analysis

    - Herguth Laboratories

www.manufacture.blogfa.com

وظایف روغن

ظایف عمده روغن عبارتند از :

1.       ایجاد فیلم روغن بین سطوحی که روی هم می لغزند.

نظیر رینگ و پیستون روی سطح سیلندر و یا میل لنگ روی سطح یاتاقان.

فیلم روغن عبارت است از یک لایه نازک روغنی که بین سطوح قرار گرفته و از تماس دو سطح با یکدیگر جلوگیری می نماید.برای مثال دو قطعه شیشه را اگر بخواهیم روی هم حرکت دهیم ، این کار به سختی صورت می گیرد و دو سطح روی هم اثر تخریبی و خش خواهند گذاشت ولی با استفاده از فیلم روغن بین دو سطح می توان از تماس آنها جلوگیری کرد.

2.       جلوگیری از زنگ زدن قطعات داخلی.

3.       جذب حرارت از قطعات داخلی و انتقال آن به جداره های بیرونی.

4.       آب بندی محفظه بمنظور جلوگیری از خروج گازهای متصاعد شده در موتورها.

5.       شناورسازی براده ها و ذرات ریز داخلی و انتقال انها به داخل فیلترها.

واضح است که روغنی دارای کیفیت بالاتر است که بتواند پنج وظیفه فوق را بهتر انجام دهد.

یکی از خصوصیات مهم در شناسایی روغن گرانروی یا ویسکوزیته (viscosity) آن می باشد.

گرانروی : عبارت است از مقاوت روغن در مقابل جاری شدن.

روغن بایستی نه آنقدر غلیظ باشد که نتواند داخل شیارهای نفوذ کند و نه آنقدر دارای غلظت کمی باشد که همواره بین قطعات نشست نموده و فیلم روغن را تشکیل ندهد.

روغنها در بازار معمولاً با اعدادی مانند 30،40، 50 معرفی می شوند و این اعداد نشان دهنده زمانی هستند که حجم ثابتی از روغن در دمای 40 درجه سانتی گراد از یک قیف استاندارد جاری می شود.

*****

 در تهیه برنامه روانکاری می توان از سرویسهای خدماتی و مشاوره ای که توسط تولید کنندگان روغن های صنعتی ارائه می گردد استفاده نمود.داشتن لیست روغن های مشابه و مرغوب با مارک های متفاوت می تواند بخش نت را در انتخاب انواع روغنهای مناسب و قابل استفاده یاری نماید.بدیهی است که باید تا حد ممکن از بکارگیری تنوع زیاد روغن های صنعتی خودداری شود.

عوامل زیر را در هنگام برنامه ریزی روانکاری تجهیزات لحاظ کنید :

- تعداد و محلهای روانکاری هر دستگاه.

- دوره تناوب روانکاری.

- نحوه و روش روانکاری ( استفاده از پمپ، گریس پمپ، قیف ، برس موئی و ...).

- حجم و میزان روانکار.

- نوع روانکار.

- معادل و جایگزین روانکار.

- وضعیت دستگاه حین روانکاری.

www.manufacture.blogfa.com

راه هاي جلوگيري از اثرات مخرب آب ناخالص موجود در امولسيون روغن حل شونده

راه هاي جلوگيري از اثرات مخرب آب ناخالص موجود در امولسيون روغن حل شونده

در بيشتر مواقع آب تصفيه شده با مواد معدني و نمكها همراه است و به طور كامل خالص نيست. املاح موجود در آب تصفيه شده به عنوان سختي آب مطرح مي شوند. اين مواد معدني و نمكها اثرات قابل ملاحظه اي بر غلظت سيالات برشكاري و سيالات سنگ زني دارند.

در ميان انواع آبها، آب باران سخت نبوده و عاري از مواد معدني است. آب رودخانه و نهرها به طور تقريبي از مواد معدني عاري است و اين بستگي به توانايي جريان آب در باقي گذاشتن اين موارد در بستر رودخانه دارد. در مقابل، آب چاهها به دليل حضور مواد معدني سخت است.

     وجود مواد معدني در آب مخلوط شده با سيال خنك كننده، موجب خوردگي ابزار و قسمتهاي مختلف ماشين و افزايش ميزان رسوب بر روي ابزار آلات مي شود. اين عوامل رشد باكتريها را افزايش داده و در نتيجه باعث كاهش طول عمر سيال خنك كننده مي گردد. بنابراين آبي كه در توليد امولسيون سيال خنك كننده مصرف مي شود مي بايست تا اندازه اي خالص باشد كه مشكلاتي از اين قبيل را به حداقل برساند.

سختي آب براساس نسبت 17.1ppm كربنات كلسيم بر U.S گالن كه اصطلاح grain ناميده  مي­شود، محاسبه مي گردد. در اصل سختي آب توسط يونهاي كلسيم و منيزيم ايجاد مي شود. وجود عناصري مانند آهن و آلومينيوم در آب نيز اثرات خورندگي را افزايش مي دهد. سختي آب مي تواند توسط روي (Zine) كه از لوله هاي گالوانيزه جديد نشات مي گيرد به تدريج زياد شود.

    مواد معدني موجود در آب (به عنوان سختي آب) به صورت رسوب چسبيده بر روي ماشين و قسمت هاي مختلف آن ظاهر مي شود و اين امر موجب زنگ زدگي دستگاه و در نتيجه تخريب سيالات خنك كننده مي شود. كلريد سديم و سولفات سديم از ديگر نمكهاي موجود در آب و عوامل زنگ زدگي يا خوردگي هستند. بنابراين در فرمولاسيون بيشتر سيالات برش نياز به حضور مواد بازدارنده خوردگي است. علاوه بر اين، تركيبات سولفاته تركيباتي مشكل آفرين محسوب مي شوند زيرا باعث افزايش رشد باكتري خاصي موسوم به «Desulfurization » و در نتيجه توليد بوي نامطبوعي مشابه بوي تخم مرغ فاسد شده مي شوند.

      مخزن خنك كننده ماشين مانند يك كتري چاي عمل مي كند. هر چه سيال بيشتر سيركوله شود (گردش کند)، ميزان آب بيشتري تبخير مي گردد. در اثر اين فرايند، غلظت مواد معدني در فاز آبي زياد مي شود و اين امر به نوبه خود فرصت خوردگي و مشكلات جانبي را افزايش مي دهد. به طور معمول، ميزان سرريز سيال يا افزودنيها در مخزن،5 تا20 درصد در روز است كه اين ميزان بسته به نوع عمليات و ظرفيت مخزن تعيين مي شود.

      پس از يك دوره يكماهه، مواد جامد موجود در امولسيون خنك كننده تا3 الي4 برابر ميزان اوليه در آب مي شود. بنابراين هر چه آب مصرفي خالص تر باشد كارايي بيشتري داشته، مشكلات خوردگي در مدت زمان طولاني تري ايجاد مي شود. غلظت بيشتر مواد معدني موجب تسريع تجمع آنها و اثرات منفي اين مواد مي شود. در واقع، آبهاي سخت براي تهيه امولسيون مناسب نيستند و در صورت استفاده از آنها مي بايست با برنامه هفتگي تانك حاوي سيال خنك كننده براي جلوگيري از توليد مواد صمغي و مشكلات خورندگي، تعويض شود.

     مواد معدني موجود در آبها علاوه بر ايجاد خوردگي، موجب رشد باكتريها مي شوند كه اين امر مسائل و عواقب نابهنجار اقتصادي به دنبال دارد.

     يكي از روش هاي دفع مواد معدني از آب، استفاده از يك سيستم سختي گير است. زماني كه سيستم سختي گير، يونهاي منيزيم و كلسيم (به عنوان سختي آب) را از آب برمي دارد يونهاي سديم جايگزين مي شوند. در اين روش به علت ايجاد كف صابوني، رسوبي مانند گذشته ايجاد نمي شود ولي خوردگي ماشين و قطعه كار، مشكل مضاعفي است و به دليل افزايش پتانسيل خورندگي در سيستم، اين روش پيشنهاد نمي شود.

     روش ديگر براي اصلاح سختي آب، ديونيزه كردن آب است. در اين روش تمام مواد معدني نامحلول به روش تبادل يوني برداشته مي شود. بنابراين كيفيت آب خروجي مي تواند با كيفيت آب تقطير شده از اين نظر برابري كند. با به كارگيري اين روش آب از تمام مواد جامد نامحلول عاري شده و با تبخير آب، اثرات خوردگي مواد معدني در سيستم ديده نمي شود.

     يك روش مناسب ديگر براي تهيه آب خالص استفاده از بويلر و كندانس بخار آب است كه در برخي فرايندها، مورد استفاده قرار مي گيرد. در اين حالت نيز حضور رسوب و پيامد خوردگي آنها ناچيز مي شود. آب مورد استفاده به عنوان خوراك اوليه در بويلرها، نيازي به سختي گيري و يا افزودن مواد شيميايي از قبيل ضد خوردگي ندارد. 

      در ميان انواع روش هاي دفع مواد معدني از آب، بهترين روش استفاده از ديونايزر است. بسياري از شركتها، اين سيستم را نصب و راه اندازي مي كنند تا بتوانند با ظرفيت كافي، منبع مناسبي از آب مورد نياز را براي توليد امولسيون حل شونده در اختيار داشته باشند.

    متاسفانه، بسياري از افراد، حاضر نيستند هزينه لازم براي نصب سيستم ديونايزر را بپردازند. اينگونه افراد محاسبه دقيقي از مسايل اقتصادي و زمان عملياتي در حالت استفاده از آب مطلوب و مشكلات ايجاد شده (در مورد هزينه تخريب و زنگ زدگي ماشين آلات و قطعات كار در آينده) را ندارند.

 با استفاده از آب ديونيزه شده براي توليد امولسيون مناسب، مصرف سيال خنك كننده غليظ تا حدود1 درصد به ازاي هر واحد grainسختي آب اوليه استفاده شده، كاهش مي يابد. با اين روش و استفاده از آب ديونيزه شده براي يك پروژه با مصرف آبي با سختي 10grain و خريد سيال خنك كننده به بهاي100 هزار دلار به طور اتوماتيك10 هزار دلار به طور سالانه صرفه جويي مي شود.  امروزه انواع مختلفي از واحدهاي «ديونايزر» وجود دارد. اين واحد ساده نوعي سيستم تبادلي است كه با ايجاد تانكهاي رزين در سيستم تجهيز مي شوند و هر بار يك ست ديونيزه كننده مصرف مي شود. در اين روش اپراتور از هيچ اسيد يا آلكالي نگهداري نمي كند و تمام كاري كه اپراتور بايد انجام دهد تعويض تانك در زماني كه محتويات آن كيفيت نامطلوبي از خود نشان دهد است. در انواع مختلف ديونايزرهاي اتوماتيك، عمليات به صورت اتوماتيك و به طور مستقيم از تانك هاي رزين حاوي مواد شيميايي مورد نياز، انجام مي گيرد.

     اين سيستم ها از نظر اقتصادي براي استفاده در عملياتي با حجم متوسط مقرون به صرفه است. همچنين انواع ديگري از خالص سازي آب در دسترس است كه بر اساس روش هاي متفاوتي از تبادل يوني استوار است. همچنين فيلترهاي غشايي در جايي كه آب مورد نياز فرايند از ميان غشاهاي خاصي توسط فشار پمپ مكانيكي (بنام اسمز معكوس) فرستاده مي شود مورد استفاده قرار مي گيرد. 

      در اين واحدها حدود70 تا90 درصد از مواد جامد نامحلول و مواد معدني برداشته مي شود اما حدود50 درصد از آب تامين شده يونيت به مخزن فاضلاب مي رود. راههاي خالص سازي ممكن است در برخي مواقع براي گسترش كيفيت آب جهت كارآيي بهتر سيال خنك كننده مناسب باشد.

    اگرچه براي تهيه امولسيون خنك كننده، آب بدون مواد معدني (ديونيزه شده) لازم است ولي پس از گذشت مدت زماني غلظت جامدات نامحلول در امولسيون افزايش مي يابد.

ميزان سختي آب استفاده شده اي با سختي حدود 3 grain در زمان تهيه امولسيون، بعد از گذشت يكماه به حدود 12-14 grain و در پايان ماه دوم به حدود 24-27 grain مي رسد و اگر در زمان تهيه امولسيون، سختي آن 12 grain باشد در پايان ماه اول حدود 48-52 grainو در پايان ماه دوم 96-104 grain مي شود. در هر حال در استفاده از آب نامطلوب، كارايي سيال خنك كننده مناسب نبوده و تجزيه مي شود. مشكلات ايجاد شده در عمليات و افزايش هزينه آن در مقايسه با شرايطي كه از آب خالص استفاده مي شود بسيار بيشتر است. اين در مورد تمام انواع و نمونه هاي سيال خنك كننده صدق مي كند.

www.manufacture.blogfa.com