سیر ادبی پروین

                                                                                            نام نویسنده:

چکیده

قلمرو ادبیات همواره دست خوش فراز و نشیب های زیادی است. از شاعران بزرگی چون رودکی گرفته تا مولانا. پروین نیز جزء کسانی است که هم حیطه ی زندگیش و هم قلمرو ادبی اش مالامال از تغییرات متعدد بوده است.

نمونه های بارز شاهکارهای او، مناظره، قطعاتش، زن بودنش و زبان حیوانات بودن شعرش است.او از شاعران پیرو سبک سنتی شعر بوده است.

کلید واژه: پروین، قلمرو ادبی، مناظره، زن

مقدمه

زاده تبریز بود و آوازه ی پدرش در کل شهر پیچیده بود. از همان کودکی، زمانی که هم سن و سال هایش در پی بازی و شیطنت بودند، او قلم به دست می گرفت و اشعار نابی را خلق می کرد که در مجله ها ثبت می شد،

تفریحش گشت و گذار در محافل ادبی بود، او زاده شده بود برای خلق کردن، خلق اشعاری که دود از سر بلند می کرد و خط می کشید روی تمام باورهای غلط، او پا در عرصه ایی گذاشت تا ثابت کند، زن ها تنها برای زاد و ولد یا پخت و پز آفریده نشدند.

او آمد تا در ذهن کج فهمان این باور را دیکته کند که زن همچون مرواریدی است در صدف! باید بیرون بیایید تا برق بزند، باید حرف بزند تا دیده شود. باید بجنگد تا ثابت کند که زن ها هم می توانند.

سخنی در باب پروین

خانم پروین در حجر تربیت پدر دانشمند و فاضل خود آقای یوسف اعتصامی آشتیانی«اعتصام الملک» پرورش یافته، فارسی و عربی و ادبیات این دو زبان را از آموزگاران خصوصی در خانه فراگرفته و زبان انگلیسی را در تهران و مدرسه آمریکائی دخترانه تحصیل کرده و دوره ی آن را به پایان رسانده است.

از سن هشت سالگی سرودن شعر را آغاز کرد. بعضی از شعرهایش را در نوجوانی و در یازده تا چهارده سالگی سروده است.

بیشترین نوع اشعارش مناظره و گفت و گوی میان حیوانات و اشیای بی جان است به گونه ایی که خود را در کالبد وجودی آن ها قرار می دهد و از زبانشان آنچنان محصور کننده زبان به سخن باز می کند که هر شنونده ایی را شگفت زده می کند.

در بیشتر اشعارش از روزگار و جفاها و پستی و بلندی های زندگی اش شکوه و شکایت می کند. شکست او در ازدواج اش و طلاق از پسرعمویش کم تاثیر در این موضوع نداشته است.

تنها دیوانش را با نام خود ثبت کرد، دیوانی که شامل قطعات و غزلیات بسیار دلنشین است. بعد از شکست در زندگی زناشویی اش، گوشه نشینی را برگزید. او کار را در قصر آرزوهایش یعنی مهد علم و دانش ادامه داد.

کتابخانه دقیقا همان جایی بود که شاعر یا نویسنده ایی هرگز از بودن در آنجا خسته نمی شود. سرانجام پروین در سن چهل سالگی در سال۱۳۲۰ بر اثر بیماری حصبه در گذشت. اما هرگز هیچکس از مرد و زن نامش را فراموش نکردند؛

زیرا او مایه ی افتخار بود. آنقدر در نظر مردم والا مقام بود که در شهر قم کنار صحن حضرت معصومه(س) به ابدیت پیوست و برای همیشه در ذهن ها خاطر نشان کرد که جنسیت مانع پیشرفت نیست.

نتیجه گیری

از سن کم سرودن شعر را شروع کرد و با بزرگ تر شدنش اشعارش زیباتر و بزرگ تری را سرود. مناظره گوی قهار و بدیعی بود شعر او تقلیدی از شاعران بزرگ سبک خراسانی است. پند و اندرز در شعرش مشهود است. او همچون پروانه ایی بود که تازه از پیله اش بیرون آمد اما خیلی زود بیماری گریبان گیرش شد و او را در اوج پیشرفت و جوانی ناکام گذاشت. اما درسی بزرگ به تمام زنان ایران داد که زن ها هم می توانند شاعرانی بزرگ باشند.

منابع

شفیعی کدکنی ،چراغ و آینه

ابوطالب، دیوان اشعار پروین اعتصامی

حداد عادل، دانش نامه جهان اسلام