پرسش های متن

1- مرز را تعریف کنید ؟
مرز يک خطّ مشخص است که کشوری را از کشور ديگر جدا می کند.
2- مرز بین دو کشور چگونه تعیین می شود ؟
برای تعيين مرز، ابتدا کشو رها بر سر خطوط مرزی به توافق می رسند و مابين خود خطوطی را معيّن می کنند.
سپس نقشه کشها، با دقّت نقش ههايی از مر زها ترسيم می کنند. در مرحل هی بعد بر طبق آن نقشه، روی زمين
در محل، خطوط مرزی علامت گذاری می کنند. اين علامتها معمولاً ميله ها يا تيرک هايی است که در زمين فرو می کنند.
3- پاسگاه های مرزی چه وظیفه ای به عهده دارند ؟
در اين پاسگا هها، افرادی مشغول ديده بانی و حفاظت از مر زها هستند تا عبور غيرقانونی 
از مرز صورت نگيرد. مرزبانان پرتلاش از اين راه به کشور خدمت می کنند. 
4- «خط مرزی تنها روی زمین نیست» ، یعنی چه ؟
خطّ مرزی تنها روی زمين نيست. بلکه فضای بالای مرز زمينی هم جزء آن است. يعنی در بالای مر زهای زمينی، يک ديوار فرضی وجود دارد.
5- خلبانان در هنگام عبور از مرز هوایی یک کشور چه باید بکنند ؟
خلبانان در هنگام عبور از مرز هوايی يا آسمان يک کشور بايد به آن کشور اطلاع بدهند و برای ورود از آ نها اجازه بگيرند.
6-ايران با کدام کشور طولانی ترين مرز را دارد؟
با عراق که 1458 کیلومتر است 
7- کوتا هترين مرز ايران با کدام کشور است؟
با ارمنستان که 35 کیلومتر است 
8- چگونه پدیده های طبیعی مرز بین کشورها را به وجود می آورند ؟
گاهی يک پديد هی طبيعی مانند رودخانه، کوه، بيابان و درياچه بين دو کشور قرار دارد و از همان پديده ها 
برای تعيين مرز استفاده می کنند. مثلاً ارتفاعات آرارات بخشی از مرز ايران و ترکيه را تشکيل می دهد.
9- رود های مرزی ایران را نام ببرید و بگویید هر رود ایران را از کدام کشور جدا می کند 
1- رود اترک که بخشی از مرز ایران و ترکمنستان است .
2 – رود ارس که بخشی از مرز ایران با کشور های آذربایجان و ارمنستان است .
3- رود اروند که بخشی از مرز ایران و عراق است 
10- کدام کشو رها از طريق دريا با ما همسايه هستند؟ نام ببريد.؟
کویت – عربستان – قطر - امارات و عمان 
11- گذر نامه چیست ؟
برای اين که يک فرد از کشور خارج بشود، به (( گذر نامه ))یا پاسپورت نیاز دارد برای 
مثال وقتی یک فرد ایرانی می خواهد به کشور ديگر برود، بايد از دولت ايران گذرنامه بگيرد. 
گذرنامه مانند شناسنامه ی خارجی فرد است و در آن مشخصات فرد و ايرانی بودن او ذکر شده است.
12- روادید چیست ؟
برای مسافرت به کشور ديگر بايد از سفارتخانه ی آن کشور اجازه گرفت. به اين اجازه (( روادید )) یا 
ویزا می گویند وقتی یک کشور به يک فرد ويزا می دهد، به او اجازه يا پذيرش داده است تا به آن جا سفر کند . 
13- کشور ما با کشور های همسایه چگونه روابطی دارد ؟
ما با کشو رهای همسايه ی خود روابط مختلفی داريم. بخشی از روابط ما روابط بازرگانی است ما همچنين با کشو رهای همسايه روابط فرهنگی داريم . 
14- روابط فرهنگی ما با کشور های همسایه در چه مواردی است ؟
سفر های زیارتی و هچنین سفر هایی بر ای دیدن آثار تاریخی 
15- بين ما و کشورهای همسايه شباهت هايی وجود دارد به برخی از این شباهت ها عبارتند از؟
دين: مردم هم هی کشو رهای همساي هی ايران به جز ارمنستان مسلمان هستند.
زبان: در کشو رهايی مانند افغانستان و پاکستان زبان فارسی رايج است و مردم اين کشو رها به زبان و ادبيّات فارسی علاقه مندند.
جشن ها و اعیاد مانند جشن نوروز و جشن عید فطر و عید قربان 
16- نوروز را علاوه بر ایران در کدام کشور ها جشن می گیرند ؟
افغانستان – پاکستان – ترکمنستان – آذربایجان – ترکیه 
17 – در پاکستان نوروز را چه می نامند ؟
عالم افروز

فعالیت 4 
فکر کنيد چرا نوروز که يک جشن ايراني است، در کشور های همسایه ما نیز وجود دارد؟
یکی از دلایلش این است که ایران در گذشته بسیار پهناور تر بوده است و تمام یا بخشی از کشور های همسایه جز قلمرو ایران بوده است

1 ـ بیماری واگیر چیست ؟ بیماری هایی که می توانند از فردی به فرد دیگر منتقل شوند .

2 ـ چه عاملی باعث بیماری های واگیر می شوند ؟ میکروب های مختلف بیماری زا

3 ـ چند میکروب بیماری زا نام ببرید . ویروس ها ، باکتری ها و قارچ ها

4 ـ چرا به عوامل بیماری زا میکروب می گویند ؟ چون بسیار ریز هستند و دیدن آن ها فقط با میکروسکوپ امکان پذیر است .

5 ـ ناقل چیست ؟ جانورانی که میکروب ها در بدن آن ها زندگی می کنند .

6 ـ چند جاندار ناقل بیماری را نام ببرید . موش ناقل بیماری طاعون ، سگ ناقل بیماری هاری و پشه آنوفل ناقل بیماری مالاریا است .

7 ـ مهم ترین بیماری واگیر خطرناک هفت قرن پیش اروپا ........ بود . طاعون

8 ـ تفاوت سرماخوردگی و آنفولانزا چیست ؟ ویروس سرماخوردگی در سلول های مخاط بینی قرار می گیرد ولی ویروس آنفولانزا در سلول های شش قرار می گیرد .

9 ـ میکروب ها تقریبا همه جا هستند ولی ما فقط بعضی وقت ها مریض می شویم . چرا ؟ زیرا دستگاه ایمنی بدن از ورود و فعالیت میکروب ها جلوگیری می کند اما وقتی وارد بدن شوند و شرایط برای رشد آن ها فراهم باشد ما بیمار می شویم .

10 ـ دو عامل دفاعی مهم بدن را نام ببرید . اول پوست و دوم گلبول های سفید

11 . وقتی نفس می کشیم میکروب ها وارد بینی می شوند اما چرا نمی توانند به راحتی وارد شش ها شوند ؟ زیرا مخاط بینی و مژک های داخل بینی آن ها را بیرون می رانند .

12 ـ گلبول های سفید چگونه میکروب ها را از بین می برند ؟ 1 . بیگانه خواری 2 . ترشح پادتن

13 ـ میکروب گلو درد چرکی چگونه به بدن آسیب می رساند ؟ میکروب این بیماری نوعی باکتری است و سمی تولید می کند که با جریان خون به قلب می رود و به آن آسیب می رساند .

14 ـ آیا همه ی باکتری ها زیان آور و بیماری زا هستند ؟ خیر بعضی در روده ی ما وجود دارد و ویتامین تولید می کند و بعضی در پوست ما زندگی می کنند و باکتری های زیان آور را از بین می برند و از بعضی باکتری های خاص در تصفیه ی فاضلاب ها استفاده می کنند و بعضی دیگر در تبدیل مواد غذایی به کار می روند .

15 ـ علت ایجاد بیماری های غیر واگیر چیست ؟ این بیماری ها به دلیل اختلال در کار دستگاه های بدن ایجاد می شود .

1-آغاز جنگ ایران و عراق چه روزی بود؟  31 شهریور 1359

2-امام خمینی طی سال ها مردم را به مبارزه علیه حکومت استبدادی ............. و ................  کردند.(دعوت-هدایت)

3-با تشکیل جمهوری اسلامی چه شد؟ ایران یاور مظلومان در جهان شد و از مبارزه ی مردم فلسطین حمایت کرد و همین موضوع برای دشمنان خوشایند نبود.

4-رییس جمهور عراق در زمانی که عراق به ایران حمله کرد که بود؟ صدام

5-بندر خرمشهر در محل برخورد کدام رود ها قرار گرفته ؟اروند رود و کارون

6-یکی از رویاهای صدام چه بود؟این بود که خوزستان را به تصرف خود دربیاورد و مالک خرمشهر و ارون رود بشود.

7-مقاومت مردم خرمشهر در مقابل ارتش مجهز عراق چقدر به درازا کشید؟ 34 روز

8-در زمان جنگ چه کسی فرمانده ی سپاه پاسداران خرمشهر بود؟

محمّد علی جهان آرا

9-چرا خرمشهر را خونین شهر نامیدند؟سرانجام پس از این همه مقاومت ، دشمن با سربازان بیش تر و سلاح های فراوان به پیشروی ادامه داد و خرمشهر سقوط کرد و به دست ارتش عراق افتاد.دشمن شهر را غارت کرد و مردم زیادی را به شهادت رساند . به همین دلیل بود که خرمشهر را خونسن  شهر نامیدند.

10-محمّد علی جهان آرا چگونه به شهادت رسید؟رزمندگان اسلام در گام اول محاصره ی آبادان را شکستند.این پیروزی مهمی بود.جهان آرا و تعدادی از فرماندهان برای گزارش این خبر به امام خمینی راهی تهران شدند.امّا هواپیمای آن ها در بین راه سقوط کرد و جهان آرا ویارانش به شهادت رسیدند.

فعالیت های درس 

1- مخالف (متضاد) کلمات زير را بنويسيد.

ظاهر === باطن .............پسندیده === ناپسند ..............تفاوت === تشابه................مفید === مضّر 

2- متن زیر را با یکی از حروف زیر (از، به، در، با) کامل کنيد. 

چلچله ی خوش آوزا .....در.... آبی آرام بلند به پرواز در آمد . ....به.... ابر سلام کرد . ....از.....کنار خورشید گذشت و..... به..... لبخند زد 
.....با..... باد همنوا شد . ......به...... زمزمه آب گوش داد وچهره ی زیبا ی خود را ......در..... آن مشاهده کرد . چلچله می دانست که چگونه 
.....از..... این همه زیبایی لذت ببرد .
3- کلماتی که باهم ارتباط دارند در یک گروه قرار دهید .

فکر ، افکار ، معلومات ، تعلیم ،تفکر ، معلمان ،متفکران ، تعلیمات 

الف : فکر ، افکار ، تفکر ، متفکران 
ب: معلومات ، تعلیم ، معلمان ، تعلیمات 

املا ء 
1- پنج واژه که املای آن برای شما مهم است ، از متن درس پیدا کنید و معنای هر یک را نیز بنویسید.
این مورد بر عهده خود شما دانش آموزان می باشد 
2- در درس اول یکی از کلماتی را که یکی از اشکال (( ع ، ق )) دارند ، پیدا کنید و بنویسید .

ع----------> معلم ، عجله ، اعضا ، معنا ، عالم ، رعایت ، علم ، علمی ، عمل ، عالی ، عملکرد 
ق----------> دقت ، خلق ، خلقت ، خالق ، دقایق ، نقطه ، اخلاق ، بقیه ، تقریبا ، نقش ، حقیقت ، دقیق 

3- در عبارات زیر چند غلط املایی وجود دارد ، آن هارا بیابید و شکل درست آن را بنویسید 

<< ناگهان معلم از جای خود بر خواست و گفت : خیلی آلی بود ، تا اینجا بسیار جالب بود چون شما با تفکر درباره ی چهار واژه 
به اندیشه های تازه ای دست یافته اید اما بگزارید که گروه (( عمل )) هم نظرات خودشان را بیان کنند >>

برخواست ----------> برخاست 
آلی ----------------> عالی 
بگزارید ------------> بگذارید 


نگارش 

1- با کلمه ها و ترکیب های زیر ، جمله بسازید 

خالق : خداوند خالق جهان است .
کبوتر : پرواز کبوتر ها در آسمان زیبا است .
هنگام سحر : هنگام سحر زمان خوبی برای دعا است .
پنجره : با باز شدن پنجره هوای تازه به درون اتاق آمد .

2- اگر می توانستید با کوه ها ، درختان و رود ها صحبت کنید ، چه چیز هایی به آن ها می گفتید . گفت و گوی خود را با آن ها 
در چند سطر بنویسید .
در این روزگاری که درختان را ازبین می برند ، آب هارا آلوده می کنند و کوه ها را برای جاده سازی 
می تراشند از آن ها می پرسیدم که دوست داشتید در مقابل پیشرفت انسان ها زندگی و جاری بودن 
خود را از دست بدهید یا این که ترجیح می دادید طبیعت با نظم همیشگی خودش پیش برود 


3- تصویر زیر ر ا در یک بند توصیف کنید .
farsin1.jpg
درختی که سرسبزی اش به روح انسان جلا می دهد ، آسمان آبی و پاکی که فرصت 
زندگی و تنفس به پرندگان ، پروانه ها و سنجاقک ها می بخشد .صدای آبی که تما م خستگی 
را از جان به در می آورد .در این تصویر زندگی جاری و ساری است چون رود پر آب و پاک .


کار گاه نویسندگی 


در بکار گیری کلمه ها هنگام نوشتن باید دقت کنیم به نمونه های زیر توجه کنید 

صبح ، اورا دیدم .
بامداد ، اورا دیدم .
پگاه ، اورا دیدم .
1- به جای واژگان مشخص شده ، واژه های دیگری قرار دهید و جمله را باز نویسید کنید .

الف )هیچ چیر نمی تواند اثر محبت را ازبین ببرد .-----------------------> هیچ چیز نمی تواند اثر مهربانی را از بین ببرد .
ب ) بپرسیم و از پرسیدن نهراسیم .---------------------------------------> بپرسیم و از پرسیدن نترسیم .

2-اکنون ، در باره موضوعی که بیشتر از هرچیز دیگری درباره آن می اندیشید ، یک بند بنویسید 
دانش آموز عزیز این فعالیت را باید با توجه به اندیشه خود ، توصیف کنید 


3- ضرب المثل (( از تو حرکت ، از خدا برکت )) را در یک بند توضیح دهید . 

برای رسیدن به اهداف و خواسته ها باید تلاش کرد . دعاکردن به درگاه خدا در حالی که کاری برای رسیدن به خواسته ها انجام نمی دهیم 
مفید نخواهد بود . خداوند به کسانی برای رسیده به خواسته هایشان کمک خواهد کرد ، در حالی که بر خدا توکل می کنند و خواسته های خودرا 
از در گاه خداوند می خواهند تلاش نیز می کنند . این ضرب المثل در واقع این مورد را بیان می کند .

فعالیت های درس 

1- کلمه های مترادفی را که در متن درس به کار رفته است ، پیدا کنید وبنویسید .

مانند = مثل ........... عمر= زندگی ........... شور = شادابی .......... تلاش=کوشش ........... بزرگی= عظمت 
شکوه=شوکت ........... پابرجا = استوار .......... قدرت = توان ........... کلمه = واژه .......... پیوستگی = اتحاد 

2- برای هر کلمه دو هم خانواده بنویسید .

تلفظ = الفاظ = لفظ 
عزت = عزیز = عِزّ
مقصود = قاصد = قصد 
عظمت = معظم = عظیم 

3-با توجه به متن درس جدول زیر را مانند نمونه کامل کنید .

...........کلمه ............. آن ............ ها ........... ات 
.........ستاره.........ستارگان .... ستاره ها ......-------
..........نسل ...........-------........ نسل ها .....-------
............آن ...............آنان ......... آن ها ........-------
......... آوا .............--------......... آوا ها .........-------
.........نغمه............--------......... نغمه ها ......-------
........فرزند............ فرزندان.......فرزند ها .......--------
.......تغییر ............---------......-----------......تغییرات 
......دوست........... دوستان ......دوست ها ....------
......دشمن ........ دشمنان ...... دشمن ها ....--------

4- برای هر کلمه دو صفت مناسب بنویسید 

کلمه ........... صفت 1 .......... صفت 2

فرزندان ....... کوشا ............. خردمند 

خط ........... زیبا ................ خوش 

نگاهبان ....... هوشیار ......... با دقت



املاء 

1- در متن زیر ، کلمات مشخص شده را با حروف مناسب کامل کنید .

تلاش و کوشش شما فرزند مهر بان باعث سربلندی و عزت من می شود . بزرگی و عظمت من و شما به این است 
که با هم ، کنار هم و نگهبان هم باشیم . تغییر و تحوّل ویژگی هر پدیده ی زنده است .
چهره ی نوشتاری و خطّی من ، برای ایجاد دوستی وصمیمیت میان من و شما کمی بیشتر اهمیّیت دارد .

2- برای هر یک از واژه های زیر دو هم خانواده بنویسید .

کلمه ................ هم خانواده 1 ................ هم خانوداه 2 

ظاهر ................... ظهور ............................ مظاهر 
محبت ................. محب ........................... محبوب 


3- در بند نخست درس واژه هایی را که یک نقطه دارند بیابید و بنویسید .
من ...... موجود ..... فرود ..... طولانی ...... خود ....... همان ....... با ........ نسل ........ بر ....... جاری 
بوده ام ..... هم وطن 

نگارش 

1- چند کلمه مترادف از متن درس انتخاب کنید و با استفاده از آن ها یک بند در باره ی زبان فارسی ، بنویسید 
زبان فارسی ترکیبی از شکوه و شوکت تاریخ پر بار ایرانیان است 
تاریخی که با عظمت و بزرگی ایرانیان گره خورده . زبانی که سرشار 
از آواهای دلنشین و نغمه های مهربانی است . ما باید با تلاش و کوشش 
شور وشادابی این زبان را تا همیشه تاریخ زنده نگهداریم 


2- به عنوان یک ایرانی ، برای حفظ زبان فارسی چه وظایفی دارید ؟ درچند جمله بنویسید .
به کار نبردن واژه های معادل زبان فارسی از سایر زبان ها .
کاربرد صحیح واژه ها و عبارات و خارج نکردن واژه ها از شکل 
صحیح و ادبی آن ها ( عبارات را عامیانه به کار نبریم ) .
3- با استفاده از (( که ، از ، ولی ، هم )) متن زیر را کامل کنید .


یکی از پایه های زبان و فرهنگ ، واژگان آن زبان است کهما آن را قلب زبان می دانیم . ولی حفظ و نکو داشت 
و کاربری درست کلمات زبان ملّی ، کمک به سرزندگی و قدرت و عظمت زبان و هم پویا سازی فرهنگ ملّی آن است 

کارگاه نویسندگی 

هر نوشته ای از چند جمله به هم پیوسته درست شده است . در هنگام نوشتن باید به ساده نویسی 
و کوتاهی جمله ها ، توجه کنیم .
1- نوشته ی زیر را به صورت ساده و کو تاه تر بنویسید .

با مدادان ، خورشید از پشت افق ، یعنی آن جایی که در یا به آسمان می پیوندد ، پدیدار می شود 
و چهره ی زرین خود را به جهانیان نشان می دهد 
سپیده دم خورشید از مشرق طلوع می کند و نور خودرا به مردم می بخشد 
2- متنی در یک بند بنویسید و کلمات متضاد (( فراز و فرود )) و (( شکست و پیروزی )) را در آن بکار ببرید .
زندگی سر شار از فراز و فرود است انسان در طول زندگی با شکست ها
وپیروزی های زیادی روبرو می شود که باید تمام آن هارا در قالب تجربه به 
دیگران هدیه کند
3- با توجه به نوشته ی سمت راست ، بخش های خالی سمت چپ جدول را کامل کنید .

قبلا در باری زبان فارسی می دانستمکه دارای سابقه ی طولانی و پرباری در میان سایر زبان هاست .

اکنون یاد گرفتم که این میراث با ارزش را به شکل صحیح آن حفظ کنم و به آیندگان انتقال دهم .

پس تلاش می کنم درباره زبان مادری ام مطالعات دقیق تری داشته باشم و در کاربرد صحیح واژگان کوشا باشم .

زبان فارسی را دوست دارم چون این زبان بزرگانی دارد که باعث افتخار و سربلندی من در بین جهانیان است .


4- ضرب المثل (( زبان سرخ ،سر سبز می دهد بر باد )) را در یک بند توضیح دهید 

بدون فکر و اندیشه سخن گفتن می تواند برای انسان مشکلاتی را به وجود بیاورد .حتی می تواند جان انسان را
به خطر بیاندازد .پس بهتر است پیش از سخن گفتن فکر کنیم و هر سخنی را در هر جایی نگوییم تا خودرا از آسیب
حفظ کنیم .
پایان درس سوم داستان من شما